Document structure
View explanations
Referenced documents
Document Highlights
Consolidated publications
Return back Consolidated versions (27/10/2015 - 21/12/2016)
საქართველოს სახალხო დამცველის შესახებ
საქართველოს 1999 წლის 23 ივნისის ორგანული კანონი №2146ა - სსმ I, №27(34), 06.07.1999 წ., მუხ.142
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
ეს კანონი განსაზღვრავს საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილებას, მისი საქმიანობის ძირითად პრინციპებსა და ფორმებს.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს სახალხო დამცველი ზედამხედველობას უწევს საქართველოს ტერიტორიისა და მისი იურისდიქციის ფარგლებში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვას.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
1. საქართველოს სახალხო დამცველი ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის სახელმწიფოებრივი გარანტიების უზრუნველყოფის მიზნით ზედამხედველობას უწევს სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოთა, საჯარო დაწესებულებათა და თანამდებობის პირთა მხრიდან საქართველოს ტერიტორიის ფარგლებსა და მის იურისდიქციაში მყოფი ყველა პირისთვის სახელმწიფოს მიერ აღიარებულ უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვასა და პატივისცემას, განურჩევლად რასისა, კანის ფერისა, სქესისა, ენისა, რელიგიისა, პოლიტიკური ან სხვა შეხედულებისა, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილებისა, წარმოშობისა, ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობისა, საცხოვრებელი ადგილისა თუ სხვა გარემოებისა.
1 1. დისკრიმინაციის ყველა ფორმის აღმოფხვრისა და თანასწორობის უზრუნველსაყოფად საქართველოს სახალხო დამცველი ამ კანონითა და „დისკრიმინაციის ყველა ფორმის აღმოფხვრის შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით ზედამხედველობას უწევს ადმინისტრაციული, სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების, საჯარო დაწესებულებებისა და თანამდებობის პირების, აგრეთვე ფიზიკური და იურიდიული პირების საქმიანობას, ავლენს პირდაპირი დისკრიმინაციის და ირიბი დისკრიმინაციის ფაქტებს და ახორციელებს ღონისძიებებს დისკრიმინაციის შედეგების აღმოსაფხვრელად.
2. საქართველოს სახალხო დამცველი ავლენს ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევის ფაქტებს და ხელს უწყობს დარღვეული უფლებებისა და თავისუფლებების აღდგენას.
3. საქართველოს სახალხო დამცველი ეწევა საგანმანათლებლო საქმიანობას ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა სფეროში.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2014 წლის 2 მაისის ორგანული კანონი №2395 - ვებგვერდი, 07.05.2014წ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველი ასრულებს გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის წამებისა და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან სასჯელის წინააღმდეგ კონვენციის ფაკულტატური ოქმით გათვალისწინებული პრევენციის ეროვნული მექანიზმის ფუნქციებს.
2. საქართველოს სახალხო დამცველი უზრუნველყოფილია ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული ფუნქციების შესრულებისათვის აუცილებელი მატერიალურ-ტექნიკური და ფინანსური რესურსებით.
3. პრევენციის ეროვნული მექანიზმის მიზნებიდან გამომდინარე, საქართველოს სახალხო დამცველი ვალდებულია ითანამშრომლოს გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის შესაბამის ორგანოებთან და მექანიზმებთან, აგრეთვე საერთაშორისო, რეგიონალურ და ეროვნულ ინსტიტუტებთან ან ორგანიზაციებთან, რომელთა საქმიანობის სფეროს განეკუთვნება წამებისა და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობისაგან ან სასჯელისაგან დაკავების, წინასწარი პატიმრობისა და თავისუფლების შეზღუდვის სხვა ადგილებში მყოფ პირთა დაცვის უზრუნველყოფა.
4. საქართველოს სახალხო დამცველი საკუთარი კომპეტენციის ფარგლებში, საქართველოს მიერ სავალდებულოდ აღიარებული საერთაშორისო ხელშეკრულებების და გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის და ევროპის საბჭოს მონიტორინგის ორგანოების რეკომენდაციების შესაბამისად უზრუნველყოფს დისკრიმინაციისაგან პირის ეფექტიან დაცვას.
5. საქართველოს სახალხო დამცველი დისკრიმინაციის საკითხებზე თანამშრომლობს საერთაშორისო სახელმწიფო და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, ადგილობრივ არასამთავრობო ორგანიზაციებთან და სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებთან.
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
საქართველოს 2010 წლის 9 მარტის ორგანული კანონი №2711 - სსმ I, №12, 24.03.2010 წ., მუხ.42
1. საქართველოს სახალხო დამცველი თავის საქმიანობაში დამოუკიდებელია და ხელმძღვანელობს საქართველოს კონსტიტუციით, საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებებითა და შეთანხმებებით, საერთაშორისო სამართლის საყოველთაოდ აღიარებული პრინციპებითა და ნორმებით, ამ კანონითა და სხვა საკანონმდებლო აქტებით.
2. საქართველოს სახალხო დამცველზე ნებისმიერი ზემოქმედება ან მის საქმიანობაში ჩარევა დაუშვებელია და ისჯება კანონით.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
1. საქართველოს სახალხო დამცველის დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფის მიზნით სახელმწიფო ვალდებულია შუქმნას მას მოღვაწეობისა და ცხოვრების სათანადო პირობები.
2. საქართველოს სახალხო დამცველი ხელშეუხებელია. დაუშვებელია მისი სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემა, დაკავება ან დაპატიმრება, მისი ბინის, მანქანის, სამუშაო ადგილის ან პირადი გაჩხრეკა საქართველოს პარლამენტის თანხმობის გარეშე. გამონაკლისია დანაშაულზე წასწრების შემთხვევა, რაც დაუყოვნებლივ უნდა ეცნობოს საქართველოს პარლამენტს. თუ იგი არ მისცემს თანხმობას, დაკავებული ან დაპატიმრებული საქართველოს სახალხო დამცველი დაუყოვნებლივ უნდა განთავისუფლდეს. საქართველოს პარლამენტი ამ საკითხზე გადაწყვეტილებას იღებს საქართველოს მთავარი პროკურორის მიმართვიდან არაუგვიანეს 14 დღისა.
3. საქართველოს სახალხო დამცველის სისხლის სამართლის პასუხისგებაში მიცემის, დაკავების ან დაპატიმრების შესახებ თანხმობისას მისი უფლებამოსილება შეჩერდება სასამართლოს მიერ საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე. საქართველოს სახალხო დამცველის მიმართ გამამართლებელი განაჩენის გამოტანის ან მარეაბილიტირებელ საფუძველზე საქმის შეწყვეტის შემთხვევაში საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილება აღდგება.
4. საქართველოს სახალხო დამცველს უფლება აქვს არ მისცეს ჩვენება იმ ფაქტის გამო, რომელიც მას გაანდეს, როგორც საქართველოს სახალხო დამცველს; ეს უფლება მას უნარჩუნდება უფლებამოსილების შეწყვეტის შემდეგაც. არ შეიძლება სახალხო დამცველისათვის განკუთვნილი წერილობითი მასალის დაყადაღება.
5. საქართველოს სახალხო დამცველი პასუხისგებაში არ მიეცემა თავისი მოვალეობის შესრულებისას გამოთქმული აზრებისა და შეხედულებებისათვის.
6. უზრუნველყოფილია საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილებათა შეუფერხებელი განხორციელების პირობები. მისი განცხადების საფუძველზე შესაბამისი სახელმწიფო ორგანოები უზრუნველყოფენ საქართველოს სახალხო დამცველისა და მისი ოჯახის უსაფრთხოებას.
7. საქართველოს სახალხო დამცველის საქმიანობისათვის დაბრკოლებათა შექმნა ისჯება კანონით.
საქართველოს 2008 წლის 1 ნოემბრის ორგანული კანონი №472 - სსმ I, №30, 07.11.2008 წ., მუხ.181
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2013 წლის 30 მაისის ორგანული კანონი № 6 69 – ვებგვერდი, 24.0 6 .2013წ.
თავი 2. საქართველოს სახალხო დამცველის არჩევა და მისი უფლებამოსილების შეწყვეტა
1. საქართველოს სახალხო დამცველად აირჩევა საქართველოს მოქალაქე.
2. საქართველოს სახალხო დამცველს 5 წლის ვადით ირჩევს საქართველოს პარლამენტი სრული შემადგენლობის ხმების უმრავლესობით. კანდიდატურის წარდგენის უფლება აქვთ საპარლამენტო ფრაქციას, პარლამენტის წევრთა სულ ცოტა ექვსკაციან ჯგუფს, რომლებიც არ შედიან არცერთ ფრაქციაში.
3. კენჭისყრის წინ საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე საქართველოს პარლამენტს აცნობებს კანდიდატთა სიას და მათ წერილობით თანხმობას საქართველოს სახალხო დამცველის თანამდებობაზე არჩევის შესახებ. ყოველ ასარჩევ კანდიდატს კენჭი ეყრება ცალ-ცალკე. კენჭისყრა ფარულია.
4. კენჭისყრის შედეგად არჩეულად ჩაითვლება კანდიდატი, რომელიც მეტ ხმას მიიღებს, მაგრამ არანაკლებ საქართველოს პარლამენტის სრული შემადგენლობის უმრავლესობის ხმებისა. თუ არჩევისათვის საკმარისი ხმები ერთზე მეტმა კანდიდატმა მიიღო, მაგრამ მიღებულ ხმათა რაოდენობის ტოლობის გამო არჩეული ვერ გამოვლინდა, ამ კანდიდატურებს ერთად ეყრებათ კენჭი და არჩეულად ჩაითვლება ის, ვინც მეტ ხმას მიიღებს, მაგრამ არანაკლებ საქართველოს პარლამენტის სრული შემადგენლობის უმრავლესობის ხმებისა. მიღებულ ხმათა ტოლობის შემთხვევაში კენჭისყრის პროცედურა გრძელდება სახალხო დამცველის გამოვლენამდე.
5. თუ არჩევისათვის საკმარისი ხმები ვერც ერთმა კანდიდატმა ვერ მიიღო, კენჭისყრიდან არა უადრეს 7 და არა უგვიანეს 14 დღისა ტარდება ხელახალი არჩევნები. ხელახალი არჩევნებისას კანდიდატურების წარდგენა და არჩეულის გამოვლენა ხდება ამ მუხლის მე-2, მე-3 და მე-4 პუნქტებით დადგენილი წესით.
6. არჩევნების ერთ ციკლში ერთი და იმავე კანდიდატურის წარდგენა შეიძლება მხოლოდ ორჯერ.
