მიკრობანკების საქმიანობის შესახებ

Consolidated version (final)

თავი I. ზოგადი დებულებანი

მუხლი 1. კანონის რეგულირების სფერო

1. ამ კანონის მიზანია საქართველოში მოქმედი მიკრობანკების საქმიანობის სამართლებრივი მოწესრიგება, მათი განვითარებისთვის ჯანსაღი გარემოს შექმნა და ბაზარზე თავისუფალი კონკურენციის უზრუნველყოფა.

2. მიკრობანკი ვალდებულია თავის საფირმო სახელწოდებასა და სახელშეკრულებო ურთიერთობებში, „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული აღნიშვნის გარდა, გამოიყენოს ტერმინი „მიკრობანკი“.

3. ნებადართულია, მიკრობანკმა თავის სახელწოდებად გამოიყენოს ტერმინი „ბანკი“, გარდა ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

მუხლი 2. ტერმინთა განმარტება

1. ამ კანონის მიზნებისთვის მასში გამოყენებულ ტერმინებს აქვს შემდეგი მნიშვნელობა:

ა) ადმინისტრატორი – მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი, დირექტორატის წევრი ან/და სხვა პირი, რომელსაც პირდაპირ ან არაპირდაპირ აქვს მიკრობანკის საქმიანობის დაგეგმვის, მართვის ან/და კონტროლის უფლებამოსილება და პასუხისმგებლობა. აღნიშნულ პირთა პოზიციების ჩამონათვალს ამტკიცებს მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭო;

ბ) მიკრობანკი – სააქციო საზოგადოების სამართლებრივი ფორმით დაფუძნებული იურიდიული პირი, რომელიც ლიცენზირებულია საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ და ახორციელებს ამ კანონით გათვალისწინებულ საბანკო საქმიანობას;

გ) მიკრობანკთან დაკავშირებული პირი – ადმინისტრატორი, აქციონერი, მასთან ნათესაური კავშირის მქონე პირი, რომელიც, საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის თანახმად, I რიგის ან II რიგის კანონით მემკვიდრეა, ან მასთან საქმიანი ინტერესებით დაკავშირებული პირი;

დ) ბენეფიციარი მესაკუთრე – პირი, რომელიც კანონის ან გარიგების საფუძველზე იღებს ფულად ან სხვა სარგებელს და რომელსაც ამ სარგებლის სხვა პირისთვის გადაცემის ვალდებულება არ აკისრია, ხოლო თუ ბენეფიციარი მესაკუთრე არის არასამეწარმეო (არაკომერციული) მიზნებისთვის შექმნილი იურიდიული პირი ან მესაკუთრე იურიდიულ პირს არ ჰყავს მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრე პირი – მისი მმართველი ორგანოს წევრი;

ე) ერთობლივად მოქმედ პარტნიორთა (აქციონერთა) ჯგუფი – პარტნიორების (აქციონერების) ჯგუფი, რომლებსაც აქვთ ახლონათესაური კავშირი, პარტნიორები (აქციონერები), რომლებიც ერთმანეთთან დაკავშირებული არიან, გარდა მიკრობანკისა, სხვა კომერციული ინტერესებით, პარტნიორები (აქციონერები), რომელთა შორისაც არსებობს მიკრობანკის მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შესახებ აშკარა ან ფარული შეთანხმება ნებისმიერი ფორმით;

ვ) მიკრობანკის საქმიანობა – ამ კანონის მე-3 მუხლით გათვალისწინებული საქმიანობები;

ზ) ფინანსური ინსტიტუტი – „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ფინანსური ინსტიტუტი;

თ) შვილობილი საწარმო (შვილობილი ორგანიზაცია) – იურიდიული პირი ან იურიდიული პირის სტატუსის არმქონე ორგანიზაციული წარმონაქმნი, რომელსაც სათავო საწარმო (სათავო ორგანიზაცია) აკონტროლებს;

ი) სათავო საწარმო (სათავო ორგანიზაცია) – იურიდიული პირი, რომელსაც აქვს ერთი ან ერთზე მეტი შვილობილი საწარმო (შვილობილი ორგანიზაცია);

კ) კონტროლი – საწარმოს ხმის უფლების მქონე აქციების/წილის 50 პროცენტის ან 50 პროცენტზე მეტის პირდაპირი ან არაპირდაპირი ფლობა ან/და საწარმოსთან დადებული ხელშეკრულების, მისი წესდების ან/და სხვა აქციონერებთან ან პარტნიორებთან დადებული შეთანხმების საფუძველზე მინიჭებული საწარმოს საქმიანობის მართვის უფლებამოსილება, რომელიც მაკონტროლებელ პირს აძლევს ეკონომიკური სარგებლის მიღებისა და მის ოდენობაზე გავლენის მოხდენის შესაძლებლობას, მათ შორის, ადმინისტრატორთა უმრავლესობის დანიშვნის ან გათავისუფლების უფლებამოსილებას;

ლ) მაკონტროლებელი პირი – კონტროლის განმახორციელებელი პირი;

მ) მონათესავე საწარმო – იურიდიული პირის კონტროლისადმი დაქვემდებარებული საწარმო, აგრეთვე მისი მაკონტროლებელი პირები და მათი კონტროლისადმი დაქვემდებარებული საწარმოები;

ნ) პირი – ფიზიკური ან იურიდიული პირი, აგრეთვე საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული ორგანიზაციული წარმონაქმნი, რომელიც იურიდიული პირი არ არის;

ო) მნიშვნელოვანი წილი – პირის ან ერთობლივად მოქმედ პარტნიორთა (აქციონერთა) ჯგუფის პირდაპირ ან არაპირდაპირ მფლობელობაში არსებული მიკრობანკის განაღდებული კაპიტალის ან ნებადართული კაპიტალის ან/და ხმის უფლების მქონე აქციების 10 პროცენტზე მეტი წილი ან/და პირის ან ერთობლივად მოქმედ პარტნიორთა (აქციონერთა) ჯგუფის მიერ მიკრობანკზე მნიშვნელოვანი გავლენის მოხდენის შესაძლებლობა ან/და კონტროლი, მიუხედავად კაპიტალში ან/და ხმის უფლების მქონე აქციებში წილის ოდენობისა;

პ) მნიშვნელოვანი გავლენა – საწარმოს ფინანსურ და საოპერაციო პოლიტიკასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების მიღებაში მონაწილეობის უფლება, რომელიც არ არის ამ პოლიტიკის კონტროლი ან ერთობლივი კონტროლი;

ჟ) არაპირდაპირი მონაწილეობა (ფლობა) – იურიდიული პირის კაპიტალში წილის ფლობა შესაბამისი მესამე პირის მეშვეობით;

რ) საზედამხედველო კაპიტალი – კაპიტალის სახეობა, რომელიც იქმნება მიკრობანკის საქმიანობის განსახორციელებლად, მოსალოდნელი თუ მოულოდნელი ფინანსური დანაკარგების/ზარალის გასანეიტრალებლად და სხვადასხვა სახის რისკისგან დასაცავად;

ს) სააქციო კაპიტალი – მიკრობანკის აქციონერთა კაპიტალი, რომელიც არის მიკრობანკის მთლიან აქტივებსა და მთლიან ვალდებულებებს შორის სხვაობა;

ტ) ნებადართული კაპიტალი – სააქციო საზოგადოების აქციონერთა მიერ დათქმული და მისი წესდებით გათვალისწინებული კაპიტალი;

უ) განაღდებული კაპიტალი – ნებადართული კაპიტალის ფულადი ფორმით შევსებული ნაწილი;

ფ) ახლო ნათესავი − „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონით განსაზღვრული ახლო ნათესავი.

2. ამ კანონში გამოყენებულ სხვა ტერმინებს აქვს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული მნიშვნელობა.

მუხლი 3. მიკრობანკის საქმიანობა

1. მიკრობანკის ბიზნესმოდელი ეფუძნება სამეწარმეო საქმიანობიდან (მათ შორის, სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობიდან) შემოსავლის მიმღები პირების დაკრედიტებას. კერძოდ, მიკრობანკის საკრედიტო პორტფელის არანაკლებ 70 პროცენტისა უნდა შედგებოდეს სამეწარმეო მიზნით გაცემული სესხებისგან ან/და იმ სესხებისგან, რომელთა დაფარვის წყაროც სამეწარმეო საქმიანობიდან მიღებული შემოსავალია.

2. ამ კანონის მიზნებისთვის სამეწარმეო საქმიანობიდან მიღებული შემოსავალი სესხების დაფარვის წყაროდ მიიჩნევა იმ შემთხვევაში, თუ ეს შემოსავალი მსესხებლის ჯამური შემოსავლის 50 პროცენტზე მეტია.

3. მიკრობანკი უფლებამოსილია განახორციელოს მხოლოდ შემდეგი საბანკო საქმიანობები:

ა) სესხების, გარანტიების, აკრედიტივებისა და ლიზინგის გაცემა, ფაქტორინგული ოპერაციების განხორციელება ამ კანონით დადგენილი ლიმიტის ფარგლებში;

ბ) პროცენტიანი და უპროცენტო მოთხოვნამდე და ვადიანი დეპოზიტების მოზიდვა მხოლოდ „დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ზღვრის ფარგლებში და ზღვრის ზემოთ, მიმდინარე ანგარიშების მომსახურება საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი ლიკვიდურობის მოთხოვნების დაცვით, სხვა დაბრუნებადი ფულადი სახსრების მოზიდვა პირებისგან, მათ შორის, ფიზიკური პირებისგან (მათ შორის, ინდივიდუალური მეწარმისგან), ამ მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად;

გ) საკორესპონდენტო ანგარიშების გახსნა და მომსახურება;

დ) ნაღდი და უნაღდო ანგარიშსწორების ოპერაციების განხორციელება და საკასო-საინკასაციო მომსახურების გაწევა;

ე) საგადახდო ბარათების გამოშვება და მათი მიმოქცევის ორგანიზება;

ვ) საგადახდო მომსახურების გაწევა, საგადახდო სისტემის ოპერირება, ანგარიშსწორების აგენტის ფუნქციების შესრულება;

ზ) უპროცენტო საბანკო მომსახურების გაწევა;

თ) დერივატივის დადება, საკუთარი სახსრებით ფასიანი ქაღალდების ყიდვა-გაყიდვა, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ აღნიშნული საქმიანობის განხორციელება საბროკერო საქმიანობის ლიცენზიას საჭიროებს;

ი) საკუთარი და თავის კლიენტთა სახსრებით უცხოური ვალუტის ყიდვა-გაყიდვა;

კ) ფასეულობათა შენახვა;

ლ) ქონების იჯარით გაცემა მხოლოდ ამ მუხლით გათვალისწინებული საქმიანობის განსახორციელებლად;

მ) ამ მუხლით გათვალისწინებულ თითოეულ საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვა მომსახურებების გაწევა;

ნ) „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის შესაბამისად სხვა პირის სასარგებლოდ ვირტუალური აქტივის მომსახურების გაწევა, კერძოდ, კონვერტირებადი ვირტუალური აქტივის ურთიერთგადაცვლა (მათ შორის, თვითმომსახურების კიოსკის მეშვეობით) ეროვნულ ან უცხოურ ვალუტაში სხვა ვირტუალურ აქტივში ან ფინანსურ ინსტრუმენტში, გადაცემა ან/და კონვერტირებადი ვირტუალური აქტივის ან მისი გამოყენებისთვის საჭირო ინსტრუმენტის შენახვა, რაც ვირტუალური აქტივის კონტროლის საშუალებას იძლევა, და აღნიშნული მომსახურების გაწევისთვის აუცილებელი დამხმარე საქმიანობა.

4. მიკრობანკმა სესხი მხოლოდ ეროვნული ვალუტით უნდა გასცეს.

5. მიკრობანკი უფლებამოსილია, ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული საქმიანობების გარდა, საქართველოს ეროვნული ბანკის თანხმობით დამატებით განახორციელოს საბროკერო კომპანიისთვის ნებადართული საქმიანობა „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნების შესაბამისად. ამ პუნქტით გათვალისწინებული თანხმობის გაცემისა და გაუქმების წესსა და პირობებს ნორმატიული აქტით ადგენს საქართველოს ეროვნული ბანკი.

6. მიკრობანკის მიერ ფიზიკური პირებისგან (მათ შორის, ინდივიდუალური მეწარმისგან) დაბრუნებადი ფულადი სახსრების მოზიდვის შემთხვევაში თითოეული ფიზიკური პირისგან (მათ შორის, ინდივიდუალური მეწარმისგან) მოზიდული ფულადი სახსრების ოდენობა არ უნდა იყოს 100 000 (ასი ათას) ლარზე ან უცხოური ვალუტით მის ეკვივალენტზე ნაკლები. ეს შეზღუდვა არ ვრცელდება ფასიანი ქაღალდების საჯარო შეთავაზებასა და მიკრობანკის აქციონერის/დამფუძნებლის მიერ მიკრობანკზე სესხის გაცემაზე ან მის კაპიტალში შენატანის განხორციელებაზე. 100 000 (ასი ათას) ლარზე მეტი ოდენობის დაბრუნებადი ფულადი სახსრების მოზიდვა შესაძლებელია მხოლოდ საზედამხედველო კაპიტალთან შეფარდებით, შესაბამისი ზღვრის ფარგლებში, რომელიც განისაზღვრება საქართველოს ეროვნული ბანკის ნორმატიული აქტით.

თავი II. მიკრობანკის ლიცენზირება

მუხლი 4. სალიცენზიო მოთხოვნები

1. საქართველოს ეროვნული ბანკი მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიას გასცემს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით რეგისტრირებულ იურიდიულ პირზე, რომელიც აკმაყოფილებს შემდეგ მოთხოვნებს:

ა) მისი განაღდებული კაპიტალის ოდენობა შეესაბამება საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მოთხოვნებს;

ბ) ადმინისტრატორი აკმაყოფილებს ამ კანონითა და ადმინისტრატორთა შესაფერისობის კრიტერიუმების შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ მოთხოვნებს;

გ) მნიშვნელოვანი წილის მფლობელი აქციონერი აკმაყოფილებს ამ კანონითა და საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ მოთხოვნებს;

დ) მისი ჯგუფის სტრუქტურა, მფლობელობის სტრუქტურა, მმართველობის სტრუქტურა და საოპერაციო საქმიანობა/გარემო არის გამჭვირვალე, შეესაბამება სათანადო კორპორაციული მართვის სტანდარტებს, იძლევა ეფექტიანი ინდივიდუალური ან კონსოლიდირებული ზედამხედველობის განხორციელების შესაძლებლობას და საფრთხეს არ უქმნის მიკრობანკის ან/და ფინანსური სექტორის სტაბილურობასა და ჯანსაღ ფუნქციონირებას. თუ ამ პუნქტის „ბ“ და „გ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული ერთი ან რამდენიმე ფიზიკური პირი ან/და იურიდიული პირი სხვა ქვეყნის იურისდიქციას ექვემდებარება, საქართველოს ეროვნული ბანკი ამ ქვეპუნქტით განსაზღვრული კრიტერიუმის შეფასებისას ითვალისწინებს აგრეთვე ეფექტიანი ზედამხედველობის განხორციელებაზე აღნიშნული ქვეყნის კანონმდებლობისა და ადმინისტრაციული პროცედურების გავლენას;

ე) ბიზნესგეგმის ადეკვატურობისა და განხორციელებადობის, აგრეთვე საბანკო სექტორში მისი პოტენციური პოზიციის გათვალისწინებით მას ექნება მდგრადი ფუნქციონირების შესაძლებლობა;

ვ) მისი სათავო ოფისი (ადგილი, სადაც მიკრობანკის მართვასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების უმრავლესობა მიიღება) საქართველოს ტერიტორიაზეა და მის მიერ საბანკო საქმიანობის განსახორციელებლად დაკავებული ფართობი აკმაყოფილებს საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მოთხოვნებს.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განისაზღვრება მიკრობანკის ლიცენზირების წესი და პირობები, მათ შორის, დამატებით წარსადგენი ინფორმაცია.

მუხლი 5. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წერილობითი მიმართვის წარდგენა

1. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად ამ ლიცენზიის მაძიებლის სამეთვალყურეო საბჭოს ან აქციონერების მიერ უფლებამოსილი პირი საქართველოს ეროვნულ ბანკს წერილობით მიმართვას წარუდგენს.

2. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წარდგენილ წერილობით მიმართვას უნდა დაერთოს ამ ლიცენზიის მაძიებლის შესახებ შემდეგი დოკუმენტაცია და ინფორმაცია:

ა) სადამფუძნებლო დოკუმენტები;

ბ) კომერციული ბანკის ცნობა ნებადართული კაპიტალისა და განაღდებული კაპიტალის შესახებ, აგრეთვე ინფორმაცია, რომელიც მოიცავს მონაცემებს ნებადართული კაპიტალისა და საზედამხედველო კაპიტალის საკუთრებისა და წარმოშობის თაობაზე. უცხოური ბანკის/მიკრობანკის ფილიალი ან შვილობილი მიკრობანკი წარადგენს ინფორმაციას სათავო ბანკის/მიკრობანკის მიერ მისთვის გამოყოფილი რესურსის ოდენობის შესახებ;

გ) საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრული მინიმალური საზედამხედველო კაპიტალის შევსების დამადასტურებელი საბანკო ამონაწერი;

დ) მისი ადმინისტრატორებისა და მმართველი ორგანოების (დირექტორატისა და სამეთვალყურეო საბჭოს) ამ კანონითა და საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ ინდივიდუალური და ერთობლივი შესაფერისობის მოთხოვნებთან შესაბამისობის შესახებ ინფორმაცია;

ე) „სალიცენზიო და სანებართვო მოსაკრებლების შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული სალიცენზიო მოსაკრებლის გადახდის დამადასტურებელი დოკუმენტი (ქვითარი);

ვ) მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებლის ჯგუფის სტრუქტურის/მფლობელობის სტრუქტურის შესახებ ინფორმაცია, აგრეთვე მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტითა და ამ მუხლის მე-3 პუნქტით განსაზღვრული ინფორმაცია/დოკუმენტაცია მნიშვნელოვანი წილის მფლობელი როგორც აქციონერის, ისე შუალედური მფლობელისა და ბენეფიციარი მესაკუთრის თაობაზე, ხოლო ასეთი მესაკუთრის არარსებობის შემთხვევაში − 20 უმსხვილესი აქციონერის საიდენტიფიკაციო ინფორმაცია და მათ მფლობელობაში არსებული წილების/აქციების ოდენობისა და ტიპის შესახებ ინფორმაცია;

ზ) (ამოღებულია - 15.12.2023, №4018);

თ) მისი სამეთვალყურეო საბჭოს, მათ შორის, აუდიტის კომიტეტის, და დირექტორატის შესახებ ინფორმაცია, ამ მუხლის მე-4 პუნქტის შესაბამისად;

ი) მისი სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ დამტკიცებული დოკუმენტაცია, მათ შორის, ბიზნესგეგმა, ამ მუხლის მე-5 პუნქტის შესაბამისად;

კ) ინფორმაცია წარსული საქმიანობის შესახებ, საქართველოს ეროვნული ბანკის შესაბამისი სამართლებრივი აქტის თანახმად;

ლ) უცხოური მიკრობანკის ფილიალის ან შვილობილი მიკრობანკის ლიცენზირების შემთხვევაში − დამატებითი ინფორმაცია, ამ მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად;

მ) იმ უძრავი ქონებით სარგებლობის ან მასზე საკუთრების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტაცია, სადაც განთავსდება მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებელი ან მისი ფილიალი;

ნ) ნებისმიერი სხვა ინფორმაცია, რომელსაც საქართველოს ეროვნული ბანკი დასაბუთებულად მოითხოვს კონკრეტულ შემთხვევაში, მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებლის სალიცენზიო მოთხოვნებთან შესაბამისობის დასადგენად.

3. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წარდგენილი ინფორმაცია უნდა მოიცავდეს მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებლის ჯგუფის სტრუქტურის/მფლობელობის სტრუქტურის შესახებ ინფორმაციას (მონაცემებს), აგრეთვე მნიშვნელოვანი წილის მფლობელი როგორც აქციონერის, ისე შუალედური მფლობელისა და ბენეფიციარი მესაკუთრის თაობაზე შემდეგ ინფორმაციას/დოკუმენტაციას:

ა) ფიზიკური პირის შემთხვევაში:

ა.ა) პირადობის დამადასტურებელ დოკუმენტს;

ა.ბ) მოქალაქეობისა და რეზიდენტობის შესახებ ინფორმაციას;

ა.გ) დეტალურ ავტობიოგრაფიას;

ა.დ) საქართველოს ტერიტორიაზე ფინანსურ ინსტიტუტებში ამჟამად ან წარსულში არსებული წილების ოდენობისა და სხვა ბიზნესინტერესების შესახებ ინფორმაციას;

ა.ე) ნასამართლობის შესახებ ცნობას ყველა იმ ქვეყნის ადმინისტრაციული ორგანოდან, რომლის რეზიდენტიც იყო ეს პირი ბოლო 10 წლის განმავლობაში;

ა.ვ) ფინანსური მდგომარეობის, შემოსავლის წყაროსა და წარმომავლობის შესახებ ინფორმაციას (მონაცემებს);

ა.ზ) შემოსავლების შესახებ საგადასახადო დეკლარაციას;

ბ) იურიდიული პირის შემთხვევაში:

ბ.ა) სარეგისტრაციო დოკუმენტებს;

ბ.ბ) აუდიტორის მიერ აუდიტირებულ უახლესი პერიოდის (კვარტალის) ფინანსურ ანგარიშგებას. თუ იურიდიული პირი საქართველოს ეროვნულ ბანკს მიმართავს დაფუძნებიდან არაუგვიანეს 6 თვისა, იგი წარადგენს მხოლოდ არააუდიტირებულ მიმდინარე ბალანსსა და შესაბამის შენიშვნებს;

ბ.გ) იურიდიული პირისა და მისი ადმინისტრატორების სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის/ნასამართლობის შესახებ ცნობებს ყველა იმ ქვეყნის ადმინისტრაციული ორგანოდან, რომლის რეზიდენტებიც იყვნენ ეს პირები ბოლო 10 წლის განმავლობაში.

4. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებლის სამეთვალყურეო საბჭოს, მათ შორის, აუდიტის კომიტეტის, და დირექტორატის შესახებ ინფორმაცია უნდა მოიცავდეს საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ ინფორმაციას.

5. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებლის სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ დამტკიცებული დოკუმენტაცია უნდა მოიცავდეს:

ა) ორგანიზაციულ სტრუქტურასა და დირექტორატის წევრთა სამუშაოს აღწერილობას;

ბ) კორპორაციული მართვის პრინციპებს;

გ) საკრედიტო, საბაზრო, საოპერაციო, ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების და სხვა შესაბამისი რისკების მართვის ჩარჩოს;

დ) კაპიტალის ადეკვატურობის შიდა შეფასების მოდელს;

ე) კაპიტალის ადეკვატურობის გაანგარიშებას საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი მოთხოვნების შესაბამისად, ბიზნესგეგმით გათვალისწინებულ საბიუჯეტო გეგმაზე დაყრდნობით;

ვ) სააღრიცხვო პოლიტიკას;

ზ) ბიზნესგეგმას. იგი უნდა შეესაბამებოდეს დაგეგმილ საქმიანობას და შეიცავდეს სულ მცირე შემდეგ ინფორმაციას:

ზ.ა) ბიზნესსტრატეგიას;

ზ.ბ) ბიზნესსტრატეგიაზე ქვეყნის მაკროეკონომიკური მდგომარეობის პოტენციური გავლენის შესახებ ინფორმაციას;

ზ.გ) მიზნობრივი ბაზრის აღწერას და საკუთარი კონკურენტუნარიანობის შეფასებას;

ზ.დ) საბიუჯეტო გეგმასა და ფინანსური მაჩვენებლების პროგნოზს, მათ შორის, სტრესული სცენარების გათვალისწინებით, მომდევნო 3 წლისთვის;

ზ.ე) ბიზნესსა და მარეგულირებელ ნორმებთან დაკავშირებულ რისკფაქტორებს;

ზ.ვ) საწყის ეტაპზე დასანერგი საინფორმაციო ტექნოლოგიების მინიმუმს და მათი მომდევნო საოპერაციო პერიოდში დანერგვის გეგმას.

6. უცხოური ბანკის/მიკრობანკის ფილიალის ან შვილობილი მიკრობანკის ლიცენზირების შემთხვევაში დამატებითი ინფორმაცია უნდა მოიცავდეს:

ა) სათავო ბანკის/მიკრობანკის ბოლო 3 წლის ფინანსური მდგომარეობის შესახებ ანგარიშგებასა და მოგება-ზარალის თაობაზე ანგარიშგებას;

ბ) სათავო ბანკის/მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს გადაწყვეტილებას მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის წერილობითი მიმართვის წარდგენის შესახებ;

გ) სათავო ბანკის/მიკრობანკის საზედამხედველო ორგანოს დასტურს საქართველოში ფილიალის/შვილობილი მიკრობანკის გახსნაზე.

7. მიკრობანკი, აგრეთვე მისი მნიშვნელოვანი წილის მფლობელი როგორც აქციონერი, ისე შუალედური მფლობელი და ბენეფიციარი მესაკუთრე ვალდებული არიან საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მოთხოვნის შემთხვევაში წარუდგინონ მას ამ მუხლით განსაზღვრული შესაბამისი განახლებული ინფორმაცია.

8. მიკრობანკი ვალდებულია სადამფუძნებლო სტრუქტურის ისეთი ცვლილების შესახებ, რომელმაც შესაძლებელია მიკრობანკის აქციონერების ან/და ადმინისტრატორების შესაფერისობაზე, აგრეთვე მიკრობანკის ლიცენზირების სხვა პირობებთან/კრიტერიუმებთან შესაბამისობაზე გარკვეული გავლენა მოახდინოს, წინასწარ შეატყობინოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით.

9. ამ მუხლით გათვალისწინებული დოკუმენტები წარდგენილი უნდა იქნეს დედნების ან მათი სანოტარო წესით დამოწმებული ასლების სახით. უცხო ქვეყანაში გაცემული დოკუმენტები აგრეთვე აპოსტილით დამოწმებული ან/და ლეგალიზებული უნდა იყოს. ამასთანავე, წარდგენილი უნდა იქნეს აღნიშნული დოკუმენტების სათანადოდ დამოწმებული თარგმანი ქართულ ენაზე.

10. არარეზიდენტი იურიდიული პირის შემთხვევაში, თუ შესაბამისი ქვეყნის კანონმდებლობა სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის შესახებ ცნობის გაცემას არ ითვალისწინებს, საქართველოს ეროვნულ ბანკს უნდა წარედგინოს ამის დამადასტურებელი, უფლებამოსილი უწყების მიერ გაცემული ოფიციალური დოკუმენტი.

საქართველოს 2023 წლის 15 დეკემბრის კანონი №4018 - ვებგვერდი, 28.12.2023წ.

მუხლი 6. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების მიღება

1. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს მხოლოდ საქართველოს ეროვნული ბანკი.

2. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზია გაიცემა განუსაზღვრელი ვადით. მისი სხვისთვის გადაცემა აკრძალულია.

3. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების მისაღებად საქართველოს ეროვნული ბანკი შეისწავლის წარდგენილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ სალიცენზიო მოთხოვნებთან შესაბამისობას. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წარდგენილი წერილობითი მიმართვის მიღებამდე ამ ლიცენზიის მაძიებელთან შესაბამისი კონსულტაციები გამართოს.

4. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წერილობითი მიმართვის წარდგენიდან 5 სამუშაო დღის ვადაში საქართველოს ეროვნული ბანკი ამოწმებს წარდგენილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის ამ კანონის მე-4 და მე-5 მუხლებით განსაზღვრულ და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ მოთხოვნებთან ფორმალურ შესაბამისობას. თუ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებელი საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ ინფორმაციას/დოკუმენტაციას სრულყოფილად არ წარადგენს, საქართველოს ეროვნული ბანკი ლიცენზიის მაძიებელს უდგენს ხარვეზს და მის აღმოსაფხვრელად განუსაზღვრავს ვადას არაუმეტეს 15 სამუშაო დღისა. ხარვეზის აღმოსაფხვრელად განსაზღვრული ვადის გაშვების შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი ლიცენზიის მაძიებელს ლიცენზიის გაცემაზე უარს ეუბნება. ლიცენზიის მაძიებლის მიერ სრულყოფილი წერილობითი მიმართვის წარდგენის შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი გასცემს წერილობით დასტურს მისი მიღების შესახებ და მიუთითებს მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების ვადას.

