О накопительной пенсии

Консолидированная версия (01/11/2023 - 16/11/2023)

 

საქართველოს კანონი

 

 

დაგროვებითი პენსიის შესახებ

თავი I. ზოგადი დებულებები

მუხლი 1. კანონის მოქმედების სფერო

1. ეს კანონი არეგულირებს დაგროვებით პენსიასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს.

2. დაგროვებით პენსიასთან დაკავშირებული ურთიერთობები ხორციელდება სახელმწიფო პენსიითა და სახელმწიფო კომპენსაციით უზრუნველყოფისაგან დამოუკიდებლად.

3. ამ კანონის მიზანია, უზრუნველყოს დაგროვებითი საპენსიო სქემის ფარგლებში საპენსიო აქტივების მართვა მონაწილეთა ინტერესების შესაბამისად.

4. ამ კანონის მოქმედება ვრცელდება:

ა) დამსაქმებლებზე;

ბ) საქართველოს მოქალაქეებზე;

გ) საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვის მქონე უცხო ქვეყნის მოქალაქეებსა და მუდმივი ბინადრობის ნებართვის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირებზე;

დ) აქტივების მმართველი კომპანიების, სპეციალიზებული დეპოზიტარების, კომერციული ბანკების, სადაზღვევო კომპანიებისა და სხვა პირების მიერ განხორციელებულ, დაგროვებით საპენსიო სქემასთან დაკავშირებულ საქმიანობაზე.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 2. ტერმინთა განმარტება

ამ კანონის მიზნებისთვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) აფილირებული პირი − ნებისმიერი პირისთვის:

ა.ა) წილობრივი მონაწილეობის 10 პროცენტზე მეტის ხმის უფლების მფლობელი ან წილობრივი მონაწილეობის 10 პროცენტზე ნაკლების მფლობელი, რომელსაც ამ პირის მიერ გადაწყვეტილების მიღების პროცესზე პირდაპირი ან არაპირდაპირი გავლენის მოხდენა შეუძლია;

ა.ბ) ნებისმიერი სხვა იურიდიული პირი, რომლის ხმის უფლების მქონე წილის 25 პროცენტზე მეტის პირდაპირი ან არაპირდაპირი მფლობელი ამავე დროს პირდაპირ ან არაპირდაპირ ფლობს ამ პირის ხმის უფლების მქონე წილის 25 პროცენტზე მეტს;

ა.გ) საინვესტიციო ან ადმინისტრაციული გადაწყვეტილების მიმღები პირი ან სამეთვალყურეო ორგანოს ნებისმიერი წევრი;

ბ) აქტივების მმართველი კომპანია – აქტივების მართვის მიზნით ეროვნული ბანკის ან სხვა სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული ნდობითი ვალდებულების მქონე იურიდიული პირი, რომელიც ახორციელებს საპენსიო აქტივების მართვას, ან იმ საერთაშორისო ორგანიზაციის მიერ, რომლის წევრი სახელმწიფოც არის საქართველო, აქტივების მართვის მიზნით ან/და საინვესტიციო რჩევების გაცემის მიზნით შექმნილი ან დაფუძნებული პირი, რომელიც ცალკეული ქვეყნების შესაბამისი მარეგულირებლების მიერ ლიცენზირებას არ  ექვემდებარება;

გ) აქტივების განთავსების სტრატეგია − საინვესტიციო სტრატეგია, რომელიც მოიცავს საინვესტიციო პორტფელში სხვადასხვა კლასის აქტივების განთავსების იმ მიზნობრივ მაჩვენებლებს, მაჩვენებლების განსაზღვრის საფუძველს და მიზნობრივი მაჩვენებლებიდან გადახრის დაშვებულ ნორმებს, რომლებიც დამოკიდებულია საპენსიო სააგენტოს ან/და აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) რისკის მიმართ ტოლერანტობაზე, საინვესტიციო პერიოდსა და საინვესტიციო მიზნებზე და რომლებიც დროთა განმავლობაში შესაძლებელია შეიცვალოს აღნიშნული პარამეტრების ცვლილების შესაბამისად;

დ) დაგროვებითი საპენსიო სქემა – განსაზღვრული საპენსიო შენატანების საპენსიო სქემა, რომელშიც მონაწილის სასარგებლოდ განსახორციელებელი საპენსიო შენატანები გამოითვლება ამ კანონის შესაბამისად დადგენილი წესით და აისახება მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე, მიღებული სარგებელი გამოითვლება მხოლოდ განხორციელებული საპენსიო შენატანებისა და ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე დარიცხული შემოსავლის, ხარჯის, ნამეტი შემოსავლის, დანაკარგისა და სხვა შემოსავლის (მისი არსებობის შემთხვევაში) ასახვის შედეგად, ხოლო პენსია/საპენსიო აქტივები გაიცემა ამ კანონის შესაბამისად;

ე) დამსაქმებელი – პირი, რომელიც ანაზღაურებს დასაქმებულის მიერ შესრულებულ სამუშაოს ან/და გაწეულ მომსახურებას;

ვ) დასაქმებული − ფიზიკური პირი, რომელიც, განურჩევლად იმისა, მისი ხელფასი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის შესაბამისად იბეგრება თუ არა, ან ის გათავისუფლებულია თუ არა საშემოსავლო გადასახადის გადახდისგან, ან ამ ხელფასიდან გადასახდელი საშემოსავლო გადასახადი ექვემდებარება თუ არა გადახდის წყაროსთან დაკავებას:

ვ.ა) ვალდებულებებს ასრულებს იმ ურთიერთობათა ფარგლებში, რომლებიც საქართველოს სამოქალაქო კანონმდებლობით ან/და საქართველოს ან სხვა სახელმწიფოს შრომის კანონმდებლობით რეგულირდება;

ვ.ბ) ასრულებს საქართველოს თავდაცვის ძალებში, სამართალდამცავ ორგანოებსა და მათთან გათანაბრებულ ორგანოებში მის სამსახურთან დაკავშირებულ ვალდებულებებს;

ვ.გ) არის საწარმოს ან ორგანიზაციის ხელმძღვანელი (დირექტორი) ან ხელმძღვანელის (დირექტორის) მოვალეობის შემსრულებელი;

ვ.დ) დასაქმებულია საჯარო დაწესებულებაში „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად;

ზ) ერთიანი გადახდა – ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი სრული ღირებულების ერთიანად გადახდა;

თ) ეროვნული ბანკი – საქართველოს ეროვნული ბანკი;

ი) თვითდასაქმებული – საქართველოს საგადასახადო კოდექსით განსაზღვრული მეწარმე ფიზიკური პირი, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად რეგისტრირებულია გადასახადის გადამხდელად;

კ) თვითდასაქმებულის შემოსავალი:

კ.ა) ინდივიდუალური მეწარმის შემთხვევაში − საქართველოს საგადასახადო კოდექსით გათვალისწინებული სამეწარმეო საქმიანობიდან მიღებული, საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი შემოსავალი;

კ.ბ) „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის პირველი ან მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ფიზიკური პირის შემთხვევაში − საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი შემოსავალი;

ლ) ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიში – საპენსიო სააგენტოს მიერ მონაწილისთვის შექმნილი აღრიცხვის ფორმა, რომელიც ასახავს მის სასარგებლოდ განხორციელებულ საპენსიო შენატანებს, მონაწილის საკუთრებაში არსებული პორტფელის ერთეულების შესახებ ინფორმაციას, საპენსიო აქტივების მართვის შედეგებს, ამ კანონის შესაბამისად გატანილ თანხებს და მათთან დაკავშირებულ ყველა ხარჯს;

მ) მონაწილე – დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებული დასაქმებული ან თვითდასაქმებული;

ნ) ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი – ამ კანონის მე-15 მუხლით განსაზღვრული პირი;

ო) პენსია – მონაწილის დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობის შედეგად ამ კანონის 32-ე და 33-ე მუხლების შესაბამისად მიღებული/მისაღები, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ასახული თანხა, რომლის დაანგარიშება, დანიშვნა და მონაწილისთვის გადახდა ხდება ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს მიერ ამ კანონის შესაბამისად განსაზღვრული ოდენობითა და წესით;

პ) პროგრამული გატანა – ამ კანონის შესაბამისად ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშიდან პენსიის პერიოდული გატანა;

ჟ) საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი – საინვესტიციო საბჭოს ან ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანიის მიერ შემუშავებული დოკუმენტი, რომელიც განსაზღვრავს საინვესტიციო სტრატეგიასა და პრინციპებს და რომლითაც ხელმძღვანელობს (ხელმძღვანელობენ) შესაბამისად საპენსიო სააგენტო/ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანია ან ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) მონაწილეთა საპენსიო აქტივების მართვასა და ინვესტირებასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების მიღებისას;

რ) საპენსიო ასაკი – „სახელმწიფო პენსიის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ასაკი;

ს) საპენსიო აქტივები − ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული ყველა აქტივის ერთობლიობა. საპენსიო აქტივებზე არ ვრცელდება საქართველოს საბიუჯეტო კოდექსი;

ტ) საპენსიო შენატანი – მონაწილის სახელითა და ხარჯით, მის სასარგებლოდ, მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ასახვის მიზნით, ამ კანონით განსაზღვრული ოდენობითა და წესით გადახდილი თანხა;

უ) სამეთვალყურეო საბჭო − საპენსიო სააგენტოს სამეთვალყურეო საბჭო, რომელიც შედგება საქართველოს ფინანსთა მინისტრისაგან, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრისაგან, საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრისა და საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარისაგან და რომლის თითოეული წევრი სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის თანამდებობას იკავებს საკუთარი თანამდებობიდან გამომდინარე;

ფ) სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდი – საქართველოს სახელმწიფოს მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი; 

ქ) სახელმწიფო ხაზინა – საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულება – სახაზინო სამსახური;

ღ) საინვესტიციო საბჭო – საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საბჭო, რომელიც ამ კანონის შესაბამისად განსაზღვრავს საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებულ საინვესტიციო პოლიტიკას და ახორციელებს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ საქმიანობას;

ყ) ელექტრონული სისტემა − საინფორმაციო ტექნოლოგიით უზრუნველყოფილი საპენსიო სააგენტოს საპენსიო შენატანების ადმინისტრირების ელექტრონული სისტემა და შესაბამისი მონაცემების ბაზა;

შ) სპეციალიზებული დეპოზიტარი – ეროვნული ბანკის ან სხვა სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული ნდობითი ვალდებულების მქონე იურიდიული პირი ან ამ პირის ფილიალი, რომელიც საპენსიო სააგენტოს ან ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს) შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე უზრუნველყოფს სპეციალიზებული დეპოზიტარის მომსახურებით, აგრეთვე ამ კანონის 26-ე მუხლის მე-13 პუნქტით განსაზღვრულ შემთხვევაში − ეროვნული ბანკი;

ჩ) საინვესტიციო ჰორიზონტი − დროის მონაკვეთი, რომლის განმავლობაშიც აქტივების განთავსების სტრატეგიის შესაბამისად განსაზღვრული რისკის მიმართ ტოლერანტობისა და სასურველი საინვესტიციო შემოსავლის გათვალისწინებით საპენსიო სააგენტო ან/და აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) ინვესტიციის კონკრეტული კლასის აქტივებში ან საინვესტიციო პორტფელში განთავსებას გეგმავს (გეგმავენ);

ც) საინვესტიციო პორტფელი − საინვესტიციო ინსტრუმენტების ერთობლიობა, რომელშიც ინსტრუმენტების კომპოზიცია დამოკიდებულია საინვესტიციო პერიოდზე, საინვესტიციო მიზნებსა და რისკის მიმართ ტოლერანტობაზე;

ძ) სპეციალური ადმინისტრირების დროებითი რეჟიმი − საპენსიო სააგენტოს ადმინისტრირების დროებითი რეჟიმი, რომელიც იწყება ამ კანონის შესაბამისად და რომლის მიზანია ეროვნული ბანკის მიერ საპენსიო აქტივების ინვესტირებასთან დაკავშირებული საქმიანობის განგრძობადობის უზრუნველყოფა;

წ) საინვესტიციო ფონდის ერთეული − ფინანსური ინსტრუმენტი, რომელიც არის აქცია/წილი საინვესტიციო კომპანიაში ან პაი ერთობლივ საინვესტიციო ფონდში;

ჭ) შემოსავლების სამსახური – საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი;

ხ) შესაძლებლობის შეზღუდვა – „სამედიცინო-სოციალური ექსპერტიზის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული მდგომარეობა, რომელიც დასტურდება შესაძლებლობის შეზღუდვის სტატუსის დადგენის უფლების მქონე შესაბამისი სამედიცინო დაწესებულების მიერ გაცემული სამედიცინო-სოციალური ექსპერტიზის აქტის ამონაწერით და რომელიც განაპირობებს ზომიერად, მნიშვნელოვნად ან მკვეთრად გამოხატულ შესაძლებლობის შეზღუდვის სტატუსს;

ჯ) შესარჩევი კომისია – კომისია, რომელიც უზრუნველყოფს საინვესტიციო საბჭოს წევრთა კანდიდატურების შერჩევას;

ჰ) ხელფასი – შრომითი ურთიერთობის ფარგლებში, აგრეთვე მომსახურების გაწევით მიღებული შემოსავალი, რომელიც იბეგრება გადახდის  წყაროსთან, აგრეთვე საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 101-ე მუხლით გათვალისწინებული ხელფასის სახით მიღებული შემოსავალი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის შესაბამისად (გარდა იმ შემოსავლისა, რომელიც, საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 104-ე მუხლის შესაბამისად, არ განეკუთვნება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებულ შემოსავალს, აგრეთვე როიალტით, ქირით, იჯარით მიღებული და საინვესტიციო შემოსავლებისა);

1) წლიური ხელფასი/წლიური შემოსავალი – მონაწილისთვის − ერთი წლის 1 იანვრიდან 31 დეკემბრის ჩათვლით მიღებული ხელფასი/თვითდასაქმებულის შემოსავალი, დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებული ახალი მონაწილისთვის − გაწევრებიდან იმავე წლის 31 დეკემბრის ჩათვლით მიღებული ხელფასი/თვითდასაქმებულის შემოსავალი;

2) (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

3) რისკების მართვა – საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურული ერთეულებისა და მმართველობის ორგანოების კოორდინირებული ქმედებების ერთობლიობა, რომლის მეშვეობითაც საპენსიო სააგენტოში რისკის მართვა ხორციელდება;

4) საოპერაციო, შესაბამისობისა და რეპუტაციული რისკის პოლიტიკა − დოკუმენტი, რომელიც მოიცავს საოპერაციო რისკებისა და მათი მართვის ჩარჩოს, ინფორმაციული უსაფრთხოების პოლიტიკას, ბიზნესუწყვეტობის ჩარჩოს, თაღლითობის, ქრთამისა და კორუფციის რისკების ჩარჩოს, რეპუტაციული და კომუნიკაციის რისკების ჩარჩოს, მხილების, სამართლებრივი შესაბამისობისა და ინტერესთა კონფლიქტის ჩარჩოს;

5) საინვესტიციო რისკი – საინვესტიციო რისკი, რომელიც მოიცავს:

5.ა) მიზნობრივი ამონაგებიდან ნეგატიური გადახრის ალბათობას, რომელიც, თავის მხრივ, შეიძლება გამოწვეული იყოს საბაზრო რისკით, ინფლაციის რისკით, საკრედიტო რისკით, კონტრაჰენტის რისკით, ლიკვიდურობის რისკითა და შეფასების რისკით;

5.ბ) საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებულ ან/და მისგან გამომდინარე ნებისმიერ რისკს;

6) არასაინვესტიციო რისკი – საპენსიო სააგენტოს არასაინვესტიციო რისკი, რომელიც მოიცავს:

6.ა) სტრატეგიულ რისკს, საოპერაციო რისკს, ინფორმაციული უსაფრთხოების რისკს, სამართლებრივ, მარეგულირებელ, შესაბამისობისა და რეპუტაციულ რისკებს;

6.ბ) არასაინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებულ ან/და მისგან გამომდინარე ნებისმიერ რისკს;

7) რისკის აგრეგირება − საინვესტიციო რისკისა და არასაინვესტიციო რისკის ერთ რისკად გაერთიანება დაგროვებითი საპენსიო სქემის საერთო რისკის შესაფასებლად;

8) პენსიის მიმღები − პირი, რომელიც იყო მონაწილე და რომელიც ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით იღებს პენსიას/საპენსიო აქტივებს;

9) პორტფელის ერთეული − ამ კანონით გათვალისწინებულ საინვესტიციო პორტფელში წილის ფლობის დამადასტურებელი ერთეული, რომლის ღირებულების გამოთვლის წესს განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტო;

10) საფონდო ბირჟაზე ვაჭრობის განმახორციელებელი საინვესტიციო ფონდი − საინვესტიციო ფონდი, რომლის ერთეულებით ვაჭრობა ხდება საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ უცხო ქვეყნის აღიარებულ საფონდო ბირჟაზე და რომელიც წინასწარ დადგენილი საინვესტიციო პოლიტიკის შესაბამისად აახლებს ფინანსურ ინდექსებს;

11) საინვესტიციო ფონდი − „საინვესტიციო ფონდების შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული საინვესტიციო ფონდი, მათ შორის საფონდო ბირჟაზე ვაჭრობის განმახორციელებელი საინვესტიციო ფონდი.

თავი II. დაგროვებითი საპენსიო სისტემა

მუხლი 3. დაგროვებითი საპენსიო სქემა

1. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

2. დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრება და საპენსიო შენატანის განხორციელება სავალდებულოა  ყველა  დასაქმებულისთვის,  ამ  კანონის 21-ე მუხლის ამოქმედების შემდეგ ყოველი ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლის ნაწილში, გარდა იმ დასაქმებულისა, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (მამაკაცის შემთხვევაში) ან 55 წელი (ქალის შემთხვევაში).

3. დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრება ნებაყოფლობითია ყველა დასაქმებულისთვის, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (მამაკაცის შემთხვევაში) ან 55 წელი (ქალის შემთხვევაში), ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლის ნაწილში, და თვითდასაქმებულისთვის, თვითდასაქმებულის შემოსავლის ნაწილში. დაგროვებით საპენსიო სქემაში ნებაყოფლობით გაწევრების შემთხვევაში დასაქმებული ვალდებულია ამის შესახებ შეატყობინოს მის ყველა დამსაქმებელს. დაგროვებით საპენსიო სქემაში ნებაყოფლობით გაწევრებული მონაწილის სახელით და მის სასარგებლოდ საპენსიო შენატანის განხორციელება სავალდებულოა დასაქმებულის მიერ ყოველი ხელფასის სახით მიღებული შემოსავლის ნაწილში ან თვითდასაქმებულის შემოსავლის ნაწილში.

4. დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებული დასაქმებულის საპენსიო შენატანებს აფინანსებენ დამსაქმებელი, დასაქმებული და სახელმწიფო ამ კანონით განსაზღვრული ოდენობითა და წესით, ხოლო დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებული თვითდასაქმებულის საპენსიო შენატანებს − თვითდასაქმებული და სახელმწიფო ამ კანონით განსაზღვრული ოდენობითა და წესით.

5. დასაქმებული, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 40 წელი და რომელსაც არ სურს იყოს მონაწილე, უფლებამოსილია, ამ კანონის 22-ე მუხლის შესაბამისად, გავიდეს დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან.

6. მონაწილის საპენსიო შენატანები ფინანსდება შემდეგნაირად:

ა) დამსაქმებელი, გარდა ამ პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა, ხელფასის გაცემიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა საკუთარი ხარჯით, დასაქმებულის სასარგებლოდ, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით, დასაქმებულის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ახორციელებს საპენსიო შენატანს მისთვის გასაცემი დასაბეგრი ხელფასის 2 პროცენტის ოდენობით;

ბ) დამსაქმებელი, გარდა ამ პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა, ხელფასის გაცემიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო  დღისა დასაქმებულის სახელითა და ხარჯით, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით, დასაქმებულის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ახორციელებს საპენსიო შენატანს მისთვის გასაცემი დასაბეგრი ხელფასის 2 პროცენტის ოდენობით;

გ) თვითდასაქმებული საშემოსავლო დეკლარაციის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით წარდგენიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით ახორციელებს საპენსიო შენატანს თვითდასაქმებულის შემოსავლის 4 პროცენტის ოდენობით;

დ) დასაქმებული, რომლის ხელფასიდან გადასახდელი საშემოსავლო გადასახადი არ ექვემდებარება გადახდის წყაროსთან დაკავებას, ხელფასის მიღებიდან არაუგვიანეს 5 სამუშაო დღისა, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით ახორციელებს საპენსიო შენატანს დასაბეგრი ხელფასის 4 პროცენტის ოდენობით, ხოლო ამ დასაქმებულის დამსაქმებელი ვალდებულია ხელფასის გადახდისას მას აუნაზღაუროს საპენსიო შენატანი დასაბეგრი ხელფასის 2 პროცენტის ოდენობით;

ე) სახელმწიფო მონაწილის სასარგებლოდ, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ახორციელებს საპენსიო შენატანს:

ე.ა) შესაბამისი კალენდარული წლის ჭრილში წლიური ხელფასის/წლიური შემოსავლის პირველი 24 000 ლარის ფარგლებში − დასაქმებულის დასაბეგრი ხელფასის ან/და თვითდასაქმებულის შემოსავლის 2 პროცენტის ოდენობით;

ე.ბ) შესაბამისი კალენდარული წლის ჭრილში წლიური ხელფასის/წლიური შემოსავლის მიერ ამ პუნქტის „ე.ა“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული ოდენობის გადაჭარბების შემდეგ − აღნიშნული ოდენობიდან 60 000 ლარის ჩათვლით დასაქმებულის დასაბეგრი ხელფასის ან/და თვითდასაქმებულის შემოსავლის 1 პროცენტის ოდენობით;

ვ) სახელმწიფო არ ახორციელებს საპენსიო შენატანს შესაბამისი კალენდარული წლის ჭრილში 60 000 ლარის ზემოთ დასაქმებულის დასაბეგრ ხელფასზე ან/და თვითდასაქმებულის შემოსავალზე.

7. ამ კანონით გათვალისწინებული საპენსიო შენატანები ხორციელდება, აგრეთვე დამსაქმებლებსა და დასაქმებულებთან/მონაწილეებთან ანგარიშსწორება (მათ შორის, პენსიის/საპენსიო აქტივების საპენსიო სააგენტოს მიერ გადაცემა/გადახდა/დაბრუნება) ხდება საქართველოს ეროვნულ ვალუტაში (ლარში).

[ 8. საპენსიო სააგენტო ვალდებულია მის მიერ განსაზღვრული წესით განახორციელოს იდენტიფიცირება და იდენტიფიცირების შედეგად დააბრუნოს ან/და შესაბამის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე გადაიტანოს საპენსიო შენატანების აკუმულირებისთვის საპენსიო სააგენტოს მიერ გახსნილ ნომინალური მფლობელობის ანგარიშზე გადარიცხული არაიდენტიფიცირებული თანხები ასეთი თანხების საპენსიო სააგენტოს ნომინალური მფლობელობის ანგარიშზე გადარიცხვის თარიღიდან 5 წლის განმავლობაში. არაიდენტიფიცირებული თანხები იდენტიფიცირებულად და შესაბამის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე გადატანილად ჩაითვლება მაშინ, როდესაც იდენტიფიცირებულ თანხებზე დამსაქმებელი/თვითდასაქმებული საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით დახურავს სათანადო დეკლარაციას. თუ ასეთი თანხის იდენტიფიცირება ან/და იდენტიფიცირების შედეგად დაბრუნება ან/და შესაბამის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე გადატანა შეუძლებელია, აღნიშნული ვადის გასვლის შემდეგ არაიდენტიფიცირებული თანხა ამ კანონის მე-18 მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული მომსახურების საფასურის ნაწილი ხდება, რის შემდეგაც თანხის გადარიცხვის განმახორციელებელ პირს არ აქვს უფლება, მოითხოვოს მისი დაბრუნება ან/და საპენსიო სააგენტოსთვის რაიმე მოთხოვნის, მათ შორის, ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის, წარდგენა.  (ამოქმედდეს 2025 წლის 1 იანვრიდან)]

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

    თავი III. საპენსიო სააგენტო

მუხლი 4. საპენსიო სააგენტოს შექმნა

1. საპენსიო სააგენტო არის ამ კანონის საფუძველზე შექმნილი დამოუკიდებელი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი, რომელიც პასუხისმგებელია დაგროვებითი საპენსიო სქემის განხორციელებისათვის, მართვისა და ადმინისტრირებისათვის.

2. საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურა, უფლებამოსილება, საქმიანობის წესი და სხვა ორგანიზაციული საკითხები განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით, რომელსაც ამტკიცებს საქართველოს მთავრობა. 

3. საპენსიო სააგენტოს თანამშრომელთა შრომის ანაზღაურებასთან დაკავშირებით საპენსიო სააგენტოზე არ ვრცელდება „საჯარო დაწესებულებაში შრომის ანაზღაურების შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული შეზღუდვები და მოთხოვნები.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 5. საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის ზედამხედველობა  

1. სამეთვალყურეო საბჭო ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის ზედამხედველობას, გარდა საინვესტიციო საქმიანობისა.

2. ეროვნული ბანკი ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობის რეგულირებას ამ კანონისა და სხვა სამართლებრივი აქტების შესაბამისად.

მუხლი 6. ეროვნული ბანკის უფლებამოსილებები და ვალდებულებები

1. ეროვნული ბანკი საპენსიო სააგენტოს და ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) საინვესტიციო საქმიანობის პრუდენციული რეგულირების განხორციელების ფარგლებში ამოწმებს:

ა) საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) მიერ მომზადებული საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის ამ კანონითა და ამ კანონის შესაბამისად ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

ბ) საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) სტრუქტურის, აქტივების მართვასთან დაკავშირებული პროცედურებისა და მატერიალურ-ტექნიკური რესურსების საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებული საინვესტიციო საქმიანობისთვის აუცილებელ, ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მინიმალურ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

გ) აქტივების განთავსების სტრატეგიის შემუშავების მეთოდოლოგიას, საინვესტიციო გადაწყვეტილებებისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ ამ კანონის 28-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანიის შერჩევის პროცედურის ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მინიმალურ მოთხოვნებთან შესაბამისობას. ამასთანავე, ეროვნული ბანკი არ აფასებს საპენსიო სააგენტოს და ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) საინვესტიციო გადაწყვეტილებებს;

დ) საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებული სააღრიცხვო, საანგარიშსწორებო, ადმინისტრაციული და საინფორმაციო სისტემებისა და დაინტერესებულ მხარეებთან კომუნიკაციის საშუალებების ამ კანონითა და ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

ე) საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) საინვესტიციო საქმიანობის საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტით დადგენილ ლიმიტებთან შესაბამისობას.

2. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია:

ა) დაადგინოს დამატებითი მარეგულირებელი წესები სპეციალიზებული დეპოზიტარისთვის, რომელიც მომსახურებას უწევს საპენსიო სააგენტოს/აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს). ეს წესები შეიძლება ეხებოდეს საკუთარ კაპიტალს, პერსონალის გამოცდილებას, ტექნიკურ და პროგრამულ უზრუნველყოფას, მომსახურების მაქსიმალურ ფასს ან ნებისმიერ სხვა საკითხს, რომელსაც ეროვნული ბანკი საჭიროდ მიიჩნევს ამ კანონის აღსრულების მიზნებისთვის;

ბ) საპენსიო სააგენტოს, აქტივების მმართველ კომპანიას, სპეციალიზებულ დეპოზიტარსა და მათთვის მომსახურების გამწევ ფიზიკურ პირსა და იურიდიულ პირს მოსთხოვოს და მიიღოს ამ კანონით განსაზღვრული უფლებამოსილებების განსახორციელებლად საჭირო ნებისმიერი (მათ შორის, კონფიდენციალური) ინფორმაცია;

გ) საპენსიო სააგენტოსგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან და აქტივების მმართველი კომპანიისგან (კომპანიებისგან) მოითხოვოს და მიიღოს საანგარიშგებო დოკუმენტაცია თავის მიერ დადგენილი ფორმითა და პერიოდულობით;

დ) ადგილზე შეამოწმოს საპენსიო სააგენტო, სპეციალიზებული დეპოზიტარი და აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) ამ კანონისა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების შესაბამისად;

ე) ამ კანონის შესაბამისად დაადგინოს დამატებითი წესები და ლიმიტები საპენსიო სააგენტოს ან/და აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) საინვესტიციო პორტფელებში ბირჟაზე ვაჭრობის განმახორციელებელი საინვესტიციო ფონდის (საინვესტიციო ფონდების) ფლობასთან დაკავშირებით;

ვ) ამ კანონით განსაზღვრული კომპეტენციის ფარგლებში, მნიშვნელოვანი დარღვევების აღმოჩენის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტოს ან/და აქტივების მმართველ კომპანიას მისცეს სავალდებულო მითითება ან/და საჯარო რეკომენდაცია არსებული ხარვეზების აღმოფხვრის შესახებ და განუსაზღვროს გონივრული ვადა;

ზ) მონაწილეთა ინტერესების დაცვისა და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობის უწყვეტობის უზრუნველსაყოფად, საპენსიო სააგენტოსთან დადებული შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე, თავის მიერ დადგენილი წესით სრულად ან ნაწილობრივ შეასრულოს სპეციალიზებული დეპოზიტარის ფუნქციები;

თ) მონაწილის მიერ ამ კანონის 27-ე მუხლის 31 პუნქტით მინიჭებული უფლებით სარგებლობის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურისა და ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის (კომპანიებისთვის) დაადგინოს პორტფელის ერთეულების გამოსყიდვის ისეთი მექანიზმი, რომლის ფარგლებშიც მათი გამოსყიდვის თითოეული პერიოდისთვის დაწესდება გამოსასყიდი პორტფელის ერთეულების საერთო რაოდენობის ან მაქსიმალური ღირებულების შეზღუდვა, აგრეთვე აქტივების წმინდა ღირებულებით გამოთვლილი პორტფელის ერთეულის ფასიდან გადახრის იმგვარი მექანიზმი, რომელიც დააბალანსებს იმ ეფექტს, რომელსაც ახალი პორტფელის ერთეულების გაყიდვა ან არსებული პორტფელის ერთეულების გამოსყიდვა ახდენს აქტივების წმინდა ღირებულებაზე.

3. ეროვნული ბანკი ვალდებულია თავის წლიურ ანგარიშში ასახოს საპენსიო სააგენტოს და ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) საინვესტიციო საქმიანობის  ამ კანონსა და ეროვნული ბანკის მოთხოვნებთან შესაბამისობა.

4. ეროვნული ბანკი ადგენს:

ა) საპენსიო აქტივების ღირებულების გამოთვლის მეთოდოლოგიას;

ბ) ამ კანონის 27-ე მუხლით გათვალისწინებული დასაშვები ეროვნული ვალუტით და უცხოური ვალუტით დენომინირებული იმ საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტების მინიმალურ საკრედიტო რეიტინგს, რომლებშიც შეიძლება განხორციელდეს საპენსიო აქტივების ინვესტირება ამ კანონისა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტების შესაბამისად.

5. თუ ეროვნულ ბანკს აქვს სპეციალიზებული დეპოზიტარის ფინანსური ან ორგანიზაციული მდგომარეობის გაუარესების ან შესაძლო გაუარესების შესახებ ინფორმაცია, ის საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრულ აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს) წერილობით აწვდის ამ ინფორმაციას, აგრეთვე საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) მიერ ამ კანონის შესაბამისად შერჩეული სპეციალიზებული დეპოზიტარისა და ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის ავტორიზაციის გაუქმების პროცესის ინიციირების თაობაზე ინფორმაციას.

6. ეროვნული ბანკი ახორციელებს სპეციალური ადმინისტრირების დროებით რეჟიმს, რომლის დაწყების საფუძველია საპენსიო აქტივების ინვესტირებისა და მასთან დაკავშირებული საქმიანობის შედეგად მიღებული ინვესტირებული საპენსიო აქტივების 1%-ზე მეტი დანაკარგი, რომელიც არ არის გამოწვეული საბაზრო პირობების ცვლილებით, საკრედიტო რისკის ან კონტრაჰენტთან დაკავშირებული რისკის მატერიალიზებით, რომლის განჭვრეტაც შეუძლებელი იყო და რომელიც არ არის გამოწვეული სააგენტოს ბრალეულობით, ან ეროვნული ბანკის არსებითი მითითებების სისტემატური შეუსრულებლობა, ან მდგომარეობა, რომლის დროსაც საპენსიო სააგენტო დროებით ვერ ასრულებს საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებულ ფუნქციებს და რომელიც ითვალისწინებს საინვესტიციო საქმიანობის უწყვეტობის უზრუნველსაყოფად ეროვნული ბანკის მიერ ამ საქმიანობასთან დაკავშირებული დროებითი მოქმედების განხორციელებას. სპეციალური ადმინისტრირების დროებითი რეჟიმის ეროვნული ბანკის მიერ განხორციელებისა და მოქმედების წესს განსაზღვრავს ეროვნული ბანკი.

7. ეროვნული ბანკი ახორციელებს ამ კანონით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 7. დაგროვებითი საპენსიო სქემის ადმინისტრირება

1. საპენსიო სააგენტო ელექტრონული სისტემის გამოყენებით ახორციელებს მონაწილეთა დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრების ტექნიკურ მხარდაჭერას, აღრიცხავს მონაწილეებს, პენსიის მიმღებებსა და დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან გასულ პირებს, ამ კანონის შესაბამისად ახორციელებს საპენსიო შენატანების ადმინისტრირებას და თითოეულ მონაწილეს უქმნის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშს.

