“საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებებისადმი წაყენებული სანიტარულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური მოთხოვნების დამტკიცების შესახებ”

  • Word
“საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებებისადმი წაყენებული სანიტარულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური მოთხოვნების დამტკიცების შესახებ”
დოკუმენტის ნომერი 299/ნ
დოკუმენტის მიმღები საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი
მიღების თარიღი 16/08/2001
დოკუმენტის ტიპი საქართველოს მინისტრის ბრძანება
გამოქვეყნების წყარო, თარიღი სსმ, 90, 24/08/2001
ძალის დაკარგვის თარიღი 08/09/2014
სარეგისტრაციო კოდი 470.230.000.11.119.004.922
კონსოლიდირებული პუბლიკაციები
  • Word
299/ნ
16/08/2001
სსმ, 90, 24/08/2001
470.230.000.11.119.004.922
“საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებებისადმი წაყენებული სანიტარულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური მოთხოვნების დამტკიცების შესახებ”
საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი
თქვენ უყურებთ დოკუმენტის პირველად სახეს
დოკუმენტის კონსოლიდირებული ვარიანტის ნახვა ფასიანია, აუცილებელია სისტემაში შესვლა და საჭიროების შემთხვევაში დათვალიერების უფლების ყიდვა, გთხოვთ გაიაროთ რეგისტრაცია ან თუ უკვე რეგისტრირებული ხართ, გთხოვთ, შეხვიდეთ სისტემაში

პირველადი სახე (24/08/2001 - 13/01/2004)

სახელმწიფო სარგეისრაციო კოდი 470.230.000.11.119.004.922

საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა

და სოციალური დაცვის მინისტრის

ბრძანება №299/ნ

2001 წლის 16 აგვისტო ქ. თბილისი

საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებებისადმი წაყენებული სანიტარულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური მოთხოვნების დამტკიცების შესახებ

საქართველოს ტრანსფუზიოლოგიის სამსახურის რეორგანიზაციისათვის აუცილებელი ზომების მიღების, სისხლისა და სისხლის პროდუქტების გადასხმით გადამდები ინფექციების გავრცელების საწინააღმდეგო ღონისძიებებზე კონტროლის გაძლიერების, აგრეთვე სისხლის კომპონენტების, პრეპარატებისა და სისხლშემცვლელების მიზანმიმართული და ოპტიმალური გამოყენების მიზნით, „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონის 70-ე მუხლის შესაბამისად, ვბრძანებ:

1. დამტკიცდეს სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური ნორმირების ერთიანი სახელმწიფო სისტემის ნორმატიული დოკუმენი, სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური წესები „სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური მოთხოვნები საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებებისადმი” (დანართი №1).

2. კონტროლი ბრძანების შესრულებაზე დაევალოს მინისტრის მოადგილეს ა. ზოიძეს.

3. ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

ა. ჯორბენაძე

2.1.3. სამედიცინო დაწესებულებები

სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური მოთხოვნები საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებისადმი

Sanitary – Hygienic end Epidemiological

requirements to enterprises of transfuziology

სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური წესები

სჰდაეწ 2.1.3. 000 – 00

I. გამოყენების სფერო

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულებების ძირითადი მიზანია სამკურნალო–პროფილაქტიკური დაწესებულებების ტრანსფუზიოლოგიური საშუალებებით სრული უზრულველყოფა.

2. სისხლის პროდუქტების უსაფრთხოების თანამედ-როვე მოთხოვნების დასაცავად თანამედროვე პირობებში ამ ამოცანის გადაწყვეტა დაფუძნებული უნდა იყოს სისხლის კომპონენტების და პრეპარატების დამზადების ინტენსიურ საწარმოო მეთოდებსა, ახალი ტექნოლოგიების დანერგვისა, დაგეგმვისა და ორგანიზების თანამედროვე მეთოდების გამოყენებაზე.

3. სისხლის დონაციასთან და ჰემაფერეზთან დაკავშირებული სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური წესები უნდა შეესაბამებოდეს სათანადოდ განსაზღვრულ და აღიარებულ საერთაშორისო სტანდარტებს.

II. ნორმატიული დამოწმებები

1. საქართველოს კანონი „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ”;

2. საქართველოს კანონი „ნორმატიული აქტების შესახებ”;

3. საქართველოს პრეზიდენტის 1999 წლის 16 მარტის №807 ბრძანებულება “ჯანმრთელობის ხელშეწყობისა და ცხოვრების ჯანსაღი წესის დამკვიდრების სახელმწიფო პროგრამის 1999–2005 წლების ღონისძიებათა ნუსხის დამტკიცების შესახებ”.

III. ზოგადი დებულებები

1. წინამდებარე სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური წესები განკუთვნილია საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულებების, სხვა სამედიცინო სტაციონარების, ასევე დასაპროექტებელი სამედიცინო სტა­ცი­ონ­არ­ებისათვის, რომელთა პროექტი ითვალისწინებს საწარმოო ტრან­სფუ­ზი­ოლ­ოგ­იური განყოფილების არსებობას, მიუხედავად მათი საკუთრების ფორმისა და უწყებრივი დაქ­ვემ­დე­ბარებისა.

2. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულება განთავსებული უნდა იყოს შენობა-ნაგებობაში, რომლის ტერიტორიული მოწყობა და არ­ქიტექტურული დაგეგმარება შეესაბამება სანიტარიულ წესებსა და ნორმებს 5179–90 – „საავადმყოფოების, სამშობიარო სახლებისა და სხვა სამკურნალო სტაციონარების მოწყობის, აღჭურვისა და ექსპლუტაციის სანიტარიული წესები”.

3. ახალაშენებული, რეკონსტრუირებული, გარემონტებული საწარმოო ტრან­სფუ­ზიოლ­­­­­­­ოგ­იის დაწესებულების ან განყოფილების მიღება-გახსნა დაშვებულუი სახელმწიფო სანიტარიული ზედამხედველობის სამსახურის შესაბამისი ნებართვის საფუძველზე.

4. პასუხისმგებლობა წინამდებარე სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური წესების დასაცავად ეკისრებათ უშუალოდ დაწესებულებების ხელმძღვანელებს, ასევე იმ ორგანიზაციებისა და უწყებების ხელმძღვანელებს, რომელთაც ექვემდებარება ეს დაწესებულება.

5. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულებების პროექტირებისას, მშენებლობისას ან რეკონსტრუქციისას, გარდა წინამდებარე სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიოლოგიური წესებისა, აუცილებელია გათვალისწინებულ იქნეს მოქმედი სამშენებლო ნორმების, წესებისა და სხვა ნორმატიულ-ტექნიკური დოკუმენტაციის მოთხოვნები, რომლებიც დამტკიცებულია ან შეთანხმებულია სა­ქარ­თველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ.

6. საწარმოო ტრანსფუზიიოლოგიურ დაწესებულებაში თვალსაჩინო ადგილზე უნდა იყოს გამოკრული დაწესებულების ხელმძღვანელის მიერ დამოწმებული და სახელ-მწიფო სანიტარიული ზედამხედველობის სამსახურთან შეთანხმებული სანი­ტა­რიული წესებისა და ნორმების დაცვის ინსტრუქცია.

7. ყველა საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში უნდა არსებობდეს ბაქტერიული დაბინძურების მონიტორინგის მუდმივი სისტემა.

 

 

IV. მოთხოვნები შენობა-ნაგებობებისა და სათავსების არქიტექტურულ-დაგეგმარებითი და კონსტრუქციული გადაწყვეტისადმი

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულებების შენობისა და სათავსების არქიტექტურული დაგეგმარება და კონსტრუქცია უნდა უზრუნველყოფდეს სანიტარიულ-ჰიგიენური და ეპიდემიასაწინააღმდეგო წესების ოპტიმალურ რეჟიმს, დონორთა და პერსონალის შრომისა და დასვენების პირობების დაცვას.

ა) დაუშვებელია საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების განთავსება საცხოვრებელი და საზოგადოებრივი შენობების სასარდაფე სართულზე.

2. ძირითადი და დამხმარე სათავსების რაოდენობა და ფართი უნდა განისაზღვროს მოქმედი სამშენებლო ნორმებისა და წესების 2.08.02.–89 „საზოგადოებრივი შენობები და ნაგებობები” და სამკურნალო-პროფილაქტიკური დაწესებულებების პროექტირების დამხმარე სახელმძღვანელოს მიხედვით.

3. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულებების დაგეგმარება, სათავსთა განლაგება და ფართი უნდა უზრუნველყოფდეს საპროცესო ეტაპების თანამიმდევრობასა და ერთმანეთისაგან გამიჯვნას.

4. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებულებებში გამოყოფილი უნდა იყოს სათავსები – დონორების შესარჩევად, სისხლის ასაღებად (საექსფუზიო დარბაზი), გადასამუშავებლად, შესანახად, ლაბორატორიული ტესტირებისა და ხარისხის საკონტროლოდ, სასტერილიზაციოდ, ნარჩენი მასალებისა და წუნდებული სისხლის გასაუვნებლობებლად, დამხმარე საშუალებების, პერსონალის, გარდერობის, საპირფარეშოს, დასალაგებელ-დასასუფთავებლად. ინვენტარისათვის, მინის ტარის გამოყენებისას კი  სამრეცხაო, სამონტაჟო, ხსნარების მოსამზადებლად უნდა გამოიყოს სათავსები.

5. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებებში სამუშაო ადგილები ისე უნდა განლაგდეს, რომ უზრუნველყოს დონორთა ყველა ეტაპის გავლის თანამიმდევრობა, რომელიც გამორიცხავს სისხლის აღებისას, დონორთა შემხვედრი ნაკადების დაჯგუფებას.

6. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსთა რაოდენობისა და ფართობების განსაზღვრისათვის რეკომენდებულია სახელმძღვანელოდ გამოყენებულ იქნეს №1 დანართი.

7. საექსფუზიო დარბაზისათვის ირჩევენ ყველაზე სუფთა და ნათელ სათავსს, სადაც ადვილია სანიტარიული დამუშავების სველი წესით ჩატარება და დონორთათვის განკუთვნილი ადგილების გამოყოფა, თითოეულ დონორზე 5-6 მ -ის გაანგარიშებით.

V. მოთხოვნები დონორის შერჩევისა და სისხლის დამზადებისადმი

1. დონორულ სისხლს ამზადებენ სტაციონარულ პირობებში, ხოლო გამსვლელი ბრიგადები – სტაციონარულთან მაქსიმალურად მიახლოებულ პირობებში.

2. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულებების პერსონალი ისე უნდა გადანაწილდეს, რომ მცირე დროში უზრუნველყოს მუშაობის რაციონალურად წარმართვა. (დონორების რეგისტრაცია, გამოკვლევა და სისხლის დამზადება). სისხლის დამამზადებელ პუნქტში დონორის დაყოვნების ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 45 წთ - 1 სთ-ს.

3. დონორის შერჩევისას (მთლიანი სისხლის დონორი) საჭიროა გაირკვეს შემდეგი მონაცემები:

ა) შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომი (შიდსი) – ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსის მატარებელი სამუდამოდ თავისუფლდება დონორობიდან;

ბ) გრიპი, 3800C – მაღალი ტემპერატურა – სიმპტომების შეწყვეტის შემდეგ 2 კვირის განმავლობაში სისხლის ჩაბარება არ შეიძლება;

დ) იმუნიზაცია 1. ცხრილის მიხედვით

       

აცრები, ვაქცინაცია

საკარანტინო პერიოდი

ვაქცინები დასუსტებული ბაქტერიებითა და ვირუსებით BCG, ითელა, ყვავილი, პოლიომელითის (ორალური).

4 კვირა

ვაქცინები დახოცილი ბაქტერიებით

ქოლერისა და ტიფის

48 საათი, თუ ყველაფერი ნორმაშია

ვაქცინები ინაქტივირებული ვარუსებით

პოლიომიელიტის (საინიექციო), გრიპის

48 საათი, თუ ყველაფერი ნორმაშია

ტოქსოიდები

დიფტერია, ტეტანუსი

48 საათი, თუ ყველაფერი ნორმაშია

ა ჰეპატიტის ვაქცინა

48 საათი, თუ ყველაფერი ნორმაშია

ბ ჰეპატიტის ვაქცინა

8 საათი, თუ მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია. თუ მდგომარეობა საეჭვოა, მაშინ 1 წლის განმავლობაში დონორი სისხლს არ აბარებს

ცხოველური წარმოშობის შრატები

3თვით

დ) ინფექციური დაავადებანი

დ.ა) ორკვირიანი კარანტინი ყოველგვარი სიმპტომების არარსებობისას.

დ.ბ) ერთკვირიანი კარანტინი ჩვეულიბრივი გაცივებისას:

დ.ბ.ა) ბაბეზიოზი (Babesiosis): დონორობისაგან მუდმივად თავისუფლდებიან;

დ.ბ.ბ) დადგენილი ბრუცელოზი – სისხლის ჩაბარება დასაშვებია სრული გამოჯანმრთელებიდან 2 წლის შემდეგ;

დ.ბ.გ) ლეიშმანიოზი (Kala-Azar): დონორობისაგან სამუდმოდ თავისუფლდებიან;

დ.ბ.დ) ტოქსოპლაზმოზი: კლინიკური გამოჯნმრთელებიდან ორი წლის შემდეგ, თუ IgM ანტისხეულები არ არსებობს;

დ.ბ.ე) ტუბერკულიოზი: სისხლის ჩასაბარებლად დაშვებულია ოფიციალურად დამტკიცებული გამოჯანმრთე-ლებიდან 2 წლის შედეგ;

ე) კონტაქტი გადატანილ ინფექციურ დაავადებებთან:

ე.ა) კარანტინის პერიოდი – ინკუბაციური პერიოდი, თუ უცნობია ინფექციის ბუნება, დონორობიდან მოხსნის ვადას წყვეტს პასუხისმგებელი ექიმი;

ე.ბ) სიყვითლე და ჰეპატიტი – დონორობისაგან თავისუფლდებიან პირები, რომელთაც აღენიშნებათ  ჰეპატიტის ვირუსის ანტიგენი ან ანტისხეულები C ჰეპატიტის ვირუსისადმი;

ე.გ) ტროპიკული დაავადებები – ტროპიკული რაონებიდან დაბრუნებულ პირებს ეკრძალებათ დონორობა დაბრუნებიდან 6 თვის განმავლობაში, მიუხედავად იმისა, აღენიშნებათ, თუ არა დაუდგენელი მიზეზის ციება, ან სხვა პათლოგიური გამოვლინებანი. თუ პირები დაუდგენელი მიზეზით იკლებენ წონაში, უნდა ჩატარდეს გამოკვლევები.

ე.დ) ჩაგასის დაავადება – ამ დაავადებაგადატანილ პირებს სამუდამოდ ეკრძალებათ დონორობა. 

4. დონორი შეირჩევა რეგისტრაციაში გატარების და საექიმო გამოკვლევის, ხოლო აღებული სისხლი – ლაბორატორიული გამოკვლევის შედეგით.

5. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების რეგისტრატორი თავად ავსებს ან აკონტროლებს დონორების მიერ სააღრიცხვო დოკუმენტების შევსების მარ-თებულობას.

6. სისხლის გაცემაზე უკუჩვენებისას სააღრიცხვო ბარათში აღინიშნება მიზეზი.

7. სისხლის დასამზადებლად გამოიყენებულ უნდა იქნეს პოლიმერული კონტეინერები, უკიდურეს შემთხვევაში, 50, 100, 250 და 500 მლ ტევადობის მინის ბოთლები – დარჩილული რეზინის საცობითა და ჩაჩით, საკონსერვაციო ხსნარით.

8. მინის ბოთლებში სისხლის დამზადებისას გამოყენებულ უნდა იქნეს სისხლის ასაღები ერთჯერადი სისტემები.

9. ქარხნული წარმოების ან სათანადოდ ლიცენზირებული დაწესებულების მიერ დამზადებული საკონსერვაციო ხსნარიან მინის ბოთლებს ზედაპირს უწმენდენ 3%-იანი წყალბადის ზეჟანგის ხსნარით 1,5%-იან სარეცხ საშუალებებთან ან სხვა ანტისეპტიკებთან ერთად, ამშრალებენ, ამაგრებენ თანამგზავრ ფლაკონებს და ათავსებენ ქსოვილის ტომრებში; ერთ ტომარაში საშუალოდ – 10-20 ტარას (ბოთლის მოცულობის შესაბამისად).

10. ქარხნული წარმოების საკონსერვაციო სითხიანი პოლიმერული კონტეინერები, ასევე ქარხნული წარმოების ან სათანადოდ ლიცენზირებული დაწესებულების მიერ დამზადებული საკონსერვაციო სითხიანი მინის ბოთლები აუცილებელია ინახებოდეს სინათლისაგან დაცულ, მშრალ ადგილას 0–250C ტემპერატურაზე; ნორმატიულ-ტექნიკურ დოკუმენტში მითითებული ვადით.

11. საკონსერვაციო სითხის გაყინვასა და გალღობას არ აქვს უკუჩვენება, თუ არ არის შემღვრეული ან არ შეიცავს შეწონილ მასას.

12. სათანადო ლიცენზიის არსებობისას, საკონსერვაციო ხსნარი შესაძლებელია დამზადდეს საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულების სპეციალურად ამ მიზნით გამოყოფილ სათავსში – ხსნარის დასამზადებელ ოთახში, რომელსაც სისხლის კომპონენტების დასამზა-დებელი ბოქსის ანალოგიური მოთხოვნები წაეყენება.

VI. მოთხოვნები სისხლის აპრობაციისადმი

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების ლაბორატორიაში სისხლის აპრობაცია თანამგზავრ-ფლაკონებიდან ხდება. ხოლო კლინიკური ტრანსფუზილოგიის განყოფილებებში – ბოთლიდან ან პლასტიკატური კონტეინერის სეგმენტიდან.

2. სისხლით შევსებულ პოლიმერულ კონტეინერს ან ძირითად ბოთლს ფლაკონ-თანამგზავრს მიაცილებს სპეციალურად გამოყოფილი პასუხისმგებელი პირი (გამსვლელი ბრიგადის წევრი, ლაბორატორიის თანამშრომელი), რომელიც ვალდებულია წინასწარ შეამოწმოს პოლიმერული კონტეინერისა (ძირითადი ბოთლის) და თანამგზავრფლაკონის მარკების ნომრების იდენტურობა და მხოლოდ ამის შემდგომ განაცალკევოს პოლიმერული კონტეინერის (ან ძირითადი ბოთლის) თანამგზავრები (მსგავსი ნომრების მქონე) სხვადასხვა ლაბორატორიული გამოკვლევისათვის მათი პარალელურად გამოყენების მიზნით. თანამგზავრ-ფლაკონები გამოსაკვლევად გადაეცემა შესაბამის ლაბორატორიებს (სააპრობაციოდ).

3. სისხლის აპრობაციისას აუცილებელია ჩატარდეს შემდეგი გამოკვლევები:

ა) სისხლის ჯგუფის განსაზღვრა ABO სისტემის ჯვარედინი წესით;

ბ) რეზუსკუთვნილების განსაზღვრა;

გ) სეროლოგიური რეაქციები სიფილისზე;

დ) ალანინამინოტრანსფერაზას აქტიურობის განსაზღვრა (ALT);

ე) გამოკვლევა (HBsAg) ჰეპატიტის ვირუსის ანტიგენებზე;

ვ) გამოკვლევა ანტისხეულებზე C ჰეპატიტის ვირუსისადმი;

ზ) გამოკვლევა ანტისხეულებზე ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსისადმი (აივ).

4. სისხლის კომპონენტების ბაქტერიოლოგიური კონტროლი, როგორც წესი, ტარდება მოქმედი ინსტრუქციის შესაბამისად.

ა) სისხლის აპრობაციის განმახორციელებელმა პირმა ყოველი ლაბორატორიული გამოკვლევის შედეგი უნდა შეიტანოს ჯგუფობრივ ფურცელსა ან დონორის სააღრიცხვო ბარათში და ლაბორატორიულ ჟურნალში.

5. ლაბორატორიული ჟურნალი უნდა იყოს ზონარგაყრილი, დანომრილი, ხელმძღვანელის ხელმოწერითა და ბეჭდით დადასტურებული.

6. დამზადებული სისხლი აპრობაციამდე და საბოლოო პასპორტიზაციამდე აუცილებელია ინახებოდეს სპეციალურად გამოყოფილ მაცივრებში ან სამაცივრო კამერებში წარწერით – „გამოუკვლეველი სისხლი არ გაიცემა”.

