სარეზიდენტო პროგრამების დამტკიცების შესახებ

სახელმწიფო სარეგისტრაციო კოდი 470.230.000.22.035.010.745

საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის

ბრძანება №239/ნ

2007 წლის 15 აგვისტო

ქ. თბილისი

სარეზიდენტო პროგრამების დამტკიცების შესახებ

,,საექიმო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-15 მუხლის მე-3 პუნქტის შესაბამისად, ვბრძანებ:

1. დამტკიცდეს სარეზიდენტო პროგრამები შემდეგ სპეციალობებში:

ა) შინაგანი მედიცინა (თერაპია) (დანართი №1);

ბ) ზოგადი ქირურგია (დანართი №2);

გ) მეანობა-გინეკოლოგია (დანართი №3);

დ) პედიატრია (დანართი №4);

ე) საოჯახო მედიცინა (დანართი №5)

2. ამ ბრძანების პირველ პუნქტში მითითებული სპეციალობების გარდა, დანარჩენ საექიმო სპეციალობებში დიპლომისშემდგომი მზადება განხორციელდეს შესაბამის საექიმო სპეციალობებში მოქმედი სარეზიდენტო პროგრამებით, რომე ლთაც დიპლომისშემდგომი განათლებისა (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს (შემდგომში – საბჭო) მიერ დროებით მინიჭებული აქვთ აკრედიტაცია.

3. მაძიებლები, რომლებმაც 2006 წელს ჩააბარეს ერთიანი საკვალიფიკაციო გამოცდა და გაიარეს (მათ შორის, გამოცდის ჩაბარებამდე) სარეზიდენტო პროგრამის ნაწილი, გააგრძელებენ დიპლომისშემდგომ მზადებას (პროგრამით გათვალისწინებული დარჩენილი მოდულების გავლა) შესაბამის საექიმო სპეციალობაში ახალი სარეზიდენტო პროგრამებით გათვალისწინებული მოცულობითა და ვადით, გარდა სტომატოლოგიური სპეციალობებისა, რომელთა დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების დასრულება შესაძლებელია 2007 წლამდე მოქმედი სარეზიდენტო პროგრამების მოცულობითა და ვადებში.

4. ბრძანება ამოქმედდეს გამოქვეყნებისთანავე.

ლ. ჭიპაშვილი

დანართი №1

რეზიდენტურის (დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების) პროგრამა

„შინაგანი მედიცინა“

 (საექიმო სპეციალობა)

თავი I

ზოგადი დებულებები

    მუხლი 1. ზოგადი განსაზღვრებები

1. შინაგანი მედიცინა – წარმოადგენს დამოუკიდებელ საექიმო სპეციალობას,,,შინაგანი მედიცინა“ მედიცინის ის განხრაა, რომელიც ორიენტირებულია მოზრდილებში შინაგანი ორგანოების დაავადებების დიაგნოსტიკასა და არაქირურგიულ მკურნალობაზე.

2. შინაგანი მედიცინის სპეციალისტი (ინტერნისტი) არის ინტეგრირებული ცოდნის მქონე ექიმი, რომელიც ორიენტირებულია მოზრდილთა ჯანმრთელობის პრობლემებზე და, რომელსაც გავლილი აქვს რეზიდენტურის სპეციალური კურსი,,შინაგან მედიცინაში”. აღნიშნული კურსის გავლის შემდეგ ინტერნისტი სრულად ფლობს მოზრდილებში შინაგანი ორგანოების დაავადებების დიაგნოზის, დიფერენციული დიაგნოზის, მკურნალობისა და პრევენციის საფუძვლებს. ინტერნისტი უნივერსალური ცოდნით შეიარაღებული სპეციალისტია, რომელიც მკურნალობს არა რომელიმე ცალკეული ორგანოს ან ორგანოთა სისტემის დაავადებას, არამედ პაციენტს მთლიანობაში. მისი კომპეტენციებია:

ა) ფლობდეს ყველანაირი პროფილის შინაგანი დაავადების ანამნეზის შეკრების ტექნიკას;

ბ) ფლობდეს კლინიკური გასინჯვის ყველა აღიარებულ ფიზიკურ მეთოდს;

გ) შეეძლოს კლინიკურ-ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული დიაგნოსტიკის თანამედროვე საშუალებების მონაცემთა კვალიფიცირებული ინტერპრეტაცია და ფლობდეს ელემენტარულ დიაგნოსტიკურ და სამკურნალო მანიპულაციებს;

დ) შეეძლოს მიღებულ მონაცემთა განზოგადება;

ე) შეეძლოს ყველა შინაგანი პათოლოგიის ბაზისური დიაგნოსტიკა;

ვ) შეეძლოს ეტიოლოგიურად და პათოგენეზურად გამართული კონსერვატიული მკურნალობის დანიშვნა;

ზ) შეეძლოს ყველა შინაგანი პათოლოგიის ადეკვატური მართვა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე როგორც დაავადების გამწვავების, ასევე რემისიის სტადიაში;

თ) შეეძლოს ყველა შინაგანი პათოლოგიის პრევენციული ღონისძიებების ადეკვატური წარმართვა;

ი) შეეძლოს რთულ შემთხვევებში, პაციენტის პროფილის მაქსიმალურად შესაძლებელი სიზუსტით განსაზღვრა და მივლინება ვიწრო პროფილის ექიმ-სპეციალისტთან დამატებითი დიაგნოსტიკური გამოკვლევისათვის და სპეციალიზებული არაინვაზიური ან ინვაზიური მკურნალობის ჩატარებისათვის;

კ) შეეძლოს აუცილებელი კომუნიკაციის დამყარება საშუალო მედპერსონალთან, სტუდენტებთან, ექიმებთან, პაციენტებთან და მათ ახლობლებთან.

3. შინაგანი მედიცინის ექიმ-სპეციალისტად მზადების სარეზიდენტო პროგრამა ეფუძნება:

ა) კლინიკური უნარ-ჩვევების დაუფლებას და დახელოვნებას;

შინაგანი მედიცინის ცოდნის გაღრმავებას, რაც ითვალისწინებს ყველა შინაგანი პათოლოგიის დიაგნოსტიკაში, პრევენციასა და მკურნალობის ძირითად მეთოდებში დახელოვნებას.

4. შინაგანი მედიცინის სარეზიდენტო პროგრამა შედგება მოდულებისაგან და გულისხმობს რეზიდენტის მიერ შინაგანი მედიცინის ყველა სუბსპეციალობის გავლას. მოდულები არის სასწავლო თემები, რომლებშიც მოცემულია მზადების მიზანი, ასათვისებელი საკითხებისა და უნარ-ჩვევების ჩამონათვალი, მზადების ფორმები, მეთოდები, ხანგრძლივობა და შეფასების კრიტერიუმები. როტაციის პრინციპი გულისხმობს ერთი მოდულის დასრულების შემდეგ მეორის შესწავლის დაწყებას, რაც მიღებულია კლინიკური საგნების სწავლების დროს.

    მუხლი 2. მიზანი და ამოცანები

1. სარეზიდენტო პროგრამა „შინაგან მედიცინაში“ განკუთვნილია უმაღლესი სამედიცინო განათლების დიპლომირებული სპეციალისტისათვის, რომელიც ფლობს საექიმო სპეციალობის მაძიებლის დამადასტურებელ მოწმობას და/ან სწავლობს რეზიდენტურაში სახელმწიფო დაფინანსებით.

2. პროგრამის მიზანია – საბაზისო სამედიცინო განათლების მქონე პირის შინაგანი მედიცინის კონკურენტუნარიან სპეციალისტად (ინტერნისტად) დახელოვნება და მომავალი დამოუკიდებელი საექიმო (ამბულატორიული, სტაციონარული) და სამეცნიერო საქმიანობისათვის სათანადო გამოცდილების შეძენა; ასევე, შინაგანი მედიცინის საფუძვლების მცოდნე რეზიდენტებისა და სპეციალობის მაძიებლების მომზადება სხვადასხვა სამედიცინო დისციპლინებში შემდგომი დახელოვნების მიზნით.

3. შინაგანი მედიცინის სარეზიდენტო პროგრამის დასრულებისას სპეციალისტის კომპეტენციებია:

ა) ამბულატორიული და სტაციონარული პაციენტის გასინჯვა და ავადმყოფობის დიაგნოსტიკა;

ბ) ყოველ კონკრეტულ შემთხვევაში დიაგნოსტიკური პროგრამის შემუშავება;

გ) მკურნალობის ძირითადი ტაქტიკის განსაზღვრა და შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღება;

დ) დაავადების პრევენციის ღონისძიებების დასახვა;

ე) ვიწრო სპეციალისტების დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის პროცესში ჩართვის შემთხვევაში მათი ოპტიმალური შერჩევა;

ვ) ქრონიკულ ან გაქრონიკებულ პაციენტთა ზოგადი მდგომარეობისა და მკურნალობის პროცესის მონიტორინგი (დღის სტაციონარი, ბინაზე პაციენტის დიაგნოსტიკა);

ზ) კლინიკურ-ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული დიაგნოსტიკის თანამედროვე საშუალებების მონაცემთა კვალიფიცირებული ინტერპრეტაცია და ფლობდეს ელემენტარულ დიაგნოსტიკურ და სამკურნალო მანიპულაციებს;

თ) მიღებულ მონაცემთა განზოგადება;

ი) ყველა შინაგანი პათოლოგიის ბაზისური დიაგნოსტიკა;

კ) ეტიოლოგიურად და პათოგენეზურად გამართული კონსერვატიული მკურნალობის დანიშვნა;

ლ) ყველა შინაგანი პათოლოგიის ადეკვატური მართვა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე როგორც დაავადების გამწვავების, ასევე რემისიის სტადიაში;

მ) ყველა შინაგანი პათოლოგიის პრევენციული ღონისძიებების ადეკვატური წარმართვა;

ნ) რთულ შემთხვევებში, პაციენტის პროფილის მაქსიმალურად შესაძლებელი სიზუსტით განსაზღვრა და მივლინება ვიწრო პროფილის ექიმ-სპეციალისტთან დამატებითი დიაგნოსტიკური გამოკვლევისათვის და სპეციალიზებული არაინვაზიური ან ინვაზიური მკურნალობის ჩატარებისათვის;

ო) აუცილებელი კომუნიკაციის დამყარება საშუალო მედპერსონალთან, სტუდენტებთან, ექიმებთან, პაციენტებთან და მათ ახლობლებთან.

4. შინაგანი მედიცინის სპეციალისტმა (ინტერნისტი) უნდა იცოდეს:

ა) საქართველოს კანონი,,ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ”;

ბ) საქართველოს კანონი,,საექიმო საქმიანობის შესახაბ”;

გ) საქართველოს კანონი,,პაციენტის უფლებების შესახებ”;

დ) ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობების საფუძვლები;

ე) ბიოეთიკის თანამედროვე პრინციპები.

5. შინაგანი მედიცინის სპეციალისტთა სამუშაო სფერო:

ა) ჯანდაცვის პირველადი რგოლის ამბულატორიული ტიპის დაწესებულებები;

ბ) ყველა სახის მრავალ- და მონოპროფილური საავადმყოფო;

გ) ყველა სახის მონოპროფილური დაწესებულება, კლინიკა, ფირმა, ჰოსპისი.

თავი II

შინაგანი მედიცინის სპეციალობის მოცულობა

    მუხლი 1

შინაგანი მედიცინის სპეციალობა მოიცავს ქვემოთ ჩამოთვლილი დაავადებების დიაგნოსტიკას, მკურნალობასა და პროფილაქტიკას:

1. ზოგადი თერაპია

ა) დიფერენციული დიაგნოზი ტემპერატურის მომატებისა და ცხელების დროს;

ბ) დიფერენციული დიაგნოზი პლევრული გამონაჟონის დროს;

გ) დიფერენციული დიაგნოზი რესპირატორული უკმარისობის დროს;

დ) დიფერენციული დიაგნოზი არტერიული ჰიპერტენზიის დროს;

ე) დიფერენციული დიაგნოზი არტერიული ჰიპოტენზიის დროს;

ვ) დიფერენციული დიაგნოზი გულ-მკერდში ტკივილის დროს;

ზ) დიფერენციული დიაგნოზი შეშუპების დროს;

თ) დიფერენციული დიაგნოზი ფილტვში ინფილტრაციის დროს;

ი) დიფერენციული დიაგნოზი სიყვითლის დროს;

კ) დიფერენციული დიაგნოზი ასციტის დროს;

ლ) დიფერენციული დიაგნოზი ჰეპატო-სპლენომეგალიის დროს;

მ) დიფეფენციული დიაგნოზი მუცლის არეში ტკივილის დროს;

ნ) დიფერენციული დიაგნოზი შარდის სინდრომის დროს;

ო) დიფერენციული დიაგნოზი ანემიების და ლიმფადენოპათიის დროს;

პ) დიფერენციული დიაგნოზი სახსროვანი სინდრომის დროს;

ჟ) დიფერენციული დიაგნოსტიკა ჰემორაგიული დიათეზების და სხვადასხვა ეტიოლოგიის სისხლდენების დროს;

რ) დიფერენციული დიაგნოსტიკა შეშუპებითი სინდრომისა და ასციტის დროს;

ს) დიფერენციული დიაგნოზი მჟავა-ტუტოვანი და წყალ-მარილოვანი დარღვევების დროს;

ტ) დიფერენციული დიაგნოზი გამონაყარის დროს;

უ) დიფერენციული დიაგნოზი ცნობიერების დარღვევის დროს.

2. ჰოსპიტალური მდგომარეობების (hospital-ecquired conditions) და მათი რისკ-ფაქტორების შეფასება და მართვა

ა) შარდის გამომყოფი ტრაქტის ნოზოკომიალური ინფექციები;

ბ) ნოზოკომიალური პნევმონია ასპირაციული პნევმონიის ჩათვლით;

გ) თრომბოემბოლიური დაავადებები;

დ) წყლულოვანი დეკუბიტუსი;

ე) ნაწლავთა გაუვალობა/შეკრულობა;

ვ) თირკმლის მწვავე უკმარისობა;

ზ) გულის შეგუბებითი უკმარისობა;

თ) ცნობიერების დარღვევები.

3. სტაციონარულ პაციენტებში შემდეგი სიმპტომების აღმოცენების მიზეზთა იდენტიფიკაცია:

ა) ტკივილი გულ-მკერდის არეში;

ბ) სუნთქვის გაძნელება, ტაქიპნოე;

გ) თავის ტკივილი;

დ) სხვადასხვა ხარისხით გამოხატული ცნობიერების დარღვევა (დელირიუმი, სტუპორი, კომა);

ე) მწვავედ აღმოცენებული აბდომინალგია;

ვ) ცხელება;

ზ) გამონაყარი;

თ) ქვემო კიდურების შეშუპება;

ი) ანორექსია, შეკრულობა, დიარეა, გულისრევა/ღებინება;

კ) ხველა;

ლ) სახსრის შეშუპება.

4. გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები

ა) კორონარული სისხლძარღვების დაავადება;

გ) კარდიომიოპათია;

დ) არიტმიები;

ე) პერიკარდიუმის დაავადებები;

ვ) ენდოკარდიტები;

ზ) ფილტვისმიერი გული და ფილტვისმიერი ჰიპერტენზია;

თ) გულის სარქვლოვანი პათოლოგია;

ი) გულის უკმარისობა.

5. სასუნთი სისტემის დაავადებები

ა) სასუნქი სისტემის ანთებითი დაავადებები (ჰოსპიტალური და არაჰოსპიტალური პნევმონია, ასპირაციული პნევმონია);

ბ) სასუნთქი სისტემის დაჩირქებითი დაავადებები (ფილტვის აბსცესი და განგრენა);

გ) ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებები;

დ) ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებები;

ე) სასუნქი სისტემის პროფესიული დაავადებები;

ვ) ფილტვების და მკერდშიდა ლიმფური კვანძების სარკოიდოზი;

ზ) იდიოპათიური მაფიბროზირებელი ალვეოლიტი;

თ) ფილტვების დაზიანება შემაერთებელი ქსოვილის დიფუზური დაავადებების დროს;

ი) სისხლის მიმოქცევის მცირე წრის დარღვევებთან და ფილტვების სისხლძარღვთა შეძენის დროს;

კ) დაზიანებებთან დაკავშირებული პათოლოგიური მდგომარეობები (ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლირუი დაავადება, მცირე წრის პირველადი ჰიპერტენზია, ქრონიკული ფილტვისმიერი გული);

ლ) ფილტვებისა და შუასაყარის სიმსივნეები;

მ) პლევრის დაზიანებით მიმდინარე დაავადებები

6. კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები

ა) საყლაპავის დაავადებები (ეზოფაგიტი, საყლაპავის ქიმიური დამწვრობა და სტრიქტურა, კარდიის აქალაზია, საყლაპავის დივერტიკული და თიაქარი, საყლაპავის ინფექციური დაავადებები, საყლაპავის რუპტურა, საყლაპავის კიბო);

ბ) კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადებები (გასტრიტები, პეპტიკური წყლული);

გ) პანკრეასის დაავადებები (ქრონიკული და მწვავე პანკრეატიტი);

დ) მალაბსორბციის სინდრომი (ცელიაკია, უიპლის დაავადება, ნაშირწყლების აუტანლობა, ტროპიკული სპრუ, ნაწლავური ლიმფანგიექტაზია);

ე) ნაწლავის ქრონიკული ანთებითი დაავადებები (კრონის დაავადება, წყლულოვანი კოლიტი);

ვ) ნაწლავის ფუნქციური დარღვევები (გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი, მეტეორიზმი);

ზ) ანორექტალური მიდამოს პათოლოგია (ბუასილი, უკანა ხვრელის ნაპრალი, ანორექტალური აბსცესი და ფისტულა, პარაპროქტიტი)

თ) ღვიძლის ცხიმოვანი გადაგვარება;

ი) ღვიძლის ალკოჰოლური დაზიანება;

კ) ღვიძლის ფიბროზი და ციროზი;

ლ) ჰეტატიტები (მწვავე და ქრონიკული);

მ) ღვიძლის ქრონიკული დაავადებები (პირველადი მასკლეროზირებადი ქოლანგიტი, ალფა-ანტიტრიფსინის დეფიციტი, პირველადი ბილიარული ციროზი);

ნ) ღვიძლის მედიკამენტური დაზიანება;

ო) ღვიძლის პოსტოპერაციული დისფუნქცია;

პ) ღვიძლის გრანულომები;

ჟ) ჰეპატო-ვასკულური დაავადებები (ბად-კიარის სინდრომი, ღვიძლის ვენების დაზიანება, კარის ვენის დაზიანება, ღვიძლის არტერიის დაზიანება);

რ) ჰეპატო-ვასკულური დაავადებები შემართებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებების დროს;

ს) ნაღვლის ბუშტის დაავადებები (ნაღველ-კენჭოვანი დაავადებები, მწვავე და ქრონიკული ქოლეცისტიტები, ქოლედოქოლითიაზი, სანაღვლე გზების დისკინეზიური დაავადებები, დივერტიკული)

7. თირკმლის დაავადებები

ა) გლომერულოპათიები;

ბ) თირკმლის დაზიანება შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებების დროს;

გ) თირკმლის დაზიანება ტუმორული და ლიმფოპ როლიფერაციული დაავადებების დროს;

დ) წყლისა და ელექტროლიტური ბალანსის დარღვევები;

ე) მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის დარღვევები;

ვ) თირკმლის თანდაყოლილი დაავადებები;

ზ) საშარდე გზების ინფექციები;

თ) ნეფროლითიაზი;

ი) ინტერსტიციული ნეფროპათიები;

კ) თირკმლის დაავადებები ორსულობის დროს;

ლ) არტერიული ჰიპერტენზია;

მ) თირკმლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა.

8. რევმატოლოგიური დაავადებები

ა) შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებები (სისტემური წითელი მგლურა, სისტემური სკლეროდერმია, დერმატომიოზიტი, შეგრენის დაავადება, შემაერთებელი ქსოვილის შერეული დაავადებები, რევმატული პოლიმიალგია, მორეციდივე პოლიქონდრიტი ტიტცეს სინდრომის ჩათვლით);

ბ) სისტემური ვასკულიტები (კვანძოვანი პერიარტერიიტი, გრანულომური არტერიიტები – ვეგენერის გრანულომატოზი, გიგანტურუჯრედოვანი ტემპორალური არტერიიტი; არასპეციფიკური აორტოარტერიიტი, ჰიპერერგული ანგიიტი, ჰემორაგიული ვასკულიტი, გუდპასჩერის სინდრომი, შერეული კრიოგლოგულინემია, მაობლიტირებელი თრომბაგნიიტი, ბეხჩეტის სინდრომი, კავასაკის სინდრომი;

გ) რევმატოიდული ართრიტი (სეროდადებითი და სერონეგატიური პოლიართრიტი, რევმატოიდული ართრიტი სისტემური გამოვლინებებით, ფელტის სინდრომი);

დ) იუვენილური ართრიტი (იუვენილური რევმატოიდული ართრიტი – სტილის სინდრომი, იუვენილური ქრონიკული ართრიტი);

ე) მაანკილოზირებადი სპონდილოართრიტი – ბეხტერევის დაავადება;

ვ) სპონდილოართრიტთან შერწყმული ართრიტები (ფსორიაზული ართრიტი, რეიტერის დაავადება, ნაწლავების ქრონიკულ არასპეციფიკურ დაავადებებთან ასოცირებული ართრიტები);

ზ) ინფექციურ დაავადებებთან ასოცირებული ართრიტები;

თ) მიკროკრისტალური ართრიტები (პოდაგრა, პსევდოპოდაგრა, ქონდროკალცინოზი);

ი) ოსტეორართროზები;

კ) სახსარგარეშე რბილი ქსოვილების დაავადებები.

9. ენდოკრინული დაავადებები

ა) შაქრიანი დიაბეტი;

ბ) ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები;

გ) ლიპიდური ცვლის დაავადებები – დისლიპიდემია;

დ) არტერიული ჰიპერტენზია;

ე) ძვლის მეტაბოლური დაავადებები;

ვ) თირკმელზედა ჯირკვლის დაავადებები;

ზ) ჰიპოფიზის დაავადებები, ჰიპონატრემიისა და SIADH-ის მიზეზებისა და მართვის ცოდნა;

თ) სასქესო ჯირკვლების დისფუნქცია;

ი) კალციუმის დაავადებები.

10. ინფექციური დაავადებები

ა) ფებრილური ნეიტროპენია;

ბ) ნოზოკომიალური და არაჰოსპიტალური პნევმონიები;

გ) ცელულიტი;

დ) ჭრილობებთან ასოცირებული ქრონიკული ინფექცია;

ე) ენდოკარდიტი;

ვ) ორგანის ტრანსპლანტაციის შემდგომი ინფექციები;

ზ) მკურნალობის მიმართ რეზისტენტული ინფექციები ( MRSA AND VRE);

თ) სეფსისი;

ი) მენინგიტი;

კ) FUO;

ლ) ინფექციური პათოლოგიის დიაგნოსტიკის საფუძვლების ცოდნა;

მ) დუნედ მიმდინარე ინფექციური დაავადებების თავისებურებების ათვისება.

11. ნერვული დაავადებები

ა) თავის ტკივილი, დიაგნოსტიკა, დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა;

ბ) კუნთების სისუსტე (მიასთანია), დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა;

გ) სხვადასხვა ხარისხის ცნობიერების მწვავე დარღვევები (სტუპორი, სოპორი, კომა) აღნიშნულ სინდრომთან ასოცირებული დაავადებების დიფერენციული დიაგნოზი და მდგომარეობის მართვა;

დ) ალკოჰოლური აბსტინენცია;

ე) კრუნჩხვითი განტვირთვები, დიაგნოსტიკა, მართვა;

ვ) თავის ტვინის სისხლძარღვთა დაავადებები ( თავის ტვინის სისხლის მიმოქცევის

იშემიური მოშლა, ჰემორაგიული ინსულტი);

ზ) ზურგის ტვინის კომპრესია, დიაგნოსტიკა, მართვა;

თ) ქალა-ტვინის ტრავმები;

ი) ქალაშიდა წნევის მომატება;

კ) ძილის დარღვევები.

12. ფსიქიატრიული დაავადებები

ა) ნევროზული მდგომარეობების და ვეგეტატიური აშლილობების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

13. სისხლის დაავადებები

ა) თანდაყოლილი და შეძენილი ანემიების დიაგნოსტიკა და მართვის თანამედროვე პრინციპები;

ბ) ონკოჰემატოლოგია: ლეიკემიების და ლიმფომების დიფერენციული დიაგნოსტიკა და ქიმიოთერაპიის საფუძვლები;

გ) ლეიკემოიდური რეაქციები;

დ) ჰემოსტაზის დარღვევები – თრომბოზები და ჰემორაგიები;

ე) თერაპიული ტრანსფუზიოლოგია.

14. კრიტიკული მედიცინა

ა) ნერვული სისტემის პათოლოგიასთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები ( ტვინის სიკვდილი, ქრონიკული ვეგეტატიური მდგომარეობები, აპალიური კომა, ტვინის შეშუპება, ტვინის ღეროს დისლოკაციური სინდრომი და ჩაჭედვის ფენომენი, ბულბულრი დამბლა, ჰიპერთერმიული და ჰიპოთერმიული სინდრომი, ეპილეფსიური სტატუსი, ძილის აპნოეს სინდრომი, კომატოზური მდგომარეობები, ტვინის ინფარქტი, ჰემორაგიული ინსულტი, ცერებრულ სისხლძარღვთა თრომბოზი, ბაქტერიული, ვირუსული და მიკობაქტერიული მენინგიტის, ენცეფალიტი/ ენცეფალოპათია, ნევრ- კუნთოვანი დაავადებები – ჟულიან- ბარის სინდრომი, მიასთენია გარავის, პოლინეიროპათია, პარანეოპლაზური სინდრომი, ზურგის ტვინის ტრავმული დაზიენება და ნერვული სისტემის სხვა დაავადებებთან ასოცირებული მდგომარეობები);

ბ) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებებით განპირობებული კრიტიკული მდგომარეობები: კორონარული არტერიის დაავადება, მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი, ვირუსული მიოკარდიტი და კარდიომიოპათია, ფილტვების კარდიოგენული შეშუპება, ფილტვისმიერი გული, არითმია, გულის მანკები, ენდოკარდიტი ( ბაქტერიული, ფუნგალური), არტერიული ჰიპერტენზია, სხვადასხვა გენესის პერიკარდიტი და გამონაჟონი პერიკარდიუმის ღრუში, აორტის განშრევებადი ანევრიზმა, პერიფერიულ სისხლძარღვთა დაავადება და პერიფერიული არტერიის მწვავე ოკლუზია;

გ) სასუნთქი სისტემის დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: ასთმა, მწვავე და ქრონიკული ასპირაცია, ალვეოლური ჰემორაგიული სინდრომი, ატელექტაზი, ბეხჩეტის დაავადება, ბრონქოექტაზია, ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება, სისტემური ვასკულიტები, ემპიემა, ჰემოპტისი, ფილტვის ინტერსიციული დაავადებები, ფილტვის კიბო, ფილტვის მეტასტაზური სიმსივნე, პნევმონია, სხვადასხვა გენესის პლევრალური გამონაჟონი, ფილტვის აბსცესი, ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია, ფილტვის განგრენა, სხვადასხვა მიზეზით განპრობებული ფულმონალური ჰიპერტენზია, სხვადასხვა მიზეზით განპირობებული ზედა სასუნთქი გზების ობსტრუქცია. თრაქეისტომის ჩვენებები, პროცედურის შესწავლა;

დ) კანისა და რბილი ქსოვილების დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: ცელულიტი, დამწვრობა და ინფექცია, დეკუბიტუს და კანის სხვა ტიპის წყლულოვანი დაზიანება ( დიაბეტი, ვენოზური სტაზი, სისხლძარღოვანი უკმარისობა), მიონეკროზი, გამონაყარი, ვასკულიტი, ჭრილობის ინფექცია;

ე) კუჭ- ნაწლავის ტრაქტის დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: სხვადასხვა მიზეზით განპირობებული ზედა და ქვედა გასტროინტერსტინალური სისხლდენა, ჰეპატიტი ( ვირუსული, ტოქსიური, აუტოიმუნური), ღვიძლის ციროზი, ღვიძლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა, აცეტამინოფენის დოზის გადაჭარბება, დიარეა, კრონის დაავადება, წყლულოვანი კოლიტი, პანკრეატიტი, ქოლეცისტიტი ( კალკულოზური და აკალკულოზური), აპენდიციტი, ნაწლავთა ადინამიური გაუვალობა, წვრილი ნაწლავების ობსტრუქცია, ნაწლავთა ინფექცია;

ვ) ენდოკრინულ დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: დიაბეტური კეტოაციდოზი, ჰიპეროსმოლარული არაკეტოაციდოზური კომა, თირეოტოქსიკოზი, მიქსედემური კომა, ჰიპოთირეოზი, ადისონის კრიზი, უშაქრო დიაბეტი, SIADH;

ზ) თირკმლის დაავადებებთან და ელექტროლიტურ დისბალანსთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: თირკმლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა, ATN, გლომერულონეფრიტი, ინტერსტიციული ნეფრიტი, ობსტრუქციული ნეფროპათია, RTA, ფულმორენალური სინდრომი, MODS; ანიონური და არაანიონური ჩავარდნა, მეტაბოლური აციდოზი, ნატრიუმის, კალიუმის, მს აგნიუმის, კალციუმის და ფოსფორის ცვლის დარღვევები. ჰემოდიალიზი, ულტრაფილტრაცია, CAVH და CAVH-D;

თ) ჰემატოლოგიურ დაავადებებთან და ჰემოსტაზის დარღვევებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: სვადასხვა გენეზის ანემიები, ჰემოლიზური ანემია, დიკ სინდრომი, ჰემოფილია, ჰიპერკოაგულაციური მდგომარეობა, სხვადასხვა გენეზის თრომბოციტოპენია, თრომბოციტოპენიური პურპურა, იმუნური თრომბოციტოპენიური პურპურა, სხვადასხვა გენეზის ლეიკოპენია, ლიმფომები (ჰოდჯკინის და არა-ჰოდჯკინის);

ი) ინფექციურ დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: პულმონური და ექსტრაპულმონური ინფექციები, ენდოკარდიტი, რიკეტსიული ინფექცია, HIV და ასოცირებული ინფექციები.

15. ყელ-ყურ-ცხვირის დაავადებები

16. თვალის დაავადებები

ა) თვალის ჰიპერემია (კონიუქტივიტი, ბაქტერიული, ალერგიული, მედიკამენტური, რქოვანას დაზიანება);

ბ) რქოვანას წყლულოვანი დაზიანება;

გ) თვალისა და ქუთუთოების გარეგანი დაზიანება (ბლეფიტი, კერატოპათია);

დ) თვალის ტრავმა;

ე) გლაუკომა;

ვ) თვალის დაზიანება შაქრიანი დიაბეტის დროს;

ზ) თვალის დაზიანება იმუნოდეფიციტის დროს (კანდიდოზური, ციტომეგალოვირუსული და სხვა ინფექციებთან ასოცირებული რეტინიტის);

თ) მხედველობის ნერვის შეშუპება.

17. ტოქსიკოლოგია

ა) ანტიქოლინერგული სინდრომი;

ბ) მეტაბოლური აციდოზი ინიონური ინტერვალის გაზრდით;

გ) ნარკოტიკული ინტოქსიკაციის სინდრომი;

დ) შეძენილი ჰემოგლობინოპათიები;

ე) სალიცილიზმი;

ვ) სიმპათომიმეტური სინდრომი;

ზ) ქოლინერგული სინდრომი;

თ) ციანიდებით მოწამვლის სინდრომი;

ი) ექსტრაპირამიდული სინდრომი.

18. ალერგოლოგია/იმუნოლოგია

ა) ალერგიული და არაალერგიული ასთმის, ალერგიული და არაალერგიული რინიტის, მწვავე და ქრონიკული ურტიკარიის, ანაფილაქსიის, შუა ყურის მწვავე და ქრონიკული ანთების, მწვავე და ქრონიკული სინუსიტის, კონტაქტური დერმატიტის დიაგნოზი და მკურნალობა;

ბ) ალერგიული, არაალერგიული და იმუნურ დაავადებათა პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები და ამ დაავადებათა მართვის ფარმაკოლოგიური პრინციპები;

გ) ადრეული და დაგვიანებული ალერგიული რეაქციების პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები, ბრონქიალური და ნაზალური ჰიპერეაქცია, ეოზინოფილების და ლიმფოციტების როლი ალერგიული რეაქციის განვითაებაში;

დ) იმ პაციენტების სკრინინგი, რომლებიც ალერგოლოგის შემდგომ კონსულტაციას საჭიროებენ; კანის სინჯის მნიშვნელობა ალერგიული დაავადებების დიაგნოზში;

კრიტიკული მდგომარეობები ალერგოლოგიაში დიაგნოსტირება და მართვა (ასთმური შეტევა და სტატუსი, მწვავე ჭინჭრის ციება და კვინკეს შეშუპება, ანაფილაქსიური და ანაფილაქტოიდური შოკი, შრატისმიერი დაავადება და შრატისმიერი დაავადების მსგავსი სინდრომი)

19. ნერვული დაავადებები

ა) თავის ტკივილი, დიაგნოსტიკა, დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა;

ბ) კუნთების სისუსტე (მიასთანია), დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა;

სხვადასხვა ხარისხის ცნობიერების მწვავე დარღვევები (სტუპორი, სოპორი, კომა) აღნიშნულ სინდრომთან ასოცირებული დაავადებების დიფერენციული დიაგნოზი და მდგომარეობის მართვა;

გ) ალკოჰოლური აბსტინენცია;

დ) კრუნჩხვითი განტვირთვები, დიაგნოსტიკა, მართვა;

ე) თავის ტვინის სისხლძარღვთა დაავადებები (თავის ტვინის სისხლის მიმოქცევის იშემიური მოშლა, ჰემორაგიული ინსულტი);

ვ) ზურგის ტვინის კომპრესია, დიაგნოსტიკა, მართვა;

ზ) ქ ალა-ტვინის ტრავმები;

თ) ქალაშიდა წნევის მომატება;

ი) ძილის დარღვევები.

20. კანის დაავადებები

21. ფტიზიატრია

    მუხლი 2. იმ ლაბორატორიულ-ინსტრუმენტული გამოკვლევების ჩამონათვალი, რომელთა შედეგების ინტერპრეტაცია და კლინიკური შეფასება უნდა შეეძლოს შინაგანი მედიცინის სპეციალისტს

1. კლინიკურ-დიაგნოსტიკური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

2. ბიოქიმიური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

3. იმუნოლოგიუი კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

4. მორფოლოგიური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

5. სისხლის საერთო ანალიზის ინტერპრეტაცია;

6. სისხლის ბიოქიმიური გამოკვლევის ინტერპრეტაცია;

7. სისხლის იმუნოლოგიური და ბაქტერიული კლევის ინტერპრეტაცია;

8. სისხლის სეროლოგიური კვლევის ინტერპრეტაცია;

9. ჰემოსტაზიოგრამის ინტერპრეტაცია;

10. არტერიული სისხლის გაზების და მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

11. სისხლში ჰორმონული სტატუსის ინტერპრეტაცია;

12. შარდის საერთო ანალიზი;

13. შარდის ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევის ინტერპრეტაცია;

14. ნახველის მიკროსკოპული (ციტოლოგიური) და ბაქტერიოლოგიური მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

15. პლევრის პუნქტატის ციტოლოგიური, ბიოქიმიური მაჩვენებლების ინტეპრეტაცია;

16. გარეგანი სუნთქვის ფუნქციის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

17. ელექტროკარდიოგრამის შეფასება და ინტერპრეტაცია;

18. ექოკარდიოგრაფიული გამოკლვევის ინტერპრეტაცია;

19. ჰოლტერ-მონიტორირების ინტერპრეტაცია;

20. გულის ელექტროფიზიოლოგიური გამოკვლევის ინტერპრეტაცია;

21. კორონარული ანგიოგრაფიის ინტერპრეტაცია;

22. ტრანსეზოფაგური ექოკარდიოსკოპიის ინტერპრეტაცია;

23. დატვირთვის ტესტების ინტერპრეტაცია;

24. ფილტვების რენტგენოლოგიური გამოკლვევის ინტერპრეტაცია;

25. ფილტვების კომპუტერული ტომოგრაფიის ინტერპრეტაცია;

26. ბრონქოსკოპიის ინტერპრეტაცია;

27. კუჭის წვენის ლაბორატორიული კვლევის მონაცემების ინტერპრეტაცია;

28. დუოდენური ზონდაჟის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

29. განავლის მიკრობიოლოგიური და ციტოლოგიური ინტეპრეტაცია;

30. კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის რენტგენოლოგიური, ულტრაბგერითი და ენდოსკოპიური გამოკვლევების იტნერპრეტაცია;

31. კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ბიოფსიური კვლევის ინტერპრეტაცია;

32. ღვიძლის ფუნქციური მდგომარეობის ლაბორატორიული მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

33. ღვიძლის და სანაღვლე გზების ულტრასონოგრაფიული, კომპუტერულ- ტომოგრაფიული და ბიოფსიური კვლევის ინტერპრეტაცია;

34. შარდის გამომყოფი სისტემის რენტგენოლოგიური, რადიოიზოტოპური, ულტრასონოგრაფიული, კომპუტერულ-ტომოგრაფიული და ბიოფსიური კვლევის ინტერპრეტაცია;

35. სინოვიალური სითხის ლაბორატორიული კვლევის ინტერპრეტაცია;

36. სახსრების რენტგენოლოგიური და ულტრასონოგრაფიული კვლევის ინტერპრეტაცია;

37. ფარისებრი ჯირკვლის ულტრასონოგრაფიული მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

38. ძვლის ტვინის და ლიმფური ჯირკლვების მორფოლოგიური შეფასება.

    მუხლი 3. შინაგანი მედიცინის სპეციალისტის აუცილებელი პრაქტიკული უნარ-ჩვევები (დიაგნოსტიკური და სამკურნალო მანიპულაციები)

1. პაციენტის გასინჯვა: ანამნეზის შეგროვება, სუბიექტური და ობიექტური მონაცემების შეფასება, კლინიკურ-ლაბორატორიული გამოკვლევების რაციონალური და მიზნობრივი დანიშვნა;

2. კუნთებში, ვენაში, კანქვეშ ინექციები;

3. მაგისტრალური ვენების კათეტერიზება;

4. არტერიების პუნქცია და კათეტერიზება;

5. სარეანიმაციო ღონისძიებების ჩატარება: ფილტვის ხელოვნური ვენტილაცია, გულის არაპირდაპირი მასაჟი, გულის ელექტრული სტიმულაცია, ელექტრული დეფიბრილაცია, კარდიოვერსია, ტრაქეის ინტუბაცია;

6. სამკურნალო და სადიაგნოზო თორაკოცენტეზის, პარაცენტეზის და სხვა სახის პუნქციების ჩატარება;

7. პერიკარდიუმის ღრუს პუნქცია და კათეტერიზება;

8. ელექტროკარდიოგრამის გადაღება და მისი დამოუკიდებელი ინტერპრეტაცია;

9. ექოკარდიოგრაფიული მონაცემების ინტერპრეტაცია;

10. მუცლის ღრუს ორგანოთა სონოგრაფიული მონაცემების ინტერპრეტაცია;

11. ელექტრული კარდიოვერსია;

12. ნაზოგასტრალური ზონდის ჩადგმა;

13. ზონდით კვება;

14. პარენტერალური და შერეული კვება;

15. ჰემოსორბციისა და პლაზმაფერეზის ჩვენებების განსაზღვრა და ტექნიკა;

16. რინოსკოპია, ოტოსკოპია, ლარინგოსკოპია;

17. ცვირის წინა და უკანა ტამპონადა სისხლდენის დროს;

18. ოფთალმოსკოპია;

19. პირველადი სასწრაფო დახმარება თვალის ტრავმის, ჭრილობების, დამწვრობის დროს;

20. შარდის ბუშტის კათეტერიზება;

21. ფიზიოლოგიური მშობიარობის მიღება;

22. სისხლდენის შეჩერების დროებითი მეთოდები;

23. მოტეხილობების დროებითი იმობილიზაცია;

24. ტრანსფუზიული თერაპიის ჩვენებების განსაზღვრა და ტექნიკა.

    მუხლი 4. იმ დაავადებების და პათოლოგიური მდგომარეობების ჩამონათვალი, რომელთა პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა, პირველადი დახმარება და მკურნალობა უნდა შეეძლოს შინაგანი მედიცინის სპეციალისტს:

1. ჰიპერტენზიული კრიზი;

2. მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი;

3. გულის რიტმისა და გამტარებლობის მწვავე მოშლა;

4. გულის მწვავე უკმარისობა;

5. სუნთქვის მწვავე უკმარისობა;

6. ბრონქული ასთმა;

7. ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია;

8. მოზრდილთა რესპირატორული დისტრეს სინდრომი;

9. თირკმლის მწვავე უკმარისობა;

10. თირკმლის კოლიკა;

11. შოკი (კარდიოგენული, ენდოტოქსიური, ანაფილაქსიური, ჰიპოვოლემიური, ენდოტოქსიური, ჰემოტრანსფუზიული, ტრავმული);

12. მჟავე-ტუტოვანი წონასწორობის დარღვევები;

13. წყალ-მარილოვანი წონასწორობის დარღვევები;

14. ჰემოსტაზური დარღვევები;

15. გულისრევა, ღებინება, დიარეა;

16. ტუმორ-ლიზისის სინდრომი.

თავი III

 სწავლების/შეფასების მეთოდები

მუხლი №1

უნარ-ჩვევების შეფასების სისტემა, რასაც უნდა ფლობდეს შინაგანი მედიცინის სპეციალისტი ასახულია ცხრილში № 1

ცხრილი №1

  შეფასების ფურცელი

 

როტაცია

რეზიდენტი

როტაციის პერიოდი

კლინიკური ბაზა

სპეციალობა

1. შეფასების სისტემა

 

 

	100 96	92 89	85 81	77 73	68 61
N/A	განსაკუთრებული	საუკეთესო	კარგი	დამაკმაყოფილებელი	არადამაკმ.
2.პროფესიული ცოდნა ასახავს სამედიცინო ცოდნის ეფექტურ გამოყენებას პაციენტის მკურნალობის დროს და აფასებს კონსულტაციებით ან/და შესაბამისი ლიტერატურის დამუშავებით მიღებულ ცოდნას	O O	O O O	O O O	O O	O
3. ანამნეზის შეკრება:           ასახავს ანამნეზის სრულყოფილ შეკრებას და ინფორმაციის მიღებას (მათ შორის ფსიქიატრიულ პაციენტებში)	O O	O O O	O O O	O O	O
4. ფიზიკალური გასინჯვა და დოკუმენტაცია გულისხმობს სრულყოფილ ფიზიკალურ გამოკვლევას და ლოგიკური და შინაარსიანი დოკუმენტაციის წარმოდგენას მენტალური სტატუსის გათვალისწინებით	O O	O O O	O O O	O O	O
5. დიაგნოზი:                  ლოგიკური დიფერენციალური დიაგნოზის ჩამოყალიბება კლინიკური და ლაბორატორიული მონაცემების სინთეზის საშუალებით.	O O	O O O	O O O	O O	O
6. მკურნალობის სქემა:      დაიწეროს ადეკვატური და სრულყოფილი მკურნალობის სქემა	O O	O O O	O O O	O O	O
7. უნარ-ჩვევები და პროცედურები:          სწორად და კორექტულად ასრულებს მანიპულაციებს.	O O	O O O	O O O	O O	O
8. შემთხვევების პრეზენტაციის უნარი:         კლინიკური შემთხვევის ლოგიკური და სრულყოფილი წარმოჩენალ	O O	O O O	O O O	O O	O
9. მოტივაცია და პროფესიონალიზმი:	O O	O O O	O O O	O O	O
10. კომუნიკაბელობა და ურთიერთობები:      პროფესიული და ყოფითი ურთიერთობის უნარი (თანამშრომლებთან, პაციენტებთან და პაციენტის პატრონებთან)	O O	O O O	O O O	O O	O
11. პროფესიული მუშაობის საბოლოო შეფასება:	O O	O O O	O O O	O O	O

 

12. ობიექტურად სტრუქტურირებული კლინიკური გამოცდა (OSCE)

                                                                                                                                                                    

 

13. სფერო, რომელიც საჭიროებს დახვეწას:                                                                                             

 

14. კომენტარები                                                                                                                                                

                                                                                 თარიღი

ხელმძღვანელი ––––––––––––––––––––––––––       –––––––––––––––––––––––––––

                                        სახელი, გვარი                                    ხელმოწერა

 

რეზიდენტი ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

                                   სახელი, გვარი                                                                       ხელმოწერა

თავი IV

პროგრამის ხანგრძლივობა, მზადების მეთოდური უზრუნველყოფისა და ორგანიზაციის წესი

    მუხლი 1. პროგრამის ხანგრძლივობა

1.,,შინაგანი მედიცინის” რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა სამი წელია.

2. პროფესიული მზადების I წლის მიზანია ექიმის და პაციენტის ურთიერთობების ეთიკური და სამართლებრივი, დაავადებათა ეპიდემიოლოგიის და მტკიცებულებითი მედიცინის საფუძვლების შესწავლა; შინაგანი მედიცინის და მისი მომიჯნავე სპეციალობების (ზოგადი თერაპია, ინტენსიური და ზოგადი კარდიოლოგია), დიაგნოსტიკის, მართვისა და მათთან ასოცირებული პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისება; აგრეთვე, მომიჯნავე და ზოგიერთი სხვა სპეციალობის (ყელ-ყურ-ცხვირის, თვალის მედიცინა, ფსიქიატრია, ტოქსიკოლოგია, მეან-გინეკოლოგია) საფუძვლების დაუფლება.

3. პროფესიული მზადების II წლის მიზანი: შინაგანი მედიცინის მომიჯნავე სპეციალობების (სასუნქი, კუჭ-ნაწლავის, ღვიძლის, საშარდე გზების სისტემების დაავადებები, რევმატოლოგია, ალერგოლოგია) დიაგნოსტიკის, მართვისა და მათთან ასოცირებული პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისება; აგრეთვე, ზოგიერთი სხვა სპეციალობის (ნევროლოგია, ონკოლოგია) საფუძვლების დაუფლება.

4. პროფესიული მზადების III წლის მიზანი: შინაგანი მედიცინის მომიჯნავე სპეციალობების და, ასევე, სხვა სპეციალობის (ენდოკრინოლოგია, ჰემატოლოგია, ინფექციური, ფტიზიატრია, პროფესიული დაავადებები) დიაგნოსტიკის, მართვისა და მათთან ასოცირებული პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისება; აგრეთვე, ზოგიერთი მომიჯნავე და სხვა სპეციალობების (სამედიცინო რეაბილიტაცია, დერმატოლოგია, ლაბორატორიული საქმე, ქირურგია) საფუძვლების დაუფლება.

    მუხლი 2. მზადების მეთოდური უზრუნველყოფისა და ორგანიზაციის წესი

1. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება წარიმართება საქართველოს კანონების – „საექიმო საქმიანობის შესახებ“,,,ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ” შესაბამისად.

2. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება ხორციელდება დიპლომისშემდგომი განათლებისა (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს მიერ აკრედიტებული რეზიდენტურის პროგრამებით საექიმო სპეციალობათა ნუსხის შესაბამისად.

3. რეზიდენტურაში პროფესიულ მზადებას სრულად აფინანსებს სახელმწიფო (სტომატოლოგიურ სპეციალობებში დასაშვებია კერძო დაფინანსება), სამინისტროს სპეციალური სახელმწიფო პროგრამის – „დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების სახელმწიფო პროგრამის “ ფარგლებში . ამავე დროს, არსებობს რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი განათლება (პროფესიული მზადება), რომელიც გულისხმობს სარეზიდენტო პროგრამის ყველა მოდულის გავლას ცალკეული მოდულისა და მთლიანად პროგრამის ხანგრძლივობის ზუსტად განსაზღვრის გარეშე და ფინანსდება კერძო პირის მიერ მოძიებული სახსრებით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

4. რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესი განისაზღვრება შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის ბრძანებით:,,ერთიანი დიპლომისშემდგომი საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩატარების წესისა და რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესის დამტკიცების შესახებ” (№295/ნ; 3.11.2006), ხოლო რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი მზადების წესი: „რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ (№135/ნ; 18.04.2007)

5. რეზიდენტურის პროგრამის განხორციელება მიმდინარეობს საუნივერსიტეტო კლინიკებსა და იმ სამედიცინო დაწესებულებებში, რომელთაც მიღებული აქვთ აკრედიტაცია კანონმდებლობით დადგენილი წესით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

6. რეზიდენტურის კურსის დასრულების შემდეგ გაიცემა სახელმწიფო მოწმობა.

7. რეზიდენტურის პროგრამის ხარისხის უზრუნველყოფაზე პასუხისმგებელნი არიან: რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორი, პროგრამის დირექტორატი, ლოკალური ხელმძღვანელები, რეზიდენტები, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

8. პროგრამის დირექტორი:

ა.ადგენს მისაღები გამოცდის პროგრამას და მონაწილეობს რეზიდენტურაში მიღების პროცესში;

ბ.კოორდინაციას უწევს სპეციალობის აღწერილობის საფუძველზე შედგენილ დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების (რეზიდენტურის) აკრედიტებულ პროგრამის განხორციელებას;

გ.ადგენს რეზიდენტის ინდივიდუალურ გეგმა-გრაფიკს სამედიცინო დაწესებულების და ლოკალური ხელმძღვანელის მითითებით და განსაზღვრავს რამდენ რეზიდენტს შეიძლება ზედამხედველობდეს ერთი ლოკალური ხელმძღვანელი;

დ.კონტროლს უწევს რეზიდენტის მიერ შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობასა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობას წინასწარ დადგენილი ინდიდვიდუალური გრაფიკის მიხედვით;

ე.დირექტორატის წევრებთან ერთად დადგენილი წესის მიხედვით ყოველწლიურად აფასებს რეზიდენტის მუშაობას და აბარებს ანგარიშს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს;

ვ.ყოველწლიური შეფასების შედეგების გათვალისწინებით რეზიდენტს აძლევს რეკომენდაციას პროგრამის გაგრძელების შესახებ;

ზ.რეზიდენტის საქმიანობის არადამაკმაყოფილებელი წლიური შეფასებისას, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს წარუდგენს დასაბუთებულ მოხსენებით ბარათს გარიცხვის შესახებ;

თ.რეზიდენტურის კურსის წარმატებული დასრულების შემდეგ ატარებს რეზიდენტის შემაჯამებელ ატესტაციას და აძლევს რეკომენდაციას დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს კურსის გავლის დამადასტურებელი სახელმწიფო მოწმობის გაცემის შესახებ.

ი.პროგრამის დირექტორი ზედამხედველობას უწევს და აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელების საქმიანობას.

9. პროგრამის დირექტორატის წევრები:

ა.მონაწილეობენ რეზიდენტების შერჩევის პროცესში;

 ბ.პროგრამის დირექტორთან ერთად ყოველწლიურად აფასებენ რეზიდენტების მუშაობას დადგენილი წესის მიხედვით;

გ.პროგრამის დირექტორთან ერთად შეიმუშავებენ რეზიდენტის ატესტაციის ფორმატს;

დ.მონაწილეობენ რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის პროცესში;

ე.  საჭიროების შემთხვევაში, კონსულტაციას უწევენ პროგრამის დირექტორს რეზიდენტურის პროგრამასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საკითხებზე.

10. ლოკალური ხელმძღვანელი:

ა.წარმართავს სამედიცინო დაწესებულებაში რეზიდენტის მუშაობას;

 ბ.თავისი საქმიანობის განსაზღვრულ დროს უთმობს რეზიდენტებთან პედაგოგიურ მუშაობას;

გ.თითოეული მოდულის დასრულების შემდეგ, დადგენილი წესის მიხედვით, წარუდგენს ანგარიშს პროგრამის დირექტორს რეზიდენტის მიერ გაწეული სამუშაოს შესახებ;

დ.რეზიდენტის დღიურში ხელმოწერით ადასტურებს რეზიდენტის მიერ შესრულებულ სამუშაოს.

11. რეზიდენტი:

ა.რეზიდენტი შეიძლება გარიცხული იქნეს რეზიდენტურიდან ერთი თვის განმავლობაში გამოუცხადებლობის ან პროგრამის ვერ დაძლევის შემთხვევაში. გადაწყვეტილებას რეზიდენტის გარიცხვის შესახებ იღებს პროგრამის დირექტორი სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირთან შეთანხმებით;

გ.რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის კურიკულუმის დარღვევის ან შეფერხების შესახებ წერილობით აცნობოს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს;

დ.რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის დაუბრკოლებელი დაძლევისათვის მოითხოვოს შესაბამისი სამუშაო პირობებით უზრუნველყოფა (კვალიფიციური ხელმძღვანელი, თანამედროვე ტიპის კლინიკური და საინფორმაციო/საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები, სამუშაო ოთახი);

ე.რეზიდენტი ვალდებულია შეასრულოს რეზიდენტურის პროგრამით განსაზღვრული კურიკულუმი;

ვ.რეზიდენტი ვალდებულია პროგრამით განსაზღვრული და შესრულებული საქმიანობა დააფიქსიროს პერსონალურ დღიურში;

ზ.რეზიდენტი ვალდებულია ყოველი წლის ბოლოს წარუდგინოს პროგრამის დირექტორს გაწეული მუშაობის ანგარიში და გაიაროს ეტაპობრივი და დამასრულებელი ატესტაცია დადგენილი წესით;

თ.რეზიდენტი ვალდებულია დაიცვას სამედიცინო დაწესებულების შინაგანაწესი და შეასრულოს დაწესებულების განრიგით განსაზღვრული საქმიანობა.

თავი V

პროგრამის ეტაპობრივი განხორციელების ზოგადი აღწერილობა

    მუხლი 1. რეზიდენტურის პირველი წლის მოდულებია:

1. ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი ასპექტები;

2. ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები;

3. ზოგადი თერაპია/ამბულატორიული თერაპია;

3.1. ზოგადი თერაპია;

3.2. ამბულატორიული თერაპია;

4.თერაპიული სტაციონარი;

4.1. გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებები;

4.2. რევმატიული დაავადებები;

4.3. გერიატრია.

    მუხლი 2. რეზიდენტურის მეორე წლის მოდულებია:

1. თერაპიული სტაციონარი:

1.1. სასუნთქი სისტემების დაავადებები;

1.2. კუჭ-ნაწლავის სისტემის დაავადებები;

1.3. თირკმლის დაავადებები.

2.საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია;

3. მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები;

4. ოტორინოლარინგოლოგია (უნარ-ჩვევები);

5. ოფთალმოლოგია (უნარ-ჩვევები);

6. ფსიქიატრია;

7. გადაუდებელი მედიცინა.

    მუხლი 3. რეზიდენტურის მესამე წლის მოდულებია:

1. ნევროლოგია;

2. ენდოკრინოლოგია;

3. ჰემატოლოგია;

4. დერმატოლოგია;

5. ინფექციური დაავადებები;

6. ფთიზიატრია;

7. ონკოლოგია;

8. ალერგოლოგია;

9. ტოქსიკოლოგია;

10. ქირურგია.

თავი VI

პროფესიული სწავლების პირველი წლის მოდულები

    მუხლი 1. მოდული 1. –- ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი ასპექტები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია საექიმო საქმიანობასთან დაკავშირებული საქართველოს მოქმედი საკანონმდებლო ნორმების და თანამედროვე ბიოეთიკის პრინციპების შესაბამისი ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის.

3. მოდულის ამოცანებია რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა შეისწავლოს:

ა) საექიმო საქმიანობასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ნორმები არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად, პაციენტის უფლებების დაცვის სამართლებრივი საკითხები;

ბ) ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ბიოსამედიცინო ეთიკის საყოველთაოდ აღიარებული ნორმები და პროფესიული საქმიანობის თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპები;

გ) დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობის სუბიექტსა და სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების, ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს შორის ურთიერთობის სამართლებრივი საკითხები;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები, საერთაშორისო ნორმებისა და საქართველოს არსებული კანონმდებლობების შესაბამისად.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №2-ის სახით.

 

ცხრილი №2

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. კანონისა და ეთიკის როლი სამედიცინო მომსახურების გაწევისას ბიოეთიკის შესწავლის საგანი, სამედიცნო ეთიკა, ისტორიული ასპექტები, ,,ჰიპოკრატეს ფიცი“, სამედიცინო საქმიანობის რეგულირების ისტორიული ასპექტები
2. ბიოეთიკის ძირითადი პრინციპები ,,არ ავნო”,,,ჰქმენი სიკეთე”,,,ავტონომია”,,,სამართლიანობა, კონფიდენციალურობა;
3. ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის მოდელები	პრეზენტაციების ანალიზი
4. საექიმო საქმიანობის სამართლებრივი რეგულირების ისტორიული მაგალითები -საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში; -კანონი „პაციენტის უფლებების შესახებ“, საქართველოს ჯანმრთელობის დაცვის კანონი, კანონი „საექიმო საქმიანობის შესახებ“
5. სოციალური პასუხისმგებლობა და ჯანმრთელობა -ჯანმრთელობა და ავადმყოფობა, -ექიმი, პაციენტი, საზოგადოება;
6. პაციენტის ინდივიდუალური უფლებები, -საქართველოს კანონმდებლობა პაციენტის ინდივიდუალური უფლებების შესახებ, -ინფორმაციის მიღების უფლება, სამედიცინო პერსონალის და სამედიცინო დაწესებულების არჩევის უფლება, ინფორმაციის კონფიდენციალურობა;
7. ინფორმაციული თანხმობა – სამედიცინო მომსახურების განხორციელების საფუძველი -ინფორმაციული თანხმობის ელემენტები და აუცილებელი პირობები; -ინფორმაციული თანხმობის განხორციელების მეთოდები.
8. პაციენტის ქმედუნარიანობა -მის მიერ გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარი; -არაქმედუნარიანი პაციენტი.	ტესტირება
9. სიცოცხლე და სიკვდილი– ბიოეთიკური კატეგორიები -ბიოლოგიური სიკვდილი,თავის ტვინის სიკვდილი, -გარდაცვალება-დეფინაცია და ეთიკური ასპექტები	პრეზენტაციების ანალიზი
10. ტკივილის მართვა -უკურნებელი სენით დაავადებული პაციენტი; პალიატიური მკურნალობა, ჰოსპისი.
11. ევთანაზია, ისტორიული, რელიგიური, ეთიკური ასპექტები -ევთანაზიის სამართლებრივი და ეთიკური პრობლემები; -ევთანაზიის ფორმები; სიკვდილი ექიმის დახმარებით;
12. სუიციდი, მასთან დაკავშირებული ეთიკური ასპექტები -ექიმის დახმარება თვითმკვლელობაში, -მკურნალობაზე უარის თქმის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები,
13. სამედიცინო მეცნიერების პროგრესი -ახალი ტექნოლოგიები -ტრანსპლანტაცია, ადამიანის ორგანოების გადანერგვის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები, დონორის თანხმობის საკანონმდებლო მოდელები
14. რეპროდუქტოლოგიის სამართლებ რივი და ეთიკური საკითხები; -ხელოვნური განაყოფიერება, in-vitro – ხელოვნური განაყოფიერების ეთიკური ასპექტები, სუროგატული დედობა, -ადამიანის რეპროდუქციული კლონირება;.
15. სოციალურად საშიში ინფექციები -შიდსი, ნარკომანია, ინფექციური ჰეპატიტები. მათთან დაკავშირებული სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები
16. ადამიანზე ჩატარებული კვლევები
17. საერთაშორისო დოკუმენტები ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ადამიანის უფლებებზე -ბიოეთიკის და ადამიანის უფლებების საყოველთაო დეკლარაცია, -მსოფლიო სამედიცინო ასოციაციის ეთიკის კოდექსი, -კონვენცია ადამიანის უფლებებისა და ბიომედიცინის შესახებ და სხვა

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეე ძლოს:

ა) პროფესიული საქმიანობისას კონკრეტული შემთხვევის სამართლებრივი და ეთიკური მხარეების წარმოჩენის უნარის გამომუშავება რეზიდენტის მიერ;

ბ) პროფესიული საქმიანობისას თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპებისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად წარმართვის უნარი;

გ) ეთიკური დილემების გადაწყვეტის უნარის გამომუშავება;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხების წარმოჩენის, ანალიზის და ბიოსამედიცინო ეთიკისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად მოქმედების უნარის გამომუშავება რეზიდენტისთვის.

    მუხლი 2. მოდული 2.  ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მედიცინის ფუნდამენტური და კლინიკური კვლევის თანამედროვე პრინციპების შესახებ საჭირო ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება. პროგრამა კომპლექსურია, შედგება ოთხი – იმუნოლოგიის, კლინიკური ფარმაკოლოგიის, ფიზიოლოგიის და პათფიზიოლოგიის – ქვემოდულისაგან, შესაბამისი ამოცანების თანმიმდევრული განხორციელებით.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ა.ა) ადამინის ორგანიზმის ფუნქციური სისტემების ორგანიზაციისა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემა ში მიმდინარე ნეირობიოლოგიური პროცესების ბიოქიმიური საფუძვლები ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ;

ა.ბ) ცალკეული ნეირომედიატორული სისტემის ფუნქციონირების (სინაფსური მედიაციის) ნატიფი მოლეკულური მექანიზმები; სინაფსური გადაცემის სხვადასხვა საფეხურზე ქიმიური პრეპარეტების ზემოქმედების ეფექტური გამოვლინებები და დაავადებათა კორექციის ზოგადი პრინციპები;

ა.გ) ტკივილისა და გაუტკივარების ფუნქციური სისტემის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები; ნოციცეპციის პერიფერიული და ცენტრალური მექანიზმების ნეიროქიმიური საფუძვლები; ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების რეცეპტორული სისტემის როლი ანალგეზიის განვითარებაში;

ა.დ) მოტივაცია და ემოცია. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი), სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე ადამიანის ქცევის ორგანიზაციაში. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითადი ბიოლოგიური მოტივაციების ფორმირებაში;

ა.ე) ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2000-2005) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;

ბ) პათფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ბ.ა) ადაპტაციის პროცესი. ორგანიზმის ზოგადი რეაქცია ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორის ზემოქმედებაზე. ორგანიზმის შეგუებადობა შეცვლილ საარსებო გარემოსთან;

ბ.ბ) ორგანიზმის სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციის განხორციელებაში ფიზიოლოგიურ და ექსტრემალურ სიტუაციებში. პარაკრინული რეგულაციის მოლეკულური მექანიზმები. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის რეალიზაციაში;

ბ.გ) ადაპტური სტრეს-რეაქცია. სტრესული და ანტისტრესული მექანიზმები. ექსტრემალური ფაქტორის ზემოქმედებით განვითარებული პათოგენური სტრესი. შოკური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. ორგანოებისა და ორგანოთა სისტემების ფუნქციობის და ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები შოკის დროს.

გ) კლინიკური ფარმაკოლოგიის ქვემოდული:

გ.ა) კერძო კლინიკური ფარმაკოლოგიის ძირითადი საკითხები ფუნდამენტური და კლინიკური მედიცინის ბოლო მიღწევების შესაბამისად. ფარმაკოთერაპია მტკიცებითი მედიცინის პოზიციებიდან.

გ.ბ) სამკურნალოდ პრაქტიკაში გამოყენებული სამკურნალო პრეპარატების ძირითადი ჯგუფების ფარმაკოკინეტიკის და ფარმაკოდინამიკის შესწავლა. სხვადასხვა სამკურნალო პრეპარატების ურთიერთდამოკიდებულების და არასასურველი გვერდითი ეფექტების შესწავლა. აგრეთვე, გამოყენებული ფარმაკოლოგიური პრეპარატების რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევა.

 დ) იმუნოლოგიის ქვემოდული:

დ.ა) ფუნდამენტური და კლინიკური იმუნოლოგიის – იმუნური სისტემის ორგანოებისა და უჯრედების, იმუნოგლობულინების, ანტიგენის გამომცნობი და წარმდგენი მოლეკულების სტრუქტურისა და ფუნქციის – თანამედროვე თეორიული და პრაქტიკული ასპექტები;

დ.ბ) დაავადებათა განვითარებაში იმუნური მექანიზმების როლის, როგორც ახალი სადიაგნოზო და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლები;

4. შესასრულებელი სამუშაოები ს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №3-ის სახით.

ცხრილი №3

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა:

თეორიული კურსი	დავალება
1. ორგანიზმის ფუნქციების რეგულაცია და ფიზიოლოგიური ინტეგრაცია ნეირონის მორფოლოგიური სპეციალიზაცია და ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ცნს-ის ინტეგრაციული მოქმედების განხორციელებაში. ნეიროსეკრეცია, როგორც ძირითადი ბიოლოგიური კანონზომიერება და ცნს-ის სუბუჯრედული რეგულაციის ელემენტი.
2. ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ნეირორეგულატორების კლასიფიკაცია და მათი განსაზღვრის კრიტერიუმები. ნეირორეგულატორების მიმართ მგრძნობიარე რეცეპტორების კლასიფიკაცია და მათი მოქმედების კანონზომიერებანი.,,რეტროგრადული მესენჯერი”. სინაფსის პლასტიკურობა. ნეირონული ინტეგრაცია. ცალკეული ნეირორეგულატორები (ბიოგენური ამინები, ამინომჟავები, არაპეპტიდური კანდიდატები, ნეიროპეპტიდები)	პრეზენტაციების ანალიზი
3. ტკივილის ნეიროფიზიოლოგია პრობლემის ზოგადი მიმოხილვა. ნოციცეპტური სისტემა და ტკივილის სენსიტიური აღმავალი გზები. ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების როლი. ანტინოციცეფციური სისტემა, გაუტკივარების ბიოლოგიური მნიშვნელობა. ტკივილის სახეები. ტკივილის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები. ტკივილის ცენტრალური და პერიფერიული მექანიზმები. ენდოგენური ოპიატები (ოპიოიდები) ოპიოიდებით გამოწვეული ანალგეზიის ნეიროფიზიოლოგიური მექანიზმები. სუბსტანცია და მისი როლი ტკივილის შეგრძნებაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
4. მოტივაცია და ემოცია ლიმბური სისტემის ანატომიის და ფუნქციის ზოგადი მიმოხილვა. ადამიანის ქცევის ორგანიზაცია.,,მოტივაციის” და,,ემოციის” მნიშვნელობა ქცევის ორგანიზაციაში.,,ფსიქოანალიზის” თეორია. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი) სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე.	რეფერატი
5. ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2004-2006) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;	ტესტირება
6. ორგანიზმის სხვადასხვა ფუნქციურ-სტრუქტურულ დონეზე განვითარებული პათოლოგიური პროცესების ურთიერთობისა და ინტეგრაციის კანონზომიერებანი. ორგანიზმის და გარემოს ფიზიკო-ქიმიური და ინფორმაციული ურთიერთობა. რეაქტიულობის როლი შეცვლილ საარსებო გარემოსთან ადაპტაციის განვითარებაში.
7. სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციური პროცესების განვითარებაში. პარაკრინულ-აუტოკრინული რეგულაცია. ციტოკინები უჯრედშორისი ურთიერთობების პეპტიდური რეგულატორები. აზოტის ოქსიდი და მისი მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები.	პრეზენტაციების ანალიზი
8. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის განხორციელებაში. სხვადასხვა ტიპის მეხსიერების ნეირობიოლოგიური მექანიზმები. მეხსიერების დარღვევა.	პრეზენტაციების ანალიზი
9. სპეციფიკური ადაპტაციის მექანიზმები. სტრეს-რეაქცია. ზოგადი ადაპტაციური სინდრომი. სტრესული ჰორმონები. ცენტრალური და პერიფერიული ანტისტრესული მექანიზმები, სტრესული ცილები.	პრეზენტაციების ანალიზი
10. ექსტრემალური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. შოკი, შოკის სტადიები. ნეიროენდოკრინული რეგულაციისა და ორგანოთა სისტემების ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები. შოკური თირკმლის, შოკური ღვიძლის, შოკური ფილტვის განვითარების მექანიზმები. მოზრდილთა მწვავე რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი.	ტესტირება
11. იმუნური სისტემის ზოგადი დახასიათება საკუთარისა და უცხოს გარჩევა. თანდაყოლილი და შეძენილი იმუნური პასუხი. იმუნური სისტემის უჯრედები. იმუნური პასუხის მედიატორები. უჯრედშიდა და უჯრედგარეთა პათოგენის საწინააღმდეგო დაცვა. ვაქცინაცია. იმუნოპათოლოგია და ატოპია.
12. იმუნური პასუხის რეგულაცია ანტიგენით იმუნური პასუხის რეგულაცია. ანტიგენწარმდგენი უჯრედები. ანტისხეულებით რეგულაცია. ლიმფოციტებით რეგულაცია. იდიოტიპური მოდულაცია. ნეიროენდოკრინული მოდულაცია. იმუნური პასუხის გენეტიკური კონტროლი. ტოლერანტობის ინდუქცია ექსპერიმენტში. საკუთარი ანტიგენებისადმი ცენტრალური თიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი პერიფერიული – პოსტთიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი B-უჯრედული ტოლერანტობა. in vitroდა in vivoხელოვნურად ინდუცირებული ტოლერანტობა. ტოლერანტობის გამოყენება თერაპიაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
13. სიმსივნის იმუნოლოგია სიმსივნე როგორც ქსოვილოვანი ტრანსპლანტანტი. იმუნური ზედამხედველობა. სიმსივნესთან ასოცირებული ანტიგენები. სიმსივნის საწინააღმდეგო იმუნური პასუხი. სიმსივნის მიერ იმუნური პასუხის თავიდან აცილება. იმუნოდიაგნოსტიკა. იმუნოთერაპია.	პრეზენტაციების ანალიზი
14. აუტოიმუნიტეტი და აუტოიმუნური დაავადებები აუტოიმუნიტეტის კავშირი დაავადებებთან. ორგანოსპეციფიკური და არაორგანოსპეციფიკური აუტოიმუნური დაავადებები. გენეტიკური ფაქტორები. პათოგენეზი. აუტოიმუნურ დაავადებათა მოდელები: ინდუცირებული და სპონტანური აუტოიმუნიტეტი. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური აუტოანტისხეულებით: თირეოტოქსიკოზი, ავთვისებიანი მიასთენია, I ტიპის დიაბეტი, მამაკაცის უშვილობა, პერნიციოზული ანემია, გუდპასჩერის სინდრომი, სისხლის დაავადებები. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური იმუნური კომპლექსებით: სისტემური წითელი მგლურა, რევმატოიდული პოლიართრიტი, სკლეროდერმა, ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი.	პრეზენტაციების ანალიზი
15. იმუნური სისტემის კლინიკური და ლაბორატორიული შეფასება ჰუმორული იმუნური პასუხის შეფასება. უჯრედული იმუნური პასუხის შეფასება. ლიმფოციტთა რაოდენობისა და ფუნქციის შეფასება: იმუნოფენოტიპირება გამჭოლი ციტოფლუორომეტრიით, in vitroლიმფოციტების პროლიფერაცია, ციტოკინ-მაპროდუცირებელი უჯრედების განსაზღვრა (ELISPOT მეთოდი), ციტოტოქსიურობის ტესტი. კომპლემენტის სისტემის გამოკვლევა. ფაგოციტების ფუნქციის გამოკვლევა. ანტიგენის/ანტისხეულის აღმოსაჩენი რეაქციები: პრეციპიტაციის რეაქცია, ჰემაგლუტინაციის რეაქცია, კომპლემენტის შებოჭვის რეაქცია, პირდაპირი და არაპირდაპირი იმუნოფლუორესცენციის რეაქცია, იმუნოფერმენტული რეაქცია, იმუნობლოტინგი და იმუნოპრეციპიტაცია. ანტისხეულთა იზოლაცია. მონოკლონური ანტისხეულების პროდუქცია.	ტესტირება
16. კლინიკური ფარმაკოკინეტიკისა და კლინიკური ფარმაკოდინამიკის ძირითადი პრინციპები, რაციონალური ფარმაკოთერაპია.
17. არასასურველი წამლისმიერი რეაქციები. კლინიკური ფარმაკოეკონომიკა, ფარმაკოეპიდემიოლოგია. სამკურნალო დოზების გათვლა თირკმლის ქრ. უკმარისობით დაავადებულ პაციენტებში. მედიკამენტოზული საშუალებების მეტაბოლიზმი, ბიოტრანსფორმაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
18. ფარმაკოთერაპია და მტკიცებითი მედიცინა. მედიკამენტების შეწოვისა და ორგანიზმში განაწილების მექანიზმები	პრეზენტაციების ანალიზი
19. ფარმაკოთერაპიის სახეები-ეტიოტროპული, პათოგენეზური
20. ფარმაკოთერაპიის სახეები – სიმპტომატური, პროფილაქტიკური. რაციონალური ანტიბიოტიკოთერაპიის საკითხები. მედიკამენტოზური მონიტორინგი (ჩვენებები, კლინიკური მნიშვნელობა და შედეგების ინტერპრეტაცია)	პრეზენტაციების ანალიზი
21. გადაუდებელ მდგომარეობათა კლინიკაში გამოყენებულ მედიკამენტთა ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური დახასიათება. არასასურველი მედიკამენტოზური ეფექტები, მათი კარცენოგენობა.	ტესტირება

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ორგანიზმის ცხოველმოქმედების ზოგადი კანონზომიერებების (მოლეკულურიდან-ორგანიზმულამდე) და პრინციპების შეფასება;

ბ) დაავადებულ ორგანიზმში მიმდინარე ადაპტაციური პროცესების, ავადმყოფობის აღმოცენების, მიმდინარეობისა და გამოსავლის ზოგადი მექანიზმების, პათოგენეზური პროფილაქტიკის, თერაპიის პრინციპების და მეთოდების შეფასება;

გ) იმუნოპათოლოგიური მდგომარეობების დიაგნოსტიკური და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლების შეფასება; ალერგიული დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის შესახებ ცოდნას;

დ) ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური მონაცემების შესაბამისად სამკურნალო საშუალებების შერჩევა. ინდივიდუალური მგრძნობელობიდან გამომდინარე, პრეპარატის არასასურველი ეფექტების გათვალისწინება; დატვირთვისა და შემანარჩუნებელი დოზების შერჩევა; ზოგიერთ კატეგორიის ავადმყოფთათვის (ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმლის ქრ. უკმარისობა, ხანდაზმული და ხანშიშესული პირები, ბავშვები) სამკურნალო დოზის გათვლა; არასასურველი წამლისმიერი რეაქციის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; სამკურნალო პრეპარატების ზედოზირების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

    მუხლი 3. მოდული 3. 3.1 . ზოგადი თერაპია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია დიაგნისტიკური თვალსაზრისით რთული სინდრომების (ანემია, ფებრილური მდგომარეობა, ლიმფადენოპათია) მონიტორინგი;

3. მოდულის ამოცანები: რეზიდენტის პროფესიული სრულყოფა შემდეგი დაავადებებისა და მდგომარეობების ამოცნობაში, დიაგნოსტიკაში, მკურნალობასა და პროფილაქტიკაში

ა) შინაგანი დაავადებების ყველა ძირითადი სინდრომის დიაგნოსტიკა;

ბ) შერწყმული პათოლოგიის მონიტორინგი და მკურნალობა;

გ) რეზიდენტის მზადება და პროფესიული სრულყოფა შინაგანი ორგანოების მწვავე და ქრონიკული დაავადებების (მდგომარეობების) ამოცნობასა და დიაგნოსტირებაში ანამნეზის შეკრების, პაციენტის ფიზიკური კვლევის მეთოდების, ლაბორატორიული, ინსტრუმენტული და რენტგენოლოგიური კვლევის მონაცემთა ინტერპრეტაციაში დახელოვნების გზით;

დ) შინაგანი დაავადებების მართვის ადეკვატური მეთოდების შერჩევა, არასტაბილური პაციენტების მართვის თავისებურებები, დაავადების მართვის შემდგომი ტაქტიკის შემუშავება, პაციენტისა და მისი ოჯახის წევრების ინფორმირება დაავადების პროფილაქტიკისა და რეაბილიტაციის მეთოდების დასახვაში;

ე) ინფუზიური თერაპიის (სითხეები, ანტიბიოტიკები და სხვა ფარმაკოლოგიური და თერაპიული საშუალებების) ჩვენებებისა და გამოყენების საფუძვლების შესწავლა;

ვ ) ქრონიკული დაავადების მართვის პრინციპების ცოდნა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე სტაციონარული მკურნალობიდან ამბულატორიული მონიტორირების ჩათვლით;

ზ) დიეტოთერაპიის მნიშვნელობისა და საფუძვლების გაცნობა შინაგანი ქრონიკული დაავადებების მართვის პროცესში;

თ) ნოზოკომიალური (ჰოსპიტალური) ინფექციების და სხვა იატროგენული გართულებების პროფილაქტიკის საფუძვლების ათვისება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №4-ის სახით.

 

ცხრილი №4

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. დიფერენციული დიაგნოზი ტემპერატურის მომატებისა და ცხელების დროს; 2. დიფერენციული დიაგნოზი პლევრული გამონაჟონის დროს; 3. დიფერენციული დიაგნოზი რესპირატორული უკმარისობის დროს; 4. დიფერენციული დიაგნოზი შეშუპების დროს; 5. დიფერენციული დიაგნოზი ფილტვში ინფილტრაციის დროს; 6. დიფერენციული დიაგნოზი სიყვითლის დროს; 7. დიფერენციული დიაგნოზი ასციტის დროს; 8. დიფერენციული დიაგნოზი ჰეპატოსპლენომეგალიის დროს; 9. დიფერენციული დიაგნოზი შარდის სინდრომის დროს; 10. დიფერენციული დიაგნოზი ანემიების და ლიმფადენოპათიის დროს; 11. დიფერენციული დიაგნოსტიკა ჰემორაგიული დიათეზების და სხვადასხვა ეტიოლოგიის სისხლდენების დროს; 12. დიფერენციული დიაგნოსტიკა შეშუპებითი სინდრომისა და ასციტის დროს; 13.დიფერენციული დიაგნოზი არტერიული ჰიპერტენზიის დროს; 14.დიფერენციული დიაგნოზი არტერიული ჰიპოტენზიის დროს; 15. დიფერენციული დიაგნოზი გულ-მკერდში ტკივილის დროს; 16. დიფერენციული დიაგნოზი მუცლის არეში ტკივილის დროს; 17. დიფერენციული დიაგნოზი სახსროვანი სინდრომის დროს; 18. დიფერენციული დიაგნოზი მჟავა-ტუტოვანი და წყალ-მარილოვანი დარღვევების დროს; 19. დიფერენციული დიაგნოზი გამონაყარის დროს; 20. დიფერენციული დიანგოზი ცნობიერების დარღვევის დროს.	ანამნეზის შეკრება და პაციენტის ფიზიკური კვლევის უნარ-ჩვევები; კლინიკურ-დიაგნოსტიკური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; ბიოქიმიური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; იმუნოლოგიუი კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; მორფოლოგიური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; პლევრის პუნქცია – 10; პუნქტატის ციტოლოგიური, ბიოქიმიური მაჩვენებლების ინტეპრეტაცია; გარეგანი სუნთქვის ფუნქციის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია; ელექტროკარდიოგრამის შეფასება და ინტერპრეტაცია; ელექტროკარდიოგრაფია – 50; ფილტვების რენტგენოლოგიური გამოკლვევის ინტერპრეტაცია – 50; ფილტვების კომპუტერული ტომოგრაფიის ინტერპრეტაცია – 20; ბრონქოსკოპიის ინტერპრეტაცია.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4;

    მუხლი 4. მოდული 3.2 ამბულატორიული თერაპია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია დიაგნისტიკური თვალსაზრისით რთული სინდრომების (ანემია, ფებრილური მდგომარეობა, ლიმფადენოპათია) მონიტორინგი;

3. მოდულის ამოცანები: რეზიდენტის პროფესიული სრულყოფა შემდეგი დაავადებებისა და მდგომარეობების ამოცნობაში, დიაგნოსტკას, მკურნალობასა და პროფილაქტიკაში;

ა) შინაგანი დაავადებების ყველა ძირითადი სინდრომის დიაგნოსტიკა;

ბ) შერწყმული პათოლოგიის მონიტორინგი და მკურნალობა;

გ) რეზიდენტის მზადება და პროფესიული სრულყოფა შინაგანი ორგანოების მწვავე და ქრონიკული დაავადებების (მდგომარეობების) ამოცნობასა და დიაგნოსტირებაში ანამნეზის შეკრების, პაციენტის ფიზიკური კვლევის მეთოდების, ლაბორატორიული, ინსტრუმენტული და რენტგენოლოგიური კვლევის მონაცემთა ინტერპრეტაციაში დახელოვნების გზით;

დ) შინაგანი დაავადებების მართვის ადეკვატური მეთოდების შერჩევა, დაავადების მართვის შემდგომი ტაქტიკის შემუშავება, პაციენტისა და მისი ოჯახის წევრების ინფორმირება დაავადების პროფილაქტიკისა და რეაბილიტაციის მეთოდების დასახვაში;

ე) ფარმაკოთერაპიის (ანტიბიოტიკები და სხვა ფარმაკოლოგიური და თერაპიული საშუალებების) ჩვენებებისა და გამოყენების საფუძვლების შესწავლა;

ვ) ქრონიკული დაავადების მართვის პრინციპების ცოდნა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე, ამბულატორიული მონიტორირება;

ზ) დიეტოთერაპიის მნიშვნელობისა და საფუძვლების გაცნობა შინაგანი ქრონიკული დაავადებების მართვის პროცესში.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №5-ის სახით.

