Document structure
View explanations
Referenced documents
Document Highlights
Consolidated publications
Return back Initial version (29/12/2010 - 07/12/2017)
ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების შესახებ
1. ეს კანონი აწესრიგებს ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების სამართლებრივ დაცვასა და გამოყენებასთან დაკავშირებულ ურთიერთობებს და ვრცელდება სასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების ცხოველთა და მცენარეთა ყველა ახალ გვარსა და სახეობაზე.
2. აკრძალულია გენური ინჟინერიის მეთოდების გამოყენება სანაშენე მეცხოველეობასა და მცენარეულ გასამრავლებელ მასალაში.
ამ კანონში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:
ა) სელექციონერი:
ა.ა) პირი, რომელმაც გამოავლინა და გააუმჯობესა ან რომელმაც გამოიყვანა ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიში;
ა.ბ) ამ ქვეპუნქტის „ა.ა“ ქვეპუნქტში აღნიშნული პირის სამუშაოს მიმცემი ან დავალების გამცემი;
ა.გ) ამ ქვეპუნქტის „ა.ა“ ან „ა.ბ“ ქვეპუნქტში აღნიშნული პირის უფლებამონაცვლე;
ბ) განაცხადი – ამ კანონის მოთხოვნების შესაბამისად გაფორმებული, ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის გაცემისათვის აუცილებელი საბუთების ერთობლიობა;
გ) მოწმობა – ამ კანონის შესაბამისად ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და სელექციონერის უფლების დამადასტურებელი, დამცავი დოკუმენტი;
დ) ცხოველის ჯიში – ცხოველთა ჯგუფი, რომელსაც, დაცვისუნარიანობის მიუხედავად, აქვს გენეტიკურად განპირობებული კონსტიტუციურ-ექსტერიერული ნიშან-თვისებები; ამასთანავე, ზოგი მათგანი სპეციფიკურია და განასხვავებს მას სხვა ცხოველთა ჯგუფებისაგან. ჯიში შეიძლება წარმოდგენილი იყოს მდედრი ან მამრი ინდივიდით ან სანაშენე მასალით;
ე) ცხოველის ჯიშის დაცვის კატეგორიები – ტიპი, ხაზი;
ვ) სანაშენე ცხოველი – ჯიშის აღწარმოებისა და გამრავლებისათვის გათვალისწინებული ცხოველი;
ზ) სანაშენე მასალა – სანაშენე ცხოველი, მისი თესლი და ემბრიონი;
თ) საწარმოო დანიშნულების ცხოველი – ცხოველი, რომელიც გამოიყენება ჯიშის აღწარმოების მიზნებისაგან განსხვავებული მიზნებისათვის;
ი) საწყისი ჯიში – სელექციონერის მიერ ახალი ჯიშის გამოსაყვანად შერჩეული ცხოველის ან/და მცენარის ჯიში;
კ) მცენარის ჯიში – მცენარეთა ჯგუფი, ცნობილი ბოტანიკური ტაქსონის უდაბლესი საფეხურის ფარგლებში, რომელიც, მიუხედავად იმისა, აკმაყოფილებს თუ არა სრულად სელექციონერის უფლების მინიჭების პირობებს, შესაძლებელია განისაზღვროს მოცემული გენოტიპით ან გენოტიპთა კომბინაციით განპირობებულ მახასიათებელთა გამომჟღავნებით, განსხვავდება სხვა მცენარეთა ჯგუფებისაგან მითითებული განპირობებული მახასიათებლებიდან სულ მცირე ერთის გამომჟღავნებით და შეიძლება განხილულ იქნეს მთლიანად მისი უცვლელად კვლავწარმოებისათვის გამოდგომის თვალსაზრისით;
ლ) გასამრავლებელი მასალა – მცენარის ჯიშის გამრავლებისათვის განკუთვნილი თესლი, მცენარე ან მისი ნაწილი;
მ) მოსავალი – მცენარის ჯიშის გამრავლების შედეგად მიღებული ნებისმიერი სახის პროდუქტი;
ნ) მცენარეთა ახალი ჯიშების დაცვის საერთაშორისო კონვენცია – 1961 წლის 2 დეკემბრის „მცენარეთა ახალი ჯიშების დაცვის საერთაშორისო კონვენცია“;
ო) კავშირი – მცენარეთა ახალი ჯიშების დაცვის კავშირი, რომელიც დაფუძნებულია მცენარეთა ახალი ჯიშების დაცვის საერთაშორისო კონვენციით.
1. ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნული ცენტრი – „საქპატენტი“ (შემდგომში – „საქპატენტი“) უზრუნველყოფს სელექციონერისათვის სელექციონერის უფლების მინიჭებას და ოფიციალური ბიულეტენის გამოცემის გზით საზოგადოების ინფორმირებას ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშების განაცხადებისა და სელექციონერის უფლების მინიჭების შესახებ.
2. განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის გამოცდას საქართველოში ახორციელებს საჯარო სამართლის იურიდიული პირის – აკრედიტაციის ერთიანი ეროვნული ორგანოს – აკრედიტაციის ცენტრის მიერ აკრედიტებული პირი საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მიერ დამტკიცებული მოთხოვნებისა და გამოცდის მეთოდების შესაბამისად, დაკვეთის საფუძველზე. აღნიშნული გამოცდის შედეგების საფუძველზე საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან არსებული მუდმივმოქმედი საექსპერტო საბჭო გასცემს დასკვნას ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე. ამ პროცედურების განხორციელებისათვის პასუხისმგებელია საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრო.
3. „საქპატენტს“ შეუძლია ცხოველის ახალ ჯიშზე სელექციონერის უფლების მინიჭების შესახებ გადაწყვეტილება მიიღოს სხვა ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს ან სელექციონერის მიერ ცხოველის ახალი ჯიშის განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე ჩატარებული გამოცდის შედეგების საფუძველზე, ხოლო მცენარის ახალ ჯიშზე სელექციონერის უფლების მინიჭების შესახებ გადაწყვეტილება – კავშირის წევრი სხვა ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს ან სელექციონერის მიერ მცენარის ახალი ჯიშის განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე ჩატარებული გამოცდის შედეგების საფუძველზე.
სელექციონერის განსაკუთრებული უფლების მოქმედების ვადაა „საქპატენტის“ მიერ ახალი ჯიშის დარეგისტრირების დღიდან:
ა) 25 წელი – მცენარის ახალ ჯიშზე, გარდა ამ მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ჯიშებისა;
ბ) 30 წელი – ვაზის, მერქნიან, ხეხილოვან, დეკორატიულ, ჩაის, სუბტროპიკული კულტურებისა და ტყის მცენარეთა ახალ ჯიშებზე (მათ შორის, საძირეებისა);
გ) 30 წელი – ცხოველის ახალ ჯიშზე.
თავი II. სელექციონერი და მოწმობის მფლობელი
1. სელექციონერს ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის „საქპატენტში“ რეგისტრაციისა და მოწმობის გაცემის შედეგად წარმოექმნება სელექციონერის განსაკუთრებული (ქონებრივი) უფლებები.
2. თუ სელექციონერი მოითხოვს, „საქპატენტი“ ვალდებულია არ გამოაქვეყნოს მისი სახელი.
3. თუ ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიში გამოვლენილ და გაუმჯობესებულ იქნა ან გამოყვანილ იქნა რამდენიმე ფიზიკური პირის ერთობლივი ინტელექტუალური შემოქმედების შედეგად, თითოეული მათგანი მიიჩნევა თანასელექციონერად.
4. თანასელექციონერთა შორის ურთიერთობები განისაზღვრება ხელშეკრულებით.
1. ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის მიღების უფლება აქვს სელექციონერს.
2. რამდენიმე ფიზიკური პირის ერთობლივი ინტელექტუალური შემოქმედების შედეგად გამოვლენილი და გაუმჯობესებული ან გამოყვანილი ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის მიღების უფლება აქვს როგორც ყველა სელექციონერს ერთად, ისე ცალკეულ მათგანს რეგისტრაციასა და მოწმობის მიღებაზე დანარჩენი სელექციონერების წერილობითი უარის შემთხვევაში.
1. თუ ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის გამოვლენა და გაუმჯობესება ან გამოყვანა დაკავშირებულია მუშაკის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობების ან სპეციალური დავალების შესრულებასთან, ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის მიღების უფლება აქვს სამუშაოს მიმცემს, თუ ასეთი დავალება სასელექციო საქმიანობას ითვალისწინებს და თუ მუშაკსა და სამუშაოს მიმცემს შორის დადებული ხელშეკრულებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული. თუ ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციის შედეგად გაცემული მოწმობა სამუშაოს მიმცემს ეკუთვნის, მუშაკს უფლება აქვს, ურთიერთშეთანხმების საფუძველზე, სამუშაოს მიმცემისაგან მიიღოს ახალი ჯიშის გამოყენების ფარდი გასამრჯელო.
2. თუ ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის გამოვლენა და გაუმჯობესება ან გამოყვანა დაკავშირებული არ არის მუშაკის მიერ სამსახურებრივი მოვალეობების ან სპეციალური დავალების შესრულებასთან, ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის მიღების უფლება აქვს მუშაკს. ამ შემთხვევაში სამუშაოს მიმცემს განაცხადის შეტანის დღიდან ეკუთვნის ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების ლიცენზიის მიღების ან/და ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციიდან და მოწმობის გაცემიდან გამომდინარე სელექციონერის განსაკუთრებული უფლებების შესყიდვის უპირატესი უფლება.
თუ სამუშაოს მიმცემი უარს ამბობს ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციასა და მოწმობის მიღებაზე, რეგისტრაციისა და მოწმობის მიღების უფლება აქვს მუშაკს.
თუ „საქპატენტში“ ცხოველის ან/და მცენარის ერთ ახალ ჯიშზე სხვადასხვა დროს შეტანილია ორი ან ორზე მეტი განაცხადი, რეგისტრაცია და მოწმობის გაცემა ხდება პირველი განმცხადებლის სახელზე.
თავი III. ცხოველის და მცენარის ახალი ჯიშების დაცვისუნარიანობა
1. ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიში რეგისტრირდება და გაიცემა მოწმობა, თუ ის აკმაყოფილებს დაცვისუნარიანობის კრიტერიუმებს.
2. ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიშის დაცვისუნარიანობის კრიტერიუმებია: სიახლე, განსხვავებულობა, ერთგვაროვნება, სტაბილურობა.
1. ცხოველის ჯიშს აქვს სიახლე, თუ განაცხადის შეტანის დღისათვის ამ ჯიშის სანაშენე ცხოველი ან სანაშენე მასალა სელექციონერის მიერ ან მისი თანხმობით არ გასხვისებულა გამოყენებისათვის ან/და სხვა გზით არ გადასცემია მესამე პირს.
2. ცხოველის ჯიშის სიახლეზე გავლენას არ მოახდენს, თუ ამ ჯიშისაგან წარმოებულ სანაშენე ცხოველს ან სანაშენე მასალას სხვა პირი გამოიყენებს:
ა) სელექციონერისათვის ზიანის მიყენების მიზნით;
ბ) ცხოველის ჯიშის საკონკურსო ან საწარმოო გამოცდის ჩასატარებლად;
გ) ცხოველის ჯიშის გასავრცელებლად დაშვების, ხარისხის დადგენის ან სხვა სახის შემოწმების ჩატარების მიზნით.