7. სამკურნალო დაწესებულებებზე გასაცემი სისხლის კომპონენტებისა და პრეპარატების უვარგისობის საფუძველია:

ა) შეფუთვის ჰერმეტულობის დარღვევა;

ბ) არააპრობირებული სისხლი (ანალიზების შედეგების უქონლობა);

გ) გამოხატული (ვიზუალური) ჰემოლიზი;

დ) კოლტების, ფიბრინის ძაფების არსებობა;

ე) პლაზმის სიმღვრივე, ფიფქების არსებობა, აფსკი და ინფიცირების სხვა ნიშნები;

ვ) მარკის ან ეტიკეტის უქონლობა;

ზ) დადებითი რეაქცია სიფილისზე, HBsAg,  C-ჰეპატიტზე, აივ-ზე, ამინოტრანსფერაზების დონის მომატებაზე;

თ) შეუსაბამობა სისხლის ფაქტობრივ და ფლაკონის ან კონტეინერის ეტიკეტზე მითითებულ რაოდენობებს შორის (დასაშვებია დამტკიცებული მოცულობის (10%).

8. ტრანსფუზიისათვის უვარგისი სისხლი აქტით ჩამოსაწერია.

9. სიფილისზე, ვირუსული და C ჰეპატიტის ანტიგენზე და აივ ინფექციაზე დადებითი რეაქციის შემთხვევაში, აგრეთვე აქტით ჩამოწერისას სისხლი შესაბამისი წესით უნდა გაუვნებლდეს და განადგურდეს.

VII. მოთხოვნები სისხლის პასპორტიზაციისადმი

1. სისხლის პასპორტიზაცია უნდა განახორციელოს პასპორტიზაციაზე პასუხისმგებელმა, სპეციალურად დანიშნულმა პირმა სისხლის სრული აპრობაციის შემდგომ. პასპორტიზაციაზე პასუხისმგებელი პირი მოვალეა შეამოწმოს აპრობირებული სისხლის ყველა საკონტრო-ლო გამოკვლევის შედეგი და გადაწყვიტოს საკითხი გადასხმისათვის სისხლის ვარგისიანობისა.

2. ლაბორატორიული გამოკვლევების დადებითი შედეგისას (რაც იძლევა საფუძველს ჩაითვალოს სისხლი გადასხმისათვის ვარგისად), პასუხისმგებელმა პირმა უნდა გააფორმოს ეტიკეტი და მიამაგროს პოლიმერულ კონტეინერს (მინის ბოთლს) იმ ნომრითა და ნიშნით, რომელიც შეესაბამება აპრობაციისათვის გამოყენებული თანამგზავრ-ფლაკონის ნომერსა და ნიშანს.

3. სრულყოფილად მარკირებული პოლიმერული კონტეინერები და მინის ბოთლები დაკონსერვებული სისხლით, გადატანილი უნდა იქნეს სათავსში, საიდანაც გაიცემა.

VIII. მოთხოვნები სისხლის ტრანსპორტირებისადმი

1. შეფუთული პოლიმერული კონტეინერები დონორის სისხლით და მასზე მიმაგრებული თანამგზავრი-ფლაკონები უნდა მოთავსდეს ლითონის ბადეებში და მოკლე დროში შესანახად გადატანილი იქნეს სამაცივრო კამერაში 4-60C ტემპერატურაზე.

ა) დაკონსერვებული სისხლი, რომელიც განკუთვნილია თრომბოციტების კონცენტრატის გამოსაყოფად, უნდა ინახებოდეს 22±­­­­2°C ტემპერატურაზე არა უმეტეს 4 სთ-ისა. ანტიჰემოფილური პრეპარატების მისაღებად განკუთვნილი სისხლი, დამზადებისთანავე (არა უგვიანეს 4 საათისა) გადატანილ უნდა იქნეს შესანახად მაცივარში 4°– 6°C ტემპერატურაზე.

2. პოლიმერული დაკონტეინერებისა და მინის ბოთლების ტრანსპორტირება დაკონსერვებული სისხლით, ხდება ლითონის ბადეებში, რომლებიც თერმოიზოლირებულ კონტეინერებში ვერტიკალურ მდგომარეობაში იდგმება.

3. თერმოიზოლირებული კონტეინერებით სისხლის გადატანა შესაძლებელია ნებისმიერი სატრანსპორტო საშუალებით. კონტეინერებს ამაგრებენ მყარად, საამორ-ტაზაციო შუასადების გარეშე.

4. დამზადებული სისხლი დანიშნულების ადგილზე მიტანის შემდგომ დაუყოვნებლივ უნდა იქნეს გადატანილი მაცივარში, რომელიც უზრუნველყოფს შენახვის ოპტიმალურ ტემპერატურულ რეჟიმს (4-6°C).

IX. მოთხოვნები სისხლის კომპონენტებისა და პრეპარატების შენახვისა და გაცემისადმი

1. პოლიმერულ კონტეინერებში და მინის ბოთლებში დამზადებული სისხლის კომპონენტები და პრეპარატები უნდა ინახებოდეს მაცივრებში ან სამაცივრო კამერებში, ვერტიკალურ მდგომარეობაში, 4-6°C ტემპერატურაზე.

2. სისხლის კომპონენტებისა და პრეპარატების შენახვის ტემპერატურული რეჟიმი დღე-ღამეში 2-ჯერ უნდა აღინიშნოს ზონარგაყრილ, სპეციალურ, დანომრილ, ხელმძღვანელის ბეჭდითა და ხელმოწერით დადასტურებულ ჟურ­­ნალში, ან ავტომატური მრიცხველის საშუალებით.

3. პოლიმერული კონტეინერები (ან მინის ბოთლები) სისხლით, გადანაწილებული ჯგუფისა და რეზუსფაქტორის მიხედვით საჭიროა ინახებოდეს ცალ-ცალკე, ამასთან თითოეული ჯგუფი შესაბამისად უნდა აღინიშნოს.

4. აპრობირებულსისხლიანი პოლიმერული კონტეინერების (მინის ბოთლების) გაცემის წინ ექსპედიტორმა უნდა შეაფასოს ჯგუფობრიობისა და რეზუსკუთვნილების შესაბამისობისა და შენახვის ვადა.

5. გაცემული მორიგე ექსპედიტორის მიერ სისხლი უნდა აღინიშნოს სპეციალურ, ზონარგაყრილ, დანომრილ, ხელმძღვანელის ბეჭდითა და ხელმოწერით და­დასტურებულ ჟურნალში.

6. სისხლის კომპონენტების შენახვის პირობები და ზღვრული ვადები დამოკიდებულია გამოყენებული ჰემო-კონსერვანტის შემადგენლობაზე და განისაზღვრება „ტრანსფუზიოლოგიური სამსახურის ნორმატივებით”.

7. მინის ბოთლებში არაბოქსირებულ პირობებში დამზადებული სისხლის კომპონენტების შენახვის ვადა არაუმეტეს 24 სთ-ია.

X. მოთხოვნები მომსახურე პერსონალისადმი

1. პრეპარატების დასამზადებელ ბოქსირებულ სათავსში შეუსვენებლად მუშაობა არ უნდა აღემატებოდეს 4 სთ-ს, შემდეგ სამედიცინო პერსონალს უნდა მიეცეს დასვენების საშუალება ან მთლიანად შეიცვალოს ბრიგადის შემადგენლობა.

2. ექსფუზიონისტებმა (ექიმები, მედდები) სამუშაოს დაწყებამდე სავალდებულოა ჩაიცვან საექსფუზიო დარბაზისათვის განკუთვნილი სუფთა ხალათი, ფეხსაცმელი, სტერილური რეზინის ხელთათმანები – ხელების დამუშავების შემდეგ (ხელთათმანის ჩაცმამდე ხელი უნდა შეშრეს) და დაიხურონ ქუდი.

3. საექსფუზიო დარბაზში დონორი შემოდის თავისი ტანსაცმლით და ფეხსაცმლით, ძლიერი დაბინძურებისას აცმევენ ხალათს და ბახილებს.

4. სისხლისა და მისი კომპონენტების დამზადებისას კონტაქტური ინფიცირების თავიდან ასაცილებლად სამედიცინო პერსონალმა უნდა დაიცვას ასეპტიკისა და ან-ტისეპტიკის ყველა მოთხოვნა.

5. ინფიცირების წყაროები შეიძლება იყოს ჰაერის მიკროფლორა, მედპერსონალის ხელები, დონორის იდაყვის კანი, სისხლის დასამზადებელი პოლიმერული კონტეინერებისა და ბოთლების არაჰერმერტულობა და ა.შ.

6. დაუშვებელია ხელით ან არასტერილური საგნებით შეხება:

ა) სისხლის ასაღები სისტემის ნემსის ნაწილზე;

ბ) კანზე, ვენეპუნქციის ადგილზე მისი ანტისეპტიკით დამუშავების შემდეგ;

გ) ბოთლის დასაგმანი რეზინის საცობის ზედაპირზე.

7. საექსფუზიო დარბაზში მუშაობისას ინსტრუმენტები (მომჭერები, პინცეტები, მაკრატლები და ა.შ.) მოთავსებული უნდა იქნეს 70°-იან სპირტიან სპეციალურ ჭურჭელში.

8. თითიდან სისხლის ასაღებად გამოყენებულ უნდა იქნეს ერთჯერადი ნემსისრები და სტერილური მასალა.

ა) ლაბორატორიული გამოკვლევების ჩატარებისას გამოყენებულ უნდა იქნეს სტერილური ინდივიდუალური კომპლექტი.

9. 70°-იანი სპირტით, ან 0,5%-იანი იოდონატის ხსნარით. ექსფუზიონისტი ვალდებულია კონტეინერი შეამოწმოს (ან ბოთლი) სიმღვრივესა და ჰერ­მერ­­ტულობაზე. ბოთლის ლითონის ფირფიტა უნდა მოიხსნას სტე­რი­ლუ­რი­­ ინსტრუ­მენტით, ხოლო რეზინის ხუფი თანამიმდევრულად დამუშავდეს 70°-იანი სპირტით და 5%-იანი ი­ო­დ­ით, ანდა 0,5%-იანი იოდოპირონით, 0,5%-იანი ქლორჰექსიდინით.

10. საექსფუზიო დარბაზში ან პრეპარატების დასამზადებელ ბოქსში მუშაობის დროს პერსონალმა, სისხლით დასვრის შემთხვევისა, ხელი 2წთ-ის გან­­მავლობაში დაუყოვნებლივ უნდა დაიმუშავოს ანტისეპ­ტიკში დასველებული ტამპონით (2%-იანი წყალბადის ზე­­ჟან­­გის ხსნარი ან 70°-იანი სპირტი), ხოლო დამუშავებიდან 5 წთ-ის შემ­დეგ წყლით ჩამოიბანოს. სისხლით დასვრის შემთხვევაში ხელთათმანი დაუყოვნებლივ უნდა შეიცვალოს.