5. საქართველოს ეროვნული ბანკი მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წარდგენილ ინფორმაციას/დოკუმენტაციას განიხილავს სრულყოფილი წერილობითი მიმართვის მიღების შესახებ დასტურის გაცემიდან 6 თვის ვადაში. მისი განხილვის პერიოდში საქართველოს ეროვნულ ბანკს უფლება აქვს, მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებლის სალიცენზიო მოთხოვნებთან შესაბამისობის დასადგენად თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში მოითხოვოს ნებისმიერი სხვა, დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა, რომელიც კონკრეტულ შემთხვევაში აუცილებელია დასაბუთებული გადაწყვეტილების მისაღებად. დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენის მოთხოვნის შემთხვევაში ჩერდება ამ პუნქტით გათვალისწინებული ვადის დინება და განისაზღვრება ვადა დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარსადგენად (მათ შორის, რამდენჯერმე). ლიცენზიის მაძიებლის მიერ საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა არის ვადის დინების განახლების საფუძველი, ხოლო მისი განსაზღვრულ ვადაში წარუდგენლობა – ლიცენზიის გაცემაზე უარის თქმის საფუძველი. საქართველოს ეროვნული ბანკი აღნიშნული ინფორმაციის/დოკუმენტაციის განხილვის შედეგად დაინტერესებულ პირს წერილობით აცნობებს ლიცენზიის გაცემაზე თანხმობას, ხოლო თუ ლიცენზიის მაძიებელი ვერ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ სალიცენზიო მოთხოვნებს − დასაბუთებულ უარს.

6. საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების საერთო ვადა 12 თვეს არ უნდა აღემატებოდეს.

7. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია გასცეს მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზია და მიკრობანკს კონკრეტული ვადით ან უვადოდ დაუწესოს შეზღუდვები გარკვეული სახის ნებადართული საქმიანობის განხორციელებაზე.

მუხლი 7. ადმინისტრატორის შესაფერისობის კრიტერიუმები

1. ადმინისტრატორი უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ შესაფერისობის კრიტერიუმებს:

ა) კარგი რეპუტაცია, სანდოობა და საქმისადმი კეთილსინდისიერი დამოკიდებულება, რაც, მათ შორის, გულისხმობს, რომ ადმინისტრატორი არ უნდა იყოს ნასამართლევი მძიმე ან განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულისთვის, ტერორიზმის დაფინანსებისთვის ან/და უკანონო შემოსავლის ლეგალიზაციისთვის ან სხვა ეკონომიკური დანაშაულისთვის;

ბ) მიკრობანკის საქმიანობის წარმართვისთვის აუცილებელი, სათანადო ცოდნა, უნარი და გამოცდილება;

გ) განსჯის დამოუკიდებლობა − ადმინისტრატორს უნდა ჰქონდეს უნარი, გადაწყვეტილება მიიღოს დამოუკიდებელი და ობიექტური განსჯის საფუძველზე, შეაფასოს მმართველი ორგანოების სხვა წევრთა მიერ მიღებული გადაწყვეტილებები და თავიდან აიცილოს ინტერესთა კონფლიქტი;

დ) საკუთარი მოვალეობების ჯეროვნად შესასრულებლად საკმარისი დრო;

ე) პარალელურად დაკავებული პოზიციების რაოდენობა – ადმინისტრატორი არ უნდა იყოს საქართველოში ლიცენზირებული/რეგისტრირებული სხვა მიკრობანკის, კომერციული ბანკის, მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის ან/და არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულების – საკრედიტო კავშირის ადმინისტრატორი, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც აღნიშნული სუბიექტი/სუბიექტები ექვემდებარება /ექვემდებარებიან იმ მიკრობანკის კონტროლს ან არის/არიან იმ მიკრობანკის მაკონტროლებელი სუბიექტი/სუბიექტები, რომელშიც მას ადმინისტრატორის პოზიცია უკავია. ადმინისტრატორი არ უნდა იყოს 5-ზე მეტი საწარმოს სამეთვალყურეო საბჭოს ან/და დირექტორატის წევრი. ამასთანავე, 1 აღმასრულებელი პოზიცია თავსებადია 2 არააღმასრულებელ პოზიციასთან ან დასაშვებია 5 არააღმასრულებელი პოზიციის დაკავება. ამ ქვეპუნქტის მიზნებისთვის არასამეწარმეო (არაკომერციულ) ორგანიზაციებში დაკავებული პოზიციები არ გაითვალისწინება. ამავე ქვეპუნქტის მიზნებისთვის 1 პოზიციად მიიჩნევა:

ე.ა) ერთ ჯგუფში დაკავებული პოზიციები. ამ ქვეპუნქტის მიზნებისთვის ჯგუფი გულისხმობს მიკრობანკს, მის სათავო საწარმოს და შვილობილ საწარმოს/საწარმოებს;

ე.ბ) იმ საწარმოში/საწარმოებში დაკავებული პოზიციები, რომლის/რომელთა მნიშვნელოვან წილსაც ფლობს მიკრობანკი.

2. ადმინისტრატორის შესაფერისობის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს საქართველოს ეროვნული ბანკი. შესაფერისობის კრიტერიუმების შეფასებისას იგი ხელმძღვანელობს პროპორციულობის პრინციპით, რომელიც გულისხმობს ამ კრიტერიუმების მიკრობანკის ზომის, ორგანიზაციული სტრუქტურის, რისკის პროფილისა და კომპლექსურობის მიხედვით შეფასებას. პროპორციულობის პრინციპი არ გამოიყენება ისეთი კრიტერიუმის შეფასებისას, როგორიცაა კარგი რეპუტაცია, სანდოობა და საქმისადმი კეთილსინდისიერი დამოკიდებულება. პროპორციულობის პრინციპის შესაბამისად განისაზღვრება შეფასების ინტენსივობის ხარისხი, შეფასების პროცედურა და წარსადგენი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის შინაარსი.

3. ადმინისტრატორთა შესაფერისობის შეფასება გულისხმობს როგორც მათი ინდივიდუალური შესაფერისობის, ისე მიკრობანკის დირექტორატისა და სამეთვალყურეო საბჭოს ერთობლივი შესაფერისობის შეფასებას.

4. ადმინისტრატორთა შესაფერისობის შეფასებისას გაითვალისწინება მრავალფეროვნების პოლიტიკა. ეს პოლიტიკა უნდა ეფუძნებოდეს სულ მცირე შემდეგ ფაქტორებს: განათლება, პროფესიული გამოცდილება, ასაკი, სქესი.

5. მიკრობანკი ვალდებულია ადმინისტრატორის დანიშვნამდე საქართველოს ეროვნულ ბანკს წარუდგინოს ადმინისტრატორთა შესაფერისობის კრიტერიუმების შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრული ინფორმაცია/დოკუმენტაცია და არ დანიშნოს პირი ადმინისტრატორად საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ ადმინისტრატორის შესაფერისობის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებამდე, ხოლო დანიშნული პირის აღნიშნულ შესაფერისობის კრიტერიუმებთან შეუსაბამობის შემთხვევაში გაათავისუფლოს იგი თანამდებობიდან.

6. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია გამონაკლის შემთხვევებში ადმინისტრატორთა შესაფერისობის კრიტერიუმების შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრული ინფორმაციის/დოკუმენტაციის სრულყოფილად წარდგენის გარეშე გასცეს პირობითი თანხმობა ადმინისტრატორის დანიშვნაზე და განსაზღვროს ინფორმაციის/დოკუმენტაციის სრულყოფილად წარდგენის ვადა არაუმეტეს 6 თვისა. ამ ვადაში ინფორმაციის/დოკუმენტაციის სრულყოფილად წარუდგენლობის შემთხვევაში ადმინისტრატორის დანიშვნაზე გაცემული პირობითი თანხმობა საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრული ვადის ამოწურვის მომენტიდან ავტომატურად გაუქმდება.

7. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია სამართლებრივი აქტით განმარტოს ადმინისტრატორის შესაფერისობის კრიტერიუმების შინაარსი, განსაზღვროს შეფასების წესი და პროცედურა, მათ შორის, მიკრობანკის დირექტორატისა და სამეთვალყურეო საბჭოს ერთობლივ შესაფერისობასთან დაკავშირებული საკითხები და წარსადგენი ინფორმაცია/დოკუმენტაცია.

მუხლი 8. ლიცენზირების პროცედურების გამარტივების განსაკუთრებული შემთხვევები

1. უცხოური ბანკის შვილობილი კომპანიის ლიცენზირება შეიძლება გამარტივებული წესით განხორციელდეს, თუ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მაძიებელი არის „კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული იმ განსაკუთრებულად სანდო ბანკის შვილობილი კომპანია, რომელსაც აქვს ცნობადობის მაღალი დონე, კარგი რეპუტაცია, მაღალი საკრედიტო რეიტინგი, ფინანსურ სექტორში საქმიანობის მრავალწლიანი გამოცდილება, მდგრადი ფინანსური მაჩვენებლები და გამჭვირვალობის მაღალი დონე.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკი სანდო უცხოური ბანკის საქართველოს ბაზარზე შემოსვლის ხელშეწყობის მიზნით ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ უცხოური ბანკის შვილობილ კომპანიას ინდივიდუალურად განუსაზღვრავს მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წარსადგენი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის ჩამონათვალს.

მუხლი 9. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმება

საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკს გაუუქმოს მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზია. მისი გაუქმების საფუძველი შეიძლება გახდეს:

ა) მიკრობანკის წერილობითი მიმართვა მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების თაობაზე;

ბ) მიკრობანკის მიერ ამ კანონის მე-3 და 26-ე მუხლების მოთხოვნათა დარღვევა;

გ) მიკრობანკის მიერ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად ყალბი ან/და არასწორი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა;

დ) მიკრობანკის მიერ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მიღების დღიდან 12 თვის განმავლობაში ამ საქმიანობის განუხორციელებლობა, ხოლო მოქმედი მიკრობანკის შემთხვევაში − მის მიერ აღნიშნული საქმიანობის 6 თვეზე მეტი ხნით შეწყვეტა;

ე) მიკრობანკის მიერ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად წარდგენილი ბიზნესგეგმიდან და ბიზნესსტრატეგიიდან მნიშვნელოვანი გადახვევა საქართველოს ეროვნულ ბანკთან შეუთანხმებლად;

ვ) მიკრობანკის სხვა მიკრობანკთან ან კომერციულ ბანკთან შერწყმა (მიერთება) ან გამოყოფა;

ზ) საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი ფულადი სახსრებით ფორმირებული საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალური ოდენობის არარსებობა, ვალდებულებების შესრულებასთან დაკავშირებით მიკრობანკის კრედიტორთა ნდობის დაკარგვა ან მინდობილი აქტივების უსაფრთხოების უზრუნველყოფის შეუძლებლობა;

თ) მიკრობანკის რისკების მართვის სუსტი მოდელი, მისი ფინანსური მდგომარეობისთვის საფრთხის შემქმნელი ან არაჯანსაღი სამეწარმეო პრაქტიკა, რომელმაც შეიძლება მიკრობანკის დეპოზიტარებს ან/და ფინანსური სექტორის სტაბილურობას მნიშვნელოვანი ზიანი მიაყენოს ან საფრთხე შეუქმნას;

ი) მიკრობანკის არსებული ან მოსალოდნელი მნიშვნელოვანი ფინანსური სირთულეები, რომლებიც შეიძლება გამოიხატოს მოგებიანობის დაბალი მაჩვენებლებითა და საზედამხედველო კოეფიციენტების დარღვევით ან სხვაგვარად;

კ) მიკრობანკის არსებული ან მოსალოდნელი გადახდისუუნარობა;

ლ) მიკრობანკის ჯგუფის/მფლობელობის სტრუქტურის სირთულე ან/და გაუმჭვირვალობა ან ამ სტრუქტურის ისეთი ცვლილება, რომელიც აფერხებს ეფექტიანი ზედამხედველობის განხორციელებას, საფრთხეს უქმნის ფინანსური სექტორის სტაბილურობასა და ჯანსაღ ფუნქციონირებას;

მ) სასამართლოს გადაწყვეტილება მიკრობანკისთვის მიკრობანკის საქმიანობის უფლების ჩამორთმევის შესახებ;

ნ) ადმინისტრატორის, მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ შესაფერისობის კრიტერიუმთან/კრიტერიუმებთან შეუსაბამობა;

ო) დროებითი ადმინისტრაციის რეჟიმის უშედეგოდ დასრულება;

პ) უცხოური ბანკის/მიკრობანკის ფილიალის სათავო დაწესებულებისთვის სათავო დაწესებულების ადგილსამყოფელ ქვეყანაში ბანკის/მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის ჩამორთმევა ან ისეთი შემთხვევა, როდესაც, საქართველოს ეროვნული ბანკის შეფასებით, უცხოური ბანკი/მიკრობანკი არ ასრულებს უცხოური ბანკის/მიკრობანკის ფილიალის მიმართ დადგენილ მოთხოვნებს, ამასთანავე, ამ ქვეყანაში არ იწყება ან გონივრულ ვადაში არ დაიწყება გადახდისუუნარობის ან გაკოტრების საქმის წარმოება, აღნიშნულ ქვეყანაში გადახდისუუნარობის ან გაკოტრების საქმის წარმოების დაწყება საქართველოში ფინანსური სტაბილურობის ხელშეწყობისთვის საკმარისი არ იქნება ან მითითებულ ქვეყანაში გადახდისუუნარობის ან გაკოტრების საქმის წარმოების პროცესში საქართველოში არსებული უცხოური ბანკის/მიკრობანკის ფილიალის კრედიტორთა ინტერესების თანაბარზომიერი დაცვა უზრუნველყოფილი არ იქნება.

მუხლი 10. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების შესახებ გადაწყვეტილების გამოქვეყნება და მისი შედეგები

1. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების შესახებ გადაწყვეტილება ქვეყნდება „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეში“ და საქართველოს ეროვნული ბანკის ოფიციალურ ვებგვერდზე. ეს გადაწყვეტილება ძალაში შედის საქართველოს ეროვნული ბანკის ოფიციალურ ვებგვერდზე გამოქვეყნების დღიდან ან ამავე გადაწყვეტილებით განსაზღვრული სხვა თარიღიდან.

2. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმებისთანავე სავალდებულოა საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მიკრობანკის ლიცენზიის მფლობელი იურიდიული პირის ლიკვიდაციის პროცესის დაწყება, გარდა ამ კანონის მე-18 მუხლით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

3. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების დღიდან იურიდიულ პირს ეკრძალება ამ ლიცენზიით განსაზღვრული ყოველგვარი საქმიანობის განხორციელება. იურიდიულმა პირმა მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების დღიდან უმოკლეს ვადაში უნდა შეასრულოს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული ყველა ვალდებულება. ამ ვალდებულებების შესრულებამდე იურიდიული პირი ლიცენზირებული მიკრობანკის მსგავსად ემორჩილება მიკრობანკების შესახებ საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნებს.

4. მიკრობანკის გადახდისუუნარობისა და გაკოტრების შესახებ გადაწყვეტილებებს იღებს მხოლოდ საქართველოს ეროვნული ბანკი თავის მიერ დადგენილი წესით.

თავი III. მნიშვნელოვანი წილის შეძენა

მუხლი 11. ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენისა და შეტყობინების ვალდებულება

1. პირი ან ერთობლივად მოქმედ პარტნიორთა (აქციონერთა) ჯგუფი (შემდგომ – განმცხადებელი), რომელიც აპირებს პირდაპირ ან არაპირდაპირ შეიძინოს მიკრობანკის იმ ოდენობის წილი, რომლის შეძენის შედეგად მიკრობანკის კაპიტალში მისი პირდაპირი/არაპირდაპირი მონაწილეობა 10, 20, 30 ან 50 პროცენტს გადააჭარბებს, ან/და რომელიც მიკრობანკზე მნიშვნელოვან გავლენას ან კონტროლს მოიპოვებს, მიუხედავად კაპიტალში ან/და ხმის უფლების მქონე აქციებში წილის ოდენობისა, ვალდებულია საქართველოს ეროვნულ ბანკს პირადად ან წარმომადგენლის ან მიკრობანკის მეშვეობით წარუდგინოს მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრული ინფორმაცია/დოკუმენტაცია. ერთობლივად მოქმედ პარტნიორთა (აქციონერთა) ჯგუფის შემთხვევაში მნიშვნელოვანი წილის შეძენის/ცვლილების დასადგენად გაითვალისწინება ამ ჯგუფის მფლობელობაში არსებული წილების ჯამური ოდენობა.

2. განმცხადებლის მიერ წინასწარი განზრახვის გარეშე მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შემთხვევაში იგი ვალდებულია დაუყოვნებლივ, აღნიშნული ფაქტის შეტყობისთანავე წარუდგინოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს შესაბამისი ინფორმაცია/დოკუმენტაცია. საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მნიშვნელოვანი წილის მფლობელის შესაფერისობის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებამდე განმცხადებელმა არ უნდა გამოიყენოს მნიშვნელოვანი წილის ფლობასთან დაკავშირებული ხმის უფლებები და სხვა უფლებამოსილებები. განმცხადებლის მიერ წინასწარი განზრახვის გარეშე მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შემთხვევაში მას ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენის ვალდებულება ეკისრება მიუხედავად იმისა, გეგმავს თუ არა იგი იმ ოდენობის წილის გასხვისებას, რომლის გასხვისების შედეგად მის მფლობელობაში არსებული წილი ზღვრულ ოდენობას დაუბრუნდება.

3. მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შესახებ გადაწყვეტილების მისაღებად საქართველოს ეროვნული ბანკი შეისწავლის წარდგენილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნებთან შესაბამისობას და ითვალისწინებს შემდეგ შესაფერისობის კრიტერიუმებს:

ა) განმცხადებლის რეპუტაციას, რომელიც მოიცავს მის სანდოობასა და სათანადო კომპეტენციას;

ბ) განმცხადებლის მიერ ადმინისტრატორად შერჩეული პირის (თუ განმცხადებელს აქვს ადმინისტრატორის შერჩევის უფლებამოსილება) ამ კანონითა და ადმინისტრატორთა შესაფერისობის კრიტერიუმების შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

გ) განმცხადებლის ფინანსურ სიმყარეს;

დ) განმცხადებლის მიერ წილის შეძენის შემდეგ მიკრობანკის პრუდენციულ საზედამხედველო მოთხოვნებთან შესაბამისობას;

ე) განმცხადებელთან/ოპერაციასთან (ტრანზაქციასთან) დაკავშირებული ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების რისკების არარსებობას.

4. პირს ეკრძალება, იყოს მნიშვნელოვანი წილის მფლობელი აქციონერი, თუ იგი ნასამართლევია მძიმე ან განსაკუთრებით მძიმე დანაშაულისთვის, ტერორიზმის დაფინანსებისთვის ან/და უკანონო შემოსავლის ლეგალიზაციისთვის ან სხვა ეკონომიკური დანაშაულისთვის.

5. საქართველოს ეროვნული ბანკი განმცხადებლის შესაფერისობის შეფასებისას ხელმძღვანელობს პროპორციულობის პრინციპით, რომელიც გულისხმობს შეფასების კრიტერიუმების მიკრობანკის ზომის, ორგანიზაციული სტრუქტურის, რისკის პროფილისა და კომპლექსურობის, წილის ოდენობის, წილის შემძენის სახის (ფიზიკური პირი, იურიდიული პირი, მიკრობანკის პირდაპირი/არაპირდაპირი მფლობელი/შემძენი), წილის შეძენის მიზნისა და მიკრობანკზე შესაძლო ზეგავლენის მიხედვით შეფასებას. პროპორციულობის პრინციპის შესაბამისად განისაზღვრება შეფასების ინტენსივობის ხარისხი, შეფასების პროცედურა და წარსადგენი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის შინაარსი. პროპორციულობის პრინციპი არ ვრცელდება განმცხადებლის რეპუტაციის შეფასების ფარგლებში მისი სანდოობის შეფასებაზე.

6. საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენის ვალდებულება ეკისრება მნიშვნელოვანი წილის როგორც პირდაპირ, ისე არაპირდაპირ შემძენს. დასაშვებია საქართველოს ეროვნული ბანკის თანხმობით ბენეფიციარი მესაკუთრის მიერ ინფორმაციის/დოკუმენტაციის შუალედური მფლობელის სახელით წარდგენა.

7. თუ საქართველოს ეროვნულ ბანკს მიაჩნია, რომ გადაწყვეტილების მისაღებად საჭიროა დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა, იგი უფლებამოსილია თავისი კომპეტენციის ფარგლებში, ამ კანონითა და მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრული ინფორმაციის/დოკუმენტაციის გარდა, მოითხოვოს ნებისმიერი სხვა ინფორმაციის/დოკუმენტაციის (მათ შორის, კონფიდენციალურის) წარდგენა.

8. მიკრობანკის პირდაპირი/არაპირდაპირი მფლობელი, რომელიც აპირებს პირდაპირ ან არაპირდაპირ გაყიდოს მიკრობანკის იმ ოდენობის წილი, რომლის გაყიდვის შედეგად მიკრობანკის კაპიტალში მისი წილი 10, 20, 30 ან 50 პროცენტს ჩამოსცდება, ვალდებულია ამის შესახებ წინასწარ შეატყობინოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს. ეს შეტყობინება აღნიშნული ოპერაციის (ტრანზაქციის) თაობაზე მაქსიმალურად დეტალურ ინფორმაციას უნდა შეიცავდეს.

9. მიკრობანკი ვალდებულია დაუყოვნებლივ აცნობოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს მნიშვნელოვანი წილის მფლობელის შესაფერისობის კრიტერიუმებთან შესაბამისობის ნებისმიერი ცვლილების შესახებ, მათ შორის, წილის ფლობასთან დაკავშირებული ნებისმიერი ცვლილების თაობაზე, რომელიც მისთვის არის ცნობილი.

10. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია სამართლებრივი აქტით განსაზღვროს მნიშვნელოვანი წილის მფლობელის შესაფერისობის კრიტერიუმების შინაარსი, შეფასების წესი და პროცედურა, მნიშვნელოვანი წილის ოდენობის განსაზღვრასთან დაკავშირებული საკითხები და წარსადგენი ინფორმაცია/დოკუმენტაცია.

მუხლი 12. განმცხადებლის შესაფერისობის შეფასება

1. განმცხადებლის მიერ ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენიდან 5 სამუშაო დღის ვადაში საქართველოს ეროვნული ბანკი ამოწმებს წარდგენილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის ამ კანონითა და საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან ფორმალურ შესაბამისობას. თუ განმცხადებელი საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ ინფორმაციას/დოკუმენტაციას სრულყოფილად არ წარადგენს, საქართველოს ეროვნული ბანკი განმცხადებელს უდგენს ხარვეზს და მის აღმოსაფხვრელად განუსაზღვრავს ვადას არაუმეტეს 15 სამუშაო დღისა. ხარვეზის აღმოსაფხვრელად განსაზღვრული ვადის გაშვების შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი განმცხადებელს მნიშვნელოვანი წილის შეძენაზე უარს ეუბნება. განმცხადებლის მიერ სრულყოფილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენის შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი გასცემს წერილობით დასტურს მისი მიღების შესახებ და მიუთითებს შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღების ვადას.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკი წარდგენილ ინფორმაციას/დოკუმენტაციას განიხილავს სრულყოფილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის მიღების შესახებ წერილობითი დასტურის გაცემიდან 60 სამუშაო დღის ვადაში. მისი განხილვის პერიოდში საქართველოს ეროვნულ ბანკს უფლება აქვს, თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში წერილობით მოითხოვოს ნებისმიერი სხვა, დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა, რომელიც კონკრეტულ შემთხვევაში აუცილებელია დასაბუთებული გადაწყვეტილების მისაღებად. მას ასევე უფლება აქვს, აღნიშნული ინფორმაცია გადაამოწმოს ან უშუალოდ განმცხადებელთან დააზუსტოს. დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის მოთხოვნა დასაშვებია სრულყოფილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის მიღების შესახებ წერილობითი დასტურის გაცემიდან არაუგვიანეს 50-ე სამუშაო დღისა. ამ შემთხვევაში ინფორმაციის/დოკუმენტაციის განხილვის ვადის დინება ჩერდება დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენამდე, არაუმეტეს 20 სამუშაო დღისა, ხოლო თუ განმცხადებელი არარეზიდენტი პირია − არაუმეტეს 30 სამუშაო დღისა, რის შესახებაც განმცხადებელს ეცნობება. განმცხადებლის მიერ საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა არის ვადის დინების განახლების საფუძველი, ხოლო მისი განსაზღვრულ ვადაში წარუდგენლობა − მნიშვნელოვანი წილის შეძენაზე უარის თქმის საფუძველი. საქართველოს ეროვნულ ბანკს უფლება აქვს, ხელახლა მოითხოვოს დამატებითი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა ან ინფორმაციის დაზუსტება. ამ შემთხვევაში ინფორმაციის/დოკუმენტაციის განხილვის ვადის დინება აღარ შეჩერდება.

3. საქართველოს ეროვნული ბანკი განმცხადებლის მიერ წარდგენილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის განხილვის შედეგად მას შესაბამისი ოპერაციის განხორციელებაზე თანხმობას აძლევს, ხოლო თუ განმცხადებელი ვერ აკმაყოფილებს ამ კანონითა და საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ შესაფერისობის მოთხოვნებს ან მას არ წარუდგენია საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაცია/დოკუმენტაცია − დასაბუთებულ უარს ეუბნება. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია განმცხადებელს აღნიშნული ოპერაციის განხორციელებაზე უარი უთხრას „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 48-ე მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში.

4. მნიშვნელოვანი წილის შეძენის ოპერაციის განხორციელებაზე თანხმობა ან დასაბუთებული უარი განმცხადებელს უნდა ეცნობოს მისი შესაფერისობის შეფასების დასრულებიდან 2 სამუშაო დღის ვადაში, შეფასების საერთო ვადის დაურღვევლად.

5. სრულყოფილი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის მიღების შესახებ წერილობითი დასტურის გაცემიდან 60 სამუშაო დღის ვადაში საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ განმცხადებლისთვის პასუხის გაუცემლობა ავტომატურად ნიშნავს შესაბამისი ოპერაციის განხორციელებაზე თანხმობის მიცემას. საჭიროების შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მნიშვნელოვანი წილის შეძენის შესახებ გადაწყვეტილების მიღების ვადა გააგრძელოს 90 სამუშაო დღემდე, რის შესახებაც განმცხადებელს ეცნობება ამ პუნქტით გათვალისწინებული ვადის ამოწურვამდე.

6. განმცხადებლის მიერ საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარუდგენლობის ან საქართველოს ეროვნული ბანკისგან დასაბუთებული უარის მიღების მიუხედავად წილის შეძენის შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია შესაბამის პირს შეუჩეროს ხმის უფლება ან/და მოსთხოვოს მის საკუთრებაში არსებული წილის 10 პროცენტამდე შემცირება/მნიშვნელოვანი გავლენის/კონტროლის გაუქმება, ასევე მოსთხოვოს მიკრობანკს ამ პირის მიერ წილის შეძენის შედეგად მიღებული ხმის უფლების ან/და სხვა უფლებამოსილებების გამოყენების შედეგების გაუქმება.

მუხლი 13. საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის პერიოდულად წარსადგენი ინფორმაცია

1. მიკრობანკი თავის ხელთ არსებულ მონაცემებზე დაყრდნობით საქართველოს ეროვნულ ბანკს წლიურ ანგარიშთან ერთად წარუდგენს ინფორმაციას მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრის შესახებ და აღნიშნავს, ადასტურებს თუ არა ამ ინფორმაციის სიზუსტეს.

2. მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრე ვალდებულია ყოველი წლის აპრილში საქართველოს ეროვნულ ბანკს წარუდგინოს განახლებული ინფორმაცია შეცვლილი გარემოებების შესახებ ან დაადასტუროს, რომ გარემოებები არ შეცვლილა.

3. მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრის მიერ საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მოთხოვნილი ინფორმაციის წარუდგენლობა გამოიწვევს საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული პასუხისმგებლობის დაკისრებას.

4. მიკრობანკი ვალდებულია ჰქონდეს სრული ინფორმაცია მიკრობანკის თითოეული ბენეფიციარი მესაკუთრის ვინაობის შესახებ, რომელიც პირდაპირ ან არაპირდაპირ ფლობს მისი წილის 10 პროცენტზე მეტს (წილის ოდენობის მითითებით), ეს ინფორმაცია (აგრეთვე ინფორმაცია ბენეფიციარ მესაკუთრესთან დაკავშირებული მნიშვნელოვანი ცვლილების თაობაზე) მიაწოდოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს და საჯაროდ გამოაქვეყნოს თავის წლიურ ანგარიშში. საქართველოს ეროვნული ბანკი განსაზღვრავს აღნიშნული ინფორმაციის მიწოდებისა და გამოქვეყნების წესს, რომელიც ფინანსური აღრიცხვის საერთაშორისო სტანდარტებსა და საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკას ეფუძნება.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრული ვალდებულება არ ეკისრება იმ ბენეფიციარ მესაკუთრეს, რომლის ვინაობის დადგენაც მიკრობანკს არ შეუძლია, ვინაიდან მის სასარგებლოდ ნომინალურ მფლობელობას განვითარებულ ქვეყნებში განთავსებული და აღნიშნულ ქვეყნებში შესაბამისი უფლებამოსილების მქონე საკლირინგო ორგანიზაციები ან საერთაშორისო დეპოზიტარები ახორციელებენ.