3. ცხოველის ჯიშის სიახლეზე გავლენას არ მოახდენს, თუ ამ მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ და „გ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში მიღებული ნამეტი პროდუქტი გამოიყენება ცხოველის ჯიშისაგან წარმოებულ პროდუქტად აღიარების გარეშე.
1. მცენარის ჯიშს აქვს სიახლე, თუ განაცხადის შეტანის დღისათვის ამ ჯიშის გასამრავლებელი მასალა სელექციონერის მიერ ან მისი თანხმობით არ გასხვისებულა გამოყენებისათვის ან/და სხვა გზით არ გადასცემია მესამე პირს.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის მოთხოვნების მიუხედავად, სელექციონერის უფლების მინიჭება აგრეთვე შესაძლებელია მცენარის იმ ჯიშისათვის, რომელიც ამ კანონის ამოქმედების დღისათვის აღარ არის ახალი, იმ პირობით, რომ განაცხადი „საქპატენტში“ შეტანილია ამ კანონის ამოქმედების დღიდან ერთი წლის განმავლობაში და დაკმაყოფილებულია ქვემოთ მოყვანილი ერთ-ერთი პირობა:
ა) მცენარის ჯიში შეტანილი იყო ვაჭრობისათვის დაშვებულ მცენარეთა ეროვნულ კატალოგში;
ბ) კავშირის წევრ რომელიმე ქვეყანაში მცენარის ჯიში დაცული იყო სელექციონერის უფლებით, ან კავშირის წევრ რომელიმე ქვეყანაში წარდგენილი იყო განაცხადი და ამ განაცხადის წარდგენას მოჰყვა სელექციონერის უფლების მინიჭება.
3. ამ მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად მინიჭებული სელექციონერის უფლების მოქმედების ვადა აითვლება ამავე მუხლის მე-2 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტში მითითებულ კატალოგში შეტანის დღიდან, ამ მუხლის მე-2 პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტში მითითებული სელექციონერის უფლების მინიჭების დღიდან. შესაბამის შემთხვევებში გამოყენებული უნდა იყოს ამ თარიღებიდან ყველაზე ადრეული თარიღი.
4. თუ სელექციონერის უფლება მინიჭებულია ამ მუხლის მოთხოვნების შესაბამისად, სელექციონერი ვალდებულია გასცეს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების ლიცენზია გონივრული პირობებით, რათა მესამე პირმა შეძლოს გააგრძელოს მცენარის ჯიშის გამოყენება, რაც მას კეთილსინდისიერად ჰქონდა დაწყებული სელექციონერის მიერ განაცხადის „საქპატენტში“ შეტანამდე.
ცხოველის ან/და მცენარის ახალი ჯიში ითვლება განსხვავებულად, თუ იგი ნათლად განირჩევა სხვა ჯიშისაგან, რომლის არსებობაც „საქპატენტში“ განაცხადის შეტანის დღისათვის საყოველთაოდ ცნობილია; კერძოდ, განაცხადის შეტანა სელექციონერის უფლების მისანიჭებლად ან ჯიშის ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრში ან კატალოგში შესატანად ნებისმიერ ქვეყანაში ჯიშს ხდის საყოველთაოდ ცნობილად განაცხადის შეტანის დღიდან, თუ განაცხადის შეტანის შედეგად მინიჭებულია სელექციონერის უფლება ან თუ ჯიში შეტანილია ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრში ან კატალოგში.
1. ცხოველის ახალი ჯიში ითვლება ერთგვაროვნად, თუ ამ ჯიშის ცხოველები, გამრავლების თავისებურებების მიუხედავად, ძირითადი კონსტიტუციურ-ექსტერიერული ნიშან-თვისებებით საკმარისად ერთნაირია.
2. მცენარის ახალი ჯიში ითვლება ერთგვაროვნად, თუ იგი, გამრავლების თავისებურებების მიუხედავად, ძირითადი ნიშან-თვისებებით ერთგვაროვანია.
1. ცხოველის ახალი ჯიში ითვლება სტაბილურად, თუ მისი ძირითადი ნიშნები უცვლელი რჩება განმეორებითი გამრავლების შემდეგ ან გამრავლების განსაკუთრებული ციკლის შემთხვევაში – ყოველი ასეთი ციკლის ბოლოს.
2. მცენარის ახალი ჯიში ითვლება სტაბილურად, თუ მისი ძირითადი ნიშან-თვისებები უცვლელი რჩება ერთ ჯერზე მეტად გამრავლების შემდეგ ან გამრავლების განსაკუთრებული ციკლის შემთხვევაში – ყოველი ასეთი ციკლის ბოლოს.
თავი IV. ცხოველის და მცენარის ახალი ჯიშების ექსპერტიზა, გამოქვეყნება, რეგისტრაცია და მოწმობის გაცემა
სელექციონერს განაცხადი ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის მიღების მოთხოვნით „საქპატენტში“ შეაქვს პირადად ან წარმომადგენლის მეშვეობით.
1. განაცხადი უნდა შეიცავდეს:
ა) განცხადებას, რომელშიც მითითებულია სელექციონერის სახელი და მისამართი;
ბ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შემოთავაზებულ დასახელებას;
გ) ცხოველის ახალი ჯიშის შემთხვევაში – ცხოველის ახალი ჯიშის აღწერილობას, ძირითად ზოოლოგიურ, კონსტიტუციურ-ექსტერიერულ ნიშან-თვისებებსა და სამეურნეო დახასიათებას, ხოლო მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში – მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობას, ძირითად მორფოლოგიურ-ბიოლოგიურ და ბოტანიკურ ნიშან-თვისებებს;
დ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის ფოტოგამოსახულებას;
ე) სელექციონერის წერილობით ვალდებულებას, ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ აკრედიტებულ პირს დადგენილ ვადაში, დადგენილი ოდენობით, უსასყიდლოდ მიაწოდოს შესაბამისად ცხოველის ჯიშის სანაშენე მასალის ან მცენარის ჯიშის გასამრავლებელი მასალის ნიმუშები;
ვ) იმ თარიღის მითითებას, როდესაც შესაბამისად ცხოველის ჯიშის სანაშენე ცხოველი ან სანაშენე მასალა ან მცენარის ჯიშის გასამრავლებელი მასალა გამოყენების მიზნით გაიყიდა ან სხვაგვარად გადაეცა სხვა პირს სელექციონერის მიერ ან მისი თანხმობით.
2. ცხოველის ან მცენარის ერთ ახალ ჯიშზე შეიტანება ერთი განაცხადი.
3. თუ განაცხადი შეტანილია წარმომადგენლის მეშვეობით, მას განაცხადის შეტანის დღიდან 1 თვის განმავლობაში უნდა დაერთოს წარმომადგენლობის დამადასტურებელი საბუთი.
4. განცხადება წარდგენილი უნდა იქნეს საქართველოს სახელმწიფო ენაზე, ხოლო სხვა საგანაცხადო მასალა შეიძლება წარდგენილ იქნეს ნებისმიერ სხვა ენაზე. ამ საგანაცხადო მასალის უცხოურ ენაზე წარდგენის შემთხვევაში განმცხადებელმა 3 თვის ვადაში უნდა წარადგინოს მისი ქართული თარგმანი.
5. თუ განაცხადი შეტანილია უფლებამონაცვლის მიერ, მას განაცხადის შეტანის დღიდან 1 თვის განმავლობაში უნდა დაერთოს უფლებამონაცვლეობის დამადასტურებელი საბუთი.
6. ამ მუხლის მე-3–მე-5 პუნქტებით დადგენილი საბუთებისა და მასალების შესაბამის ვადებში წარუდგენლობის შემთხვევაში განაცხადზე საქმის წარმოება წყდება.
თუ განაცხადი „საქპატენტში“ შეტანამდე ცხოველის ახალი ჯიშის შემთხვევაში წარდგენილი იყო სხვა ქვეყნის კომპეტენტურ ორგანოში, ხოლო მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში – კავშირის წევრი სხვა ქვეყნის კომპეტენტურ ორგანოში, უნდა მიეთითოს შესაბამისი ქვეყანა, ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის დასახელება, განაცხადის ნომერი და წარდგენის თარიღი.
1. თუ „საქპატენტში“ შეტანილ განაცხადში აღწერილი ცხოველის ახალი ჯიში დაცულია ან/და გასავრცელებლად დაშვებულია სხვა ქვეყანაში, განმცხადებელი ვალდებულია განაცხადს დაურთოს შესაბამისი ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს მიერ გაცემული, განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე გამოცდის ამსახველი ოფიციალური საბუთის დამოწმებული ასლი და მისი ქართული თარგმანი.
2. თუ „საქპატენტში“ შეტანილ განაცხადში აღწერილი მცენარის ახალი ჯიში წარდგენილი იყო კავშირის წევრ სხვა ქვეყანაში, განმცხადებელი ვალდებულია განაცხადს დაურთოს პირველი განაცხადის დამოწმებული ასლი და მისი ქართული თარგმანი.
1. განაცხადში ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის დასახელება შემოთავაზებული უნდა იქნეს სელექციონერის მიერ.
2. ცხოველის ჯიშის დასახელება უნდა მიანიშნებდეს ამ ჯიშზე, უნდა იძლეოდეს მისი ადვილად ამოცნობის საშუალებას, უნდა იყოს მოკლე, უნდა განსხვავდებოდეს იმავე ან ახლოს მდგომი ზოოლოგიური სახეობის სხვა ცხოველის ჯიშის ყველა დასახელებისაგან, არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს ზნეობის საყოველთაოდ აღიარებულ ნორმებს, არ უნდა შეურაცხყოფდეს რელიგიურ გრძნობებს, არ უნდა შედგებოდეს მხოლოდ ციფრებისაგან, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ეს მიღებული პრაქტიკაა, და არ უნდა იწვევდეს ცხოველის ახალი ჯიშის თვისებების, წარმოშობის, მნიშვნელობის, იდენტურობისა და სელექციონერის ვინაობის აღრევას.
3. მცენარის ჯიში აღნიშნული უნდა იყოს დასახელებით, რომელიც შემდგომ ამ ჯიშის გვარეობითი დასახელება იქნება და შესაძლებელს გახდის მის ადვილად ამოცნობას. იგი უნდა განსხვავდებოდეს იმავე ან ახლოს მდგომი ბოტანიკური სახეობის სხვა მცენარის ჯიშის ყველა დასახელებისაგან, არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს ზნეობის საყოველთაოდ აღიარებულ ნორმებს, არ უნდა შეურაცხყოფდეს რელიგიურ გრძნობებს, არ უნდა შედგებოდეს მხოლოდ ციფრებისაგან, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ეს მიღებული პრაქტიკაა, და არ უნდა იწვევდეს მცენარის ახალი ჯიშის თვისებების, წარმოშობის, მნიშვნელობის, იდენტურობისა და სელექციონერის ვინაობის აღრევას.
4. თუ ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის დასახელება არ აკმაყოფილებს შესაბამისად ამ მუხლის მე-2 ან მე-3 პუნქტის მოთხოვნებს, ან თუ მესამე პირის უკვე არსებული უფლება ხელს უშლის ამ ჯიშის დასახელების გამოყენებას ამ მუხლის მე-5 პუნქტის შესაბამისად, სელექციონერი ვალდებულია შეტყობინების მიღების დღიდან 1 თვის ვადაში წარადგინოს ახალი დასახელება.