11. სისხლის ყოველი აღების შემდეგ, ექსფუზიო-ნისტმა რეზინის ხელთათმანები ან­ტი­სეპ­ტი­კით (70°- იანი სპირტით) უნდა დაამუშაოს, ხოლო საოპერაციოს მედდამსამუშაოს დაწყებამდე.

12. დონორის იდაყვის კანი ვენეპუნქციამდე გულ-მოდგინედ ორჯერ უნდა დამუშავდეს ანტისეპტიკური ხსნარით. ანტისეპტიკური ხსნარის მთლიანად შეშრობა სავალდებულოა. მიუხედავად იმისა, რომ ხსნარის შრობის დრო განსხვავებულია 30წმ-იანი აბსოლუტური მინიმუმი, ყოველთვის უნდა იქნეს დაცული.

13. ნემსით ჩხვლეტამდე თითებით შეხება ანტისეპტიკით დამუშავებულ ადგილზე, დაუშვებელია.

14. ვენეპუნქციის ადგილს ამუშავებენ შემდეგი ასეპტიკური საშუალებებით:

ა) 1%-იანი პოლივინილ-პიროლიდონ იოდი;

ბ) 0,5%-იანი ქლორჰექსიდინი;

გ) ძალზე ეფექტური ერთ-ერთი საშუალებაა 70%-იანი იზოპროპილის სპირტი;

დ)დასაშვებია გამოყენებულ იქნეს 70%-იანი ეთანოლი და 5%-იანი იოდით გაიწმინდოს.

15. ყველა შემთხვევაში ბამბის ტამპონით გაწმენდა ერთწუთიანი ინტერვალის დაცვით ორჯერ ხდება. სისხლის შეგროვების შემდეგ ვენეპუნქციის ადგილზე ადებენ სტერილურ ტამ­პონს და ახვევენ.

16. სისხლის დამზადებისას მინის ბოთლებით მუშაობის დროს სისხლიანი ბოთლების ჰერმეტიზაცია სანიტარ-შემფუთველის მიერ ხდება, თანამგზავრ-ფლაკონის მეშვეობით ჩაუშვებს ბოთლის ტუბუსს ცხელ გამდნარ პარაფინში, დაახურავს მას სუფთა პერგამენტს (ცელოფანს ან პოლიეთილენის აფსკს) და შემოუჭერს მაგარ ძაფს ან სააფთიაქო რეზინის რგოლს ჩამოაცვამს.

17. მედდა ვალდებულია მაკონსერვებელი ხსნარის შემცველი კონტეინერის (ან ბოთლის) მთლიანობის, დაგმანვის ჰერმერტულობის შენარჩუნების, გამჭვირვა-ლობისა და ვარგისობის ვადის ვიზუალური კონტროლი დააწესოს.

18. მინაზე ბზარების, დაგმანვის ჰერმერტულობის დარღვევის, ხსნარის სიმღვრივის ან მექანიკური მინარევების, ბუსუსების, საცობის ნაწილების და ა.შ. აღმოჩენისას, მედდა ვალდებულია წუნი დადოს.

19. ინდივიდუალური შეფუთვის პაკეტების გახსნამდე მედდა უნდა ამოწმებდეს ნაკეთობის შენახვის ვადას, ახორციელებდეს პირველადი და მეორეული შეფუთვის მთლიანობის ვიზუალურ კონტროლს (შესაფუთ პაკეტებზე ხელით დაწოლის გზით). პაკეტის ჩაფუშვის ე. ი. ჰაერის გამოსვლისას, შეფუთვა არაჰერმერტულად ითვლება და ასეთი ნაკეთობა არ გამოიყენება.

20. შეფუთვის გახსნის შემდეგ საჭიროა, რომ მაკონსერვებელი სითხის შემცველ კონტეინერზე ხელის დაწოლით შემოწმდეს მისი ჰერმერტულობა, ამასთან განსაკუთრებული ყურადღება მიექცეს შტუცერების მემბრანის ჰერმერტულობას. შტუცერის მემბრანის ზემოთ მაკონსერვებელი სითხის არსებობისას, ნაკეთობა წუნდებულია.

XI. მოთხოვნები სათავსების აღჭურვისა და ინვენტარის სანიტარიული მდგომარეობისადმი

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების ყველა სათავს აღჭურვილი უნდა იყოს აუცილებელი ხელსაწყო-დანადგარებით, ავეჯითა და ინვენტარით, რომელთა კონსტრუქცია და საფარი სათავსთა ფუნქციას შეესაბამება.

2. საწარმოო ტრანსფუზიიოლოგიურ დაწესებულებაში არსებული სამედიცინო, ტექნოლოგიური ხელსაწყო-დანადგარები, სანიტარიულ-ტექნიკური, საინჟინრო და სხვა აღჭურვილობა, აგრეთვე ავეჯი და ინვენტარი:

ა) მოქმედ ტექ­ნიკურ პირობებს და სტანდარტებს უნდა შეესაბამებოდეს;

ბ) გამოყენებული აპარატურა აეროზოლის წარმოქმნის საშიშროებას უნდა გამორიცხავდეს;

გ) იყოს გამართულ მდგომარეობაში;

დ) ჰქონდეს ჰიგიენური საფარი (შეღებვა, მოპირკეთება), რაც უზრუნველყოფს სვე­ლი წესით დამუშავებას და დეზინფექციას;

ე) წყობიდან გამოსული ხელსაწყო-დანადგარები, აღჭურვილობა, ავე­ჯი და ინვენტარი  აუცილებლად უნდა შეიცვალოს ან შეკეთდეს;

ვ) გაუმართავი ან დე­ფექ­ტებიანი ხელსაწყო-დანადგარები, აღჭურვილობა, ავეჯი და ინვენტარი – დაუშვებელია.

3. საჭირო მოწყობილობებით აღჭურვილ საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების საექსფუზიო დარბაზში აღჭურვილობის ზე­და­პირი სველი წესით ადვილად უნდა დამუშავდეს, კერძოდ:

ა) მაგიდები და სკამები (სავარძლები დონორებისათვის);

ბ) მედდის მაგიდა, რომელზეც განთავსდება სის­ტემები და საკონსერვაციოსითხიანი, პოლიმერული კონტეინერები (ან შუშის ბოთლები), თანამგზავრ-ფლაკონები, სტერილური ნივთების ბიქსები და ანტისეპტიკურ ხსნარიანი ქილები;

გ) ქვესადგამი, პოლიმერული კონტეინერებისა და ბოთლებისათვის;

დ) ექსფუზიონისტთა დამხმარებისათვის განკუთვნილი მაგიდები, შესახვევი მასალითა (ბინტები, ხელსაწმენდები) და საგნებით, რომლებიც აუცილებელია დამზადებული სისხლით შევსებული პოლიმერული კონტეინერებისა და ბოთლების პირველადი პასპორტირებისათვის;

ე) მაგიდა სისხლიანი ბოთლების შესაფუთად, რომელზეც უნდა განთავსდეს: პარაფინი, ქაღალდის ან ცელოფანის ჩაჩები, რეზინის რგოლები, ბადეტარის ან პოლიმერული კონტეინერების ტრან­სპორ­ტი­რე­ბი­სათ­ვის;

ვ) ემალირებული ქილები ან საფარებლებიან ვედროები, რომლებიც ნახმარი სისტემებისა და გამოყე-ნებული მასალის განსათავსებლადაა ვარგისი.

ზ) დონორთათვის კომფორტული პირობების შექმნის მიზნით საექსფუზიო დარბაზში დასაშვებია ტელევიზორების, რადიოს, პრესისა და სხვა ნივთების განთავსება.

4. გასვლით პირობებში მუშაობისას საექსფუზიო დარბაზში დონორობისთვის განკუთვნილი მაგიდები და სკამები (სავარძლები) უნდა განლაგდეს იმგვარად, რომ მაგიდებით გადატიხრული ნაწილის შიგნით მუშაობ­დნენ ექსფუზიონისტები, ხოლო დონორის მო­პირ­დაპირე მხარეს – ლახტის დამდები.

5. მაგიდა სტერილური ნივთებით უნდა იდგეს დონორთა განთავსების ადგილიდან მო­შო­რე­ბით და მომზადდეს უშუალოდ მუშაობის დაწყებამდე.

6. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების ყველა სათავსი, ხელსაწყო, სამედიცინო და სხვა ინვენტარი, როგორც წესი, სუფ­­თა უნდა იყოს. სათავსების სველი წესით დალაგება – (იატაკის მორეცხვა, ავეჯის, ხელსაწ­ყო­ებ­ის, ფანჯრის რაფების, კარების გაწმენდა) უნდა ხდებოდეს დღე–ღამეში 2-ჯერ (აუცილებ­ლო­ბის შემ­თხვევაში უფრო ხშირადაც), სხვადასხვა სარეცხი და სადეზინფექციო საშუ­ა­ლე­ბით (რომლებიც ნებადართულია საქართველოს შრომის, ჯან­მრთე­ლო­ბი­სა და სოციალური დაცვის სა­მინისტროს მიერ). ფან­ჯრები საჭიროა გაიწმინდოს შიგნიდან არანაკლებ თვეში ერთხელ, ხოლო გარედან – დაბინძურების მიხედვით, არანაკლებ 4-6 თვეში ერთ­ხელ. სათავსის სველი წესით დალაგებისას სინთეტი­კუ­რი სარეცხი ფხვნილების გამოყენება აკრძალულია. დალაგებისათვის განკუთვნილი ყველა ინვენტარი – (ვედ­რო­ები, იატაკის ჯოხები და სხვა) სათავსისა და სა­მუ­შა­ოს მიხედვით ნიშანდებულია. ინვენტარი უნდა გამოიყე­ნე­ბო­დეს მკაც­რად და­ნიშ­ნულებისამებრ და განცალკევებით ინახებოდეს. ნაგვისა და ნარჩენებისათვის გამოყენებულ უნ­და იქნეს ურნები.

7. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავ­სების საფუძვლიანი დასუფთავება გრა­ფი­კის მიხედვით თვეში ერთხელ უნდა მოხდეს. ხოლო საექსფუ-ზიო დარბაზისა და სისხლის კომპონენტების დასამზადებელი ბოქსის საფუძვლიანი დალაგება (წმენდა და დეზინფექცია) კვირაში ერთხელ უნდა ჩატარდეს. სათავსოს განთავისუფლებით ხელსაწყოების, ავეჯისა და სხვა ინ­ვენ­ტა­რისაგან. კედლები, იატაკი და ყველა ხელსაწყო. მტვე­რი უნდა გადაიწმინდოს ავეჯიდან, ნათურებიდან, დამცველი ჟალუზებიდან და ა.შ.

8. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში უნდა იყოს საჭირო სარეცხი და სადეზინფექციო ხსნარების არანაკლებ 1 თვის მარაგი.

9. სისხლის კომპონენტების დასამზადებელი ბოქსი უნდა განიავდესკარგად და ჩატარდეს სველი წესით დასუფ­თა­­ვება ცხელი (50 ) საპნიანი ხსნარის საშუალებით. შემდეგ გამო­იყე­ნე­ბა სადეზინფექციო საშუალებები (წყალბადის ზეჟანგის 3%-იანი ხსნარი, 0,5%-იანი სარეც­ხი საშუალებით ან ქლორამინის 1%-იანი,3%-იანი ხსნარით, ნატრიუმის ჰიპოქლორიტის 1:10 განზავებული ხსნარით) იმ საგნების დასამუშავებლად (მედდისა და შესაფუთი მაგიდები, ბოთლების ქვესადგამი და ა.შ.), რომ­ლებიც სტერილური საგნების კონტაქტური ინფი-ცი­რე­­ბის საშიშროებას ქმნიან. სასურველია პერიოდულად შეიცვალოს ადრე გამოყენებული სადეზინფექციო საშუალებები. ძნელად მისადგომი ადგილების არსებობისას ეფექტურია გაზიანი დეზინფექციის გამოყენება: ეთილენის ოქსიდი; ფორმალდეჰიდის ორთქლის; ან წყალბადის ზეჟანგის ორთქლი.

10. სისხლის კომპონენტების დასამზადებელი ბოქსის დასალაგებლად (ვედ­­რო, ჯაგ­რისი, ჩვარი), განკუთვნილი საწარმოო ტრანსფუზიიოლოგიური დაწესებულების ინვენტარი, გამოყენების შემდეგ აუცილებელია გაშრეს და მოთავსდეს სპეციალურად გა­მო­ყო­ფილ სათავსში.

11. სათავსებში, დაცული უნდა იქნესსტერილურობის, ასეპტიკისა და ან­ტი­სეპტიკის განსაკუთრებული რეჟიმი, დალაგების შემდეგ მიმდინარე ექსპლუატაციის პროცესში სათავსები პერიოდულად შეიძლება დასხივდეს ულტრაიისფერი სტა­ცი­ონ­არული ან გადასატანი ბაქტერიცი-დული ნათურებით, სათავსს თითოეული 1მ³-ის 1ვტ-იანი სიძლიერის ნათურით დასასხივებლად.

12. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში წელიწადში ერთხელ, თუ აუცილებელია უფრო ხშირადაც, არსებული დეფექტების აღმოსაფხვრელად – (ბზა­რები, ნესტის კვალი, ნახეთქები, აშრევებული ფილები) უნ­და ჩატარდეს სათავსების კოსმეტიკური რემონტი. საჭიროების შემთხვევაში კაპიტალურ რე­მონ­ტთან ერთად უნდა ჩატარდეს რეკონსტრუქცია. რეკონსტრუქციის და/ან კაპიტალური რემონტის ჩასატარებელი დო­კუმენტაცია სახელმწიფო სანიტარიული ზედამხედველობის სამსახურთან უნდა შეთანხმდეს.

13. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულების ადმინისტრაცია ვალდებულია უხელმძღვანელოს სა­თავ­სების პერიოდულ პროფილაქტიკურ დამუშავებას მღრღნელებისა და მწერების საწი­ნა­აღ­მდე­გო სადეზინფექციო სამსახურებთან გაფორმებული ხელშეკრულების საფუძველზე და სათავსების შესაბამისად (გაათავისუფლოს) მოამზადოს.

14. პერსონალი უზრუნველყოფილი უნდა იყ­ოს გამოსაცვლელი სანიტარიული ტანსაცმლით (ხალათი, თავსაფარი, ხელთათმანები, ნი­ღაბი).

XII. მოთხოვნები სანიტარიულ-ტექნიკური, ტექნოლოგიური და სხვა მოწყობილობებისადმი

1. ყველა მშენებარე და მოქმედი სტაციონარი, სამკურნალო-პროფილაქტიკური და­წესებულება და სხვა, რომელშიც უნდა განთავდეს ან განთავსებულია საწარ-მოო ტრანსფუზიოლოგიის განმახორციელებელი დაწესებულება, უნდა აღიჭურვოს წყალგაყვანილობით, კანალიზაციით. ზემოაღნიშნული დაწესებულება. სასურველია უზრუნლველყოფილი იყოს ცხელი წყალით, გათბობით, შემწოვ-გამწოვი სავენტილაციო დანადგარებით, თანამედ-როვე კავშირგაბმულობითა და სხვა საინჟინრო კომუნიკაციებით. მაღალსართულიან შენობებში (ორზე მეტი) საჭიროა მოეწყოს ნაგავგამტარი კამერები, აუცილებლობის შემთხვევაში – ნაგავგამტანი მოწყობილობები (ვაკუუმური და სხვა) და მექანიკური გაწმენდის სხვა საშუალებები.

2. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების ჩამდინარე წყლების გაწმენდა და გა­უვ­ნებ­ლობა უნდა ხორციელდებოდეს საქალაქო ან სხვა საკანალიზაციო გამწმენდ საშუალებებზე, რომლებიც უზრუნველყოფენ ჩამდინარე წყლების ეფექტურ გაწმენდას და გაუვნებლობას. საქალაქო ან სხვა გამწმენდი მოწყობილობების არ არსებობის შემთხვევაში – ლოკალურ მოწყობილობებზე სრული ბიოლოგიური გაწმენდით.

3. მშენებარე, ასევე რეკონსტრუირებადი სამკურნალო-პროფილაქტიკური და­წეს­ე­ბუ­ლე­ბი­სათვის გათვალისწინებულ უნდა იყოს სარეზერვო (ავარიული) ცხელი წყალმომარაგება, პროფილაქტიკური რემონტისას სისტემის მწყრობრიდან გამოსვლის შემთხვევისათვის.

4. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სანტექნიკური მოწყობილობები და ხელსაწყოები (ონკანები, ნიჟარები, აბა­ზა­ნები, უნიტაზები, პისუარები და სხვა), უნდა იყოს გამართულ მდგომარეობაში, სუფთავ-დებოდეს ჟანგისა და სხვა და­ნა­ლე­ქები­სა­გან, არ უნდა ჰქონდეს ნა­ხეთ­ქები ან სხვა დეფექტები. გაუმართავი მოწყობილობა დაუყოვნებლივ უნდა შეიცვალოს.

5. სხვადასხვა კონსტრუქციის მქონე დაკიდული ჭერები დასაშვებია მხო­ლოდ იმ სათავსებში, რომლებიც არ მოითხოვენ ეპიდსაწინააღმდეგო, სა­დე­ზინ­ფექ­ციო რეჟიმის, ასეპტიკისა და ანტისეპტიკის წესების დაცვას (ვესტიბიულები, კო­რიდორები, ჰოლი და სხვა დამხმარე სათავსები, რომლებიც უშუალოდ არ უკავშირდება ბოქსს, საპროცედუროსა და სხვა ანალოგიურ სათავსებს). ამას-თან დაკიდული ჭერების კონსტრუქცია და მასალები უნდა უზრუნველყოფდეს მათი გაწმენდისა და დეზინფექ-ციის შესაძლებლობას. სხვა შემთხვევაში დაკიდული ჭერი საგულდაგულოდ ჰერმეტიზებული უნდა იყოს.

6. საპირფარეშოში მოწყობილი უნდა იყოს კაბინები, საკიდები, სარკეები ელექტრო და გამშრობი საშუალებები ხელებისათვის. საპირფარეშოში პერსონალისათვის სა-სურველია მოწყობილი იყოს კაბინა ქალთა ჰიგიენისათვის – საშხაპეთი (10 კაცზე ერთი საშხაპე კაბინა).

7. სათავსები, რომლებშიც დაცული უნდა იყოს განსაკუთრებული რეჟიმი მომსახურე მედპერსონალის ხელების სისუფთავის თვალსაზრისით აღჭურვილი უნდა იყოს პირსაბანითა და იდაყვის დასაბანი მოწყობილობით–ონკანითა და შემრევით.

XIII. მოთხოვნები სათავსების შიდა მოპირკეთებისადმი

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსების ჭერი, იატაკი და კედლები მოპირკეთებული უნდა იყოს მათი ფუნქციის შესაბამისად. კედლების ზედაპირი, ტიხრები, ჭერი და იატაკი უნდა იყოს გლუვი და მოხერხებული დეზინფექციისა და სველი წესით დასამუშავებლად. სათავსების, ვენტილაციის სისტემების, ჰაერგამტარების, ასევე ფილტრების შიგა ზედაპირების მოსაპირკეთებლად შეიძლება გამოყენებულ იქნეს მხოლოდ შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ ნებადართული მასალები.

2. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების მშრალი სამუშაო რეჟიმის მქონე სათავსების კედლები (ვესტიბიულ-საგარდერობო, მოსაცდელი, ექიმთა კაბინეტები, დონორთა მოსასვენებელი ოთახი, ოთახი პერსონალისათვის), რეკომენდებულია შეიღებოს სილიკატური საღებავებით (აუცილებლობისას ზეთიან საღებავებთან შეხამებით), ხოლო ჭერი მოსაპირკეთებლად კირით ან წყალემ­ულსიით შეთეთრდეს.

3. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსების იატაკი მოპირკეთდეს მაღალი თბოსაიზოლაციო თვისებების მქონე მასალებით (პარკეტი, ხის იატაკი შეღებილი ზეთის საღებავები). ვესტიბიულის იატაკის მოსაპირკეთებლად გამოიყენება მექანიკური ზემოქმედე-ბისადმი მდგრადი მასალები (მარმარილო ან მისი ანაფხეკი, მოზაიკური იატაკი და სხვა).

4. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების, სველი სამუშაო რეჟიმის მქონე სათავსების კედლები, ასევე იმ სათავსების კედლები, რომლებსაც ჩაუტარდა სველი დეზინფექცია (სისხლის წინასწარი ანალიზების ლაბორატორია, საექსფუზიო დარბაზი, კომპონენტების დასამზადებელი ბოქსი, ხსნარების დასამზადებელი ოთახი, ოთახი სისხლის ფლაკონების შეფუთვისა და მარკირებისათვის, სათავსი სეროლოგიური გამ­ოკვლევე-ბისათვის, ოთახი ინფექციებზე გამოკვლევისათვის, სამრეცხაო, წინასაბოქსე, საცენტრიფუგო, სათავსო სის-ხლის შენახვისა და გაცემისათვის, მასალების შესანახი, საპირფარეშო), უნდა მოპირკეთდეს მოჭიქული ფილებით ან სხვა 1,6მ.-ის სიგრძის ტენ­­­გაუმტარი მასალით. ჭერი უნდა შეიღებოს წყალგაუმტარი (ზეთის და/ან სხვა) საღე­ბავებით. იატაკის საფარად გამოიყენებულ უნდა იქნეს წყალ­გაუმ­ტა­რი და ანტისტატიკური მასალა. ლინოლეუმის გლუვი, საფარი მტკიცედ უნდა ეკვროდეს ია­ტაკს, ხოლო ნაჭრების ნაპირები ერთმანეთთან მჭიდროდ იქნეს შედუღებული, ამასთან არ ჰქონდეს დეფექ­ტე­ბი (ნახეთქები, ხვრელები და ა.შ.), კედლებთან ლინოლეუმის ბოლოები საჭიროა პლინ­ტუ­სების ქვეშ უნდა მოექცეს, ხოლო ეს უკანასკნელი (ღრიჭოების გარეშე) ჩამაგრდეს კედელსა და იატაკს შორის.

5. ნიჟარებისა და სხვა სანიტარიულ-ტექნიკური მოწყობილობების განლაგების ადგილებში კედლები უნდა მოპირკეთდეს მოჭიქული ფილებით ან სხვა წყალ-გაუმტარი მა­სალით იატაკიდან 1,6მ სიმაღლეზე, ხოლო მოწყობილობებიდან ყველა მხარეს არანაკლებ 20 სმ-ისა.

XIV. მოთხოვნები გათბობის, ვენტილაციის, მიკროკლიმატისა და სათავსების ჰაერისადმი

1. გათბობის, ვენტილაციისა და ჰაერის კონდიცირების სისტემები უნდა უზ­რუნ­ველ­ყოფდეს ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსებში მიკ­როკლიმატისა და ჰაერის ოპ­ტი­მალურ პირობებს.

2. გათბობის, ვენტილაციისა და ჰაერის კონდიცირების სისტემების დაპროექ­ტე­ბი­ს, მშენებლობისა (რეკონსტრუქციისას) და ექსპლუტაციისას გათვალისწინებულ უნ­­და იქნეს მოქმედი სპეციალური ნორმატიული დოკუმენტების ძირითადი დებულებები, წი­ნამ­დებარე წესები და სხვა დოკუმენტები, რომლებიც დამტკიცებულია საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიერ.

3. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსების ტემპერატურის საანგარიშო პარამეტრები მი­იღე­ბა შესაბამისი სამშენებლო ნორმებისა და წესების 2.08.02.–89 „სა­ზო­გა­დოებრივი შენობები და ნაგებობების” შესაბამისად.

4. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულებების გათბობის სისტემამ უნდა უზრუნველყოს სათავსის ჰაერის თანაბარი გათბობა, მიმდინარე რემონტისა და მომსახურებისათვის მარეგულირებელი მოწყობილობები, გამორიცხოს ჰაერის გაბინძურება ექსპლუატაციის პროცესში გამოყოფილი მავნე ნივთიერების, სუნისა და დასაშვებ დონეზე მეტი ხმაურისაგან.

5. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსებში განთავსებული გამათბობელი ხელსაწყოების ზედაპირი უნდა იყოს გლუვი, შეღებილი, ად­ვი­ლად ექვემდებარებოდეს სველი წესით დასუფთავება-დალაგებას, ყოველთვის იყ­ოს სუფთა მდგომარეობაში და მოხერხებული ექსპლუატაციისა და დალაგებისათვის.

6. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებებში საჭიროა დადგინდეს პროცედუ­რების ჩასატარებელი ტემ­პე­რა­ტურის მაქსიმუმი და მი­ნი­მუმი, რომელსაც ხარისხის მაკონტროლებელი ჯგუ­ფი ყოველდღიურად შე­ამოწმებს და მოხდეს მოქმედი ხელსაწყოებიდან გამოყო­ფილი სითბოს იზოლაცია.

7. ცენტრალური გათბობის სისტემის წყლის ზღვრუ-ლი ტემ­პე­რა­ტურა უნდა იყოს 85ºC. სხვა სითხეებისა და ხსნარების გა­მო­ყენება (ანტიფრიზი და სხვა), როგორც თბომატარებლებისა, გათბობის ღია სის­ტე­მებ­ში იკრძალება.

8. სათავსისათვის, მიწოდებული სუფთა ჰაერი უნდა (კომპონენტების დასამზადებელი ბოქსი) გაიფილტროს. თუ პროცესი მთლიანად დახურულ სისტემაში მიმდინარეობს, მაშინ საკმარისია ჩვეულებრივი ლაბორატორიული პირობებიც. თუ ამ დროს დახურული სისტემა ირღვევა (მაგ. ერითროციტების გარეცხვა), მაშინ პროცესი უფრო მკაცრ პირობებში, სტერილურ არეში ხორციელდება (ლამინირებული ბოქსი). დანარჩენი სათავსების ნიავდება სარკმელებისა და ფრამუგების მეშვეობით, ამასთანავე გამოიყენება ყველა საშუალება, რათა მწერები არ მოხვდნენ სათავსში.

9. თუ საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსში მიმდინარე სამედიცინო-ტექნოლოგიურ პროცესს თან ახლავს ჰაერში მავნე ნივ­თი­ერ­ე­ბე­ბის გამოყოფა, საჭიროა მოეწყოს გამ­წო­ვი კა­რა­დები.

10. ჰაერის მიწოდება ტემპერატურით და ტენიანობით კონტროლდება ადამიანთა იმ მაქსიმალური ოდენობისათვის, რომელიც სამანიპულაციო ოთახში იმ­ყო­­ფება. შეფარდებითი ტენიანობა უნდა იყოს 40-60%-ის ფარგლებში; ჰაერის მოძ­რა­ობის სიჩქარე არ უნდა აღე­მატე­ბო­დეს 0,15 მ/წმ-ს.

11. ჰაერგამტარი, ჰაერმიმღები, ჰაერმიმწოდებელი ცხაურები, სავენტილაციო კა­მე­რები და სავენტილაციო დანადგარები უნდა იყოს სუფთა. მათ არ უნდა ემჩნეოდეთ მექანიკური დაზიანებების, კოროზიის კვალი და არ დაირღვეს ჰერმერტულობა.

12. მომუშავე ვენტილატორები და ელექტროძრავები უნდა იყოს და­რე­გუ­ლირე­ბული, მუშაობდეს ზედმეტი ხმაურის გარეშე და არ იწვევდეს კონსტრუქციის ვიბ­რაციას.

13. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში ფილტრების და მათი სი­სუფ­­თავის შემოწმება თვეში ერთხელ ტარდება.

14. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების საოპერაციოში აუცილებელია ჰაერის კონ­დიცი­რების სისტმის გათვალისწინება. სტაციონარის არქიტექტურულ-დაგეგმარებითი გადაწ­ყვე­ტა და ჰაერცვლის სისტემა უნდა გამორიცხავდეს სხვა სათავსოებიდან საექსფუზიოში და ­პირიქით დაბინძურების გადატანას.

15. ლამინირებული ჰაერმიწოდების შემთხვევაში ქვედა ზონიდან გაწოვილი ჰაერის რაოდენობა უნდა შეად­გენ­დეს 60%-ს, ზედა ზონიდან 40%-ს, სუფთა ჰაერი მიეწოდება ზედა ზონი­დან, ამასთან მოდინება არ უნდა აღემატებოდეს გაწოვის 20%-ს. კონ­დიციონირებისა და სავენტილაციო სისტემების საექსპლუატაციოდ ტრანს-ფუზიოლოგიური დაწესებულების ხელმძღვანელის ბრძ­ანე­ბით უნდა დაინიშნოს პასუხისმგებელი პირი.

16. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების კონდიცირებისა და სავენტილაციო სისტემების პროფილაქ­ტი­კუ­რი შე­მოწ­მება და რემონტი უნდა ჩატარდეს წელიწადში 2-ჯერ. დადგენილი გრაფიკის მიხედვით, გაუმართაობისა და დეფექტების წარმოქმნისას საჭიროა მათი დაუყოვნებლივ შეკეთება, ხოლო თვეში ერთხელ ფილ­ტრე­ბის შემოწმება, გასუფთავება ან შეც­ვლა.

17. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში უნდა მოწმდებოდეს სავენტილაციო სისტემების მწარმოებლურობა და ჰაერ­ცვლის ჯერადობა, ჰაერის ტემპერატურა, ტე­ნი­ანობა და ქიმიური ნივთიერებებით დაბინძურება. ლაბორატორიებსა და ბოქსებში შემოწმება 6 თვეში ერთხელ ტარდება, ხოლო დანარჩენ სათავსებში – 12 თვეში ერთხელ. შემოწმების შედე­გე­ბი ფორმდება აქ­ტით, რომელიც დაწესებულებაში ინახება.

XV. მოთხოვნები ბუნებრივი და ხელოვნური განათებისადმი

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების სათავსებს უნდა ჰქონდეთ შესაბამისი ბუნებრივი განათება. მეორეული ან მხო­­ლოდ ხელოვნური განათება დასაშვებია შემდეგ სათავსებში: ჭუჭყიანი თეთ­­რეულისა და დასალაგებლად განკუთვნილ, ნივთების საწყობის საშხაპეში, პერ­სო­ნა­ლის პირადი ჰიგიენის ოთახსა და საპირფარეშოში, ტანსაცმლის გა­მო­საც­ვლელ ოთახებსა და ზოგიერთ სხვა სათავსში, რომელთა ტექნოლოგიური და ექსპლუატა­ცი­ის­ წე­სები ბუნებრივ განათებას არ მოითხოვს.

2. კორიდორი ბუნებრივად უნდა იყოს განათებული, შე­ნო­­ბ­ის ტორცულ კედელში და რეკრიაციებში არსებული ფანჯრებით. მანძილი რეკ­რი­აციებს შორის არ უნდა აღემატებოდეს 24მ, ხოლო რეკრიაციამდე-36მ-ს. დამხ-მარე გა­ნყო­ფი­ლე­ბე­­ბის კორიდორები უნდა განათდეს ტორცულად ან გვერდულად.

