საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
საკითხი 2
შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
შინაპატიმრობა ენიშნება:
1. ნასამართლობის არმქონე( პირი,რომელიც არ ყოფილა ნასამართლევი ან გაქარწყებული აქვს), პირს 6 თვიდან 2 წლამდე ვადით (სრულწლოვანს).
2. 6 თვიდან 1 წლამდე ვადით (არასრულწლოვანს).
საკითხი 3
დაუმთავრებელი დანაშაულის თავიდან აცილება
დაუმთავრებელი დანაშაულის ორი დაუმთავრებელი სტადია არსებობს:
1.დანაშაულის მომზადება - ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება - დანაშაულის ჩასადენად პირობების განზრახ შექმნა
2.დანაშაულის მცდელობა 3|4 - არის ისეთი განძრახი ქმედება რომელიც უშუალოდ მიმართულია დანაშაულის ჩასადენად,მაგრა ვერ განხორციელდა. კონკრეტული
განზრახ დანაშაულს აქვს 4 სტადია
1.განზახვის გამომჟღავნება - არ ისჯება და არ იწვევს პასუხისმგებლობას.
2.დანაშაულის მომზადება - საქართველოს სისხლის სამართლის კანონმდებლობით ისჯება განსაკუთრებით მძიმე,მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაული.
ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადება არ ისჯება,რადგან მომზადება არის შორეული საფრთხე,რის გამოც შესაძლოა პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი.
3.დანაშაულის მცდელობა
4.დამთავრებული დანაშაული
სასამართლო პრაქტიკიდან - გაუპატიურების მცდელობა იყო და მოსამართლემ მიუსაჯა მაქსიმალური.
სიმძიმიდან გამომდინარე არ უნდა შეუფასო სასჯელი.ეს პირი ინანიებდა,აღიარებდა სასჯელს,ასევე მან პირველად ჩაიდინა დანაშაული და მაინც მაქსიმალური დანაშაული ჩაიდინა.
მოსამართლემ მნიშვნელოვანია ინდივიადუალურად შეაფასოს გარემოებები.
საკითხი 4
სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
დანაშაულის დროს ორი სახე გვაქვს მომზადება და მცდელობა 1. დანაშაულის მომზადების დროს ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება, დანაშაულის ჩასადენად პირობის განზრახ შექმნა. 2. დანაშაულის მცდელობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის თანახმად ისჯება განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება. ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადებისთვის პირი არ ისჯება, რადგან მომზადების დროს შესაძლებელია პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი დანაშაულზე. ადრე მომზადების დროს სასჯელის დანიშვნა იყო სხვანაირად, მცდელობის დროს სხვანაირად მაგ მომზადების დროს არ შეიძლება ყოფილიყო სასჯელი მქსიმალურ სასჯელის ნახევარზე მეტი. ხოლო მცდელობისთვის მაგ მკვლელობა ისჯება 15 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით, მცდელობა ადრე დაისჯებოდა 7 წლისა და 6თვის ვადით. მომზადებისა და მცდელობის განსჯადობა- ჩვენი კანონმდებლობით ჩვენი კანონმდებლობით დასჯადია განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება ხოლო რაც შეეხება მცდელობას მცდელობა ყველა შემთხვევაში დასჯადია. თანამონაწილეობის დროს სასჯელის დანიშვნა- თანამონაწილეობის სამი სახე არსებობს ორგანიზატორი, წამქეზებელი და დამხმარე. კანონმდებელი არ ითვალისწინებს იმას თუ როგორ უნდა გავმიჯნოთ სასჯელი თანამონაწილეობის დროს. პირველ რიგში დასჯადია ორგანიზატორი, რადგან ის გეგმავს დანაშაულს, ანაწილებს როლებს და იძლევა მითითებებს. წამქეზებლის როლი ნაკლებად მძიმეა,რადგან წამქეზებელმა შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ წააქეზოს პირი, ხოლო დამხმარის როლი კიდევ უფრო ნაკლებია. 2საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
3.შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
4.სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