2. საპენსიო შენატანების განხორციელებასთან დაკავშირებული ვალდებულებები სრულდება ელექტრონული სისტემის მეშვეობით, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.

3. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

4. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

5. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).     

6. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

7. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

8. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია გადაამოწმოს დამსაქმებლისა და თვითდასაქმებულის მიერ საპენსიო სააგენტოსთვის მიწოდებული ინფორმაცია შემოსავლების სამსახურის საინფორმაციო მხარდაჭერის საშუალებით. 

[ 8. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601) (ამოქმედდეს 2024 წლის 1 ივნისიდან)]

9. შემოსავლების სამსახური საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს ინფორმაციით, რომლის საფუძველზედაც საპენსიო სააგენტო ამოწმებს დამსაქმებლის და მონაწილის მიერ საპენსიო შენატანების განხორციელების ვალდებულების ჯეროვნად შესრულების ფაქტებს ან/და ავლენს თანხების ზედმეტად გადახდის ფაქტებს, რის შედეგადაც:

ა) დამსაქმებლის ან/და მონაწილის ვალდებულების სრულად ან ნაწილობრივ შეუსრულებლობის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო შესაბამის ინფორმაციას ელექტრონული ფორმით უგზავნის დამსაქმებელს, მონაწილეს და შემოსავლების სამსახურს, რომელიც ამ ინფორმაციაზე დაყრდნობით იღებს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ ზომებს;

ბ) თანხების ზედმეტად გადახდის ფაქტების გამოვლენის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო ამ თანხების ადმინისტრირებას ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს მიერ შემუშავებული წესის შესაბამისად.

[ 9. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601) (ამოქმედდეს 2024 წლის 1 ივნისიდან)]

10. საპენსიო სააგენტო ახორციელებს ელექტრონული სისტემის მართვასა და ადმინისტრირებას, მათ შორის, მესამე პირების მეშვეობით.

11. საპენსიო სააგენტო დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის სახელით/სასარგებლოდ საპენსიო შენატანის განუხორციელებლობასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებთან მიმართებით, „რეაბილიტაციისა და კრედიტორთა კოლექტიური დაკმაყოფილების შესახებ“ საქართველოს კანონისა და „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის მიზნებისთვის არ არის კრედიტორი. მონაწილის სახელით/სასარგებლოდ განსახორციელებელ საპენსიო შენატანებთან მიმართებით, აგრეთვე, ამ კანონიდან გამომდინარე, დამსაქმებლისადმი მის მოთხოვნებთან მიმართებით კრედიტორი არის (არიან) შესაბამისი მონაწილე ან მონაწილის მემკვიდრე (მემკვიდრეები). „რეაბილიტაციისა და კრედიტორთა კოლექტიური დაკმაყოფილების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად რეაბილიტაციის მმართველის ან/და გაკოტრების მმართველის მიმართვის შემთხვევაში, აგრეთვე „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად ლიკვიდატორის მიმართვის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო ვალდებულია აღნიშნულ პირს მიაწოდოს ელექტრონულ სისტემაში არსებული ინფორმაცია შესაბამისი დამსაქმებლის მიერ განხორციელებული საპენსიო შენატანების შესახებ, აგრეთვე შემოსავლების სამსახურის მონაცემთა ბაზებში არსებულ ინფორმაციასთან შედარების შედეგად მიღებული ინფორმაცია.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

[მუხლი 7 1 . საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევა

1. შემოსავლების სამსახური საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს ინფორმაციით საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული საჭიროებისამებრ და პერიოდულობით. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია საჭიროების შემთხვევაში, მის მიერ განსაზღვრული პერიოდულობით შეადაროს ელექტრონულ სისტემაში არსებული ინფორმაცია შემოსავლების სამსახურისგან მიღებულ ინფორმაციას. მათი შედარების შედეგად საპენსიო სააგენტო ახდენს საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევის (შეუსრულებლობის ან/და არაჯეროვნად შესრულების) ფაქტის იდენტიფიცირებას ან/და ავლენს საპენსიო შენატანის ზედმეტად განხორციელების ფაქტს.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად საპენსიო სააგენტოს მიერ ინფორმაციების შედარების შედეგად შეუსაბამობის გამოვლენის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია დამსაქმებელს, მონაწილეს, პენსიის მიმღებს, გარდაცვლილი მონაწილის მემკვიდრეს მოსთხოვოს ნებისმიერი ინფორმაცია საპენსიო შენატანის ან/და ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების ან/და მათი კორექტირების შესახებ. ამასთანავე, საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია ნებისმიერ პირს მოსთხოვოს მისთვის შეცდომით გადახდილი ნებისმიერი თანხის საპენსიო სააგენტოსთვის დაბრუნება.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად საპენსიო სააგენტოს მიერ ინფორმაციების შედარების შედეგად საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევის (შეუსრულებლობის ან/და არაჯეროვნად შესრულების) ფაქტის იდენტიფიცირების შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია:

ა) დამსაქმებელს, ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ დასაქმებულს, რომელმაც ამ კანონის შესაბამისად საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულება დაარღვია, აგრეთვე დამსაქმებელს, რომელმაც ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრულ შემთხვევაში დასაქმებულს იმავე ქვეპუნქტის შესაბამისად არ აუნაზღაურა საპენსიო შენატანი, დააკისროს საქართველოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსით გათვალისწინებული ჯარიმა ან/და მის მიმართ გამოიყენოს გაფრთხილება;

ბ) ამ პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შესაბამის პირს მოსთხოვოს დარღვევის გამოსწორება − საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების შესრულება.

4. ამ მუხლის მე-3 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ჯარიმის თანხა მიიმართება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში, ხოლო იმავე პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საპენსიო შენატანის თანხა ირიცხება მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.

5. ამ კანონით გათვალისწინებული ჯარიმა და საპენსიო შენატანი იძულებით აღსასრულებლად მიექცევა საპენსიო სააგენტოს ძალაში შესული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტისა და მის შესაბამისად გაცემული სააღსრულებო ფურცლის საფუძველზე.

6. საპენსიო სააგენტო ამ კანონის შესაბამისად შეიმუშავებს და ამტკიცებს საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევის ფაქტის იდენტიფიცირებისა და საპენსიო შენატანის ზედმეტად განხორციელების ფაქტის გამოვლენის, წერილობითი ან/და ელექტრონული გაფრთხილების, ჯარიმის დაკისრებისა და აღსრულების, ზედმეტად განხორციელებული საპენსიო შენატანის თანხის დაბრუნების წესებსა და პროცედურებს და აღნიშნული უფლებამოსილებების განსახორციელებლად ადგენს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა ოქმების ფორმებს.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 1 ივნისიდან)]

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 8. საპენსიო სააგენტოს უფლებები და მოვალეობები

1. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

2. საპენსიო სააგენტო საპენსიო აქტივებს განკარგავს, როგორც ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი, მონაწილეების, პენსიის მიმღებებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად.

3. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

4. საპენსიო სააგენტოს ფუნქციებია:

ა) დაგროვებითი საპენსიო სქემის ადმინისტრირება და მართვა, მისი გამართული ფუნქციონირების უზრუნველყოფა;

ბ) საპენსიო აქტივების ინვესტირება ამ კანონისა და საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის, კეთილსაიმედო ინვესტირების პრინციპებისა და მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად;

გ) დაგროვებითი საპენსიო სქემის ანალიზი, მის განვითარებასა და გაუმჯობესებასთან დაკავშირებული ხედვის ჩამოყალიბება, შესაბამისი რეკომენდაციების მომზადება და სამეთვალყურეო საბჭოსთვის წარდგენა;

დ) საქართველოს კანონმდებლობით, მათ შორის, ამ კანონით, გათვალისწინებული სხვა შესაბამისი საქმიანობის განხორციელება;

ე) ეროვნულ ბანკში, კომერციულ ბანკებში ან/და სხვა ფინანსურ ინსტიტუტებში  ანგარიშების გახსნა საპენსიო შენატანების აკუმულირების, საინვესტიციო საქმიანობის განხორციელების ან/და ამ კანონით გათვალისწინებული ან/და მისგან გამომდინარე სხვა მიზნით და საპენსიო აქტივების (მათ შორის, საპენსიო სააგენტოს ნომინალური მფლობელობის ანგარიშებზე არსებული ფულადი რესურსების) მართვა მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად;

ვ) ელექტრონული სისტემის მართვა და ადმინისტრირება (მათ შორის, იმ მონაწილეებისთვის, რომლებმაც ისარგებლეს ამ კანონის 29-ე მუხლით მინიჭებული უფლებით);  

ზ) ხელშეკრულებების დადება, მათ შორის:

ზ.ა) აქტივების მმართველ კომპანიასთან (კომპანიებთან), სპეციალიზებულ დეპოზიტარსა და საინვესტიციო საქმიანობის ან ადმინისტრაციული საქმიანობის განხორციელებისთვის საჭირო ნებისმიერი მომსახურების ან/და საქონლის მიმწოდებელ პირებთან;

ზ.ბ) ბუღალტრული, აუდიტორული, იურიდიული, აქტუარული მომსახურებებისა და საპენსიო სააგენტოსთვის საჭირო სხვა მომსახურების გამწევ პირთან (პირებთან);

ზ.გ) საპენსიო სააგენტოს საქმიანობისთვის აუცილებელი უძრავი ქონების ან მოძრავი ქონების (მათ შორის, აღჭურვილობის ან პროგრამული უზრუნველყოფის) შეძენისა და განკარგვის თაობაზე;

თ) აქტივების მმართველი კომპანიისთვის (კომპანიებისთვის), სპეციალიზებული დეპოზიტარისა და სხვა მომსახურების გამწევი პირებისთვის საპენსიო სააგენტოს სახელით განხორციელებული ნებისმიერი გარიგების შესახებ ინფორმაციის მოთხოვნა და მიღება;

ი) საპენსიო სააგენტოს თანამშრომლებით დაკომპლექტება და კონკურენტუნარიანი შრომის ანაზღაურების პირობების შექმნა;

კ) საპენსიო შენატანებთან, საპენსიო აქტივებსა და პენსიის გაცემასთან დაკავშირებული საჭირო ღონისძიებების განხორციელება;

ლ) მონაწილეებისთვის (მათ შორის, იმ მონაწილეებისთვის, რომლებმაც ისარგებლეს ამ კანონის 29-ე მუხლით მინიჭებული უფლებით), აგრეთვე ამ კანონით განსაზღვრულ შემთხვევაში − მონაწილეთა მემკვიდრეებისთვის პენსიებისა და საპენსიო აქტივების შესაბამისი ღირებულების გაცემის პროცესის ადმინისტრირება;

[ მ) საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დამრღვევი პირისთვის ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად, ამ კანონის 7 მუხლის თანახმად საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულებისა და გაფრთხილების/ჯარიმის დაკისრების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 1 ივნისიდან)]

5. საპენსიო სააგენტო შეიმუშავებს და ამტკიცებს სამართლებრივ აქტებს საპენსიო შენატანების გადახდის წესების, საპენსიო შენატანებთან დაკავშირებული ინფორმაციის წარდგენის ფორმების განსაზღვრის, პენსიისა და საპენსიო აქტივების მოთხოვნის შესახებ განცხადების წარდგენის, პენსიისა და საპენსიო აქტივების დანიშვნისა და გაცემის, დაგროვებითი საპენსიო სქემის ადმინისტრირებისა და მართვისთვის აუცილებელი, აგრეთვე ამ კანონით განსაზღვრული სხვა ღონისძიებების, წესებისა და პროცედურების შესახებ.

6. საპენსიო სააგენტოს მიერ ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულებისა და დაგროვებითი საპენსიო სქემის ეფექტიანად ადმინისტრირების მიზნით ნებისმიერი ადმინისტრაციული ორგანო ან/და პირი ვალდებულია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში უზრუნველყოს საპენსიო სააგენტო მისი საქმიანობის განხორციელებისთვის აუცილებელი ნებისმიერი ინფორმაციით (მათ შორის, მონაწილის პერსონალური მონაცემებით) საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

7. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

8. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 9. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი

1. სამეთვალყურეო საბჭო შესარჩევი კონკურსის საშუალებით არჩევს და თანამდებობაზე ნიშნავს, აგრეთვე თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს, რომელიც ხელმძღვანელობს საპენსიო სააგენტოს საქმიანობას ამ კანონის შესაბამისად. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი თანამდებობაზე ინიშნება 5 წლის ვადით.

2. საპენსიო სააგენტოს დირექტორის შესარჩევი კონკურსის ჩატარების წესი და პირობები განისაზღვრება ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

3. საპენსიო სააგენტოს დირექტორის არყოფნის ან მის მიერ მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტოს დირექტორის მოვალეობის შემსრულებლის დანიშვნის წესი განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

4. საპენსიო სააგენტოს დირექტორს უნდა ჰქონდეს უმაღლესი განათლება ეკონომიკის, ფინანსების ან სამართლის დარგში და ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება. საპენსიო სააგენტოს დირექტორად არ შეიძლება დაინიშნოს ნასამართლევი პირი ან პირი, რომელიც ნებისმიერ სახელმწიფოში გამოცხადდა გაკოტრებულად.

5. თუ საპენსიო სააგენტოს დირექტორის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვის დროისთვის არ იქნება დანიშნული საპენსიო სააგენტოს ახალი დირექტორი, საპენსიო სააგენტოს მოქმედი დირექტორი აგრძელებს უფლებამოსილების განხორციელებას უფლებამოსილების ვადის ამოწურვიდან არაუმეტეს 90 კალენდარული დღის განმავლობაში.

6. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი წარმოადგენს საპენსიო სააგენტოს მესამე პირებთან ურთიერთობაში და ახორციელებს საპენსიო სააგენტოსთვის ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით მინიჭებულ უფლებამოსილებებს.

7. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი:

ა) კანონის შესაბამისად თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს სააგენტოს თანამშრომლებს;

ბ) ამ კანონით მინიჭებული უფლებამოსილებების განსახორციელებლად გამოსცემს ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს და ნორმატიულ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტებს – ბრძანებებს;

გ) ამ კანონის მე-13 მუხლის პირველი პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული წინადადებების გათვალისწინებით ამზადებს და სამეთვალყურეო საბჭოსთან შეთანხმებით ამტკიცებს საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტს, საშტატო ნუსხასა და სტრუქტურას;

დ) ამტკიცებს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ და მისგან გამომდინარე რეგულაციებს, წესებსა და პროცედურებს და სხვა დოკუმენტებს, რომლებიც დეტალურად განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტოს და მისი სტრუქტურული ერთეულების მიზნებს, ამოცანებს, უფლებებსა და მოვალეობებს, აგრეთვე მათი საქმიანობის შემადგენელ პროცესებსა და პროცედურებს;

ე) მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის წარდგინებით ამტკიცებს რეგულაციებს, წესებსა და პროცედურებს, რომლებიც დეტალურად განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის მიზნებს, ამოცანებს, უფლებებსა და მოვალეობებს, აგრეთვე მისი საქმიანობის შემადგენელ პროცესებსა და პროცედურებს;

ვ) უცვლელად ამტკიცებს საინვესტიციო საბჭოს მიერ შემუშავებულ და დირექტორისთვის წარდგენილ საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს;

ზ) გამოსცემს ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დამრღვევი პირისთვის ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულებისა და ჯარიმის დაკისრების შესახებ და ძალაში შესული ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის საფუძველზე გასცემს სააღსრულებო ფურცელს მიღებული გადაწყვეტილების იძულებით აღსასრულებლად;

თ) ასრულებს საპენსიო სააგენტოს დებულებითა და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ სხვა ფუნქციებს.

8. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601)

9. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

10. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

11. საპენსიო სააგენტოს დირექტორზე ვრცელდება „კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები.

12. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

13. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი ყოველი წლის შედეგების მიხედვით საქართველოს პარლამენტს წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის ანგარიშს.

14. სააგენტოს დირექტორი თანამდებობიდან თავისუფლდება:

ა) საკუთარი განცხადების საფუძველზე, რომელსაც წარუდგენს სამეთვალყურეო საბჭოს;

ბ) საქართველოს მოქალაქეობის შეწყვეტის შემთხვევაში; 

გ) მის მიმართ სისხლის სამართლის საქმეზე სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენის კანონიერ ძალაში შესვლის შემთხვევაში; 

დ) სასამართლოს მიერ მისი უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარების ან გარდაცვლილად გამოცხადების შემთხვევაში;

ე) სასამართლოს გადაწყვეტილებით მისი მხარდაჭერის მიმღებად ცნობის შემთხვევაში, თუ სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

ვ) მისთვის შეუთავსებელი თანამდებობის დაკავების ან საქმიანობის განხორციელების შემთხვევაში; 

ზ) ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების დარღვევისთვის ან/და კანონით მინიჭებული უფლებამოსილებების არასათანადოდ განხორციელებისთვის და კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებების არასათანადოდ შესრულებისთვის;

თ) გარდაცვალების შემთხვევაში. 

მუხლი 91. რისკის მთავარი ოფიცერი და საპენსიო სააგენტოს რისკების კონტროლის დეპარტამენტი

1. სამეთვალყურეო საბჭო შესარჩევი კონკურსის საშუალებით არჩევს და თანამდებობაზე ნიშნავს, აგრეთვე თანამდებობიდან ათავისუფლებს რისკის მთავარ ოფიცერს.

2. რისკის მთავარი ოფიცრის შესარჩევი კონკურსის ჩატარების წესი და პირობები განისაზღვრება ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

3. რისკის მთავარი ოფიცრის თანამდებობაზე შეიძლება დაინიშნოს საქართველოს მოქალაქე, რომელსაც აქვს უმაღლესი განათლება ეკონომიკის ან ფინანსების დარგში და ფინანსურ ინსტიტუტში ხელმძღვანელ თანამდებობაზე რისკების მართვის მიმართულებით მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება. რისკის მთავარ ოფიცრად არ შეიძლება დაინიშნოს ნასამართლევი პირი ან პირი, რომელიც ნებისმიერ სახელმწიფოში გამოცხადდა გაკოტრებულად ან ფინანსურ ინსტიტუტში მუშაობისთვის შეუფერებლად.

4. საპენსიო სააგენტოს რისკების კონტროლის დეპარტამენტის სტრუქტურას სამეთვალყურეო საბჭოსთან შეთანხმებით განსაზღვრავს რისკის მთავარი ოფიცერი და წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურაში ასახვისა და სამეთვალყურეო საბჭოსთან შეთანხმებით დამტკიცების მიზნით.

5. რისკის მთავარ ოფიცერზე ვრცელდება „კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები. რისკის მთავარ ოფიცერს ეზღუდება აგრეთვე  აქტივების მმართველი კომპანიისგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან ან მათთან აფილირებული პირებისგან ან საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი სხვა პირისგან ნებისმიერი საჩუქრის, კრედიტის (გარდა ჩვეულებრივი კომერციული პირობებით აღებული კრედიტისა) ან ანაზღაურების მიღება. რისკის მთავარი ოფიცერი ვალდებულია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად წარადგინოს თანამდებობის პირის ქონებრივი მდგომარეობის დეკლარაცია.

6. რისკის მთავარი ოფიცერი ან/და რისკის მთავარი ოფიცრის მოადგილე არ შეიძლება თანამდებობიდან გათავისუფლებიდან 6 თვის განმავლობაში პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს. თუ აღნიშნულ პერიოდში რისკის მთავარი ოფიცერი ან/და რისკის მთავარი ოფიცრის მოადგილე ამ პუნქტით დადგენილი შეზღუდვის გამო ვერ დასაქმდება, მას უნარჩუნდება არსებული თანამდებობრივი სარგო.

7. რისკის მთავარი ოფიცრის არყოფნის ან მის მიერ მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის შემთხვევაში რისკის მთავარი ოფიცრის მოვალეობას ასრულებს რისკის მთავარი ოფიცრის მოადგილე. 

8. რისკის მთავარი ოფიცერი საპენსიო სააგენტოს რისკების კონტროლის დეპარტამენტის მეშვეობით:

ა) ასრულებს არასაინვესტიციო რისკების კონტროლთან დაკავშირებულ ფუნქციებს, სარგებლობს ამ ფუნქციებთან დაკავშირებული უფლებებით და ასრულებს აღნიშნულ ფუნქციებთან დაკავშირებულ ვალდებულებებს ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრული წესების შესაბამისად;

ბ) ახორციელებს დაგროვებითი საპენსიო სქემის რისკის აგრეგირებას და ასრულებს მასთან დაკავშირებულ ფუნქციებს, სარგებლობს ამ ფუნქციებთან დაკავშირებული უფლებებით და ასრულებს აღნიშნულ ფუნქციებთან დაკავშირებულ ვალდებულებებს ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრული რისკის აგრეგირების წესების შესაბამისად;

გ) ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკების კონტროლთან დაკავშირებულ ფუნქციებს ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრული წესების შესაბამისად იმ შემთხვევაში, თუ საინვესტიციო საბჭო ამ კანონის მე-13 მუხლის 11 პუნქტით გათვალისწინებულ უფლებამოსილებას არ გამოიყენებს.

9. რისკის მთავარი ოფიცერი უფლებამოსილია ამ მუხლის მე-8 პუნქტით განსაზღვრული ფუნქციების შესასრულებლად:

ა) ხელი მიუწვდებოდეს საპენსიო სააგენტოში არსებულ ნებისმიერ ინფორმაციაზე;

ბ) აქტივების მმართველი კომპანიისგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისა და საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევი პირისგან მიიღოს ინფორმაცია საპენსიო სააგენტოს სახელით დადებული გარიგებების შესახებ.

10. რისკის მთავარი ოფიცერი არ არის უფლებამოსილი, შეაჩეროს, შეაფერხოს ან/და შეზღუდოს საპენსიო სააგენტოს, მათ შორის, მისი საინვესტიციო სამსახურის, გადაწყვეტილებები. რისკის მთავარი ოფიცრის მიერ საპენსიო სააგენტოს მმართველობის ორგანოებისთვის ან/და სტრუქტურული ერთეულებისთვის წარდგენილი რეკომენდაციების შესრულება სავალდებულო არ არის.

11. რისკის მთავარი ოფიცერი ამ კანონის შესაბამისად საინვესტიციო რისკების კონტროლის ფუნქციების შესრულებისას ანგარიშვალდებულია უშუალოდ საინვესტიციო საბჭოს წინაშე, ხოლო არასაინვესტიციო რისკების კონტროლის ფუნქციების შესრულებისას − უშუალოდ სამეთვალყურეო საბჭოს წინაშე.

12. რისკის მთავარი ოფიცერი დაგროვებითი საპენსიო სქემის რისკის აგრეგირებასთან დაკავშირებული ფუნქციების შესრულებისას ანგარიშვალდებულია როგორც სამეთვალყურეო საბჭოს, ისე საინვესტიციო საბჭოს წინაშე.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 10. სამეთვალყურეო საბჭო

1. სამეთვალყურეო საბჭო  შედგება 4 წევრისგან. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები არიან:

ა) საქართველოს ფინანსთა მინისტრი;

ბ) საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი;

გ) საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი;

დ) საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარე.

2. სამეთვალყურეო საბჭო თავის წევრთაგან 2 წლის ვადით ირჩევს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეს. სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე აირჩევა თანამდებობრივად.

3. საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარე არ შეიძლება იყოს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე.

4. სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის არჩევისას დაუშვებელია სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის მიერ ხმის საკუთარი თავისთვის მიცემა.

5. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

6. სამეთვალყურეო საბჭო:

ა) ითანხმებს საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტს, საშტატო ნუსხასა და სტრუქტურას;

ბ) ზედამხედველობს საპენსიო სააგენტოს დირექტორისა და შიდა აუდიტის სამსახურის საქმიანობას და აძლევს მათ მითითებებს;

გ) საინვესტიციო საბჭოს წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს უფროს საინვესტიციო ოფიცერს;

დ) შესარჩევი კონკურსის საშუალებით არჩევს, თანამდებობებზე ნიშნავს და თანამდებობებიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორსა და რისკის მთავარ ოფიცერს;

ე) განსაზღვრავს და ზედამხედველობს საპენსიო სააგენტოს შიდა აუდიტის მექანიზმს;

ვ) (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601);

ზ) (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601);

თ) ითანხმებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორის ნორმატიულ აქტებს, გარდა საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტისა და საინვესტიციო საბჭოს, მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის, საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის, საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურისა და საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის საქმიანობის სფეროებისთვის მიკუთვნებული სამართლებრივი აქტებისა;

ი) უზრუნველყოფს საპენსიო სააგენტოს დამოუკიდებელი აუდიტორული შემოწმების ჩატარებას;

კ) ახორციელებს ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრულ სხვა საქმიანობას;

ლ) ითანხმებს საპენსიო სააგენტოს რისკების კონტროლის დეპარტამენტის მიერ შემუშავებულ საოპერაციო, შესაბამისობისა და რეპუტაციული რისკის პოლიტიკას. მისი გამოქვეყნების წესები დგინდება საპენსიო სააგენტოს დებულებით;

მ) ზედამხედველობს საპენსიო სააგენტოს რისკების კონტროლის დეპარტამენტის საქმიანობას;

ნ) ითანხმებს საპენსიო სააგენტოს რისკების კონტროლის დეპარტამენტისა და შიდა აუდიტის სამსახურის წესდებებს.

7. სამეთვალყურეო საბჭო შეიძლება არ დაეთანხმოს საპენსიო სააგენტოს დირექტორის მიერ წარდგენილი საპენსიო სააგენტოს საშტატო ნუსხით/წლიური ბიუჯეტით/სტრუქტურით გათვალისწინებულ საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის საშტატო ნუსხასა და სტრუქტურას და საინვესტიციო  საქმიანობის ბიუჯეტს. მისი უარი დასაბუთებული უნდა იყოს.

8. სამეთვალყურეო საბჭოს საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა წესები და პროცედურები განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

9. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებს სამეთვალყურეო საბჭოში  საქმიანობისთვის შრომის ანაზღაურება არ მიეცემათ.

10. დაუშვებელია საპენსიო სააგენტოს დირექტორის, შიდა აუდიტის სამსახურის უფროსის, შიდა აუდიტის სამსახურის რისკის მთავარი ოფიცრისა და რისკების კონტროლის დეპარტამენტის საქმიანობაში რაიმე ფორმით, პირდაპირ თუ არაპირდაპირ ჩარევა ან/და მათ საქმიანობაზე პირდაპირი თუ არაპირდაპირი გავლენის მოხდენა. ეს პუნქტი არ ზღუდავს საქართველოს კანონმდებლობით, მათ შორის, ამ კანონით, განსაზღვრულ სამეთვალყურეო საბჭოს და საინვესტიციო საბჭოს ფუნქციებს.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 11. შესარჩევი კომისია

1. შესარჩევი კომისია შერჩევის გამჭვირვალე პროცედურების გამოყენებით შეარჩევს საინვესტიციო საბჭოს წევრთა კანდიდატურებს და დასამტკიცებლად წარუდგენს საქართველოს პარლამენტს.

2. საინვესტიციო საბჭოს წევრთა კანდიდატურების შერჩევის პროცედურებს ყოველი შერჩევის პროცესისთვის განსაზღვრავს და ამტკიცებს შესარჩევი კომისია ამ კანონის შესაბამისად.

3. შესარჩევი კომისია შედგება 7 წევრისგან. შესარჩევი კომისიის წევრები არიან: საქართველოს ფინანსთა მინისტრი, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი,  საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი, საქართველოს პარლამენტის 3 წევრი, 1 დამოუკიდებელი წევრი.

4. შესარჩევი კომისიის დამოუკიდებელ წევრს წარადგენს ეროვნული ბანკი. დამოუკიდებელი წევრი არ შეიძლება იყოს ეროვნული ბანკის თანამშრომელი ან ეროვნული ბანკის საბჭოს წევრი. დამოუკიდებელ წევრს უნდა ჰქონდეს ფინანსურ სექტორში მუშაობის არანაკლებ 10 წლის პროფესიული გამოცდილება, მათ შორის, ფინანსების, ინვესტიციების ან/და რისკების მართვის მიმართულებით ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება.

5. შესარჩევი კომისიის წევრ საქართველოს პარლამენტის 3 წევრს წარადგენს საქართველოს პარლამენტი. ამ პუნქტით განსაზღვრულ შესარჩევი კომისიის წევრს შესარჩევი კომისიის წევრის უფლებამოსილება ვადამდე შეუწყდება მისი, როგორც საქართველოს პარლამენტის წევრის, უფლებამოსილების შეწყვეტისთანავე.

6. შესარჩევ კომისიას ჰყავს თავმჯდომარე, რომელსაც შესარჩევი კომისია ირჩევს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. შესარჩევი კომისიის წევრებს, გარდა დამოუკიდებელი წევრისა, შესარჩევ კომისიაში საქმიანობისთვის შრომის ანაზღაურება არ მიეცემათ. შესარჩევი კომისიის დამოუკიდებელი წევრისთვის შრომის ანაზღაურების მიცემას უზრუნველყოფს ეროვნული ბანკი.  შესარჩევი კომისიის საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა ხარჯები ფინანსდება საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტიდან.

7. შესარჩევი კომისია გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ მის სხდომას ესწრება შესარჩევი კომისიის არანაკლებ 5 წევრი. შესარჩევი კომისია გადაწყვეტილებას იღებს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 12. საინვესტიციო საბჭოს შემადგენლობა

1. საპენსიო აქტივების საინვესტიციო პოლიტიკის განსაზღვრის მიზნით საპენსიო სააგენტოში იქმნება საინვესტიციო საბჭო, რომელიც შედგება 5 წევრისგან.

2. საინვესტიციო საბჭოს წევრებს 5 წლის ვადით თანამდებობაზე ირჩევს საქართველოს პარლამენტი სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. თუ საინვესტიციო საბჭოს წევრის უფლებამოსილების ვადის ამოწურვის დროისთვის არ იქნება არჩეული საინვესტიციო საბჭოს ახალი წევრი, საინვესტიციო საბჭოს წევრი აგრძელებს უფლებამოსილების განხორციელებას საინვესტიციო საბჭოს ახალი წევრის არჩევამდე.

3. საინვესტიციო საბჭო თავის წევრთაგან სრული შემადგენლობის უმრავლესობით, უფლებამოსილების ვადით ირჩევს საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარეს. ამასთანავე, საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილია სრული შემადგენლობის უმრავლესობით, უფლებამოსილების ვადით აირჩიოს საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე.

4. დაუშვებელია საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარისა და საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილის არჩევისას საინვესტიციო საბჭოს წევრის მიერ ხმის საკუთარი თავისთვის მიცემა.

5. საინვესტიციო საბჭოს წევრად შეიძლება არჩეულ იქნეს კეთილსინდისიერი პირი, რომელსაც აქვს ფინანსურ სექტორში ფინანსების, ინვესტიციების, ეკონომიკის, რისკების მართვის ან აქტუარული მიმართულებით მუშაობის არანაკლებ 10 წლის პროფესიული გამოცდილება.

6. შესარჩევი კომისია საინვესტიციო საბჭოს წევრის თითოეული დაუკავებელი თანამდებობისთვის აცხადებს კონკურსს შესაბამისი განცხადების როგორც ადგილობრივ, ისე საერთაშორისო დონეზე (მათ შორის, არანაკლებ 1 საერთაშორისო ფინანსურ გამოცემაში) გამოქვეყნებით. შესარჩევი კომისია საინვესტიციო საბჭოს წევრის თითოეული დაუკავებელი თანამდებობისთვის განიხილავს არანაკლებ 2 კანდიდატურას შერჩევის კრიტერიუმებზე დაყრდნობით. შერჩევის კრიტერიუმების სიას ამზადებს და შესარჩევ კომისიას წარუდგენს საინვესტიციო საბჭო. შესარჩევი კომისია საინვესტიციო საბჭოს წევრობის კანდიდატებს არჩევს პროფესიული უნარ-ჩვევებისა და გამოცდილების გათვალისწინებით, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით.

7. საინვესტიციო საბჭოს წევრი არ შეიძლება იმავდროულად იყოს შესარჩევი კომისიის წევრის, საპენსიო სააგენტოს დირექტორის, საქართველოს მთავრობის წევრის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული რომელიმე რიგის მემკვიდრე ან შესარჩევი კომისიის წევრთან, საპენსიო სააგენტოს დირექტორთან, საქართველოს მთავრობის წევრთან აფილირებული პირი, ან აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების), სპეციალიზებული დეპოზიტარის ან საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევი ნებისმიერი პირის ხელმძღვანელი ან დაქირავებული პირი, ან აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების), სპეციალიზებული დეპოზიტარის ან საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევი ნებისმიერი პირის წილობრივი მონაწილეობის ბენეფიციარი მესაკუთრე, ან აქტივების მმართველ კომპანიასთან (კომპანიებთან), სპეციალიზებულ დეპოზიტართან ან საპენსიო სააგენტოსთვის სხვა მომსახურების გამწევ ნებისმიერ პირთან აფილირებული პირი.

8. საინვესტიციო საბჭოს წევრი არ შეიძლება იყოს ნასამართლევი პირი ან პირი, რომელიც ნებისმიერ სახელმწიფოში გამოცხადდა გაკოტრებულად ან ფინანსური ინსტიტუტის მართვისთვის შეუფერებლად.

9. საინვესტიციო საბჭოს წევრი თანამდებობიდან თავისუფლდება საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესით, თუ:

ა) მის მიმართ კანონიერ ძალაში შევიდა სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენი;

ბ) სასამართლომ იგი უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარა ან გარდაცვლილად გამოაცხადა;

გ) სასამართლოს გადაწყვეტილებით იგი ცნობილ იქნა მხარდაჭერის მიმღებად საქართველოს ან სხვა სახელმწიფოს კანონმდებლობის შესაბამისად და სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;

დ) იგი თანამდებობიდან გადადგა ან გარდაიცვალა;

ე) მან დაარღვია ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნები ან/და არასათანადოდ განახორციელა კანონით მინიჭებული უფლებამოსილებები და არასათანადოდ შეასრულა კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები;

ვ) იგი ზედიზედ სამჯერ, საპენსიო სააგენტოს დებულებით გათვალისწინებული საპატიო მიზეზის გარეშე არ მონაწილეობდა საინვესტიციო საბჭოს სხდომებში.