მუხლი 14. მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრის მიერ ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენის მოთხოვნა და საზედამხედველო ზომები

1. საფუძვლიანი ეჭვის გაჩენის შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკს მოსთხოვოს მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრის შესახებ განახლებული ან დამაზუსტებელი ინფორმაციის/დოკუმენტაციის წარდგენა.

2. თუ ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრე შესაბამის ინფორმაციას/დოკუმენტაციას არ წარადგენს ან, საქართველოს ეროვნული ბანკის შეფასებით, მნიშვნელოვანი წილის მესაკუთრე ვეღარ აკმაყოფილებს შესაფერისობის კრიტერიუმებს, საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მას:

ა) შეუჩეროს ხმის უფლება და მოსთხოვოს მის საკუთრებაში არსებული წილის 60 დღის ვადაში 10 პროცენტამდე შემცირება;

ბ) უვადოდ შეუჩეროს ხმის უფლება.

3. პირს უფლება აქვს, მიკრობანკის წილის შეძენაზე უარის თქმის, ხმის უფლების შეჩერების ან/და მის საკუთრებაში არსებული წილის 10 პროცენტამდე შემცირების მოთხოვნის შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის გადაწყვეტილება სასამართლოში გაასაჩივროს.

4. ხმის უფლების შეჩერების შესახებ სასამართლოს გადაწყვეტილების არსებობის შემთხვევაში პირს უფლება აქვს, ისარგებლოს მხოლოდ წილის 10 პროცენტის შესაბამისი ხმის უფლებით.

თავი IV. საკუთრების უფლება და მართვა

მუხლი 15. მოთხოვნები მიკრობანკის კაპიტალისა და რეზერვების მიმართ

1. საქართველოს ეროვნული ბანკი მიკრობანკს პერიოდულად განუსაზღვრავს მინიმალურ სარეზერვო მოთხოვნებს, მათი დაცვის წესებს, განაღდებული კაპიტალისა და საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალურ ოდენობებს და მათი ფორმირების წესებს.

2. მიკრობანკს არ აქვს უფლება, საქართველოს ეროვნული ბანკისგან წინასწარი წერილობითი თანხმობის მიღებისა და თავის წესდებაში განცხადებული კაპიტალისა და განაღდებული კაპიტალის ცვლილების შესახებ სათანადო შესწორების შეტანის გარეშე შეამციროს განაღდებული კაპიტალი.

მუხლი 16. მიკრობანკის ინვესტიციები

მიკრობანკი უფლებამოსილია:

ა) განახორციელოს ინვესტიცია (მათ შორის, შექმნას ან შეიძინოს შვილობილი საწარმო) ისეთ იურიდიულ პირში, რომელიც ფინანსური ინსტიტუტია ან რომლის საქმიანობაც მიკრობანკის საქმიანობასთან ან მიკრობანკის სოციალურ პროექტებთან არის დაკავშირებული. ამ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ თითოეულ საწარმოში წილი არ უნდა აღემატებოდეს მიკრობანკის სააქციო კაპიტალის 20 პროცენტს, ხოლო ინვესტიციების ჯამური ღირებულება − მიკრობანკის სააქციო კაპიტალის 30 პროცენტს. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკი არაუმეტეს 1 წლის ვადით გაათავისუფლოს ამ ქვეპუნქტით განსაზღვრული პროცენტული ზღვრების დაცვისგან;

ბ) მის მიერ გაცემული კრედიტის თანხის ასანაზღაურებლად მიიღოს საწარმოს წილი. მიკრობანკმა ამის შესახებ დაუყოვნებლივ უნდა აცნობოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს, აგრეთვე უნდა შეატყობინოს მას აღნიშნული საწარმოს საქმიანობის თაობაზე. თუ იმ საწარმოს საქმიანობა, რომლის წილიც მიიღო მიკრობანკმა, არ არის ამ მუხლის „ა“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული საქმიანობა, მიკრობანკმა 6 თვის ვადაში უნდა მიიღოს ზომები აღნიშნული წილის გაყიდვისთვის. საქართველოს ეროვნული ბანკისგან თანხმობის მიღების შემთხვევაში მიკრობანკი უფლებამოსილია წილი გაყიდოს არაუგვიანეს 1 წლისა. განსაკუთრებულ შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია გააგრძელოს ეს ვადა, რომელიც, მიუხედავად იმისა, თუ რამდენჯერ გაგრძელდება, ჯამურად 2 წელს არ უნდა აღემატებოდეს. თუ დასაკუთრებული წილის ოდენობა მიკრობანკს საწარმოს კონტროლისა და მისი საქმიანობის მართვის უფლებამოსილებას ანიჭებს, მიკრობანკის მიერ წილის დასაკუთრებიდან გასხვისებამდე დაუშვებელია საქართველოს ეროვნული ბანკის თანხმობის გარეშე საწარმოს მიერ ახალი, დამატებითი საქმიანობის დაწყება.

მუხლი 17. მოთხოვნები მიკრობანკის შვილობილი საწარმოს მიმართ, რომელიც საქართველოს ფარგლების გარეთ ახორციელებს „ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის ხელშეწყობის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ანგარიშვალდებული პირებისთვის საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ საქმიანობას

1. მიკრობანკმა საქართველოს ფარგლების გარეთ „ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის ხელშეწყობის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ანგარიშვალდებული პირებისთვის საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული საქმიანობის განსახორციელებლად შვილობილი საწარმოს შექმნიდან ან შეძენიდან 14 დღის ვადაში საქართველოს ეროვნულ ბანკს უნდა წარუდგინოს მიკრობანკის გადაწყვეტილება იმის თაობაზე, რომ ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების წინააღმდეგ ბრძოლისა და ფინანსური ქმედებების სპეციალური ჯგუფის (FATF) (შემდგომ − FATF) რეკომენდაციების შესასრულებლად მიკრობანკის შვილობილმა საწარმომ ფუნქციონირების დაწყებისთანავე შეიმუშავა შიდა კონტროლის სისტემა ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების წინააღმდეგ ბრძოლის მიზნით.

2. თუ შვილობილი საწარმოს ადგილსამყოფელი უცხო ქვეყნის კანონმდებლობით (კანონებითა და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებით) გათვალისწინებული არ არის შვილობილი საწარმოს მიერ FATF-ის რეკომენდაციების შესრულება ან ამ ქვეყანაში ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების წინააღმდეგ ბრძოლა არ ხორციელდება და FATF-ის რეკომენდაციები საერთოდ ან საკმარისად არ სრულდება:

ა) მიკრობანკმა უნდა აიღოს წერილობითი ვალდებულება, რომ იგი უზრუნველყოფს შვილობილი საწარმოს მიერ ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების წინააღმდეგ ბრძოლასთან დაკავშირებით კანონმდებლობით დადგენილი ღონისძიებების განხორციელებას მიკრობანკის მიმართ საქართველოში არსებული მოთხოვნებისა და FATF-ის რეკომენდაციების შესაბამისად;

ბ) მიკრობანკი უზრუნველყოფს საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის იმის თაობაზე ინფორმაციის მიწოდებას, რომ შვილობილი საწარმო ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების წინააღმდეგ ბრძოლასთან დაკავშირებით საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ ღონისძიებებს ვერ ახორციელებს, რადგან ამას კრძალავს ან ზღუდავს შვილობილი საწარმოს ადგილსამყოფელი უცხო ქვეყნის კანონმდებლობა.

მუხლი 18. მიკრობანკის კომერციულ ბანკად გარდაქმნა

1. მიკრობანკი უფლებამოსილია შეიცვალოს საქმიანობის საგანი და მიმართოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილების მიღებამდე მიკრობანკი უწყვეტად ახორციელებს ნებადართულ საქმიანობას და მასზე ვრცელდება ამ კანონის მოთხოვნები.

3. საქართველოს ეროვნული ბანკი საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის გაცემის შესახებ გადაწყვეტილებასთან ერთად იღებს გადაწყვეტილებას მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების შესახებ. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმებისთანავე მისი უფლებამონაცვლე ხდება შესაბამისი კომერციული ბანკი.

4. საბანკო საქმიანობის ლიცენზიის გაცემაზე უარის მიღების შემთხვევაში მიკრობანკი აგრძელებს საქმიანობას ამ კანონით დადგენილი წესით.

მუხლი 19. მიკრობანკის გაყოფა ან მიკრობანკების შერწყმა

1. მიკრობანკის გაყოფა (დაყოფა ან გამოყოფა) ან მიკრობანკების შერწყმა (მიერთება ან გაერთიანება) შესაძლებელია მხოლოდ საქართველოს ეროვნული ბანკისგან წერილობითი თანხმობის მიღების შემდეგ. დაუშვებელია მიკრობანკის ისეთი გაყოფა ან მიკრობანკების ისეთი შერწყმა, რომელიც ამ კანონის მე-16 მუხლს არ შეესაბამება.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკი „კონკურენციის შესახებ“ საქართველოს კანონითა და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით განიხილავს მიკრობანკების შერწყმის კონკურენტულ გარემოსთან თავსებადობას.

მუხლი 20. მიკრობანკის კორპორაციული მართვა

1. მიკრობანკს აქვს წესდება. მიკრობანკის წესდება უნდა შეესაბამებოდეს საქართველოს კანონმდებლობას. მიკრობანკის წესდებაში ცვლილების შეტანის შესახებ დაუყოვნებლივ, წერილობით ეცნობება საქართველოს ეროვნულ ბანკს.

2. მიკრობანკის მართვა ხორციელდება მისი წესდებითა და სხვა შიდაორგანიზაციული წესებით. ეს წესები უნდა განსაზღვრავდეს ორგანიზაციულ სტრუქტურას, რისკების მართვის ჩარჩოს, პასუხისმგებლობებს და ფორმალიზებული და საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის მუდმივად ხელმისაწვდომი უნდა იყოს.

3. მიკრობანკის ხელმძღვანელი ორგანოები იქმნება და ეს ორგანოები ფუნქციონირებენ „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად, ამ კანონის მოთხოვნების გათვალისწინებით. მიკრობანკის უმაღლესი მმართველი ორგანოა აქციონერთა საერთო კრება, რომელიც მოქმედებს საქართველოს კანონმდებლობისა და მიკრობანკის წესდების შესაბამისად. იგი ირჩევს მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს. აქციონერთა საერთო კრების ჩატარების შესახებ ინფორმაცია (მისი ჩატარების ადგილის, თარიღის, დროის, დღის წესრიგისა და სხვა მონაცემების მითითებით) კრებაში შესაძლო მონაწილეობის მისაღებად აქციონერებისთვის საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილ ვადაში უნდა მიეწოდოს საქართველოს ეროვნულ ბანკს.

4. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია სამართლებრივი აქტით განსაზღვროს მიკრობანკის კორპორაციული მართვის მიმართ დამატებითი მოთხოვნები.

მუხლი 21. მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭო

1. მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭო უზრუნველყოფს მიკრობანკის საქმიანობის ზედამხედველობას. იგი შედგება არანაკლებ 3 და არაუმეტეს 21 წევრისგან. მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნისა და მისი შემადგენლობის განსაზღვრის წესი დგინდება საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანებით.

2. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი არ უნდა ასრულებდეს აღმასრულებელ ფუნქციებს.

3. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრს ირჩევს აქციონერთა საერთო კრება 4 წლის ვადით. მისი განმეორებით არჩევა შეუზღუდავია.

4. აქციონერთა საერთო კრება განსაზღვრავს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთათვის ანაზღაურების მიცემის საკითხს საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანების შესაბამისად. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრისთვის ნებადართულია მხოლოდ ფიქსირებული ანაზღაურების მიღება.

5. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრად არ შეიძლება აირჩეს და აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილებით სამეთვალყურეო საბჭოს წევრობისგან უნდა გათავისუფლდეს პირი, რომელიც ვერ აკმაყოფილებს ამ კანონის მე-7 მუხლითა და ადმინისტრატორთა შესაფერისობის კრიტერიუმების შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ ადმინისტრატორთა შესაფერისობის მოთხოვნებს.

6. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი მიკრობანკის საქმეებს კეთილსინდისიერად უნდა უძღვებოდეს, მიკრობანკზე ისე უნდა ზრუნავდეს, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ პირობებში მყოფი კეთილსინდისიერი და საღად მოაზროვნე პირი, და მიკრობანკის სტაბილურობის ინტერესების შესაბამისად უნდა მოქმედებდეს. ამ მოვალეობების ბრალეული შეუსრულებლობით მიყენებული ზიანისთვის სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები მიკრობანკის წინაშე სოლიდარულად აგებენ პასუხს. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი პასუხისმგებლობისგან თავისუფლდება, თუ იგი თავისი ქმედებით აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილებას ასრულებს, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მან საერთო კრების მიერ გადაწყვეტილების მიღებას ხელი შეუწყო არასწორი ინფორმაციის მიწოდებით ან იცოდა, რომ ამ გადაწყვეტილების მიღება ზიანის მიყენებას გამოიწვევდა, მაგრამ ამის თაობაზე არ შეატყობინა საერთო კრებას გადაწყვეტილების მიღებამდე ან აღსრულებამდე.

7. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის გადაწყვეტილება უნდა შეესაბამებოდეს მიკრობანკის ინტერესებს. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები საქმეს გონივრულად და დამოუკიდებლად უნდა მიუდგნენ. მათ უნდა უზრუნველყონ მიკრობანკის კომპეტენტური დირექტორების შერჩევა და შენარჩუნება, აგრეთვე მიკრობანკის საქმიანობის სტრატეგიის განსაზღვრა.

8. სამეთვალყურეო საბჭო, მისი წევრი არ არის უფლებამოსილი, აქციონერთა საერთო კრების თანხმობის გარეშე განახორციელოს თავისი უფლებების სხვისთვის დელეგირება.

მუხლი 22. მიკრობანკის დირექტორატი

1. მიკრობანკის ხელმძღვანელობა და მისი წარმომადგენლობა ევალებათ მიკრობანკის დირექტორებს. ისინი პასუხისმგებელი არიან მიკრობანკის საქმეების მართვისა და მისი ფუნქციების შესრულებისთვის. მიკრობანკის დირექტორატი შედგება არანაკლებ 3 დირექტორისგან, რომლებსაც ნიშნავს სამეთვალყურეო საბჭო არაუმეტეს 4 წლის ვადით. მათი განმეორებით დანიშვნა შეუზღუდავია.

2. მიკრობანკის დირექტორატის სტრუქტურაში უნდა იყოს გენერალური დირექტორი, რომელსაც ნიშნავს სამეთვალყურეო საბჭო.

3. მიკრობანკის დირექტორატის წევრად არ შეიძლება დაინიშნოს და სამეთვალყურეო საბჭოს გადაწყვეტილებით დირექტორატის წევრობისგან უნდა გათავისუფლდეს პირი, რომელიც ვერ აკმაყოფილებს ამ კანონის მე-7 მუხლითა და ადმინისტრატორთა შესაფერისობის კრიტერიუმების შესახებ საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განსაზღვრულ ადმინისტრატორთა შესაფერისობის მოთხოვნებს.

4. მიკრობანკის დირექტორატის წევრი მიკრობანკის საქმეებს კეთილსინდისიერად უნდა უძღვებოდეს, მიკრობანკზე ისე უნდა ზრუნავდეს, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ პირობებში მყოფი კეთილსინდისიერი და საღად მოაზროვნე პირი, და მიკრობანკის სტაბილურობის ინტერესების შესაბამისად უნდა მოქმედებდეს. ამ მოვალეობების ბრალეული შეუსრულებლობით მიყენებული ზიანისთვის დირექტორატის წევრები მიკრობანკის წინაშე სოლიდარულად აგებენ პასუხს. დირექტორი პასუხისმგებლობისგან თავისუფლდება, თუ იგი თავისი ქმედებით აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილებას ასრულებს, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც მან საერთო კრების გადაწყვეტილების მიღებას ხელი შეუწყო არასწორი ინფორმაციის მიწოდებით ან იცოდა, რომ ამ გადაწყვეტილების მიღება ზიანის მიყენებას გამოიწვევდა, მაგრამ ამის თაობაზე არ შეატყობინა საერთო კრებას გადაწყვეტილების მიღებამდე ან აღსრულებამდე.

5. მიკრობანკის დირექტორატს აქვს უფლება, კონკრეტულ შემთხვევაში სამეთვალყურეო საბჭოს წინასწარი წერილობითი თანხმობის საფუძველზე განახორციელოს თავისი უფლებამოსილების (გარდა მიკრობანკის მართვასა და ხელმძღვანელობასთან დაკავშირებული ძირითადი უფლებამოსილებისა) სხვისთვის მთლიანად ან ნაწილობრივ დელეგირება.

მუხლი 23. აუდიტის კომიტეტი

1. მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს გადაწყვეტილებით, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებისგან იქმნება აუდიტის კომიტეტი. აუდიტის კომიტეტის წევრთა უმრავლესობას სამეთვალყურეო საბჭოს დამოუკიდებელი წევრები უნდა შეადგენდნენ.

2. მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი დამოუკიდებლად მიიჩნევა, თუ იგი არ განიცდის მიკრობანკის ან სხვა მხარის გავლენას, რომელმაც შეიძლება ხელი შეუშალოს საქმიანობის განხორციელებისას ობიექტური და დამოუკიდებელი გადაწყვეტილებების მიღებაში. მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს დამოუკიდებელი წევრის განსაზღვრის დამატებითი კრიტერიუმები დგინდება საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტის ბრძანებით.

3. აუდიტის კომიტეტის სულ მცირე 2 წევრს, მათ შორის, აუდიტის კომიტეტის თავმჯდომარეს, უნდა ჰქონდეს ფინანსური ანგარიშგების ანალიზის უნარი ან გამოცდილება ან ფინანსური განათლება.

4. აუდიტის კომიტეტი მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს პერიოდულად აბარებს ანგარიშს თავისი საქმიანობის შესახებ.

5. აუდიტის კომიტეტის ძირითადი ფუნქციებია: შიდა კონტროლის საკითხებთან მიმართებით მიკრობანკის მიდგომებისა და ფინანსური ანგარიშგების პოლიტიკის განსაზღვრა, ფინანსური ანგარიშგების პროცესის მონიტორინგი, შიდა აუდიტისა და მიკრობანკის აუდიტორების ფუნქციონირების ხელშეწყობა. აუდიტის კომიტეტის ფუნქციები და პასუხისმგებლობა დამატებით საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით განისაზღვრება.

მუხლი 24. საბანკო საიდუმლოება

1. არავის არ აქვს უფლება, დაუშვას ვინმე კონფიდენციალურ ინფორმაციასთან, გათქვას და გაავრცელოს ასეთი ინფორმაცია ან პირადი სარგებლობისთვის გამოიყენოს იგი. კონფიდენციალური ინფორმაცია შეიძლება მიეწოდოთ მხოლოდ საქართველოს ეროვნულ ბანკსა და „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონით გათვალისწინებულ საქართველოს ეროვნულ ბანკთან არსებულ დავების განმხილველ კომისიას მათი კომპეტენციის ფარგლებში.

2. ნებისმიერი გარიგების (მათ შორის, გარიგების დადების მცდელობის შემთხვევაში), განხორციელებული გადახდის ოპერაციის, ანგარიშის, ანგარიშიდან განხორციელებული ოპერაციისა და ანგარიშზე არსებული ნაშთის შესახებ ინფორმაცია შეიძლება მიეცეს შესაბამისი გარიგების მონაწილე მხარეს, გადახდის ოპერაციის განხორციელებისას − გადამხდელ პირს ან/და მიმღებ პირს, შესაბამისი ანგარიშის მფლობელს და მათ წარმომადგენლებს, საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებულ შემთხვევებში − საქართველოს ფინანსური მონიტორინგის სამსახურს და იმ პირებს, რომლებიც უფლებამოსილი არიან აღასრულონ „სააღსრულებო წარმოებათა შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული აღსრულების ქვემდებარე აქტები, მათი აღსრულების პროცესში, „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული შემოწმების განხორციელებისას − პერსონალურ მონაცემთა დაცვის სამსახურს, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებული სასამართლოს გადაწყვეტილების საფუძველზე − საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს − საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიას, საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსით გათვალისწინებული სასამართლოს გადაწყვეტილების, „ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობასა და საქართველოს მთავრობას შორის საერთაშორისო საგადასახადო ვალდებულებების შესრულების გაუმჯობესების და უცხოური ანგარიშის საგადასახადო შესაბამისობის აქტის (FATCA) შესრულების მიზნით“ შეთანხმების, „საგადასახადო საკითხებში ადმინისტრაციული ურთიერთდახმარების შესახებ“ 1988 წლის 25 იანვრის კონვენციის ფარგლებში „ფინანსური ანგარიშების შესახებ ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ“ კომპეტენტური უწყებების მრავალმხრივი შეთანხმების (CRS MCAA) ან საქართველოსა და შესაბამის იურისდიქციას შორის ფინანსური ანგარიშების თაობაზე ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ შესაბამისი შეთანხმების საფუძველზე − საგადასახადო ორგანოს, „დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევაში – საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს – დეპოზიტების დაზღვევის სააგენტოს. ეს ინფორმაცია შეიძლება გაიცეს აგრეთვე სასამართლოს შესაბამისი განჩინების საფუძველზე.

3. საგადასახადო ორგანო უფლებამოსილია ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ინფორმაცია გადასცეს „ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობასა და საქართველოს მთავრობას შორის საერთაშორისო საგადასახადო ვალდებულებების შესრულების გაუმჯობესების და უცხოური ანგარიშის საგადასახადო შესაბამისობის აქტის (FATCA) შესრულების მიზნით“ შეთანხმებით განსაზღვრულ ამერიკის შეერთებული შტატების კომპეტენტურ ორგანოს.

4. საგადასახადო ორგანო უფლებამოსილია ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული ინფორმაცია გადასცეს იმ იურისდიქციების კომპეტენტურ უწყებებს, რომლებთანაც ამოქმედებულია „საგადასახადო საკითხებში ადმინისტრაციული ურთიერთდახმარების შესახებ“ 1988 წლის 25 იანვრის კონვენციის ფარგლებში „ფინანსური ანგარიშების შესახებ ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ“ კომპეტენტური უწყებების მრავალმხრივი შეთანხმება (CRS MCAA) ან საქართველოსა და შესაბამის იურისდიქციას შორის ფინანსური ანგარიშების თაობაზე ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ შესაბამისი შეთანხმება.

5. ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული შეზღუდვა არ ვრცელდება მიკრობანკის ჯგუფში და მიკრობანკებს შორის ინფორმაციის ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული მიზნებისთვის გაცვლაზე.

საქართველოს 2025 წლის 12 ივნისის კანონი №669 – ვებგვერდი, 13.06.2025წ.

თავი V. საოპერაციო მოთხოვნები

მუხლი 25. მიკრობანკის საქმიანობის ზოგადი პრინციპები

1. მიკრობანკის მართვა და მისი საოპერაციო საქმიანობა ხორციელდება საქართველოს კანონმდებლობის თანახმად დასაბუთებული ადმინისტრაციული და სააღრიცხვო პროცედურების, მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიისთვის დართული პირობებისა და შეზღუდვების, აგრეთვე საქართველოს ეროვნული ბანკის დადგენილებების, წესებისა და ინსტრუქციების შესაბამისად. აუცილებელია საქართველოს ეროვნული ბანკის იმ წესების, ნორმატივებისა და ინსტრუქციების გამოქვეყნება, რომლებიც ერთზე მეტ მიკრობანკს ეხება. ისინი მოქმედებს გამოქვეყნების დღიდან ან ამ წესებში, ნორმატივებსა და ინსტრუქციებში მითითებული შესაბამისი თარიღიდან.

2. მიკრობანკის მიერ მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებით მიკრობანკსა და კლიენტს შორის ურთიერთობის პირობები განისაზღვრება შესაბამისი ხელშეკრულებით. ფულადი გადარიცხვების ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვადის დარღვევისას მიკრობანკი ვალდებულია კლიენტს გადაუხადოს დაგვიანებული თანხის არანაკლებ 0.5 პროცენტისა ყოველ ვადაგადაცილებულ საბანკო დღეზე.

3. მიკრობანკი უფლებამოსილია შეიმუშაოს და საქართველოს ეროვნულ ბანკს შესათანხმებლად წარუდგინოს მომსახურების გაწევისას ელექტრონული ხელმოწერის გამოყენების უსაფრთხოების პოლიტიკა, რომლის საფუძველზედაც მიკრობანკის მიერ მომსახურების გაწევის დროს გამოყენებულ ელექტრონულ ხელმოწერას აქვს მატერიალურ დოკუმენტზე პირადი ხელმოწერის თანაბარი იურიდიული ძალა. ასეთი ელექტრონული ხელმოწერით დამოწმებული ელექტრონული დოკუმენტის გამოყენება შესაძლებელია ყველა შემთხვევაში, როდესაც საქართველოს კანონმდებლობა მატერიალურ დოკუმენტს მოითხოვს.

4. ამ მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული ელექტრონული ხელმოწერის გამოყენების უსაფრთხოების პოლიტიკის საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის წარდგენა სავალდებულო არ არის მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მიკრობანკი მომსახურების გაწევის დროს იყენებს საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ გამოშვებული ელექტრონული პირადობის მოწმობის საშუალებით განხორციელებულ ხელმოწერას ან ხელმოწერას, რომლის სერტიფიკატიც გაცემულია „ელექტრონული დოკუმენტისა და ელექტრონული სანდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნების შესაბამისად.

5. ამ მუხლის მე-3 და მე-4 პუნქტები მიკრობანკს არ უზღუდავს უფლებას, მომსახურების გაწევის დროს გამოიყენოს ელექტრონული ხელმოწერა „ელექტრონული დოკუმენტისა და ელექტრონული სანდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის მე-8 პუნქტის შესაბამისად. ასეთ შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკს მოსთხოვოს ამ პუნქტის შესაბამისად გამოყენებული ელექტრონული ხელმოწერის უსაფრთხოების პოლიტიკის საქართველოს ეროვნულ ბანკთან შეთანხმება. თუ საქართველოს ეროვნული ბანკი მიკრობანკის მიერ წარდგენილი ელექტრონული ხელმოწერის გამოყენების უსაფრთხოების პოლიტიკის შეფასების შემდეგ უარს განაცხადებს ამ პუნქტის შესაბამისად ელექტრონული ხელმოწერის გამოყენების უსაფრთხოების პოლიტიკის შეთანხმებაზე, მიკრობანკი ვალდებულია შეწყვიტოს ასეთი ელექტრონული ხელმოწერის გამოყენება.

მუხლი 26. ეკონომიკური ლიმიტები, ნორმატივები და ინდივიდუალური მოთხოვნები

1. მიკრობანკი ვალდებულია დაიცვას საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტებით დადგენილი შემდეგი ეკონომიკური ლიმიტები და ნორმატივები:

ა) საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალური ოდენობა;

ბ) სხვადასხვა სახეობის კაპიტალის კლასიფიცირებულ აქტივებთან თანაფარდობა საქართველოს ეროვნული ბანკის წესების შესაბამისად;

გ) ერთ მსესხებელზე ან ურთიერთდაკავშირებულ მსესხებელთა ჯგუფზე გაცემული კრედიტებისა და სხვა ვალდებულებების მაქსიმალური ჯამური ოდენობა. იგი 1 000 000 (ერთ მილიონ) ლარს არ უნდა აღემატებოდეს;

დ) ერთი მსხვილი სესხისა და ყველა მსხვილი სესხისა და სხვა ვალდებულებების პირველად კაპიტალთან თანაფარდობა;

ე) ყველა ინსაიდერზე გაცემული კრედიტებისა და სხვა ვალდებულებების საერთო თანხის პირველად კაპიტალთან თანაფარდობა;

ვ) ლიკვიდურობის დონე საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესის შესაბამისად;

ზ) აქტივებისა და გარესაბალანსო ვალდებულებების კლასიფიკაცია და მათი შესაძლო დანაკარგების რეზერვების ფორმირება და გამოყენება;

თ) ინვესტიციებისა და ქონებრივი ინვესტიციების სააქციო კაპიტალთან თანაფარდობა;

ი) ღია სავალუტო პოზიციის საზედამხედველო კაპიტალთან თანაფარდობის ლიმიტი.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია, რისკზე დამყარებული ზედამხედველობის პრინციპებიდან გამომდინარე, თითოეულ მიკრობანკს განუსაზღვროს ეკონომიკური ლიმიტებისა და ნორმატივების ინდივიდუალური მაჩვენებლები და სხვა მოთხოვნები ან მიკრობანკებს დაუწესოს ეკონომიკურ ლიმიტებსა და ნორმატივებთან დაკავშირებული დამატებითი მოთხოვნები.