ცხრილი №5

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. დიფერენციული დიაგნოზი ტემპერატურის მომატებისა და ცხელების დროს; 2. დიფერენციული დიაგნოზი რესპირატორული დაავადებების დროს; 4. დიფერენციული დიაგნოზი შეშუპების დროს; 5. დიფერენციული დიაგნოზი ფილტვში ინფილტრაციის დროს; 6. დიფერენციული დიაგნოზი სიყვითლის დროს; 7. დიფერენციული დიაგნოზი ჰეპატო-სპლენომეგალიის დროს; 8. დიფერენციული დიაგნოზი შარდის სინდრომის დროს; 9. დიფერენციული დიაგნოზი ანემიების და ლიმფადენოპათიის დროს; 10. დიფერენციული დიაგნოსტიკა ჰემორაგიული დიათეზების და სხვადასხვა ეტიოლოგიის სისხლდენების დროს; 11. დიფერენციული დიაგნოზი არტერიული ჰიპერტენზიის დროს; 12.დიფერენციული დიაგნოზი არტერიული ჰიპოტენზიის დროს; 13. დიფერენციული დიაგნოზი მუცლის არეში ტკივილის დროს; 14. დიფერენციული დიაგნოზი სახსროვანი სინდრომის დროს; დარღვევების დროს; 15. დიფერენციული დიაგნოზი გამონაყარის დროს; 15. დიფერენციული დიანგოზი ცნობიერების დარღვევის დროს;	ანამნეზის შეკრება და პაციენტის ფიზიკური კვლევის უნარ-ჩვევები; კლინიკურ-დიაგნოსტიკური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; ბიოქიმიური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; იმუნოლოგიუი კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; მორფოლოგიური კვლევის მეთოდები და მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; გარეგანი სუნთქვის ფუნქციის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია; ელექტროკარდიოგრამის შეფასება და ინტერპრეტაცია; ელექტროკარდიოგრაფია – 50; ფილტვების რენტგენოლოგიური გამოკლვევის ინტერპრეტაცია – 50; ფილტვების კომპიუტერული ტომოგრაფიის ინტერპრეტაცია – 20;	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4;

    მუხლი 5. მოდული 4.1. გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 3 თვე.

2. მოდულის მიზანია გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებების დიგნოსტიკა და მართვა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) კარდიოლოგიური პროფილის პაციენტის ანამნეზის შეკრება და ფიზიკური კვლევის მეთოდების სრულყოფილი ცოდნა;

ბ) კარდიოლოგიური პროფილის პაციენტის დოკუმენტაციის წარმოება;

გ) გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების ფარმაკოლოგია;

დ) კორონარული სისხლძარღვების დაავადებები (გულის იშემიური დაავადება. აუცილებელია შემუშავდეს დიფერენციალური მიდგომის პრინციპები კარდიალგიის დროს, ეკგ, არითმიის შეფასება, მედიკამენტური, და ინვაზიური მკურნალობის რაციონალური შერჩევა (ანტითრომბული აგენტები, ანგიოპლასტიკა, აორტო-კორონარული შუნტირება და მკურნალობის სხვა მეთოდები), სასწრაფო ანგიოგრაფიის და ბალონური კონტრაპულსაციის ჩვენებები. გულის ფუნქციური და ჰემოდინამიკური მაჩვენებლების შეფასება (ექოკარდიოსკოპია, ჰოლტერული გამოკვლევები), რისკის სტრატიფიკაცია. ანამნეზური მონაცემების შეგროვება, ფიზიკალური გამოკვლევა: ეკგ, რენტგენოლოგიური გამოკვლევა, ბიომარკერების მნიშვნელობა, დატვირთვის ტესტები და ექოკარდიოგრაფია. გულ-სისხლძარღვთა სისტემის რისკის ფაქტორების მართვა, ლიპიდური პროფილის შეფასება პაციენტის მოვლა გულის დაავადების დროს);

ე) არტერიული ჰიპერტონზია (არტერიული ჰიპერტენზიის დიფერენციალური დიაგნოზი; ჰიპერტონიის მართვა თანამედროვე რეკომენდაციების მიხედვით; (JNC-VII, ESC- ESH-2003) არტერიული ჰიპერტენზიის გართულებები); ბივენტრიკულური რესინქრონიზაცია და იმპლანტირებადი კარდიოვერტერდეფიბრილატორი დილატაციური კარდიომიოპათიის დროს; სპეციფიკური კარდიომიოპათიები);

ვ) არიტმიები (ტაქი და ბრადიარიტმიების, სუპრავენტრიკულური და ვენტრიკულური (ფართე და ვიწრო QRS-კომპლექსიანი) ტაქიარიტმიების დიფერენცირება და მკურნალობა; ელექტრული კარდიოსტიმულაცია, ელექტრული კარდიოვერსია და დეფიბრილაცია; ელექტროფიზიოლოგიური გამოკვლევის და ტრანსკათეტერული აბლაციის ჩვენებები; სინკოპე, მდგომარეობის შეფასება (ჰოლტერით, ექოსკოპიით, ელექტროფიზიოლოგიური კვლევით, მარყუჟოვანი იმპლანტატორით და დახრილი მაგიდის ტესტით) თერაპიული და ქირურგიული მკურნალობის მეთოდების განსაზღვრა; ანტითრომბული თერაპია წინაგულების ფიბრილაციის დროს);

ზ) პერიკარდიუმის დაავადებები მდგომარეობის შეფასება და ტაქტიკის შემუშავება (მწვავე პერიკარდიტი: ექსუდაციური, ფიბრინული და რესტრიქციული. (ფიბრინული პერიკარდიტის და მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის დიფერენციალური დიაგნოზი; გულის ტამპონადა, პერიკარდიოცენტეზის ჩვენებები; თერაპიული და ქირურგიული მკურნალობის ტაქტიკის განსაზღვრა);

თ) ფილტვისმიერი გული და ფილტვისმიერი ჰიპერტენზია – მდგომარეობის შეფასება და მკურნალობის ტაქტიკის შემუშავება და თერაპიული და ქირურგიული მკურნალობის ტაქტიკის განსაზღვრა (დაფილტვის არტერიის ემბოლიის, პირველადი და მეორადი პულმონარული ჰიპერტენზიის შეფასება);

ი) გულის სარქვლოვანი პათოლოგია – (მდგომარეობის შეფასება, თერაპიული და ინტერვენციული მკურნალობის ჩვენებები აორტული სტენოზის, აორტული რეგურგიტაციის, მიტრალური სტენოზის და მიტრალური რეგურგიტაციის დროს. ქირურგიული მკურნალობის მეთოდის შერჩევ);

კ) გულის უკმარისობა – (სისტოლური და დიასტოლური, დაქვეითებული და შენარჩუნებული განდევნის ფრაქციით; გულის უკმარისობის დეკომპენსაცია, ფილტვების მწვავე შეშუპება, დიაგნოსტიკა, მკურნალობა)

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №6-ის სახით.

ცხრილი №6

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

№	თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	გულის იშემიური დაავადება, სტაბილური სტენოკარდია, დიაგნოსტიკა, მკურნალობა;	ელექტროკარდიოგრაფია – 50; ექოკარდიოგრაფიული გამოკლვევის ინტერპრეტაცია 20; ჰოლტერ-მონიტორირების ინტერპრეტაცია – 20; გულის ელექტროფიზიოლოგიური გამოკვლევის ინტერპრეტაცია – 10; კორონარული ანგიოგრაფიის ინტერპრეტაცია – 10; ტრანსეზოფაგური ექოკარდიოსკოპიის ინტერპრეტაცია – 5; დატვირთვის ტესტების ინტერპრეტაცია – 10;	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4.
2.	მწვავე კორონარული სინდრომი – მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი, არასტაბილური სტენოკარდია; მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მქონე პაციენტების მართვა; თრომბოლიზური თერაპიის და ანგიოპლასტიკის ჩვენებები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის დროს;	გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რწუნებულებებით გამყარებული და კვლევის ეკონომიური მეთოდების დაგეგმვა და გამოყენება; მწვავე ჰემოდინამიკური დარღვევბის ადეკვატური შეფასება და მედიკამენტების კორექტული შერჩევა; მწვავე კარდიოვასკულური მდგომარეობების ადეკვატური მართვა (ჰემოდინამიური არასტაბილურობა, მწვავე იშემიური სინდრომი, მწვავე არითმია, კარდიო-ფულმონური რეანიმაცია); მწვავე გადაუდებელი კარდიოლოგიური მდგომარეობების შეფასებისა და მართვის უნარ-ჩვევები (მწვავე კორონარული სინდრომი – თრომბოლიზისი, პირველადი ანგიოპლასტიკა და კონსერვატული მკურნალობა), ურგენტული არტერიული ჰიპერტენზია, გულის მწვავე უკმარისობა; ანტიკოაგულაციური თერაპიის სრულყოფილი ცოდნა – ვარფარინი, ჰეპარინი, ანტითრომბოციტული თერაპია; დეფიბრილაციის და ინტრააორტული ბალონიზაციის ჩვენებების ცოდნა;
3.	გულის სარქვლოვანი პათოლოგიის მქონე პაციენტების მართვა.
4.	ენდოკარდიტის დიაგნოსტიკა, მართვა და გართულებები.
5.	კარდიომიოპათიები.
6.	ქირურგიული პაციენტების პრეოპერაციული შეფასება.
7.	დისლიპიდემიის მნიშვნელობა, დიაგნოსტიკა, მკურნალობა.
8.	გულის რიტმის დარღვევა, დიაგნოსტიკა, მკურნალობა.
9.	გულის უკმარისობა, დიაგნოსტიკა, მკურნალობა.
10.	არტერიული ჰიპერტენზია.

    მუხლი 6. მოდული 4.2. რევმატიული დაავადებები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და პროფილაქტიკა. როტაციის გავლის შემდეგ რეზიდენტი სრულყოფილად უნდა ფლობდეს რევმატიული პროფილის დაავადებების ჩივილების, სიმპტომების ადეკვატური შეფასების და პაციენტის ფიზიკური კვლევის უნარ-ჩვევებს. მას უნდა შეეძლოს რევმატიულ დაავადებათა ლაბორატორიული, ინსტრუმენტული და რენტგენოლოგიური გამოკლვევების სრულყოფილი ინტერპრეტაცია, ასევე, რევმატიული დაავადებების მართვა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე. როტაციის პერიოდში რეზიდენტს უნდა მიეწოდოს ინფორმაცია აღნიშნული დაავადებების მართვის თანამედროვე რეკომენდაციებისა და გაიდლაინების სახით.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) მოხდეს ართრიტების პათოფიზიოლოგიური მექანიზმის შეფასება და მართვა;

ბ) შეფასდეს სერონეგატიური სპონდილოართრიტი;

გ) მოხდეს შემაერთებელქსოვილოვანი დაავადებების დიაგნოსტიკა და მკურნალობის ტაქტიკის შერჩევა;

დ) მოხდეს ვასკულეტების დიაგნოსტიკა და მკურნალობის ტაქტიკის შერჩევა;

ე) მოხდეს არასახსროვანი დაავადებების დიაგნოსტიკა და მკურნალობის ტაქტიკის შერჩევა;

ვ) რევმატიული დაავადებების ჩამონათვალი.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №7-ის სახით.

 

ცხრილი №7

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებები (სისტემური წითელი მგლურა, სისტემური სკლეროდერმია, დერმატომიოზიტი, შეგრენის დაავადება, შემაერთებელი ქსოვილის შერეული დაავადებები, რევმატული პოლიმიალგია, მორეციდივე პოლიქონდრიტი ტიტცეს სინდრომის ჩათვლით); 2. სისტემური ვასკულიტები (კვანძოვანი პერიარტერიიტი, გრანულომური არტერიიტები – ვეგენერის გრანულომატოზი, გიგანტურ-უჯრედოვანი ტემპორალური არტერიიტი; არასპეციფიკური აორტოარტერიიტი, ჰიპერერგული ანგიიტი, ჰემორაგიული ვასკულიტი, გუდპასჩერის სინდრომი, შერეული კრიოგლოგულინემია, მაობლიტირებელი თრომბაგნიიტი, ბეხჩეტის სინდრომი, კავასაკის სინდრომი; 3. რევმატოიდული ართრიტი (სეროდადებითი და სერონეგატიური პოლიართრიტი, რევმატოიდული ართრიტი სისტემური გამოვლინებებით, ფელტის სინდრომი); 4. იუვენილური ართრიტი (იუვენილური რევმატოიდული ართრიტი – სტილის სინდრომი, იუვენილური ქრონიკული ართრიტი); 5. მაანკილოზირებადი სპონდილოართრიტი – ბეხტერევის დაავადება; 6. სპონდილოართრიტთან შერწყმული ართრიტები (ფსორიაზული ართრიტი, რეიტერის დაავადება, ნაწლავების ქრონიკულ არასპეციფიკურ დაავადებებთან ასოცირებული ართრიტები); 7. ინფექციურ დაავადებებთან ასოცირებული ართრიტები; 8. მიკროკრისტალური ართრიტები (პოდაგრა, პსევდოპოდაგრა, ქონდროკალცინოზი); 9. ოსტეორართროზები; 10. სახსარგარეშე რბილი ქსოვილების დაავადებები.	1. რევმატიულ დაავადებათა დიანგოსტიკა: ანამნეზის შეგროვება პაციენტის ობიექტური გამოკვლევა სისხლის და შარდის ბიოქიმიური და კლინიკურ-ლაბორატორიული კვლევის პრინციპები, დანიშნულება და ინტერპრეტაცია სეროლოგიური კვლევის პრინციპები, განსაკუთრებით სისტემური დაავადებების დროს. სპეციფიკური ანტისხეულების ინტერპრეტაცია და მართვა მკურნალობის პროცესში;   საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემის რენტგენოლოგიური გამოკვლევის ინტერპრეტაცია;   სახსარშიდა მანიპულაციები: მედიკამენტების სახსარშიდა შეყვანა – 20;   სახსრის დიანგოსტიკური პუნქცია – 20;   სახსრების სონოგრაფიული მონაცემების ინტერპრეტაცია;   ოსტეოდენსიტომეტრიული კვლევის ინტერპრეტაცია.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4.

    მუხლი 7. მოდული 4.3. გერიატრია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ხანდაზმულ პაციენტებში დაავადების მიმდინარეობის სპეციფიკა, დიაგნოსტიკა, მკურნალობის თავისებურებები.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ხანდაზმული პაციენტის თავისებურებები (სიბერე, ნორმალურ სიბერესთან ასოცირებული ცვლილებები, პათოლოგიური სიბერე, გერიატრიის კლინიკური ასპექტები);

ბ) ხანდაზმული პაციენტის გამოკვლევა: გამოკვლევის ზოგადი პრინციპები, ხანდაზმული პაციენტის ფიზიკური გამოკვლევა, ლაბორატორიული გამოკვლევა, ფუნქციური სტატუსის შეფასება.

გ) ფსიქიკის შესწავლა ხანდაზმულებში: ფსიქიური მდგომარეობის ზოგადი შესწავლა, ფსიქიკის დარღვევის დიფერენციული დიაგნოზი გერიატრიულ პრაქტიკაში, დელირიუმი, დემენცია, დეპრესია, ხანდაზმულ პაციენტებში ფსიქიური დარღვევების მკურნალობა

დ) შარდისა და განავლის შეუკავებლობა შარდის შეუკავებლობის ძირითადი მიზეზები და ტიპები, შარდის შეუკავებლობის დიაგნოსტიკა და მკურნალობა. განავლის შეუკავებლობა.

ე) წაქცევა ხანდაზმულ ასაკში: ხანდაზმულთა წაქცევის ხელშემწყობი პირობები, წაქცევის ძირითადი მიზეზები, წაქცევის პრევენცია, პაციენტის გამოკვლევა, მკურნალობა.

ვ) უმოძრაობა: უმოძრაობის გამომწვევი მიზეზები, უმოძრაობის გართულებები, უმოძრაო მდგომარეობაში მყოფი ავადმყოფის გამოკვლევა, უმოძრაობის მკურნალობა, ოსტეოპოროზი, ბარძაყის ძვლის მოტეხილობები, პარკინსონის დაავადება, ინსულტი, ნაწოლების მკურნალობა და პრევენცია.

ზ) გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების თავისებურებები ხანდაზმულებში: გულ-სისლხლძარღვთა სისტემის ასაკობრივი ცვლილებები, არტერიული ჰიპერტენზია, არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობა, გულის იშემიური დაავადება, გულის მანკები, არიტმიები, გულის უკმარისობა.

თ) სასუნთქი სისტემის დაავადებების თავისებურებები ხანდაზმულებში: სასუნთქი სისტემის ზოგიერთი დაავადების თავისებურებები ხანდაზმულებში, პნევმონია, ფილტვების ტუბერკულოზი,

ი) საჭმლის მომნელებელი სისტემის და ღვიძლის დაავადებების თავისებურებები ხანდაზმულებში:

კ) ენდოკრინოპათიები და მეტაბოლიზმის მოშლა ხანდაზმულ ასაკში: ნახშირწყლების ცვლის მოშლა, ფარისებრი ჯირკვალი ხანდაზმულ ასაკში, ვაზოპრესინის სეკრეცია, იატროგენული ენდოკრინული დაავადებები, ანამიები, კვებადობა, ინფექცია, თერმორეგულაციის მოშლა.

ლ ) სენსორული დისფუნქცია ხანდაზმულებში: მხედველობა, სმენა, გემო.

მ) ხანდაზმულთა მედიკამენტური მკურნალობა: მედიკამენტურ მკურნალობაზე მოქმედი ზოგადი ფაქტორები, მედიკამენტების გვერდითი მოქმედებები, მედიკამენტთა გვერდითი მოქმედების პრევენცია ხანდაზმულებში, გერიატრიული ფარმაკოლოგია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №8-ის სახით.

 

ცხრილი №8

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ხანდაზმული პაციენტის თავისებურებები. 2. ფსიქიკის შესწავლა ხანდაზმულებში. 3. გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების თავისებურებები ხანდაზმულებში; 4. სასუნთქი სისტემის დაავადებების თავისებურებები ხანდაზმულებში; 5. საჭმლის მომნელებელი სისტემის და ღვიძლის დაავადებების თავისებურებები ხანდაზმულებში; 6. ენდოკრინოპათიები და მეტაბოლიზმის მოშლა ხანდაზმულ ასაკში; 7. სენსორული დისფუნქცია ხანდაზმულებში; 8 ხანდაზმულთა მედიკამენტური მკურნალობა; გერიატრიული ფარმაკოლოგია; 10. შარდისა და განავლის შეუკავებლობა; 11. წაქცევა, უმოძრაობა;. 12. ინსულტი; 13. ოსტეოპოროზი; 14. პარკინსონიზმი.	ხანდაზმული პაციენტის გამოკვლევა. ფსიქიური მდგომარეობის ზოგადი შესწავლა, შარდის შეუკავებლობის დიაგნოსტიკა; უმოძრაო მდგომარეობაში მყოფი პაციენტის გამოკვლევა;.	ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4;

თავი VII

პროფესიული სწავლების მეორე წლის მოდულები

    მუხლი 1. მოდული 1.1. სასუნთქი სისტემის დაავადებები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის მზადება და პროფესიული სრულყოფა პულმონოლოგიური პროფილის დაავადებების ადეკვატური შეფასების, დიაგნოსტიკასა და მართვაში. როტაციის დამთავრების შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს პულმონოლოგიური დაავადების სრულყოფილი შეფასება კლინიკური, რენტგენოლოგიური და ლაბორატორიული (სუნთქვის ფიზიოლოგია, არტერიული სისხლის გაზები და ა;შ) მონაცემების ადეკვატური ინტერპრეტაციის საფუძველზე.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება;

ბ) პნევმონია, ასპირაციული სინდრომი, ფილტვის აბსცესი;

გ) ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია;

დ) მოზრდილთა რესპირატორული დისტრესს-სინდრომი;

ე) ფილტვის ინტერსტიციული დაავადებები;

ვ) მცირე წრის ჰიპერტენზიით მიმდინარე დაავადებები, ქრონიკული ფილტვისმიერი გული;

ზ) ფილტვების და მკერდშიდა ლიმფური კვანძების სარკოიდოზი;

თ) ფილტვებისა და შუასაყარის სიმსივნეები;

ი) პლევრის დაზიანებით მიმდინარე დაავადებები;

კ) მწვავე რესპირატორული უკმარისობა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №9-ის სახით.

 

ცხრილი №9

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებები; სასუნქი სისტემის ანთებითი დაავადებები; 2. პნევმონია, ასპირაციული სინდრომი, ფილტვის აბსცესი; 3. ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია; 4. მოზრდილთა დისტრეს სიდნრომი; 5. ფილტვის ინტერსტიციული დაავადებები; 6. პლევრის დაზიანებით მიმდინარე დაავადებები; 7. სარკოიდოზი.	არტერიული სისხლის გაზების განსაზღვრა და მიღებული მონაცემების შეფასება – 25;   გარეგანი სუნთქვის ფუნქციის შეფასება – 20;   გულ-მკერდის რენტგენოგრაფიული გამოკვლევის ინტერპრეტაცია, ფილტვის ინფილტრატული ჩრდილის აღწერა, რენტგენოლოგიური დიანგოზის დასაბუთება – 50;   ბრონქოსკოპიის ჩვენების განსაზღვრა; ბრონქოსკოპიის ტექნიკის ათვისება, მისი წარმოება და მიღებული შედეგების აღწერა; ბრონქო-ალვეოლური ლავაჟის წარმოება – 5;   ენდობრონქული ჩასხმის (ინსტილაციის) ტექნიკის ათვისება და ჩვენებების განსაზღვრა;   პლევრის ღრუს პუნქციის წარმოება (თორაკოცენტეზი), სითხის ევაკუაცია – 10.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4.

    მუხლი 2. მოდული 1.2. კუჭ-ნაწლავის სისტემის დაავადებები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის მზადება და პროფესიული სრულყოფა კუჭ-ნაწლავის სისტემის დაავადებების დიაგნოსტიკაში, მკურნალობასა და პროფილაქტიკაში. აღნიშნული როტაციის გავლის შემდეგ რეზიდენტი სრულყოფილად უნდა ფლობდეს გასტროენტეროლოგიური დაავადებების ჩივილების, სიმპტომების (დისფაგია, გულძმარვა, გულისრევა, ღებინება, ტკივილი მუცლის არეში, დიარეა, სისხლდენა კუჭნაწლავის ტრაქტიდან, სიყვითლე და ასციტი) ადეკვატური შეფასების და ფიზიკური კვლევის უნარ-ჩვევებს. მას უნდა შეეძლოს გასტროენტეროლოგიურ დაავადებათა ლაბორატორიული, ინსტრუმენტული და რენტგენოლოგიური გამოკლვევების სრულყოფილი ინტერპრეტაცია და ანალიზი. აღნიშნულთან ერთად, რეზიდენტის მზადების მიზანი გასტროენტეროლოგიური დაავადებების მართვის პრინციპების სრულყოფილი ცოდნა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე დაავადების გამწვავებისა და რემისიის ჩათვლით. ამ მხრივ მნიშვნელოვანია, როტაციის პერიოდში რეზიდენტს მიეწოდოს ინფორმაცია გასტოენტეროლგიური დაავადებების მართვის თანამედროვე რეკომენდაციებისა და გაიდლაინების სახით.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №10-ის სახით

 

ცხრილი №10

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. საყლაპავის დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და პროფილაქტიკა; 2. კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადებების დიანგოსტიკა და მართვა; 3. პანკრეასის დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა; 4. ნაწლავთა ქრონიკული ანთებითი დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა; 5. ღვიძლის დაავადებათა დიაგნოსტიკა და მართვა; 5. ნაღვლის ბუშტის დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა.	კუჭის წვენის ლაბორატორიული კვლევის მონაცემების ინტერპრეტაცია – 10; ;დუოდენური ზონდაჟის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია – 10; განავლის მიკრობიოლოგიური და ციტოლოგიური ინტეპრეტაცია – 10; კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის რენტგენოლოგიური, ულტრაბგერითი და ენდოსკოპიური გამოკვლევების იტერპრეტაცია – 20; კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ბიოფსიური კვლევის ინტერპრეტაცია; ღვიძლის ფუნქციური მდგომარეობის ლაბორატორიული მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია – 20; ღვიძლის და სანაღვლე გზების ულტრასონოგრაფიული, კომპუტერულ ტომოგრაფიული და ბიოფსიური კვლევის ინტერპრეტაცია – 10; ნაზოგასტრალური ზონდის ჩადგმა; კუჭის ამორეცხვა ზონდით – 5; კუჭის წვენის მიღების წესები და მიღებული შედეგების ინტერპრეტაცია  – 5.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4.

    მუხლი 3. მოდული 1.3. თირკმლის დაავადებები

1.მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია ნეფროლოგიის როტაცია/მოდული მიზნად ისახავს რეზიდენტის მზადებას და პროფესიულ სრულყოფას შარდის გამომყოფი სისტემის დაავადებების დიაგნოსტიკაში, მკურნალობასა და პროფილაქტიკაში. აღნიშნული როტაციის გავლის შემდეგ რეზიდენტი სრულყოფილად უნდა ფლობდეს ნეფროლოგიური პროფილის დაავადებების ჩივილების, სიმპტომების ადეკვატური შეფასების და ფიზიკური კვლევის უნარ-ჩვევებს. მას უნდა შეეძლოს ნეფროლოგიურ დაავადებათა ლაბორატორიული, ინსტრუმენტული, რენტგენოლოგიური და ბიოფსიური გამოკლვევების სრულყოფილი ინტერპრეტაცია და ანალიზი. აღნიშნულთან ერთად, რეზიდენტის მზადების მიზანი ნეფროლოგიური დაავადებების მართვის პრინციპების სრულყოფილი ცოდნაა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე დაავადების გამწვავებისა და რემისიის ჩათვლით. ამ მხრივ, მნიშვნელოვანია, როტაციის პერიოდში რეზიდენტს მიეწოდოს ინფორმაცია თირკმლის დაავადებების მართვის თანამედროვე რეკომენდაციებისა და გაიდლაინების სახით.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) წყალ-მარილოვანი ცვლის ცოდნა: რეზიდენტს უნდა შეეძლოს დარღვეული წყალ-მარილოვანი (ნატრიუმი, კალიუმი) ბალანსის ადეკვატური შეფასება და მიზანმიმართული სამკურნალო ღონისძიებების გატარება; ასევე, კალციუმისა და ფოსფორის დარღვეული წონასწორობის შეფასება და ადეკვატური მკურნალობის ჩატარება;

ბ) მჟავა-ტუტოვანი დისბალანსის ამოცნობა, აციდოზისა და ალკალოზის ადეკვატური შეფასება და მათი პათოგენეზური მექანიზმების (რესპირატორული, მეტაბოლური) კორექტული ამოცნობა, კომპენსატორულ მექანიზმებში გარკვევა და მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის აღდგენის სამკურნალო ღონისძიებების დასახვა;

გ) თირკმლების მწვავე უკმარისობის დიაგნოზი, შეფასება და მკურნალობის სტრატეგიის შემუშავება. დიალიზის ჩვენებები მწვავე უკმარისობის დროს; დიფერენციული დიაგნოზის წარმოება მწვავე გლომერულური, ტუბულარული და ინტერსიტიცული დაავადებების დროს; თირკმლების მწვავე უკმარისობის პირველადი და მეორადი მიზეზების დიფერენციული დიაგნოზი;

დ) თირკმლების ქრონიკული უკმარისობის დიაგნოზი, შეფასება და ადეკვატური მკურნალობა; თირკმლების ქრონიკულ უკმარისობასთან ასოცირებულ გართულებათა მართვა; ქრონიკული გლომერულონეფრიტების, ინტერსტიციული და მილაკოვანი დაავადებების დიფერენციული დიაგნოზი; პირველადი და მეორადი თირკმლების ქრონიკული უკმარისობის დიფერენციული დიაგნოზი. თირკმლების ქრონიკული უკმარისობით დაავადებულ პაციენტთა მართვის კონსერვატული მეთოდების ცოდნა; თირკმლის ტრანსპლანტაციისა და ჰემოდიალიზის ჩვენებების ცოდნა;

ე) თირკმლების დაავადების დროს ადეკვატური სადიაგნოზო მეთოდების გამოყენება, სისხლის და შარდის ლაბორატორიული მონაცემების ადეკვატური ინტერპრეტაცია, შარდის მიკროსკოპიის ჩატარებისა და ინტერპრეტაცია; თირკმლების ბიოფსიის და მიღებული მასალის ჰისტომორფოლოგიური შეფასება და ადეკვატური მკურნალობის დასახვა;

ვ) არტერიული ჰიპერტენზია. რეზიდენტს უნდა შეეძლოს სისტემური არტერიული ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტების შეფასება, დიაგნოზი და მკურნალობა; პირველადი და მეორადი არტერიული ჰიპერტენზიის დიფერენციული დიაგნოზი; ადეკვატური ფარმაკოთერაპიის ჩატარება;

ზ) შაქრიანი დიაბეტი. რეზიდენტი უნდა ფლობდეს დიაბეტური ნეფროპათიით გართულებული ან მის გარეშე არსებული შაქრიანი დიაბეტის ამოცნობის, დიაგნოზისა და მკურნალობის უნარ-ჩვევებს; შეეძლოს ტიპი I და ტიპი I I შაქრიანი დიაბეტის დიფერენცირება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №11-ის სახით

ცხრილი №11

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. გლომერულოპათიები; 1. თირკმლის დაზიანება შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებების დროს; 2. თირკმლის დაზიანება ტუმორულიდა ლიმფოპროლიფერაციული დაავადებების დროს; 3. წყლისა და ელექტროლიტური ბალანსის დარღვევები; 4. მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის დარღვევები; 5. თირკმლის თანდაყოლილი დაავადებები; 6. საშარდე გზების ინფექციები; 7. ნეფროლითიაზი; 8. ინტერსტიციული ნეფროპათიები; 9. ორსულთა ნეფროპათია; 10. არტერიული ჰიპერტენზია; 11. თირკმლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა; 12. თირკმლის ჩანაცვლებითი თერაპიის ძირითადი პრინციპები; 13. თირკმლის ტრანსპლანტაცია.	1. ნეფროლოგიურ დაავადებათა დიანგოსტიკა:   ანამნეზის შეგროვება   პაციენტის ობიექტური გამოკვლევა   სისხლის და შარდის ბიოქიმიური და კლინიკურ-ლაბორატორიული კვლევის პრინციპები, დანიშნულება და ინტერპრეტაცია   თირკმლის ფუნქციის შეფასება კლირენსის მიხედვით   სეროლოგიური კვლევის პრინციპები, განსაკუთრებით სისტემური დაავადებების დროს. სპეციფიკური ანტისხეულების ინტერპრეტაცია და მართვა მკურნალობის პროცესში;   ფუნქციურ-დიანგოსტიკური ტესტები ამა თუ იმ დაავადების გამოსარიცხად (ვაზოპრესინის, რენინ-ალდოსტერონის, კაპტოპრილის);   საშარდე გზების სონოგრაფია, დუპლექსი, რენტგენოლოგიური, სხივური და კომპუტერული კვლევების ჩვენებები და ინტერპრეტაცია – 5;   თირკმლის ბიოფტატის მორფოლოგიური მონაცემების ინტერპრეტაცია.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4.

მუხლი 4. მოდული 2. საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია

1 . მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის პროგრამის მიზანია მსმენელთა შორის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საფუძვლების ცოდნის ამაღლება და აღნიშნული დისციპლინის პრინციპებისა და მეთოდების პრაქტიკულ საქმიანობაში გამოყენების შესაძლებლობის ხელშეწყობა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკა;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამები და მათი პრიორიტეტები;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დამახასიათებელი ძირითადი მაჩვენებლები (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლები (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ჯანდაცვის მართის საინფორმაციო სისტემები;

ზ) თანამედროვე ეპიდემიოლოგია, ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები-ობსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია, ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია;

ი) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები-ონსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

კ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების პოტენციური შეცდომები;

ლ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

მ) მიზეზი და მიზეზ-შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში, მიზეზ-შედეგობრიობის კრიტერიუმები;

ნ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია,ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი, მასპინძელი და გარემო პირობები;

ო) ეპიდემიოლოგია და პრევენცია,პრევენციის საგანი და მნიშვნელობა. მიდგომები პრევენციასა და კონტროლში.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №12-ის სახით.

 

ცხრილი №12

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა:

№	თეორიული კურსი	დავალება
1.	მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მახასიათებლები. დაავადების გავრცელება, დაავადების სიხშირე, კუმულაციური სიხშირე და რისკი, ლეტალობა
2.	ვიტალური სტატისტიკა, სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა, მონაცემთა სტანდარტიზაცია.	პრეზენტაციების განხილვა
3.	სტატისტიკური მონაცემები (ტიპები, შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა)	პრეზენტაციების განხილვა
4.	სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები (ჯგუფების შედარება)	ტესტირება
5.	ჰიპოთეზის ტესტირება და შეფასება (სარწმუნოობის ინტერვალი, სტატისტიკური სარწმუნოობა)
6.	საზ. ჯანდაცვის კონცეფცია (განსაზღვრება, ფოკუსი, საზ. ჯანდაცვის დეტერმინანტები, საზ. ჯანდაცვის ძირითადი ფუნქციები)
7.	საზ. ჯანდაცვის პრაქტიკა (ღონისძიებები, პრევენციის პროგრამები, საზ. ჯანდაცვის რეფორმა საქართველოში)	პრეზენტაციების განხილვა
8.	თანამედროვე ეპიდემიოლოგია (ისტორიული კონტექსტი, საგანი, ჯანმრთელობისა და ავადმყოფობის გაზომვა)
9.	ეპიდემიოლოგიური კვლევები. დაკვირვებადი და ექსპერიმენტული კვლევები
10.	ქრონიკულ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია და კონტროლი, გულსისხლძარღვთა დაავადებები, კიბო, შაქრიანი დიაბეტი
11.	თამბაქო და ალკოჰოლი (საზ. ჯანდაცვის პროგრამები, მათი დიზაინი და იმპლემენტაცია
12.	ეპიდემიოლოგია და პრევენცია, პრევენციის დონეები, მიოდგომრბი პრევენციასა და კონტროლში.
13.	ეპიდემიოლოგირი კვლევების პოტენციური შეცდომები
14.	მიზეზი და მიზეზ შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში
15.	ინფექციური დაავადებების ეპიდემიოლოგია
16.	ეპიდემია და ენდემია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკის ფორმირება;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამებისათვის პრიორიტეტების განსაზღვრა;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დახასიათება ძირითადი მაჩვენებლების მიხედვით (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლების გამოყენება და ინტერპრეტაცია (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

ზ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგიის საფუძვლების პრაქტიკაში გამოყენება;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიის გამოკვლევის, ზედამხედველობის და კონტროლის ბაზისური პრინციპების პრაქტიკაში გამოყენება;

ი) პრევენციის პოტენციალისა და ეფექტურობის შეფასება.

    მუხლი 5. მოდული 3. მტკიცებითი მედიცინის და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მტკიცებითი მედიცინის და სამედიცინო სტატისტიკის ცოდნის ამაღლება და მათ პრაქტიკულ საქმიანობაში აღნიშნული დისციპლინების პრინციპებისა და მეთოდების დანერგვის ხელის შეწყობა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში გამოყენებული მტკიცებითი მედიცინის ძირითადი პრინციპები;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

გ) მეტა- ანალიზი, მეტა-ანალიზის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზები, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცნო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლი და მნიშვნელობა, ის ძირითადი სფეროები, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპები, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა. მონაცემთა სტანდარტიზაცია;

ნ) ალბათობის პრინციპები და კანონები მათი მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპები (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და წრფივი რეგრესია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის;

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №13-ის სახით .

 

ცხრილი №13

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა:

№	თეორიული კურსი	დავალება
1.	მტკიცებითი მედიცინის არსი, ძირითადი პრინციპები და სტრატეგია, მტკიცებითი სამედიცინო პრაქტიკა და მისი კომპონენტები, კოხრანის კოლაბორაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
2.	რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდა, კლინიკური გამოცდის დიზაინი და ტიპები, კლინიკური გამოცდის შედეგების ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება	პრეზენტაციების ანალიზი
3.	მეტა-ანალიზის მეთოდი, მეტა-ანალიზის შედეგების ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკაში გამოყენებითობა, კოხრანის კოლაბორაციის სისტემური მიმოხილვის ჯგუფები	პრეზენტაციების ანალიზი
4.	დიაგნოზი და სკრინინგი, დიაგნოსტიკური ტესტის დიაგნოსტიკური ღირებულება, დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება	ტესტირება
5.	დაავადების ნატურალური ისტორია და პროგნოზი, პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება, კლინიკური გაიდლაინი, მისი ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება
6.	მონაცემთა ტიპები (დათვლა და გაზომვა), შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, დათვლადი და გაზომვადი მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა, მონაცემთა ვარიაბელურობა, ვარიაციის გაზომვა, პოპულაცია და სინჯი, პოპულაციის პარამეტრის დისტრიბუცია, სინჯის საშუალოს დისტრიბუცია, ორი სინჯის საშუალოს სხვაობის დისტრიბუცი
7.	ალბათობა, ალბათობის კანონები, ნორმალური მრუდის სტანდარტიზაცია, ნორმალური სტანდარტული მრუდი, Z და მისი მნიშვნელობა.
8.	სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები, შეფასება (95% სარწმუნოობის ინტერვალი), ჰიპოთეზის ტესტირება (ნულოვანი ჰიპოთეზა, ალტერნატიული ჰიპოთეზა, I და II ტიპის შეცდომა), შეფასება თუ ჰიპოთეზის ტესტირება
9.	ჯგუფების შედარება – უწყვეტი მონაცემები, ანალიზის შესაბამისი მეთოდის ამორჩევა, ტ დისტრიბუცია, ორი სინჯის საშუალოს სხვაობა,  t ტესტი
10.	ჯგუფების შედარება – კატეგორიული მონაცემები, პროპორცია, ორი დამოუკიდებელი ჯგუფის პროპორცია, 2 X 2 ცხრილი – ორი ჯგუფის პროპორციის შედარება, რამდენიმე ჯგუფის პროპორციის შედარება, რისკების შედარება (შედარებითი რისკი, შანსების შეფარდება)
11.	ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და მისი ტესტირება, კორელაციის გამოყენება, ინტერპრეტაცია, მარტივი წრფივი რეგრესია
12.	რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი წრფივი რეგრესია
13.	მონაცემთა სტანდარტიზაცია

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში მტკიცებითი მედიცინის პრინციპების გამოყენება;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

გ) მეტა-ანალიზის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკით სარგებლობა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზებით სარგებლობა, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

სამედიცინო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლისა და მნიშვნელობის ახსნა, იმ ძირითადი სფეროების დასახელება, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპების გარჩევა, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა;

ნ) ალბათობის პრინციპებისა და კანონების მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპების გამოყენება (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება როგორც უწყვეტი ისე კატეგორიული მონაცემებისათვის; აღნიშნული ანალიზის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა კორელაციისა და წრფივი რეგრესიის საშუალებით, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის საშუალებით, შედეგების ინტერპრეტაცია;

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

    მუხლი 6. მოდული 4. ოტორინოლარინგოლოგია (უნარ-ჩვევები)

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია ცხვირ-ხახის და ყურის სომატურ დაავადებებთან ასოცირებული პათოლოგიების პირველადი დიანგოსტიკა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ლორ-ორგანოების გამოკვლევა;

ბ) სინუსიტების, შუაყურის მწვავე და ქრონიკული ანთებების მკურნალობა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №14-ის სახით.

 

ცხრილი №14

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები
სინუსიტების, შუაყურის მწვავე და ქრონიკული ანთებების მკურნალობა	ანამნეზის შეკრება და ლორ-ორგანოების გამოკვლევის მეთოდების შესწავლა.

    მუხლი 7 . მოდული 5. ოფთალმოლოგია (უნარ-ჩვევები)

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია სომატურ დაავადებებთან ასოცირებული თვალის დაავადებების პირველადი დიაგნოსტიკა.

3. მოდულის ამოცანები: კონიუქტივიტის, ეპისკლერიტის, გლაუკომის, კატარაქტის და მხედველობის დარღვევების დიაგნოსტიკა. Fფუნდოსკოპიური კვლევა

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №15-ის სახით.

 

ცხრილი №15

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები	დავალება
1. თვალის ჰყპერემია (კონიუქტივიტი, ბაქტერიული, ალერგიული, მედიკამენტური, რქოვანას დაზიანება); 2. რქოვანას წყლულოვანი დაზიანება; 3. თვალისა და ქუთუთოების გარეგანი დაზიანება (ბლეფიტი, კერატოპათია); 4. თვალის ტრავმა; 5. გლაუკომა; 6. თვალის დაზიანება შაქრიანი დიაბეტის დროს; 7. თვალის დაზიანება იმუნოდეფიციტის დროს (კანდიდოზური, ციტომეგალოვირუსული და სხვა ინფექციებთან ასოცირებული რეტინიტის); 8. მხედველობის ნერვის შეშუპება.	პაციენტის ოფთალმოლოგიური გამოკვლევა: თვალისა და ქუთუთოების დათვალიერება, გუგების ფორმის, ზომისა და სინათლეზე მათი რეაქციის განსაზღვრა; თვალის კაკლების მოძრაობის განსაზღვრა; მხედველობის ველისა და სიმახვილის განსაზღვრა; თვალის ფსკერის გამოკვლევა.	კვლევის მეთოდების დემონსტრირება სადიაგნოზო პაციენტის გამოკვლევისას

    მუხლი 8. მოდული 6. ფსიქიატრია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის მზადება და პროფესიული სრულყოფა ფსიქიატრიული პროფილის დაავადებების დიაგნოსტირებასა და მართვაში;

3. მოდულის ამოცანები: შფოთვის, დეპრესიის, ისტერიის, პოსტრავმული სტესული მდგომარეობების, ალკოჰოლითა და ნარკოტიკებით გამოწვეული ფსიქიკური დარღვევების ამოცნობა, დიაგნოსტირება და მართვა, სომატური დაავადებებით გამოწვეული ფსიქიკური დარღვევების ანალიზი, შეფასება და მართვა.

 4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №16-ის სახით.

 

ცხრილი №16

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები
შფოთვის, დეპრესიის, ისტერიის, პოსტრავმული სტრესული მდგომარეობების, ალკოჰოლითა და ნარკოტიკებით გამოწვეული ფსიქიკური მდგომარეობების ამოცნობა, დიაგნოსტიკა და მართვა	ანამნეზის შეკრება და ფსიქოდიაგნოსტიკური კვლევის საფუძვლების ათვისება

    მუხლი 9. მოდული 7. გადაუდებელი მედიცინა

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია კრიტიკული და გადაუდებელი მდგომარეობების დიაგნოსტიკა და მართვა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ნერვული სისტემის პათოლოგიასთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები (ტვინის სიკვდილი, ქრონიკული ვეგეტატიური მდგომარეობები, აპალიური კომა, ტვინის შეშუპება, ტვინის ღეროს დისლოკაციური სინდრომი და ჩაჭედვის ფენომენი, ბულბულრი დამბლა, ჰიპერთერმიული და ჰიპოთერმიული სინდრომი, ეპილეფსიური სტატუსი, ძილის აპნოეს სინდრომი, კომატოზური მდგომარეობები, ტვინის ინფარქტი, ჰემორაგიული ინსულტი, ცერებრულ სისხლძარღვთა თრომბოზი, ბაქტერიული, ვირუსული და მიკობაქტერიული მენინგიტის, ენცეფალიტი/ენცეფალოპათია, ნევრ-კუნთოვანი დაავადებები – ჟულიან-ბარის სინდრომი, მიასთენია გარავის, პოლინეიროპათია, პარანეოპლაზური სინდრომი, ზურგის ტვინის ტრავმული დაზიანება და ნერვული სისტემის სხვა დაავადებებთან ასოცირებული მდგომარეობები);

ბ) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებებით განპირობებული კრიტიკული მდგომარეობები: კორონარული არტერიის დაავადება, მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი, ვირუსული მიოკარდიტი და კარდიომიოპათია, ფილტვების კარდიოგენული შეშუპება, ფილტვისმიერი გული, არითმია, გულის მანკები, ენდოკარდიტი (ბაქტერიული, ფუნგალური), არტერიული ჰიპერტენზია, სხვადასხვა გენესის პერიკარდიტი და გამონაჟონი პერიკარდიუმის ღრუში, აორტის განშრევებადი ანევრიზმა, პერიფერიულ სისხლძარღვთა დაავადება და პერიფერიული არტერიის მწვავე ოკლუზია;

გ) სასუნთქი სისტემის დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: ასთმა, მწვავე და ქრონიკული ასპირაცია, ალვეოლური ჰემორაგიული სინდრომი, ატელექტაზი, ბეხჩეტის დაავადება, ბრონქოექტაზია, ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება, სისტემური ვასკულიტები, ემპიემა, ჰემოპტისი, ფილტვის ინტერსიციული დაავადებები, ფილტვის კიბო, ფილტვის მეტასტაზური სიმსივნე, პნევმონია, სხვადასხვა გენესის პლევრალური გამონაჟონი, ფილტვის აბსცესი, ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია, ფილტვის განგრენა, სხვადასხვა მიზეზით განპირობებული ფულმონალური ჰიპერტენზია, სხვადასხვა მიზეზით განპირობებული ზედა სასუნთქი გზების ობსტრუქცია. თრაქეისტომის ჩვენებები, პროცედურის შესწავლა;

დ) კანისა და რბილი ქსოვილების დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: ცელულიტი, დამწვრობა და ინფექცია, დეკუბიტუს და კანის სხვა ტიპის წყლულოვანი დაზიანება (დიაბეტი, ვენოზური სტაზი, სისხლძარღოვანი უკმარისობა), მიონეკროზი, გამონაყარი, ვასკულიტი, ჭრილობის ინფექცია;

ე) კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: სხვადასხვა მიზეზით განპირობებული ზედა და ქვედა გასტროინტერსტინალური სისხლდენა, ჰეპატიტი (ვირუსული, ტოქსიური, აუტოიმუნური), ღვიძლის ციროზი, ღვიძლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა, აცეტამინოფენის დოზის გადაჭარბება, დიარეა, კრონის დაავადება, წყლულოვანი კოლიტი, პანკრეატიტი, ქოლეცისტიტი (კალკულოზური და აკალკულოზური), აპენდიციტი, ნაწლავთა ადინამიური გაუვალობა, წვრილი ნაწლავების ობსტრუქცია, ნაწლავთა ინფექცია;

ვ) ენდოკრინულ დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: დიაბეტური კეტოაციდოზი, ჰიპეროსმოლარული არაკეტოაციდოზური კომა, თირეოტოქსიკოზი, მიქსედემური კომა, ჰიპოთირეოზი, ადისონის კრიზი, უშაქრო დიაბეტი, SIADH;

ზ) თირკმლის დაავადებებთან და ელექტროლიტურ დისბალანსთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: თირკმლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა, ATN, გლომერულონეფრიტი, ინტერსტიციული ნეფრიტი, ობსტრუქციული ნეფროპათია, RTA, ფულმო-რენალური სინდრომი, MODS; ანიონური და არაანიონური ჩავარდნა, მეტაბოლური აციდოზი, ნატრიუმის, კალიუმის, მაგნიუმის, კალციუმის და ფოსფორის ცვლის დარღვევები. Hჰემოდიალიზი, ულტრაფილტრაცია, CAVH და CAVH-D;

თ) ჰემატოლოგიურ დაავადებებთან და ჰემოსტაზის დარღვევებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: სხვადასხვა გენეზის ანემიები, ჰემოლიზური ანემია, დიკ სინდრომი, ჰემოფილია, ჰიპერკოაგულაციური მდგომარეობა, სხვადასხვა გენეზის თრომბოციტოპენია, თრომბოციტოპენიური პურპურა, იმუნური თრომბოციტოპენიური პურპურა, სხვადასხვა გენეზის ლეიკოპენია, ლიმფომები (ჰოდჯკინის და არაჰოდჯკინის);

ი) ინფექციურ დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები: პულმონური და ექსტრა-პულმონური ინფექციები, ენდოკარდიტი, რიკეტსიული ინფექცია, HIV და ასოცირებული ინფექციები;

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №17-ის სახით.

 

ცხრილი №17

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

 

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ნერვული სისტემის პათოლოგიასთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარებები; 2. გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებებით განპირობებული კრიტიკული მდგოამარეობები; 3. სასუნთქი სისტემის დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდომარეობები; 4. კანისა და რბილი ქსოვილების დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები; 5. კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდომარეობები; 6. ენდოკრინულ დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები; 7. დიაბეტური კეტოაციდოზი, ჰიპეროსმოლარული არაკეტოაციდოზური კომა, თირეოტოქსიკოზი, მიქსედემური კომა, ჰიპოთირეოზი, ადისონის კრიზი, უშაქრო დიაბეტი; 8. თირკმლის დაავადებებთან და ელექტროლიტურ დისბალანსთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები; 10. ჰემატოლოგიურ დაავადებებთან და ჰემოსტაზის დარღვევებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები; 11. ინფექციურ დაავადებებთან ასოცირებული კრიტიკული მდგომარეობები.	ცენტრალური ვენის კათეტერიზაცია –  10; ფილტვის არტერიის კათეტერიზაცია – 5; მაგისტრალური არტერიების კათეტერიზაცია – 5; ინფუზიური თერაპია და პარენტერული ალიმენტაცია – 15; სისხლის გასასხმა – 10; ჰემოსტაზის დარღვევების ინტერპრეტაცია; არტერიული სისხლის გაზების მონაცემების ინტერპრეტაცია; მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის დარღვევების ინტერპრეტაცია; სარეანიმაციო ღონისძიებების ჩატარება: ფილტვის ხელოვნური ვენტილაცია – 10, გულის არაპირდაპირი მასაჟი – 10, გულის ელექტრული სტიმულაცია – 5, ელექტრული დეფიბრილაცია – 5, კარდიოვერსია – 5, ტრაქეის ინტუბაცია – 5; ნაზოგასტრალური ზონდის ჩადგმა – 10; ზონდით კვება – 10; პარენტერალური და შერეული კვება –10; ჰემოსორბციისა და პლაზმაფერეზის ჩვენებების განსაზღვრა და ტექნიკა; ცვირის წინა და უკანა ტამპონადა სისხლდენის დროს; პირველადი სასწრაფო დახმარება თვალის ტრავმის, ჭრილობების, დამწვრობის დროს; შარდის ბუშტის კათეტერიზება; სისხლდენის შეჩერების დროებითი მეთოდები; მოტეხილობების დროებითი იმობილიზაცია; ტრანსფუზიული თერაპიის ჩვენებების განსაზღვრა და ტექნიკა.	ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4;

თავი VIII

პროფესიული მზადების III წელი

    მუხლი 1. მოდული 1. ნევროლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია ნევროლოგიური სინდრომები ინტერნისტის პრაქტიკაში

როტაცია/მოდული ნევრულ დაავადებებში მიზნად ისახავს რეზიდენტის მზადებას და პროფესიულ სრულყოფას ზოგადი ინტერნისტის პრაქტიკაში გავრცელებული ნევროლოგიური დაავადებების დიაგნოზსა და მართვაში, და ასევე, იმ მდგომარეობების ადეკვატურ შეფასებაში, რომლებიც ნევროლოგის გადაუდებელ ან ჩვეულ (რუტინულ) კონსულტაციას მოითხოვს.

3. მოდულის ამოცანებია უხშირესი ნევროლოგიური დარღვევების დიაგნოსტიკა და მართვა:

ა) იმ უნარ-ჩვევების სრულყოფილი დაუფლება, რომლებიც პაციენტის ნევროლოგიური ანამნეზის შეკრებასა და ნევროლოგიურ გამოკვლევას მოითხოვს;

ბ) ნევროლოგიური და არანევროლოგიური ჩივილების დიფერენცირება;

გ) დაზიანების ანატომიური უბნის დადგენა და ლოკალიზაცია;

დ) რაციონალური დიფერენციული დიაგნოზის წარმოება, შესაბამისი ლაბორატორიული და დიაგნოსტიკური გამოკვლევების დაგეგმვა და პაციენტის მართვის ეფექტური გზების დასახვა;

ე) ნევროლოგიური გადაუდებელი მდგომარეობის ადეკვატური შეფასება და კონსულტანტის დროული მოწვევა;

ვ) ეეგ-ს, EMG AND NCS, ძილის კვლევების, CT, MRI/MRA, მიელოგრამის, კაროტიდული ეულტრასონოგრაფიული გამოკვლევის და ანგიოგრაფიული გამოკვლევების კორექტული და ადეკვატური ინტერპრეტაცია;

ზ) კონტრასტული და არაკონტრასტული კომპიუტერული ტომოგრაფიის შედეგების ნეიროანატომიური ინტერპრეტაცია;

თ) სულ ცოტა ხუთი ლუმბალური პუნქციის შესრულება, CSF ტესტის დანიშვნის ადეკვატურობა და მიღებული შედეგების კორექტული ინტერპრეტაცია;

ი) ტენსილტონის სინჯის (ტესტის) შესრულების ცოდნა და კორექტული ინტერპრეტაცია

კ) ინტერნისტის პრაქტიკაში ნევროლოგიური კლინიკური მდგომარეობების პათოფიზიოლოგიური მექანიზმების სრულყოფილი ცოდნა

ლ) შემდეგი ნევროლოგიური მდგომარეობების შეფასება და ინტერპრეტაცია: მეტყველების დარღვევა, მხედველობის დარღვევა, მგრძნობელობის დარღვევა, ცნობიერების დარღვევა, კოორდინაციის დარღვევა, ძილიანობა, თავის ტკივილი, სმენის დარღვევა ან დაკარგვა, ლოკალური ტკივილის სინდრომი, ცნობიერების დაკარგვა და კომა, მეხსიერების დარღვევები, კრუნჩხვები, ძილის პრობლემები, ტრემორი, ლოკალური და გენერალიზებული სისუსტე.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №18-ის სახით.

 

ცხრილი №18

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. თავის ტკივილი, დიაგნოსტიკა, დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა; 2. კუნთების სისუსტე (მიასთანია), დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა; 3. სხვადასხვა ხარისხის ცნობიერების მწვავე დარღვევები (სტუპორი, სოპორი, კომა) აღნიშნულ სინდრომთან ასოცირებული დაავადებების დიფერენციული დიაგნოზი და მდგომარეობის მართვა; 4. ალკოჰოლური აბსტინენცია; 5. კრუნჩხვითი განტვირთვები, დიაგნოსტიკა, მართვა; 6. თავის ტვინის სისხლძარღვთა დაავადებები (თავის ტვინის სისხლის მიმოქცევის იშემიური მოშლა, ჰემორაგიული ინსულტი); 7. ზურგის ტვინის კომპრესია, დიაგნოსტიკა, მართვა; 8.ქალა-ტვინის ტრავმები; 9. ქალაშიდა წნევის მომატება 10. ძილის დარღვევები.	ანამნეზის შეკრება და პაციენტის გასინჯვის ძირითადი მეთოდები; ლუმბალური პუნქციის მაჩვენებლების ციტოლოგიური და ბიოქიმიური ინტერპრეტაცია; ეეგ-ს მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია – 5; კომპიუტერული კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია – 10.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10 .

მუხლი 2. მოდული 2. ენდოკრინოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ენდოკრინული დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და პროფილაქტიკა. აღნიშნული როტაციის გავლის შემდეგ რეზიდენტი სრულყოფილად უნდა ფლობდეს ენდოკრინული პროფილის დაავადებების ჩივილების, სიმპტომების ადეკვატური შეფასების და ფიზიკური კვლევის უნარ-ჩვევებს. მას დამოუკიდებლად უნდა შეეძლოს ენდოკრინული დაავადების დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და მართვა დაავადების ნებისმიერ ეტაპზე; უნდა ერკვეოდეს ენდოკრინული დაავადებების განვითარების პათოფიზიოლოგიურ მექანიზმებში; უნდა შეეძლოს ლაბორატორიული, ინსტრუმენტული და რენტგენოლოგიური გამოკლვევების სრულყოფილი ინტერპრეტაცია და ანალიზი. როტაციის პერიოდში რეზიდენტს უნდა მიეწოდოს ინფორმაცია აღნიშნული დაავადებების მართვის თანამედროვე რეკომენდაციებისა და გაიდლაინების სახით.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) შაქრიანი დიაბეტი – ტიპი I Dდა ტიპი II შაქრინი დიაბეტის პათოგენეზური მექანიზმებისა და კლინიკური მანიფესტაციის დიფერენციული დიაგნოზი;

დიაბეტის ისეთი მწვავე და ქრონიკული გართულებების დიაგნოზისა და მკურნალობის ცოდნა, როგორიცაა დიაბეტური კეტოაციდოზი, ჰიპერგლიკემიური ჰიპეროსმოლარული სინდრომი და ჰიპოგლიკემია;

დიაბეტის მართვა დიეტოთერაპიის, პერორალური ანტიდიაბეტური მედიკამენტებისა და ინსულინის გამოყენებით;

პაციენტის მონიტორირების მეთოდების სრულყოფილი ცოდნა, რაც გულისხმობს ამბულატორიული პაციენტების მონიტორირებას;

უნდა შეეძლოს სისხლში გლიკოზირებული ცილების, კრეატინინის და მიკროალბუმინურიის შეფასება და ბინაზე გლუკოზის მონიტორირება.

ბ) პრედიაბეტური მდგომარეობის შეფასება: უზმოზე გლუკოზის ცვლის დარღვევა და გლუკოზის მიმართ ტოლერანტობის დარღვევა;

სიმსუქნის შეფასება;

მეტაბოლური სინდრომის შეფასება;

გ) ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა –

თირეოიდული ჯირკვლის კლინიკური გამოკვლევა;

ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციური სინჯების ინტერპრეტაცია;

ჰიპოთირეოზის, ჰიპერთირეოზის, თირეოიდიტის შეფასება და მართვა;

ფარისებრი ჯირკვლის ანატომიური პათოლოგიის (მულტიკვანძოვანი და სოლიტური კვანძები) ადეკვატური შეფასება და კვლევის რადიოიზოტოპური, ულტრასონოგრაფიული და ასპირაციული ბიოფსიის ადეკვატური გამოყენება;

თირეოიდული გადადუდებელი მდგომაროებების შეფასება და მართვა (თირეოტოქსიური შოკი და მიქსედემა)

დ) ლიპიდური ცვლის დაავადებები – დისლიპიდემია – დიაგნოსტიკა და მართვა. ანტილიპიდური თერაპიის პრინციპები

პირველადი დისლიპიდემიის განსაზღვრა და შეფასება;

პირველადი დისლიპიდემიის დიეტური და ფარმაკოლოგიური მართვა;

აშშ-ის ქოლესტეროლის ნაციონალური საგანმანათლებლო პროგრამის გაიდლაინების სრულყოფილი ცოდნა;

მეორადი დისლიპიდემიის დიაგნოზი და მართვა.

ე) არტერიული ჰიპერტენზია

მეორადი-ედნოკრინული არტერიული ჰიპერტენზიის ამოცნობა, დიაგნოზი და მკურნალობა (პირველადი ალდოსტერონიზმი, ფეოქრომოციტომა, კუშინგის სინდრომი);

JNC გაიდლაინის საფუძვლიანი ცოდნა.

ვ) ძვლის მეტაბოლური დაავადებები

ოსტეოპენიის და ოსტეოპოროზის რისკ ფაქტორების ცოდნა და ადეკვატური დიაგნოსტიკური ძიების წარმოება;

ძვლის დენსიტომეტრიული გამოკვლევის ჩვენებების განსაზღვრა. დენსიტომეტრული და ძვლის სცინტიგრაფიული კვლევების ინტერპრეტაციის ძირითადი საფუძვლების ცოდნა;

მკურნალობის სტატეგიის დასახვა სხვადასხვა მიზეზით გამოწვეული ოსტეოპოროზის დროს (პოსტმენოპაუზა, კორტიკოსტეროიდებით ინდუცირებული);

ოსტეომალაციის და ვიტამი D-ს დიანგოზი და მართვა;

პეჯეტის დაავადების დიაგნოზი და მართვა;

ზ) თირკმელზედა ჯირკვლის დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა

კუშინგის სინდრომის და თირკმელზედა ჯირკვლის უკმარისობის დიაგნოზი და მართვა;

ადისონის კრიზის ამოცნობა და მართვა;

ფეოქრომოციტომის კლინიკური მიმდინარეობის, სიმპტომებისა და დიფერენციული დიაგნოზის ცოდნა.

თ) ჰიპოფიზის დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა

ჰიპოპიტუიტარიზმისა და ჰიპოფიზის ჰიპერფუნქციის (აკრომეგალია, კუშინგის დაავადება, პროლაქტინომა) კლინიკური სიმპტომებისა და კლინიკური მანიფესტაციის ამოცნობა;

ჰიპოფიზის სიმსივნეების დროს ჰორმონალური და რადიოლოგიური კვლევის მონაცემების ადეკვატური ინტერპრეტაცია;

უკანა ჰიპოფიზის დისფუნქციის დიაგნოზი და შეფასება (SIADH, უშაქრო დიაბეტი);

ჰიპონატრემიისა და SIADH-ის მიზეზებისა და მართვის ცოდნა.

ი) სასქესო ჯირკვლების დისფუნქცია, დიანგოსტიკა და მართვა

პირველადი და მეორადი ჰიპოგონადიზმის დიფერენცირება;

გინეკომასტიის, ჰირსუტიზმის, ამენორეისა და იმპოტენციის დიაგნოზი და მართვა;

ანდროგენული და ესტროგენული ჩანაცვლებითი თერაპიის სტრატეგია;

საკვერცხეების პოლიკისტოზის პათოფიზიოლოგიური მექანიზმების ცოდნა, დიაგნოზი და მართვა

კ) კალციუმის დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა

პირველადი, მეორადი და მესამეული ჰიპერპარათირეოზის დიფერენციული დიაგნოზი;

ჰიპერკალცემიისა და ჰიპოკაცემიის დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა;

ჰიპერპარათირეოზის დიაგნოზი და მართვა (ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული კვლევები); მედიკამენტური და ქირურგიული მართვის ჩვენებები.

კრიტიკული ჰიპერკალცემიის და ჰიპოკალცემიის მართვა;

ვიტამინ D-ს დეფიციტის დიაგნოზი და მართვა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №19-ის სახით

 

ცხრილი №19

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი სალექციო კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. შაქრიანი დიაბეტი 2. ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები 3. ლიპიდური ცვლის დაავადებები – დისლიპიდემია 4. არტერიული ჰიპერტენზია 5. ძვლის მეტაბოლური დაავადებები 6. თირკმელზედა ჯირკვლის დაავადებები 7. ჰიპოფიზის დაავადებები 8. სასქესო ჯირკვლების დისფუნქცია 9. კალციუმის დაავადებები	რეზიდენტმა უნდა აითვისოს თანამედროვე ლაბორატორიული კვლევის მეთოდების ჩატარების პრინციპები, უნდა შეეძლოს მათი შედეგების კლინიკური ინტერპრეტაცია. 1. ცილის მეტაბოლიზმის დარღვევის ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა, საერთო ცილა სისხლში, სისხლის ცილების გამოკვლევა ელექტროფორეზით, ცილების ცალკეული ფრაქციების მნიშვნელობა და მათი ინტერპრეტაცია; 2. ნახშირწყლების მეტაბოლიზმის დარღვევის ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა, სისხლში შაქრის შემცველობის განსაზღვრა, ტოლერანტობა ნახშირწყლებისადმი; 3. ლიპიდების მეტაბოლიზმის დარღვევის ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა. ლიპიდური სპექტრის მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია. 4. წყალ-მარილოვანი და მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის დარღვევის ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა; 5. ჰორმონალური დარღვევების ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა. მიღებული მონაცემების კლინიკური ინტერპრეტაცია; 6. ფარისებრი ჯირკვლის პალპატორული კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია; 7. ფარისებრი ჯირკვლის სონოგრაფიული, რადიოიზოტოპური და კომპიუტერული კვლევების ჩვენებები და ინტერპრეტაცია; 8. ფარისებრი ჯირკვლის ბიოფტატის მორფოლოგიური მონაცემების ინტერპრეტაცია; 9. ჰიპოთალამუ-ჰიპოფიზის მიდამოს სონოგრაფიული და მაგნიტურ-რეზონანსული კვლევების ჩვენებები და ინტერპრეტაცია; 10. რენტგენო-კრანიოგრაფიული გამოკვლევის ჩვენებები და კლინიკური ინტერპრეტაცია; 11. ძვლოვანი ასაკის დადგენა რენტგენოლოგიური გამოვკლევის საუძველზე; 12. თვალის ფსკერის გამოკვლევა პირდაპირი ოფთალმოსკოპიით და მონაცემების ინტერპრეტაცია; 13. მხედველობის ველის გამოკვლევა; 14. თირკმლელზედა, კუჭქვეშა და მკერდის ჯირკვლების ვიზუალაციური მეთოდებით მიღებული შედეგების კლინიკური ინტერპრეტაცია.	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4.

    მუხლი 3. მოდული 3. ჰემატოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის პროფესიული მზადება სისხლის სისტემის დაავადებების დიაგნოსტიკაში, მკურნალობასა და პროფილაქტიკაში.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) თანდაყოლილი და შეძენილი ანემიების დიაგნოსტიკა და მართვის თანამედროვე პრინციპები (რკინადეფიციტური, B12 დეფიციტურ ანემიები, თალასემია, მწვავე და ქრონიკული პოსტჰემორაგიული ანემიები);

ბ) ონკოჰემატოლოგია: ლეიკემიების და ლიმფომების დიფერენციული დიაგნოსტიკა (ლეიკემიების დიფერენციული დიაგნოზი კლინიკის და ძვლის ტვინის ბიოფსიით მიღებული მასალის მორფოლოგიის საფუძვლზე, ჰოდჯკინის და არა-ჰოდჯკინის ლიმფომების კლასიფიკაცია და დიფერენციალური დიაგნოზი, მიელოპროლიფერაციული და მიელოდისსპლაზიური სინდრომების დიაგნოზი და მართვა);

გ) ქიმიოთერაპიის საფუძვლები (ქიმიოთერაპიის მოცულობის განსაზღვრა, მისი ტოქსიური ზემოქმედების შეფასება, პრევენცია; ტუმორლიზისის სინდრომის ამოცნობა, დიაგოსტიკა და პრევენცია, ქიმიოთერაპიის ორგანოტოქსიური ზემოქმედების შეფასება და მართვა; მიელოაბლაციური მდგომარეობების – ანემია, ფებრილური და აფებრილური ნეიტროპენია, ტროფბოციტოპენია- შეფასება და მართვა

დ) ლეიკემოიდური რეაქციები;

ე) ჰემოსტაზის დარღვევები – თრომბოზები და ჰემორაგიები

 ე.ა) ჰემოსტაზის სისტემის ფიზიოლოგია და პათოლოგია

 ე.ბ) ჰემოსტაზის დარღვევებით გამოწვეული დაავადებები და

 ე.გ) პათოლოგიური მდგომარეობებში დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და პრევენცია

ვ) თერაპიული ტრანსფუზიოლოგია (კლინიკური ტრანსფუზიოლოგია)

ზ) სისხლის, მისი კომპონენტების და სისხლის შემცვლელების გადასხმის ჩვენებები, სატრანსფუზიო არეების სამკურნალო ეფექტურობა, პოსტრანსფუზიული გართულებები, მათი პროფილაქტიკა, კომპონენტური ჰემოთერაპიის ალტერნატიული მეთოდების გამოყენება;

თ) იზოიმუნოლოგიის გამოყენების ძირითადი პრინციპები;

ი) ტრანსპლანტატი მასპინძლის წინააღმდეგ (რეციპიენტ/დონორის) დაავადებების პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები, დიფერენციული დიაგნოზი, მკურნალობა და პრევენცია;

კ) თერაპიული ჰემაფერეზი, მისი გამოყენება კლინიკურ პრაქტიკაში.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №20-ის სახით.

 

ცხრილი №20

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	თანდაყოლილი და შეძენილი ანემიების დიაგნოსტიკა და მართვის თანამედროვე პრინციპები	ვენის პუნქცია, სისტემის აწყობა და დაყენება; ინფუზომატის და პერფუზორის გამოყენება; ძვლის ტვინის პუნქცია;	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4;
2.	ონკოჰემატოლოგია – ლეიკემიების და ლიმფომების დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა	ტრეპანობიოფსია; ლიმფური კვანძისა და ზედაპირული სიმსივნური წარმონაქმნის პუნქცია; თავზურგტვინის პუნქცია, ინტრალუმბალურად ციტოსტატიკების შეყვანა; პერიფერიული სისხლის ნაცხის, რეტიკულოციტების პრეპარატების, ძვლის ტვინის და ლიმფური კვანძის პუნქტატის, ბიოფსიური ლიმფური კვანძის ანაბეჭდის მომზადება; სისხლის კომპონენტების და სისხლის შემცვლელების გადასხმა.
3.	ქიმიოთერაპიის მკურნალობის პრინციპები.
4.	ჰემოსტაზის დარღვევები – თრომბოზები და ჰემორაგიები
5.	თერაპიული ტრანსფუზიოლოგია (კლინიკური ტრანსფუზიოლოგია)

    მუხლი 4. მოდული 4. დერმატოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია კანის ძირითადი დაავადებები (დიაგნოსტიკა და მართვა) ინტერნისტის პრაქტიკაში

3. მოდულის ამოცანები:

ა) გამონაყარის ძირითადი ტიპების ამოცნობა, შეფასება და დიფერენციული დიაგნოზი

ბ) კანის ძირითადი დაავადებების ამოცნობა, დიაგნოსტიკა და მართვა

გ) დერმატიტი – კონტაქტური, ატოპიური, სებორეული ეგზემა, მტევნებისა და ტერფის ქრონიკული დერმატიტი);

დ) კანის ბაქტერიული (სტაფილოკოკური, წითელი ქარი, ფოლიკულიტი, ფურუნკული, კარბუნკული) და სოკოვანი (დერმატოფიტია, ფერადი ლიქენი);

ე) კანის პარაზიტული დაავადებები (მუნი, პედიკულოზი);

ვ) კანის ვირუსული დაავადებები (მეჭეჭები, კონტაქტური მოლუსკი, მარტივი ვირუსი და ჰერპეს ზოსტერი);

ზ) ქერცლოვანი პაპულოზური დერმატოზი (პსორიაზი, ვარდისფერი ლიქენი, ბრტყელი წითელი ლიქენი);

თ) კანის ალერგიული დაავადებები (ჭინჭრის ციება, მედიკამენტური გამონაყარი, პოლიფორმული ერითემა, კვანძოვანი ერითემა, ბეჭდისებრი გრანულომა);

ი) ნაწოლები

კ) პიგმენტაციის დარღვევები – კანის პიგმენტური დაავადებები(ჰიპოპიგმენტაცია, ჰიპერპიგმენტაცია);

ლ) კანის კეთილთვისებიანი (ხალი, პაპილომა, ლიპომა, ანგიომა, კელოიდი) და ავთვისებიანი სიმსივნეები;

მ) კანის დაზიანებების ან გამოვლინებების დიაგნოსტიკა შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებების დროს;

ნ) კანის ბიოფსიის ტექნიკის ათვისება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №21-ის სახით

ცხრილი №21

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. გამონაყარის ძირითადი ტიპების ამოცნობა, შეფასება და დიფერენციული დიაგნოზი 2. კანის ძირითადი დაავადებების ამოცნობა, დიაგნოსტიკა და მართვა 3. დერმატიტი – კონტაქტური, ატოპიური, სებორეული ეგზემა, მტევნებისა და ტერფის ქრონიკული დერმატიტი); 4. კანის ბაქტერიული (სტაფილოკოკური, წითელი ქარი, ფოლიკულიტი, ფურუნკული, კარბუნკული) და სოკოვანი (დერმატოფიტია, ფერადი ლიქენი); 5. კანის პარაზიტული დაავადებები (მუნი, პედიკულოზი); 6. კანის ვირუსული დაავადებები (მეჭეჭები, კონტაქტური მოლუსკი, მარტივი ვირუსი და ჰერპეს ზოსტერი); 7. ქერცლოვანი პაპულოზური დერმატოზი (პსორიაზი, ვარდისფერი ლიქენი, ბრტყელი წითელი ლიქენი); 8. კანის ალერგიული დაავადებები (ჭინჭრის ციება, მედიკამენტური გამონაყარი, პოლიფორმული ერითემა, კვანძოვანი ერითემა, ბეჭდისებრი გრანულომა): 9. ნაწოლები; 10. პიგმენტაციის დარღვევები – კანის პიგმენტური დაავადებები(ჰიპოპიგმენტაცია, ჰიპერპიგმენტაცია); 11. კანის კეთილთვისებიანი (ხალი, პაპილომა, ლიპომა, ანგიომა, კელოიდი) და ავთვისებიანი სიმსივნეები. 12. კანის დაზიანებების ან გამოვლინებების დიაგნოსტიკა შეფაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებების დროს; 13.კანის ბიოფსიის ტექნიკის ათვისება;	პაციენტის ზოგადი დათვალიერება; კანისა და ხილურლი ლორწოვანი გარსების დათვალიერება; დიასკოპია, პალპაცია, მოფხეკა; ბალცერის სინჯის განსაზღვრა; ნიკოლსკის სიმპტომის განსაზღვრა; ფსორიაზული ტრიადის განსაზღვრა; რენგენოგრამების ინტერპრეტაცია; პათოლოგიური მასალის აღება სოკო-პარაზიტზე გამოსაკვლევად და მიღებული მასალის ინტერპრეტაცია; სოკოვანი დაავადებების ლუმინესცენტური დიაგნოსტიკა; მუნის ტკიპაზე და დემოდექსზე გამოკვლევა; კანის ბიოფსია და მიღებული მასალის მორფოლოგიური ინტერპრეტაცია; ლიმფური ჯირკლვების პუნცია და მიღებული მორფოლოგიური მასალის ინტერპრეტაცია; მკრთალ ტრეპონემაზე, გონოკოკზე და ტრიქომონადაზე მასალის აღება და გამოკვლევა; ზურგის ტვინის პუნქციის ტექნიკა, ჩვენებები და შედეგების ინტერპრეტაცია.	პაციენტის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა.

    მუხლი 5. მოდული 5. ინფექციური დაავადებები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანი – მოდული ინფექციურ დაავადებებში მიზნად ისახავს რეზიდენტის მზადებას და პროფესიულ სრულყოფას როგორც ამბულატორიულ, ასევე სტაციონარის პირობებში ინფექციური დაავადებების დიაგნოსტიკასა და მართვაში. აღნიშნული როტაცია/მოდულის ამოცანებია ინფექციური დაავადებების პრობლემების შეფასება და მართვა სტაციონარის პირობებში:

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ანტიმიკრობული ქიმიოთერაპიის რაციონალური გამოყენება Central Line ინფექციების დროს:

ა.ა) ფებრილური ნეიტროპენია;

ა.ბ) ნოსოკომიალური და არაჰოსპიტალური პნევმონიები

ა.გ) ცელულიტი

ა.დ) ჭრილობებთან ასოცირებული ქრონიკული ინფექცია

ა.ე) ენდოკარდიტი

ა.ვ) ორგანის ტრანსპლანტაციის შემდგომი ინფექციები

ა.ზ) მკურნალობის მიმართ რეზისტენტული ინფექციები (MRSA and VRE)

ა.თ) სეფსისი

ა.ი) მენინგიტი

ა.კ) FUO

ბ) HIV/AIDS ინფექციის მკურნალობის პრინციპების ცოდნა :

ბ. ა) HIV დიაგნოზი

ბ. ბ) საწყისი შეფასება

ბ. გ) ანტირეტროვირუსული აგენტების შერჩევა

ბ.დ) ოპორტუნისტული ინფექციის პროფილაქტიკა და მკურნალობა

გ) ჰოსპიტალური ეპიდემიოლოგიის ძირითადი პრინციპების ცოდნა:

გ.ა) ხელის ჰიგიენა

გ.ბ) იზოლაციური გაიდლაინები

დ) ამბულატორიულ პაციენტებში ინფექციური დაავადებების შეფასება და მართვა:

დ. ა) STDs

დ.ბ) დიარეა

დ.გ) გამონაყარი

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №22-ის სახით .

ცხრილი №22

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. პათოფიზიოლოგიური მექანიზმის, ეტიოლოგიური ფაქტორების (ბაქტერიული, ვირუსული, მიკობაქტერიული, პარაზიტული, სოკოვანი, რიკეტსიული) შეფასება და მართვა; 2. აივ ინფექციის პათოფიზიოლოგია, შეფასება და მართვა; 3. ენდოკარდიტის პათოფიზიოლოგია, შეფასება და მართვა; 4. მენინგიტის პათოფიზიოლოგია, შეფასება და მართვა; 5. კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფი ავადმყოფების მართვა;	1. სისხლის სეროლოგიური და ბიოქიმიური გამოკვლევების ჩვენებები და ინტერპრეტაცია; 2. სისხლის ჰემოკულტურაზე და სტერილობაზე გამოკვლევის ჩვენებები და ინტერპრეტაცია; 3. მასალის აღება ვირუსული და ბაქტერიული კვლევისათვის, ჩვენებები, ინტერპრეტაცია; 4. სისხლის სქელი წვეთის და ნაცხის აღება მალარიაზე, ჩვენებები, ინტერპრეტაცია; 5. მასალის აღების ტექნიკა დიარეული ინფექციების გამოსაკლვევად, ჩვენებები, ინტერპრეტაცია .	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4;

    მუხლი 6. მოდული 6. ფთიზიატრია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ტუბერკულოზის ფილტვის და ფილტვგარეშე ფორმების პირველადი დიაგნოსტიკა და მონიტორინგი.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ფილტვისა და ფილტვგარეშე ტუბეკულოზის დიაგნოსტიკის მეთოდები (ლაბორატორიული, რენტგენოლოგიური, ენდოსკოპიური, ტუბერკულინონდიაგნოსტიკა);

ბ) ფილტვების და ფილტვგარეშე ტუბეკრკულოზის კლასიფიკაცია, დაიგნოსტიკა და მართვის ძირითადი პრინციპები;

გ) ტუბერკულოზის მკურნალობის და პროფილაქტიკის ძირითადი პრინციპები;

დ) კრიტიკული მდგომარეობების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა ფტიზიატრიაში (სპონტანური პნევმოთორაქსი, ფილტვებიდან სისხლდენა, ასთმური სტატუსი, ფილტვების შეშუპება და რესპირატორული დისტრეს სინდრომი)

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №23-ის სახით.

ცხრილი №23

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ფილტვისა და ფილტვგარეშე ტუბეკულოზის დიაგნოსტიკის მეთოდები (ლაბორატორიული, რენტგენოლოგიური, ენდოსკოპიური, ტუბერკულინონდიაგნოსტიკა); 2. ფილტვების და ფილტვგარეშე ტუბეკრკულოზის კლასიფიკაცია, დაიგნოსტიკა და მართვის ძირითადი პრინციპები; 3. ტუბერკულოზის მკურნალობის და პროფილაქტიკის ძირითადი პრინციპები; 4. კრიტიკული მდგომარეობების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა ფტიზიატრიაში (სპონტანური პნევმოთორაქსი, ფილტვებიდან სისხლდენა, ასთმური სტატუსი, ფილტვების შეშუპება და რესპირატორული დისტრეს სინდრომი)	1. არტერიული სისხლის გაზების ინტერპრეტაცია 2. რენტგენოლოგიური გამოკვლევების ინტერპრეტაცია (გულ-მკერდის რეტნტგენო-გრაფიული გამოკვლევის ინტერპრეტაცია – 50, ჩრდილის აღწერა, რენტგენოლოგიური დიაგნოზის დასაბუთება, რენტგენოსკოპიით პუნქციის ადგილის მონიშვა); 3. ბრონქოსკოპიის ჩვენების განსაზღვრა; ბრონქოსკოპიის ტექნიკის ათვისება, მისი წარმოება და მიღებული შედეგების აღწერა; ბრონქო-ალვეოლური ლავაჟის წარმოება; 4. ენდობრონქული ჩასხმის (ინსტილაციის) ტექნიკის ათვისება და ჩვენებების განსაზღვრა; 5. პლევრის ღრუს პუნქციის წარმოება (თორაკოცენტეზი), სითხის ევაკუაცია – 5; 6. გარეგანი სუნთქვის ფუნქციის შეფასება;	რეფერატი ან მოხსენება – 1; ავადმყოფის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა – 10; ავადმყოფობის ისტორიის დამოუკიდებელი დაწერა – 4; მორიგეობა – თვეში 4 .