5. ნებისმიერი პირი, რომელიც საქართველოში დაცულ ცხოველის ან მცენარის ჯიშს გასაყიდად სთავაზობს ან ყიდის საქართველოს ტერიტორიაზე, ვალდებულია ამ ჯიშის დასახელება გამოიყენოს ჯიშზე სელექციონერის უფლების მოქმედების ვადის ამოწურვის შემდეგაც, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც, ამ მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად, მისი უკვე არსებული უფლება ხელს უშლის ასეთ გამოყენებას.
6. თუ ცხოველის ან მცენარის ჯიში გასაყიდად არის შეთავაზებული ან იყიდება, ნებადართულია ჯიშის რეგისტრირებული დასახელების დაკავშირება სასაქონლო ნიშანთან, საფირმო სახელწოდებასთან ან სხვა მსგავს აღნიშვნასთან, იმ პირობით, რომ ცხოველის ან მცენარის ჯიშის დასახელება ადვილად ამოსაცნობი იქნება.
განაცხადი „საქპატენტში“ შეტანილად ჩაითვლება იმ დღიდან, როდესაც წარდგენილია შემდეგი მასალები:
ა) განცხადება;
ბ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შეთავაზებული დასახელება;
გ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობა.
1. „საქპატენტში“ცხოველის ან/და მცენარის ერთ ახალ ჯიშზე ორი ან ორზე მეტი განაცხადის შეტანის შემთხვევაში პრიორიტეტი მიენიჭება იმ განაცხადს, რომელიც უფრო ადრე იქნა შეტანილი.
2. სელექციონერი, რომელსაც სურს ისარგებლოს ცხოველთა ახალი ჯიშების დაცვის შესახებ სხვა ქვეყანასთან გაფორმებული ხელშეკრულებით დადგენილი პრიორიტეტით, ვალდებულია „საქპატენტში“ განაცხადი შეიტანოს ამ ხელშეკრულების მონაწილე ქვეყანაში განაცხადის წარდგენიდან 12 თვის განმავლობაში.
3. სელექციონერი, რომელსაც სურს ისარგებლოს მცენარეთა ახალი ჯიშების დაცვის საერთაშორისო კონვენციით დადგენილი პრიორიტეტით, ვალდებულია „საქპატენტში“ განაცხადი შეიტანოს ამ კონვენციის მონაწილე ქვეყანაში განაცხადის წარდგენიდან 12 თვის განმავლობაში.
4. „საქპატენტში“ შეტანილ განაცხადში აღნიშნული უნდა იყოს სხვა ქვეყანაში განაცხადის წარდგენის თარიღი. განმცხადებელი ვალდებულია განაცხადის „საქპატენტში“ შეტანის დღიდან 6 თვის განმავლობაში წარადგინოს იმ ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს მიერ დამოწმებული განაცხადის ასლი, სადაც პირველად იყო წარდგენილი განაცხადი, და მისი ქართული თარგმანი.
5. მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში სელექციონერს უფლება აქვს, პრიორიტეტის ვადის ამოწურვის დღიდან 2 წლის განმავლობაში, ხოლო თუ პირველი განაცხადი უარყოფილი ან გამოთხოვილია – ამგვარი უარყოფის ან გამოთხოვის დღიდან, განაცხადის ექსპერტიზის მიზნებისათვის „საქპატენტს“ წარუდგინოს ნებისმიერი აუცილებელი ინფორმაცია, საბუთი ან მასალა.
„საქპატენტი“ ატარებს განაცხადის ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზას, რაც მოიცავს საგანაცხადო მასალების სისრულის და გაფორმების შემოწმებას, განაცხადის შეტანის თარიღის დადასტურების ჩათვლით.
1. „საქპატენტი“ განაცხადის შეტანის თარიღს ადასტურებს მისი შეტანის დღიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში.
2. განაცხადის ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზა ტარდება განაცხადის შეტანის დღიდან 1 თვის ვადაში.
3. თუ განაცხადი არ აკმაყოფილებს ამ კანონის მე-17 და 22-ე მუხლების მოთხოვნებს, ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის მსვლელობისას „საქპატენტს“ შეუძლია სელექციონერს მოსთხოვოს ხარვეზის გამოსწორება და შესაბამისი მასალის წარდგენა. სელექციონერი ვალდებულია გამოასწოროს ხარვეზი და შესაბამისი მასალა წარადგინოს შეტყობინების მიღების დღიდან 1 თვის ვადაში.
4. თუ სელექციონერი შეასრულებს ამ მუხლის მე-3 პუნქტის მოთხოვნას, მაშინ განაცხადის შეტანის თარიღად ჩაითვლება აღნიშნული მოთხოვნის შესრულების თარიღი. თუ სელექციონერი ვერ შეასრულებს ამ მოთხოვნას, განაცხადი შეტანილად არ ჩაითვლება, ხოლო საგანაცხადო მასალები დაუბრუნდება სელექციონერს.
5. თუ განაცხადი არ აკმაყოფილებს ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის პირობებს, განაცხადზე საქმის წარმოება წყდება, რაც ეცნობება განმცხადებელს.
1. თუ დადასტურდა, რომ განაცხადი აკმაყოფილებს ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის პირობებს, „საქპატენტი“ ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შესახებ მონაცემებს აქვეყნებს ოფიციალურ ბიულეტენში და იღებს გადაწყვეტილებას ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოცდის ჩასატარებლად გადაცემის თაობაზე.
2. ოფიციალურ ბიულეტენში ქვეყნდება:
ა) მონაცემები სელექციონერის შესახებ;
ბ) განაცხადის წარდგენის თარიღი;
გ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შეთავაზებული დასახელება;
დ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის მოკლე დახასიათება.
3. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობა გამოიფინება საჯაროდ გასაცნობად.
ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შესახებ მონაცემების ოფიციალურ ბიულეტენში გამოქვეყნებიდან 3 თვის განმავლობაში ნებისმიერ პირს აქვს უფლება, „საქპატენტს“ წარუდგინოს წერილობითი შედავება, თუ:
ა) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიში არ აკმაყოფილებს დაცვისუნარიანობის კრიტერიუმებს;
ბ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობა სრულ წარმოდგენას არ ქმნის ამ ჯიშის შეფასებისთვის;
გ) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობაში შეტანილია ყალბი მონაცემები;
დ) განაცხადში აღწერილ ცხოველის ან მცენარის ახალ ჯიშზე ამ კანონის 22-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად პრიორიტეტის მოთხოვნა სხვა ქვეყანაში ცხოველის ან მცენარის ამ ჯიშზე წარდგენილი განაცხადის მიხედვით საფუძველს მოკლებულია.
1. შედავების მიღებიდან 1 კვირის განმავლობაში „საქპატენტი“ შედავების მასალებს დასკვნისათვის გადასცემს ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ აკრედიტებულ პირს. შედავების მასალების ასლები გადაეცემა განმცხადებელს.
2. „საქპატენტი“ შედავებასთან დაკავშირებით გადაწყვეტილებას იღებს ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული აკრედიტებული პირის დასკვნის საფუძველზე.
3. შედავების განხილვის პროცედურებსა და ვადებს განსაზღვრავს საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრო „საქპატენტთან“ ერთად.
1. განაცხადის ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის დასრულებისა და საგანაცხადო მასალების ოფიციალურ ბიულეტენში გამოქვეყნების შემდეგ ცხოველის ახალი ჯიში 2 კვირის ვადაში გადაეცემა ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულ აკრედიტებულ პირს გამოცდის ჩასატარებლად.
2. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოცდა ტარდება განსხვავებულობის, ერთგვაროვნებისა და სტაბილურობის შემოწმების გზით.
3. სელექციონერს უფლება აქვს, მოითხოვოს განაცხადის განხილვის პროცედურული ვადების გაგრძელება, ხოლო მის მიერ ამ ვადების დარღვევის შემთხვევაში – მათი აღდგენა დადგენილი წესით.
4. სელექციონერს უფლება აქვს, განაცხადის განხილვის ნებისმიერ საფეხურზე გამოითხოვოს განაცხადი ან მოითხოვოს განაცხადზე საქმის წარმოების შეწყვეტა.
1. საქართველოში ჩატარებული ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოცდის შედეგებს აფორმებს ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული აკრედიტებული პირი და 1 თვის ვადაში გადასცემს „საქპატენტს“.
2. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოცდის დადებითი დასკვნის შემთხვევაში გამოცდის ჩამტარებელი პირი განმცხადებელთან ერთად ადგენს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობას, რომელსაც დასკვნასთან ერთად გადასცემს „საქპატენტს“.
3. გამოცდის შედეგების შესახებ მონაცემები განმცხადებლის კომერციული საიდუმლოებაა; „საქპატენტთან“ და განმცხადებელთან შეუთანხმებლად მათი სხვა პირისათვის გადაცემა ითვლება დარღვევად და იწვევს პასუხისმგებლობას საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.
1. ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის გამოცდის დადებითი დასკვნის შემთხვევაში „საქპატენტი“ იღებს გადაწყვეტილებას ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციის შესახებ. ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის დასახელება, აღწერილობა და სხვა მონაცემები „საქპატენტს“ შეაქვს ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრში და გასცემს მოწმობას, რომელიც სელექციონერის განსაკუთრებული უფლების მფლობელის საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტია.
2. ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრში შეიტანება:
ა) ახალი ჯიშის გვარი და სახეობა;
ბ) ახალი ჯიშის დასახელება;
გ) ახალი ჯიშის აღწერილობა და ფოტოგამოსახულება;
დ) სელექციონერის სახელი და მისამართი;
ე) რეგისტრაციის ნომერი და თარიღი.
3. ცხოველის/მცენარის ახალ ჯიშზე გაცემული მოწმობის ფორმას ადგენს „საქპატენტი“.
4. „საქპატენტი“ ოფიციალურ ბიულეტენში აქვეყნებს: ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის გვარსა და სახეობას, ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის დასახელებას, ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობასა და ფოტოგამოსახულებას, სელექციონერის სახელსა და მისამართს, რეგისტრაციის ნომერსა და თარიღს.
5. ნებისმიერ პირს აქვს უფლება, დადგენილი წესით გაეცნოს ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრს.
1. თუ „საქპატენტში“ შეტანილი განაცხადი ეხება ჯიშს, რომელიც სელექციონერის უფლებით დაცულია სხვა ქვეყანაში, ცხოველის ეს ჯიში საქართველოს ტერიტორიაზე განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე გამოცდას არ ექვემდებარება. ასეთ ჯიშზე შესაბამისი ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს მიერ გაცემული, სელექციონერის უფლების დამადასტურებელი ოფიციალური საბუთის დამოწმებული ასლი და მისი ქართული თარგმანი წარედგინება „საქპატენტს“ განაცხადთან ერთად ან განაცხადის შეტანის დღიდან 2 თვის ვადაში. ასეთ განაცხადზე ტარდება მხოლოდ ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზა.