დანაშაულის დროს ორი სახე გვაქვს მომზადება და მცდელობა 1. დანაშაულის მომზადების დროს ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება, დანაშაულის ჩასადენად პირობის განზრახ შექმნა. 2. დანაშაულის მცდელობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის თანახმად ისჯება განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება. ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადებისთვის პირი არ ისჯება, რადგან მომზადების დროს შესაძლებელია პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი დანაშაულზე. ადრე მომზადების დროს სასჯელის დანიშვნა იყო სხვანაირად, მცდელობის დროს სხვანაირად მაგ მომზადების დროს არ შეიძლება ყოფილიყო სასჯელი მქსიმალურ სასჯელის ნახევარზე მეტი. ხოლო მცდელობისთვის მაგ მკვლელობა ისჯება 15 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით, მცდელობა ადრე დაისჯებოდა 7 წლისა და 6თვის ვადით. მომზადებისა და მცდელობის განსჯადობა- ჩვენი კანონმდებლობით ჩვენი კანონმდებლობით დასჯადია განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება ხოლო რაც შეეხება მცდელობას მცდელობა ყველა შემთხვევაში დასჯადია. თანამონაწილეობის დროს სასჯელის დანიშვნა- თანამონაწილეობის სამი სახე არსებობს ორგანიზატორი, წამქეზებელი და დამხმარე. კანონმდებელი არ ითვალისწინებს იმას თუ როგორ უნდა გავმიჯნოთ სასჯელი თანამონაწილეობის დროს. პირველ რიგში დასჯადია ორგანიზატორი, რადგან ის გეგმავს დანაშაულს, ანაწილებს როლებს და იძლევა მითითებებს. წამქეზებლის როლი ნაკლებად მძიმეა,რადგან წამქეზებელმა შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ წააქეზოს პირი, ხოლო დამხმარის როლი კიდევ უფრო ნაკლებია. 2საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
3.შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
4.სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
დანაშაულის დროს ორი სახე გვაქვს მომზადება და მცდელობა 1. დანაშაულის მომზადების დროს ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება, დანაშაულის ჩასადენად პირობის განზრახ შექმნა. 2. დანაშაულის მცდელობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის თანახმად ისჯება განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება. ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადებისთვის პირი არ ისჯება, რადგან მომზადების დროს შესაძლებელია პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი დანაშაულზე. ადრე მომზადების დროს სასჯელის დანიშვნა იყო სხვანაირად, მცდელობის დროს სხვანაირად მაგ მომზადების დროს არ შეიძლება ყოფილიყო სასჯელი მქსიმალურ სასჯელის ნახევარზე მეტი. ხოლო მცდელობისთვის მაგ მკვლელობა ისჯება 15 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით, მცდელობა ადრე დაისჯებოდა 7 წლისა და 6თვის ვადით. მომზადებისა და მცდელობის განსჯადობა- ჩვენი კანონმდებლობით ჩვენი კანონმდებლობით დასჯადია განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება ხოლო რაც შეეხება მცდელობას მცდელობა ყველა შემთხვევაში დასჯადია. თანამონაწილეობის დროს სასჯელის დანიშვნა- თანამონაწილეობის სამი სახე არსებობს ორგანიზატორი, წამქეზებელი და დამხმარე. კანონმდებელი არ ითვალისწინებს იმას თუ როგორ უნდა გავმიჯნოთ სასჯელი თანამონაწილეობის დროს. პირველ რიგში დასჯადია ორგანიზატორი, რადგან ის გეგმავს დანაშაულს, ანაწილებს როლებს და იძლევა მითითებებს. წამქეზებლის როლი ნაკლებად მძიმეა,რადგან წამქეზებელმა შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ წააქეზოს პირი, ხოლო დამხმარის როლი კიდევ უფრო ნაკლებია. 2საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
3.შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
4.სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
პირის ქმედება დააკვალიფიცურეს 126პრიმა მუხლით ოჯახში ძალადობით და მოსამართლემ სასჯელის დანიშვნის დროს მხედველობაში მიიღო დამამძიმებელ გარემოებად ოჯახში ძალადოვა
სწორად მოიქცა თუ არა მოსამართლე?