    მუხლი 7. მოდული 7. ონკოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ონკოლოგიური დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობის მეთოდები, ეთიკური და ეუთანაზიური საკითხები ტერმინალური სტადიის ონკოლოგიური დაავადების დროს.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ინტერნისტის პრაქტიკაში ონკოლოგიური პაციენტების მართვა, პალიატიური მედიცინისა და ბიოეთიკის იმ პრინციპების გაცნობა, რომლებიც მომაკვდავი პაციენტის პრობლემებთან არის ასოცირებული;

ბ) ძუძუს კიბოს, ფილტვის კობოს, სწორი ნაწლავის კიბოს, წინამდებარე ჯირკვლის კიბოს, კანის კობოსა და ყელის კიბოს რისკ-ფაქტორების განსაზღვრა, პაციენტების სკრინინგი და ადრეული გამოვლენა;

გ) ისეთი გადაუდებელი ონკოლოგიური მდგომარეობების შეფასება და მართვა, როგორიცაა ჰიპერკალცემია, ზურგის ტვინის კომპრესია, მეტასტაზები თავის ტვინში, SIADH, ტუმორ-ლიზისის სინდრომი, ზემო ღრუ ვენის სიდნრომი, რესპირატორული უკარისობა და გამონაჟონები;

დ) ქიმიოთერაპიის პრინციპების ცოდნა: (ქიმიოთერაპიის ტოქსიური ზემოქმედების ამოცნობა და მართვა);

ე) სიმსივნის სტადიის განსაზღვრა და მასთან ასოცირებული პროგნოზის შეფასება;

ვ) მწვავე და ქრონიკული სომატური და ნეიროპათიური ტკივილის ამოცნობა და მართვა. ტკივილგამაყუჩებელი (ნარკოტიკული და არანარკოტიკული) მედიკამენტების კორექტული ტიტრაცია, დანიშვნის ადეკვატური ფორმის შერჩევა და მეტაბოლიზმის გათვალისწინებით გარკვეული კორექტივების შეტანა;

ზ) ალიატიური მედიცინის პრინციპების დაუფლებას, მათ შორის, გულისრევის და ღებინების, ანორექსიის, ტკივილის, სუნთქვის გაძნელების მართვა;

თ) ავთვისებიანი სიმსივნეების (პულმონოლოგიური, გასტროენტეროლოგიური, კარდიოლოგიური და ა.შ.) სადიაგნოზო ტესტების ადეკვატურო გამოყენება;

ი) სხივური თერაპიის გამოყენების ჩვენებების კორექტული განსაზღვრა და სხივური ონკოლოგიის საბაზისო პრინციპების ცოდნა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №24-ის სახით.

ცხრილი №24

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი

პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)

1. ძუძუს კიბოს, ფილტვის კობოს, სწორი ნაწლავის კიბოს, წინამდებარე ჯირკვლის კიბოს, კანის კობოსა და ყელის კიბოს რისკ-ფაქტორების განსაზღვრა, პაციენტების სკრინინგი და ადრეული გამოვლენა; 2 . გადაუდებელი ონკოლოგიური მდგომარეობების შეფასება და მართვა (ჰიპერკალცემია, ზურგის ტვინის კომპრესია, მეტასტაზები თავის ტვინში, SIADH, ტუმორ-ლიზისის სინდრომი, ზემო ღრუ ვენის სინდრომი, რესპირატორული უკმარისობა და გამონაჟონები) ; 3. ქიმიოთერაპიის პრინციპების ცოდნა: (ქიმიოთერაპიის ტოქსიური ზემოქმედების ამოცნობა და მართვა) ; 4, სიმსივნის სტადიის განსაზღვრა და მასთან ასოცირებული პროგნოზის შეფასება ; 5. მწვავე და ქრონიკული სომატური და ნეიროპათიური ტკივილის ამოცნობა და მართვა. ტკივილგამაყუჩებელი (ნარკოტიკული და არანარკოტიკული) მედიკამენტების კორექტული ტიტრაცია, დანიშვნის ადეკვატური ფორმის შერჩევა და მეტაბოლიზმის გათვალისწინებით გარკვეული კორექტივების შეტანა ; 6. პალიატიური მედიცინის პრინციპების დაუფლება, მათ შორის, გულისრევის და ღებინების, ანორექსიის, ტკივილის, სუნთქვის გაძნელების მართვა ; 7. ავთვისებიანი სიმსივნეების (პულმონოლოგიური, გასტროენტეროლოგიური, კარდიოლოგიური და ა.შ.) სადიაგნოზო ტესტების ადეკვატურო გამოყენება; 8. სხივური თერაპიის გამოყენების ჩვენებების კორექტული განსაზღვრა და სხივური ონკოლოგიის საბაზისო პრინციპების ცოდნა .

1. მიკროციტური, მაკროციტური და ნორმოციტური (მათ შორის ჰემოლიზური) ანემიების ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა; 2. თრომბოციტოპენიის და ლეიკოპენიის ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა; 3. სისხლის და მისი კომპონენტების გადასხმის ჩვენებების განსაზღვრა; 4. ჰემოსტაზის დარღვევის ლაბორატორიული ინტერპრეტაცია; 5. TTP სინდრომის ლაბორატორიული ინტერპრეტაცია; 6. ლიმფური კვანძისა და ზედაპირული სიმსივნური წარმონაქმნის პუნქცია; 7. პერიფერიული სისხლის ნაცხის, რეტიკულოციტების პრეპარატების, ძვლის ტვინის და ლიმფური კვანძის პუნქტატის, ბიოფსიური ლიმფური კვანძის ანაბეჭდის მომზადება; 8. სისხლის კომპონენტების და სისხლის შემცვლელების გადასხმა.

    მუხლი 8. მოდული 8. ალერგოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის სწავლება და პროფესიული სრულყოფა ორიენტირებული ალერგიული, არაალერგიული და იმუნურ დაავადებების ამოცნობასა და დიაგნოზზე, ასევე, ამ დაავადებების მართვასა და მონიტორირებაზე; ალერგიულ, არაალერგიულ და იმუნურ დაავადებათა სადიაგნოზო მეთოდების ათვისება.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ალერგიული და არაალერგიული ასთმის, ალერგიული და არაალერგიული რჰინიტის, მწვავე და ქრონიკული ურტიკარიის, ანაფილაქსიის, შუა ყურის მწვავე და ქრონიკული ანთების, მწვავე და ქრონიკული სინუსიტის, კონტაქტური დერმატიტის დიაგნოზი და მკურნალობა;

ბ) ალერგიული, არაალერგიული და იმუნურ დაავადებათა პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები და ამ დაავადებათა მართვის ფარმაკოლოგიური პრინციპები;

გ) ადრეული და დაგვიანებული ალერგიული რეაქციების პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები, ბრონქიალური და ნაზალური ჰიპერეაქცია, ეოზინოფილების და ლიმფოციტების როლი ალერგიული რეაქციის განვითარებაში;

დ) იმ პაციენტების სკრინინგი, რომლებიც ალერგოლოგის შემდგომ კონსულტაციას საჭიროებენ; კანის სინჯის მნიშვნელობა ალერგიული დაავადებების დიაგნოზში.

ე) კრიტიკული მდგომარეობები ალერგოლოგიაში დიაგნოსტირება და მართვა (ასთმური შეტევა და სტატუსი, მწვავე ჭინჭრის ციება და კვინკეს შეშუპება, ანაფილაქსიური და ანაფილაქტოიდური შოკი, შრატისმიერი დაავადება და შრატისმიერი დაავადების მსგავსი სინდრომი)

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №25-ის სახით.

ცხრილი №25

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ალერგიული და არაალერგიული ასთმის, ალერგიული და არა-ალერგიული რინიტის, მწვავე და ქრონიკული ურტიკარიის, ანაფილაქსიის, შუა ყურის მწვავე და ქრონიკული ანთების, მწვავე და ქრონიკული სინუსიტის, კონტაქტური დერმატიტის დიაგნოზი და მკურნალობა; 2. ალერგიული, არა-ალერგიული და იმუნურ დაავადებათა პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები და ამ დაავადებათა მართვის ფარმაკოლოგიური პრინციპები; 3. ადრეული და დაგვიანებული ალერგიული რეაქციების პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები, ბრონქიალური და ნაზალური ჰიპერეაქცია, ეოზინოფილების და ლიმფოციტების როლი ალერგიული რეაქციის განვითაებაში; 4. იმ პაციენტების სკრინინგი, რომლებიც ალერგოლოგის შემდგომ კონსულტაციას საჭიროებენ; კანის სინჯის მნიშვნელობა ალერგიული დაავადებების დიაგნოზში. 5. კრიტიკული მდგომარეობები ალერგოლიაში დიაგნოსტირება და მართვა (ასთმური შეტევა და სტატუსი, მწვავე ჭინჭრის ციება და კვინკეს შეშუპება, ანაფილაქსიური და ანაფილაქტოიდური შოკი, შრატისმიერი დაავადება და შრატისმიერი დაავადების მსგასვსი სინდრომი)	კანის წვეთოვანი სინჯი – 50 კანის აპლიკაციური სინჯები (ღია და დახურული – 50 სკარიფიკაციული და პრიცკ ტესები-50 კანშიდა ტესტები არაინფექციური და ინფექციული ალერგენების გამოყენებით – 50 ალერგომეტრიული ტიტრაცია – 50 კონიუქტივალური პროვოკაციული ტესტი – 30 ნაზალური პროვოკაციული ტესტი –  30 ინჰალაციური პროვოკაციული ტესტი –  30 ხუბლინგვალური პროვოკაციული ტესტი –  50 სპეციფიკური ჰიპოსენსიბილიზაციური იმუნოთერაპია – 10 კურსი არასპეციფიკური იმუნოთერაპია –  5 გარეგანის სუნთქვის ფუნქციის გამოკვლევა (სპიროგრაფია, პნევმოტაქომეტრია) –  30 ბრონქოკონსტიქტორული ფარმაკოლოგიური ტესტები –  20	რეფერატი ან მოხსენება

    მუხლი 9. მოდული 9. ტოქსიკოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია ქიმიური, ალკოჰოლური და ნარკოტიკული საშუალებებით მოწამვლის პირველადი დიაგნოსტიკა და გადაუდებელი თერაპია.

3. მოდულის ამოცანებია მოწამვლის ძირითადი სინდრომების დიაგნოზი:

ა) ანტიქოლინერგული სინდრომი;

ბ) მეტაბოლური აციდოზი ინიონური ინტერვალის გაზრდით;

გ) ნარკოტიკული ინტოქსიკაციის სინდრომი;

დ) შეძენილი ჰემოგლობინოპათიები;

ე) სალიცილიზმი;

ვ) სიმპათომიმეტური სინდრომი;

ზ) ქოლინერგული სინდრომი;

თ) ციანიდებით მოწამვლის სინდრომი;

ი) ექსტრაპირამიდული სინდრომი.

  კ) ამ სინდრომების ამოცნობა და გადაუდებელი თერაპიული ღონისძიებების დაგეგმვა და ჩატარება.

 4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №26-ის სახით.

ცხრილი №26

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი

1. ანტიქოლინერგული სინდრომი; 2. მეტაბოლური აციდოზი ინიონური ინტერვალის გაზრდით; 3. ნარკოტიკული ინტოქსიკაციის სინდრომი; 4. შეძენილი ჰემოგლობინოპათიები; 5. სალიცილიზმი; 6. სიმპათომიმეტური სინდრომი; 7. ქოლინერგული სინდრომი; 8. ციანიდებით მოწამვლის სინდრომი; 9. ექსტრაპირამიდული სინდრომი.

    მუხლი 10. მოდული 10. ზოგადი ქირურგია

 1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ქირურგიული პათოლოგიის პირველადი დიაგნოსტიკა, ოპერაციული მკურნალობის ჩვენებების ათვისება და პოსტოპერაციული პერიოდის მონიტორინგი.

3. მოდულის ამოცანები:

 ა) ქირურგიული პათოლოგიის დიაგნოსტიკა;

ბ) შინაგანი დააადებების ოპერაციული ჩვენებების განსაზღვრა;

გ) პრე- და პ ოსტოპერაციული პერიოდის მართვა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №27-ის სახით.

ცხრილი №27

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ქირურგიული პათოლოგიის დიაგნოსტიკა; 2. შინაგანი დააადებების ოპერაციული ჩვენებების განსაზღვრა; 3. პრე- და პოსტოპერაციული პერიოდის მართვა.	მუცლის ღრუს ორგანოთა სონოგრაფიული მონაცემების ინტერპრეტაცია; ნაზოგასტრალური ზონდის ჩადგმა; ზონდით კვება; პარენტერალური და შერეული კვება; შარდის ბუშტის კათეტერიზება; სისხლდენის შეჩერების დროებითი მეთოდები; მოტეხილობების დროებითი იმობილიზაცია; ტრანსფუზიული თერაპიის ჩვენებების განსაზღვრა და ტექნიკა.	პაციენტის დამოუკიდებელი გასინჯვა და დიაგნოზის დასმა; თვეში 4 მორიგეობა.

თავი IX

დამატებითი საკითხები

    მუხლი 1. სასწავლო გეგმა

 

 

 

    მუხლი 2. რეზიდენტის დღიური

(რეზიდენტის მიერ განხორციელებული/შესრულებული სამუშაოთა აღრიცხვის ჟურნალის ფორმატს ადგენს კონკრეტული სპეციალობის პროგრამის დირექტორი)

ნიმუში

დღიური

საჭიროა შეივსოს პროგრამის განხორციელების ყოველი წლის შემდეგ

რეზიდენტის გვარი, სახელი ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– პროგრამის დაწყებისა და დამთავრების თარიღი: –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––                                                                          (დღე/თვე/წელი)   ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––     (დღე/თვე/წელი) დაწესებულების/დაწესებულებების დასახელება და მისამართი: 1 წელი: ...................................................................... 2 წელი: ......................................................................  3 წელი: .......................................................................

    მუხლი 3. რეზიდენტურის პროგრამის გაწერის ვადები

მოდულების დასახელება	,,შინაგან მედიცინაში” რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (I წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის სამართლებრივი და ეთიკური საფუძვლები;
ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები
ზოგადი თერაპია/ამბულატორიული თერაპია
ზოგადი თერაპია
ამბულატორიული თერაპია
თერაპიული სტაციონარი I
გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებები
რევმატიული დაავადებები/ალერგოლოგია
გერიატრია

 

მოდულების დასახელება	,,შინაგან მედიცინაში” რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (II წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
თერაპიული სტაციონარი II
სასუნთქი სისტემის დაავადებები
კუჭ-ნაწლივის სისტემის დაავადებები
თირკმლის დაავადებები
საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია
მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები
ოტორინოლარინგოლოგია (უნარ-ჩვევები)
ოფთალმოლოგია (უნარ-ჩვევები)
ფსიქიატრია
გადაუდებელი მედიცინა

 

მოდულების დასახელება	,,შინაგან მედიცინაში” რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (III წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ნევროლოგია
ენდოკრინოლოგია
ჰემატოლოგია
დერმატოლოგია
ინფექციური დაავადებები
ფთიზიატრია
ონკოლოგია
ალერგოლოგია
ტოქსიკოლოგია
ქირურგია

    მუხლი 4. თეორიული მზადება და პრაქტიკული მუშაობა

1. თეორიული მზადება მოიცავს:

ა) პროგრამული საკითხების დამუშავება;

ბ) კონფერენციის, საზოგადოების სხდომის, სემინარის მოხსენების თემა;

გ) ლიტერატურის მიმოხილვა;

დ) დამუშავებული რეფერატები.

 

№	თემის დასახელება	სად იყო წარდგენილი თემა	შესრულების თარიღი

 

ლოკალური ხელმძღვანელი: ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––-

2. პრაქტიკული მუშაობა

 

№	დაწესებულების დასახელება პაციენტის გსმ	ისტორიის № თარიღი	პროცედურა, კურაცია, მანიპულაცია, ოპერაცია

 

3. მორიგეობა სტაციონარში

 

№	კლინიკა, განყოფილება, თარიღი	ავადმყოფის გსმ სამკურნალო მანიპულაცია

    მუხლი 5. აუცილებელი და რეკომენდებული ლიტერატურის ნუსხა

1. დ. ტვილდიანი, ბ. კანდელაკი –,,შინაგან დაავადებათა სინდრომული დიფერენციული დიაგნოსტიკა და გადაუდებელი თერაპია“, 2000 წ.

2. ნ. ტატიშვილი. გ. სიმონია – „შინაგანი სნეულებანი“, 1998.

3. MERCK MANUAL (რუსულ ან ინგლისურ ენებზე)

4. HARRISON-ის მრავალტომეული შინაგან მედიცინაში.

5. რ. ჰეგლინი – შინაგან დაავადებათა დიფერენციული დიაგნოსტიკა.

6. დამხმარე ლიტერატურა: მონოგრაფიები და შესაბამისი საიტები ინტერნეტში.

    მუხლი 6. დეფინიციები:

SIADH – ანტიდიურეზული ჰორმონის არასაკმარისი სეკრეციის სინდრომი

MRSA – მეტიცილინ-რეზისტენტული ოქროსფერი სტაფილოკოკი

VRE – ვანკომიცინ-რეზისტენტული ენტეროკოკი

FUO – უცნობი ეტიოლოგიის ცხელება

RTA – თირკმლის მილაკოვანი აციდოზი

ATN – მწვავე ტუბულარული ნეკროზი

CAVH – გახანგრძლივებული არტერიო-ვენოზური ჰემოფილტრაცია

CAVHD – გახანგრძლივებული ვენო-ვენოზური ჰემოფილტრაცია

JNC – გაერთიანებული ნაციონალური კომიტეტი

ESC-ESH-2003 – ევროპის კარდიოლოგთა საზოგადოება-ევროპის ჰიპერტენზიის საზოგადოება-2003

MODS– მულტიორგანული დისფუნქციის სინდრომი

EMG – ელექტრომიოგრაფია

NCS –

CT – კომპიუტერული ტომოგრაფია

MRI/MRR – მაგნიტურ-რეზონანსული გამოკვლევა

დანართი №2

რეზიდენტურის (დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების) პროგრამა

„ზოგადი ქირურგია“

 (საექიმო სპეციალობა)

თავი I

პროგრამის მიზანი და ამოცანები

    მუხლი 1. ზოგადი დებულებები

1. ზოგადი ქირურგია არის ქირურგიული დისციპლინა, რომელიც ეფუძნება საბაზისო ცოდნას (ანატომია, ფიზიოლოგია, მეტაბოლიზმი, იმუნოლოგია, ნუტრიციოლოგია, პათოლოგია, ჭრილობის მართვა, შოკი და რეანიმაცია, ინტენსიური თერაპია, ონკოლოგია) და რომელიც წარმოადგენს საერთო საფუძველს ყველა ქირურგიული სპეციალობისათვის. ზოგად ქირურგს უნდა გააჩნდეს სპეციალიზებული ცოდნა და გამოცდილება, რომელიც უკავშირდება დიაგნოსტიკას, პრე-, პერი- და პოსტოპერაციულ (მათ შორის, გართულებების), მართვას. ზოგადი ქირურგის კომპეტენცია შემოიფარგლება თეორიული ცოდნითა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევებით, შემდეგ ძირითად სფეროებში: ალიმენტური ტრაქტი, მუცელი და მისი ორგანოები, სარძევე ჯირკვალი, კანი და რბილი ქსოვილები, თავი და კისერი (მათ შორის, ტრავმები, სისხლძარღვოვანი, ენდოკრინული და ონკოლოგიური დაავადებები), სისხლძარღვთა სისტემა (გარდა ინტრაკრანიული სისხლძარღვებისა), ენდოკრინული სისტემა (ფარისებრი, ფარისებრახლო, თირკმელზედა ჯირკვლის და პანკრეასის ენდოკრინული ნაწილი), ქირურგიული ონკოლოგია (მათ შორის, კოორდინირებული მულტიდისციპლინური მიდგომა და მართვა), ტრავმის სრულყოფილი მართვა, კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ ქირურგიულ პაციენტთა მართვა.

2. აღნიშნული დეფინიციიდან გამომდინარე, ზოგად ქირურგიაში მზადება მოითხოვს სპეციალიზებულ ცოდნას და უნარ-ჩვევებს, სხვადასხვა ორგანოთა სისტემების იმ თანდაყოლილი და შეძენილი დაავადებების და დაზიანებების მართვისათვის, რომლებსაც ესაჭიროებათ მკურნალობის ქირურგიული მეთოდები.

3. ზოგადი ქირურგის, როგორც სპეციალისტის, დიპლომის შემდგომი მომზადების საერთაშორისო პრინციპებიდან გამომდინარე (როგორც ევროპული, ისე ამერიკული გამოცდილებით), მზადების პროგრამა უნდა მოიცავდეს მინიმუმ 5 წელს, რომლის დროსაც ცალკეული ქირურგიული დისციპლინის შესწავლას, გარდა პრინციპული, ზოგადქირურგიული კომპონენტებისა, არ უნდა დაეთმოს 12 თვეზე მეტი ხანგრძლივობის პერიოდი; არაქირურგიულ კლინიკურ დისციპლინას (გასტროენტეროლოგია, პედიატრია, ანესთეზიოლოგია და სხვ) არ უნდა დაეთმოს 6 თვეზე მეტი პერიოდი; და ბოლოს, სულ მცირე 54 თვე მაინც უნდა დაეთმოს ზოგადქირურგიულ კლინიკაში დაყოვნებას, რა პერიოდშიც ზოგადი ქირურგის კვალიფიკაციის მაძიებელი ასევე უნდა დაეუფლოს ენდოსკოპიას, ქირურგიულ ავადმყოფთა ინტენსიურ თერაპიას და ამ კატეგორიის პაციენტთა გადაუდებელი დახმარების აღმოჩენის პრინციპებს.

 4. პროგრამამ რეზიდენტებსა და საექიმო სპეციალობის მაძიებლებს უნდა შეუქმნას შესაძლებლობა კურიკულუმზე დაფუძნებული ცოდნისა და კლინიკური უნარ-ჩვევების სიღრმისეულად შესწავლისათვის, საბაზისო და გამოყენებითი ქირურგიის ათვისებისა და კლინიკური ჩვევების სრულყოფისათვის. გარდა ზოგადქირურგიული ელემენტებისა, პროგრამა ითვალისწინებს დახელოვნებას სხვა სპეციალობებში, ქირურგიის მომიჯნავე სპეციალობებსა და სუბ-სპეციალობებში, ისეთებში როგორიცაა: კარდიოქირურგია, ბავშვთა ქირურგია, პლასტიკური ქირურგია, დამწვრობის მართვა, ტრანაპლანტოლოგიის საფუძვლები, ენდოსკოპია, უროლოგია, გინეკოლოგია, ნეიროქირურგია, ორთოპედია და ანესთეზიოლოგია.

    მუხლი 2. მიზანი და ამოცანები

  1. ზოგად ქირუგიაში დიპლომისშემდგომი მომზადების პროგრამის მიზანია ექიმის –,,ზოგადი ქირურგი” მომზადება ფართო სპექტრისა და უმაღლესი კვალიფიკაციის სპეციალისტად. სპეციალისტის მომზადების პროცესი წარიმართება მდიდარი საგანმანათლებლო გამოცდილებისა და მრავალპროფილური კლინიკური ბაზების პირობებში. პროგრამას გააჩნია სამი ძირითადი კომპონენტი: კურიკულუმი, სამეცნიერო საქმიანობა და პრაქტიკული საქმიანობა, რომლებიც სტრუქტურირებულია იმგვარად, რომ უზრუნველყოს ცოდნის, უნარ–ჩვევების, დამოკიდებულებისა და კლინიკური განსჯის უნარის ჩამოყალიბება, რაც აუცილებელი პირობაა ზოგადქირურგიული პრაქტიკისათვის. პროგრამის დირექტორი და ფაკულტეტის წევრები მზად უნდა იყვნენ, პროგრამის მიზნისა და ამოცანების შესრულებაში რეზიდენტისათვის ნებისმიერი სახის აკადემიური და პროფესიული დახმარების აღმოჩენისათვის. პროგრამის ნებისმიერი აკადემიური კომპონენტი შესაბამისობაში უნდა მოდიოდეს ზემოთ აღწერილ მიზანთან და ამოცანებთან.

2. დიპლომისშემდგომი განათლების პროგრამა ზოგად ქირურგიაში წარმოადგენს I კატეგორიის პირამიდულ პროგრამას. პროგრამის თითოეული ფაზის (PGY) დასრულების შემდეგ პროფესიული მომზადება გადადის შემდეგ ეტაპზე. სარეზიდენტო პროგრამა 5-წლიანია და შედგება კურიკულუმით განსაზღვრული ეტაპებისგან (კლინიკური როტაცია, თეორიული კურსი, რეზიდენტის მიერ შესასრულებელი სამუშაო): I – (PGY- I), II – (PGY- II), III – (PGY- III), IV – (PGY- IV), V – (PGY- V)

3. პროფესიული მზადების თითოეული ფაზისათვის/საფეხურისათვის პროგრამაში მოცემულია მზადების მიზანი, ასათვისებელი საკითხებისა და უნარ-ჩვევების ნუსხა, მზადების ფორმა, ხანგრძლივობა და მეთოდები. ასევე, ზოგადად, შეფასების კრიტერიუმები და მოსალოდნელი შედეგები, ანუ იმ საკითხთა ჩამონათვალი, რომლის ათვისება და ცოდნა უნდა დაადასტუროს რეზიდენტმა თითოეული საფეხურის დასრულების შემდეგ.

4. მოდულების წარმატებით დასრულების შემდეგ, დამამთავრებელი ეტაპის რეზიდენტი უნდა ფლობდეს სათანადო ცოდნასა და უნარ-ჩვევებს, რათა შეეძლოს ზოგადი ქირურგიის სრული სპექტრის ფარგლებში პრაქტიკული საქმიანობის წარმართვა; პროგრამის რეალიზაციის პროცესში ექიმს უნდა გამოუმუშავდეს კლინიკური აზროვნება, კლინიკური გადაწყვეტილების მიღებისა და განსჯის უნარი; ტექნიკური და ოპერაციული ჩვევები; სპეციალობაზე დაფუძნებული ცოდნა და პროფესიული ჩვევები. აღნიშნულის შემდეგ, რეზიდენტურის კურსდამთავრებულს უნდა გააჩნდეს ადექვატური ოპერაციული გამოცდილება და სათანადო თეორიული ცოდნა რათა ჩააბაროს სახელმწიფო სასერტიფიკაციო გამოცდა „ზოგადი ქირურგიის” სპეციალობით. გარდა ამისა, რეზიდენტი უნდა აკმაყოფილებდეს საქართველოს ქირურგთა ასოციაციის მიერ დაწესებულ ქირურგიული პრაქტიკის სახელმძღვანელო პრინციპებსა და მოთხოვნების დონეს. პროგრამის ფარგლებში დასაშვებია ასევე სწავლების 2/3 წლის შემდეგ განხორციელდეს რეზიდენტის მობილობა მომიჯნავე ქირურგიული სპეციალობის სხვა პროგრამის ფარგლებში.

თავი II

საექიმო სპეციალობის „ზოგადი ქირურგია” აღწერილობა/სპეციფიკაცია

    მუხლი 1. სპეციალობისა და სპეციალისტის განსაზღვრება (დეფინიცია)

1. „ქირურგია” – (წარმოდგება ბერძნული სიტყვისაგან Χειρουργια – და ნიშნავს ხელით მუშაობას) წარმოადგენს სამედიცინო სპეციალობას, რომლის მიზანია დაზიანებებისა ან დაავადებების მკურნალობა ოპერაციულ-მანუალური ან ინსტრუმენტული გზით; ასევე იმ მდგომარეობათა და დაავადებათა შესწავლა, რომელთა მკურნალობის მეთოდიც შეიძლება იყოს ქირურგიული ჩარევა, ამ ჩარევების მეთოდოლოგიური და ტექნოლოგიური სრულყოფა და განვითარება. ქირურგიული გზით მკურნალობა გამოიყენება შემდეგი მდგომარეობების დროს:

ა) ტრავმა;

ბ) ანატომიური გადახრები;

გ) ფუნქციის დარღვევა/მოშლა;

დ) ანთება;

ე) იშემია და ინფარქტი;

ვ) მეტაბოლური დარღვევა;

ზ) ნეოპლაზია;

თ) ქსოვილთა ზრდის სხვა დარღვევები (მაგ.: ცისტები, ჰიპერპლაზია და ორგანოთა ჰიპერტროფია)

2. „ზოგადი ქირურგია” – წარმოადგენს ქირურგიულ სპეციალობას, რომელიც ფოკუსირებულია მუცლის ღრუს ორგანოთა ქირურგიულ მკურნალობაზე, სხეულის სხვადასხვა მიდამოების ტრავმულ დაზიანებებზე, თიაქრებზე და სხვ.

ავსტრალიაში, კანადაში, ამერიკის შეერთებულ შტატებში და გაერთიანებულ სამეფოში, ზოგადი ქირურგების მოვალეობაში შედის სარძევე ჯირკვლის დაავადებები (მათ შორის ძუძუს კიბოს ქირურგიული მკურნალობა); ზოგიერთ სხვა ქვეყნაში აღნიშნული სფერო მეან-გინეკოლოგთა და ამ დარგის სუბსპეციალისტთა (მასტოლოგია) კომპეტენციას განეკუთვნება. ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, უფრო და უფრო დიდ მნიშვნელობას იძენს მინიმალურ-ინვაზიური ქირურგია და რობორული ქირურგია, რაც ზოგადი ქირურგიის მოქმედების სფეროს, უფრო მეტად აფართოვებს. მოყვანილი მაგალითის გათვალისწინებით, საჭიროა ქირურგიულ სპეციალობებს შორის საზღვრების გამიჯვნა, რაც უნდა წარიმართოს უპირველეს ყოვლისა დიპლომისშემდგომი პროფესიული მომზადების პროგრამების შესაბამისად.

3. ზოგადი ქირურგი წარმართავს პაციენტთა პრე-, ინტრა- და პოსტოპერაციულ მართვას დაავადებათა და მდგომარეობათა ვიწრო ან კომპლექსური პრობლემატიკის არსებობისას. ზოგადი ქირურგის კომპეტენციის ჩარჩოები გარკვეულწილად შემოისაზღვრება, თუმცა მოიცავს სპეციალურ ცოდნასა და გამოცდილებას შემდეგ სფეროებში:

ა) თავ-კისრის დაავადებები, მათ შორის ფარისებრი და ფარისებრახლო ჯირკვლების კეთილ- და ავთვისებიან დაავადებათა მართვა;

ბ) სარძევე ჯირკვლის დაავადებები, მათ შორის ძუძუს კიბო, ძუძუს ქირურგია და კონსერვატიული მართვა, მიმდებარე ლიმფური ჯირკვლების ბიოფსია;

გ) კანი და რბილი ქსოვილები, მათ შორის ზოგიერთი სახის ავთვისებიანი სიმსივნეების მართვა;

დ) ალიმენტური ტრაქტის დაავადებები, მათ შორის დაავადებები და მდგომარეობები, რომლებიც მოიცავს საყლაპავს, კუჭს, წვრილ და მსხვილ ნაწლავებს და სწორ ნაწლავს. ზოგად ქირურგს ასევე მოეთხოვება განსაკუთრებული ცოდნა მსხვილი ნაწლავის კიბოს, ასევე ნაწლავთა ანთებითი დაავადებების (მათ შორის კრონის დაავადება და წყლულოვენი კოლიტი) ადეკვატური მართვისათვის. ზოგადი ქირურგი უნდა ფლობდეს აღნიშნულ მდგომარეობათა მკურნალობის როგორც ღია, ისე ლაპაროსკოპულ მეთოდებს;

ე) გულმკერდი და გულმკერდის ღრუს შიგთავსი გარდა გულისა და მაგისტრალური სისხლძარღვებისა;

ვ) პანკრეასის, ღვიძლის, სანაღვლე გზების და ნაღვლის ბუშტის პათოლოგიები;

ზ) თიაქრების მკურნალობა (მუცლის კედელი, საზარდული, სხვა);

თ) სისხლძარღვოვანი პათოლოგიები, მათ შორის არტერიული დაავადებები, რომლებიც უკავშირდება ოკლუზიურ პროცესებს, ასევე ძირითადი სახისა და ლოკალიზაციის ანევრიზმები;

ი) ტრავმის შემთხვევების სრულყოფილი მართვა, სასწრაფო და გადაუდებელი პროცედურების წარმოება, ქირურგიული ავადმყოფის მოვლა ინტენსიური თერაპიის პალატაში;

კ) ბავშვთა ქირურგიის საკითხები.

4. ზოგადი ქირურგია წარმოადგენს საბაზისო ძირითად სპეციალობას ქირურგიულ დისციპლინათა შორის. შესაბამისად, ზოგადი ქირურგი არის ქირურგი-სპეციალისტი, რომელიც წარმართავს ქირურგიულ ავადმყოფთა სრულყოფილ მართვას. ზოგადი ქირურგიის მომავალი, დამოკიდებულია დიპლომისშემდგომი მომზადების სტანდარტებისა და პრაქტიკული საქმიანობის საზღვრების დაწესებასა და ცვლილებებზე. „ზოგადი ქირურგიის” ცნება მოიცავს საბაზისო სამეცნიერო ელემენტებისა და კლინიკური ჩვევების კომპლექსს, რომალიც ათვისებულ უნდა იქნეს სპეციალობის მაძიებლის მიერ კლინიკურ პრაქტიკაში შემდგომი გამოყენების მიზნით. საერთაშორისო გამოცდილებით და ექსპერტთა მოსაზრებების მიხედვით, ზოგადი ქირურგიის შემდგომი ფრაგმენტაცია და მისგან სუბსპეციალობათა გამოყოფა არ არის რეკომენდებული, მიუხედავად სამედიცინო მეცნიერების და ტექნოლოგიების განვითარებისა და ახალი მეთოდების დანერგვისა.

5. ზოგადქირურგიული ცოდნის ცენტრალური ბირთვი მოიცავს ანატომიას, ფიზიოლოგიას, მეტაბოლიზმის, იმუნოლოგიას, ნუტრიციოლოგიას, პათოლოგიას, ჭრილობის შეხორცებას, შოკს და რესუსციტაციას, ინტენსიურ თერაპიას და ქირურგიულ ონკოლოგიას. ზოგადი ქირურგის სპეციალიზებული ცოდნა და უნარ-ჩვევები კი უკავშირდება დიაგნოსტიკას, პერი-, ინტრა- და პოსტოპერაციულ მართვას მოცემული ჩამონათვალის კომპონენტების მიხედვით, როგორც შესაბამისი პროფილის ექიმის პირველადი მოვალეობა:

ა) ალიმენტური ტრაქტი;

ბ) მუცელი და მისი შიგთავსი;

გ) გულმკერდი და გულმკერდის ღრუს შიგთავსი გარდა გულისა და მაგისტრალური სისხლძარღვებისა;

დ) სარძევე ჯირკვალი, კანი და რბილი ქსოვილები;

ე) თავ-კისერი;

ვ) სისხლძარღვთა სისტემა (გარდა ინტრაკრანიული სისხლძარღვებისა და მათგან უშუალოდ გამომავალი ტოტებისა);

ზ) ტრავმის მართვა. ტრავმირებულ პაციენტთა მართვა ყველა ეტაპზე წარმოადგენს ზოგადი ქირურგის უშუალო მოვალეობას და კომპეტენციის სფეროს;

თ) კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ პაციენტთა (ინტენსიური თერაპიის პალატაში, სასწრაფო დახმარების განყოფილებაში და ტრავმულ/დამწვრობის განყოფილებაში) სრულყოფილი მართვა, თუ აღნიშნული კრიტიკული მდგომარეობა გამოწვეულია ქირურგიული მდგომარეობით.

    მუხლი 2. სარეზიდენტო პროგრამის ძირითადი კომპონენტები

სარეზიდენტო პროგრამის ძირითადი კომპონენტებია:

ა) კისრის მიდამოს ოპერაციები/ქირურგიული დაავადებები (რეზექცია (ფარისებრი ჯირკვლის კიბო, ლიმფომა) );

ბ) საყლაპავის, ფილტვისა და კუჭის ოპერაციები/ქირურგიული დაავადებები (რეზექცია (საყლაპავის კიბო, ფილტვის კიბო, კუჭის კიბო), ბარიატრული ქირურგიის ელემენტები, ტრავმული მდგომარეობების მართვა);

გ) მუცლის მიდამოს ოპერაციები/ქირურგიული დაავადებები (არა-GI) (თირკმლის გადანერგვა (თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა), თირკმლის რეზექცია (თირკმლის კიბო, მეტასტაზური დაზიანება), ორგანოთა რეზექციები (საკვერცხის კიბო), თიაქარპლასტიკები );

დ) ღვიძლის, პანკრეასის, ნაღვლის ბუშტის და სანაღვლე გზების ოპერაციები / ქირურგიული დაავადებები (ღვიძლის გადანერგვა (ჰეპატიტის, ციროზი, PBC , PSC ), რეზექცია (HCC , ღვიძლის მეტასტაზური დაზიანებები), პანკრეასის რეზექცია (ვიპლის პროცედურა (პანკრეასის კიბო), ქოლეცისტექტომია (ქოლეცისტიტი) );

ე) წვრილი ნაწლავის ოპერაციები/ქირურგიული დაავადებები (რეზექცია (ინფარქტის / წვრილი ნაწლავის ობსტრუქციის, ვოლვულუსის, ინტუსისეპციის, კრონის დაავადების, მეკელის დივერტიკულის, მეკონიური გაუვალობის, წვრილი ნაწლავის კიბოს დროს);

ვ) მსხვილი ნაწლავის ოპერაციები/ქირურგიული დაავადებები (აპენდექტომია (აპენდიციტი), რეზექცია ობსტრუქციისა და/ან პერფორაციისას (ტოქსიური მეგაკოლონი, ნაწლავის ანთებითი დაავადებების დროს), კოლორექტული კიბო, რეკონსტრუქციული ოპერაციები წვრილ და მსხვილ ნაწლავზე, ჰირშპრუნგის დაავადება, ტრავმა, ინტუსისეპცია, ვოლვულუსი, საზარდულის თიაქარი, შეხორცებითი დაავადება, (გადატანილი ქირურგიული ჩარევების გამო) )

    მუხლი 3. ქირურგის ზოგადი პროფესიული ცოდნა

ქირურგი უნდა ფლობდეს ცოდნას შემდეგი პუნქტების შესაბამისად:

ა) საქართველოს კანონი „ ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ”;

ბ) საქართველოს კანონი „ საექიმო საქმიანობის შესახე ბ”;

გ) საქართველოს კანონი „ პაციენტის უფლებების შესახებ”;

დ) ქირურგიული საქმიანობის იურიდიული ასპექტები;

ე) პროფესიული პასუხისმგებლობის ასპექტები, მალპრაქტიკა;

ვ) ქირურგიული პრაქტიკის ბიოეთიკური საკითხები;

ზ) სიკვდილის კონსტატაცია და მასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული ღონისძიებები;

თ) ორგანოთა დონაციის პრინციპები;

ი) პაციენტთა უსაფრთხოების პრინციპები;

კ) ქირურგიული მკურნალობის ხარისხი და მისი კონტროლის პრონციპები;

ლ) ქირურგიული სამუშაო გარემოს უსაფრთხოება, პროფესიული მავნეობის საკითხები;

მ) ქირურგიული დახმარების არსი, მისი ორგანიზაცია და მენეჯმენტი – ჯანდაცვის მომსახურების მიწოდების სამივე დონეზე (პირველადი, მეორადი და მესამეული);

ნ) კრიტიკულ შემთხვევათა კლინიკური მართვა; ქირურგიის ეკონომიკური ასპექტები;

ო) ზოგადი სამედიცინო მენეჯმენტი (კრიზისული სიტუაციების მართვა, დროის მენეჯმენტი, ჯგუფური მუშაობის პრინციპები);

პ) ქირურგიული ავადმყოფის ინფორმირებული თანხმობა;

ჟ) რისკის შეფასება და სკალირების სისტემები ქირურგიულ პრაქტიკაში, ქირურგიული გადაწყვეტილების მიღება;

რ) მტკიცებულებებზე დაყრდნობილი პრაქტიკის ინტერპრეტაცია;

ს) ინოვაციური ტექნოლოგიებისა და ახალი სამკურნალო საშუალებების კრიტიკული ანალიზი;

ტ) კოლეგებთან, პაციენტებთან, მათ ნათესავებთან და კანონიერ წარმომადგენლებთან ურთიერთობის ასპექტები;

უ) ვერბალური, წერილობითი და ელექტრონული კომუნიკაციები;

ფ) კონფლიქტების გადაწყვეტა და მენეჯმენტი;

ქ) საკითხისა და შემთხვევისადმი მულტიდისციპლინური მიდგომის პრინციპები;

ღ) მონაცემთა შეგროვება, სკრინინგული პროგრამები, სტატისტიკა და საინფორმაციო ტექნოლოგიები ქირურგიაში;

ყ) კლინიკური აუდიტი და სამედიცინო დოკუმენტაციის წარმოების წესები;

შ) მკურნალობის უწყვეტობისა და პაციენტთა გადაცემის პრინციპები;

ჩ) სამეცნიერო პრინციპები ქირურგიაში, კლინიკური კვლევების დიზაინი და ანალიზი;

ც) ოპერაციის ფსიქოლოგიური ეფექტები და მძიმე დანაკარგები, რეაბილიტაცია.

    მუხლი 4. სპეციალისტის უნარ-ჩვევები

1. ქირურგის ზოგადი უნარ-ჩვევები:

ა) ქირურგიულ მდგომარეობათა მართვა, საბაზისო და კლინიკურ ცოდნაზე დაფუძნებული გამოცდილების გამოყენებით;

ბ) აჩვენოს შესაბამისი უნარ-ჩვევები იმ ქირურგიული ტექნიკის გამოყენებით, რომელსაც უნდა ფლობდეს კვალიფიციური ქირურგი;

გ) აჩვენოს კრიტიკული აზროვნების უნარი ქირურგიული გადაწყვეტილებების მიღებისას, განსაკუთრებით, როდესაც ავადმყოფი იმყოფება სიცოცხლისათვის საშიშ მდგომარეობაში;

დ) წარმართოს ეთიკური, იურიდიულად დასაბუთებული განსჯა, რაც შეეფერება მაღალი კვალიფიკაციის ექიმ სპეციალისტს;

ე) ეფექტურად ითანამშრომლოს კოლეგებთან და სხვა სპეციალობის ექიმებთან;

ვ) ასწავლოს და გაუზიაროს შეძენილი ცოდნა და პრაქტიკული გამოცდილება კოლეგებს, უმცროს რეზიდენტებს, სტუდენტებს და ჯანდაცვის სფეროს სხვა მუშაკებს;

ზ) მიაწოდოს პაციენტს და მისი ოჯახის წევრებსა და ახლობლებს მათი ჯანმრთელობისათვის აუცილებელი საჭირო რეკომენდაციები;

თ) აჩვენოს მზადყოფნა უწყვეტი პროფესიული განათლებისათვის, რაც ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მომენტია ქირურგის კვალიფიკაციის მუდმივი ამაღლებისა და სრულყოფისათვის;

ი) აჩვენოს სამეცნიერო კვლევების, ნაშრომების ადეკვატური აღქმისა და ინტერპრეტაციის უნარი, ამავდროულად თვითონაც შეეძლოს სამეცნიერო კვლევის წარმართვა ან მასში აქტიური მონაწილეობა;

კ) განავითაროს ლიდერობისა და ადმინისტრაციული უნარები;

ლ) პატივი სცეს პაციენტის და მათი ოჯახის საჭიროებებს, აღმოუჩინოს და წარმართოს ქირურგიული დახმარება მათი საჭიროებიდან გამომდინარე.

 2. არსებითი შესაძლებლობები, რომელიც უნდა გააჩნდეს რეზიდენტურის კურსდამთავრებულს, მდგომარეობს აკადემიურ და მოქმედების შესაძლებლობებში და უნარებში, რასაც თან უნდა ერთვოდეს ფიზიკური, კოგნიციური და ქცევითი თავისებურებების ჩამოყალიბება და განვითარება. ეს უკანასკნელი მოიცავს შემდეგ კომპონენტებს: ინტელექტური შესაძლებლობებს (კონცეპტუალური, ინტეგრაციული და ხარისხობრივი შესაძლებლობები, რომლებიც აუცილებელია დიაგნოზის დასმისა და კლინიკური პრობლემების გადაჭრისათვის); ექიმის მიქმედების ქცევით და სოციალურ ასპექტებს, კომუნიკაციურ უნარ-ჩვევებს, მოტორულ თავისუფლებას და სენსორული სფეროს სპეციფიკურ განვითარებას. ზემოთ ჩამოთვლილი ჩვევები უნდა განავითაროს თითოეულმა რეზიდენტმა ქირურგმა, რათა ადეკვატური საშუალება მიეცეს შეძენილი პროფესიული ცოდნისა და გამოცდილების გამოყენებისათვის.

    მუხლი 5. დაავადებების და პათოლოგიური მდგომარეობების ჩამონათვალი, რომელთა კლინიკას, დიაგნოსტიკას, მკურნალობასა და პროფილაქტიკას მოიცავს ზოგადი ქირურგია

1. საჭმლის მომნელებელი სისტემა:

ა) დისფაგია და გასტროეზოფაგური რეფლუქსი (GERD);

ბ) მუცლის თიაქრები;

გ) ინტრა-აბდომინური აბსცესები;

დ) უხშირესი მწვავე აბდომინური მდგომარეობები;

ე) ნაწლავთა ობსტრუქცია, პარალიზური გაუვალობა;

ვ) ნაწლავთა ფისტულები;

ზ) გასტროსტომია, ილეოსტომია, კოლოსტომია და სხვა სტომები;

თ) გასტროინტესტინური ენდოსკოპია მკურნალობისა და დიაგნოსტიკის მიზნით;

ი) მუცლის ტკივილის შეფასება და გამოკვლევა;

კ) მუცლის სიმსივნური წარმონაქმნების გამოკვლევა;

ლ) სიყვითლე: დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა;

მ) ღვიძლის ციროზი, პორტული ჰიპერტენზია, ასციტი;

ნ) ნაღვლოვანი კენჭები და მათი გართულებები;

ო) ღვიძლის აბსცესები;

პ) ღვიძლის პარაზიტული და არაპარაზიტული დაავადებები;

ჟ) პანკრეატიტი;

რ) პეპტიკური წყლულოვანი დაავადება (PUD);

ს) გასტროინტესტინური სისხლდენა (ფარული და მანიფესტირებული);

ტ) უხშირესი ანალური და პერინეალური მდგომარეობები;

უ) ლაპაროსკოპული ქირურგიის პრინციპები და გართულებები;

ფ) გასტროინტესტინური ტრაქტის ავთვისებიანი დაავადებები;

ქ) ნაწლავთა ანთებითი დაავადებები;

ღ) ინტესტინური იშემია.

2. სისხლძარღვთა ქირურგია:

ა) კიდურის იშემია: მწვავე და ქრონიკული არტერიული ემბოლიზმი;

ბ) განგრენა;

გ) სისხლძარღვთა დაავადებების დროს წარმოებული ამპუტაციები;

დ) ანევრიზმები (მაგ.: მუცლის აორტის ანევრიზმა);

ე) სისხლძარღვთა რეკონსტრუქციული ქირურგიის პრინციპები;

ვ) რეკონსტრუქციული შუნტირება;

ზ) ქვემო კიდურების ვენების დაავადებები;

თ) ღრმა ვენური თრომბოზი და მისი გართულებები;

ი) ქვემო კიდურის ქრონიკული ულცერაცია;

კ) დიალიზისას სისხლძარღვოვანი მიდგომები.

3. ენდოკრინული სისტემა:

ა) ფარისებრი ჯირკვლის რეზექცია;

ბ) ფარისებრი ჯირკვლის კიბო;

გ) ფარისებრახლო ჯირკვლები;

დ) ჰიპერპარათირეოიდიზმი;

ე) ჰიპერკალცემია;

ვ) თირკმელზედა ჯირლვლის დაავადებები და პანკრეასის დაავადებები;

ზ) მეორადი ჰიპერტენზიის ენდოკრინული მიზეზები;

თ) მუცლისა და რეტროპერიტონეული სივრცის ენდოკრინული სიმსივნეები.

4. სარძევე ჯირკვალი:

ა) მწვავე მამარული ინფექციები;

ბ) დვრილის ნახეთქი;

გ) მასტალგია;

დ) ძუძუს კეთილთვისებიანი დაავადებები;

ე) ძუძუს კიბო.

5. რესპირაციული სისტემა, გული და მთავარი სისხლძარღვები:

ა) აორტო-კორონული შუნტირების ძირითადი პრინციპები;

ბ) გულის დაავადებათა გამოკლვევისათვის საჭირო სპეციფიკური მეთოდები და ტექნიკა;

გ) პლევრის ღრუს ემპიემა;

დ) პნევმოთორაქსი / ჰემოთორაქსი;

ე) თორაკალური ოპერაციების გართულებების მართვა;

ვ) ფილტვებისა და ბრონქების კეთილ- და ავთვისებიანი დაავადებები.

6. ურო-გენიტალური ტრაქტი:

ა) ურინარული ტრაქტის ინფექციები, ჰემატურია;

ბ) შარდოვანი კენჭები;

გ) შარდის რეტენცია;

დ) თირკმლის ქრონიკული უკმარისობა: პრინციპები და დიალიზის ტექნიკა;

ე) თირკმლის გადანერგვის პრინციპები;

ვ) სათესლე პარკის ტკივილი და შეშუპება;

ზ) სათესლის შემოგრეხა;

თ) წინამდებარე ჯირკვლის დაავადებები;

ი) მუცლის მწვავე ტკივილის გინეკოლოგიური მიზეზები;

კ) მენჯის ანთებითი დაავადებები;

ლ) ურო-გენიტალური ტრაქტის ავთვისებიანი დაავადებები.

7. ცენტრალური ნერვული სისტემა:

ა) მენინგიტის ქირურგიული ასპექტები;

ბ) ინტრაკრანიული აბსცესები;

გ) ინტრაკრანიული ჰემორაგიები;

დ) ინტრაკრანიული მოცულობითი დაზიანებები და მათი ეფექტები;

ე) ხერხემლის დაზიანება და კომპრესია;

ვ) პარაპლეგია და ტეტრაპლეგია: მართვის პრინციპები.

8. ძვალ-კუნთოვანი სისტემა:

ა) ძვლების მეტაბოლური და დეგენერაციული დაავადებები: ოსტეოპოროზი და ოსტეომალაცია;

ბ) ძვლებისა და სახსრების ინფექციები, მათ შორის ისეთი პათოლოგიები, რომლებსაც ესაჭიროება პროთეზირება;

გ) ამპუტაციები;

დ) უხშირესი მოტეხილობების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა;

ე) სახსრების უხშირესი დაავადებებისა და დაზიანებების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა;

ვ) მტევნის ინფექციები და დაზიანებები;

ზ) მყესის აღდგენის პრინციპები;

თ) ტერფის უხშირესი დაავადებები;

ი) კისრისა და მხრის მიდამოს ტკივილი;

კ) ზურგის ტკივილი;

ლ) იშიაზი;

მ) ართრიტების დიფერენციული დიაგნოსტიკა;

ნ) პერიფერიული ნერვების დაზიანება;

ო) ნერვის რეგენერაციის და აღდგენის პრინციპები;

პ) ძვლებისა და რბილი ქსოვილების ავთვისებიანი დაავადებები.

9. ბავშვთა ქირურგია:

ა) ახალშობილთა ანესთეზიისა და ქირურგიის სპეციფიკური საკითხები;

ბ) ნეონატალურ პერიოდში წყალ-მარილოვანი ბალანსის თავისებურებები;

გ) კორექტაბელური ნეონატალური სიცოცხლისათვის საშიში თანდაყოლილი მდგომარეობები;

დ) ბავშვთა ქირურგიის უხშირესი დაავადებები, მგლის ხახა და კურდღლის ტუჩი, პილოროსტენოზი, ინტუსისეფცია, თიაქარი, სათესლის დაუშვებლობა, სათესლის შემოგრეხა.

    მუხლი 6. იმ ლაბორატორიულ-ინსტრუმენტული გამოკვლევების ჩამონათვალი, რომელთა შედეგების ინტერპრეტაცია და კლინიკური შეფასება უნდა შეეძლოს ზოგად ქირურგს

 ზოგად ქირურგს უნდა შეეძლოს შემდეგი ლაბორატორიულ-ინსტრუმენტული გამოკვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია და კლინიკური შეფასება:

ა) ელექტროკარდიოგრაფია;

ბ) სასუნთქი, გულ-სისხლძარღვთა, თირკმლის და ენდოკრინული სისტემის შესაფასებელი ტესტები (გამოკვლევები);

გ) წყალ-მარილოვანი ბალანსის შეფასება და შენარჩუნება;

დ) ბიოფსიისა და ციტოლოგიური კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ე) ქსოვილთა ნიმუშების კრიოსექციული და პარაფინული ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიისა და ბაქტერიოლოგიის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ვ) ქსოვილოვანი სითხეების/გამონაყოფების აღება ლაბორატორიული შესწავლისათვის, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

ზ) კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფი და მძიმედ დაზიანებულ პაციენტთა კლინიკური შეფასების შკალები;

თ) ქალასშიდა წნევის მაჩვენებელი;

ი) სისხლძარღვთა დაავადებების გამოსაკვლევად საჭირო სპეციფიკური ტექნიკური საშუალებებით მიღებული ინფორმაციის ინტერპრეტაცია;

კ) თორაკოცენტეზის შედეგის ინტერპრეტაცია;

ლ) ბრონქოსკოპია, თორაკოსკოპია, მედიასტინოსკოპია;

მ) ფიბროეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია;

ნ) რიგიდული და ფიბროსკოპული სადიაგნოზო პროქტო-კოლონოსკოპია;

ო) ERCP (ენდოსკოპური, რეტროგრადული, ქოლანგიო- პანკრეატოგრაფია);

პ) საყლაპავის ვარიკოზების სკლეროთერაპია;

ჟ) სადიაგნოზო რადიოლოგიის მეთოდებით (სონოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია და ბირთვულ-მაგნიტური რეზონანსი) მიღებული ინფორმაციის დამუშავება და ინტერპრეტაცია;

რ) მუცლისა და კიდურების სისხლძარღვების დოპლეროგრაფიული მაჩვენებლების ინტერპრეტაცია;

ს) სისხლის კლინიკური ანალიზის (საერთო, ბიოქიმიური, კოაგულოგრამა და ა.შ.) ინტერპრეტაცია;

ტ) შარდის საერთო და ბიოქიმიური ანალიზების შედეგების ინტერპრეტაცია;

უ) ბაქტერიოლოგიური კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ფ) იმუნო-სეროლოგიური კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია.

    მუხლი 7. იმ დიაგნოსტიკური და სამკურნალო მანიპულაციების ჩამონათვალი, რომელსაც უნდა ფლობდეს ზოგადი ქირურგი

  ზოგადი ქირურგი უნდა ფლობდეს შემდეგ დიაგნოსტიკურ და სამკურნალო მანიპულაციებს:

ა) ელექტროკარდიოგრაფია;

ბ) სასუნთქი, გულ-სისხლძარღვთა, თირკმლის და ენდოკრინული სისტემის შესაფასებელი ტესტები (გამოკვლევები);

გ) რესპირაციული დარღვევების ამოცნობა და კორექცია;

დ) წყალ-მარილოვანი ბალანსის შეფასება და შენარჩუნება;

ე) ჰემოტრანსფუზია: ჩვენებები, რისკები, გართულებები, პლაზმის შემცვლელები;

ვ) ინტრავენური მიდგომები;

ზ) ნუტრიციული მხარდაჭერა: ჩვენება, ტექნიკა, სრული პარენტერული კვება;

თ) ქირურგიული ინფექციის წყაროები, პრევენცია და კონტროლი;

ი) სტერილიზაცია;

კ) ადგილობრივი და რეგიონული ანესთეზია;

ლ) დიათერმიის პრინციპები, ენერგიის ალტერნატიული წყაროები;

მ) ლაზერული ტექნოლოგიების პრინციპები;

ნ) ბიოფსიისა და ციტოლოგიური კვლევისათვის მასალის აღების პრინციპები და ტექნიკა;

ო) ქსოვილთა ნიმუშების აღება კრიოსექციის და პარაფინული ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიისა და ბაქტერიოლოგიისათვის;

პ) ქსოვილოვანი სითხეების/გამონაყოფების აღება ლაბორატორიული შესწავლისათვის, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

ჟ) კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფი და მძიმედ დაზიანებულ პაციენტთა კლინიკური შეფასების შკალები;

რ) რესუსციტაცია (რეანიმაცია) და ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა;

ს) გადაუდებელი ქირურგული პროცედურები და ტრეპანაცია;

ტ) ხერხემლის ტრავმული დაზიანების საწყისი მართვა;

უ) კარდიოპულმონური და ფარმაკოლოგიური რესუსციტაცია;

ფ) ცენტრალური ვენის კათეტერიზაცია;

ქ) ფილტვის არტერიის კათეტერიზაცია;

ღ) სხივის და ბარძაყის არტერიების კათეტერიზაცია;

ყ) ქალასშიდა წნევის გასაზომი ხელსაწყოების გამოყენება;

შ) ლაპაროტომია და ლაპაროსკოპია;

ჩ) სისხლძარღვთა დაავადებების გამოსაკვლევად საჭირო სპეციფიკური ტექნიკა და ტექნოლოგიები;

ც) თორაკოცენტეზი, გულმკერდის დრენირება;

ძ) ბრონქოსკოპია, თორაკოსკოპია, მედიასტინოსკოპია;

წ) ფიბროეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია;

ჭ) რიგიდული და ფიბროსკოპული სადიაგნოზო პროქტო-კოლონოსკოპია;

ხ) ERCP (ენდოსკოპური, რეტროგრადული, ქოლანგიო- პანკრეატოგრაფია), პაპილოტომია, ნაღვლოვანი კენჭების ექსტრაქცია და სანათურშიდა სტენტირება;

ჯ) საყლაპავის ვარიკოზების სკლეროთერაპია;

ჰ) გასტროინტესტინური სისხლდენის უბნების მკურნალობა (ინიექციები, კლიპინგი, ლაზერი);

ჰ.1) ენდოსკოპების დამუშავება და ჰიგიენური ღონისძიებები;

ჰ.2) სადიაგნოზო რადიოლოგიის პრინციპები, სონოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია და ბირთვულ-მაგნიტური რეზონანსი;

ჰ.3) საკონტრასტო ნივთირებების გამოყენების პრინციპები;

ჰ.4) სადიაგნოზო და სამკურნალო ინტერვენციული რადიოლოგიის მეთოდების გამოყენება;

ჰ.5) სისხლძარღვებში, ორგანოებსა და სხვა სტრუქტურებში სტენტებისა და პროტეზების ინტერვენციულ-რადიოლოგიური ჩაყენების ძირითადი პრინციპები;

ჰ.6) უცხო სხეულის აღმოჩენის რენტგენოლოგიური კონტროლით;

ჰ.7) არაპალპირებადი სიმსივნეების სონოგრაფიული აღმოჩენა;

ჰ.8) მუცლისა და კიდურების სისხლძარღვების დოპლეროგრაფია;

ჰ.9) ლიმფური კვანძების მარკირება და აღმოჩენა;

ჰ.10) გასტროეზოფაგული რეფლუქსის დიაგნოსტიკა (მაგ.: PH-მეტრია);

ჰ.11) საყლაპავისა და კუჭის მოტორული ფუნქციისა და კუჭის მოტორული ფუნქციის დარღვევის შესწავლა (მაგ.: მანომეტრია);

ჰ.12) კოლინჯისა და ანორექტული დარღვევების დიაგნოსტიკა (მაგ.: ანალური სპინქტერის მანომეტრია)

    მუხლი 8. ოპერაციების ჩამონათვალი, რომელსაც უნდა ფლობდეს ზოგადი ქირურგი

ზოგადი ქირურგი უნდა ფლობდეს შემდეგ ოპერაციებს:

ა) კანის გადანერგვა / პლასტიკა;

ბ) მელანომის მიმდებარე ლიმფური კვანძების დისექცია;

გ) მტევნის ინფექციების გაკვეთა და დრენირება;

დ) მასტიტის დრენირება;

ე) ძუძუს მიმდებარე ლიმფური კვანძების დისექცია;

ვ) მოდიფიცირებული რადიკალური მასტექტომია;

ზ) ძუძუს სექტორული რეზექცია;

თ) ჰიდრადენიტის დრენირება;

ი) კისრის რადიკალური დისექცია;

კ) პაროტიდექტომია (ლატერალური ლობექტომია);

ლ) თავის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება;

მ) თავის ქალას ძვალ-პლასტიკური ტრეპანაცია;

ნ) სახის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება;

ო) კისრის აბსცესის (ფლეგმონის) გახსნა;

პ) კისრის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება;

ჟ) ტრაქეოტომია;

რ) ტრაქეის ინტუბაცია;

ს) აპენდექტომია;

ტ) ენტეროსტომია;

უ) ფუნდოპლოკაცია;

ფ) განივი კოლოსტომია;

ქ) გასტრექტომია HOFMEISTER–ის მეთოდით;

ღ) გასტრექტომია POLYA–ს მეთოდით;

ყ) გასტროიეიუნოსტომია;

შ) გასტროიეიუნოსტომია Roux-en-Y– ის მიხედვით;

ჩ) გასტროსტომია;

ც) ულცერორაფია;

ძ) ჰემიგასტრექტომია BILLROTH II–ის მეთოდით;

წ) ჰემიგასტრექტომია BILLROTH I–ის მეთოდით;

ჭ) ჰემიგასტრექტომია BILLROTH I–ის სტეპლერული მეთოდით;

ხ) ილეოანალური ანასტომოზი;

ჯ) კოლინჯის სტეპლერული ანასტომოზი;

ჰ) კოლოსტომის ლიკვიდაცია;

ჰ.1) მარცხენამხრივი ჰემიკოლექტომია;

ჰ.2) მარჯვენამხრივი ჰემიკოლექტომია;

ჰ.3) მარყუჟოვანი ილეოსტომია;

ჰ.4) MECKEL-ის დივერტიკულექტომია;

ჰ.5) პილორომიოტომია – ინტუსუსცეფცია;

ჰ.6) პილოროპლასტიკა – გასტროდუოდენოსტომია;

ჰ.7) ქოლეცისტექტომია;

ჰ.8) ქოლეცისტექტომია ქოლედოქოპლასტიკით;

ჰ.9) ქოლედოქოდუოდენოსტომია;

ჰ.10) ქოლედოქოიეიუნოსტომია;

ჰ.11) ქოლედოქოსტომია;

ჰ.12) ქოლედოქოსტომია, ტრანსდუოდენური მიდგომით;

ჰ.13) ღვიძლის სადინრის ბიფურკაციის კიბოს (KLATSKIN) დროს რეკონსტრუქციული ოპერაცია;

ჰ.14) სტეპლერული ენტერო-ენტეროსტომია;

ჰ.15) სტეპლერული პილოროპლასტიკა;

ჰ.16) სუბტოტალური გასტრექტომია;

ჰ.17) სუბტოტალური გასტრექტომია და ომენტექტომია;

ჰ.18) ტოტალური გასტრექტომია;

ჰ.19) ტოტალური კოლექტომია;

ჰ.20) ტოტალური სტეპლერული გასტრექტომია;

ჰ.21) ვაგოტომია (ღეროვანი, სელექციური, პროქსიმალური სელექციური);

ჰ.22) წვრილი ნაწლავის რეზექცია;

ჰ.23) წვრილი ნაწლავის სტეპლერული რეზექცია;

ჰ.24) ბარძაყის დაუჭიმავი თიაქარპლასტიკა;

ჰ.25) ბარძაყის თიაქრის პლასტიკა;

ჰ.26) ლაპაროტომია;

ჰ.27) ლაპაროტომიული ჭრილობის დახურვა;

ჰ.28) საზარდულის თიაქრის პლასტიკა;

ჰ.29) საზარდულის თიაქრის პლასტიკა (Shouldice) -ით;

ჰ.30) საზარდულის პირდაპირი თიაქრის პლასტიკა (MC VAY) -ით;

ჰ.31) საზარდულის თიაქრის დაუჭიმავი პლასტიკა (LICHTENSTEIN);

ჰ.32) საზარდულის თიაქრის დაუჭიმავი პლასტიკა (Rutkow და Robbins);

ჰ.33) სუბფრენული აბსცესის დრენირება;

ჰ.34) ჭიპის თიაქრის პლასტიკა;

ჰ.35) ღვიძლის ბიოფსია;

ჰ.36) მარცხენმახრივი ჰეპატოლებექტომია;

ჰ.37) მარჯვენამხრივი ჰეპატოლობექტომია;

ჰ.38) ღვიძლის წილის რეზექცია;

ჰ.39) ღვიძლის სიმსივნის ადგილობრივი ამოკვეთა;

ჰ.40) პანკრეასის ცისტის ან ფსევდოცისტის დრენირება;

ჰ.41) პანკრეასის კუდის რეზექცია;

ჰ.42) პანკრეატიკოცისტოიეიუნოსტომია (PUESTOW-GILLESBY);

ჰ.43) ტოტალური პანკრეატექტომია;

ჰ.44) პანკრეატიკოდუოდენექტომია (Whipple);

ჰ.45) აორტოფემორული შუნტირება;

ჰ.46) კაროტიდული ენდარტერექტომია;

ჰ.47) მუცლის აორტის ანევრიზმის რეზექცია;

ჰ.48) პორტაკავური შუნტირება;

ჰ.49) ღრუ ვენის ინტერრუპცია;

ჰ.50) საჩინო ვენის IN SITU შუნტირება;

ჰ.51) საჩინო ვენის მაღალი ლიგაცია და სტრიპინგი;

ჰ.52) სპლენორენული შუნტირება (Warren);

ჰ.53) შუნტირების პროცედურა პორტული ჰიპერტენზიის დროს;

ჰ.54) ბილატერული ადრენალექტომია;

ჰ.55) პარათიროიდექტომია;

ჰ.56) სუბტოტალური თიროიდექტომია;

ჰ.57) სპლენექტომია;

ჰ.58) სპლენური კონსერვაცია (სპლენორაფია);

ჰ.59) ფემოროპოპლიტეური რეკონსტრუქცია;

ჰ.60) სუპრაკონდილური ამპუტაცია;

ჰ.61) სისხლძარღვთა ლიგაცია;

ჰ.62) ნევრორაფია;

ჰ.63) ტენდორაფია;

ჰ.64) ოსტეოტომია;

ჰ.65) ოსტეოსინთეზი;

ჰ.66) სეკვესტრექტომია;

ჰ.67) ძვალშიგა ფიქსაცია;

ჰ.68) ძვლის რეზექცია;

ჰ.69) ართროტომია;

ჰ.70) ართროპლასტიკა;

ჰ.71) ართროდეზი;

ჰ.72) ბარძაყის ამპუტაცია;

ჰ.73) ფალანგების ამპუტაცია;

ჰ.74) ფალანგების ამოსახსვრა;

ჰ.75) წინამხრის ამპუტაცია;

ჰ.76) ტერფის ამპუტაცია შარპის მიხედვით;

ჰ.77) ტერფშორისი ამპსახსვრა ლისფრანკის წესით;

ჰ.78) წვივის ძვალ-პლასტიკური ამპუტაცია;

ჰ.79) ბარძაყის ძვალ-პლასტიკური ამპუტაცია;

ჰ.80) ლაპაროსკოპული ფუნდოპლიკაცია;

ჰ.81) ლაპაროსკოპული სპლენექტომია;

ჰ.82) პერკუტანული, ენდოსკოპური გასტროსტომია – PEG;

ჰ.83) ქოლეცისტექტომია (ლაპაროსკოპული);

ჰ.84) ვენტრალური თიაქრის ლაპაროსკოპული პლასტიკა;

ჰ.85) აპენდექტომია (ლაპაროსკოპული);

ჰ.86) პერინეული რეზექცია;

ჰ.87) აბდომინოპერინეული რეზექცია;

ჰ.88) ანალური ფისტულის / ნაპრალის ამოკვეთა;

ჰ.89) ჰემოროიდების ინიექცია და ამოკვეთა;

ჰ.90) იშიორექტული აბსცესის დრენირება და ანალური ფისტულის ამოკვეთა;

ჰ.91) პილონიდური სინუსის ამოკვეთა;

ჰ.92) პროლაბირებული სწორი ნაწლავის პერინეული პლასტიკა;

ჰ.93) წინა რექტოსიგმოიდური რეზექცია;

ჰ.94) წინა სტეპლერული რეზექცია;

ჰ.95) ჰიდროცელეს ქირურგიული კორექცია;

ჰ.96) ნეფრექტომია;

ჰ.97) ნეფრორაფია;

ჰ.98) ეპიცისტოსტომია;

ჰ.99) ნეფროსტომის ფორმირება;

ჰ.100) ცერვიქსულ დაზიანებათა სადიაგნოზო ტექნიკა– დილატაცია / კიურეტაჟი;

ჰ.101) სალპინგექტომია – ოოფორექტომია;

ჰ.102) საკვერცხის სოლისებური რეზექცია;

ჰ.103) ტოტალური აბდომინური ჰისტერექტომია;

ჰ.104) თორაკოტომია;

ჰ.105) Zenker-ის დივერტიკულექტომია;

ჰ.106) საყლაპავი მილის რეზექცია და პლასტიკა;

ჰ.107) ტრაქეიდან/საყლაპავოდან უცხო სხეულის ამოღება;

ჰ.108) პლევრის პუნქცია / დრენირება;

ჰ.109) გულმკერდის კედლის ჭრილობის პირველადი ქირ. დამუშავება;

ჰ.110) პნევმორაფია;

ჰ.111) პულმონექტომია;

ჰ.112) ლობექტომია / სეგმენტექტომია;

ჰ.113) კარდიორაფია.

    მუხლი 9. გადაუდებელი მდგომარეობები, რომელთა პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა, პირველადი დახმარება და მკურნალობა უნდა შეეძლოს ზოგად ქირურგს

1. ზოგად ქირურგს უნდა გააჩნდეს გამოყენებითი საბაზისო ცოდნა, რომელიც საჭიროა ამა თუ იმ ხარისხის მძიმე დაზიანებების მქონე ავადმყოფთა კლინიკური შეფასებისათვის, რათა გააზრებულ იქნეს ტრავმით, ჰემორაგიით ან შოკით გამოწვეული ფუნქციის დარღვევა, ასევე საჭირო ცოდნა და უნარ-ჩვევები, რომელიც საჭიროა კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ პაციანტთა შესაფასებლად და იმ ფუნქციათა დარღვევების აღსაქმელად, რომლებიც გამოწვეულია ჰემორაგიით, შოკით და სეფსისით.

 2. ზოგად ქირურგს უნდა შეეძლოს:

ა) პრეჰოსპიტალური მართვა;

ბ) კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფი და მძიმედ დაზიანებულ პაციენტთა კლინიკური შეფასების შკალების განსაზღვრა;

გ) უგონო მდგომარეობაში მყოფ პაციენტთა მართვა;

დ) კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ და მძიმე დაზიანებების მქონე პაციენტთა სასიცოცხლო ფუნქციების მონიტორინგი;

ე) პოლიტრავმის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა, პირველადი დახმარება, მკურნალობა და ავადმყოფთა მართვა;

ვ) რესუსციტაცია (რეანიმაცია) და ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა;

ზ) სისხლდენისა და შოკის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა, პირველადი დახმარება და მკურნალობა;

თ) გადაუდებელი ქირურგული პროცედურებისა და ტრეპანაციის შესრულება;

ი) ხერხემლის ტრავმული დაზიანების საწყისი მართვა, პარა- და ტეტრეპლეგია;

კ) გულის გაჩერების მართვა;

ლ) გულის ტამპონადის მართვა;

მ) ტრავმული ჭრილობების მართვა;

ნ) ცეცხლნასროლი დაზიანებები და წნევის ზემოქმედებით გამოწვეული დაზიანებების / კონტუზიოს მართვა;

ო) დამწვრობითი დაზიანების მართვა;

პ) ტრავმული შეშუპებისა და კომპარტმენტის (რომელიმე ანატომიურ ღრუში წნევის მომატების) სინდრომის მართვა;

ჟ) თავის დაზიანებების (მათ შორის, სახისა და თვალბუდის ტრავმები) მართვა;

რ) თავისა და ტვინის დაზიანებების საწყისი მკურნალობა;

ს) მძინე დაზიანებების მქონე უგონო პაციენტთა ჰაერგამტარი გზების გამავლობის უზრუნველყოფა, ენდოტრაქეული ინტუბაცია, ლარინგოტომია, ტრაქეოსტომია;

ტ) გულმკერდის ღია და დახურული დაზიანებების მართვა;

უ) შარდის გამომყოფი ტრაქტის დაზიანებების მართვა;

ფ) ტრავმული ჰემატურიის მართვა;

ქ) ორგანოთა ტრავმული დაჟეჟილობისა და გახეთქვის (მაგ.: ღვიძლი, ფილტვი, ელენთა, პანკრეასი, თირკმელი) მართვა;

ღ) პოსტტრავმული, პრეოპერაციული და პოსტოპერაციული ინტენსიური თერაპია;

ყ) კარდიოპულმონური და ფარმაკოლოგიური რესუსციტაცია;

შ) ცენტრალური ვენის კათეტერიზაცია;

ჩ) ფილტვის არტერიის კათეტერიზაცია;

ც) სხივის და ბარძაყის არტერიების კათეტერიზაცია;

ძ) სითხის შენაცვლება, ინფუზიური თერაპია და პარენტერული ალიმენტაცია;

წ) სისხლის გადასხმა და სეროლოგია;

ჭ) სისხლის შედედების დარღვევებისა და შენაცვლებითი (სუბსტიტუციური) ღონისძიებების განსაზღვრა;

ხ) სისხლის აირების ანალიზი და მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის განსაზღვრა.

 3. ზოგადმა ქირურგმა უნდა იცოდეს:

ა) კანის დეფექტების კანის ყლორტებითა და ნაფლეთებით მკურნალობის პრინციპები;

ბ) მოტეხილობის შეხორცების პათოფიზიოლოგია, შეუხორცებლობის, დაგვიანებული შეხორცების, გართულებების მკურნალობის პრინციპები, ძვლის იმპლანტაციის პრინციპები;

გ) ქალასშიდა წნევის გასაზომი ხელსაწყოების გამოყენების პრინციპები;

დ) მონოორგანული უკმარისობის (გული, ღვიძლი, თირკმელი) მართვა;

ე) პოლიორგანული უკმარისობის (პათოფიზიოლოგია და მკურნალობა) მართვა;

ვ) რესპირაციული უკმარისობის, ფილტვის შეშუპების, „შოკური ფილტვის”, მოზრდილთა რესპირაციული დისტრესს სინდრომის, პულმონური და ლობური კოლაფსის მართვა;

ზ) პულმონური ემბოლიზმის მართვა;

თ) პერიტონიტის მართვა;

ი) პანკრეონეკროზის მართვა;

კ) SIRS (სეპტიური ანთებითი რეაქციის სინდრომი) მართვა;

ლ) უხშირესი აბდომინური სასწრაფო მდგომარეობების (გაუვალობა, პერფორაცია, სისხლდენა) მართვა;

მ) მწვავე გასტროინტესტინური სისხლდენის მართვა;

ნ) ქირურგიულ პაციენტებში თირკმლის მწვავე უკმარისობის მართვა;

ო) ჰემოფილტრაციის, დიალიზისა და პლაზმოფერეზის მართვა;

პ) ავთვისებიანი ჰიპერთერმიის მართვა;

ჟ) ორგანოთა გადანერგვის ქირურგიის პრინციპები.

თავი III

სწავლების / შეფასების მეთოდები და ხანგრძლივობა

    მუხლი 1. სწავლების/შეფასების პრინციპები

1. თითოეული რეზიდენტი ასრულებს გარკვეულ საქმიანობას. თეორიული პროგრამის შესრულება და მრავლობითი მოდულები/როტაციები გამიზნულია იმისათვის, რომ რეზიდენტმა შესძლოს ავადმყოფთა ფართო სპექტრის განსხვავებული შემთხვევების ნახვა, შესწავლა და მართვა; მიიღოს საგანმანათლებლო გამოცდილება, რომელიც გათვალისწინებულია წინამდებარე სარეზიდენტო პროგრამით.

რეზიდენტებზე ზედამხედველობა ხორციელდება ამ მიზნით სპეციალურად დანიშნული ექიმების (ლოკალური ხელმძღვანელი) მიერ. თითოეულ რეზიდენტზე ზედამხედველობისა და მისი საქმიანობის მონიტორინგი ხორციელდება წერილობითი ანგარიშის სახით. საჭიროა გაკონტროლდეს რეზიდენტის მიერ მისი ინდივიდუალური გეგმის შესრულება, რეზიდენტის წასვლა-მოსვლის განრიგი, სხვა ვალდებულებანი, რომლებიც პროგრამით არის გათვალისწინებული. ზედამხედველობა რეზიდენტისაგან მოითხოვს განსხვავებულ დამოკიდებულებას ქირურგიული სპეციალიზაციის სხვადასხვა ეტაპზე. აღნიშნული გამოწვეულია იმ ფაქტით, რომ პროფესიული მზადების დამასრულებელი წლის რეზიდენტს, კომპეტენციასთან ერთად, პროპორციულად ეზრდება პასუხისმგებლობა და მოვალეობები, მათ შორის ავადმყოფთა მკურნალობასა და მოვლასთან დაკავშირებით.

3. რეზიდენტის ზედამხედველ ექიმს – ლოკალურ ხელმძღვანელს გააჩნია როგორც იურიდიული, ისე ეთიკური პასუხისმგებლობა ინდივიდური პაციენტის მკურნალობასა და მოვლაზე, ამავე დროს მისი ზედამხედველობის ქვეშ მყოფი პირის საქმიანობაზე და განათლებაზე. ამასთან, პროფესიული მზადების დამასრულებელი წლის რეზიდენტს, აღნიშნული ზედამხედველობა უფრო ნაკლები ხარისხით ესაჭიროება, ვიდრე სწავლების საწყის საფეხურზე მყოფ პირებს.

4. მითითებების ჯაჭვი ითვალისწინებს ეტაპობრივი პასუხისმგებლობის ზრდას. უფლებამოსილების გადაცემის საზღვრები, კონკრეტულ შემთხვევაში განისაზღვრება ზედამხედველი ექიმის მიერ, გამომდინარე რეზიდენტის აკადემიური მომზადებისა და ტექნიკური მზაობის ასპექტებიდან. ამგვარი მიდგომა უნდა გამომდინარეობდეს პროგრამის დირექტორისა და ლოკალური ხელმძღვანელის ხანგრძლივი დაკვირვებიდან, რომელიც პასუხისმგებელნი არიან რეზიდენტის მიერ ქირურგიული უნარ-ჩვევების ათვისებაზე და ხარისხზე. ამ პასუხისმგებლობის შესრულებისათვის, მომზადების პროგრამა უნდა მოიცავდეს ზედამხედველობის განხორციელების შემდეგ პრინციპებს:

ა) რეზიდენტზე ზედამხედველობის ფორმები შესაძლებელია განისაზღვროს კლინიკის შინაგანაწესით, პოლიტიკით ან სხვა რაიმე პროცედურული ნორმით;

ბ) რეზიდენტზე ზედამხედველობის ფორმები და წესები პერიოდულად მოწმდებოდეს საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირის გასვლითი ვიზიტების დროს;

გ) სათანადო ზედამხედველობა ხელს არ უნდა უშლიდეს პროგრესულ და შედარებით უფრო დამოუკიდებელ გადაწყვეტილებათა მიღებას რეზიდენტთან დაკავშირებით; ამგვარად, ზედამხედველობის ტიპი შესაძლებელია ვარირებდეს კლინიკური სიტუაციებისა და რეზიდენტის მომზადების ეტაპისა და დონის შესაბამისად. მიუხედავად ამისა, პროგრამის დირექტორი და ლოკალური ხელმძღვანელი ნებისმიერ დროს უნდა იყოს ხელმისაწვდომი რჩევის მიცემის, დახმარების ან კონსულტაციური მხარდაჭერისათვის.

    მუხლი 2. შეფასების მეთოდები

1. ზოგადი ქირურგიის რეზიდენტები პროგრამაში მონაწილეობისას უნდა აკმაყოფილებდნენ დადგენილ აკადემიურ კრიტერიუმებს.

 2. წლიდან წლამდე, რეზიდენტთა აკადემიური კომპეტენციისა და კლინიკური უნარ-ჩვევების პროგრესის რაოდენობრივი და ხარისხობრივი შეფასება ხორციელდება რეზიდენტთა შეფასების სისტემის საშუალებით. რეზიდენტთა საბაზისო და კლინიკური ცოდნის, კლინიკური უნარ-ჩვევების, ზოგად სამედიცინო ასპექტებისა და სხვა კომპონენტების შეფასების ამსახველი ინფორმაცია საბოლოო ჯამში თავს იყრის რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორთან.

 3. რეზიდენტთა განვითარების და მოქმედების პროგრესის მონიტორინგი ეტაპობრივად ხორციელდება თითოეული მოდულის დასრულების შემდეგ.

 4. რეზიდენტის შეფასება შესაძლებელია მოხდეს გამოცდის ტიპით მოწყობილი გამოკითხვით: ზეპირი, ტესტური, წერილობითი და ჩვევებზე უშუალო ზედამხედველობის სახით.