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1460 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.92
საქართველოს 2013 წლის 18
სექტემბრის
ორგანული
კანონი №1082 – ვებგვერდი, 23.09.2013წ.
1. ახლად არჩეული საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილება იწყება თანამდებობაზე მყოფი საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილების ვადის გასვლის მომდევნო დღიდან. თუ იგი არჩეულ იქნა ამ ვადის გასვლამდე, ხოლო არჩევის მომდევნო დღიდან, თუ არჩეულ იქნა ამ ვადის გასვლის შემდეგ, ანდა თუ წინა საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილება ვადამდე იქნა შეწყვეტილი.
2. საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილება წყდება არჩევიდან 5 წლის თავზე ან მისი უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტისას.
3. ერთი და იგივე პირი საქართველოს სახალხო დამცველის თანამდებობაზე შეიძლება აირჩეს ზედიზედ მხოლოდ ორჯერ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველის თანამდებობა შეუთავსებელია სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლობითი ორგანოების წევრობასთან , სახელმწიფო სამსახურში ნებისმიერ თანამდებობასთან და ანაზღაურებად საქმიანობასთან , გარდა სამეცნიერო , პედაგოგიური და სახელოვნებო მოღვაწეობისა . არ შეიძლება საქართველოს სახალხო დამცველი იყოს პოლიტიკური პარტიის წევრი ან მონაწილეობდეს პოლიტიკურ საქმიანობაში . გამონაკლისია შემთხვევა , როდესაც საქართველოს სახალხო დამცველს კანონის ან სხვა ნორმატიული აქტის საფუძველზე თანამდებობრივად ევალება სხვა თანამდებობის შეთავსება .
[1. საქართველოს სახალხო დამცველის თანამდებობა შეუთავსებელია სახელმწიფო, აფხაზეთისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკებისა და მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითი ორგანოების წევრობასთან, სახელმწიფო სამსახურსა და საჯარო სამსახურში ნებისმიერ თანამდებობასთან და ანაზღაურებად საქმიანობასთან, გარდა სამეცნიერო, პედაგოგიური, საექსპერტო და სახელოვნებო მოღვაწეობისა. არ შეიძლება საქართველოს სახალხო დამცველი იყოს პოლიტიკური პარტიის წევრი ან მონაწილეობდეს პოლიტიკურ საქმიანობაში. გამონაკლისია შემთხვევა, როდესაც საქართველოს სახალხო დამცველს კანონის ან სხვა ნორმატიული აქტის საფუძველზე თანამდებობრივად ევალება სხვა თანამდებობის შეთავსება. (ამოქმედდეს 2017 წლის 1 იანვრიდან)]
2. თანამდებობაზე არჩევიდან ერთი თვის ვადაში საქართველოს სახალხო დამცველი ვალდებულია შეწყვიტოს მის სტატუსთან შეუთავსებელი საქმიანობა. თუ საქართველოს სახალხო დამცველი აღნიშნულ დროში არ შეასრულებს დადგენილ მოთხოვნებს, მისი უფლებამოსილება წყდება და პარლამენტი აირჩევს ახალ საქართველოს სახალხო დამცველს.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
1. საქართველოს სახალხო დამცველს საქართველოს პარლამენტი ირჩევს თანამდებობაზე მყოფი საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილების ვადის გასვლამდე არა უადრეს 60 და ვადის გასვლიდან არა უგვიანეს 30 დღისა.
2. საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის შემთხვევაში საქართველოს პარლამენტი საქართველოს ახალ სახალხო დამცველს ირჩევს საქართველოს მოქმედი სახალხო დამცველის უფლებამოსილების შეწყვეტიდან არაუგვიანეს 30 დღისა.
3. საქართველოს ახალი სახალხო დამცველის არჩევამდე მის მოვალეობას ასრულებს საქართველოს სახალხო დამცველის პირველი მოადგილე. ასეთ შემთხვევაში იგი სარგებლობს საქართველოს სახალხო დამცველისათვის მინიჭებული უფლებებით, სამართლებრივი გარანტიებითა და ხელშეუხებლობით.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2014 წლის 26 დეკემბრის ორგანული კანონი №3016 - ვებგვერდი, 30.12.2014წ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველს უფლებამოსილება ვადამდე შეუწყდება, თუ:
ა) დაკარგა საქართველოს მოქალაქეობა;
ბ) ზედიზედ ოთხი თვის განმავლობაში ვერ ასრულებდა თავის მოვალეობას;
გ) მის მიმართ კანონიერ ძალაში შევიდა სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენი;
დ) სასამართლომ უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარა, გარდაცვლილად გამოაცხადა ან მხარდაჭერის მიმღებად ცნო, თუ სასამართლოს გადაწყვეტილებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული;
ე) დაიკავა ან უკავია საქართველოს სახალხო დამცველის სტატუსთან შეუთავსებელი თანამდებობა ან ეწევა შეუთავსებელ საქმიანობას;
ვ) ნებაყოფლობით გადადგა;
ზ) გარდაიცვალა.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილება შეწყვეტილად ჩაითვლება აღნიშნული მდგომარეობის დადგენის მომენტიდან, რის შესახებაც დაუყოვნებლივ უნდა ეცნობოს საქართველოს პარლამენტს.
3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის ბ) და ე) ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში საქართველოს სახალხო დამცველს უფლებამოსილება შეუწყდება საქართველოს პარლამენტის გადაწყვეტილებით, რომელიც მიიღება საქართველოს პარლამენტის სრული შემადგენლობის ხმების უმრავლესობით.
საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის გამოცხადება არ წყვეტს საქართველოს სახალხო დამცველის საქმიანობას და არ ზღუდავს მის უფლებამოსილებას .
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
თავი 3. საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილებანი
საქართველოს სახალხო დამცველი დამოუკიდებლად ამოწმებს ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობას , ასევე მათი დარღვევის ფაქტებს როგორც მიღებული განცხადებისა და საჩივრის საფუძველზე , ისე საკუთარი ინიციატივით .
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს სახალხო დამცველი განიხილავს საქართველოს მოქალაქეთა , უცხო ქვეყნის მოქალაქეთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა , აგრეთვე კერძო სამართლის იურიდიულ პირთა , პოლიტიკურ და რელიგიურ გაერთიანებათა განცხადებებსა და საჩივრებს , რომლებიც ეხება სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოთა , საჯარო დაწესებულებათა და თანამდებობის პირთა ქმედებებს ან აქტებს საქართველოს კონსტიტუციითა და კანონით დადგენილ უფლებათა და თავისუფლებათა , აგრეთვე იმ საერთაშორისო ხელშეკრულებათა და შეთანხმებებით დადგენილ უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევის შესახებ , რომელთა მონაწილეც არის საქართველო .
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
1. საქართველოს სახალხო დამცველი განიხილავს ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევის შესახებ განცხადებასა და საჩივარს იმ შემთხვევაში , თუ განმცხადებელი სადავოდ ხდის :
ა ) საჯარო დაწესებულების გადაწყვეტილებას ;
ბ ) სასამართლო განხილვის პროცესში საქართველოს კანონმდებლობით მინიჭებული უფლებებისა და თავისუფლებების შელახვას ან დარღვევას ;
გ ) დაკავებული , დაპატიმრებული ან სხვაგვარად თავისუფლებაშეზღუდული პირისთვის საქართველოს კანონმდებლობით უზრუნველყოფილი უფლებების დარღვევას ;
დ ) ნორმატიული აქტების საქართველოს კონსტიტუციის მეორე თავთან შესაბამისობას ;
ე ) რეფერენდუმისა და არჩევნების მომწესრიგებელი ნორმების და ამ ნორმების საფუძველზე ჩატარებული ან ჩასატარებელი არჩევნების (რეფერენდუმის ) კონსტიტუციურობას .
2. საქართველოს სახალხო დამცველს უფლება აქვს არ განიხილოს განცხადება ან საჩივარი, რომლის თაობაზეც მას მიღებული ჰქონდა გადაწყვეტილება, თუ არ წარმოიქმნა ახალი გარემოებანი.
3. საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ განცხადებისა და საჩივრის განხილვამ არ შეიძლება დააბრკოლოს ანალოგიური განცხადების ან საჩივრის განხილვა შესაბამის საერთაშორისო ორგანიზაციაში.
1. დისკრიმინაციის ყველა ფორმის აღმოფხვრისა და თანასწორობის უზრუნველყოფის საკითხებზე ზედამხედველობას ახორციელებს საქართველოს სახალხო დამცველი.
2. საქართველოს სახალხო დამცველი თავისი ფუნქციების შესასრულებლად:
ა) განიხილავს იმ ფიზიკური ან იურიდიული პირის ან პირთა ჯგუფის განცხადებას და საჩივარს, რომელიც თავს დისკრიმინაციის მსხვერპლად მიიჩნევს;
ბ) შეისწავლის პირდაპირი დისკრიმინაციის და ირიბი დისკრიმინაციის ფაქტებს როგორც განცხადების ან საჩივრის არსებობისას, ისე საკუთარი ინიციატივით და გამოსცემს შესაბამის რეკომენდაციას;
გ) ამზადებს და შესაბამის დაწესებულებას ან პირს უგზავნის ზოგად წინადადებებს დისკრიმინაციის თავიდან აცილების და მის წინააღმდეგ ბრძოლის საკითხებზე;
დ) ამ კანონის მიზნებისათვის შეიმუშავებს მოსაზრებებს აუცილებელი საკანონმდებლო ცვლილებების შესახებ და მათ საკანონმდებლო წინადადების სახით წარუდგენს საქართველოს პარლამენტს;
ე) აღრიცხავს და აანალიზებს სტატისტიკურ მონაცემებს დისკრიმინაციის ფაქტების შესახებ;
ვ) იწვევს დისკრიმინაციის მსხვერპლს და სავარაუდო დისკრიმინაციული ქმედების განმახორციელებელ პირს და ცდილობს საქმე მხარეთა მორიგებით დაასრულოს;
ზ) დისკრიმინაციის მსხვერპლის უფლებების აღსადგენად რეკომენდაციით მიმართავს შესაბამის დაწესებულებას ან პირს, თუ საქმის მორიგებით დასრულება შეუძლებელი აღმოჩნდება და არსებობს საკმარისი მასალები, რომლებიც დისკრიმინაციას ადასტურებს;
თ) უფლებამოსილია, როგორც დაინტერესებულმა პირმა, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის შესაბამისად მიმართოს სასამართლოს და მოითხოვოს ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემა ან ქმედების განხორციელება, თუ ადმინისტრაციულმა ორგანომ მის რეკომენდაციას არ უპასუხა ან ეს რეკომენდაცია არ გაიზიარა და არსებობს საკმარისი მტკიცებულებები, რომლებიც დისკრიმინაციას ადასტურებს;
ი) ახორციელებს ღონისძიებებს დისკრიმინაციის საკითხებზე საზოგადოების ცნობიერების ასამაღლებლად.