3. ინსოლაციის ხანგრძლივობის ნორმები უნდა შეესაბამებოდეს მოქმედ სანიტარიულ წესებსა და ნორმებს – „სანიტარიული ნორ­­მები და წესები საცხოვრებელი და საზოგადოებრივი შენობებისა და საცხოვრებელი გა­­ნა­შენიანების ტერიტორიის ინსოლაციით უზრუნველსაყოფად”.

4. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური და­წე­სე­ბუ­ლე­ბები, რომელთა ფანჯრები მიმართულია 70º-90º ჰო­რი­ზონტის სექტორისაკენ, ზაფხულის პერიოდში მზის სხივების მოქ­მე­დე­ბი­სა და გადახურების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა მზისგან დამცავი სა­შუალე­ბე­ბი (წინა­საფ­რე­ბი, ჟა­ლუ­ზები და სხვ.).

5. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიური დაწესებულების ხელოვნური განათება უნდა შეესაბამებოდეს სათავსის დანიშნულებას, რაც გულისხმობს ხელმისაწვდომობას, რეგულირებადობასა და უსაფრთხოობას, იგი არ უნდა იყოს თვალისმომჭრელი და არ უნდა მოქმედებდეს ადამიანსა და სათავსის შიგა გარემოზე.

6. ხელოვნური განათება გათვალისწინებული უნდა იქნეს ყველა სათავსში, გამონაკლისის გა­რეშე. გარდა ამისა, ცალკეული ფუნქციური ზონისა და სამუშაო ად­­გილის გასანათებლად საჭიროებისას ხდება ადგილობრივი განათება.

7. სათავსის ხელოვნური განათება უნდა ხდებოდეს ლუმინესცენციური და ვარ­ვა­რე­ბის ნათურებით. ლუმინესცენციური ნათურები უნდა კომპლექტებოდეს ნაკლებ-ხმაურიანი გამშვებმარეგულირებელი აპარატით.

8. სათავსის საერთო განათებისათვის გამოყენებულ ნათურებს უნდა ჰქონდეს ერ­თი­­ანი (დახურული) გამბნევი.

9. ექიმის კაბინეტი, სადაც დონორი ისინჯება, კარგი განათებით უნდა იყოს უზრუნველყოფილი.

XVI. ჰიგიენური მოთხოვნები სამედიცინო პერსონალის სამუშაო და საყოფაცხოვრებო პირობებისადმი

1. ძირითად ფუნქციურ, საწარმოო სათავსებსა და მომსახურე სამედიცინო და სხვა პერსონალის სამუშაო ადგილები, უზრუნველყოფილი უნდა იყოს ჰაერცვლისა და მიკ­რო­­კლიმატის (ტემპერატურა, ტენიანობა, ჰაერის მოძრაობის სიჩქარე, ქი­მი­ური და ბაქტეროლოგიური შემადგენლობა) ნორმატიული პარამეტრებით, ასევე ნორმატიული ჰაერცვლით.

2. აღჭურვილობის განლაგება და მისი ექსპლუატაცია უნდა შეესაბამებოდეს შრომის დაცვისა და ტექნიკური უსაფ­­რთხოების მკაცრ წესებს. 16.3. საწარმოო ტრანს-ფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში უნდა იყ­­ოს გათვალისწინებული სანიტარიულ-საყოფაცხოვრებო სათავსოების მოწყობა მომ­სა­ხუ­­რე სამედიცინო პერსონალისა და სხვა მუშაკებისათვის.

3. სანიტარიულ-საყოფაცხოვრებო სათავსები უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ მოთ­­ხოვნებს:

ა) კარადების ოდენობა საგარდერობოში საჭიროა 100%–ით შეესაბამებოდეს პერ­სო­ნა­­ლის იმ რაოდენობას, რომელიც სიით ირიცხება.

ბ) საგარეო ტანსაცმლისათვის საჭირო საგარდერო-ბოს ფართი უნდა იუოს: ერთ საკიდზე არანაკლებ 0,08მ². საგარდერობოს ფართი საშინაო და სამუშაო ტანსაც-მლისათვის უნდა იყოს: ერთ კარადაზე არანაკლებ 0,4მ²-სა. მომუშავეთა რა­ოდ­ენ­ობის მიხედვით, საგარდერობო უზ­რუნ­ველ­ყო­­­ფილი უნდა იყოს ორფრთიანი დასაკეტი ვენტილიზაცია კარადებით, რომელიც უზრუნველყოფს პი­რა­დი (სა­ში­ნაო) და სამუშაო (სანიტარიული) ტანსაც-მლის, ფეხსაცმლისა და თავსაბურავების განცალკევებულ შენახვას.

გ) პერ­სო­ნა­ლი­სათ­­ვის საჭიროა საშხაპე კაბინები (თუკი ასეთი არის) და სანიტარიული ხელსაწყოების რაოდენობა უნდა შეესაბამებოდეს მოქმედ სანიტარიულ წესებს.

4. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის და­წე­­სებულების ადმინისტრაციამ უნდა შეიმუშაოს და განახორციელოს ღონისძიებათა კომპლექსი პერ­სო­ნა­ლის შრომისა და დასვენების პირობების გასაუმჯობესებლად.

5. საწარმოო ტრან­სფუ­­ზიოლოგიის დაწესებულებაში მომუშავე სამედიცინო პერსონალი, წელიწადში ერთხელ შემოწმდეს სისხლით გადასულ ინფექციებზე. გამოკვლე-ული უნდა იყოს ყვე­­ლა ის პირი, ვინც მიიღება აღნიშნულ დაწესებულებაში სამუშაოდ. აღნიშნული სამუშაოებიდან თავისუფლდებიან HBsAg – ის მტარებელი პირები, რომლებიც დაკავებული არიან სისხლის აღებით, დამზადებით ან დაფასოებით. ისინი გადაჰყავთ იმ განყოფილებებში, რომლებიც არ არის დაკავშირებული აღნიშნულ პროცედურასთან.(

6. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის და­წე­სებულების პერსონალი უნდა იყოს უზადოდ სუფთა და აკურატული. სამუშაო (სანიტარიული) ტან­საც­მლის ბოლოები მთლიანად უნდა ფარავდეს პირად ტანსაცმელს. თმები მთლიანად უნდა იფარებოდეს ჩაჩით ან თავსაფრით. გამოსაცვლელი ფეხსაცმელი არ უნდა იყოს ნაჭრის ქსოვილის, და უნდა იყოს შესაძლებელი დე­ზინ­ფექ­ცია.

7. მომსახურე პერსონალი აუცილებლად უნდა იბანდეს ხელებს ორ­ჯერ როგორც ყო­ვე­ლი დონორის გასინჯვის წინ, ასევე “ჭუ­ჭყიანი პროცედურის“ შეს-რულების შემდეგ (სათავსს დალაგება, თეთრეულის გა­­მოც­ვლა, საპირფარეშოთი სარგებლობა და სხვ.

XVII. მოთხოვნები გამოყენებული ინვენტარის დასუფთავება – დეზინფექციისადმი

1. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიურ დაწესებულებაში გამოყენებული ინვენტარის დეზინფექციისას საჭიროა დაცული იქნეს შემდეგი წესები:

ა) დეზინფექციისთვის გამოყენებული ჭურჭელი უნდა იქნეს ნიშანდებული;

ბ) დეზინფექცია ინვენტარის ბოლომდე ჩაყურს­ვით, გაწმენდითა და შესხურებით ხდება;

გ) სადეზინფქციო ხსნარი ერთხელ გამოიყენება;

დ) ყველა სადეზინფექციო ხსნარი დამზადების თარიღის და კონცენტრაციის აღნიშვნით ბნელ ადგილას უნდა ინახებოდეს,

2. ქარხნული წესით დამზადებული ჰემოკონსერვანტის ბოთლი უნდა გაიწმინდოს 1% ქლორამინის ან სხვა სადეზინ­ფექციო ხსნარით (თუ არ ხდება სასტერილიზაციოდან გასტერილებული ბოთლების მიწოდება ორმა­გი ნაჭრის ტომრებში) და ჩალაგებული იქნეს სუფთა ნაჭრის ტომარაში.

3. ეფექტური დეზინ­ფექტანტი სისხლის ქილებისათვის არის ნატრიუმის ჰი­პოქლორიტის ხსნარი, რომელიც ფართოდ გამოიყენება ნარჩენების გასაუვ­ნებლებლად. ჰიპოქ­ლორიტ­ში შემავალი ტუტე შლის ორგანულ ნივთიერებებს (აჰიდროლიზებს ცხიმოვანი და ცი­ლოვანი ბუნების ნაერთებს) სრულ გასაუვნებლებლად.

4. ლაბორატორიებში გამოყენებულ მინის ჭურჭელზე სის­ხლისა და შრატის ნარჩენების შეშრობა დაუშვებელია. პროცე­დურის დამთავრებისთანავე ისინი უნდა ჩაიყა­როს დეზინფექტანტის ხსნარში. ცილის ნარჩენების მოსაცი-ლებლად ყველაზე ეფექ­ტუ­რია ჰიპოქლორიტი, რომლის შემდეგაც სარეცხი საშუალების მცირე რაოდენობის გამოყენებითაღწევემ გასუფთავების მაღალ ხარისხს. ჰიპოქლორიტის ხსნარში ხან­გრძლი­ვი ექსპოზიციისას ლითონის ნაკეთობები კოროზიავდება, ამიტომ მათ სადეზინ­ფექ­ციოდ 2%-იან გლუტარალდეჰის. როგორც გლუტარ ალდეჰიდით, ასევე ჰიპოქლო­რიტით სარგებლობისას, პერ­სო­ნალმა საჭიროა გამოიჩინოს სიფრთხილე (განსაკუთრებით თვალები, ლორწოვანი გარსი). ჰიპოქ-ლო­რიტი გამოიყენება ზოგადი ლაბორატორიული პირობებისთვის, ხოლო დაღ­ვრი­ლი აგენტების გასაუვნებლელად - 1% ან 10%–იანი ხსნარი. განზავებული საჰი­პოქ­ლორიტის ხსნარი არამდგრადია და იგი უნდა დამზადდეს ყოველი გამოყენების წინ. ხსნარის ეფექტური ექსპოზიციის დრო 15 წთ-ია, ხოლო დიდი ოდენობით ორგანული ნივთიერებების თა­ნაობ­ისას ექსპოზიციის დრო 60 წთ-მდე მატულობს.