 5. მოდულის დასრულების შემდეგ შეფასების ანგარიში გადაეგზავნება პროგრამის დირექტორს განსახილველად და ხელმოწერისათვის.

 6. რეზიდენტთა შეფასების პოლიტიკა მნიშვნელოვანია ასევე პროგრამის პრომოციის, სრულყოფის, გამოსწორების და სხვა მნიშვნელოვანი საკითხების თვალსაზრისით. გათვალისწინებულია, რეზიდენტთა შეფასება განხორციელდეს OSCE სისტემის საშუალებით.

    მუხლი 3. შესაფასებელი კომპეტენციები

1. თეორიული მზადება: ზოგად ქირურგს უნდა გააჩნდეს ზოგადსამედიცინო და ზოგად-ბიოლოგიური გენერიული ცოდნა, რომელიც მან უნდა გამოიყენოს კლინიკურ პრაქტიკაში; ქირურგმა უნდა წარმართოს თვისობრივი კლინიკური პროცესი და უნდა აითვისოს ძირითადი ტექნიკური/ოპერაციული ჩვევები. უპირველეს ყოვლისა, ქირურგისათვის აუცილებელია დიპლომამდელი განათლების ეტაპზე მიღებული ცოდნის გაღრმავება და სხვა ჭრილში განხილვა. რეზიდენტი, პროგრამაში მონაწილეობის დროს გაივლის შემდეგ მოდულებს საბაზისო მეცნიერებებში:

ა) გამოყენებითი ქირურგიული ანატომია

ბ) გამოყენებითი ფიზიოლოგია

გ) კლინიკური ბიოქიმია

დ) პათოლოგია

ე) კლინიკური მიკრობიოლოგია

ვ) კლინიკური ფარმაკოლოგია.

2. ქირურგს მომზადებისას აუცილებლად უნდა მიეცეს ცოდნა ჯანდაცვის ეკონომიკის, სამეცნიერო-კვლევითი მეთოდოლოგიების, ეთიკური და იურიდიული საკითხების სფეროებში. მზადების პერიოდში ქირურგი უნდა ეწეოდეს სამეცნიერო აქტივობას, ამზადებდეს სამეცნიერო პუბლიკაციებს და ამით იმზადებდეს საფუძველს შემდგომი კლინიკური საქმიანობის წარმატებულად განხორციელებისათვის.

3. პრაქტიკული საქმიანობა : უშუალოდ ქირურგიული მოდულები პროგრამაში უნდა იქნეს გამოყოფილი შემდეგი სახით:

ა) პრეოპერაციული მართვა: ფიზიკური გამოკვლევები; სამუშაო დიაგნოზი და მისი განვითარების ეტაპები; ანესთეზიისა და ოპერაციის ადეკვატურობის (ჩვენების) განსაზღვრა; ელექტროკარდიოგრაფია და მისი ინტერპრეტაცია; სასუნთქი, გულ-სისხლძარღვთა, თირკმლის და ენდოკრინული სისტემის შესაფასებელი ტესტები (გამოკვლევები); თანმხლები მდგომარეობების მართვა (მაგ.: დიაბეტი, რესპირაციული დაავადებები, კარდიოვასკულური დაავადებები, მალნუტრიცია, ანემია, სიყვითლე, კოაგულაციური დარღვევები, იმუნოსუპრესიული ან სხვა სახის მკურნალობის ფონი, ფსიქიატრიული დაავადებები და სხვ.); პრემედიკაცია და სედაცია; თრომბოემბოლიური დაავადების პროფილაქტიკა;

ბ) ინტრაოპერაციული მართვა: ანესთეზიის პრინციპები; ანესთეზიის პირობებში მყოფი ავადმყოფის მოვლა და მონიტორინგი; ანესთეზიის პერიოდში ნერვებისა ან სხვა დაზიანებების პრევენცია;

გ) პოსტოპერაციული მართვა: ტკივილის კონტროლი; რესპირაციული დარღვევების ამოცნობა და კორექცია; წყალ-მარილოვანი ბალანსის შეფასება და შენარჩუნება; ჰემოტრანსფუზია: ჩვენებები, რისკები, გართულებები, პლაზმის შემცვლელები; ინტრავენური მიდგომები; პოსტ-ოპერაციული მონიტორინგი; ნუტრიციული მხარდაჭერა: ჩვენება, ტექნიკა, სრული პარენტერული კვება; ორგანოთა სისტემების უკმარისობა პოსტოპერაციულ პერიოდში და მისი მართვა; პოსტ-ოპერაციული გართულებები; გართულებათა პრევენცია, ამოცნობა და მართვა;

დ) ქირურგიული ინფექცია და მისი პრევენცია: ქირურგიულად “მნიშვნელოვანი” მიკროორგანიზმები; ორგანიზმის ინფექციაზე რეაგირების პათოფიზიოლოგია; სეპტიური შოკი; ქირურგიული ინფექციის წყაროები, პრევენცია და კონტროლი; ასეპტიკისა და ანტისეპტიკის პრინციპები; ასეპტიკის ტექნიკა; სტერილიზაცია; ანტიბიოტიკოპროფილაქტიკა და ინფექციათა მკურნალობა; ჰეპატიტითა და იავ-ინფიცირებულ პაციენტთა ქირურგიული მკურნალობა, სპეციფიკური სიფრთხილის ზომები;

ე) ქირურგიული ტექნიკა და ტექნოლოგია: კანის დამუშავება / მომზადება; ადგილობრივი და რეგიონული ანესთეზია; განაკვეთები და მათი დახურვა; ნაკერები და სალიგაციო მასალები; პაციენტის მდებარეობა; ჩაცმულობა, თეთრეული; ჰემოსტაზისა და კოაგულაციის დარღვევები; დიათერმიის პრინციპები, ენერგიის ალტერნატიული წყაროები; ლაზერული ტექნოლოგიების პრინციპები; ზოგად ნარკოზთან და ლაპაროსკოპიულ პროცედურებთან დაკავშირებული აფეთქებების საფრთხე; ჭრილობის შეხორცების პათოფიზიოლოგია; ქირურგიული ჭრილობების კლასიფიკაცია; ჭრილობის მართვის პრინციპები; ნაწიბურები და კონტრაქტურები; ჭრილობის გახსნა (დეგისცენცია); კანისა და კანქვეშა ქსოვილის ცისტებისა და კეთილთვისებიანი სიმსივნეების ამოკვეთა; ბიოფსიისა და ციტოლოგიური კვლევისათვის მასალის აღების პრინციპები და ტექნიკა; ქსოვილთა ნიმუშების აღება კრიოსექციის და პარაფინული ჰისტოლოგიის, ციტოლოგიისა და ბაქტერიოლოგიისათვის; ქსოვილოვანი სითხეების/გამონაყოფების აღება ლაბორატორიული შესწავლისათვის, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია; ზედაპირული აბსცესების დრენირება; ნაწლავთა შერთულების და სისხლძარღვთა ანასტომოზების ბაზისური პრინციპები;

ვ) ტრავმატოლოგია და გადაუდებელი მედიცინა (გამოყენებითი საბაზისო ცოდნა, რომელიც საჭიროა ამა თუ იმ ხარისხის მძიმე დაზიანებების მქონე ავადმყოფთა კლინიკური შეფასებისათვის, რათა გააზრებულ იქნეს ტრავმით, ჰემორაგიით ან შოკით გამოწვეული ფუნქციის დარღვევა): პრეჰოსპიტალური მართვის პრინციპები; კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფი და მძიმედ დაზიანებულ პაციენტთა კლინიკური შეფასების შკალები; უგონო მდგომარეობაში მყოფ პაციენტთა მართვა; კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ და მძიმე დაზიანებების მქონე პაციენტთა სასიცოცხლო ფუნქციების მონიტორინგი; პოლიტრავმა და ავადმყოფთა მართვა; რესუსციტაცია (რეანიმაცია) და ჰემოდინამიკური მხარდაჭერა; სისხლდენა და შოკი; გადაუდებელი ქირურგული პროცედურები და ტრეპანაცია; ხერხემლის ტრავმული დაზიანების საწყისი მართვა, პარა- და ტეტრეპლეგია; გულის გაჩერება; გულის ტამპონადა; ტრავმული ჭრილობები; ცეცხლნასროლი დაზიანებები და წნევის ზემოქმედებით გამოწვეული დაზიანებები / კონტუზიო; დამწვრობითი დაზიანება; კანის დეფექტების კანის ყლორტებითა და ნაფლეთებით მკურნალობის პრინციპები; მოტეხილობის შეხორცების პათოფიზიოლოგია, შეუხორცებლობა, დაგვიანებული შეხორცება, გართულებები, მკურნალობის პრინციპები, ძვლის იმპლანტაციის პრინციპები; ტრავმული შეშუპება და კომპარტმენტის (რომელიმე ანატომიურ ღრუში წნევის მომატების) სინდრომი; თავის დაზიანებები (მათ შორის სახისა და თვალბუდის ტრავმები); თავისა და ტვინის დაზიანებების საწყისი მკურნალობა; მძინე დაზიანებების მქონე უგონო პაციენტთა ჰაერგამტარი გზების გამავლობის უზრუნველყოფა, ენდოტრაქეული ინტუბაცია, ლარინგოტომია, ტრაქეოსტომია; გულმკერდის ღია და დახურული დაზიანებები; შარდის გამომყოფი ტრაქტის დაზიანებები; ტრავმული ჰემატურია; ორგანოთა ტრავმული დაჟეჟილობა და გახეთქვა (მაგ.: ღვიძლი, ფილტვი, ელენთა, პანკრეასი, თირკმელი);

ზ) კრიტიკული ქირურგიული დაავადებები და ინტენსიური თერაპია (გამოყენებითი საბაზისო ცოდნა, რომელიც საჭიროა კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ პაციანტთა შესაფასებლად და იმ ფუნქციათა დარღვევების აღსაქმელად, რომლებიც გამოწვეულია ჰემორაგიით, შოკით და სეფსისით): პოსტტრავმული, პრეოპერაციული და პოსტოპერაციული ინტენსიური თერაპია; კარდიოპულმონური და ფარმაკოლოგიური რესუსციტაცია; ცენტრალური ვენის კათეტერიზაცია; ფილტვის არტერიის კათეტერიზაცია; სხივის და ბარძაყის არტერიების კათეტერიზაცია; ქალასშიდა წნევის გასაზომი ხელსაწყოები; სითხის შენაცვლება, ინფუზიური თერაპია და პარენტერული ალიმენტაცია; სისხლის გადასხმა და სეროლოგია; სისხლის შედედების დარღვევები და შენაცვლებითი (სუბსტიტუციური) ღონისძიებები; სისხლის აირების ანალიზი და მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობა; მონოორგანული უკმარისობა (გული, ღვიძლი, თირკმელი); პოლიორგანული უკმარისობა (პათოფიზიოლოგია და მკურნალობა); რესპირაციული უკმარისობა, ფილტვის შეშუპება, „შოკური ფილტვი”, მოზრდილთა რესპირაციული დისტრესს სინდრომი, პულმონური და ლობური კოლაფსი; პულმონური ემბოლიზმი; პერიტონიტი; მწვავე ნეკროზული პანკრეატიტი (პანკრეონეკროზი); SIRS (სეპტიური ანთებითი რეაქციის სინდრომი); უხშირესი აბდომინური სასწრაფო მდგომარეობები (გაუვალობა, პერფორაცია, სისხლდენა); მწვავე გასტროინტესტინური სისხლდენა; თირკმლის მწვავე უკმარისობა ქირურგიულ პაციენტებში; ჰემოფილტრაცია, დიალიზი და პლაზმოფერეზი; ავთვისებიანი ჰიპერთერმია; ორგანოთა გადანერგვის ქირურგიის პრინციპები; გულის რიტმის წამყვანის (პეისმეკერის) ჩანერგვა;

თ) ონკოლოგია (გამოყენებითი საბაზისო მეცნიერული ცოდნა, რათა შესაძლებელი გახდეს ნეოპლაზიური დაავადებების კლინიკური ქცევის, დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის გაგება): სიმსივნის მოლეკულური ბიოლოგიის პრინციპები; კარცინოგენეზი; გენეტიკური ფაქტორები; მეტასტაზირების მექანიზმები; ძირითადი ტიპის სიმსივნეების ეპიდემიოლოგია; ონკოლოგიური რეესტრი და მისი როლი; სიმსივნეთა სკრინინგი; სიმსივნეთა კლინიკურ-პათოლოგიური სტადიები და პრემალიგნანტური მდგომარეობები; ქირურგიის თითოეულ სპეციალობაში უხშირესად შემხვედრი სიმსივნეთა სახეების პათოლოგია, კლინიკური თავისებურებები, დიაგნოსტიკა და მართვის პრინციპები; სიმსივნის მკურნალობის პრინციპები: ოპერაციული, სხივური თერაპია, ქიმიოთერაპია, იმუნოთერაპია, ჰორმონოთერაპია; ტერმინალურ ონკოლოგიურ ავადმყოფთა მოვლა, ტკივილის მოხსნა;

ი) ჰემოპოეზური და ლიმფო-რეტიკულური სისტემები (ჰემოპოეზური და ლიმფო-რეტიკულური სისტემების ანატომიის, ფიზიოლოგიისა და პათოლოგიის ცოდნა რომელიც შესაბამისი იქნება კლინიკური ნიშნებისა და სპეციფიკური გამოკვლევების აღსაქმელად): ჰემოპოეზის დარღვევების ქირურგიული ასპექტები; ქირურგიული მნიშვნელობის მქონე ჰემოლიზური დარღვევები; ჰემორაგიული დარღვევები, კოაგულაციის დარღვევები; იმუნური პასუხი ტრავმაზე, ინფექციასა და ქსოვილთა გადანერგვაზე; იმუნო-კომპრომისული სტატუსის მქონე ავადმყოფთა ქირურგია; აუტოიმუნური დაავადებების ქირურგიული ასპექტები; ლიმფედემა; სპლენექტომია – ჰიპერსპლენიზმის დროს; ლიმფური კვანძების ქირურგია მალიგნანტური დაავადებების დროს;

კ) ქირურგიული შეფასება და ზოგადი საკითხები: ქირურგიული საქმიანობის იურიდიული ასპექტები; პროფესიული პასუხისმგებლობის ასპექტები, მალპრაქტიკა; ქირურგიული პრაქტიკის ბიოეთიკური საკითხები; სიკვდილის კონსტატაცია და მასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული ღონისძიებები; ორგანოთა დონაციის პრინციპები; პაციენტთა უსაფრთხოების პრინციპები; ქირურგიული მკურნალობის ხარისხი და მისი კონტროლის პრონციპები; ქირურგიული სამუშაო გარემოს უსაფრთხოება, პროფესიული მავნეობის საკითხები; ქირურგიული დახმარების არსი, მისი ორგანიზაცია და მენეჯმენტი – ჯანდაცვის მომსახურების მიწოდების სამივე დონეზე (პირველადი, მეორადი და მესამეული); კრიტიკულ შემთხვევათა კლინიკური მართვა; ქირურგიის ეკონომიკური ასპექტები; ზოგადი სამედიცინო მენეჯმენტი (კრიზისული სიტუაციების მართვა, დროის მენეჯმენტი, ჯგუფური მუშაობის პრინციპები); ქირურგიული ავადმყოფის ინფორმირებული თანხმობა; რისკის შეფასება და სკალირების სისტემები ქირურგიულ პრაქტიკაში, ქირურგიული გადაწყვეტილების მიღება; მტკიცებულებებზე დაყრდნობილი პრაქტიკის ინტერპრეტაცია; ინოვაციური ტექნოლოგიებისა და ახალი სამკურნალო საშუალებების კრიტიკული ანალიზი; კოლეგები, პაციენტებთან, მათ ნათესავებთან და კანონიერ წარმომადგენლებთან ურთიერთობის ასპექტები; ვერბალური, წერილობითი და ელექტრონული კომუნიკაციები; კონფლიქტების გადაწყვეტა და მენეჯმენტი; საკითხისა და შემთხვევისადმი მულტიდისციპლინური მიდგომის პრინციპები; მონაცემთა შეგროვება, სკრინინგული პროგრამები, სტატისტიკა და საინფორმაციო ტექნოლოგიები ქირურგიაში; კლინიკური აუდიტი და სამედიცინო დოკუმენტაციის წარმოების წესები; მკურნალობის უწყვეტობისა და პაციენტთა გადაცემის პრინციპები; სამეცნიერო პრონციპები ქირურგიაში, კლინიკური კვლევების დიზაინი და ანალიზი; ოპერაციის ფსიქოლოგიური ეფექტები და მძიმე დანაკარგები, რეაბილიტაცია;

ლ) საჭმლის მომნელებელი სისტემა (ქირურგი უნდა ფლობდეს მუცლის და მისი ორგანოების ქირურგიულ ანატომიას, საჭმლის მომნელებელი სისტემის გამოყენებით ფიზიოლოგიას, რაც აუცილებელია, რათა წარმოებულ იქნეს გასინჯვა, სპეციალურ გამოკვლევათა ინტერპრეტაცია, მუცლის ღრუს ორგანოთა დაავადებებისა და დაზიანებების დროს ფუნქციათა მოშლის აღქმა, მათი მკურნალობა): დისფაგია და გასტროეზოფაგური რეფლუქსი (GERD); მუცლის თიაქრები; ლაპაროტომია და ლაპაროსკოპია; ინტრა-აბდომინური აბსცესები; უხშირესი მწვავე აბდომინური მდგომარეობები; ნაწლავთა ობსტრუქცია, პარალიზური გაუვალობა; ნაწლავთა ფისტულები; გასტროსტომია, ილეოსტომია, კოლოსტომია და სხვა სტომები; გასტროინტესტინური ენდოსკოპია მკურნალობისა და დიაგნოსტიკის მიზნით; მუცლის ტკივილის შეფასება და გამოკვლევა; მუცლის სიმსივნური წარმონაქმნების გამოკვლევა; სიყვითლე: დიფერენციული დიაგნოზი და მართვა; ღვიძლის ციროზი, პორტული ჰიპერტენზია, ასციტი; ნაღვლოვანი კენჭები და მათი გართულებები; პანკრეატიტი; პეპტიკური წყლულოვანი დაავადება (PUD); გასტროინტესტინური სისხლდენა (ფარული და მანიფესტირებული); უხშირესი ანალური და პერინეალური მდგომარეობები; ლაპაროსკოპული ქირურგიის პრინციპები და გართულებები; გასტროინტესტინური ტრაქტის ავთვისებიანი დაავადებები; ნაწლავთა ანთებითი დაავადებები; ინტესტინური იშემია.

მ) სისხლძარღვთა ქირურგია (სისხლძარღვთა სისტემის ქირურგიული ანატომია და გამოყენებითი ფიზიოლოგია, რომელიც აუცილებელია კლინიკური გამოკვლევისათვის, სპეციფიკური გამოკვლევების შედეგების ინტერპრეტაციისათვის და იმ ფუნქციათა დარღვევების ინტერპრეტაციისათვის, რომელიც შეიძლება გამოწვეული იყოს სისხლძარღვთა დაავადებების ან ტრავმების შედეგად): სისხლძარღვთა დაავადებების გამოსაკვლევად საჭირო სპეციფიკური ტექნიკა და ტექნოლოგიები; კიდურის იშემია: მწვავე და ქრონიკული არტერიული ემბოლიზმი; განგრენა; სისხლძარღვთა დაავადებების დროს წარმოებული ამპუტაციები; ანევრიზმები (მაგ.: მუცლის აორტის ანევრიზმა); სისხლძარღვთა რეკონსტრუქციული ქირურგიის პრინციპები; რეკონსტრუქციული აორტო-ილიაკური და ფემორო-პოპლიტეური შუნტირება; საძილე არტერია; ქვემო კიდურების ვენების დაავადებები; ღრმა ვენური თრომბოზი და მისი გართულებები; ქვემო კიდურის ქრონიკული ულცერაცია; დიალიზისას სისხლძარღვოვანი მიდგომები;

ნ) ენდოკრინული ქირურგია (ენდოკრინული ჯირკვლების ქირურგიული ანატომია, გამოყენებითი ფიზიოლოგია და პათოლოგია, რაც აუცილებელია კლინიკური გამოკლვევებისა და გასინჯვებისათვის, სპეციფიკური გამოკვლევების შედეგების ინტერპრეტაციისათვის, იმ ფუნქციურ დარღვევათა აღსაქმელად, რომელთა კორექცია საჭიროებს ქირურგიულ ჩარევას უხშირესი ენდოკრინული დაავადებების შემთხვევაში): ქირურგიის როლი ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიების დროს; თიროიდექტომიის გართულებები; ფარისებრი ჯირკვლის რეზექცია; ფარისებრი ჯირკვლის კიბო; ფარისებრახლო ჯირკვლები; ჰიპერპარათირეოიდიზმი; ჰიპერკალცემია; თირკმელზედა ჯირკვლის დაავადებები და პანკრეასის ენდოკრინული დაავადებები; მეორადი ჰიპერტენზიის ენდოკრინული მიზეზები; მუცლისა და რეტროპერიტონული სივრცის ენდოკრინული სიმსივნეები.

ო) სარძევე ჯირკვალი (ძუძუს ქირურგიული ანატომია, გამოყენებითი ფიზიოლოგია და პათოლოგია): მწვავე მამარული ინფექციები; დვრილის ნახეთქი; მასტალგია; ძუძუს კეთილთვისებიანი დაავადებები; ძუძუს კიბო.

პ) რესპირაციული სისტემა, გული და დიდი სისხლძარღვები (გულის, დიდი სისხლძარღვების, ჰაერგამტარი გზების, გულმკერდის კედლის, დიაფრაგმის და გულმკერდის ღრუს ორგანოების ქირურგიული ანატომია და პათოლოგია; ასევე გამოყენებითი კარდიო-რესპირაციული ფიზიოლოგია, რომელიც აუცილებელია კლინიკური გამოკვლევებისათვის, სპეციფიკურ გამოკვლევათა ინტერპრეტაციისათვის, ასევე, რაც აუცილებელია კარდიორესპირაციული ფუნქციების მოშლის ან ამ სისტემათა ტრავმების დროს წარმოებული ქირურგიული ინტერვენციებისათვის): თორაკოცენტეზი, გულმკერდის დრენირება; თორაკოტომიის ტექნიკები; ქირურგიის როლი გულის დაავადებათა მკურნალობაში; აორტო-კორონული შუნტირების ძირითადი პრინციპები; გულის დაავადებათა გამოკლვევისათვის საჭირო სპეციფიკური მეთოდები და ტექნიკა; ბრონქოსკოპია, თორაკოსკოპია, მედიასტინოსკოპია; პლევრის ღრუს ემპიემა; პნევმოთორაქსი; ქირურგიის როლი საყლაპავისა და ფილტვის დაავადებების მკურნალობის დროს; თორაკალური ოპერაციების გართულებები; ფილტვებისა და ბრონქების ავთვისებიანი დაავადებები;

ჟ) ურო-გენიტალური ტრაქტი (შარდ სასქესო სისტემის ქირურგიული ანატომია, გამოყენებითი ფიზიოლოგია და პათოლოგია, რომელიც აუცილებელია კლინიკური კვლევებისათვის, სპეციფიკურ კვლევათა ინტერპრეტირებისათვის, მოშლილი ფუნქციის აღქმისათვის და ურო-გენიტალური დაავადებებისა და დაზიანებების ქირურგიული მკურნალობისათვის): ურინარული ტრაქტის ინფექციები; ჰემატურია; შარდოვანი კენჭები; შარდის რეტენცია; თირკმლის ქრონიკული უკმარობა: პრინციპები და დიალიზის ტექნიკა; თირკმლის გადანერგვის პრინციპები; სათესლე პარკის ტკივილი და შეშუპება; სათესლის შემოგრეხა; წინამდებარე ჯირკვლის დაავადებები; მუცლის მწვავე ტკივილის გინეკოლოგიური მიზეზები; მენჯის ანთებითი დაავადებები; ურო-გენიტალური ტრაქტის ავთვისებიანი დაავადებები.

რ) ცენტრალური ნერვული სისტემა (ნეიროქირურგია) (ცენტრალური ნერვული სისტემის ანატომია და ფიზიოლოგია, რომელიც აუცილებელია კლინიკური გამოკვლევებისათვის, მისი ფუნქციური დარღვევების გაგებისათვის, განსაკუთრებით იმ შემთხვევბში, როდესაც ეს დარღვევები გამოწვეულია თავის ქალისა და ხერხემლის ტრავმებით; ასევე სპეციალურ გამოკლვევათა შედეგების ინტერპრეტაციის მიზნით): მენინგიტის ქირურგიული ასპექტები; ინტრაკრანიული აბსცესები; ინტრაკრანიული ჰემორაგიები; ინტრაკრანიული მოცულობითი დაზიანებები და მათი ეფექტები; ხერხემლის დაზიანება და კომპრესია; პარაპლეგია და ტეტრაპლეგია: მართვის პრინციპები.

ს) ძვალ-კუნთოვანი სისტემა (მუსკულო-სკელეტური სისტემის ანატომია, ფიზიოლოგია და პათოლოგია, რომელიც აუცილებელია ლოკომოტორული ფუნქციის კლინიკური გამოკვლევისათვის და ამავე სისტემის დარღვევების გაგებისათვის, განსაკუთრებით ტრავმის ეფექტის შემთხვევაში): ადრეული ასაკის ბავშვთა და ბავშვთა ასაკის ძირითადი დარღვევები; ძვლების მეტაბოლური და დეგენერაციული დაავადებები: ოსტეოპოროზი და ოსტეომალაცია; ძვლებისა და სახსრების ინფექციები, მათ შორის ისეთი პათოლოგიები, რომლებსაც ესაჭიროება პროთეზირება; სახსრის გამოცვლის პრინციპები; ამპუტაციები; ამპუტირებულთათვის ორთოპედიული აპარატების გამოყენება და რეაბილიტაციის პრინციპები; უხშირესი მოტეხილობების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; სახსრების უხშირესი დაავადებებისა და დაზიანებების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; მტევნის ინფექციები და დაზიანებები; მყესის აღდგენის პრინციპები; ტერფის უხშირესი დაავადებები; კისრისა და მხრის მიდამოს ტკივილი; ზურგის ტკივილი; იშიაზი; ართრიტების დიფერენციული დიაგნოსტიკა; პერიფერიული ნერვების დაზიანება; ნერვის რეგენერაციის და აღდგენის პრინციპები; ძვლებისა და რბილი ქსოვილების ავთვისებიანი დაავადებები.

ტ) ბავშვთა ქირურგია: ნეონატალური ფიზიოლოგია; ახალშობილთა ანესთეზიისა და ქირურგიის სპეციფიკური საკითხები; ნეონატალურ პერიოდში წყალ-მარილოვანი ბალანსის თავისებურებები; კორექტაბელური ნეონატალური სიცოცხლისათვის საშიში თანდაყოლილი მდგომარეობები; ბავშვთა ქირურგიის უხშირესი დაავადებები, მგლის ხახა და კურდღლის ტუჩი, პილოროსტენოზი, ინტუსისეფცია, თიაქარი, სათესლის დაუშვებლობა, სათესლის შემოგრეხა.

უ) ენდოსკოპია: ფიბროეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია; რიგიდული და ფიბროსკოპული სადიაგნოზო პროქტო-კოლონოსკოპია; ERCP (ენდოსკოპური, რეტროგრადული, ქოლანგიო- პანკრეატოგრაფია), პაპილოტომია, ნაღვლოვანი კენჭების ექსტრაქცია და სანათურშიდა სტენტირება; სამკურნალო ენდოსკოპური ინტერვენციები; საყლაპავის ვარიკოზების სკლეროთერაპია; გასტროინტესტინური სისხლდენის უბნების მკურნალობა (ინიექციები, კლიპინგი, ლაზერი); ენდოსკოპების დამუშავება და ჰიგიენური ღონისძიებები.

ფ) რადიოლოგია: სადიაგნოზო რადიოლოგიის პრინციპები, სონოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია და ბირთვულ-მაგნიტური რეზონანსი; საკონტრასტო ნივთირებების გამოყენების პრინციპები; სადიაგნოზო და სამკურნალო ინტერვენციული რადიოლოგიის მეთოდების გამოყენება; სისხლძარღვებში, ორგანოებსა და სხვა სტრუქტურებში სტენტებისა და პროტეზების ინტერვენციულ-რადიოლოგიური ჩაყენება; უცხო სხეულის აღმოჩენა რენტგენოლოგიური კონტროლით; არაპალპირებადი სიმსივნეების სონოგრაფიული აღმოჩენა; მუცლისა და კიდურების სისხლძარღვების დოპლეროგრაფია; ლიმფური კვანძების მარკირება და აღმოჩენა; უსაფრთხოების ზომები რადიოლოგიაში.

ქ) ეზოფაგო-გასტრული და ანორექტული ფუნქცეიბის დიაგნოსტიკა: გასტროეზოფაგული რეფლუქსის დიაგნოსტიკა (მაგ.: PH-მეტრია); საყლაპავისა და კუჭის მოტორული ფუნქციისა და კუჭის მოტორული ფუნქციის დარღვევის შესწავლა (მაგ.: მანომეტრია); კოლინჯისა და ანორექტული დარღვევების დიაგნოსტიკა (მაგ.: ანალური სპინქტერის მანომეტრია)

ღ) ოტორინოლარინგოლოგია;

ყ) ოფთალმოლოგია;

შ) ყბა-სახის ქირურგია;

ჩ) სასამართლო მედიცინა;

ც) ოპერაციული გინეკოლოგია.

3. ინტერვენციების, პროცედურების, ენდოსკოპიებისა და ოპერაციების ჩამონათვალი, რომელსაც უნდა ფლობდეს ზოგადი ქირურგი, მოცემულია ცხრილში №1:

ცხრილი №1

ინტერვენციების, პროცედურების, ენდოსკოპიებისა და ოპერაციების ჩამონათვალი, რომელსაც უნდა ფლობდეს ზოგადი ქირურგი

 

 

 

4. რეზიდენტის მიერ მონაცემთა შეგროვება და დაფიქსირება უნდა ხდებოდეს რეზიდენტის დღიურში/ჟურნალში. გარდა საკუთარი ჟურნალის წარმოებისა, რეზიდენტი ვალდებულია დადგენილი წესით აწარმოოს სამედიცინო ჩანაწერები, კლინიკურ ბაზაზე წარმართულ საექიმო საქმიანობასთან დაკავშირებით. პროგრამის დირექტორის მიერ რეზიდენტს შესაძლებელია დაუმტკიცდეს ყოველწლიური ოპერაციული აქტივობის/დატვირთვის ნორმები.

5. შესასრულებელი ქირურგიული ოპერაციების სრული ჩამონათვალი:

ა) კანის/რბილი ქსოვილების ქირურგია და მამოლოგია – SST:

ა.ა) კანის გადანერგვა

ა.ბ) მელანომის მიმდებარე ლიმფური კვანძების დისექცია

ა.გ) მტევნის ინფექციების გაკვეთა და დრენირება

ა.დ) მასტიტის დრენირება

ა.ე) ძუძუს მიმდებარე ლიმფური კვანძები დისექცია

ა.ვ) მოდიფიცირებული რადიკალური მასტექტომია

ა.ზ) ძუძუს სექტორული რეზექცია

ა.თ) ჰიდრადენიტის დრენირება.

ბ) თავ-კისრის ქირურგია – HENE

ბ.ა) კისრის რადიკალური დისექცია

ბ.ბ) პაროტიდექტომია (ლატერალური ლობექტომია)

ბ.გ) თავის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება

ბ.დ) თავის ქალას ძვალ-პლასტიკური ტრეპანაცია

ბ.ე) სახის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება

ბ.ვ) კისრის აბსცესის (ფლეგმონის) გახსნა

ბ.ზ.) კისრის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება

ბ.თ) ტრაქეოტომია

ბ.ი) ტრაქეის ინტუბაცია.

გ) ქირურგიული გასტროენტეროლოგია – ALTS

გ.ა) აპენდექტომია

გ.ბ) ენტეროსტომია

გ.გ) ფუნდოპლოკაცია

გ.დ) განივი კოლოსტომია

გ.ე) გასტრექტომია Hofmeister–ის მეთოდით

გ.ვ) გასტრექტომია Polya–ს მეთოდით

გ.ზ) გასტროიეიუნოსტომია

გ.თ) გასტროიეიუნოსტომია Roex-en-Y– ის მიხედვით

გ.ი) გასტროსტომია

გ.კ) ულცერორაფია

გ.ლ) ჰემიგასტრექტომია BILLROTH II–ის მეთოდით

გ.მ) ჰემიგასტრექტომია BILLROTH I–ის მეთოდით

გ.ნ) ჰემიგასტრექტომია BILLROTH I–ის სტეპლერული მეთოდით

გ.ო) ილეოანალური ანასტომოზი

გ.პ) კოლინჯის სტეპლერული ანასტომოზი

გ.ჟ) კოლოსტომის ლიკვიდაცია

გ.რ) მარცხენამხრივი ჰემიკოლექტომია

გ.ს) მარჯვენამხრივი ჰემიკოლექტომია

გ.ტ) მარყუჟოვანი ილეოსტომია

გ.უ) MECKEL-ის დივერტიკულექტომია

გ.ფ) პილორომიოტომია – ინტუსუსცეფცია

გ.ქ) პილოროპლასტიკა – გასტროდუოდენოსტომია

გ.ღ) სტეპლერული ენტერო-ენტეროსტომია

გ.ყ) სუბტოტალური გასტრექტომია

გ.შ) ტოტალური გასტრექტომია

გ.ჩ) ტოტალური კოლექტომია

გ.ც) ტოტალური სტეპლერული გასტრექტომია

გ.ძ) ვაგოტომია

გ.წ) წვრილი ნაწლავის რეზექცია

გ.ჭ) წვრილი ნაწლავის სტეპლერული რეზექცია.

დ) აბდომინური ქირურგია – ABDO

დ.ა) ბარძაყის დაუჭიმავი თიაქარპლასტიკა

დ.ბ) ბარძაყის თიაქრის პლასტიკა

დ.გ) ლაპაროტომია

დ.დ) ლაპაროტომიული ჭრილობის დახურვა

დ.ე) საზარდულის თიაქრის პლასტიკა (Shouldice)

დ.ვ) საზარდულის თიაქრის პლასტიკა (Mc Vay)

დ.ზ) საზარდულის დაუჭიმავი თიაქრის პლასტიკა (Lichtenstein)

დ.თ) საზარდულის დაუჭიმავი თიაქრის პლასტიკა (Rutkow და Robbins)

დ.ი) სუბფრენული აბსცესის დრენირება

დ.კ) ჭიპის თიაქრის პლასტიკა

დ.ლ) ვენტრალური რეციდიული თიაქრის პლასტიკა.

ე) ჰეპატობილიური და პანკრეასის ქირურგია – LVPC

ე.ა) ღვიძლის ბიოფსია

ე.ბ) მარცხენმახრივი ჰეპატოლებექტომია

ე.გ) მარჯვენამხრივი ჰეპატოლობექტომია

ე.დ) ღვიძლის რეზექცია

ე.ე) ღვიძლის სიმსივნის ადგილობრივი ამოკვეთა

ე.ვ) პანკრეასის ცისტის ან ფსევდოცისტის დრენირება

ე.ზ) პანკრეასის კუდის რეზექცია

ე.თ) პანკრეატიკოიეიუნოსტომია (Puestow-Gillesby-ის პროცედურა)

ე.ი) ტოტალური პანკრეატექტომია

ე.კ) პანკრეატიკოდუოდენექტომია (whipple-ის პროცედურა)

ე.ლ) ქოლეცისტექტომია

ე.მ) ქოლეცისტექტომია ქოლედოქოპლასტიკით

ე.ნ) ქოლედოქოიეიუნოსტომია

ე.ო) ქოლედოქოსტომია

ე.პ) ღვიძლის სადინრის ბიფურკაციის კიბოს (Klatskin) დროს რეკონსტრუქციული ოპერაცია.

ვ) სისხლძარღვთა ქირურგია – VASC

ვ.ა) აორტოფემორული შუნტირება

ვ.ბ) კაროტიდული ენდარტერექტომია

ვ.გ) მუცლის აორტის ანევრიზმის რეზექცია

ვ.დ) პორტაკავური შუნტირება

ვ.ე) ღრუ ვენის ინტერრუპცია

ვ.ვ) საჩინო ვენის In Situ შუნტირება

ვ.ზ) საჩინო ვენის მაღალი ლიგაცია და სტრიპინგი

ვ.თ) სპლენორენული შუნტირება (Warren)

ვ.ი) შუნტირების პროცედურა პორტული ჰიპერტენზიის დროს.

ზ) ენდოკრინული ქირურგია – ENDO

ზ.ა) ბილატერული ადრენალექტომია

ზ.ბ) პარათიროიდექტომია

ზ.გ) სუბტოტალური თიროიდექტომია.

თ) ტრავმა – TRAU

თ.ა) სპლენექტომია

თ.ბ) სპლენური კონსერვაცია (სპლენორაფია)

თ.გ) ფემოროპოპლიტეური რეკონსტრუქცია

თ.დ) სუპრაკონდილური ამპუტაცია

თ.ე) სისხლძარღვთა ლიგაცია

თ.ვ) ნევრორაფია

თ.ზ) ტენდორაფია

თ.თ) ოსტეოტომია

თ.ი) ოსტეოსინთეზი

თ.კ) სეკვესტრექტომია

თ.ლ) ძვალშიგა ფიქსაცია

თ.მ) ძვლის პლასტიკა

თ.ნ) ძვლის რეზექცია

თ.ო) ართროტომია

თ.პ) ართროპლასტიკა

თ.ჟ) ართროდეზი

თ.რ) ბარძაყის ამპუტაცია

თ.ს) ფალანგების ამპუტაცია

თ.ტ) ფალანგების ამოსახსვრა

თ.უ) წინამხრის ამპუტაცია

თ.ფ) ტერფის ამპუტაცია შარპის მიხედვით

თ.ქ) ტერფშორისი ამოსახსვრა ლისფრანკის წესით

თ.ღ) წვივის ძვალ-პლასტიკური ამპუტაცია

თ.ყ) ბარძაყის ძვალ-პლასტიკური ამპუტაცია.

ი) მინიმალურ-ინვაზიური ქირურგია -MISU

ი.ა) ლაპაროსკოპული HASSON–ის ღია ტექნიკა

ი.ბ) ლაპაროსკოპული ფუნდოპლიკაცია

ი.გ) ლაპაროსკოპული სპლენექტომია

ი.დ) პერკუტანული, ენდოსკოპური გასტროსტომია – PEG

ი.ე) ქოლეცისტექტომია (ლაპაროსკოპული)

ი.ვ) ვენტრალური თიაქრის ლაპაროსკოპული პლასტიკა

ი.ზ) აპენდექტომია (ლაპაროსკოპული)

კ) კოლოპროქტოლოგია – COPR

კ.ა) პერინეული რეზექცია

კ.ბ) აბდომინოპერინეული რეზექცია

კ.გ) ანალური ფისტულის / ნაპრალის ამოკვეთა

კ.დ) ჰემოროიდების ინიექცია და ამოკვეთა

კ.ე) იშიორექტული აბსცესის დრენირება და ანალური ფისტულის ამოკვეთა

კ.ვ) პილონიდური სინუსის ამოკვეთა

კ.ზ) პროლაბირებული სწორი ნაწლავის პერინეული პლასტიკა

კ.თ) წინა რექტოსიგმოიდური რეზექცია (BAKER)

კ.ი) წინა რექტოსიგმოიდური სტეპლერული რეზექცია.

ლ) უროლოგია – UROS

ლ.ა) ჰიდროცელეს ქირურგიული კორექცია

ლ.ბ) ნეფრექტომია

ლ.გ) ნეფრორაფია

ლ.დ) ეპიცისტოსტომია

ლ.ე) ნეფროსტომის ფორმირება.

მ) ოპერაციული გინეკოლოგია – OPGY

მ.ა) ცერვიქსულ დაზიანებათა სადიაგნოზო ტექნიკა – დილატაცია / კიურეტაჟი

მ.ბ) სალპინგექტომია – ოოფორექტომია

მ.გ) საკვერცხის სოლისებური რეზექცია

მ.დ) ტოტალური აბდომინური ჰისტერექტომია.

ნ) თორაქსული ქირურგია – THOR

ნ.ა) თორაკოტომია

ნ.ბ) ტრაქეოტომია

ნ.გ) Zenker-ის დივერტიკულექტომია

ნ.დ) საყლაპავი მილის რეზექცია და პლასტიკა

ნ.ე) ტრაქეიდან/საყლაპავიდან უცხო სხეულის ამოღება

ნ.ვ) პლევრის პუნქცია / დრენირება

ნ.ზ) გულმკერდის კედლის ჭრილობის პირველადი ქირ. დამუშავება

ნ.თ) პნევმორაფია

ნ.ი) პულმონექტომია

ნ.კ) ლობექტომია / სეგმენტექტომია

ნ.ლ) კარდიოგრაფია.

6. ზოგადი ქირურგიის პროგრამის კურსდამთავრებულმა რეზიდენტმა უნდა შეძლოს:

ა) ქირურგიულ მდგომარეობათა მართვა, საბაზისო და კლინიკურ ცოდნაზე დაფუძნებული გამცდილების გამოყენებით;

ბ) აჩვენოს შესაბამისი უნარ-ჩვევები იმ ქირურგიული ტექნიკის გამოყენებით, რომელსაც უნდა ფლობდეს კვალიფიციური ქირურგი;

გ) აჩვენოს კრიტიკული აზროვნების უნარი ქირურგიული გადაწყვეტილებების მიღებისას, განსაკუთრებით, როდესაც ავადმყოფი იმყოფება სიცოცხლისათვის საშიშ მდგომარეობაში;

დ) წარმართოს ეთიკური, იურიდიულად დასაბუთებული განსჯა, რაც შეეფერება მაღალი კვალიფიკაციის ექიმ სპეციალისტს;

ე) ეფექტურად ითანამშრომლოს კოლეგებთან და სხვა სპეციალობის ექიმებთან;

ვ) ასწავლოს და გაუზიაროს შეძენილი ცოდნა და პრაქტიკული გამოცდილება კოლეგებს, უმცროს რეზიდენტებს, სტუდენტებს და ჯანდაცვის სფეროს სხვა მუშაკებს;

ზ) მიაწოდოს პაციენტს და მისი ოჯახის წევრებსა და ახლობლებს მათი ჯანმრთელობისათვის აუცილებელი საჭირო რეკომენდაციები;

თ) აჩვენოს მზადყოფნა უწყვეტი პროფესიული განათლებისათვის, რაც ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მომენტია ქირურგის კვალიფიკაციის მუდმივი ამაღლებისა და სრულყოფისათვის;

ი) აჩვენოს სამეცნიერო კვლევების, ნაშრომების ადეკვატური აღქმისა და ინტერპრეტაციის უნარი, ამავდროულად თვითონაც შეეძლოს სამეცნიერო კვლევის წარმართვა ან მასში აქტიური მონაწილეობა;

კ) განავითაროს ლიდერობისა და ადმინისტრაციული უნარები;

ლ) პატივი სცეს პაციენტის და მათი ოჯახის საჭიროებებს, აღმოუჩინოს და წარმართოს ქირურგიული დახმარება მათი საჭიროებიდან გამომდინარე.

    მუხლი 4. რეზიდენტის მონაწილეობა მზადების სხვა ფორმებში (თეორიული მეცადინეობისა და პრაქტიკული საქმიანობის გარდა):

1. კონფერენციებში მონაწილეობა – საგანმანათლებლო კონფერენციები ადეკვატური უნდა იყოს როგორც ხარისხით, ისე სიხშირით. ამ შეხვედრებზე რეზიდენტებმა უნდა შეძლონ არამარტო კლინიკური ქირურგიული შემთხვევების განხილვა, არამედ ქირურგიის ბოლო მიღწევების გაცნობა. კონფერენციების განრიგი წინასწარ უნდა იყოს დამტკიცებული და ცნობილი, რათა რეზიდენტებმა შეძლონ მათზე რეგულარული დასწრება. პროგრამის მიმდინარეობისას შესაძლებელია შემდეგი ტიპის კონფერენციების მოწყობა:

ა) სიკვდილობისა და გართულებული შემთხვევების ყოველკვირეული გარჩევა, მათ შორის შემთხვევათა რადიოლოგიური და პათოლოგანატომიური შესაბამისობის გაცნობა ქირურგიული კლინიკისა და სექციის შედეგების შეპირისპირება;

ბ) კონფერენციების სტრუქტურული სერიების ციკლი რათა დაიფაროს პროგრამით გათვალისწინებული კლინიკური და საბაზისო საკითხები.

გ) რეგულარულად მოწყობილი კლინიკური სასწავლო კონფერენციები, მაგალითად: კლინიკური გარჩევები და მრგვალი მაგიდები სხვადასხვა მოწვეულ პროფესიონალთა მონაწილეობით.

ქირურგიული ცოდნის ცენტრალური ნაწილი ჯამდება სწორედ ზემოთ აღნიშნულ ყოველკვირეულ საბაზისო კონფერენციებზე, რომლებიც ინტერაქტიულია და დიდაქტიკურ ხასიათს ატარებს. ქირურგიული მრგვალი მაგიდები და ავადობა-სიკვდილობის კონფერენციები წარმოადგენენ ფორუმს, სადაც რეზიდენტმა უნდა აჩვენოს ფუნდამენტური ცოდნა; რეზიდენტს საშუალება ეძლევა გადახედოს საბაზისო ქირურგიულ საფუძვლებს, აქტიური მონაწილეობა მიიღოს შემთხვევათა პრეზენტაციებში და გაარჩიოს და დაამუშაოს თანამედროვე ლიტერატურა. კონფერენციებზე უფროსი რეზიდენტები ასრულებენ წარმმართავ როლს და ხელს უწყობენ მათი უმცროსი კოლეგების განათლებას.

2. სამეცნიერო მუშაობა – სამეცნიერო-კვლევითი მუშაობის კომპონენტი მიჩნეულია პროგრამის ინტეგრალურ ნაწილად და მისი წარმართვა სასურველია პროგრამის მონაწილე ყველა რეზიდენტისათვის. პროგრამის დირექტორი იძლევა მეთოდურ მითითებებს და რეკომენდაციებს ამ სფეროში, ასევე საჭიროების შემთხვევაში დახმარებას უწევს რეზიდენტებს პროექტის დაგეგმვის და განვითარების საკითხებში, აწვდის ინფორმაციას ძირითად რესურსებზე, ეხმარება დონორებთან ურთიერთობაში. რეზიდენტი უნდა ესწრებოდეს ეროვნულ პროფესიულ ფორუმებსა და ღონისძიებებს ქირურგიის საკითხებზე, ასევე შეძლებისდაგვარად მონაწილეობას ღებულობდეს საერთაშორისო პროფესიულ და სამეცნიერო ფორუმებში. რეზიდენტები, რომლებიც ჩართულნი არიან სამეცნიერო საქმიანობაში, ვალდებულნი არიან საკუთარი კვლევის შედეგების შესახებ მოხსენებით წარდგნენ პროგრამისა და ფართო ქირურგიული საზოგადოების წინაშე. რეზიდენტმა პროგრამის მიმდინარეობისას სასურველია გამოაქვეყნოს, სულ მცირე, ორი სამეცნიერო პუბლიკაცია რეფერირებად ჟურნალში, ასევე, მინიმუმ ერთხელ მაინც მოახსენოს სამეცნიერო კვლევების შედეგები ეროვნულ/რეგიონალ/საერთაშორისო პროფესიულ ფორუმს. პროგრამის დირექტორი, თავის მხრივ, ვალდებულია მოახდინოს რეზიდენტის მიერ წარმოდგენილი სამეცნიერო პროექტის შეფასება, რომლის დროსაც ყურადღება უნდა მიექცეს სტატიის ფორმატს, თეზისის შინაარსს, ზოგად სტრუქტურას, ორიგინალურობას, საერთო დასკვნებსა და რეკომენდაციებს. ქვემოთ მოყვანილია სქემა (ცხრილი №2), რომელიც იძლევა ზოგად მითითებებს, თუ რა მოცულობითა და ფორმით უნდა გამოიმუშაოს რეზიდენტმა სამეცნიერო საქმიანობის უნარ-ჩვევები, ხუთწლიანი პროგრამის განმავლობაში, თითოეული მოდულის მიხედვით:

ცხრილი №2

სქემა რეზიდენტის მიერ სამეცნიერო საქმიანობის უნარ- ჩვევების გამომუშავების თაობაზე

PGY	სამედიცინო ინფორმაციის დამუშავების ტიპი	კვლევითი პროექტი	ალტერნატიული პრეზენტაციის სახე
I	ლიტერატურის ძიება	სტატიების მოპოვება და მტკიცებულების დონის შეფასება	არ მიიღება მხედველობაში
II	ლიტერატურის მიმოხილვა	ლიტერატურული წყაროების ძიება და კვლევითი მიმართულების შერჩევა	პოსტერი (სიმპოზიუმი)
III	შემთხვევის აღწერა	ორიგინალური პროექტი   მონაცემთა შეგროვება   ორიგინალური განხორციელებადი კვლევა	პოსტერი (სიმპოზიუმი)
IV	ორიგინალური კვლევითი პროექტი	მონაცემთა შეგროვება   მიმოხილვა   ანგარიშის მიმზადება პროგრამის დირექტორისათვის   ორიგინალური კვლევის შედეგებზე მოხსენების პროექტის მომზადება	შესაძლებელია წარდგენილ იქნეს პოსტერთა სესიაზე, თუმცა ასევე საჭიროა ორიგინალური სტატიის მომზადებაც
V	ორიგინალური კვლევითი პროექტის გაგრძელება	ორიგინალური კვლევის შედეგებზე სტატიის მომზადების დასრულება   პროგრამის დირექტორის მიერ საბოლოო შეფასება	შესაძლებელია წარდგენილ იქნეს პოსტერთა სესიაზე, საჭიროა ორიგინალური სტატიის მომზადებაც

 

    მუხლი 5. პროგრამის ხანგრძლივობა

1. ზოგად ქირურგიაში დიპლომისშემდგომი მზადების პერიოდი მოიცავს მინიმუმ „5“ წელს. პროგრამის მიმდინარეობის დროს, კვალიფიკაციის მაძიებელს სხვადასხვა ობიექტური მიზეზებიდან გამომდინარე სწავლების შეწყვეტა არ შეუძლია ერთ წელზე მეტი პერიოდის ხანგრძლივობით.

 2. პროგრამა ითვალისწინებს კვალიფიკაციის მაძიებლის მიერ კვირის განმავლობაში მინიმუმ 45-საათიან დაყოვნების პერიოდს საავადმყოფოს გარემოში.

მომზადების პერიოდში რესურსების სიმცირის, პროგრამის უწყვეტობისა და მიმდინარეობის ხარისხის უზრუნველყოფისათვის შესაძლო რისკ-ფაქტორების გათვალისწინებით, თუ კვლაიფიკაციის მაძიებელი ვერ შეასრულებს კატალოგით (ატლასით) გათვალისწინებულ კლინიკურ უნარ-ჩვევათა მინიმალურად საკმარისი რაოდენობის კვოტას, პროგრამის ფაკულტეტი განიხილავს საკითხს პროგრამის ხანგრძლივობის გაზრდასთან დაკავშირებით.

თავი IV

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადების მეთოდური უზრუნველყოფისა და ორგანიზაციის წესი

    მუხლი 1

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება წარიმართება საქართველოს კანონების – „ საექიმო საქმიანობის შესახებ“, „ ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ” -შესაბამისად.

    მუხლი 2

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება ხორციელდება დიპლომისშემდგომი განათლებისა (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს მიერ აკრედიტებული რეზიდენტურის პროგრამებით საექიმო სპეციალობათა ნუსხის შესაბამისად.

    მუხლი 3

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადებას სრულად აფინანსებს სახელმწიფო (სტომატოლოგიურ სპეციალობებში დასაშვებია კერძო დაფინანსება), სამინისტროს სპეციალური სახელმწიფო პროგრამის – „ დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების სახელმწიფო პროგრამის“ ფარგლებში . ამავე დროს, არსებობს რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი განათლება (პროფესიული მზადება), რომელიც გულისხმობს სარეზიდენტო პროგრამის ყველა მოდულის გავლას ცალკეული მოდულისა და მთლიანად პროგრამის ხანგრძლივობის ზუსტად განსაზღვრის გარეშე და ფინანსდება კერძო პირის მიერ მოძიებული სახსრებით („ რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

    მუხლი 4

რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესი განისაზღვრება შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის ბრძანებით: „ ერთიანი დიპლომისშემდგომი საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩატარების წესისა და რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესის დამტკიცების შესახებ” (№ 295/ნ; 3.11.2006), ხოლო რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი მზადების წესი: „ რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ (№135/ნ; 18.04.2007)

მუხლი 5

რეზიდენტურის პროგრამის განხორციელება მიმდინარეობს საუნივერსიტეტო კლინიკებსა და იმ სამედიცინო დაწესებულებებში, რომელთაც მიღებული აქვთ აკრედიტაცია კანონმდებლობით დადგენილი წესით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

    მუხლი 6

რეზიდენტურის კურსის დასრულების შემდეგ გაიცემა სახელმწიფო მოწმობა.

    მუხლი 7

რეზიდენტურის პროგრამის ხარისხის უზრუნველყოფაზე პასუხისმგებელნი არიან – რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორი, პროგრამის დირექტორატი, ლოკალური ხელმძღვანელები, რეზიდენტები, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

    მუხლი 8

პროგრამის დირექტორის მოვალეობები:

 1. მისაღები გამოცდის პროგრამის შედგენა და რეზიდენტურაში მიღების პროცესში მონაწილეობა;

 2. სპეციალობის აღწერილობის საფუძველზე შედგენილ დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების (რეზიდენტურის) აკრედიტებულ პროგრამის განხორციელების კოორდინაცია;

 3. სამედიცინო დაწესებულების და ლოკალური ხელმძღვანელის მითითებით რეზიდენტის ინდივიდუალურ გეგმა-გრაფიკის შედგენა და განსაზღვრავა თუ რამდენ რეზიდენტს შეიძლება ზედამხედველობდეს ერთი ლოკალური ხელმძღვანელი.

 4. წინასწარ დადგენილი ინდიდვიდუალური გრაფიკის მიხედვით რეზიდენტის მიერ შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობასა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობაზე კონტროლი.

 5. დირექტორატის წევრებთან ერთად დადგენილი წესის მიხედვით ყოველწლიურად რეზიდენტის მუშაობის შეფასება და სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირისათვის ანგარიშის ჩაბარება.

 6. ყოველწლიური შეფასების შედეგების გათვალისწინებით რეზიდენტისათვის რეკომენდაციის მიცემა პროგრამის გაგრძელების შესახებ.

 7. რეზიდენტის საქმიანობის არადამაკმაყოფილებელი წლიური შეფასებისას, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლსდაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირისათვის დასაბუთებული მოხსენებითი ბარათის წარდგენა გარიცხვის შესახებ.

 8. რეზიდენტურის კურსის წარმატებული დასრულების შემდეგ რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის ჩატარება და დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს კურსის გავლის დამადასტურებელი სახელმწიფო მოწმობის გაცემის შესახებ რეკომენდაციის მიცემა.

9. ლოკალური ხელმძღვანელების საქმიანობის ზედამხედველობა და შეფასება.

    მუხლი 9

პროგრამის დირექტორატის წევრების მოვალეობები:

 1. რეზიდენტების შერჩევის პროცესში მონაწილეობა;

 2. პროგრამ დირექტორთან ერთად ყოველწლიურად რეზიდენტების მუშაობის დადგენილი წესის მიხედვით შეფასება;

 3. პროგრამ დირექტორთან ერთად რეზიდენტის ატესტაციის ფორმატის შემუშავება;

 4. რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის პროცესში მონაწილეობა;

 5. საჭიროების შემთხვევაში, პროგრამის დირექტორისათვის რეზიდენტურის პროგრამასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საკითხებზე კონსულტაციის გაწევა.

    მუხლი 10

ლოკალური ხელმძღვანელის მოვალეობები:

 1. სამედიცინო დაწესებულებაში რეზიდენტის მუშაობის წარმართვა;

 2. რეზიდენტებთან პედაგოგიურ მუშაობისათვის თავისი საქმიანობის განსაზღვრულ დროის დათმობა;

 3. თითოეული მოდულის დასრულების შემდეგ, დადგენილი წესის მიხედვით, პროგრამ-დირექტორისათვის რეზიდენტის მიერ გაწეული სამუშაოს შესახებ ანგარიშის წარდგენა;

 4. რეზიდენტის დღიურში რეზიდენტის მიერ შესრულებული სამუშაოს ხელმოწერით დადასტურება.

მუხლი 11

რეზიდენტის უფლება/მოვალეობები:

 1. რეზიდენტი შეიძლება გარიცხული იქნეს რეზიდენტურიდან ერთი თვის განმავლობაში გამოუცხადებლობის ან პროგრამის ვერ დაძლევის შემთხვევაში. გადაწყვეტილებას რეზიდენტის გარიცხვის შესახებ იღებს პროგრამის დირექტორი სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიულ პირთან შეთანხმებით;

 2. რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის კურიკულუმის დარღვევის ან შეფერხების შესახებ წერილობით აცნობოს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლსდაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს;

 3. რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის დაუბრკოლებელი დაძლევისათვის მოითხოვოს შესაბამისი სამუშაო პირობებით უზრუნველყოფა (კვალიფიციური ხელმძღვანელი, თანამედროვე ტიპის კლინიკური და საინფორმაციო/საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები, სამუშაო ოთახი);

 4. რეზიდენტი ვალდებულია შეასრულოს რეზიდენტურის პროგრამით განსაზღვრული კურიკულუმი;

 5. რეზიდენტი ვალდებულია პროგრამით განსაზღვრული და შესრულებული საქმიანობა დააფიქსიროს პერსონალურ დღიურში;

 6. რეზიდენტი ვალდებულია ყოველი წლის ბოლოს წარუდგინოს პროგრამის დირექტორს გაწეული მუშაობის ანგარიში და გაიაროს ეტაპობრივი და დამასრულებელი ატესტაცია დადგენილი წესით;

 7. რეზიდენტი ვალდებულია დაიცვას სამედიცინო დაწესებულების შინაგანაწესი და შეასრულოს დაწესებულების განრიგით განსაზღვრული საქმიანობა.

თავი V

პროგრამის I ეტაპის (I წლის) აღწერილობა

    მუხლი 1

მზადების პირველი წლის მოდულების რაოდენობა არის 5: ზოგადი ქირურგია, ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი ასპექტები, საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია, პლასტიკური ქირურგია, კარდიო-ვასკულური ქირურგია.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების I წლის (PGY I) მიზანი

1. ზოგად ქირურგიაში დიპლომისშემდგომი მომზადების პროგრამის უმცროსი რეზიდენტის საქმიანობის აქცენტირება, საორიენტაციო პროგრამის გავლის შემდეგ უნდა მოხდეს უპირველეს ყოვლისა ქირურგიული ავადმყოფის პირველად მოვლაზე. უმცროსი რეზიდენტის უშუალო მოვალეობას წარმოადგენს პრე- და პოსტოპერაციული მოვლა; ამავდროულად მისი საქმიანობა უნდა მოიცავდეს ოპერაციული აქტივობის გრადაციულ, თანდათანობით ზრდასაც. პაციენტის მოვლაზე მეთვალყურეობას ახორციელებენ უფროსი რეზიდენტი და ზედამხედველი ექიმი, რომლებიც უფლებამოსილებას უნაწილებენ უმცროს რეზიდენტს ამ საქმიანობის დროს. სწავლების პირველი წლიდანვე უნდა შეიქმნას კოლეგიური და აკადემიური ატმოსფერო, რათა უმცროსმა რეზიდენტმა შესძლოს ისწავლოს უფრო გამოცდილი სამედიცინო პერსონალისაგან. უმცროსი რეზიდენტი უნდა გათვითცნობიერდეს ქირურგიულ დაავადებათა ფიზიოლოგიურ და მეტაბოლურ ასპექტებში, განსაკუთრებული აქცენტი უნდა გაკეთდეს კონკრეტულ ავადმყოფთა მდგომარეობაზე, რომელიც კლინიკაში ამ მომენტისათვის გადის მკურნალობის კურსს. როგორც უკვე აღინიშნა, უმცროსი რეზიდენტი, პირველი წლიდანვე ეტაპობრივად უნდა ჩაერთოს ოპერაციულ აქტივობაში, უფროსი რეზიდენტისა და ზედამხედველი ექიმის უშუალო ხელმძღვანელობით.

2. სწავლების პირველი წლის განმავლობაში, რეზიდენტი გადის შესაბამის როტაციებს დადგენილი განრიგის მიხედვით. როტაციები აუცილებლად უნდა მოიცავდეს თვით ზოგად ქირურგიულ კლინიკას (ქირურგიულ ონკოლოგიისელემენტებით), პლასტიკურ ქირურგიას და გულ-სისხლძარღვთა ქირურგიას, რომელიც 3 თვის განმავლობაში წარიმართება და შეიძლება დაიყოს 2-თვიან სისხლძარღვთა ქირურგიისა და 1-თვიან კარდიოქირურგიის კომპონენტებად. ამ ორი დარგის ერთ მოდულად ჩამოყალიბება განპირობებულია მათი მაკავშირებელი ელემენტების ერთობლივი შესწავლის ინტერესებით. ამავე წლიდან რეზიდენტი იწყებს მუშაობას ინტენსიური თერაპიის პალატაში (რეანიმატოლოგია), რათა სრულყოს მიღებული ცოდნა გავლილი როტაციების შესაბამისად. I წლის რეზიდენტი, უფროს რეზიდენტებთან და ზედამხედველ ექიმებთან ერთად პასუხისმგებელნი არიან ავადმყოფთა მიღებაზე, შეფასებაზე, დიაგნოსტიკაზე და სამკურნალო გეგმაზე. I წლის რეზიდენტებს თავდაპირველად არ ევალებათ ძირითადი სისხლიანი და ინვაზიური მანიპილაციების უშუალო ჩატარება (სისხლის აღება, ფოლეის კათეტერიზაცია და ა.შ.) თუმცა მოეთხოვებათ გათვითცნობიერდნენ და შეისწავლონ აღნიშნული რუტინული პროცედრები სწავლების დაწყებისთანავე.

    მუხლი 3

მოდული 1– ზოგადი ქირურგია I, ხანგრძლივობა – 5 თვე

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია, საორიენტაციო პროგრამის შემდგომ რეზიდენტს გააცნოს ზოგადქირურგიული კლინიკის ძირითადი კომპონენტები. რეზიდენტმა უნდა აითვისოს პერი-, ინტრა- და პრეოპერაციული მართვის საკითხები. იგი უნდა გაეცნოს ასევე ქირურგიული ინფექციისა და კლინიკური მიკრობიოლოგიის თავისებურებებს, ქირურგიული და ნოზოკომიური ინფექციის პრევენციის გზებს. პრაქტიკულ ნაწილში რეზიდენტმა უნდა დაიწყოს მცირე ქირურგიული მანიპულაციების შესრულება. მათ შორის უნდა დაეუფლოს ჭრილობის პირველად ქირურგიულ დამუშავებას, დამუშავების სპეციფიკას მიდამოების მიხედვით. პოსტოპერაციული ინტენსიური თერაპიის პალატაში რეზიდენტი უნდა დაეუფლოს ქირურგიული ავადმყოფის შეფასების უნარებს, ყურადღება უნდა გამახვილდეს ჰემოდინამიკურ და ჰომეოსტაზურ მაჩვენებლებზე და მათი დარღვევის კორექციის გზებზე. რეზიდენტი, რამდენიმე თვის შემდეგ უნდა ასრულებდეს პოლიკლინიკური ქირურგიის ტიპიურ მანიპილაციებს. მოდულის ბოლოს, რეზიდენტი ეუფლება გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების ქირურგიულ კომპონენტებს, მათ შორის ტრაქეოტომიის, ტრაქეის ინტუბაციის ტექნიკას და თეორიულ საფუძვლებს.

 2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნებიდან გამომდინარე, რეზიდენტმა უნდა შესძლოს აითვისოს ჩირქოვანი ქირურგიის პრინციპები, რაც უნდა გამოიყენოს მცირე ქირურგიული მანიპულაციების შესრულების დროს, კერძოდ: აბსცესების და ფლეგმონების დრენირებია, პანარიციუმის, ჰიდრადენიტის და სხვა ჩირქოვანი კერების გახსნა და დრენირება. მოგვიანებით, რეზიდენტი ეუფლება ლაპაროტომიისა და ლაპაროტომიული ჭრილობის დახურვის ტექნიკასა და პრინციპებს. განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა ისეთი მანიპულაციების ათვისებას, როგორიცაა ქირურგის კომპეტენციაში შემავალი ანატომიური სტრუქტურების აღდგენას (ნერვი, სისხლძარღვი, მყესი) რეზიდენტი ეუფლება ბიოფსიური მასალის მოპოვების ტექნიკას და ბოლო თვეში მან უნდა შეისწავლოს ასევე ლაპაროსკოპიის, როგორც ქირურგიული მიდგომის ერთ-ერთი სახის ძირითადი პრინციპები. მას უნდა შეეძლოს ასისტენცია ლაპაროსკოპული ოპერაციების დროს; მან ასევე უნდა შესძლოს ლაპაროსკოპული ოპერაციის დაწყება და ამისათვის საკმარისი თეორიული ცოდნისა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების შეძენა.

 3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილში №3:

ცხრილი №3

მოდული 1 – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)		დავალება
1. ა) პრეოპერაციული მართვა; ბ) ინტრაოპერაციული მართვა; გ) პოსტოპერაციული მართვა.	მტევნის ინფექციების გაკვეთა და დრენირება, ჰიდრადენიტის დრენირება		მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი, უფროსი რეზიდენტი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება კლინიკის თანამშრომელთა მიერ, კონფერენციების ბოლოს. შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
2. ქირურგიული ინფექცია და მისი პრევენცია		სახის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება
3. ქირურგიული ტექნიკა და ტექნოლოგია		კისრის აბსცესის (ფლეგმონის) გახსნა, კისრის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება
4. ქირურგიული შეფასება და ზოგადი საკითხები:		ლაპაროტომია, ლაპაროტომიული ჭრილობის დახურვა, ღვიძლის ბიოფსია
		ტრაქეოტომია, ტრაქეის ინტუბაცია
		სისხლძარღვთა ლიგაცია, ნევრორაფია, ტენდორაფია,
		ლაპაროსკოპული HASSON–ის ღია ტექნიკა

    მუხლი 4

მოდული 2. –- ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი ასპექტები – ხანგრძლივობა – 2 კვ.

1. მოდულის მიზანი: საექიმო საქმანობისთან დაკავშირებული საქართველოს მოქმედი საკანონმდებლო ნორმების და თანამედროვე ბიოეთიკის პრინციპების შესაბამისი ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის.

2. მოდულის ამოცანები: მოდული ამოცანებია რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელმა შეისწავლოს:

ა) საექიმო საქმიანობასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ნორმები არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად, პაციენტის უფლებების დაცვის სამართლებრივი საკითხები;

ბ) ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ბიოსამედიცინო ეთიკის საყოველთაოდ აღიარებული ნორმები და პროფესიული საქმიანობის თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპები;

გ) დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობის სუბიექტსა და სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების, ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს შორის ურთიერთობის სამართლებრივი საკითხები;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები საერთაშორისო ნორმებისა და საქართველოს არსებული კანონმდებლობების შესაბამისად.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილში №4:

ცხრილი №4

მოდული 2 – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. კანონისა და ეთიკის როლი სამედიცინო მომსახურეობის გაწევისას -ბიოეთიკის შესწავლის საგანი, სამედიცნო ეთიკა,ისტორიული ასპექტები,,,ჰიპოკრატეს ფიცი”, სამედიცინო საქმიანობის რეგულირების ისტორიული ასპექტები
2. ბიოეთიკის ძირითადი პრინციპები“ – „არ ავნო”, „ჰქმენი სიკეთე”, „ავტონომია”, სამართლიანობა, კონფიდენციალურობა;
3. ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის მოდელები	პრეზენტაციების ანალიზი
4. საექიმო საქმიანობის სამართლებრივი რეგულირების ისტორიული მაგალითები საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში: კანონი „პაციენტის უფლებების შესახებ“, საქართველოს კანონი „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“, კანონი „საექიმო საქმიანობის შესახებ“
5. სოციალური პასუხისმგებლობა და ჯანმრთელობა ა) ჯანმრთელობა და ავადმყოფობა; ბ) ექიმი, პაციენტი, საზოგადოება.
6. პაციენტის ინდივიდუალური უფლებები ა) საქართველოს კანონმდებლობა პაციენტის ინდივიდუალური უფლებების შესახებ; ბ) ინფორმაციის მიღების უფლება, სამედიცინო პერსონალის და სამედიცინო დაწესებულების არჩევის უფლება, ინფორმაციის კონფიდენციალურობა.
7. ინფორმაციული თანხმობა ა) სამედიცინო მომსახურების განხორციელების საფუძველი; ბ) ინფორმაციული თანხმობის ელემენტები და აუცილებელი პირობები; გ) ინფორმაციული თანხმობის განხორციელების მეთოდები.
8. პაციენტის ქმედუნარიანობა ა) მის მიერ გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარი; ბ) არაქმედუნარიანი პაციენტი.	ტესტირება
სიცოცხლე და სიკვდილი– ბიოეთიკური კატეგორიები ა) ბიოლოგიური სიკვდილი,თავის ტვინის სიკვდილი; ბ) გარდაცვალება-დეფინაცია და ეთიკური ასპექტები.	პრეზენტაციების ანალიზი
9. ტკივილის მართვა ა) უკურნებელი სენით დაავადებული პაციენტი; ბ) პალიატიური მკურნალობა,ჰოსპისი.
10. ევთანაზია ა) ისტორიული,რელიგიური,ეთიკური ასპექტები; ბ) ევთანაზიის სამართლებრივი და ეთიკური პრობლემები; გ) ევთანაზიის ფორმები; სიკვდილი ექიმის დახმარებით.
11. სუიციდი, მასთან დაკავშირებული ეთიკური ასპექტები ა) ექიმის დახმარება თვითმკვლელობაში; ბ) მკურნალობაზე უარის თქმის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები.
12. სამედიცინო მეცნიერების პროგრესი -ახალი ტექნოლოგიები ტრანსპლანტაცია, ადამიანის ორგანოების გადანერგვის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები, დონორის თანხმობის საკანონმდებლო მოდელები.
13. რეპროდუქტოლოგიის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები ა) ხელოვნური განაყოფიერება, in-vitro – ხელოვნური განაყოფიერების ეთიკური ასპექტები,სუროგატული დედობა; ბ) ადამიანის რეპროდუქციული კლონირება.
14. სოციალურად საშიში ინფექციები -შიდსი, ნარკომანია, ინფექციური ჰეპატიტები. მათთან დაკავშირებული სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები.
15. ადამიანზე ჩატარებული კვლევები
16. საერთაშორისო დოკუმენტები ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ადამიანის უფლებებზე ა) ბიოეთიკის და ადამიანის უფლებების საყოველთაო დეკლარაცია; ბ) მსოფლიო სამედიცინო ასოციაციის ეთიკის კოდექსი; გ) კონვენცია ადამიანის უფლებებისა და ბიომედიცინის შესახებ და სხვა.

 

 4. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდე ს/შეეძლოს:

ა) პროფესიული საქმიანობისას კონკრეტული შემთხვევის სამართლებრივი და ეთიკური მხარეების წარმოჩენის უნარის გამომუშავება რეზიდენტის მიერ

ბ) პროფესიული საქმიანობისას თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპებისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად წარმართვის უნარი;

გ) ეთიკური დილემების გადაწყვეტის უნარის გამომუშავება;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხების წარმოჩენის, ანალიზის და ბიოსამედიცინო ეთიკისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად მოქმედების უნარის გამომუშავება რეზიდენტისთვის.

    მუხლი 5 . მოდული 3. საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია ხანგრძლივობა – 2 კვ.

1. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საფუძვლების ცოდნის ამაღლება და აღნიშნული დისციპლინის პრინციპებისა და მეთოდების პრაქტიკულ საქმიანობაში გამოყენების შესაძლებლობის ხელშეწყობა.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკა;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამები და მათი პრიორიტეტები;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დამახასიათებელი ძირითადი მაჩვენებლები (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლები (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ჯანდაცვის მართის საინფორმაციო სისტემები;

ზ) თანამედროვე ეპიდემიოლოგია, ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები-ობსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია, ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია;

ი) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები-რონსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

კ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების პოტენციური შეცდომები;

ლ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

მ) მიზეზი და მიზეზ-შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში, მიზეზ-შედეგობრიობის კრიტერიუმები;

ნ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია,ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი, მასპინძელი და გარემო პირობები;

ო) ეპიდემილოგია და პრევენცია,პრევენციის საგანი და მნიშვნელობა. მიდგომაბი პრევენციასა და კონტროლში.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილში №5:

ცხრილი №5

მოდული 3. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მახასიათებლები. დაავადების გავრცელება, დაავადების სიხშირე, კუმულაციური სიხშირე და რისკი, ლეტალობა
2. ვიტალური სტატისტიკა, სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა, მონაცემთა სტანდარტიზაცია.	პრეზენტაციების განხილვა
3. სტატისტიკური მონაცემები (ტიპები, შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა)	პრეზენტაციების განხილვა
4. სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები (ჯგუფების შედარება)	ტესტირება
5. ჰიპოთეზის ტესტირება და შეფასება (სარწმუნოობის ინტერვალი, სტატისტიკური სარწმუნოობა)
6. საზ. ჯანდაცვის კონცეფცია (განსაზღვრება, ფოკუსი, საზ. ჯანდაცვის დეტერმინანტები, საზ. ჯანდაცვის ძირითადი ფუნქციები)
7. საზ. ჯანდაცვის პრაქტიკა (ღონისძიებები, პრევენციის პროგრამები, საზ. ჯანფაცვის რეფორმა საქართველოში)	პრეზენტაციების განხილვა
8. თანამედროვე ეპიდემიოლოგია (ისტორიული კონტექსტი, საგანი, ჯანმრთელობისა და ავადმყოფობის გაზომვა)
9. ეპიდემიოლოგიური კვლები. დაკვირვებადი და ექსპერიმენტული კვლევები
10. ქრონიკულ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია და კონტროლი, გულსისხლძარღვთა დაავადებები, კიბო, შაქრიანი დიაბეტი
11. თამბაქო და ალკოჰოლი (საზ. ჯანდაცვის პროგრამები, მათი დიზაინი და იმპლემენტაცია
12. ეპიდემიოლოგია და პრევენცია, პრევენციის დონეები, მიოდგომრბი პრევენციასა და კონტროლში.
13. ეპიდემიოლოგირი კვლევების პოტენციური შეცდომები
14. მიზეზი და მიზეზ შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში
15. ინფექციური დაავადებების ეპიდემიოლოგია
16. ეპიდემია და ენდემია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი

4. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკის ფორმირება;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამებისათვის პრიორიტეტების განსაზღვრა;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დახასიათება ძირითადი მაჩვენებლების მიხედვით (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლების გამოყენება და ინტერპრეტაცია (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

ზ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგიის საფუძვლების პრაქტიკაში გამოყენება;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიის გამოკვლევის, ზედამხედველობის და კონტროლის ბაზისური პრინციპების პრაქტიკაში გამოყენება;

ი) პრევენციის პოტენციალისა და ეფექტურობის შეფასება.

    მუხლი 6 . მოდული 4. პლასტიკური ქირურგია, ხანგრძლივობა 2 – თვე

1. მოდულის მიზანი: ზოგადქირურგიულ კლინიკაში რეზიდენტის 6 თვიანი დაყოვნების შემდეგ, პლასტიკური ქირურგიის მოდულის მიზანია რეზიდენტს, ქირურგიული ტექნიკის გამოყენებით შეასწავლოს სხეულის ფუნქციისა და ვიზუალური ელემენტების კორექცია. პლასტიკური ქირურგიის მოდულის გავლისას რეზიდენტმა უნდა აითვისოს როგორც კოსმეტიკური, ისე რეკონსტრუქციული ტექნიკის ძირითადი ელემენტები და მათი ადეკვატური გამოყენების თავისებურებები

2. მოდულის ამოცანები: მოდულის ამოცანაა რეზიდენტმა შესძლოს კოსმეტიკური და რეკონსტრუქციული ელემენტების გამოყენების მიზანშეწონილობის განსაზღვრა ქირურგიული პრაქტიკის დროს. გარდა ამისა, რეზიდენტი უნდა დაეუფლოს ქირურგიული ტექნიკის ძირითად ელემნტებს, მათი შემდგომი პრაქტიკული გამოყენების მიზნით. აქცენტი უნდა გაკეთდეს კანის გადანერგვაზე და პლასტიკაზე როგორც ქსოვილთა ადგილობრივი გადანაცვლების, ასევე თავისუფალი და სხვა მეთოდების გამოყენებით.

მოდულის მიმდინარეობის პარალელურად რეზიდენტმა უნდა გაიაროს ოტორინოლარინგოლოგიისა და ოფთალმოლოგიის მოდულები, თითოეული 2 კვირის ხანგრძლივობით. აღნიშნული მოდულების პროგრამა უნდა შედგეს მონაწილე დეპარტამენტის და დამტკიცდეს პროგრამის დირექტორის მიერ. ოტორინოლარინგოლოგიისა და ოფთალმოლოგიის კურსი ძირითადად თეორიულ ხასიათს ატარებს. განსაკუთრებული აქცენტი უნდა გაკეთდეს ტრავმული დაზიანებებისა და მათი კომპლექსური მართვის თავისებურებებზე.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილში №6:

ცხრილი №6

მოდული 4. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ოტორინოლარინგოლოგია დგება მონაწილე დეპარტამენტის მიერ, ამტკიცებს პროგრამის დირექტორი	კანის გადანერგვა, კანის პლასტიკა	თეორიული მოდულის შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
2. ოფთალმოლოგია დგება მონაწილე დეპარტამენტის მიერ, ამტკიცებს პროგრამის დირექტორი		პრაქტიკული საქმიანობა აღირიცხება სარეგისტრაციო ჟურნალში.

    მუხლი 7 . მოდული 5. კარდიო-ვასკულური ქირურგია, ხანგრძლივობა – 3 თვე

 1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების ქირურგიული კორექციის პრინციპების გაცნობა და შესწავლა. აღნიშნულ ეტაპზე ძირითადი აქცენტი უნდა გაკეთდეს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების დიაგნოსტიკაზე და გამოკვლევის ინვაზიურ მეთოდებზე. ასევე მინიმალურ-ინვაზიურ მანიპულაციებსა და პროცედურებზე.

 2. მოდულის ამოცანები: კარდიოვასკულური ქირურგიის მოდულის ამოცანაა როგორც ბავშვთა, ისე მოზრდილ პაციენტთა პროფილური დაავადებების დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის შესწავლა. აღნიშნული შეეხება თანდაყოლილ დაავადებებს, სარქვლების შენაცვლებას, კორონარული არტერიების დაავადებებს, გულმკერდის აორტის ანევრიზმებს; ასევე გულის უკმარისობის დიაგნოსტიკასა და მკურნალობას ქირურგიულ სტაციონარში. კორონაროგრაფიის ტექნიკის შესწავლის გარდა, რეზიდენტმა უნდა შესძლოს ადამიანის ჰემოდინამიკური მაჩვენებელბის სრული სპექტრის ათვისება და მათი მართვის თავისებურებების შესწავლა როგორც ინტრაოპერაციულ, ასევე პოსტ-ოპერაციულ პერიოდში. რეზიდენტი უნდა გაეცნოს პერფუზიოლოგიის საფუძვლებს, ზელოვნური სისხლის მიმოქცევის მართვას მშრალ გულზე ოპერაციების დროს. აორტო-კორონული შუნტირების ოპერაციების მიმდინარეობის დროს მან უნდა შესძლოს საჩინო ვენის მობილიზაცია და მომზადება შუნტირებისათვის. უდიდესი ყურადღება უნდა დაეთმოს კარდიოქირურგიულ ავადმყოფთა პოსტოპერაციული მართვის თავისებურებებს და ფარმაკოლოგიურ რეგულირებას ინტენსიური თერაპიის პალატაში. აუცილებელ კომპონენტს წარმოადგენს ასევე კარდიოქირურგიულ პაციენტთა პოსტოპერაციული რეაბილიტაციის საკითხების შესწავლას როგორც ადრეულ პოსტოპერაციულ, ისე მოგვიანებით პერიოდებში. რეზიდენტის მომზადების ამ ეტაპზე გათვალისწინებული უნდა იყოს, რომ მომდევნო წლებში რეზიდენტი კვლავ დაუბრუნდება როგორც სისხლძარღვთა, ისე კარდიოქირურგიულ კლინიკებს დამოუკიდებელი მოდულების სახით.