პენიტენციურ დაწესებულებებში, დაკავებისა და თავისუფლების შეზღუდვის სხვა ადგილებში მოთავსებულ პირთა მიერ საქართველოს სახალხო დამცველისათვის გაგზავნილი განცხადებები, საჩივრები და წერილები კონფიდენციალურია. მათი გახსნა და ცენზურა აკრძალულია. ისინი დაუყოვნებლივ უნდა გადაეცეს საქართველოს სახალხო დამცველს.
საქართველოს 2010 წლის 9 მარტის ორგანული კანონი №2711 - სსმ I, №12, 24.03.2010 წ., მუხ.42
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2015 წლის 1 მაისის ორგანული კანონი №3560 - ვებგვერდი, 18.05.2015წ.
1. განცხადება და საჩივარი არ იბეგრება სახელმწიფო გადასახადით.
2. საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ დაინტერესებული პირისათვის გაწეული სამსახური უფასოა.
1. განცხადებისა და საჩივრის მიღების შემდეგ საქართველოს სახალხო დამცველი დამოუკიდებლად იღებს გადაწყვეტილებას შემოწმების დაწყების თაობაზე.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული გადაწყვეტილების შესახებ საქართველოს სახალხო დამცველი აცნობებს განმცხადებელს .
3. საქართველოს სახალხო დამცველი ვალდებულია აცნობოს განმცხადებელს საჩივრის შემოწმების შედეგები კანონით დადგენილი წესით.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს სახალხო დამცველს უფლება აქვს , შემოწმების ჩატარებისას :
ა) დაუბრკოლებლად შევიდეს სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ნებისმიერ ორგანოში, საწარმოში, ორგანიზაციასა და დაწესებულებაში, მათ შორის, სამხედრო ქვედანაყოფში, პენიტენციურ დაწესებულებაში, დაკავებისა და თავისუფლების შეზღუდვის სხვა ადგილებში;
ბ ) სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებს , საჯარო დაწესებულებებსა და თანამდებობის პირებს მოსთხოვოს და დაუყოვნებლივ ან არა უგვიანეს 10 დღისა მიიღოს შემოწმებისათვის აუცილებელი ყველა ცნობა , დოკუმენტი და სხვა მასალა ;
გ ) ნებისმიერ თანამდებობის პირს , მოხელეს , მასთან გათანაბრებულ პირს მოსთხოვოს და მიიღოს წერილობითი ახსნა -განმარტება გამოსაკვლევ საკითხებზე ;
დ ) სახელმწიფო ან /და არასახელმწიფო დაწესებულებების მეშვეობით ჩაატაროს საექსპერტო გამოკვლევები ან /და მოამზადოს დასკვნები ; მოიწვიოს სპეციალისტები /ექსპერტები საექსპერტო ან /და საკონსულტაციო სამუშაოთა შესასრულებლად ;
ე) გაეცნოს სისხლის სამართლის , სამოქალაქო და ადმინისტრაციულ საქმეებს , რომლებზე მიღებული გადაწყვეტილებებიც კანონიერ ძალაშია შესული .
საქართველოს 2010 წლის 9 მარტის ორგანული კანონი №2711 - სსმ I, №12, 24.03.2010 წ., მუხ.42
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2015 წლის 1 მაისის ორგანული კანონი №3560 - ვებგვერდი, 18.05.2015წ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველი/სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრი ამოწმებს პენიტენციურ დაწესებულებებში, დაკავებისა და თავისუფლების შეზღუდვის სხვა ადგილებში, აგრეთვე ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში, მოხუცთა თავშესაფრებსა და ბავშვთა სახლებში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობას; პირადად ხვდება და ესაუბრება დაკავებულებს, პატიმრობაში მყოფთ და მსჯავრდებულებს; ამოწმებს მათი აღნიშნულ დაწესებულებებში ყოფნის დამადასტურებელ დოკუმენტაციას.
2. პენიტენციურ დაწესებულებებში, დაკავებისა და თავისუფლების შეზღუდვის სხვა ადგილებში, აგრეთვე ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში, მოხუცთა თავშესაფრებსა და ბავშვთა სახლებში მოთავსებულ პირთა ქცევის რეგულარული შემოწმების, აგრეთვე წამებისა და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობისაგან ან სასჯელისაგან მათი დაცვის უზრუნველყოფის მიზნით საქართველოს სახალხო დამცველი/სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრი:
ა) მოწმის გარეშე, პირადად ან თარჯიმნის მეშვეობით ხვდება და ესაუბრება დაკავებულებს, პატიმრობაში მყოფთ ან სხვაგვარად თავისუფლებაშეზღუდულ პირებსა და მსჯავრდებულებს, ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში, მოხუცთა თავშესაფრებსა და ბავშვთა სახლებში მოთავსებულ პირებს, აგრეთვე იმ პირებს, რომელთაც შეუძლიათ აღნიშნულ პირთა უფლებების დარღვევის შესახებ ინფორმაციის მიწოდება;
ბ) ამოწმებს პენიტენციურ დაწესებულებებში, დაკავებისა და თავისუფლების შეზღუდვის სხვა ადგილებში, აგრეთვე ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში, მოხუცთა თავშესაფრებსა და ბავშვთა სახლებში მოთავსებულ პირთა იქ ყოფნის დამადასტურებელ დოკუმენტაციას.
3. საქართველოს სახალხო დამცველის/სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრის შეხვედრა დაკავებულებთან, პატიმრობაში მყოფ ან სხვაგვარად თავისუფლებაშეზღუდულ პირებთან და მსჯავრდებულებთან, აგრეთვე ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში , მოხუცთა თავშესაფრებ სა და ბავშვთა სახლებში მოთავსებულ პირებთან კონფიდენციალურია. რაიმე სახის მიყურადება ან თვალთვალი დაუშვებელია.
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
საქართველოს 2010 წლის 9 მარტის ორგანული კანონი №2711 - სსმ I, №12, 24.03.2010 წ., მუხ.42
საქართველოს 2011 წლის 11 ნოემბრის ორგანული კანონი №5264 - ვებგვერდი, 24.11.2011წ.
საქართველოს 2015 წლის 1 მაისის ორგანული კანონი №3560 - ვებგვერდი, 18.05.2015წ.
1. პრევენციის ეროვნული მექანიზმის ფუნქციების შესრულების მიზნით საქართველოს სახალხო დამცველთან იქმნება სპეციალური პრევენციული ჯგუფი, რომელიც რეგულარულად ამოწმებს დაკავებულ, პატიმრობაში მყოფ ან სხვაგვარად თავისუფლებაშეზღუდულ პირთა და მსჯავრდებულთა, აგრეთვე ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში , მოხუცთა თავშესაფრებ სა და ბავშვთა სახლებში მოთავსებულ პირთა მდგომარეობას და მათდამი მოპყრობას წამებისა და სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობისაგან ან სასჯელისაგან დაცვის მიზნით.
2. სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრი შეიძლება იყოს პირი, რომელსაც აქვს სათანადო განათლება, პროფესიული გამოცდილება და საქმიანი და მორალური თვისებებით შეუძლია შეასრულოს პრევენციის ეროვნული მექანიზმის ფუნქციები.
3. სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრი არ შეიძლება იყოს პოლიტიკური პარტიის წევრი ან მონაწილეობდეს პოლიტიკურ საქმიანობაში.
4. პრევენციის ეროვნული მექანიზმის ფუნქციების შესრულებისას სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრები მოქმედებენ საქართველოს სახალხო დამცველის სპეციალური რწმუნების საფუძველზე და ანგარიშვალდებული არიან მხოლოდ საქართველოს სახალხო დამცველის წინაშე.
5. სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრებს უფლება აქვთ, არ მისცენ ჩვენება იმ ფაქტის გამო, რომელიც მათ გაანდეს პრევენციის ეროვნული მექანიზმის ფუნქციების შესრულებისას. მათ ეს უფლება უნარჩუნდებათ სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრის უფლებამოსილების შეწყვეტის შემდეგაც.
6. არ შეიძლება სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრისთვის განკუთვნილ საფოსტო-სატელეგრაფო კორესპონდენციაზე, საფოსტო გზავნილზე ყადაღის დადება, მათი შემოწმება და ამოღება.
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
საქართველოს 2011 წლის 11 ნოემბრის ორგანული კანონი №5264 - ვებგვერდი, 24.11.2011წ.
1. სახელმწიფო, კომერციული ან კანონით დაცული სხვა საიდუმლოს შემცველი ინფორმაცია საქართველოს სახალხო დამცველს გადაეცემა კანონით დადგენილი წესით.
2. საქართველოს სახალხო დამცველი და სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრი ვალდებული არიან, არ გაამჟღავნონ საიდუმლო და კონფიდენციალურად აღიარებული ინფორმაცია, აგრეთვე, პირის მკაფიოდ გამოხატული თანხმობის გარეშე, – მისი წამებისა და მის მიმართ სხვა სასტიკი, არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის შესახებ ინფორმაცია.
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
განცხადების/საჩივრის განხილვის შედეგად დისკრიმინაციის ფაქტის დადასტურების შემთხვევაში, საქმის გარემოებების გათვალისწინებით, საქართველოს სახალხო დამცველი გამოსცემს რეკომენდაციას, რომლითაც დისკრიმინაციული ქმედების განმახორციელებელ პირს, სახელმწიფო ხელისუფლების ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს სთავაზობს დისკრიმინაციის აღმოსაფხვრელად და მის შედეგად დარღვეული თანასწორობის აღსადგენად ღონისძიებების განხორციელებას მესამე პირის უფლებებისა და კანონიერი ინტერესების შეულახავად.