ამიხსნა: აქ უკვე იტყი რომ ზოგადად მოსამართლე სასჯელის დანიშვნისას მხედველობაში იღევს პასუხისმგებლობის დამამძიმებელ და შემამსუბუქებელ გარემოებას თუმცა სსკ ის 53მუხლის მე4ნაწილის თანახმად თუ ამ კოდექსის კერძო ნაწილის მუხლი ან მუხლის ნაწილი დანაშაულის შემადგენლობის ნიშნად ითვალისწინებს შემამსუბუქებელ ან დამამძიმებელ გარემოებას, იგივე გარემოება სასჯელის დანიშვნის დროს მხედველობაში არ მიიღება. აღნიშნულ კაზუსში მოსამართლეს სასჯელის დანიშვნისას აღნიშნული დამამძიმებელი გარემოება მხედველობაში მეორედ აღარ უნდა მიეღო ვინაიდან 126პრიმამუხლი მოუცავს ამ დამამძიმებელ გარემოებას 1) გიორგი პაპაშვილი სასამართლომ ცნო დამნაშავედ სისხლის სამართლის კოდექსის 126პრიმა მუხლით გათვალისწინებულ დანაშულში (ოჯახში ძალადობა) მოსამართლემ მას ძირითად სასჯელად განუსაზღვრა ჯარიმა.
რამდენად სწორედ მოიქცა მოსამართლე?
giorgi papashvili ამოხსნა: პირველ რიგში შეგვვიძლია ვთქვათ რომ 126პრიმა მუხლი სასჯელის სახედ და ზომად არ ითვალისწინებს საერთოდ ჯარიმას ვინაიდან 126პრიმა მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად ისჯება საზოგადოებისათვის სასარგებლო შრომით ვადით ოთხმოციდან ას ორმოცდაათ საათამდე ან თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე, იარაღთან დაკავშირებული უფლებების შეზღუდვით ან უამისოდ.(ამას კოდექსიდან გადმოწერ) ასევე სსკ ის 42მუხლის მე7 ნაწილის თანახმად ჯარიმა ძირითად სასჯელად არ შეიძლება დაინიშნოს ამ კოდექსის 126 პრიმა მუხლით გათვალისწინებული ოჯახში ძალადობის ან ამავე კოდექსის 11პრიმა მუხლით გათვალისწინებული ოჯახური დანაშაულის ჩადენისთვის. (ამასაც კოდექდიდან გადმოწერ)
დასკვნა: მოსამართლე არასწორედ მოიქცა რომ დანიშნა ოჯახში ძალადობუსათვუს ძირითად საასჯელად ჯარიმა მან ამით დაარღვია ზემოთ ხსენებული მუხლები
ჩემი აზრით, საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებასთან ერთად, უნდა მიეთითოს სარეზოლუციო ნაწილით არაკონსტიტუციურად ცნობილი ნორმატიული შინაარსის ტექსტიც!
gamarjoba
საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
საკითხი 2
შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
შინაპატიმრობა ენიშნება:
1. ნასამართლობის არმქონე( პირი,რომელიც არ ყოფილა ნასამართლევი ან გაქარწყებული აქვს), პირს 6 თვიდან 2 წლამდე ვადით (სრულწლოვანს).
2. 6 თვიდან 1 წლამდე ვადით (არასრულწლოვანს).