5. გამოყენებული სისხლის ასაღები სისტემების, ბამბა-დოლბანდის ტამპონებისა, და სხვა ერთჯერადი მასალე-ბის გაუვნებლება 1 საათის განმავლობაში, უნდა მოხდეს 3%-იანი ქლორამინის ხსნარით ემალირებულ ან მინის ქილებში, ან 1% ჰიპოქლორიტის ხსნარით 15 წთ-ის განმავლობაში ან - 2% გლუტარალდეჰიდით. 1 სთ-ის განმავლობაში. გაუვნებლების ყველაზე მისაღები მეთოდი თერმული სტერილიზაციაა ორთქლით. შემდგომ აუცილებელია მათი სპეციალურ ღუმელებში განადგურება.

XVIII. საწარმოო ტრანსფუზიოლოგიის დაწესებულება

დანართი 1

(სარეკომენდაციო)

 

სათავსის სახელწოდება

ფართობი მ2

1. ვესტიბიული-საგარდერობო

0,5 განყოფილებაში ერთდროულად მყოფი თითოეული დონორისათვის, მაგრამ არანაკლებ 12-ისა.

2. მოსაცდელი

6 ერთი საოპირაციო, მაგიდისათვის მაგრამ არანაკლებ 12-ისა.

3. რეგისტრატურა - დონორთა კარტოთეკით

6 ხანგრძლივი ცვლის 100 დონორზე, მაგრამ არანაკლებ 8-ისა.

4. საპირფარეშო დონორთათვის

საპირფარეშო კაბინის ზომები უნდა იყოს 1,1X1,6 კარების გარე მიმართულებით გასღებად. საპირფარეშოში უნდა იყოს რაბები ხელსაბანით.

 სანიტარიულ მოწყობილობათა გათვლა უნდა მოხდეს შემდეგნაირად: 1 მოწყობილობა 15 კაცზე მამაკაცთა საპირფარეშოებისათვის და 1 მოწყობილობა 10 კაცზე ქალთათვის. მამაკაცთა საპირფარეშოში პისუარების რიცხვი უნდა უტოლდებოდეს უნიტაზების რიცხვს.

5. განყოფილების გამგის კაბინეტი

12

6. სისხლის წინასწარი ანალიზების ლაბორატორია

12

7. ექიმის კაბინეტი

12

8. დონორების ოთახი ბუფეტით

12 ერთი საოპერაციო მაგიდისათვის

9. ტანსაცმლის გამოსაცვლელი ოთახები (ხელსაბანით)

8+8

10. წინასაოპერაციო

15

11. ბოქსირებული საოპერაციო

6 ერთი საოპერაციო მაგიდისათვის მაგრამ, არანაკლებ 10-ისა.

12. წინასაბოქსე

6 ერთი საოპერაციო მაგიდისათვის, მაგრამ არანაკლებ 10-ისა.

13. დონორთა მოსასვენებელი ოთახი

4 ერთი ტახტზე და 2 ერთ სავარძელზე, მაგრამ არანაკლებ 10-ისა.

14. ოთახი სისხლის ფლაკონების შეფუთვისა და მარკირებისათვის

10

15. ხსნარის დასამზადებელი ოთახი

6

16. სათავსი სეროლოგიური გამოკვლევებისათვის

10 - სათავსის ფართი უნდა გაიზარდოს 3,25-ით ერთზე მეტ თითოეულ მომუშავეზე.

17. ოთახი ავსტრალიური ანტიგენის განსაზღვრისათვის

12

18. სამრეცხაო

12 ერთ სარეცხ მანქანაზე

19. სამონტაჟო

10

20. ბოქსი წინასაბოქსოთი

6+2

21. საცენტრიფუგო

6+6

22. სათავსი სისხლის შენახვისა და გაცემისათვის (სამაცივრო კამერიანი)

12+6

23. მასალების შესანახი

6

24. ოთახი საოპერაციოს უფროსი მედდისათვის

10

25. საწყობი ჭუჭყიანი თეთრეულისა და დასალაგებულად საჭირო ნივთებისათვის

6

26. ოთახი პერსონალისათვის

8

27. ოთახი პერსონალის პირადი ჰიგიენისათვის

5

28. საპირფარეშო პერსონალისათვის

 

 

29. გაყინული სისხლის ბანკი

36

 

XIX. მინის ბოთლებისა და რეზინის საცობების გარეცხვა-დეზინფექცია

დანართი 2

1. სხვადასხვა დაზიანების თავიდან ასაცილებლად სისხლის დასამზადებლად გამოყენებული მინის ბოთლები გარეცხვამდე უნდა დათვალიერდეს. გადარჩეული ნახმარი ბოთლები საჭიროა ერთი სთ-ით მოთავსდეს ჰიპოქლორიტის ხსნარში, შემდეგ კი ორი საათის განმავლობაში 500-60C ტემპერატურის მქონე სარეცხ ხსნარში. სარეცხ ხსნარად შეიძლება გამოყენებული იქნეს: 0,5–1%-იანი სულფანოლისა და ნატრიუმის ტრიპოლიფოსფატის ნარევი, შეფარდებით 1:9, ან რომელიმე სინთეტიკური სარეცხი საშუალება. ბოთლები 30-40 წამის განმავლობაში ჯაგრისით ირეცხება, შემდეგ ხდება გამდინარე ცხელ წყალში გავლება 8-10 ჯერ, ხოლო გამოყენებით, 3-ჯერ გამოხდილ წყალში. გარეცხილი ბოთლები დასაწრეტად განთავსებულ უნდა იქნეს ბადეებზე ვერტიკალურ მდგომარეობაში (ძირით ზემოთ) და გადაეცეს სასტერილიზაციოში ორთქლით ან მშრალი ცხელი ჰაერით დამუშავებისათვის. ორთქლით დასამუშავებლად ხდება 1000C-ზე, 45 წუთის განმავლობაში, მშრალი ჰაერის სტერილიზატორში კი ერთი სთ-ის განმავლობაში 1600C – 1800C-ზე.

2. თერმული დამუშავების შემდეგ ბოთლები უნდა დაირჩილოს სტერილური პერგამენტისქაღალდის საცობით, ჩალაგდეს სუფთა ტომრებში (უმჯობესია პოლიეთილენის) და ხსნარების მოსამზადებელ სათავსს გადაეცეს.

3. სისხლის დასამზადებლად გამოყენებული მინის ბოთლების რეზინის შავი საცობები უნდა გაირეცხოს, 400Cგაცხელებულ 2 – 4%-იან ნატრიუმის ტრი-პოლიფოსსფატის ან 0,1–0,2%-იან უნივერსალურ ხსნარ-ში 10 წუთის განმავლობაში, შემდეგ 200C–400C-მდე ტემპერატურის მქონე გამოხდილ წყალში 5-10 წუთის განმავლობაში გაივლოს და 30 წუთის განმავლობაში იხარშოს 0,05-0,1%-იან მარილმჟავას ხსნარში. შემდეგ კვლავ გაივლის 200C–400C-მდე ტემპერატურის მქონე გამოხდილ წყალში და 30 წუთის განმავლობაში ნატ-რიუმის ჰიდროკარბონატის ან კარბონატის 1%-იან ხსნარ-ში გამოიხარშოს. შემდეგ კვლავ გაივლის გამოხდილ წყალსა და სამჯერ აპიროგენულ გამოხდილ წყალში.

4. შავი რეზინის საცობები აპიროგენულ გამოხდილ წყალში სრული ჩაყურსვით სტერილდება ორთქლით 1300Cზე (1,8 ატმოსფერო) 60 წუთის განმავლობაში. ჭურჭელი ზემოდან დახურული უნდა იყოს ნახვრეტიანი თავსახურით ან პერგამენტისქაღალდით.

5. სოდის 1%-იან თბილი ხსნარში გარეცხილი და გამდინარე წყალში გავლებული ალუმინის ჩაჩები 30 წუთის განმავლობაში უნდა გამოიხარშოს გამოხდილ წყალში და საშრობ კარადაში გაშრეს.

6. სისხლის კომპონენტების ღია წესით დამზადებისას გამოყენებული რეზინის მილები იყრება სადეზინფექციო საშუალებაში (ექ­სპოზიცია დამოკიდებულია სადეზინფექციო ხსნარის სახეობასა და კონ­ცენ­ტრა­ცია­ზე). შემდეგ ირეცხება გამდინარე წყალში და 2 საათით თავსდება სოდა-ამი­აკის ცხელ ხსნარში (1%-იანი ნატრიუმის ბიკარბონატი და 0,5%-იანი ამიაკის ხსნარი), რომელშიც ირეცხება სათითაოდ. გარეცხვის შემდეგ საჭიროა გამდინარე წყალ­ში გავლება და აპიროგენულ გამოხდილ წყალში30 წუთის განმავლობაში. ამის შემდეგ მილებს 100°C ტემპერატურაზე ავტოკლავში ორთქლით ამუშავებენ 1 საათის განმავლობაში, შემდეგ კი ასაწყობად გზავნიან.

7. გადასაწურ ნემსებ გამოყენებისთანავე რომელიმე სადეზინფექციო ხსნარში ათავსებენ. შემდეგ გამდინარე ცივი წყლითა და 0,5%-იანი ამიაკის ხსნარის მანდრენით რეცხავენ. გარეცხვის შემდეგ ნემსები 15 წთ-ის გან­მავ­ლობაში უნდა გამოიხარშოს ჯერ 2%-იან სოდის ხსნარში შემდეგ 20 წთ. გამოხდილ წყალში. ყვე­ლა ნემსი რეცხვისა და გასინჯვის შემდეგ იწმინდება 96° სპირტით. შემდეგ ნემსები საშრობ კარადაში მანდრენით შრება და ასაწყობად მი­დის.

8. აწყობილი სისტემა სტერილდება ავტოკლავში 1ატმ. წნევის პირობებში და 121°C ტემპერატურაზე 30 წუ­თის განმავლობაში.

XIX. ბიბლიოგრაფია

1.    გ.იოსავა, შ.შელეგია, ვ. გუჯაბიძე, გ.სიბაშვილი,- ტრაბსფუზიოლოგიური სამსახურის ნორმატივები. თბილისი, 1999

2.    Санитарные правила устроиства, оборудования и эксплутачии больниц, родильных домов и других лечебных стационаров. СанПиН 5179-90. Москиа – 1991.

3.    Инструкчия по загатовке консервированной донорской крови. Москва – 1984.

4.    СНиП 2.08.02-89 Москва „Обшественные здания и сооружения“

5.    საავადმყოფოსშიგა ზოგიერთი ინფექციის კონტროლი. მეთოდური სახელმძღვანელო.1999 -თბილისი