 3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილში №7:

ცხრილი №7

მოდული 5. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)		დავალება
1. სისხლძარღვთა ქირურგია:	აორტო-კორონული შუნტირების, მიტრალური სარქვლის პლასტიკის და მიქსომის ამოკვეთის ძირითადი პრინციპები		მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი, უფროსი რეზიდენტი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება კლინიკის თანამშრომელთა მიერ, კონფერენციების ბოლოს. შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
	კორონაროგრაფია, მისი ჩატარების ჩვენება, ტექნიკა, გართულებები. შედეგების ინტერპრეტაცია
2. გული და მაგისტრალური სისხლძარღვები:		საჩინო ვენის მაღალი ლიგაცია და სტრიპინგი, მუცლის აორტის ანევრიზმის რეზექცია, პორტაკავური შუნტირება, სპლენორენული შუნტირება (Warren), საჩინო ვენის IN SITU შუნტირება

თავი VI

პროგრამის II ეტაპის (II წლის) აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების მეორე წლის მოდულების რაოდენობაა 9: ტრავმა/ინტენსიური თერაპია, მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები, ნეიროქირურგია, ყბა-სახის ქირურგია, ზოგადი ქირურგია II (მამოლოგიით), ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები, კარდიოქირურგია, სასამართლო მედიცინა, ბავშვთა ქირურგია.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების II წლის (PGY II ) მიზანი: მეორე წლის უმცროსი რეზიდენტი აგრძელებს პრე- და პოსტოპერაციული მოვლის ათვისებას, და გარდა ამისა მისი ოპერაციული აქტივობა საგრძნობლად უნდა იქნეს გაზრდილი. მეორე წლის განმავლობაში, რეზიდენტი როტაციებს გადის და ცოდნას იღრმავებს ტრავმაში და ინტენსიურ თერაპიაში, ნეიროქირურგიაში, ზოგად ქირურგიაში (მამოლოგიის ელემენტებით), კარდიოქირურგიასა და ბავშვთა ქირურგიაში. ინტენსიური თერაპიის პალატაში როტაციის დროს, რეზიდენტი იღრმავებს წინა წელს მიღებულ ცოდნას და განმეორებით უხდება იგივე პათოლოგიებისა და მდგომარეობების მართვა, რაც გასული წლის პროგრამით იყო გათვალისწინებული. რეზიდენტი მონაწილეობას იღებს ე.წ. “მწვავე” ავადმყოფთა მოვლაში, ასევე იგი მუშაობს პოლიკლინიკურ (ამბულატორულ) ქირურგიულ პაციენტებთან. მზადების მეორე წლისათვის, რეზიდენტის მომზადების მთავარი კრიტერიუმი მდგომარეობს იმაში, რომ რეზიდენტმა უნდა შეძლოს საბაზისო ცოდნისა და ინტენსიური თერაპიის პალატაში მიღებული ცოდნის კომბინირება ქირურგიულ ავადმყოფებთან მიმართებაში. აღნიშნული ტენდენცია უნდა გასდევდეს ყველა როტაციულ ციკლს, რომელიც მეორე წლის რეზიდენტურის პროგრამით არის გათვალისწინებული. რეზიდენტი კლინიკაში შესაძლოა მორიგეობდეს უკვე ყოველ მესამე ან მეოთხე დღეს (გარდა ინტენსიური თერაპიის როტაციის პერიოდისა, რომელიც შესაძლებელია დადგინდეს განსხვავებული განრიგით) მეორე წლის რეზიდენტები როტაციებს გადიან ძირითად ქირურგიულ დისციპლინებში და მისი დასრულების შემდეგ, ისინი ან აგრძელებენ სწავლებას ზოგადი ქირურგიის პროგრამის დასრულებისათვის, ან განსაკუთრებულ შემთხვევებში მათ შეუძლიათ გააგრძელონ სწავლა ქირურგიის რომელიმე სუბსპეციალობის სარეზიდენტო პროგრამაში.

    მუხლი 3 . მოდული 1. ტრავმა/ინტენსიური თერაპია, ხანგრძლივობა – 2 თვე

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტს შეასწავლოს ტრავმის შედეგად მიღებული სხვადასხვა დაზიანებების მქონე ავადმყოფის მართვის თავისებურებები. აქცენტი უნდა გაკეთდეს იმ ურთულეს პრობლემებზე, რომელიც უნდა გადაწყდეს ქირურგიული და ინტენსიური ღონისძიებების კომპლექსური გამოყენებით საერთო მიზნის მისაღწევად.

2. მოდულის ამოცანები: მომზადების პროცესი წარიმართება მდიდარი საგანმანათლებლო გამოცდილებისა და მრავალპროფილური კლინიკური ბაზის პირობებში. მომავალმა ზოგადმა ქირურგმა უნდა შეძლოს ტრავმული შოკის დროს ავადმყოფის მართვის პრინციპების გამოყენება და მათი პრაქტიკული განხორციელება. უნდა გადაწყვიტოს პრიორიტეტულობის საკითხები, მიიღოს გადაუდებელი კლინიკური გადაწყვეტილებები, რომლებიც დაემყარება მიღებულ თეორიულ ცოდნასა და პრაქტიკულ გამოცდილებას. ასევე რეზიდენტმა უნდა გამოიმუშაოს პრობლემების კომპლექსური გადაწყვეტის უნარები. განსაკუთრებული აქცენტი უნდა გაკეთდეს პოლიტრავმის მართვაზე, ჰემოდინამიკურ მხარდაჭერასა და მონიტორინგზე. პარალელურად, რეზიდენტი უნდა ეწეოდეს ოპერაციულ აქტივობას. მან უნდა აითვისოს ამპუტაციების ჩატარების ტექნიკა როგორც სასწრაფო ჩვენებიდან გამომდინაე, ისე გეგმური აუცილებლობისას. მოდულის განხორციელება, წინასწარ შემუშავებული გეგმის მიხედვით შესაძლებელია მიმდინარეობდეს რამდენიმე კლინიკურ ბაზაზე ერთად, რის აუცილებლობასაც განსაზღვრავს პროგრამის დირექტორი, კლინიკური რესურსებისა და შესაძლებლობების გათვალისწინებით.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №8-ის სახით:

ცხრილი №8

მოდული 1. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ტრავმატოლოგია და გადაუდებელი მედიცინა:	ბარძაყის ამპუტაცია, ფალანგების ამპუტაცია, ფალანგების ამოსახსვრა, წინამხრის ამპუტაცია, ტერფის ამპუტაცია შარპის მიხედვით, ტერფშორისი ამოსახსვრა ლისფრანკის წესით, წვივის ძვალ-პლასტიკური ამპუტაცია, ბარძაყის ძვალ-პლასტიკური ამპუტაცია, სუპრაკონდილური ამპუტაცია	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი, უფროსი რეზიდენტი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება კლინიკის თანამშრომელთა მიერ, კონფერენციების ბოლოს. შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში. ინტენსიური თერაპიის პალატაში ჩატარებული საქმიანობის შესახებ, რეზიდენტი აკეთებს ჩანაწერებს სარეგისტრაციო ჟურნალში
2. კრიტიკული ქირურგიული დაავადებები და ინტენსიური თერაპია:

    მუხლი 4

მოდული 2. მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები, ხანგრძლივობა – 2 კვ.

1. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მტკიცებითი მედიცინის და სამედიცინო სტატისტიკის ცოდნის ამაღლება და მათ პრაქტიკულ საქმიანობაში აღნიშნული დისციპლინების პრინციპებისა და მეთოდების დანერგვის ხელის შეწყობა.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში გამოყენებული მტკიცებითი მედიცინის ძირითადი პრინციპები;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

გ) მეტა ანალიზი მეტა-ანალიზის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზები, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცნო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლი და მნიშვნელობა, ის ძირითადი სფეროები, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპები, მათი გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა. მონაცემთა სტანდარტიზაცია;

ნ) ალბათობის პრინციპები და კანონები, მათი მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპები (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და წრფივი რეგრესია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის;

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №9-ის სახით:

ცხრილი №9

მოდული 2. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. მტკიცებითი მედიცინის არსი, ძირითადი პრინციპები და სტრატეგია, მტკიცებითი სამედიცინო პრაქტიკა და მისი კომპონენტები, კოხრანის კოლაბორაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
2. რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდა, კლინიკური გამოცდის დიზაინი და ტიპები, კლინიკური გამოცდის შედეგების ვალიდურობა, მნიშვნელობა, და პრაქტიკული ღირებულება	პრეზენტაციების ანალიზი
3. მეტა-ანალიზის მეთოდი, მეტა-ანალიზის შედეგების ვალიდურობა, მნიშვნელობა, და პრაქტიკაში გამოყენებითობა, კოხრანის კოლაბორაციის სისტემური მიმოხილვის ჯგუფები	პრეზენტაციების ანალიზი
4. დიაგნოზი და სკრინინგი, დიაგნოსტიკური ტესტის დიაგნოსტიკური ღირებულება, დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება	ტესტირება
5. დაავადების ნატურალური ისტორია და პროგნოზი, პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება, კლინიკური გაიდლაინი, მისი ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება
6. მონაცემთა ტიპები (დათვლა და გაზომვა), შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, დათვლადი და გაზომვადი მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა, მონაცემთა ვარიაბელურობა, ვარიაციის გაზომვა, პოპულაცია და სინჯი, პოპულაციის პარამეტრის დისტრიბუცია, სინჯის საშუალოს დისტრიბუცია, ორი სინჯის საშუალოს სხვაობის დისტრიბუცი
7. ალბათობა, ალბათობის კანონები, ნორმალური მრუდის სტანდარტიზაცია, ნორმალური სტანდარტული მრუდი, Z და მისი მნიშვნელობა.
8. სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები, შეფასება (95% სარწმუნოობის ინტერვალი), ჰიპოთეზის ტესტირება (ნულოვანი ჰიპოთეზა, ალტერნატიული ჰიპოთეზა, I და II ტიპის შეცდომა), შეფასება თუ ჰიპოთეზის ტესტირება
9. ჯგუფების შედარება – უწყვეტი მონაცემები, ანალიზის შესაბამისი მეთოდის ამორჩევა, ტ დისტრიბუცია, ორი სინჯის საშუალოს სხვაობა, t ტესტი,
10. ჯგუფების შედარება – კატეგორიული მონაცემები, პროპორცია, ორი დამოუკიდებელი ჯგუფის პროპორცია, 2 X 2 ცხრილი – ორი ჯგუფის პროპორციის შედარება, რამდენიმე ჯგუფის პროპორციის შედარება, რისკების შედარება (შედარებითი რისკი, შანსების შეფარდება)
11. ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და მისი ტესტირება, კორელაციის გამოყენება, ინტერპრეტაცია, მარტივი წრფივი რეგრესია
12. რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი წრფივი რეგრესია
13. მონაცემთა სტანდარტიზაცია

 

4. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში მტკიცებითი მედიცინის პრინციპების გამოყენება;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

გ) მეტა-ანალიზის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკით სარგებლობა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზებით სარგებლობა, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცნო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლისა და მნიშვნელობის ახსნა, იმ ძირითადი სფეროების დასახელება, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპების გარჩევა, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა;

ნ) ალბათობის პრინციპებისა და კანონების მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპების გამოყენება (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება როგორც უწყვეტი, ისე კატეგორიული მონაცემებისათვის; აღნიშნული ანალიზის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა კორელაციისა და წრფივი რეგრესიის საშუალებით, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის საშუალებით, შედეგების ინტერპრეტაცია;

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

    მუხლი 5 . მოდული 3. ნეიროქირურგია, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ნეიროქირურგია წარმოადგენს ერთ-ერთ ძირითად ქირურგიულ დისციპლინას, რის გამოც ზოგადი ქირურგის მომზადენა აუცილებლად უნდა ითვალისწინებდეს შესაბამისი ცოდნის მიღებას, რომელიც ფოკუსირებულია ცენტრალური და პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებებზე, ტრავმებზე და ამ სისტემის ქვემდებარე სტრუქტურებზე ინტერვენციაზე. მოდულის ფარგლებში მიღებული ციდნის შესაბამისად, რეზიდენტმა უნდა მიიღოს ძირითადი ცოდნა ნეიროქირურგიულ ავადმყოფთა ოპერაციული და არაოპერაციული მართვის თავისებურებების შესახებ. არაოპერაციული მართვა მოიცავს მდგომარეობის შეფასებას, მკურნალობას, ინტენსიურ თერაპიას და რეაბილიტაციას ცენტრალური, პერიფერიული და ავტონომიური ნერვული სისტემის ელემენტების, მათ შორის ამ უკანასკნელთა დამხმარე სტრუქტურებისა და სისხლძარღვების დაავადებებისა და ტრავმების დროს.

2. მოდულის ამოცანები: რეზიდენტმა დასახული მიზნის მისაღწევად უნდა შეძლოს იმ პათოლოგიური პროცესების შეფასება და კორექცია, რომლებიც არღვევენ ან ცვლიან ნერვული სტრუქტურების ფუნქციობას. აუცილებელ კომპონენტს წარმოადგენს ასევე ტკივილის მართვის საკითხების შესწავლა. რეზიდენტი უნდა გაეცნოს ბავშვთა და მოზრდილთა ასაკში ნერვული სისტემის ქირურგიული, არაქირურგიული და სტერეოტაქტიკური რადიოქირურგიული მეთოდების გამოყენებით პაციენტის მართვის საკითხებს შემდეგი სტრუქტურების პათოლოგიათა დროს: თავის ტვინი, ტვინის გარსები, სისხლძარღვები, ქალას ფუძე, ინტრა და ექსტრაკრანიული სისხლძარღვები, ზურგის ტვინი, ხერხემალი, კრანიული და სპინალური ნერვები, პერიფერიული ნერვები. მოდულის მიმდინარეობის დროს, რეზიდენტი ასევე გადის ყბა-სახის ქირურგიის საკითხებს დადგენილი განრიგის შესაბამისად.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №10-ის სახით:

ცხრილი №10

მოდული 3. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ცენტრალური ნერვული სისტემა (ნეიროქირურგია)	თავის მიდამოს ჭრილობის პირველადი ქირურგიული დამუშავება, თავის ქალას ძვალ-პლასტიკური ტრეპანაცია	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი, აფასებს რეზიდენტის პრაქტიკული და თეორიული მომზადების დონეს. შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.

    მუხლი 6 . მოდული 4. ყბა-სახის ქირურგია, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი:რეზიდენტის მიერ პრაქტიკული ცოდნის გაღრმავება მარტივი და რთული კბილის ექსტრაქციის ოპერაციებზე. პირის ღრუს ლოკალიზაციის ოდონტოგენური და არაოდონტოგენური ანთებითი პროცესების შესწავლა. პაროდონტის დაავადებების ქირურგიული მკურნალობა.

2. მოდულის ამოცანები: ექსტრაქციის ჩვენებები და წინააღმდეგ ჩვენებები. პერიოდონტიტი, კლასიფიკაცია, კლინიკა, დიაგნოსტიკა, მკურნალობა. პერიოსტიტი მისი ფორმები ეთიოლოგია, კლინიკა, დიაგნოსტიკა მკურნალობა. ყბების ოდონტოგენური და არაოდონტოგენური კისტები, კლინიკა, დიაგნოსტიკა და ოპერაციული მკურნალობის მეთოდები.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №11-ის სახით:

ცხრილი №11

მოდული 4. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ნახევრად რეტენციული ექსტრაქციის უშუალო და შორეული გართულებები, მათი პროფილაქტიკა და მკურნალობა.	ნახევრად რეტენციული, რეტენციული და დისტოპიური კბილების ექსტრაქციის ტექნიკა. ექსტრაქციის უშუალო და შორეული გართულებები,	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი აფასებს რეზიდენტის პრაქტიკული და თეორიული მომზადების დონეს. შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
2. ქრონიკული პერიოდონტიტი, მისი ფორმები და ოპერაციული მკურნალობის მეთოდები	ფესვის მწვერვალის რეზექცია, ფესვის ამპუტაცია, კბილის ჰემისექცია, კბილის ჰემისეპარაცია, კბილის რეპლანტაცია.
3.	ჰაიმორიტი, მისი ფორმები, ეთიოლოგია, კლინიკა დიაგნოსტიკა, მკურნალობა
4. პაროდონტის დაავადებების ქირურგიული მკურნალობა (კიურეტაჟი, გინგივოტომია, გინგივექტომა, ნაფლეთოვანი ოპერაციები, პაროდონტოპლასტიკა)	პირის ღრუს ქირურგიული მომზადება პროთეზირებისათვის (ეგზოსტოზების მოცილება, ვესტიბულოპლასტიკა, ფრენულოტომია, ფრენულექტომია, ფრენულოპლასტიკა, ალვეოლური მორჩის ამაღლება.
	პირის ღრუს კეთილთვისებიანი სიმსივნეებისა და სიმსივნისმაგვარი წარმონაქმნების ქირურგიული მკურნალობა.

    მუხლი 7 . მოდული 5. ზოგადი ქირურგია II (მამოლოგიით), ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია დიპლომისშემდგომი მზადების პირველი წლის განმავლობაში, რეზიდენტის მიერ მიღებული თეორიული და პრაქტიკული ცოდნის გაღრმავება, ასევე ქირურგიის სხვა სპეციალობებში, მოდულებით მზადების პერიოდში მიღებული ცოდნის სინთეზი ზოგადქირურგიულ ცოდნასთან და ერთიანი კლინიკური აზროვნების ჩამოყალიბებისაკენ სწრაფვა.

2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნის მისაღწევად, რეზიდენტი იღრმავებს თეორიულ ცოდნას პროქტოლოგიაში, მამოლოგიაში და გულმკერდის ქირურგიაში. პარალელურად იგი ეუფლება ელენთის დაავადებებისა და ტრავმების დროს სპლენექტომიისა და ელენთის რეზექციის ტექნიკას. თეორიული კურსი მოიცავს საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის სხვადასხვა უბნების სპინქტერების ფუნქციების შესწავლას და პრაქტიკული ნაწილის შესაბამისი ცოდნის მიღებასა და დამუშავებას.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №12-ის სახით:

ცხრილი №12

მოდული 5. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ეზოფაგო-გასტრული და ანორექტული ფუნქცეიბის დიაგნოსტიკა:	ანალური ფისტულის / ნაპრალის ამოკვეთა, ჰემოროიდების ინიექცია და ამოკვეთა, იშიორექტული აბსცესის დრენირება და ანალური ფისტულის ამოკვეთა, პილონიდური სინუსის ამოკვეთა	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი, უფროსი რეზიდენტი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება კლინიკის თანამშრომელთა მიერ, კონფერენციების ბოლოს. შეფასება ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
2. სარძევე ჯირკვალი:	მასტიტის დრენირება, ძუძუს მიმდებარე ლიმფური კვანძები დისექცია, მოდიფიცირებული რადიკალური მასტექტომია, ძუძუს სექტორული რეზექცია
3. ჰემოპოეზური და ლიმფო-რეტიკულური სისტემები:	სპლენექტომია, სპლენური კონსერვაცია (სპლენორაფია), სუბფრენული აბსცესის დრენირება
4. რესპირაციული სისტემა.	თორაკოტომია, ტრაქეოტომია პლევრის პუნქცია / დრენირება, გულმკერდის კედლის ჭრილობის პირველადი ქირ. დამუშავება, კარდიორაფია.

    მუხლი 8. მოდული 6, ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები, ხანგრძლივობა – 2 კვ.

  1. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მედიცინის ფუნდამენტური და კლინიკური კვლევის თანამედროვე პრინციპების შესახებ საჭირო ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება. პროგრამა კომპლექსურია, შედგება ოთხი – იმუნოლოგიის, კლინიკური ფარმაკოლოგიის, ფიზიოლოგიის და პათფიზიოლოგიის – ქვემოდულისაგან, შესაბამისი ამოცანების თანმიმდევრული განხორციელებით.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) ფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ა.ა) ადამინის ორგანიზმის ფუნქციური სისტემების ორგანიზაციისა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში მიმდინარე ნეირობიოლოგიური პროცესების ბიოქიმიური საფუძვლები ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ;

ა.ბ) ცალკეული ნეირომედიატორული სისტემის ფუნქციონირების (სინაფსური მედიაციის) ნატიფი მოლეკულური მექანიზმები; სინაფსური გადაცემის სხვადასხვა საფეხურზე ქიმიური პრეპარეტების ზემოქმედების ეფექტური გამოვლინებები და დაავადებათა კორექციის ზოგადი პრინციპები;

ა.გ) ტკივილისა და გაუტკივარების ფუნქციური სისტემის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები; ნოციცეპციის პერიფერიული და ცენტრალური მექანიზმების ნეიროქიმიური საფუძვლები; ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების რეცეპტორული სისტემის როლი ანალგეზიის განვითარებაში;

ა.დ) მოტივაცია და ემოცია. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი), სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე ადამიანის ქცევის ორგანიზაციაში. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში;

ა.ე) ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2000-2005) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი.

 ბ) პათფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ბ.ა) ადაპტაციის პროცესი. ორგანიზმის ზოგადი რეაქცია ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორის ზემოქმედებაზე. ორგანიზმის შეგუებადობა შეცვლილ საარსებო გარემოსთან;

ბ.ბ) ორგანიზმის სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციის განხორციელებაში ფიზიოლოგიურ და ექსტრემალურ სიტუაციებში. პარაკრინული რეგულაციის მოლეკულური მექანიზმები. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის რეალიზაციაში;

ბ.გ) ადაპტური სტრეს-რეაქცია. სტრესული და ანტისტრესული მექანიზმები. ექსტრემალური ფაქტორის ზემოქმედებით განვითარებული პათოგენური სტრესი. შოკური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. ორგანოებისა და ორგანოთა სისტემების ფუნქციობის და ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები შოკის დროს.

გ) კლინიკური ფარმაკოლოგიის ქვემოდული:

გ.ა) კერძო კლინიკური ფარმაკოლოგიის ძირითადი საკითხები ფუნდამენტური და კლინიკური მედიცინის ბოლო მიღწევების შესაბამისად. ფარმაკოთერაპია მტკიცებითი მედიცინის პოზიციებიდან;

გ.ბ) სამკურნალოდ პრაქტიკაში გამოყენებული სამკურნალო პრეპარატების ძირითადი ჯგუფების ფარმაკოკინეტიკის და ფარმაკოდინამიკის შესწავლა. სხვადასხვა სამკურნალო პრეპარატების ურთიერთდამოკიდებულების და არასასურველი გვერდითი ეფექტების შესწავლა. აგრეთვე, გამოყენებული ფარმაკოლოგიური პრეპარატების რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევა.

 დ) იმუნოლოგიის ქვემოდული:

დ.ა) ფუნდამენტური და კლინიკური იმუნოლოგიის – იმუნური სისტემის ორგანოებისა და უჯრედების, იმუნოგლობულინების, ანტიგენის გამომცნობი და წარმდგენი მოლეკულების სტრუქტურისა და ფუნქციის- თანამედროვე თეორიული და პრაქტიკული ასპექტები;

დ.ბ) დაავადებათა განვითარებაში იმუნური მექანიზმების როლის, როგორც ახალი სადიაგნოზო და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლები.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №13-ის სახით:

ცხრილი №13

მოდული 6. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. ორგანიზმის ფუნქციების რეგულაცია და ფიზიოლოგიური ინტეგრაცია ნეირონის მორფოლოგიური სპეციალიზაცია და ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ცნს-ის ინტეგრაციული მოქმედების განხორციელებაში. ნეიროსეკრეცია, როგორც ძირითადი ბიოლოგიური კანონზომიერება და ცნს-ის სუბუჯრედული რეგულაციის ელემენტი.
2. ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ნეირორეგულატორების კლასიფიკაცია და მათი განსაზღვრის კრიტერიუმები. ნეირორეგულატორების მიმართ მგრძნობიარე რეცეპტორების კლასიფიკაცია და მათი მოქმედების კანონზომიერებანი. “რეტროგრადული მესენჯერი”. სინაფსის პლასტიკურობა. ნეირონული ინტეგრაცია. ცალკეული ნეირორეგულატორები (ბიოგენური ამინები, ამინომჟავები, არაპეპტიდური კანდიდატები, ნეიროპეპტიდები)	პრეზენტაციების ანალიზი
3. ტკივილის ნეიროფიზიოლოგია პრობლემის ზოგადი მიმოხილვა. ნოციცეპტური სისტემა და ტკივილის სენსიტიური აღმავალი გზები. ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების როლი. ანტინოციცეფციური სისტემა, გაუტკივარების ბიოლოგიური მნიშვნელობა. ტკივილის სახეები. ტკივილის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები. ტკივილის ცენტრალური და პერიფერიული მექანიზმები. ენდოგენური ოპიატები (ოპიოიდები) ოპიოიდებით გამოწვეული ანალგეზიის ნეიროფიზიოლოგიური მექანიზმები. სუბსტანცია P და მისი როლი ტკივილის შეგრძნებაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
4. მოტივაცია და ემოცია ლიმბური სისტემის ანატომიის და ფუნქციის ზოგადი მიმოხილვა. ადამიანის ქცევის ორგანიზაცია. “მოტივაციის” და “ემოციის” მნიშვნელობა ქცევის ორგანიზაციაში. “ფსიქოანალიზის” თეორია. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი) სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე.	ტესტირება
5. ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2004-2006) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;
6. ორგანიზმის სხვადასხვა ფუნქციურ-სტრუქტურულ დონეზე განვითარებული პათოლოგიური პროცესების ურთიერთობისა და ინტეგრაციის კანონზომიერებანი. ორგანიზმის და გარემოს ფიზიკო-ქიმიური და ინფორმაციული ურთიერთობა. რეაქტიულობის როლი შეცვლილ საარსებო გარემოსთან ადაპტაციის განვითარებაში.
7. სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციური პროცესების განვითარებაში. პარაკრინულ-აუტოკრინული რეგულაცია. ციტოკინები უჯრედშორისი ურთიერთობების პეპტიდური რეგულატორები. აზოტის ოქსიდი და მისი მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები.	პრეზენტაციების ანალიზი
მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის განხორციელებაში. სხვადასხვა ტიპის მეხსიერების ნეირობიოლოგიური მექანიზმები. მეხსიერების დარღვევა.	პრეზენტაციების ანალიზი
8. სპეციფიკური ადაპტაციის მექანიზმები. სტრეს-რეაქცია. ზოგადი ადაპტაციური სინდრომი. სტრესული ჰორმონები. ცენტრალური და პერიფერიული ანტისტრესული მექანიზმები, სტრესული ცილები.	პრეზენტაციების ანალიზი
9. ექსტრემალური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. შოკი, შოკის სტადიები. ნეიროენდოკრინული რეგულაციისა და ორგანოთა სისტემების ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები. შოკური თირკმლის, შოკური ღვიძლის, შოკური ფილტვის განვითარების მექანიზმები. მოზრდილთა მწვავე რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი.	ტესტირება
10. იმუნური სისტემის ზოგადი დახასიათება. საკუთარისა და უცხოს გარჩევა. თანდაყოლილი და შეძენილი იმუნური პასუხი. იმუნური სისტემის უჯრედები. იმუნური პასუხის მედიატორები. უჯრედშიდა და უჯრედგარეთა პათოგენის საწინააღმდეგო დაცვა. ვაქცინაცია. იმუნოპათოლოგია და ატოპია.
11. იმუნური პასუხის რეგულაცია ანტიგენით იმუნური პასუხის რეგულაცია. ანტიგენწარმდგენი უჯრედები. ანტისხეულებით რეგულაცია. ლიმფოციტებით რეგულაცია. იდიოტიპური მოდულაცია. ნეიროენდოკრინული მოდულაცია. იმუნური პასუხის გენეტიკური კონტროლი. ტოლერანტობის ინდუქცია ექსპერიმენტში. საკუთარი ანტიგენებისადმი ცენტრალური თიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი პერიფერიული – პოსტთიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი უჯრედული ტოლერანტობა. in vitro და in vivo ხელოვნურად ინდუცირებული ტოლერანტობა. ტოლერანტობის გამოყენება თერაპიაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
12. სიმსივნის იმუნოლოგია სიმსივნე როგორც ქსოვილოვანი ტრანსპლანტანტი. იმუნური ზედამხედველობა. სიმსივნესთან ასოცირებული ანტიგენები. სიმსივნის საწინააღმდეგო იმუნური პასუხი. სიმსივნის მიერ იმუნური პასუხის თავიდან აცილება. იმუნოდიაგნოსტიკა. იმუნოთერაპია.	პრეზენტაციების ანალიზი
13. აუტოიმუნიტეტი და აუტოიმუნური დაავადებები აუტოიმუნიტეტის კავშირი დაავადებებთან. ორგანოსპეციფიკური და არაორგანოსპეციფიკური აუტოიმუნური დაავადებები. გენეტიკური ფაქტორები. პათოგენეზი. აუტოიმუნურ დაავადებათა მოდელები: ინდუცირებული და სპონტანური აუტოიმუნიტეტი. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური აუტოანტისხეულებით: თირეოტოქსიკოზი, ავთვისებიანი მიასთენია, I ტიპის დიაბეტი, მამაკაცის უშვილობა, პერნიციოზული ანემია, გუდპასჩერის სინდრომი, სისხლის დაავადებები. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური იმუნური კომპლექსებით: სისტემური წითელი მგლურა, რევმატოიდული პოლიართრიტი, სკლეროდერმა, ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი.	პრეზენტაციების ანალიზი
14. იმუნური სისტემის კლინიკური და ლაბორატორიული შეფასება ჰუმორული იმუნური პასუხის შეფასება. უჯრედული იმუნური პასუხის შეფასება. ლიმფოციტთა რაოდენობისა და ფუნქციის შეფასება: იმუნოფენოტიპირება გამჭოლი ციტოფლუორომეტრიით, in vitroლიმფოციტების პროლიფერაცია, ციტოკინ-მაპროდუცირებელი უჯრედების განსაზღვრა (ELISPOT მეთოდი), ციტოტოქსიურობის ტესტი. კომპლემენტის სისტემის გამოკვლევა. ფაგოციტების ფუნქციის გამოკვლევა. ანტიგენის/ანტისხეულის აღმოსაჩენი რეაქციები: პრეციპიტაციის რეაქცია, ჰემაგლუტინაციის რეაქცია, კომპლემენტის შებოჭვის რეაქცია, პირდაპირი და არაპირდაპირი იმუნოფლუორესცენციის რეაქცია, იმუნოფერმენტული რეაქცია, იმუნობლოტინგი და იმუნოპრეციპიტაცია. ანტისხეულთა იზოლაცია. მონოკლონური ანტისხეულების პროდუქცია.	ტესტირება
15. კლინიკური ფარმაკოკინეტიკისა და კლინიკური ფარმაკოდინამიკის ძირითადი პრინციპები, რაციონალური ფარმაკოთერაპია.
16.არასასურველი წამლისმიერი რეაქციები. კლინიკური ფარმაკოეკონომიკა, ფარმაკოეპიდემიოლოგია. სამკურნალო დოზების გათვლა თირკმლის ქრ. უკმარისობით დაავადებულ პაციენტებში. მედიკამენტოზული საშუალებების მეტაბოლიზმი, ბიოტრანსფორმაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
17. ფარმაკოთერაპია და მტკიცებითი მედიცინა. მედიკამენტების შეწოვისა და ორგანიზმში განაწილების მექანიზმები	პრეზენტაციების ანალიზი
18. ფარმაკოთერაპიის სახეები-ეტიოტროპული, პათოგენეზური
19. ფარმაკოთერაპიის სახეები – სიმპტომატური, პროფილაქტიკური. რაციონალური ანტიბიოტიკოთერაპიის საკითხები. მედიკამენტოზური მონიტორინგი (ჩვენებები, კლინიკური მნიშვნელობა და შედეგების ინტერპრეტაცია)	პრეზენტაციების ანალიზი
20. გადაუდებელ მდგომარეობათა კლინიკაში გამოყენებულ მედიკამენტთა ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური დახასიათება. არასასურველი მედიკამენტოზური ეფექტები, მათი კარცენოგენობა.	ტესტირება

 

4. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელს უნდა შეეძლოს /იცოდეს:

ა) ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ორგანიზმის ცხოველმოქმედების ზოგადი კანონზომიერებების (მოლეკულურიდან-ორგანიზმულამდე) და პრინციპების შეფასება;

ბ) დაავადებულ ორგანიზმში მიმდინარე ადაპტაციური პროცესების, ავადმყოფობის აღმოცენების, მიმდინარეობისა და გამოსავლის ზოგადი მექანიზმების, პათოგენეზური პროფილაქტიკის, თერაპიის პრინციპების და მეთოდების შეფასება;

გ) იმუნოპათოლოგიური მდგომარეობების დიაგნოსტიკური და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლების შეფასება; ალერგიული დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის შესახებ ცოდნას;

დ) ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური მონაცემების შესაბამისად სამკურნალო საშუალებების შერჩევა. ინდივიდუალური მგრძნობელობიდან გამომდინარე, პრეპარატის არასასურველი ეფექტების გათვალისწინება; დატვირთვისა და შემანარჩუნებელი დოზების შერჩევა; ზოგიერთ კატეგორიის ავადმყოფთათვის (ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმლის ქრ. უკმარისობა, ხანდაზმული და ხანშისესული პირები, ბავშვები) სამკურნალო დოზის გათვლა; არასასურველი წამლისმიერი რეაქციის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; სამკურნალო პრეპარატების ზედოზირების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

    მუხლი 9 . მოდული 7, კარდიოქირურგია, ხანგრძლივობა – 2 თვე.

1. მოდულის მიზანი: კარდიოქირურგიის მოდულის მიზანია წინა წლებში მიღებული ცოდნის გარღმავება და უნარ-ჩვევების უფრო ფართო მასშტაბიანი ათვისება. კარდიოქირუგიული მზადების მოდული მოიცავს გულისა და მაგისტრალური სისხლძარღვების ქირურგიული დაავადებების მართვის საკითხების შესწავლას.

2. მოდულის ამოცანები: მოდულის ამოცანებია ყველაზე უფრო ხშირად წარმოებული კარდიოქირურგიული პროცედურების პრინციპული საკითხების შესწავლა. მათ შორის აღსანიშნავია გულის იშემიური დაავადების გართულებების მკურნალობა (აორტო-კორონარული შუნტირება), გულის თანდაყოლილი დეფექტების კორექცია ან სარქვლოვანი დაავადებების მკურნალობა. კარდიოქირურგია ასევე მოიცავს გულის გადანერგვასაც, რომლის თეორიული საკითხების დამუშავება, პროგრამის ერთ-ერთი ამოცანაა. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა გამახვილდეს ე.წ. მშრალ გულზე მუშაობის თავისებურებებზე და პერფუზიოლოგიის ასპექტებზე. მნიშვნელოვანია ინტრა- და პოსტოპერაციული მართვის საკითხების ცოდნის გაღრმავება და ინვაზიური მონიტორინგის წარმართვა, რაც არანაკლებ მნიშვნელობას იძენს სხვა ქირურგიული დაავადებების მართვის საკითხების დროს.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №14-ის სახით:

ცხრილი №14

მოდული 7. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. გული და დიდი სისხლძარღვები:	აორტო-კორონული შუნტირებია
	მიტრალური სარქვლის პლასტიკა, მიქსომის ამოკვეთა
	სამკარიანი სარქვლის შენაცვლება

    მუხლი 10. მოდული 8, სასამართლო მედიცინა, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: შეასწავლოს რეზიდენტს სამედიცინო-ბიოლოგიური საკითხები, რომლებიც აღიძვრება სამართალდამცავი ორგანოების წინაშე გამოძიების პროცესში სისხლის სამართლის ან სამოქალაქო საქმეების განხილვის დროს და ეხმარება ჯანდაცვის ორგანოებს სამკურნალო-პროფილაქტიკური დახმარების ხარისხის ამაღლებაში. სასამართლო სამედიცინო ექსპერტიზა წარმოადგენს სასამართლო მედიცინის პრაქტიკულ ნაწილს.

2. მოდულის ამოცანები: სასამართლო სამედიცინო ექსპერტიზის კომპეტენციას მიეკუთვნება:

ა) გვამების ექსპერტიზა ნაძალადევი სიკვდილის შემთხვევებში;

ბ) გვამის ექსპერტიზა ძალადობაზე ეჭვის ან სხვა გარემოებების არსებობისას, რომლებიც განაპირობებენ გვამის სასამართლო სამედიცინო წესით გამოკვლევის აუცილებლობას;

გ) დაზარალებულის, ბრალდებულის ან სხვა პირების ექსპერტიზები, ასევე მოქალაქეთა სასამართლო სამედიცინო შემოწმება სხეულის დაზიანების ხასიათის და სიმძიმის, ასაკის, სქესობრივი მდგომარეობისა და სხვა საკითხების დასადგენად;

დ) ნივთმტკიცებათა ექსპერტიზა კვლევის ლაბორატორიული მეთოდების გამოყენებით;

ე) ექსპერტიზები სამოქალაქო და სისხლის სამართლის საქმის მასალებით.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №15-ის სახით:

ცხრილი №15

მოდული 8. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი

1. მედიცინის მეცნიერებისა და ტექნიკის თანამედროვე მიღწევების შესაბამისად სასამართლო სამედიცინო ექსპერტიზების, გამოკვლევების და სხვა საექსპერტო სამუშაოების შესრულების პრინციპები, სასამართლო სამედიცინო დოკუმენტაციის შედგენის წესები.

2. ექსპერტიზაზე შემოსული ნივთმტკიცებისა და სხვა მასალის შენახვის პრინციპები.

3. მუშაობის პროცესში მწვავე ინფექციურ დაავადებათა გამოვლინებისას საექსპერტო დაწესებულების და ჯანდაცვის სათანადო მმართველობით ორგანოებსა და სანიტარულ-ეპიდემიოლოგიურ სამსახურებზე შეტყობინების წესები.

    მუხლი 11. მოდული 9, ბავშვთა ქირურგია, ხანგრძლივობა – 2 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ბავშვთა ქირურგია ანუ პედიატრიული ქირურგია წარმოადგენს ქირურგიულ სუბსპეციალობას, რომელიც მოიცავს ნაყოფის, ახალშობილის, ბავშვთა და მოზარდთა ასაკის ქირურგიას. აღნიშნული დარგის შესწავლა ზოგადი ქირურგისათვის მიზნად ისახავს სწორედ იმ თავისებურებების შესწავლას, რომელიც ზემოთ ჩამოთვლილ ასაკობრივ ჯგუფებში შედის და ხშირად გადაუდებელი დახმარების აღმოჩენას სასიცოცხლო მნიშვნელობა ენიჭება ადამიანის გადასარჩენად. ბავშვთა ქირურგის მომზადება წარმოუდგენელია ზოგადი ქირურგიის რეზიდენტურის გარეშე, ამდენად, აღნიშნული მოდული, ზოგადქირურგიული მზადების ინტეგრალურ ნაწილად უნდა ჩაითვალოს.

2. მოდულის ამოცანები: ბავშვთა ქირურგიის მოდულის მიზნის მისაღწევად, რეზიდენტმა უნდა შეიძინოს საბაზისო ცოდნა და სათანადო უნარ-ჩვევები, რათა შეძლოს ქვემოთ ჩამოთვლილ სიტუაციებში ორიენტაცია და გადაუდებელი აუცილებლობის შემთხვევაში, ქირურგიული დახმარების აღმოჩენა. აღნიშნულ ძირითად მდგომარეობებს განეკუთვნება: შინაგან ორგანოთა თანდაყოლილი მალფორმაციები (შარდის ბუშტის ჰიგრომა, საყლაპავის ატრეზია და ყრაქეო-ეზოფაგური ფისტულა, ჰიპერტროფიული პილოროსტენოზი, ინტესტინური ატრეზია, ნეკროზული ენტეროკოლიტი, მეკონიური გაუვალობა, ჰირშპრუნგის დაავადება, დახშული ანუსი, სათესლის დაშვების შეფერხება და ა.შ. ბავშვთა ქირურგიის კომპეტენციას განეკუთვნება ასევე მუცლის კედლის დეფექტები: ომფალოცელე, გასტროსხიზი, თიაქრები; გულმკერდის დეფორმაციები; ბავშვთა ასაკის სიმსივნეები: ნეირობლასტომა, Wilms-ის სიმსივნე, რაბდომიოსარკომა, ღვიძლის კიბო, ტერატომა და ა.შ.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №16-ის სახით:

ცხრილი №16

მოდული 9. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ბავშვთა ქირურგია: – პროგრამა დგება მონაწილე დეპარტამენტის მიერ, მტკიცდება პროგრამის დირექტორის მიერ.		მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული და თეორიული მომზადების დონეს.

თავი VII

პროგრამის III ეტაპის (III წლის) აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების მესამე წლის მოდულების რაოდენობაა 5: ტრავმა/დამწვრობა, ენდოსკოპია, რადიოლოგია, ზოგადი ქირურგია III (ონკოლოგიით), უროლოგია.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების III წლის (PGY III) მიზანი: მესამე წლის სარეზიდენტო მზადების დროს ძირითადი აქცენტი უნდა გამახვილდეს რეზიდენტის მიერ კლინიკური მსჯელობის და ქირურგიული გადაწყვეტილებების მიღების უნარების განვითარებაზე როგორც საოპერაციოში, ასევე მის გარეთ შესასრულებელი საქმიანობების დროს. ამ წლიდან, რეზიდენტი უკვე ოფიციალურად უფლებამოსილია და ვალდებულიც არის შეასრულოს გარკვეული მაკოორდინირებელი როლი I და II წლის რეზიდენტების მიმართ. მან უნდა გაუზიაროს უმცროს კოლეგებს გამოცდილება, დაეხმაროს სპეციალობის ათვისებაში და დავალებების შესრულებაში. მესამე წლის მზადება შეიძლება ჩაითვალოს პრაქტიკულად გარდამტეხ ეტაპად ზოგადი ქირურგის ჩამოყალიბების ხანგრძლივ ციკლში. რეზიდენტი დღითიდღე უნდა ზრდიდეს თავისი საქმიანობისა და უფლებამოსილებების ფარგლებს როგორც ჰოსპიტალური, ისე ამბულატორიული ქირურგიის განხრით. ამ დროს რეზიდენტი პაციენტებისათვის ასრულებს საკონსულტაციო ფუნქციებსაც. მესამე წლის რეზიდენტის დატვირთვაში მაქსიმალური აქცენტი უნდა გაკეთდეს სასწრაფო და გადაუდებელ ქირურგიულ ოპერაციებზე, ზოგადქირურგიული და ტრავმის შემთხვევების დროს. ამ დროს ზედამხედველი ექიმი მაქსიმალურად უნდა ცდილობდეს რეზიდენტს შეუქმნას სამუშაო პირობები და გარემო პროგრამის განუხრელი შესრულებისათვის. როგორც უკვე აღინიშნა, მესამე წლის დასრულებას თან უნდა მოჰყვეს რეზიდენტის პროფესიული სიმწიფის გარდამტეხ ეტაპზე გადასვლა და კლინიკური აზროვნების ჩამოყალიბება, რაც ძალზედ მნიშვნელოვანია კლინიკური გადაწყვეტილებების მისაღებად.

    მუხლი 3. მოდული 1, ტრავმა/დამწვრობა, ხანგრძლივობა – 3 თვე.

1. მოდულის მიზანი: წინამდებარე მოდულის მიზანია ტრავმული დაზიანებების საკითხების შესწავლის გაღრმავება. ამ ეტაპზე ძირითადი პრიორიტეტი ენიჭება თერმულ დაზიანებებს, უპირატესად დამწვრობას და მასთან დაკავშირებულ კლინიკურ პრობლემატიკას. დამწვრობა, თავის მხრივ, წარმოადგენს დაზიანების ტიპს, რომელიც შეიძლება გამოწვეული იყოს ცხელი სიცხით, სიცივით, ელექტროდენით, ქიმიური აგენტებით ან რადიაციული დასხივებით. მოდულის მიზანია სწორედ აღნიშნული მდგომარეობების მართვის საკითხებში რეზიდენტისათვის თეორიული ცოდნისა და პრაქტიკული გამოცდილების მიცემა.

2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნის მისაღწევად რეზიდენტი როტაციას გადის თერმული დაზიანებების ცენტრში, სადაც ეცნობა და ითვისებს დამწვრობის შეფასების მეთოდებს. კანის დამწვრობას, ფილტვების დამწვრობას, დამწვრობით დაავადებას. დამწვრობითი დაავადების დროს პროგნოზის და რისკის შეფასებას. დამწვრობითი დაზიანებებისა და დამწვრობითი დაავადების მქონე ავადმყოფის მართვის თავისებურებებსა და სპეციფიკას. მოდული ასევე მოიცავს პლასტიკური ქირურგიის ელემენტებსაც, რაც ასევე მნიშვნელოვანია დამწვრობის შემდგომ წარმოქმნილი ნაწიბურისა და დამწვრობის კვალის კორექციისა და ესთეტიკური რეაბილიტაციისათვის. დამქწვრობითი დაავადების დროს ავადმყოფის მართვა მიმდინარეობს კრიტიკული (ინტენსიური) მედიცინის პალატებში, სადაც ავადმყოფის მართვის თავისებურებების გაცნობა და გარკვეული მანიპულაციების შესრულება რეზიდენტის მზადების აღნიშნული მოდულის ერთ-ერთ ძირითად ამოცანას წარმოადგენს. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს დამწვრობის შემთხვევაში პირველი ჰოსპიტალური დახმარების აღმოჩენა პაციენტისათვის, ასევე საჭიროების შემთხვევაში უფორ სრულყოფილი შეფასებისა და მართვის საკითხების გადაწყვეტა.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №17-ის სახით:

ცხრილი №17

მოდული 1. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
	ანესთეზიოლოგია	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება და ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში. ინტენსიური თერაპიის პალატაში ჩატარებული საქმიანობის შესახებ, რეზიდენტი აკეთებს ჩანაწერებს სარეგისტრაციო ჟურნალში.
	რესუსციტაცია
	ინტენსიური თერაპია
	კომბუსტიოლოგია

    მუხლი 4. მოდული 2, ენდოსკოპია, ხანგრძლივობა – 2 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ენდოსკოპია თანამედროვე სამედიცინო დიაგნოსტიკის ერთ-ერთ ინტეგრალურ ნაწილს წარმოადგენს და იგი ქირურგიულ მდგომარეობათა მართვის ერთ-ერთი ძირითადი დამხმარე საშუალებად ითვლება. ამდენად, ზოგადი ქირურგის მიერ ენდოსკოპური ტექნიკის ფლობა და მისი შედეგების ინტერპრეტაცია დიდი მნიშვნელობისაა ქირურგიულ ავადმყოფთა დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის საკითხების წარმატებულად გადასაწყვეტად. ენდოსკოპიური მეთოდებით შესაძლებელია არამარტო სადიაგნოზო, არამედ სამკურნალო მანიპულაციების ჩატარებაც, რაც ენდოსკოპიურ ტექნიკას მინიმალურ ინვაზიურ ქირურგიის დარგადაც აყალიბებს. მოდულის მიზანს წარმოადგენს რეზიდენტის მიერ ფიბრო-ენდოსკოპიური ტექნიკის გამოყენების შესწავლა და მისი შედეგების ინტერპრეტაციის უნარის ჩამოყალიბება.

2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნის მისაღწევად, რეზიდენტი 2 თვის განმავლობაში სამუშაო დროს უთმობს პრაქტიკული ფიბრო-ენდოსკოპიის საკითხებს. რეზიდენტმა უნდა აითვისოს: ფიბროეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია, კოლონოსკოპია და ბრონქოსკოპია. ფიბროსკოპული ტექნიკის გამოყენებით რეზიდენტმა უნდა შეძლოს უცხო სხეულების ამოღება, პეპტიკური წყლულოვანი დაავადების, ასევე ზედა გასტროენტერული ტრაქტის დაავადებების დიაგნოსტიკა. ფიბროსკოპული ტექნიკის საშუალებით რეზიდენტმა უნდა აითვისოს მცირედ ინვაზიური მანიპულაციების ჩატარების ძირითადი პრინციპები: კოაგულაცია, პოლიპის მოკვეთა. იგი ასევე უნდა გაეცნოს რთულ მანიპულაციებსაც, მაგალითად, რეტროგრადულ ენდოსკოპურ ქოლეცისტო-პანკრეატოგრაფიას, კონტრასტის შეყვანის ტექნიკას, საყლაპავის ვარიკოზების ლიგაციას და სხვ. სასურველია, თუ რეზიდენტი ასევე გაიმდიდრებს ცოდნას პერკუტანული ენდოსკოპური გასტროსტომიის გაცნობით, ასევე ენდოსკოპური სონოგრაფიის შესაძლებლობების ათვისებითა და კლინიკური შესაძლებლობების ამგვარი გაფართოებით ავადმყოფთა მართვის საკითხების დახვეწით. მოდულის მიმდინარეობისას რეზიდენტი უნდა გაეცნოს სადიაგნოზო ლაპაროსკოპიის ტექნიკას და თვითონაც უნდა შეძლოს ამგვარი მანიპულაციის ჩატარება სათანადო ჩვენებების დროს. პრაქტიკული კურსის პარალელურად, რეზიდენტმა თეორიულად უნდა დაამუშაოს ენდოსკოპიის საკითხები, ხოლო მოდულის თეორიული ნაწილის ძირითადი დრო უნდა დაუთმოს რადიოლოგიის სხვა მეთოდების თეორიულ შესწავლას (სონოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია, ბირთვულ-მაგნიტური რეზონანსი, რადიონუკლიდური დიაგნოსტიკა, თერმოგრაფია და ა.შ.)

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №18-ის სახით:

ცხრილი №18

მოდული 2. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ენდოსკოპია:	ტრაქეიდან/საყლაპავიდან უცხო სხეულის ამოღება, ფიბროსკოპულად უცხო სხეულების ამოღების ტექნიკა	ჩატარებული პროცედურები უნდა აღიწეროს და დაფიქსირდეს რეზიდეტის ჟურნალში. თეორიული ცოდნა ფასდება წინა მოდულების მსგავსად.
2. რადიოლოგია:	პერკუტანული, ენდოსკოპური გასტროსტომია – PEG
	სადიაგნოზო ლაპაროსკოპია
	გასტროდუოდენოსკოპია
	კოლონოსკოპია
	ბრონქოსკოპია
	ERCP

    მუხლი 5. მოდული 3, რადიოლოგია, ხანგრძლივობა – 2 კვირა.

1. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №19-ის სახით:

ცხრილი №19

მოდული 3. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
	პერკუტანული, ენდოსკოპური გასტროსტომია – PEG	ჩატარებული პროცედურები უნდა აღიწეროს და დაფიქსირდეს რეზიდეტის ჟურნალში. თეორიული ცოდნა ფასდება წინა მოდულების მსგავსად.
	სადიაგნოზო ლაპაროსკოპია
	გასტროდუოდენოსკოპია
	კოლონოსკოპია
	ბრონქოსკოპია
	ERCP

    მუხლი 6. მოდული 4, ზოგადი ქირურგია III (ონკოლოგიით), ხანგრძლივობა – 4.5 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ზოგადი ქირურგიის მოდულზე რეზიდენტის მესამე როტაციის მიზანია ზოგად ქირურგიაში და მომიჯნავე სპეციალობებში მიღებული თეორიული ცოდნისა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ეტაპობრივი სინთეზი. წინამდებარე მოდულის მიმდინარეობის დროს, განსაკუთრებული აქცენტი უნდა გაკეთდეს ქირურგიული ონკოლოგიის საკითხებზე.

2. მოდულის ამოცანები: მოდულის პრაქტიკული ნაწილი ორიენტირებულია ოპერაციული აქტივობის მკვეთრ გაფართოებაზე. ამ ეტაპზე რეზიდენტმა უნდა აითვისოს ძირითადი ზოგადქირურგიული ოპერაციების ტექნიკა (აპენდექტომია, ულცერორაფია, ქოლეცისტექტომია და ა.შ.) პარალელურად, რეზიდენტი უკვე იწყებს დამოუკიდებელ პრაქტიკულ მომზადებას კუჭ-ნაწლავის ქირურგიაში. მისი კომპეტენცია უნდა გაიზარდოს წვრილი და მსხვილი ნაწლავის ძირითადი ოპერაციების ათვისებით. აღნიშნული ოპერაციების გამოყენება რეზიდენტმა უნდა შეძლოს როგორც ქირურგიული დაავადებების, ისე ტრავმული დაზიანებების არსებობის შემთხვევაში. განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება ქირურგიული ტექნიკის დახვეწას სტეპლერების გამოყენებით, რის გამოც სტეპლერული ოპერაციები ცალკეა გამოტანილი ჩამონათვალში. პრაქტიკული საქმიანობის პარალელურად, თეორიული მასალა მოიცავს ქირურგიული ონკოლოგიის ძირითად ასპექტებს; ასევე საჭმლის მომნელებელი სისტემის ქირურგიული დაავადებების პირველ ნაწილს.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №20-ის სახით:

ცხრილი №20

მოდული 4. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ონკოლოგია	პაროტიდექტომია (ლატერალური ლობექტომია)	მოდულის მიმდინარეობის დროს ლოკალური ხელმძღვანელი, უფროსი რეზიდენტი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება კლინიკის თანამშრომელთა მიერ კონფერენციების ბოლოს. შეფასება ფიქსირდება რეზიდენტის სარეგისტრაციო ჟურნალში.
2. საჭმლის მომნელებელი სისტემა:	მელანომის მიმდებარე ლიმფური კვანძების დისექცია, კისრის რადიკალური დისექცია
	პნევმორაფია, პულმონექტომია, ლობექტომია / სეგმენტექტომია
	აპენდექტომია, ულცეროგრაფია, MECKEL-ის დივერტიკულექტომია, ქოლეცისტექტომია
	აპენდექტომია (ლაპაროსკოპული), ლაპაროსკოპული სპლენექტომია
	ენტეროსტომია, განივი კოლოსტომია, გასტროსტომია, კოლინჯის სტეპლერული ანასტომოზი, კოლოსტომის ლიკვიდაცია, მარცხენამხრივი ჰემიკოლექტომია, მარჯვენამხრივი ჰემიკოლექტომია, მარყუჟოვანი ილეოსტომია, სტეპლერული ენტერო-ენტეროსტომია, ვაგოტომია, წვრილი ნაწლავის რეზექცია, წვრილი ნაწლავის სტეპლერული რეზექცია, პანკრეასის ცისტის ან ფსევდოცისტის დრენირება

    მუხლი 7. მოდული 5, უროლოგია, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: აღნიშნული მოდულის მიზანია ქალისა და მამაკაცის საშარდე სისტემის, ასევე მამაკაცის რეპროდუქციული სისტემის იმ ძირითადი დაავადებებისა და ტრავმების დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის საკითხების გაცნობას, რომელთა მართვა ქირურგიულ ინტერვენციას ითვალისწინებს. დაავადებები და ტრავმები შეეხება შემდეგ ორგანოებს: თირკმელები, შარდსაწვეთი, შარდის ბუშტი; ასევე მამაკაცის რეპროდუქციულ სისტემას: სათესლე, სათესლის დანამატი, თესლის გამომტანი სადინარი, სათესლე ბუშტუკები, წინამდებარე ჯირკვალი და სასქესო ასო. მიუხედავად ქირურგიული ინტერვენციების აქცენტირებისა, დისციპლინა მოიცავს ზოგიერთი მდგომარეობის არაქირურგიული მართვის საკითხის შესწავლის აუცილებლობასაც (ინფექციები, ანთება და ა.შ.)

2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნის მისაღწევად რეზიდენტი უნდა გაეცნოს შარდ-სასქესო სისტემის თავისებურებებს, რეტროპერიტოენულ ორგანოებზე ოპერაციული მიდგომის თავისებურებებსა და შესაძლო გართულებებს. ასევე ნებისმიერი ოპერაციების დროს იატროგენული დაზიანების კორექციის გზებსა და საშუალებებს. უროლოგიის მოდულის გავლისას გარკვეული დრო უნდა დაეთმოს ასევე შარდ-სასქესო სისტემის ონკოლოგიური დაავადებების, ასევე სპეციფიკური ინფექციების გაცნობასაც. რეზიდენტს წარმოდგენა უნდა ჰქონდეს მამაკაცის უნაყოფობასა და სქესობრივი ფუნქციის დარღვევებზეც. უროლოგიური პრობლემების შესწავლა აუცილებელია ასევე ბავშვთა ასაკის თავისებურებების გათვალისწინებით. პრაქტიკული მზადების პარალელურად რეზიდენტი ამუშავებს ასევე თეორიულ საკითხებს, რომელთა ნუსხა თანხმდება პროგრამის დირექტორთან.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №21-ის სახით:

 

ცხრილი №21

მოდული 5. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ურო-გენიტალური ტრაქტი:	ჰიდროცელეს ქირურგიული კორექცია; ნეფრექტომია, ნეფრორაფია, ეპიცისტოსტომია, ნეფროსტომის ფორმირება.	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული და თეორიული მომზადების დონეს.
	გარეთა სასქესო ორგანოების ტრავმული დაზიანება
	თირკმელებისა და შარდსაწვეთების დაზიანება
	შარდის ბუშტის ტრავმა

თავი VIII

პროგრამის IV ეტაპის (IV წლის) აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების მეოთხე წლის მოდულების რაოდენობაა 5: ზოგადი ქირურგია IV (ენდოკრინული ქირურგიით), სისხლძარღვთა ქირურგია, ზოგადი ქირურგია V, ორთოპედია, გინეკოლოგია.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების IV წლის ( PGY IV) მიზანი: მეოთხე წლის რეზიდენტი შესაძლებელია გახდეს უფროსი რეზიდენტის კანდიდატის სტატუსის მქონე. ამ სტატუსის მინიჭების გადაწყვეტილებას იღებს პროგრამის დირექტორი, რეზიდენტის მომზადების დონის, მისი უნარ-ჩვევების ხარისხობრივი მაჩვენებლებისა და შეფასების სხვა სისტემების შედეგებიდან გამომდინარე. უფროსი რეზიდენტის კანდიდატის სტატუსი რეზიდენტს შესაძლებელია მიენიჭოს წლის განმავლობაში, რაც მისი პროფესიული განვითარებისა და სრულყოფისათვის წამახალისებელ და მასტიმულირებელ ფაქტორს უნდა წარმოადგენდეს. IV წლის რეზიდენტი, როგორც წესი, ზედამხედველობას უწევს III წლის რეზიდენტებს ქირურგიული ავადმყოფის მოვლის საკითხებში. იგი ასევე შესაძლებელია მონაწილეობდეს მედიკოს სტუდენტებისათვის გარკვეული ინსტრუქტაჟის მიცემაში და კოორდინაციაში. საოპერაციო აქტივობის მხრივ, IV წლის რეზიდენტი ფაქტობრივად უნდა ფლობდეს ყველა ძირითად ზოგადქირურგიულ უნარ-ჩვევას, და წლის განმავლობაში ცოდნას უნდა იღრმავებდეს ძირითადად რთული და კომპლექსური ქირურგიული შემთხვევების მართვაში. ამავე დროს მან უნდა უზრუნველყოს მისი უმცროსი კოლეგა რეზიდენტებისათვის ძირითადი ოპერაციული უნარ-ჩვევების და ტექნიკის ათვისებაში გარკვეული როლის შეტანა. IV წლის რეზიდენტი თავისუფლად უნდა ერკვეოდეს ბავშვთა ქირურგიის საკითხებში, მამოლოგიაში, თავ-კისრის ქირურგიაში, გულმკერდის ქირურგიაში; ასევე ქირურგიის სხვა სუბსპეციალობებში. დიპლომისშემდგომი მომზადების IV წლის განმავლობაში რეზიდენტი გადის 5 მოდულს, მათ შორის, ზოგად ქირურგიას ორჯერ. წელი იწყება ზოგადი ქირურგიის მოდულით, რომლის დროსაც განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაეთმოს ენდოკრინული ქირურგიის საკითხებს. აღნიშნული მოდული 5 თვის ხანგრძლივობისაა. აღნიშნულის შემდეგ რეზიდენტი 1 თვის განმავლობაში გადის სისხლძარღვთა ქირურგიას და 3 თვით კვლავ უბრუნდება ზოგადქირურგიულ კლინიკას. ზოგადი ქირურგიის დასრულების შემდეგ რეზიდენტი 1 თვის განმავლობაში გადის ორთოპედიას, ხოლო დარჩენილი 1 თვეს უთმობს გინეკოლოგიურ როტაციას, რის დროსაც მან საბოლოოდ უნდა დახვეწოს ოპერაციული გინეკოლოგიის საკითხები როგორც თეორიული, ისე ტექნიკური კუთხით.

    მუხლი 3 . მოდული 1, ზოგადი ქირურგია IV (ენდოკრინული ქირურგიით), ხანგრძლივობა – 5 თვე.

1. მოდულის მიზანი: აღნიშნულ პერიოდში ზოგად ქირურგიულ კლინიკაში რეზიდენტი მეოთხედ გადის როტაციას. მოდულის ძირითადი მიზანია ზოგად ქირურგიაში ცოდნის გაღრმავება და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების შემდგომი დახვეწა და სრულყოფა. მოდულის განხორციელების დროს განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა ენდოკრინული ქირურგიის საკითხებს.

2. მოდულის ამოცანები: მოდულით განსაზღვრული მიზნის მისაღწევად რეზიდენტი გადის თეორიულ კურსს საჭმლის მომნელებელი სისტემის ქირურგიული დაავადებების შესასწავლად, ანუ აგრძელებს ზოგადი ქირურგიის III მოდულში დაწყებულ საკითხთა შესწავლას. პრაქტიკული ნაწილიდან რეზიდენტს, მოდულის დასრულების შემდეგ უნდა შეეძლოს რეტროგრადული და ანტეროგრადული ქოლეცისტექტომიის წარმოება. ასევე, აღნიშნული ოპერაციის შესრულება ლაპაროსკოპული მიდგომით. რეზიდენტი ასევე ითვისებს ოპერაციების ძირითად ტიპებს გასტროინტესტინურ ტრაქტზე. მოდულის პრაქტიკული ნაწილის სირთულე გამომდინარეობს თვით ოპერაციათა ჩამონათვალის მეტად რთული სტრუქტურით და მიღწევადობით. გარდა აღნიშნულისა, რეზიდენტმა უნდა აითვისოს მსხვილი ნაწლავის სიმსივნური დაავადებების დროს წარმოებული ოპერაციების ტექნიკა. რაც შეეხება ენდოკრინულ ქირურგიას, ამ ჯგუფის ოპერაციებიდან რეზიდენტმა უნდა აითვისოს ფარისებრი და ფარისებრ ახლო ჯირკვლის ქირურგია, ასევე თირკმელზედა ჯირკვლის ამოკვეთის ოპერაციული ტექნიკა. ოპერაციული აქტივობა შესაძლებელია ჰარმონიზებულ იყოს ლაბორატორიულ სამუშაოსთან, რომლის ბაზებად გამოიყენება თსსუ-ის პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ცენტრი, ასევე თსსუ-ის ტოპოგრაფიული ანატომიის, ოპერაციული ქირურგიისა და კლინიკური ანატომიის მიმართულებები. მოდულის მიმდინარეობა გამოირჩევა განსაკუთრებული ხანგრძლიობით, რაც აიხსნება რეზიდენტის მიერ ასათვისებელი პრაქტიკული უნარ-ჩვევების სირთულით და მრავალგვარობით. მოდულის განმავლობაში, პროგრამის დირექტორის შეხედულებისამებრ, რეზიდენტს შესაძლებელია მიენიჭოს უფროსი რეზიდენტის კანდიდატობის სტატუსი.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №22-ის სახით:

ცხრილი №22

მოდული 1. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. საჭმლის მომნელებელი სისტემა:	პერინეული რეზექცია, აბდომინო პერინეული რეზექცია, პროლაბირებული სწორი ნაწლავის პერინეული პლასტიკა, წინა რექტოსიგმოიდური რეზექცია BAKER), წინა რექტოსგმოიდური სტეპლერული რეზექცია	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება და ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში. ინტენსიური თერაპიის პალატაში ჩატარებული საქმიანობის შესახებ, რეზიდენტი აკეთებს ჩანაწერებს სარეგისტრაციო ჟურნალში
2. ენდოკრინული ქირურგია:	ბილატერული ადრენალექტომია პარათიროიდექტომია სუბტოტალური თიროიდექტომია
	ქოლეცისტექტომია (ლაპაროსკოპული), ვენტრალური თიაქრის ლაპაროსკოპული პლასტიკა ლაპაროსკოპული ფუნდოპლიკაცია
	ფუნდოპლოკაცია, გასტრექტომია HOFMEISTER–ის მეთოდით, გასტრექტომია POLYA–ს მეთოდით, გასტროიეიუნო- სტომია, გასტროიეიუნოსტომია Roux-en-Y– ის მიხედვით, ჰემიგასტრექტომია BILLROTH II–ის მეთოდით, ჰემიგასტრექტომია BILLROTH I–ის მეთოდით, ჰემიგასტრექტომია BILLROTH I–ის სტეპლერული მეთოდით.

    მუხლი 4. მოდული 2, სისხლძარღვთა ქირურგია, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: მოდული წარმოადგენს წინა წლებში განვლილი გულ-სისხლძარღვთა ქირურგიის მოდულის გაგრძელებას. თუ ხსენებული განვლილი მოდულის დროს აქცენტი გადატანილი იყო სისხლძარღვოვანი პათოლოგიების დიაგნოსტიკაზე და მინიმალურ-ინვაზიურ ინტერვენციებზე, ამ ეტაპზე, რეზიდენტი სწავლობს უშუალოდ სისხლძარღვთა ქირურგიული დაავადებების მკურნალობის ძირითად მეთოდებს. ამასთან, მოცემულ ეტაპზე, სისხლძარღვთა პათოლოგიები, გულის ქირურგიასთან პარალელურად არ განიხილება. მოდულის დასრულების შემდეგ, რესიდენტს უნდა შეეძლოს თავისუფალი ორიენტაცია სისხლძარღვთა ქირურგიის ყველა იმ საკითხში, რომელიც აუცილებელი იქნება ზოგადი ქირურგიის პრაქტიკის წარსამართავად. აქედან გამომდინარე, დიდი მოცულობის ანგიოლოგიური ოპერაციების დროს რესიდენტს ევალება ოპერაციის ძირითადი პრინციპების ათვისება და ოპერაციების დროს ასისტენცია.

2. მოდულის ამოცანები: სისხლძარღვთა ქირურგია წარმოადგენს ქირურგიის განშტოებას, რომელიც მოიცავს ინტერვენციებს არტერიებზე და ვენებზე, ასევე პერიფერიული ვასკულური სისტემის დაავადებების კონსერვატიული მკურნალობის მეთოდებს. მოდულის მიზნის მისაღწევად რეზიდენტმა უნდა შეისწავლოს არტერიული დაავადებები (განსაკუთრებული ყურადღება უნდა გამახვილდეს დიაბეტის ფონზე განვითარებულ დარღვევებზე); რეზიდენტი უნდა გაეცნოს კაროტიდულ ენდარტერექტომიას, არტერიულ და ფემორალ ენდარტერექტომიას, ანევრიზმებს, იშემიურ დაზიანებებს (კიდურის იშემია, ჯორჯლის იშემია, პერიფერიული არტერიების ოკლუზიური დაავადებები) პროგრამა მოიცავს ასევე ღრმა ვენების თრომბოზს, რენალურ იშემიას, თრომბექტომიას და საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის სხვადასხვა უბნების იშემიურ დაზიანებებს. ვენების დაავადებებიდან რეზიდენტმა უნდა შეისწავლოს ვარიკოზული დაავადება, ვენების მალფორმაციები და დიაბეტური ტერფისა და შეუხორცებელი წყლულების მართვის თავისებურებები.

 3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №23-ის სახით:

ცხრილი №23

მოდული 2. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
	აორტოფემორული შუნტირება, კაროტიდული ენდარტერექტომია, ღრუ ვენის ინტერრუპცია, შუნტირების პროცედურა პორტული ჰიპერტენზიის დროს	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული და თეორიულ მომზადების დონეს.

    მუხლი 5. მოდული 3, ზოგადი ქირურგია V, ხანგრძლივობა – 3 თვე.

1. მოდულის მიზანი: დიპლომისშემდგომი განათლების IV წლის განმავლობაში, რეზიდენტი მეორედ უბრუნდება ზოგადქირურგიულ კლინიკას, ხოლო რაც შეეხება თვით მოდულს, ზოგად ქირურგიას ის მეხუთედ გადის. მოდულის მიზანია ქირურგიის სხვადასხვა მოდულებში მიღებული ცოდნის კომბინირება ზოგადქირურგიულ აზროვნებასთან.

2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნის მისაღწევად რეზიდენტი აღნიშნულ ეტაპზე ითვისებს თიაქრების ქირურგიას. მან უნდა შეისწავლოს ბარძაყის, საზარდულის, ჭიპის, იშვიათი ლიკალიზაციის თიაქრების, ასევე პოსტოპერაციული ვენტრალური თიაქრების პლასტიკის ყველა ძირითადი კლასიკური ტექნიკა. ამგვარად, მოდულს პირობითად შესაძლებელია ჰერნიოლოგიური ეტაპიც ვუწოდოთ. რეზიდენტმა უნდა შეძლოს განსაზღვროს პლასტიკის მეთოდის შერჩევა და სწორი ტაქტიკით დაგეგმოს ოპერაცია. განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება გართულებული თიაქრების მართვის საკითხებს, რაც სასწრაფო ოპერაციების წარმოების დროს განსაკუთრებულ მნიშვნელობას იძენს. ჰერნიოლოგიური პრაქტიკის შემდეგ, რეზიდენტი აგრძელებს კუჭის ქირურგიას. პარალელურ რეჟიმში, რეზიდენტი პრაქტიკულად ასრულებს და ამოწურავს საჭმლის მომნელებელი სისტემის ქირურგიული დაავადებების ყველა ძირითად საკითხებს. მოდულის განმავლობაში, პროგრამის დირექტორის შეხედულებისამებრ, რეზიდენტს შესაძლებელია მიენიჭოს უფროსი რეზიდენტის კანდიდატობის სტატუსი.

  3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №24-ის სახით:

ცხრილი №24

მოდული 3. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. საჭმლის მომნელებელი სისტემა:	საზარდულის თიაქრის პლასტიკა (Shouldice), საზარდულის თიაქრის პლასტიკა (MC Vay), საზარდულის დაუჭიმავი თიაქრის პლასტიკა (LICHTENSTEIN), საზარდულის დაუჭიმავი თიაქრის პლასტიკა (Rutkow და Robbins), ჭიპის თიაქრის პლასტიკა,	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. თეორიული მასალა ფასდება და ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში. ინტენსიური თერაპიის პალატაში ჩატარებული საქმიანობის შესახებ, რეზიდენტი აკეთებს ჩანაწერებს სარეგისტრაციო ჟურნალში
	ბარძაყის დაუჭიმავი თიაქარპლასტიკა, ბარძაყის თიაქრის პლასტიკა, ვენტრალური რეციდიული თიაქრის პლასტიკა
	ილეოანალური ანასტომოზი, პილორომიოტომია – ინტუსუსცეფცია, პილოროპლასტიკა – გასტროდუოდენო სტომია, სუბტოტალური გასტრექტომია, ტოტალური გასტრექტომია, ტოტალური კოლექტომია, ტოტალური სტეპლერული გასტრექტომია

    მუხლი 6. მოდული 4, ორთოპედია, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ორთოპედიული ქირურგია წარმოადგენს ქირურგიის განშტოებას, რომელიც ორიენტირებულია მუსკულო-სკელეტური სისტემის მწვავე, ქრონიკულ, ტრავმულ დაავადებებზე და სხვა სახის პათოლოგიებზე. ორთოპედები, პრაქტიკაში ყველაზე ხშირად ხვდებიან ავადმყოფებს, რომლებსაც აღენიშნებათ ართრიტი, ტრავმა ან თანდაყოლილი დეფორმაცია, რომელთა მკურნალობა მოითხოვს როგორც კონსერვატიულ მკურნალობას, ასევე გარკვეულ ქირურგიულ ინტერვენციებს. ზოგადი ქირურგიის ორთოპედიული მოდულის მიზანია, რეზიდენტმა შეძლოს ძირითად ორთოპედიულ პრობლემებში გარკვევა, ორიენტირება და გარკვეულ შემთხვევებში ადეკვატური დახმარების გაწევა. ორთოპედი ქირურგის მომზადება მოითხოვს ცალკე რეზიდენტურის პროგრამას, რომლის საწყისი ეტაპი ეთმობა ზოგად ქირურგიას, თუმცა ზოგადი ქირურგიც უნდა ფლობდეს გარკვეულ ცოდნასა და უნარ-ჩვევებს, გარკვეულ საზღვრებში ორთოპედიული დახმარების აღმოსაჩენად.

 2. მოდულის ამოცანები: ორთოპედიული ქირურგიის შემადგენელ ნაწილებად ითვლება (ცხრა სუბ-სპეციალობა): მტევნის ქირურგია, მხრისა და იდაყვის ქირურგია, სახსრების სრული რეკონსტრუქცია (ართროპლასტიკა), ბავშვთა ორთოპედია, ტერფის და წვივის ქირურგია, ხერხემლის ქირურგია, ძვალ-სახსართა სისტემის ონკოლოგია, სპორტული მედიცინის ქირურგია და ორთოპედიული ტრავმების მართვა. მოდულის მიმდინარეობის დროს ყურადღება უნდა გამახვილდეს სწორედ ამ კომპონენტებზე, განსაკუთრებული აქცენტით ძვალ-სახსართა სისტემის ტრავმულ დაზიანებებზე, განსაკუთრებით კომბინირებული და შერწყმული ხასიათის ტრავმების დროს. მოდულის მიმდინარეობის დროს რეზიდენტს საშუალება უნდა მიეცეს შეისწავლოს ორთოპედიული ქირურგიის ძირითადი ასპექტები და პარალელურად აითვისოს საგნის თეორიული ნაწილი. დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ძვალ-სახსართა სისტემის დაზიანებათა დიაგნოსტიკას, მათ შორის რადიოლოგიური კვლევის მეთოდებს და ართროსკოპიას.

  3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №25-ის სახით:

ცხრილი №25

მოდული 4. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ძვალ-კუნთოვანი სისტემა:	ფემოროპოპლიტეური რეკონსტრუქცია, ოსტეოტომია, ოსტეოსინთეზი, სეკვესტრექტომია, ძვალშიგა ფიქსაცია, ძვლის პლასტიკა, ძვლის რეზექცია, ართროტომია, ართროპლასტიკა, ართროდეზი	რეზიდენტის პრაქტიკული აქტივობა და თეორიული მზადების შედეგები ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
	ბარძაყის სახსრის შეცვლა.

    მუხლი 7. მოდული 5, გინეკოლოგია, ხანგრძლივობა – 1 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ოპერაციული გინეკოლოგიის მოდული მიზნად ისახავს რეზიდენტმა შეისწავლოს ყველა ის ძირითადი პრინციპი და მიმართულება, რომელიც შესაძლებელია საჭირო გახდეს ზოგადი ქირურგის პრაქტიკული მოღვაწეობის დროს. განსაკუთრებული აქცენტი უნდა გაკეთდეს გადაუდებელ მდგომარეობებზე, რომლებიც საჭიროებს ოპერაციულ მკურნალობას და ასევე სრულ სადიფერენციაციო მდგომარეობებზე, რომლებიც შეიძლება ჩაითვალოს მომიჯნავე ქირურგიულ მდგომარეობებად.

2. მოდულის ამოცანები: ზოგადი ქირურგის მზადების გინეკოლოგიის მოდულის ამოცანაა ქალის რეპროდუქციული სისტემის ქირურგიული მდგომარეობების მართვის ძირითადი ასპექტების შესწავლა. ოპერაციულ გინეკოლოგიაში ყველაზე უფრო ხშირად წარმოებული ქირურგიული ინტერვენციების გაცნობა და მათი დიფერენციული დიაგნოსტიკა ჭეშმარიტ ქირურგიულ მდგომარეობებთან წარმოადგენს მეტად რთულ კლინიკურ შემთხვევებს, რასაც უდიდესი მნიშვნელობა უნდა მიენიჭოს ზოგადი ქირურგის მომზადების დროს. განსაკუთრებული ადგილი უნდა დაეთმოს ასევე გინეკოლოგიურ ტრავმებს და მათი მართვის ელემენტებს, განსაკუთრებით, თუ აღნიშნული ტრავმები არ მოითხოვს მონოპროფილურ მიდგომას. უხშირესად წარმოებული ქირურგიული ინტერვენციები გინეკოლოგიაში მოიცავს: ორსულობის ტერმინაციას, დილატაციასა და კიურეტაჟს, ჰისტერექტომიას, ოოფორექტომიას, მილის ლიგაციას, სადიაგნოზო ლაპაროტომიას, საშოს პლასტიკას და ვერტჰეიმის ოპერაციას. ამ ჩამონათვალის გაცნობა რეზიდენტისათვის აუცილებლობას წარმოადგენს, თუმცა პრაქტიკული თვალსაზრისით აუცილებელია მხოლოდ შიგნითა სასქესო ორგანოების ქირურგიის ტექნიკის ათვისება, რაც აუცილებელია ოპერაციის დროს თანმხვედრი პათოლოგიური პროცესების ლიკვიდაციისათვის.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №26-ის სახით:

ცხრილი №26

მოდული 5. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ოპერაციული გინეკოლოგია დგება მონაწილე დეპარტამენტის მიერ, ამტკიცებს პროგრამის დირექტორი	ცერვიქსულ დაზიანებათა სადიაგნოზო ტექნიკა – დილატაცია / კიურეტაჟი სალპინგექტომია – ოოფორექტომია საკვერცხის სოლისებური რეზექცია ტოტალური აბდომინური ჰისტერექტომია	რეზიდენტის პრაქტიკული აქტივობა და თეორიული მზადების შედეგები ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში.
	ქალის გარეთა სასქესო ორგანოების დაზიანებები

თავი IX

პროგრამის V ეტაპის (V წლის) აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების მეხუთე წლის მოდულების რაოდენობაა 3: ზოგადი ქირურგია VI, ტრანსპლანტოლოგია, ზოგადი ქირურგია VII.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების V წლის (PGY V) მიზანი: მეხუთე წლის რეზიდენტი (უფროსი რეზიდენტი) უკვე უნდა ავლენდეს ჩამოყალიბებული ექიმ-ქირურგის კვალიფიკაციასა და უნარ-ჩვევებს. მას უნდა შეეძლოს ოპერაციების წარმოება კუჭზე და კოლორექტულ სისტემაზე, ონკოლოგიური დაავადებების დროს. მეხუთე წელს ასევე საკმარისო დრო უნდა დაეთმოს გასტროენტერული ენდოსკოპიის პროცედურების ტექნიკის სრულყოფას. რეზიდენტი უნდა ფლობდეს ბავშვთა ქირურგიის პრობლემების მართვის საკითხებს, უნდა აითვისოს გინეკოლოგიური ქირურგია. პროგრამის ხელმძღვანელი უშუალოდ უნდა მეთვალყურეობდეს მეხუთე წლის რეზიდენტის საქმიანობას. სწორედ მის მიერ ხდება უფროსი რეზიდენტის სტატუსის მინიჭება, რომელიც უნდა მოხდეს მეხუთე წლის პირველ ნახევარში. უფროსი რეზიდენტი ასევე მონაწილეობს ზოგადქირურგიული კლინიკის ადმინისტრირების საკითხებში, დეპარტამენტის ხელმძღვანელის მითითებებით, რა დროსაც იგი ახდენს პროფესიული განვითარების სრულყოფას. უფროსი რეზიდენტი მუშაობს მის უმცროს კოლეგებთან, ასევე დიპლომამდელი განათლების ეტაპის მედიკოს სტუდენტებთან. მეხუთე წელს მზადების ნახევარზე მეტი პერიოდი უნდა დაეთმოს როტაციას ზოგად ქირურგიულ კლინიკაში. V წლის მოდულებიდან რეზიდენტი პირველი 5 თვის განმავლობაში გადის ზოგად ქირურგიას, შემდგომი 2 თვის განმავლობაში მუშაობს ტრანსპლანტოლოგიაში, ხოლო წელს ასრულებს კვლავ ზოგადი ქირურგიის 4-თვიანი მოდულით.

    მუხლი 3. მოდული 1, ზოგადი ქირურგია VI, ხანგრძლივობა – 5 თვე.

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტი მოამზადოს დიპლომისშემდგომი მზადების ფინალური ეტაპისათვის, რომლის შემდეგაც მას უნდა შეეძლოს სალიცენზიო გამოცდის ჩაბარება და დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობის წარმართვა შესაბამისი სპეციალობით. მოდულის ხანგრძლივობა შეესაბამება შესასწავლი საკითხების სირთულესა და მრავალგვარობას.