2. თუ „საქპატენტში“ შეტანილი განაცხადი ეხება ჯიშს, რომელიც სელექციონერის უფლებით დაცულია კავშირის წევრ სხვა ქვეყანაში, მცენარის ეს ჯიში საქართველოს ტერიტორიაზე განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე გამოცდას არ ექვემდებარება. ასეთ ჯიშზე შესაბამისი ქვეყნის კომპეტენტური ორგანოს მიერ გაცემული, სელექციონერის უფლების დამადასტურებელი ოფიციალური საბუთის დამოწმებული ასლი და მისი ქართული თარგმანი წარედგინება „საქპატენტს“ განაცხადთან ერთად ან განაცხადის შეტანის დღიდან 2 თვის ვადაში. ასეთ განაცხადზე ტარდება მხოლოდ ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზა.
3. თუ „საქპატენტში“ შეტანილი განაცხადი ეხება ჯიშს, რომელზედაც ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრულმა აკრედიტებულმა პირმა უკვე ჩაატარა გამოცდა განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე და გასცა დადებითი დასკვნა, ასეთ განაცხადზე ტარდება მხოლოდ ჯიშის სიახლესთან და დასახელებასთან დაკავშირებული მოთხოვნებისა და ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზა.
4. თუ ამ მუხლის პირველ–მე-3 პუნქტებში მითითებული განაცხადები აკმაყოფილებს ფორმალური მოთხოვნების ექსპერტიზის პირობებს, „საქპატენტი“ იღებს გადაწყვეტილებას ცხოველის/მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციის შესახებ, მონაცემები შეაქვს ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრში, გასცემს მოწმობას და რეგისტრაციის მონაცემებს აქვეყნებს შესაბამის ოფიციალურ ბიულეტენში.
ამ კანონის 25-ე მუხლის შესაბამისად ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შესახებ მონაცემების ოფიციალურ ბიულეტენში გამოქვეყნების დღიდან რეგისტრაციის დღემდე განმცხადებელს დროებით ენიჭება სელექციონერის იგივე უფლებები, რომლებიც მას მიენიჭებოდა რეგისტრაციის შემთხვევაში. თუ მესამე პირმა ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შესახებ მონაცემების გამოქვეყნების დღიდან რეგისტრაციის დღემდე განახორციელა ისეთი ქმედებები, რომლებიც საჭიროებს სელექციონერის თანხმობას, სელექციონერს უფლება აქვს, მოითხოვოს სამართლიანი ანაზღაურება მხოლოდ ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციის შემდეგ.
თავი V. სელექციონერის განსაკუთრებული უფლების მფლობელის უფლებები და მოვალეობები
1. სელექციონერის განსაკუთრებული უფლება არის უფლება, თავად განახორციელოს, ნება დართოს ან/და აკრძალოს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის:
ა) წარმოება და კვლავწარმოება (მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში)/აღწარმოება (ცხოველის ახალი ჯიშის შემთხვევაში);
ბ) გამრავლების მიზნით კონდიციამდე დაყვანა (მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში);
გ) გასაყიდად შეთავაზება, გასხვისება ან უფლებების სხვა სახით გადაცემა;
დ) ექსპორტი;
ე) იმპორტი;
ვ) გასამრავლებელი მასალის შენახვა ამ პუნქტის „ა“–„ე“ ქვეპუნქტებში ჩამოთვლილი მიზნებისათვის (მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში);
ზ) სანაშენე მასალის შენახვა ამ პუნქტის „ა“ და „გ“–„ე“ ქვეპუნქტებში ჩამოთვლილი მიზნებისათვის (ცხოველის ახალი ჯიშის შემთხვევაში).
2. სელექციონერს შეუძლია გარკვეული პირობებითა და შეზღუდვებით გასცეს ნებართვა ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნულ ქმედებებზე.
3. სელექციონერის განსაკუთრებული უფლება ვრცელდება აგრეთვე მოწმობით დაცული ცხოველის ჯიშისაგან სხვა პირის მიერ მიღებულ სანაშენე მასალაზე, ამ მასალიდან მიღებულ ცხოველზე და ამ ცხოველიდან მიღებულ პროდუქტზე.
4. ამ კანონის 37-ე მუხლის მოთხოვნების გათვალისწინებით, ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული ქმედებები მოსავალთან დაკავშირებით, მთელი მცენარისა და მისი ნაწილების ჩათვლით, რომელიც მიღებულია მოწმობით დაცული ჯიშის გასამრავლებელი მასალის უნებართვოდ გამოყენების შედეგად, საჭიროებს სელექციონერის ნებართვას, თუ სელექციონერს არ ჰქონდა შესაძლებლობა, განეხორციელებინა თავისი განსაკუთრებული უფლება აღნიშნულ გასამრავლებელ მასალასთან დაკავშირებით.
5. სელექციონერის განსაკუთრებული უფლება ვრცელდება აგრეთვე:
ა) მცენარის ჯიშზე, რომელიც არსებითად წარმოებულია მოწმობით დაცული მცენარის ჯიშისაგან, თუ ეს დაცული მცენარის ჯიში თვითონ არ არის არსებითად წარმოებული ჯიში;
ბ) მცენარის ჯიშზე, რომელიც, ამ კანონის მე-13 მუხლის თანახმად, ნათლად არ განირჩევა მოწმობით დაცული მცენარის ჯიშისაგან;
გ) მცენარის ჯიშზე, რომლის წარმოებაც მოითხოვს მოწმობით დაცული მცენარის ჯიშის განმეორებით გამოყენებას.
ცხოველის ჯიში ითვლება სხვა ცხოველის ჯიშისაგან გამოყვანილად, თუ:
ა) იგი გამოყვანილია საწყისი ჯიშისაგან ან იმ ჯიშისაგან, რომელიც თვითონ არის გამოყვანილი საწყისი ჯიშისაგან, და თუ ცხოველთა ამ ჯიშებში ნათლად არის გამოხატული საწყისი ჯიშის გენოტიპის ან გენოტიპების კომბინაციისათვის დამახასიათებელი ძირითადი ნიშნები; ამასთანავე, იგი საწყისი ჯიშისაგან ნათლად განსხვავდება ერთი ან რამდენიმე ნიშან-თვისებით, რომელიც (რომლებიც) ექვემდებარება აღწერას;
ბ) მასში, გარდა გამრავლების პროცესისათვის დამახასიათებელი ცვალებადობისა, სრულად არის გამოხატული საწყისი ჯიშის გენოტიპის ან გენოტიპების კომბინაციისათვის დამახასიათებელი ძირითადი ნიშნები.
1. მცენარის ჯიში ითვლება სხვა მცენარის ჯიშისაგან არსებითად წარმოებულად, თუ იგი:
ა) უპირატესად წარმოებულია საწყისი ჯიშისაგან ან იმ ჯიშისაგან, რომელიც თვითონ არის წარმოებული საწყისი ჯიშისაგან და ინარჩუნებს არსებითი ნიშნების გამოხატულებას, რაც საწყისი ჯიშის გენოტიპის ან გენოტიპების კომბინაციის შედეგია;
ბ) საწყისი ჯიშისაგან განსხვავდება გარეგნული ნიშნებით, გარდა გამრავლების პროცესისათვის დამახასიათებელი განსხვავებებისა, და საწყის ჯიშს შეესაბამება ძირითადი ნიშნების გამოვლენით, რაც საწყისი ჯიშის გენოტიპის ან გენოტიპების კომბინაციის შედეგია.
2. არსებითად წარმოებული ჯიში შეიძლება მიღებულ იქნეს: ბუნებრივი ან ინდუცირებული მუტანტის ან თვითკლონური ვარიანტის გამორჩევით, ან მცენარის გამორჩევით საწყისი ჯიშის მცენარისგან, უკუშეჯვარებით ან გენური ინჟინერიით გარდაქმნის მეთოდით.
ცხოველის ახალი ჯიშის სელექციონერის განსაკუთრებული უფლება არ ვრცელდება:
ა) ცხოველის ახალი ჯიშის პირადი მოხმარებისთვის და არაკომერციული მიზნით განხორციელებულ ქმედებებზე;
ბ) ექსპერიმენტულ-სასელექციო მიზნით განხორციელებულ ქმედებაზე.
1. მცენარის ახალი ჯიშის სელექციონერის განსაკუთრებული უფლება არ ვრცელდება:
ა) მცენარის ახალი ჯიშის პირადი მოხმარებისთვის და არაკომერციული მიზნით გამოყენებაზე;
ბ) ექსპერიმენტული მიზნით განხორციელებულ ქმედებაზე;
გ) სხვა ჯიშების შექმნის მიზნით განხორციელებულ ქმედებაზე, გარდა ამ კანონის 33-ე მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, აგრეთვე იმ ქმედებებზე, რომლებიც განსაზღვრულია იმავე მუხლის პირველი–მე-3 პუნქტებით.
2. საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროს უფლება აქვს, სელექციონერის კანონიერი ინტერესების გათვალისწინებით, გონივრულ ფარგლებში შეზღუდოს სელექციონერის უფლება ნებისმიერ ჯიშთან დაკავშირებით, რათა ნება დართოს ფერმერებს, საკუთარ მიწის ნაკვეთში გამრავლების მიზნით გამოიყენონ გასამრავლებელი მასალა, რომელიც მიღებულია მათ მიერ საკუთარ მიწის ნაკვეთში მოწმობით დაცული ჯიშის მოყვანის შედეგად, ან იმ ჯიშთან დაკავშირებით, რომელზედაც ვრცელდება ამ კანონის 33-ე მუხლის მე-5 პუნქტის „ა“ ან „ბ“ ქვეპუნქტი ან ამ მუხლის პირველი პუნქტი.
1. მცენარის ახალი ჯიშის სელექციონერის განსაკუთრებული უფლება არ ვრცელდება მოწმობით დაცული ჯიშის ნებისმიერ მასალასთან ან მისგან წარმოებულ ნებისმიერ მასალასთან დაკავშირებულ ქმედებებზე, რომელიც საქართველოს ტერიტორიაზე სამოქალაქო ბრუნვაში ჩართულია სელექციონერის მიერ ან მისი თანხმობით, თუ ეს ქმედებები არ უკავშირდება:
ა) მოწმობით დაცული ჯიშის შემდგომ გამრავლებას;
ბ) მოწმობით დაცული ჯიშის მცენარეული მასალის, რომლისგანაც შესაძლებელია მცენარის ამ ჯიშის გამრავლება, ექსპორტს იმ ქვეყანაში, სადაც ამ გვარისა და სახეობისთვის მიკუთვნებული ჯიშის დაცვა არ ხდება, გარდა საბოლოო სახით მოხმარების მიზნით ექსპორტის შემთხვევისა.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის მიზნებისათვის „მასალა“ ჯიშთან დაკავშირებით ნიშნავს:
ა) ნებისმიერი სახის გასამრავლებელ მასალას;
ბ) აღებულ მოსავალს, მთელი მცენარისა და მისი ნაწილების ჩათვლით;
გ) აღებული მოსავლისაგან მიღებულ ნებისმიერ პროდუქტს.
სელექციონერი ვალდებულია განსაკუთრებული უფლების მოქმედების მთელი პერიოდის განმავლობაში უზრუნველყოს შესაბამისად ცხოველის ჯიშის სანაშენე მასალის ან მცენარის ჯიშის გასამრავლებელი მასალის მიღება, რომლისგანაც შესაძლებელია ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის აღწერილობაში მითითებული ნიშნების მქონე ცხოველის ან მცენარის ჯიშის წარმოება.