საკითხი 3
დაუმთავრებელი დანაშაულის თავიდან აცილება
დაუმთავრებელი დანაშაულის ორი დაუმთავრებელი სტადია არსებობს:
1.დანაშაულის მომზადება - ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება - დანაშაულის ჩასადენად პირობების განზრახ შექმნა
2.დანაშაულის მცდელობა 3|4 - არის ისეთი განძრახი ქმედება რომელიც უშუალოდ მიმართულია დანაშაულის ჩასადენად,მაგრა ვერ განხორციელდა. კონკრეტული
განზრახ დანაშაულს აქვს 4 სტადია
1.განზახვის გამომჟღავნება - არ ისჯება და არ იწვევს პასუხისმგებლობას.
2.დანაშაულის მომზადება - საქართველოს სისხლის სამართლის კანონმდებლობით ისჯება განსაკუთრებით მძიმე,მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაული.
ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადება არ ისჯება,რადგან მომზადება არის შორეული საფრთხე,რის გამოც შესაძლოა პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი.
3.დანაშაულის მცდელობა
4.დამთავრებული დანაშაული
სასამართლო პრაქტიკიდან - გაუპატიურების მცდელობა იყო და მოსამართლემ მიუსაჯა მაქსიმალური.
სიმძიმიდან გამომდინარე არ უნდა შეუფასო სასჯელი.ეს პირი ინანიებდა,აღიარებდა სასჯელს,ასევე მან პირველად ჩაიდინა დანაშაული და მაინც მაქსიმალური დანაშაული ჩაიდინა.
მოსამართლემ მნიშვნელოვანია ინდივიადუალურად შეაფასოს გარემოებები.
საკითხი 4
სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
დანაშაულის დროს ორი სახე გვაქვს მომზადება და მცდელობა 1. დანაშაულის მომზადების დროს ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება, დანაშაულის ჩასადენად პირობის განზრახ შექმნა. 2. დანაშაულის მცდელობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის თანახმად ისჯება განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება. ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადებისთვის პირი არ ისჯება, რადგან მომზადების დროს შესაძლებელია პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი დანაშაულზე. ადრე მომზადების დროს სასჯელის დანიშვნა იყო სხვანაირად, მცდელობის დროს სხვანაირად მაგ მომზადების დროს არ შეიძლება ყოფილიყო სასჯელი მქსიმალურ სასჯელის ნახევარზე მეტი. ხოლო მცდელობისთვის მაგ მკვლელობა ისჯება 15 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით, მცდელობა ადრე დაისჯებოდა 7 წლისა და 6თვის ვადით. მომზადებისა და მცდელობის განსჯადობა- ჩვენი კანონმდებლობით ჩვენი კანონმდებლობით დასჯადია განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება ხოლო რაც შეეხება მცდელობას მცდელობა ყველა შემთხვევაში დასჯადია. თანამონაწილეობის დროს სასჯელის დანიშვნა- თანამონაწილეობის სამი სახე არსებობს ორგანიზატორი, წამქეზებელი და დამხმარე. კანონმდებელი არ ითვალისწინებს იმას თუ როგორ უნდა გავმიჯნოთ სასჯელი თანამონაწილეობის დროს. პირველ რიგში დასჯადია ორგანიზატორი, რადგან ის გეგმავს დანაშაულს, ანაწილებს როლებს და იძლევა მითითებებს. წამქეზებლის როლი ნაკლებად მძიმეა,რადგან წამქეზებელმა შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ წააქეზოს პირი, ხოლო დამხმარის როლი კიდევ უფრო ნაკლებია. 2საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
3.შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
4.სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