საქართველოს სახალხო დამცველი უფლებამოსილია შემოწმების შედეგების მიხედვით :
ა ) ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის უზრუნველყოფის , დაკავებულთა , პატიმრობაში მყოფ ან სხვაგვარად თავისუფლებაშეზღუდულ პირთა და მსჯავრდებულთა პირობებისა და მათ მიმართ მოპყრობის გაუმჯობესების , აგრეთვე წამებისა და სხვა სასტიკი , არაადამიანური ან დამამცირებელი მოპყრობის ან სასჯელის თავიდან აცილების მიზნით საქართველოს კანონმდებლობასთან და კანონპროექტებთან დაკავშირებით წინადადებები , შენიშვნები და რეკომენდაციები წარუდგინოს საქართველოს პარლამენტს ან სხვა შესაბამის ორგანოს ;
ბ ) ადამიანის დარღვეულ უფლებათა და თავისუფლებათა აღსადგენად წინადადებები და რეკომენდაციები გაუგზავნოს იმ სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებს , საჯარო დაწესებულებებსა და თანამდებობის პირებს , რომელთა მოქმედებამაც გამოიწვია სახელმწიფოს მიერ გარანტირებულ ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევა ;
გ ) წინადადებით მიმართოს შესაბამის საგამოძიებო ორგანოებს გამოძიების ან/და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაწყების მოთხოვნით, თუ საქმის განხილვის შედეგად მივა დასკვნამდე, რომ არსებობს დანაშაულის ნიშნები;
დ ) შესაბამის ორგანოებში შეიტანოს წინადადებები იმ პირთა დისციპლინური ან ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის შესახებ , რომელთა მოქმედებამაც გამოიწვია ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევა ;
ე) ცალკეულ შემთხვევებში შეასრულოს სასამართლოს მეგობრის (Amicus Curiae) ფუნქცია საერთო სასამართლოებსა და საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოში ;
ვ ) მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებს აცნობოს ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევასთან დაკავშირებით ჩატარებული შემოწმების შედეგები ;
ზ ) მიღებული გადაწყვეტილებები შეიტანოს ყოველწლიურ და სპეციალურ ანგარიშებში ;
თ) წერილობით მიმართოს საქართველოს პრეზიდენტს, საქართველოს პრემიერ-მინისტრს, თუ მიიჩნევს, რომ სახალხო დამცველის განკარგულებაში არსებული რეაგირების საშუალებები არასაკმარისია;
ი ) საკონსტიტუციო სასამართლოს მიმართოს კონსტიტუციური სარჩელით რეფერენდუმისა და არჩევნების მომწესრიგებელი ნორმების და ამ ნორმების საფუძველზე ჩატარებული ან ჩასატარებელი არჩევნების (რეფერენდუმის ) კონსტიტუციურობასთან დაკავშირებით , ან თუ ნორმატიული აქტით ან მისი ცალკეული ნორმებით დარღვეულია საქართველოს კონსტიტუციის მეორე თავში აღიარებული ადამიანის უფლებანი და თავისუფლებანი ;
კ ) განსაკუთრებულ შემთხვევაში მიმართოს საქართველოს პარლამენტს ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დარღვევის ფაქტთან დაკავშირებით საქართველოს პარლამენტის დროებითი საგამოძიებო კომისიის შექმნისა და პარლამენტის მიერ საკითხის განხილვის მოთხოვნით .
საქართველოს 1999 წლის 23 ივნისის ორგანული კანონი №2146ა - სსმ I, №27(34), 06.07.1999 წ., მუხ.142
საქართველოს 2005 წლის 20 აპრილის ორგანული კანონი №1343 - სსმ I, №19, 28.04.2005 წ., მუხ.115
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
საქართველოს 2010 წლის 9 მარტის ორგანული კანონი №2711 - სსმ I, №12, 24.03.2010 წ., მუხ.42
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2010 წლის 24 სექტემბრის ორგანული კანონი №3621 - სსმ I, №52, 30.09.2010 წ., მუხ.335
საქართველოს 2011 წლის 11 ნოემბრის ორგანული კანონი №5264 - ვებგვერდი, 24.11.2011წ.
საქართველოს 2013 წლის 18 სექტემბრის ორგანული კანონი №1082 – ვებგვერდი, 23.09.2013წ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტს ასარჩევად წარუდგენს საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს წევრობის ორ კანდიდატს.
2. საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ საქართველოს პარლამენტისათვის წარსადგენი საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს წევრობის კანდიდატები შეირჩევიან „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 25-ე მუხლის თანახმად შექმნილი საკონკურსო კომისიის მიერ შერჩეულ კანდიდატთაგან. საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ შერჩეული კანდიდატების წარდგენის შესახებ გადაწყვეტილებას ხელს აწერს საქართველოს სახალხო დამცველი.
3. საქართველოს პარლამენტი კანდიდატურების წარდგენიდან 15 კალენდარული დღის ვადაში, სიითი შემადგენლობის უმრავლესობით, ცალ-ცალკე ირჩევს საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ წარდგენილ კანდიდატებს.
4. თუ საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს წევრობის კანდიდატმა ვერ მიიღო არჩევისათვის საკმარისი ხმები, საქართველოს სახალხო დამცველი 10 კალენდარული დღის ვადაში წარუდგენს საქართველოს პარლამენტს ახალ კანდიდატურას.
5. საქართველოს სახალხო დამცველს შეუძლია საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს სამი კანდიდატურა საკონკურსო კომისიის მიერ შერჩეულ კანდიდატთაგან. შესაძლებელია ერთი და იმავე კანდიდატურის ორჯერ წარდგენა.
6. თუ საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ წარდგენილმა ვერცერთმა კანდიდატმა ვერ მიიღო არჩევისათვის საკმარისი ხმები, არჩეულად ითვლება კანდიდატი, რომელმაც დააგროვა ყველაზე მეტი ხმა, მაგრამ არანაკლებ საქართველოს პარლამენტის სიითი შემადგენლობის ერთი მესამედის ხმებისა.
7. თუ საქართველოს სახალხო დამცველის მიერ წარდგენილმა ვერცერთმა კანდიდატმა ვერ მიიღო საქართველოს პარლამენტის სიითი შემადგენლობის არანაკლებ ერთი მესამედის ხმები, იმართება ხელახალი კონკურსი.
საქართველოს 2013 წლის 12 ივლისის ორგანული კანონი № 835 – ვებგვერდი, 25 .07.2013წ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტს წელიწადში ერთხელ , კალენდარული წლის მარტში წარუდგენს ანგარიშს ქვეყანაში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობის შესახებ .
2. საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიშში უნდა მიეთითოს სახელმწიფო ხელისუფლებისა და ადგილობრივი თვითმმართველობის ის ორგანოები და თანამდებობის პირები , რომლებიც არღვევდნენ ადამიანის უფლებებსა და თავისუფლებებს , არ ითვალისწინებდნენ საქართველოს სახალხო დამცველის რეკომენდაციებს ამ უფლებათა აღდგენის ღონისძიებების შესახებ .
3. საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიში უნდა შეიცავდეს ქვეყანაში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის შესახებ ზოგად შეფასებებს , დასკვნებსა და რეკომენდაციებს .
4. საქართველოს სახალხო დამცველი საქართველოს პარლამენტს საგაზაფხულო სესიაზე ყოველწლიურ ანგარიშთან დაკავშირებით წარუდგენს მოხსენებას ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის სფეროში არსებული მდგომარეობის შესახებ .
5. საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიში ქვეყნდება პარლამენტის ოფიციალურ ბეჭდვით ორგანოში . სპეციალური ანგარიში შეიძლება გამოქვეყნდეს საქართველოს სახალხო დამცველის გადაწყვეტილებით .
საქართველოს 1999 წლის 23 ივნისის ორგანული კანონი №2146ა - სსმ I, №27(34), 06.07.1999 წ., მუხ.142
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
1. საქართველოს სახალხო დამცველი, „იურიდიული დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-10 მუხლის შესაბამისად, იურიდიული დახმარების საბჭოში წარადგენს 3 წევრს.
2. იურიდიული დახმარების საბჭოს 1 წევრის კანდიდატურას თავისი აპარატის შემადგენლობიდან ასახელებს საქართველოს სახალხო დამცველი, ხოლო 2 წევრი ღია კონკურსის წესით შეირჩევა ადამიანის უფლებათა დაცვის სფეროში საქმიანობის განმახორციელებელი არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების წარმომადგენლებისა და საქართველოს უმაღლეს საგანმანათლებლო დაწესებულებებში მოღვაწე სამეცნიერო სფეროს წარმომადგენლებისაგან, ამავე ორგანიზაციების ხელმძღვანელი ორგანოების რეკომენდაციების საფუძველზე.
3. იურიდიული დახმარების საბჭოს წევრად ღია კონკურსის შედეგად შეიძლება შეირჩეს საზოგადოებრივი აღიარებისა და მაღალი რეპუტაციის მქონე პირი, რომელსაც აქვს უმაღლესი განათლება, ადამიანის უფლებათა დაცვის სფეროში მუშაობის ან/და პედაგოგიური/სამეცნიერო საქმიანობის არანაკლებ 5 წლის გამოცდილება. ღია კონკურსის წესით შერჩეული იურიდიული დახმარების საბჭოს წევრი არ შეიძლება ახორციელებდეს საადვოკატო საქმიანობას.
4. იურიდიული დახმარების საბჭოს 2 წევრის შესარჩევად საქართველოს სახალხო დამცველი ქმნის საკონკურსო კომისიას არანაკლებ 9 წევრის შემადგენლობით. საკონკურსო კომისიის შემადგენლობაში შედიან: საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატის თანამშრომლები, საქართველოს პარლამენტის ადამიანის უფლებათა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის 1 წევრი, მასმედიის, სახელმწიფო ორგანოებისა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების წარმომადგენლები.
5. იურიდიული დახმარების საბჭოს წევრთა შესარჩევად საკონკურსო პირობებსა და საკონკურსო კომისიის დებულებას ამტკიცებს საქართველოს სახალხო დამცველი.
თავი 4. საქართველოს სახალხო დამცველის უფლებამოსილების განხორციელების სამართლებრივი გარანტიები
1. ყველა სახელმწიფო ხელისუფლების და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო, თანამდებობის თუ იურიდიული პირი ვალდებულია ყოველმხრივ დაეხმაროს საქართველოს სახალხო დამცველს, დაუყოვნებლივ წარუდგინოს მასალები, საბუთები და სხვა ინფორმაცია, რომელიც ესაჭიროება საქართველოს სახალხო დამცველს თავისი უფლებამოსილების განსახორციელებლად.
2. შემოწმების პროცესში ან საქართველოს სახალხო დამცველის მოთხოვნის საფუძველზე ის სახელმწიფო ორგანო, თანამდებობის ან იურიდიული პირი, რომლის მოქმედება ან გადაწყვეტილება მოწმდება, ან გასაჩივრებულია, ვალდებულია საქართველოს სახალხო დამცველს წარუდგინოს ახსნა-განმარტება გამოსაკვლევ საკითხზე.
3. მასალა , საბუთი , სხვა ინფორმაცია და ახსნა -განმარტება საქართველოს სახალხო დამცველს უნდა გადაეცეს მოთხოვნის მიღებისთანავე , გარდა იმ შემთხვევისა , როდესაც მასალა , საბუთი და სხვა ინფორმაცია მოთხოვნილია წერილობითი მიმართვის საფუძველზე . ასეთ შემთხვევაში საბუთი და სხვა ინფორმაცია საქართველოს სახალხო დამცველს უნდა გადაეცეს 10 დღის ვადაში .