10. საინვესტიციო საბჭოს წევრს ეზღუდება აქტივების მმართველი კომპანიისგან (კომპანიებისგან), სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან ან მათთან აფილირებული პირებისგან ან საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი სხვა პირისგან ნებისმიერი საჩუქრის, კრედიტის (გარდა ჩვეულებრივი კომერციული პირობებით აღებული კრედიტისა) ან ანაზღაურების მიღება.

11. საინვესტიციო საბჭოს წევრობა ანაზღაურებადი საქმიანობაა და ფინანსდება საპენსიო სააგენტოს ბიუჯეტიდან.

12. საინვესტიციო საბჭოს წევრი არ შეიძლება საინვესტიციო საბჭოს წევრობის ვადისა და მისი დასრულებიდან 6 თვის განმავლობაში პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას, რომელიც საპენსიო აქტივებს მართავს, ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს, რომელიც სპეციალიზებულ დეპოზიტარულ მომსახურებას უწევს საპენსიო სააგენტოს. თუ აღნიშნულ პერიოდში საინვესტიციო საბჭოს წევრი ამ პუნქტით დადგენილი შეზღუდვის გამო ვერ დასაქმდება, მას უნარჩუნდება არსებული თანამდებობრივი სარგო.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 13. საინვესტიციო საბჭოს უფლებები და მოვალეობები

1. საინვესტიციო საბჭო:

ა) ამ კანონის შესაბამისად შეიმუშავებს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს და მასში ცვლილების შეტანის უფლების გარეშე, დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს;

ბ) საჭიროებისამებრ, პერიოდულად გადასინჯავს და ამ კანონის შესაბამისად განაახლებს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს, მათ შორის, აქტივების განთავსების სტრატეგიას;

გ) არანაკლებ კვარტალში ერთხელ ახორციელებს საპენსიო აქტივების ინვესტირებასთან დაკავშირებული ყველა საქმიანობის მონიტორინგსა და შეფასებას; 

დ) ახორციელებს საინვესტიციო საქმიანობის საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტთან შესაბამისობის შეფასებას და შეუსაბამობის აღმოჩენის შემთხვევაში მთავარ საინვესტიციო ოფიცერს მოსთხოვს, გონივრულ ვადაში დასამტკიცებლად წარუდგინოს საინვესტიციო პორტფელის შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად განსახორციელებელი ღონისძიებების გეგმა, რომელიც უნდა შესრულდეს;

ე) საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტის მოსამზადებლად შეიმუშავებს წინადადებებს საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებულ წლიურ ხარჯებთან (მათ შორის, საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურისა და საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის თანამშრომლების რაოდენობასა და სახელფასო ხარჯებთან, მომსახურების გამწევ პირებთან სახელშეკრულებო ურთიერთობით გათვალისწინებულ სხვა გადასახდელებთან) დაკავშირებით და წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტში ასახვისა და სამეთვალყურეო საბჭოსთან შეთანხმებით დამტკიცების მიზნით;

ვ) შეარჩევს სპეციალიზებულ დეპოზიტარს და ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრულ აქტივების მმართველ კომპანიას;

ზ) (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601);

თ) განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურისა და საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის ისეთ ორგანიზაციულ სტრუქტურას, რომელიც უზრუნველყოფს საინვესტიციო სამსახურში ადეკვატური შიდა კონტროლის მექანიზმების არსებობას, აგრეთვე საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის ფუნქციის საინვესტიციო სამსახურისგან ფუნქციურად და იერარქიულად გამიჯვნას;  

ი) ითანხმებს ისეთ წესებს, პროცედურებსა და სხვა დოკუმენტებს, რომლებიც ვრცელდება საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურზე ან/და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურზე და დაკავშირებულია მის/მათ საქმიანობასთან.

11. საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილია საინვესტიციო რისკების კონტროლის ფუნქციის შესასრულებლად შექმნას სტრუქტურული ერთეული, რომელიც ფუნქციურად და იერარქიულად საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურისგან გამიჯნული იქნება და ანგარიშვალდებული იქნება უშუალოდ და მხოლოდ საინვესტიციო საბჭოს წინაშე.

12. საინვესტიციო საბჭო ვალდებულია უზრუნველყოს საინვესტიციო რისკების მართვა და კონტროლი. შესაბამისად, საინვესტიციო საბჭო ზედამხედველობს:

ა) საინვესტიციო საქმიანობიდან გამომდინარე ან/და მასთან დაკავშირებული რისკების მართვის ფუნქციას, რომელსაც ასრულებს მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის მეშვეობით;

ბ) საინვესტიციო რისკების კონტროლის ფუნქციას.

2. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

3. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

4. საინვესტიციო საბჭო ადგენს ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის შერჩევის წესსა და კრიტერიუმებს, აქტივების მმართველი კომპანიებისთვის სამართავად გადასაცემი საპენსიო აქტივების მოცულობისა და გადაცემის ვადების განსაზღვრის კრიტერიუმებსა და წესს (პროცედურებს).

5. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

6. საინვესტიციო საბჭო ამ კანონის გათვალისწინებით შეიმუშავებს და ეროვნულ ბანკს დასამტკიცებლად წარუდგენს საინვესტიციო საბჭოს საქმიანობასთან დაკავშირებულ წესს (პროცედურებს).

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 14. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახური და მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი

1. საპენსიო აქტივების ინვესტირების მიზნით საპენსიო სააგენტოში იქმნება საინვესტიციო  სამსახური, რომელსაც ხელმძღვანელობს მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი.

2. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის თანამშრომელს მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორი.

3. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის სტრუქტურას საინვესტიციო საბჭოსთან შეთანხმებით განსაზღვრავს მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი და წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურაში ასახვისა და სამეთვალყურეო საბჭოსთან შეთანხმებით დამტკიცების მიზნით.

4. საპენსიო სააგენტო საინვესტიციო სამსახურსა და მთავარ საინვესტიციო ოფიცერს უზრუნველყოფს ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრული უფლებების განხორციელებისა და მოვალეობების შესრულებისთვის საჭირო ყველა რესურსით, მათ შორის, ადამიანური და მატერიალურ-ტექნიკური რესურსებით, რომლებიც გათვალისწინებული იქნება საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტით ამ კანონის შესაბამისად.

5. საინვესტიციო საბჭო გამჭვირვალე და კონკურენტუნარიანი შესარჩევი კონკურსისთვის მის მიერ დადგენილი მოთხოვნების გათვალისწინებით შეარჩევს და სამეთვალყურეო საბჭოს თანამდებობაზე დასანიშნად წარუდგენს მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის კანდიდატურას. სამეთვალყურეო საბჭო მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის კანდიდატურის სასარგებლოდ გადაწყვეტილებას იღებს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის უფლებები და მოვალეობები განისაზღვრება ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

6. მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის თანამდებობაზე შეიძლება დაინიშნოს კეთილსინდისიერი  პირი, რომელსაც აქვს ფინანსურ სექტორში მუშაობის არანაკლებ 10 წლის პროფესიული გამოცდილება, მათ შორის, ფინანსების, ინვესტიციების ან/და რისკების მართვის მიმართულებით ხელმძღვანელ თანამდებობაზე მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება.

7. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი საპენსიო აქტივების საინვესტიციო პოლიტიკის შემუშავებაში მონაწილეობს ამ კანონის შესაბამისად.

8. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი პასუხისმგებელია საპენსიო აქტივების საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის შესაბამისად ინვესტირებისა და საინვესტიციო რისკების მართვისთვის. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი ამ კანონით გათვალისწინებულ უფლებამოსილებებს ახორციელებს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის მეშვეობით.

9. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი ხელმძღვანელობს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო საქმიანობას. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი უფლებამოსილია მიიღოს, გააფორმოს და აღასრულოს საინვესტიციო გადაწყვეტილებები, ამ მიზნით წარმოადგინოს საპენსიო სააგენტო მესამე პირებთან ურთიერთობაში და დადოს მათთან ხელშეკრულებები. მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის სხვა უფლებები და მოვალეობები განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებით.

10. მთავარ საინვესტიციო ოფიცერზე ვრცელდება „კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები. მთავარ საინვესტიციო ოფიცერს ეზღუდება აგრეთვე აქტივების მმართველი კომპანიისგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან ან მათთან აფილირებული პირებისგან ან საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი სხვა პირისგან ნებისმიერი საჩუქრის, კრედიტის (გარდა ჩვეულებრივი კომერციული პირობებით აღებული კრედიტისა) ან ანაზღაურების მიღება. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი ვალდებულია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად წარადგინოს თანამდებობის პირის ქონებრივი მდგომარეობის დეკლარაცია.

11. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი ან/და მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის მოადგილე არ შეიძლება თანამდებობიდან გათავისუფლებიდან 6  თვის განმავლობაში პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას, რომელიც საპენსიო აქტივებს მართავს, ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს. თუ აღნიშნულ პერიოდში მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი ან/და მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის მოადგილე ამ პუნქტით დადგენილი შეზღუდვის გამო ვერ დასაქმდება, მას უნარჩუნდება არსებული თანამდებობრივი სარგო.

12. მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი შეიძლება თანამდებობიდან გაათავისუფლოს სამეთვალყურეო საბჭომ საინვესტიციო საბჭოს მიმართვის საფუძველზე.

13. დაუშვებელია საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურისა და მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის საქმიანობაში რაიმე ფორმით, პირდაპირ თუ არაპირდაპირ ჩარევა ან/და მათ საქმიანობაზე პირდაპირი თუ არაპირდაპირი გავლენის მოხდენა. ეს პუნქტი არ ზღუდავს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ ეროვნული ბანკისა და საინვესტიციო საბჭოს ფუნქციებს.

მუხლი 15. ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი

1. ამ კანონის მიზნებისთვის ნდობითი ვალდებულების მქონე პირები არიან:

ა) საინვესტიციო საბჭოს წევრები;

ბ) მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი, აგრეთვე მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის მოადგილე − მხოლოდ მთავარი საინვესტიციო ოფიცრის მოვალეობის შესრულებისას; 

გ) სპეციალიზებული დეპოზიტარი და მის მიერ დასაქმებული პირები, რომლებსაც საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით დისკრეციული უფლებამოსილება აქვთ;  

დ) ამ კანონის 28-ე და 29-ე მუხლებით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) და მის (მათ) მიერ დასაქმებული პირები, რომლებსაც საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით დისკრეციული უფლებამოსილება აქვთ;

ე) საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით მონაწილეების მიმართ პასუხისმგებელი პირი, რომელიც საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით განსაზღვრულ აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს) შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე საინვესტიციო რჩევას აძლევს. 

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „გ“ და „დ“ ქვეპუნქტების მიზნებისთვის დისკრეციული უფლებამოსილების მქონე პირად ითვლება სპეციალიზებული დეპოზიტარის/აქტივების მმართველი კომპანიის ის დასაქმებული, რომელიც უფლებამოსილია უშუალოდ მიიღოს გადაწყვეტილება შესაბამის მომსახურებასთან დაკავშირებით ან/და მის ფარგლებში.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 151. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახური

1. საინვესტიციო საბჭო გამჭვირვალე და კონკურენტუნარიანი შესარჩევი კონკურსის საშუალებით შეარჩევს და საპენსიო სააგენტოს დირექტორს თანამდებობაზე დასანიშნად წარუდგენს საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის კანდიდატურას.

2. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი ანგარიშვალდებულია უშუალოდ და მხოლოდ საინვესტიციო საბჭოს წინაშე.

3. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის თანამდებობაზე შეიძლება დაინიშნოს საქართველოს მოქალაქე, რომელსაც აქვს უმაღლესი განათლება ეკონომიკის ან ფინანსების დარგში და ფინანსურ ინსტიტუტში რისკების მართვის მიმართულებით მუშაობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება. საინვესტიციო რისკების მთავარ ოფიცრად არ შეიძლება დაინიშნოს ნასამართლევი პირი ან პირი, რომელიც ნებისმიერ სახელმწიფოში გამოცხადდა გაკოტრებულად ან ფინანსურ ინსტიტუტში მუშაობისთვის შეუფერებლად.

4. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის მეშვეობით ახორციელებს:

ა) ამ კანონის მე-2 მუხლის „ჰ5.ა“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული საინვესტიციო რისკის კონტროლს;

[ ბ) ამ კანონის მე-2 მუხლის „ჰ 5 .ბ“ ქვეპუნქტით განსაზღვრული საინვესტიციო რისკის კონტროლს;  (ამოქმედდეს 2024 წლის 1 სექტემბრიდან)]

გ) ამ კანონითა და საპენსიო სააგენტოს დებულებით განსაზღვრულ სხვა უფლებებსა და მოვალეობებს.

5. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი საინვესტიციო საბჭოსთან შეთანხმებით შეიმუშავებს და საპენსიო სააგენტოს დირექტორს დასამტკიცებლად წარუდგენს საინვესტიციო რისკების კონტროლთან დაკავშირებულ პოლიტიკის დოკუმენტებს.

6. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი უფლებამოსილია ხელი მიუწვდებოდეს საპენსიო სააგენტოში არსებულ ნებისმიერ ინფორმაციაზე, რომელიც საჭიროა მის მიერ საინვესტიციო რისკის მონიტორინგთან დაკავშირებული ფუნქციების შესასრულებლად.

7. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის სტრუქტურას საინვესტიციო საბჭოსთან შეთანხმებით განსაზღვრავს საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი და წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს დირექტორს საპენსიო სააგენტოს სტრუქტურაში ასახვისა და დამტკიცების მიზნით.

8. საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის თანამშრომელს საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორი.

9. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი ამ კანონის 28-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანიისგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისა და სხვა მომსახურების გამწევი პირებისგან იღებს საპენსიო სააგენტოს სახელით განხორციელებული იმ გარიგების შესახებ ინფორმაციას, რომელიც საჭიროა საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის მიერ საინვესტიციო რისკის მონიტორინგთან დაკავშირებული ფუნქციების შესასრულებლად.

10. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის არყოფნის ან მის მიერ მოვალეობის შესრულების შეუძლებლობის შემთხვევაში საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის მოვალეობას ასრულებს საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრის მოადგილე. 

11. საინვესტიციო რისკების მთავარ ოფიცერზე ვრცელდება „კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის შესახებ“  საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ვალდებულებები. საინვესტიციო რისკების მთავარ ოფიცერს ეზღუდება აგრეთვე აქტივების მმართველი კომპანიისგან, სპეციალიზებული დეპოზიტარისგან ან მათთან აფილირებული პირებისგან ან საპენსიო სააგენტოსთვის მომსახურების გამწევი სხვა პირისგან ნებისმიერი საჩუქრის, კრედიტის (გარდა ჩვეულებრივი კომერციული პირობებით აღებული კრედიტისა) ან ანაზღაურების მიღება. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი ვალდებულია საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად წარადგინოს თანამდებობის პირის ქონებრივი მდგომარეობის დეკლარაცია.

12. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი არ შეიძლება თანამდებობიდან გათავისუფლებიდან 6 თვის განმავლობაში პროფესიულ მომსახურებას უწევდეს აქტივების მმართველ კომპანიას, რომელიც საპენსიო აქტივებს მართავს, ან სპეციალიზებულ დეპოზიტარს. თუ აღნიშნულ პერიოდში საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი ამ პუნქტით დადგენილი შეზღუდვის გამო ვერ დასაქმდება, მას უნარჩუნდება არსებული თანამდებობრივი სარგო.

13. დაუშვებელია საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცრისა და საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო რისკის მონიტორინგის სამსახურის საქმიანობაში რაიმე ფორმით, პირდაპირ თუ არაპირდაპირ ჩარევა ან/და მათ საქმიანობაზე პირდაპირ თუ არაპირდაპირ გავლენის მოხდენა. ეს პუნქტი არ ზღუდავს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ ეროვნული ბანკისა და საინვესტიციო საბჭოს ფუნქციებს.

14. საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი შეიძლება თანამდებობიდან გათავისუფლებულ იქნეს საინვესტიციო საბჭოს მიერ საპენსიო სააგენტოს დირექტორისთვის მიმართვის საფუძველზე.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 16. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა და მისი ჩატარების პროცედურები

1. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა ტარდება საჭიროებისამებრ, მაგრამ არანაკლებ კვარტალში ერთხელ. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომა შესაძლებელია ჩატარდეს ელექტრონული კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებით.

2. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომას წარმართავს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე, ხოლო მისი არყოფნისას − სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ან სამეთვალყურეო საბჭოს სხვა წევრი.

3. სამეთვალყურეო საბჭოს თითოეულ წევრს აქვს 1 ხმის უფლება და მას არ შეუძლია საკუთარი ხმის უფლების სხვა პირისთვის გადაცემა. სამეთვალყურეო საბჭო გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომას ესწრება სამეთვალყურეო საბჭოს არანაკლებ 3 წევრი. სამეთვალყურეო საბჭო გადაწყვეტილებას იღებს სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომაზე დამსწრეთა ხმების უმრავლესობით. ხმების თანაბრად გაყოფის შემთხვევაში გადამწყვეტია სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარის ხმა.

4. სამეთვალყურეო საბჭო უფლებამოსილია სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომაზე მოიწვიოს საპენსიო სააგენტოს ნებისმიერი თანამშრომელი.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 17. საინვესტიციო საბჭოს სხდომა და მისი ჩატარების პროცედურები

1. საინვესტიციო საბჭოს სხდომა ტარდება საჭიროებისამებრ, მაგრამ არანაკლებ კვარტალში ერთხელ. საინვესტიციო საბჭოს სხდომა შესაძლებელია ჩატარდეს ელექტრონული კომუნიკაციის საშუალებების გამოყენებით.

2. საინვესტიციო საბჭოს სხდომას წარმართავს საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარე, ხოლო მისი არყოფნისას − საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე (არსებობის შემთხვევაში) ან სხდომის თავმჯდომარედ არჩეული საინვესტიციო საბჭოს სხვა წევრი.

3. საინვესტიციო საბჭოს თითოეულ წევრს აქვს 1 ხმის უფლება და მას არ შეუძლია საკუთარი ხმის უფლების სხვა პირისთვის გადაცემა. საინვესტიციო საბჭო გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ საინვესტიციო საბჭოს სხდომას ესწრება საინვესტიციო საბჭოს არანაკლებ 3 წევრი. საინვესტიციო საბჭო გადაწყვეტილებას იღებს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით. ხმების თანაბრად გაყოფის შემთხვევაში გადამწყვეტია საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის ხმა.

4. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი, მთავარი საინვესტიციო ოფიცერი და საინვესტიციო რისკების მთავარი ოფიცერი უფლებამოსილი არიან საინვესტიციო საბჭოს სხდომას დაესწრონ ხმის უფლების გარეშე.

5. საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილია საინვესტიციო საბჭოს სხდომაზე მოიწვიოს საპენსიო სააგენტოს ნებისმიერი თანამშრომელი ან ნებისმიერი სხვა პირი.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 18. საპენსიო სააგენტოს დაფინანსების წყაროები, საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტი

1. საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის დაფინანსების წყაროა მონაწილეთა საპენსიო აქტივები საპენსიო აქტივების წლიური მომსახურების საფასურის სახით, რომელიც გამოიხატება საპენსიო აქტივების პროცენტული მოცულობით. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია განსაზღვროს აღნიშნული საფასურის გატანის პერიოდულობა.

2. საპენსიო სააგენტოს წლიური ბიუჯეტის პროექტი შედგება:

ა) საინვესტიციო საქმიანობის ბიუჯეტისგან, რომელიც მოიცავს საპენსიო სააგენტოს საინვესტიციო სამსახურის ბიუჯეტს, ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიისა და სპეციალიზებული დეპოზიტარისთვის გადასახდელ მომსახურების საკომისიოებს და საინვესტიციო საბჭოს ხარჯებს;

ბ) ადმინისტრაციული საქმიანობის ბიუჯეტისგან, რომელიც მოიცავს საპენსიო სააგენტოს მმართველობით და ადმინისტრაციულ ხარჯებს.

3. საპენსიო სააგენტოს წლიურ ბიუჯეტში განსაზღვრული უნდა იყოს წლიური მომსახურების საფასურის პროცენტული მოცულობა როგორც მთლიანად, ისე ცალ-ცალკე, საინვესტიციო საქმიანობისა და მმართველობით-ადმინისტრაციული საქმიანობისათვის.

4. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი არაუგვიანეს ყოველი საბიუჯეტო წლის 1 დეკემბრისა სამეთვალყურეო საბჭოს დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო სააგენტოს მომდევნო წლის ბიუჯეტის პროექტს.

5. არ შეიძლება საპენსიო სააგენტოს საქმიანობის დასაფინანსებლად საპენსიო სააგენტოს მიერ მონაწილეთა საპენსიო აქტივებიდან საპენსიო აქტივების წლიური მომსახურების საფასურის სახით საპენსიო სააგენტოს მიერ მიღებული თანხა დაგირავდეს, უფლებრივად დაიტვირთოს, მასზე საკუთრების უფლება მესამე პირს გადაეცეს ან ის სხვაგვარად გასხვისდეს საპენსიო სააგენტოს მიმართ არსებული რაიმე მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად ან უზრუნველსაყოფად. აღნიშნული თანხა აღსრულებას არ ექვემდებარება და ვერ იქნება შეტანილი საპენსიო სააგენტოს გაკოტრების მასაში.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 19. საპენსიო სააგენტოს ანგარიშგება და ანგარიშვალდებულება

1. საპენსიო სააგენტო ვალდებულია ყოველწლიურად, კალენდარული წლის დასრულებიდან არაუგვიანეს 5 თვისა, საპენსიო სააგენტოს ოფიციალურ ვებგვერდზე გამოაქვეყნოს საპენსიო სააგენტოს მიერ განხორციელებული საქმიანობის წლიური ანგარიში. ეს ანგარიში უნდა მოიცავდეს შემდეგ ინფორმაციას:

ა) საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამის წლიურ ფინანსურ ანგარიშგებას, რომელიც აუდიტირებულია მსოფლიოს 4 უმსხვილესი აუდიტორული კომპანიიდან ერთ-ერთის მიერ, რომელსაც საქართველოს პარლამენტი შეარჩევს. შერჩეულ აუდიტორულ კომპანიას შესაძლებლობა ექნება, უწყვეტად მხოლოდ სამჯერ განახორციელოს წლიური ფინანსური ანგარიშგების აუდიტირება. საპენსიო სააგენტოს ანგარიშგების დამოუკიდებელი აუდიტორული შემოწმების ჩასატარებლად აუდიტორული ფირმის მომსახურებასთან დაკავშირებულ შესყიდვებზე არ ვრცელდება „სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ“ საქართველოს კანონი;

ბ) ინფორმაციას ჯამური აბსოლუტური ამონაგების შესახებ, ამ კანონის 27-ე მუხლის მე-3 პუნქტით განსაზღვრული თითოეული საინვესტიციო პორტფელის ჭრილში, მათ შორის, აქტივების კლასების მიხედვით;

გ) ამ კანონის 27-ე მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრული საინვესტიციო პორტფელების მიხედვით ინვესტირებული საპენსიო აქტივების ღირებულებისა და პროპორციის შესახებ ინფორმაციას, აქტივების კლასების როგორც მიზნობრივ, ისე ფაქტობრივ განაწილებას;

დ) თითოეული აქტივების მმართველი კომპანიის საინვესტიციო საქმიანობის შედეგების, მიზნობრივი მაჩვენებლების და მათგან გადახრის მაჩვენებლების შესახებ ინფორმაციას − ცალ-ცალკე, ეროვნული ვალუტით და უცხოური ვალუტით დენომინირებული ფინანსური ინსტრუმენტებისათვის;  

ე) ანგარიშს ყველა სხვა გადასახდელის შესახებ, მათ შორის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის საკომისიოს და ჯამურად სხვა მომსახურებისა და ფინანსური გარიგების საფასურების თაობაზე;

ვ) საპენსიო სააგენტოს დებულებით ან/და ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრულ სხვა ინფორმაციას.

2. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი ვალდებულია:

ა) კალენდარული წლის პირველი 6 თვის დასრულებიდან არაუგვიანეს 3 თვისა საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს საპენსიო სააგენტოს მიერ 6 თვის განმავლობაში განხორციელებული საქმიანობის მიმოხილვა;

ბ) კალენდარული წლის დასრულებიდან არაუგვიანეს 5 თვისა საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს საპენსიო სააგენტოს მიერ გასულ წელს განხორციელებული საქმიანობის ანგარიში.

3. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).  

4. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

5. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია გამოაქვეყნოს სხვა ინფორმაცია (მათ შორის, არააუდიტირებული ფინანსური ანგარიშგება) მის მიერ განსაზღვრული პერიოდულობით.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 20.  შიდა აუდიტი

1. საპენსიო სააგენტოში იქმნება შიდა აუდიტის სამსახური, რომელიც ანგარიშვალდებულია მხოლოდ სამეთვალყურეო საბჭოს წინაშე. შიდა აუდიტის სამსახურის უფროსს სამეთვალყურეო საბჭოს წარდგინებით თანამდებობაზე ნიშნავს და თანამდებობიდან ათავისუფლებს საპენსიო სააგენტოს დირექტორი.

2. შიდა აუდიტის სამსახურისთვის ხელმისაწვდომი უნდა იყოს ყველა ჩანაწერი და დოკუმენტი, მათ შორის, საპენსიო სააგენტოს თანამშრომლებისა და საინვესტიციო საბჭოს წევრების საქმიანობის შესახებ ინფორმაცია.

3. საპენსიო სააგენტოს შიდა აუდიტის სამსახურის სტრუქტურა, უფლებამოსილება და საქმიანობის წესი განისაზღვრება საპენსიო სააგენტოს დებულებითა და შიდა აუდიტის სამსახურის წესდებით.

4. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

თავი IV. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობა

მუხლი 21. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობა

1. დასაქმებული, გარდა იმ დასაქმებულისა, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (მამაკაცის შემთხვევაში) ან 55 წელი (ქალის შემთხვევაში), მონაწილე ხდება ამ მუხლის ამოქმედების შემდეგ დამსაქმებლის მიერ ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის საფუძველზე პირველი საპენსიო შენატანის განხორციელებისთანავე.

2. დასაქმებულს უფლება აქვს, უარი თქვას დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე ამ კანონის შესაბამისად.

3. დასაქმებული, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (მამაკაცის შემთხვევაში) ან 55 წელი (ქალის შემთხვევაში), აგრეთვე თვითდასაქმებული მონაწილე ხდება ნებაყოფლობით, ამ კანონის შესაბამისად.

4. დასაქმებული, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 60 წელი (მამაკაცის შემთხვევაში) ან 55 წელი (ქალის შემთხვევაში), აგრეთვე თვითდასაქმებული მონაწილე ხდება ამ მუხლის ამოქმედების შემდეგ მის მიერ პირველი საპენსიო შენატანის განხორციელებისთანავე.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 22. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე უარის თქმა 

1. თუ დასაქმებულს, რომელსაც ამ კანონის ამოქმედებამდე შეუსრულდა 40 წელი, არ სურს იყოს მონაწილე, იგი უფლებამოსილია საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად, წერილობით მიმართოს საპენსიო სააგენტოს და გავიდეს დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან ამ სქემაში სავალდებულო წესით, ავტომატურად გაწევრებიდან 5 თვის ვადაში, მაგრამ არაუადრეს გაწევრებიდან 3 თვისა. წინააღმდეგ შემთხვევაში დასაქმებული რჩება მონაწილედ.

2. დამსაქმებელს ეკრძალება დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე უარის თქმასთან დაკავშირებით დასაქმებულის დარწმუნება ან გადარწმუნება ან მასზე სხვა ფორმით ზემოქმედება.

3. დასაქმებულის მიერ ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე უარის თქმის შემთხვევაში:

ა) დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის სახელით, დასაქმებულის სასარგებლოდ მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული შენატანები და ამ შენატანებთან დაკავშირებული საინვესტიციო შემოსავალი შესაბამისი ხარჯების გამოკლებით დაიბეგრება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად და დაუბრუნდება დასაქმებულს საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით;

ბ) დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულის სასარგებლოდ ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული შენატანები და ამ შენატანებთან დაკავშირებული საინვესტიციო შემოსავალი შესაბამისი ხარჯების გამოკლებით დაუბრუნდება დამსაქმებელს ან მის უფლებამონაცვლეს საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით;

გ) სახელმწიფოს მიერ დასაქმებულის სასარგებლოდ, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე განხორციელებული საპენსიო შენატანები გადაირიცხება საპენსიო სააგენტოს სახაზინო ანგარიშზე, ხოლო ამ შენატანებთან დაკავშირებული საინვესტიციო შემოსავალი შესაბამისი ხარჯების გამოკლებით გადაირიცხება სახელმწიფო ხაზინის ერთიან ანგარიშზე საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.

4. თუ დასაქმებული ამ მუხლის პირველი პუნქტით დადგენილი წესით უარს განაცხადებს დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობაზე, მას უფლება აქვს, ნებისმიერ დროს ხელახლა გაწევრდეს დაგროვებით საპენსიო სქემაში ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად. ამ შემთხვევაში ის დაგროვებით საპენსიო სქემაში სავალდებულო წესით გაწევრებულად ჩაითვლება. დაგროვებით საპენსიო სქემაში ხელახლა გაწევრების შემთხვევაში დასაქმებული ვალდებულია ამის შესახებ შეატყობინოს მის ყველა დამსაქმებელს.

5. დაგროვებით საპენსიო სქემაში ამ მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად გაწევრებული დასაქმებულის მიერ საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით განცხადების წარდგენის საფუძველზე პირველი საპენსიო შენატანის განხორციელება გამოიწვევს ელექტრონულ სისტემაში მის შესახებ საინფორმაციო ჩანაწერის შექმნას, რომელიც დაადასტურებს დასაქმებულის დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებას და შექმნის საფუძველს მისი ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის გააქტიურებისთვის.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 23. დაგროვებით საპენსიო სქემაში მონაწილეობის განგრძობადობა

1. მონაწილე დასაქმებული, რომელსაც დროებით შეუჩერდება ხელფასის სახით თანხის მიღება, დროებით შეაჩერებს საპენსიო შენატანების განხორციელებას. ის საპენსიო შენატანების განხორციელებას განაახლებს ხელფასის სახით თანხის მიღების აღდგენისთანავე. თუ დასაქმებული შრომითი/სახელშეკრულებო ურთიერთობის შეწყვეტის, ორსულობის, მშობიარობისა და ბავშვის მოვლის გამო შვებულების, ახალშობილის შვილად აყვანის გამო შვებულების, დროებითი ან ხანგრძლივი შრომისუუნარობის ან ხელფასის ნებისმიერი მიზეზით არარსებობის გამო შეწყვეტს საპენსიო შენატანების განხორციელებას, საპენსიო აქტივები რჩება მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ამ კანონის შესაბამისად.

2. მონაწილე თვითდასაქმებული, რომელსაც დროებით შეუჩერდება თვითდასაქმებულის შემოსავლის მიღება, დროებით შეაჩერებს საპენსიო შენატანების განხორციელებას. საპენსიო აქტივები რჩება მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე ამ კანონის შესაბამისად. თვითდასაქმებული საპენსიო შენატანების განხორციელებას განაახლებს თვითდასაქმებულის შემოსავლის მიღების აღდგენისთანავე.

3.  (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

4. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

თავი V. საპენსიო აქტივები და მათი ინვესტირება

მუხლი 24. მონაწილის უფლება საპენსიო აქტივებზე

1. საპენსიო აქტივები, პორტფელის ერთეულები, რომლებიც მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აისახება, მისი საკუთრებაა. მონაწილეს აღნიშნული საკუთრების განკარგვის უფლება წარმოეშობა მხოლოდ საპენსიო ასაკის მიღწევისას ან ამ კანონით გათვალისწინებულ სხვა შემთხვევებში.

2. არ შეიძლება მონაწილის/პენსიის მიმღების საპენსიო აქტივებზე/ პორტფელის ერთეულებზე მისი ქონებრივი უფლებები დაგირავდეს, უფლებრივად დაიტვირთოს, მათზე საკუთრების უფლება მესამე პირს გადაეცეს ან ისინი სხვაგვარად გასხვისდეს მონაწილის, საპენსიო სააგენტოს, სპეციალიზებული დეპოზიტარის, აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) ან ნებისმიერი სხვა პირის მიმართ არსებული რაიმე მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად ან უზრუნველსაყოფად. მონაწილის/პენსიის მიმღების ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივები/პორტფელის ერთეულები აღსრულებას არ ექვემდებარება და ვერ იქნება შეტანილი მონაწილის/პენსიის მიმღების, საპენსიო სააგენტოს, სპეციალიზებული დეპოზიტარის ან აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) გაკოტრების მასაში.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 25. საპენსიო სააგენტოში არსებული ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშები

1. საპენსიო შენატანები და საპენსიო შენატანებით შეძენილი პორტფელის ერთეულები აისახება მონაწილის (მათ შორის, იმ მონაწილის, რომელმაც ისარგებლა ამ კანონის 29-ე მუხლით მინიჭებული უფლებით) ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე.