დანაშაულის დროს ორი სახე გვაქვს მომზადება და მცდელობა 1. დანაშაულის მომზადების დროს ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება, დანაშაულის ჩასადენად პირობის განზრახ შექმნა. 2. დანაშაულის მცდელობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის თანახმად ისჯება განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება. ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადებისთვის პირი არ ისჯება, რადგან მომზადების დროს შესაძლებელია პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი დანაშაულზე. ადრე მომზადების დროს სასჯელის დანიშვნა იყო სხვანაირად, მცდელობის დროს სხვანაირად მაგ მომზადების დროს არ შეიძლება ყოფილიყო სასჯელი მქსიმალურ სასჯელის ნახევარზე მეტი. ხოლო მცდელობისთვის მაგ მკვლელობა ისჯება 15 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით, მცდელობა ადრე დაისჯებოდა 7 წლისა და 6თვის ვადით. მომზადებისა და მცდელობის განსჯადობა- ჩვენი კანონმდებლობით ჩვენი კანონმდებლობით დასჯადია განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება ხოლო რაც შეეხება მცდელობას მცდელობა ყველა შემთხვევაში დასჯადია. თანამონაწილეობის დროს სასჯელის დანიშვნა- თანამონაწილეობის სამი სახე არსებობს ორგანიზატორი, წამქეზებელი და დამხმარე. კანონმდებელი არ ითვალისწინებს იმას თუ როგორ უნდა გავმიჯნოთ სასჯელი თანამონაწილეობის დროს. პირველ რიგში დასჯადია ორგანიზატორი, რადგან ის გეგმავს დანაშაულს, ანაწილებს როლებს და იძლევა მითითებებს. წამქეზებლის როლი ნაკლებად მძიმეა,რადგან წამქეზებელმა შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ წააქეზოს პირი, ხოლო დამხმარის როლი კიდევ უფრო ნაკლებია. 2საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
3.შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
4.სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
დანაშაულის დროს ორი სახე გვაქვს მომზადება და მცდელობა 1. დანაშაულის მომზადების დროს ნახევარზე ნაკლებად მძიმე დანაშაულის დროს არ ისჯება, დანაშაულის ჩასადენად პირობის განზრახ შექმნა. 2. დანაშაულის მცდელობა საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის თანახმად ისჯება განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება. ზოგიერთ ქვეყანაში დანაშაულის მომზადებისთვის პირი არ ისჯება, რადგან მომზადების დროს შესაძლებელია პირმა ნებაყოფლობით აიღოს ხელი დანაშაულზე. ადრე მომზადების დროს სასჯელის დანიშვნა იყო სხვანაირად, მცდელობის დროს სხვანაირად მაგ მომზადების დროს არ შეიძლება ყოფილიყო სასჯელი მქსიმალურ სასჯელის ნახევარზე მეტი. ხოლო მცდელობისთვის მაგ მკვლელობა ისჯება 15 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით, მცდელობა ადრე დაისჯებოდა 7 წლისა და 6თვის ვადით. მომზადებისა და მცდელობის განსჯადობა- ჩვენი კანონმდებლობით ჩვენი კანონმდებლობით დასჯადია განსაკუთრებით მძიმე, მძიმე და ზოგიერთი ნაკლებად მძიმე დანაშაულის მომზადება ხოლო რაც შეეხება მცდელობას მცდელობა ყველა შემთხვევაში დასჯადია. თანამონაწილეობის დროს სასჯელის დანიშვნა- თანამონაწილეობის სამი სახე არსებობს ორგანიზატორი, წამქეზებელი და დამხმარე. კანონმდებელი არ ითვალისწინებს იმას თუ როგორ უნდა გავმიჯნოთ სასჯელი თანამონაწილეობის დროს. პირველ რიგში დასჯადია ორგანიზატორი, რადგან ის გეგმავს დანაშაულს, ანაწილებს როლებს და იძლევა მითითებებს. წამქეზებლის როლი ნაკლებად მძიმეა,რადგან წამქეზებელმა შესაძლოა მხოლოდ ერთხელ წააქეზოს პირი, ხოლო დამხმარის როლი კიდევ უფრო ნაკლებია. 2საკითხი 1
1.სასჯელის მიზნები და სამართლიანობის აღდგენა
სასჯელის მიზნების 3 სახე არსებობს:
1 - სამართლიანობის აღდგენა
2- ახალი დანაშაულის თავიდან აცილება
3 - დამნაშავის რესოციალიზაცია
სამართლიანობის აღდგენა - ზოგადად არის შეფასებითი კატეგორია,სამართლიანობის ერთიანი დეფინიცია არ არსებობს.