2. მოდულის ამოცანები: დასახული მიზნის მისაღწევად რეზიდენტი უნდა დაეუფლოს რთული ოპერაციების ტექნიკას სანაღვლე გზებსა და ღვიძლზე. გარდა ამისა მის კომპეტენციაში შედის საყლაპავის ქირურგიის პრაქტიკული საკითხების შესწავლა. მოდულის მიმდინარეობისას რეზიდენტი ასევე უნდა დაეუფლოს ღვიძლის ქირურგიას. ამ პერიოდში, პრაქტიკული უნარ-ჩვევებისა და ოპერაციული ტექნიკის დახვეწის მიზნით, რეზიდენტი უნდა მუშაობდეს თსსუ-ის პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ცენტრის ბაზაზე, ატარებდეს ოპერაციებს ცხოველებზე და საჭიროების შემთხვევაში მუშაობდეს გვამურ მასალაზე. განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს სანაღვლე სისტემისა და გზების ოპერაციების ათვისების დროს ყურადღება მიექცეს ოპერაციის ჩატარების მიზანს, რეზიდენტმა უნდა აითვისოს ინკოლოგიური რადიკალიზმის პრინციპები. პროგრამის დირექტორის მიერ, რეზიდენტს მოდულის მიმდინარეობის დროს შესაძლებელია მიენიჭოს უფროსი რეზიდენტის სტატუსი, რაც რეზიდენტის მოვალეობებს აორმაგებს, განსაკუთრებით მის უმცროს კოლეგებთან დამოკიდებულებაში.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №27-ის სახით:

ცხრილი №27

მოდული 1. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
	მარცხენმახრივი ჰეპატოლებექტომია, მარჯვენამხრივი ჰეპატოლობექტომია, ღვიძლის რეზექცია, ღვიძლის სიმსივნის ადგილობრივი ამოკვეთა	მოდულის მიმდინარეობის დროს, ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს.
	Zenker-ის დივერტიკულექტომია, საყლაპავი მილის რეზექცია და პლასტიკა
	ქოლეცისტექტომია ქოლედოქოპლასტიკით, ქოლედოქოიეიუნოსტომია, ქოლედოქოსტომია, ღვიძლის სადინრის ბიფურკაციის კიბოს (KLATSKIN) დროს რეკონსტრუქციული ოპერაცია

    მუხლი 4. მოდული 2, ტრანსპლანტოლოგია, ხანგრძლივობა – 2 თვე.

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტს გააცნოს ორგანოთა გადანერგვის ძირითადი პრინციპები, ქირურგიული ტექნიკა, იმუნოლოგიური ასპექტები და გამოსავალი. რეზიდენტის მოვალეობას არ შეადგენს ორგანოთა გადანერგვის ოპერაციების წარმოება და გადანერგილი ორგანოს მქონე ავადმყოფის პოსტოპერაციული მართვა. მოდული მიზნად ისახავს ტრანსპლანტოლოგიის საბაზისო პრობლემების თეორიულ ათვისებას და ორიენტაციის უნარის ჩამოყალიბებას.

2. მოდულის ამოცანები: ქვეყანაში არსებული რესურსების და საჭიროებებიდან გამომდინარე, ძირითადი აქცენტი უმდა გამახვილდეს თირკმლის გადანერგვის საკითხებზე. ტრანსპლანტოლოგიის შესავალი კურსის გაცნობის შემდეგ, რეზიდენტმა უნდა შეისწავლოს რენული ტრანსპლანტაციის ძირითადი ასპექტები. დონორის შერჩევის პრინციპები, ოპერაციული ტექნიკა და იმუნური კონფლიქტის მართვა. თანამედროვე მოთხოვნებიდან გამომდინარე მიზანშეწონილია ასევე ღვიძლის გადანერგვის საკითხების შესწავლაც. დიდი მნიშვნელობა აქვს ასევე რეზიდენტი გაეცნოს ტრანსპლანტოლოგიის ორგანიზაციული უზრუნველყოფის საკითხებს როგორც არსებულ პირობებში, ასევე ევროპული ქვეყნების გამოცდილების გათვალისწინებით.

3 შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №28-ის სახით:

ცხრილი №28

მოდული 2. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
2. მიმდინარე საკითხები	თირკმლის გადანერგვა	რეზიდენტის პრაქტიკული აქტივობა და თეორიული მზადების შედეგები ფიქსირდება სარეგისტრაციო ჟურნალში
	ღვიძლის გადანერგვის პრინციპები

    მუხლი 4. მოდული 3, ზოგადი ქირურგია, ხანგრძლივობა – 4 თვე.

1. მოდულის მიზანი: ზოგადი ქირურგიის VII მოდული წარმოადგენს რეზიდენტის დიპლომისშემდგომი მზადების დასკვნით ეტაპს, რომელიც 4 თვის განმავლობაში გრძელდება. პროგრამის საბოლოო ეტაპზე რეზიდენტი ეუფლება პანკრეასის ქირურგიას და იგი ვალდებულია კლინიკაში იმუშაოს სრული დატვირთვით.

2. მოდულის ამოცანები: მზადების აღნიშნულ ეტაპზე რეზიდენტი ეუფლება პანკრეასის ქირურგიის საკითხებს, იგი მაქსიმალურად აქტიურია როგორც ოპერატორი, ისე ასისტენტი. გარდა ძირითადი შესასწავლი საკითხისა, რეზიდენტი მონაწილეობას ღებულობს ზოგადქირურგიული კლინიკის საქმიანობის ყველა მიმართულებაში, განსაკუთრებით რთული ავადმყოფების მართვაში. იმავდროულად რეზიდენტი წამყვან როლს ასრულებს მისი უმცროსი კოლეგების მომზადების მეთოდურ უზრუნველყოფაში. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტი პრაქტიკულად მზად უნდა იყოს დაიწყოს დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობა სპეციალობით – ზოგადი ქირურგია.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №29-ის სახით:

ცხრილი №29

მოდული 3. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
3. მიმდინარე საკითხები	პანკრეასის კუდის რეზექცია, პანკრეატიკოიეიუნოსტომია (PUESTOW-GILLESBY-ის პროცედურა), ტოტალური პანკრეატექტომია, პანკრეატიკოდუოდენექტომია (Whipple-ის პროცედურა)	მოდულის მიმდინარეობის დროს ლოკალური ხელმძღვანელი და ზედამხედველი ექიმი აფასებენ რეზიდენტის პრაქტიკული მომზადების დონეს. ინტენსიური თერაპიის პალატაში ჩატარებული საქმიანობის შესახებ რეზიდენტი აკეთებს ჩანაწერებს სარეგისტრაციო ჟურნალში

თავი X

დამატებითი საკითხები

    მუხლი 1. სასწავლო გეგმა მოცემულია ცხრილი №30-ის სახით:

ცხრილი №30

სასწავლო გეგმა

პროფესიული მზადების I წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება		ხანგრძლივობა
1.1.	ზოგადი ქირურგია I		5 თვე
1.2.	ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი საფუძვლები		2 კვირა
1.3.	საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია		2 კვირა
1.4.	პლასტიკური ქირურგია		2 თვე
1.5.	კარდიო-ვასკულური ქირურგია I		3 თვე
პროფესიული მზადების II წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება		ხანგრძლივობა
2.1.	ტრავმა/ინტენს. თერაპია I		2 თვე
2.2.	მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები		2 კვირა
2.3.	ნეიროქირურგია		1 თვე
2.4.	ყბა-სახის ქირურგია		1 თვე
2.5.	ზოგადი ქირურგია II + მამოლოგია	1 თვე
2.6.	ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები	2 კვირა
2.7.	კარდიოქირურგია II	2 თვე
2.8.	სასამართლო მედიცინა	1 თვე
2.9.	ბავშვთა ქირურგია	2 თვე
პროფესიული მზადების III წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
3.1.	ტრავმა/დამწვრობა	3 თვე
3.2.	ენდოსკოპია	2 თვე
3.3.	რადიოლოგია	2 კვირა
3.4.	ზოგადი ქირურგია III + ონკოლოგია	4.5 თვე
3.5.	უროლოგია	1 თვე
პროფესიული მზადების IV წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
4.1.	ზოგადი ქირურგია IV + ენდოკრინული ქირურგია	5 თვე
4.2.	სისხლძარღვთა ქირურგია II	1 თვე
4.3.	ზოგადი ქირურგია V	3 თვე
4.4.	ორთოპედია	1 თვე
4.5.	გინეკოლოგია	1 თვე
პროფესიული მზადების V წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
5.1.	ზოგადი ქირურგია VI	5 თვე
5.2.	ტრანსპლანტოლოგია	2 თვე
5.3.	ზოგადი ქირურგია VII	4 თვე

 

    მუხლი 2. რეზიდენტის დღიური

(რეზიდენტის მიერ განხორციელებულ სამუშაოთა აღრიცხვის ჟურნალის ფორმატს ადგენს კონკრეტული სპეციალობის პროგრამის დირექტორი)

ნიმუში

დღიური

საჭიროა შეივსოს პროგრამის განხორციელების ყოველი წლის შემდეგ.

 

რეზიდენტის გვარი, სახელი ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– პროგრამის დაწყებისა და დამთავრების თარიღი: –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––                                                                                                  (დღე/თვე/წელი) –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– (დღე/თვე/წელი) დაწესებულების/დაწესებულებების დასახელება და მისამართი: 1 წელი: ...................................................................... 2 წელი: ......................................................................  3 წელი: ....................................................................... 4 წელი: ....................................................................... 5 წელი: .......................................................................

    მუხლი 3.

ინდივიდუალური გეგმა-გრაფიკი მოცემულია ცხრილი №31-ის სახით:

ცხრილი №31

ინდივიდუალური გეგმა -გრაფიკი

1. მოდულების დასახელება	„ზოგადი ქირურგიის” რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (I წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ა) ზოგადი ქირურგია I
ბ) ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი საფუძვლები
გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია
დ) პლასტიკური ქირურგია
ე) კარდიო-ვასკულური ქირურგია I

 

2. მოდულების დასახელება	„ზოგადი ქირურგიის “ რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (II წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ა) ტრავმა/ინტენს. თერაპია I
ბ) მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები
გ) ნეიროქირურგია
დ) ყბა-სახის ქირურგია
ე) ზოგადი ქირურგია II + მამოლოგია
ვ) ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები
ზ) კარდიოქირურგია II
თ) სასამართლო მედიცინა
ი) ბავშვთა ქირურგია

 

3. მოდულების დასახელება	„ზოგადი ქირურგიის“ რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (III წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ა) ტრავმა/დამწვრობა
ბ) ენდოსკოპია
გ) რადიოლოგია
დ) ზოგადი ქირურგია III + ონკოლოგია
ე) უროლოგია

 

4. მოდულების დასახელება	“ზოგადი ქირურგიის” რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (IV წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ა) ზოგადი ქირურგია IV + ენდოკრინული ქირურგია
ბ) სისხლძარღვთა ქირურგია II
გ) ზოგადი ქირურგია V
დ) ორთოპედია
ე) გინეკოლოგია

 

5. მოდულების დასახელება	„ზოგადი ქირურგიის “ რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა თვეების მიხედვით (V წლის პროგრამა)
	I თვე	II თვე	III თვე	IV თვე	V თვე	VI თვე	VII თვე	VIII თვე	IX თვე	X თვე	XI თვე
ა) ზოგადი ქირურგია VI
ბ) ტრანსპლანტოლოგია
გ) ზოგადი ქირურგია

    მუხლი 4. თეორიული მზადება (პროგრამული საკითხების დამუშავება; კონფერენციის, საზოგადოების სხდომის, სემინარის მოხსენების თემა;

ლიტერატურის მიმოხილვა; დამუშავებული რეფერატები) თეორიული მზადების მიმდინარეობა ფიქსირდება ქვემოთ მოყვანილი ცხრილი №32-ის სახით:

ცხრილი №32

თეორიული მზადება

№	თემის დასახელება	სად იყო წარდგენილი თემა	შესრულების თარიღი

 

ლოკალური ხელმძღვანელი: ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––-

მუხლი 5

პრაქტიკული მუშაობა ქვემოთ მოყვანილი ცხრილი №33-ის სახით:

ცხრილი №33

პრაქტიკული მუშაობა

№	დაწესებულების დასახელება პაციენტის გსმ	ისტორიის № თარიღი	პროცედურა, კურაცია, მანიპულაცია, ოპერაცია

 

მორიგეობა სტაციონარში

№	კლინიკა, განყოფილება, თარიღი	ავადმყოფის გსმ სამკურნალო მანიპულაცია

    მუხლი 6. აუცილებელი და რეკომენდებული ლიტერატურის ნუსხა

აუცილებელი ლიტერატურის ნუსხა:

ა) Applied Basic Science for Basic Surgical Training

Raftery A T

Paperback. 616 pages. Published Feb 00

Churchill Livingstone. ISBN 0443061440

 

ბ) Apley's Concise Orthopaedics and Trauma

Solomon L. Warwick D J. Nayagam S

Paperback. 416 pages. Published Mar 05

Arnold. ISBN 0340890841

 

გ) Synopsis of Systemic Pathology for Surgeons

Spence R A, Sloan J M, McCluggage W G

Paperback. 400 pages. Published Mar 01

Arnold. ISBN 0340763787

 

დ) The Surgeon's Guide to Antimicrobial Chemotherapy

Smith J M B, Payne J E, Berne T V

Paperback. 196 pages. Published Sep 99

Arnold. ISBN 0340741961

 

ე) Recent Advances in Surgery 26

Johnson C D, Taylor I

Paperback. 240 pages. Published Apr 03

Royal Society of Medicine Press Ltd. ISBN 1853155519

 

ვ) Integrated Basic Surgical Sciences

Toouli J. Russell R C G. Devitt P. Clark C I.

Hardcover. 1000 pages. Published Dec 99

Arnold. ISBN 0340700912

 

ზ) Principles of Surgical Management

Quick C. Thomas P

Hardcover. 656 pages. Published Dec 00

Oxford University Press. ISBN 0192622307

 

თ) Advanced Surgical Practice

Majid A A. Kingsnorth A N

Hardback. 876 pages. Published Oct 02

Greenwich Medical Media. ISBN 1841100188

 

ი) Bailey and Love's Short Practice of Surgery (23rd Edition)

Russell R C G, Williams N S, Bulstrode C J K

Hardback. 1376 pages. Published Feb 04

Arnold. ISBN 0340808195

 

კ) Surgical Emergencies

Monson J. Duthie G. O'Malley K.

Hardcover. 448 pages. Published Jan 99

Blackwell Science (UK) ISBN 0632050470

 

ლ) Zollinger's Atlas of Surgical Operations

by Jr., Robert M. Zollinger , Sr., Robert M. Zollinger

McGraw-Hill 8th ed. 2003 463 pages

ISBN-13 9780071363785

 

მ) Farquharson's Textbook of Operative General Surgery

Farquharson M. Moran B

Hardback. 624 pages. Published May 05

Arnold. ISBN 0340814985

 

ნ) Oxford Textbook of Surgery

Morris P J. Wood W C

Hardback. 2500 pages. Published Nov 00

Oxford University Press. ISBN 0192628844

 

ო) Apley's System of Orthopaedics and Fractures

Solomon L. Nayajan D. Warwick D

Hardcover. 752 pages. Published Feb 01

Arnold. ISBN 0340763728

 

პ) Sabiston's Textbook of Surgery

Townsend C M. Harris J W

Hardcover. 2,388 pages. Published Jun 04

W B Saunders. ISBN 0721604099

 

ჟ) General Surgical Operations

Kirk R M.

Hardcover. 733 pages. Published Apr 06

Elsevier. ISBN 0443101213

 

რ) Anatomy of General Surgical Operations

Jamieson G C

Hardcover. 240 pages. Published Apr 06

Churchill Livingstone. ISBN 0443100071

 

ს) Hamilton Bailey's Emergency Surgery

Ellis B W. Patterson-Brown S

Hardcover. 816 pages. Published Aug 00

Arnold. ISBN 0340763809

 

ტ) Emergency Vascular Practice

Chant A D B. Barros D'Sa A A B

Hardcover. 288 pages. Published Dec 96

Arnold. ISBN 034056170X

 

უ) Emergency Abdominal Surgery

Jones P F. Krukowski Z. Youngson G G.

Paperback. 546 pages. Published May 98

Hodder & Stoughton. ISBN 0412819503

 

ფ) Trauma: A Companion to Bailey & Love's Short Practice of Surgery

Skinner D V. Whimster F

Hardcover. 512 pages. Published Nov 98

Arnold. ISBN 0340741015

 

ქ) The Evidence for Vascular Surgery

Earnshaw J J. Muire J A

Hardcover. Published Nov 99

TFM Publishing Ltd. ISBN 0953005259

 

ღ) CURRENT SURGICAL DIAGNOSIS & TREATMENT

Doherty, Gerard M.

12/e 1468pp

Publication Date: JAN 2006

MC GRAW HILL isbn 0.07.142315.

 

2. რეკომენდებული ლიტერატურის ნუსხა:

ა) How to Read a Paper

Greenhalgh T. Weatherall D.

Paperback. 184 pages. Published Apr 97

BMJ Books. ISBN 0727911392

 

ბ) Essential Evidence-based Medicine

Mayer D

Paperback. 392 pages. Published Jun 04

Cambridge University Press. ISBN 0521832616

 

გ) The Pocket Guide to Critical Appraisal

Crombie I K

Paperback. 80 pages. Published Sep 96

BMJ Books. ISBN 072791099X

 

დ) Medical Statistics: A Guide to Data Analysis and Critical Appraisal

Peat J. Barton B

Paperback. 200 pages. Published Jul 05

BMJ Books. ISBN 0727918125

 

ე) Randomised Controlled Trials

Jadad A R

Paperback. 138 pages. Published Sept 98

BMJ Books. ISBN 0727912089

 

ვ) Evidence-Based Medicine

Sackett D L. Straus S. Richardson W S. Rosenberg W. Haynes B

Paperback. 260 pages. Published Nov 99

Churchill Livingstone. ISBN 0443062404

 

ზ) Oxford Handbook of Clinical Surgery

McLatchie G R. Leaper D

950 pages. Published Dec 01

Oxford University Press. ISBN 0192626388

 

თ) Case Presentations for the MRCS and AFRCS. Volume 1

Hornick P. Lumley J S P. Grace P A.

Paperback. 192 pages. Published Apr 97

Butterworth-Heinemann. ISBN 0750632577

 

იi) Case Presentations for the MRCS and AFRCS. Volume 2

Hornick P. Lumley J S P. Grace P A.

Paperback. 176 pages. Published Apr 97

Butterworth-Heinemann. ISBN 0750632585

 

კ) Case Presentations for the MRCS and AFRCS. Volume 3

Hornick P. Lumley J S P. Grace P A.

Paperback. 176 pages. Published Jun 97

Butterworth-Heinemann. ISBN 0750632593

 

ლ) Operative Surgery and Surgical Topics for MRCS and FRCS

Mokbel K M.

Paperback. 128 pages. Published Apr 99

Petroc Press. ISBN 1900603624

 

მ) Clinical Surgery

Cuschieri A. Grace P A. Darzi A. Borley N. Rowley D I.

Paperback. 832 pages. Published Aug 03

Blackwell Science. ISBN 0632063947

 

ნ) Hamilton Bailey's Demonstration of Physical Signs in Clinical Surgery

Lumley J S P.

Paperback. 512 pages. Published Nov 97

Butterworth-Heinemann. ISBN 0750616210 

 

ო) Clinical Surgery

Henry M H. Thompson J N

Paperback. 824 pages. Published Dec 04

Elsevier Saunders ISBN 0702027197

 

პ) Essential Surgery

Burkitt G. Quick C R G

Paperback. 720 pages. Published Oct 01

Churchill Livingstone. ISBN 0443063753

 

ჟ) Principles and Practice of Surgery

Garden O J. Bradbury A W. Forsythe J L R

Paperback. 656 pages. Published Mar 02

Churchill Livingstone. ISBN 0443064938

 

რ) Browse's Introduction to the Symptoms and Signs of Surgical Disease

Browse N. Black J. Burnand K G. Thomas W E G

Paperback. 456 pages. Published Jun 05

Arnold. ISBN 034081571X

 

ს) Lecture Notes on General Surgery

Ellis H. Calne R. Watson C.

Paperback. 416 pages. Published May 98

Blackwell Science. ISBN 0865427682

 

ტ) Colour Guide: Surgical Signs

Campbell B. Cooper M 

Paperback. 152 pages. Published Dec 99

Churchill-Livingstone. ISBN 0443061459

 

უ) Surgery at a Glance

Grace P A. Borley N R

Paperback. 176 pages. Published Feb 02

Blackwell Science. ISBN 0632059885

 

ფ) Surgical finals: passing the clinical

Kuperberg G. Lumley J

Paperback. 200 pages. Published Nov 95

PasTest. ISBN 090689638X

 

ქ) Anatomy tutor for surgeons in training

Johnson R

Paperback. 176 pages. Published Oct 02 

Greenwich Medical Media Ltd. ISBN 1841101362

 

ღ) Short cases for the MRCS Clinical Examination

Parchment Smith C.

Paperback. 480 pages. Published Oct 02

Pastest. ISBN 1901198448

 

ყ) Vivas and communication skills in surgery

McCarthy K. Hacking M. Al Mufti R. Hewitt J

Paperback. 400 pages. Published Jan 04

Churchill Livingston. ISBN 0443073422

 

შ) Clinical Cases and OSCEs in Surgery

Ramachandran M, Poole A.

Paperback. 368 pages. Published Dec 02 

Churchill Livingston. ISBN 044307044X

 

ჩ) Pathology for Surgeons in Training

Gardner D. Tweedle D

Paperback. 416 pages. Published May 96

Arnold. ISBN 0340603747

 

ც) Concise System of Orthopaedics and Fractures

Apley A G. Solomon L

Paperback. 336 pages. Published Aug 94

Butterworth-Heinemann. ISBN 0750617675

 

ძ) Last's Anatomy

Sinnatamby C S.

Paperback. 552 pages. Published Jun 99

Churchill Livingstone. ISBN 0443056110

 

წ) Essential General Surgical Operations for the MRCS/AFRCS

Kirk R M. Winslet M C

Paperback. 256 pages. Published May 01

Churchill Livingstone. ISBN 0443063982

 

ჭ) Basic Surgical Operation

Foster M E. Morris-Stiff G

Paperback. 140 pages. Published Jul 00

Churchill Livingstone. ISBN 044306359

 

ხ) Essential Surgical Practice: Higher Surgical Training

Cuschieri A. Steele R J. Moosa A R

Hardcover. 1408 pages. Published May 02

Arnold. 0340806389

 

ჯ) The New Aird's Companion in Surgical Studies

Burnand K G. Young A E. Lucas J D. Rowlands B. Scholefield J

Hardcover. 1200 pages. Published Jun 05

Elsevier Churchill Livingstone. ISBN 0443072116

 

ჰ) Principles of Surgical Practice

Kingsnorth A. Majeed A A

Hardcover. 460 pages. Published Jul 01

Greenwich Medical Media. ISBN 18411000196

 

ჰ.1) Examination Schemes in General Surgery and Orthopaedics

Servant C J. Purkiss C F.

Paperback. 144 pages. Published Dec 97

Greenwich Medical Media. ISBN 1900151383

 

ჰ.2) Surgery: Facts and Figures

Green J. Wajed S

Paperback. 208 pages. Published May 98

Greenwich Medical Media. ISBN 1900151340

 

ჰ.3) Essential Postgraduate Surgery

Fligelstone L. Davies A

Paperback. 416 pages. Published Aug 00 

Churchill Livingston. ISBN 0443060258

 

ჰ.4) Applied surgical physiology vivas

Kanani M. Elliott M

Paperback. 184 pages. Published Jan 03

Greenwich Medical Media Ltd. ISBN 1841101478

 

ჰ.5) Surgical critical care vivas

Kanani M

Paperback. 244 pages. Published Feb 03

Greenwich Medical Media Ltd. ISBN 1841101311

 

ჰ.6) Viva and communication skills in surgery

McCarthy K. Hacking M. Al Mufti R. Hewitt J

Paperback. 400 pages. Published Jan 04

Elsevier Churchill Livingstone. ISBN 0443073422

 

ჰ.7) Surgical Critical Care

Ashford R. Evans N

Paperback. 256 pages. Published June 01

Greenwich Medical Media. ISBN 1841100668

 

ჰ.8) Care of the Critically Ill Surgical Patient

Anderson I

Paperback. 224 pages. Published Aug 03

Arnold. ISBN 0340810483

 

ჰ.9) The Scientific and Clinical Basis of Surgical Practice

Eremin O

Hardcover. 784 pages. Published Jun 01

Oxford University Press. ISBN 0192627031

 

ჰ.10) Clinical Surgery in General

Kirk R M. Ribbans W J

Paperback. 512 pages. Published Oct 04

Elsevier Churchill Livingstone. ISBN 0443072620

 

ჰ.11) Oxford Handbook of Clinical Surgery

McLatchie G. Leaper D

Paperback. 950 pages. Published Dec 01

Oxford University Press. ISBN 0192626388

 

ჰ.12) Churchill's House Surgeon's Survival Guide

Gompertz R H. Rhodes M. Poston G J.

Paperback. 352 pages. Published Apr 00

Churchill Livingstone. ISBN 0443062234

მუხლი 7. დეფინიციები:

1. PGY (Post-graduate year) – დიპლომისშემდგომი განათლების წელი, რომელიც მიუთითებს რეზიდენტის პროგრესზე რეზიდენტურის პროგრამის გავლის დროს. აღნიშნული ტერმინი გამოიყენება დიპლომისშემდგომი სწავლების პროგრამათა უმრავლესობაში კონკრეტიზაციის შეტანის მიზნით, რათა ნათელი გახდეს რეზიდენტის უფლებების, მოვალეობებისა და პასუხისმგებლობების საზღვრები; ასევე განისაზღვროს ამ უკანასკნელთა ხელფასი.

2. PBC (Primary biliary cirrhosis) – პირველადი ბილიარული ციროზი.

3. PSC (Primary sclerosing cholangitis) – პირველადი მასკლეროზებელი ქოლანგიტი.

4. HCC (Hepatocellular carcinoma) – ჰეპატოცელულური კარცინომა. ასევე აღნიშნავენ ჰეპატომასაც. წარმოადგენს ღვიძლის პირველად ავთვისებიან სიმსივნეს.

5. GERD (Gastroesophageal Reflux Disease) – გასტროეზოფაგული რეფლუქსური დაავადება.

6. PUD (Peptic ulcer disease) – პეპტიკური წყლულოვანი დაავადება.

7. ERCP (Endoscopic retrograde cholangiopancreatography) – ენდოსკოპური, რეტროგრადული ქოლანგიოპანკრეატოგრაფია.

8. In Situ – ლათინური ფრაზა, რომელიც აღნიშნავს – „ადგილობრივად, ადგილზე”. გამოიყენება განსხვავებულ კონტექსტებში. ბიოლოგიასა და მედიცინაში ტერმინი გამოიყენება იმ ფენომენის აღსაწერად, რომელიც მხოლოდ რომელიმე გარკვეულ ადგილზე ვითარდება.

9. PEG (Percutaneous endoscopic gastrostomy) – პერკუტანული ენდოსკოპური გასტროსტომია.

10. SIRS (Systemic inflammatory response syndrome) – სისტემური ანთებითი პასუხის (რეაქციის) სინდრომი.

11. OSCE (Objective Structured Clinical Examination) – წარმოადგენს გამოცდის თანამედროვე ტიპს, რომელიც უხშირესად გამოიყენება მედიცინაში ისეთი პრაქტიკული უნარ-ჩვევების შესაფასებლად, როგორიცაა: კომუნიკაციური ქცევა, კლინიკური გამოკვლევები, სამედიცინო პროცედურები და მანიპულაციები, წამლის გამოწერა, კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია და სხვ. როგორც წესი, გამოცდა გრძელდება 5-10 წუთის განმავლობაში, რომლის დროსაც შესაფასებელი პირი პირისპირ ესაუბრება ნამდვილ ან სიმულირებულ პაციენტს (მსახიობი), იყენებს გასინჯვისა და გამოკვლევის სხვადასხვა მეთოდებს და კომპლექსურ პროცედურებს ლოგიკური დასკვნის გამოსატანად პაციენტის ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით.

12. Log book – წარმოადგენს ჩანაწერებისათვის განკუთვნილ დღიურს, რომლის წარმოებაც ქირურგიული მზადების პროცესის ინტეგრალური კომპონენტია, ვინაიდან იგი წარმოადგენს ფაქტობრივად ერთადერთ ფაქტობრივ წყაროს, რომელიც საშუალებას იძლევა პოსტფაქტუმ კომპლექსურად შეფასდეს რეზიდენტის კომპეტენცია და შესაძლებლობები ზედამხედველის გარეშე მუშაობის პირობებში. პროგრამის დასრულების შემდეგ, აღნიშნული სარეგისტრაციო წიგნის (დღიურის) შესწავლა საფუძველი ხდება რეზიდენტის სერტიფიცირებისა მისი ყოველდღიურად ჩატარებული საქმიანობების საფუძველზე. თითოეული რეზიდენტი ვალდებულია აწარმოოს სარეგისტრაციო წიგნი და შეიტანოს მასში სრული ინფორმაცია, რომელიც შემდგომში გამოყენებადი უნდა იყოს როგორც რეზიდენტის, ასევე პროგრამის დირექტორის და სხვა პირების მიერ.

13. MCQ (Multiple choice questions) – კითხვები ან საკითხები, რომელიც გამიზნულია შეფასებისათვის და რომელიც უნდა დაესვათ რესპონდენტებს. გამოსაკითხ პირებს მოეთხოვებათ შეარჩიონ ერთი ან რამდენიმე სწორი პასუხი სავარაუდო ჩამონათვალიდან. ანუ, სისტემის პრინციპი მდგომარეობს თავიდანვე იმის დაშვებაში, რომ სწორი პასუხების რაოდენობა შესაძლებელია იყოს ერთზე მეტი.

14. Journal Club – წარმოადგენს იმ პირთა ჯგუფურ შეხვედრას, რომლებიც იკრიბებიან რეგულარულად, რათა მოახდინონ სამეცნიერო პერიოდულ გამოცემებში გამოქვეყნებული სტატიებისა და შრომების, ასევე სხვა სახის სამეცნიერო ლიტერატურის კრიტიკული განხილვა. შეხვედრები, როგორც წესი იმართება რომელიმე განსაზღვრული საკითხის ან გამოყენებითი მეცნიერების რომელიმე პრობლემის ირგვლივ. ტიპურ შემთხვევებში, თითოეულ მონაწილეს შეუძლია გამოხატოს საკუთარი მოსაზრება კონკრეტული საკითხის შესახებ: მაგალითად, საკითხის მიზანშეწონილობის, კვლევის დიზაინის სტატისტიკური მონაცემების, შედეგებისა ან სხვა რომელიმე საკითხთან დაკავშირებით. აღნიშნული სტილით განხილვა წარმოადგენს მცდელობას, მოხდეს გამოქვეყნებული ინფორმაციის შედეგების ერთობლივი სინთეზი, მიუხედავად იმისა, არსებობს თუ არა ამ შედეგების შესახებ სხვა რომელიმე განსხვავებული ან საპირისპირო მონაცემები. შეხვედრის დროს განიხილება ასევე ამ შედეგების პრაქტიკული გამოყენების შესაძლებლობა და საკითხები, თუ რამდენად შეუძლია ამ შედეგებს მოახდინოს ახალი მიმართულებებით კვლევების დაწყების სტიმულირება. შეხვედრების ამგვარი ფორმატი ხშირად გამოიყენება საგანმანათლებლო პროცესში სტუდენტებისა და რეზიდენტებისათვის. ახალგაზრდა ექიმებს საშუალება ეძლევათ უფრო მეტად იყვნენ გათვითცნობიერებულნი თანამედროვე, უკანასკნელი კვლევების შედეგებთან და ლიტერატურულ წყაროებთან. გარდა ამისა, შეხვედრები ამაღლებს მასში მონაწილე პირთა უნარ-ჩვევებს დებატებში შეხვლის, განხილვის და აკადემიური აზროვნების ჩამოსაყალიბებლად. შეხვედრებში მონაწილე პირებს, დადგენილი წესით შესაძლებელია მიენიჭოთ კრედიტები ან ისინი შეფასდნენ არსებული სისტემის მიხედვით, რაც გათვალისწინებული უნდა იყოს საბოლოო შედეგის და სასწავლო კურსის ათვისების შეფასებაშიც.

15. Grand Round – წარმოადგენს სამედიცინო განათლების ე.წ. „რიტუალს”, რომელიც შედგება სამედიცინო პრობლემის წარდგენისაგან და კონკრეტული პაციენტის შემთხვევაში მკურნალობის ტაქტიკის წარმოდგენისაგან. შემთხვევა წარედგინება აუდიტორიას, რომელიც შედგება ექიმებისაგან, რეზიდენტებისაგან და მედიკოსი სტუდენტებისაგან. როგორც წესი, პაციენტი, რომელსაც ეხება შემთხვევა, ასევე წარმოდგენილი უნდა იყოს ფრაგმენტულად ან სრულად. პაციენტმა შესაძლებელია ასევე უპასუხოს დამატებითად გაჩენილ შეკითხვებზე. აღნიშნული ტიპის ღონისძიების სასწავლო პროცესში ჩართვის ტრადიციას საფუძველი ჩაეყარა ამერიკის შეერთებულ შტატებში უილიამ ოსლერის მიერ (Johns Hopkins University)

16. Tumor Board – ენლოეს სამედიცინო ცენტრში ექიმებმა დაიწყეს სისტემატური შეკრება, რათა ეთანამშრომლათ და გაეცვალათ ინფორმაცია პაციენტების შესახებ და გადაეწყვიტათ სიმსივნური დაავადებების მკურნალობის საუკეთესო სქემები თითოეულ კონკრეტულ შემთხვევაში. აღნიშნული ტრადიციიდან საფუძველი დაედო ამ ტიპის შეხვედრებს. შეხვედრებში მონაწილეობენ სხვადასხვა პროფილეს ექიმები: ქირურგები, რადიოლოგები, პათომორფოლოგები, ონკოლოგები, სხვა პროფილის ექიმები და ასევე დამხმარე სამედიცინო პერსონალი. TB-იხილავს მკურნალობის დაგეგმვის საკითხებს და მიდგომებს, რის გამოც ისმენს სხვადასხვა დარგის ექიმების მოსაზრებებს, რომლებიც აღიარებულნი არიან ექსპერტებად თავის სპეციალობაში (დისციპლინაში) განიხილება მკურნალობის ყველა შესაძლო ვარიანტი და საშუალება, მათი გამოყენების მიზანშეწონილობა და მოსალოდნელი შედეგები. შედეგად მიიღება მულტიდისციპლინური მიდგომით შექმნილი რეკომენდაციები. ახალგაზრდა რეზიდენტთა მონაწილეობას ამგვარ შეხვედრაში უდიდესი დატვირთვა გააჩნია, რაც ამაღლებს სწავლებისა და მომზადების ხარისხს დ ხელს უწყობს კლინიკური აზროვნების ჩამოყალიბებას.

17. UEMS / EUMS (Union Européenne des Médecins Spécialistes / European Union of Medical Specialists) – ექიმ სპეციალისტთა ევროპული კავშირი.

18. EBGS (European Board of General Surgeons) – ზოგად ქირურგთა ევროპული საბჭო. წარმოადგენს UEMS-ის სექციას და სამუშაო ქვედანაყოფს შესაბამის დარგში; განსაზღვრავს ზოგადი ქირურგიის, როგორც სპეციალობის პოლიტიკას ევროპის რეგიონში.

  Hofmeister – ჰოფმეისტერი

  Polya – პოლია

  Roux-en-Y – რუ

  BILLROTH II – ბილროთის I მეთოდი

  BILLROTH I – ბილროთის II მეთოდი

  Meckel – მეკელი

  Klatskin – კლაცკინი

  (Shouldice) –შულდაისი

  (Mc Vay) – მაკ ვეი

  (Lichtenstein) – ლიხტენშტეინი

  (Rutkow & Robbins) – რუტკოვი და რობინსი

  (Whipple) – ვიპლი

  Wilms -ვილმსის სიმსივნე

  (Warren) სპლენორენული შუნტირება უორენის მიხედვით

  Zenker – ცენკერი

  Puestow-Gillesby -პუესტოვ ჟილესბის პროცედურა

  Hasson –ჰასენის ღია ლაპაროსკოპული ტექნიკა

  (Baker) – წინა რექტოსიგმოიდური რეზექცია ბეიკერის მიხედვით

დანართი №3

რეზიდენტურის (დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების) პროგრამა

„მეანობა-გინეკოლოგია“

 (საექიმო სპეციალობა)

თავი I

პროგრამის მიზანი და ამოცანები

    მუხლი 1. ზოგადი დებულებები

1. სახელმწიფო სარეზიდენტო პროგრამა „მენობა-გინეკოლოგიაში” ეფუძნება ჩვენს ქვეყანაში არსებულ დიპლომისშემდგომი განათლების მრავალწლიან გამოცდილებას, აშშ-ს სხვადასხვა სამედიცინო უნივერსიტეტების და ევროპის ზოგიერთი ქვეყნის სასწავლო დაწესებულებებში მომქმედ პროგრამებს. პროგრამის შედგენისას გათვალისწინებულია განვითარებული ქვეყნების რეკომენდაციები საქართველოს ჯანდაცვის სისტემის მსოფლიო სტანდარტებზე გადასვლისათვის.

2. რეზიდენტურაში სწავლება წარიმართება –,,საექიმო საქმიანობის შესახებ' და,,ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ'- საქართველოს კანონების შესაბამისად.

3. სარეზიდენტო პროგრამა “მენობა-გინეკოლოგიაში” მოწოდებულია უმაღლესი სამედიცინო განათლების მქონე პირებისათვის კვალიფიციურ ექიმ-სპეციალისტად ჩამოყალიბებისათვის. რეზიდენტურაში სწავლების პროცესი მოიცავს 19 მოდულს, რომელთაგან 17 სავალდებულოა, ხოლო 2 არჩევითი. საერთო სანგრძლივობა 55 თვე.

4. სარეზიდენტო პროგრამის განხორციელება მიმდინარეობს სამედიცინო დაწესებულებაში, რომელთაც მიღებული აქვთ აკრედიტაცია კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

5. სარეზიდენტო პროგრამას კურირებს პროგრამ-დირექტორი, ხოლო მოდულების შესრულებას უზრუნველყოფს პროგრამის ლოკალური ხელმძღვანელი, ანუ მოდულის განხორციელებაზე პასუხისმგებელი პირი.

6. მეანობა-გინეკოლოგიაში სარეზიდენტო სახელმწიფო პროგრამის თავისებურებას წარმოადგენს მასში მონაწილე პირთა მაღალი აკადემიური დონე და პრაქტიკული გამოცდილება, ასევე სასწავლო ბაზების ადეკვატური მატერიალურ-ტექნიკური რესურსები.

    მუხლი 2. მიზნები და ამოცანები

1. საგანმანათლებლო პროგრამა „ მენობა-გინეკოლოგიაში” უზრუნველყოფს რეზიდენტისთვის ცოდნის და უნარ-ჩვევების შეძენას, რომლებიც აუცილებელია პრაქტიკოსი მეან-გინეკოლოგისათვის, მათ უნდა შეიძინონ მზარდი პასუხისმგებლობის გრძნობა, აგრეთვე პაციენტისათვის შესაფერისი ზედამხედველობის აღმოჩენის უნარ-ჩვევები, ფორმალური ინსტრუქტაჟის ჩატარების უნარი, კრიტიკული შეფასების ჩვევა და კონსულტირების უნარის გამომუშავება.

2. ექიმ-სპეციალისტის, მეან-გინეკოლოგის ჩამოყალიბებისათვის, სარეზიდენტო პროგრამის გავლისას რეზიდენტმა უნდა გამოიმუშაოს კომპეტენცია 6 ქვემოთ ჩამოთვლილ სფეროში:

ა) პაციენტის ეფექტური და თანაგრძნობით აღსავსე მკურნალობა, ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული პრობლემების გადაწყვეტისა და ჯანმრთელობის გაუმჯობესების მიზნით;

ბ) არსებული და განვითარებადი ბიოსამედიცინო, კლინიკური და კოგნიტიური (მაგ, ეპიდემიოლოგიური და სოციო-ქცევითი) მეცნიერებების შესახებ სამედიცინო ცოდნა და ამ ცოდნის დანერგვა პაციენზე ზრუნვაში;

გ) პრაქტიკაზე დაფუძნებული სწავლება და სრულყოფა, რომელიც მოიცავს პაციენტის მკურნალობის საკუთარი გამოცდილების კრიტიკულ შეფასებას, სამეცნიერო მტკიცებულებების გათავისებას და ასიმილაციას, ასევე პაციენტის მკურნალობის გაუმჯობესებას;

დ) ინტერპერსონალური და კომუნიკაციური უნარ-ჩვევების გამომუშავება, რის შედეგადაც ხდება ინფორმაციის ეფექტური გაცვლა და ურთიერთობა პაციენტებთან, მათი ოჯახის წევრებთან და ჯანმრთელობის დაცვის სხვა მუშაკებთან.

ე) პროფესიონალიზმი, რომელიც გამოვლინდება პროფესიონალური პასუხისმგებლობის გადაცემით, ეთიკური პრინციპების დაცვით.

ვ) სისტემატიზაციაზე დაფუძნებული პრაქტიკა, რომელიც გამოვლინდება ცოდნით და პასუხისმგებლობით.

3. ცხრილ №1-ში ჩამოთვლილია სამეანო-გინეკოლოგიური მეთვალყურეობის ფარგლებში განხორციელებული პროცედურები და დაჯამებულია პროფესიონალიზმის დონე, რომელსაც უნდა მიაღწიოს კურსდამთავრებულმა რეზიდენტმა (რეზიდენტს კარგი წარმოდგენა უნდა ჰქონდეს აღნიშნულ პროცედურებზე (მ.შ. ჩვენებებს, უკუჩვენებებსა და ძირითად პრინციპებზე) ან უნდა შეეძლოს მათი დამოუკიდებელად შესრულება. ეს განსხვავებები ეფუძნება წინაპირობას, რომ პროცედურათა წარმოების უნარი მათ კარგ ცოდნასაც გულისხმობს)

 ცხრილი №1

სამეანო გინეკოლოგიური მეთვალყურეობის ფარგლებში განხორციელებული პროცედურები და დაჯამებულია პროფესიონალიზმის დონე

 

1. მეანობა პ რ ო ც ე დ უ რ ა	ნათელი წარმოდგენა	წარმოების უნარი
ა) ანტენატალური
ა.ა) ამნიოცენტეზი
ა.ბ) გენეტიკური დიაგნოსტიკა	X
ა.გ) სიმწიფის შეფასება		X
ა.დ) ცერვიკალური სერკლიაჟი		X
ა.ე) ტრანსაბდომინალური	X
ა.ვ) ტრანსვაგინალური		X
ა.ზ) ქორიონული ბიოფსია	X
ა.თ) კორდოცენტეზი	X
ა.ი) ნაყოფის ანტენატალური სკრინინგი		X
ა.კ) ბიოფიზიკური პროფილი		X
ა.ლ) ნონ-სტრეს-ტესტი		X
ა.მ) კონტრაქციული სტრეს-ტესტი		X
ა.ნ) ვიბროაკუსტიკური სტიმულაცია		X
ა.ო) საშვილოსნოსშიდა ტრანსფუზია	X
ა.პ) ულტრაბგერული გამოკვლევები		X
ა.ჟ) აბდომინალური ულტრასონოგრაფია, სკრინინგული გამოკვლევა		X
ა.რ) აბდომინალური ულტრასონოგრაფია, მიზნობრივი გამოკვლევა		X
ა.ს) ფერადი დოპლერული ულტრასონოგრაფია	X
ა.ტ) სამგანზომილებიანი ულტრასონოგრაფია	X
ა.უ) დოპლერული ველოსიმეტრია	X
ა.ფ) ენდოვაგინალური ულტრასონოგრაფია		X
ა.ქ) მაღალკონტრასტული დოპლერული ულტრასონოგრაფია	X
ა.ღ) გარეგანი მობრუნება		X
ბ) ინტრანატალური
ბ.ა) ამნიოინფუზია		X
ბ.ბ) ამნიოტომია		X
ბ.გ) ანესთეზია/ანალგეზიის პროცედურები
ბ.გ.ა) ანალგეზიური/სედაციური საშუალებების პარენტერალური შეყვანა		X
ბ.გ.ბ) ნარკოტიკების ანტაგონისტების შეყვანა		X
ბ.დ) ძირითადი სარეანიმაციო ღონისძიებები
ბ.დ.ა) ჰაერგამტარი გზების გამავლობის უზრუნველყოფა		X
ბ.დ.ბ) სასუნთქი პარკითა და ნიღბით ვენტილაცია		X
ბ.დ.გ) გულის გარეგანი მასაჟი		X
ბ.დ.დ) ეპიდურალური ანესთეზია	X
ბ.დ.ე) ზოგადი ანესთეზია	X
ბ.დ.ვ) სპინალური ანესთეზია	X
ბ.ე) მომშობიარება საკეისრო კვეთით
ბ.ე.ა) კლასიკური		X
ბ.ე.ბ) ქვედა განივი განაკვეთით		X
ბ.ე.გ) ქვედა ვერტიკალური განაკვეთით		X
ბ.ვ) ჰისტერექტომია საკეისრო კვეთის დროს		X
ბ.ზ) კიურეტაჟი პლაცენტის მჭიდრო მიმაგრების დროს		X
ბ.თ) საშვილოსნოს ყელის დილატაცია და საშვილოსნოს შიგთავსის დროს მეორე ტრიმესტრში	X
ბ.ი) ეპიზიოტომია და ეპიზიორაფია		X
ბ.ი.ა) მედიოლატერალური		X
ბ.ი.ბ) პერინეოტომია		X
ბ.კ) ნაყოფის ინტრანატალური შეფასება
ბ.კ.ა) ნაყოფის გულისცემის მონიტორინგი (შინაგანი/გარეგანი)		X
ბ.კ.ბ) ნაყოფის სკალპის   ph-მეტრია		X
ბ.კ.გ) ნაყოფის სკალპის სტიმულაციის ტესტი		X
ბ.კ.დ) ვიბროაკუსტიკური სტიმულაციის ტესტი		X
ბ.ლ) მომშობიარება მაშებით
ბ.ლ.ა) გამოსავლის		X
ბ.ლ.ბ) დაბალი		X
ბ.ლ.გ) ღრუს		X
ბ.მ) ჰიპოგასტრიული არტერიის ლიგირება		X
ბ.ნ) სამშობიარო მოქმედების აღძვრა პროსტაგლანდინით ან ოქსიტოცინით		X
ბ.ო.) პლაცენტის ხელით მოცილება		X
ბ.პ) ახალშობილის დაუყოვნებელი რეანიმაცია		X
ბ.ჟ) კანის გაკვეთა
ბ.ჟ.ა) ვერტიკალური		X
ბ.ჟ.ბ) განივი		X
ბ.რ) ვაკუუმასპირაცია პირველ ტრიმესტრში ნაყოფის სიკვდილის დროს		X
ბ.ს) საშვილოსნოს არტერიის ლიგირება		X
ბ.ტ) ვაკუუმ ექსტრაქცია		X
ბ.ტ.ა) გამოსავლის		X
ბ.ტ.ბ) აბალი		X
ბ.ტ.გ) ღრუს		X
ბ.უ) საშოსმხრივი მშობიარობა მენჯით წინმდებარეობის დროს
ბ.უ.ა) სპონტანური		X
ბ.უ.ბ) ხელდახმარებით		X
ბ.უ.გ) ნაყოფის მენჯით ექსტრაქცია		X
ბ.უ.დ) მაშების დადება მომდევნო თავზე		X
ბ.ფ) ვაგინალური მშობიარობა, სპონტანური		X
გ) მშობიარობისშემდგომი
გ.ა) ახალშობილის წინადაცვეთა		X
გ.ბ) ჰემატომის ევაკუაცია
გ.ბ.ა) ინტრააბდომინალური		X
გ.ბ.ბ) ვულვარული		X
გ.ბ.გ) ვაგინალური		X
გ.გ) სამშობიარო გზების ჩახევების აღდგეა
გ.გ.ა) საშვილოსნოს ყელის		X
გ.გ.ბ) შორისის		X
გ.გ.დ) საშოს		X
გ.დ) სტერილიზაცია		X
გ.ე) ჭრილობის მოვლა
გ.ე.ა) ნეკროზული უბნების მოცილება		X
გ.ე.ბ) აბსცესის ან ჰემატომის გაკვეთა და დრენირება		X
გ.ე.გ) გახსნილი ჭრილობის აღდგენა		X
გ.ე.დ) მეორადი ნაკერი		X
2. გინეკოლგია პ რ ო ც ე დ უ რ ა	ნათელი წარმოდგენა	წარმოების უნარი
ა) აბდომინალური საკრალური კოლპოპექსია	X
ბ) ენდომეტრიუმის აბლაცია ან რეზექცია		X
გ) აბლაციური პროცედურები (საშვილოსნოს ყელი, ენდომეტრიუმი, საშო, ვულვა)		X
დ) აპენდექტომია
ე) ლაპაროტომია		X
ვ) ლაპაროსკოპია	X
ზ) ბიოფსია
ზ.ა) საშვილოსნოს ყელის		X
ზ.ბ) ენდოცერვიკალური		X
ზ.გ) ენდომეტრიუმის		X
ზ.დ) კანის		X
ზ.ე) საშოს		X
ზ.ვ) ვულვის		X
თ) სარძევე ჯირკვლის კისტისაცია		X
ი) სარძევე ჯირკვლის წვრილი ნემსით ასპირაცია	X
კ) მსხვილი ნაწლავის ენდოსკოპია	X
ლ) კოლპორაფია
ლ.ა) წინა		X
ლ.ბ) უკანა		X
მ) კოლპოსკოპია მიზნობრივი ბიოპსიით
მ.ა) საშვილოსნოს ყელის		X
მ.ბ) საშოს		X
მ.გ) ვულვის		X
ნ) კოლპოსუსპენზია
ნ.ა) ლაპაროსკოპიული	X
ნ.ბ) რეტროპუბიკული		X
ნ.გ) ვაგინალური, პარავაგინალური		X
ო) კონიზაცია
ო.ა) ცივი დანით		X
ო.ბ) ლაზერით		X
პ) ექსციზია ელექტრული მარყუჟით		X
ჟ) კულდოპლასტიკა
ჟ.ა) აბდომინალური		X
ჟ.ბ) ვაგინალური		X
რ) კულდოცენტეზი		X
ს) ცისტომეტროგრაფია		X
ტ) ცისტოტომია აღდგენით		X
უ) ცისტოურეთროსკოპია		X
ფ) დილატაცია და კიურეტაჟი		X
ქ) ენტეროცელეს აღდგენა
ქ.ა) აბდომინალური		X
ქ.ბ) ლაპაროსკოპიული	X
ქ.გ) ვაგინალური		X
ღ) კისტექტომია (ბართოლინის ჯირკვლის, საკვერცხის, ფალოპის მილის, საშოს, ვულვის)		X
ქ.ყ) ბართოლინის ჯირკვლის ექსციზია		X
ყ.ა) ფისტულის აღდგენა
ყ.ბ) რექტოვაგინალური		X
ყ.გ) ვეზიკოვაგინალური	X
შ) თიაქრის აღდგენა
შ.ა) პოსტოპერაციული		X
შ.ბ) ჭიპის		X
ჩ) ჰიმენოტომია		X
ც) ჰიპოგასტრიული არტერიის ლიგია		X
ძ) ჰისტერექტომია
ძ.ა) აბდომინალური, ტოტალური		X
ძ.ბ) ვაგინალური		X
ძ.გ) ლაპაროსკოპიული ვაგინალური		X
წ) ჰისტეროსალპინგოგრაფია		X
ჭ) ჰისტეროსკოპია
ჭ.ა) დიაგნოსტიკური		X
ჭ.ბ) ოპერაციული		X
ხ) აბსცესის ან ჰემატომის დრენირება		X
ჯ) დიაგნოსტიკური ლაპაროსკოპია		X
ჰ) შეხორცებების ლიზისი
ჰ.ა) აბდომინალური		X
ჰ.ბ.) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.1) ბართოლინის ჯირკვლის კისტის მარსუპიალიზაცია		X
ჰ.2) მიომექტომია
ჰ.2.ა) აბდომინალური		X
ჰ.2.ბ) ჰისტეროსკოპიული		X
ჰ.2.გ) ლაპაროსკოპიული	X
ჰ.3.) ომენექტომია, ინფრაკოლიკური		X
ჰ.4) ოფორექტომია
ჰ.4.ა) აბდომინალური		X
ჰ.4.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.5.) საკვერცხის ბიოფსია
ჰ.5.ა) აბდომინალური		X
ჰ.5.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.6.) საკვერცხის ან პარაოვარიალური კისტექტომია
ჰ.6.ა) აბდომინალური		X
ჰ.6.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.7) საკვერცხის ბიოპსია ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.8) საკვერცხის ტრანსპოზიცია		X
ჰ.9) პერინეორაფია		X
ჰ.10) პოლიპექტომია		X
ჰ.11) ორსულობის შეწყვეტა
ჰ.11.ა) დილატაცია და ევაკუაცია	X
ჰ.11.ბ) სამედიცინო აბორტი		X
ჰ.11.გ) კირეტაჟი ვაკუუმ-ასპირაციით		X
ჰ.12.) პრესაკრალური ნერვექტომია
ჰ.12.ა) აბდომინალური	X
ჰ.12.ბ) ლაპაროსკოპიული	X
ჰ.13) სალპინგექტომია
ჰ.13.ა) აბდომინალური		X
ჰ.13.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.14.) სალპინგო-ოოფორექტომია
ჰ.14.ა) აბდომინალური		X
ჰ.14.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.15) სალპინგოტომია
ჰ.15.ა) აბდომინალური		X
ჰ.15.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.16)კანის განაკვეთები, მუცლის
ჰ.16.ა) ჩერნის		X
ჰ.16.ბ) მეილარდის		X
ჰ.17.გ) შუა ხაზის		X
ჰ.17.დ) პარამედიანური		X
ჰ.17.ე) ფანენშტილის		X
ჰ.18) სტერილიზაცია
ჰ.18.ა) აბდომინალური		X
ჰ.18.ბ) ლაპაროსკოპიული		X
ჰ.18.გ) ვაგინალური		X
ჰ.19) სუპრაცერვიკალური ჰისტერექტომია
ჰ.19.ა) აბდომინალური		X
ჰ.19.ბ) ლაპაროსკოპიული	X
ჰ.20) ტუბალური რეანასტომოზი		X
ჰ.21) ულტრასონოგრაფია
ჰ.21.ა) აბდომინალური		X
ჰ.22.ბ) ენდოვაგინალური		X
ჰ.23) ჰისტეროსონოგრაფია	X
ჰ.24) შარდსადენის დივერტიკულუმის აღდგენა	X
ჰ.25) ურეტეროურეტეროსტომია	X
ჰ.26) შარდსაწვეთის რეიმპლანტაცია	X
ჰ.27) ურეთროპექსია
ჰ.27.ა) ლაპარასკოპიული	X
ჰ.27.ბ) ნემსის დახმარებით	X
ჰ.27.გ) რეტროპუბიკური		X
ჰ.27.დ) ვაგინალური		X
ჰ.28) უროდინამიკური შესწავლა (მრავალარხიანი)	X
ჰ.29) საშვილოსნოს ევაკუაცია		X
ჰ.30) ვულვექტომია, მარტივი		X
ჰ.31) ჭრილობის მოვლა
ჰ.31.ა) მკვდარი ქსოვილების მოწილება		X
ჰ.31.ბ) გაკვეთა და დრენაჟი		X
ჰ.31.გ) ფასიური ან კანის ყლორტის დადება	X
ჰ.31.დ) ნაკერების აღდგენა		X
ჰ.31.ე) მეორადი ნაკერი		X
3. გინეკოლოგიური ონკოლოგია პროცედურა	ნათელი წარმოდგენა	წარმოების უნარი
ა) კოლოსტომია	X
ბ) ფისტულის აღდგენა
ბ.ა) ენტეროკუტანეური	X
ბ.ბ) ურეტეროვაგინალური	X
გ) ჰისტერექტომია
გ.ა) ექსტრაფასციალური		X
გ.ა.ა) სალპინგოოფორექტომიასთან ერთად ან მის გარეშე	X
გ.ბ) რადიკალური
გ.ბ.ა) (სალპინგოოფორექტომიასთან ერთად ან მის გარეშე)	X
დ) ლიმფური ჯირკვლების ბიოფსია/ამოკვეთა
დ.ა) იღლიის	X
დ.ბ) საზარდულის	X
დ.გ) პარააორტალური	X
დ,დ) მენჯის	X
ე) პარაცენტეზი		X
ვ) ინტერპერიტონეული სტომის დადება	X
ზ) სხივური თერაპია	X
.თ) მსხვილი და წვრილი ნაწლავის რეზექცია	X
ი) ლაპაროტომია	X
კ) მენჯის ლიმფური კვანძების ბიოფსია	X
ლ) პერიტონეალური იმპლანტების ბიოფსია და პერიტონეუმის ღრუს ციტოლოგია.		X
ლ.ა) დიაფრაგმის ციტოლოგიური ნაცხი		X
ლ.ბ) მუცლის ღრუს გამოკვლევა		X
მ) ომენტექტომია		X
ნ) ბუშტნამქერის ვაკუუმ-ასპირაცია		X
ო) ღადიკალური ვულვექტომია	X
4. რეპროდუქციული ტექნოლოგიები პროცედურა	ნათელი წარმოდგენა	წარმოების უნარი
ა) გამეტების ინტრაფალოპირი გადატანა	X
ბ) ინტრაციტოპლაზმური სპერმის ინიექცია	X
გ) in vitroგანაყოფიერება	X
დ) გამეტების დონაცია	X
ე) პრეიმპლანაციური გენეტიკური დიაგნოზი	X
ვ) ზიგოტის ინტრაფალოპიური გადატანა
ზ) ენდომეტრიუმის ბიოფსია		X
თ) ჰისტეროსალპინგოგრაფია		X
ი) ჰისტეროსონოგრაფია		X
კ) საშოს ტიხრის ინციზია		X
ლ) მეტროპლასტიკა
ლ.ა) აბდომინალური	X
ლ.ბ) ჰისტეროსკოპიული	X
მ) პოსტკოიტალური ტესტი		X
ნ) ფალოპის მილების რეანასტომიზი	X

თავი II

საექიმო სპეციალობის „მეანობა-გინეკოლოგია” აღწერილობა/სპეციფიკაცია

    მუხლი 1. სპეციალობისა და სპეციალისტის განსაზღვრება (დეფინიცია)

1. მეანობა-გინეკოლოგია წარმოადგენს მედიცინის დარგს, რომელიც სწავლობს ქალის ორგანიზმში, ძირითადად კი მის გენიტალურ სფეროში მიმდინარე ფიზიოლოგიურ და პათოლოგიურ პროცესებს დაბადებიდან სიკვდილამდე.

2. მეანობა – ეს არის მეცნიერება, რომელიც სწავლობს ქალის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიოლოგიურ და პათოლოგიურ ცვლილებებს დაკავშირებულს განაყოფიერებასთან, ორსულობასთან. მშობიარობასა და ლოგინობის ხანასთან. ქალის ცხოვრების პუბერტატულ პერიოდში აღმოცენებულ პათოლოგიათა არსს, პრევენციას, დიაგნოსტიკას, კლინიკას და მკურნალობის მეთოდებს.

3. გინეკოლოგია – მეცნიერებაა, რომელიც შეისწავლის ქალის სასქესო სისტემაში მიმდინარე ფიზიოლოგიურ და პათოლოგიურ პროცესებს. ამ პროცესთა ეტიოლოგიას, პათოგენეზსს, პრევენციას, კლინიკას, დიაგნოსტიკასა და მკურნალობას.

4. მეან-გინეკოლოგი არის ექიმი სპეციალისტი, რომელიც სწავლობს ქალის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიოლოგიურ და პათოლოგიურ პროცესებს დაბადებიდან სიკვდილამდე და სრულყოფილად ფლობს პათოლოგიურ პროცესთა პროფილაქტიკის, დიაგნოსტიკის, პრევენციის და მკურნალობის მეთოდებს.

5. სპეციალისტის ზოგადი პროფესიული ცოდნა:

ა) საქართველოს კანონი „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ”;

ბ) ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის საფუძვლები;

გ) ბიოეთიკის თანამედროვე პრინციპები;

დ) სამეანო-გინეკოლოგიური სამსახურის ფუნქციონირების ორგანიზაციული საკითხები;

ე) პათომორფოლოგიური, პათოფიზიოლოგიური, იმუნოლოგიური, გენეტიკური და სხვა ზოგადსამედიცინო პრობლემების საკვანძო საკითხები;

ვ) ფარმაკოთერაპიისა და ფარმაკოკინეტიკის საფუძვლები;

ზ) ინტენსიური თერაპიისა და რეანიმაციის ზოგადი პრინციპები;

თ) რეაბილიტაციისა და დისპანსერული მეთვალყურეობის ზოგადი პრინციპები;

ი) მეან-გინეკოლოგიის სპეციალობით დამოუკიდებელი საქმიანობისათვის აუცილებელი საკითხები და ფლობდეს სათანადო უნარ-ჩვევებს.

6. სპეციალისტმა უნდა იცოდეს:

ა) ანამნეზის შეკრება;

ბ) ავადმყოფთა ორსულთა და მშობიარეთა ფიზიკური გამოკვლევა:

ბ.ა) ისპექცია,

ბ.ბ) პალპაცია, პერკუსია, აუსკულტაცია,

ბ.გ) ბიმანუალური.

გ) დიაგნოსტიკის ინსტრუმენტალური მეთოდების გამოყენება:

გ.ა) კოლპოსკოპია,

გ.ბ) კოლპოციტოლოგია,

გ.გ) ჰისტეროსკოპია,

გ.დ) ჰისტეროსალპინგოგრაფია,

გ.ე) ლაპარასკოპია,

გ.ზ) ულტრასონოგრაფია.

დ) ნაყოფის ფუნქციური დიაგნოსტიკის მეთოდების გამოყენება:

დ.ა) კარდიოტოკოგრაფია,

დ.ბ) პირდაპირი ელექტროკარდიოგრაფია,

დ.გ) პირდაპირი ელექტროენცეფალოგრაფია,

დ.დ) ნაყოფის პერიფერიულ სისხლში PH-ის განსაზღვრა.

ე) გამოკვლევის კლინიკო-ლაბორატორიული მეთოდები.

ვ) კონტრაცეფციის თანამედროვე მეთოდების გამოყენება.

ზ) ორსულის სამეანო გამოკვლევა.

თ) სამეანო მაშები და ვაკუუმ ექსტრაქცია.

ი) საკეისრო კვეთის წარმოება.

კ) პერინეოტომია ეპიზიოტომია, რბილი სამშობიარო გზების მთლიანობის აღდგენა.

ლ) ოპერაციები საშვილოსნოს დანამატებზე ლაპარასკოპიული და ლაპარატომიული მეთოდით.

მ) საშვილოსნოს ს/ც ამპუტაცია და ექსტირპაცია დნამატებითა და დანამატების გარეშე ლაპარასკოპიული და ლაპარატომიული მეთოდით.

ნ) საშოსმხრივი ოპერაციები.

ო) შარდის შეუკავებლობის ოპერაციული მკურნალობა.

პ) შინაგან სისხლდენასთან ბრძოლის ქირურგიული მეთოდები.

ჟ) ინფუზიური და ტრანსფუზიური თერაპიის ტექნიკა.

რ) ოპერაციები საშვილოსნოს განვითარების ანომალიების დროს.

ს) დიაგნოსტიკური და ქირურგიული ლაპარასკოპია.

ტ) კორდოცენტეზი, ამნიოცენტეზი.

უ) საშვილოსნოს ღრუს კიურეტაჟი.

ფ) საშვილოსნოს ყელის პათოლოგიების მკურნალობა.

ქ) ჰისტერორეზექტოსკოპია.

ღ) მენჯის ღრუს ორგანოების ანთებითი დაავადებების მკურნალობა.

ყ) ოჯახის დაგეგმარების პრინციპები.

შ) ქალის სასქესო ორგანოების ფისტულების ქირურგიული მკურნალობა.

    მუხლი 2. სპეციალობა მეანობა-გინეკოლოგია

1. იმ დაავადებებისა და პათოლოგიური მდგომარეობების ჩამონათვალი, რომელთა კლინიკას, დიაგნოსტიკას, მკურნალობასა და პროფილაქტიკას მოიცავს მეანობა-გინეკოლოგია:

ა) ქალის სასქესო ორგანოების ნორმალური და პათოლოგიური ანატომია;

ბ) მენსტრუალურ ოვარიალური ციკლი:

ბ.ა) ფიზიოლოგიური მენსტრუალური ციკლი;

ბ.ბ) მენსტრუალური ციკლის მოშლილობანი;

გ) ოჯახის დაგეგმარება და კონტრაცეფცია;

დ) ორსულობის დროს ქალის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიოლოგიური ცვლილებები;

ე) ნაყოფის ფიზიოლოგია;

ვ) ნაყოფის ანტენატალური დაცვა;

ზ) მაღალი რისკის ორსულთა გამოვლენა;

თ) რეზუს იზო იმუნიზაცია და რეზუს კონფლიქტი;

ი) ორსულობის თანმხლები დაავადებები:

ი.ა) შაქრიანი დიაბეტი და ორსულობა,

ი.ბ) ჰიპერტენზია და ორსულობა,

ი.გ) ანემია და ორსულობა,

ი.დ) შარდის გამომყოფი ორგანოების ინფექციები,

ი.ე) ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები,

ი.ვ) გულ სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებები,

ი.ზ) საჭმლის მომნელებელი ორგანოების დაავადებები,

ი.თ) ც.ნ.ს.-ის დაავადებები და ორსულობა,

ი.კ) სუნთქვის ორგანოების დაავადებები და ორსულობა,

ი.ლ) სისხლის სისტემური დაავადებები და ორსულობა,

ი.მ) ნარკომანია და ორსულობა,

ი.ნ) ალკოჰოლიზმი და ორსულობა.

კ) სისხლდენები ორსულობის დროს:

კ.ა) პლაცენტის მდებარეობის და მიმაგრების ანომალიები,

კ.ბ) პლაცენტის ნაადრევი აცლა.

ლ) ვადაგადაცილებული ორსულობა

მ) ორსულობის დრომდე მიუტანლობა:

მ.ა) ორსულობის შეწყვეტა 22 კვირის ვადამდე,

მ.ბ) თვითნებითი აბორტი,

მ.გ) ჩვეული აბორტი,

მ.დ) სეპტიური აბორტი,

მ.ე) კრიმინალური აბორტი,

მ.ვ) დაწყებითი და დაუმთავრებელი აბორტი,

მ.ზ) ნაადრევი მშობიარობის მიმდინარეობა, მისი გართულებები და მართვა.

ნ) მშობიარობის ფიზიოლოგია და პათოლოგია

ნ.ა) მშობიარობის დაწყების მექანიზმი, მშობიარობის პერიოდები და ხანგრძლივობა,

ნ.ბ) მომყოლის პერიოდის მართვა, მომყოლის პერიოდის ფიზიოლოგია და პათოლოგია,

ნ.გ) ნაყოფის მდებარეობის ანომალიები (გარდიგარდმო მდებარეობა, ჯდომით წინმდებარეობა, თავით წინმდებარეობის გაშლითი ვარიანტები),

ნ.დ) სამშობიარო მოქმედების ანომალიები, სამშობიარო მოქმედების პირველადი და მეორადი სისუსტე, თეტანური შეკუმშვები, სანაყოფო წყლების არადროული დაღვრა,

მ) მშობიარობის მართვა, პრეეკლამფსიისა და ეკლამფსიის დროს.

ნ) მშობიარობის მართვა მენჯის სხვადასხვა ფორმის პათოლოგიების დროს.

ო) ოპერაციული მეანობა:

ო.ა) საკეისრო კვეთა, სამეანო მაშები და ვაკუუმ ექსტრაქცია,

ო.ბ) ნაყოფის მდებარეობის მაკორეგირებელი ოპერაციები,

ო.გ) ნაყოფის დამშლელი ოპერაციები, პრინეოტომია-პერინეორაფია, ეპიზიოტომია ეპიზიორაფია.

ო.დ) ნაყოფის ექსტრაქცია ჯდომით წინმდებარეობის დროს.

პ) ლოგინობის ხანის ფიზიოლოგია და პათოლოგია:

პ.ა) ნორმალური ლოგინობის ხანა,

პ.ბ) ლოგინობის ხანის სეპტიური დაავადებები–დიაგნოსტიკა-პროფილაქტიკა-მკურნალობა, ენდოკრინული დაავადებები, სისხლდენა ლოგინობის ხანაში საშვილოსნოს ჰიპოატონია, ჰემორაგიული შოკი.

ჟ) ბავშვთა და მოზარდთა გინეკოლოგია:

ჟ.ა) ვულვო ვაგინალური დაზიანებანი,

ჟ.ბ) თანდაყოლილი ანომალიები, სიმსივნური წარმონაქმნები.

რ) დისფუნქციონალური სისხლდენები საშვილოსნოდან.

ს) ამენორეა (ეუგონადოტროპული ამენორეა, ჰიპერგონადოტროპული ამენორეა, ჰიპოგონადოტროპული ამენორეა)

ტ) საშვილოსნოს გარეშე ორსულობა, პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა მკურნალობა.

უ) ქალის მცირე მენჯის ღრუს ორგანოების ანთებითი დაავადებები, ეპიდემიოლოგია, ბაქტერიოლოგია პათოგენეზი, დიაგნოსტრიკა მკურნალობა,

ფ) ვულვო ვაგინიტი პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა მკურნალობა.

ქ) სქეობრივი გზით გადამდები დაავადებები: პარაზიტული, კოკური და ვირუსული ინფექციები.

ღ) ნეირო-ენდოკრინული გინეკოლოგიური სინდრომები: პრედმენსტრუალური სინდრომი, კლიმაქტერული სინდრომი, პოსტკასტრაციული სინდრომი, შარდის შეუკავებლობა.

ყ) უშვილო ქორწინება.

შ) გესტაციური ტროფობლასტური დაავადებები: ბუშტნამქერი, ქორიონ ეპითელიომა.

ჩ) ენდომეტრიოზი.

ც) საშვილოსნოს კეთილთვისებიანი სიმსივნეები.

ძ) სასქესო ორგანოების ავთვისებიანი სიმსივნეები.

ძ.ა) საშვილოსნოს ყელის კიბო,

ძ.ბ) ენდომეტრიუმის კიბო,

ძ.გ) საკვერცხეების ავთვისებიანი სიმსივნეები, საშოს და გარეთა სასქესო ორგანოებიოს ავთვისებიანი სიმსივნეები.

წ) სარძევე ჯირკვლები (მასტოდინია, მასტოპათია, ჰიპოგალაქტია, ლაქტაციური მასტიტი, კიბო)

2. მეან-გინეკოლოგს უნდა შეეძლოს შემდეგი ლაბორატორიულ-ინსტრუმენტული გამოკვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია და კლინიკური შეფასება:

ა) კლინიკურ-დიაგნოსტიკური გამოკვლევები:

ა.ა) სისხლისა და შარდის საერთო ანალიზი,

ა.ბ) სისხლის ბიოქიმიური ანალიზი, ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევის შედეგები.

ბ) ულტრასონოგრაფიული გამოკვლევები

გ) ნაყოფის სისხლის მიმოქცევის დოპლეროგრაფიული შეფასება.

დ) ამნიოცენტეზი.

ე) ნაყოფის ბიოფიზიკური პროფილი.

ე.ა) გარეგანი ელექტროკარდიოგრამა,

ე.ბ) ელექტროენცეფალოგრამა,

ე.გ) პირდაპირი ელექტროკარდიოგრაფია.

ვ) სასქესო ორგანოების ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევები.

ზ) კოაგულოგრამა, ჰისტეროსკოპია, დიაგნოსტიკური ლაპაროსკოპია, ფერტილოსკოპია.

თ) საშვილოსნოს ღრუს დიაგნოსტიკური გამოფხეკა.

ი) მცირე მენჯის ღრუს კომპიუტერული ტომოგრაფია.

3. მეან-გინეკოლოგი უნდა ფლობდეს შემდეგ დიაგნოსტიკურ და სამკურნალო მანიპულაციებს:

ა) საშვილოსნოს ღრუს დიაგნოსტიკური და სამკურნალო გამოფხეკა;

ბ) დიაგნოსტიკური და ოპერაციული ჰისტეროსკოპია;

გ) მცირე მენჯის ორგანოების ულტრასონოგრაფიული გამოკვლევა;

დ) დიაგნოსტიკური ლაპაროსკოპია;

ე) ნაყოფის კარდიოტოკოგრაფია;

ვ) სასქესო ორგანოებიდან ნაცხისა და ნათესის აღება;

ზ) ამნიოცენტეზი;

თ) კოლპოსკოპია, ჰისტერო სალპინგოგრაფია;

ი) საშოს უკანა თაღიდან მუცლის ღრუს პუნქცია;

კ) სამეანო და გინეკოლოგიური ოპერაციები:

კ.ა) საკეისრო კვეთა, სამეანო მაშები, ვაკუუმ ექსტრაქცია, ნაყოფის დამშლელი ოპერაციები,

კ.ბ) მდებარეობის მაკორეგირებელი ოპერაციები, შორისის მთლიანობის აღდგენა, რბილიო სამშობიარო გზების მთლიანობის აღდგენა, საშოს პლასტიკური ოპერაციები,

კ.გ) შარდის შეუკავებლობის კორექცია, ოპერაციები საშვილოსნოს დანამატებზე, კონსერვატიული მიომექტომია,

კ.დ) საშვილოსნოს ს/ვ ამპუტაცია, საშვილოსნოს ექსტირპაცია დანამატებით.

4. მეან-გინეკოლოგს უნდა შეეძლოს შემდეგი გადაუდებელი მდგომარეობების პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა, პირველადი დახმარება და მკურნალობა:

 ა) საშვილოსნოს გარეშე ორსულობის ქირურგიული მკურნალობა;

 ბ) საშვილოსნოს ღრუს გამოფხეკა სისხლდენების დროს;

 გ) ინტენსიური თერაპიის ჩატარება;

 დ) ჰემორაგიული შოკის მკურნალობა;

 ე) კოაგულოპათიის მკურნალობა.

    მუხლი 3. სწავლების შეფასების მეთოდები

1. პროგრამის განხორციელებისას გამოყენებული იქნება როგორც თეორიული (ლექციები), ასევე პრაქტიკული სწავლების მეთოდები.

 2. პროგრამის თითოეულ როტაციასა და სასწავლო-კლინიკურ მოდულში დაბალანსებულია თეორიული სწავლება და პრაქტიკული საქმიანობა. რეზიდენტურის პროგრამა მოიცავს რეზიდენტის:

ა) თეორიულ მზადებას – ლექციებს, სემინარულ მეცადინეობებს, სპეციალური ლიტერატურის დამუშავებას, რეფერირებას, წყაროთა ნუსხის შედგენას, კვლევით მუშაობას, რეფერატული ხასიათის მოხსენების მომზადებას, სამეცნიერო-პრაქტიკულ კონფერენციებში მონაწილეობას. თეორიული მომზადება ხორციელდება საქმიანობიდან მოუწყვეტლივ. თვითმომზადების მიზნით კვირაში ერთი დღე სემინარული მეცადინეობის ან “ბიბლიოთეკის” დღეა.

ბ) პრაქტიკულ საქმიანობას – ავადმყოფთა კურაციას, შემოვლებში, კლინიკურ გარჩევებში, კლინიკურ კონფერენციებში მონაწილეობას, პოლიკლინიკის და სტაციონარის სხვადასხვა განყოფილებაში, კაბინეტებში, სამანიპულაციოებში მუშაობას, მორიგეობას და სხვ.

3. რეზიდენტურაში მზადების მთელ პერიოდში რეზიდენტს აქვს უფლება დამოუკიდებლად გამოთქვას თავისი აზრი როგორც თეორიულ საკითხებზე, ასევე დაავადების ხასიათზე, დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის ტაქტიკაზე.

4. ლოკალური ხელმძღვანელის მიერ რეზიდენტებისთვის ჩატარებული სწავლების დრო ძირითადად უნდა დაეთმოს პაციენტებთან პრაქტიკულ მუშაობას სტაციონარისა და ამბულატორიულ პირობებში (მათ შორის, გადაუდებელი და სასწრაფო სამედიცინო დახმარების ჩატარება) და მიმართული უნდა იყოს მეან-გინეკოლოგის სპეციალობით პროფესიული საქმიანობისთვის საჭირო უნარ-ჩვევების (დიაგნოსტიკის, მკურნალობის და პროფილაქტიკის პრინციპებისა და მეთოდების) სრულყოფილი ათვისებისაკენ.

5. მეან-გინეკოლოგის რეზიდენტურის პროგრამაში მონაწილე სამედიცინო დაწესებულებების სტაციონარულ და ამბულატორიულ განყოფილებებში ავადმყოფების რაოდენობა და დაავადებების სპექტრი უნდა იძლეოდეს ამ სპეციალობით ღრმა კლინიკური გამოცდილების მიღების საშუალებას. სტაციონარულ განყოფილებაში კლინიკური ხელმძღვანელის ზედამხედველობის ქვეშ მომუშავე თითოეულმა რეზიდენტმა ყოველდღიურად უნდა აწარმოოს სულ ცოტა 4-6 ავადმყოფის კურირება.

6. მეანობა-გინეკოლოგიის რეზიდენტურის პროგრამის ჩატარებისთვის დაწესებულებას უნდა გააჩნდეს პედაგოგიური პროცესისათვის საჭირო მატერიალურ-ტექნიკური პოტენციალი (აუდიტორია, სასწავლო ოთახები, ვიზუალური და დამხმარე სასწავლო მასალები და სხვ.)

7. თეორიული ცოდნისა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების დაუფლების შეფასება ხდება პაციენტის, ლოკალური და პროგრამ-ხელმძღვანელის (პროგრამ-დირექტორი ანუ პირი, რომელიც ახორციელებს სარეზიდენტო პროგრამის ხელმძღვანელობას) მიერ შემდეგი პრინციპით:

ა) პროგრამის საგანმანათლებლო ეფექტურობა სისტემატიურად უნდა იყოს შეფასებული. ამ დროს აუცილებელია რეზიდენტების წერილობითი შეფასების გათვალისწინება.

ბ) რეზიდენტურის პროგრამის ეფექტურობის შეფასების კრიტერიუმს წარმოადგენს რეზიდენტის საქმიანობა.

გ) აუცილებელია პროგრამის გადახედვის მიზნით ყოველი რეზიდენტის წლიური გამოცდილების შეფასების დოკუმენტირება. დოკუმენტაციაში უნდა იყოს აღნიშნული, თუ რა დონეზე მონაწილეობს რეზიდენტი კლინიკურ საქმიანობაში და მის მიერ გამომუშავებული უნარ-ჩვევების ხარისხი. დაგროვილი მონაცემები შემდგომში გამოყენებული იქნება პროგრამის გადახედვის დროს.

დ) ყოველწლიურად პროგრამის დირექტორმა უნდა შეაგროვოს და შეაჯამოს რეზიდენტების მიერ ჩატარებული ოპერაციული პროცედურების რაოდენობა და ტიპები, რეზიდენტის მიერ სხვა ინსტიტუტებში მიღებულ საერთო გამოცდილებასთან ერთად. ინფორმაცია უნდა იყოს ფორმატირებული და მოხდეს მისი სპეციფიკაცია პროგრამ დირექტორატის მიერ.

ე) პროგრამის ხარისხის ერთ-ერთ ძირითად მაჩვენებელს წარმოადგენს პროგრამის დამთავრების შემდეგ მასში მონაწილე რეზიდენტთა შედეგები მეანობისა და გინეკოლოგიის სახელმწიფო გამოცდაში.

ვ) ყოველი მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტის მიერ მასალის ათვისება ფასდება ცხრილი №2-ის მიხედვით.

ცხრილი №2

მიზანი	მოსალოდნელი კომპეტენციის დონე * აღნიშნავს რეზიდენტი მიღწევისას					ლოკალური ხელმძღვანელის ხელმოწერა კომპეტენტურობის მიღწევისას
	1	2	3	4	5	ხელმოწერა	თარიღი
კლინიკური დიაგნოსტიკის უნარი
ლაბორატორიული ტესტების და სხვა კვლევების ინტერპრეტაცია
მედიკამენტების დანიშვნა
მკურნალობის შესაბამისი მეთოდის არჩევა

 

ზ) პასიური დასწრება, ასისტენტობა.

თ) საჭიროებს ლოკალური ხელმძღვანელის დაკვირვებას.

ი) უნარი შესწევს ჩაატაროს ზოგიერთი პროცედურა ლოკალური ხელმძღვანელის დახმარებით.

კ) უნარი შესწევს ჩაატაროს პროცედურა დამოუკიდებლად.

ლ) შესწევს უნარი ასწავლოს და უხელმძღვანელოს პროცედურის ჩატარებას.

მ) მოდული ითვლება შესრულებულად, თუ რეზიდენტი შეესაბამება კომპეტენციის დონეს არანაკლებ 4-ისა.

თ) მოდულის დასრულებას ხელის მოწერით ადასტურებს ლოკალური ხელმძღვანელი (გვარი, სახელი) ასევე მიეთითება თარიღი და დაწესებულება.

    მუხლი 4. პროგრამის ხანგრძლივობა

1. მეან-გინეკოლოგიაში წარმოდგენილი რეზიდენტურის ხანგრძლივობა ეფუძნება ჩვენს ქვეყანაში არსებულ მრავალწლიან გამოცდილებას, რაც, თავის მხრივ, ასახავს ევროპისა და ამერიკის სამედიცინო უნივერსიტეტებში დანერგილ პრაქტიკას. კერძოდ კი, პროგრამის ხანგრძლივობა შეადგენს 5 წელს. აქედან 53 თვე სავალდებულო და 2 თვე განკუთვნილია არჩევითი მოდულებისათვის.