4. სათანადო მასალები , გარდა ამ კანონის მე -20 მუხლით გათვალისწინებული ინფორმაციისა , მოთხოვნის შემთხვევაში უნდა გაეცნოს განმცხადებელს .
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
სახელმწიფო ხელისუფლების , ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო , საჯარო დაწესებულება , თანამდებობის პირი , რომელიც მიიღებს საქართველოს სახალხო დამცველის რეკომენდაციებს ან წინადადებებს , ვალდებულია განიხილოს ისინი და 20 დღის განმავლობაში წერილობით აცნობოს საქართველოს სახალხო დამცველს მათი განხილვის შედეგები .
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
1. ამ კანონით დადგენილი მოვალეობების შეუსრულებლობა , აგრეთვე საქართველოს სახალხო დამცველის საქმიანობისთვის ნებისმიერი ფორმით დაბრკოლების შექმნა ისჯება კანონით , აისახება საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიშში და საქართველოს პარლამენტის განსაკუთრებული მსჯელობის საგანი გახდება .
2. საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატი ფინანსდება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტიდან , იმ ოდენობით , რომელიც უზრუნველყოფს მისი ფუნქციების ჯეროვნად შესრულებას .
3. საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატისთვის საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტით გათვალისწინებული შრომის ანაზღაურების მუხლის მოცულობის შემცირება წინა წლის შესაბამის მოცულობასთან შედარებით შესაძლებელია მხოლოდ საქართველოს სახალხო დამცველის წინასწარი თანხმობით .
4. საქართველოს სახალხო დამცველს ეძლევა თანამდებობრივი სარგო საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს თავმჯდომარის თანამდებობრივი სარგოს ოდენობით.
საქართველოს 1999 წლის 23 ივნისის ორგანული კანონი №2146ა - სსმ I, №27(34), 06.07.1999 წ., მუხ.142
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2011 წლის 11 ნოემბრის ორგანული კანონი №5264 - ვებგვერდი, 24.11.2011წ.
თავი 5. საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატის შემადგენლობა და მისი სტრუქტურა
1. საქართველოს სახალხო დამცველის საქმიანობის უზრუნველსაყოფად იქმნება საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატი, რომლის სტრუქტურას, მუშაობის წესს და ორგანიზებას განსაზღვრავს საქართველოს სახალხო დამცველი აპარატის დებულებით. საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატი მოქმედებს საქართველოს სახალხო დამცველის სახელით და მის მიერ განსაზღვრული უფლებამოსილებით.
2. საქართველოს სახალხო დამცველს ჰყავს პირველი მოადგილე და მოადგილეები. საქართველოს სახალხო დამცველის მოადგილეთა რაოდენობა და უფლებამოსილებანი განისაზღვრება საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატის დებულებით. საქართველოს სახალხო დამცველის პირველ მოადგილესა და მოადგილეებს თანამდებობებზე ნიშნავს და თანამდებობებიდან ათავისუფლებს საქართველოს სახალხო დამცველი.
3. საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატს ხელმძღვანელობს საქართველოს სახალხო დამცველის პირველი მოადგილე. საქართველოს სახალხო დამცველის გადაწყვეტილებით, საქართველოს სახალხო დამცველის მოადგილეები კოორდინაციას უწევენ საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატის დებულებით განსაზღვრულ საქმიანობის მიმართულებებს.
4. საქართველოს სახალხო დამცველის პირველ მოადგილესა და მოადგილეებზე ვრცელდება საქართველოს სახალხო დამცველისათვის ამ კანონით დადგენილი თანამდებობრივი შეუთავსებლობის მოთხოვნები.
5. საქართველოს სახალხო დამცველის აპარატთან შეიძლება შეიქმნას საზოგადოებრივი საბჭოები და სპეციალიზებული ცენტრები, რომელთა სტრუქტურას, ორგანიზებას, საქმიანობის მიმართულებებს, მუშაობის წესს და სხვა საკითხებს განსაზღვრავს საქართველოს სახალხო დამცველი.
საქართველოს 2010 წლის 21 ივლისის ორგანული კანონი №3565 - სსმ I, №46, 04.08.2010 წ., მუხ.278
საქართველოს 2014 წლის 26 დეკემბრის ორგანული კანონი №3016 - ვებგვერდი, 30.12.2014წ.
1. საქართველოს სახალხო დამცველის პირველი მოადგილე, მოადგილეები და აპარატის თანამშრომლები, აგრეთვე სპეციალური პრევენციული ჯგუფის წევრები ამ კანონის მე-18 და მე-19 მუხლებით გათვალისწინებულ უფლებამოსილებებს ან მათ ნაწილს ახორციელებენ საქართველოს სახალხო დამცველის სპეციალური რწმუნებით.
2. ამ მუხლის პირველ პუნქტში აღნიშნული უფლებამოსილების განხორციელებისას სპეციალური რწმუნების მქონე პირს იმ ფაქტის გამო, რომელიც მას გაანდეს, უფლება აქვს ჩვენება მისცეს მხოლოდ საქართველოს სახალხო დამცველის თანხმობით. ეს უფლება ზემოთ დასახელებულ პირს უნარჩუნდება მისი უფლებამოსილების შეწყვეტის შემდეგაც. ამ საკითხთან დაკავშირებული წერილობითი მასალის დაყადაღება შეიძლება მხოლოდ საქართველოს სახალხო დამცველის თანხმობით.
საქართველოს 2009 წლის 16 ივლისის ორგანული კანონი №1462 - სსმ I, №20, 28.07.2009 წ., მუხ.90
საქართველოს 2014 წლის 26 დეკემბრის ორგანული კანონი №3016 - ვებგვერდი, 30.12.2014წ.
საქართველოს პრეზიდენტი ე. შევარდნაძე.
თბილისი,
1996 წლის 16 მაისი
№230-IIს
Jhufybxtcrbq pfrjy Uhepbb (23.06.1999 N2146)
J Yfhjlyjv Pfobnybrt Грузии (21.07.2010 N3565)
Ukfdf ^\ J,obt gjkj;tybz
Cnfnmz 1 .(21.07.2010 N3565)
Настоящий Закон определяет полномочия Народного Защитника Грузии, основные принципы и формы его деятельности.
Cnfnmz 2\ (21.07.2010 N3565)
Народный Защитник Грузии осуществляет надзор за соблюдением прав и свобод человека на территории Грузии и в пределах ее юрисдикции.
Cnfnmz 3 \ (21.07.2010 N3565)
1. Народный Защитник Грузии с целью обеспечения государственных гарантий соблюдения прав и свобод человека осуществляет надзор за соблюдением и уважением признаваемых государством прав и свобод всех лиц, находящихся в пределах территории Грузии и ее юрисдикции, со стороны органов государственной власти и местного самоуправления, публичных учреждений и должностных лиц, независимо от расы, цвета кожи, пола, языка, религии, политических и иных взглядов, национальной, этнической и социальной принадлежности, происхождения, имущественного и сословного положения, места жительства и других обстоятельств.
11 . Для устранения всех форм дискриминации и обеспечения равенства Народный Защитник Грузии в порядке, установленном настоящим Законом и Законом Грузии «Об устранении всех форм дискриминации» осуществляет надзор за деятельностью административных органов, органов государственной власти и местного самоуправления, публичных учреждений и должностных лиц, а также физических и юридических лиц, выявляет факты прямой дискриминации и косвенной дискриминации и осуществляет мероприятия по устранению последствий дискриминации. (2.05.2014 N2395)
2. Народный Защитник Грузии выявляет факты нарушения прав и свобод человека и способствует восстановлению нарушенных прав и свобод.
3. Народный Защитник Грузии занимается просветительной деятельностью в области прав и свобод человека.
Статья 3 1 (16.07.2009 N1462)
1. Народный Защитник Грузии выполняет функции национального механизма превенции, предусмотренной Факультативным протоколом к Конвенции против пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения и наказания, принятым Организацией Объединенных Наций.
2. Народный Защитник Грузии обеспечивается материально-техническими и финансовыми ресурсами, необходимыми для выполнения функций, предусмотренных пунктом первым настоящей статьи.
3. Исходя из целей национального механизма превенции Народный Защитник Грузии обязан сотрудничать с соответствующими органами и механизмами Организации Объединенных Наций, а также международными, региональными и национальными институтами или организациями, к сфере деятельности которых относится обеспечение защиты лиц, находящихся в местах задержания, содержания под стражей и других местах ограничения свободы от пыток и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видов обращения либо наказания. (9.03.2010 N2711)
4. Народный Защитник Грузии в пределах своей компетенции, в соответствии с признанными Грузией обязательными международными договорами и рекомендациями Организации Объединенных Наций и органов мониторинга Совета Европы обеспечивает эффективную защиту лиц от дискриминации. (2.05.2014 N2395)
5. Народный Защитник Грузии по вопросам дискриминации сотрудничает с международными государственными и неправительственными организациями, местными неправительственными организациями и представителями гражданского общества. (2.05.2014 N2395)
Cnfnmz 4 \(21.07.2010 N3565)
1. Народный Защитник Грузии в своей деятельности независим и руководствуется Конституцией Грузии, международными договорами и соглашениями Грузии, общепризнанными принципами и нормами международного права, настоящим Законом и другими законодательными актами.
2. Любое давление на Народного Защитника Грузии или вмешательство в его деятельность не допускается и наказывается по закону.