3. თუ მიკრობანკის მთლიანი აქტივები საბანკო სექტორის მთლიანი აქტივების 2 პროცენტს გადააჭარბებს, საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკს მოსთხოვოს აღნიშნული ლიმიტის ფარგლებში დაბრუნების გეგმის წარდგენა ან განუსაზღვროს დამატებითი ან/და განსხვავებული საზედამხედველო მოთხოვნები.

მუხლი 27. მიკრობანკის საქმიანი ურთიერთობა კლიენტთან

1. მიკრობანკი ანგარიშის გახსნის პროცედურას ახორციელებს „ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის ხელშეწყობის შესახებ“ საქართველოს კანონის, „ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობასა და საქართველოს მთავრობას შორის საერთაშორისო საგადასახადო ვალდებულებების შესრულების გაუმჯობესების და უცხოური ანგარიშის საგადასახადო შესაბამისობის აქტის (FATCA) შესრულების მიზნით“ შეთანხმებისა და „საგადასახადო საკითხებში ადმინისტრაციული ურთიერთდახმარების შესახებ“ 1988 წლის 25 იანვრის კონვენციის ფარგლებში „ფინანსური ანგარიშების შესახებ ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ“ კომპეტენტური უწყებების მრავალმხრივი შეთანხმების (CRS MCAA) ან საქართველოსა და შესაბამის იურისდიქციას შორის ფინანსური ანგარიშების თაობაზე ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ შესაბამისი შეთანხმების შესაბამისად.

2. მიკრობანკი ვალდებულია თავის კლიენტთან/მომსახურების მომხმარებელთან საქმიანი ურთიერთობის პერიოდში და კლიენტის მიერ განხორციელებული ოპერაციის შემოწმებისას იცოდეს მისი ვინაობა, საქმიანობა და ფულის გათეთრებასა და ტერორიზმის დაფინანსებასთან დაკავშირებით ამ საქმიანობის რისკის დონე. მიკრობანკი ასევე ვალდებულია, „ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობასა და საქართველოს მთავრობას შორის საერთაშორისო საგადასახადო ვალდებულებების შესრულების გაუმჯობესების და უცხოური ანგარიშის საგადასახადო შესაბამისობის აქტის (FATCA) შესრულების მიზნით“ შეთანხმებით დადგენილი მოთხოვნებიდან გამომდინარე, განსაზღვროს თავისი კლიენტის საგადასახადო რეზიდენტობა და მოიპოვოს ინფორმაცია პირის შესაბამისი სტატუსის შესახებ.

3. საქართველოში მოქმედი მიკრობანკი უფლებამოსილია თავად განსაზღვროს სხვა, დამატებითი ინფორმაცია და მოითხოვოს მისი წარდგენა.

4. საქართველოში მოქმედი მიკრობანკი უფლებამოსილია ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე უარი განაცხადოს ანგარიშის გახსნაზე ან მომსახურების გაწევაზე. მიკრობანკი ვალდებულია თავის კლიენტს გაუხსნას „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის 20² მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული საგადახდო ანგარიში, თუ ამ ვალდებულების შესრულება არ იწვევს ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის შესახებ კანონმდებლობის დარღვევას.

5. მიკრობანკი უფლებამოსილია პირს უარი უთხრას ანგარიშის გახსნაზე ან დაუხუროს არსებული ანგარიში, თუ ეს პირი უარს აცხადებს მიკრობანკისთვის „ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობასა და საქართველოს მთავრობას შორის საერთაშორისო საგადასახადო ვალდებულებების შესრულების გაუმჯობესების და უცხოური ანგარიშის საგადასახადო შესაბამისობის აქტის (FATCA) შესრულების მიზნით“ შეთანხმებით, „საგადასახადო საკითხებში ადმინისტრაციული ურთიერთდახმარების შესახებ“ 1988 წლის 25 იანვრის კონვენციის ფარგლებში „ფინანსური ანგარიშების შესახებ ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ“ კომპეტენტური უწყებების მრავალმხრივი შეთანხმებით (CRS MCAA) ან საქართველოსა და შესაბამის იურისდიქციას შორის ფინანსური ანგარიშების თაობაზე ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ შესაბამისი შეთანხმებით დადგენილი მოთხოვნებიდან გამომდინარე ინფორმაციის მიწოდებაზე.

6. მიკრობანკი, რომელიც არის „საგადასახადო საკითხებში ადმინისტრაციული ურთიერთდახმარების შესახებ“ 1988 წლის 25 იანვრის კონვენციის ფარგლებში „ფინანსური ანგარიშების შესახებ ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ“ კომპეტენტური უწყებების მრავალმხრივი შეთანხმებით (CRS MCAA) ან საქართველოსა და შესაბამის იურისდიქციას შორის ფინანსური ანგარიშების თაობაზე ინფორმაციის ავტომატური გაცვლის შესახებ შესაბამისი შეთანხმებით განსაზღვრული ანგარიშმგები ფინანსური ინსტიტუტი, ვალდებულია აღნიშნული შეთანხმებით განსაზღვრული სათანადო პროცედურები განახორციელოს ამ შეთანხმებით გათვალისწინებული „ანგარიშგების საერთო სტანდარტის“ თანახმად.

მუხლი 28. აკრძალული გარიგებები, მუშაობის მეთოდები

1. მიკრობანკს არ აქვს უფლება, თავის კლიენტთან დადოს ისეთი ხელშეკრულება, რომლის მიხედვითაც, სესხის გაცემის ან მიკრობანკის მიერ რაიმე მომსახურების გაწევის პირობაა მიკრობანკის ან მონათესავე საწარმოს არასაბანკო მომსახურების შესყიდვა ან გამოყენება, თუ კლიენტს არ მიეცა არასაბანკო მომსახურების სხვა მომწოდებლისგან მიღების შესაძლებლობა.

2. მაკონტროლებელ პირს, ადმინისტრატორს ეკრძალება ისეთი ქმედების განხორციელება, რომლის შედეგადაც იგი მიკრობანკისგან მიღებული ინფორმაციის გამოყენებით დამოუკიდებლად ან სხვა პირებთან ერთად დომინირებულ მდგომარეობაში აღმოჩნდება ან/და რომელიც არასაბანკო სექტორში კონკურენციას შეზღუდავს.

3. მაკონტროლებელი პირი, ადმინისტრატორი ვალდებულია უზრუნველყოს ინტერესთა კონფლიქტის თავიდან აცილება და არ დაუშვას საკუთარი ინტერესების მიკრობანკის ინტერესებზე მაღლა დაყენება ან თანამდებობრივი უფლებამოსილების გადამეტება. მაკონტროლებელ პირს, ადმინისტრატორს, რომლისთვისაც ხელმისაწვდომია არასაჯარო ინფორმაცია, რომელმაც შეიძლება გარკვეული ინვესტიციის ღირებულებაზე მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინოს, ეკრძალება ამ ინფორმაციის დამოუკიდებლად ან სხვა პირებთან ერთად გამოყენება.

4. ამ მუხლის მოთხოვნების შესასრულებლად მიკრობანკი ვალდებულია დანერგოს არასაჯარო ინფორმაციის მართვასთან დაკავშირებული ადეკვატური პოლიტიკა, პროცედურები და ტექნიკური სისტემები და განახორციელოს მათი მონიტორინგი, რაც უზრუნველყოფს მიკრობანკთან, მაკონტროლებელ პირებსა და ადმინისტრატორებთან დაკავშირებული მხარეებისთვის ინფორმაციის არასათანადო გაცემის შეზღუდვას.

5. ამ მუხლის მოთხოვნების შეუსრულებლობის ან არაჯეროვნად შესრულების შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია გამოიყენოს ამ კანონით გათვალისწინებული საზედამხედველო ზომები ან/და სანქცია (ფულადი ჯარიმა).

6. ამ მუხლის მოთხოვნების შესასრულებლად საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკის აქციონერებს, მაკონტროლებელ პირებსა და ადმინისტრატორებს სამართლებრივი აქტებით განუსაზღვროს აკრძალულ გარიგებებსა და მათთან მუშაობის მეთოდებთან დაკავშირებული წესები და შესაბამისი საზედამხედველო ზომები ან/და სანქცია (ფულადი ჯარიმა).

მუხლი 29. ინფორმაციის/დოკუმენტაციის შენახვა

1. მიკრობანკი ვალდებულია საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი ვადით შეინახოს მის ნებისმიერ გარიგებასთან დაკავშირებული ყველა დოკუმენტი, კერძოდ:

ა) შუამდგომლობები და სახელშეკრულებო დოკუმენტები, რომლებიც გარიგებას ეხება (მათ შორის, კრედიტთან, გარანტიასა და გირაოსთან დაკავშირებული შეთანხმებები);

ბ) მიკრობანკის პარტნიორების (მათ შორის, მსესხებლებისა და გარანტორების) ფინანსური ჩანაწერები და სხვა დოკუმენტური მოწმობები, რომლებსაც მიკრობანკი გარიგების დამტკიცებისას ეყრდნობა;

გ) გარიგების დამტკიცების შესახებ მიკრობანკის გადაწყვეტილების ხელმოწერილი ჩანაწერი;

დ) საქართველოს ეროვნული ბანკის ნორმატივებით გათვალისწინებული სხვა დოკუმენტები.

2. მიკრობანკი ვალდებულია თავისი კლიენტების, აგრეთვე მათ მიერ და მათ ანგარიშებზე განხორციელებული ნებისმიერი ოპერაციის შესახებ ინფორმაცია ელექტრონული ფორმით შეინახოს არანაკლებ 15 წლის განმავლობაში.

მუხლი 30. გარიგებები დაინტერესებულ პირებთან

1. მიკრობანკს ეკრძალება შეღავათიანი პირობებით ადმინისტრატორისთვის, მაკონტროლებელი პირისთვის, მონათესავე საწარმოსთვის ან მასთან დაკავშირებული პირისთვის მიკრობანკის საქმიანობის ფარგლებში ნებისმიერი პროდუქტის მიცემა ან ნებისმიერი მომსახურების გაწევა, სესხის სახეობის, საპროცენტო განაკვეთის, დაფარვის ვადის, უზრუნველყოფის საშუალების, ღირებულებისა და სხვა პირობების მიუხედავად.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია განსაზღვროს ინტერესთა კონფლიქტის მართვასთან დაკავშირებული საკითხები.

თავი VI. ანგარიშები, ანგარიშგება, აუდიტი და ინსპექტირება

მუხლი 31. ფინანსური ანგარიშგება და აუდიტი

1. მიკრობანკი და მისი შვილობილი ორგანიზაციები სისტემატურად აწარმოებენ ანგარიშებსა და ჩანაწერებს და ადგენენ წლიურ ფინანსურ ანგარიშგებას, რომლებიც „ფინანსური ანგარიშგების საერთაშორისო სტანდარტების (IFRS)“ საფუძველზე ზუსტად ასახავს მათ ოპერაციებსა და ფინანსურ მდგომარეობას. ამასთანავე, ისინი იცავენ საქართველოს ეროვნული ბანკის წესების შესაბამის ფორმას, დეტალურობის დონესა და სააღრიცხვო ნორმებს.

2. მიკრობანკის ანგარიშები, ჩანაწერები და ფინანსური ანგარიშგება (როგორც ინდივიდუალური, ისე კონსოლიდირებული) ასახავს მისი შვილობილი ორგანიზაციების ოპერაციებსა და ფინანსურ მდგომარეობას.

3. მიკრობანკი და მისი შვილობილი ორგანიზაციები ვალდებული არიან ყოველწლიურად მოიწვიონ აუდიტორი და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით ჩაატარონ ფინანსური ანგარიშგების აუდიტი.

4. მიკრობანკი ვალდებულია ფინანსური ანგარიშგების აუდიტის დასრულებისთანავე საქართველოს ეროვნულ ბანკს წარუდგინოს აუდიტორული დასკვნა და გამოაქვეყნოს საქართველოს ეროვნული ბანკის წესებით განსაზღვრული ფინანსური ანგარიშგება აუდიტორულ დასკვნასთან ერთად.

მუხლი 32. ანგარიშგება და ინსპექტირება

1. მიკრობანკი საქართველოს ეროვნულ ბანკს მის მიერ დადგენილი წესითა და ფორმით წარუდგენს ანგარიშგებას, რომელშიც ასახულია როგორც მიკრობანკის, ისე მისი შვილობილი ორგანიზაციების ორგანიზაციულ-საგანმკარგულებლო საქმიანობა, საოპერაციო საქმიანობა, ლიკვიდურობა, გადახდისუნარიანობა და მოგებიანობა მიკრობანკისა და მისი შვილობილი ორგანიზაციების ფინანსური მდგომარეობის ერთობლივად და ცალ-ცალკე შეფასების მიზნით. ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის შესახებ საქართველოს კანონმდებლობის მიზნებისთვის მიკრობანკი საქართველოს ეროვნულ ბანკს წარუდგენს აგრეთვე შესაბამის ანგარიშგებას. ამ ანგარიშგების ფორმა, ხარისხი და წარდგენის ვადა განისაზღვრება საქართველოს ეროვნული ბანკის სამართლებრივი აქტით.

2. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია შეამოწმოს მიკრობანკი და მისი შვილობილი ორგანიზაციები, განახორციელოს ინსპექტირება როგორც ადგილზე შემოწმებით, ისე დისტანციური ზედამხედველობით, ასევე განახორციელოს ბუღალტრული აღრიცხვის დოკუმენტების, ანგარიშგების კომპონენტებისა და სხვა მასალების აუდიტი როგორც ინდივიდუალურად, ისე კონსოლიდირებულად. საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის სრულად უნდა იყოს ხელმისაწვდომი მიკრობანკის ნებისმიერი ინფორმაცია, მათ შორის, მიკრობანკის აქციონერების, სამეთვალყურეო საბჭოს, დირექტორატის წევრებისა და თანამშრომლების შესახებ მონაცემები და დოკუმენტები.

თავი VII. საქართველოს ეროვნული ბანკის საზედამხედველო ზომები და სანქცია (ფულადი ჯარიმა)

მუხლი 33. საქართველოს ეროვნული ბანკის საზედამხედველო ზომები და სანქცია (ფულადი ჯარიმა)

1. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია მიკრობანკის, ადმინისტრატორის ან მაკონტროლებელი პირის მიმართ გამოიყენოს ამ მუხლით გათვალისწინებული ერთი ან რამდენიმე საზედამხედველო ზომა ან/და სანქცია (ფულადი ჯარიმა), თუ არსებობს ერთი ან რამდენიმე შემდეგი საფუძველი:

ა) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია ამ კანონის ერთ-ერთი დებულება ან საქართველოს ეროვნული ბანკის რომელიმე ნორმატივი, ინსტრუქცია, დებულება, წესი, დადგენილება, მოთხოვნა, წერილობითი მითითება;

ბ) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიისთვის ან საქართველოს ეროვნული ბანკის შესაბამისი დებულებისთვის დართული რომელიმე პირობა ან შეზღუდვა;

გ) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია ანგარიშგების წარდგენის ვადა ან წარადგინა არასწორი ანგარიშგება და სხვა არაზუსტი ინფორმაცია;

დ) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია „ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის ხელშეწყობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნები;

ე) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნები;

ვ) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია „კონკურენციის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნები;

ზ) მიკრობანკმა, ადმინისტრატორმა ან მაკონტროლებელმა პირმა დაარღვია საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნები ან/და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი მოთხოვნები, რითაც შეაფერხა საქართველოს ეროვნული ბანკის საზედამხედველო პროცესის განხორციელება;

თ) მიკრობანკი ჩართულია ან ჩართული იყო მიკრობანკის არაჯანსაღ ან საფრთხის შემქმნელ პრაქტიკაში;

ი) საზედამხედველო განხილვისა და შეფასების პროცესში რისკები გამოვლინდა.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული რომელიმე საფუძვლის გამოვლენისას საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია თანამიმდევრულად ან არათანამიმდევრულად, პროპორციულობის პრინციპის დაცვით გამოიყენოს ერთი ან რამდენიმე შემდეგი საზედამხედველო ზომა:

ა) მიკრობანკს, ადმინისტრატორს ან/და მაკონტროლებელ პირს გაუგზავნოს წერილობითი გაფრთხილება;

ბ) მიკრობანკს მოსთხოვოს დამატებითი კაპიტალის მოზიდვა;

გ) მიკრობანკს მოსთხოვოს შიდა პოლიტიკისა და პროცედურების, კონტროლის სისტემებისა და სტრატეგიების გადახედვა და ფინანსური მდგომარეობის გაუმჯობესების სამოქმედო გეგმის წარდგენა;

დ) დააწესოს სპეციალური ღონისძიებები, მიკრობანკს შეუწყვიტოს ან შეუზღუდოს გარკვეული ტიპის ოპერაციების განხორციელება ან გამოსცეს ინსტრუქცია (მითითება) მოთხოვნით, რომ მიკრობანკმა უზრუნველყოს საქართველოს კანონმდებლობის მოთხოვნებსა და ჯანსაღ პრაქტიკასთან შესაბამისობა და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილ ვადაში მიიღოს ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული შესაბამისი საფუძვლის აღმოსაფხვრელად აუცილებელი ზომები;

ე) მიკრობანკს მოსთხოვოს აქტივების დარეზერვებასთან ან კაპიტალის ადეკვატურობის მიზნებისთვის აქტივებთან დაკავშირებული კონკრეტული მიდგომის გამოყენება;

ვ) ერთ ან რამდენიმე ადმინისტრატორს შეუჩეროს ხელმოწერის უფლება ან მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოს მოსთხოვოს მისი/მათი თანამდებობიდან გათავისუფლება; სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის შემთხვევაში აქციონერთა საერთო კრებას მოსთხოვოს მისი თანამდებობიდან გათავისუფლება;

ზ) მიკრობანკს შეუჩეროს ან შეუზღუდოს აქტივების ზრდა, მოგების განაწილება, დივიდენდებისა და პრემიების გაცემა, ხელფასების გაზრდა და დეპოზიტების მოზიდვა;

თ) მაკონტროლებელ პირს ან/და მნიშვნელოვანი წილის მფლობელს შეუჩეროს ხმის უფლება მაკონტროლებელი პირის ან მნიშვნელოვანი წილის მფლობელის მიერ საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის ფინანსური ან სხვა ინფორმაციის მიუწოდებლობის ან საქართველოს კანონმდებლობის სხვაგვარად დარღვევის, მათ შორის, ამ კანონის მე-11 მუხლით განსაზღვრულ შესაფერისობის კრიტერიუმთან/კრიტერიუმებთან შეუსაბამობის, შემთხვევაში ან იმ შემთხვევაში, თუ, საქართველოს ეროვნული ბანკის შეფასებით, მაკონტროლებელი პირი ან მნიშვნელოვანი წილის მფლობელი აქციების ფლობიდან გამომდინარე საკუთარ უფლებამოსილებას მიკრობანკის ინტერესების საზიანოდ იყენებს. ამ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული ხმის უფლების შეჩერების პირობებსა და ვადებს ადგენს საქართველოს ეროვნული ბანკი არსებული გარემოებებიდან გამომდინარე;

ი) მაკონტროლებელ პირს მოსთხოვოს კონტროლის გაუქმება ან შეზღუდვა მაკონტროლებელი პირის მიერ საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის ფინანსური ან სხვა ინფორმაციის მიუწოდებლობის ან სხვა დარღვევის აღმოჩენის შემთხვევაში. საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა უნდა განსაზღვროს კონტროლის გაუქმების ან შეზღუდვის პირობები და ვადები, რომლებსაც იგი საჭიროდ მიიჩნევს არსებული გარემოებებიდან გამომდინარე;

კ) მიკრობანკს მოსთხოვოს საქმიანობასთან, პროდუქტებთან ან/და სისტემებთან დაკავშირებულ რისკებზე შესაბამისი რეაგირება;

ლ) მიკრობანკს მოსთხოვოს ცვალებადი ანაზღაურების იმ მოცულობით შემცირება, რომელიც აუცილებელია კაპიტალის ადეკვატურობის დადგენილი კოეფიციენტების დასაცავად და სხვა ნორმატივების შესასრულებლად;

მ) მიკრობანკს შეუზღუდოს ან/და აუკრძალოს მისი აქციონერებისთვის ან/და პირველადი კაპიტალის მფლობელებისთვის კაპიტალის განაწილება ან/და სარგებლის გაცემა;

ნ) მიკრობანკს დაუწესოს დამატებითი მოთხოვნები საზედამხედველო ანგარიშგებასთან დაკავშირებით;

ო) მიკრობანკს დაუწესოს ლიკვიდურობის ინდივიდუალური მოთხოვნები;

პ) მიკრობანკს დაუწესოს დამატებითი მოთხოვნები ინფორმაციის გამჟღავნების მიმართ;

ჟ) მიკრობანკს გაუუქმოს მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზია.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული ერთი ან რამდენიმე საფუძვლის არსებობისას ან/და იმ შემთხვევაში, თუ მიკრობანკის ფინანსური მდგომარეობა მკვეთრად უარესდება ან ახლო მომავალში გაუარესდება, რაც შეიძლება გამოიხატებოდეს სხვადასხვაგვარად, მათ შორის, კაპიტალის ან ლიკვიდურობის მდგომარეობის გაუარესებით, უმოქმედო სესხების ან რისკის პოზიციების ზრდით, საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია საზედამხედველო ზომების მიღების გარეშე ან ამ ზომებთან ერთად, პროპორციულობის პრინციპის დაცვით გამოიყენოს ერთი ან რამდენიმე შემდეგი საზედამხედველო ზომა:

ა) მიკრობანკს მოსთხოვოს ფინანსური მდგომარეობის გაუმჯობესების სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებული ერთი ან რამდენიმე ზომის მიღება;

ბ) მიკრობანკს მოსთხოვოს აქტივებისა და ვალდებულებების საქართველოს ეროვნულ ბანკთან შეთანხმებული დამოუკიდებელი შემფასებლის მიერ შეფასება;

გ) მიკრობანკს მოსთხოვოს ბიზნესსტრატეგიაში ან ორგანიზაციულ სტრუქტურაში ცვლილებების შეტანა;

დ) მიკრობანკის სამეთვალყურეო საბჭოსა და დირექტორატს მოსთხოვოს მიკრობანკის აქციონერთა რიგგარეშე საერთო კრების მოწვევა ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული საფუძვლის/საფუძვლების განსახილველად და მის/მათ აღმოსაფხვრელად აუცილებელი ზომების მიღება. სამეთვალყურეო საბჭოს და დირექტორატის მიერ მიკრობანკის აქციონერთა რიგგარეშე საერთო კრების მოწვევის მოთხოვნის შეუსრულებლობის შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია თავად მოიწვიოს აქციონერთა რიგგარეშე საერთო კრება, განსაზღვროს მისი დღის წესრიგი და საერთო კრებას მოსთხოვოს ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული საფუძვლის/საფუძვლების განხილვა და მის/მათ აღმოსაფხვრელად აუცილებელი ზომების მიღება;

ე) დანიშნოს დროებითი ადმინისტრატორი.

4. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“–„თ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევაში საზედამხედველო ზომასთან ერთად ან ამ ზომის მიღების გარეშე, პროპორციულობის პრინციპის დაცვით მიკრობანკსა და მის ადმინისტრატორს ან/და მაკონტროლებელ პირს დააკისროს სანქცია (ფულადი ჯარიმა) თავის მიერ დადგენილი წესითა და ოდენობით. ამასთანავე, მიკრობანკისთვის დაკისრებული ფულადი ჯარიმის ოდენობა მიკრობანკის სააქციო კაპიტალს არ უნდა აღემატებოდეს.

5. ამ მუხლით განსაზღვრული სანქციის (ფულადი ჯარიმის) თანხა მიიმართება საქართველოს სახელმწიფო ბიუჯეტში.

6. მხარეს, რომლის მიმართაც საზედამხედველო ზომა ან/და სანქცია (ფულადი ჯარიმა) იქნა გამოყენებული, უფლება აქვს, იგი შესაბამისი ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის ოფიციალური გაცნობიდან 1 თვის ვადაში სასამართლოში გაასაჩივროს.

მუხლი 34. პროპორციულობის პრინციპი

1. საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ ამ კანონის 33-ე მუხლის საფუძველზე მიღებული გადაწყვეტილება საზედამხედველო ზომის ან სანქციის (ფულადი ჯარიმის) გამოყენების საფუძვლის პროპორციული უნდა იყოს. საზედამხედველო ზომის ან სანქციის (ფულადი ჯარიმის) გამოყენების შესახებ გადაწყვეტილების მიღებისას საქართველოს ეროვნული ბანკი ითვალისწინებს შემდეგ კრიტერიუმებს:

ა) ამ კანონის 33-ე მუხლით განსაზღვრული საფუძვლების სერიოზულობას. ამ მიზნით საქართველოს ეროვნული ბანკი აფასებს სულ მცირე მიკრობანკის ფინანსურ მდგომარეობას, მიკრობანკის რისკების მიმართ მისი კაპიტალის ადეკვატურობის დონეს, მიკრობანკის ფინანსურ მდგომარეობაზე ამ კანონის 33-ე მუხლით განსაზღვრული საფუძვლების ეფექტს, მასშტაბს, ოდენობას, მათ ურთიერთმიმართებას, ხანგრძლივობასა და სიხშირეს, მიკრობანკის საქმიანობის კანონიერებას ან/და მიკრობანკის აქტივებისთვის ზარალის მიყენების შესაძლო საფრთხეს;

ბ) მიკრობანკის მზადყოფნასა და რესურსს, აღმოფხვრას ამ კანონის 33-ე მუხლით განსაზღვრული საფუძვლები. ამ მიზნით საქართველოს ეროვნული ბანკი აფასებს სულ მცირე ადმინისტრატორების შესაძლებლობას, გამოავლინონ და შეაფასონ მიკრობანკის რისკები, განახორციელონ მათი მონიტორინგი და მართონ ისინი. იგი ასევე აფასებს, რამდენად ეფექტიანად აღმოიფხვრება ამ კანონის 33-ე მუხლით განსაზღვრული საფუძვლები და რამდენად თანამშრომლობენ მიკრობანკი, ადმინისტრატორები და მაკონტროლებელი პირები საქართველოს ეროვნულ ბანკთან;

გ) იმას, თუ რამდენად ექმნება საფრთხე ფინანსური სექტორის სტაბილურობასა და ეფექტიან ფუნქციონირებას. ამ მიზნით საქართველოს ეროვნული ბანკი აფასებს და ითვალისწინებს მიკრობანკის ზომას, აგრეთვე მიკრობანკისა და საფინანსო სექტორის სხვა წარმომადგენელთა ურთიერთმიმართებას, მიკრობანკის ფუნქციების ჩანაცვლებადობას, მისი საქმიანობის სფეროებსა და კომპლექსურობას.

2. ეს მუხლი არ ვრცელდება საზედამხედველო ზომისა და სანქციის (ფულადი ჯარიმის) ფულის გათეთრების აღკვეთის ხელშეწყობის მარეგულირებელი კანონმდებლობის დარღვევისთვის გამოყენების შემთხვევაზე.

მუხლი 35. დროებითი ადმინისტრაციის რეჟიმი

1. თუ ამ კანონის 33-ე მუხლის პირველი პუნქტით ან/და მე-3 პუნქტით განსაზღვრული ერთი ან რამდენიმე საფუძვლის არსებობისას საზედამხედველო ზომების მიღებამ შედეგი არ გამოიღო ან თუ, საქართველოს ეროვნული ბანკის შეფასებით, ამ ზომების მიღება შესაბამისი შედეგის მისაღწევად საკმარისი არ იქნება, მიკრობანკისა და ფინანსური სექტორის სტაბილური და ეფექტიანი ფუნქციონირების ხელშეწყობისა და მიკრობანკის დეპოზიტართა ან სხვა კრედიტორთა ინტერესების დაცვის მიზნით საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია ამ კანონის 33-ე მუხლის მე-2 პუნქტით ან/და მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული საზედამხედველო ზომების მიღების გარეშე ან ამ ზომების მიღებასთან ერთად დანიშნოს დროებითი ადმინისტრატორი.

2. დროებითი ადმინისტრატორი მისთვის დაკისრებულ მოვალეობათა შესრულებას იწყებს დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის შესახებ გადაწყვეტილებაში მითითებული დღიდან. ეს გადაწყვეტილება ქვეყნდება „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეში“.

3. დროებითი ადმინისტრატორი ვალდებულია დროებითი ადმინისტრაციის რეჟიმის შემოღების შესახებ დაუყოვნებლივ, მაგრამ არაუგვიანეს დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის დღისა, აცნობოს იმ საგადახდო სისტემის ოპერატორს, რომლის სისტემის მონაწილეც არის ის მიკრობანკი, რომელსაც დროებითი ადმინისტრაცია მართავს.

4. დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის შესახებ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემის დღიდან დაუშვებელია მიკრობანკის სახელითა და ხარჯით ნებისმიერი ქმედების განხორციელება დროებითი ადმინისტრატორის წერილობითი თანხმობის გარეშე, გარდა „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

5. დროებით ადმინისტრატორზე გადადის მიკრობანკის ყველა ორგანოს (მათ შორის, აქციონერთა საერთო კრებისა და ადმინისტრატორების) სრული უფლებამოსილება.

6. დროებითი ადმინისტრატორი ვალდებულია უმოკლეს ვადაში აღძრას შუამდგომლობა საქართველოს ეროვნული ბანკისთვის წარდგენილ თანამდებობის პირთა სიაში აუცილებელი ცვლილების შეტანის შესახებ.

7. საქართველოს ეროვნული ბანკი უფლებამოსილია ცალკე ნორმატიული აქტით განსაზღვროს დროებითი ადმინისტრაციის რეჟიმის შემოღებისა და დროებითი ადმინისტრაციის მოქმედების წესი.

მუხლი 36. დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის წესი

დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის შესახებ გადაწყვეტილებაში აღინიშნება:

ა) დროებითი ადმინისტრაციის დანიშვნის საფუძვლები;

ბ) დროებითი ადმინისტრატორის (ადმინისტრატორების) სახელი (სახელები) და გვარი (გვარები);

გ) დროებითი ადმინისტრაციის მოქმედების ვადა;

დ) გაფრთხილება მიკრობანკის კლიენტთა სახსრების შესაძლო გაყინვის შესახებ;

ე) ზომები, რომლებიც გამოიყენება ადმინისტრატორების მიმართ.

მუხლი 37. დროებითი ადმინისტრატორის უფლებამოსილებები

1. საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დანიშნულ დროებით ადმინისტრატორს უფლება აქვს, მიიღოს მიკრობანკის ფინანსური მდგომარეობის გაჯანსაღებისთვის აუცილებელი ზომები, მისი ფილიალების დახურვის, მიკრობანკის თანამშრომელთა გათავისუფლების, სახსრების გადახდის ან მათი გადახდის შეჩერების ჩათვლით. დროებითი ადმინისტრატორი ასევე უფლებამოსილია განახორციელოს მიკრობანკის სხვა მიკრობანკთან ან კომერციულ ბანკთან შერწყმა, მისი კაპიტალის განახლება ან მისი აქტივებისა და ვალდებულებების ან მათი ნაწილის სხვა ფინანსურ ინსტიტუტზე გასხვისება. სახსრების გადახდის ან მათი გადახდის შეჩერების შესახებ დროებითი ადმინისტრატორის გადაწყვეტილება არ უნდა ეწინააღმდეგებოდეს „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნებს.

2. დროებითი ადმინისტრატორი უფლებამოსილია, „ფინანსური გირავნობის, ურთიერთგაქვითვისა და დერივატივების შესახებ“ საქართველოს კანონის საფუძველზე განხორციელებული ქმედების გარდა, სასამართლოში სარჩელის შეტანით სადავო გახადოს ადმინისტრატორის ქმედება, რომელიც განხორციელდა დროებითი ადმინისტრატორის დანიშვნამდე 1 წლის განმავლობაში (თუ შეცილების მოწინააღმდეგე მხარე დაკავშირებული პირია − 2 წლის განმავლობაში) და რომელმაც მიკრობანკის კრედიტორებს ზიანი მიაყენა. ადმინისტრატორის მიერ კრედიტორებისთვის ზიანის მისაყენებლად განხორციელებული ქმედება შეიძლება საცილო გახდეს, თუ იგი დროებითი ადმინისტრატორის დანიშვნამდე 3 წლის განმავლობაში განხორციელდა.

მუხლი 38. დროებითი ადმინისტრაციის გაუქმება

1. დროებითი ადმინისტრაცია უქმდება:

ა) მისი მოქმედების ვადის გასვლის შემდეგ, რის შესახებ ინფორმაციაც ქვეყნდება „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეში“;

ბ) საქართველოს ეროვნული ბანკის დასაბუთებული გადაწყვეტილებით;

გ) მიკრობანკის ლიკვიდაციის შემთხვევაში, თუ, დროებითი ადმინისტრატორის დასკვნით, მიზანი − მიკრობანკის ფინანსური მდგომარეობის გაჯანსაღება − ვერ მიიღწევა.

2. დროებით ადმინისტრატორს უფლება აქვს, მიკრობანკის ფინანსური მდგომარეობის გაჯანსაღებისთვის ნებისმიერ მომენტში განახორციელოს მიკრობანკში არსებული ფიზიკური პირებისა და იურიდიული პირების ფულადი სახსრების მთლიანად ან ნაწილობრივ ბლოკირება დროებითი ადმინისტრაციის მოქმედების ვადით, იმ პირობით, რომ მიკრობანკი მიიღებს მათი სტაბილურობის შესანარჩუნებლად აუცილებელ ზომებს, თუ ეს არ ეწინააღმდეგება „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონისა და „ფინანსური გირავნობის, ურთიერთგაქვითვისა და დერივატივების შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნებს.

მუხლი 39. მიკრობანკის ლიკვიდაცია

1. მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმებისას (გარდა ამ კანონის მე-18 მუხლით გათვალისწინებული შემთხვევისა) იწყება მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესი, რომლის მიზანია ფინანსური სექტორის სტაბილური ფუნქციონირების ხელშეწყობა, „დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული დაზღვეული დეპოზიტების დაცვა და მიკრობანკის კრედიტორთა მოთხოვნების მაქსიმალურად დაკმაყოფილება. მიკრობანკის ლიკვიდატორის ფუნქციებს ასრულებს საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დანიშნული პირი საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერვე დადგენილი წესით. დაუშვებელია მიკრობანკის ლიკვიდატორად მიკრობანკთან დაკავშირებული პირის დანიშვნა. მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესის დაწყებისთანავე წყდება მის მიმართ მიმდინარე იძულებითი აღსრულება.

2. თუ მიკრობანკი საგადახდო სისტემის ოპერატორი ან/და ანგარიშსწორების აგენტი იყო, მიკრობანკის ლიკვიდატორი ვალდებულია დანიშვნისთანავე უზრუნველყოს მის მიერ მიკრობანკის ლიკვიდატორის ფუნქციების შესრულების დაწყებამდე საგადახდო სისტემის მიერ მიღებული ტრანსფერორდერების შესრულება, საგადახდო სისტემის მონაწილეთა ანგარიშსწორების პოზიციების დადგენა ან/და ანგარიშსწორების განხორციელება „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.

3. მიკრობანკის ლიკვიდატორი ვალდებულია დანიშვნიდან 3 თვის ვადაში შეადგინოს მიკრობანკის აქტივებისა და პასივების ნუსხა და მისი ასლი საქართველოს ეროვნულ ბანკს გადასცეს. მიკრობანკის ლიკვიდატორი ანგარიშვალდებულია საქართველოს ეროვნული ბანკის წინაშე საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერვე დადგენილი წესით.

4. მიკრობანკის ლიკვიდატორი უფლებამოსილია მიკრობანკის აქტივები საჯარო აუქციონზე გაყიდოს ან საქართველოს ეროვნულ ბანკთან შეთანხმებით შეარჩიოს მათი რეალიზაციის სხვა ფორმა, აგრეთვე ამ აქტივების მოთხოვნის უფლება გადასცეს მიკრობანკის კრედიტორებს რიგითობის მიხედვით, ხოლო სესხების ან სხვა ფინანსური აქტივების მოთხოვნის უფლება − სხვა მიკრობანკს ან ფინანსურ ინსტიტუტს და ორგანიზება გაუწიოს ამ ვალდებულებების გადაცემას.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული აქტივებისა და ვალდებულებების გადაცემისთვის მიკრობანკის კრედიტორთა თანხმობა საჭირო არ არის.

6. მიკრობანკის ლიკვიდატორი უფლებამოსილია შეწყვიტოს:

ა) თანამშრომლის დაქირავების შესახებ გარიგება;

ბ) იმ მომსახურების შესახებ კონტრაქტი, რომლის განხორციელებაშიც მიკრობანკი მონაწილეობდა;

გ) მიკრობანკის, როგორც უძრავი ქონების მოიჯარის, ნებისმიერი ვალდებულება, თუ მეიჯარეს (მეიჯარე 60 დღით ადრე უნდა იქნეს გაფრთხილებული იმის შესახებ, რომ მიკრობანკი საიჯარო შეთანხმების გაუქმების უფლების გამოყენებას აპირებს) არ აქვს მოთხოვნა საიჯარო გადასახდელზე, გარდა შეთანხმების გაუქმების თარიღისთვის დარიცხული თანხისა, და არ მოითხოვს მისი გაუქმების შედეგად წარმოშობილი ზარალის ანაზღაურებას;

დ) მიკრობანკის მიერ გაცემული საბანკო გარანტია და ის იმავე პირობებით გადაიტანოს სხვა მიკრობანკში ან კომერციულ ბანკში. მისი გადატანისთვის საბანკო გარანტიის ბენეფიციარისა და პრინციპალის თანხმობა საჭირო არ არის. მიკრობანკის ლიკვიდატორი ვალდებულია საბანკო გარანტიის ბენეფიციარსა და პრინციპალს შეატყობინოს აღნიშნული საბანკო გარანტიის სხვა მიკრობანკში ან კომერციულ ბანკში გადატანის შესახებ.

7. მიკრობანკის ლიკვიდატორი უფლებამოსილია, „ფინანსური გირავნობის, ურთიერთგაქვითვისა და დერივატივების შესახებ“ საქართველოს კანონის საფუძველზე განხორციელებული ქმედების გარდა, სასამართლოში სარჩელის შეტანით სადავო გახადოს ადმინისტრატორის ქმედება, რომელიც განხორციელდა მიკრობანკის ლიკვიდატორის დანიშვნამდე 1 წლის განმავლობაში (თუ შეცილების მოწინააღმდეგე მხარე დაკავშირებული პირია − 2 წლის განმავლობაში) და რომელმაც კრედიტორებს ზიანი მიაყენა. ადმინისტრატორის მიერ მიკრობანკის კრედიტორებისთვის ზიანის მისაყენებლად განხორციელებული ქმედება შეიძლება საცილო გახდეს, თუ იგი მიკრობანკის ლიკვიდატორის დანიშვნამდე 3 წლის განმავლობაში განხორციელდა.

8. მიკრობანკის ლიკვიდატორმა:

ა) უნდა მიიღოს ყველა აუცილებელი ზომა რწმუნებული პირის ყველა ფუნქციის შესაწყვეტად, რომლებსაც ორგანიზაცია ასრულებდა, ორგანიზაციის, როგორც რწმუნებული პირის, კუთვნილი ყველა აქტივი და საკუთრება მათ მესაკუთრეებს დაუბრუნოს და განახორციელოს ყველა ანგარიშსწორება რწმუნებული პირის ანგარიშების მიხედვით;

ბ) მიკრობანკის სააღრიცხვო დოკუმენტების შესაბამისად მიკრობანკის ყველა მეანაბრეს, დანარჩენ კრედიტორებს, კლიენტებს, რომლებიც ფასეულობას მიკრობანკის სეიფებში ინახავენ, აგრეთვე იმ ქონების დეპონენტებს, რომელსაც მიკრობანკი განაგებს, უნდა გაუგზავნოს მოთხოვნათა ხასიათისა და თანხის შესახებ შეტყობინება. ამ შეტყობინებაში აღინიშნება ის, რომ კლიენტებს შეუძლიათ თავიანთი ფასეულობის მიღება და რომ მიკრობანკის ლიკვიდატორისთვის პრეტენზიის წარდგენა შესაძლებელია აღნიშნული შეტყობინების მიღებიდან 1 თვის განმავლობაში;

გ) მიკრობანკის მსესხებლებსა და სხვა დებიტორებს უნდა მოსთხოვოს მიკრობანკის მიმართ არსებული ვალდებულებების სახელშეკრულებო ვადაში დაფარვა. მიკრობანკის აქტივების მაქსიმალურად ამოსაღებად მიკრობანკის ლიკვიდატორმა საქართველოს ეროვნულ ბანკთან შეთანხმებით უნდა მიაღწიოს იმ მსესხებლებისა და სხვა დებიტორების დავალიანებების რესტრუქტურიზაციას (მათ შორის, პირგასამტეხლოებისა და ჯარიმების პატიებას), რომლებსაც არ აქვთ დავალიანებების სახელშეკრულებო ვადაში სრულად დასაფარავად საკმარისი ფულადი სახსრები და მატერიალური საშუალებები.

9. მიკრობანკის ტერიტორიაზე შენახული ქონება, რომელიც შესაბამის ამონაწერში მითითებულ ვადაში გამოთხოვილი არ არის, მოუკითხავი ფულადი სახსრები და ქონება, რომლებიც შესაბამისი ხელშეკრულების საფუძველზე მიკრობანკს ერიცხება, მოუკითხავ რესურსად მიიჩნევა და მესაკუთრის გამოსავლენად საქართველოს ეროვნული ბანკის მფლობელობაში გადადის. მოუკითხავი ფულადი სახსრები საქართველოს ეროვნულ ბანკში გახსნილ მოუკითხავი თანხების ანგარიშზე ირიცხება.

10. მიკრობანკის ლიკვიდაციისას ფინანსური გირავნობის მოგირავნეს აქვს ფინანსური გირავნობით უზრუნველყოფილი მოთხოვნის უპირატესი დაკმაყოფილების უფლება (ფინანსური გირავნობის ღირებულების ფარგლებში).

10¹. მიკრობანკის უზრუნველყოფილი კრედიტორის (მათ შორის, საგადასახადო ორგანოს), გარდა ამ მუხლის მე-10 პუნქტით გათვალისწინებული პირისა, უზრუნველყოფილი მოთხოვნა დაკმაყოფილდება უზრუნველყოფის საგნის რეალიზაციით, უზრუნველყოფის ღონისძიების (მათ შორის, საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის უზრუნველყოფის ღონისძიების) რეგისტრაციის რიგითობის შესაბამისად. მიკრობანკის იმ უზრუნველყოფილი კრედიტორის მოთხოვნის საფუძველზე, რომლის მოთხოვნაც უზრუნველყოფის საგნის რეალიზაციიდან ამონაგები თანხის არასაკმარისი ოდენობის გამო ვერ დაკმაყოფილდა, მოთხოვნის დაუკმაყოფილებელი ნაწილი საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 276-ე მუხლის მე-2 ნაწილისა და 301-ე მუხლის 1¹ ნაწილის შესაბამისად აისახება ამ მუხლის 10² პუნქტით გათვალისწინებული მოთხოვნების რიგში.

10². მიკრობანკის მიმართ მოთხოვნები, რომლებიც ამ მუხლის მე-10 და 10¹ პუნქტებით გათვალისწინებული არ არის, შემდეგი თანამიმდევრობით უნდა დაკმაყოფილდეს:

ა) მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესის მიმდინარეობასთან დაკავშირებული ხარჯები;

ბ) კრედიტორი, რომლის მიმართ სასესხო ვალდებულება მიკრობანკს მისთვის მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების შემდეგ წარმოეშვა, აგრეთვე საქართველოს ეროვნული ბანკი. ამასთანავე, საგადასახადო ვალდებულებები, რომლებიც მიკრობანკისთვის მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის გაუქმების შემდეგ წარმოიშვა, ამ პუნქტის „ზ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად დაკმაყოფილდება;

გ) დაზღვეული დეპოზიტები „დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად დაწესებული ანაზღაურებადი ოდენობის ზღვრის ფარგლებში ან საჯარო სამართლის იურიდიული პირის − დეპოზიტების დაზღვევის სააგენტოს მოთხოვნები, მათ შორის, „დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-20 მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული მოთხოვნა;

დ) ფიზიკური პირის, იურიდიული პირის, იურიდიული პირის სტატუსის არმქონე ორგანიზაციული წარმონაქმნის ანგარიშზე არსებული თანხა, რომელიც აღემატება „დეპოზიტების დაზღვევის სისტემის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად დაწესებული ანაზღაურებადი ოდენობის ზღვრის ფარგლებს, მაგრამ არაუმეტეს 100 000 (ასი ათასი) ლარისა ან უცხოური ვალუტით მისი ეკვივალენტისა;

ე) ფიზიკური პირის, იურიდიული პირის, იურიდიული პირის სტატუსის არმქონე ორგანიზაციული წარმონაქმნის ანგარიშზე არსებული თანხა, რომელიც გადახდილი არ არის ამ პუნქტის „გ“ და „დ“ ქვეპუნქტების შესაბამისად, გარდა ამავე პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული მოთხოვნებისა;

ვ) მიკრობანკის ადმინისტრატორების სახელზე არსებული დეპოზიტები, მიკრობანკის კაპიტალის 5 პროცენტის ან 5 პროცენტზე მეტის მფლობელი აქციონერების დეპოზიტები, ამ პირების „საქართველოს ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონით განსაზღვრული ოჯახის წევრების ან მათი სახელით მოქმედ მესამე პირთა დეპოზიტები, აგრეთვე ფინანსური ინსტიტუტის დეპოზიტები;

ზ) საბიუჯეტო ვალდებულებები და დავალიანებები;

თ) ფიზიკური პირის სხვა დაბრუნებადი ფულადი სახსრები;

ი) იურიდიული პირის სხვა დაბრუნებადი ფულადი სახსრები არაუმეტეს 1 000 000 (ერთი მილიონი) ლარისა ან უცხოური ვალუტით მისი ეკვივალენტისა;

კ) მიკრობანკის მიმართ დარჩენილი სხვა მოთხოვნები, გარდა ამ პუნქტის „ლ“−„ჟ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული მოთხოვნებისა;

ლ) მიკრობანკის პირდაპირი და არაპირდაპირი მფლობელების მიმართ მიკრობანკის სასესხო ვალდებულება, გარდა ამ პუნქტის „მ“−„ჟ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული მოთხოვნებისა;

მ) მიკრობანკის სუბორდინირებული ვალი, რომელიც საზედამხედველო კაპიტალის ინსტრუმენტი არ არის;

ნ) მიკრობანკის ვალდებულებები, რომელთა ჩამოწერა ან საზედამხედველო კაპიტალში კონვერტაცია განსაზღვრულია ხელშეკრულებით, გარდა ამ პუნქტის „ო“−„ჟ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული მოთხოვნებისა;

ო) მიკრობანკის მეორადი კაპიტალის ინსტრუმენტები;

პ) მიკრობანკის დამატებითი პირველადი კაპიტალის ინსტრუმენტები;

ჟ) მიკრობანკის პირდაპირი და არაპირდაპირი მფლობელების მიმართ მიკრობანკის სხვა ვალდებულებები.

11. თუ არსებული თანხა ამ მუხლის 10² პუნქტით გათვალისწინებული მოთხოვნების სრულად დასაკმაყოფილებლად საკმარისი არ არის, ყველა სათანადო მოთხოვნა შესაბამისი რიგის თითოეული კრედიტორის მოთხოვნის მოცულობის პროპორციულად უნდა დაკმაყოფილდეს.

12. მიკრობანკის კრედიტორთა ყოველი მომდევნო რიგის მოთხოვნები დაკმაყოფილდება კრედიტორთა წინა რიგის მოთხოვნების დაკმაყოფილების შემდეგ.

13. მიკრობანკის მეანაბრის მიერ კუთვნილ ფულად სახსრებზე მოთხოვნის მიკრობანკის ლიკვიდატორის მიერ დადგენილ ვადაში წარუდგენლობისას ეს ფულადი სახსრები მესაკუთრის გამოსავლენად საქართველოს ეროვნულ ბანკში გახსნილ მოუკითხავი თანხების ანგარიშზე ირიცხება.

14. მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესის დროულად დასასრულებლად მიკრობანკის ლიკვიდატორი უფლებამოსილია საქართველოს ეროვნულ ბანკთან შეთანხმებით მიკრობანკში არსებული ის ანგარიშები, რომელთა მიმართაც გამოყენებულია საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სამართლებრივი შეზღუდვები ან/და უზრუნველყოფის ღონისძიებები, ლიკვიდაციის პროცესში მყოფ მიკრობანკში აღნიშნული სამართლებრივი შეზღუდვების ან/და უზრუნველყოფის ღონისძიებების არსებული რიგითობის დაცვით, საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით, უცვლელად გადაიტანოს სხვა მიკრობანკში ან/და კომერციულ ბანკში ან/და საქართველოს ეროვნულ ბანკში.

15. იმ აქტივის ამოღების შემთხვევაში, რომელიც მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესის დასრულების შესახებ ინდივიდუალური ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გამოცემამდე ამ მიკრობანკის აქტივი იყო, იგი ავტომატურად მიიჩნევა ლიკვიდირებული მიკრობანკის აქტივად და მისი განკარგვის უფლებას საქართველოს ეროვნული ბანკი იძენს. თუ ლიკვიდირებული მიკრობანკის ამოღებული აქტივი ფულადი სახსრებია, ისინი საქართველოს ეროვნულ ბანკში გახსნილ ლიკვიდირებული მიკრობანკების მოუკითხავი თანხების ანგარიშზე უნდა გადაირიცხოს და მიკრობანკის ლიკვიდატორის მიერ საბოლოოდ წარდგენილი ვალდებულებების დაზუსტებული რიგითობის დაცვით, საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით უნდა განაწილდეს. მიკრობანკის არაფულადი მატერიალური აქტივის ამოღების შემთხვევაში მისი განკარგვისთვის საქართველოს ეროვნული ბანკი გამოსცემს ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს, რომლითაც განისაზღვრება ამოღებული არაფულადი მატერიალური აქტივის ლიკვიდირებული მიკრობანკის ვალდებულებების დასაკმაყოფილებლად განკარგვის წესი.

16. მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესი დასრულებულად მიიჩნევა, თუ სრულადაა დაფარული მის მიმართ არსებული ყველა მოთხოვნა და დარჩენილი აქტივები საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად აქციონერებზეა განაწილებული.

17. თუ მიკრობანკს დაუფარავი ვალდებულებები ერიცხება, მაგრამ ამ ვალდებულებების დასაფარავად აქტივები აღარ აქვს, მისი ლიკვიდაციის პროცესი წყდება და საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი წესით იხსნება გაკოტრების საქმე.

18. საქართველოს ეროვნული ბანკი გამოსცემს ინდივიდუალურ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს მიკრობანკის ლიკვიდაციის პროცესის დასრულების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების თაობაზე, რომელიც წარედგინება საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს – საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს მიკრობანკის ლიკვიდაციის რეგისტრაციისა და მისი მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან ამოღების მიზნით.

საქართველოს 2023 წლის 15 დეკემბრის კანონი №3951 - ვებგვერდი, 28.12.2023წ.

მუხლი 40. ურთიერთგაქვითვა და საბოლოო ურთიერთგაქვითვა

„ფინანსური გირავნობის, ურთიერთგაქვითვისა და დერივატივების შესახებ“ საქართველოს კანონისა და მხარეთა შორის დადებული ურთიერთგაქვითვის შეთანხმების საფუძველზე განხორციელებულ ურთიერთგაქვითვას ან საბოლოო ურთიერთგაქვითვას და მის შედეგად განხორციელებულ ოპერაციებს სადავოს ვერ გახდიან მესამე პირები, ადმინისტრაციული ორგანოები, მარეგულირებელი/საზედამხედველო ორგანოები, მიკრობანკის ლიკვიდატორი, მეურვე, გაკოტრების მმართველი/რეაბილიტაციის მმართველი, დროებითი ადმინისტრატორი, მსგავსი ფუნქციების შემსრულებელი ნებისმიერი სხვა პირი.

თავი VIII. გარდამავალი და დასკვნითი დებულებანი

მუხლი 41. გარდამავალი დებულებანი

1. 2024 წლის 1 იანვრამდე მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის მიერ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად განაცხადის წარდგენის შემთხვევაში მას მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მიღებიდან არაუგვიანეს 2 წლისა არ უნდა ერიცხებოდეს დაგირავებული აქტივები, გარდა ლიკვიდურობის მხარდაჭერისთვის საჭირო საქართველოს ეროვნული ბანკის მონეტარული ინსტრუმენტებისა. ამ პერიოდში მიკრობანკებს ლიკვიდურობის კოეფიციენტისთვის განსხვავებული ინდივიდუალური მოთხოვნა განესაზღვრებათ:

ა) იმ მიკრობანკს, რომლის დაგირავებული აქტივების სააქციო კაპიტალთან თანაფარდობის კოეფიციენტი მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მიღების მომენტში 90 პროცენტზე მეტია, დეპოზიტების მოზიდვის უფლება არ ექნება;

ბ) იმ მიკრობანკს, რომლის დაგირავებული აქტივების სააქციო კაპიტალთან თანაფარდობის კოეფიციენტი მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მიღების მომენტში 90 პროცენტზე ნაკლებია, დეპოზიტების მოზიდვის უფლება ექნება იმ პირობით, რომ დაგირავებული აქტივების კოეფიციენტი დეპოზიტების მოზიდვის უფლების მიღებიდან არაუგვიანეს 1 წლისა 50 პროცენტზე ნაკლები იქნება, ხოლო არაუგვიანეს 2 წლისა ნული გახდება.

2. 2024 წლის 1 იანვრამდე მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის მიერ მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მისაღებად განაცხადის წარდგენისას მიკრობანკის საკრედიტო პორტფელის არანაკლებ 50 პროცენტისა უნდა შედგებოდეს სამეწარმეო მიზნით გაცემული სესხებისგან ან/და იმ სესხებისგან, რომელთა დაფარვის წყაროც სამეწარმეო საქმიანობიდან მიღებული შემოსავალია, ხოლო მიკრობანკის საქმიანობის ლიცენზიის მიღებიდან არაუგვიანეს 2 წლისა მიკრობანკი უნდა აკმაყოფილებდეს ამ კანონის მე-3 მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების მოთხოვნებს.

3. საქართველოს ეროვნული ბანკი ვალდებულია ამ კანონით გათვალისწინებული სამართლებრივი აქტები გამოსცეს 2023 წლის 1 ივლისამდე.

მუხლი 42. კანონის ამოქმედება

1. ეს კანონი, გარდა ამ კანონის პირველი−მე-40 მუხლებისა და 41-ე მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტებისა, ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

2. ამ კანონის პირველი−მე-40 მუხლები და 41-ე მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტები ამოქმედდეს 2023 წლის 1 ივლისიდან.

საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი

თბილისი,

22 თებერვალი 2023 წ.

N2602-XIმს-Xმპ

Контролныйтекст по состоянию на 12.06.2025 N669

ЗАКОН ГРУЗИИ

О деятельности микробанков

Глава I. Общие положения

Статья 1. Сфера, регулируемая Законом

1. Целью настоящего Закона является правовое регулирование деятельности микробанков, действующих на территории Грузии, создание здоровой среды для их развития и обеспечение свободной конкуренции на рынке.

2. Микробанк обязан помимо обозначения, предусмотренного Законом Грузии «О предпринимателях», использовать в своем фирменном наименовании и договорных отношениях термин «микробанк».

3. Допускается использование микробанком в качестве своего наименования термина «банк», за исключением случаев, предусмотренных пунктом 2 настоящей статьи.