2. საპენსიო სააგენტო მონაწილეს დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებისთანავე შეუქმნის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშს და უზრუნველყოფს მისთვის ამ ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის შესახებ ინფორმაციის დისტანციურ ელექტრონულ ხელმისაწვდომობას. ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის შექმნასთან, პორტფელის ერთეულის ღირებულების გამოთვლის მეთოდოლოგიასთან, ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის ღირებულების გამოთვლის მეთოდოლოგიასა და ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშთან დაკავშირებულ სხვა საკითხებს განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტო.

3. ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშის ღირებულება გამოითვლება და მონაწილისთვის მის შესახებ ინფორმაცია ხელმისაწვდომი გახდება არანაკლებ კვარტალში ერთხელ.

4. საპენსიო სააგენტო შეიმუშავებს და ეროვნულ ბანკს დასამტკიცებლად წარუდგენს საპენსიო აქტივების ღირებულების გამოთვლის მეთოდოლოგიას.

5. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

6. მონაწილის დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან გასვლის, მის მიერ პენსიის  ან/და საპენსიო აქტივების სრულად მიღების შემდეგ მონაწილის ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიში არააქტიური ხდება, თუმცა არ უქმდება. ყოფილი მონაწილისთვის/პენსიის მიმღებისთვის მისი ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიში ხელმისაწვდომი რჩება.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 26. სპეციალიზებული დეპოზიტარი

1. საინვესტიციო საბჭო/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია ვალდებულია შეარჩიოს სპეციალიზებული დეპოზიტარი, რომელსაც დააკისრებს ამ მუხლის მე-6 პუნქტით განსაზღვრული ფუნქციებისა და საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სხვა ფუნქციების შესრულების ვალდებულებებს, და ამის შესახებ დადოს მასთან დეპოზიტარული მომსახურების ხელშეკრულება. 

2. საინვესტიციო საბჭო/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია სპეციალიზებულ დეპოზიტარს კონკურსის საშუალებით შეარჩევს (გარდა ამ კანონის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული  შემთხვევისა). კონკურსის ჩატარების პირობებსა და პროცედურებს (მათ შორის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის წინასწარი შერჩევის მოთხოვნებს) განსაზღვრავს და ამტკიცებს საინვესტიციო საბჭო/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია. აღნიშნული შერჩევის პროცესზე არ ვრცელდება სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ საქართველოს კანონმდებლობა.

[ 2. საინვესტიციო საბჭო სპეციალიზებულ დეპოზიტარს კონკურსის წესით შეარჩევს. კონკურსის ჩატარების პირობებსა და პროცედურებს, მათ შორის, სპეციალიზებული დეპოზიტარის წინასწარი შერჩევის მოთხოვნებს, განსაზღვრავს და ამტკიცებს საინვესტიციო საბჭო.  (ამოქმედდეს 2025 წლის 1 იანვრიდან)]

3. სპეციალიზებული დეპოზიტარი შეიძლება მომსახურებას უწევდეს ერთზე მეტ პირს, მაგრამ მას საპენსიო სააგენტოს საპენსიო აქტივები, მათთან დაკავშირებული ოპერაციები და ჩანაწერები ნებისმიერი სხვა პირის ან/და საკუთარი აქტივებისა და ჩანაწერებისგან განცალკევებით უნდა ჰქონდეს აღრიცხული და შენახული.

4. საქართველოში რეგისტრირებული იურიდიული პირი, რომელიც სპეციალიზებულ დეპოზიტარულ მომსახურებას უწევს საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს), უნდა იყოს ლიცენზირებული და ეროვნული ბანკის მიერ საპენსიო აქტივების შენახვის მიზნით ავტორიზებული. საქართველოს ფარგლების გარეთ რეგისტრირებული იურიდიული პირი, რომელიც სპეციალიზებულ დეპოზიტარულ მომსახურებას უწევს საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ აქტივების მმართველ კომპანიას (კომპანიებს), უნდა იყოს სხვა სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული, ეროვნული ბანკის მიერ აღიარებული, აგრეთვე ეროვნული ბანკის მიერ საპენსიო აქტივების შენახვის მიზნით ავტორიზებული. ასეთი სპეციალიზებული დეპოზიტარი უნდა იყოს მოქმედი, მის წინააღმდეგ არ უნდა მიმდინარეობდეს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება და ის უნდა აკმაყოფილებდეს შესაბამისი სახელმწიფოს კანონმდებლობის მოთხოვნებს.

5. სპეციალიზებული დეპოზიტარი არ უნდა მოქმედებდეს, როგორც აქტივების მმართველი კომპანია.

6. სპეციალიზებული დეპოზიტარი, ამ მუხლის მე-13 პუნქტის მოთხოვნების გათვალისწინებით, ასრულებს შემდეგ ფუნქციებს:

ა) იღებს და ინახავს ფასიან ქაღალდებს, რომლებიც შეადგენს საპენსიო აქტივებს;

ბ) იღებს და ინახავს იმ გადარიცხვებისა და ფულადი სახსრების გაცემის შესახებ ანგარიშსწორების დოკუმენტების ასლებს, რომლებიც შეადგენს საპენსიო აქტივებს;

გ) ახორციელებს ჩანაწერებს სპეციალიზებულ დეპოზიტართან განთავსებული საპენსიო აქტივების რეესტრის შესაბამის ანგარიშებში;

დ) საპენსიო სააგენტოს უზრუნველყოფს ყველა საჭირო ინფორმაციით მისთვის ამ კანონით განსაზღვრული ვალდებულებების შესრულებაში დახმარების გასაწევად;

ე) უზრუნველყოფს საპენსიო აქტივების შეძენისა და განკარგვის შესახებ დოკუმენტების საქართველოს კანონმდებლობასა და საპენსიო სააგენტოს მიერ დადგენილ სხვა მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

ვ) საპენსიო აქტივებთან მიმართებით ასრულებს ზედამხედველობის ვალდებულებებს;

ზ) ასრულებს ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრულ სხვა ფუნქციებს.

7. სპეციალიზებულ დეპოზიტარსა და საპენსიო სააგენტოს/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ აქტივების მმართველ კომპანიას შორის დადებული სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულება უნდა ითვალისწინებდეს სულ მცირე შემდეგ საკითხებს:

ა) სპეციალიზებული დეპოზიტარის ვალდებულებებს;

ბ) სპეციალიზებული დეპოზიტარის მიერ ვალდებულებების შესრულების ვადებსა და ფორმას;

გ) სპეციალიზებული დეპოზიტარის ანაზღაურების ოდენობასა და გამოთვლის წესს;

დ) საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ სხვა მოთხოვნებს.

8. სპეციალიზებული დეპოზიტარის ლიცენზიის ან ავტორიზაციის/აღიარების გაუქმების, სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულების ნებისმიერი არსებითი დარღვევის ან არასათანადოდ შესრულების ან სპეციალიზებული დეპოზიტარის წინააღმდეგ გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების დაწყების შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია სპეციალიზებულ დეპოზიტარს უგზავნის შეტყობინებას სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულების შეწყვეტის შესახებ და ამის თაობაზე დაუყოვნებლივ აცნობებს ეროვნულ ბანკს.

9. სპეციალიზებული დეპოზიტარის თითოეული ცვლილება განხორციელდება ისეთი ფორმით, რომელიც უზრუნველყოფს საპენსიო სააგენტოსა და ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის (კომპანიებისთვის) სპეციალიზებული დეპოზიტარის მომსახურების უწყვეტ მიწოდებას.

10. სპეციალიზებული დეპოზიტარის ხელშეკრულების შეწყვეტის შემთხვევაში სპეციალიზებული დეპოზიტარი მასთან განთავსებულ საპენსიო აქტივებს და მის მიერ ვალდებულებების შესრულებასთან დაკავშირებულ ყველა დოკუმენტს გადასცემს ახალ სპეციალიზებულ დეპოზიტარს ხელშეკრულებით განსაზღვრულ ან მხარეთა შორის დამატებით შეთანხმებულ ვადებში.

11. ამ მუხლის შესაბამისად სპეციალიზებულ დეპოზიტართან განთავსებული საპენსიო აქტივები არ არის მისი საკუთრება, არ შეიძლება მიექცეს სპეციალიზებული დეპოზიტარის ვალდებულებების შესასრულებლად, არ არის მისი აქტივების ნაწილი, რომელზედაც შეიძლება გავრცელდეს გაკოტრების პროცედურები.

12. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

13. თუ სპეციალიზებული დეპოზიტარის მომსახურების მიღება სხვაგვარად შეუძლებელია ან არაგონივრულ ძალისხმევას ან ხარჯებს მოითხოვს, საინვესტიციო საბჭო ან ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია უფლებამოსილია მიიღოს გადაწყვეტილება სპეციალიზებული დეპოზიტარული მომსახურების შესაძენად ეროვნულ ბანკთან ხელშეკრულების დადების შესახებ. ამ ხელშეკრულების საფუძველზე ეროვნულმა ბანკმა შეიძლება შეასრულოს ამ მუხლის მე-6 პუნქტით განსაზღვრული სპეციალიზებული დეპოზიტარის ყველა ფუნქცია ან მხოლოდ მათი გარკვეული ნაწილი. ამ პუნქტით გათვალისწინებული ხელშეკრულების  დადებაზე არ ვრცელდება სახელმწიფო შესყიდვების შესახებ საქართველოს კანონმდებლობა.

მუხლი 27. საპენსიო აქტივების ინვესტირება

1. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს მხოლოდ ამ კანონის მოთხოვნათა დაცვით, საინვესტიციო ჰორიზონტში მათი რეალური ამონაგების (ინფლაციის გათვალისწინებით) მაქსიმალურად გაზრდის მიზნით, მონაწილეთა ინტერესების შესაბამისად, კეთილსაიმედო ინვესტირების პრინციპების დაცვით.

2. კეთილსაიმედო ინვესტირების პრინციპებია:

ა) საპენსიო აქტივების ინვესტირების შედეგად გრძელვადიან პერიოდში მათი რეალური ამონაგების (ინფლაციის გათვალისწინებით) მაქსიმალურად გაზრდა;

ბ) ინვესტიციების დივერსიფიკაცია;

გ) გრძელვადიანი ინვესტირების პირობებში საპენსიო აქტივების უსაფრთხოება;

დ) ადეკვატური ლიკვიდურობის შენარჩუნება.

3. საპენსიო აქტივების ინვესტირება ხორციელდება სამ განსხვავებული რისკიანობისა და მოსალოდნელი შემოსავლიანობის მქონე საინვესტიციო პორტფელში. მონაწილეს უფლება აქვს, თავად გადაწყვიტოს, რომელი საინვესტიციო პორტფელი ან საინვესტიციო პორტფელის კომბინაცია შეეფერება ყველაზე მეტად მის რისკის მიმართ ტოლერანტულობას. მონაწილე დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრებიდან 1 თვის ვადაში, დისტანციური ელექტრონული წვდომის საშუალებით ან/და განცხადებით აფიქსირებს გადაწყვეტილებას იმის შესახებ, თუ რომელი საინვესტიციო პორტფელი ან საინვესტიციო პორტფელის კომბინაცია შეეფერება მას.

[ 3. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს ერთმანეთისგან განსხვავებული რისკიანობისა და მოსალოდნელი შემოსავლიანობის მქონე 3 საინვესტიციო პორტფელში:

ა) კონსერვატიულ (ნაკლებრისკიან) საინვესტიციო პორტფელში;

ბ) დაბალანსებულ (საშუალორისკიან) საინვესტიციო პორტფელში;

გ) დინამიკურ (მაღალრისკიან) საინვესტიციო პორტფელში.

3 1 . მონაწილეს/პენსიის მიმღებს უფლება აქვს, თავად გადაწყვიტოს, რომელი საინვესტიციო პორტფელი შეეფერება ყველაზე მეტად მის რისკის მიმართ ტოლერანტობას. მონაწილე/პენსიის მიმღები საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით წარდგენილი განცხადებით აფიქსირებს გადაწყვეტილებას იმის შესახებ, თუ რომელი საინვესტიციო პორტფელი შეეფერება მას.

3 2 . თუ მონაწილე/პენსიის მიმღები ისარგებლებს ამ მუხლის 3 1  პუნქტით მინიჭებული  უფლებით, მასზე  არ  გავრცელდება  ამავე  მუხლის მე-4 და 4 1  პუნქტებით გათვალისწინებული წესები.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 3 იანვრიდან)]

4. სანამ მონაწილე არ გამოიყენებს ამ მუხლის მე-3 პუნქტით მინიჭებულ უფლებას, საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება შემდეგი პრინციპის დაცვით:

ა) გაწევრების მომენტისთვის 40 წლამდე მონაწილის საპენსიო აქტივები − მაღალრისკიანი საინვესტიციო პორტფელი;

ბ) გაწევრების მომენტისთვის 40 წლიდან 50 წლამდე მონაწილის საპენსიო აქტივები − საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელი;

გ) გაწევრების მომენტისთვის 50 ან 50-ზე მეტი წლის მონაწილის საპენსიო აქტივები − ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელი.

[ 4. თუ მონაწილე/პენსიის მიმღები არ ისარგებლებს ამ მუხლის 3 1  პუნქტით მინიჭებული უფლებით, საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება შემდეგი პრინციპების დაცვით:

ა) მონაწილის/პენსიის მიმღების ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე 2028 წლის 1 იანვრამდე რიცხული/ასახული საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება კონსერვატიულ (ნაკლებრისკიან) საინვესტიციო პორტფელში;

ბ) მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე 2028 წლის 1 იანვრის შემდეგ განხორციელებული საპენსიო შენატანები, აგრეთვე დაგროვებით საპენსიო სქემაში 2028 წლის 1 იანვრის შემდეგ გაწევრებული მონაწილის საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება შემდეგი პრინციპების დაცვით:

ბ.ა) 40 წლამდე მონაწილის საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება  დინამიკურ (მაღალრისკიან) საინვესტიციო პორტფელში;

ბ.ბ) 40 წლიდან 50 წლამდე მონაწილის საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება დაბალანსებულ (საშუალორისკიან) საინვესტიციო პორტფელში;

ბ.გ) 50 წლის ან 50 წელზე მეტი ასაკის მონაწილის საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება კონსერვატიულ (ნაკლებრისკიან) საინვესტიციო პორტფელში.

4 1 . ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული მონაწილის ასაკი დგინდება შემდეგნაირად: დაგროვებით საპენსიო სქემაში 2028 წლის 1 იანვრამდე გაწევრებული მონაწილის ასაკი − 2028 წლის 1 იანვრის მდგომარეობით, ხოლო 2028 წლის 1 იანვრის შემდეგ გაწევრებული მონაწილის ასაკი − გაწევრების თარიღის მდგომარეობით. ამასთანავე, მონაწილის ასაკის ცვლილებასთან ერთად მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივები შესაბამისი ასაკობრივი კატეგორიისთვის ამ მუხლის მე-4 პუნქტის „ბ.ა“−„ბ.გ“ ქვეპუნქტებით განსაზღვრულ საინვესტიციო პორტფელში გადაიტანება. თუ მონაწილე ისარგებლებს ამ კანონის 33-ე მუხლით მინიჭებული უფლებით, მისი საპენსიო აქტივების ინვესტირება, მონაწილის ასაკის მიუხედავად, განხორციელდება კონსერვატიულ (ნაკლებრისკიან) საინვესტიციო პორტფელში.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 3 იანვრიდან)]

5. მონაწილეს შეუძლია სრულად ან ნაწილობრივ შეცვალოს მის მიერ არჩეული საინვესტიციო პორტფელი ან/და აქტივების მმართველი კომპანია ამ კანონის შესაბამისად და სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ საინვესტიციო საბჭოსთან შეთანხმებით განსაზღვრული პერიოდულობით. ეს პერიოდი არ უნდა იყოს 12 თვეზე ნაკლები. ცვლილება შეიძლება შეეხოს ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხულ თანხებს ან/და მომავალ საპენსიო შენატანებს.

[ 5. მონაწილეს/პენსიის მიმღებს უფლება აქვს, ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად შეცვალოს მის მიერ არჩეული საინვესტიციო პორტფელი ან ის საინვესტიციო პორტფელი, რომელიც ამ მუხლის მე-4 და 4 პუნქტების შესაბამისად ავტომატურად არის არჩეული და რომლის მართვას საპენსიო სააგენტო ახორციელებს.

5 1 . მონაწილის/პენსიის მიმღების მიერ საინვესტიციო პორტფელის შერჩევისა და შეცვლის წესს განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტო. აღნიშნული წესით დგინდება, მათ შორის, საინვესტიციო პორტფელის შეცვლის პერიოდულობა და მონაწილის/პენსიის მიმღების მიერ საპენსიო სააგენტოსთვის შესაბამისი განცხადების წარდგენის ვადა. საინვესტიციო პორტფელის შეცვლის პერიოდულობა არ უნდა იყოს 12 თვეზე ნაკლები, გარდა საპენსიო სააგენტოს ნორმატიული აქტით განსაზღვრული ცალკეული შემთხვევებისა (მათი არსებობის შემთხვევაში).

5 2 . საპენსიო სააგენტო ვალდებულია მონაწილეს საპენსიო ასაკის მიღწევამდე 2 წლით ადრე ელექტრონულად აცნობოს/მიაწოდოს ინფორმაცია მისი საინვესტიციო პორტფელის შესახებ, მათ შორის, ინფორმაცია პენსიის მიღების შემდეგ საინვესტიციო პორტფელის შეცვლის შესაძლებლობისა და პენსიის გატანის ფორმების თაობაზე. საპენსიო სააგენტო ადგენს პენსიის მიმღებისთვის პენსიის/საპენსიო აქტივების გაცემის/დანიშვნის წესებსა და პროცედურებს, მათ შორის, თითოეული პორტფელის ჭრილში ლიკვიდური აქტივების მინიმალურ მოთხოვნებს.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 3 იანვრიდან)]

6. საინვესტიციო საბჭო, ხოლო ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაში − აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) ამ მუხლით განსაზღვრული პრინციპების გათვალისწინებით შეიმუშავებს (შეიმუშავებენ) საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტს, რომლის მიხედვითაც განხორციელდება საპენსიო აქტივების ინვესტირება.

7. საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი საპენსიო აქტივების ინვესტირების მიზნებისთვის, თითოეული ტიპის საინვესტიციო პორტფელის ჭრილში ცხადად უნდა განსაზღვრავდეს სულ მცირე შემდეგ საკითხებს:

ა) საინვესტიციო მიზნებს;

ბ) აქტივების განთავსების სტრატეგიას და აქტივების განთავსების სტრატეგიიდან გადახრის მაქსიმალურ დასაშვებ ნორმებს თითოეული კლასის აქტივებისთვის;

გ) მთლიანი რისკების პროფილს და ცალკეული რისკების მიმართ ტოლერანტულობის მატრიცას, მისი მოქმედების საინვესტიციო ჰორიზონტის მითითებით;

დ) ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიის, სპეციალიზებული დეპოზიტარისა და საინვესტიციო საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა მომსახურების გამწევი პირის შერჩევის, მონიტორინგის, შეფასებისა და მასთან ხელშეკრულების დადების/შეწყვეტის პროცედურას. თითოეულ საინვესტიციო პორტფელში ინვესტიციები უნდა დაიგეგმოს იმ გათვლით, რომ საინვესტიციო ჰორიზონტის ბოლოსთვის, მაღალი სანდოობით მოსალოდნელი იყოს ინვესტირებიდან დადებითი რეალური ამონაგები (ინფლაციის გათვალისწინებით).

8. თითოეული საინვესტიციო პორტფელი  უნდა ითვალისწინებდეს განსხვავებულ საინვესტიციო ჰორიზონტს, რომელსაც განსაზღვრავს საინვესტიციო საბჭო, ხოლო ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაში განსაზღვრავს (განსაზღვრავენ) აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) ამ კანონით დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად. ამასთანავე:

ა) კონსერვატიული (ნაკლებრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტი არ უნდა იყოს 5 წელზე ნაკლები;

ბ) დაბალანსებული (საშუალორისკიანი) საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტი უნდა აღემატებოდეს კონსერვატიული (ნაკლებრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტს;

გ) დინამიკური (მაღალრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტი უნდა აღემატებოდეს დაბალანსებული (საშუალორისკიანი) საინვესტიციო  პორტფელის საინვესტიციო ჰორიზონტს.

81. საპენსიო სააგენტო, ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია უფლებამოსილია ამ მუხლით განსაზღვრული თითოეული ტიპის (კონსერვატიული, დაბალანსებული, დინამიკური) საინვესტიციო პორტფელის მიხედვით შექმნას და მონაწილეებს შესთავაზოს რამდენიმე, ერთმანეთისგან განსხვავებული კონსერვატიული (ნაკლებრისკიანი), დაბალანსებული (საშუალორისკიანი) ან დინამიკური (მაღალრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელი.

9. თითოეული საინვესტიციო პორტფელის საშუალებით განხორციელებული ინვესტირებიდან მიღებული ამონაგები და საინვესტიციო პოლიტიკის ეფექტიანობა უნდა შეფასდეს საინვესტიციო ჰორიზონტის ვადიანობის და განხორციელებული ინვესტირების შედეგად შემდგარი საინვესტიციო პორტფელის რისკიანობის გათვალისწინებით.

10. საინვესტიციო საბჭო, ხოლო ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაში − აქტივების მმართველი კომპანია განსაზღვრავს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის გადასინჯვის წესსა და პერიოდულობას. საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი უნდა გადაისინჯოს არანაკლებ წელიწადში ერთხელ.

11. საინვესტიციო საბჭო, ხოლო ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაში − აქტივების მმართველი კომპანია ვალდებულია საფინანსო ბაზრებზე განვითარებულ მნიშვნელოვან რყევებზე ან მათთან დაკავშირებულ რისკებზე რეაგირების მიზნით განიხილოს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის ცვლილების საჭიროება.

12. ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული საინვესტიციო პორტფელის ტიპები და დასაშვები საინვესტიციო ლიმიტები აქტივების ფართო კლასების ჭრილში განისაზღვრება შემდეგნაირად:

ა) კონსერვატიული (ნაკლებრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელი:

ა.ა) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ა“−„დ1“ ქვეპუნქტებითა და მე-17 პუნქტის „ა“−„გ1“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტები, აგრეთვე საჯარო შეთავაზების გზით განთავსებული, ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები − 100 პროცენტამდე;

ა.ბ) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული წილობრივი ფასიანი ქაღალდები − 20 პროცენტამდე;

ბ) დაბალანსებული (საშუალორისკიანი) საინვესტიციო პორტფელი:

ბ.ა) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ა“−„დ1“ ქვეპუნქტებითა და მე-17 პუნქტის „ა“−„გ1“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტები, აგრეთვე საჯარო შეთავაზების გზით განთავსებული, ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები − 80 პროცენტამდე;

ბ.ბ) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული წილობრივი ფასიანი ქაღალდები − 20 პროცენტიდან 40 პროცენტამდე;

ბ.გ) ამ მუხლის მე-16 და მე-17 პუნქტებით გათვალისწინებული სხვა ტიპის აქტივები (გარდა ამ მუხლის 131 პუნქტით გათვალისწინებული საინვესტიციო ფონდის ან ქვეფონდის ერთეულებისა) – 15 პროცენტამდე;

გ) დინამიკური (მაღალრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელი: 

გ.ა) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ა“−„დ1“ ქვეპუნქტებითა და მე-17 პუნქტის „ა“−„გ1“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტები, აგრეთვე საჯარო შეთავაზების გზით განთავსებული, ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები − 60 პროცენტამდე;

გ.ბ) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „ე“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული წილობრივი ფასიანი ქაღალდები − 40 პროცენტიდან 60 პროცენტამდე;

გ.გ) ამ მუხლის მე-16 და მე-17 პუნქტებით გათვალისწინებული სხვა ტიპის აქტივები (გარდა ამ მუხლის 131 პუნქტით გათვალისწინებული საინვესტიციო ფონდის ან ქვეფონდის ერთეულებისა) − 20 პროცენტამდე.

13. უცხოური ვალუტით დენომინირებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში განთავსების მაქსიმალური ზღვრები საინვესტიციო პორტფელების ჭრილში განისაზღვრება შემდეგნაირად:

ა) ნაკლებად რისკიანი საინვესტიციო პორტფელი − 20 პროცენტი;

ბ) საშუალორისკიანი საინვესტიციო პორტფელი − 40 პროცენტი;

გ) მაღალრისკიანი საინვესტიციო პორტფელი − 60 პროცენტი.

131. ამ მუხლის მე-12 და მე-13 პუნქტების მიზნებისთვის ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტით ან მე-17 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საინვესტიციო ფონდის ან მისი ქვეფონდის ერთეულების ფლობა იმავე საინვესტიციო ფონდის/ქვეფონდის პორტფელში შემავალი აქტივების პროპორციული ოდენობით ფლობად ჩაითვლება, თუ შესაბამისი პორტფელის არანაკლებ 95 პროცენტი ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „ა“−„დ1“, „ე“ და „ვ“ ქვეპუნქტებითა და მე-17 პუნქტის „ა“−„დ“ და „ე“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული აქტივებისგან შედგება. ამ მუხლის მე-19 პუნქტის შესაბამისად ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი დამატებითი მოთხოვნები ვრცელდება აგრეთვე ამ პუნქტით განსაზღვრული საინვესტიციო ფონდის/ქვეფონდის პორტფელში შემავალ შესაბამის აქტივებზე, თუ ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

14. ეროვნული ბანკი და საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილი არიან სამეთვალყურეო საბჭოს ამ კანონში შესატანი ცვლილების შემუშავების მიზნით წარუდგინონ რეკომენდაციები ამ კანონით განსაზღვრული საინვესტიციო ლიმიტებისა და შეზღუდვების ცვლილებასთან დაკავშირებით, თუ ეს ლიმიტები და შეზღუდვები აფერხებს საპენსიო აქტივების ოპტიმალურად განთავსებას მონაწილეთა საუკეთესო ინტერესების შესაბამისად.

15. საინვესტიციო საბჭო ამ კანონის 28-ე მუხლით განსაზღვრული თითოეული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის (არსებობის შემთხვევაში) ამტკიცებს დეტალურ საინვესტიციო სახელმძღვანელოს თითოეული ტიპის საინვესტიციო პორტფელისთვის. ის უნდა მოიცავდეს არანაკლებ უკუგების მიზნობრივ მაჩვენებლებს (თამასას), თამასისადმი რისკების გადახრის ზღვრულ მაჩვენებელს მიზნობრივი მაჩვენებლების მიმართ, დასაშვებ და აკრძალულ ინვესტიციებს, საკრედიტო რისკებს, საინვესტიციო ჰორიზონტს, სარეიტინგო ზღვრებს საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტისა და ამ კანონის შესაბამისად.

16. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს შემდეგ უცხოური ვალუტით დენომინირებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში:

ა) ფულადი სახსრები, საბანკო დეპოზიტები და სადეპოზიტო სერტიფიკატები;

ბ) სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდი;

გ) საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მიერ გამოშვებული სასესხო ფასიანი ქაღალდები;

დ) სახელმწიფოს მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი, აგრეთვე მუნიციპალიტეტის ან სახელმწიფო სააგენტოს მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი, თუ ის სათანადოდ არის გარანტირებული შესაბამისი სახელმწიფოს მიერ;

1) სახელმწიფოს საბანკო მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული კომერციული ბანკების მიერ გამოშვებული იპოთეკით დაცული ობლიგაციები;

2) საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მიერ  თანადაფინანსებულ სესხში თანამონაწილეობა;

ე) კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები (გარდა ამ პუნქტის „დ1“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ობლიგაციებისა), რომლებიც რეგისტრირებულია შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ და განთავსებულია საჯარო ან კერძო შეთავაზების გზით;

ვ) საწარმოთა აქციები ან გლობალური დეპოზიტარული ხელწერილები, რომლებიც რეგისტრირებულია სახელმწიფოს კაპიტალის ბაზრის შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ და განთავსებულია საჯარო შეთავაზების გზით და რომლებით ვაჭრობაც ხორციელდება საფონდო ბირჟაზე, იმ პირობით, რომ მათზე განხორციელდება შესაბამისი მარეგულირებლის განგრძობადი ზედამხედველობა;

ზ) სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული/ავტორიზებული/რეგისტრირებული ან/და სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის ზედამხედველობისადმი დაქვემდებარებული საინვესტიციო ფონდის (მათ შორის, საფონდო ბირჟაზე ვაჭრობის განმახორციელებელი საინვესტიციო ფონდის, კერძო კაპიტალის საინვესტიციო ფონდის, ვენჩურული კაპიტალის საინვესტიციო ფონდის, უძრავი ქონების საინვესტიციო ფონდის) ერთეულები;

თ) სხვა ფინანსური ინსტრუმენტები ან/და არაფინანსური აქტივები, რომლებიც შეიძლება ინვესტირებისთვის დაუშვას ეროვნულმა ბანკმა.

17. საპენსიო აქტივების ინვესტირება შეიძლება განხორციელდეს მხოლოდ შემდეგ ეროვნული ვალუტით დენომინირებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში:

ა) ფულადი სახსრები, საბანკო დეპოზიტები და სადეპოზიტო სერტიფიკატები;

ბ) სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდი, მუნიციპალიტეტის მიერ გამოშვებული ფასიანი ქაღალდი;

გ) საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მიერ გამოშვებული სასესხო ფასიანი ქაღალდები;

1) ეროვნული ბანკის მიერ ლიცენზირებული კომერციული ბანკების მიერ გამოშვებული იპოთეკით დაცული ობლიგაციები;

დ) კორპორაციული სასესხო ფასიანი ქაღალდები (გარდა ამ პუნქტის „გ1“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ობლიგაციებისა), რომლებიც რეგისტრირებულია შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ საქართველოში და განთავსებულია საჯარო ან კერძო შეთავაზების გზით;

1) საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მიერ თანადაფინანსებულ სესხში თანამონაწილეობა;

ე) საწარმოთა აქციები, რომლებიც განთავსებულია საჯარო შეთავაზების გზით, საქართველოში ან სხვა სახელმწიფოში ლიცენზირებული საფონდო ბირჟის სიაში და რომლებზედაც  ხორციელდება შესაბამისი მარეგულირებლის განგრძობადი ზედამხედველობა;

ვ) ეროვნული ბანკის მიერ ავტორიზებული/რეგისტრირებული საინვესტიციო ფონდის (მათ შორის, კერძო კაპიტალის საინვესტიციო ფონდის, ვენჩურული კაპიტალის საინვესტიციო ფონდის, უძრავი ქონების საინვესტიციო ფონდის) ერთეულები;

ზ) სხვა ფინანსური ინსტრუმენტები ან/და არაფინანსური ინსტრუმენტები, რომლებიც შეიძლება ინვესტირებისთვის დაუშვას ეროვნულმა ბანკმა.

18. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

19. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია დაადგინოს დამატებითი მოთხოვნები (მათ შორის, მინიმალური დასაშვები საკრედიტო რეიტინგი) ამ მუხლით განსაზღვრული ნებისმიერი სახის საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტისთვის ან/და ემიტენტისთვის.

20. აკრძალულია საპენსიო აქტივების ინვესტირება:

ა) აქტივებში, რომელთა გასხვისებაც დაუშვებელია კანონით;

ბ) ოფციონებში, ფიუჩერსულ და ფორვარდულ გარიგებებსა და ფასიან ქაღალდებთან დაკავშირებულ სხვა ხელშეკრულებებსა და ფინანსურ აქტივებში, გარდა ჰეჯირების სტრატეგიისთვის გამოსაყენებელი დერივატივებისა, რომლებიც ემსახურება რისკების შემცირებას, ამასთანავე, არ ზრდის ღია პოზიციებს. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია დაადგინოს დამატებითი მოთხოვნები ამ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ ჰეჯირების სტრატეგიისთვის გამოსაყენებელ დერივატივებთან მიმართებით;

გ) უძრავ ქონებაში ან ფიზიკურ აქტივებში;

დ) იმ აქტივების მმართველი კომპანიის, რომელიც საპენსიო აქტივებს მართავს, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის, საინვესტიციო საბჭოს წევრის ან მასთან აფილირებული პირის ნებისმიერ ქონებაში;

ე) ფასიან ქაღალდებში, რომლებიც გამოუშვა იმ აქტივების მმართველმა კომპანიამ, რომელიც საპენსიო აქტივებს მართავს, ან მასთან აფილირებულმა პირმა;

ვ) ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრულ სხვა ფინანსურ ინსტრუმენტებში ან/და არაფინანსურ ინსტრუმენტებში.

21. დაუშვებელია საპენსიო აქტივების 5 პროცენტზე მეტის ინვესტირება ერთი ემიტენტის მიერ გამოშვებულ საინვესტიციო ფინანსურ ინსტრუმენტებში. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია საფონდო ბირჟაზე ვაჭრობის განმახორციელებელ საინვესტიციო ფონდთან და ასეთი საინვესტიციო ფონდის ემიტენტთან მიმართებით დაადგინოს ამ პუნქტით განსაზღვრულისგან განსხვავებული წესი.

22. დაუშვებელია იმ საპენსიო აქტივების ჭრილში, რომლებსაც საპენსიო სააგენტო/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) მართავს (მართავენ):

ა) ერთი ემიტენტის მიმოქცევაში არსებული საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტების ჯამურად 20 პროცენტზე მეტის ფლობა;

ბ) ამ მუხლის მე-16 პუნქტის „დ2“ ქვეპუნქტითა და მე-17 პუნქტის „დ1“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების ტრანზაქციების ფარგლებში 20 პროცენტზე მეტი თანამონაწილეობა.