დაინტერესებული პირის მოთხოვნით ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაცია და მოწმობა შეიძლება ბათილად იქნეს ცნობილი რეგისტრაციის დღიდან, თუ დადგინდა, რომ ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების დროს:
ა) ცხოველის ან მცენარის ჯიში არ აკმაყოფილებდა ამ კანონის მე-12 და მე-13 მუხლების მოთხოვნებს;
ბ) სელექციონერის უფლების მინიჭება დაფუძნებული იყო სელექციონერის მიერ მიწოდებულ ინფორმაციასა და დოკუმენტებზე, ამასთანავე, სელექციონერის უფლების მინიჭების დროს არ იყო დაკმაყოფილებული ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშისთვის შესაბამისად ამ კანონის მე-14 ან მე-15 მუხლით დადგენილი პირობები;
გ) სელექციონერის უფლება მიენიჭა იმ პირს, რომელსაც არ ჰქონდა ამის უფლება, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მან ეს უფლება გადასცა იმ პირს, რომელსაც ამ კანონით დადგენილი წესით ეკუთვნოდა სელექციონერის უფლების მინიჭება.
1. დაინტერესებული პირის მოთხოვნით ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაცია და მოწმობა შეიძლება ძალადაკარგულად იქნეს ცნობილი შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღების დღიდან, თუ დადგინდა, რომ:
ა) ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიში აღარ აკმაყოფილებს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშისთვის შესაბამისად ამ კანონის მე-14 ან მე-15 მუხლით დადგენილ მოთხოვნებს;
ბ) საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მოთხოვნით, დადგენილ ვადაში სელექციონერმა არ წარადგინა ცნობები, საბუთები ან მასალები, რომლებიც აუცილებელია ჯიშის შენარჩუნების შემოწმებისათვის ამ კანონის 39-ე მუხლის საფუძველზე;
გ) სელექციონერმა არ დააკმაყოფილა უფლებების შენარჩუნებისათვის დადგენილი მოთხოვნები;
დ) იმ შემთხვევაში, თუ ცხოველის ან მცენარის ჯიშის დასახელება გაუქმდა სელექციონერის უფლების მინიჭების შემდეგ, სელექციონერის მიერ არ იქნა შეთავაზებული სხვა, შესაბამისი დასახელება.
2. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაცია და მოწმობა შეიძლება ძალადაკარგულად ან ბათილად იქნეს ცნობილი სელექციონერის მიერ „საქპატენტში“ წერილობითი მოთხოვნის წარდგენის საფუძველზე.
3. მონაცემები ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციისა და მოწმობის ძალადაკარგულად ან ბათილად ცნობის შესახებ „საქპატენტს“ შეაქვს ცხოველთა და მცენარეთა ახალი ჯიშების რეესტრში და ამის თაობაზე ცნობას აქვეყნებს შესაბამის ოფიციალურ ბიულეტენში.
„საქპატენტისათვის“ წერილობითი მიმართვის საფუძველზე სელექციონერს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის რეგისტრაციის მოქმედების პერიოდში უფლება აქვს, რეგისტრირებულ მონაცემებში შეიტანოს ცვლილება ან დამატება მხოლოდ სელექციონერის ან მისი წარმომადგენლის მისამართთან დაკავშირებით.
თავი VII. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების ლიცენზია
1. ლიცენზიარს (სელექციონერს) უფლება აქვს, სხვა პირზე (ლიცენზიატზე) გასცეს რეგისტრირებული ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების ლიცენზია.
2. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების ლიცენზიის გაცემა დასაშვებია საქართველოს ტერიტორიაზე გასავრცელებლად დაშვებულ ცხოველის ან მცენარის ახალ ჯიშზე.
3. ლიცენზია შეიძლება იყოს მარტივი ან განსაკუთრებული.
4. მარტივი ლიცენზიის ხელშეკრულებით ლიცენზიარი გადასცემს ლიცენზიატს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების უფლებას. ამასთანავე, ლიცენზიარი ინარჩუნებს ყველა განსაკუთრებულ უფლებას და უფლებას, დადოს სხვა მარტივი სალიცენზიო ხელშეკრულებები.
5. განსაკუთრებული ლიცენზიის ხელშეკრულებით ლიცენზიარი მხოლოდ ლიცენზიატს გადასცემს ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების უფლებას. ამასთანავე, ლიცენზიარი განსაკუთრებული სალიცენზიო ხელშეკრულების მოქმედების პერიოდში თავად კარგავს ამ ხელშეკრულებით გადაცემულ განსაკუთრებულ უფლებებს და უფლებას, დადოს სხვა სალიცენზიო ხელშეკრულებები.
6. სალიცენზიო ხელშეკრულება უნდა გაფორმდეს წერილობით და უნდა ითვალისწინებდეს: ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შესახებ ზუსტ მონაცემებს, ჯიშის გამოყენების სახეებს, ხელშეკრულების მოქმედების ვადას და ტერიტორიას, ანაზღაურების ოდენობას ან ოდენობის განსაზღვრის წესსა და ვადას, აგრეთვე სხვა პირობებს, რომლებსაც მხარეები არსებითად მიიჩნევენ.
7. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის ყველა იმ სახით გამოყენების უფლება, რომლებიც სალიცენზიო ხელშეკრულებით პირდაპირ არ არის გათვალისწინებული, ეკუთვნის ლიცენზიარს.
8. ლიცენზიატს ეკრძალება სალიცენზიო ხელშეკრულებიდან გამომდინარე უფლებების გადაცემა ან ქველიცენზიის გაცემა, თუ ეს პირდაპირ არ არის გათვალისწინებული სალიცენზიო ხელშეკრულებით.
1. იძულებითი ლიცენზიის გაცემა შესაძლებელია ნებისმიერი დაინტერესებული პირის მოთხოვნით, მხოლოდ საჯარო ინტერესების დაკმაყოფილების მიზნით.
2. ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის შემთხვევაში იძულებითი ლიცენზია გაიცემა საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან არსებული მეცხოველეობისა და მეთესლეობის ეროვნული საბჭოს რეკომენდაციის საფუძველზე, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მინისტრის გადაწყვეტილებით.
3. იძულებითი ლიცენზია გაიცემა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ დაინტერესებული პირი მანამდე ცდილობდა სელექციონერისაგან ლიცენზიის მიღებას გონივრული პირობებითა და გონივრულ ვადებში, მაგრამ მისი მცდელობა წარუმატებლად დამთავრდა.
4. იძულებითი ლიცენზიის გაცემის თაობაზე გადაწყვეტილებით დგინდება ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენების ფარგლები, იძულებითი ლიცენზიის მოქმედების ვადა, სელექციონერისა და ლიცენზიატის უფლება-მოვალეობანი და ანაზღაურების ოდენობა. იძულებითი ლიცენზიის გაცემის თაობაზე გადაწყვეტილება ფორმდება საქართველოს სოფლის მეურნეობის მინისტრის ბრძანებით.
5. იძულებითი სალიცენზიო ხელშეკრულების მოქმედების ვადა გაგრძელდება, თუ საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მიერ ჩატარებული შემოწმებით დადგინდება, რომ სალიცენზიო ხელშეკრულების პირობები სრულდება და არსებობს ამის აუცილებლობა.
6. თუ იძულებითი ლიცენზიის მოქმედების პერიოდში ჩატარებული შემოწმებით დადგინდება, რომ აღარ არსებობს იძულებითი ლიცენზიის მოქმედების საფუძვლები, იძულებითი ლიცენზიის მოქმედება წყდება საქართველოს სოფლის მეურნეობის მინისტრის ბრძანებით.
7. იძულებითი ლიცენზიის გაცემის შემთხვევაში სელექციონერმა უნდა მიიღოს სამართლიანი ანაზღაურება.
თავი VIII. სელექციონერის უფლებების დარღვევა და პასუხისმგებლობა
ამ კანონის მოთხოვნების საწინააღმდეგოდ ცხოველის ან მცენარის ახალი ჯიშის გამოყენება მესამე პირის მიერ ითვლება სელექციონერის უფლებების დარღვევად და იწვევს პასუხისმგებლობას საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად.
თავი IX. თესლისა და სარგავი მასალის საქართველოში გასავრცელებლად დაშვება
1. თესლი და სარგავი მასალა საქართველოში გასავრცელებლად დაიშვება:
ა) ხარისხის სერტიფიკატით;
ბ) ფიტოსანიტარიული სერტიფიკატით.
2. თესლისა და სარგავი მასალის საქართველოში გავრცელების დამატებითი პირობები განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.
თავი X. გარდამავალი და დასკვნითი დებულებანი
1. საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ ინტელექტუალური საკუთრების ეროვნულ ცენტრთან – „საქპატენტთან“ ერთად ამ კანონის ამოქმედებიდან 3 თვის ვადაში მოამზადოს და დაამტკიცოს:
ა) ცხოველის ახალი ჯიშის შესახებ მონაცემების გამოქვეყნებასთან დაკავშირებით დაინტერესებული პირის შედავების განხილვის წესი, განაცხადის განხილვის, პროცედურული ვადების გაგრძელების, შეწყვეტისა და აღდგენის წესი და იძულებითი ლიცენზიის გაცემის წესი;
ბ) მცენარის ახალი ჯიშის შესახებ მონაცემების გამოქვეყნებასთან დაკავშირებით დაინტერესებული პირის შედავების განხილვის წესი, განაცხადის განხილვის, პროცედურული ვადების გაგრძელების, შეწყვეტისა და აღდგენის წესი და იძულებითი ლიცენზიის გაცემის წესი.
2. საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ უზრუნველყოს განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე ცხოველის ახალი ჯიშის მიმართ მოთხოვნებისა და გამოცდის მეთოდების დამტკიცება საერთაშორისო პრაქტიკის გათვალისწინებით.
3. საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ უზრუნველყოს განსხვავებულობაზე, ერთგვაროვნებასა და სტაბილურობაზე მცენარის ახალი ჯიშის მიმართ მოთხოვნებისა და გამოცდის მეთოდების დამტკიცება საერთაშორისო პრაქტიკის გათვალისწინებით.
4. საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ უზრუნველყოს ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-2 პუნქტის საფუძველზე მუდმივმოქმედი საექსპერტო საბჭოს ჩამოყალიბება და მისი დებულების დამტკიცება.
5. 2011 წლის 1 მარტამდე მიღებულ იქნეს საქართველოს მთავრობის დადგენილება „თესლისა და სარგავი მასალის საქართველოში გავრცელების დამატებითი პირობების დამტკიცების შესახებ“.
1. ამ კანონის ამოქმედებისთანავე ძალადაკარგულად გამოცხადდეს:
ა) საქართველოს 2006 წლის 29 დეკემბრის კანონი „ცხოველთა ახალი ჯიშების დაცვის შესახებ“ (საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, №4, 12.01.2007, მუხ. 60);
ბ) საქართველოს 2006 წლის 29 დეკემბრის კანონი „მცენარეთა ახალი ჯიშების დაცვის შესახებ“ (საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, №4, 12.01.2007, მუხ. 61);
გ) საქართველოს 1996 წლის 5 სექტემბრის კანონი „სანაშენე მეცხოველეობის შესახებ“ (პარლამენტის უწყებანი, №22-23, 17 ოქტომბერი, 1996, გვ. 43);
დ) საქართველოს 1999 წლის 25 ივნისის კანონი „სასოფლო-სამეურნეო კულტურების ჯიშების გასავრცელებლად დაშვების, ხარისხიანი თესლისა და სარგავი მასალის შესახებ“ (საქართველოს საკანონმდებლო მაცნე, №29(36), 1999 წელი, მუხ. 157).