2. სწავლების პირველ ეტაპს, რომელიც მოიცავს რეზიდენტურის I წელს, წარმოადგენს ის ძირითადი მოდულები, რომლებიც უზრუნველყოფენ რეზიდენტის მიერ სამეცნიერო, სამკურნალო, დეონტოლოგიურ, საკანონმდებლო საკითხების ათვისებას, აგრეთვე ტოპოგრაფიული ანატომიის, ანტენატალური მეთვალყურეობისა და ოჯახის დაგეგმარებისათვის აუცილებელ ცოდნას და უნარ-ჩვევებს.

3. სწავლების მეორე ეტაპზე, რომელიც მოიცავს რეზიდენტურის მომდევნო 42 თვეს, რეზიდენტმა უნდა აითვისოს ფიზიოლოგიური ორსულობისა და მშობიარობის მართვის და სამეანო გინეკოლოგიურ პათოლოგიათა კვლევის, პრევენციის, დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის ძირითადი ასპექტები.

4.სწავლების მესამე ეტაპი მოიცავს რეზიდენტურის პროგრამის დარჩენილ 2 თვეს, რომელიც განკუთვნილია არჩევითი მოდულებისათვის.

    მუხლი 5. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადების მეთოდური უზრუნველყოფისა და ორგანიზაციის წესი

1. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება წარიმართება საქართველოს კანონების – „ საექიმო საქმიანობის შესახებ“ , „ ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“ შესაბამისად.

2. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება ხორციელდება დიპლომისშემდგომი განათლებისა (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს მიერ აკრედიტებული რეზიდენტურის პროგრამებით საექიმო სპეციალობათა ნუსხის შესაბამისად.

3. რეზიდენტურაში პროფესიულ მზადებას სრულად აფინანსებს სახელმწიფო (სტომატოლოგიურ სპეციალობებში დასაშვებია კერძო დაფინანსება), სამინისტროს სპეციალური სახელმწიფო პროგრამის – „ დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების სახელმწიფო პროგრამის ~ ფარგლებში . ამავე დროს, არსებობს რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი განათლება (პროფესიული მზადება), რომელიც გულისხმობს სარეზიდენტო პროგრამის ყველა მოდულის გავლას ცალკეული მოდულისა და მთლიანად პროგრამის ხანგრძლივობის ზუსტად განსაზღვრის გარეშე და ფინანსდება კერძო პირის მიერ მოძიებული სახსრებით („ რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

4. რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესი განისაზღვრება შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის ბრძანებით: “ერთიანი დიპლომისშემდგომი საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩატარების წესისა და რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესის დამტკიცების შესახებ” (№ 295/ნ; 3.11.2006), ხოლო რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი მზადების წესი: „ რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ (№135/ნ; 18.04.2007)

5. რეზიდენტურის პროგრამის განხორციელება მიმდინარეობს საუნივერსიტეტო კლინიკებსა და იმ სამედიცინო დაწესებულებებში, რომელთაც მიღებული აქვთ აკრედიტაცია კანონმდებლობით დადგენილი წესით („ რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

6. რეზიდენტურის კურსის დასრულების შემდეგ გაიცემა სახელმწიფო მოწმობა.

7. რეზიდენტურის პროგრამის ხარისხის უზრუნველყოფაზე პასუხისმგებელნი არიან – რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორი, პროგრამის დირექტორატი, ლოკალური ხელმძღვანელები, რეზიდენტები, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

8. პროგრამის დირექტორი:

ა)  ადგენს მისაღები გამოცდის პროგრამას და მონაწილეობს რეზიდენტურაში მიღების პროცესში;

ბ) კოორდინაციას უწევს სპეციალობის აღწერილობის საფუძველზე შედგენილ დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების (რეზიდენტურის) აკრედიტებული პროგრამის განხორციელებას;

გ) ადგენს რეზიდენტის ინდივიდუალურ გეგმა-გრაფიკს სამედიცინო დაწესებულების და ლოკალური ხელმძღვანელის მითითებით და განსაზღვრავს რამდენ რეზიდენტს შეიძლება ზედამხედველობდეს ერთი ლოკალური ხელმძღვანელი.

დ) კონტროლს უწევს რეზიდენტის მიერ შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობასა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობას წინასწარ დადგენილი ინდიდვიდუალური გრაფიკის მიხედვით.

ე) დირექტორატის წევრებთან ერთად, დადგენილი წესის მიხედვით, ყოველწლიურად აფასებს რეზიდენტის მუშაობას და აბარებს ანგარიშს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს.

ვ) ყოველწლიური შეფასების შედეგების გათვალისწინებით რეზიდენტს აძლევს რეკომენდაციას პროგრამის გაგრძელების შესახებ.

ზ) რეზიდენტის საქმიანობის არადამაკმაყოფილებელი წლიური შეფასებისას, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს წარუდგენს დასაბუთებულ მოხსენებით ბარათს გარიცხვის შესახებ.

თ) რეზიდენტურის კურსის წარმატებული დასრულების შემდეგ ატარებს რეზიდენტის შემაჯამებელ ატესტაციას და აძლევს რეკომენდაციას დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს კურსის გავლის დამადასტურებელი სახელმწიფო მოწმობის გაცემის შესახებ.

ი) პროგრამ-დირექტორი ზედამხედველობას უწევს და აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელების საქმიანობას.

9. პროგრამის დირექტორატის წევრები:

ა) მონაწილეობენ რეზიდენტების შერჩევის პროცესში;

ბ) პროგრამ-დირექტორთან ერთად ყოველწლიურად აფასებენ რეზიდენტების მუშაობას დადგენილი წესის მიხედვით;

გ) პროგრამ-დირექტორთან ერთად შეიმუშავებენ რეზიდენტის ატესტაციის ფორმატს;

დ) მონაწილეობენ რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის პროცესში;

ე)   საჭიროების შემთხვევაში, კონსულტაციას უწევენ პროგრამის დირექტორს რეზიდენტურის პროგრამასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საკითხებზე.

10. ლოკალური ხელმძღვანელი:

ა) წარმართავს სამედიცინო დაწესებულებაში რეზიდენტის მუშაობას;

ბ) თავისი საქმიანობის განსაზღვრულ დროს უთმობს რეზიდენტებთან პედაგოგიურ მუშაობას;

გ) თითოეული მოდულის დასრულების შემდეგ, დადგენილი წესის მიხედვით, წარუდგენს ანგარიშს პროგრამ- დირექტორს რეზიდენტის მიერ გაწეული სამუშაოს შესახებ;

დ) რეზიდენტის დღიურში ხელმოწერით ადასტურებს რეზიდენტის მიერ შესრულებულ სამუშაოს.

11. რეზიდენტი:

ა) რეზიდენტი შეიძლება გარიცხულ იქნეს რეზიდენტურიდან ერთი თვის განმავლობაში გამოუცხადებლობის ან პროგრამის ვერდაძლევის შემთხვევაში. გადაწყვეტილებას რეზიდენტის გარიცხვის შესახებ იღებს პროგრამის დირექტორი სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირთან შეთანხმებით;

გ) რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის კურიკულუმის დარღვევის ან შეფერხების შესახებ წერილობით აცნობოს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს;

დ) რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის დაუბრკოლებელი დაძლევისათვის მოითხოვოს შესაბამისი სამუშაო პირობებით უზრუნველყოფა (კვალიფიციური ხელმძღვანელი, თანამედროვე ტიპის კლინიკური და საინფორმაციო/საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები, სამუშაო ოთახი);

ე) რეზიდენტი ვალდებულია შეასრულოს რეზიდენტურის პროგრამით განსაზღვრული კურიკულუმი;

ვ) რეზიდენტი ვალდებულია პროგრამით განსაზღვრული და შესრულებული საქმიანობა დააფიქსიროს პერსონალურ დღიურში;

ზ) რეზიდენტი ვალდებულია ყოველი წლის ბოლოს წარუდგინოს პროგრამის დირექტორს გაწეული მუშაობის ანგარიში და გაიაროს ეტაპობრივი და დამასრულებელი ატესტაცია დადგენილი წესით;

თ) რეზიდენტი ვალდებულია დაიცვას სამედიცინო დაწესებულების შინაგანაწესი და შეასრულოს დაწესებულების განრიგით განსაზღვრული საქმიანობა.

    მუხლი 6. რეზიდენტურის პროგრამა სპეციალობით – „მეანობა-გინეკოლოგია“

1. პროფესიული მზადების პირველი წელი მოდულების რაოდენობა – 7

2. პროფესიული მზადების პირველი წლის მიზანია: ძირითადი მოდულების გავლა, რომლებიც უზრუნველყოფენ რეზიდენტის მიერ სამეცნიერო, სამკურნალო, დეონტოლოგიურ, საკანონმდებლო საკითხების ათვისებას, აგრეთვე ტოპოგრაფიული ანატომიის, ანტენატალური მეთვალყურეობისა და ოჯახის დაგეგმარებისათვის აუცილებელ ცოდნას და უნარ-ჩვევებს.

თავი III

პროფესიული მზადების I წლის მოდულები:

    მუხლი 1. მოდული 1. ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის ეთიკური და სამართლებრივი საფუძვლები

1. მოდულის ხანგრძლივობა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანი: საექიმო საქმანობასთან დაკავშირებული საქართველოს მოქმედი საკანონმდებლო ნორმების და თანამედროვე ბიოეთიკის პრინციპების შესაბამისი ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის.

3. მოდულის ამოცანებია რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა შეისწავლოს:

ა) საექიმო საქმიანობასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო ნორმები არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად, პაციენტის უფლებების დაცვის სამართლებრივი საკითხები;

ბ) ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ბიოსამედიცინო ეთიკის საყოველთაოდ აღიარებული ნორმები და პროფესიული საქმიანობის თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპები;

გ) დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობის სუბიექტსა და სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების, ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს შორის ურთიერთობის სამართლებრივი საკითხები;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები, საერთაშორისო ნორმებისა და საქართველოს არსებული კანონმდებლობების შესაბამისად.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა განისაზღვრება ცხრილი №3-ით:

 ცხრილი №3

 შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. კანონისა და ეთიკის როლი სამედიცინო მომსახურების გაწევისას ბიოეთიკის შესწავლის საგანი, სამედიცნო ეთიკა, ისტორიული ასპექტები, ,,ჰიპოკრატეს ფიცი“, სამედიცინო საქმიანობის რეგულირების ისტორიული ასპექტები
2. ბიოეთიკის ძირითადი პრინციპები ,,არ ავნო”,,,ჰქმენი სიკეთე”,,,ავტონომია”,,,სამართლიანობა, კონფიდენციალურობა;
3. ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის მოდელები	პრეზენტაციების ანალიზი
4. საექიმო საქმიანობის სამართლებრივი რეგულირების ისტორიული მაგალითები -საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში; -კანონი „პაციენტის უფლებების შესახებ“, საქართველოს ჯანმრთელობის დაცვის კანონი, კანონი „საექიმო საქმიანობის შესახებ“
5. სოციალური პასუხისმგებლობა და ჯანმრთელობა -ჯანმრთელობა და ავადმყოფობა, -ექიმი, პაციენტი, საზოგადოება;
6. პაციენტის ინდივიდუალური უფლებები, -საქართველოს კანონმდებლობა პაციენტის ინდივიდუალური უფლებების შესახებ, -ინფორმაციის მიღების უფლება, სამედიცინო პერსონალის და სამედიცინო დაწესებულების არჩევის უფლება, ინფორმაციის კონფიდენციალურობა;
7. ინფორმაციული თანხმობა – სამედიცინო მომსახურების განხორციელების საფუძველი -ინფორმაციული თანხმობის ელემენტები და აუცილებელი პირობები; -ინფორმაციული თანხმობის განხორციელების მეთოდები.
8. პაციენტის ქმედუნარიანობა -მის მიერ გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარი; -არაქმედუნარიანი პაციენტი.	ტესტირება
9. სიცოცხლე და სიკვდილი– ბიოეთიკური კატეგორიები -ბიოლოგიური სიკვდილი,თავის ტვინის სიკვდილი, -გარდაცვალება-დეფინაცია და ეთიკური ასპექტები	პრეზენტაციების ანალიზი
10. ტკივილის მართვა -უკურნებელი სენით დაავადებული პაციენტი; პალიატიური მკურნალობა, ჰოსპისი.
11. ევთანაზია, ისტორიული, რელიგიური, ეთიკური ასპექტები -ევთანაზიის სამართლებრივი და ეთიკური პრობლემები; -ევთანაზიის ფორმები; სიკვდილი ექიმის დახმარებით;
12. სუიციდი, მასთან დაკავშირებული ეთიკური ასპექტები -ექიმის დახმარება თვითმკვლელობაში, -მკურნალობაზე უარის თქმის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები,
13. სამედიცინო მეცნიერების პროგრესი -ახალი ტექნოლოგიები -ტრანსპლანტაცია, ადამიანის ორგანოების გადანერგვის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები, დონორის თანხმობის საკანონმდებლო მოდელები
14. რეპროდუქტოლოგიის სამართლებ რივი და ეთიკური საკითხები; -ხელოვნური განაყოფიერება, in-vitro – ხელოვნური განაყოფიერების ეთიკური ასპექტები, სუროგატული დედობა, -ადამიანის რეპროდუქციული კლონირება;.
15. სოციალურად საშიში ინფექციები -შიდსი, ნარკომანია, ინფექციური ჰეპატიტები. მათთან დაკავშირებული სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები
16. ადამიანზე ჩატარებული კვლევები
17. საერთაშორისო დოკუმენტები ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ადამიანის უფლებებზე -ბიოეთიკის და ადამიანის უფლებების საყოველთაო დეკლარაცია, -მსოფლიო სამედიცინო ასოციაციის ეთიკის კოდექსი, -კონვენცია ადამიანის უფლებებისა და ბიომედიცინის შესახებ და სხვა

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/ შეეძლოს:

ა) პროფესიული საქმიანობისას კონკრეტული შემთხვევის სამართლებრივი და ეთიკური მხარეების წარმოჩენის უნარის გამომუშავება რეზიდენტის მიერ;

ბ) პროფესიული საქმიანობისას თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპებისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად წარმართვის უნარი;

გ) ეთიკური დილემების გადაწყვეტის უნარის გამომუშავება;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხების წარმოჩენის, ანალიზის და ბიოსამედიცინო ეთიკისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად მოქმედების უნარის გამომუშავება რეზიდენტისთვის.

    მუხლი 2. მოდული 2. საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საფუძვლების ცოდნის ამაღლება და აღნიშნული დისციპლინის პრინციპებისა და მეთოდების პრაქტიკულ საქმიანობაში გამოყენების შესაძლებლობის ხელშეწყობა

3. მოდულის ამოცანები:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკა;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამები და მათი პრიორიტეტები;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დამახასიათებელი ძირითადი მაჩვენებლები (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლები (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ჯანდაცვის მართვის საინფორმაციო სისტემები;

ზ) თანამედროვე ეპიდემიოლოგია, ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები-ობსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია, ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია,

ი) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები-ობ სერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

კ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების პოტენციური შეცდომები;

ლ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

მ) მიზეზი და მიზეზ-შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში, მიზეზ-შედეგობრიობის კრიტერიუმები;

ნ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია,ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი, მასპინძელი და გარემო პირობები;

ო) ეპიდემილოგია და პრევენცია,პრევენციის საგანი და მნიშვნელობა. მიდგომები პრევენციასა და კონტროლში.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილ №4-ში

 ცხრილი №4

 შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მახასიათებლები. დაავადების გავრცელება, დაავადების სიხშირე, კუმულაციური სიხშირე და რისკი, ლეტალობა
2. ვიტალური სტატისტიკა, სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლიბა, მონაცემთა სტანდარტიზაცია.	პრეზენტაციების განხილვა
3. სტატისტიკური მონაცემები (ტიპები, შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა)	პრეზენტაციების განხილვა
4. სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები (ჯგუფების შედარება)	ტესტირება
5. ჰიპოთეზის ტესტირება და შეფასება (სარწმუნოობის ინტერვალი, სტატისტიკური სარწმუნოობა)
6. საზ. ჯანდაცვის კონცეფცია (განსაზღვრება, ფოკუსი, საზ. ჯანდაცვის დეტერმინანტები, საზ. ჯანდაცვის ძირითადი ფუნქციები)
7. საზ. ჯანდაცვის პრაქტიკა (ღონისძიებები, პრევენციის პროგრამები, საზ. ჯანდაცვის რეფორმა საქართველოში)	პრეზენტაციების განხილვა
8. თანამედროვე ეპიდემიოლოგია (ისტორიული კონტექსტი, საგანი, ჯანმრთელობისა და ავადმყოფობის გაზომვა)
9. ეპიდემიოლოგიური კვლევები. დაკვირვებადი და ექსპერიმენტული კვლევები
10. ქრონიკულ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია და კონტროლი, გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები, კიბო, შაქრიანი დიაბეტი
11. თამბაქო და ალკოჰოლი (საზ. ჯანდაცვის პროგრამები, მათი დიზაინი და იმპლემენტაცია
12. ეპიდემიოლოგია და პრევენცია, პრევენციის დონეები, მიოდგომრბი პრევენციასა და კონტროლში
13. ეპიდემიოლოგიური კვლევების პოტენციური შეცდომები
14. მიზეზი და მიზეზ-შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში
15. ინფექციური დაავადებების ეპიდემიოლოგია
16. ეპიდემია და ენდემია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკის ფორმირება;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამებისათვის პრიორიტეტების განსაზღვრა;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დახასიათება ძირითადი მაჩვენებლების მიხედვით (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

 ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლების გამოყენება და ინტერპრეტაცია (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

ზ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგიის საფუძვლების პრაქტიკაში გამოყენება;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიის გამოკვლევის, ზედამხედველობის და კონტროლის ბაზისური პრინციპების პრაქტიკაში გამოყენება;

ი) პრევენციის პოტენციალისა და ეფექტურობის შეფასება.

მუხლი 3. მოდული 3. მტკიცებითი მედიცინის და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მტკიცებითი მედიცინის და სამედიცინო სტატისტიკის ცოდნის ამაღლება და მათ პრაქტიკულ საქმიანობაში აღნიშნული დისციპლინების პრინციპებისა და მეთოდების დანერგვის ხელის შეწყობა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში გამოყენებული მტკიცებითი მედიცინის ძირითადი პრინციპები;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

გ) მეტა-ანალიზი, მეტა-ანალიზის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზები, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცინო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლი და მნიშვნელობა, ის ძირითადი სფეროები, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპები, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა, მონაცემთა სტანდარტიზაცია;

ნ) ალბათობის პრინციპები და კანონები, მათი მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი.

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპები (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება)

პ) ჯგუფების შედარება.

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და წრფივი რეგრესია.

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის.

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილ №5-ში:

 ცხრილი №5

 შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. მტკიცებითი მედიცინის არსი, ძირითადი პრინციპები და სტრატეგია, მტკიცებითი სამედიცინო პრაქტიკა და მისი კომპონენტები, კოხრანის კოლაბორაცია	პრეზენტაციების ანალიზი
2. რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდა, კლინიკური გამოცდის დიზაინი და ტიპები, კლინიკური გამოცდის შედეგების ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება	პრეზენტაციების ანალიზი
3. მეტა-ანალიზის მეთოდი, მეტა-ანალიზის შედეგების ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკაში გამოყენებითობა, კოხრანის კოლაბორაციის სისტემური მიმოხილვის ჯგუფები	პრეზენტაციების ანალიზი
4. დიაგნოზი და სკრინინგი, დიაგნოსტიკური ტესტის დიაგნოსტიკური ღირებულება, დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება	ტესტირება
5. დაავადების ნატურალური ისტორია და პროგნოზი, პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება, კლინიკური გაიდლაინი, მისი ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება
6. მონაცემთა ტიპები (დათვლა და გაზომვა), შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, დათვლადი და გაზომვადი მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა, მონაცემთა ვარიაბელურობა, ვარიაციის გაზომვა, პოპულაცია და სინჯი, პოპულაციის პარამეტრის დისტრიბუცია, სინჯის საშუალოს დისტრიბუცია, ორი სინჯის საშუალოს სხვაობის დისტრიბუცია
7. ალბათობა, ალბათობის კანონები, ნორმალური მრუდის სტანდარტიზაცია, ნორმალური სტანდარტული მრუდი, z და მისი მნიშვნელობა
8. სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები, შეფასება (95% სარწმუნოობის ინტერვალი), ჰიპოთეზის ტესტირება (ნულოვანი ჰიპოთეზა, ალტერნატიული ჰიპოთეზა, I და II ტიპის შეცდომა), შეფასება თუ ჰიპოთეზის ტესტირება
9. ჯგუფების შედარება – უწყვეტი მონაცემები, ანალიზის შესაბამისი მეთოდის ამორჩევა,t დისტრიბუცია, ორი სინჯის საშუალოს სხვაობა, t ტესტი,
10. ჯგუფების შედარება – კატეგორიული მონაცემები, პროპორცია, ორი დამოუკიდებელი ჯგუფის პროპორცია, 2 X 2 ცხრილი – ორი ჯგუფის პროპორციის შედარება, რამდენიმე ჯგუფის პროპორციის შედარება, რისკების შედარება (შედარებითი რისკი, შანსების შეფარდება)
11. ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და მისი ტესტირება, კორელაციის გამოყენება, ინტერპრეტაცია, მარტივი წრფივი რეგრესია
12. რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი წრფივი რეგრესია
13. მონაცემთა სტანდარტიზაცია

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში მტკიცებითი მედიცინის პრინციპების გამოყენება;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგების ინტერპრეტ ირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

გ) მეტა-ანალიზის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკით სარგებლობა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზებით სარგებლობა, რომლებიც იძლევა ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცინო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლისა და მნიშვნელობის ახსნა, იმ ძირითადი სფეროების დასახელება, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპების გარჩევა, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა;

ნ) ალბათობის პრინციპებისა და კანონების მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპების გამოყენება (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება როგორც უწყვეტი, ისე კატეგორიული მონაცემებისათვის; აღნიშნული ანალიზის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა კორელაციისა და წრფივი რეგრესიის საშუალებით, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის საშუალებით, შედეგების ინტერპრეტაცია;

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

    მუხლი 4. მოდული 4. ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მედიცინის ფუნდამენტური და კლინიკური კვლევის თანამედროვე პრინციპების შესახებ საჭირო ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება. პროგრამა კომპლექსურია, შედგება ოთხი – იმუნოლოგიის, კლინიკური ფარმაკოლოგიის, ფიზიოლოგიის და პათფიზიოლოგიის – ქვემოდულისაგან, შესაბამისი ამოცანების თანმიმდევრული განხორციელებით.

3. ფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ა) ადამინის ორგანიზმის ფუნქციური სისტემების ორგანიზაციისა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში მიმდინარე ნეირობიოლოგიური პროცესების ბიოქიმიური საფუძვლები ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე;

ბ) ცალკეული ნეირომედიატორული სისტემის ფუნქციონირების (სინაფსური მედიაციის) ნატიფი მოლეკულური მექანიზმები; სინაფსური გადაცემის სხვადასხვა საფეხურზე ქიმიური პრეპარეტების ზემოქმედების ეფექტური გამოვლინებები და დაავადებათა კორექციის ზოგადი პრინციპები;

გ) ტკივილისა და გაუტკივარების ფუნქციური სისტემის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები; ნოციცეპციის პერიფერიული და ცენტრალური მექანიზმების ნეიროქიმიური საფუძვლები; ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების რეცეპტორული სისტემის როლი ანალგეზიის განვითარებაში;

დ) მოტივაცია და ემოცია. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი), სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე ადამიანის ქცევის ორგანიზაციაში. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში;

ე) ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2000-2005) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი.

4. პათფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ა) ადაპტაციის პროცესი. ორგანიზმის ზოგადი რეაქცია ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორის ზემოქმედებაზე. ორგანიზმის შეგუებადობა შეცვლილ საარსებო გარემოსთან;

ბ) ორგანიზმის სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციის განხორციელებაში ფიზიოლოგიურ და ექსტრემალურ სიტუაციებში. პარაკრინული რეგულაციის მოლეკულური მექანიზმები. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის რეალიზაციაში;

გ) ადაპტური სტრეს-რეაქცია. სტრესული და ანტისტრესული მექანიზმები. ექსტრემალური ფაქტორის ზემოქმედებით განვითარებული პათოგენური სტრესი. შოკური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. ორგანოებისა და ორგანოთა სისტემების ფუნქციობის და ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები შოკის დროს.

4. კლინიკური ფარმაკოლოგიის ქვემოდული:

ა) კერძო კლინიკური ფარმაკოლოგიის ძირითადი საკითხები ფუნდამენტური და კლინიკური მედიცინის ბოლო მიღწევების შესაბამისად. ფარმაკოთერაპია მტკიცებითი მედიცინის პოზიციებიდან;

ბ) სამკურნალოდ პრაქტიკაში გამოყენებული სამკურნალო პრეპარატების ძირითადი ჯგუფების ფარმაკოკინეტიკის და ფარმაკოდინამიკის შესწავლა. სხვადასხვა სამკურნალო პრეპარატების ურთიერთდამოკიდებულების და არასასურველი გვერდითი ეფექტების შესწავლა. აგრეთვე, გამოყენებული ფარმაკოლოგიური პრეპარატების რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევა.

5. იმუნოლოგიის ქვემოდული:

ა) ფუნდამენტური და კლინიკური იმუნოლოგიის – იმუნური სისტემის ორგანოებისა და უჯრედების, იმუნოგლობულინების, ანტიგენის გამომცნობი და წარმდგენი მოლეკულების სტრუქტურისა და ფუნქციის- თანამედროვე თეორიული და პრაქტიკული ასპექტები;

ბ) დაავადებათა განვითარებაში იმუნური მექანიზმების როლის, როგორც ახალი სადიაგნოზო და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლები;

6. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილ №6-ში:

ცხრილი №6

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. ორგანიზმის ფუნქციების რეგულაცია და ფიზიოლოგიური ინტეგრაცია ნეირონის მორფოლოგიური სპეციალიზაცია და ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ცნს-ის ინტეგრაციული მოქმედების განხორციელებაში. ნეიროსეკრეცია, როგორც ძირითადი ბიოლოგიური კანონზომიერება და ცნს-ის სუბუჯრედული რეგულაციის ელემენტი.
2. ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ნეირორეგულატორების კლასიფიკაცია და მათი განსაზღვრის კრიტერიუმები. ნეირორეგულატორების მიმართ მგრძნობიარე რეცეპტორების კლასიფიკაცია და მათი მოქმედების კანონზომიერებანი. „რეტროგრადული მესენჯერი”. სინაფსის პლასტიკურობა. ნეირონული ინტეგრაცია. ცალკეული ნეირორეგულატორები (ბიოგენური ამინები, ამინომჟავები, არაპეპტიდური კანდიდატები, ნეიროპეპტიდები)	პრეზენტაციების ანალიზი
3. ტკივილის ნეიროფიზიოლოგია პრობლემის ზოგადი მიმოხილვა. ნოციცეპტური სისტემა და ტკივილის სენსიტიური აღმავალი გზები. ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების როლი. ანტინოციცეფციური სისტემა, გაუტკივარების ბიოლოგიური მნიშვნელობა. ტკივილის სახეები. ტკივილის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები. ტკივილის ცენტრალური და პერიფერიული მექანიზმები. ენდოგენური ოპიატები (ოპიოიდები) ოპიოიდებით გამოწვეული ანალგეზიის ნეიროფიზიოლოგიური მექანიზმები. სუბსტანცია P და მისი როლი ტკივილის შეგრძნებაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
4. მოტივაცია და ემოცია ლიმბური სისტემის ანატომიის და ფუნქციის ზოგადი მიმოხილვა. ადამიანის ქცევის ორგანიზაცია. “მოტივაციის” და “ემოციის” მნიშვნელობა ქცევის ორგანიზაციაში. “ფსიქოანალიზის” თეორია. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი) სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე.	ტესტირება
5. ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2004-2006) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;
6. ორგანიზმის სხვადასხვა ფუნქციურ-სტრუქტურულ დონეზე განვითარებული პათოლოგიური პროცესების ურთიერთობისა და ინტეგრაციის კანონზომიერებანი. ორგანიზმის და გარემოს ფიზიკო-ქიმიური და ინფორმაციული ურთიერთობა. რეაქტიულობის როლი შეცვლილ საარსებო გარემოსთან ადაპტაციის განვითარებაში.
7. სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციური პროცესების განვითარებაში. პარაკრინულ-აუტოკრინული რეგულაცია. ციტოკინები უჯრედშორისი ურთიერთობების პეპტიდური რეგულატორები. აზოტის ოქსიდი და მისი მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები.	პრეზენტაციების ანალიზი
8. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის განხორციელებაში. სხვადასხვა ტიპის მეხსიერების ნეირობიოლოგიური მექანიზმები. მეხსიერების დარღვევა.	პრეზენტაციების ანალიზი
9. სპეციფიკური ადაპტაციის მექანიზმები. სტრეს-რეაქცია. ზოგადი ადაპტაციური სინდრომი. სტრესული ჰორმონები. ცენტრალური და პერიფერიული ანტისტრესული მექანიზმები, სტრესული ცილები.	პრეზენტაციების ანალიზი
10. ექსტრემალური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. შოკი, შოკის სტადიები. ნეიროენდოკრინული რეგულაციისა და ორგანოთა სისტემების ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები. შოკური თირკმლის, შოკური ღვიძლის, შოკური ფილტვის განვითარების მექანიზმები. მოზრდილთა მწვავე რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი.	ტესტირება
11. იმუნური სისტემის ზოგადი დახასიათება საკუთარისა და უცხოს გარჩევა. თანდაყოლილი და შეძენილი იმუნური პასუხი. იმუნური სისტემის უჯრედები. იმუნური პასუხის მედიატორები. უჯრედშიდა და უჯრედგარეთა პათოგენის საწინააღმდეგო დაცვა. ვაქცინაცია. იმუნოპათოლოგია და ატოპია.
12. იმუნური პასუხის რეგულაცია ანტიგენით იმუნური პასუხის რეგულაცია. ანტიგენწარმდგენი უჯრედები. ანტისხეულებით რეგულაცია. ლიმფოციტებით რეგულაცია. იდიოტიპური მოდულაცია. ნეიროენდოკრინული მოდულაცია. იმუნური პასუხის გენეტიკური კონტროლი. ტოლერანტობის ინდუქცია ექსპერიმენტში. საკუთარი ანტიგენებისადმი ცენტრალური თიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი პერიფერიული-პოსტთიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი უჯრედული ტოლერანტობა. in vitro და in vivo ხელოვნურად ინდუცირებული ტოლერანტობა. ტოლერანტობის გამოყენება თერაპიაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
13. სიმსივნის იმუნოლოგია სიმსივნე როგორც ქსოვილოვანი ტრანსპლანტანტი. იმუნური ზედამხედველობა. სიმსივნესთან ასოცირებული ანტიგენები. სიმსივნის საწინააღმდეგო იმუნური პასუხი. სიმსივნის მიერ იმუნური პასუხის თავიდან აცილება. იმუნოდიაგნოსტიკა. იმუნოთერაპია.	პრეზენტაციების ანალიზი
14. აუტოიმუნიტეტი და აუტოიმუნური დაავადებები აუტოიმუნიტეტის კავშირი დაავადებებთან. ორგანოსპეციფიკური და არაორგანოსპეციფიკური აუტოიმუნური დაავადებები. გენეტიკური ფაქტორები. პათოგენეზი. აუტოიმუნურ დაავადებათა მოდელები: ინდუცირებული და სპონტანური აუტოიმუნიტეტი. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური აუტოანტისხეულებით: თირეოტოქსიკოზი, ავთვისებიანი მიასთენია, I ტიპის დიაბეტი, მამაკაცის უშვილობა, პერნიციოზული ანემია, გუდპასჩერის სინდრომი, სისხლის დაავადებები. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური იმუნური კომპლექსებით: სისტემური წითელი მგლურა, რევმატოიდული პოლიართრიტი, სკლეროდერმა, ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი.	პრეზენტაციების ანალიზი
15. იმუნური სისტემის კლინიკური და ლაბორატორიული შეფასება ჰუმორული იმუნური პასუხის შეფასება. უჯრედული იმუნური პასუხის შეფასება. ლიმფოციტთა რაოდენობისა და ფუნქციის შეფასება: იმუნოფენოტიპირება გამჭოლი ციტოფლუორომეტრიით, in vitroლიმფოციტების პროლიფერაცია, ციტოკინ-მაპროდუცირებელი უჯრედების განსაზღვრა (ELISPOT მეთოდი), ციტოტოქსიურობის ტესტი. კომპლემენტის სისტემის გამოკვლევა. ფაგოციტების ფუნქციის გამოკვლევა. ანტიგენის/ანტისხეულის აღმოსაჩენი რეაქციები: პრეციპიტაციის რეაქცია, ჰემაგლუტინაციის რეაქცია, კომპლემენტის შებოჭვის რეაქცია, პირდაპირი და არაპირდაპირი იმუნოფლუორესცენციის რეაქცია, იმუნოფერმენტული რეაქცია, იმუნობლოტინგი და იმუნოპრეციპიტაცია. ანტისხეულთა იზოლაცია. მონოკლონური ანტისხეულების პროდუქცია.	ტესტირება
16. კლინიკური ფარმაკოკინეტიკისა და კლინიკური ფარმაკოდინამიკის ძირითადი პრინციპები, რაციონალური ფარმაკოთერაპია.
17. არასასურველი წამლისმიერი რეაქციები. კლინიკური ფარმაკოეკონომიკა, ფარმაკოეპიდემიოლოგია. სამკურნალო დოზების გათვლა თირკმლის ქრ. უკმარისობით დაავადებულ პაციენტებში. მედიკამენტოზული საშუალებების მეტაბოლიზმი, ბიოტრანსფორმაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
18. ფარმაკოთერაპია და მტკიცებითი მედიცინა. მედიკამენტების შეწოვისა და ორგანიზმში განაწილების მექანიზმები	პრეზენტაციების ანალიზი
19. ფარმაკოთერაპიის სახეები-ეტიოტროპული, პათოგენეზური
20. ფარმაკოთერაპიის სახეები – სიმპტომატური, პროფილაქტიკური. რაციონალური ანტიბიოტიკოთერაპიის საკითხები. მედიკამენტოზური მონიტორინგი (ჩვენებები, კლინიკური მნიშვნელობა და შედეგების ინტერპრეტაცია)	პრეზენტაციების ანალიზი
21. გადაუდებელ მდგომარეობათა კლინიკაში გამოყენებულ მედიკამენტთა ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური დახასიათება. არასასურველი მედიკამენტოზური ეფექტები, მათი კარცენოგენობა.	ტესტირება

 

6. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ორგანიზმის ცხოველმოქმედების ზოგადი კანონზომიერებების (მოლეკულურიდან-ორგანიზმულამდე) და პრინციპების შეფასება;

ბ) დაავადებულ ორგანიზმში მიმდინარე ადაპტაციური პროცესების, ავადმყოფობის აღმოცენების, მიმდინარეობისა და გამოსავლის ზოგადი მექანიზმების, პათოგენეზური პროფილაქტიკის, თერაპიის პრინციპების და მეთოდების შეფასება;

გ) იმუნოპათოლოგიური მდგომარეობების დიაგნოსტიკური და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლების შეფასება; ალერგიული დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის შესახებ ცოდნას;

დ) ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური მონაცემების შესაბამისად სამკურნალო საშუალებების შერჩევა. ინდივიდუალური მგრძნობელობიდან გამომდინარე, პრეპარატის არასასურველი ეფექტების გათვალისწინება; დატვირთვისა და შემანარჩუნებელი დოზების შერჩევა; ზოგიერთ კატეგორიის ავადმყოფთათვის (ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმლის ქრ. უკმარისობა, ხანდაზმული და ხანშიშესული პირები, ბავშვები) სამკურნალო დოზის გათვლა; არასასურველი წამლისმიერი რეაქციის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; სამკურნალო პრეპარატების ზედოზირების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

    მუხლი 5. მოდული 5. ანტენატალური მეთვალყურეობა

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 6 თვე

2. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის მიერ ანტენატალური მეთვალყურეობის და პერინატოლოგიის საფუძვლიანი შესწავლა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) მეთვალყურეობა ორსულობამდე;

ბ) გენეტიკური კონსულტაცია;

გ) ანტენატალური მეთვალყურეობა;

დ) ნაყოფის ანტენატალური მონიტორინგი.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №7-ში:

ცხრილი №7

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. მეთვალყურეობა მშობიარობამდე	სრულყოფილი ანამნეზის შეკრება და სათანადო დოკუმენტაციის გაფორმება – 20	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხი ფასდება ლოკალური ხელმძღვანელის მიერ. გატარებული პაციენტების, ჩატარებული დიაგნოსტიკური პროცედურების, დაწერილი და შესრულებული სამედიცინიო დოკუმენტაციის, რაოდენობისა და ხარისხის მიხედვით. 2. მოდულის შეფასება ხდება 4 ჯერ, თითოეული ამოცანის შესრულების შემდეგ (იხ. მოდულის ამოცანები.) და წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ დირექტორს.
2. გენეტიკური კონსულტაცია	წარსულში მოქმედი და მიმდინარე რისკ-ფაქტორების შეფასება, რომელთაც შესაძლოა ზეგავლენა იქონიონ მომავალ ორსულობაზე ) – 20
3. ანტენატალური მეთვალყურეობა	პაციენტის კონსულტირება დედის სამედიცინო მდგომარეობაზე ორსულობის ზეგავლენის საკითხებთან დაკავშირებით – 120
4. ნაყოფის ანტენატალური მონიტორინგი	პაციენტის კონსულტირება ცხოვრების წესში სათანადო ცვლილებებთან დაკავშირებით, რომლებიც დადებითად აისახება ორსულობის გამოსავალზე – 120
5. მაღალი რისკის ორსულობის მართვა	ბიოფიზიკური პროფილი
	კონტრაქციუილ სტრეს-ტესტი – 20
	ნონ-სტრეს-ტესტი – 20
	ვიბროაკუსტიკური სტიმულაციის ტესტი – 20
	დოპლერული ველოსიმეტრია – 20

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/ სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/ შეეძლოს:

ა) მეთვალყურეობა ორსულობამდე, რომელიც მოიცავს:

ა.ა) სრულყოფილი ანამნეზის შეკრება, წარსულში მოქმედი და მიმდინარე რისკ-ფაქტორების შეფასება , რომელთაც შესაძლოა ზეგავლენა იქონიონ მომავალ ორსულობაზე.

ა.ბ) პაციენტის კონსულტირება დედის სამედიცინო მდგომარეობაზე ორსულობის ზეგავლენის საკითხებთან დაკავშირებით.

ა.გ) პაციენტის კონსულტირება ორსულობაზე დედის სამედიცინო მდგომარეობის ზეგავლენის საკითხებთან დაკავშირებით.

ა.დ) პაციენტის კონსულტირება ცხოვრების წესში სათანადო ცვლილებებთან დაკავშირებით, რომლებიც დადებითად აისახება ორსულობის გამოსავალზე.

ა.ე) პაციენტის კონსულტირება ორსულობასთან ასოცირებული ისეთი რისკებისა და გართულებების შესახებ, როგორიცაა: ხანდაზმული ასაკი, ჰიპერტენზია, დიაბეტი, გენეტიკური დარღვევები.

ბ) გენეტიკური კონსულტაცია

ბ.ა) მემკვიდრეობითი დაავადებების, ეთნიკურ ან რასობრივ წარმომავლობასთან ასოცირებული რისკების, აგრეთვე ტერატოგენების ზემოქმედების შესახებ ანამნეზის შეგროვება და ჩაატარეთ გენეალოგიური ანალიზი;

ბ.ბ) პენეტრაციისა და ვარიაბელური ექსპრესიის კონცეპციების და მათი ზეგავლენის აღწერა პროგნოზზე მოცემული გენეტიკური დაავადების დროს;

ბ.გ) ერთმანეთისაგან გენეტიკური დამემკვიდრეების ისეთი სახეების განსხვავება, როგორიცაა: აუტოსომურ-დომინანტური, აუტოსომურ-რეცესიული, X-ქრომოსომასთან შეჭიდული დომინანტური,  X-ქრომოსომასთან შეჭიდული რეცესიული, მულტიფაქტორული;

ბ.დ) პაციენტის კონსულტირება გავრცელებული გენეტიკური დარღვევების კლინიკური ნიშნების შესახებ;

ბ.ე) აღწერეთ ნაყოფის ანეუპლოიდიისა და სტრუქტურული ანომალიების დასადგენად მოწოდებული დიაგნოსტიკური ტესტების (მაგ., ულტრასონოგრაფია, შრატის ანალიზი) ჩვენებები და შეზღუდვები;

ბ.ვ) პაციენტის კონსულტირება ნაყოფის ტესტირების ისეთ ინვაზიურ მეთოდებთან ასოცირებული რისკებისა და სარგებლიანობის საკითხებზე, როგორიცაა ამნიოცენტეზი და კორდოცენტეზი;

ბ.ზ) ნაყოფის სიკვდილის შესაძლო მიზეზების დასადგენად სათანადო გამოკვლევების დანიშვნა და მიღებული შედეგების ახსნა;

ბ.თ) პაციენტის კონსულტირება ნაყოფის ანომალიასთან დაკავშირებით მდგომარეობის შემდგომი მართვის თვალსაზრისით.

ბ.ი) ორსულობის არასახარბიელო გამოსავლის შემდგომ პაციენტისა და მისი ოჯახის წევრების კონსულტირება ისეთ ფაქტორებთან მიმართებაში, როგორიცაა: რეციდივის საშიშროება, შემდგომი მეთვალყურეობა და შესაძლო ჩარევები.

გ) ანტენატალური მეთვალყურეობა

გ.ა) სრულყოფილი ანამნეზის შეკრება და საექიმო გასინჯვა;

გ.ბ) როგორც რუტინული, ისე რისკ-ფაქტორებთან დაკავშირებული ლაბორატორიული ტესტების დანიშვნა და მიღებული შედეგების ახსნა;

გ.გ) პაციენტის კონსულტირება ცხოვრების წესის ცვლილებასთან დაკავშირებით, რომელიც დადებითად აისახება ორსულობის გამოსავალზე, მათ შორის ისეთი საკითხების განხილვა, როგორიცაა: ფიზიკური აქტივობა, მუშაობა, კვება, მოგზაურობა და სხვადასხვა ნივთიერებათა მოხმარება/ბოროტად გამოყენება;

გ.დ) პაციენტთა კონსულტირება ორსულობის საშიში ნიშნების შესახებ;

გ.ე) შემდგომი ანტენატალური ვიზიტების დაგეგმვა და განხორციელება ორსულობის რუტინული მართვის ან გაზრდილი სამეანო რისკის დროს სათანადო მეთვალყურეობის უზრუნველყოფის მიზნით.

დ) ნაყოფის ანტენატალური მონიტორინგი

დ.ა) აღწერეთ ანტენატალური დიაგნოსტიკის ისეთი მეთოდების ჩვენებები;

დ.ბ) უკუჩვენებები, უპირატესობები და ნაკლოვანებები, კერძოდ: ნონ-სტრეს-ტესტი, კონტრაქციულ სტრეს-ტესტი, ბიოფიზიკური პროფილი, ვიბროაკუსტიკური სტიმულაციის ტესტი, დოპლერული ველოსიმეტრია;

დ.გ) ანტენატალური დიაგნოსტიკური ტესტების ზუსტი შესრულება და ინტერპრეტაცია და მიღებული შედეგების ინტეგრაცია კლინიკური მართვის ალგორითმებში.

    მუხლი 6. მოდული 6. ოჯახის დაგეგმარება

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 თვე.

2. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის მიერ ოჯახის დაგეგმარების თანამედროვე მეთოდების შესწავლა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) პაციენტთა კონსულტირება;

ბ) მშობიარობის და აბორტის შემდგომი კონტრაცეფცია;

გ) თანამედროვე კონტრაცეფცია;

დ) ქირურგიული ნებაყოფლობითი სტერილიზაცია;

ე) სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები და ოჯახის დაგეგმარება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №8-ში:

 ცხრილი №8

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ოჯახის დაგეგმარების ეთიკური და იურიდიული ასპექტები	წყვილთა კონსულტირება – 20	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხი ფასდება ლოკალური ხელმძღვანელის მიერ. კონსულტირებული პაციენტების რაოდენობის მიხედვით. დაწერილი და შესრულებული სამედიცინიო დოკუმენტაციის, რაოდენობისა და ხარისხის მიხედვით. 2. მოდულის შეფასება ხდება მოდულის დასრულების შემდეგ და წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს.
2. რეპროდუქციული ტექნოლოგიები	ორალური კონტრაცეპტივების დანიშვნა – 10
3. კონტრაცეფცია და სტერილიზაცია	ერთჯერადი, გადაუდებელი კონტრაცეფცია – 5 საშვილოსნოს შიდა კონტრაცეფცია – 5
4. კონტრაცეფციის ოპერაციული მეთოდები	ქირურგიული სტერილიზაციის ლაპარატომიული მეთოდი ლოგინოის ადრეულ ხანაში – 2
5. ქირურგიული სტერილიზაცია ჰისტეროსკოპიული მეთოდით	. ქირურგიული სტერილიზაციის ლაპარატომიული მეთოდი საკეისრო კვეტის დროს – 2
6.in vitro განაყოფიერება	კონტრაცეფცია მოზარდებში – 5
7. ფალოპის მილების კლემირება ლაპარასკოპიული მეთოდით	ოჯახის დაგეგმარების ბუნებრივი მეთოდები – 10
8. სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები და ოჯახის დაგეგმარება.	სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების დიაგნოსტიკა – 10  სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების მკურნალობა – 10 . სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების პრევენცია.– 10

    მუხლი 7. მოდული 7. ტოპოგრაფიული ანატომია

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 1 თვე

2. მოდულის მიზანი: მცირე მენჯის ღრუს ტოპოგრაფიული ანატომიის საფუძვლიანი შესწავლა.

3. მოდულის ამოცანები: პრაქტიკული მუშაობა გვამებზე.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №9-ში:

 ცხრილი №9

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ქალის თეძოს შიგნითა არტერიების ტოპოგრაფია	ქალის თეძოს შიგნითა არტერიების პრეპარირება გვამებზე
2. ქალის საშარდე სისტემის ტოპოგრაფია	ქალის შარდსაწვეთების პრეპარირება გვამებზე
3. ქალის სასქესო ორგანოების ტოპოგრაფია	ქალის გარეთა და შიგნითა სასქესო ორგანოების სისხლძარღვთა და ნერვთა პრეპარირება	გვამის პრეპარირება

თავი IV

 პროფესიული მზადების მეორე წლის მოდულები

    მუხლი 1. პროფესიული მზადების II წელი

1. მოდულების რაოდენობა: 2

2. პროფესიული მზადების II წლის მიზანი:

ა) რეზიდენტის მიერ ფიზიოლოგიური მეანობის თეორიული საკითხების შესწავლა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისება;

ბ) რადიოლოგიური კვლევის მეთოდების ათვისება.

    მუხლი 2. მოდული

1. ფიზიოლოგიური მეანობა

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 9 თვე

2. მოდულის მიზანი: ფიზიოლოგიური მეანობის თეორიული საკითხების და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ფუნდამენტური ათვისება.

3. მოდულის ამოცანები:

მოდულის დამთავრების შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ა) ორსულთა და მშობიარეთა სრულფასოვანი გამოკვლევა;

ბ) სამედიცინო დოკუმენტაციის შევსება;

გ) ფიზიოლოგიური ორსულობისა და მშობიარობის დამოუკიდებლად მართვა;

დ) ადრეული ლოგინობის ხანის დამოუკიდებლად მართვა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №10-ში:

                                                                                                                      ცხრილი №10

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ქალის სასქესო სფეროს ანატომია	ორსულთა კვლევა – 150	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი. გატარებული ორსულებისა და მშობიარეთა რაოდენობის, სამედიცინო დოკუმენტაციის შევსების ხარისხისა და დამოუკიდებლად ფიზიოლოგიური მშობიარობის მიღებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევების მიხედვით. 2. მოდულის შეფასება ხდება 4 ჯერ. (3 შუალედური და ერთი საბოლოო შეფასება) შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს.
2. ნორმალური მენსტრუალური ციკლი	სამედიცინო დოკუმენტაციის შევსება – 100
3. ემბრიოლოგია და ევოლუციური ბიოლოგია	მშობიარობის მართვა – 50 პარტოგრამის შევსება – 50
4. თანამედროვე კვლევის მეთოდები მეანობაში	ნაყოფის მდგომარეობის ინტრანატალური შეფასება – 50
	რბილი სამშობიარო გზების დათვალიერება და აღდგენა – 50

 

    მუხლი 3. მოდული 2. რადიოლოგიური კვლევის მეთოდები მეანობა-გინეკოლოგიაში

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 თვე

2. მოდულის მიზანი: სამეანო გინეკოლოგიურ პრაქტიკაში რადიოლოგიური კვლევის მეთოდების ათვისება.

3. მოდულის ამოცანები:

მოდულის დამთავრების შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ა) სამეანო-გინეკოლოგიურ პაციენტთა ულტრასონოგრაფიული კვლევა;

ბ) კომპიუტერული ტომოგრამების ინტერპრეტაცია;

გ) მაგნიტურ რეზონანსური კვლევის ინტერპრეტაცია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №11-ში:

 ცხრილი №11

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. რადიოლოგიის საგანი	ორსულთა ულტრასონოგრაფიული გამოკვლევა – 20	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი. გატარებული პაციენტების რაოდენობის, სამედიცინო დოკუმენტაციის შევსების ხარისხის საფუძველზე.
2. ულტრაბგერის როლი თანამედროვე მეანობა-გინეკოლოგიაში	გინეკოლოგიურ პაციენტთა ულტრასონოგრაფიული კვლევა – 20
3. თანამედროვე რენდგენოლოგიური კვლევები	პაციენტის მომზადება რენდგენოლოგიური ვლევისათვის – 10

თავი V

პროფესიული მზადების მესამე წლის მოდულები

    მუხლი 1. პროფესიული მზადების III წელი

1. მოდულების რაოდენობა: 2

2. პროფესიული მზადების III წლის მიზანი:

ა) რეზიდენტის მიერ პათოლოგიური მეანობის და ორსულობის დროს ექსტრაგერნიტალური დაავადებების თეორიული საკითხების შესწავლა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისება;

ბ) ფიზიოლოგიური და პათოლოგიური ლოგინობის ხანის მართვა.

    მუხლი 2. მოდული 1. პათოლოგიური მეანობა და ექსტრაგენიტალური დაავადებები.

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 10 თვე

2. მოდულის მიზანია:

პათოლოგიური მეანობისა და ექსტრაგენიტალური დაავადებების ძირითადი საკითხების შესწავლა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისება.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ორსულთა და მშობიარეთა სრულფასოვანი გამოკვლევა;

ბ) სამედიცინო დოკუმენტაციის შევსება;

გ) პათოლოგიური ორსულობისა და მშობიარობის მართვა;

დ) ადრეული ლოგინობის ხანის მართვა;

ე) ექსტრაგენიტალური დაავადებების სამეანო ასპექტები;

ვ) მეანობაში წარმოქმნილ კრიტიკულ მდგომარეობათა მართვა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოც ემულია ცხრილ №12-ში.

ცხრილი №12

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

    მუხლი 3. მოდული 2. ლოგინობის ხანის მართვა

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 1 თვე

2. მოდულის მიზანი: ფიზიოლოგიური და პათოლოგიური ლოგინობის ხანის შესახებ თეორიული ცოდნისა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების შეძენა

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ფიზიოლოგიური ლოგინობის ხანა და ლაქტაცია;

ბ) სისხლდენები ლოგინობის ხანაში;

გ) ლოგინობის ხანის სეპტიური გართულებები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №13-ში

 ცხრილი №13

 შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ფიზიოლოგიური ლოგინობის ხანა და ლაქტაცია	მელოგინის მოვლა ქირურგიული ჩარევების შემდეგ  – 20	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი გატარებული პაციენტების რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტაციის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება 1-ხელ., მისი დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს.
2. სისხლდენები ლოგინობის ხანაში	ლოგინობის ხანის სეპტიური გართულებების მკურნალობა – 5
3. ლოგინობის ხანის სეპტიური გართულებები	სარძევე ჯირკვლების მოვლა ლოგინობის ხანაში – 20
	მელოგინეთა ინსტრუქტაჟი ძუძუთი კვების შესახებ – 20

თავი VI

პროფესიული მზადების მე-4 წლის მოდულები

    მუხლი 1. პროფესიული მზადების IV წელი

1. მოდულების რაოდენობა: 4

2. პროფესიული მზადების IV წლის მიზანია:

ა) ორსულობის ხელოვნური შეწყვეტის, უნაყოფობის და რეპროდუქციული სისტემის, ონკოგინეკოლოგიის საფუძვლების შესწავლა;

ბ) კრიტიკული მდგომარეობების დროს პირველადი დახმარებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევების ათვისება.

3. არჩევითი მოდულების გავლა

    მუხლი 2. მოდული 1. კრიტიკულ მდგომარეობათა მართვა

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 თვე

2. მოდულის მიზანი: კრიტიკული მდგომარეობების დროს პირველადი დახმარებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევების ათვისება.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) კარდიოპულმონური რეანიმაციის საფუძვლების შესწავლა.

ბ) სეფტიური და პოსტჰემორაგიული შოკის მართვა.

გ) ჰემოდინამიკის მონიტორინგი.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №14-ში

 ცხრილი №14

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ პაციენტთა მართვა	კარდიოპულმონური რეანიმაცია	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკ. ხელმძღვანელი გატარებული პაც-ის რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ- დირექტორს.
	სეპტიური შოკის მკურნალობა
	ჰემოდინამიკის მონიტორინგი

 

    მუხლი 3. მოდული.2. ორსულობის ხელოვნური შეწყვეტა (პირველ და მეორე ტრიმესტრში)

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 თვე

2. მოდულის მიზანი:

პირველ და მეორე ტრიმესტრში, ორსულობის ხელოვნურად შეწყვეტის მეთოდების ათვისება.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) აბორტის სოციალური და ეთიკური პრობლემები;

ბ) აბორტის კლასიფიკაცია;

გ) აბორტის წარმოების ტექნიკა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №15-ში

ცხრილი №15

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. აბორტის კლასიფიკაცია	დილატაცია და კიურეტაჟი – 20	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკ. ხელმძღვანელი გატარებული პაც-ის რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე.
2. აბორტის სოციალური და ეთიკური პრობლემები	მანუალური ვაკუმ ასპირაცია – 20
3. აბორტის გართულებები	I და II ტრიმესტრის მედიკამენტოზური აბორტი – 5
აბორტის გართულებების მართვა-
		2. მოდულის შეფასება ხდება დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ დირექტორს

 

    მუხლი 4. მოდული 3. უნაყოფობა და რეპროდუქციული სისტემა

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 თვე

2. მოდულის მიზანი:

ქალის რეპროდუქციული სისტემის პათოლოგიებით გამოწვეული უნაყოფობის პრობლემების დიაგნოსტიკა და და მკურნალობა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) საბაზისო ცოდნა მამაკაცისა და ქალის მიზეზით გამოწვეული უშვილობის შესახებ

ბ) გენეტიკურად განპირობებული უნაყოფობის რეგულაცია და გარემო ფაქტორებით განპირობებული უშვილობის ეპიდემიოლოგია

გ) რეპროდუქტოლოგიური ლაბორატორი ის კვლევის მეთოდები.

4. IV F

5. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №16-ში

 ცხრილი №16

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. საბაზისო ცოდნა მამაკაცისა და ქალის მიზეზით გამოწვეული უშვილობის შესახებ	უნაყოფობის კვლევისა და მკურნალობის ჰისეროსკოპიული მეთოდი – 5	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკ. ხელმძღვანელი გატარებული პაც-ის რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს
2. გენეტიკურად განპირობებული უნაყოფობის რეგულაცია და გარემო ფაქტორებით განპირობებული უშვილობის ეპიდემიოლოგია	უნაყოფობის კვლევისა და მკურნალობის ლაპარასკოპიული მეთოდი – 5
	ინსემინაცია – 5
	ოვულაციის ინდუქცია – 5
	ოვულაციის ულტრასონოგრაფიული მონიტორინგი – 10
	რეპროდუქტოლოგიური ლაბორატორიული კვლევის მეთოდები –10
3. IVF

    მუხლი 5. მოდული 4. ონკოგინეკოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 3 თვე

2. მოდულის მიზანი:

ონკოგინეკოლოგიის თეორიული და ოპერაციული საფუძვლების შესწავლა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) გენიტალური ორგანოების ონკოლოგიური დაავადებების პრევენცია და ადრეული დიაგნოზი;

ბ) გენიტალური ორგანოების სიმსივნეების კლასიფიკაცია და დიაგნოსტიკა;

გ) სიმსივნეების მკურნალობის მეთოდები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №17-ში

                                                                                                                  ცხრილი №17

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. პრევენცია და ადრეული დიაგნოსტიკა	სარძევე ჯირკვლებისა და სასქესო ორგანოების კლინიკური გამოკვლევა – 10	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკ. ხელმძღვანელი გატარებული პაც-ის რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს
2. სიმსივნეების კლასიფიკაცია და დიაგნოსტიკა	ახალწარმონაქმნთა პუნქცია და ბიოფსია – 5
3. ავთვისებიანი სიმსივნეების მკურნალობის მეთოდები
4. ჰისტოლოგიური და ციტოლოგიური გამოკვლევის მეთოდების შედეგების ინტერპრეტაცია	ავთვისებიანის სიმსივნეების ოპერაციული მკურნალობა – 10
5. ტკივილის მენეჯმენტი პალიატიური მკურნალობა	პაპ-ტესტის ჩატარება – 10
	კოლპოსკოპია და ვულვოსკოპია – 10
	ტკივილის მენეჯმენტი პალიატიური მკურნალობა – 10

მუხლი 6. არჩევითი მოდულები სავალდებულო 2 თვე:

ა) უროლოგიური კვლევის მეთოდები –  1 თვე;

ბ) გინეკოლოგიური ენდოკრინოლოგია – 1 თვე;

გ) ახალშობილთა რეანიმაცია – 1 თვე;

დ) ნაყოფი როგორც პაციენტი – 1 თვე.

    მუხლი 7. არჩევითი მოდული №1. უროლოგიური კვლევის მეთოდები

1. მოდული ხანგრძლივობა – 1 თვე

2. მოდულის მიზანი: უროლოგიური კვლევის მეთოდების ათვისება.

3.მოდულის ამოცანები:

ა) უროგენიტალური ტრაქტის ფისტულების დიაგნოსცირება

ბ) შარდსაწვეთების კათეტერიზაცია.

გ) ცისტოსკოპია.

დ) უროგრაფია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №18-ში

ცხრილ №18

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ქალის საშარდე სისტემის ანატომიური თავისებურებანი	პაციენტის უროლოგიური გამოკვლევა – 5	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი გატარებული პაციენტების რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტაციის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება 1 -ხელ., მისი დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს.
2. უროგინეკოლოგიური ოპერაციები	ცისტოსკოპია – 3
3. მოსალოდნელი უროლოგიური გართულებები სამეანო გინეკოლოგიურ პრაქტიკაში და მათი მკურნალობა	ი/ვ უროგრაფიული მონაცემების ინტერპრეტაცია – 10
	უროგინეკოლოგიურ ოპერაციებზე დასწრება – 10

    მუხლი 8. არჩევითი მოდული №2. გინეკოლოგიური ენდოკრინოლოგია

1. (ხანგრძლივობა – 1 თვე)

2. მოდულის მიზანი: გინეკოლოგიურ-ენდოკრინოლოგიური დაავადებების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) გინეკოლოგიურ-ენდოკრინოლოგიური დაავადებების დიაგნოსტიკა;

ბ) უშვილობის დიაგნოსტიკა და მკურნალობა;

გ) საჭირო ინსტრუმენტული და ლაბორატორიული გამოკვლევები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №19-ში

ცხრილი №19

 შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ნეიროენდოკრინული დარღვევები და მათი მკურნალობა.	ენდოკრინული ორგანოების დისფუნქციის დიაგნოსტიკა და მკურნალობა	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი.
2. ენდოკრინული სისტემის განვითარება, მისი რეგულაცია და შესაძლო განვითარების ანომალიები, მათი მკურნალობა.	ადამიანის რეპროდუქციის ჰისტოლოგიური და ციტოლოგიური დიაგნოსტიკური მეთოდები

    მუხლი 9. არჩევითი მოდული №3. ახალშობილთა რეანიმაცია

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 1 თვე

2. მოდულის მიზანი: ახალშობილთა რეანიმაციის საფუძვლების შესწავლა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ახალშობილის მდგომარეობის შეფასება;

ბ) ახალშობილის პირველადი რეანიმაციული უნარ-ჩვევების ათვისება;

გ) კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ ახალშობილთა მოვლის თავისებურებათა შესწავლა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №20-ში

ცხრილი №20

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ახალშობილის რეანიმაციის პრინციპები	ახალშობილის ფილტვების ხელოვნური ვენტილაცია თვითშლადი სასუნთქი ტომრის საშუალებით–10	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი გატარებული პაციენტების რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტაციის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება 1-ხელ. მისი დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ-დირექტორს.
2. ახალშობილთა ასფისქიის პათოფიზიოლოგია	ახალშობილთა ინტუბაცია – 15
3. ახალშობილის სითბოს დაკარგვის პროფილაქტიკა	ვენების კათეტერიზაცია –  10
4. ახალშობილის რენიმაციის საფეხურები	კრიტიკულ მდგომარეობაში მყოფ ახალშობილთა მოვლა
5. ახალშობილების მკურნალობა იზოიმუნური შეუთავსებლობის დროს.

    მუხლი 10. არჩევითი მოდული 4. ნაყოფი, როგორც პაციენტი

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 2 თვე

2. მოდულის მიზანი: „ფეტალური მედიცინის“ საფუძვლების შესწავლა.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ნაყოფის ფუნქციური მდგომარეობის განსაზღვრა;

ბ) ნაყოფის განვითარების შეფასება;

გ) ნაყოფის მკურნალობის თანამედროვე მეთოდები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №21-ში

ცხრილი №21

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ნაყოფის ფუნქციური მდგომარეობის განსაზღვრა. (ამნიოცენტეზი-ქორიონის ბიოფსია, ალფა ფეტო პროტეინის განსაზღვრა, ნაყოფის სისხლის PH მეტრია.)	1. ნაყოფის გარეგანი კარდიოტოკოგრაფია –10 2 ნაყოფის დოპლეროგრაფიული გამოკვლევა – 5 3. ნაყოფის პირდაპირი კარდიოგრაფია – 5 4.ნაყოფის ულტრასონოგრაფია – 10.	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი. მოდულის ბოლოს. გატარებული ორსულებისა და მშობიარეთა რაოდენობის, სამედიცინო დოკუმენტაციის შევსების ხარისხისა და დამოუკიდებლად ნაყოფის მდგომარეობის შეფასების უნარი.
2. ნაყოფის განვითარების შეფასება (ნერვული ღეროს დეფექტი, დაუნის სინდრომის სკრინინგი)
3. ნაყოფის მკურნალობის თანამედროვე მეთოდები
4. რეზუს კონფლიქტისას ნაყოფის სისლის შენაცვლებითი თერაპია.
5. ნაყოფის მკურნალობის ფარმაკოლოგიური მეთოდები.

თავი VII

პროფესიული მზადების მე-5 წლის მოდულები

    მუხლი 1. პროფესიული მზადების V წელი

1. მოდულების რაოდენობა: 2

2. პროფესიული მზადების V წლის მიზანი:

ა) კონსერვატიული და ოპერაციული გინეკოლოგიის შესწავლა;

ბ) სასწავლო წლის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს დამოუკიდებლად უნდა შეეძლოს გინეკოლოგიური პაციენტების გამოკვლევა, კონსერვატიული მკურნალობა და გინეკოლოგიური ოპერაციების წარმოება.

    მუხლი 2. მოდული 1. კონსერვატიული გინეკოლოგია და სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 3 თვე

2. მოდულის მიზანი:

გინეკოლოგიური დაავადებების არაოპერაციული გზით მკურნალობისა და სქეობრივი გზით გადამდები დაავადებების დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის სწავლება.

3. მოდულის ამოცანები

ბ.ა) საშოსა და გარეთა სასქესო ორგანოების ინფექციები;

ბ.ბ) ვულვის დისტროფიები და დერმატოზები;

ბ.გ) სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები;

ბ.დ) გენიტალური სფეროს კეთილთვისებიანი სიმსივნეების კონსერვატიული მკურნალობა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №22-ში

ცხრილი №22

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. საშოსა და გარეთა სასქესო ორგანოების ინფექციები	ვაგინალური და ვულვალური მანიპულაციები – 20	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკ. ხელმძღვანელი გატარებული პაც-ის რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტ-ის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ- დირექტორს.
2. ვულვის დისტროფიები და დერმატოზები	რაციონალური ანტიმიკრობული თერაპიია  – 10
3. გენიტალური სფეროს კეთილთვისებიანი სიმსივნეების კონსერვატიული მკურნალობა	ლაბორატორიული ტესტები – 20
3. სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები	მკურნალობის ფიზიოთერაპიული მეთოდები –  10
	სამედიცინო დოკუმენტაციის გაფორმება – 20

    მუხლი 3. მოდული 2. ოპერაციული გინეკოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობა – 8 თვე

2.მოდულის მიზანი:

გინეკოლოგიური დაავადებების ოპერაციული გზით მკურნალობის სწავლება.

3. მოდულის ამოცანებია

ა) პაციენტის მომზადება გინეკოლოგიური ო პერაციის წარმოებისათვის;

ბ) ქირურგიული მკურნალობის ტექნიკა;

გ) პაციენტების პოსტოპერაციული მოვლა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №23-ში

ცხრილი №23

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	შეფასება
1. ჩვენებები გინეკოლოგიური ოპერაციებისათვის	ოპერაციები დანამატებზე ლაპარატომიული გზით – 15 ლაპარასკოპიული გზით – 10	1. რეზიდენტის მიერ მოდულის ათვისების ხარისხს აფასებს ლოკალური ხელმძღვანელი გატარებული პაციენტების რაოდენობის, შევსებული სამედიცინო დოკუმენტაციის ხარისხის და შეძენილი უნარ-ჩვევების ხარისხის საფუძველზე. 2. მოდულის შეფასება ხდება 4-ჯერ ყოველ 2 თვეში ერთხელ შუალედურად და ერთხელ საბოლოოდ მისი დამთავრების შემდეგ. შედეგი წერილობითი ფორმით ეგზავნება პროგრამ- დირექტორს.
2. პაციენტის მომზადება გინეკოლოგიური ოპერაციის წარმოებისათვის.	საშვილოსნოს საშოსმხრივი ექსტირპაცია – 3
3.პაციენტების პოსტოპერაციული მოვლა	საშოსმხრივი ოპერაციები საშოს კედლების დაწევის დროს – 5
4. პოსტოპერაციული რეაბილიტაცია	ს/ც ჰისტერექტომია ლაპარატომიული გზით – 10 ლაპარასკოპიული გზით – 5
	ტოტალური ჰისტერექტომია ლაპარატომიული გზით – 0 ლაპარასკოპიული გზით – 2
	შარდის შეუკავებლობის ქირურგიული მკურნალობა – 5
	დიაგნოსტიკური ჰისტეროსკოპია – 5
	ენდომეტრიუმი პოლიპებისა და სუბმუკოზური მიომის კვანძების მოკვეთა ჰისტერორეზექტოსკოპით – 5
	ენდომეტრიუმის აბლაცია – 1
	გენიტალური სფეროს აბსცესთა ქირურგიული მკურნალობა –3
	საშვილოსნოს ღრუს სამკურნალო და დიაგნოსტიკური კიურეტაჟი – 10
	ოპერაციები საშვილოსნოს ყელზე – 5

თავი VIII

დამატებითი საკითხები

    მუხლი 1. სასწავლო გეგმა

 

 

 

 

 

    მუხლი 2.

რეზიდენტის დღიური ( რეზიდენტის მიერ განხორციელებული სამუშაოთა აღრიცხვის ჟურნალის ფორმატს ადგენს სპეციალობის პროგრამის დირექტორი)

 

რეზიდენტის გვარი, სახელი –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

მოდულის დასახელება ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

მოდულის ხანგრძლივობა ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

 

მოდულის დაწყებისა და დამთავრების თარიღი ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

(დღე/ თვე/წელი)

––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

(დღე/ თვე/წელი)

დაწესებულების დასახელება და მისამართი::

ლოკალური ხელმძღვანელი

საკონტაქტო ტელეფონი

 

მოდულის მიზნები.

მოდულის ამოცანები

.......................................................................

..........................................................................

შესრულებული სამუშაო:

(მიუთითეთ სამუშაო დღის განრიგი, ჩატარებული მანიპულაციები პაციენტის სახელის, გვარის, ისტორიის №-ის, კლინიკური დიაგნოზის და თქვენი მონაწილეობის გათვალისწინებით აღნიშნული შემთხვევის მართვაში)

..................................................................................

თარიღი:

ლოკალური ხელმძღვანელის ხელმოწერა:

რეზიდენტის ხელმოწერა:  

    მუხლი 3. კლინიკური და ტექნიკური უნარ–ჩვევების აღწერა

 

მიზანი	მოსალოდნელი კომპეტენციის დონე აღნიშნავს რეზიდენტი მიღწევისას					ლოკალური ხელმძღვანელის ხელმოწერა კომპეტენტურობის მიღწევისას
	1	2	3	4	5	ხელმოწერა	თარიღი
1. კლინიკური დიაგნოსტიკის უნარი
2. ლაბორატორიული ტესტების და სხვა კვლევების ინტერპრეტაცია
3. მედიკამენტების დანიშვნა
4. საჭირო ქირურგიული მიდგომის არჩევა

ხელის მოწერა მოდულის დასრულების დასადასტურებლად:

ლოკალური ხელმძღვანელის (გვარი, სახელი )

თარიღი:

დაწესებულება:

    მუხლი 4. აუცილებელი და რეკომენდებული ლიტერატურის ნუსხა

1. მეანობა – ვ. ბოდიაჟინა; ვ. სეროვი რედაქტირებული ქართულ ენაზე, პ.კინტრაია, 2002 წ., გამომცემლობა მთაწმინდელი.

2. სისხლისდენა მეანობაში – პ.კინტრაია, გ. გოცაძე, ი. მამათავრიშვილი, დ, კორკოტაშვილი. ნ.კინტრაია 2000წ.

3. მეანობა – მ. გიგინეიშვილი, 1983წ.

4. მეანობა –  ათი მასწავლებლისგან სტიუარტ კემპბელის და კრისტოფა ლიზას რედაქციით. 2005წ.

5. ოპერაციული მეანობა( რუსულ ენაზე), მ. მალინოვსკი, 1974.

6. გინეკოლოგია – ლ. ვასილევსკაიას რედაქციით, 2000წ.

7. გინეკოლოგია (რუსულ ენაზე) – ათი მასწავლებლისგან სტიუარტ კემპბელის და კრისტოფა ლიზას რედაქციით, 2005წ.

8. გინეკოლოგია – ე.ნჯვაკი (რუსულ ენაზე) ბეკერის, ადაშის და ხილარდის რედაქციით, 2002წ.     

9. მეანობა და გინეკოლოგია – ვილიამსი ვ. ბეკი (რუსულ ენაზე) საველევას და სიჭინავას რედაქციით 1998.

10. ოპერაციული გინეკოლოგია – (რუსულ ენაზე) – კულაკოვი ვ., სელეზნიოვა ნ., კრასნოპოლსკი ვ., 1990წ.

11. არაოპერაციული გინეკოლოგია – (რუსულ ენაზე) – ვ. სმეტნიკი, ლ.ტუმილოვიჩი, 1995წ.

12. Texbook of Laparoscopy–F.Hulka–-Third Edition.

13. Medical Complications During Pregnancy–n. Burrow, P. Duffy, A.Copel–6th Edittion.

14. www.mdconsult.net

    მუხლი 5. დეფინიციები:

1. CREOG – მეანობა გინეკოლოგიაში სარეზიდენტო განათლებისსაერთაშორისო საბჭო.

2. UPGO – მეან-გინეკოლოგთა საერთაშორისო პროფესიული გაერთიანება.

3. in vitro – სინჯარაში.

4. in vivo – ცოცხალ გარემოში.

5. IVF – სინჯარაში განაყოფიერება.

6. Comité Permanent: Dublin Declaration, Funchal update 1994. – დუბლინის დეკლარაცია, განახლებული 1994 წე ლს.

7. Core Curriculum in Obstetrics and Gynecology-Council on Resident Education in Obstetrics and Gyncology – მკვლევარი რეზიდენტურის პროგრამის შედგენისათვის მეანობა-გინეკოლოგიაში.

 

დანართი №4

რეზიდენტურის (დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების) პროგრამა

„პედიატრია“

 (საექიმო სპეციალობა)

თავი I

პროგრამის მიზანი და ამოცანები

    მუხლი 1. ზოგადი დებულებები

1. დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების სარეზიდენტო პროგრამა პედიატრიაში დაფუძნებულია ექიმთა დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების სისტემის კონცეფციაზე (თბილისი 2004) და მასში გათვალისწინებულია აშშ-ს და ევროპის რიგი ქვეყნების გამოცდილება ამ სფეროში.

2. პედიატრის თეორიულ საკითხებში მზადება და დამოუკიდებული საექიმო საქმიანობისათვის აუცილებელი პრაქტიკული უნარ-ჩვევების გამომუშავება კომპლექსური, მუდმივად განახლებადი პროცესია.

3. პედიატრიის სარეზიდენტო პროგრამა აგებულია მოდულების პრინციპზე და გულისხმობს რეზიდენტის მიერ „პედიატრიის” ყველა სავალდებულო მოდულის გავლას, რომლებშიც მოცემულია მზადების მიზანი, ასათვისებელი საკითხებისა და უნარ-ჩვევების ჩამონათვალი, მზადების ფორმები, მეთოდები, ხარგრძლივობა და შეფასების კრიტერიუმები.

4. პედიატრიის სარეზიდენტო პროგრამის განმახორციელებელი სამედიცინო დაწესებულებების სტაციონარულ და ამბულატორიულ განყოფილებებში ავადმყოფების რაოდენობა და დაავადებების სპექტრი უნდა იძლეოდეს ამ სპეციალობით ღრმა კლინიკური გამოცდილების მიღების საშუალებას. გარდა ამისა, პედიატრიის რეზიდენტურის პროგრამის ჩატარებისთვის დაწესებულებას უნდა გააჩნდეს პედაგოგიური პროცესისათვის საჭირო მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა (აუდიტორია, სასწავლო ოთახები, ვიზუალური და დამხმარე სასწავლო მასალები და სხვ)

5. რეზიდენტურის პროგრამა პედიატრიაში გათვლილია 3 წელიწადზე (33 თვეზე) და შედგება 29 სავალდებულო და 2 არჩევითი მოდულისაგან.

6. პროგრამის წარმატებული განხორციელების აუცილებელი პირობაა გუნდური მუშაობა. რეზიდენტურის პროგრამაში მონაწილე თითოეული დაწესებულების თანამშრომელთა რიცხვიდან პროგრამის დირექტორის მიერ შეირჩევა რეზიდენტების მზადების ლოკალური ხელმძღვანელები.

ლოკალური ხელმძღვანელის ფუნქციაა კონკრეტულ კლინიკურ ბაზაზე რეზიდენტის მზადების პროცესის წარმართვა და კონტროლი მზადების პროგრამის მოთხოვნების შესაბამისად. იგი ანგარიშვალდებულია რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორის წინაშე.

    მუხლი 2. მიზანი და ამოცანები

1. რეზიდენტურაში მზადების პროგრამა პედიატრიაში დაფუძნებულია პედიატრიის აღწერილობა/სპეციფიკაციაზე და განკუთვნილია უმაღლესი სამედიცინო სასწავლებლების მედიცინის ფაკულტეტის კურსდამთავრებულთათვის, რომელთაც აქვთ მტკიცე სურვილი გახდნენ ექიმი-პედიატრები. რეზიდენტურაში ჩარიცხვა ხორციელდება ყოველწლიურად, სახელმწიფო კონკურსის საფუძველზე.

2. პროგრამის წარმატებით დაძლევის წინაპირობას წარმოადგენს დიპლომამდელი სამედიცინო განათლების ეტაპზე მიღებული ცოდნა და უნარ-ჩვევები.

 3. ცხრილ №1-ში ლათინური ასოებით აღნიშნულია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლის ინფორმირებულობის, ცოდნისა და უნარების დონე რეზიდენტურის პროგრამით გათვალისწინებული კურსის გავლამდე.

ცხრილი №1

ა) ბავშვის ზრდა-განვითარება, სქესობრივი მომწიფება
ა.ა) ბავშვთა ასაკობრივი პერიოდები. ბავშვის ფიზიკური და ფსიქომოტორული განვითარების შეფასების გზები ფიზიკურ განვითარებაში ჩამორჩენა. მოზარდები. სქესობრივი მომწიფება.	D G P
ა.ბ) კვების ქრონიკული მოშლა ზრდის შეფერხების სემიოტიკა	A
ა.გ) პროფილაქტიკური აცრები. ჩვენებები, უკუჩვენებები გართულებები	G E PL
ა.დ) ძუძუთი კვება. ხელოვნური, შერეული, დამატებითი კვება	G PL
ა.ე) ბავშვთა სიკვდილობის მიზეზები	A
ა.ვ) რაქიტი.	D. G P
ბ) ახალშობილის დაავადებები
ბ.ა) რისკის ჯგუფის ორსულები და ახალშობილები	A P
ახალშობილთა ასფიქსია. ბ.ბ) აპგარის შკალა ახალშობილთა რეანიმაციის პრინციპები	C E P
ბ.გ) სამშობიარო ტრავმა	A
ბ.დ) რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი	A C
ბ.ე) მეკონიური ილეუსი	A
ბ.ვ) RH/ABO შეუთავსებლობა	A C
ბ.ზ) TO RCH ინფექციები	A C P
ბ.თ) დღენაკლი ახალშობილი მცირე მასა, ძალიან მცირე მასა დაბადებისას	A
ბ.ი) დისადაპტაციური სინდრომები	G
ბ.კ) ახალშობილთა ჰემორაგიული დაავადება	A P
ბ.ლ) ნეონატალური სეფსისი	A
ბ.მ) კონიუქტივიტი, ომფალიტი,	A P
გ) სასუნთქი სისტემის დაავადებები
გ.ა) ზედა სასუნთქი გზების დაავადებები – ადენოიდების და ტონზილების ჰიპერტროფია კრუპი	D G E P
გ.ბ) ქვედა სასუნთქი გზების დაავადებები ბრონქიტი ობსტრუქციული ბრონქიტი, ბრონქიოლიტი	C E
გ.გ) პნევმონია	D T G E
გ.დ) ბრონქული ასთმა	C E
გ.ე) ცისტოფიბროზი	A
დ) კარდიოვასკულაური დაავადებები
დ.ა) გულის თანდაყოლილი მანკები; პარკუჭთაშორის ძგიდის დეფექტი; წინაგულთაშორის ძგიდის დეფექტი; ღია არტერიული სადინარი აორტის სტენოზი, კოარქტაცია; ფილტვის არტერიის სტენოზი	A
დ.ბ) სუპრავენტრიკულური ტაქიკარდია	D E
დ.გ) ჰიპერტენზია	D E
დ.დ) რევმატიული ცხელება. გულის შეძენილი მანკები	A P
დ.ე) კარდიომიოპათია	A
დ.ვ) ფუნქციური შუილი	G
ე) შარდ-სასქესო სისტემის დაავადებები
ე.ა) ფიმოზი	D G
ე.ბ) ჰიპოსპადია	D
ე.გ) კრიპტორხიზმი	D
ე.დ) ვეზიკო-ურეთრალური რეფლუქსი	A
ე.ე) ჰიდრონეფროზი	A
ე.ვ) პოლიცისტოზი	A
ე.ზ) გლომერულონეფრიტი	A C
ე.თ) ნეფროზული სინდრომი	A
ე.ი) თირკმელ-კენჭოვანი დაავადება	A C
ე.კ) თირკმელის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა	A E
ვ) გასტროინტესტინალური დაავადებები
ვ.ა) პილოროსტენოზი	A
ვ.ბ) პეპტიური დაავადება (გასტრიტი, დუოდენიტი, წყლული)	D G T P
ვ.გ) ქოლეპათია	D G P
ვ.დ) ქრონიკული ჰეპატიტი	G
ვ.ვ) პანკრეატიტი	D E
ვ.ზ) ნაწლავის ანთებითი დაავადებები (არასპეციფიკური წყლულოვანი კოლიტი, კრონის დაავადება)	A
ვ.თ) მალაბსორბციის სინდრომით მიმდინარე დაავადებები.	A
ვ.ი) ჰირშპრუნგის დაავადება.	A
ვ.კ) ცელიაკია	A
ზ) იმუნური, რევმატიული, ალერგიული დაავადებები
ზ.ა) იმუნიტეტი; იმუნოდეფიციტური მდგომარეობები	A
ზ.ბ) ალერგია მწერების ნაკბენზე კვებითი ალერგია რინო-კონიუქტივიტი პოლინოზი	D G E P D G E P D G P
ზ.გ) ატოპიური დერმატიტი	D G P
ზ.დ) ბრონქული ასთმა	D G E
ზ.ე) რევმატოიდული ართრიტი სისტემური წითელი მგლურა სკლეროდერმია დერმატომიოზიტი პერიარტერიიტი	A C
ზ.ვ) სისტემური ვასკულიტები	A
ზ.ზ) შონლაინ-ჰენოხის დაავადება	A E
ზ.თ) კავასაკის დაავადება	A
თ) ინფექციური დაავადებები
თ.ა) ზედა სასუნთქი გზების ინფექციები	D G T P
თ.ბ) სინუსიტი	D T
თ.გ) სტომატიტი (კანდიდიაზი)	D G
თ.დ) დიარეით მიმდინარე დაავადებები	D G E
თ.ე) საშარდე გზების ინფექცია (ცისტიტი, პიელონეფრიტი)	D G
თ.ვ) ტუბერკულოზი	A
თ.ზ) ართრიტი (სეპტიური, რეაქტიული)	D
თ.თ) კონიუქტივიტი	D G P
თ.ი) ოტიტი, მასტოიდიტი	D G T E
თ.კ) მენინგიტი, მენინგოკოკცემია	D E
თ.ლ) ენცეფალიტი	D E
თ.მ) ბაქტერიემია, სეფსისი	D E
თ.ნ) წითელა	D P
თ.ო) წითურა	D P
თ.პ) ყბაყურა	D P
თ.ჟ) ქუნთრუშა	D C P
თ.რ) ჩუტყვავილა	D P
თ.ს) ყივანახველა	D C P
თ.ტ) ინფექციური მონონუკლეოზი	D C
თ.უ) მწვავე ჰეპატიტი	D C P
ი) ენდოკრინული დაავადებები
თ.ა) თირკმელზედა ჯირკვლის მწვავე უკმარისობა (უოტერჰაუზ-ფრიდერიკსენის სინდრომი); ადრენოგენიტალური სინდრომი	A C
თ.ბ) ფარისებური ჯირკვლის დაავადებები თანდაყოლილი ჰიპოთირეოზი	A C
თ.გ) შაქრიანი დიაბეტი	D G E
თ.დ) უშაქრო დიაბეტი	A C
კ) ჰემატო-ონკოლოგიური დაავადებები
კ.ა) ანემიები (მიკრო, მაკრო, ნორმოციტული)	A
კ.ბ) რკინადეფიციტური ანემია	D T G
კ.გ) იდიოპათიური თრომბოციტოპენიური პურპურა	C E
კ.დ) ლეიკემია	A C
კ.ე) ლიმფომა	A C

 

4. რეზიდენტურის პროგრამა განაპირობებს რეზიდენტის კარგად ორგანიზებულ პროფესიულ ზრდას და უქმნის მას პროფესიულ გარემოს.