221. ინვესტიციის განხორციელებისას ნებისმიერი საინვესტიციო გადაწყვეტილება უნდა შეესაბამებოდეს ამ მუხლით განსაზღვრულ ლიმიტებს/მოთხოვნებს. თუ საინვესტიციო პორტფელი სცდება ამ მუხლით განსაზღვრულ ლიმიტებს/მოთხოვნებს და ეს შეუსაბამობა არ არის გამოწვეული ახალი საინვესტიციო გადაწყვეტილებით, საპენსიო სააგენტო/ ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია ვალდებულია 6 თვის განმავლობაში უზრუნველყოს საინვესტიციო პორტფელის ამ კანონით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან შესაბამისობა.

222. ამ მუხლით განსაზღვრული ლიმიტების გამოთვლისას გაითვალისწინება მხოლოდ ღია (არაჰეჯირებული) პოზიციები.

223. ამ მუხლის 21-ე პუნქტით განსაზღვრული ლიმიტები გამოითვლება იმ საინვესტიციო პორტფელებიდან თითოეულის ჭრილში, რომლებსაც საპენსიო სააგენტო/ამ კანონის 29-ე მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) მართავს (მართავენ).

23. ამ მუხლის 21-ე და 22-ე პუნქტებით განსაზღვრული შეზღუდვები არ ვრცელდება ფულად სახსრებზე, საბანკო დეპოზიტებზე, სადეპოზიტო სერტიფიკატებსა და იპოთეკით დაცულ ობლიგაციებზე, აგრეთვე საქართველოს მთავრობის, ეროვნული ბანკის ან საქართველოს მთავრობის მიერ აღიარებული, არანაკლებ АА- ან მისი ეკვივალენტური საკრედიტო რეიტინგის მქონე საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების მიერ ემიტირებულ ფასიან ქაღალდებზე.

24. არ შეიძლება საპენსიო აქტივები გასხვისდეს:

ა) იმ აქტივების მმართველ კომპანიაზე, რომელიც მომსახურებას უწევს ამ საპენსიო აქტივებს;

ბ) სამეთვალყურეო საბჭოს წევრზე ან საინვესტიციო საბჭოს წევრზე; 

გ) ნებისმიერ პირზე, რომელიც არის აქტივების მმართველ კომპანიასთან, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთან ან საინვესტიციო საბჭოს წევრთან აფილირებული პირი (ასეთი აფილირების იდენტიფიცირების შესაძლებლობის შემთხვევაში).

241. ამ მუხლის მე-20 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით, 24-ე პუნქტითა და  35-ე მუხლის მე-3 პუნქტით დადგენილი აკრძალვები არ ვრცელდება საპენსიო სააგენტოს/აქტივების მმართველი კომპანიის მიერ ფასიანი ქაღალდებით დადებულ იმ გარიგებაზე, რომლის მეორე მხარე ბენეფიციარის სახელით/სასარგებლოდ ეროვნული ბანკის ან სხვა სახელმწიფოს მარეგულირებლის მიერ ლიცენზირებული ფინანსური ინსტიტუტია, ამასთანავე, ფასიანი ქაღალდების ბაზარზე დამკვიდრებული ჩვეულებებიდან გამომდინარე, საპენსიო სააგენტოსთვის/აქტივების მმართველი კომპანიისთვის ამ ბენეფიციარის ვინაობა უცნობია.

25. აქტივების მმართველმა კომპანიამ არ შეიძლება გასცეს რაიმე სესხი ან გარანტია იმ პირის სასარგებლოდ, რომელიც მითითებულია ამ მუხლის 24-ე პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტში.

26. საპენსიო სააგენტო/აქტივების მმართველი კომპანია ახორციელებს მის მართვაში მყოფი საინვესტიციო ფინანსური ინსტრუმენტებიდან გამომდინარე ყველა უფლებას მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად.

მუხლი 28. აქტივების მმართველი კომპანია

1. საინვესტიციო საბჭო უფლებამოსილია საქართველოს კანონმდებლობით და მის მიერ დადგენილი კრიტერიუმებისა და პროცედურების დაცვით მიიღოს გადაწყვეტილება საპენსიო აქტივების ამ მუხლით განსაზღვრული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის სამართავად გადაცემის შესახებ. ამ შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო აქტივების მმართველ კომპანიასთან დებს შესაბამის ხელშეკრულებას.

2. აქტივების მმართველი კომპანია ვალდებულია მართოს საპენსიო აქტივები საპენსიო აქტივების მართვის ხელშეკრულებისა და საინვესტიციო საბჭოს მიერ დამტკიცებული დეტალური საინვესტიციო სახელმძღვანელოს შესაბამისად, რომელიც შემუშავებულია საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის საფუძველზე.

3. აქტივების მმართველი კომპანია, რომელიც საქართველოშია რეგისტრირებული, უნდა იყოს ლიცენზირებული და საპენსიო აქტივების მართვის მიზნით ეროვნული ბანკის მიერ ავტორიზებული იურიდიული პირი. აღნიშნული აქტივების მმართველი კომპანია ბოლო 3 წლის განმავლობაში უწყვეტად უნდა ახორციელებდეს საქმიანობას და მის წინააღმდეგ არ უნდა მიმდინარეობდეს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება ან ლიცენზიის/ავტორიზაციის გაუქმების პროცედურები.

4. ამ მუხლის მიზნებისთვის ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია საქართველოში ლიცენზირებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის დაადგინოს დამატებითი მოთხოვნები.

5. აქტივების მმართველი კომპანია, რომელიც საქართველოს ფარგლების გარეთ არის რეგისტრირებული, უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ მოთხოვნებს:

ა) ლიცენზირებული უნდა იყოს იმ სახელმწიფოს შესაბამისი მარეგულირებლის მიერ, სადაც რეგისტრირებულია, აგრეთვე აღიარებული  უნდა იყოს ეროვნული ბანკის მიერ;

ბ) ბოლო 10 წლის განმავლობაში უწყვეტად უნდა ახორციელებდეს საქმიანობას და მის წინააღმდეგ არ უნდა მიმდინარეობდეს გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება ან ლიცენზიის შეჩერების ან გაუქმების პროცედურები;

გ) არ უნდა იყოს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთან ან საინვესტიციო საბჭოს წევრთან აფილირებული პირი;

დ) (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601);

ე) უნდა ჰქონდეს მესამე პირების (კერძო და ინსტიტუციური) დაგროვილი აქტივების მართვის არანაკლებ 3 წლის გამოცდილება.

6. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია განსაზღვროს დამატებითი მოთხოვნები საქართველოს ფარგლების გარეთ რეგისტრირებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის.

7. საინვესტიციო საბჭო შერჩევის გამჭვირვალე პროცედურების გამოყენებით შეარჩევს ერთ ან ერთზე მეტ  აქტივების მმართველ კომპანიას. საინვესტიციო საბჭო ადგენს აქტივების მმართველი კომპანიის შერჩევის წესსა და კრიტერიუმებს.

8. ამ მუხლის შესაბამისად აქტივების მმართველ კომპანიასთან განთავსებული საპენსიო აქტივები არ არის მისი საკუთრება, არ შეიძლება მიექცეს აქტივების მმართველი კომპანიის ვალდებულებების შესასრულებლად, არ არის მისი აქტივების ნაწილი, რომელზედაც შეიძლება გავრცელდეს გადახდისუუნარობის პროცედურები.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 29. აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) არჩევის უფლება

1. დასაქმებულს, რომელიც ამ კანონის 22-ე მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული უფლების ფარგლებში რჩება მონაწილედ, აგრეთვე თვითდასაქმებულს, რომელიც ნებაყოფლობით გაწევრდება დაგროვებით საპენსიო სქემაში, უფლება აქვს, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების ან/და საპენსიო შენატანების სრული მოცულობის ან მისი ნაწილის სამართავად აირჩიოს აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები).

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული მონაწილის გარდა,  ნებისმიერ სხვა მონაწილეს უფლება აქვს, აირჩიოს აქტივების მმართველი კომპანია (კომპანიები) მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული აქტივების მხოლოდ იმ ნაწილის სამართავად, რომელიც დაგროვდა მის მიერ დასაბეგრი წლიური ხელფასის სახით მიღებულ თანხაზე, რომელიც 60 000 ლარს აღემატება.

3. მონაწილის მიერ ამ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით მინიჭებული უფლების გამოუყენებლობის შემთხვევაში მისი საპენსიო აქტივების ინვესტირებას განახორციელებს საპენსიო სააგენტო ამ კანონით დადგენილი წესით.

4. ეროვნული ბანკი ადგენს აქტივების მმართველი კომპანიის შესაფერისობის კრიტერიუმებს ამ მუხლით განსაზღვრულ აქტივების მმართველ კომპანიებთან დაკავშირებით.

5. საპენსიო სააგენტო ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი კრიტერიუმების შესაბამისად განსაზღვრავს იმ აქტივების მმართველი კომპანიების სიას, რომლებსაც ექნებათ ამ მუხლით გათვალისწინებული საპენსიო აქტივების მართვის შესაძლებლობა.

6. მონაწილე აქტივების მმართველ კომპანიას არჩევს დისტანციური ელექტრონული წვდომის საშუალებით ან საპენსიო სააგენტოს მიერ შემუშავებული განცხადების საფუძველზე, რომელსაც ავსებს და წერილობით წარადგენს.

7. საპენსიო სააგენტო განსაზღვრავს აქტივების მმართველი კომპანიისთვის საპენსიო აქტივების სამართავად გადაცემასთან დაკავშირებულ პროცედურებს, შესაბამისი ხელშეკრულების სტანდარტულ პირობებს, მომსახურების საფასურის მაქსიმალურ ოდენობას და საპენსიო აქტივების გადაცემის პერიოდულობას.

8. აქტივების მმართველ კომპანიებსა და ინვესტიციებზე ვრცელდება საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტი და ამ კანონის ის დებულებები, რომლებიც შეეხება საპენსიო აქტივების ინვესტირებას.

9. მონაწილის მიერ ამ მუხლის შესაბამისად აქტივების მმართველი კომპანიის არჩევის შემთხვევაში აქტივების მმართველმა კომპანიამ საპენსიო აქტივები შესანახად უნდა გადასცეს სპეციალიზებულ დეპოზიტარს, რომელიც არ უნდა იყოს მასთან აფილირებული პირი და უნდა აკმაყოფილებდეს ამ კანონით დადგენილ სხვა მოთხოვნებს.

[მუხლი 29. აქტივების მმართველი კომპანიის (კომპანიების) არჩევის უფლება

1. მონაწილეს უფლება აქვს, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივები და მომავალი საპენსიო შენატანები სამართავად გადასცეს აქტივების მმართველ კომპანიას. აქტივების მმართველი კომპანია ამ პუნქტით გათვალისწინებული საპენსიო აქტივების ინვესტირებას ახორციელებს მის მიერ ამ კანონის 27-ე მუხლის შესაბამისად შედგენილ, მონაწილის მიერ არჩეულ საინვესტიციო პორტფელში.

2. აქტივების მმართველი კომპანია ვალდებულია მართოს საპენსიო აქტივები მის მიერ ამ კანონის 27-ე მუხლის შესაბამისად შემუშავებული საინვესტიციო პოლიტიკის დოკუმენტის შესაბამისად. ამ კანონის დებულებები, რომლებიც საპენსიო აქტივების ინვესტირებას ეხება, შესაბამისად ვრცელდება ამ მუხლით გათვალისწინებულ აქტივების მმართველ კომპანიაზე.

3. ამ მუხლით გათვალისწინებულ აქტივების მმართველ კომპანიაზე შესაბამისად ვრცელდება ამ კანონის 28-ე მუხლის მე-3−მე-5 პუნქტების დებულებები. საპენსიო სააგენტო თავის ოფიციალურ ვებგვერდზე აქვეყნებს იმ აქტივების მმართველი კომპანიების სიას, რომლებიც ამ კანონის თანახმად  ავტორიზებული/აღიარებული  არიან და რომლებთანაც საპენსიო სააგენტოს შესაბამისი ადმინისტრაციული მომსახურების ხელშეკრულება აქვს დადებული.

4. მონაწილე აქტივების მმართველ კომპანიასა და საინვესტიციო პორტფელს ირჩევს, აგრეთვე ამ მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად აქტივების მმართველ კომპანიას ან/და საინვესტიციო პორტფელს ცვლის ელექტრონული სისტემის მეშვეობით, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით.

5. საპენსიო სააგენტო განსაზღვრავს საპენსიო აქტივების აქტივების მმართველი კომპანიისთვის სამართავად გადაცემასთან დაკავშირებულ პროცედურებს, საპენსიო სააგენტოს მიერ აქტივების მმართველ კომპანიასთან დასადები ადმინისტრაციული მომსახურების ხელშეკრულების სტანდარტულ პირობებს, ადმინისტრაციული მომსახურების წლიური საფასურის მაქსიმალურ ოდენობას, საპენსიო აქტივების გადაცემის პერიოდულობას და ინფორმაციის გაცვლის ძირითად საშუალებებს.

6. მონაწილეს უფლება აქვს, შეცვალოს მის მიერ არჩეული აქტივების მმართველი კომპანია ან/და საინვესტიციო პორტფელი (მათ შორის, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივები და მომავალი საპენსიო შენატანები სამართავად გადასცეს ამ მუხლით გათვალისწინებულ სხვა აქტივების მმართველ კომპანიას ან საპენსიო სააგენტოს) ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად. აღნიშნული წესით დგინდება, მათ შორის, აქტივების მმართველი კომპანიისა და საინვესტიციო პორტფელის შეცვლის პერიოდულობა და მონაწილის მიერ საპენსიო სააგენტოსთვის შესაბამისი ინფორმაციის წარდგენის (შეტყობინების) ვადა. აქტივების მმართველი კომპანიისა და საინვესტიციო პორტფელის შეცვლის პერიოდულობა არ უნდა იყოს 12 თვეზე ნაკლები.

7. ამ მუხლის შესაბამისად მონაწილის მიერ აქტივების მმართველი კომპანიის არჩევის შემთხვევაში აქტივების მმართველმა კომპანიამ საპენსიო აქტივები შესანახად უნდა გადასცეს სპეციალიზებულ დეპოზიტარს. აქტივების მმართველი კომპანია უფლებამოსილია სპეციალიზებული დეპოზიტარი დამოუკიდებლად შეარჩიოს. აღნიშნული სპეციალიზებული დეპოზიტარი შეიძლება იმავდროულად იყოს საპენსიო სააგენტოს მიერ შერჩეული სპეციალიზებული დეპოზიტარი. ამ პუნქტით გათვალისწინებულ სპეციალიზებულ დეპოზიტარსა და მის მიერ მომსახურების გაწევაზე შესაბამისად ვრცელდება ამ კანონის 26-ე მუხლის მე-3−მე-11 პუნქტების დებულებები.

8. ამ მუხლის შესაბამისად აქტივების მმართველ კომპანიასთან განთავსებული საპენსიო აქტივები არ არის მისი საკუთრება, არ შეიძლება მიექცეს აქტივების მმართველი კომპანიის ვალდებულებების შესასრულებლად, არ არის მისი აქტივების ნაწილი, რომელზედაც შეიძლება გავრცელდეს გადახდისუუნარობის პროცედურები.

9. ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია ამ მუხლით გათვალისწინებული აქტივების მმართველი კომპანიისთვის დაადგინოს შესაფერისობის კრიტერიუმები ან/და დამატებითი მოთხოვნები.

10. თუ მონაწილე/პენსიის მიმღები არ ისარგებლებს ამ მუხლის პირველი პუნქტით მინიჭებული უფლებით, მონაწილის/პენსიის მიმღების საპენსიო აქტივების ინვესტირებას განახორციელებს საპენსიო სააგენტო ამ კანონით დადგენილი წესით.  (ამოქმედდეს 2025 წლის 1 იანვრიდან)]

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 30. (ამოღებულია)

მუხლი 31. მონაწილის მიმართ წლიური ანგარიშგება  

1. საპენსიო სააგენტო მონაწილეს არანაკლებ კვარტალში ერთხელ აწვდის მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულების შესახებ ინფორმაციას, რომელშიც მითითებულია საპენსიო შენატანების განხორციელების თარიღები და საინვესტიციო ამონაგები. ეს ინფორმაცია მონაწილეს შეიძლება მიეწოდოს ელექტრონული სისტემის მეშვეობით. მონაწილისთვის ინფორმაციის მიწოდების წესსა და ფორმას განსაზღვრავს საპენსიო სააგენტო საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

2. მონაწილის მოთხოვნის შემთხვევაში საპენსიო სააგენტო ვალდებულია მიაწოდოს მონაწილეს წერილობითი ინფორმაცია მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულების შესახებ.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 32. პენსიის დანიშვნა და გაცემა საპენსიო ასაკში

1. საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ მონაწილეს უფლება აქვს, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით მიმართოს საპენსიო სააგენტოს და მიიღოს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების შესაბამისი ღირებულება ერთიანი გადახდით ან პროგრამული გატანით.

2. საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ მონაწილეს ასევე უფლება აქვს, საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით მიმართოს საპენსიო სააგენტოს და მოსთხოვოს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივებით სადაზღვევო ანუიტეტური პროდუქტის შეძენა პენსიის მიღების მიზნით.

3. საპენსიო სააგენტო უფლებამოსილია განსაზღვროს ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების მონაწილისთვის პენსიის სახით გაცემის სხვა ფორმაც და უზრუნველყოს მონაწილე ამ ფორმით.

4. მონაწილე უფლებამოსილია მიიღოს საპენსიო აქტივების ღირებულების სრული მოცულობა მისი ინდივიდუალური საპენსიო ანგარიშიდან, თუ მან საპენსიო ასაკს მიაღწია საპენსიო შენატანების განხორციელების დაწყების თარიღიდან არაუგვიანეს 5 წლისა.

5. საპენსიო სააგენტო ადგენს მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულების ზღვარს, რომლის ფარგლებშიც მონაწილეს უფლება აქვს, მიიღოს პენსია ერთიანი გადახდით.

6. მონაწილე მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი თანხის მთლიან მოცულობას მიიღებს მას შემდეგ, რაც საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით მიმართავს საპენსიო სააგენტოს, ხოლო საპენსიო სააგენტო მიიღებს ამ მუხლის მე-15 პუნქტით გათვალისწინებულ გადაწყვეტილებას.

7. საპენსიო სააგენტოს დირექტორი სამეთვალყურეო საბჭოსთან შეთანხმებით ამტკიცებს სიცოცხლის ხანგრძლივობის სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით პროგრამული გატანის პერიოდულობის განსაზღვრის წესებსა და პირობებს საპენსიო აქტივების იმ მონაწილეებისთვის გაცემის მიზნით, რომლებიც არ არიან უფლებამოსილი, გაიტანონ საპენსიო აქტივები ამ მუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტების შესაბამისად.

8. პროგრამული გატანით გასაცემი თანხის ოდენობის გამოსათვლელად მონაწილის პენსიაზე გასვლის თარიღისთვის მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული მთლიანი საპენსიო აქტივების ღირებულება იყოფა მონაწილის სიცოცხლის მოსალოდნელ დარჩენილ ხანგრძლივობაზე, რომელიც ეფუძნება საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებს მოსახლეობის ასაკობრივი განაწილების და სიცოცხლის მოსალოდნელი ხანგრძლივობის შესახებ.

9. პროგრამული გატანით გასაცემი თანხის ოდენობა გადაანგარიშდება ყოველწლიურად, მონაწილის ასაკის შეცვლის თვეში. დაუშვებელია გადახდების პროგრამა განსხვავებული იყოს მონაწილის ჯანმრთელობის მდგომარეობის, რასის, რელიგიური მრწამსის, სქესის, ეროვნების ან ნებისმიერი დისკრიმინაციული ნიშნის საფუძველზე.

10. საპენსიო სააგენტო მონაწილეს მისი საპენსიო ასაკის მოახლოების შესახებ ატყობინებს ელექტრონული სისტემის მეშვეობით, ამ ასაკის დადგომამდე 6 თვით ადრე და უზრუნველყოფს მისთვის სტანდარტული განაცხადის ფორმის ხელმისაწვდომობას.

11. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

12. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

13. საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ მონაწილეს უფლება აქვს, თუმცა ვალდებული არ არის, საპენსიო ასაკის მიღწევის საფუძვლით მოითხოვოს და მიიღოს პენსია საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით. თუ მონაწილე საპენსიო ასაკის მიღწევის შემდეგ არ ისარგებლებს ამ უფლებით, დამსაქმებელი და სახელმწიფო მის სასარგებლოდ განახორციელებენ საპენსიო შენატანებს მონაწილის მიერ პენსიის მოთხოვნამდე ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად.

14. არ შეიძლება პენსიის მიღების დაწყების შემდეგ მონაწილემ გააგრძელოს საპენსიო შენატანების განხორციელება.

15. საპენსიო სააგენტო პენსიის დანიშვნის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს მონაწილის მიერ მისთვის საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით პენსიაზე გასვლის შესახებ განცხადებით მიმართვის თარიღიდან არაუგვიანეს 30 კალენდარული დღისა, ხოლო პენსიის გაცემას/გადახდას იწყებს პენსიის/საპენსიო აქტივების დანიშვნის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებიდან არაუგვიანეს 30 კალენდარული დღისა. საპენსიო სააგენტოს მიერ პენსიის დანიშვნის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ მონაწილეს სტატუსი ეცვლება და პენსიის მიმღები ხდება.

16. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

17. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 33.  პენსიის დანიშვნა და გაცემა მონაწილის შესაძლებლობის შეზღუდვისას

1. მონაწილე უფლებამოსილია შესაძლებლობის შეზღუდვის გამო პენსია მიიღოს  საპენსიო ასაკის მიღწევამდე, თუ მას მიენიჭება სათანადო სტატუსი საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად. ამ შემთხვევაში მონაწილე პენსიას მიიღებს ამ კანონის 32-ე მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებით განსაზღვრული ერთ-ერთი ფორმით.

2. საპენსიო სააგენტო განსაზღვრავს შესაბამის ფორმებსა და პროცედურებს, რომელთა საფუძველზედაც მონაწილე განახორციელებს ამ მუხლით მინიჭებულ უფლებას და მოითხოვს პენსიის საპენსიო ასაკის მიღწევამდე მიღებას.

3. საპენსიო სააგენტო შესაძლებლობის შეზღუდვის საფუძვლით პენსიის დანიშვნის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს და პენსიის გაცემას/გადახდას იწყებს ამ კანონის 32-ე მუხლის მე-15 პუნქტით განსაზღვრული წესით და განსაზღვრულ ვადაში.

[ 4. შესაძლებლობის შეზღუდვის საფუძვლით პენსიის ერთიანი გადახდით დანიშვნის გამო დაგროვებითი საპენსიო სქემიდან გასვლის შემდეგ მონაწილეს უფლება აქვს, ნებისმიერ დროს ხელახლა გაწევრდეს დაგროვებით საპენსიო სქემაში ამ კანონისა და საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესის შესაბამისად. ამ შემთხვევაში ის დაგროვებით საპენსიო სქემაში სავალდებულო წესით გაწევრებულად ჩაითვლება. ამასთანავე, მონაწილეს აღარ ექნება უფლება, ამ კანონით დადგენილი წესით მოითხოვოს შესაძლებლობის შეზღუდვის საფუძვლით პენსიის დანიშვნა და გაცემა. დაგროვებით საპენსიო სქემაში ხელახლა გაწევრების შემთხვევაში მონაწილე ვალდებულია ამის შესახებ შეატყობინოს მის ყველა დამსაქმებელს.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 3 იანვრიდან)]

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 34. საპენსიო აქტივების მონაწილის მემკვიდრისთვის გადაცემა

1. თუ მონაწილე გარდაიცვალა, მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე აღრიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი თანხა გადაეცემა მის მემკვიდრეს (მემკვიდრეებს) ამ კანონითა და საქართველოს სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით დადგენილი წესით.

2. საპენსიო აქტივები მონაწილის მემკვიდრეს შეიძლება გადაეცეს ერთიანი გადახდით ან/და გარდაცვლილი მონაწილის მემკვიდრის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე გადატანით, მემკვიდრის არჩევანის შესაბამისად.

3. მონაწილის მემკვიდრე საპენსიო სააგენტოში წარადგენს მოთხოვნას საპენსიო სააგენტოს მიერ დამტკიცებული წესის (პროცედურების) შესაბამისად.

4. საპენსიო სააგენტო გარდაცვლილი მონაწილის მემკვიდრისგან საპენსიო აქტივების მისთვის გადაცემის მოთხოვნისა და ამ მოთხოვნის ლეგიტიმურობის დამადასტურებელი დოკუმენტაციის საპენსიო სააგენტოს მიერ განსაზღვრული წესით მიღების შემდეგ ამ კანონის 32-ე მუხლის მე-15 პუნქტით განსაზღვრულ ვადაში იღებს გადაწყვეტილებას საპენსიო აქტივების გარდაცვლილი მონაწილის მემკვიდრისთვის გადაცემის შესახებ და მემკვიდრეს გადასცემს გარდაცვლილი მონაწილის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხულ საპენსიო აქტივებს ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ერთ-ერთი ფორმით, მემკვიდრის არჩევანის შესაბამისად.

5. (ამოღებულია - 01.11.2023, №3601).

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 341. მონაწილის მიერ საპენსიო აქტივების მიღება საქართველოს სამუდამოდ დატოვებისას

1. თუ მონაწილეს შეუწყდა საქართველოს მოქალაქეობა ან/და დაკარგა საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვა, მას აქვს უფლება, მოითხოვოს მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი ღირებულების მიღება ერთიანი გადახდით. ეს მოთხოვნა იმ შემთხვევაში დაკმაყოფილდება, თუ დადასტურდება, რომ მონაწილე აღარ არის საქართველოს მოქალაქე ან/და მას აღარ აქვს საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვა.

[ 2. თუ პირმა, რომელმაც ისარგებლა ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული უფლებით, კვლავ მოიპოვა საქართველოს მოქალაქეობა ან/და საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვა, სავალდებულოა ამ კანონის შესაბამისად აღნიშნული პირის სახელით და მის სასარგებლოდ საპენსიო შენატანის განხორციელება. საქართველოს მოქალაქეობის ან/და საქართველოში მუდმივი ბინადრობის ნებართვის კვლავ მოპოვების შემთხვევაში მონაწილე ვალდებულია ამის შესახებ აცნობოს მის ყველა დამსაქმებელს.  (ამოქმედდეს 2024 წლის 3 იანვრიდან)]

3. საპენსიო სააგენტო მონაწილის მიერ საქართველოს სამუდამოდ დატოვების საფუძვლით მის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე რიცხული საპენსიო აქტივების შესაბამისი ღირებულების გაცემის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს და მონაწილეს გადასცემს საპენსიო აქტივების ღირებულებას ამ კანონის 32-ე მუხლის მე-15 პუნქტით განსაზღვრულ ვადაში. მონაწილის მიერ საქართველოს სამუდამოდ დატოვების საფუძვლით მისთვის გადასაცემი თანხა იბეგრება საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

თავი VI. ნდობითი ვალდებულების დარღვევა და მისი შედეგები

მუხლი 35. ნდობითი ვალდებულების დარღვევა

1. ნდობითი ვალდებულების მქონე პირმა საპენსიო აქტივები უნდა მართოს მხოლოდ მონაწილეებისა და მათი მემკვიდრეების ინტერესების შესაბამისად, ამ კანონით დადგენილ მოთხოვნათა გათვალისწინებით. სხვა ინტერესების დაცვა არის ნდობითი ვალდებულების დარღვევა. ნდობითი ვალდებულების მქონე პირი მოვალეობების შესრულებისას ვალდებულია:

ა) მოქმედებდეს კეთილსინდისიერად;

ბ) ზრუნავდეს ისე, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ თანამდებობაზე და ანალოგიურ პირობებში მყოფი, საღად მოაზროვნე პირი;

გ) მოქმედებდეს იმ რწმენით, რომ მისი მოქმედება საუკეთესოა საპენსიო აქტივების მესაკუთრეთა ინტერესების დასაცავად.

2. თუ ნდობითი ვალდებულების მქონე პირს არ აქვს რაიმე გადაწყვეტილების მისაღებად საჭირო ცოდნა და ექსპერტიზის ჩატარების შესაძლებლობა, მან უნდა მოიძიოს ამ საკითხზე შესაბამისი სფეროს სათანადო კვალიფიკაციის სპეციალისტის მოსაზრება.  

3. ნდობითი ვალდებულების დარღვევად ჩაითვლება ნდობითი ვალდებულების მქონე პირის მიერ მხოლოდ ამ მუხლით განსაზღვრული ვალდებულების დარღვევა (მათ შორის, საპენსიო აქტივების თავის სასარგებლოდ ან მასთან აფილირებული პირების სასარგებლოდ გამოყენება ან საპენსიო აქტივებთან დაკავშირებით ისეთი გარიგების დადება (გარდა საპენსიო სააგენტოს ან აქტივების მმართველი კომპანიის მიერ საინვესტიციო საქმიანობის ფარგლებში საპენსიო აქტივებით საფონდო ბირჟაზე დადებული გარიგებისა), რომლის მეორე მხარე ნდობითი ვალდებულების მქონე პირთან აფილირებული პირია).

4. ნდობითი ვალდებულების დარღვევად არ ჩაითვლება ნდობითი ვალდებულების მქონე პირის ისეთი ქმედება, რომელიც მან საინვესტიციო საქმიანობის ამ მუხლით დადგენილი მოთხოვნების დაცვით წარმართვის პროცესში განახორციელა, დამდგარი შედეგის მიუხედავად.

5. ნდობითი ვალდებულების დარღვევისთვის პირს დაეკისრება საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული პასუხისმგებლობა.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 36. ნდობითი ვალდებულების დარღვევის შედეგები

1. საპენსიო სააგენტომ შეიძლება ნდობითი ვალდებულების მქონე პირს მოსთხოვოს ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება.

2. ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის ანაზღაურება რეგულირდება საქართველოს კანონმდებლობით.

3. ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის ანაზღაურების შედეგად ამოღებული თანხები მიექცევა შესაბამისი მონაწილის ან მისი მემკვიდრის ინდივიდუალურ საპენსიო ანგარიშზე, ნდობითი ვალდებულების დარღვევით მიყენებული ზიანის პროპორციულად.

მუხლი 37. დასაქმებულის დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრების პროცესში დამსაქმებლის ჩარევა და დამსაქმებლის მიერ საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევა

1. დასაქმებულის დაგროვებით საპენსიო სქემაში გაწევრების პროცესში დამსაქმებლის ჩარევა ამ კანონის დარღვევაა.

2. დამსაქმებლის მიერ საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულების დარღვევა (შეუსრულებლობა ან/და არაჯეროვნად შესრულება), ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული დასაქმებულის მიერ ამ კანონის შესაბამისად საპენსიო შენატანის განუხორციელებლობა, აგრეთვე ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში დამსაქმებლის მიერ დასაქმებულისთვის საპენსიო შენატანის აუნაზღაურებლობა ამ კანონის დარღვევაა და გამოიწვევს ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრებას.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

თავი VII. გარდამავალი და დასკვნითი დებულებები

მუხლი 38. გარდამავალი დებულებები

1. საქართველოს მთავრობამ 2018 წლის 15 აგვისტომდე უზრუნველყოს საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საპენსიო სააგენტოს დებულების დამტკიცება.

2. სამეთვალყურეო საბჭომ 2018 წლის 15 სექტემბრამდე უზრუნველყოს ამ კანონით დადგენილი წესით საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − საპენსიო სააგენტოს დირექტორის თანამდებობაზე დანიშვნა.

3. ეროვნულმა ბანკმა 2018 წლის 1 დეკემბრამდე უზრუნველყოს ამ კანონით გათვალისწინებული სამართლებრივი აქტების მიღება.

4. საჯარო სამართლის იურიდიულმა პირმა − საპენსიო სააგენტომ 2018 წლის 1 დეკემბრამდე უზრუნველყოს ამ კანონით გათვალისწინებული სამართლებრივი აქტების მიღება.

5. საინვესტიციო საბჭოს თავმჯდომარის არჩევამდე სამეთვალყურეო საბჭო უფლებაუნარიანია 3 წევრის შემადგენლობით.

6. სამეთვალყურეო საბჭოს პირველ თავმჯდომარეს ირჩევს საქართველოს მთავრობა.

7. საპენსიო სააგენტოს პირველი 3 წლის ბიუჯეტი 100 პროცენტით საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსდება. მომდევნო 10 წლის განმავლობაში საპენსიო სააგენტოს ხარჯებმა არ უნდა გადააჭარბოს საპენსიო აქტივების 0,5 პროცენტს, ხოლო ამ პერიოდის გასვლის შემდეგ −  0,25 პროცენტს.

8. საქართველოს პარლამენტი ამ კანონის მე-12 მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ საინვესტიციო საბჭოს პირველი შემადგენლობის 2 წევრს  აირჩევს 3 წლის ვადით.

9. ამ კანონის ამოქმედებიდან 5 წლის განმავლობაში საპენსიო აქტივების ინვესტირება განხორციელდება მხოლოდ ნაკლებად რისკიან საინვესტიციო პორტფელში.

91. საჯარო სამართლის იურიდიულმა პირმა − საპენსიო სააგენტომ 2024 წლის 1 სექტემბრამდე უზრუნველყოს დაბალანსებული (საშუალორისკიანი) საინვესტიციო  პორტფელის  ამ  კანონის  27-ე  მუხლის მე-12 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტთან შესაბამისობა, აგრეთვე დინამიკური (მაღალრისკიანი) საინვესტიციო პორტფელის ამ კანონის 27-ე მუხლის მე-12 პუნქტის „გ“ ქვეპუნქტთან შესაბამისობა.