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“ და „ბ“ ქვეპუნქტებში მითითებული საკანონმდებლო აქტების საფუძველზე გამოცემული კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტები ინარჩუნებს იურიდიულ ძალას ამ კანონთან მათ შესაბამისობამდე.
ეს კანონი ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.
საქართველოს პრეზიდენტი მ. სააკაშვილი
თბილისი,
2010 წლის 15 დეკემბერი.
№4066-რს
LAW OF GEORGIA
ON NEW BREEDS OF ANIMALS AND VARIETIES OF PLANTS
Chapter I - General Provisions
Article 1
1. This Law regulates relations associated with the legal protection and the use of new breeds of animal and species of plant and applies to all new genus and variety of the new breed/species of agricultural animals and plants.
2. Methods of genetic engineering shall be prohibited to be used in animal breeding and plant propagating material.
Article 2
The terms used in this Law shall have the following meanings:
a) breeder:
a.a) a person who discovers and develops or breeds a new breed of animal and/or species of plant;
a.b) a person referred to in subparagraph (a.a) of this paragraph who assigns a work or task;
a.c) successor in title to a person referred to in subparagraph (a.a) of this paragraph;
b) application - a package of documents for the registration and issuance of a certificate for a new breed of animal and/or species of plant, prepared according to the requirements of this Law ;
c) certificate - a protective document certifying the registration of a new breed of animal and/or species of plant and breeders' rights according to this Law;
d) animal breed - a group of animals that, regardless of its protectability, has genetically determined constitutional-exterior characteristics, some of which are specific, and that distinguishes them from other groups of animals.
A breed may be presented by male or female individuals or breeding material;
e) Categories of protection of an animal breed - type, line;
f) breeding animal - animals intended for the reproduction and propagation of a breed ;
g) breeding material - breeding animal, its semen and embryos;
h) production animals - animals used for different purposes other than for reproduction of a breed;
i) initial breed - the breed selected by a breeder for the reproduction of a new breed of animal and/or species of plant;
j) species of plant - a plant grouping within a single botanical taxon of the lowest rank, regardless of whether the conditions for the grant of breeders rights are fully met, may be defined by the exposure of characteristics caused by a given genotype or combination of genotypes, and which is distinguished from any other plant grouping by the expression of at least one of those characteristics, and that may be considered as a unit with regard to its suitability for being propagated without change;
k) propagation material - seeds, plants or parts of plants intended for the propagation of a species of plant;
l) harvest - any kind of product gained as a result of the propagation of a species of plant;
m) the International Convention for the Protection of New Varieties of Plants adopted on December 2, 1961;
m) union - the Union for the Protection of New Varieties of Plants established by the International Convention for the Protection of New Varieties of Plants.
Article 3
1. The National Intellectual Property Centre of Sakpatenti (the Sakpatenti) ensures the granting of the breeders' right to breeders and informing the public through publication of an Official bulletin, about applications of new animal and/or plant varieties and about granting breeders' rights.
2. Testing for distinctiveness, uniformity and stability of a new breed of animal and/or species of plant in Georgia is performed by a person accredited by the legal entity under public law United National Body of Accreditation - Accreditation Centre according to the requirements and testing methods approved by the Ministry of Agriculture of Georgia, based on an order.
On the basis of the results of the said test, the Standing Board of Experts under the Ministry of Agriculture of Georgia shall issue an opinion on the distinctiveness, uniformity and stability of a new breed of animal and/or species of plant.
The Ministry of Agriculture of Georgia is responsible for implementation of these procedures.
3. The Sakpatenti may make a decision to grant breeders' rights for a new breed of animal on the basis of test results conducted by a competent body or a breeder of another country with regard to distinctiveness, uniformity and stability of the breed; and the Sakpatenti may make a decision to grant breeders' rights for a new species of plant on the basis of test results conducted by a competent body or a breeder of another member country of the Union with respect to the distinctiveness, uniformity and stability of the species.
Article 4
The effective period of breeders’ exclusive rights from the day of registration of a new breed and/or Species by Sakpatenti shall be:
a) 25 years for a new species of plant, except for the varieties referred to in paragraph (b) of this article;
b) 30 years for new varieties (including rootstocks) of vine, woody plants, fruit trees, decorative plants, tea and subtropical cultures and forest plants;
c) 30 years for a new breed of animal.
Chapter II - Breeder and License Holder
Article 5
1. Upon the registration of a new breed of animal and/or species of plant with Sakpatenti and the issuance of a certificate, a breeder acquires breeders' exclusive (property) rights.
2. If so requested by a breeder, the Sakpatenti is obliged not to publish its name.
3. If a new breed of animal and/or species of plant was discovered and developed or bred through the collaborative intellectual effort of several natural persons, each of them is considered to be a co-breeder.
4. Relations among co-breeders is determined by agreement.
Article 6
1. A breeder is entitled to register a new breed of animal and/or species of plant and obtain a certificate.
2. All breeders jointly, as well as each of them separately if any of them is refused the right in writing by co-breeders to register and obtain a certificate, shall have the right to register and obtain a certificate for a new breed of animal and/or species of plant discovered or improved through the collaborative intellectual effort of several natural persons.
Article 7
1. If the discovery, development or breeding of a new breed of animal and/or species of plant is related to the performance of official duties or a special task by an employee, the employer has the right to register a new breed of animal and/or species of plant and obtain a certificate, if the task covers breeding activities, unless otherwise provided for in an agreement between the employee and the employer.
If a holder of the certificate issued as a result of registration of a new breed of animal and/or species of plant is an employer, based on mutual agreement its employee is entitled to receive remuneration from the employer in an amount adequate to compensate for the use of the new breed of animal and/or species of plant.
2. If the discovery, development or breeding of a new breed of animal and/or species of plant is not related to the performance of official duties or a special task of an employee, the employee shall have a right to register a new breed of animal and/or species of plant and obtain a certificate.
In this case, from the day of filing an application, an employer shall enjoy the right of obtaining a licence to use a new breed of animal and/or species of plant and the privilege of purchasing breeders' exclusive rights derived from the registration of a new breed of animal and/or species of plant and the issuance of a certificate.
Article 8
If an employer refuses to register a new breed of animal and/or species of plant and obtain a certificate, its employee is entitled to register the new breed of animal and/or species of plant and obtain the certificate.
Article 9
If for one and the same new breed of animal and/or species of plant two or more applications are filed with the Sakpatenti at different times, the registration will be accepted and a certificate issued in the name of the first applicant.
Chapter III - Protection of New Animal and Plant Varieties
Article 10
1. A new breed of animal and/or species of plant may be registered and a certificate issued provided that it satisfies the protection criteria.
2. For a new breed of animal and/or species of plant, the protection criteria are :
novelty, distinctiveness, uniformity and stability.
Article 11
1. An animal breed is considered to be a novelty if, by the date of filing of the application, the breeding animal or breeding material of this breed has not been alienated for purposes of exploitation by a breeder with his/her consent and/or have not been otherwise transferred to a third party .
2. The novelty of an animal breed will not be affected if a breeding animal reproduced from this breed or breeding material is used by another person to:
a) damage the breeder;
b) conduct a competition or production testing of the animal breed ;
c) permit the distribution, determine the quality or conduct any other testing of the animal breed.
3. The novelty of animal breed will not be affected if a surplus product obtained in the cases referred to in Article 2(b) and (c) is used as a product derived from the breed of animal without recognition.
Article 12
1. A species of plant is considered to be novel if, by the date of filing the application, propagating material of this species has not been alienated for commercial purposes by a breeder with his/her consent and/or has not been otherwise transferred to a third party.
2. Notwithstanding the requirements of paragraph 1 of this article, breeders' rights may be granted for a species of plant which at the date of entering this Law into force is no longer new and if an application has been filed with the Sakpatenti within a year from the date of entering of this Law into force, if one of the conditions listed below is satisfied:
a) A species of plant was registered in the National Catalogue of Plants Admitted for Trade;
b) A species of plant was protected by a breeders' right in any member country of the Union, or an application was filed in any member state of the Union and breeders' rights were granted as a result of filing the application.
3. The effective period of the rights granted in accordance with paragraph 2 of this article, is calculated from the date of entry of the species into the catalogue referred to in sub paragraph (a) of paragraph 2 of this article, or from the date of granting of the breeders' rights referred to in sub paragraph (b) of paragraph 2 of this article.
In respective cases, the earliest of these dates must be used.
4. If breeders' rights are granted in accordance with the requirements of this article, the breeder is obliged to grant a licence for exploitation the new breed of animal and/or species of plant on reasonable conditions in order to enable a third party to continue exploitation of the species of plant which he/she had started in good faith before the filing of the application by the breeder with the Sakpatenti.
Article 13
A new breed of animal and/or species of plant is considered to be distinctive if it is clearly distinguished from any other breed/species whose existence was a matter of common knowledge at the time of filing the application with the Sakpatenti; in particular, filing an application for the granting of breeders' rights or for entering the new breed of animal and/or species of plant into the register or catalogue of new animal breeds and/or plant varieties, in any country, makes the breed/species a matter of common knowledge from the date of application if as a consequence of filing the application breeders' rights are granted or the breed/species is entered into the register or catalogue of new animal breeds and plant varieties .
Article 14
1. A new animal breed is considered to be similar if animals of this breed are sufficiently similar in main inherent-exterior characteristics despite the peculiarities of its propagation.
2. A new species of plant is considered to be similar if it is sufficiently similar in main inherent-exterior characteristics despite the peculiarities of its propagation.
Article 15
1. A new animal breed is considered to be stable if its basic characteristics remain unchanged after repeated propagation or, in the case of a particular cycle of propagation, at the end of each cycle.
2. A new species of plant is considered to be stable if its basic characteristics remain unchanged after repeated propagation or, in the case of a particular cycle of propagation, at the end of each cycle.
Chapter IV - Examination, Publication, Registration and Granting of Certificates for New Plant and Animal Varieties
Article 16
An application for registration of a new breed of animal and/or species of plant iety and for the issuance of a certificate by the Sakpatenti is filed by a breeder personally or through his/her representative.
Article 17
1. The application shall include:
a) an application indicating the name and address of a breeder;
b) the proposed denomination of a new breed of animal and/or species of plant;
c) in the case of a new animal breed , the description of the new animal breed, main zoological, inherent-exterior characteristics and household characteristics, and in the case of a new species of plant, the description of the new species of plant, main morphological, biological and botanical characteristics;
d) photographic image of the new breed of animal and/or species of plant;
e) a written agreement of the breeder to supply to the accredited person determined under Article 3(2) of this Law, samples of breeding material of the animal breed or propagating material of the species of plant, within the prescribed time limit and quantity, free of any charges.
f) indication of the date, when breeding animals or breeding material of the respective animal breed or propagating material of the respective species of plant were sold or otherwise transferred by the breeder or with his/her consent to another person for the purpose of exploitation.
2. One application is filed for each new breed of animal and/or species of plant.
3. If an application is filed by a representative, within one month after the date that the application was filed, a document authorizing the representation must be attached to the application.