Статья 2. Разъяснение терминов

1. Для целей настоящего Закона, термины, использованные в нем, имеют следующие значения:

а) администратор – член наблюдательного совета, член директората микробанка или (и) иные лица, прямо или косвенно наделенные полномочиями и несущие ответственность по планированию деятельности микробанка, управлению ею или (и) ее контролю. Перечень позиций указанных лиц утверждает наблюдательный совет микробанка;

б) микробанк – юридическое лицо, учрежденное в правовой форме акционерного общества, лицензированное Национальным банком Грузии и осуществляющее банковскую деятельность, предусмотренную настоящим Законом;

в) лицо, связанное с микробанком, – администратор, акционер, лицо, состоящее с ними в родственной связи, которое согласно Гражданскому кодексу Грузии является законным наследником I или II очереди, либо лицо, связанное с ними деловыми интересами;

г) собственник-бенефициарий – лицо, получающее на основании закона или сделки денежную либо иную выгоду и не имеющее обязательства по передаче этой выгоды другому лицу, а если собственником-бенефициарием является юридическое лицо, созданное для непредпринимательских (некоммерческих) целей, либо если у юридического лица – собственника нет лица – собственника значительной доли, – член его органа управления;

д) группа совместно действующих партнеров (акционеров) – группа партнеров (акционеров), состоящих в близкой родственной связи, партнеры (акционеры), связанные между собой, помимо микробанка, другими коммерческими интересами, партнеры (акционеры), между которыми существует явное или скрытое соглашение в любой форме о приобретении значительной доли в микробанке;

е) деятельность микробанка – виды деятельности, предусмотренные статьей 3 настоящего Закона;

ж) финансовый институт – финансовый институт, определенный Законом Грузии «О рынке ценных бумаг»;

з) дочернее предприятие (дочерняя организация) – юридическое лицо или организационное образование без статуса юридического лица, контролируемое головным предприятием (головной организацией);

и) головное предприятие (головная организация) – юридическое лицо, имеющее одно или более одного дочерних предприятий (дочерних организаций);

к) контроль – прямое или косвенное владение в предприятии 50 или более процентами акций(долей) с правом голоса или (и) полномочие на управление деятельностью предприятия, предоставленное на основании договора, заключенного с предприятием, его устава или (и) соглашения, заключенного с другими акционерами или партнерами, предоставляющее контролирующему лицу возможность получения экономической выгоды и оказания влияния на ее размеры, в том числе, право на назначение или освобождение большинства администраторов;

л) контролирующее лицо – лицо, осуществляющее контроль;

м) родственное предприятие – предприятие, подконтрольное юридическому лицу, а также контролирующие его лица и подконтрольные им предприятия;

н) лица – физические или юридические лица, а также предусмотренные законодательством Грузии организационные образования, не являющиеся юридическими лицами;

о) значительная доля – доля обналиченного капитала или разрешенного капитала или (и) акций с правом голоса в размере более 10 процентов в микробанке, находящемся в прямом или косвенном владении лица или группы совместно действующих партнеров (акционеров), либо возможность лица или группы совместно действующих партнеров (акционеров) оказывать значительное влияние на микробанк или (и) право на контроль, независимо от размера доли в капитале или (и) акциях с правом голоса;

п) значительное влияние – право на участие в принятии решений, связанных с финансовой и операционной политикой предприятия, не являющееся контролем или совместным контролем указанной политики;

р) косвенное участие (владение) – владение долей в капитале юридического лица посредством соответствующего третьего лица;

с) надзорный капитал – вид капитала, который создается для осуществления деятельности микробанка, нейтрализации ожидаемых или непредвиденных финансовых потерь/убытков и защиты от различного рода рисков;

т) акционерный капитал – капитал акционеров микробанка, являющийся разницей между всеми активами и всеми обязательствами микробанка;

у) разрешенный капитал – капитал, оговоренный акционерами акционерного общества и предусмотренный его уставом;

ф) обналиченный капитал – часть разрешенного капитала, восполненная в денежной форме;

х) близкие родственники – близкие родственники, определенные Органическим законом Грузии «О Национальном банке Грузии».

2. Другие термины, использованные в настоящем Законе, имеют значения, определенные законодательством Грузии.

Статья 3. Деятельность микробанка

1. Бизнес-модель микробанка основывается на кредитовании лиц, получающих доход от предпринимательской (в том числе, сельскохозяйственной) деятельности. В частности, не менее 70 процентов кредитного портфеля микробанка должны составлять займы, выданные для предпринимательских целей, или (и) займы, источником покрытия которых является доход от предпринимательской деятельности.

2. Для целей настоящего Закона доход, получаемый от предпринимательской деятельности, признается источником покрытия займов в случае, если указанный доход превышает 50 процентов совокупного дохода заемщика.

3. Микробанк правомочен осуществлять только следующие виды банковской деятельности:

а) предоставление займов, гарантий, аккредитивов и лизинга, осуществление факторинговых операций в пределах лимита, установленного настоящим Законом;

б) привлечение процентных и беспроцентных депозитов до востребования и срочных депозитов исключительно в рамках предела и выше предела, определенного Законом Грузии «О системе страхования депозитов», обслуживание текущих счетов с соблюдением требований к ликвидности, установленных Национальным банком Грузии, привлечение других подлежащих возврату денежных средств от лиц, в том числе, физических лиц (в том числе, от индивидуальных предпринимателей) в соответствии с пунктом 6 настоящей статьи;

в) открытие и обслуживание корреспондентских счетов;

г) осуществление операций наличного и безналичного расчета и оказание кассовых и инкассационных услуг;

д) выпуск платежных карточек и организация их обращения;

е) оказание платежных услуг, оперирование платежной системой, выполнение функций расчетного агента;

ж) оказание беспроцентных банковских услуг;

з) заключение дериватива, купля-продажа ценных бумаг за счет собственных средств, за исключением случая, когда для осуществления указанной деятельности требуется лицензия на брокерскую деятельность;

и) купля-продажа иностранной валюты за счет собственных средств и средств собственных клиентов;

к) хранение ценностей;

л) сдача имущества в аренду только для осуществления деятельности, предусмотренной настоящей статьей;

м) оказание других услуг, связанных с каждым из видов деятельности, предусмотренных настоящей статьей;

н) оказание услуг виртуального актива в пользу других лиц в соответствии с Органическим законом Грузии «О Национальном банке Грузии», в частности, взаимный обмен конвертируемого виртуального актива (в том числе, при помощи киоска для самообслуживания) на другой виртуальный актив или финансовый инструмент в национальной или иностранной валюте, его передача или (и) хранение конвертируемого виртуального актива или инструмента, требующегося для его использования, что дает возможность контроля виртуального актива, и вспомогательная деятельность, необходимая для оказания указанных услуг.

4. Микробанк должен выдавать займ только в национальной валюте.

5. Микробанк правомочен, помимо видов деятельности, предусмотренных пунктом 3 настоящей статьи, с согласия Национального банка Грузии дополнительно осуществлять деятельность, разрешенную брокерской компании, в соответствии с требованиями Закона Грузии «О рынке ценных бумаг». Порядок и условия дачи и отмены согласия, предусмотренного настоящим пунктом, устанавливает Национальный банк Грузии нормативным актом.

6. В случае привлечения микробанком от физических лиц (в том числе, от индивидуальных предпринимателей) денежных средств, подлежащих возврату, размер денежных средств, привлеченных от каждого физического лица (в том числе, от индивидуального предпринимателя), не должен быть меньше 100 000 (ста тысяч) лари или эквивалента указанной суммы в иностранной валюте. Указанное ограничение не распространяется на публичное предложение ценных бумаг и предоставление акционером/учредителем микробанка займа микробанку или осуществление взноса в его капитал. Привлечение подлежащих возврату денежных средств в размере более 100 000 (ста тысяч) лари допускается только пропорционально надзорному капиталу в рамках соответствующего предела, определяемого нормативным актом Национального банка Грузии.

Глава II. Лицензирование микробанка

Статья 4. Лицензионные требования

1. Национальный банк Грузии выдает лицензию на деятельность микробанка юридическим лицам, зарегистрированным в порядке, установленном законодательством Грузии, удовлетворяющим следующим требованиям:

а) размер обналиченного капитала микробанка соответствует требованиям, установленным Национальным банком Грузии;

б) администратор удовлетворяет требованиям, определенным настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии о критериях соответствия администраторов;

в) акционер, владеющий значительной долей, удовлетворяет требованиям, определенным настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии;

г) структура группы, структура владения, структура управления и операционная деятельность/среда в микробанке прозрачны, соответствуют надлежащим стандартам корпоративного управления, дают возможность осуществления эффективного индивидуального или консолидированного надзора и не создают угрозу стабильности и налаженному функционированию микробанка или (и) финансового сектора. Если одно или несколько физических лиц или (и) юридических лиц, предусмотренных подпунктами «б» и «в» настоящего пункта, подлежат юрисдикции иностранного государства, Национальный банк Грузии при оценке критерия, определенного настоящим подпунктом, учитывает также влияние на осуществление эффективного надзора законодательства и административных процедур указанного государства;

д) с учетом адекватности и осуществимости бизнес-плана, а также его потенциальной позиции в банковском секторе он располагает возможностью устойчивого функционирования;

е) головной офис микробанка (место, где принимается большая часть решений, связанных с управлением микробанком) находится на территории Грузии, и площадь, занимаемая им для осуществления банковской деятельности, удовлетворяет требованиям, установленным Национальным банком Грузии.

2. Правовым актом Национального банка Грузии определяются порядок и условия лицензирования микробанка, в том числе, информация, подлежащая представлению дополнительно.

Статья 5. Подача письменного обращения для получения лицензии на деятельность микробанка

1. Для получения лицензии на деятельность микробанка лицо, уполномоченное наблюдательным советом или акционерами соискателя указанной лицензии, подает письменное обращение в Национальный банк Грузии.

2. К письменному обращению, поданному для получения лицензии на деятельность микробанка, должны прилагаться следующая документация и информация о соискателе лицензии:

а) учредительные документы;

б) справка из коммерческого банка о разрешенном капитале и обналиченном капитале, а также информация, включающая данные о собственности и происхождении разрешенного капитала и надзорного капитала. Филиал или дочерний микробанк иностранного банка/микробанка предоставляет информацию о размере ресурса, выделенного им головным банком/микробанком;

в) банковская выписка, подтверждающая восполнение минимального надзорного капитала, определенного правовым актом Президента Национального банка Грузии;

г) информация о соответствии его администраторов и органов управления (директората и наблюдательного совета) требованиям к индивидуальному и общему соответствию, определенным настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии;

д) документ (квитанция), подтверждающий уплату лицензионного сбора, определенного Законом Грузии «О лицензионных и разрешительных сборах»;

е) информация о структуре группы/структуре владения соискателя лицензии на деятельность микробанка, а также определенная правовым актом Национального банка Грузии о приобретении значительной доли и пунктом 3 настоящей статьи информация (документация) как об акционерах, так и промежуточных владельцах и собственниках-бенефициариях – владельцах значительной доли, а при отсутствии такого собственника – идентификационная информация 20 крупнейших акционеров и информация о размере и типе долей/акций, находящихся в их владении; (15.12.2023 N4018)

ж) искл. (15.12.2023 N4018)

з) информация о его наблюдательном совете, в том числе комитете по аудиту и директорате в соответствии с пунктом 4 настоящей статьи;

и) документация, утвержденная его наблюдательным советом, в том числе, бизнес-план в соответствии с пунктом 5 настоящей статьи;

к) информация о деятельности в прошлом, согласно соответствующему правовому акту Национального банка Грузии;

л) в случае лицензирования филиала или дочернего микробанка иностранного микробанка – дополнительная информация в соответствии с пунктом 6 настоящей статьи;

м) документация, подтверждающая право пользования недвижимым имуществом или право собственности в отношении недвижимого имущества, о том, где будет размещаться соискатель лицензии на деятельность микробанка или его филиал;

н) любая иная информация, обоснованно истребуемая Национальным банком Грузии в конкретном случае для установления соответствия соискателя лицензии на деятельность микробанка лицензионным требованиям.

3. Информация, представленная для получения лицензии на деятельность микробанка, должна содержать информацию (данные) о структуре группы/структуре владения соискателя лицензии на деятельность микробанка, а также следующую информацию/документацию как об акционерах, так и промежуточных владельцах, и собственниках-бенефициариях – владельцах значительной доли: (15.12.2023 N4018)

а) в случае с физическими лицами:

а.а) документ, удостоверяющий личность;

а.б) информацию о гражданстве и резидентстве;

а.в) детальную автобиографию;

а.г) информацию о размере долей, имеющихся в настоящее время или имевшихся в прошлом в финансовых институтах на территории Грузии, и других бизнес-интересах;

а.д) справку о судимости из административных органов всех стран, резидентом которых указанное лицо являлось в течение последних 10 лет;

а.е) информацию (данные) о финансовом положении, источнике и происхождении доходов;

а.ж) налоговую декларацию о доходах;

б) в случае с юридическими лицами:

б.а) регистрационные документы;

б.б) финансовую отчетность за ближайший период (квартал), аудитированную аудитором. Если юридическое лицо обращается в Национальный банк Грузии не позднее 6 месяцев со дня учреждения, оно представляет только неаудитированный текущий баланс и соответствующие примечания;

б.в) справки об уголовной ответственности /судимости юридического лица и его администраторов из административных органов всех стран, резидентами которых указанные лица являлись в течение последних 10 лет.

4. Информация о наблюдательном совете, в том числе комитете по аудиту и директорате соискателя лицензии на деятельность микробанка должна содержать информацию, определенную правовым актом Национального банка Грузии.

5. Документация, утвержденная наблюдательным советом соискателя лицензии на деятельность микробанка, должна содержать:

а) организационную структуру и описание работы членов директората;

б) принципы корпоративного управления;

в) рамки управления кредитным, рыночным, операционным риском, риском отмывания денег и финансирования терроризма и другими соответствующими рисками;

г) модель внутренней оценки адекватности капитала;

д) расчет адекватности капитала в соответствии с требованиями, установленными Национальным банком Грузии, на основании бюджетного плана, предусмотренного бизнес-планом;

е) учетную политику;

ж) бизнес-план. Он должен соответствовать запланированной деятельности и содержать по меньшей мере следующую информацию:

ж.а) бизнес-стратегию;

ж.б) информацию о потенциальном влиянии макроэкономического положения в стране на бизнес-стратегию;

ж.в) описание целевого рынка и оценку собственной конкурентоспособности;

ж.г) бюджетный план и прогноз финансовых показателей, в том числе, с учетом стрессовых сценариев, на следующие 3 года;

ж.д) риск-факторы, связанные с бизнесом и регулирующими нормами;

ж.е) минимум информационных технологий, подлежащих внедрению на начальном этапе, и план их внедрения на следующий операционный период.

6. В случае лицензирования филиала или дочернего микробанка иностранного банка/микробанка дополнительная информация должна содержать:

а) отчетность о финансовом положении головного банка/микробанка за последние 3 года и отчетность о прибыли и убытках;

б) решение наблюдательного совета головного банка/микробанка о подаче письменного обращения в Национальный банк Грузии для получения лицензии на деятельность микробанка;

в) подтверждение согласия надзорного органа головного банка/микробанка на открытие в Грузии филиала/дочернего микробанка.

7. Микробанк, а также как акционеры, так и промежуточные владельцы и собственники-бенефициарии – владельцы его значительной доли обязаны в случае требования Национального банка Грузии предоставить ему соответствующую обновленную информацию, определенную настоящей статьей. (15.12.2023 N4018)

8. Микробанк обязан предварительно, в порядке, установленном Национальным банком Грузии, извещать Национальный банк Грузии об изменениях в учредительной структуре, которые могут оказать определенное влияние на соответствие акционеров или (и) администраторов микробанка, а также соответствие микробанка другим условиям/критериям лицензирования.

9. Документы, предусмотренные настоящей статьей, должны быть представлены в виде оригиналов или их копий, заверенных в нотариальном порядке. Документы, выданные в иностранном государстве, должны быть также заверены апостилем или (и) легализованы. При этом должен быть представлен заверенный надлежащим образом перевод указанных документов на грузинский язык.

10. В случае с юридическим лицом – нерезидентом, если законодательство соответствующего государства не предусматривает выдачи справки об уголовной ответственности, Национальному банку Грузии должен быть представлен подтверждающий указанное официальный документ, выданный уполномоченным ведомством.

Статья 6. Принятие решения о предоставлении лицензии на деятельность микробанка

1. Решение о выдаче лицензии на деятельность микробанка принимает только Национальный банк Грузии.

2. Лицензия на деятельность микробанка выдается на неограниченный срок. Ее передача другим лицам запрещается.

3. Для принятия решения о выдаче лицензии на деятельность микробанка Национальный банк Грузии изучает соответствие предоставленной информации/ документации лицензионным требованиям, установленным законодательством Грузии. Национальный банк Грузии правомочен до получения письменного обращения, поданного для получения лицензии на деятельность микробанка, проводить соответствующие консультации с соискателем указанной лицензии.

4. В течение 5 рабочих дней со дня подачи письменного обращения для получения лицензии на деятельность микробанка Национальный банк Грузии проверяет формальное соответствие предоставленной информации/ документации требованиям, определенным статьями 4 и 5 настоящего Закона, и установленным Национальным банком Грузии. Если соискатель лицензии на деятельность микробанка не предоставит в полном объеме информацию/ документацию, определенную законодательством Грузии, Национальный банк Грузии устанавливает пробел и определяет соискателю лицензии для его устранения срок не более 15 рабочих дней. В случае упущения срока, определенного для устранения пробела, Национальный банк Грузии отказывает соискателю лицензии в выдаче лицензии. В случае подачи соискателем лицензии письменного обращения без пробелов Национальный банк Грузии выдает письменное подтверждение его принятия и указывает срок принятия решения о выдаче лицензии на деятельность микробанка.

5. Национальный банк Грузии рассматривает информацию/документацию, предоставленную для получения лицензии на деятельность микробанка, в течение 6-месячного срока со дня выдачи согласия на принятие письменного обращения в полном объеме. В период его рассмотрения Национальный банк Грузии вправе для установления соответствия соискателя лицензии на деятельность микробанка лицензионным требованиям в пределах своих полномочий требовать предоставления любой другой дополнительной информации/документации, необходимой для принятия обоснованного решения в конкретном случае. В случае требования о предоставлении дополнительной информации/документации приостанавливается течение срока, предусмотренного настоящим пунктом, и определяется срок для предоставления (в том числе, несколько раз) дополнительной информации/документации. Предоставление соискателем лицензии информации/документации, требуемой Национальным банком Грузии, является основанием для возобновления течения срока, а ее непредставление в определенный срок – основанием для отказа в выдаче лицензии. Национальный банк Грузии в результате рассмотрения указанной информации/документации письменно извещает заинтересованное лицо о согласии на выдачу лицензии, а если соискатель лицензии не удовлетворяет лицензионным требованиям, установленным законодательством Грузии, – об обоснованном отказе.

6. Общий срок принятия Национальным банком Грузии решения о выдаче

лицензии на деятельность микробанка не должен превышать 12 месяцев.

7. Национальный банк Грузии правомочен выдать лицензию на деятельность микробанка и установить микробанку на конкретный срок или бессрочно ограничения, касающиеся осуществления определенной разрешенной деятельности.

Статья 7. Критерии соответствия администратора

1. Администратор должен удовлетворять следующим критериям соответствия:

а) хорошая репутация, надежность и добросовестное отношение к делу, что, в том числе подразумевает, что администратор не должен иметь судимость за тяжкое или особо тяжкое преступление, финансирование терроризма или (и) легализацию незаконных доходов или другое экономическое преступление;

б) необходимые для осуществления деятельности микробанка надлежащие знания, навыки и опыт;

в) независимость в суждениях – администратор должен обладать способностью принимать решения на основании независимых и объективных суждений, оценивать решения, принятые другими членами органов управления, и предотвращать конфликт интересов;

г) наличие времени, достаточного для исполнения собственных обязанностей должным образом;

д) количество позиций, занимаемых параллельно, – администратор не должен быть администратором другого лицензированного/зарегистрированного в Грузии микробанка, коммерческого банка, микрофинансовой организации или (и) небанковского депозитного учреждения – кредитного союза, за исключением случая, когда указанный субъект/субъекты подлежит/подлежат контролю микробанка или является/являются субъектом/субъектами, контролирующим микробанк, в котором он занимает позицию администратора. Администратор не должен быть членом наблюдательного совета или (и) директората более 5 предприятий. Вместе с тем, одна исполнительная позиция совместима с двумя неисполнительными позициями или допускается занимать 5 неисполнительных позиций. Для целей настоящего подпункта позиции, занимаемые в непредпринимательских (некоммерческих) организациях, не учитываются. Для целей этого же подпункта одной позицией признаются:

д.а) позиции, занимаемые в одной группе. Для целей настоящего подпункта под группой подразумеваются микробанк, его головное предприятие и дочернее предприятие/предприятия;

д.б) позиции, занимаемые в предприятии/предприятиях, значительной долей в котором/в которых владеет микробанк.

2. Решение о соответствии администратора принимает Национальный банк Грузии. При оценке критериев соответствия он руководствуется принципом пропорциональности, подразумевающим оценку указанных критериев исходя из размера, организационной структуры микробанка, профиля и комплексности риска. Принцип пропорциональности не применяется при оценке таких критериев, как хорошая репутация, надежность и добросовестное отношение к делу. В соответствии с принципом пропорциональности определяются степень интенсивности оценки, процедура оценки и содержание предоставляемой информации/документации.

3. Оценка соответствия администраторов подразумевает как оценку их индивидуального соответствия, так и оценку общего соответствия директората и наблюдательного совета микробанка.

4. При оценке соответствия администраторов учитывается политика разнообразия. Указанная политика должна основываться по меньшей мере на следующих факторах: образование, профессиональный опыт, возраст, пол.

5. Микробанк обязан до назначения администратора предоставить Национальному банку Грузии информацию/документацию о критериях соответствия администраторов, определенную правовым актом Национального банка Грузии, и не назначать лицо администратором до принятия Национальным банком Грузии решения о соответствии администратора, а в случае несоответствия назначенного лица указанным критериям соответствия освободить его от должности.

6. Национальный банк Грузии правомочен в исключительных случаях давать условное согласие на назначение администратора без представления в полном объеме информации/документации о критериях соответствия администраторов, определенной правовым актом Национального банка Грузии, и определить срок предоставления информации/документации в полном объеме не более 6 месяцев. В случае непредоставления в указанный срок информации/документации в полном объеме выданное условное согласие на назначение администратора автоматически отменяется с момента истечения срока, определенного Национальным банком Грузии.

7. Национальный банк Грузии правомочен правовым актом пояснить содержание критериев соответствия администратора, определить порядок и процедуру оценки, в том числе, вопросы, связанные с общим соответствием директората и наблюдательного совета микробанка, и предоставляемую информацию/документацию.

Статья 8. Особые случаи упрощения процедур лицензирования

1. Лицензирование дочерней компании иностранного банка может осуществляться в упрощенном порядке, если соискателем лицензии на деятельность микробанка является дочерняя компания особо надежного банка, предусмотренного Законом Грузии «О деятельности коммерческих банков», с высоким уровнем узнаваемости, хорошей репутацией, высоким кредитным рейтингом, многолетним опытом деятельности в финансовом секторе, устойчивыми финансовыми показателями и высоким уровнем прозрачности.

2. Национальный банк Грузии с целью содействия получению надежным иностранным банком дохода на рынке Грузии индивидуально определяет дочерней компании иностранного банка, предусмотренной пунктом первым настоящей статьи, перечень информации/документации, подлежащей представлению для получения лицензии на деятельность микробанка.

Статья 9. Отмена лицензии на деятельность микробанка

Национальный банк Грузии правомочен отменять имеющуюся у микробанка лицензию на деятельность микробанка. Основанием для отмены лицензии могут быть:

а) письменное обращение микробанка об отмене лицензии на деятельность микробанка;

б) нарушение микробанком требований статей 3 и 26 настоящего Закона;

в) предоставление микробанком поддельной или (и) и недостоверной информации/документации для получения лицензии на деятельность микробанка;

г) неосуществление микробанком деятельности в течение 12 месяцев со дня получения лицензии на деятельность микробанка, а в случае с действующим микробанком – прекращение им указанной деятельности в течение более 6 месяцев;

д) значительное отклонение микробанка от бизнес-плана и бизнес-стратегии, представленных им для получения лицензии на деятельность микробанка, без согласования с Национальным банком Грузии;

е) слияние (присоединение) микробанка с другим микробанком или коммерческим банком или выделение;

ж) отсутствие минимального размера надзорного капитала, сформированного денежными средствами, установленного Национальным банком Грузии, утрата доверия кредиторов микробанка в связи с выполнением обязательств или невозможность обеспечения безопасности вверенных активов;

з) слабая модель управления рисками микробанка, создающая угрозу его финансовому положению, или нездоровая предпринимательская практика микробанка, которая может причинить значительный вред либо создать угрозу депозитариям микробанка или (и) стабильности финансового сектора;

и) существующие или ожидаемые значительные финансовые трудности микробанка, которые могут выражаться в низких показателях прибыльности и нарушении надзорных коэффициентов или иным образом;

к) существующая или ожидаемая неплатежеспособность микробанка;

л) сложность или (и) непрозрачность структуры группы/владения микробанка или изменение указанной структуры, препятствующее осуществлению эффективного надзора, создающее угрозу стабильности и здоровому функционированию финансового сектора;

м) решение суда о лишении микробанка права на деятельность микробанка;н) несоответствие администратора, собственника значительной доли критерию/критериям соответствия, определенному/определенным законодательством Грузии;

о) безрезультатное завершение режима временной администрации;

п) лишение головного учреждения филиала иностранного банка/микробанка лицензии на банковскую деятельность/деятельность микробанка в стране местонахождения головного учреждения или случай, когда, по оценке Национального банка Грузии, иностранный банк/микробанк не выполняет требований, установленных в отношении филиала иностранного банка/микробанка, при этом в указанной стране не начинается или в разумные сроки не будет начато производство по делу о неплатежеспособности или банкротстве, либо начало производства по делу о неплатежеспособности или банкротстве в указанной стране не будут достаточной мерой для содействия финансовой стабильности в Грузии, либо не будет обеспечена защита в равной мере интересов кредиторов филиала иностранного банка/микробанка в Грузии в процессе производства по делу о банкротстве или неплатежеспособности в указанной стране.

Статья 10. Опубликование решения об отмене лицензии на деятельность микробанка и его последствия

1. Решение об отмене лицензии на деятельность микробанка публикуется в «Сакартвелос саканонмдебло мацне» и на официальной веб-странице Национального банка Грузии. Указанное решение вступает в силу со дня опубликования на официальной веб-странице Национального банка Грузии или с другой даты, определенной этим же решением.

2. С отменой лицензии на деятельность микробанка Национальный банк Грузии должен в обязательном порядке начать процесс ликвидации юридического лица – владельца лицензии на деятельность микробанка, за исключением случая, предусмотренного статьей 18 настоящего Закона.

3. Со дня отмены лицензии на деятельность микробанка юридическому лицу запрещается осуществление любой деятельности, определенной указанной лицензией. Юридическое лицо в кратчайший срок со дня отмены лицензии на деятельность микробанка должно исполнить все обязательства, определенные законодательством Грузии. До исполнения указанных обязательств юридическое лицо, как и лицензированный микробанк, подчиняется требованиям законодательства Грузии о микробанках.

4. Решения о платежеспособности и банкротстве микробанка принимает только Национальный банк Грузии в установленном им же порядке.

Глава III. Приобретение значительной доли

Статья 11. Обязательство по предоставлению информации/документации и уведомлению

1. Лицо или группа совместно действующих партнеров/акционеров (далее – заявитель), намеревающихся прямо или косвенно приобрести долю микробанка в размере, обеспечивающем в результате приобретения их прямое (косвенное) участие в капитале микробанка свыше 10, 20, 30 или 50 процентов или (и) получивших значительное влияние или контроль за микробанком независимо от размера доли в капитале или (и) акциях с правом голоса, обязаны лично или через представителя, или посредством микробанка предоставить Национальному банку Грузии информацию/документацию о приобретении значительной доли, определенную правовым актом Национального банка Грузии. В случае с группой совместно действующих партнеров (акционеров) для установления факта приобретения/изменения значительной доли учитывается суммарный размер долей, находящихся во владении указанной группы.

2. В случае непреднамеренного приобретения заявителем значительной доли он обязан незамедлительно, с уведомлением об указанном факте предоставить Национальному банку Грузии соответствующую информацию/документацию. До принятия Национальным банком Грузии решения о соответствии владельца значительной доли заявитель не должен пользоваться правами голоса и другими полномочиями, связанными с владением значительной долей. В случае непреднамеренного приобретения заявителем значительной доли обязательство по предоставлению информации/ документации возлагается на него независимо от того, планирует ли он отчуждать долю в размере, отчуждение в котором приведет к возврату находящейся в его владении доли к предельному размеру.

3. Для принятия решения о приобретении значительной доли Национальный банк Грузии изучает соответствие предоставленной информации/документации требованиям законодательства Грузии и учитывает следующие критерии соответствия:

а) репутацию заявителя, включающую его надежность и надлежащую компетенцию;

б) соответствие лица, отобранного заявителем в качестве администратора (если заявитель наделен правом на отбор администратора), требованиям, определенным настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии о критериях соответствия администраторов;

в) финансовую прочность заявителя;

г) соответствие микробанка требованиям пруденциального надзора после приобретения заявителем значительной доли;

д) наличие рисков отмывания денег и финансирования терроризма, связанных с заявителем/операцией (транзакцией).

4. Лицу запрещается быть акционером, владеющим значительной долей, при наличии у него судимости за тяжкое или особо тяжкое преступление, финансирование терроризма или (и) легализацию незаконных доходов или иное экономическое преступление.

5. Национальный банк Грузии при оценке соответствия заявителя руководствуется принципом пропорциональности, подразумевающим оценку критериев оценки исходя из размера, организационной структуры, профиля и комплексности риска, размера доли, вида приобретателя доли (физическое лицо, юридическое лицо, прямой (косвенный) владелец/приобретатель микробанка), цели приобретения доли и его возможного влияния на микробанк. В соответствии с принципом пропорциональности определяются степень интенсивности оценки, процедура оценки и содержание подлежащей предоставлению информации/документации. Принцип пропорциональности не распространяется на оценку надежности заявителя в рамках оценки его репутации.

6. Обязательство по предоставлению Национальному банку Грузии информации/документации возлагается как на прямого, так и косвенного приобретателя значительной доли. Допускается с согласия Национального банка Грузии предоставление информации/документации собственником-бенефициарием от имени промежуточного владельца.

7. Если Национальный банк Грузии полагает, что для принятия решения требуется предоставление дополнительной информации/документации, он правомочен в пределах своей компетенции помимо информации/документации, определенной настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии о приобретении значительной доли, требовать предоставления любой другой информации/документации (в том числе, конфиденциальной).