Cnfnmz 5\
1\ C wtkm. j,tcgtxtybz ytpfdbcbvjcnb Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ujcelfhcndj j,zpfyj cjplfnm tve yflkt;fobt eckjdbz ;bpyb b ltzntkmyjcnb\
2\ Народный Защитник Грузии неприкосновенен. Не допускаются его привлечение к уголовной ответственности, задержание или арест, обыск жилища, машины, рабочего места, а также личный обыск Народного Защитника без согласия Парламента Грузии. Исключение составляет задержание на месте преступления, о чем незамедлительно сообщается Парламенту Грузии. В случае, если Парламент не даст согласия, задержанный или арестованный Народный Защитник Грузии должен быть немедленно освобожден. Парламент Грузии принимает решение по указанному вопросу не позднее 14 дней со дня обращения Главного прокурора Грузии.(30.05.2013 N669)
3\ При наличии согласия на привлечение Народного Защитника Грузии к уголовной ответственности, задержание или заключение под стражу его полномочия приостанавливаются до принятия судом окончательного решения. В случае прекращения дела на основании вынесенного в отношении Народного Защитника Грузии оправдательного приговора суда или прекращения дела по реабилитирующим основаниям полномочия Народного Защитника Грузии восстанавливаются. (21.07.2010 N3565)
4\ Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb dghfdt yt lfdfnm gjrfpfybz gj afrne= ljdthtyyjve tve rfr Yfhjlyjve Pfobnybre Uhepbb+ 'nj ghfdj cj[hfyztncz pf ybv b gjckt ghtrhfotybz gjkyjvjxbq\ Yt ljgecrftncz yfkj;tybt fhtcnf yf gbcmvtyyst vfnthbfks= ghtlyfpyfxtyyst lkz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\
5\ Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb yt ghbdktrftncz r jndtncndtyyjcnb pf vytybz b dpukzls= dscrfpsdftvst bv ghb bcgjkytybb cdjb[ j,zpfyyjcntq\
6\ J,tcgtxbdf.ncz eckjdbz ,tcghtgzncndtyyjuj jceotcndktybz gjkyjvjxbq Yfhjlysv Pfobnybrjv Uhepbb\ Yf jcyjdfybb tuj pfzdktybz cjjndtncnde.obvb ujcelfhcndtyysvb jhufyfvb j,tcgtxbdftncz ,tpjgfcyjcnm Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb b tuj ctvmb\
7\ Cjplfybt ghtgzncndbq lkz ltzntkmyjcnb Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb rfhftncz pfrjyjv\
Ukfdf ^^\
Bp,hfybt Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb
b ghtrhfotybt tuj gjkyjvjxbq
Cnfnmz 6\
1\ Yfhjlysv Pfobnybrjv Uhepbb bp,bhftncz uhf;lfyby Uhepbb\
2\ Народного Защитника Грузии на 5-летний срок избирает Парламент Грузии большинством голосов полного состава. Право выдвижения кандидатур имеют парламентская фракция, группа членов Парламента, состоящая не менее чем из шести человек, которые не входят ни в одну из фракций. (18.09.2013 N1082)
3\ Gthtl ujkjcjdfybtv Ghtlctlfntkm Gfhkfvtynf Uhepbb pyfrjvbn Gfhkfvtyn cj cgbcrjv rfylblfnjd b b[ gbcmvtyysv cjukfcbtv ,fkkjnbhjdfnmcz yf ljk;yjcnm Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\ Pf rf;ljuj rfylblfnf yf bp,hfybt ujkjce.n d jnltkmyjcnb\ Ujkjcjdfybt nfqyjt\
4\ D htpekmnfnt ujkjcjdfybz bp,hfyysv cxbnftncz rfylblfn= gjkexbdibq yfb,jkmitt rjkbxtcndj ujkjcjd= yj yt vtytt ,jkmibycndf ujkjcjd gjkyjuj cjcnfdf Gfhkfvtynf Uhepbb\ Tckb ljcnfnjxyjt lkz bp,hfybz rjkbxtcndj ujkjcjd gjkexbk ,jkmit= xtv jlby rfylblfn= yj ddble hfdyjuj xbckf gjlfyys[ pf yb[ ujkjcjd bp,hfyybrf dszdbnm yt elfkjcm= ujkjcjdfybt pf 'nb rfylblfnehs ghjdjlbncz dvtcnt+ bp,hfyysv cxbnftncz njn= rnj gjkexbn ,jkmit ujkjcjd= yj yt vtytt ,jkmibycndf ujkjcjd gjkyjuj cjcnfdf Gfhkfvtynf Uhepbb\ D ckexft hfdyjuj rjkbxtcndf gjkextyys[ ujkjcjd ghjwtlehf ujkjcjdfybz ghjljk;ftncz dgkjnm lj dszdktybz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\
5\ Tckb ljcnfnjxyjuj lkz bp,hfybz rjkbxtcndf ujkjcjd yt gjkexbk yb jlby bp rfylblfnjd= yt hfytt 7 b yt gjplytt 14 lytq cj dhtvtyb ujkjcjdfybz ghjdjlzncz gjdnjhyst ds,jhs\ Ghb gjdnjhys[ ds,jhf[ ghtlcnfdktybt rfylblfneh b dszdktybt bp,hfyyjq ghjbpdjlzncz d gjhzlrt= ecnfyjdktyyjv geyrnfvb 2= 3 b 4 lfyyjq cnfnmb\
6\ D jlyjv wbrkt ds,jhjd ghtlcnfdkznm jlye b ne ;t rfylblfnehe vj;yj njkmrj ldf;ls\
Cnfnmz 7\
1\ Gjkyjvjxbz yjdjbp,hfyyjuj Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb yfxbyf.ncz cj lyz= cktle.otuj pf bcntxtybtv chjrf gjkyjvjxbq yf[jlzotujcz yf ljk;yjcnb Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb= tckb jy bp,hfy lj bcntxtybz 'njuj chjrf+ b cj lyz= cktle.otuj pf bp,hfybtv= tckb ,sk bp,hfy gj bcntxtybb 'njuj chjrf= kb,j tckb gjkyjvjxbz ghtlsleotuj Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ghtrhfotys ljchjxyj\
2\ Gjkyjvjxbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ghtrhfof.ncz gj bcntxtybb 5 ktn cj lyz bp,hfybz bkb d ckexft ljchjxyjuj ghtrhfotybz tuj gjkyjvjxbq\
3\ Jlyj b nj ;t kbwj vj;tn ,snm bp,hfyj yf ljk;yjcnm Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb njkmrj ldf;ls gjlhzl\
Cnfnmz 8\
1\ Должность Народного Защитника Грузии несовместима с членством в представительном органе государственной власти и местного самоуправления, с любой должностью и оплачиваемой деятельностью на государственной службе, кроме научной, педагогической деятельности и деятельности в области искусств. Народный Защитник Грузии не может состоять членом политической партии или участвовать в политической деятельности. Исключение составляют случаи, когда Народному Защитнику Грузии на основании закона или другого нормативного акта по должности поручается совмещать другую должность. (21.07.2010 N3565)
( 1\ Должность Народного Защитника Грузии несовместима с членством в государственных представительных органах, представительных органах Абхазской и Аджарской автономных республик и муниципалитета, с любой должностью и оплачиваемой деятельностью на государственной службе и публичной службе, кроме научной, педагогической, экспертной деятельности и деятельности в области искусств. Народный Защитник Грузии не может состоять членом политической партии или участвовать в политической деятельности. Исключение составляют случаи, когда Народному Защитнику Грузии на основании закона или иного нормативного акта по должности поручается совмещать другую должность.(27.10.2015 N4391, ввести в действие с 1 января 2017 года. ) ввести в действие с 1 января 2017 года. ввести в действие с 1 января 2017 года.
2\ D vtczxysq chjr c bp,hfybz yf ljk;yjcnm Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb j,zpfy ghtrhfnbnm ltzntkmyjcnm= ytcjdvtcnbve. c tuj cnfnecjv\ Tckb Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb d erfpfyysq chjr yt dsgjkybn ecnfyjdktyys[ nht,jdfybq= tuj gjkyjvjxbz ghtrhfof.ncz= b Gfhkfvtyn bp,bhftn yjdjuj Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\
Cnfnmz 9\
1\ Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb Gfhkfvtyn Uhepbb bp,bhftn yf ljk;yjcnm yt hfytt 60 b yt gjplytt 30 lytq gj bcntxtybb chjrf gjkyjvjxbq Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\
2. В случае досрочного прекращения полномочий Народного Защитника Грузии Парламент Грузии избирает нового Народного Защитника Грузии не позднее 30 дней после прекращения полномочий действующего Народного Защитника Грузии. (26.12.2014 N3016)
3. До избрания нового Народного Защитника Грузии его обязанности исполняет Первый заместитель Народного Защитника Грузии. В таком случае он пользуется предоставленными Народному Защитнику Грузии правами, правовыми гарантиями и неприкосновенностью. (26.12.2014 N3016)
Cnfnmz 10\
1\ Gjkyjvjxbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ghtrhfof.ncz ljchjxyj= tckb|
f) jy enhfnbk uhf;lfycndj Uhepbb+
,) d ntxtybt xtnsht[ vtczwtd gjlhzl yt vju dsgjkyznm cdjb j,zpfyyjcnb+
d) d jnyjitybb tuj dcnegbk d pfrjyye. cbke j,dbybntkmysq ghbujdjh celf+
u) суд признал его безвестно отсутствующим, объявил умершим или признал его поддерживаемым лицом, если решением суда не определено иное;(20.03.2015 N3398)
l) pfyzk bkb pfybvftn ytcjdvtcnbve. cj cnfnecjv Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ljk;yjcnm kb,j pfybvftncz ytcjdvtcnbvjq c ybv ltzntkmyjcnm.+
t) lj,hjdjkmyj gjlfk d jncnfdre+
;) evth\
2\ D ckexfz[= ghtlecvjnhtyys[ geyrnjv gthdsv lfyyjq cnfnmb= gjkyjvjxbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb cxbnf.ncz ghtrhfotyysvb c vjvtynf ecnfyjdktybz erfpfyyjuj cjcnjzybz= j xtv ytpfvtlkbntkmyj ljk;yj ,snm cjj,otyj Gfhkfvtyne Uhepbb\
3\ D ckexfz[= ghtlecvjnhtyys[ gjlgeyrnjv @,@ b @l@ lfyyjq cnfnmb= gjkyjvjxbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ghtrhfof.ncz htitybtv Gfhkfvtynf Uhepbb= rjnjhjt ghbybvftncz ,jkmibycndjv ujkjcjd gjkyjuj cjcnfdf Gfhkfvtynf Uhepbb\
Cnfnmz 11 \(21.07.2010 N3565)
Объявление чрезвычайного или военного положения не прекращает деятельности Народного Защитника Грузии и не ограничивает его полномочий.
Ukfdf ^^^\
Gjkyjvjxbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb
Cnfnmz 12\ (21.07.2010N3565)
Народный Защитник Грузии самостоятельно проверяет положение с соблюдением прав и свобод человека, а также факты их нарушения как на основании поступивших заявлений и жалоб, так и по собственной инициативе.
Cnfnmz 13 \(21.07.2010 N3565)
Народный Защитник Грузии рассматривает заявления и жалобы граждан Грузии, иностранных граждан и лиц без гражданства, а также юридических лиц частного права, политических и религиозных объединений, касающиеся действий или актов органов государственной власти и местного самоуправления, публичных учреждений и должностных лиц, о нарушениях прав и свобод, установленных Конституцией Грузии и законом, а также прав и свобод, определенных международными договорами и соглашениями, участницей которых является Грузия.