4. The application has to be filed in official language of Georgia; other application materials may be filed in any other language.
If the application materials are filed in a foreign language, the applicant must, within three months, submit a Georgian translation.
5. If the application is filed by a successor in title, within one month after the date that the application is filed, a document authorizing succession must be attached to the application.
6. if the documents and materials defined in paragraphs 3-5 of this article are not submitted within the appropriate time limits, the application process is terminated
Article 18
If before filing an application with the Sakpatenti, in the case of a new animal breed, it was submitted to a competent body of another country, and in the case of a new species of plant, it was submitted to a competent body of a member country of the Union, the respective country, the new name of the breed of animal and/or species of plant, the application number and the filing date must be provided.
Article 19
1. if a new animal breed described in an application filed with the Sakpatenti is protected and/or permitted for distribution in another country, an applicant is obliged to attach to the application a certified copy and Georgian translation of the official document issued by a competent body of the respective country, reflecting test results regarding the distinctiveness, uniformity and stability.
2. If a new species of plant described in an application filed with the Sakpatenti was submitted to another member country of the Union, an applicant is obliged to attach to the application a certified copy of the first application and its Georgian translation.
Article 20
1. The name of the new breed of animal and/or species of plant in the application must be proposed by the breeder.
2. The name of the animal breed shall indicate its breed, enable its easy identification, be short, be distinguishable from every denomination of other animal breed of the same or allied zoological species, and must not contradict the commonly recognised norms of morality, must not insult religious beliefs, must not consist of figures only except when the use of figures is an established practice, and must not cause confusion of characteristics, origin, significance and identity of the new animal breed and the person of the breeder.
3. A species of plant must be designated by a name that further will be the generic name of this species and will enable its easy identification.
It must be distinguishable from the name of every other species of plant, and must not contradict commonly recognised norms of morality, must not insult religious beliefs, must not consist of figures only except when the use of figures is an established practice, and must not cause confusion of characteristics, origin, significance and identity of the new species of plant and the person of the breeder.
4. If the name of the new breed of animal and/or species of plant does not comply with the requirements of paragraphs 2 or 3 of this article, or if a prior right of a third party prevents the use of the name of this breed/species, the breeder is obliged to present a new name within a month after receipt of notification, in accordance with paragraph 5 of this article.
5. Any person who, in the territory of Georgia, offers for sale or sells an breed of animal and/or species of plant that is protected in Georgia, is obliged to use the name of this breed/species even after expiration of the breeders rights, except when, in accordance with paragraph 4 of this article a pre-existing right prevents such use.
6. If a breed of animal and/or species of plant is offered for sale or is on sale, the registered name of the breed/species is permitted to be associated with a trademark, a trade name or any other similar designation, provided that the plant or animal name is easily identifiable.
Article 21
An application is deemed to be filed with the Sakpatenti from the day of submission of the following materials:
a) an application;
b) the proposed name for the new breed of animal and/or species of plant;
c) the description of the new breed of animal and/or species of plant.
Article 22
1. If two or more applications for one breed of animal and/or species of plant are filed with the Sakpatenti, priority is given to the application filed earlier.
2. Breeders desiring to enjoy the priority established under a treaty on the protection of new animal breeds signed with another country are obliged to file an application with the Sakpatenti within 12 months after filing the application in the contracting country of this treaty.
3. Breeders desiring to enjoy the priority established under the International Convention for the Protection of New Plant Varieties are obliged to file an application with the Sakpatenti within 12 months after filing the application in the contracting country of this Convention.
4. In an application filed with the Sakpatenti the date of filing an application in another country must be indicated.
An applicant is obliged to present within six months after the day of filing the application with the Sakpatenti a copy of the application certified by the competent body of the country where it was first filed and it's translation into Georgian.
5. In the case of a new species of plant, a breeder is entitled to present to the Sakpatenti any information, document or material necessary for the examination of the application, during two years after the expiry of priority term, and if the first application is rejected or withdrawn, after the day of such rejection or withdrawal.
Article 23
The Sakpatenti examines the formal requirements of an application, including verification of completeness and execution of the application materials, including the confirmation of the filing date of application.
Article 24
1. The Sakpatenti confirms the filing date of application within two working days after the day of filing.
2. Formal requirements of the application are examined within one month after the day of filing the application.
3. If an application does not comply with the requirements of Articles 17 and 22 of this Law, during the examination of formal requirements the Sakpatenti may request a breeder to correct the deficiency and submit appropriate materials.
A breeder is obliged to correct deficiencies and submit appropriate materials within a month after the day of receipt of notification.
4. If a breeder fulfils the requirement of paragraph 3 of this article, the date of fulfilling the requirement is deemed to be the date of filing of the application.
If a breeder fails to fulfil this requirement, the application will not be deemed as filed and the application materials will be returned to the breeder.
5. If an application does not comply with the conditions for the examination of formal requirements, processing of the application will be terminated and the applicant will be notified.
Article 25
1. If it is confirmed that the application complies with the conditions for the examination of formal requirements, the Sakpatenti will publish the data of the new breed of animal and/or species of plant in the Official Bulletin and make the decision to transfer the new breed of animal and/or species of plant for examination.
2. The following is published in the Official Bulletin:
a) the data of a breeder;
b) the date of filing the application;
c) proposed name of the new breed of animal and/or species of plant;
d) the brief description of the new breed of animal and/or species of plant;
3. A description of the new breed of animal and/or species of plant will be displayed to the public for information.
Article 26
Any person is authorised to submit a written objection to the Sakpatenti, within three months after publication of a new breed of animal and/or species of plant data in the Official Bulletin, if:
a) the new breed of animal and/or species of plant does not meet the criterion of protectability ;
b) the description of the new breed of animal and/or species of plant does not provide a complete description for evaluation of the breed/species;
c) false data is presented in the description of the new breed of animal and/or species of plant.
d) the priority requested, according to Article 22(2) of this Law for the new breed of animal and/or species of plant described in the application is without merit based on an application filed for this breed of animal and/or species of plant in another country .
Article 27
1. Within a week after receipt of an objection, the Sakpatenti will transfer the objection materials for providing a decision to the accredited person determined in Article 3(2) of this Law
Copies of the objection materials will be transferred to the applicant.
2. The Sakpatenti, with regard to the objection, will make a decision based on the opinion of the accredited person determined in Article 3(2) of this Law.
3. Procedures and terms for consideration of an objection is determined by the Ministry of Agriculture of Georgia together with the Sakpatenti.
Article 28
1. Within two weeks after the examination of official requirements is completed and the application materials are published in the Official Bulletin, a new animal breed will be transferred for testing to the accredited person determined in Article 3(2) of this Law.
2. A new breed of animal and/or species of plant will be tested for distinctiveness, uniformity and stability.
3. A breeder is entitled to request an extension of procedural terms of consideration of the application and if he fails to comply with the terms, the return of these terms according to the established rule.
4. A breeder at any stage of consideration of its application is entitled to withdraw the application or request termination of the application proceedings.
Article 29
1. Results of a new breed of animal and/or species of plant tests conducted in Georgia will be executed by an accredited person determined in Article 3(2) of this Law and within a month will be transferred to the Sakpatenti.
2. If the decision on the new breed of animal and/or species of plant test is positive, the person who performed the test together with the applicant, will make a description of the breed of animal and/or species of plant and transfer it to the Sakpatenti along with the decision.
3. The data of the Test results is a commercial secret of the applicant; transfer of this data to a third party without agreement of the Sakpatenti and the applicant, is considered to be a violation (of law or the breeder’s rights?) and creates liability according to the legislation of Georgia.
Article 30
1. In the case of a positive decision on the new breed of animal and/or species of plant testing, the Sakpatenti shall make a decision to register the new breed of animal and/or species of plant.
The Sakpatenti shall record the name, description and other data of the new breed of animal and/or species of plant in the Register of New Animal Breed and Plant Varieties and issue a certificate, which is a document certifying the breeder's as exclusive property.
2. The following will be recorded in the Register of New Animal breed and Plant Varieties:
a) the genus and variety of the new breed/species;
b) the name of the new breed/ species;
c) the description and photographic image of the new breed/ species;
d) the name and address of the breeder;
e) the number and date of the registration.
3. The form of a certificate issued for a new breed of animal and/or species of plant shall be defined by the Sakpatenti.
4. In the Official Bulletin, Sakpatenti will publish the following:
the genus and species of the new breed of animal and/or species of plant, name of the new breed of animal and/or species of plant, the description and photographic image of the new breed of animal and/or species of plant, the name and address of the breeder, the registration number and date.
5. Any person is entitled to review the Register of New Animal breed and Plant Varieties, according to established rules.
Article 31
1. If an application filed with the Sakpatenti concerns a breed of animal protected by breeders' rights in another country, this breed of animal is not subject to testing for distinctiveness, uniformity and stability in the territory of Georgia.
For such breed, a certified copy of the official document confirming the breeders' rights, issued by the competent body of the respective country, and its translation into Georgian will be submitted to the Sakpatenti along with the application within two months after the day of filing the application.
For such an application, only an examination of formal requirements is conducted.
2. If an application filed with the Sakpatenti concerns a species of plant protected by breeders' rights in another member state of the Union, this species of plant shall not be subject to testing for distinctiveness, uniformity and stability in the territory of Georgia.
For such breed, a certified copy of the official document confirming the breeders' rights, issued by the competent body of the respective country, and its translation into Georgian will be submitted to the Sakpatenti along with the application within two months after the day of filing the application.
For such an application, only an examination of formal requirements is conducted.
3. If an application filed with the Sakpatenti concerns a breed/species that has already been tested for distinctiveness, uniformity and stability by an accredited person determined in Article 3(2) of this Law and a positive decision has been issued, for such application only an examination of requirements and of formal requirements related to the novelty and name of the breed/species shall be conducted.
4. If the applications referred to in paragraphs 1-3 of this article comply with the conditions for formal requirements of examination, the Sakpatenti will make a decision to register the new breed of animal and/or species of plant, record the data in the Register of New Animal Breed and Plant Varieties, issue a certificate and publish the registration data in the appropriate Official Bulletin.
Article 32
According to Article 25 of this Law, from the day of publication of the new breed of animal and/or species of plant data in the Official Bulletin to the day of registration, an applicant is provisionally granted the same breeders’ rights he/she would have in the case of registration.
If from the day of publication of the new breed of animal and/or species of plant data to the day of registration, a third party has performed acts that require the breeder's consent, the breeder is entitled to request equitable remuneration only after registration of the new breed of animal and/or species of plant.
Chapter V - Rights and Liabilities of the Holder of Breeders' Exclusive Rights
Article 33
1. A breeder 's exclusive right entitles the holder to perform, authorise and/or prohibit following acts with respect to the new breed of animal and/or species of plant:
a) production and reproduction (in the case of a new species of plant)/reproduction (in the case of a new animal breed );
b) conditioning for the purpose of propagation (in the case of a new species of plant);
c) offering for sale, alienating or transferring the rights in any other way;
d) exporting;
e) importing;
f) stocking of propagation material for the purposes listed in subparagraphs (a-e) of this paragraph (in case of a new species of plant);
g) stocking of breeding material for the purposes listed in subparagraphs (a-c) of this paragraph (in case of a new animal breed);
2. A breeder may authorize the acts referred to in paragraph 1 of this article with certain conditions and limitations.
3. A breeder's exclusive right also applies to breeding material obtained by another person from an animal breed protected by a certificate, the animal derived from this material and the products obtained from this animal.