10. ამ კანონის ამოქმედებიდან 5 წლის განმავლობაში ამ კანონის 27-ე მუხლის 21-ე პუნქტში მითითებულ ერთი ემიტენტის მიერ გამოშვებულ ფასიან ქაღალდებში (გარდა ფულადი სახსრებისა და საბანკო დეპოზიტებისა) საპენსიო აქტივების ინვესტირების ლიმიტია 15 პროცენტი.

11. შესარჩევი კომისიის საქმიანობა პირველ წელს საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დაფინანსდება.

12. ამ კანონის ამოქმედებიდან 9 თვის ვადაში საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ საქართველოს მთავრობას წარუდგინოს სახელმწიფო პენსიის ინდექსაციასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ცვლილებების პაკეტი, რომლითაც უზრუნველყოფილი იქნება ჩანაცვლების კოეფიციენტის შენარჩუნება.

13. საქართველოს მთავრობამ განსაზღვროს ამ კანონით განსაზღვრული, დაგროვებითი საპენსიო სქემით გათვალისწინებული, სახელმწიფოს მიერ ამ სქემაში შესატანი დაფინანსების, აგრეთვე საბიუჯეტო ორგანიზაციებში დასაქმებულთა შემთხვევაში დამსაქმებლის მიერ შესატანი თანადაფინანსების ნაწილში 2019 წელს შესასრულებელი ვალდებულების შესრულების უზრუნველყოფის წესი.

14. საპენსიო სააგენტომ ამ კანონის 71 მუხლის ამოქმედებამდე უზრუნველყოს ამ კანონის 71 მუხლის მე-6 პუნქტით გათვალისწინებული წესის შემუშავება და დამტკიცება.

15. პირები (გარდა ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-6 პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული დასაქმებულისა და ამ დასაქმებულის დამსაქმებლისა), რომლებმაც ამ კანონის 71 მუხლის ამოქმედებამდე დაარღვიეს ამ კანონით განსაზღვრული საპენსიო შენატანის განხორციელების ვალდებულება, თუმცა მას სრულად  შეასრულებენ არაუგვიანეს ამ კანონის 71 მუხლის ამოქმედებიდან 60 დღისა, არ დაექვემდებარებიან დაჯარიმებას იმავე  მუხლის შესაბამისად.

საქართველოს 2023 წლის 1 ნოემბრის კანონი №3601 – ვებგვერდი, 20.11.2023წ.

მუხლი 39. კანონის ამოქმედება

1. ეს კანონი, გარდა ამ კანონის მე-7, 21-ე და 29-ე მუხლებისა, ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

2. ამ კანონის მე-7 და 21-ე მუხლები ამოქმედდეს 2019 წლის 1 იანვრიდან.

3. ამ კანონის 29-ე მუხლი ამოქმედდეს 2021 წლის 1 იანვრიდან.


საქართველოს პრეზიდენტიგიორგი მარგველაშვილი

 

 

ქუთაისი,

21 ივლისი 2018 წ.

N3303-რს

 

 

LAW OF GEORGIA

ON FUNDED PENSION

 

Chapter I – General Provisions

 

Article 1 – Scope of the Law

1. This Law regulates relations associated with funded pension.

2. The relations associated with funded pension shall be implemented independently of the state pension and state compensation.

3. The purpose of this Law is to ensure the management of pension assets within the funded pension scheme, in accordance with the interests of participants.

4. This Law shall apply to:

a) employers;

b) citizens of Georgia;

c) foreign citizens having permanent residence permits and stateless persons having permanent residence permits in Georgia;

d) activities related to funded pension scheme that are carried out by asset management companies, specialised depositories, commercial banks, insurance companies and other entities.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 2 – Definition of terms

For the purposes of this Law, the terms used herein have the following meanings:

a) affiliated person – in the case of any person:

a.a) an equity holder with more than 10% of voting rights, or a holder of equity of less than 10 % who can directly or indirectly influence the process of decision-making by the person;

a.b) any other legal person, whose direct or indirect holder of more than 25% of voting shares at the same time owns, directly or indirectly, more than 25% of voting shares in that person;

a.c) a person making an investment or an administrative decision or any members of a supervisory body;

b) asset management company – a legal entity with a fiduciary duty licensed by the National Bank or a relevant regulator of another state for the purpose of managing assets, which carries out management of pension assets, or an entity created or established by an international organisation the member state of which Georgia is, for the purpose of managing assets and/or providing investment advice, and which is not subject to licensing by the regulators of individual countries;

c) asset placement strategy – an investment strategy that involves a targeted indicator for the placement of different classes of assets in an investment portfolio, a basis for determining the indicators, and permissible limits of deviation from a targeted indicator, which depend on the risk tolerance of the Pension Agency and/or an asset management company (companies), an investment period and investment objectives and which may change over time in accordance with the change of said parameters;

d) funded pension scheme – a pension scheme for certain pension contributions, where the pension contributions to be made in favour of a participant are calculated under the procedure established in accordance with this Law and are reflected in his/her individual retirement account, and the benefit received is calculated only after taking into account the implemented pension contributions and revenue, expense, surplus revenue, loss and other incomes (if any) credited to an individual retirement account, and the pension/pension assets are paid out in accordance with this Law;

e) employer – a person who pays for the work performed and/or the service rendered by an employee;

f) employee – a natural person who, irrespective of whether his/her salary is taxable in accordance with the tax legislation of Georgia, or whether he/she is exempted from payment of income tax, or whether the income tax payable from that salary is subject to taxation at source:

f.a) performs obligations within the scope of the relations that are regulated by the civil legislation of Georgia and/or by the labour legislation of Georgia or another state;

f.b) performs obligations related to his/her service in the defence forces of Georgia, law-enforcement bodies or in other equivalent bodies;

f.c) is a head (director) or an acting head (director) of an enterprise or an organisation;

f.d) is employed in a public institution in accordance with the Law of Georgia on Public Service;

g) lump-sum payment – lump-sum payment of the total value of the pension assets registered in an individual retirement account;

h) National Bank – the National Bank of Georgia;

i) self-employed – an entrepreneur natural person defined by the Tax Code of Georgia, who is registered as a taxpayer under the legislation of Georgia;

j) income of a self-employed person:

j.a) in the case of an individual entrepreneur – taxable income received from entrepreneurial activities provided for by the Tax Code of Georgia;

j.b) in the case of a natural person provided for by Article 1(1) or (2) of the Law of Georgia on Entrepreneurs – taxable income;

k) individual retirement account – an accounting form created for a participant by the Pension Agency that reflects the pension contributions made in his/her favour, information on the portfolio units owned by a participant, the results of pension asset management, the amounts of money withdrawn in accordance with this Law and all the related expenses;

l) participant – an employee or a self-employed person who has become a member of the funded pension scheme;

m) fiduciary – a person defined by Article 15 of this Law;

n) pension – an amount received/to be received in accordance with Articles 32 and 33 of this Law as a result of the participation of a participant in the funded pension scheme and reflected in his/her individual retirement account, which is calculated, fixed and paid to the participant in the amount and according to the procedure defined by this Law and by the Pension Agency under this Law;

o) programmed withdrawal – the periodic withdrawal of a pension from an individual retirement account in accordance with this Law;

p) investment policy document – a document developed by the Investment Board or an asset management company provided for by Article 29 of this Law,  which defines the investment strategy and principles and by which the Pension Agency/the asset management company defined by Article 28 of this Law and/or an asset management company (companies) respectively is (are) guided when making decisions regarding the management and investment of the pension assets of the participants;

q) retirement age – the age determined by the Law of Georgia on State Pensions;

r) pension assets – a unity of assets registered in an individual retirement account. The Budgetary Code of Georgia shall not apply to pension assets;

s) pension contribution – a sum of money paid on behalf and at the expense of a participant, in his/her favour, for reflecting it in the individual retirement account of the participant, in the amount and under the procedure defined by this Law;

t) Supervisory Board – the Supervisory Board of the Pension Agency, which consists of the Minister of Finance of Georgia, the Minister of Economy and Sustainable Development of Georgia, the Minister of Internally Displaced Persons from the Occupied Territories, Labour, Health and Social Affairs of Georgia, and the Chairperson of the Investment Board, and each member of which occupies the position of a member of the Supervisory Board based on his/her own position;

u) government security – any security issued by the state of Georgia;

v) State Treasury – the Treasury Service, a state subordinated agency of the Ministry of Finance of Georgia;

w) Investment Board – the Investment Board of the Pension Agency, which defined  the investment policy related to pension assets under this Law and carries out the activities provided for by the legislation of Georgia;

x) electronic system – an electronic system of the Pension Agency for the administration of pension contributions, supported by the information technology, and the related database;

y) specialised depository – a legal entity with a fiduciary duty licensed by the National Bank or a relevant regulator of another state, or a branch thereof, which provides the Pension Agency or an asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law, on the basis of the related agreement, with specialised depository services, and the National Bank in the case defined by Article 26(13) of this Law;

z) investment horizon – a period of time during which the Pension Agency and/or an asset management company (companies) plan(s) to place an investment in assets of a certain class or in an investment portfolio, taking into account risk tolerance determined in accordance with an asset placement strategy, and a desired investment income;

z1) investment portfolio – a set of investment instruments, in which the composition of instruments depends on the investment period, the investment objectives and the risk tolerance;

z2) temporary special administration regime – a temporary administration regime of the Pension Agency, which starts in accordance with this Law and which aims to ensure the continuity of activities related to the investment of pension assets by the National Bank;

z3) investment fund unit – a financial instrument, which is a stock/an equity in an investment company or a share in a joint investment fund;

z4) Revenue Service – a legal entity under public law within the governance of the Ministry of Finance of Georgia;

z5) disability – a condition defined by the Law of Georgia on Medical and Social Examination, which is confirmed by an extract of the medical and social examination act issued by a relevant medical institution with the right to establish the status of disability, and which assumes the status of moderately, significantly or severely expressed disability;

z6) selection commission – a commission that ensures the selection of the candidates for members of the Investment Board;

z7) salary – the income received within an employment relationship, and from the provision of services, which is taxed at source, and the income received as salary provided for by Article 101 of the Tax Code of Georgia in accordance with the tax legislation of Georgia (except for an income which, in accordance with Article 104 of the Tax Code of Georgia, is not part of an income received from a Georgian source, and an income received through royalties, rentals or leases, and an investment income);

z71) annual salary/annual income – for a participant, the salary/income of a self-employed person received as of 1 January through 31 December of one year, or for a new participant who has become a member of the funded pension scheme, the salary/income of a self-employed person received as of becoming a member through 31 December of the same year;

z72) (Deleted – 1.11.2023, No 3601);

z73) risk management – a combination of co-ordinated actions of the structural units and governance bodies of the Pension Agency, through which the risk management is carried out at the Pension Agency;

z74) operational, compliance and reputational risk management – a document combining a framework of the operational risks and their management, the information security policy, a business continuity framework, a fraud, bribery and corruption risk framework, a reputational and communication risks framework, and a disclosure, legal compliance and conflict of interest framework;

z75) investment risk – an investment risk, which includes:

z75.a) the probability of a negative deviation from the target revenue, which, in its turn, may be caused by a market risk, inflation risk, credit risk, counterparty risk, liquidity risk and an assessment risk;

z75.b) any risk related to the investment activity and/or based on it;

z76) non-investment risk – a non-investment risk of the Pension Agency, which includes:

z76.a) strategic risk, operational risk, information security risk, legal, regulatory, compliance and reputational risks;

z76.b) any risk related to the non-investment activity and/or based on it;

z77) risk aggregation – the integration of an investment risk and a non-investment risk into one risk for the assessment of the overall risk of the funded pension scheme;

z78) pension recipient – a person who was a participant and who receives pension/pension assets under the procedure defined by this Law and the Pension Agency;

z79) portfolio unit – a unit certifying the ownership of a share in an investment portfolio provided for by this Law;

z710) investment fund engaged in trading at a stock exchange – an investment fund the units of which are traded at a recognised foreign stock exchange defined by the legislation of Georgia and which updates financial indicators in accordance with the pre-determined investment policy;

z711) investment fund – an investment fund defined by the Law of Georgia on Investment Funds, including the investment fund engaged in trading at a stock exchange.

Law of Georgia No 895 of 2 August 2021 – website, 4.8.2021

Law of Georgia No 3531 of 21 September 2023 – website, 12.10.2023

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Chapter II – Funded Pension System

 

Article 3 – Funded pension scheme

1. (Deleted – 1.11.2023, No 3601.)

2. Joining the funded pension scheme and making pensions contributions shall be mandatory for all employees, with regard to each salary income  earned after the entry of Article 21 of this Law into force, except for employees who have attained the age of 60 (for males) or the age of 55 (for females) before the entry of this Law into force.

3. Joining the funded pension scheme shall be voluntary for all the employees who have attained the age of 60 (for males) or the age of 55 (for females) before the entry of this Law into force, with regard to salary income earned, and for self-employed persons, with regard to income of a self-employed person. If an employee has joined the funded pension scheme voluntarily, he/she shall inform all his/her employers about it. Making of a pension contribution on behalf and in favour of a participant who has joined the funded pension scheme voluntarily shall be mandatory with regard to each salary income earned by an employee or to income of a self-employed person.

4. The pension contributions of an employee who has joined the funded pension scheme shall be financed by the employer, the employee and the State in the amount and under the procedure defined by this Law, while the pension contributions of a self-employed person shall be financed by the self-employed person and the State in the amount and under the procedure defined by this Law.

5. Employees who have attained the age of 40 before the entry into force of this Law and who do not wish to be participants shall be entitled, in accordance with Article 22 of this Law, to leave the funded pension scheme.

6. The pension contributions of a participant shall be financed as follows:

a) an employer shall, except as provided for subparagraph d) of this paragraph, make a pension contribution at its own expense in favour of an employee, not later than 5 business days after the salary is paid, under the procedure defined by the Pension Agency, to the individual retirement account of the employee, in the amount of 2% of the taxable salary to be paid to him/her;

b) an employer shall, except as provided for subparagraph d) of this paragraph, make a pension contribution on behalf and at the expense of an employee, not later than 5 business days after the salary is paid, under the procedure defined by the Pension Agency, to an individual retirement account of the employee, in the amount of 2% of the taxable salary to be paid to him/her;

c) a self-employed person shall, not later than 5 business days after the income declaration is submitted under the procedure established by the legislation of Georgia, make a pension contribution under the  procedure defined by the Pension Agency, in the amount of 4 % of the income of the self-employed person;

d) an employee whose income tax payable from salary is not subject to withholding at source shall, not later than 5 business days after he/she receives the salary, make a pension contribution under the procedure defined by the Pension Agency in the amount of 4 % of the taxable salary, and the employer of that employee shall, when paying out salary, reimburse him/her for his/her pension contribution in the amount of 2 % of the taxable salary;

e) the State shall, make a pension contribution, in favour of a participant, to his/her individual retirement account:

e.a) within the first GEL 24 000 of the annual salary/annual income in the context of a respective calendar year – in the amount of 2% of the taxable salary of an employee and/or of the income of a self-employed person;

e.b) after the annual salary/annual income in the context of a respective calendar year exceeds the amount defined by subparagraph e.a) of this paragraph – from the said amount to GEL 60 000 inclusive, in the amount of 1 % of the taxable salary of an employee and/or of the income of a self-employed person;

f) the state shall not make a pension contribution on the taxable salary of an employee and/or the income of a self-employed person over GEL 60 000 in the context of a respective calendar year.

7. The pension contributions provided for by this Law shall be made, and the settlement with employers and employees/participants (including the transfer/payment/return of pensions/pension assets by the Pension Agency) shall be carried out in the national currency of Georgia (lari).

[8. The Pension Agency shall perform an identification under the procedure defined thereby and, as a result of the identification, return and/or move to an appropriate individual pension account the non-identified sums transferred to a nominal ownership account opened by the Pension Agency for the accumulation of pension contributions within 5 years after such sums are transferred to the  nominal ownership account of the Pension Agency. The non-identified sums shall be considered identified and moved to the appropriate individual pension account after the employer/self-employed person closes the related declaration for the identified sums under the procedure defined by the Pension Agency. If the identification and/or return of such a sum as a result of the identification and/or its movement to the appropriate individual pension account is not possible, the non-identified sum shall, after the expiry of the said period of time, become a part of the service fee defined by Article 18(1) of this Law; after that, a person who has transferred the sum shall not have the right to request its return and/or to file any claim, including a claim for damage, with the Pension Agency. (Shall become effective from 1 January 2025)]

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Chapter III – The Pension Agency

 

Article 4 – Establishment of the Pension Agency

1. The Pension Agency is an independent legal entity under public law established on the basis of this Law, which is responsible for the implementation, management and administration of the funded pension scheme.

2. The structure, powers, procedures for activity and other organisational issues of the Pension Agency shall be determined by the statute of the Pension Agency, which shall be approved by the Government of Georgia.

3. The restrictions and requirements defined by the Law of Georgia on Remuneration in Public Institutions shall not apply to the Pension Agency with regard to the remuneration of employees of the Pension Agency.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 5 – Supervision of the activities of the Pension Agency

1. The Supervisory Board shall supervise the activities of the Pension Agency, except for investment activities.

2. The National Bank shall regulate the investment activities of the Pension Agency in accordance with this Law and other legal acts.

 

Article 6 – Powers and obligations of the National Bank

1. The National Bank shall, as part of the prudential regulation of the investment activities of the Pension Agency and an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law, examine:

a) the compliance of an investment policy document prepared by the Pension Agency/an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law with the requirements established by this Law and by the National Bank in accordance with this Law;

b) the compliance of the structure, the procedures related to the management of the assets and the material-technical resources of the Pension Agency/an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law with the minimum requirements established by the National Bank, which are necessary for investment activities related to pension assets;

c) the compliance of the methodology for preparing an asset placement strategy, of investment decisions and a procedure for selecting by the Pension Agency of asset management companies provided for by Article 28 of this Law with the minimum requirements established by the National Bank. In addition, the National Bank shall not assess the investment decisions of the Pension Agency and of an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law;

d) the compliance of the accounting, settlement, administrative and information systems, and the means of communication with stakeholders, of the Pension Agency/an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law with the requirements established by this Law and the National Bank;

e) the compliance of the investment activities of the Pension Agency/an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law with the limits set by the investment policy document.

2. The National Bank shall be authorised to:

a) establish additional regulatory rules for a specialised depository providing services to the Pension Agency/asset management company (companies). These rules may relate to their equity, the experience of staff, hardware and software, maximum price of service or to any other issue that the National Bank considers necessary for the purposes of the enforcement of this Law;

b) request and receive from the Pension Agency, the asset management company, the specialised depository and a natural person and a legal person providing services to them, any information (including confidential) that is necessary for exercising the powers defined by this Law;

c) request and receive accounting documents from the Pension Agency, a specialised depository or an asset management company (companies) in the form and with a periodicity established by the National Bank;

d) inspect on site the Pension Agency, a specialised depository or an asset management company (companies) in accordance with this Law and other legislative and subordinate normative acts of Georgia;

e) establish, under this Law, additional rules and limits with regard to the ownership of an investment fund (investment funds) engaged in trading at a stock exchange in the investment portfolios of the Pension Agency and/or an asset management company (companies);

f) within the competence defined by this Law, when some significant violations are identified, give a binding instruction and/or a public recommendation to the Pension Agency and/or an asset management company  on the remedy of the existing deficiencies and to set a reasonable time limit for it;

g) in order to ensure the protection of interests of participants and the consistency of investment activities of the Pension Agency, on the basis of the relevant agreement concluded with the Pension Agency, exercise the functions of a specialised depository completely or partially, under the procedure established by itself;

h) if a participant enjoys the right granted to him/her by Article 27(31) of this Law, determine for the Investment Service of the Pension Agency and an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law such a mechanism of redeeming the portfolio units within which the limit for the total quantity or the maximum value of the portfolio units redeemed will be set for each period of their redemption, and such a mechanism for the deviation from the portfolio unit price calculated according to the net value of assets, which will balance the effect the sale of the new portfolio units or the redemption of the existing portfolio units has on the net value of assets.

3. The National Bank shall reflect in its annual report the compliance of the investment activities of the Pension Agency and an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law with this Law and the requirements of the National Bank.

4. The National Bank shall establish:

a) the methodology of calculating the value of pension assets;

b) the minimum credit rating of financial investment instruments denominated in permissible national currency and foreign currency provided for by Article 27 of this Law, in which pension assets may be invested in accordance with this Law and other legislative and subordinate normative acts of Georgia.

5. If the National Bank has information on the deterioration or possible deterioration of the financial or organisational condition of a specialised depository, it shall provide that information to the Pension Agency/an asset management company (companies) defined by Article 29 of this Law in writing, and information on the initiation of the process of revoking authorisation of a specialised depository selected by the Pension Agency/an asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law and of an asset management company defined by Article 28 of this Law.

6. The National Bank shall implement a temporary regime of special administration, the grounds for initiating which shall be the loss of more than 1 % of the invested pension assets earned as a result of the investment of the pension assets and the related activities, which is not caused by  a change in market conditions, by the materialisation of a credit risk or a counterparty risk, which was impossible to foresee and which is not a result of the culpability of the Agency, or by a systematic failure to comply with the significant instructions of the National Bank, or by a condition where the Pension Agency is temporarily unable to perform its functions related to investment activities and which envisages the carrying out by the National Bank of a temporary action related to investment activities for the purpose of ensuring their continuity. The procedure for implementing the temporary regime of special administration by the National Bank and the rules of its operation shall be defined by the National Bank.

7. The National Bank shall exercise other powers defined by this Law.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 7 – Administration of a funded pension scheme

1. The Pension Agency shall provide technical support for the participants’ joining the funded pension scheme through an electronic system, records participants, pension recipients and persons withdrawn from the funded pension scheme, carry out the administration of pension contributions in accordance with this Law, and shall create an individual retirement account for each participant.

2. The obligations related to making pension contributions shall be fulfilled through an electronic system under the procedure defined by the Pension Agency.

3. (Deleted – 1.11.2024, No 3601).

4. (Deleted – 1.11.2024, No 3601).

5. (Deleted – 1.11.2024, No 3601).

6. (Deleted – 1.11.2024, No 3601).

7. (Deleted – 1.11.2024, No 3601).

8. The Pension Agency shall be authorised to verify the information provided to the Pension Agency by an employer or a self-employed person through the information support of the Revenue Service.

[8. (Deleted – 1.11.2024, No 3601). (Shall become effective from 1 June 2024)]

9. The Revenue Service shall provide the Pension Agency with information, on the basis of which the Pension Agency shall examine the facts of the due fulfilment by employers and participants of the obligation to make pension contributions, and/or shall detect the facts of excess payment of money, due to which:

a) if an employer and/or an employee fail to fully or partially fulfil the obligation, the Pension Agency shall provide respective information in electronic form to the employer, the participant and the Revenue Service, which shall take measures provided for by the legislation of Georgia based on said information;

b) if the fact of excess payment of money is detected, the Pension Agency shall administer this money in accordance with the procedure developed by the Pension Agency.

[9. (Deleted – 1.11.2024, No 3601). (Shall become effective from 1 June 2024)]

10. The Pension Agency shall manage and administer the electronic system, including through third persons.

11. For the purposes of the Law of Georgia on Rehabilitation and the Collective Satisfaction of Creditors' Claims and the Law of Georgian on Entrepreneurs, the Pension Agency shall not be creditor, with regard to the relations concerning the failure of an employer to make a pension contribution on behalf/in favour of a n employee. With regard to the pension contributions to be made on behalf/in favour of a participant, and based on this Law, in relation to his/her claims against the employers, the creditor shall be the participant concerned or a successor (successors) of the participant. The Pension Agency shall, in the case of an application by a rehabilitation manager and/or a bankruptcy commissioner under the Law of Georgia on Rehabilitation and the Collective Satisfaction of Creditors' Claims, and in the case of an application by a liquidator under the Law of Georgia on Entrepreneurs, provide the said person with the information available in the electronic system on the pension contributions made by the related employer, and the information received as a result of collating the information available in the databases of the Revenue Service.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

[Article 71 – Violation of the Obligation to Make a Pension Contribution

1. The Revenue Service shall provide information to the Pension Agency as needed and as frequently defined by the Pension Agency. The Pension Agency shall be authorised, when needed, to collate, as frequently as defined thereby, information available in the electronic system with information received from the Revenue Service. As a result of their collation, the Pension Agency shall identify a fact of the violation (the failure to fulfil and/or undue fulfilment) of the obligation to make a pension contribution and/or shall reveal a fact of an unneedful making of a pension contribution.

2. When a non-compliance is identified as a result of the collation of the information by the Pension Agency in accordance with paragraph 1 of this article, the Pension Agency shall be authorised to request from an employer, participant, pension recipient or a successor of a deceased participant any information regarding the pension contribution and/or the pension assets available on the individual pension account and/or their adjustment. In addition, the Pension Agency shall be authorised to request from any person to return to the Pension Agency any sum paid to him/her by mistake.

3. If the Pension Agency identifies a fact of the violation (the failure to fulfil and/or undue fulfilment) of the obligation to make a pension contribution as a result of the collation of the information by the Pension Agency in accordance with paragraph 1 of this article, the Pension Agency shall be authorised to:

a) impose a fine provided for by the Code of Administrative Offence of Georgia on, and/or apply a warning against an employer or an employee provided for by Article 3(6)(d) of this Law, who has violated the obligation to make a pension contribution under this Law, and an employer who, in the case defined by Article 3(6)(d) of this Law, has failed to reimburse an employee for his/her pension contribution in accordance with the same article;

b) request from a person concerned provided for by subparagraph a) of this paragraph to rectify the violation – to fulfil the obligation to make a pension contribution.

4. The sum of the fine provided for by paragraph 3(a) of this article shall be transferred to the state budget of Georgia, and the sum of the pension contribution provided for by paragraph 3(b) of this article shall be transferred to the individual pension account of a participant under the procedure defined by the Pension Agency.

5. The fine and the pension contribution provided for by this Law shall be referred to compulsory enforcement on the basis of an effective individual administrative act of the Pension Agency and a writ of execution issued in accordance with that act.

6. The Pension Agency shall, under this Law, develop and approve the rules and procedures for identifying a fact of violation of the obligation to make a pension contribution and a fact of revealing an unneedful making of a pension contribution, giving a written and/or electronic warning, imposing and enforcing a fine, returning an unneedful pension contribution made, and shall draw up the administrative offence report forms for exercising the said powers. (Shall become effective from 1 June 2024)]

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 8 – Rights and duties of the Pension Agency

1. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

2. The Pension Agency shall manage pension assets as a fiduciary, in the interests of participants, pension recipients and their successors.

3. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

4. The functions of the Pension Agency shall be:

a) the administration and management of the funded pension scheme, and insurance of its proper operation;

b) the investment of pension assets in accordance with this Law and the investment policy document, the reliable investment principles and the interests of the participants and their successors;

c) the analysis of the funded pension scheme, the formation of the view relating to its development and improvement, the preparation of the appropriate recommendations and their submission to the Supervisory Board;

d) the performance of other related activities provided for by the legislation of Georgia, including this Law;

e) the opening of accounts at the National Bank, commercial banks and/or other financial institutions for the accumulation of pension contributions, performance of investment activities and/or other purposes provided for by this Law and/or based on it, and the management of pension assets (including the monetary resources available at the nominal ownership accounts of the Pension Agency) in accordance with the interests of the participants and their successors;

f) the management and administration of the electronic system (including for the participants that have enjoyed the right granted by Article 29 of this Law);

g) the conclusion of agreements, including:

g.a) with an asset management company (companies), a specialized depositary and entities providing any services for carrying out investment activities or administrative activities, and/or supplying goods;

g.b) with a person (persons) rendering accounting, audit, legal or actuarial services and other services necessary for the Pension Agency;

g.c) on purchasing immovable property or movable property (including equipment or software) necessary for the activities of the Pension Agency;

h) the request and the reception of information regarding any transaction carried out on behalf of the Pension Agency for an asset management company (companies), a specialized depositary and persons rendering other services;

i) the staffing of the Pension Agency with employees and the establishment of competitive remuneration conditions;

j) the implementation of necessary measures relating to pension contributions, pension assets and payment of pensions;

k) the administration of the process of payment of the pensions and the value corresponding to the pension assets to the participants (including to those that have enjoyed the right granted by Article 29 of this Law), and in the case defined by this Law – to the successors of the participants;

[l) the making of a decision on imposing on a person that has violated the obligation to make a pension contribution, the obligation to make the pension contribution under Article 71 of this Law and a warning/fine, in accordance with this Law and the procedure defined by the Pension Agency. (Shall become effective from 1 June 2024)]

5. The Pension Agency shall draft and approve legal acts related to the procedures for paying pension contributions, the definition of the forms of submitting information concerning the pension contributions, the filing of an application for pensions and pension assets, fixing and payment of pensions and pension assets, and measures, rules and procedures necessary for the administration of the funded pension scheme, and those defined by this Law.

6. For the purpose of the fulfilment by the Pension Agency of the obligations defined by this Law and the effective administration of the funded pension scheme, any administrative body and/or person shall, within its/his/her competence, provide the Pension Agency with any information (including the personal data of a participant) necessary for carrying out its activities, in accordance with the legislation of Georgia.

7. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

8. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 9 – Director of the Pension Agency

1. The Supervisory Board shall select through a selective competition and shall appoint to office, and dismiss from office, the director of the Pension Agency, who administers  the Pension Agency activities under this Law. The director of the Pension Agency shall be appointed to office for a term of 5 years.

2. The procedure and conditions for holding a competition for the selection of a director of the Pension Agency shall be determined by this Law and the statute of the Pension Agency.

3. The procedure for appointing the acting director of the Pension Agency, in the case of the absence of the director of the Pension Agency or his/her inability to fulfil official duties, shall be determined by the statute of the Pension Agency.

4. The director of the Pension Agency must hold a higher education degree in the field of economics, finance or law, and must have at least 5 years of work experience in a managerial position. A person with previous conviction or a person who has been declared bankrupt in any state may not be appointed as director of the Pension Agency.

5. If a new director of the Pension Agency is not appointed by the time the term of office of the director of the Pension Agency expires, the current director of the Pension Agency shall continue to exercise his/her powers for no more than 90 calendar days after his/her term of office expires.

6. The director of the Pension Agency shall represent the Pension Agency in relations with third parties and shall exercise the powers granted to the Pension Agency by this Law and the statute of the Pension Agency.

7. The director of the Pension Agency shall:

a) appoint the employees of the Pension Agency to office and dismiss them from office under this Law;

b) for exercising the powers granted by this Law, issue individual legal acts and normative legal acts – orders;

c) considering the proposals defined by Article 13(1)(e) of this Law, prepare and approve, in agreement with the Supervisory Board, the annual budget, the staff list and the structure of the Pension Agency;

d) approve the regulations, rules and procedures, and other documents provided for by and based on the legislation of Georgia, that define in detail the goals, objectives, rights and duties of the Pension Agency and its structural units, and the processes and procedures as parts of their activities;

e) upon recommendation of the chief investment officer, approve the regulations, rules and procedures that define in detail the goals, objectives, rights and duties of the Investment Service of the Pension Agency, and the processes and procedures as parts of its activities;

f) approve the investment policy document prepared by the Investment Board and submitted to the director, without making any changes in it;

g) issue an individual legal act regarding the imposition on a person violating the obligation to make a pension contribution, the obligation to make the pension contribution and a fine, in accordance with this Law and under the procedure defined by the Pension Agency, and, based on an effective individual legal act, issue the writ of execution for compulsory enforcement of the decision made;

h) perform other functions provided for by the Statute of the Pension Agency and the legislation of Georgia.

8. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

9. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

10. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

11. Obligations provided for by the Law of Georgia on the Fight against Corruption shall apply to the director of the Pension Agency.

12. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

13. The director of the Pension Agency shall, according to the results of each year, submit a report of the activities of the Pension Agency to the Parliament of Georgia.

14. The director of the Agency shall be dismissed:

a) on the basis of his/her application that he/she shall submit to the Supervisory Board;

b) if his/her Georgian citizenship is terminated;

c) if a court's judgment of conviction against him/her in a criminal case enters into legal force;

d) if a court declares him/her missing or dead;

e) if he/she is recognised as a beneficiary of support by a court decision, unless otherwise determined by a court decision;

f) if he/she occupies a position incompatible with his/her status or carries out activities incompatible with his/her position;

g) if he/she violates the requirements established by this Law and/or improperly exercises the powers granted by law and improperly fulfils the obligations provided for by law;

h) if he/she dies.

Law of Georgia No 2208 of 30 November 2022 – website, 15.12.2022

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 91 – Chief Risk Officer and the Risk Control Department of the Pension Agency

1. The Supervisory Board shall select through a selective competition and shall appoint to office, and dismiss from office the chief risk officer.

2. The procedure and conditions for running a competition for the selection of the chief risk officer shall be defined by this Law and the statute of the Pension Agency.

3. A citizen of Georgia, who has higher education in the field of economics or finance and at least 5 years of work experience in a managerial position at a financial institution in the area of risk management may be appointed to the position of chief risk officer. A person with previous conviction or a person who has been declared bankrupt or unsuitable for working at a financial institution in any state may not be appointed as chief risk officer.

4. The structure of the Risk Control Department of the Pension Agency shall be defined by the chief risk officer in agreement with the Supervisory Board and shall submit it to the director of the Pension Agency for including it in the structure of the Pension Agency and approving it in agreement with the Supervisory Board.

5. The obligations provided for by the Law of Georgia on the Fight against Corruption shall apply to the chief risk officer. The chief risk officer shall also be restricted from accepting any present, credit (except for a credit taken out on ordinary commercial terms) or remuneration from an asset management company, a specialised depository or persons affiliated with them or another person rendering services to the Pension Agency. The chief risk officer shall file the official’s asset declaration in accordance with the legislation of Georgia.

6. The chief risk officer and/or a deputy chief risk officer may not, within 6 months after he/she is dismissed from office, provide professional services to an asset management company or to a specialised depository. If the chief risk officer and/or the deputy chief risk officer fails to find employment during this period on account of that restriction, he/she shall retain his/her current official salary.

7. In the absence of the chief risk officer or when he/she is unable to perform his/her duties, a deputy chief risk officer shall act for the chief risk officer.