Cnfnmz 14\
1\ Народный Защитник Грузии рассматривает заявления и жалобы о нарушении прав и свобод человека в случае, если заявитель оспаривает: (21.07.2010 N3565)
а) решение публичного учреждения;
б) ущемление или нарушение, прав и свобод, предоставленных законодательством Грузии в процессе судебного разбирательства;
в) нарушение обеспеченных законодательством Грузии прав задержанного, заключенного под стражу или иным образом ограниченного в свободе лица;
г) несоответствие нормативных актов главе второй Конституции Грузии;
д) конституционность норм, регулирующих референдум и выборы, и выборов (референдума), проведенных или подлежащих проведению на основании этих норм.
2\ Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb bvttn ghfdj yt hfccvfnhbdfnm pfzdktybt bkb ;fkj,e= gj rjnjhjq bv ,skj ghbyznj htitybt= tckb yt djpybrkb yjdst j,cnjzntkmcndf\
3\ Hfccvjnhtybt Yfhjlysv Pfobnybrjv Uhepbb pfzdktybz b ;fkj,s yt vj;tn djcghtgzncndjdfnm hfccvjnhtyb. fyfkjubxyjuj pfzdktybz bkb ;fkj,s d cjjndtncnde.otq vt;leyfhjlyjq jhufybpfwbb\
Статья 141 (2.05.2014 N2395)
1. Надзор по вопросам обеспечения устранения всех форм дискриминации и равенства осуществляет Народный Защитник Грузии.
2. Народный Защитник Грузии для исполнения своих функций:
а) рассматривает заявления и жалобы физических или юридических лиц, или групп лиц, считающих себя жертвами дискриминации;
б) изучает факты прямой дискриминации и косвенной дискриминации как при наличии заявления или жалобы, так и по собственной инициативе и издает соответствующие рекомендации;
в) подготавливает и направляет соответствующим учреждениям или лицам общие предложения по предотвращению дискриминации и борьбе против нее;
г) разрабатывает для целей настоящего Закона соображения о необходимых законодательных изменениях и в качестве законодательного предложения представляет их Парламенту Грузии;
д) ведет учет и анализ статистических данных о фактах дискриминации;
е) приглашает жертв дискриминации и лиц, осуществляющих предположительно дискриминационное деяние, и стремится достичь завершения дела примирением сторон;
ж) с целью восстановления жертв дискриминации в правах обращается с рекомендацией к соответствующим учреждениям или лицам при невозможности завершить дело примирением сторон и наличии достаточных материалов, подтверждающих дискриминацию;
з) правомочен как заинтересованное лицо обращаться в суд в соответствии с Административно-процессуальным кодексом Грузии и требовать издания административно-правового акта или осуществления деяния, если административный орган оставил его рекомендацию без ответа либо не одобрил указанную рекомендацию и имеются достаточные доказательства, подтверждающие дискриминацию;
и) осуществляет мероприятия по повышению сознания общественности в вопросах дискриминации.
Статья 15. ( 1.05.2015 N3560 ввести в действие с 1 июля 2015 года)
Заявления, жалобы и письма, направляемые Народному Защитнику Грузии лицами, находящимися в пенитенциарных учреждениях, местах задержания и других местах ограничения свободы, являются конфиденциальными. Их вскрытие и цензура запрещаются. Они незамедлительно должны быть переданы Народному Защитнику Грузии
Cnfnmz 16 \
1\ Pfzdktybt b ;fkj,f ujcelfhcndtyyjq gjikbyjq yt j,kfuf.ncz\
2\ Eckeub= jrfpsdftvst pfbynthtcjdfyyjve kbwe Yfhjlysv Pfobnybrjv Uhepbb= zdkz.ncz ,tpdjpvtplysvb\
Cnfnmz 17\
1\ Gj gjkextybb pfzdktybz b ;fkj,s Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb cfvjcnjzntkmyj ghbybvftn htitybt j yfxfkt ghjdthrb\
2\ Народный Защитник Грузии уведомляет заявителя о решении, предусмотренном пунктом первым настоящей статьи.(21.07.2010 N3565)
3\ Yfhjlysq Pfobnybr Uhepbb j,zpfy d ecnfyjdktyyjv pfrjyjv gjhzlrt cjj,obnm pfzdbntk. j htpekmnfnf[ ghjdthrb ;fkj,s\
Cnfnmz 18 \ (21.07.2010 N3565)
Народный Защитник Грузии при проведении проверки вправе:
а) беспрепятственно входить в любой орган государственной власти и орган местного самоуправления, на предприятия, в организации и учреждения, в том числе – в воинские подразделения, пенитенциарные учреждения, места задержания и другие места ограничения свободы; (1.05.2015 N3560 ввести в действие с 1 июля 2015 года)
б) требовать и незамедлительно либо не позднее 10 дней получать из органов государственной власти и местного самоуправления, публичных учреждений и у должностных лиц все необходимые для проверки сведения, документы и другие материалы;
в) требовать и получать письменные разъяснения по расследуемым вопросам от любых должностных лиц, чиновников, приравненных к ним лиц;
г) посредством государственных или (и) негосударственных учреждений проводить экспертные исследования или (и) подготавливать заключения; привлекать специалистов/экспертов к выполнению экспертных или (и) консультационных работ;
д) знакомиться с уголовными, гражданскими и административными делами, решения по которым вступили в законную силу.
Cnfnmz 19 \(11.11.2011 N5264)
1. Народный Защитник Грузии/член специальной превентивной группы проверяет положение с защитой прав и свобод человека в пенитенциарных учреждениях, местах задержания и других местах ограничения свободы, а также в психиатрических учреждениях, приютах для престарелых и детских домах; лично встречается и беседует с задержанными лицами, лицами, заключенными под стражу, и осужденными; проверяет документацию, удостоверяющую их нахождение в указанных учреждениях. (1.05.2015 N3560 ввести в действие с 1 июля 2015 года)
2. В целях регулярной проверки поведения лиц, находящихся в пенитенциарных учреждениях, местах задержания и других местах ограничения свободы, а также в психиатрических учреждениях, приютах для престарелых и детских домах, а равно обеспечения их защиты от пыток и другого жестокого, бесчеловечного или унижающего достоинство обращения либо наказания Народный Защитник Грузии/член специальной превентивной группы: (1.05.2015 N3560, ввести в действие с 1 июля 2015 года)
а) встречается и беседует без свидетелей, лично или посредством переводчика с задержанными лицами, лицами, заключенными под стражу, либо лицами с иным ограничением свободы и осужденными, лицами, помещенными в психиатрические учреждения, приюты для престарелых и детские дома, а также с лицами, имеющими возможность предоставлять информацию о нарушении прав указанных лиц;
б) проверяет документацию, удостоверяющую нахождение лиц, помещенных в пенитенциарные учреждения, места задержания и другие места ограничения свободы, а также в психиатрические учреждения, приюты для престарелых и детские дома, в указанных учреждениях.
3. Встречи Народного Защитника Грузии (члена специальной превентивной группы) с задержанными лицами, лицами, заключенными под стражу, либо лицами с иным ограничением свободы и осужденными, а также с лицами, помещенными в психиатрические учреждения, приюты для престарелых и детские дома, конфиденциальны. Подслушивание или слежение в любой форме не допускаются.
Статья 19 1 (16.07.2009 N1462)
1. В целях выполнения функций национального механизма превенции при Народном Защитнике Грузии создается специальная превентивная группа, которая регулярно проверяет состояние задержанных лиц, лиц, заключенных под стражу, или лиц с иным ограничением свободы и осужденных, а также лиц, помещенных в психиатрические учреждения, приюты для престарелых и детские дома, и обращение с ними с целью их защиты от пыток и другого жестокого, бесчеловечного или унижающего достоинство обращения либо наказания.(11.11.2011 N5264)
2. Членом специальной превентивной группы может стать лицо, имеющее надлежащее образование, профессиональный опыт, деловые и моральные качества, позволяющие ему выполнять функции национального механизма превенции.
3. Член специальной превентивной группы не может быть членом политической партии или участвовать в политической деятельности.
4. При выполнении функций национального механизма превенции члены специальной превентивной группы действуют на основании специального полномочия Народного Защитника Грузии и подотчетны только Народному Защитнику Грузии.
5. Члены специальной превентивной группы вправе не давать показания по фактам, ставшим известными при выполнении ими функций национального механизма превенции. Это право сохраняется за ними и после прекращения полномочий члена специальной превентивной группы.
6. Не разрешаются наложение ареста, проверка и изъятие почтовой и телеграфной корреспонденции, почтовых сообщений, предназначенных для члена специальной превентивной группы.
Cnfnmz 20\
1\ Ljrevtynfwbz= cjlth;fofz ujcelfhcndtyye.= rjvvthxtcre. bkb j[hfyztve. pfrjyjv bye. nfqye= gthtlftncz Yfhjlyjve Pfobnybre Uhepbb d gjhzlrt= ecnfyjdktyyjv pfrjyjv\
2\ Народный Защитник Грузии и член специальной превентивной группы обязаны не разглашать тайную и конфиденциально полученную информацию, а также без четко выраженного согласия лица - информацию о пытках и других жестоких, бесчеловечных или унижающих достоинство видах обращения с ним. (16.07.2009 N1462)
Статья 201 (2.05.2014 N2395)
В случае подтверждения факта дискриминации в результате рассмотрения заявления/жалобы с учетом обстоятельств дела Народный Защитник Грузии издает рекомендацию, которой предлагает лицу, органу государственной власти или местного самоуправления, осуществляющим дискриминационное деяние, провести мероприятия по устранению дискриминации и восстановлению нарушенного вследствие дискриминации равенства без ущемления прав и законных интересов третьих лиц.
Cnfnmz 21\ (21.07.2010 N3565)
Народный Защитник Грузии в зависимости от результатов проверки правомочен:
а) представлять предложения, замечания и рекомендации в связи с законодательством и законопроектами Грузии Парламенту Грузии или другому соответствующему органу в целях обеспечения защиты прав и свобод человека, улучшения условий задержанных, содержащихся под стражей или лиц с иным ограничением свободы и осужденных лиц и обращения с ними, а также предотвращения пыток и других жестоких, бесчеловечных либо унижающих достоинство видов обращения или наказания;(9.03.2010 N2711)
б) направлять предложения и рекомендации по восстановлению нарушенных прав и свобод человека органам государственной власти и местного самоуправления, публичным учреждениям и должностным лицам, действия которых повлекли нарушение гарантированных государством прав и свобод человека;
в) обращаться с предложениями к соответствующим следственным органам с требованием о начале расследования или (и) уголовного преследования, если в результате рассмотрения дела придет к выводу о наличии признаков преступления; (24.09.2010 N3621)
г) вносить предложения в соответствующие органы о дисциплинарной или административной ответственности лиц, действия которых повлекли нарушение прав и свобод человека;
д) в отдельных случаях выполнять функцию друга суда (Amicus Curiae) в общих судах и Конституционном Суде Грузии; (11.11.2011 N5264)
е) сообщать средствам массовой информации об итогах проверок, проведенных в связи с нарушением прав и свобод человека;
ж) вносить принятые решения в ежегодные и специальные отчеты;
з) в письменной форме обратиться к Президенту Грузии, Премьер-министру Грузии, если сочтет, что имеющихся в распоряжении Народного Защитника средств реагирования недостаточно; (18.09.2013 N1082)
и) обращаться с конституционным иском в Конституционный Суд, по поводу конституционности норм, регулирующих референдум и выборы, и выборов (референдума), проведенных или подлежащим проведению на основании этих норм, либо если нормативным актом или его отдельными нормами нарушены права и свободы человека, признанные главой второй Конституции Грузии;
к) в особых случаях по фактам нарушения прав и свобод человека обращаться к Парламенту Грузии с требованием об образовании Временной следственной комиссии Парламента Грузии и рассмотрения вопроса Парламентом.