4. Taking into account the requirements of Article 37 of this Law, the acts referred to in paragraph 1 of this article with respect to harvested material, including an entire plant and parts of a plant obtained through the unauthorised use of propagating material of a species protected by a certificate, shall require the authorization of the breeder, if the breeder had no opportunity to exercise his/her exclusive right in relation to said propagating material.
5. A breeders' exclusive right also applies to:
a) a species of plant that is essentially derived from a species of plant protected by a certificate, as long as the protected species of plant is not itself an essentially derived species;
b) a species of plant that is not clearly distinguishable from a species of plant protected by a certificate, according to Article 13 of this Law ;
c) a species of plant whose production requires the repeated use of the species of plant protected by a certificate.
Article 34
An animal breed is considered to be derived from another animal breed if:
a) it is derived from an initial breed or a breed that is itself derived from the initial breed, and if the main characteristics of the genotype or combination of genotypes of the initial breed are clearly expressed in these animal breeds; and it is clearly distinguishable from the initial breed by one or more characteristics that are able to be described;
b) besides the variation characteristic in the propagation process, the main characteristics of a genotype, or a combination of genotypes of the initial breed, are completely expressed in it.
Article 35
1. A species of plant shall be considered to be essentially derived from another species of plant if:
a) it is mainly derived from the initial species or from a species that is itself derived from the initial species and it maintains the expression of essential characteristics, which is resulted from the genotype or a combination of genotypes of the initial species;
b) it is distinguishable from the initial species by external characteristics except for a variation characteristic to the propagation process differences, and it conforms to the initial species in the expression of essential characteristics that result from a genotype or combination of genotypes of the initial species;
2. Essentially derived varieties may be obtained:
by the selection of a natural or induced mutant, a somaclonal variant, or by selection of the plant from the initial species of plant, backcrossing, or transformation by genetic engineering.
Article 36
A breeder's exclusive right to a new breed of animal does not apply to:
a) acts performed for private use of the new animal breed and for non-commercial purposes;
b) acts performed for experimental breeding purposes.
Article 37
1. A breeder's exclusive right to a new species of plant does not apply to:
a) acts performed for the private use of the new species of plant and for non-commercial purposes;
b) acts performed for experimental purposes.
c) act performed for the purpose of developing new varieties, except in the cases provided for in Article 33(4) of this Law, as well as acts determined in paragraphs 1-3 of that article.
2. Taking into account the legitimate interests of a breeder, the Ministry of Agriculture of Georgia is authorised to restrict, within reasonable limits, a breeder's right regarding any species, in order to permit farmers to use for propagation purposes on their land propagation material that they have obtained by harvesting a species protected by a certificate on their land, or regarding aspecies, covered by Article 33(5)(a) or (b) or by paragraph 1 of this article.
Article 38
1. A breeder's exclusive right to a new species of plant does not apply to acts related to any material of the species protected by a certificate, or any material derived from this material, that is included into civil circulation by the breeder or with his/her consent in the territory of Georgia, unless these acts are related to:
a) further propagation of a species protected by the certificate;
b) export of the plant material of a species protected by a certificate that enables propagation of this species of plant into a country that does not protect the varieties of the genus and species to which the species belongs, except when the material is exported for the purposes of final consumption.
2. For the purposes of paragraph 1 of this article, "material" in relation to a species has the following meanings:
a) propagating material of any kind;
b) harvested material, including an entire plant or parts of a plant ;
c) any product made from the harvested material.
Article 39
A breeder is obliged to ensure throughout the period of validity of its exclusive right maintenance of the breeding material of the breed of animal or propagating material of the species of plant, that can produce the breed of animal and/or species of plant having characteristics indicated in the description of the new breed of animal and/or species of plant.
Chapter VI - Declaring a New Breeds of Animal and Species of Plant Registration and Certificates Void and Invalid
Article 40
Upon the request of an interested person, a new breed of animal and/or species of plant registration and certificate may be declared void from the day of registration if it is established that at the time of making the decision to register and issue a certificate for the new breed of animal and/or species of plant:
a) breed of animal and/or species of plant did not comply with the requirements of Articles 12 and 13 of this Law;
b) the breeder's right was granted on the basis of information and documents furnished by the breeder, and the conditions specified for a new breed of animal and/or species of plant in Articles 14 or 15 of this Law, were not satisfied at the time of granting breeder's rights;
c) the breeder's right was granted to a person who was not entitled to a grant of the right, except when he/she transferred this right to a person who was entitled to obtain the grant of a breeder's right according to the procedures established by this Law.
Article 41
1. Upon the request of an interested person, the new breed of animal and/or species of plant registration and certificate may be declared invalid from the day of making this decision if it is established that:
a) breed of animal and/or species of plant no longer complies with the requirements specified for the new breed of animal and/or species of plant in Article 14 or 15 of this Law;
b) the breeder failed to submit within the prescribed time limits information, documents or material necessary to verify the maintenance of the breed/species upon the request of the Ministry of Agriculture of Georgia on the basis of Article 39 of this Law, ;
c) the breeder failed to satisfy the requirements established to retain his/her rights;
d) if the name of the breed of animal and/or species of plant was cancelled after granting breeders' rights to the breeder and the breeder did not propose another appropriate name.
2. The registration and certificate of a new breed of animal and/or species of plant may be declared void or invalid on the basis of a written request submitted to the Sakpatenti by the breeder.
3. The Sakpatenti will record thedata regarding the declaration of a new breed of animal and/or species of plant registration and certificate as void and invalid in the Register of New Breed of Animal and/or Species of Plant and this information will be published in an appropriate Official Bulletin.
Article 42
On the basis of a written request -submitted to the Sakpatenti during the period of validity of a new breed of animal and/or species of plant registration, breeders are authorised to make changes or additions to the registered data only with respect to the address of the breeder or his/her representative.
Chapter VII - License for Use of a New Breed of Animal and/or Species of Plant
Article 43
1. A licensor (breeder) is authorised to grant a license for use of a registered new breed of animal and/or species of plant to another person (licensee).
2. Granting a license for use of a new breed of animal and/or species of plant is permitted for a new breed of animal and/or species of plant that is allowed to be distributed in the territory of Georgia.
3. The license may be simple or exclusive.
4. By means of a simple license agreement, a licensor transfers to the licensee the right of using a new breed of animal and/or species of plant.
Moreover, the licensor retains all exclusive rights and the right to enter into other simple license agreements.
5. By means of an exclusive license agreement, a licensor transfers to the licensee the right of using a new breed of animal and/or species of plant.
Moreover, the licensor during the period of validity of an exclusive licence agreement, the licensor loses the exclusive rights transferred by this agreement and the right to enter into other licence agreements. .
6. A license agreement is made in writing and provides:
accurate data on the new breed of animal and/or species of plant, types of use of the breed/species, the period of validity and territorial scope of the agreement, the amount of remuneration or the procedure and term for estimating the amount of remuneration, as well as other conditions that are considered essential by the parties.
7. The right to use a new breed of animal and/or species of plant in any way not directly provided for in a licence agreement belongs to the licensor.
8. The licensee is prohibited to assign rights derived from a license agreement or to grant a sub-license unless that is directly provided for in the agreement.
Article 44
1. A compulsory license may be issued upon the request of any interested person only for the purposes of satisfying the public interest.
2. In the case of a new breed of animal and/or species of plant, a compulsory license will be issued on the basis of a recommendation given by the National Board for Animal Husbandry and Seeds under the Ministry of Agriculture of Georgia, by decision of the Minister of Agriculture of Georgia.
3. A compulsory license is issued only when an interested person previously made an attempt to obtain a license from the breeder under reasonable conditions and terms but his/her attempt was unsuccessful.
4. A decision to issue a compulsory license will define the scope of using the new breed of animal and/or species of plant, the effective period of the compulsory license, the rights and obligations of the breeder and the licensee and the amount of remuneration.
The decision to issue a compulsory license is legalised by order of the Minister of Agriculture of Georgia.
5. The effective period of a compulsory license agreement will be extended if a verification performed by the Ministry of Agriculture of Georgia proves that the conditions of the license agreement are being performed and an extension is necessary.
6. If the verification performed during the effective period of compulsory license agreement proves that there are no grounds for the compulsory license agreement to exist, the compulsory license agreement will be terminated by an order of the Minister of Agriculture of Georgia.
7. In case of granting a compulsory license to a breeder, the breeder must receive equitable remuneration.
Chapter VII - Violation of a Breeder's Rights and Liability
Article 45
The use of a new breed of animal and/or species of plant by a third party in contradiction to the requirements of this Law is considered as a violation of the breeders' rights and creates a liability according to the legislation of Georgia.
Chapter IX - Permission for the Distribution of Seeds and Planting Materials in Georgia
Article 46
1. Seeds and planting material are permitted to be distributed in Georgia:
a) by a certificate of quality;
b) by a certificate of phytosanitary.
2. Additional conditions for the distribution of seeds and planting material in Georgia will be determined by an ordinance of the Government of Georgia.
Chapter X - Transitional and Final Provisions
Article 47
1. Within three months after the entry into force of this law, the Ministry of Agriculture of Georgia with the Intellectual Property National Centre - the Sakpatenti shall prepare and approve:
a) the objection procedure for interested persons regarding the publication of the new animal breed data, the procedure for consideration of an application and extension of the procedural terms, procedural terms for termination and restoration and the procedure for issuing compulsory licenses;
b) the objection procedure for interested persons regarding the publication of new species of plant data, the procedure for consideration of an application and extension of the procedural terms, procedural terms for termination and restoration and the procedure for issuing a compulsory license ;
2. The Ministry of Agriculture of Georgia shall ensure approval of the requirements and testing methods for the distinctiveness, uniformity and stability of a new animal breed, taking into account international practices.
3. The Ministry of Agriculture of Georgia shall ensure approval of the requirements and testing methods for the distinctiveness, uniformity and stability of a new species of plant, taking into account international practices.
4. The Ministry of Agriculture of Georgia shall ensure the establishment of a Standing Board of Experts and the approval of its Statute on the basis of Article 3(2) of this Law.
5.Unitl 1 March 2011, the ordinance of the Government of Georgia on the Approval of Additional Conditions for the Distribution of Seeds and Planting Materials in Georgia shall be adopted.
Article 48
1. Upon the entry of this Law into force, the following shall be considered invalid:
a) the Law of Georgia on the Protection of New Animal Varieties of 29 December 2006 (Legislative Herald of Georgia, No4,12.1.2007, Art.60);
b) the Law of Georgia on the Protection of New Plant Varieties of 29 December 2006 (Legislative Herald of Georgia, No4,12.1.2007, Art.61);
c) the Law of Georgia on Breeding Animals of 5 September 1996 (Official Gazette of the Parliament of Georgia, No22-23, 17 October 1996, p.43);
d) the Law of Georgia on Permitting Varieties of Agricultural Cultures for the Distribution, and on Quality Seeds and Planting Materials (Legislative Herald of Georgia, No29(36),1999, Art.157).
2. Subordinate normative acts issued on the basis of the legislative acts referred to in paragraphs (a) and (b) of this article shall remain legal until their conformance with this Law.
Article 49
This Law shall enter into force upon its promulgation.
President of Georgia M. Saakashvili
Tbilisi
15 December 2010
No 4066-რს
Document comments