8. Through the Risk Control Department of the Pension Agency, the Chief Risk Officer shall:

a) discharge functions linked to the control of non-investment risks, enjoy the rights related to these functions and perform duties related to the said functions in accordance with this Law and the procedures defined by the Statute of the Pension Agency;

b) carry out the aggregation of the risk of the funded pension scheme and perform functions related thereto, enjoy the rights related to these functions and perform duties related to the said functions in accordance with this Law and the risk aggregation procedures defined by the Statute of the Pension Agency;

c) discharge functions linked to the control of investment risks of the Pension Agency in accordance with this Law and the procedures defined by the Statute of the Pension Agency if the Investment Board does not exercise the power provided for by Article 13(11) of this Law.

9. For discharging the functions defined by paragraph 8 of this article, the chief risk officer shall be authorised to:

a) have access to any information available at the Pension Agency;

b) receive information from an asset management company, a specialised depository or a person rendering other services to the Pension Agency regarding the transactions concluded on behalf of the Pension Agency.

10. The chief risk officer shall not be authorised to suspend, impede and/or restrict the decisions of the Pension Agency, including of its Investment Service. Compliance with the recommendations submitted by the chief risk officer to the management bodies and/or structural units of the Pension Agency shall not be mandatory.

11. In discharging the investment risk control functions under this Law, the chief risk officer shall be accountable directly to the Investment Board, and directly to the Supervisory Board in discharging the non-investment risk control functions.

12. In discharging the functions related to the aggregation of the risk of the funded pension scheme, the chief risk officer shall be accountable to both the Supervisory Board and the Investment Board.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 10 – Supervisory Board

1. The Supervisory Board shall be composed of four members. The members of the Supervisory Board shall be:

a) the Minister of Finance of Georgia;

b) the Minister of Economy and Sustainable Development of Georgia;

c) the Minister of Internally Displaced Persons from the Occupied Territories, Labour, Health and Social Affairs of Georgia;

d) the Chairperson of the Investment Board.

2. The Supervisory Board shall elect a chairperson of the Supervisory Board from among its members for a term of 2 years. The chairperson of the Supervisory Board shall be elected as a position.

3. The chairperson of the Investment Board shall not be a chairperson of the Supervisory Board.

4. When electing a chairperson of the Supervisory Board, voting for oneself by the members of the Supervisory Board shall be inadmissible.

5. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

6. The Supervisory Board shall:

a) be the body to agree the annual budget, the staff list and the structure of the Pension Agency with;

b) supervise the activities of the director and the Internal Audit Service of the Pension Agency and give them instructions;

c) appoint upon nomination by the Investment Board and dismiss a senior investment officer;

d) select the director and the chief risk officer of the Pension Agency through a selective competition, appoint them to and dismiss them from offices;

e) define and supervise the internal audit mechanism of the Pension Agency;

f) (Deleted – 1.11.2023, No 3601);

g) (Deleted – 1.11.2023, No 3601);

h) be the body to agree the normative acts of the director of the Pension Agency with, except for the investment policy document and the legal acts within the scope of activities of the Investment Board, the chief investment officer, the chief investment risk officer, the Investment Service of the Pension Agency and the Investment Risk Monitoring Service;

i) ensure an independent audit of the Pension Agency;

j) carry out other activities defined by this Law and the Statute of the Pension Agency;

k) be the body to agree the operation, compliance and reputational risk policy with, which is prepared by the Risks Control Department of the Pension Agency;

l) supervise the activities of the Risks Control Department of the Pension Agency;

m) be the body to agree the Charters of the Risks Control Department and the Internal Audit Service of the Pension Agency with.

7. The Supervisory Board may disagree with the staff list and the structure, and the budget for the investment activities of the Investment Service of the Pension Agency provided for under the staff list/annual budget/structure of the Pension Agency submitted by the director of the Pension Agency. The refusal must be substantiated.

8. Other rules and procedures related to the activities of the Supervisory Board shall be determined by the statute of the Pension Agency.

9. The members of the Supervisory Board shall not be remunerated for their activity in the Supervisory Board.

10. No one may, in any form, directly or indirectly, interfere with the activities of the director, the head of the Internal Audit Service, the chief risk officer of the Internal Audit Service and the Risks Control Department of the Pension Agency, and/or make a direct or indirect impact on their activities. This paragraph shall not restrict the functions of the Supervisory Board and the Investment Board defined by the legislation of Georgia, including by this Law.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 11 – Selection Commission

1. The Selection Commission shall select candidates for members of the Investment Board through transparent selection procedures and shall submit them to the Parliament of Georgia for approval.

2. The procedures for the selection of candidates for members of the Investment Board shall be defined and approved by the Selection Commission in accordance with this Law for each selection process.

3. The Selection Commission shall be composed of seven members. The members of the Selection Commission shall be: the Minister of Finance of Georgia, the Minister of Economy and Sustainable Development of Georgia, the Minister of Internally Displaced Persons from the Occupied Territories, Labour, Health and Social Affairs of Georgia, three Members of the Parliament of Georgia, and one independent member.

4. An independent member of the Selection Commission shall be nominated by the National Bank. An independent member shall not be an employee of the National Bank or a member of the Board of the National Bank. An independent member shall have at least 10 years of professional experience in the financial sector, including at least 5 years of work experience in a managerial position in the field of finance, investment and/or risk management.

5. The three Members of the Parliament of Georgia shall be nominated as members of the Selection Commission by the Parliament of Georgia. The term of office of a member of the Selection Commission determined by this paragraph shall be terminated early upon the termination of his/her office as Member of the Parliament of Georgia.

6. The Selection Commission shall have a chairperson who shall be elected by the Selection Commission by a majority of the total number of its members. Members of the Selection Commission, except for an independent member, shall not be remunerated for their activity in the Selection Commission. The remuneration of the independent member of the Selection Commission shall be ensured by the National Bank. Other expenses related to the activities of the Selection Commission shall be financed from the annual budget of the Pension Agency.

7. The Selection Commission shall be duly constituted if at least 5 members of the Selection Commission attend its meeting. The Selection Commission shall make decisions by a majority of the total number of its members.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 12 – Composition of the Investment Board

1. For the purposes of defining a pension assets investment policy, an Investment Board shall be established within the Pension Agency, which shall be composed of five members.

2. The members of the Investment Board shall be elected by the Parliament of Georgia for a term of 5 years by a majority of the total number of its members. If a new member of the Investment Board is not elected by the time the term of office of the member of the Investment Board expires, the member of the Investment Board shall continue to exercise his/her powers until a new member of the Investment Board has been elected.

3. The Investment Board shall elect a chairperson of the Investment Board, for a term of its authority, from among the members of the Investment Board, by a majority of the total number of its members. In addition, the Investment Board shall be authorised to elect a deputy chairperson of the Investment Board by a majority of the total number of its members, for the term of office.

4. When electing a chairperson of the Investment Board and a deputy chairperson of the Investment Board, a member of the Investment Board may not vote for himself/herself.

5. A bona fide person, who has at least 10 years of professional experience in the financial sector, in the field of finance, investment, economics, risk management or actuarial services, may be elected as a member of the Investment Board.

6. For each vacant position of a member of the Investment Board, the Selection Commission shall announce a competition by publishing an appropriate announcement at both local and international levels (including in at least one international financial publication). For each vacant position of member of the Investment Board, the Selection Commission shall review at least two candidates, based on the selection criteria. The list of the selection criteria shall be prepared and submitted to the Selection Commission by the Investment Board. The Selection Commission shall select candidates for the membership of the Investment Board taking into account their professional skills and experience, by a majority of the total numbers of its members.

7. A member of the Investment Board shall not at the same time be an heir of any degree determined by the legislation of Georgia of a member of the Selection Commission, the director of the Pension Agency or a member of the Government of Georgia, or a person affiliated with a member of the Selection Commission, the director of the Pension Agency, a member of the Government of Georgia, or the head of or a person hired by an asset management company (companies), a specialised depository or any entity providing other services to the Pension Agency, or a beneficial owner holding equity in an asset management company (companies), a specialised depository or any entity providing other services to the Pension Agency, or a person affiliated with an asset management company (companies), a specialised depository or any entity providing other services to the Pension Agency.

8. A person with a criminal record or a person who has been declared bankrupt in any state or incompetent to manage a financial institution shall not be a member of the Investment Board.

9. A member of the Investment Board shall be dismissed in accordance with the procedure established by the Rules of Procedure of the Parliament of Georgia if:

a) a court's judgment of conviction against him/her enters into legal force;

b) a court has declared him/her missing or dead;

c) he/she is recognised as a beneficiary of support by a court decision in accordance with the legislation of Georgia or other state, unless otherwise determined by a court decision;

d) he/she has resigned or passed away;

e) he/she violated the requirements established by this Law and/or improperly exercised the powers granted by law and improperly fulfilled the obligations provided for by law;

f) he/she did not participate in the meetings of the Investment Board on three consecutive occasions, without good reason as provided for by the statute of the Pension Agency.

10. A member of the Investment Board shall be restricted from accepting any gift, credit (except for a credit taken out on ordinary commercial terms), or remuneration from an asset management company (companies), a specialised depository or a person affiliated with them, or another person providing services to the Pension Agency.

11. Membership of the Investment Board is a remunerative activity and shall be financed from the budget of the Pension Agency.

12. A member of the Investment Board may not, within his/her Investment Board membership period and within 6 months after its expiry, provide professional services to an asset management company that manages pension assets, or to a specialised depository that provides specialised depository service to the Pension Agency. If a member of the Investment Board fails to find employment during the said period due to the restriction set by this paragraph, he/she shall retain his/her current official salary.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 13 – Rights and duties of the Investment Board

1. The Investment Board shall:

a) draw up an investment policy document in accordance with this Law and shall submit it to the director of the Pension Agency for approval without the right to amend it;

b) if necessary, periodically revise an investment policy document, and update the investment policy document, including the asset placement strategy, in accordance with this Law;

c) carry out the monitoring and assessment of all activities related to the investment of pension assets, at least once a quarter;

d) carry out the assessment of the compliance of investment activities with the investment policy document, and, in the case of the detection of non-compliance, require the chief investment officer to submit for approval, within a reasonable time, a plan of measures to be taken in order to ensure the compliance of the investment portfolio, which must be executed;

e) for the purpose of preparing the annual budget of the Pension Agency, prepare proposals related to the annual expenses of the investment activities (including the number of employees and salary expenses of the Investment Service and the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency, and other charges provided for under contractual relations with persons providing services), and submit them to the director of the Pension Agency to be included in the annual budget of the Pension Agency and approved in agreement with the Supervisory Board;

f) select a specialised depository and an asset management company defined by Article 28 of this Law;

g) (Deleted – 1.11.2023, No 3601);

h) define a structure for the Investment Service and the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency, which ensures the availability of the appropriate internal audit mechanisms at the Investment Service, and the separation of the investment risk monitoring function from the Investment Service functionally and hierarchically;

i) be the body to agree the regulations, procedures and other documents with, that apply to the Investment Service of the Pension Agency and/or to the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency and are related to its/their activities.

11. The Investment Board shall be authorised, for performing the investment risk control function, to set up a structural unit, which will be separated from the Investment Service of the Pension Agency functionally and hierarchically and will be directly and solely accountable to the Investment Board.

12. The Investment Board shall ensure the management and control of the investment risks. Consequently, the Investment Board shall supervise:

a) the risk management function based on the investment activity and/or related thereto, which is exercised by the chief investment officer through the Investment Service of the Pension Agency;

b) the investment risk control function. 

2. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

3. (Deleted – 1.11.2023, No 3601);

4. The Investment Board shall establish the procedure and criteria for selecting an asset management company defined by Article 28 of this Law, and the criteria and the rules (procedures) for establishing the amount of pension assets to be transferred for management to asset management companies and the time limits for the transfer.

5. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

6. The Investment Board shall, with due consideration of this Law, develop and submit to the National Bank for approval the rules (procedures) related to the activities of the Investment Board.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 14 – The Investment Service of the Pension Agency and the Chief Investment Officer

1. For the purpose of investing pension assets, the Investment Service shall be established within the Pension Agency, which shall be headed by the chief investment officer.

2. Employees of the Investment Service of the Pension Agency shall be appointed upon nomination by the chief investment officer and may be dismissed by the director of the Pension Agency.

3. The chief investment officer shall define the structure of the Investment Service of the Pension Agency in agreement with the Investment Board, and shall submit it to the director of the Pension Agency for its inclusion in the structure of the Pension Agency and its approval in agreement with the Supervisory Board.

4. The Pension Agency shall provide the Investment Service and the chief investment officer with all the resources necessary for exercising the powers and performing the duties defined by this Law and the statute of the Pension Agency, including with human and material and technical resources, which will be included in the annual budget of the Pension Agency in accordance with this Law.

5. For a transparent and competitive selection competition, the Investment Board shall, considering the requirements established thereby, select and submit a candidate for the chief investment officer to the Supervisory Board for appointment to the position. The Supervisory Board shall make the decision in favour of the candidate by a majority of the total number of its members. The rights and duties of the chief investment officer shall be defined by this Law and the statute of the Pension Agency.

6. A bona fide person, who has at least 10 years of professional experience in the financial sector, including at least 5 years of work experience in a managerial position in the field of finance, investments and/or risk management, may be appointed to a position of chief investment officer.

7. The chief investment officer shall participate in the preparation of the investment policy of pension assets in accordance with this Law.

8. The chief investment officer shall be responsible for the investment of pension assets in accordance with the investment policy document and the management of investment risks. The chief investment officer shall exercise the powers provided for by this Law through the Investment Service of the Pension Agency.

9. The chief investment officer shall administer the investment activities of the Pension Agency. The chief investment officer shall be authorised to make, formalise and execute investment decisions, to represent the Pension Agency for that purpose in the relations with third parties and to conclude agreements with them. Other rights and duties of the chief investment officer shall be defined by the statute of the Pension Agency.

10. Obligations provided for by the Law of Georgia on the Fight against Corruption shall apply to the chief investment officer. The chief investment officer shall also be restricted from accepting any gift, credit (except for a credit taken out on ordinary commercial terms) or remuneration from an asset management company, a specialised depository or persons affiliated with them, or another person providing services to the Pension Agency. The chief investment officer shall file an official's asset declaration in accordance with the legislation of Georgia.

11. The chief investment officer and/or a deputy chief investment officer may not, within 6 months after dismissal from office, provide professional services to an asset management company that manages the pension assets, or to a specialised depository. If the chief investment officer and/or a deputy chief investment officer fails to find employment during the said period due to the restriction set by this paragraph, he/she shall retain his/her current official salary.

12. The chief investment officer may be dismissed from office by the Supervisory Board upon application by the Investment Board.

13. No one may, in any form, directly or indirectly, interfere with the activities of the Investment Service of the Pension Agency and the chief investment officer, and/or make a direct or indirect impact on their activities. This paragraph shall not restrict the functions of the National Bank and the Investment Board defined by the legislation of Georgia.

Law of Georgia No 2208 of 30 November 2022 – website, 15.12.2022

Law of Georgia No 2286 of 1 December 2022 – website, 15.12.2022

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 15 – Fiduciary

1. For the purposes of this Law, the fiduciaries shall be:

a) members of the Investment Board;

b) the chief investment officer, and a deputy chief investment officer, only when acting as the chief investment officer;

c) a specialised depository and persons he/she employs, who have discretionary power with respect to the pension assets;

d) an asset management company (companies) provided for by Articles 28 and 29 of this Law and persons it (they) employ, who have discretionary power with respect to the pension assets;

e) a person responsible before the participants with respect to the pension assets, who provides advice to the Pension Agency/an asset management company defined by Article 29 of this Law on the basis of the related agreement.

2. For the purposes of paragraph 1(c) and (d) of this article, an employee of a specialised depository/an asset management company, who is authorised to directly make a decision with regard to the service in question and/or within that service.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 151 – The Chief Investment Risk Officer and the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency

1. The Investment Board shall, through a transparent and competitive selection competition, select a candidate for chief investment risk officer and submit it to the director of the Pension Agency for appointment to the position.

2. The chief investment risk officer shall be directly and solely accountable to the Investment Board.

3. A citizen of Georgia, who has higher education in the field of economics or finance and at least 5 years of work experience at a financial institution in the area of risk management may be appointed to the position of chief investment risk officer. A person with previous conviction or a person who has been declared bankrupt or unsuitable for working at a financial institution in any state may not be appointed as chief investment risk officer.

4. The chief investment risk officer shall exercise the following through the Investment Risk Monitoring Service:

a) control of the investment risk defined by Article 2(z75.a) of this Law;

[b) control of the investment risk defined by Article 2(z75.b) of this Law; (Shall become effective from 1 September 2024)]

c) other rights and duties defined by this Law and the statute of the Pension Agency.

5. The chief investment risk officer shall, with the agreement of the Investment Board, prepare the policy documents relating to the investment risk control and submit them to the director of the Pension Agency for approval.

6. The chief investment risk officer shall be authorised to have access to any information available at the Pension Agency, which is necessary for him/her to carry out functions relating to the investment risk monitoring.

7. The structure of the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency shall be defined by the chief investment risk officer in agreement with the Investment Board and he/she shall submit it to the director of the Pension Agency for its inclusion in the structure of the Pension Agency and for its approval.

8. An employee of the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency shall be appointed to office and dismissed from office by the director of the Pension Agency, upon recommendation of the chief investment risk officer.

9. The chief investment risk officer shall receive information from an asset management company provided for by Article 28 of this Law, a specialised depository and persons rendering other services regarding a transaction carried out on behalf of the Pension Agency, which is necessary for the chief investment risk officer to exercise functions relating to the investment risk monitoring.

10. If the chief investment risk officer is absent or he/she is unable to perform his/her duties, a deputy chief investment risk officer shall act as the chief investment risk officer.

11. The obligations provided for by the Law of Georgia on the Fight against Corruption shall apply the chief investment risk officer. The chief investment risk officer shall also be restricted from accepting any present, credit (except for a credit taken out on ordinary commercial terms) or remuneration from an asset management company, a specialised depository or persons affiliated with them or another person rendering services to the Pension Agency. The chief investment risk officer shall file the official’s asset declaration in accordance with the legislation of Georgia.

12. The chief investment risk officer may not, within 6 months after he/she is dismissed from office, provide professional services to an asset management company that manages the pension assets, or to a specialised depository. If the chief investment risk officer fails to find employment during this period on account of the restriction set by this paragraph, he/she shall retain his/her current official salary.

13. No one may, in any form, directly or indirectly, interfere with the activities of the chief investment risk officer and the Investment Risk Monitoring Service of the Pension Agency, and/or make a direct or indirect impact on their activities. This paragraph shall not restrict the functions of the National Bank and the Investment Board defined by the legislation of Georgia.

14. The chief investment risk officer may be dismissed from office on the basis of an application by the Investment Board to the director of the Pension Agency.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 16 – Meetings of the Supervisory Board and procedure for holding them

1. A meeting of the Supervisory Board shall be held as appropriate, but no less than once a quarter. A meeting of the Supervisory Board may be held by using electronic communication means.

2. Meetings of the Supervisory Board shall be conducted by the chairperson of the Supervisory Board, and in his/her absence, by the acting chairperson of the Supervisory Board or another member of the Supervisory Board.

3. Each member of the Supervisory Board shall have one voting right and shall not transfer his/her own voting right to another person. The Supervisory Board shall be authorised to adopt decisions if no less than three members of the Supervisory Board are present at the meeting of the Supervisory Board. The Supervisory Board shall make a decision by a majority of votes of those present at the Supervisory Board meeting. In the case of equal votes, the vote of the chairperson of the Supervisory Board shall be decisive.

4. The Supervisory Board shall be authorised to invite an employee of the Pension Agency to a meeting of the Supervisory Board.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 17 – Meetings of the Investment Board and procedure for holding them

1. Meetings of the Investment Board shall be held as appropriate, but no less than once a quarter. Meetings of the Investment Board may be held by using electronic communication means.

2. A meeting of the Investment Board shall be conducted by the Chairperson of the Investment Board, and in his/her absence, it shall be conducted by a deputy chairperson of the Investment Board (if any) or another member of the Investment Board elected as the chairperson of the meeting.

3. Each member of the Investment Board shall have one vote and shall not transfer his/her own voting right to another person. The Investment Board shall be duly authorised to adopt decisions if no less than three members are present at a meeting of the Investment Board. The Investment Board shall make a decision by a majority of the total number of its members. In the case of equal votes, the vote of the chairperson of the Investment Board shall be decisive.

4. The director of the Pension Agency, the chief investment officer and the chief investment risk officer shall be authorised to attend the meetings of the Investment Board without a right to vote.

5. The Investment Board shall be authorised to invite any employee of the Pension Agency or any other person to a meeting of the Investment Board.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 18 – Sources of funding of the Pension Agency; annual budget of the Pension Agency

1. The source of financing of the Pension Agency activities shall be the pension assets of the participants in the form of an annual service fee for pension assets, which is expressed as a percentage of pension assets. The Pension Agency shall be authorised to determine the periodicity of withdrawal of the fee.

2. A draft annual budget of the Pension Agency shall include:

a) the budget of the investment activities, which includes the budget of the Investment Service of the Pension Agency, service commission fees to be paid to an asset management company defined by Article 28 of this Law and a specialised depository, and the expenses of the Investment Board;

b) the budget of the administrative activities, which includes the management and administration expenses of the Pension Agency.

3. The percentage of the annual service fee shall be specified in the annual budget of the Pension Agency both in total and separately for investment activities and for managerial and administrative activities.

4. The director of the Pension Agency shall, no later than 1 December of each budget year, submit a draft budget of the Pension Agency for the following year to the Supervisory Board for approval.

5. The Pension Agency may not, for financing the activities of the Pension Agency, pledge or encumber, transfer the right of ownership to a third person or otherwise alienate the sum received by the Pension Agency as an annual service fee for the pension assets from participants’ pension assets in order to meet or fulfil a claim against the Pension Agency. The said sum shall not be subject to enforcement and shall not be included in the bankruptcy assets of the Pension Agency.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 19 – Reporting and accountability by the Pension Agency

1. The Pension Agency shall be obliged to publish an annual report of activities carried out by the Pension Agency on the official website of the Pension Agency no later than 5 months from the end of the calendar year. The report shall include the following information:

a) an annual financial report in line with international standards, which has been audited by one of the four largest audit companies of the world and selected by the Parliament of Georgia. The selected audit company shall be able to continuously audit the annual financial reports only three times. The Law of Georgia on Public Procurement shall not apply to the purchases relating to the services of an audit firm for conducting an independent audit examination of the financial reports of the Pension Agency;

b) information on the total absolute earnings in the context of each investment portfolio defined in Article 27(3) of this Law, including according to classes of assets;

c) information on the value and the proportion of pension assets invested in accordance with investment portfolios defined in Article 27(4) of this Law, and targeted and factual distribution of the classes of assets;

d) information on the results of the activities of each asset management company, their targeted indicators and the rate of deviations from them – separately, for financial instruments denominated in national and in foreign currency;

e) report on all other charges, including on the commission fees for specialised depositories and the fees for other services and financial transactions in total;

f) other information defined by the statute of the Pension Agency and/or the National Bank.

2. The director of the Pension Agency shall:

a) no later than 3 months after the end of the first 6 months of a calendar year, submit to the Parliament of Georgia an overview of the activities carried out by the Pension Agency within the 6 months;

b) no later than 5 months after the end of a calendar year, submit to the Parliament of Georgia a report of the activities carried by the Pension Agency in the previous year.

3. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

4. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

5. The Pension Agency shall be authorised to publish other information (including unaudited financial reports) at intervals determined by the Pension Agency.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 20 – Internal audit

1. The Internal Audit Service shall be established within the Pension Agency, which shall be accountable only to the Supervisory Board. The head of the Internal Audit Service shall be appointed upon nomination by the Supervisory Board and may be dismissed by the director of the Pension Agency.

2. All records and documents shall be made available to the Internal Audit Service, including information on the activities of the employees of the Pension Agency and members of the Investment Board.

3. The structure, powers and procedure for the activity of the Internal Audit Service of the Pension Agency shall be defined by the statute of the Pension Agency and the charter of the Internal Audit Service.

4. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Chapter IV – Participation in the Funded Pension Scheme

 

Article 21 – Participation in the funded pension scheme

1. An employee, except for an employee who has attained the age of 60 (in the case of a male employee) or the age of 55 (in the case of a female employee) before the entry of this Law into force, shall become a participant immediately after the employer makes the first pension contribution after this article becomes effective, on the basis of Article 3(6) of this Law.

2. Employees shall have the right to refuse to participate in the funded pension scheme in accordance with this Law.

3. An employee, who has attained the age of 60 (in the case of a male employee) or the age of 55 (in the case of a female employee) before the entry of this Law into force, and a self-employed person, shall become a participant voluntarily, in accordance with this Law.

4. An employee, who has attained the age of 60 (in the case of a male employee) or the age of 55 (in the case of a female employee) before the entry of this Law into force, and a self-employed person, shall become a participant immediately after he/she makes the first pension contribution.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 22 – Refusal to participate in the funded pension scheme

1. Employees, who have attained the age of 40 by the entry into force of this Law and do not wish to be participants, shall be authorised to apply to the Pension Agency in writing and leave the funded pension scheme in accordance with the procedure determined by the Pension Agency, within 5 months after automatically joining the funded pension scheme under a mandatory procedure, but no earlier than 3 months after joining the scheme. Otherwise, the employee shall continue to be a participant.

2. Employers shall be prohibited from persuading or dissuading employees, or otherwise influencing them in relation to the refusal to participate in the funded pension scheme.

3. If an employee refuses to participate in the funded pension scheme in accordance with paragraph 1 of this article:

a) the contributions made by an employer on behalf of an employee and in favour of an employee to his/her individual retirement account and the investment income associated with these contributions, excluding respective charges, shall be taxed in accordance with the legislation of Georgia, and shall be returned to the employee under the procedure determined by the Pension Agency;

b) the contributions made by an employer in favour of an employee to the individual retirement account and the investment income associated with these contributions, excluding respective charges, shall be returned to the employer or his/her successor under the procedure determined by the Pension Agency;

c) the pension contributions made by the State in favour of an employee to his/her individual retirement account shall be transferred to the treasury account of the Pension Agency, and the investment income associated with these contributions, excluding respective charges, shall be transferred to the State Treasury Single Account under the procedure defined by the Pension Agency.

4. If an employee refuses to participate in the funded pension scheme under the procedure established by paragraph 1 of this article, he/she shall have the right to re-join the funded pension scheme at any time in accordance with this Law and the procedure defined by the Pension Agency. In such a case, he/she shall be considered as having joined the funded pension plan under a mandatory procedure. If an employee re-joins the funded pension scheme, he/she shall inform all of his/her employers about it.

5. After an employee, who has joined the funded pension scheme in accordance with paragraph 4 of this article, makes the first pension contribution on the basis of an application filed under the procedure defined by the Pension Agency, it shall result in the creation of an information record on him/her in the electronic system, which will confirm the employee’s joining the funded pension scheme and will establish the ground for activating his/her individual retirement account.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 23 – Continuity of participation in the funded pension scheme

1. An employed participant, whose receipt of the sum in the form of salary is temporarily suspended, shall temporarily suspend making pension contributions. He/she shall resume making pension contributions immediately after his/her receipt of the sum in the form of salary is resumed. If an employee stops making pension contributions due to the termination of labour/contractual relations, or maternity leave or new-born adoption leave, or temporary or long-term incapacity for work, or because he/she has no salary for any reason, the pension assets shall remain in his/her individual retirement account in accordance with this Law.

2. A self-employed participant, whose receipt of income of a self-employed person is temporarily suspended, shall temporarily suspend making pension contributions. The pension assets shall remain in his/her individual retirement account in accordance with this Law. The self-employed person shall resume making pension contributions immediately after his/her receipt of income of a self-employed person is resumed.

3. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

4. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Chapter V – Pension Assets and Investing Pension Assets

 

Article 24 – The right of a participant to pension assets

1. The pension assets, or portfolio units that are reflected in the individual retirement account of a participant shall be his/her property. The right of a participant to dispose of the said property shall arise only upon reaching retirement age or in other cases provided for by this Law.

2. The property rights of a participant/a pension recipient to pension assets/portfolio units may not be pledged or encumbered, transferred to a third person or otherwise alienated in order to meet or fulfil a claim against the participant, the Pension Agency, a special depository, an asset management company (companies) or any other person. The pension assets/portfolio units available in the individual retirement account of a participant/a pension recipient shall not be subject to enforcement and may not be included in the bankruptcy assets of the participant/pension recipient, the Pension Agency, a special depository or an asset management company (companies).

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 25 – Individual retirement accounts in the Pension Agency

1. The pension contributions and the portfolio units purchased by the pension contributions shall be reflected in the individual retirement account of a participant (including a participant who has enjoyed the right granted by Article 29 of this Law).

2. The Pension Agency shall create an individual retirement account for a participant upon his/her joining the funded pension scheme and shall provide him/her with remote electronic accessibility of information on the individual retirement account. Issues related to the creation of an individual retirement account, the methodology of calculating the value of a portfolio unit, the methodology of calculating the value of an individual retirement account, and other issues related to an individual retirement account shall be defined by the Pension Agency.

3. The value of an individual retirement account shall be calculated and the information thereon shall become accessible to the participant at least once a quarter.

4. The Pension Agency shall develop a methodology for calculating the value of pension assets and shall submit it to the National Bank for approval.

5. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

6. After a participant withdraws from the funded pension scheme, or he/she fully receives his/her pension and/or pension assets, the individual retirement account of the participant shall become inactive, but it shall not be cancelled though. The individual retirement account of a former participant/pension recipient shall remain accessible for him/her.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 26 – Specialised depository

1. The Investment Board/an asset management company provided for by Article 29 of this Law shall select a specialised depository on who it shall impose the obligation to exercise the functions defined by paragraph 6 of this article and other functions provided for by the legislation of Georgia,  and shall conclude a depository service agreement thereon with it.

2. The Investment Board/an asset management company provided for by Article 29 of this Law shall select a specialised depository through a competition (except for the case under Article 6(2)(g) of this Law). The conditions and procedures for conducting a competition (including the requirements for the preliminary selection of a specialised depository) shall be defined and approved by the Investment Board/the asset management company provided for by Article 29 of this Law. The legislation of Georgia on public procurement shall not apply to the said selection process.

[2. The Investment Board shall select a specialised depository through competition. The conditions and procedures for conducting a competition, including the requirements for the preliminary selection of a specialised depository, shall be determined and approved by the Investment Board. (Shall become effective from 1 January 2025)]

3. A specialised depository may provide services to more than one entity, but it shall register and store the pension assets of the Pension Agency and operations and records related thereto separately from its own assets and records and/or the assets and records of other entities.

4. A legal entity registered in Georgia providing specialised depository services to the Pension Agency/an asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law, must be licensed and authorised by the National Bank for storing pension assets. A legal entity registered outside Georgia providing specialised depository services to the Pension Agency/an asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law, must be licensed by a relevant regulator of another state, recognised by the National Bank, and authorised by the National Bank for storing pension assets. Such a specialised depository must be operative, insolvency proceedings must not be pending against it, and it must meet the requirements of the legislation of the state concerned.

5. A specialised depository must not act as an asset management company.

6. A specialised depository shall, considering the requirements of paragraph 13 of this article, perform the following functions:

a) receive and store securities that constitute the pension assets;

b) receive and store copies of transaction documents on the transfers and the payment of financial resources that constitute the pension assets;

c) make entries in the relevant accounts of the register of pension assets stored with the specialised depository;

d) provide the Pension Agency with all necessary information to assist the Pension Agency in fulfilling the obligations determined by this Law;

e) ensure the compliance of the documents on the acquisition and administration of the pension assets with the legislation of Georgia and other requirements established by the Pension Agency;

f) fulfil supervisory obligations with respect to the pension assets;

g) perform other functions defined by the National Bank.

7. A specialised depository agreement concluded between the specialised depository and the Pension Agency/an asset management company provided for by Article 29 of this Law must consider at least the following issues:

a) the obligations of the specialised depository;

b) the terms and form of the fulfilment of obligations by the specialised depository;

c) the amount of remuneration of the specialised depository and the procedure for calculating the remuneration;

d) other requirements established by the legislation of Georgia.

8. Where the license or authorisation/recognition of a specialised depository is revoked, or in the event of a substantial violation or the improper fulfilment of a specialised depository agreement, or the initiation of insolvency proceedings against a specialised depository, the Pension Agency/an asset management company provided for by Article 29 of this Law shall send a notification to the specialised depository on the termination of the specialised depository agreement and shall immediately notify the National Bank thereof.

9. Each change of a specialised depository shall be carried out in such a manner as to ensure the consistent provision of specialised depository services to the Pension Agency and the asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law.

10. In the case of the termination of a specialised depository agreement, the specialised depository shall transfer the pension assets stored with it and the documents related to the fulfilment of the obligations by the specialised depository to a new specialised depository within the time limits determined by the agreement or additionally agreed between the parties.

11. The pension assets placed with a specialised depository in accordance with this article shall not be its property, they may not be utilised for discharging the liabilities of the specialised depository, and they shall not be part of its assets to which the bankruptcy procedures may apply.

12. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

13. If the service of a specialised depository cannot be otherwise obtained or requires unreasonable efforts or costs, the Investment Board or an asset management company provided for by Article 29 of this Law shall be authorised to make the decision to conclude an agreement with the National Bank on purchasing the specialised depository service. On the basis of the agreement, the National Bank may perform all functions of the specialised depository defined by paragraph 6 of this article or only certain part thereof. The legislation of Georgia on public procurement shall not apply to the conclusion of the agreement provided for by this paragraph.

Law of Georgia No 5860 of 19 March 2020 – website, 23.3.2020

Law of Georgia No 2551 of 9 February 2023 – website, 27.2.2023

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 27 – Investing pension assets

1. Pension assets may be invested only in compliance with the requirements of this Law, in order to maximise real returns in an investment horizon (taking into account inflation), in the interests of participants and in accordance with good investment principles.