Статья 211 (12.07.2013 N835)
1. Народный Защитник Грузии представляет Парламенту Грузии для избрания двух кандидатов в члены попечительского совета Общественного вещателя.
2. Подбор кандидатов в члены попечительского совета Общественного вещателя, представляемых Парламенту Грузии Народным Защитником Грузии, производится из числа кандидатов, подобранных конкурсной комиссией, образованной в соответствии со статьей 25 Закона Грузии «О вещании». Решение о представлении Народным Защитником Грузии подобранных кандидатов подписывает Народный Защитник Грузии.
3. Парламент Грузии избирает кандидатов, представленных Народным Защитником Грузии, в срок, составляющий 15 календарных дней после представления кандидатур, большинством списочного состава, по отдельности.
4. В случае, если кандидат в члены попечительского совета Общественного вещателя не сумел набрать достаточного для избрания числа голосов, Народный Защитник Грузии в срок, составляющий 10 календарных дней, представляет Парламенту Грузии новую кандидатуру.
5. Народный Защитник Грузии может представить Парламенту Грузии три кандидатуры из числа кандидатов, подобранных конкурсной комиссией. Одна и та же кандидатура может быть представлена дважды.
6. В случае, если ни один из представленных Народным Защитником Грузии кандидатов не сумел набрать достаточного для избрания числа голосов, избранным считается кандидат, набравший наибольшее число голосов, но не менее одной трети голосов списочного состава Парламента Грузии.
7. В случае, если ни один из представленных Народным Защитником Грузии кандидатов не сумел набрать не менее одной трети голосов списочного состава Парламента Грузии, проводится новый конкурс.
Cnfnmz 22\ (21.07.2010 N3565)
1. Народный Защитник Грузии раз в год, в марте календарного года представляет Парламенту Грузии отчет о положении с соблюдением прав и свобод человека в стране.
2. В отчете Народного Защитника Грузии должны указываться органы и должностные лица государственной власти и местного самоуправления, которые нарушали права и свободы человека, не учитывали рекомендаций Народного Защитника Грузии о мерах по восстановлению этих прав.
3. Отчет Народного Защитника Грузии должен содержать общие оценки, заключения и рекомендации по соблюдению прав и свобод человека в стране.
4. Народный Защитник Грузии в связи с ежегодным отчетом представляет Парламенту Грузии на весенней сессии доклад о положении в области соблюдения прав и свобод человека.
5. Отчет Народного Защитника Грузии публикуется в официальном печатном органе Парламента. Специальный отчет может быть опубликован по решению Народного Защитника Грузии.
Статья 221 (13.12.2013 N1800)
1. Народный Защитник Грузии в соответствии со статьей 10 Закона Грузии «О юридической помощи» представляет в Совет юридической помощи 3 членов.
2. Кандидатуру одного члена Совета юридической помощи выдвигает из состава своего аппарата Народный Защитник Грузии, а два члена подбираются в порядке открытого конкурса из числа представителей непредпринимательских (некоммерческих) юридических лиц, осуществляющих деятельность в сфере защиты прав человека, представителей научной сферы, занятых в высших образовательных учреждениях Грузии, на основании рекомендаций руководящих органов указанных организаций.
3. Членом Совета юридической помощи в порядке открытого конкурса может быть избрано пользующееся общественным признанием лицо с высокой репутацией, имеющее высшее образование, не менее чем 5-летний опыт работы или (и) педагогической/научной деятельности в сфере защиты прав человека. Избранный в порядке открытого конкурса член Совета юридической помощи не может осуществлять адвокатскую деятельность.
4. Для подбора двух членов Совета юридической помощи Народный Защитник Грузии создает конкурсную комиссию в составе не менее 9 членов. В состав конкурсной комиссии входят: сотрудники аппарата Народного Защитника Грузии, один член Комитета Парламента Грузии по защите прав человека и гражданской интеграции, представители масс-медиа, государственных органов и непредпринимательских (некоммерческих) юридических лиц.
5. Конкурсные условия для подбора членов Совета юридической помощи и Положение о конкурсной комиссии утверждает Народный Защитник Грузии.
Ukfdf ^&\
Ghfdjdst ufhfynbb jceotcndktybz
gjkyjvjxbq Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb
Cnfnmz 23\
1\ Dct jhufys ujcelfhcndtyyjq dkfcnb b vtcnyjuj cfvjeghfdktybz= ljk;yjcnyst b .hblbxtcrbt kbwf j,zpfys jrfpsdfnm Yfhjlyjve Pfobnybre Uhepbb dctcnjhjyy.. gjvjom= ytpfvtlkbntkmyj ghtlcnfdkznm vfnthbfks= ljrevtyns b bye. byajhvfwb.= ytj,[jlbve. Yfhjlyjve Pfobnybre Uhepbb lkz jceotcndktybz cdjb[ ghfdjvjxbq\
2\ D ghjwtcct ghjdthrb kb,j gj nht,jdfyb. Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb ujcelfhcndtyysq jhufy= ljk;yjcnyjt bkb .hblbxtcrjt kbwj= ltqcndbt bkb htitybt rjnjhjuj gjlkt;fn ghjdthrt kb,j j,;fkjdfyj= j,zpfys ghtlcnfdbnm Yfhjlyjve Pfobnybre Uhepbb j,]zcytybz gj hfccktletvjve djghjce\
3\ Материалы, документы, иная информация и объяснения должны быть переданы Народному Защитнику Грузии по требованию, кроме случаев, когда материалы, документы и иная информация истребуются на основании письменного обращения. В таком случае документы и иная информация передаются Народному Защитнику Грузии в 10-дневный срок. (21.07.2010 N3565)
4. Соответствующие материалы, за исключением информации, предусмотренной статьей 20 настоящего Закона, должны быть переданы заявителю по требованию. (21.07.2010 N3565)
Cnfnmz 24 \(21.07.2010 N3565)
Органы государственной власти, местного самоуправления, публичные учреждения, должностные лица, получив рекомендации или предложения Народного Защитника Грузии, обязаны рассмотреть их и в течение 20 дней в письменной форме сообщить Народному Защитнику Грузии о результатах их рассмотрения.
Cnfnmz 25 (21.07.2010 N3565)
1. Невыполнение обязанностей, установленных настоящим Законом, а также создание в любой форме препятствий деятельности Народного Защитника Грузии наказываются по закону, отражаются в отчете Народного Защитника Грузии и становятся предметом особого обсуждения Парламента Грузии.
2. Аппарат Народного Защитника Грузии финансируется из государственного бюджета Грузии в размерах, обеспечивающих надлежащее выполнение его функций.
3. Сокращение размеров статьи оплаты труда, предусмотренной государственным бюджетом Грузии для Аппарата Народного Защитника Грузии, по сравнению с соответствующими размерами предыдущего года, допускается только с предварительного согласия Народного Защитника Грузии.
4. Народный Защитник Грузии получает должностной оклад в размере должностного оклада Председателя Конституционного Суда Грузии. (11.11.2011 N5264)
Ukfdf &\
Cjcnfd fggfhfnf Yfhjlyjuj Pfobnybrf
Uhepbb b tuj cnhernehf
Cnfnmz 26\ (26 .12.2014 N3016)
1. Для обеспечения деятельности Народного Защитника Грузии создается Аппарат Народного Защитника Грузии, структуру, порядок и организацию работы которого Народный Защитник Грузии определяет Положением об Аппарате. Аппарат Народного Защитника Грузии действует от имени Народного Защитника Грузии и в пределах определенных им полномочий.
2. У Народного Защитника Грузии имеются первый заместитель и заместители. Численность и полномочия заместителей Народного Защитника Грузии определяются Положением об Аппарате Народного Защитника Грузии. Первого заместителя и заместителей Народного Защитника Грузии назначает на должность и освобождает от должности Народный Защитник Грузии.
3. Аппарат Народного Защитника Грузии возглавляет Первый заместитель Народного Защитника Грузии. По решению Народного Защитника Грузии заместители Народного Защитника Грузии координируют направления деятельности, определенные Положением об Аппарате Народного Защитника Грузии.
4. На Первого заместителя и заместителей Народного Защитника Грузии распространяются требования должностной несовместимости, установленные для Народного Защитника Грузии настоящим Законом.
5. При Аппарате Народного Защитника Грузии могут создаваться общественные советы и специализированные центры, структура, организация, направления деятельности, порядок и другие вопросы работы которых определяются Народным Защитником Грузии.
Cnfnmz 27\
1\ Первый заместитель, заместители Народного Защитника Грузии и сотрудники Аппарата, а также члены специальной превентивной группы осуществляют правомочия, предусмотренные статьями 18 и 19 настоящего Закона, или их часть по специальному полномочию Народного Защитника Грузии. (26.12.2014 N3016)
2\ Ghb jceotcndktybb gjkyjvjxbq= erfpfyys[ d geyrnt gthdjv lfyyjq cnfnmb= j,ktxtyyjt cgtwbfkmysvb gjkyjvjxbzvb kbwj dghfdt lfnm gjrfpfybz gj afrne= rjnjhsq tve ljdthty= njkmrj c cjukfcbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\ "nj ghfdj cj[hfyztncz pf dsityfpdfyysv kbwjv b gjckt ghtrhfotybz tuj gjkyjvjxbq\ Yfkj;bnm fhtcn yf gbcmvtyysq vfnthbfk= cdzpfyysq c 'nbv djghjcjv= djpvj;yj kbim c cjukfcbz Yfhjlyjuj Pfobnybrf Uhepbb\
Ghtpbltyn Uhepbb "lefhl Itdfhlyflpt
N,bkbcb
16 vfz 1996 ujlf
`230-^^c
Document comments