8. Прямой (косвенный) владелец микробанка, намеревающийся прямо или косвенно продать долю микробанка в размере, в результате продажи которого его доля в капитале микробанка составит менее 10, 20, 30 или 50 процентов, обязан предварительно известить об этом Национальный банк Грузии. Указанное извещение должно содержать максимально детальную информацию об указанной операции (транзакции).

9. Микробанк обязан незамедлительно извещать Национальный банк Грузии о любом изменении соответствия владельца значительной доли критериям соответствия, в том числе, о любых известных ему изменениях, касающихся владения долей.

10. Национальный банк Грузии правомочен правовым актом определять содержание критериев соответствия владельца значительной доли, порядок и процедуру оценки, вопросы, связанные с определением размера значительной доли, и подлежащую предоставлению информацию/документацию.

Статья 12. Оценка соответствия заявителя

1. В течение 5 рабочих дней со дня предоставления заявителем информации/документации Национальный банк Грузии производит проверку формального соответствия предоставленной информации/документации требованиям, определенным настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии. Если заявитель не предоставит в полном объеме информацию/документацию, определенную законодательством Грузии, Национальный банк Грузии устанавливает пробел и определяет заявителю для его устранения срок не более 15 рабочих дней. В случае упущения срока, определенного для устранения пробела, Национальный банк Грузии отказывает заявителю в приобретении значительной доли. В случае предоставления заявителем информации/документации в полном объеме Национальный банк Грузии выдает письменное подтверждение ее получения и указывает срок принятия соответствующего решения.

2. Национальный банк Грузии рассматривает предоставленную информацию/документацию в течение 60 рабочих дней со дня выдачи письменного подтверждения получения информации/документации в полном объеме. В период ее рассмотрения Национальный банк Грузии вправе в пределах своих полномочий письменно требовать предоставления любой другой дополнительной информации/документации, необходимой для принятия обоснованного решения в конкретном случае. Он также вправе перепроверить указанную информацию или уточнить ее непосредственно у заявителя. Требовать дополнительную информацию/документацию допускается не позднее 50-го рабочего дня со дня выдачи письменного подтверждения получения информации/документации в полном объеме. В таком случае течение срока рассмотрения информации/документации приостанавливается до предоставления дополнительной информации/документации не более, чем на 20 рабочих дней, а если заявителем является лицо – нерезидент, – не более, чем на 30 рабочих дней, о чем извещается заявитель. Предоставление заявителем информации/документации, требуемой Национальным банком Грузии, является основанием для возобновления течения срока, а ее непредставление в определенный срок – основанием для отказа в приобретении значительной доли. Национальный банк Грузии вправе повторно требовать предоставления дополнительной информации/документации или уточнения информации. В таком случае течение срока рассмотрения информации/документации более не приостанавливается.

3. Национальный банк Грузии в результате рассмотрения информации/документации, предоставленной заявителем, дает ему согласие на осуществление соответствующей операции, а если заявитель не удовлетворяет требованиям соответствия, определенным настоящим Законом и правовым актом Национального банка Грузии, или им не предоставлена информация/документация, требуемая Национальным банком Грузии, – заявляет обоснованный отказ. Национальный банк Грузии правомочен отказать заявителю в осуществлении определенной операции в случаях, предусмотренных пунктом 4 статьи 48 Органического закона Грузии «О Национальном банке Грузии».

4. Заявитель должен быть извещен о согласии на осуществление операции приобретения значительной доли или обоснованном отказе в течение 2 рабочих дней после завершения оценки его соответствия, без нарушения общего срока оценки.

5. Ненаправление Национальным банком Грузии ответа заявителю в течение 60 рабочих дней со дня выдачи письменного подтверждения получения информации/документации в полном объеме автоматически означает дачу согласия на осуществление соответствующей операции. В случае необходимости Национальный банк Грузии правомочен продлить срок принятия решения о приобретении значительной доли до 90 рабочих дней, о чем заявитель извещается до истечения срока, предусмотренного настоящим пунктом.

6. В случае приобретения заявителем значительной доли независимо от непредставления информации/документации Национальному банку Грузии или получения от Национального банка Грузии обоснованного отказа Национальный банк Грузии правомочен приостановить право голоса соответствующего лица или (и) потребовать от него сокращения до 10 процентов доли, находящейся в его собственности/отмены значительного влияния/контроля, а также требовать от микробанка отмены результатов использования указанным лицом права голоса или (и) других полномочий, полученных в результате приобретения значительной доли.

Статья 13. Информация, подлежащая периодическому предоставлению Национальному банку Грузии

1. Микробанк, основываясь на имеющихся у него данных, вместе с годовым отчетом предоставляет Национальному банку Грузии информацию о собственнике значительной доли и отмечает, подтверждает ли он достоверность указанной информации.

2. Собственник значительной доли обязан ежегодно в апреле представлять Национальному банку Грузии обновленную информацию об изменившихся обстоятельствах или подтвердить, что обстоятельства не менялись.

3. Непредоставление собственником значительной доли информации, требуемой Национальным банком Грузии, влечет наложение ответственности, предусмотренной законодательством Грузии.

4. Микробанк обязан располагать полной информацией о личных данных каждого собственника-бенефициария, прямо или косвенно владеющего более чем 10 процентами его доли (с указанием размера доли), представлять Национальному банку Грузии и опубликовывать в своем годовом отчете указанную информацию (а также информацию о значительном изменении, связанном с собственником- бенефициарием). Национальный банк Грузии определяет порядок предоставления и опубликования указанной информации, основанный на Международных стандартах финансовой отчетности и наилучшей международной практике.

5. Обязательство, определенное пунктом 4 настоящей статьи, не возлагается на собственника-бенефициария, установить личные данные которого микробанк не может, поскольку номинальное владение в пользу указанного собственника осуществляют размещенные в развитых странах и наделенные в указанных странах соответствующими полномочиями клиринговые организации или международные депозитарии.

Статья 14. Требование, касающееся предоставления собственником значительной доли информации/документации, и надзорные мероприятия

1. В случае возникновения обоснованного подозрения Национальный банк Грузии правомочен требовать от микробанка предоставления обновленной или уточняющей информации/документации о собственнике значительной доли.

2. Если в случае, предусмотренном пунктом первым настоящей статьи, собственник значительной доли не предоставит соответствующую информацию/документацию или, по оценке Национального банка Грузии, собственник значительной доли более не удовлетворяет критериям соответствия, Национальный банк Грузии правомочен:

а) приостановить его право голоса и потребовать сокращения находящейся в его собственности доли до 10 процентов в течение 60 дней;

б) приостановить его право голоса на неопределенный срок.

3. Лицо вправе обжаловать в суде решение Национального банка Грузии об отказе в приобретении доли микробанка, приостановлении права голоса или (и) требовании, касающегося сокращения находящейся в его собственности доли до 10 процентов.

4. При наличии решения суда о приостановлении права голоса лицо вправе пользоваться только правом голоса, соответствующим 10 процентам доли.

Глава IV. Право собственности и управление

Статья 15. Требования к капиталу и резервам микробанка

1. Национальный банк Грузии периодически определяет микробанку минимальные требования к резервам, правила их соблюдения, минимальные размеры обналиченного капитала и надзорного капитала и правила их формирования.

2. Микробанк не вправе сокращать обналиченный капитал без получения предварительного письменного согласия от Национального банка Грузии и внесения в свой устав надлежащей поправки об изменении объявленного капитала и обналиченного капитала.

Статья 16. Инвестиции микробанка

Микробанк правомочен:

а) осуществлять инвестицию (в том числе, создавать или приобретать дочернее предприятие) в юридическое лицо, которое является финансовым институтом или деятельность которого связана с деятельностью микробанка или социальными проектами микробанка. Доля в каждом предприятии, предусмотренном настоящим подпунктом, не должна превышать 20 процентов акционерного капитала микробанка, а суммарная стоимость инвестиций – 30 процентов акционерного капитала микробанка. Национальный банк Грузии правомочен не более чем на годичный срок освободить микробанк от соблюдения процентных пределов, определенных настоящим подпунктом;

б) для возмещения выданной им суммы кредита получить долю в предприятии. Микробанк незамедлительно должен известить об этом Национальный банк Грузии, а также сообщить ему о деятельности указанного предприятия. Если деятельность предприятия, долю в котором получил микробанк, не является деятельностью, предусмотренной подпунктом «а» настоящей статьи, микробанк в течение 6 месяцев должен принять меры для продажи указанной доли. В случае получения согласия от Национального банка Грузии микробанк правомочен продать долю не позднее 1 года. В особых случаях Национальный банк Грузии правомочен продлить указанный срок, который независимо от того, сколько раз он будет продлен, не должен превышать 2 лет суммарно. Если размер доли, полученной в собственность, предоставляет микробанку полномочие на контроль предприятия и управление его деятельностью, с момента получения доли в собственность микробанком и до ее отчуждения предприятию не разрешается начинать новую, дополнительную деятельность без согласия Национального банка Грузии.

Статья 17. Требования к дочерним предприятиям микробанка, за пределами Грузии осуществляющим деятельность, предусмотренную законодательством Грузии, для подотчетных лиц, определенных Законом Грузии «О содействии пресечению отмывания денег и финансирования терроризма»

1. Микробанк в 14-дневный срок со дня создания или приобретения дочернего предприятия, за пределами Грузии осуществляющего деятельность, предусмотренную законодательством Грузии, для подотчетных лиц, определенных Законом Грузии «О содействии пресечению отмывания денег финансирования терроризма», должен представить Национальному банку Грузии решение микробанка о том, что для выполнения рекомендаций Группы разработки финансовых мер борьбы с отмыванием денег и финансированием терроризма (FATF) (далее – FATF) дочерним предприятием микробанка с началом функционирования разработана система внутреннего контроля с целю борьбы против отмывания денег и финансирования терроризма.

2. Если законодательством (законами и подзаконными нормативными актами) иностранного государства местопребывания дочернего предприятия не предусмотрено выполнение дочерним предприятием рекомендаций FATF либо в указанном государстве не ведется борьба против отмывания денег и финансирования терроризма и рекомендации FATF не выполнятся вовсе либо выполняются не в полной мере:

а) микробанк должен взять на себя письменное обязательство по обеспечению того, что дочернее предприятие будет осуществлять установленные законодательством мероприятия по борьбе против отмывания денег и финансирования терроризма в соответствии с действующими в Грузии требованиями к микробанку и рекомендациями FATF;

б) микробанк обеспечивает предоставление Национальному банку Грузии информации о том, что дочернее предприятие не может осуществлять установленные законодательством Грузии мероприятия по борьбе против отмывания денег и финансирования терроризма, поскольку это запрещается или ограничивается законодательством иностранного государства местопребывания дочернего предприятия.

Статья 18. Преобразование микробанка в коммерческий банк

1. Микробанк правомочен изменить предмет деятельности и обратиться в Национальный банк Грузии для получения лицензии на банковскую деятельность в порядке, установленном законодательством Грузии.

2. До принятия Национальным банком Грузии решения о выдаче лицензии на банковскую деятельность микробанк осуществляет разрешенную деятельность непрерывно и на него распространяются требования настоящего Закона.

3. Национальный банк Грузии вместе с решением о выдаче лицензии на банковскую деятельность принимает решение об отмене лицензии на деятельность микробанка. С отменой лицензии на деятельность микробанка его правопреемником становится соответствующий коммерческий банк.

4. В случае получения отказа в выдаче лицензии на банковскую деятельность микробанк продолжает деятельность в порядке, установленном настоящим Законом.

Статья 19. Деление микробанка или слияние микробанков

1. Деление микробанка (разделение или выделение) или слияние (присоединение или объединение) микробанков допускается только после получения письменного согласия от Национального банка Грузии. Не допускается деление микробанка или слияние микробанков, не соответствующее статье 16 настоящего Закона.

2. Национальный банк Грузии в порядке, установленном Законом Грузии «О конкуренции» и Национальным банком Грузии, рассматривает совместимость слияния микробанков с конкурентной средой.

Статья 20. Корпоративное управление микробанком

1. У микробанка есть устав. Устав микробанка должен соответствовать законодательству Грузии. О внесении изменения в устав микробанка незамедлительно письменно извещается Национальный банк Грузии.

2. Управление микробанком осуществляется по его уставу и другим внутриорганизационным правилам. Указанные правила должны определять организационную структуру, рамку управления рисками, виды ответственности и быть формализованными и постоянно доступными для Национального банка Грузии.

3. Руководящие органы микробанка создаются, и указанные органы функционируют в соответствии с Законом Грузии «О предпринимателях», с учетом требований настоящего Закона. Высшим органом управления микробанка является общее собрание акционеров, действующее в соответствии с законодательством Грузии и уставом микробанка. Оно избирает наблюдательный совет микробанка. Информация о проведении общего собрания акционеров (с указанием места, даты, времени его проведения, повестки дня и других данных) должна предоставляться Национальному банку Грузии в срок, установленный законодательством Грузии для акционеров, возможно желающих принять участие в собрании.

4. Национальный банк Грузии правомочен правовым актом определить дополнительные требования к корпоративному управлению микробанком.

Статья 21. Наблюдательный совет микробанка

1. Наблюдательный совет микробанка обеспечивает надзор за деятельностью микробанка. Он состоит не менее чем из 3 и не более чем из 21 члена. Порядок создания и определения состава наблюдательного совета микробанка устанавливается приказом Президента Национального банка Грузии.

2. Член наблюдательного совета не должен выполнять исполнительные функции.

3. Члена наблюдательного совета избирает общее собрание акционеров сроком на 4 года. Его повторное избрание не ограничивается.

4. Общее собрание акционеров определяет вопрос выплаты вознаграждения членам наблюдательного совета в соответствии с приказом Президента Национального банка Грузии. Члену наблюдательного совета разрешается получение только фиксированного вознаграждения.

5. Членами наблюдательного совета не могут избираться и по решению общего собрания акционеров от членства в наблюдательном совете должны освобождаться лица, не удовлетворяющие требованиям соответствия администраторов, определенным статьей 7 настоящего Закона и правовым актом Национального банка Грузии о критериях соответствия администраторов.

6. Член наблюдательного совета должен вести дела микробанка добросовестно, заботиться о микробанке, как заботится в аналогичных условиях добросовестное и здравомыслящее лицо, и действовать в соответствии с интересами стабильности микробанка. За вред, причиненный виновным невыполнением указанных обязанностей, члены наблюдательного совета несут ответственность перед микробанком солидарно. Член наблюдательного совета освобождается от ответственности, если он своим деянием выполняет решение общего собрания акционеров, за исключением случая, когда он предоставлением недостоверной информации содействовал принятию общим собранием решения или ему было известно, что принятие указанного решения вызовет причинение вреда, но не сообщил об этом общему собранию до принятия или исполнения решения.

7. Решение члена наблюдательного совета должно соответствовать интересам микробанка. Члены наблюдательного совета должны относиться к делу разумно и независимо. Они должны обеспечить отбор и сохранение компетентных директоров микробанка, а также определение стратегии деятельности микробанка.

8. Наблюдательный совет, его члены не правомочны без согласия общего собрания акционеров делегировать свои полномочия другим лицам.

Статья 22. Директорат микробанка

1. Руководство микробанком и его представительство поручается директорам микробанка. Они ответственны за управление делами микробанка и выполнение его функций. Директорат микробанка состоит не менее чем из 3 директоров, которых назначает наблюдательный совет не более, чем на 4-летний срок. Повторное назначение не ограничивается.

2. В структуре директората микробанка должен быть генеральный директор, которого назначает наблюдательный совет.

3. Членами директората микробанка не могут назначаться и от членства в директорате по решению наблюдательного совета должны освобождаться лица, не удовлетворяющие требованиям к соответствию администраторов, определенным статьей 7 настоящего Закона и правовым актом Национального банка Грузии о критериях соответствия администраторов.

4. Член директората микробанка должен вести дела микробанка добросовестно, заботиться о микробанке, как заботится в аналогичных условиях добросовестное и здравомыслящее лицо, и действовать в соответствии с интересами стабильности микробанка. За вред, причиненный виновным невыполнением указанных обязанностей, члены директората несут ответственность перед микробанком солидарно. Директор освобождается от ответственности, если он своим деянием выполняет решение общего собрания акционеров, за исключением случая, когда он предоставлением недостоверной информации содействовал принятию общим собранием решения или ему было известно, что принятие указанного решения вызовет причинение вреда, но не сообщил об этом общему собранию до принятия или исполнения решения.

5. Директорат микробанка вправе в конкретном случае на основании предварительного письменного согласия наблюдательного совета полностью или частично делегировать другим лицам свои полномочия (за исключением основных полномочий, связанных с управлением и руководством микробанком).

Статья 23. Комитет по аудиту

1. По решению наблюдательного совета микробанка из членов наблюдательного совета создается комитет по аудиту. Большинство членов комитета по аудиту должны составлять независимые члены наблюдательного совета.

2. Член наблюдательного совета микробанка признается независимым, если он не испытывает давления со стороны микробанка или другой стороны, которое может препятствовать принятию объективного и независимого решения при осуществлении деятельности. Дополнительные критерии определения независимого члена наблюдательного совета микробанка устанавливаются приказом Президента Национального банка Грузии.

3. По меньшей мере 2 члена комитета по аудиту, в том числе, председатель комитета по аудиту, должны иметь навык или опыт анализа финансовой отчетности или финансовое образование.

4. Комитет по аудиту периодически сдает в наблюдательный совет микробанка отчет о своей деятельности.

5. Основными функциями комитета по аудиту являются: определение подходов по вопросам внутреннего контроля и политики финансовой отчетности микробанка, мониторинг процесса финансовой отчетности, содействие внутреннему аудиту и функционированию аудиторов микробанка. Функции и ответственность комитета по аудиту дополнительно определяются правовым актом Национального банка Грузии.

Статья 24. Банковская тайна

1.Никто не вправе допускать кого-либо к конфиденциальной информации, разглашать и распространять такую информацию или использовать ее для личных целей. Конфиденциальная информация может предоставляться только Национальному банку Грузии и Комиссии по рассмотрению споров при Национальном банке Грузии, предусмотренной Органическим законом Грузии «О Национальном банке Грузии» в пределах их компетенции.

2.Информация о любых сделках (в том числе, в случае попытки заключения сделки), осуществленных платежных операциях, счетах, операциях со счетов и остатках на счетах может выдаваться стороне, участвующей в соответствующей сделке, при осуществлении платежной операции – плательщику или (и) получателю, владельцу соответствующего счета и их представителям, в случаях, предусмотренных законодательством Грузии, – Службе финансового мониторинга Грузии и лицам, уполномоченным на исполнение актов, подлежащих исполнению, определенных Законом Грузии «Об исполнительных производствах», при осуществлении в процессе их исполнения проверки, предусмотренной Законом Грузии «О защите персональных данных», – Службе защиты персональных данных, на основании решения суда, предусмотренного Административно-процессуальным кодексом Грузии, – юридическому лицу публичного права – Национальной комиссии по коммуникациям Грузии, на основании решения суда, предусмотренного Административно-процессуальным кодексом Грузии, Соглашения между Правительством Соединенных Штатов Америки и Правительством Грузии с целью улучшения выполнения международных налоговых обязательств и выполнения акта о налоговом соответствии иностранных счетов (FATCA), многостороннего соглашения между компетентными ведомствами «Об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах» в рамках Конвенции «Об административной взаимной помощи по налоговым вопросам» от 25 января 1988 года (CRS MCAA) или соответствующего соглашения между Грузией и соответствующей юрисдикцией об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах – налоговому органу, в случае, предусмотренном Законом Грузии «О системе страхования депозитов», – юридическому лицу публичного права – Агентству по страхованию депозитов. Указанная информация может предоставляться также на основании соответствующего определения суда. (12.06.2025 N669)

3.Налоговый орган правомочен выдавать информацию, предусмотренную

пунктом 2 настоящей статьи, компетентному органу Соединенных Штатов Америки, определенному Соглашением между Правительством Соединенных Штатов Америки и Правительством Грузии с целью улучшения выполнения международных налоговых обязательств и выполнения акта о налоговом соответствии иностранных счетов (FATCA).

4.Налоговый орган правомочен передавать информацию, предусмотренную пунктом 2 настоящей статьи, компетентным ведомствам юрисдикций, в которых задействовано многостороннее соглашение между компетентными ведомствами «Об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах» в рамках Конвенции «Об административной взаимной помощи по налоговым вопросам» от 25 января 1988 года (CRS MCAA) или соответствующее соглашение между Грузией и соответствующей юрисдикцией об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах.

5.Ограничение, определенное пунктом 2 настоящей статьи, не распространяется на обмен информацией в группе микробанка и между микробанками для целей, определенных законодательством Грузии о пресечении отмывания денег и финансирования терроризма.

Глава V. Операционные требования

Статья 25. Общие принципы деятельности микробанка

1. Управление микробанком и его операционная деятельность осуществляются в соответствии с обоснованными согласно законодательству Грузии административными и учетными процедурами, условиями и ограничениями, которые прилагаются к лицензии на деятельность микробанка, а также постановлениями, правилами и инструкциями Национального банка Грузии. Необходимо опубликование правил, нормативов и инструкций Национального банка Грузии, касающихся более одного микробанка. Они действуют со дня опубликования или с соответствующей даты, указанной в этих правилах, нормативах и инструкциях.

2. Условия отношений между микробанком и клиентом, связанных с оказанием услуг микробанком, определяются соответствующим договором. При нарушении срока, предусмотренного договором о денежных переводах, микробанк обязан выплатить клиенту не менее 0,5 процента задержанной суммы за каждый просроченный банковский день

3. Микробанк правомочен разработать и представить Национальному банку Грузии на согласование политику безопасности при использовании электронной подписи в ходе оказания услуг, на основании которой электронная подпись, используемая микробанком при оказании услуг, обладает юридической силой наравне с личной подписью на материальном документе. Использование электронного документа, подтвержденного такой электронной подписью, допускается в любых случаях, когда по законодательству Грузии требуется представление материального документа.

4. Представление Национальному банку Грузии политики безопасности использования электронной подписи, предусмотренной пунктом 3 настоящей статьи, необязательно только в случае, если микробанк при оказании услуг использует подпись, осуществленную посредством электронного удостоверения личности, выпущенного административным органом, уполномоченным в соответствии с законодательством Грузии, или подпись, сертификат на которую выдан в соответствии с требованиями Закона Грузии «Об электронном документе и надежном электронном обслуживании».

5. Пункты 3 и 4 настоящей статьи не ограничивают микробанк в праве на использование при оказании услуг электронной подписи в соответствии с пунктом 8 статьи 3 Закона Грузии «Об электронном документе и надежном электронном обслуживании». В таком случае Национальный банк Грузии правомочен требовать от микробанка согласование политики безопасности электронной подписи, используемой в соответствии с настоящим пунктом, с Национальным банком Грузии. Если Национальный банк Грузии после оценки политики безопасности использования электронной подписи, представленной микробанком, откажет в согласовании политики безопасности использования электронной подписи в соответствии с настоящим пунктом, микробанк обязан прекратить использование такой электронной подписи.

Статья 26. Экономические лимиты, нормативы и индивидуальные требования

1. Микробанк обязан соблюдать следующие экономические лимиты и нормативы, установленные правовыми актами Национального банка Грузии:

а) минимальный размер надзорного капитала;

б) соотношение капитала различных видов с классифицированными активами в соответствии с правилами Национального банка Грузии;

в) максимальный суммарный размер кредитов, выданных одному заемщику или группе взаимосвязанных заемщиков, и других обязательств. Он не должен превышать 1 000 000 (один миллион) лари;

г) соотношение одного крупного займа и всех крупных займов и других обязательств с первичным капиталом;

д) соотношение общей суммы кредитов, выданных всем инсайдерам, и других обязательств с первичным капиталом;

е) уровень ликвидности в соответствии с правилом, установленным Национальным банком Грузии;

ж) классификация активов и забалансовых обязательств и формирование и использование резервов их возможных потерь;

з) соотношение инвестиций и имущественных инвестиций с акционерным капиталом;

и) лимит соотношения открытой валютной позиции с надзорным капиталом.

2. Национальный банк Грузии правомочен исходя из принципов надзора, основанного на риске, определить каждому микробанку индивидуальные показатели экономических лимитов и нормативов и другие требования или устанавливать микробанкам дополнительные требования, связанные с экономическими лимитами и нормативами.

3. Если совокупные активы микробанка превысят 2 процента совокупных активов банковского сектора, Национальный банк Грузии правомочен требовать от микробанка представления плана возврата в пределах указанного лимита или определить дополнительные или (и) отличающиеся надзорные требования.

Статья 27. Деловые отношения микробанка с клиентами

1. Микробанк осуществляет процедуру открытия счета в соответствии с Законом Грузии «О содействии пресечению отмывания денег и финансирования терроризма», Соглашением между Правительством Соединенных Штатов Америки и Правительством Грузии с целью улучшения выполнения международных налоговых обязательств и выполнения акта о налоговом соответствии иностранных счетов (FATCA), многостороннего соглашения между компетентными ведомствами «Об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах» в рамках Конвенции «Об административной взаимной помощи по налоговым вопросам» от 25 января 1988 года (CRS MCAA) или соответствующего соглашения между Грузией и соответствующей юрисдикцией об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах.

2. Микробанк обязан в период деловых отношений со своим клиентом (потребителем услуг) и при проверке операции, осуществляемой клиентом, иметь сведения о его личных данных и степени риска указанной деятельности применительно к отмыванию денег и финансированию терроризма. Микробанк обязан также исходя из требований, установленных Соглашением между Правительством Соединенных Штатов Америки и Правительством Грузии с целью улучшения выполнения международных налоговых обязательств и выполнения акта о налоговом соответствии иностранных счетов (FATCA), определять налоговое резидентство своего клиента и получить информацию о соответствующем статусе лица.

3. Микробанк, действующий в Грузии, правомочен сам определять другую, дополнительную информацию и требовать ее предоставления.

4. Микробанк, действующий в Грузии, правомочен без всякого обоснования отказать в открытии счета или оказании услуг. Микробанк обязан открыть своему клиенту платежный счет, определенный пунктом первым статьи 20² Закона Грузии «О платежной системе и платежных услугах», если исполнение указанного обязательства не влечет нарушения законодательства о пресечении отмывания денег и финансирования терроризма.

5. Микробанк правомочен отказать лицу в открытии счета или закрыть открытый счет, если указанное лицо отказывается от предоставления микробанку информации, вытекающей из требований, установленных Соглашением между Правительством Соединенных Штатов Америки и Правительством Грузии с целью улучшения выполнения международных налоговых обязательств и выполнения акта о налоговом соответствии иностранных счетов (FATCA), многостороннего соглашения между компетентными ведомствами «Об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах» в рамках Конвенции «Об административной взаимной помощи по налоговым вопросам» от 25 января 1988 года (CRS MCAA) или соответствующим соглашением между Грузией и соответствующей юрисдикцией об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах.

6. Микробанк, являющийся подотчетным финансовым институтом, определенным многосторонним соглашением между компетентными ведомствами «Об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах» в рамках Конвенции «Об административной взаимной помощи по налоговым вопросам» от 25 января 1988 года (CRS MCAA) и соответствующим соглашением между Грузией и соответствующей юрисдикцией об автоматическом обмене информацией о финансовых счетах, обязан осуществлять надлежащие процедуры, определенные указанным соглашением, согласно «Общему стандарту отчетности», предусмотренному этим соглашением.

Статья 28. Запрещенные сделки, методы работы

1. Микробанк не вправе заключать со своим клиентом договоры, согласно которым условием для выдачи займа или оказания микробанком какой-либо услуги является закупка или использование небанковских услуг микробанка или родственного предприятия, если клиенту не предоставлена возможность получения небанковских услуг от другого поставщика.

2. Контролирующему лицу, администратору запрещается осуществлять действия, в результате которых они с использованием информации, полученной от микробанка, самостоятельно или вместе с другими лицами окажутся в доминирующем положении или (и) которые ограничат конкуренцию в небанковском секторе.

3. Контролирующее лицо, администратор обязаны обеспечить предупреждение конфликта интересов и не допускать постановку своих интересов выше интересов микробанка или превышения должностных полномочий. Контролирующему лицу, администратору, для которых доступна непубличная информация, которая может оказать значительное влияние на стоимость определенной инвестиции, запрещается использовать указанную информацию самостоятельно или вместе с другими лицами.

4. Во исполнение требований настоящей статьи микробанк обязан внедрить адекватную политику, процедуры и технические системы, связанные с управлением непубличной информацией, и осуществлять их мониторинг, что обеспечит ограничение ненадлежащей выдачи информации сторонам, связанным с микробанком, контролирующими лицами и администраторами.

5. В случае невыполнения или ненадлежащего выполнения требований настоящей статьи Национальный банк Грузии правомочен применять предусмотренные настоящим Законом надзорные мероприятия или (и) санкцию (денежный штраф).

6. Во исполнение требований настоящей статьи Национальный банк Грузии правомочен правовым актом определить акционерам, контролирующим лицам и администраторам микробанка правила, связанные с запрещенными сделками и методами работы с ними и соответствующие надзорные мероприятия или (и) и санкцию (денежный штраф).