სამართლიანია განაჩენი - თუ სასჯელი შეესაბამება მსჯავლდებულის პიროვნებას და მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის სიმძიმეს.
სამართლიანობის აღდგენის დროს,აქცენტი უნდა გავაკეთოთ ამ ორ კრიტერიუმზე.
თუ ეს ორი კრიტერიუმი არ იქნება დაცული,მაშინ განაჩენი არ იქნება სამართლიანი.
განაჩენი უნდა - კანონიერი,დასაბუთებული და სამართლიანი იყოს.
მაგალითად: თუ ორმა პირმა ერთიდაიგივე დანაშაული ჩაიდინა და ერთერთი ამ დანაშაულს აღიარებს,აუცილებელია,რომ სასჯელი დანიშვნა მოხდეს მსჯავდებულის პიროვნების,შესაბამისად და მეორე პირის აღიარებითი ჩვენება არ გაუტულოდეს იმ პირს,რომელიც დანაშაულს არ აღიარებს.
3.შინაპატიმრობა
შინაპატიმრობა - შინაპატიმრობა ნიშნავს მსჯავრდებულისათვის დღე-ღამის განსაზღვრულ პერიოდში თავის საცხოვრებელ ადგილას ყოფნის ვალდებულების დაკისრებას.
შინაპატირმობის 3 ფორმა არსებობს :
1.შინაპატიმრობის მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავრდებულს ეკძალება დატოვოს სახლი.ის 24 საათის განმავლობაში იმყოფება სახლში,თუმცა არსებობს გამონაკლისი შემთხვევა,როდესაც პირს სჭირდება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება.
2.შინაპატიმრობის ნაკლებად მკაცრი ფორმა - დროს მსჯავდებულს უფლება იწავლოს და იმუშაოს,თუმცა როდესაც დაამთავრებს ლექციებს და სამუშაოს,მაშინვე სახლში უნდა წავიდეს.
სხვა რამის გაკეთებულის უფლება არ აქვს.
3.შინაპატიმრობის მსუბუქი ფორმა - დროს მსჯავდებული მხოლოდ გარკვეულ საათებში უნდა იყოს სახლში.მაგალითად საღამოს 9 დან დილის 9 საათამდე.ღამის საათების ესეთი კონკრეტიზაცია არ არის,ამაზე გადაწყვეტილებას იღებს მოსამართლე ინდივიდუალურად.
ჩვენ მივეკუთვებით შინაპატიმრობის მსუბუქ ფორმას.
თუ პირი დაარღვევს შინა პატიმრობას მას თავისუფლების აღკვეთა ენიშნება.
4.სასჯელის ნიშნები
1.სასჯელი, როგორც სახელმწიფო იძულების განსაკუთრებული ღონისძიება
სასჯელი განსაკუთრებული ღონისძიება იმიტომ არის,რომ არის ყველაზე მკაცრი სხვა ღონისძიებებისგან განსხვავებით
2. სასჯელის ინდივიდუალური, პირადი ხასიათი - პირადი ხასიათი გულისხმობს იმას,რომ დამნაშავემ თვითონ უნდა აგოს პასუხი სხვა პიროვენებამ.
მაგალითად: ადრე მოქმედი კოდექსით არასრუწლოვანის მაგივრად მშობელები აგებდა პასუხს ( ჯარიმის შემთხვევაში )ხოლო დღევანდელი კოდექსით თვითონ არასრუწლოვანი აგებს პასუხს.