2. Good investment principles are:

a) the maximisation of real returns (taking into account inflation) over a long-term period, as a result of the investment of pension assets;

b) the diversification of investments;

c) the security of pension assets in the conditions of a long-term investment;

d) maintaining adequate liquidity.

3. Pension assets shall be invested in an investment portfolio with three different types of risk and expected profitability. A participant shall have the right to solely decide which investment portfolio or combination of investment portfolios best suits his/her tolerance to risk. A participant shall, within 1 month after joining the funded pension scheme, state his/her decision, by means of remote electronic access and/or an application, as to which investment portfolio or combination of investment portfolios best suits him/her.

[3. Pension assets may be invested in the 3 following investment portfolios having the riskiness and expected profitability that are different from one another:

a) the conservative (low-risk) investment portfolio;

b) the balanced (average-risk) investment portfolio;

c) the dynamic (high-risk) investment portfolio.

31. A participant/a pension recipient shall have the right to decide on his/her own which investment portfolio best suits his/her tolerance to risk. A participant/a pension recipient shall, by way of an application filed under the procedure defined by the Pension Agency, state his/her decision as to which investment portfolio best suits him/her.

32. If a participant/a pension recipient enjoys the right granted by paragraph 31 of this article, the rules provided for by paragraphs 4 and 41 of this article shall not apply to him/her. (Shall become effective from 3 January 2024)]

4. Until a participant exercises his/her right under paragraph 3 of this article, the pension assets shall be invested in accordance with the following principles:

a) the pension assets of a participant who is under the age of 40 at the time of joining the scheme – a high-risk investment portfolio;

b) the pension assets of a participant who is aged from 40 to 50 at the time of joining the scheme – an average-risk investment portfolio;

c) the pension assets of a participant who is aged 50 or over at the time of joining the scheme – a low-risk investment portfolio.

[4. The pension assets shall be invested in compliance with the following principles until a participant/a pension recipient enjoys his/her right under paragraph 31 of this article:

a) the pension assets available/reflected on the individual pension account of the participant/the pension recipient before 1 January 2028 shall be invested in the conservative (low-risk) investment portfolio;

b) the pension contributions made to the individual pension account of the participant/the pension recipient after 1 January 2028, and the pension assets of a participant having joined the funded pension scheme after 1 January 2028, shall be invested in compliance with the following principles:

b.a) the pension assets of a participant under 40 years of age shall be invested in the dynamic (high-risk) investment portfolio;

b.b) the pension assets of a participant from 40 to 50 years of age shall be invested in the balanced (average-risk) investment portfolio;

c) the pension assets of a participant of 50 or more than 50 years of age shall be invested in the conservative (low-risk) investment portfolio.

41. The age of a participant provided for by paragraph 4 of this article shall be determined as follows: the age of a participant who joins the funded pension scheme before 1 January 2028 – calculated as of 1 January 2028, and the age of a participant who joins the funded pension scheme after 1 January 2028 – calculated as of the date of his/her joining. In addition, as the age of a participant changes, the pension assets available on his/her individual pension account shall be moved to the investment portfolio defined by paragraph 4(b.a-b.c) of this article for the respective age category. If a participant enjoys the right granted by Article 33 of this Law, his/her pension assets, without regard to the age of a participant, shall be invested in the conservative (low-risk) investment portfolio. (Shall become effective from 3 January 2024)]

5. A participant may fully or partially change the investment portfolio and/or the asset management company chosen by him/her in accordance with this Law and at intervals determined by the Supervisory Board in agreement with the Investment Board. The period shall be at least 12 months. The changes may affect the funds available in an individual retirement account and/or future pension contributions.

[5. A participant/a pension recipient shall have the right to change, in accordance with this Law and the procedure defined by the Pension Agency, the investment portfolio he/she has chosen or the investment portfolio that has been automatically chosen under paragraphs 4 and 41 of this article, and which is managed by the Pension Agency.

51. The procedure for choosing and changing the investment portfolio by a participant/a pension recipient shall be defined by the Pension Agency. The said procedure shall determine, among other things, the frequency of changing the investment portfolio and the period for filing the related application to the Pension Agency by a participant/a pension recipient. The frequency of changing the investment portfolio must not be less than 12 months, except for the individual cases (if any) defined by a normative act of the Pension Agency.

52. The Pension Agency shall electronically notify/provide information to a participant two years before he/she attains the pension age regarding his/her investment portfolio, including information about the possibility of changing the investment portfolio after receiving the pension and the forms of taking the pension. The Pension Agency shall establish the rules and procedures for the payment/fixing of the pension/pension assets to/for the pension recipients, including the minimum requirements for the liquid assets in the context of each portfolio. (Shall become effective from 3 January 2024)]

6. The Investment Board, and an asset management company (companies) where so provided for by Article 29 of this Law, shall draw up an investment policy document, in consideration of the principles defined by this article, according to which the pension assets will be invested.

7. For the purposes of the investment of pension assets, an investment policy document shall clearly specify at least the following issues in the context of each type of investment portfolio:

a) investment objectives;

b) an asset placement strategy and the maximum permissible limits of deviation from the asset placement strategy for each class of assets;

c) an overall risk profile and the matrix of tolerance to individual risks, with an indication of an investment horizon of its validity;

d) the procedure for selecting, monitoring, assessing and concluding/terminating an agreement with an asset management company defined by Article 28 of this Law, a specialised depository and an entity providing other services related to the investment activities. Investments in each investment portfolio shall be planned in such a way as to expect, by the end of an investment horizon, a positive real return on the investment (taking into account inflation) with high confidence.

8. Each investment portfolio must provide for a different investment horizon to be defined by the Investment Board, and where so provided for by Article 29 of this Law, it will be defined by an asset management company (company) in accordance with the requirements established by this Law. In addition:

a) the investment horizon of the conservative (low-risk) investment portfolio must be less than 5 years;

b) the investment horizon of the balanced (average-risk) investment portfolio must exceed the investment horizon of the conservative (low-risk) investment portfolio;

c) the investment horizon of the dynamic (high-risk) investment portfolio must exceed the investment horizon of the balanced (average-risk) investment portfolio.

81. The Pension Agency, or an asset management company provided for by Article 29 of this Law shall be authorised to create, according to each type of the investment portfolios defined by this article (conservative, balanced or dynamic), and offer to the participants several, different from one another, conservative (low-risk), balanced (average-risk) or dynamic (high-risk) investment portfolios.

9. The returns on investment made by means of each investment portfolio and the efficiency of investment policy shall be assessed taking into account the riskiness of the investment portfolio compiled based on the length of investment horizon and the investments made.

10. The Investment Board, and an asset management company where so provided for by Article 29 of this Law, shall define the procedure and the periodicity for revising an investment policy document. An investment policy document must be revised at least once a year.

11. The Investment Board, and an asset management company where so provided for by Article 29 of this Law, shall consider the necessity of amending an investment policy document for the purpose of responding to significant fluctuations in financial markets and the risks caused by them.

12. The types of investment portfolios provided for by paragraph 3 of this article and the permissible investment limits, in the context of broad classes of assets, shall be defined as follows:

a) the conservative (low-risk) investment portfolio:

a.a) the financial instruments provided for by paragraph 16(a-d1) and paragraph 17(a-c1) of this article, and the corporate debt securities provided for by paragraph 16(e) and paragraph 17(d) of this article that are placed through a public offer – up to 100%;

a.b) equity securities provided for by paragraph 16(f) and paragraph 17(e) of this article – up to 20%;

b) the balanced (average-risk) investment portfolio:

b.a) the financial instruments provided for by paragraph 16(a-d1) and paragraph 17(a-c1) of this article, and the corporate debt securities provided for by paragraph 16(e) and paragraph 17(d) of this article that are placed through a public offer – up to 80%;

b.b) equity securities provided for by paragraph 16(f) and paragraph 17(e) of this article – from 20% to 40%;

b.c) other types of assets provided for by paragraph 16 and paragraph 17 of this article (except for the investment fund or sub-fund units provided for by paragraph 131 of this article) – up to 15%;

c) the dynamic (high-risk) investment portfolio:

c.a) the financial instruments provided for by paragraph 16(a-d1) and paragraph 17(a-c1) of this article, and the corporate debt securities provided for by paragraph 16(e) and paragraph 17(d) of this article that are placed through a public offer – up to 60%;

c.b) equity securities provided for by paragraph 16(f) and paragraph 17(e) of this article – from 40% to 60%;

c.c) other types of assets provided for by paragraph 16 and paragraph 17 of this article (except for the investment fund or sub-fund units provided for by paragraph 131 of this article) – up to 20%.

13. The maximum limits of placement in financial investment instruments denominated in foreign currency, in the context of investment portfolios, shall be determined as follows;

a) a low-risk investment portfolio − 20%;

b) an average-risk investment portfolio − 40%;

c) a high-risk investment portfolio − 60%.

131. For the purposes of paragraphs 12 and 13 of this article, the owning of the investment fund provided for by paragraph 16(g) or paragraph 17(f) of this article or the sub-fund units thereof shall be considered as the owning of the assets included in a portfolio of the same investment fund/sub-fund in the proportional amount if not less than 95% of the related portfolio is comprised of the assets provided for by paragraph 16(a-d1), (e) and (f) and paragraph 17(a-d) and (e) of this article. The additional requirements set by the National Bank under paragraph 19 of this article shall apply to the related assets included in a portfolio of the investment fund/sub-fund defined by this paragraph, unless otherwise provided for by a legal act of the National Bank.

14. The National Bank and the Investment Board shall be authorised to submit to the Supervisory Board recommendations, in order to prepare changes to this Law, regarding the changes of investment limits and restrictions provided for by this Law if these limits and restrictions prevent from efficiently placing the pension assets in the best interests of participants.

15. The Investment Board shall, for each asset management company defined by Article 28 of this Law (if any), approve a detailed investment guideline for each type of investment portfolio. It must include not less than the targeted indicators of return (threshold), the limited indicator of deviation of risks to the threshold with respect to the targeted indicators, permissible and prohibited investments, credit risks, the investment horizon and the rating thresholds, in accordance with the investment policy document and this Law.

16. Pension assets may be invested in the following financial investment instruments denominated in foreign currency:

a) financial resources, bank deposits and deposit certificates;

b) government securities;

c) debt securities issued by the international financial institutions;

d) securities issued by the State, and the securities issued by a municipality or a state agency, provided that they are properly secured by the  state concerned;

d1) mortgage-backed securities issued by the commercial banks licensed by the state bank regulator;

d2) co-participation in a loan co-financed by the international financial institutions;

e) corporate debt securities (except for the securities provided for by sub-paragraph d1 of this paragraph) that have been registered by a relevant regulator and placed through a public or private offer;

f) shares of enterprises or global depository receipts, which are registered by a relevant regulator of the capital market of the state and are placed through a public offer, and trade in which is carried out on a stock exchange, provided that they are continuously supervised by a relevant regulator;

g) units of the investment fund licensed/authorised/registered by a relevant state regulator and/or subject to the supervision of a relevant state regulator (including an investment fund engaged in trading at a stock exchange, a private capital investment fund, a venture capital investment fund or a real estate investment fund);

h) other financial instruments and/or non-financial assets that may be allowed by the National Bank for investment.

17. Pension assets may be invested only in the following financial investment instruments denominated in national currency:

a) financial resources, bank deposits and deposit certificates;

b) government securities, securities issued by a municipality;

c) debt securities issued by the international financial institutions;

c1) mortgage-backed securities issued by the commercial banks licensed by the National Bank;

d) corporate debt securities (except for the securities provided for by sub-paragraph c1 of this paragraph) that have been registered by a relevant regulator in Georgia and placed through a public or private offer;

d1) co-participation in a loan co-financed by the international financial institutions;

e) shares of enterprises, which are placed through a public offer in the list of stock exchanges licensed in Georgia or other state and the continuous supervision of which is carried out by a relevant regulator;

f) units of an investment fund authorised/registered by the National Bank (including a private capital investment fund, a venture capital investment fund or a real estate investment fund);

g) other financial instruments and/or non-financial instruments that may be allowed by the National Bank for investment.

18. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

19. The National Bank shall be authorised to establish additional requirements (including the minimum permissible credit rating) for any type of a financial investment instrument and/or issuer provided for by this article.

20. Pension assets shall not be invested:

a) in assets, the alienation of which is not permitted by law;

b) in options, other agreements related to futures and forward transactions and securities and financial assets, except for derivatives to be used for a hedging strategy, which serve for the reduction of risks, but at the same time, do not increase open positions. The National Bank shall be authorised to set additional requirements for the derivatives to be used for the hedging strategy provided for by this sub-paragraph;

c) in immovable property or tangible assets;

d) in any property of an asset management company, which manages the pension assets, of a member of the Supervisory Board , a member of the Investment Board or a person affiliated therewith;

e) in the securities issued by an asset management company, which manages the pension assets, or a person affiliated therewith;

e.b) a specialised depository providing services to the Pension Agency and/or to an asset management company, or a person affiliated with a specialised depository;

f) in other financial instruments and/or non-financial instruments determined by the National Bank.

21. More than 5% of the pension assets may not be invested in the financial investment instruments issued by one issuer. The National Bank shall be authorised to establish a rule different from the one defined by this paragraph in relation to the investment fund engaged in trading at a stock exchange and an issuer of such an investment fund.

22. The following shall be inadmissible, in the context of the pension assets that are managed by the Pension Agency/an asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law:

a) owning of totally more than 20% of the financial investment instruments in circulation of one issuer;

b) more than 20% of co-participation within transactions of the international financial institutions provided for by paragraph 16(d2) and paragraph 17(d1) of this article.

221. When making an investment, any investment decision must comply with the limits/requirements defined by this article. If an investment portfolio exceeds the limits/requirements defined by this article and that incompliance is not caused by a new investment decision, the Pension Agency/an asset management company provided for by Article 29 of this Law shall ensure the compliance of the investment portfolio with the requirements defined by this Law within 6 months.

222. When calculating the limits defined by this article only open (non-hedged) positions shall be considered.

223. The limits defined by paragraph 21 of this article shall be calculated in the context of each of the investment portfolios that are managed by the Pension Agency/an asset management company (companies) provided for by Article 29 of this Law.

23. The restrictions provided for by paragraphs 21 and 22 of this article shall not apply to the financial resources, bank deposits, deposit certificates and mortgage-backed bonds, and to the securities issued by the international financial institutions that are recognised by the National Bank or the Government of Georgia and have no less than AA- or its equivalent credit rating.

24. The pension assets may not be alienated to:

a) an asset management company which provides services to these pension assets;

b) a member of the Supervisory Board or a member of the Investment Board;

c) any person who is affiliated with the asset management company, a member of the Supervisory Board or a member of the Investment Board (if such affiliation can be identified).

241. The restrictions set by paragraphs 20(d) and 24 of this article and Article 35(3) shall not apply to a transaction concluded with the securities by the Pension Agency/an asset management company, the other party of which, on behalf/in favour of a beneficiary, is a financial institution licensed by the National Bank or by a regulator of another state. In addition, based on the habits settled of the securities market, the identity of that beneficiary is unknown to the Pension Agency/the asset management company.

25. An asset management company shall not issue a loan or a guarantee in favour of the person referred to in paragraph 24(d) of this article.

26. The Pension Agency/an asset management company shall exercise all the rights based on the financial investment instruments under its management in the interests of the participants and their heirs.

Law of Georgia No 5860 of 19 March 2020 – website, 23.3.2020

Law of Georgia No 7008 of 15 July 2020 – website, 28.7.2020

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 28 – Asset management company

1. The Investment Board shall be authorised to make a decision on the transfer of pension assets for management to an asset management company defined by this article, in compliance with the criteria and procedures established by the legislation of Georgia and thereby. In such case, the Pension Agency shall conclude a respective agreement with an asset management company.

2. An asset management company shall be obliged to manage pension assets in accordance with an asset management agreement and a detailed investment guideline approved by the Investment Board, which shall be prepared on the basis of an investment policy document.

3. An asset management company, which is registered in Georgia, must be a licensed legal entity authorised by the National Bank for the management of pension assets. The said asset management company must have continuously carried out activities for the past 3 years, and insolvency proceedings or licence/authorisation revocation procedures must not be pending against it.

4. For the purposes of this article, the National Bank shall be authorised to establish additional requirements for an asset management company licensed in Georgia.

5. An asset management company that is registered outside Georgia shall meet the following requirements:

a) it must be licensed by a relevant regulator of the state where it is registered, and it must be recognised by the National Bank;

b) it must have continuously carried out activities for the past 10 years, and insolvency proceedings or licence suspension or revocation procedures must not be pending against it;

c) it must not be a person affiliated with a member the Supervisory Board or a member of the Investment Board;

d) (Deleted – 1.11.2023, No 3601);

e) it shall have at least 3 years of experience of managing the accumulated assets of third persons (private and institutional).

6. The National Bank shall be entitled to establish additional requirements for an asset management company registered outside Georgia.

7. The Investment Board shall select one or more asset management companies through transparent selection procedures. The Investment Board shall establish the procedures and criteria for selecting asset management companies.

8. The pension assets placed with an asset management company under this article shall not be its property; they may not be used for fulfilling the obligations of the asset management company; they shall not be part of its assets to which insolvency procedures may apply.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 29 – Right to select an asset management company (companies)

1. An employee, who remains a participant by virtue of the right provided for by Article 22 of this Law, as well as a self-employed person who voluntarily joins a funded pension scheme, shall have the right to select an asset management company (companies) for managing the full amount or part of the pension assets and/or pension contributions available in his/her individual retirement account.

2. In addition to a participant provided for by paragraph 1 of this article, any other participant shall have the right to select an asset management company (companies) for managing only part of the pension assets available in his/her individual retirement account that have been accumulated from the amount received as a taxable annual salary that exceeds GEL 60 000.

3. If a participant does not exercise a right as granted under paragraphs 1 and 2 of this article, his/her pension assets shall be invested by the Pension Agency in accordance with the procedure established by this Law.

4. The National Bank shall establish the eligibility criteria for asset management companies, in relation to the asset management companies defined in this article.

5. The Pension Agency shall, in accordance with the criteria established by the National Bank, determine the list of asset management companies which shall have an opportunity to manage the pension assets provided for by this article.

6. A participant shall select an asset management company by means of remote electronic access or on the basis of an application developed by the Pension Agency, which he/she shall complete and submit in writing.

7. The Pension Agency shall determine the procedures and conditions for transferring pension assets for management to an asset management company, and the maximum amount of service fee and the periodicity of transferring pension assets.

8. Asset management companies and investments shall be subject to an investment policy document and the provisions of this Law that are related to the investment of pension assets.

9. If a participant selects an asset management company in accordance with this article, the asset management company shall transfer the pension assets for storage to a specialised depository, which shall not be a person affiliated with the asset management company and shall meet the requirements established by this Law.

 

[ Article 29 – Right to select an asset management company (companies)

1. A participant shall have the right to transfer the pension assets available in his/her individual retirement account and future pension contributions to an asset management company for management. The asset management company shall invest the pension assets provided for by this paragraph in an investment portfolio that it has set up in accordance with Article 27 of this Law and which has been chosen by the participant.

2. The asset management company shall manage the pension assets in accordance with the investment policy document that it has prepared in accordance with Article 27 of this Law. The provisions of this Law that refer to the investment of the pension assets, shall accordingly apply to the asset management company provided for by this article.

3. The provisions of Article 28(3-5) of this Law shall accordingly apply to the asset management company provided for by this article. The Pension Agency shall publish on its official website the list of the asset management companies that are authorised/recognised under this Law, and which the Pension Agency has concluded the related administrative service agreement with.

4. A participant shall choose an asset management company and an investment portfolio, and shall change an asset management company and/or an investment portfolio in accordance with paragraph 6 of this article through an electronic system, under the procedure defined by the Pension Agency.

5. The Pension Agency shall define the procedures for transferring the pension assets for management to an asset management company, the standard conditions of an administrative service agreement to be concluded with an asset management company by the Pension Agency, the maximum amount of the annual administrative service fee, the frequency of transferring pension assets and the main means of information exchange.

6. A participant shall the right to change the asset management company and/or the investment portfolio he/she has chosen (including to transfer the pension assets available in his/her individual retirement account and future pension contributions to another asset management company provided for by this article or the Pension Agency for management) in accordance with this Law and the procedure defined by the Pension Agency. The said procedure shall determine the frequency of changing the asset management company and the investment portfolio, and the time limit for a participant to submit (communicate) the related information to the Pension Agency. The frequency of changing an asset management company and an investment portfolio must not be less than 12 months.

7. If a participant chooses an asset management company under this article, the asset management company must transfer the pension assets for storage to a specialised depository. The asset management company shall be authorised to choose a specialised depository independently. The said specialised depository may at the same time be the specialised depository selected by the Pension Agency. The provisions of Article 26(3-11) of this Law shall accordingly apply to the specialised depository provided for by this paragraph and to the services provided thereby.

8. The pension assets placed with an asset management company under this article shall not be its property; they may not be used for fulfilling the obligations of the asset management company, and they shall not be part of its assets to which insolvency procedures may apply.

9. The National Bank shall be authorised to establish compliance criteria and/or additional requirements for the asset management company provided for by this article.

10. If a participant/a pension recipient shall not exercise the right granted by paragraph 1 of this article, the Pension Agency shall invest the pension assets of the participant/pension recipient under the procedure established by this Law. (Shall become effective from 1 January 2025)]

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 30 – (Deleted)

Law of Georgia No 2551 of 9 February 2023 – website, 27.2.2023

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 31 – Annual reports for participants

1. The Pension Agency shall, at least once a quarter, provide a participant with information on the total value of the pension assets available in his/her individual retirement account, which shall indicate the dates of making pension contributions and the return on investment. This information may be communicated to a participant through an electronic system. The procedure and the way of providing information to a participant shall be defined by the Pension Agency in accordance with the legislation of Georgia.

2. Upon the request of a participant, the Pension Agency shall be obliged to provide the participant with written information on the value of total pension assets available in his/her individual retirement account.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 32 – Fixing and payment of pensions at retirement age

1. A participant, after he/she reaches the retirement age, shall have the right to apply to the Pension Agency under the procedure defined by the Pension Agency, and receive the value corresponding to the total pension assets available in his/her individual retirement account, by means of a lump-sum payment or a programmed withdrawal.

2. A participant, after he/she reaches the retirement age, shall also have the right to apply to the Pension Agency under the procedure defined by the Pension Agency, and request that he/she purchase an insurance annuity product by means of the pension assets available in his/her individual retirement accounts in order to receive the pension.

3. The Pension Agency shall be entitled to determine another form of issuing to the participant, as a pension, the pension assets available in his/her individual retirement account and provide the participants with this form.

4. A participant shall be entitled to receive the total amount of the value of the pension assets from his/her individual retirement account, if he/she reached the retirement age no later than 5 years after the date of commencement of making pension contributions.

5. The pension Agency shall set the limit of the value of total pension assets, within which a participant shall have the right to receive a pension by means of a lump-sum payment.

6. A participant shall receive the total amount of money corresponding to the pension assets available in his/her individual retirement account after he/she applies to the Pension Agency under the procedure defined by the Pension Agency, and the Pension Agency makes the decision provided  for by paragraph 15 of this article.

7. The director of the Pension Agency, in agreement with the Supervisory Board shall, on the basis of the statistical data on life expectancy, approve the procedures and conditions for defining the periodicity of programmed withdrawals for the purpose of paying the pension assets to the participants that are not entitled to withdraw pension assets in accordance with paragraphs 4 and 5 of this article.

8. In order to calculate the amount of money to be paid through programmed withdrawal, the value of the total pension assets available in the individual retirement account of a participant at the time of retirement shall be divided by the remaining life expectancy of the participant, which shall be based on the data of the Legal Entity under Public Law called the National Statistics Office of Georgia on the age distribution and life expectancy of the population.

9. The amount of money to be paid through programmed withdrawal shall be calculated annually, in the month when the age of the participant changes. The schedule of payments shall not be different on the grounds of the state of health, race, religious beliefs, gender, or nationality of a participant or any other discriminatory grounds.

10. The Pension Agency shall notify a participant of the approaching of his/her retirement age through an electronic system 6 months before the retirement age and shall ensure his/her access to the standard application form.

11. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

12. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

13. After reaching the retirement age, a participant shall have the right, but shall not be obliged though, to request, on account of reaching the retirement age, and receive the pension under the procedure defined by the Pension Agency. If the participant fails to exercise that right after reaching the retirement age, the employer and the State shall make pension contributions in his/her favour until the participant makes the request for the pension in accordance with this Law and the procedure defined by the Pension Agency.

14. A participant may not continue making pension contributions after he/she starts receiving pension.

15. The Pension Agency shall make the decision on fixing a pension not later than 30 calendar days from the date when a participant files an application to it for retiring on pension under the procedure defined by the Pension Agency, and it shall start paying out/paying a pension not later than 30 calendar days after making the decision on fixing the pension/pension assets. After the Pension Agency makes the decision on fixing the pension, a participant’s status shall change and he/she shall become a pension recipient.

16. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

17. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 33 – Fixing and payment of pension in the case of disability of a participant

1. A participant shall be entitled to receive a pension before reaching retirement age due to his/her disability, provided that he/she is granted an appropriate status in accordance with the legislation of Georgia. In this case, the participant shall receive a pension in one of the forms provided for by Article 32(1) and (2) of this Law.

2. The Pension Agency shall determine the forms and procedures on the basis of which a participant shall exercise the right granted under this article and request a pension before he/she reaches retirement age.

3. The Pension Agency shall make the decision on fixing a pension on the ground of disability and shall start paying out/paying the pension under the procedure and within the period defined by Article 32(15) of this Law.

[4. After a participant withdraws from the funded pension scheme on account of the fixing a pension by means of a lump-sum payment on the ground of disability, he/she shall have the right to re-join the funded pension scheme at any time in accordance with this Law and the procedure defined by the Pension Agency. In this case, he/she shall be considered to have joined the funded pension scheme on a mandatory basis. In addition, the participant shall no longer have the right to request, under the procedure established by this Law, the fixing and payment of a pension on the ground of disability. If a participant re-joins the funded pension scheme, he/she shall notify all of his/her employers thereof. (Shall become effective from 3 January 2024)]

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 34 – Transfer of pension assets to the heir of a participant

1. If a participant dies, the amount corresponding to the pension assets available in his/her individual retirement account shall be transferred to his/her heir (heirs) in accordance with the procedures determined by this Law and other legislative and subordinate normative acts of Georgia.

2. Pension assets may be transferred to a heir of a participant by means of a lump-sum payment and/or by transferring them to the individual retirement account of the heir of a deceased participant, as per the choice of the heir.

3. The heir of a participant shall submit a claim to the Pension Agency in accordance with the rules (procedures) approved by the Pension Agency.

4. The Pension Agency shall, after it receives a claim from the heir of a deceased participant for transferring the pension assets to him/her and the documentation certifying the legitimacy of that claim, under the procedure defined by the Pension Agency, make the decision on transferring the pension assets to the heir of the deceased participant, within the period defined by Article 32(15) of this Law, and shall transfer to the heir the pension assets available on the individual pension account of the deceased participant in one of the manners provided for by paragraph 2 of this article, as per the choice of the heir.

5. (Deleted – 1.11.2023, No 3601).

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 341 – Receipt of the pension assets by a participant when permanently leaving Georgia

1. If the participant’s citizenship of Georgia has been terminated and/or he/she has lost his/her permanent residence permit in Georgia, he/she shall have the right to claim for receiving the value corresponding to the pension assets available on his/her individual pension account by means of a lump-sum payment. This claim shall be allowed if it is confirmed that the participant is no longer a citizen of Georgia and/or he/she no longer has the permanent residence permit in Georgia.

[2. If a person, who has enjoyed the right provided for by paragraph 1 of this article, has obtained Georgian citizenship and/or a permanent residence permit in Georgia again, it shall be mandatory to make a pension contribution on behalf and in favour of this person in accordance with this Law. If a participant obtains Georgian citizenship and/or a permanent residence permit in Georgia again, he/she shall notify all of his/her employers thereof. (Shall become effective from 3 January 2024)]

3. The Pension Agency shall make the decision on paying out the value corresponding to the pension assets available on the individual pension account of a participant on the ground of his/her permanently leaving Georgia, and shall transfer the value corresponding to the pension assets to the participant within the period defined Article 32(15) of this Law. The sum to be transferred to the participant on the ground of his/her permanently leaving Georgia shall be subject to taxation under the legislation of Georgia.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Chapter VI – Breach of Fiduciary Duty and its Consequences

 

Article 35 – Breach of fiduciary duty

1. A fiduciary shall manage pension assets only in the interests of participants and their heirs, with due consideration of the requirements established by this Law. Protecting other interests shall be a breach of fiduciary duty. A fiduciary, when performing his/her/its duties, shall be obliged to:

a) act in good faith;

b) act with the care that a reasonably prudent person would exercise in a similar position and under similar circumstances;

c) act with the belief that his/her/its actions are in the best interest of the owners of the pension assets.

2. If a fiduciary does not have the knowledge necessary to make a decision, or the capacity to conduct an expert examination, he/she shall seek an opinion on this matter from a specialist with appropriate qualifications in the relevant field.

3. A violation by a fiduciary of only the obligation defined by this article (including the use of the pension assets in his/her/its favour or in favour of persons affiliated with him/her/it, or the conclusion of a transaction related to the pension assets (except for a transaction concluded by the Pension Agency or the asset management company at a stock exchange within the investment activities with the use of the pension assets), the other party of which is a person affiliated with the fiduciary) shall be considered as a breach of fiduciary duty.

4. An action of a fiduciary performed in the process of carrying out investment activities in compliance with the requirements established by this article shall not be a breach of fiduciary duty, irrespective of its consequences.

5. Liability as provided for by the legislation of Georgia shall be imposed on a person for breaching fiduciary duty.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 36 – Consequences of a breach of fiduciary duty

1. The Pension Agency may request a fiduciary to compensate for damage caused by their breach of fiduciary duty.

2. The compensation for damage caused by a breach of fiduciary duty shall be regulated by the legislation of Georgia.

3. The funds recovered as a result of compensation for damage caused by a breach of fiduciary duty shall be transferred to the individual retirement account of the respective participant or his/her heir, in proportion to the damage caused by the breach of fiduciary duty.

 

Article 37 – Interference by the employer in the process of the employee’s joining the funded pension scheme and a violation by an employer of the obligation to make a pension contribution

1. Interference by the employer in the process of the employee’s joining the funded pension scheme shall be a violation of this Law.

2. A violation (non-fulfilment and/or improper fulfilment) by an employer of the obligation to pay a pension contribution, or a failure of an employee provided for by Article 3(6)(d) of this Law to make a pension contribution in accordance with this Law, or a failure of the employer to compensate an employee for the pension contribution in the case provided for by Article 3(6)(d) of this Law, shall be a violation of this Law and shall carry the imposition of administrative liability.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Chapter VII – Transitional and Final Provisions

 

Article 38 – Transitional provisions

1. By 15 August 2018, the Government of Georgia shall ensure the approval of the statute of the Legal Entity under Public Law called the Pension Agency.

2. By 15 September 2018, the Supervisory Board shall ensure the appointment of a director of the Legal Entity under Public Law called the Pension Agency in accordance with the procedure established by this Law.

3. By 1 December 2018, the National Bank shall ensure the adoption of the legal acts provided for by this Law.

4. By 1 December 2018, the Legal Entity under Public Law called the Pension Agency shall ensure the adoption of the legal acts provided for by this Law.

5. The Supervisory Board shall be deemed duly constituted consisting of three members before a chairperson of the Investment Board is elected.

6. The first chairperson of the Supervisory Board shall be elected by the Government of Georgia.

7. One hundred per cent of the budget of the Pension Agency for the first three years shall be financed from the State Budget of Georgia. The expenses of the Pension Agency for the following 10 years shall not exceed 0.5 % of the pension assets, and after this period elapses, 0.25%.

8. The Parliament of Georgia shall elect two members of the first composition of the Investment Board provided for by Article 12(1) of this Law for a period of 3 years.

9. Within 5 years of the entry into force of this Law, pension assets shall be invested only in a low-risk investment portfolio.

91. The Legal Entity under Public Law – the Pension Agency shall, before 1 September 2024, ensure the compliance of the balanced (average-risk) investment portfolio with Article 27(12)(b) of this Law, and the compliance of the dynamic (high-risk) investment portfolio with Article 27(12)(c) of this Law.

10. Within 5 years of the entry into force of this Law, the limit for the investment of pension assets (except for financial resources and bank deposits) in the securities issued by one issuer referred to in Article 27(21) shall be 15%.

11. The activities of the Selection Commission shall be financed from the State Budget of Georgia in the first year.

12. Within 9 months of the entry into force of this Law, the Ministry of Finance of Georgia shall submit to the Government of Georgia a package of legislative amendments related to the indexation of state pensions, to ensure the maintenance of the wage replacement rate.

13. The Government of Georgia shall determine a procedure defined in this Law for ensuring the fulfilment of an obligation provided for by the funded pension scheme, to be fulfilled in 2019 with respect to the funding contributions to be made in the scheme by the State, as well as the co-funding contributions by an employer in the case of persons employed in budgetary organisations.

14. The Pension Agency shall, before the entry of Article 71 of this Law into force, ensure the development and approval of the procedure provided for by Article 71(6) of this Law.

15. Persons (except for an employee provided for by Article 3(6)(d) of this Law and the employer of that employee), who have violated the obligation to make a pension contribution defined by this Law before the entry of Article 71 of this Law into force but will fully comply with it not later than 60 days after the entry of Article 71 of this Law into force, shall not be subject to fining under the same article.

Law of Georgia No 3601 of 1 November 2023 – website, 20.11.2023

 

Article 39 – Entry into force of this Law

1. This Law, except for Articles 7, 21 and 29, shall enter into force upon its promulgation.

2. Articles 7 and 21 of this Law shall enter into force on 1 January 2019.

3. Article 29 of this Law shall enter into force on 1 January 2021.

 

 

President of Georgia                                 Giorgi Margvelashvili

Kutaisi

21 July 2018

No 3303- რს