Статья 29. Хранение информации (документации)

1. Микробанк обязан в течение срока, установленного Национальным банком Грузии, хранить все документы, связанные с любыми его сделками, в частности:

а) ходатайства и договорные документы, касающиеся сделки (в том числе, соглашения, связанные с кредитом, гарантией и залогом);

б) финансовые записи партнеров микробанка (в том числе, заемщиков и гаранторов) и другие документальные свидетельства, на основе которых микробанк утверждает сделку;

в) подписанную запись решения микробанка об утверждении сделки;

г) другие документы, предусмотренные нормативами Национального банка Грузии.

2. Микробанк обязан хранить в электронной форме в течение не менее 15 лет информацию о своих клиентах, также любых операциях, осуществленных ими или с их счетов.

Статья 30. Сделки с заинтересованными лицами

1. Микробанку запрещается на льготных условиях предоставлять администраторам, контролирующим лицам, родственным предприятиям или связанным с ним лицам любые продукты или оказывать любые услуги в пределах деятельности микробанка независимо от вида займа, процентной ставки, срока покрытия, средства обеспечения, стоимости других условий займа.

2. Национальный банк Грузии правомочен определять вопросы, связанные с управлением конфликтом интересов.

Глава VI. Счета, отчетность, аудит и инспектирование

Статья 31. Финансовая отчетность и аудит

1. Микробанк и его дочерние организации систематически ведут отчеты и записи и составляют годовую финансовую отчетность, которые на основании «Международных стандартов финансовой отчетности» (IFRS) в точности отражают их операции и финансовое положение. При этом они придерживаются формы, степени детализации и учетных норм, соответствующих правилам Национального банка Грузии.

2. Отчеты, записи и финансовая отчетность микробанка (как индивидуальные, так и консолидированные) отражают операции и финансовое положение его дочерних организаций.

3. Микробанк и его дочерние организации обязаны ежегодно приглашать аудитора и в порядке, установленном Национальным банком Грузии, проводить аудит финансовой отчетности.

4. Микробанк обязан с завершением аудита финансовой отчетности представить Национальному банку Грузии аудиторское заключение и опубликовать финансовую отчетность, определенную правилами Национального банка Грузии, вместе с аудиторским заключением.

Статья 32. Отчетность и инспектирование

1. Микробанк представляет Национальному банку Грузии в установленных им порядке и форме отчетность, в которой отражены организационно-распорядительная деятельность, операционная деятельность, ликвидность, платежеспособность и прибыльность как микробанка, так и его дочерних организаций с целью совместной и раздельной оценки финансового положения микробанка и его дочерних организаций. Для целей законодательства Грузии о пресечении отмывания денег и финансирования терроризма микробанк представляет Национальному банку Грузии также соответствующую отчетность. Форма, качество и срок представления указанной отчетности определяются правовым актом Национального банка Грузии.

2. Национальный банк Грузии правомочен проверять микробанк и его дочерние организации, осуществлять инспектирование как с проверкой на месте, так и путем дистанционного надзора, а также осуществлять аудит документов бухгалтерского учета, компонентов отчетности и других материалов как индивидуально, так и консолидированно. Национальный банк Грузии должен иметь доступ к любой информации о микробанке в полном объеме, в том числе, данным и документам об акционерах, наблюдательном совете, членах директората и сотрудниках микробанка.

Глава VII. Надзорные мероприятия и санкция (денежный штраф) Национального банка Грузии

Статья 33. Надзорные мероприятия и санкция (денежный штраф) Национального банка Грузии

1. Национальный банк Грузии правомочен применять в отношении микробанка, администратора или контролирующего лица одно или несколько надзорных мероприятий, предусмотренных настоящей статьей, или (и) санкцию (денежный штраф) при наличии одного из следующих оснований:

а) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили одно из положений настоящего Закона или какие-либо из нормативов, инструкций, положений, правил, постановлений, требований, письменных указаний Национального банка Грузии;

б) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили какое- либо из условий или ограничений, прилагающихся к лицензии на деятельность микробанка или соответствующему положению Национального банка Грузии;

в) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили срок представления отчетности или представили недостоверную отчетность и иную неточную информацию;

г) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили требования Закона Грузии «О содействии пресечению отмывания денег и финансирования терроризма»;

д) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили требования Закона Грузии «О платежной системе и платежных услугах»;

е) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили требования Закона Грузии «О конкуренции»;

ж) микробанк, администратор или контролирующее лицо нарушили требования законодательства Грузии или (и) требования, установленные Национальным банком Грузии, чем создали препятствие осуществлению надзорного процесса Национального банка Грузии;

з) микробанк вовлечен или был вовлечен в нездоровую или создающую угрозу микробанку практику;

и) в процессе надзорного рассмотрения и оценки были выявлены риски.

2. При выявлении какого-либо из оснований, определенных пунктом первым настоящей статьи, Национальный банк Грузии правомочен последовательно или непоследовательно, с соблюдением принципа пропорциональности применять одно или несколько следующих надзорных мероприятий:

а) направить микробанку, администратору или (и) контролирующему лицу письменное предупреждение;

б) требовать от микробанка привлечения дополнительного капитала;

в) требовать от микробанка пересмотра внутренней политики и процедур, систем контроля и стратегий, и представления плана действий по улучшению финансового положения микробанка;

г) учреждать специальные мероприятия, прекращать или ограничивать осуществление микробанком операций определенного типа или издавать инструкцию (указание) с требованием о том, чтобы микробанк обеспечил соответствие требованиям законодательства Грузии и здоровой практике и принял в срок, установленный Национальным банком Грузии, необходимые меры для устранения соответствующего основания, определенного пунктом первым настоящей статьи;

д) требовать от микробанка применения конкретного подхода, связанного с резервированием активов или активами для целей адекватности капитала;

е) приостановить право подписи одного или нескольких администраторов или требовать от наблюдательного совета микробанка его (их) освобождения от должности; в случае с членом наблюдательного совета требовать от общего собрания акционеров его освобождения от должности;

ж) приостановить или ограничить микробанку рост активов, распределение прибыли, выплату дивидендов и премий, увеличение заработной платы и привлечение депозитов;

з) приостановить право голоса контролирующего лица или (и) владельца значительной доли в случае непредоставления контролирующим лицом или владельцем значительной доли Национальному банку Грузии финансовой или иной информации или нарушения законодательства Грузии иным образом, в том числе, в случае неудовлетворения критерию/критериям соответствия, определенным статьей 11 настоящего Закона, либо в случае, когда, по оценке Национального банка Грузии, контролирующее лицо или владелец значительной доли использует во вред интересам микробанка собственные полномочия, вытекающие из владения акциями. Условия и сроки приостановления права голоса, предусмотренного настоящим подпунктом, устанавливает Национальный банк Грузии исходя из существующих обстоятельств;

и) требовать от контролирующего лица отмены или ограничения контроля в случае выявления непредставления контролирующим лицом Национальному банку Грузии финансовой или иной информации или другого нарушения. Национальный банк Грузии должен определить условия и сроки отмены или ограничения контроля, которые он сочтет необходимыми исходя из существующих обстоятельств;

к) требовать от микробанка соответствующего реагирования на риски, связанные с деятельностью, продуктами или (и) системами;

л) требовать от микробанка сокращения переменного вознаграждения в объеме, необходимом для соблюдения установленных коэффициентов адекватности капитала и выполнения других нормативов;

м) ограничить или (и) запретить микробанку распределение капитала или (и) выплату процента его акционерам или (и) владельцам первичного капитала;

н) установить микробанку дополнительные требования в связи с надзорной отчетностью;

о) установить микробанку индивидуальные требования к ликвидности;

п) установить микробанку дополнительные требования к разглашению информации;

р) отменить лицензию микробанка на деятельность микробанка.

3. При наличии одного или нескольких оснований, определенных пунктом первым настоящей статьи, или (и) в случае, если финансовое положение микробанка резко ухудшается или ухудшится в ближайшем будущем, что может выражаться по-разному, в том числе, в ухудшении состояния капитала или ликвидности, росте бездействующих кредитов или позиций риска, Национальный банк Грузии правомочен без применения надзорных мероприятий или вместе с указанными мероприятиями с соблюдением принципа пропорциональности применять одно или несколько следующих надзорных мероприятий:

а) требовать от микробанка принятия одной или нескольких мер, предусмотренных планом действий по улучшению финансового положения;

б) требовать от микробанка оценку активов и обязательств независимым оценщиком, согласованным с Национальным банком Грузии;

в) требовать от микробанка внесения изменений в бизнес-стратегию или организационную структуру;

г) требовать от наблюдательного совета и директората микробанка созыва внеочередного общего собрания акционеров микробанка для рассмотрения основания/оснований, определенных пунктом первым настоящей статьи, и принятия мер, необходимых для его/их устранения. В случае невыполнения наблюдательным советом и директоратом требования о созыве внеочередного общего собрания акционеров микробанка Национальный банк Грузии правомочен самостоятельно созвать внеочередное общее собрание акционеров, определить его повестку дня и потребовать от общего собрания рассмотрения основания/оснований, определенных пунктом первым настоящей статьи, и принятия мер, необходимых для его/их устранения;

д) назначить временного администратора.

4. Национальный банк Грузии правомочен в случае, предусмотренном подпунктами «а»–«з» пункта первого настоящей статьи, вместе с надзорными мероприятиями или без применения указанных мероприятий с соблюдением принципа пропорциональности наложить на микробанк и его администратора или (и) контролирующее лицо санкцию (денежный штраф) в установленных им порядке и размере. При этом, размер денежного штрафа, наложенного на микробанк, не должен превышать акционерный капитал микробанка.

5. Сумма санкции (денежного штрафа), определенного настоящей статьей, направляется в государственный бюджет Грузии.

6. Сторона, в отношении которой были приняты надзорные мероприятия или (и) санкция (денежный штраф), вправе обжаловать их в суде в месячный срок со дня официального ознакомления с соответствующим индивидуальным административно-правовым актом.

Статья 34. Принцип пропорциональности

1. Решение, принятое Национальным банком Грузии на основании статьи 33 настоящего Закона, должно быть пропорциональным основанию применения надзорного мероприятия или санкции (денежного штрафа). При принятии решения о применении надзорного мероприятия или санкции (денежного штрафа) Национальный банк Грузии учитывает следующие критерии:

а) серьезность оснований, определенных статьей 33 настоящего Закона. С указанной целью Национальный банк Грузии проводит оценку по меньшей мере финансового положения, уровня адекватности капитала микробанка применительно к рискам микробанка, эффекта на финансовое положение микробанка, оснований, определенных статьей 33 настоящего Закона, их масштаба, размера, взаимного соотношения, продолжительности и частоты, законности деятельности микробанка или (и) возможной угрозы причинения вреда активам микробанка;

б) готовность и ресурс микробанка для устранения оснований, определенных статьей 33 настоящего Закона. С указанной целью Национальный банк Грузии оценивает по меньшей мере возможность администраторов выявлять и оценивать риски микробанка, осуществлять их мониторинг и управлять ими. Он также оценивает, насколько эффективно устраняются основания, определенные статьей 33 настоящего Закона, и насколько сотрудничают микробанк, администраторы и контролирующие лица с Национальным банком Грузии;

в) в какой мере создается угроза стабильности и эффективному функционированию финансового сектора. С указанной целью Национальный банк Грузии оценивает и учитывает размер микробанка, а также взаимное соотношение микробанка и других представителей финансового сектора, замещаемость функций микробанка, сферы и комплексность его деятельности.

2. Настоящая статья не распространяется на случаи применения надзорных мероприятий и санкций (денежного штрафа) за нарушение законодательства, регулирующего содействие пресечению отмывания денег.

Статья 35. Режим временной администрации

1. Если при наличии одного или нескольких оснований, определенных пунктом первым или (и) пунктом 3 статьи 33 настоящего Закона, осуществление надзорных мероприятий не привело к результатам или если по оценке Национального банка Грузии осуществления указанных мероприятий будет недостаточно для достижения соответствующего результата, Национальный банк Грузии с целью содействия стабильному и эффективному функционированию микробанка и финансового сектора и защиты интересов депозитариев и других кредиторов микробанка правомочен без осуществления надзорных мероприятий, предусмотренных пунктом 2 или (и) пунктом 3 статьи 33 настоящего Закона, или вместе с осуществлением указанных мероприятий назначить временного администратора.

2. Временный администратор приступает к исполнению возложенных на него обязанностей со дня принятия решения о назначении временной администрации. Указанное решение публикуется в «Сакартвелос саканонмдебло мацне».

3. Временный администратор обязан незамедлительно, но не позднее дня назначения временного администратора, известить о введении режима временной администрации оператора платежной системы, участником которой является микробанк, управляемый временной администрацией.

4. Со дня издания индивидуального административно-правового акта о назначении временной администрации не допускается осуществление от имени и за счет средств микробанка любых действий без письменного согласия временного администратора, за исключением случаев, предусмотренных Законом Грузии «О платежной системе и платежных услугах».

5. К временному администратору переходят полные полномочия всех органов микробанка (в том числе, общего собрания акционеров и администраторов).

6. Временный администратор обязан в кратчайший срок ходатайствовать о внесении необходимого изменения в представленный Национальному банку Грузии список должностных лиц.

7. Национальный банк Грузии правомочен отдельным нормативным актом определять порядок введения режима временной администрации и действия временной администрации.

Статья 36. Порядок назначения временной администрации

В решении о назначении временной администрации указываются:

а) основания для назначения временной администрации;

б) имя и фамилия (имена и фамилии) временного администратора (администраторов);

в) срок действия временной администрации;

г) предупреждение о возможном замораживании средств клиентов микробанка;

д) меры, применяемые в отношении администраторов.

Статья 37. Полномочия временного администратора

1. Временный администратор, назначенный Национальным банком Грузии, вправе принимать необходимые меры для оздоровления финансового положения микробанка, включая закрытие его филиалов, освобождение сотрудников микробанка, выплату или приостановление выплаты средств. Временный администратор правомочен также осуществлять слияние микробанка с другим микробанком или коммерческим банком, обновление его капитала или отчуждение другим финансовым институтам его активов и обязательств либо их части. Решение временного администратора о выплате или приостановлении выплаты средств не должно противоречить требованиям Закона Грузии «О платежной системе и платежных услугах».

2. Временный администратор правомочен за исключением действия, осуществленного на основании Закона Грузии «О финансовом залоге, взаимозачетах и деривативах», путем подачи иска в суд оспаривать в суде действие администратора, осуществленное в течение года до назначения временного администратора (если стороной, выступающей против возражения, является зависимое лицо – в течение 2 лет) и причинившее вред кредиторам микробанка. Деяние, осуществленное администратором для причинения вреда кредиторам, может оспариваться, если оно было осуществлено в течение 3 лет до назначения временного администратора.

Статья 38. Отмена временной администрации

1. Временная администрация отменяется:

а) по истечении срока ее действия, о чем публикуется информация в «Сакартвелос саканонмдебло мацне»;

б) по обоснованному решению Национального банка Грузии;

в) в случае ликвидации микробанка, если, по заключению временного администратора, цель – оздоровление финансового положения микробанка – не может быть достигнута.

2. Временный администратор вправе для оздоровления финансового положения микробанка в любой момент осуществлять полное или частичное блокирование имеющихся в микробанке денежных средств физических лиц и юридических лиц на срок действия временной администрации, при условии, что микробанк примет меры, необходимые для сохранения их стабильности, если указанное не противоречит требованиям Закона Грузии «О платежной системе и платежных услугах» и Закона Грузии «О финансовом залоге, взаимозачетах и деривативах».

Статья 39. Ликвидация микробанка

1. При отмене лицензии на деятельность микробанка (за исключением случая, предусмотренного статьей 18 настоящего Закона) начинается процесс ликвидации микробанка, целью которого является содействие стабильному функционированию финансового сектора, защита застрахованных депозитов, определенных Законом Грузии «О системе страхования депозитов», и максимальное удовлетворение требований кредиторов микробанка. Функции ликвидатора микробанка исполняет лицо, назначенное Национальным банком Грузии, в порядке, установленном Национальным банком Грузии. Не допускается назначение в качестве ликвидатора микробанка лица, связанного с микробанком. С началом процесса ликвидации микробанка прекращается принудительное исполнение, ведущееся в отношении него.

2. Если микробанк был оператором платежной системы или (и) агентом по расчетам, ликвидатор микробанка обязан по назначении обеспечить до начала выполнения им функций ликвидатора микробанка выполнение трансфер-ордеров, полученных платежной системой, установление расчетных позиций участников платежной системы или (и) осуществление расчетов в соответствии с Законом Грузии «О платежной системе и платежных услугах».

3. Ликвидатор микробанка обязан в 3-месячный срок со дня назначения составить перечень активов и пассивов микробанка и передать его копию Национальному банку Грузии. Ликвидатор микробанка подотчетен Национальному банку Грузии в порядке, установленном Национальным банком Грузии.

4. Ликвидатор микробанка правомочен продавать активы микробанка с публичного аукциона или по согласованию с Национальным банком Грузии избрать другую форму их реализации, а также передать право на требование указанных активов кредиторам микробанка по очередности, а право на требование займов или других финансовых активов – другому микробанку или финансовому институту и организовать передачу указанных обязательств.

5. Для передачи активов и обязательств, предусмотренных пунктом 4 настоящей статьи, согласия кредиторов микробанка не требуется.

6. Ликвидатор микробанка правомочен прекратить:

а) сделку о найме сотрудника;

б) контракт об услугах, в осуществлении которых участвовал микробанк;

в) любые обязательства микробанка как арендатора недвижимого имущества, если у арендодателя (арендодатель 60 днями ранее должен быть предупрежден о том, что микробанк намеревается применить право на отмену публичного соглашения) нет требования к арендной плате, за исключением суммы, начисленной на дату отмены соглашения, и не требует возмещения вреда, возникшего в результате его отмены;

г) банковскую гарантию, выданную микробанком, и перенести ее на тех же условиях в другой микробанк или коммерческий банк. Для ее переноса согласия бенефициара и принципала по банковской гарантии не требуется. Ликвидатор микробанка обязан известить бенефициара и принципала по банковской гарантии о переносе указанной банковской гарантии в другой микробанк или коммерческий банк.

7. Ликвидатор микробанка правомочен, за исключением действия, осуществленного на основании Закона Грузии «О финансовом залоге, взаимозачетах и деривативах», путем подачи иска в суд оспорить действие администратора, осуществленное в течение года до назначения ликвидатора микробанка (если стороной, выступающей против возражения, является связанное лицо, – в течение 2 лет) и причинившее вред кредиторам микробанка. Деяние, осуществленное администратором для причинения вреда кредиторам микробанка, может оспариваться, если оно было осуществлено в течение 3 лет до назначения ликвидатора микробанка.

8. Ликвидатор микробанка должен:

а) принять все необходимые меры для прекращения всех функций уполномоченного лица, которые выполняла организация, возвратить все активы и собственность, принадлежащие организации как уполномоченному лицу, их собственникам и произвести все расчеты по счетам уполномоченного лица;

б) направлять всем вкладчикам микробанка в соответствии с учетными документами микробанка, остальным кредиторам, клиентам, хранящим ценности в сейфах микробанка, а также депонентам имущества, которым распоряжается микробанк, сообщение о характере и сумме требований. В указанном сообщении оговаривается право клиентов на получение своих ценностей и предъявление претензии ликвидатору микробанка в месячный срок со дня получения указанного сообщения;

в) требовать от заемщиков и других дебиторов микробанка покрытия задолженностей перед микробанком в договорный срок. Для максимального изъятия активов микробанка ликвидатор микробанка по согласованию с Национальным банком Грузии должен достичь реструктуризации задолженностей заемщиков и других дебиторов (в том числе, прощения неустоек и штрафов), не имеющих достаточных денежных средств и материальных средств для полного покрытия задолженностей в течение договорного срока.

9. Имущество, хранящееся на территории микробанка, которое не истребовано в срок, указанный в соответствующей выписке, невостребованные денежные средства и имущество, которое числится за микробанком на основании соответствующего договора, признаются невостребованным ресурсом и для выявления собственника переходят в распоряжение Национального банка Грузии. Невостребованные денежные средства зачисляются на счет невостребованных сумм, открытый в Национальном банке Грузии.

10. При ликвидации микробанка залогодержатель по финансовому залогу имеет право преимущественного удовлетворения требования, обеспеченного финансовым залогом (в пределах стоимости финансового залога). (15.12.2023 N3951)

10¹. Обеспеченные требования обеспеченных кредиторов микробанка (в том числе, налогового органа), за исключением лиц, предусмотренных пунктом 10 настоящей статьи, удовлетворяются путем реализации предмета обеспечения, по очередности регистрации меры обеспечения (в том числе, меры обеспечения налогового залога/ипотеки). На основании требования, исходящего от обеспеченного кредитора микробанка, требование которого не было удовлетворено ввиду недостаточности суммы, вырученной от реализации предмета обеспечения, неудовлетворенная часть требования в соответствии с частью 2 статьи 276 и частью 1¹ статьи 301 Гражданского кодекса Грузии отражается в очереди требований, предусмотренных пунктом 10² настоящей статьи. (15.12.2023 N3951)

10². Требования в отношении микробанка, не предусмотренные пунктами 10 и 10¹ настоящей статьи, должны удовлетворяться в следующей последовательности: (15.12.2023 N3951)

а) расходы, связанные с ходом процесса ликвидации микробанка;

б) кредитор, заемное обязательство в отношении которого у микробанка возникло после отмены лицензии на деятельность микробанка, а также Национальный банк Грузии. При этом налоговые обязательства, возникшие у микробанка после отмены лицензии на деятельность микробанка, будут удовлетворяться в соответствии с подпунктом «ж» настоящего пункта;

в) застрахованные депозиты в рамках предела возмещаемого размера, установленного в соответствии с Законом Грузии «О системе страхования депозитов», или требования юридического лица публичного права – Агентства по страхованию депозитов, в том числе, требование, предусмотренное пунктом 2 статьи 20 Закона Грузии «О системе страхования депозитов»;

г) средства, числящиеся на счетах физических лиц, юридических лиц, организационных образований без статуса юридического лица, превышающие рамки подлежащего возмещению предельного размера, установленного в соответствии с Законом Грузии «О системе страхования депозитов», но не более 100 000 (сто тысяч) лари или эквивалента указанной суммы в иностранной валюте;

д) средства, числящиеся на счетах физических лиц, юридических лиц, организационных образований без статуса юридического лица, не уплаченные в соответствии с подпунктами «в» и «г» настоящего пункта, кроме требований, предусмотренных подпунктом «е» того же пункта;

е) депозиты на имя администраторов микробанка, депозиты акционеров, владеющих 5 процентами или более, чем 5 процентами капитала микробанка, депозиты членов семей указанных лиц или третьих лиц, действующих от их имени, определенных Органическим законом Грузии «О Национальном банке Грузии», а также депозиты финансового института;

ж) бюджетные обязательства и задолженности;

з) другие денежные средства физических лиц, подлежащие возврату;

и) другие денежные средства юридических лиц, подлежащие возврату, не более 1 000 000 (один миллион) лари или эквивалента указанной суммы в иностранной валюте;

к) другие требования, оставшиеся в отношении микробанка, за исключением требований, предусмотренных подпунктами «л»–«р» настоящего пункта;

л) заемные обязательства микробанка в отношении прямых и косвенных владельцев микробанка, за исключением требований, предусмотренных подпунктами «м»–«р» настоящего пункта;

м) субординированный долг микробанка, не являющийся инструментом надзорного капитала;

н) обязательства микробанка, списание или конвертация в надзорный капитал которых определены договором, за исключением требований, предусмотренных подпунктами «о»–«р» настоящего пункта;

о) инструменты вторичного капитала микробанка;

п) дополнительные инструменты первичного капитала микробанка;

р) другие обязательства микробанка в отношении прямых и косвенных владельцев микробанка.

11. Если имеющейся суммы недостаточно для полного удовлетворения требований, предусмотренных пунктом 10² настоящей статьи, все надлежащие требования должны удовлетворяться пропорционально объему требования каждого кредитора соответствующей очереди. (15.12.2023 N3951)

12. Требования каждой следующей очереди кредиторов микробанка удовлетворяются после удовлетворения требований кредиторов предыдущей очереди.

13. При непредъявлении вкладчиком микробанка требований по принадлежащим денежным средствам в срок, установленный ликвидатором микробанка, указанные денежные средства для выявления собственника зачисляются на счет невостребованных сумм, открытый в Национальном банке Грузии.

14. Для своевременного завершения процесса ликвидации микробанка ликвидатор микробанка правомочен по согласованию с Национальным банком Грузии, без изменения, с соблюдением в микробанке, находящемся в процессе ликвидации, очередности указанных правовых ограничений или (и) мероприятий обеспечения перенести имеющиеся в микробанке счета, в отношении которых применены правовые ограничения или (и) мероприятия обеспечения, предусмотренные законодательством Грузии, в другой микробанк или (и) коммерческий банк или (и) Национальный банк Грузии в порядке, установленном Национальным банком Грузии.

15. В случае изъятия актива, являвшегося активом указанного микробанка до издания индивидуального административно-правового акта о завершении процесса ликвидации микробанка, он автоматически признается активом ликвидированного микробанка, и право на распоряжение им приобретает Национальный банк Грузии. Если изъятым активом ликвидированного микробанка являются денежные средства, они должны быть перечислены на счет невостребованных сумм ликвидированного микробанка, открытый в Национальном банке Грузии, и распределены с соблюдением уточненной очередности обязательств, окончательно представленных ликвидатором микробанка, в порядке, установленном Национальным банком Грузии. В случае изъятия неденежного материального актива микробанка Национальный банк Грузии для распоряжения им издает индивидуальный административно-правовой акт, которым определяется порядок распоряжения изъятым неденежным материальным активом для удовлетворения обязательств ликвидированного микробанка.

16. Процесс ликвидации микробанка считается завершенным, если полностью покрыты все требования в отношении него и оставшиеся активы распределены между акционерами в соответствии с законодательством Грузии.

17. Если за микробанком числятся непокрытые обязательства, но активов для покрытия указанных обязательств у него больше нет, процесс ликвидации микробанка прекращается, и в порядке, установленном Национальным банком Грузии, открывается дело о банкротстве.

18. Национальный банк Грузии издает индивидуальный административно-правовой акт о принятии решения о завершении процесса ликвидации микробанка, которое представляется юридическому лицу публичного права – Национальному агентству публичного реестра с целью регистрации ликвидации микробанка и его исключения из Реестра предпринимательских и непредпринимательских (некоммерческих) юридических лиц.

Статья 40. Взаимозачет и окончательный взаимозачет

Взаимозачет, осуществляемый на основании Закона Грузии «О финансовом залоге, взаимозачетах и деривативах» и соглашения о взаимозачете, заключенного между сторонами, или окончательный взаимозачет и операции, осуществляемые в результате него, не могут оспариваться третьими лицами, административными органами, регулирующими/надзорными органами, ликвидатором микробанка, попечителями, управляющим банкротством/управляющим реабилитацией, временным администратором, любыми другими лицами, выполняющими подобные функции.

Глава VIII. Переходные и заключительные положения

Статья 41. Переходные положения

1. В случае представления микрофинансовой организацией до 1 января 2024 года заявки на получение лицензии на деятельность микробанка за ней не позднее 2 лет со дня получения лицензии на деятельность микробанка не должны числиться заложенные активы, за исключением монетарных инструментов Национального банка Грузии, необходимых для поддержания ликвидности. В указанный период для микробанков будут определены отличающиеся индивидуальные требования к коэффициенту ликвидности:

а) микробанк, коэффициент соотношения заложенных активов с акционерным капиталом которого на момент получения лицензии на деятельность микробанка составляет более 90 процентов, не будет иметь права на привлечение депозитов;

б) микробанк, коэффициент соотношения заложенных активов с акционерным капиталом которого на момент получения лицензии на деятельность микробанка составляет менее 90 процентов, будет иметь право на привлечение депозитов при условии, что коэффициент заложенных активов не позднее года со дня получения права на привлечение депозитов будет составлять меньше 50 процентов, а не позднее 2 лет будет ровняться нулю.

2. При подаче микрофинансовой организацией до 1 января 2024 года заявки на получение лицензии на деятельность микробанка не менее 50 процентов кредитного портфеля микробанка должны состоять из займов, выданных для предпринимательских целей, или (и) займов, источником покрытия которых является доход, получаемый от предпринимательской деятельности, а не позднее 2 лет со дня получения лицензии на деятельность микробанка микробанк должен удовлетворять требованиям пунктов первого и 2 статьи 3 настоящего Закона.

3. Национальный банк Грузии обязан издать правовые акты, предусмотренные настоящим Законом, до 1 июля 2023 года.

Статья 42. Введение Закона в действие

1. Настоящий Закон, за исключением статей первой–40 и пунктов первого и 2 статьи 41 настоящего Закона, ввести в действие по опубликовании.

2. Статьи первую–40 и пункты первый и 2 статьи 41 настоящего Закона ввести в действие с 1 июля 2023 года.

Президент Грузии Саломе Зурабишвили

Тбилиси

22 февраля 2023 г.

№ 2602-XIтс-пXс

рс

ON THE ACTIVITIES OF MICRO-BANKS