3. სასჯელის დანიშვნა სასამართლოს მიერ და მისი საჯაროსამართლებრივი ხასიათი - ნებისმიერი სხდომის შემდეგ ღია არის თუ დახურული არ აქვს მნიშვნელობა,საჯაროდ ცხადდება განაჩენის გამოტანა
4. მსჯავრდებულისათვის უფლებებისა და თავისუფლებების შეზღუდვა და ჩამორთმევა - გულისხმობს მიმოსვლა გადაადგილების შეზღიდვას,ასევე იარაღის ჩამორთმევას.
5.ნასამართლობა, როგორც სასჯელის ნიშანი - გულისმხობს,პირის განაჩენის გამოტანიდან მის გაქარწყლებამდე.
მოხსნას აწარმოებს მოსამართლე
გაქარწყლება ხდება კანონით განთვალისიწნებულ ვადებში
პირის ქმედება დააკვალიფიცურეს 126პრიმა მუხლით ოჯახში ძალადობით და მოსამართლემ სასჯელის დანიშვნის დროს მხედველობაში მიიღო დამამძიმებელ გარემოებად ოჯახში ძალადოვა
სწორად მოიქცა თუ არა მოსამართლე?
ამიხსნა: აქ უკვე იტყი რომ ზოგადად მოსამართლე სასჯელის დანიშვნისას მხედველობაში იღევს პასუხისმგებლობის დამამძიმებელ და შემამსუბუქებელ გარემოებას თუმცა სსკ ის 53მუხლის მე4ნაწილის თანახმად თუ ამ კოდექსის კერძო ნაწილის მუხლი ან მუხლის ნაწილი დანაშაულის შემადგენლობის ნიშნად ითვალისწინებს შემამსუბუქებელ ან დამამძიმებელ გარემოებას, იგივე გარემოება სასჯელის დანიშვნის დროს მხედველობაში არ მიიღება. აღნიშნულ კაზუსში მოსამართლეს სასჯელის დანიშვნისას აღნიშნული დამამძიმებელი გარემოება მხედველობაში მეორედ აღარ უნდა მიეღო ვინაიდან 126პრიმამუხლი მოუცავს ამ დამამძიმებელ გარემოებას 1) გიორგი პაპაშვილი სასამართლომ ცნო დამნაშავედ სისხლის სამართლის კოდექსის 126პრიმა მუხლით გათვალისწინებულ დანაშულში (ოჯახში ძალადობა) მოსამართლემ მას ძირითად სასჯელად განუსაზღვრა ჯარიმა.
რამდენად სწორედ მოიქცა მოსამართლე?
giorgi papashvili ამოხსნა: პირველ რიგში შეგვვიძლია ვთქვათ რომ 126პრიმა მუხლი სასჯელის სახედ და ზომად არ ითვალისწინებს საერთოდ ჯარიმას ვინაიდან 126პრიმა მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად ისჯება საზოგადოებისათვის სასარგებლო შრომით ვადით ოთხმოციდან ას ორმოცდაათ საათამდე ან თავისუფლების აღკვეთით ვადით ორ წლამდე, იარაღთან დაკავშირებული უფლებების შეზღუდვით ან უამისოდ.(ამას კოდექსიდან გადმოწერ) ასევე სსკ ის 42მუხლის მე7 ნაწილის თანახმად ჯარიმა ძირითად სასჯელად არ შეიძლება დაინიშნოს ამ კოდექსის 126 პრიმა მუხლით გათვალისწინებული ოჯახში ძალადობის ან ამავე კოდექსის 11პრიმა მუხლით გათვალისწინებული ოჯახური დანაშაულის ჩადენისთვის. (ამასაც კოდექდიდან გადმოწერ)
დასკვნა: მოსამართლე არასწორედ მოიქცა რომ დანიშნა ოჯახში ძალადობუსათვუს ძირითად საასჯელად ჯარიმა მან ამით დაარღვია ზემოთ ხსენებული მუხლები
....
ჩემი აზრით, საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებასთან ერთად, უნდა მიეთითოს სარეზოლუციო ნაწილით არაკონსტიტუციურად ცნობილი ნორმატიული შინაარსის ტექსტიც!