5. სარეზიდენტო პროგრამა განკუთვნილია უმაღლესი სამედიცინო სასწავლებლების მედიცინის ფაკულტეტის კურსდამთავრებულთათვის და რეზიდენტს უზრუნველყოფს ისეთი მზადებით, რომელიც ხელს უწყობს უმაღლეს სამედიცინო სასწავლებელში მიღებული ცოდნის ინტეგრირებას პრაქტიკაში და ითვალისწინებს პედიატრიის სხვადასხვა საკითხებში ფართო თეორიული ცოდნის მიღებას, პროფესიული და გადაუდებელი დახმარების გაწევის და პრაქტიკული უნარ-ჩვევების გამომუშავებას, გამოცდილების შეძენას, სხვადასხვა მანიპულაციისა და პროცედურების ტექნიკის ათვისებას და საბოლოო ჯამში ისეთი სპეციალისტის მომზადებას, რომელსაც შეეძლება სრულფასოვანი დახმარება გაუწიოს მოსახლეობას.

6. რეზიდენტურაში მომზადებულ სპეციალისტ-პედიატრს შეეძლება დამოუკიდებლად მიიღოს გადაწყვეტილება ექსტრემალურ სიტუაციაში, გაუწიოს პაციენტს გადაუდებელი დახმარება, დაადგინოს სწორი დიაგნოზი, შეიმუშავოს ავადმყოფის გამოკვლევისა და მკურნალობის ტაქტიკა, ჩაატაროს პროფილაქტიკური ღონისძიებები, განახორციელოს ხანგრძლივი დაკვირვება ავადმყოფზე. იგი გარკვეული იქნება თერაპიულ და ქირურგიულ პათოლოგიებს შორის მომიჯნავე მდგომარეობებში და იმ დაავადებებში, რომლებიც იშვიათია პედიატრიულ პრაქტიკაში.

7. რეზიდენტი პასუხისმგებელია პაციენტის წინაშე წარმოებულ ყველა პროცესზე. მას უნდა გააჩნდეს ისეთი თვისებები, როგორიცაა ინტეგრაციის უნარი (მან არ უნდა დაუშვას პიროვნული და პროფესიული კოდექსის დარღვევა), სხვათა პატივისცემის უნარი (პაციენტის, მისი ოჯახის წევრების, კოლეგების, ჯანდაცვის მუშაკთა მთელი გუნდისა და სხვ.) მას უნდა ახასიათებდეს ეთიკის, სოციალურ-ეკონომიკური და სამედიცინო-სამართლებრივ პრობლემათა გაგების, წვდომის თვალსაზრისით მუდმივი ზრდის პროცესი.

8. ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, რეზიდენტი უნდა იყოს გულისხმიერი და ყოველთვის მზად პაციენტის დასახმარებლად ნებისმიერ დროსა და ვითარებაში. დროულად შეასრულოს სამუშაო, არასოდეს დაამახინჯოს პაციენტთან დაკავშირებული ნებისმიერი ინფორმაცია, იყოს ემპათიური და მგრძნობიარე როგორც პაციენტის, ასევე მისი ოჯახის მოთხოვნათა და სურვილების მიმართ, თანამშრომლობდეს და ურთიერთობდეს ჯანდაცვის მუშაკებთან.

9. რეზიდენტს უნდა ჰქონდეს სურვილი და მზაობა მიიღოს და შეასრულოს უშუალო ხელმძღვანელის ყველა მითითება და ინსტრუქცია, გაითვალისწინოს კრიტიკა, რეალურად შეაფასოს საკუთარი ძალები, ნაკლოვანებები და არაადეკვატურობა. მას უნდა ჰქონდეს აგრეთვე მზაობა გარკვეული ცვლილებებისადმი, საკუთარი თავისადმი კრიტიკული მიდგომა და სათანადო დასკვნების გამოტანის უნარი, აგოს პასუხი საკუთარი შეცდომებისა და მარცხის გამო, რაც, თავის მხრივ, საკუთარი კომპეტენციის სრულყოფისა და პროფესიული ზრდის ერთ-ერთი უმთავრესი მოტივია.

10. ყოველკვირეული და კლინიკური კონფერენციების გარდა, რომლებზეც რეზიდენტები აკეთებენ ზეპირ მოხსენებებს, ამზადებენ თვალსაჩინოებს, რეზიდენტურის პროგრამით გათვალისწინებულია კონფერენციების, სემინარების ჩატარება მედიცინის სხვადასხვა დარგებში, დეონტოლოგიაში, ფსიქოლოგიაში, ზოგადბიოლოგიურ საკითხებზე და სხვ. ამ კონფერენციების დღის წესრიგში სასურველია შეტანილი ფუნდამენტური ფიზიოლოგიის, პათფიზიოლოგიის, ბიოქიმიის, მიკრობიოლოგიის, ვირუსოლოგიის, იმუნოლოგიის, პათოლოგიისა და ფსიქო-სოციოლოგიის ასპექტების თანხვედრა იმ საკითხებთან, რომლებიც შეტანილია რეზიდენტურის პროგრამაში. მიზანშეწონილია წამყვანი მეცნიერების მოწვევა, რომლებიც უფრო დააინტერესებენ რეზიდენტებს. თუ რეზიდენტი გამოირჩევა სწავლების პროცესში, იგი შეიძლება წარსდგეს კონფერენციაზე მომხსენებლის სტატუსით.

 11. რეზიდენტს ეკისრება საგანმანათლებლო როლი სტუდენტების, ჯანდაცვის მუშაკთა, პაციენტის ოჯახის წევრთა და საერთოდ საზოგადოების წინაშე. სწავლების ოსტატობისა და ხელოვნების რეზიდენტისთვის შესწავლა სარეზიდენტო პროგრამის უმნიშვნელოვანესი ნაწილია. რეზიდენტი მზად უნდა იყოს აიღოს საგანმანათლებლო ვალდებულება და უნდა შეძლოს დაამყაროს ღირსეული საგანმანათლებლო ურთიერთობები. მან უნდა გამოიჩინოს გულისხმიერება პიროვნების ისეთი მახასიათებლების მიმართ, როგორიცაა სქესი, კულტურული წარმომავლობა და პროფესიონალიზმის დონე. მეტიც, იგი ვალდებულია მონაწილება მიიღოს როგორც სტუდენტთა, წინა კურსის რეზიდენტთა, ასევე მათ ხელმძღვანელთა შეფასებაში.

 12. რეზიდენტურის სრული კურსის წარმატებით დამთავრების შემდეგ რეზიდენტი იღებს სახელმწიფო მოწმობას, ხოლო დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობის უფლების მოსაპოვებლად აბარებს სახელმწიფო სასერტიფიკაციო გამოცდას. რეზიდენტურაში მომზადებულ პედიატრს სერტიფიცირების შემდეგ უფლება აქვს იმუშაოს პედიატრად ყველა სამკურნალო-პროფილაქტიკურ დაწესებულებაში, მიუხედავად მისი ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმისა.

თავი II

საექიმო სპეციალობის „პედიატრია“ აღწერილობა/სპეციფიკაცია

მუხლი 1. სპეციალობისა და სპეციალისტის განსაზღვრება (დეფინიცია)

1. პედიატრია არის საექიმო სპეციალობა და მეცნიერების დარგი, რომელიც სწავლობს ბავშვის – ახალშობილობიდან 18 წლის ასაკამდე – ფიზიკური, ემოციური და სოციალური ჯანმრთელობის საკითხებს, ბიოლოგიური, სოციალური და გარემოს ფაქტორების ზეგავლენას ბავშვის განვითარებად ორგანიზმზე, აგრეთვე დაავადებებსა და ორგანოთა დისფუნქციას და მათ ზემოქმედებას ბავშვის ჯანმრთელობასა და განვითარებაზე.

2. პედიატრი არის მედიცინის დარგის სპეციალისტი, რომელიც უპირველესად ზრუნავს ბავშვის ჯანმრთელობაზე, კეთილდღეობასა და ჰარმონიულ განვითარებაზე.

3. პედიატრის ფუნქციებია:

ა) განსაზღვრავს ბავშვის ჯანმრთელობის სტატუსს და საქმიანობს როგორც კონსულტანტი, რადგან ბავშვის ჰარმონიული განვითარება და კეთილდღეობა დიდწილადაა დამოკიდებული ოჯახსა და საცხოვრებელ პირობებზე. პედიატრმა მხარი უნდა დაუჭიროს ბავშვის გარშემო აღმზრდელობითი გარემოს შექმნას, რაც მოიცავს საგანმანათლებლო მუშაობას ცხოვრების ჯანსაღი წესის დასამკვიდრებლად და სახელმძღვანელო მითითებებს პაციენტისა და მშობლებისათვის;

ბ) მონაწილეობს საზოგადოებრივ ცხოვრებაში, ჭრის პრობლემებს და ახდენს იმ პრობლემათა პროფილაქტიკას, რომელსაც ადგილი აქვს ბავშვთა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში. ამასთან, ითვალისწინებს, რომ ბავშვი მოზრდილისაგან განსხვავდება ანატომიით, ფიზიოლოგიით, იმუნოლოგიით, ფსიქოლოგიით, ზრდა-განვითარების უნარით, მეტაბოლური თავისებურებებით და სხვა. იგი მუდმივად უნდა ითვალისწინებდეს აღნიშნულ განსხვავებას, აგრეთვე პაციენტის ფუნქციური სტატუსის ცვლას ზრდასთან დაკავშირებით.

4. პედიატრის ძირითადი მოვალეობაა:

ა) წარმატებული საექიმო საქმიანობის წარმართვა;

ბ) მშობლებისთვის რჩევა-დარიგებების მიცემა ბავშვის ზრდა-განვითარებასთან დაკავშირებით ახალშობილობის პერიოდიდან ზრდასრულობამდე;

გ) მოზარდთან “საერთო ენის” გამონახვა და მისი დარწმუნება ჯანმრთელობის შენარჩუნებისთვის საჭირო გამოკვლევების ჩატარების, ოჯახის დაგეგმვის, სქესობრივად გადამდები დაავადებების, გინეკოლოგიური და სხვა. საკითხების ცოდნის აუცილებლობაში;

დ) მრავლობითი პრობლემების მქონე და ინვალიდი ბავშვების მეთვალყურეობა და მათი მართვის კოორდინაცია;

ე) უწყვეტი პროფესიული განვითარების სისტემაში ჩართვა და პროფესიული კომპეტენციის მუდმივი დახვეწა;

ვ) თანამედროვე ლიტერატურის გაცნობა და მასზე დამყარებული პრაქტიკული საქმიანობა;

ზ) საშუალო სამედიცინო პერსონალის პროფესიულ საქმიანობაზე მეთვალყურეობა.

    მუხლი 2. პედიატრის ზოგადი პროფესიული ცოდნა

პედიატრი უნდა ფლობდეს ცოდნას შემდეგი პუნქტების შესაბამისად:

ა) „ბავშვთა უფლებათა კონვენცია”;

ბ) საქართველოს კანონი „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ”;

გ) საქართველოს კანონი „საექიმო საქმიანობის შესახებ”;

დ) საქართველოს კანონი „ პაციენტთა უფლებების შესახებ”;

ე) ექიმისა და პაციენტის სამართლებრივი ურთიერთობების საფუძვლები;

ვ) ბიოეთიკის თანამედროვე პრინციპები;

ზ) მტკიცებითი მედიცინის საფუძვლები;

თ) საავადმყოფოს, პოლიკლინიკის, სამშობიარო სახლის, სკოლამდელი დაწესებულებების, სკოლის, ბავშვთა სანატორიუმების, გადაუდებელი დამხმარების პუნქტების და სხვა სამედიცინო დაწესებულებებში პედიატრიული სამსახურის ორგანიზაცია;

ი) ჯანმრთელი ბავშვების და მოზარდების დისპანსერიზაციის პრინციპები, მათი განაწილება ჯანმრთელობისა და რისკის- ჯგუფებში;

კ) ავადმყოფი ბავშვის დისპანსერიზაციის პრინციპები, ქრონიკული დაავადებების პროფილაქტიკა;

ლ) ბავშვთა ჰიგიენური აღზრდის პრინციპები;

მ) სანიტარიულ-ჰიგიენური და პროფილაქტიკური ღონისძიებების პრინციპები;

ნ) ნაყოფის, ახალშობილის და ბავშვის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები;

ო) ორგანიზმის ფუნქციური სისტემების ურთიერთკავშირი და რეგულაცია, ბავშვთა ფიზიოლოგიური განვითარება სხვადასხვა ასაკობრივ ჯგუფებში;

პ) ბავშვთა რაციონალური კვების პრინციპები;

ჟ) ბავშვის პათოფიზიოლოგიის, ბიოქიმიის, იმუნოლოგიის, გენეტიკის და ზოგადსამედიცინო პრობლემების საკვანძო საკითხები;

რ) ჰომეოსტაზი ნორმასა და პათოლოგიის დროს;

ს) წყალ-მარილოვანი ცვლის, მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის ნორმალური მაჩვენებლები, მათი დარღვევის ტიპები და კორექცია;

ტ) სისხლმბადი, სისხლის მიმოქცევის, სასუნთქი, საჭმლის მომნელებელი, შარდ-სასქესო, ნერვული სისტემის ფიზიოლოგია და პათფიზიოლოგია;

უ) ბავშვთა ასაკის დაავადებათა მოსაზღვრე მდგომარეობის თანამედროვე კლასიფიკაცია, კლინიკური სიმპტომატიკა, სომატური და ინფექციური დაავადებების მიმდინარეობის თავისებურებანი სხვადასხვა ასაკობრივ პერიოდებში;

ფ) სომატური და ინფექციური დაავადებების და პათოლოგიური მდგომარეობების მკურნალობის თანამედროვე მეთოდები;

ქ) ბავშვთა ასაკის ფარმაკოთერაპიის და ფარმაკოკინეტიკის საფუძვლები, სამკურნალო საშუალებების ძირითადი ჯგუფების მოქმედების მექანიზმები, მათი გამოყენების ჩვენებები, უკუჩვენებები, გართულებები;

ღ) დიეტთერაპია სხვადასხვა დაავადებების დროს;

ყ) ფიზიოთერაპიის, სამკურნალო ფიზკულტურის და საექიმო კონტროლის საფუძვლები;

შ) გადაუდებელი და ინტენსიური თერაპიის, რეანიმაციის პრინციპები საყოფაცხოვრებო, საველე, ამბულატორიის და სტაციონარის პირობებში;

ჩ) რეაბილიტაციის და დისპანსერული მეთვალყურეობის პრინციპები, სანატორიულ- კურორტული მკურნალობა.

    მუხლი 3. სპეციალისტის უნარ-ჩვევები

1. პედიატრის ზოგადი უნარ-ჩვევებია:

ა) მიიღოს ამომწურავი ინფორმაცია ჯანმრთელ და ავადმყოფ ბავშვებზე მშობლებისგან ან ნათესავებისგან გენეალოგიური, ბიოლოგიური, სოციალური, ეპიდემიოლოგიური ანამნეზის საფუძველზე, დააზუსტოს ანტენატალური და პერინატალური, ინტრანატალური, ადრეული ნეონატალური და პოსტნატალური, პრე და პუბერტატული პერიოდების თავისებურებები, განსაზღვროს ბავშვის ზრდა-განვითარების ხასიათი და გამოავლინოს დარღვევები;

ბ) აწარმოოს ბავშვის ობიექტური გამოკვლევა, დროულად განსაზღვროს სიმპტომები და სინდრომები, რომლებიც მოითხოვენ გადაუდებელ დახმარებას და გაუწიოს მას ეს დამხარება. უნდა შეეძლოს ისარგებლოს ანთროპომეტრული გაზომვის საშუალებებით, ჰემომეტრით, არტერიული წნევის აპარატით, კუჭისა და დუოდენური ზონდებით, შარდის ბუშტის კათეტერით, ინფუზური თერაპიის სისტემებით, საინჰალაციო აპარატებით, ელექტროამომწოვით, სასუნთქი ნიღბით, ჟანგბადის კარავით, საინტუბაციო მილებით;

გ) გამოავლინოს პათოლოგიური მდგომარეობების განვითარების მიზეზები. დიაგნოზის დასადგენად მიზნობრივად დანიშნოს ლაბორატორიული-ინსტრუმენტული გამოკვლევები, საჭიროების შემთხვევაში შეაგროვოს მასალა ლაბორატორიული კვლევისთვის;

დ) მისცეს შეფასება ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობას ანამნეზის, ფიზიკური და ნერვულ-ფსიქიკური განვითარების, კლინიკური და ლაბორატორიულ- ინსტრუმენტული კვლევის მონაცემების საფუძველზე, გაატაროს დიფერენციალური დიაგნოსტიკა და დასვას წინაწარი დიაგნოზი;

ე) დაასაბუთოს ავადმყოფი ბავშვის მკურნალობის ტაქტიკა (ბინაზე, საბავშვო დაწესებულებებში, სტაციონარში), შეძლოს სტაციონარის ორგანიზება ბინის პირობებში გამოავლინოს ჰოსპიტალიზაციის ჩვენებები, განსაზღვროს სტაციონარის პროფილი დაავადების ხასიათის გათვალისწინებით;

ვ) მოახდინოს ჰოსპიტალიზაციის ორგანიზაცია, ავადმყოფის ტრანსპორტირება;

ზ) ინფექციური დაავადებების გამოვლენის შემთხვევაში განახორციელოს სასწრაფო ეპიდსაწინააღმდეგო ზომები;

თ) განსაზღვროს სხვა სპეციალისტის მოწვევის ჩვენებები, გამოიყენოს კონსულტანტის დასკვნები დიაგნოზის დასაზუსტებლად და სამკურნალო-პროფილაქტიკური ღონისძიებების გასატარებლად;

ი) მისცეს პაციენტის ჯანმრთელობის მდგომარეობას კომპლექსური შეფასება, მართოს მკურნალობა, შეაფასოს დაავადების მიმდინარეობის დინამიკა, მკურნალობის ეფექტურობა და პროგნოზი;

კ) განსაზღვროს რისკის ჯგუფის ბავშვების და ქრონიკული დაავადების მქონე ბავშვების დისპანსერიზაციის ჩვენებები, ჩაატაროს ეფექტური დისპანსერიზაცია და რეაბილიტაცია;

ლ) განსაზღვროს პროფილაქტიკური აცრების ჩვენებები და უკუჩვენებები. მოახდინოს აცრების დროული ჩატარების ორგანიზაცია, გაუწიოს პაციენტს დახმარება პოსტვაქცინური გართულებების შემთხვევაში;

მ)   შეადგინოს საშუალო მედპერსონალის მუშაობის გეგმა, პედიატრიული უბნის (განყოფილების) მუშაობის ანგარიში, გაწეული სამუშაოს ანალიზი.

ნ) განახორციელოს ბავშვის ზრდა-განვითარების კონტროლი, ბავშვთა ავადობისა და სიკვდილიანობის ანალიზი.

2. პედიატრს უნდა შეეძლოს შემდეგი ლაბორატორიულ-ინსტრუმენტული გამოკვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია და კლინიკური შეფასება:

ა) სისხლის, შარდის, განავლის, ნახველის და ლუმბალური პუნქტატის გამოკვლევა;

ბ) მორფოლოგიური, ბიოქიმიური და სეროლოგიური გამოკვლევა;

გ) ვირუსოლოგიური, მიკრობიოლოგიური და იმუნოლოგიური გამოკვლევა;

დ) კოაგულოგრამის, მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის, აირთა ცვლის, ელექტროლიტების გამოკვლევა;

ე) სასუნთქი, გულ-სისხლძარღვთა, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის, ღვიძლის, თირკმლების და სხვა შინაგანი ორგანოების ფუნქციური გამოკვლევა;

ვ) ე.კ.გ, ფ.კ.გ და რეოვაზოგრაფიული გამოკვლევა;

ზ) ულტრაბგერითი გამოკვლევა;

თ) გულ-მკერდის, მუცლის ღრუს, თავის ქალას, ძვლების და სახსრების რენტგენოლოგიური გამოკვლევა;

ი) შინაგანი ორგანოების იზოტოპური გამოკვლევა;

კ) ც.ნ.ს-ის და ვეგეტაციური ნერვული სისტემის სპეციალიზებული გამოკვლევა;

ლ) კომპიუტერულ-ტომოგრაფიული და მაგნიტურ-რეზონანსული გამოკვლევა;

მ) სექციური, ბიოფსიური და ოპერაციული მასალის მორფოლოგიური გამოკვლევა.

3. პედიატრი უნდა ფლობდეს შემდეგ დიაგნოსტიკურ და სამკურნალო მანიპულაციებს:

ა) ფილტვის ხელოვნური ვენტილაცია „ პირით-პირში“ , „ პირით-ცხვირში“ , ნიღბით და ტომრით;

ბ) გულის დახურული მასაჟი;

გ) ჭრილობის პირველადი დამუშავება;

დ) კიდურების იმობილიზაცია მოტეხილობის დროს;

ე) გარეგანი და შინაგანი სისხლის დენის შეჩერება;

ვ) ტრაქეო-ბრონქიალური ხის ლავაჟი;

ზ) სისხლის ჯგუფისა და რეზუსის განსაზღვრა;

თ) ვენეპუნქცია;

ი) ინფუზური თერაპია;

კ) ჰემოტრანსფუზია;

ლ) პარენტერალური კვება;

მ) ინტუბაცია;

ნ) ტრაქეოსტომია;

ო) პლევრალური, ლუმბალური და პერიტონეალური პუნქცია;

პ) კუჭის ამორეცხვა;

ჟ) კუჭისა და დუოდენალური ზონდირება;

რ) მშობიარობის მიღება;

ს) ახალშობილთა ჭიპლარის ტაკვის, კანის, ლორწოვანების პირველადი დამუშავება;

ტ) კიუვეზის ხმარება;

უ) ჟანგბადის კარავის ხმარება;

ფ) ახალშობილთა ზონდით კვება;

ქ) ელექტროამომწოვით სარგებლობა;

ღ) შარდის ბუშტის კათეტერიზაცია;

ყ) სინჯი ტუბეკულინით;

შ) ვაქცინაცია.

4. პედიატრს უნდა შეეძლოს შემდეგი გადაუდებელი მდგომარეობების პროფილაქტიკა , დიაგნოსტიკა , პირველადი დახმარება და მკურნალობა :

ა) კლინიკური სიკვდილი (გულის გაჩერება/სუნთქვის გაჩერება), უეცარი სიკვდილი;

ბ) მწვავე სუნთქვის უკმარისობა, აპნოეს შეტევა, ასფიქსია, კრუპის სინდრომი, ობსტრუქციული სინდრომი, ბრონქული ასთმის შეტევა, ასთმური სტატუსი, ფილტვის შეშუპება, პნევმოთორაქსი, ემპიემა, პიოპნევმოთორაქსი;

გ) მწვავე სისხლძარღვოვანი უკმარისობა (კოლაფსი, შოკი);

დ) ჰიპერტენზიული და ჰიპოტენზიული კრიზები;

ე) გულის მწვავე უკმარისობა;

ვ) ციანოზისა და ქოშინის შეტევა;

ზ) მორგან-ადამ-სტოქსის შეტევა;

თ) პაროსიზმული ტაქიკარდიის და მოციმციმე არითმიის შეტევა;

ი) თირკმლის მწვავე უკმარისობა;

კ) ღვიძლის მწვავე უკმარისობა;

ლ) თირკმელზედა ჯირკვლის მწვავე უკმარისობა;

მ) ნეიროტოქსიკოზი, ტოქსიკოზი-ექსიკოზით;

ნ) ჰიპერთერმიული სინდრომი;

ო) ენცეფალური რეაქცია, ტვინის შეშუპება, კრუნჩხვითი სინდრომი;

პ) მწვავე ალერგიული რეაქცია (ანაფილაქსიური შოკი, კვინკეს შეშუპება და სხვა);

ჟ) მოწამვლა, ტრავმა, ელექტროტრავმა, დამწვრობა, მოყინვა, ასფიქსია, დახრჩობა;

რ) უცხო სხეული;

ს) მწვავე მუცელი;

ტ) ნაწლავთა პარეზი;

უ) სისხლდენა (ცხვირიდან, ფილტვებიდან, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან);

ფ) დიაბეტური, ჰიპოგლიკემიური კომა;

ქ) ვეგეტაციურ-ვისცერული პაროქსიზმები;

ღ) გადაუდებელი დახმარება ფსიქიკური დაავადებების დროს.

    მუხლი 4

სპეციალობა მოიცავს ქვემოჩამოთვლილი დაავადებების, პათოლოგიური მდგომარეობების კლინიკას, დიაგნოსტიკას, მკურნალობასა და პროფილაქტიკას შემდეგი მოცულობით (ცხრილი №2):

ცხრილი №2

1. ბავშვთა ზრდა, განვითარება, სქესობრივი მომწიფება

ა) ბავშვთა ასაკობრივი პერიოდები. ბავშვის ფიზიკური და ფსიქომოტორული განვითარების შეფასების გზები; ბ) ფიზიკურ განვითარებაში ჩამორჩენა გ) კვების ქრონიკული მოშლა დ) ზრდის შეფერხების სემიოტიკა	D G P
ე) სქესობრივი მომწიფება. ვარიაციები ვ) მენსტრუალური ციკლის დარღვევა. გინეკომასტია ზ) ნაადრევი სქესობრივი მომწიფება თ) სქესობრივი მომწიფების შეფერხება	D G P
ი) პროფილაქტიკური აცრები. ჩვენებები, უკუჩვენებები გართულებები	G E PL
კ) ძუძუთი კვება, პრინციპები, ტექნიკა ხელოვნური, შერეული, შემატებული კვება	G P L
ლ) ქცევის პათოლოგია. მ) ტუალეტის (ენურეზი, ენკოპრეზი) პრობლემები ნ) ძილის, კვების, სწავლის პრობლემები ო) შიშები და ფობიები პ) ყურადღების დეფიციტის/ჰიპერაქტიური ბავშვის სინდრომი	D C G P
ჟ) ბავშვთა ძალადობა და უყურადღებობა რ) დედა/ბავშვის ურთიერთობა	D G E L
ს) ბავშვთა სიკვდილობის მიზეზები	A

2. ახალშობილთა დაავადებები

ა) რისკის -ჯგუფის ორსულები და ახალშობილები	A P
ბ.ა) ახალშობილთა ასფიქსია. ბ.ბ) აპგარის შკალა ბ.გ) ახალშობილთა რეანიმაციის პრინციპები	A C E P
გ) სამშობიარო ტრავმა	D C P
დ) რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი	A C P
ე) მეკონიური ილეუსი	A E
ვ) საყლაპავის ატრეზია	A E
ზ) დიაფრაგმის თიაქარი	D E
თ.ა) დღენაკლი ახალშობილი თ.ბ) მცირე მასა თ.გ) ძალიან მცირე მასა დაბადებისას	A C
ი) დისადაპტაციური სინდრომები	G P
კ) ახალშობილთა ჰემორაგიული დაავადება	D C P
ლ) ნეონატალური სეფსისი	D C E T P
მ) ნეონატალური კრუნჩხვები	D C T E
ნ) RH/ABO შეუთავსებლობა	D P
ო) TORCH ინფექციები	A C T P
პ) ნეკროზული ენტეროკოლიტი	A C P
ჟ) კონიუქტივიტი, ომფალიტი, დერმატიტი	D G T

3. სასუნთქი სისტემის დაავადებები

ა) ზედა სასუნთქი გზების დაავადებები ა.ა) ლარინგომალაცია, ტრაქეომალაცია. ა.ბ) ადენოიდების და ტონზილების ჰიპერტროფია ა.გ) ეპიგლოტიტი ა.დ) რეტროფარინგეალური, პერიტონზილარული აბსცესი ა.ე) კრუპი ა.ვ) ტრაქეიტი	D G  D G P  D E  D E  D G T E  D G T
ბ) ქვედა სასუნთქი გზების დაავადებები ბ.ა) ბრონქიტი ბ.ბ) ობსტრუქციული ბრონქიტი ბ.გ) ბრონქიოლიტი	D G T E
გ) პნევმონია	D G T
დ) ბრონქული ასთმა	D G T E
ე) ცისტოფიბროზი	A C
ვ) ცილიარული უკმარისობის სინდრომი	A C
ზ) ტუბერკულოზი	D C P

4. კარდიოვასკულარული დაავადებები

ა) გულის თანდაყოლილი მანკები ა.ა) პარკუჭთაშორის ძგიდის დეფექტი ა.ბ) წინაგულთაშორის ძგიდის დეფექტი ა.გ) ღია არტერიული სადინარი ა.დ) აორტის სტენოზი, კოარქტაცია ა.ე) ფილტვის არტერიის სტენოზი	D C
ბ) სუპრავენტრიკულური ტაქიკარდია	D T E
გ) ჰიპერტენზია	D T E
დ) რევმატიული ცხელება. გულის შეძენილი მანკები	D G T P
ე) კარდიომიოპათია	A C
ვ) ფუნქციური შუილი	D G

5. შარდ-სასქესო სისტემის დაავადებები

ა) ფიმოზი	D G
ბ) ჰიპოსპადია	D C
გ) კრიპტორხიზმი	D C
დ) ვეზიკო-ურეთრალური რეფლუქსი	D C
ე) ჰიდრონეფროზი	A C
ვ) პოლიცისტოზი	A C
ზ) გლომერულონეფრიტი	D G T
თ) ნეფროზული სინდრომი	D C
ი) თირკმელ-კენჭოვანი დაავადება	D C E
კ) თირკმელის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა	D C E

6. გასტროინტესტინალური დაავადებები

ა) გასტრო–ეზოფაგური რეფლექსი (ხალაზია)	D G T
ბ) ახალაზია	D G T
გ) პილოროსტენოზი	D C
დ) პეპტიური დაავადება (გასტრიტი, დუოდენიტი, წყლული)	D G T PE
ე) ქოლეპათია	D G T P
ვ) ქრონიკული ჰეპატიტი. ჰეპატოზი. ციროზი.	D G T
ზ) პანკრეატიტი	D T E
თ) ნაწლავის ანთებითი დაავადებები (არასპეციფიკური წყლულოვანი  კოლიტი, კრონის დაავადება)	A C T
ი) მალაბსორბციის სინდრომით მიმდინარე დაავადებები.	D G
კ) ჰირშპრუნგის დაავადება.	D C
ლ) მეკელის დივერტიკული	D E
მ) ცელიაკია	D G
ნ) ძროხის რძის ცილის/სოიის აუტანლობა.	D G
ო) გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი	D G T

7. იმუნური, რევმატიული, ალერგიული დაავადებები

ა) იმუნიტეტი, იმუნოდეფიციტური მდგომარეობები	A C
ბ.ა) ალერგია მწერების ნაკბენზე  ბ.ბ) კვებითი ალერგია  ბ.გ) რინო-კონიუქტივიტი  ბ.დ) პოლინოზი  ბ.ე) ალერგია მედიკამენტებზე	D G E P D GT E P D G T P D G T P D G E
გ.ა) ატოპიური დერმატიტი.  გ.ბ) ეკზემა	D G T P
დ) ბრონქული ასთმა	D G E P
ე.ა) რევმატოიდული ართრიტი  ე.ბ) სისტემური წითელი მგლურა  ე.გ) სკლეროდერმია  ე.დ) დერმატომიოზიტი  ე.ვ) პერიარტერიიტი	A C
ვ) სისტემური ვასკულიტები	D C
ზ) შონლაინ-ჰენოხის დაავადება	D C E
თ) კავასაკის დაავადება	A C

8. ინფექციური დაავადებები

ა) ზედა სასუნთქი გზების ინფექციები	D G T P
ბ) სინუსიტი	D G T
გ) სტომატიტი	D G T
დ) დიარეით მიმდინარე დაავადებები	D G T E P
ე) საშარდე გზების ინფექცია (ცისტიტი, პიელონეფრიტი)	D G T P
ვ) ვულვოვაგინიტი, ორქიტი, ოოფორიტი, ეპიდიდიმიტი	D T
ზ) ართრიტი (სეპტიური, რეაქტიული)	D T
თ) კონიუქტივიტი	D G T P
ი) ოტიტი, მასტოიდიტი	D G T E
კ) მენინგიტი, მენინგოკოკცემია	D C E
ლ) ენცეფალიტი	D C E
მ) ბაქტერიემია, სეფსისი	D T E
ნ) წითელა	D G P
ო) წითურა	D G P
პ) ყბაყურა	D G P
ჟ) ქუნთრუშა	D G P
რ) ჩუტყვავილა	D G P
ს) ყივანახველა	D G P
ტ) ინფექციური მონონუკლეოზი	D G P
უ) მწვავე ჰეპატიტი	D T E P

9. გადაუდებელი მდგომარეობები

ა) პედიატრიული ტრავმა. დამწვრობა. ჭრილობა. მოტეხილობა.	D E
ბ) ცხელება	D G T E
გ) უეცარი სიკვდილის სინდრომი	A P
დ) მწვავე მუცელი. სისხლდენა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან.	D E
ე) ფებრილური გულყრა	D E P
ვ) უცხო სხეულის ასპირაცია	D T E P
ზ) შოკი. კომა	D E
თ) დეჰიდრატაცია, ექსიკოზი	D G E P
ი) კვინკეს შეშუპება, ურტიკარია,	D E P T
კ) შრატისმიერი დაავადება	D E T
ლ) კრუპის სინდრომი	D G T E
მ) მწვავე მოწამვლები	D E
ნ) სუნთქვის უკმარისობა. ფილტვის შეშუპება. პნევმოთორაქსი.	D E
ო) ოლიგო-ანურია.	D E
პ) სისხლძარღვშიდა შედედების სინდრომი.	D E
ჟ) გულის რიტმის დარღვევა.	D E

10. ენდოკრინული დაავადებები

ა) თირკმელზედა ჯირკვლის მწვავე უკმარისობა  (უოტერჰაუზ-ფრიდერიკსენის სინდრომი) ადრენოგენიტალური სინდრომი	D C E
ბ) ფარისებური ჯირკვლის დაავადებები თანდაყოლილი ჰიპოთირეოზი	D C
გ) შაქრიანი დიაბეტი	D C E
დ) უშაქრო დიაბეტი	D C

11. ჰემატო-ონკოლოგიური დაავადებები

ა) ანემიები (მიკრო, მაკრო, ნორმოციტული)	D C
ბ) რკინადეფიციტური ანემია	D G T
გ) იდიოპათიური თრომბოციტოპენიური პურპურა	D E
დ) ლეიკემია	A C
ე) ლიმფომა	A C

 

12. ორთოპედიული პრობლემები

ა) პერტესის დაავადება	A C
ბ) შლატერის დაავადება	A C
გ) სკოლიოზი	D P
დ) ბარძაყის ძვლის თავის ამოვარდნილობა	D P
ე) აქონდროპლაზია	A C

13. ნევროლოგია

ა) ნერვული სისტემის განვითარების ანომალიები	A
ბ) პერინატალური პოსტჰიპოქსიური ენცეფალოპათია	C P
გ) ბავშვთა ცერებრული დამბლა	C P
დ) კრუნჩხვა (ნეონატალური, ფებრილური, მეტაბოლური)	C E P
ე) ეპილეფსია	C P
ვ) ცენტრალური ნერვული სისტემის ინფექციური დაავადებები.	D C E
ზ) პერიფერიული ნეიროპათია	C
თ) ნერვკუნთოვანი დაავადებები	C
ი) შაკიკი	C

თავი III

სწავლების/შეფასების მეთოდები

    მუხლი 1. სწავლების მეთოდები

1. პროგრამის თითოეულ როტაციასა და სასწავლო-კლინიკურ მოდულში დაბალანსებულია თეორიული სწავლება და პრაქტიკული საქმიანობა.

2. რეზიდენტურის პროგრამა მოიცავს რეზიდენტის:

ა) თეორიულ მზადებას – ლექციებს, სემინარულ მეცადინეობებს, სპეციალური ლიტერატურის დამუშავებას, რეფერირებას, წყაროთა ნუსხის შედგენას, კვლევით მუშაობას, რეფერატული ხასიათის მოხსენების მომზადებას, სამეცნიერო-პრაქტიკულ კონფერენციებში მონაწილეობას. თეორიული მომზადება ხორციელდება საქმიანობიდან მოუწყვეტლივ. თვითმომზადების მიზნით კვირაში ერთი დღე სემინარული მეცადინეობის ან „ბიბლიოთეკის” დღეა.

ბ) პრაქტიკულ საქმიანობას – ავადმყოფთა კურაციას, შემოვლებში, კლინიკურ გარჩევებში, კლინიკურ კონფერენციებში მონაწილეობას, პოლიკლინიკის და სტაციონარის სხვადასხვა განყოფილებაში, კაბინეტებში, სამანიპულაციოებში მუშაობას, მორიგეობას და სხვ.

3. რეზიდენტურაში მზადების მთელ პერიოდში რეზიდენტს აქვს უფლება დამოუკიდებლად გამოთქვას თავისი აზრი როგორც თეორიულ საკითხებზე, ასევე დაავადების ხასიათსა, დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის ტაქტიკაზე.

4. ექიმ-პედიატრის პროფესიული მზადების ძირითადი მეთოდია რეზიდენტის მიერ სამკურნალო, დიაგნოსტიკური და პროფილაქტიკური მუშაობის უშუალო შესრულება რეზიდენტურის ლოკალური ხელმძღვანელის მეთვალყურეობის პირობებში. ლოკალურ ხელმძღვანელს არჩევს პროგრამ-დირექტორი.

5. ლოკალურ ხელმძღვანელს ოფიციალურად გამოეყოფა სპეციალური დრო რეზიდენტებთან პედაგოგიური მუშაობისთვის. ლოკალური ხელმძღვანელი თავისი პროფესიული საქმიანობის დიდ ნაწილს (სულ ცოტა 15 სთ/კვირაში, ანუ საშუალოდ 3-3 სთ. დღეში) უთმობს სწავლების პროგრამას. ერთი ლოკალური ხელმძღვანელი ერთდროულად შეიძლება წარმართავდეს არა უმეტესი 3 რეზიდენტის მზადებას.

6. ლოკალური ხელმძღვანელის მიერ რეზიდენტებისთვის ჩატარებული ტრენინგის დრო ძირითადად უნდა დაეთმოს პაციენტებთან პრაქტიკულ მუშაობას სტაციონარისა და ამბულატორიულ პირობებში (მათ შორის, გადაუდებელი და სასწრაფო სამედიცინო დახმარების ჩატარება) და მიმართული უნდა იყოს პედიატრის სპეციალობით პროფესიული საქმიანობისთვის საჭირო უნარ-ჩვევების (დიაგნოსტიკის, მკურნალობის და პროფილაქტიკის პრინციპებისა და მეთოდების) სრულყოფილი ათვისებისაკენ.

7. რეზიდენტთა და სპეციალობის მაძიებელთა გუნდის თეორიულ მეცადინეობებს და დისციპლინას მეთვალყურეობას უწევს კოორდინატორი. კოორდინატორი სასურველია იყოს აკადემიური ხარისხის მქონე პირი. კოორდინატორიც და ლოკალური ხელმძღვანელიც ანგარიშვალდებულნი არიან პროგრამ-დირექტორის წინაშე.

    მუხლი 2. რეზიდენტის მუშაობის პირობები

1. პროფესიული მზადების პროგრამით გათვალისწინებული მთელი პერიოდის განმავლობაში რეზიდენტი თავის მუშაობას წარმართავს პროგრამის დირექტორისა და ლოკალური კლინიკური ხელმძღვანელის ზედამხედველობის ქვეშ.

2. სამედიცინო დაწესებულებებში რეზიდენტის პრაქტიკული მუშაობის ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 80 სთ-ს კვირაში; სამუშაო კვირა 6-დღიანია, სამუშაო დღე – 8 საათიანი.

3. რეზიდენტი მორიგეობს ყოველ მეოთხე დღეს რეზიდენტურის მთელი პერიოდის განმავლობაში. როტაციის გავლისას რეზიდენტი მორიგეობას აძლევს იმავე განყოფილებაში. ამასთან, 24-საათიანი მორიგეობის დროს მას უნდა ჰქონდეს დასვენებისა და ძილის შესაძლებლობა; ურგენტულ განყოფილებებში მორიგეობა არ უნდა აღემატებოდეს 12სთ-ს; იგი პასუხისმგებელია ნებისმიერ შემოსულ პაციენტზე და იმ პაციენტებზე, რომლებიც მკურნალობენ სტაციონარში. რეზიდენტს მეთვალყურეობას უწევს და პრობლემურ სიტუაციებში ეხმარება მორიგე ექიმი. მორიგეობა მთავრდება დილის 9 საათისათვის. შემდგომ რეზიდენტი ასრულებს თავის სამუშაოს, როგორც ჩვეულებრივ დღეებში და შეუძლია დატოვოს სტაციონარი, როცა შეასრულებს თავის საქმეს.

4. ამბულატორიული როტაციების დროს პოლიკლინიკებში რეზიდენტი განაგრძობს მორიგეობებს ყოველ მეოთხე დღეს. მორიგეობის დღეებში იგი ამბულატორიას ტოვებს შედარებით ადრე, რათა მოასწროს სტაციონარში მისვლა 16.00 საათამდე და მიიღოს ინფორმაცია ექიმებისა და სხვა რეზიდენტებისაგან პაციენტების თაობაზე. რეზიდენტი სტაციონარში რჩება მთელი ღამის განმავლობაში და ამბულატორიაში ბრუნდება შემდეგ დილას, სადაც აგრძელებს რეგულარულ სამუშაოს.

5. რეზიდენტს კვირაში უნდა ჰქონდეს 1 დასვენების დღე. რეზიდენტის მზადების პერიოდში კვირაში მინიმუმ 5 საათი უნდა დაეთმოს კლინიკური ხელმძღვანელის, აგრეთვე სხვა ექიმების მიერ ჩატარებულ ე.წ. სასწავლო შემოვლებს, რომელთა დანიშნულებაა რეზიდენტისთვის ავადმყოფის საწოლთან მუშაობისა და კლინიკური აზროვნების (კლინიკური მონაცემების ინტერპრეტაცია, დიფერენციალური დიაგნოსტიკა და სხვ.) სწავლება.

6. საგანმანათებლო მიზნით კლინიკური ბაზის განყოფილებებში რეგულარულად უნდა ტარდებოდეს სამედიცინო კონფერენციები და სემინარები, რომლებიც უნდა დაეთმოს მედიცინის, ასევე მისი ცალკეული სპეციალობების აქტუალური პრობლემების, კლინიკური პათოფიზიოლოგიის საკითხების, აგრეთვე დიაგნოსტიკის, მკურნალობისა და პროფილაქტიკის თანამედროვე მეთოდების განხილვას უახლესი სპეციალური ლიტერატურის მიმოხილვის საფუძველზე. რეზიდენტი სისტემატურად უნდა მონაწილეობდეს ზემოთ აღნიშნულ ღონისძიებებში, რის შესახებაც კლინიკური ხელმძღვანელი აკეთებს სათანადო აღნიშვნებს რეზიდენტის დღიურში (მოხსენებები, გამოსვლები და სხვა)

7. თეორიული მეცადინეობისა და პრაქტიკული საქმიანობის გარდა რეზიდენტი მონაწილეობს მზადების სხვა ფორმებში:

ა) დილის კონფერენცია – ინფორმაციის მიწოდება იმ პაციენტების შესახებ, რომლებიც საავადმყოფოში მოათავსეს ან რომელთაც დასჭირდათ დახმარება მისი მორიგეობის განმავლობაში.

ბ) შუადღის სემინარი – თეორიული მეცადინეობა, რომელსაც ატარებს ყოველდღე სხვადასხვა სპეციალობის ექიმი (ლოკალური ხელმძღვანელი) სემინარი ეხება პედიატრიის ძირითად საკითხებს.

გ) ზოგადი შემოვლა – რეზიდენტი წარმოადგენს საინტერესო პაციენტს (ახსენებს ავადმყოფობის ისტორიას და გამოკვლევის შედეგებს), აუდიტორია სვამს კითხვებს და ცდილობს გამოიცნოს დიაგნოზი. დისკუსიის დამთავრების შემდეგ აუდიტორიას ეცნობება ავადმყოფის დიაგნოზი და წაეკითხება მოკლე ლექცია ამ საკითხზე.

დ) დისკუსია – პედიატრიის აქტუალურ საკითხებზე საუბარი, რომელსაც წარმართავს შესაბამისი სფეროს სპეციალისტი.

ე) კონფერენცია – რომელზეც განიხილება პედიატრიის ან მისი სუბსპეციალობების ერთ-ერთი საკითხი.

ვ) მოხსენება სახელმძღვანელოს თავების ირგვლივ – რეზიდენტები მიმოიხილავენ წიგნის ამა თუ იმ თავს და ამზადებენ პრეზენტაციას. ამ გზით ისინი საფუძვლიანად ითვისებენ სახელმძღვანელოს, ეჩვევიან მსჯელობას.

ზ) „ ჟურნალის კლუბი” – რეზიდენტები წარმოადგენენ პედიატრიული ჟურნალის 3 სტატიას და მსჯელობენ მის ირგვლივ. ეს სტატიები ჩვეულებრივ უკავშირდება პედიატრიის ერთ-ერთ პრობლემას და მასთან დაკავშირებულ სამეცნიერო კვლევებს. მაგ., 3 სტატია, რომელიც ეხება ასთმის მკურნალობის უახლეს მეთოდებს. საჟურნალო კლუბში მუშაობით რეზიდენტები იღებენ უახლეს ინფორმაციას ახალი ტექნოლოგიებისა და მიღწევების შესახებ პედიატრიაში.

ყოველმა რეზიდენტმა 3-წლიანი სწავლების განმავლობაში სულ მცირე სამ-სამჯერ მაინც უნდა გააკეთოს მოხსენება სახელმძღვანელის თავების ირგვლივ და „ ჟურნალის კლუბში“.

თ) პრეზენტაცია – 1-3-თვიანი როტაციების დროს რეზიდენტმა სხვა რეზიდენტებს და სამედიცინო უნივერსიტეტის სტუდენტებს ერთხელ მაინც უნდა მიაწოდოს ინფორმაცია და 10 წუთიანი ან უფრო ხანგრძლივი პრეზენტაცია-ლექცია შესაბამისი სპეციალობის ან სუბსპეციალობის აქტუალურ საკითხებზე.

ი) „ საკუთარი კლინიკა“ – რეზიდენტი კვირის ერთსა და იმავე დღეს (მიუხედავად იმისა, რა მოდულს გადის) მიდის ამბულატორიულ, მიღებაზე ე.წ. „ საკუთარ კლინიკაში“ . რეზიდენტს უნდა ჰყავდეს პაციენტების საკუთარი ქსელი, რომელთაც იგი მეთვალყურეობს მთელი 3 წლის მანძილზე.

    მუხლი 3. სამეცნიერო მუშაობა

1. რეზიდენტის მზადების ერთ-ერთი კომპონენტია სამეცნიერო მუშაობა, რომელიც იწყება სწავლების პირველი წლიდან, გრძელდება მთელი სარეზიდენტო პერიოდი. იგი აჩვევს რეზიდენტს დაუკავშიროს ბაზისური ცოდნა კლინიკურ ასპექტებს. რეზიდენტი გარდა იმისა, რომ ჩართული არის პათანატომიურ კვლევებში, შეუძლია 2-თვიანი როტაციის სახით მონაწილეობა მიიღოს სამეცნიერო პროექტებში, ახალი სამკურნალო პრეპარატებისა და ტექნოლოგიების აპრობაციაში. რეზიდენტს პედაგოგებმა უნდა გაუწიონ დახმარება კლინიკური და ლაბორატორიული კვლევის მიზნის, მეთოდების, შედეგების შეფასებასა და, შესაბამისად, პუბლიკაციისთვის მომზადებაში. სასურველია კომპიუტერული სერვისის არსებობა კვლევის შედეგების ანალიზისა და სტატისტიკური დამუშავებისათვის. ამასთან, რეზიდენტს დამოუკიდებლად უნდა შეეძლოს სამეცნიერო ლიტერატურის შეგროვება, დამუშავება და კრიტიკული ანალიზი. იგი ვალდებულია „რეზიდენტის დღიურში“ ასახოს გაწეული სამეცნიერო მუშაობა.

2. კვლევის პროცესი განკუთვნილია იმისთვის, რომ ახლოს გააცნოს რეზიდენტი კვლევების ძირითად მეთოდოლოგიას. რეზიდენტის მონაწილეობა სამეცნიერო კვლევის პროექტში ხორციელდება ხელმძღვანელის ზედამხედველობის ქვეშ.

3. კვლევითი გამოცდილებისა და გამოკვლევის ციკლის ოპტიმიზაციისათვის მნიშვნელოვანია, რომ რეზიდენტმა და ხელმძღვანელმა შეადგინონ შემჭიდროვებული (მოკლე), შესაბამისი პროექტები. იგი უნდა შეიცავდეს შემდგომი მოქმედებების აშკარად განსაზღვრულ ჩამონათვალს: ლიტერატურის მიმოხილვა, გამოკვლევის დიზაინი, მონაცემათა მიღება და შენახვა, მონაცემათა ანალიზი და აბსტრაქტის/სტატიის მომზადება.

4. პროექტის ბუნების მიხედვით კვლევის ციკლი უნდა წარიმართოს ერთი ან ორი ამ ქმედების დასასრულებლად. იმისდა მიუხედავად, თუ კვლევის რომელი ძირითადი მოქმედება სრულდება ამორჩეული ბლოკის განმავლობაში, პროექტი ისე უნდა იქნეს შედგენილი, რომ მისი სრული დამთავრება მოესწროს იმ მომენტამდე, როცა რეზიდენტი დაასრულებს სარეზიდენტო პროგრამას. პროექტი წარდგენილი უნდა იქნეს რეზიდენტთა ყოველწლიურ კონფერენციებზე.

5. პროგრამ-დირექტორმა იმისდა მიხედვით, თუ როგორია კვლევითი პროექტის ბუნება, შესაძლებელია, მისივე ხელმძღვანელობით, იმავე კლინიკის სხვა წევრი დანიშნოს ფაკულტეტის ხელმძღვანელ-მასწავლებლად, ან ამოარჩიოს სხვა ფაკულტეტიდან კოოპერაციის მიზნით პირი, რომელიც ასისტირებას გაუწევს რეზიდენტს კვლევის პროცესში.

6. თეორიული ცოდნის შეფასება ხდება ყოველი მოდულის გავლის შემდეგ და ყოველი სასწავლო წლის დამთავრების შემდეგ, იმ სასწავლო წლის განმავლობაში გავლილი დისციპლინების მასალის ტესტური შემოწმების საფუძველზე.

7. პრაქტიკული უნარ-ჩვევების ათვისების ხარისხის შეფასება ხდება პროგრამ-დირექტორის ან ლოკალური ხელმძღვანელების მიერ ყოველი მოდულის გავლის შემდეგ ქვემოთ მოყვანილი ნიმუშის მიხედვით (ცხრილი №3)

ცხრილი №3

კომპეტენციის დონე

1.	ასრულებს დამოუკიდებლად
2.	ასრულებს ტრენერთან ერთად
3.	არის დამკვირვებელი

 

1.	წონის, სიგრძის, თავის გარშემოწერილობის გაზომვა და შეფასება ცენტილური ცხრილების და მრუდეეების მიხედვით. კვებითი სტატუსის შეფასება.	1 /2 /3
2.	ანამნეზის შეკრება
3.	ახალშობილის, ჩვილის, ბავშვის, მოზარდის ობიექტური გასინჯვა
4.	ახალშობილთა უპირობო რეფლექსების შეფასება
5.	სამედიცინო ისტორიის შევსება
6.	არტერიული სისხლის წნევის გაზომვა
7.	გულისცემის სიხშირის დათვლა
8.	სუნთქვის დათვლა
9.	გენეალოგიური ხის შედგენა
10.	სხეულის ტემპერატურის გაზომვა და შეფასება
11.	სქესობრივი მომწიფების შეფასება ტანერის შკალით
12.	კუნთში ინექცია. ინფუზური თერაპია
13.	ინჰალატორის, სპეისერის, ნებულაიზერის გამოყენება
14.	გულმკერდის რენტგენოგრამის გაშიფვრა
15.	ე.კ.გ გაშიფვრა
16.	პარაცენტეზი
17.	ლუმბალური პუნქცია
18.	ძვლის ტვინის ასპირაცია
19.	პერიფერიული ვენების კათეტერიზაცია
20.	პლევროცენტეზი
21.	ენდოსკოპიური კვლევა
22.	მხედველობის, სმენის სკრინინგი
23.	ფსიქომოტორული სფეროს შეფასება
24.	პერიფერიული სისხლის, შარდის საერთო ანალიზის, კოპროგრა-მის, ბიოქიმიური მაჩვენებლების, კულტურის შედეგების შეფასება
25.	სპირომეტრია. ცდა ბრონქოდილატატორით
26.	პიკფლოუმეტრია
27.	რექტალური გასინჯვა

მუხლი 4. პროგრამის ხანგრძლივობა

1. „პედიატრიაში “ რეზიდენტურის პროგრამის ხანგრძლივობა სამი წელიწადია.

წელიწადში 11 თვე სამუშაოა, 1 თვე განკუთვნილია შვებულებისათვის. სამუშაო დღე 6-საათიანია, სამუშაო კვირა 6-დღიანი. მორიგეობა დასაშვებია არა უადრეს ყოველი მე-4 ღამისა.

2. სწავლების I წელიწადს რეზიდენტი 9 თვის განმავლობაში მუშაობს ზოგადპედიატრიულ ამბულატორიულ და სტაციონარულ ავადმყოფებთან. გადის განვითარებისა და ქცევის პათოლოგიის, მოზარდთა მედიცინის და ალერგოლოგიის და იმუნოლოგიის კურსს. დარჩენილი 2 თვე ეთმობა პროგრამით გათვალისწინებული ჯანდაცვის ორგანიზაციის, დეონტოლოგიის, პაციენტთან სამართლებრივი ურთიერთობის და მტკიცებითი მედიცინის ძირითადი საკითხების შესწავლას.

3. I წლის ბოლოს რეზიდენტს დამოუკიდებლად უნდა შეეძლოს ჯანმრთელ ბავშვზე დისპანსერული მეთვალყურეობა, პროფილაქტიკური გასინჯვები.

4. სწავლების II წელიწადს რეზიდენტი განაგრძობს პრაქტიკულ საქმიანობას, მაგრამ იზრდება მისი კლინიკური დატვირთვა. იგი 5 თვის განმავლობაში გადის ნეონატოლოგიის კურსს, ხოლო 4 თვის განმავლობაში მუშაობს გადაუდებელი პედიატრიის და რეანიმაციის/ინტენსიური თერაპიის განყოფილებებში. დარჩენილი 2 თვე ეთმობა პროგრამით გათვალისწინებული სპეციალიზებული ამბულატორიული უნარ-ჩვევების დაუფლებას.

5. II წლის ბოლოს რეზიდენტს დამოუკიდებლად უნდა შეეძლოს ჯანმრთელი ახალშობილის პატრონაჟი, ჯანმრთელ ბავშვზე დისპანსერული მეთვალყურეობა, პროფილაქტიკური გასინჯვები, მსუბუქად მიმდინარე დაავადებების მკურნალობა და პირველადი დახმარება კრიტიკულ სიტუაციებში.

6. სწავლების III წელიწადს რეზიდენტი 11 თვის განმავლობაში განაგრძობს კლინიკური გამოცდილების გაღრმავებას პროგრამით გათვალისწინებულ სავალდებულო და არჩევით როტაციებში და სრულყოფს დამოუკიდებელ საექიმო საქმიანობას.

7. III წლის ბოლოს რეზიდენტი მზად უნდა იყოს დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობისათვის, რადგან მან უნდა იცოდეს დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და პრევენცია.

    მუხლი 5. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადების მეთოდური უზრუნველყოფისა და ორგანიზაციის წესი

1. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება წარიმართება საქართველოს კანონების – „ საექიმო საქმიანობის შესახებ“, „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“ შესაბამისად.

2. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება ხორციელდება დიპლომისშემდგომი განათლებისა (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს მიერ აკრედიტებული რეზიდენტურის პროგრამებით საექიმო სპეციალობათა ნუსხის შესაბამისად.

3. რეზიდენტურაში პროფესიული მზადებას სრულად აფინანსებს სახელმწიფო (სტომატოლოგიურ სპეციალობებში დასაშვებია კერძო დაფინანსება), სამინისტროს სპეციალური სახელმწიფო პროგრამის – „დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების სახელმწიფო პროგრამის“ ფარგლებში. ამავე დროს, არსებობს რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი განათლება (პროფესიული მზადება), რომელიც გულისხმობს სარეზიდენტო პროგრამის ყველა მოდულის გავლას ცალკეული მოდულისა და მთლიანად პროგრამის ხანგრძლივობის ზუსტად განსაზღვრის გარეშე და ფინანსდება კერძო პირის მიერ მოძიებული სახსრებით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად).

4. რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესი განისაზღვრება შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის ბრძანებით: „ერთიანი დიპლომისშემდგომი საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩატარების წესისა და რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესის დამტკიცების შესახებ“ (№295/ნ; 3.11.2006), ხოლო რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი მზადების წესი: „რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ (№135/ნ, 18.04.2007)

5. რეზიდენტურის პროგრამის განხორციელება მიმდინარეობს საუნივერსიტეტო კლინიკებსა და იმ სამედიცინო დაწესებულებებში, რომელთაც მიღებული აქვთ აკრედიტაცია კანონმდებლობით დადგენილი წესით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

6. რეზიდენტურის კურსის დასრულების შემდეგ გაიცემა სახელმწიფო მოწმობა.

7. რეზიდენტურის პროგრამის ხარისხის უზრუნველყოფაზე პასუხისმგებელნი არიან – რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორი, პროგრამის დირექტორატი, ლოკალური ხელმძღვანელები, რეზიდენტები, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

8. პროგრამის დირექტორი:

ა)  ადგენს მისაღები გამოცდის პროგრამას და მონაწილეობს რეზიდენტურაში მიღების პროცესში;

ბ)  კოორდინაციას უწევს სპეციალობის აღწერილობის საფუძველზე შედგენილ დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების (რეზიდენტურის) აკრედიტებულ პროგრამის განხორციელებას;

გ)  ადგენს რეზიდენტის ინდივიდუალურ გეგმა-გრაფიკს სამედიცინო დაწესებულების და ლოკალური ხელმძღვანელის მითითებით და განსაზღვრავს რამდენ რეზიდენტს შეიძლება ზედამხედველობდეს ერთი ლოკალური ხელმძღვანელი;

დ)     კონტროლს უწევს რეზიდენტის მიერ შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობასა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობას წინასწარ დადგენილი ინდიდვიდუალური გრაფიკის მიხედვით;

ე)  დირექტორატის წევრებთან ერთად დადგენილი წესის მიხედვით ყოველწლიურად აფასებს რეზიდენტის მუშაობას და აბარებს ანგარიშს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს;

ვ)  ყოველწლიური შეფასების შედეგების გათვალისწინებით რეზიდენტს აძლევს რეკომენდაციას პროგრამის გაგრძელების შესახებ;

ზ) რეზიდენტის საქმიანობის არადამაკმაყოფილებელი წლიური შეფასებისას, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს წარუდგენს დასაბუთებულ მოხსენებით ბარათს გარიცხვის შესახებ;

თ) რეზიდენტურის კურსის წარმატებული დასრულების შემდეგ ატარებს რეზიდენტის შემაჯამებელ ატესტაციას და აძლევს რეკომენდაციას დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს კურსის გავლის დამადასტურებელი სახელმწიფო მოწმობის გაცემის შესახებ;

ი)  პროგრამ-დირექტორი ზედამხედველობას უწევს და აფასებს ლოკალური ხელმძღვა-ნელების საქმიანობას;

9. პროგრამის დირექტორატის წევრები:

ა)  მონაწილეობენ რეზიდენტების შერჩევის პროცესში;

ბ) პროგრამ დირექტორთან ერთად ყოველწლიურად აფასებენ რეზიდენტების მუშაობას დადგენილი წესის მიხედვით;

გ)  პროგრამ-დირექტორთან ერთად შეიმუშავებენ რეზიდენტის ატესტაციის ფორმატს;

დ)     მონაწილეობენ რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის პროცესში;

ე)  საჭიროების შემთხვევაში, კონსულტაციას უწევენ პროგრამის დირექტორს რეზიდენტურის პროგრამასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საკითხებზე.

10. ლოკალური ხელმძღვანელი:

ა). წარმართავს სამედიცინო დაწესებულებაში რეზიდენტის მუშაობას;

ბ)  თავისი საქმიანობის განსაზღვრულ დროს უთმობს რეზიდენტებთან პედაგოგიურ მუშაობას;

გ)  თითოეული მოდულის დასრულების შემდეგ, დადგენილი წესის მიხედვით, წარუდგენს ანგარიშს პროგრამ-დირექტორს რეზიდენტის მიერ გაწეული სამუშაოს შესახებ;

დ)     რეზიდენტის დღიურში ხელმოწერით ადასტურებს რეზიდენტის მიერ შესრულებულ სამუშაოს.

11. რეზიდენტი:

ა)  რეზიდენტი შეიძლება გარიცხულ იქნეს რეზიდენტურიდან ერთი თვის განმავლობაში გამოუცხადებლობის ან პროგრამის ვერდაძლევის შემთხვევაში. გადაწყვეტილებას რეზიდენტის გარიცხვის შესახებ იღებს პროგრამის დირექტორი სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირთან შეთანხმებით;

გ)  რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის კურიკულუმის დარღვევის ან შეფერხების შესახებ წერილობით აცნობოს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირს;

დ) რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის დაუბრკოლებელი დაძლევისათვის მოითხოვოს შესაბამისი სამუშაო პირობებით უზრუნველყოფა (კვალიფიციური ხელმძღვანელი, თანამედროვე ტიპის კლინიკური და საინფორმაციო/საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები, სამუშაო ოთახი);

ე) რეზიდენტი ვალდებულია შეასრულოს რეზიდენტურის პროგრამით განსაზღვრული კურიკულუმი;

ვ) რეზიდენტი ვალდებულია პროგრამით განსაზღვრული და შესრულებული საქმიანობა დააფიქსიროს პერსონალურ დღიურში;

ზ) რეზიდენტი ვალდებულია ყოველი წლის ბოლოს წარუდგინოს პროგრამის დირექტორს გაწეული მუშაობის ანგარიში და გაიაროს ეტაპობრივი და დამასრულებელი ატესტაცია დადგენილი წესით;

თ) რეზიდენტი ვალდებულია დაიცვას სამედიცინო დაწესებულების შინაგანაწესი და შეასრულოს დაწესებულების განრიგით განსაზღვრული საქმიანობა.

    მუხლი 6. პროგრამის ეტაპობრივი განხორციელების აღწერილობა წლების მიხედვით

(* გარდა რეზიდენტებისა პროგრამა განკუთვნილია აგრეთვე უმაღლესი სამედიცინო სასწავლებლების კურსდამთავრებულ საექიმო სპეციალობის მაძიებელთათვის ერთიანი დიპლომისშემდგომი საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩაბარების შემდგომ)

1. პროფესიული მზადების I წელიწადი

 

 

2. პროფესიული მზადების II წელიწადი

 

 

3. პროფესიული მზადების III წელიწადი

 

 

4. არჩევითი მოდულები (2 თვე)

 

 

თავი IV

რეზიდენტურის პროგრამის მოდულები

    მუხლი 1. პროფესიული მზადების პირველი წლის მოდულებია:

1. ექიმისა და პაციენტის სამართლებრივი და ეთიკური ურთიერთობის საფუძვლები.

2. ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები.

3. განვითარების და ქცევის პედიატრია.

4. ოტოლარინგოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში.

5. ოფთალმოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში.

6. ბავშვთა და მოზარდთა სტომატოლოგია.

7. პედიატრიული უნარ-ჩვევები პირველად ჯანდაცვაში.

8. ამბულატორიული და პრევენციული პედიატრია.

9. მოზარდთა მედიცინა.

10. საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია.

11. მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები.

    მუხლი 2. პროფესიული მზადების I წლის მიზანი

პროფესიული მზადების I წლის მიზანია რეზიდენტის მიერ ორგანიზმის ზრდისა და განვითარების კანონზომიერებების (ახალშობილობის, ჩვილობის, ადრეული ბავშვობის, ყრმობის და მოზარდობის პერიოდებში), პროფილაქტიკური მედიცინის საკითხებისა და ამბულატორიულ და ზოგადპედიატრიულ სტაციონარში მწვავე და ქრონიკული დაავადებების მართვის შესწავლა. რეზიდენტმა უნდა ნახოს რაც შეიძლება მეტი და მრავალფეროვანი პათოლოგიური მდგომარეობა, ოღონდ მისი პაციენტთან ურთიერთობა ხორციელდება ლოკალური ხელმძღვანელის მეთვალყურეობის ქვეშ.

    მუხლი 3. პროფესიული მზადების მეორე წლის მოდულებია:

1. ზოგადპედიატრიული სტაციონარი.

2. სამშობიარო ბლოკი/ახალშობილთა განყოფილება.

3. ნეონატალური სტაციონარი.

4. ბავშვთა გადაუდებელი დახმარება.

5. ბავშვთა რეანიმაცია და ინტენსიური დახმარება.

    მუხლი 4. პროფესიული მზადების II წლის მიზანი:

რეზიდენტი ეუფლება ახალშობილებთან ურთიერთობას. მუშაობს სამშობიაროსა და ნეონატოლოგიურ დეპარტამენტში, ასევე გადაუდებელი დახმარების და რეანიმაციის განყოფილებებში. პროფესიული მზადების II წლის ბოლოს მას უნდა შეეძლოს ჯანმრთელი და ავადმყოფი ახალშობილისა და ბავშვის დისპანსერული მეთვალყურეობაც და მსუბუქი დაავადებების დამოუკიდებლად მართვა, გართულებების ამოცნობა, პირველადი დახმარება კრიტიკულ სიტუაციებში

    მუხლი 5. პროფესიული მზადების მესამე წლის მოდულებია (9 სავალდებულო და 2 არჩევითი):

1. ბავშვთა პულმონოლოგია.

2. ბავშვთა ნეფროლოგია.

3. ბავშვთა გასტროენტეროლოგია.

4. ბავშვთა კარდიოლოგია/რევმატოლოგია.

5. ბავშვთა ინფექციური დაავადებები.

6. ბავშვთა ნევროლოგია.

7. ბავშვთა ონკოჰემატოლოგია.

8. ბავშვთა ენდოკრინოლოგია.

93. ბავშვთა ქირურგია.

    მუხლი 6. არჩევითი მოდულებია:

 

 

    მუხლი 7. პროფესიული მზადების III წლის მიზანი

  რეზიდენტი სწავლობს პედიატრიულ სუბსპეციალობებს, მუშაობს სპეციალიზირებულ დეპარტამენტებში, ეუფლება სისტემური პათოლოგიის მართვას, ყალიბდება როგორც დამოუკიდებლად მოაზროვნე კვალიფიციური სპეციალისტი, რომელსაც შეუძლია მძიმე პაციენტების, გართულებული შემთხვევების მართვა.

თავი V

პროფესიული მზადების I წლის მოდულები

    მუხლი 1. მოდული 1. ექიმისა და პაციენტის სამართლებრივი და ეთიკური ურთიერთობის საფუძვლები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია საექიმო საქმიანობასთან დაკავშირებული საქართველოს მოქმედი საკანონმდებლო ნორმების და თანამედროვე ბიოეთიკის პრინციპების შესაბამისი ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) საექიმო საქმიანობის მარეგულირებელი ნორმატიული მასალის, პაციენტის უფლებების დაცვის სამართლებრივი საკითხების შესწავლა;

ბ) ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ბიოსამედიცინო ეთიკის საყოველთაოდ აღიარებული ნორმებისა და პროფესიული საქმიანობის თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპების შესწავლა;

გ) დამოუკიდებელი საექიმო საქმიანობის სუბიექტსა და სახელმწიფო ხელისუფლების ორგანოების, ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს შორის ურთიერთობის სამართლებრივი საკითხების შესწავლა;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხების შესწავლა საერთაშორისო ნორმებისა და საქართველოს კანონმდებლობის მიხედვით.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №4-ის სახით.

ცხრილი №4

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

თეორიული კურსი	დავალება
1. კანონისა და ეთიკის როლი სამედიცინო მომსახურების გაწევისას ბიოეთიკის შესწავლის საგანი, სამედიცნო ეთიკა, ისტორიული ასპექტები, ,,ჰიპოკრატეს ფიცი“, სამედიცინო საქმიანობის რეგულირების ისტორიული ასპექტები
2. ბიოეთიკის ძირითადი პრინციპები ,,არ ავნო”,,,ჰქმენი სიკეთე”,,,ავტონომია”,,,სამართლიანობა, კონფიდენციალურობა;
3. ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის მოდელები	პრეზენტაციების ანალიზი
4. საექიმო საქმიანობის სამართლებრივი რეგულირების ისტორიული მაგალითები -საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში; -კანონი „პაციენტის უფლებების შესახებ“, საქართველოს ჯანმრთელობის დაცვის კანონი, კანონი „საექიმო საქმიანობის შესახებ“
5. სოციალური პასუხისმგებლობა და ჯანმრთელობა -ჯანმრთელობა და ავადმყოფობა, -ექიმი, პაციენტი, საზოგადოება;
6. პაციენტის ინდივიდუალური უფლებები, -საქართველოს კანონმდებლობა პაციენტის ინდივიდუალური უფლებების შესახებ, -ინფორმაციის მიღების უფლება, სამედიცინო პერსონალის და სამედიცინო დაწესებულების არჩევის უფლება, ინფორმაციის კონფიდენციალურობა;
7. ინფორმაციული თანხმობა – სამედიცინო მომსახურების განხორციელების საფუძველი -ინფორმაციული თანხმობის ელემენტები და აუცილებელი პირობები; -ინფორმაციული თანხმობის განხორციელების მეთოდები.
8. პაციენტის ქმედუნარიანობა -მის მიერ გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარი; -არაქმედუნარიანი პაციენტი.	ტესტირება
9. სიცოცხლე და სიკვდილი– ბიოეთიკური კატეგორიები -ბიოლოგიური სიკვდილი,თავის ტვინის სიკვდილი, -გარდაცვალება-დეფინაცია და ეთიკური ასპექტები	პრეზენტაციების ანალიზი
10. ტკივილის მართვა -უკურნებელი სენით დაავადებული პაციენტი; პალიატიური მკურნალობა, ჰოსპისი.
11. ევთანაზია, ისტორიული, რელიგიური, ეთიკური ასპექტები -ევთანაზიის სამართლებრივი და ეთიკური პრობლემები; -ევთანაზიის ფორმები; სიკვდილი ექიმის დახმარებით;
12. სუიციდი, მასთან დაკავშირებული ეთიკური ასპექტები -ექიმის დახმარება თვითმკვლელობაში, -მკურნალობაზე უარის თქმის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები,
13. სამედიცინო მეცნიერების პროგრესი -ახალი ტექნოლოგიები -ტრანსპლანტაცია, ადამიანის ორგანოების გადანერგვის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები, დონორის თანხმობის საკანონმდებლო მოდელები
14. რეპროდუქტოლოგიის სამართლებ რივი და ეთიკური საკითხები; -ხელოვნური განაყოფიერება, in-vitro – ხელოვნური განაყოფიერების ეთიკური ასპექტები, სუროგატული დედობა, -ადამიანის რეპროდუქციული კლონირება;.
15. სოციალურად საშიში ინფექციები -შიდსი, ნარკომანია, ინფექციური ჰეპატიტები. მათთან დაკავშირებული სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები
16. ადამიანზე ჩატარებული კვლევები
17. საერთაშორისო დოკუმენტები ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში ადამიანის უფლებებზე -ბიოეთიკის და ადამიანის უფლებების საყოველთაო დეკლარაცია, -მსოფლიო სამედიცინო ასოციაციის ეთიკის კოდექსი, -კონვენცია ადამიანის უფლებებისა და ბიომედიცინის შესახებ და სხვა

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა შეიძინოს:

ა) პროფესიული საქმიანობისას კონკრეტული შემთხვევის სამართლებრივი და ეთიკური მხარეების წარმოჩენის უნარი;

ბ) პროფესიული საქმიანობისას თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპებისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად წარმართვის უნარი;

გ) ეთიკური დილემების გადაწყვეტის უნარი;

დ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევების სამართლებრივი და ეთიკური საკითხების წარმოჩენა, ანალიზის და ბიოსამედიცინო ეთიკისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად მოქმედების უნარი.

    მუხლი 2. მოდული 2. ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მედიცინის ფუნდამენტური და კლინიკური კვლევის თანამედროვე პრინციპების შესახებ საჭირო ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება. პროგრამა კომპლექსურია, შედგება ოთხი – იმუნოლოგიის, კლინიკური ფარმაკოლოგიის, ფიზიოლოგიის და პათფიზიოლოგიის – ქვემოდულისაგან, შესაბამისი ამოცანების თანმიმდევრული განხორციელებით.

3. მოდულის ამოცანები:

ა) ფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ა.ა) ადამინის ორგანიზმის ფუნქციური სისტემების ორგანიზაციისა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში მიმდინარე ნეირობიოლოგიური პროცესების ბიოქიმიური საფუძვლები ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ;

ა.ბ) ცალკეული ნეირომედიატორული სისტემის ფუნქციონირების (სინაფსური მედიაციის) ნატიფი მოლეკულური მექანიზმები; სინაფსური გადაცემის სხვადასხვა საფეხურზე ქიმიური პრეპარეტების ზემოქმედების ეფექტური გამოვლინებები და დაავადებათა კორექციის ზოგადი პრინციპები;

ა.გ) ტკივილისა და გაუტკივარების ფუნქციური სისტემის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები; ნოციცეპციის პერიფერიული და ცენტრალური მექანიზმების ნეიროქიმიური საფუძვლები; ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების რეცეპტორული სისტემის როლი ანალგეზიის განვითარებაში;

ა.დ) მოტივაცია და ემოცია. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი), სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე ადამიანის ქცევის ორგანიზაციაში. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში;

ა.ე) ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2000-2005) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;

 ბ) პათფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ბ.ა) ადაპტაციის პროცესი. ორგანიზმის ზოგადი რეაქცია ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორის ზემოქმედებაზე. ორგანიზმის შეგუებადობა შეცვლილ საარსებო გარემოსთან;

ბ.ბ) ორგანიზმის სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციის განხორციელებაში ფიზიოლოგიურ და ექსტრემალურ სიტუაციებში. პარაკრინული რეგულაციის მოლეკულური მექანიზმები. მეხსიერების  როლი ადაპტაციური ქცევის რეალიზაციაში;

ბ.გ) ადაპტური სტრეს-რეაქცია. სტრესული და ანტისტრესული მექანიზმები. ექსტრემალური ფაქტორის ზემოქმედებით განვითარებული პათოგენური სტრესი. შოკური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. ორგანოებისა და ორგანოთა სისტემების ფუნქციობის და ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები შოკის დროს.

გ) კლინიკური ფარმაკოლოგიის ქვემოდული:

გ.ა) კერძო კლინიკური ფარმაკოლოგიის ძირითადი საკითხები ფუნდამენტური და კლინიკური მედიცინის ბოლო მიღწევების შესაბამისად. ფარმაკოთერაპია მტკიცებითი მედიცინის პოზიციებიდან.

გ.ბ) სამკურნალო პრაქტიკაში გამოყენებული სამკურნალო პრეპარატების ძირითადი ჯგუფების ფარმაკოკინეტიკის და ფარმაკოდინამიკის შესწავლა.

 გ.გ) სხვადასხვა სამკურნალო პრეპარატების ურთიერთდამოკიდებულების და არასასურველი გვერდითი ეფექტების შესწავლა. აგრეთვე, გამოყენებული ფარმაკოლოგიური პრეპარატების რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევა.

დ) იმუნოლოგიის ქვემოდული:

დ.ა) ფუნდამენტური და კლინიკური იმუნოლოგიის – იმუნური სისტემის ორგანოებისა და უჯრედების, იმუნოგლობულინების, ანტიგენის გამომცნობი და წარმდგენი მოლეკულების სტრუქტურისა და ფუნქციის- თანამედროვე თეორიული და პრაქტიკული ასპექტები;

დ.ბ) დაავადებათა განვითარებაში იმუნური მექანიზმების როლის, როგორც ახალი სადიაგნოზო და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილ №5-ში:

ცხრილი №5

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

	თეორიული კურსი	დავალება
1.	ორგანიზმის ფუნქციების რეგულაცია და ფიზიოლოგიური ინტეგრაცია ნეირონის მორფოლოგიური სპეციალიზაცია და ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ცნს-ის ინტეგრაციული მოქმედების განხორციელებაში. ნეიროსეკრეცია, როგორც ძირითადი ბიოლოგიური კანონზომიერება და ცნს-ის სუბუჯრედული რეგულაციის ელემენტი.
2.	ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ნეირორეგულატორების კლასიფიკაცია და მათი განსაზღვრის კრიტერიუმები. ნეირორეგულატორების მიმართ მგრძნობიარე რეცეპტორების კლასიფიკაცია და მათი მოქმედების კანონზომიერებანი. „რეტროგრადული მესენჯერი“ სინაფსის პლასტიკურობა. ნეირონული ინტეგრაცია. ცალკეული ნეირორეგულატორები (ბიოგენური ამინები, ამინომჟავები, არაპეპტიდური კანდიდატები, ნეიროპეპტიდები)	პრეზენტაციების ანალიზი
3.	ტკივილის ფიზიოლოგია პრობლემის ზოგადი მიმოხილვა. ნოციცეპტური სისტემა და ტკივილის სენსიტიური აღმავალი გზები. ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების როლი. ანტინოციცეფციური სისტემა, გაუტკივარების ბიოლოგიური მნიშვნელობა. ტკივილის სახეები. ტკივილის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები. ტკივილის ცენტრალური და პერიფერიული მექანიზმები. ენდოგენური ოპიატები (ოპიოიდები) ოპიოიდებით გამოწვეული ანალგეზიის ნეიროფიზიოლოგიური მექანიზმები. სუბსტანცია P და მისი როლი ტკივილის შეგრძნებაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
4.	მოტივაცია და ემოცია ლიმბური სისტემის ანატომიის და ფუნქციის ზოგადი მიმოხილვა. ადამიანის ქცევის ორგანიზაცია. “მოტივაციის” და “ემოციის” მნიშვნელობა ქცევის ორგანიზაციაში. “ფსიქოანალიზის” თეორია. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი) სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე.	ტესტირება
5.	ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2004-2006) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;
6.	ორგანიზმის სხვადასხვა ფუნქციურ-სტრუქტურულ დონეზე განვითარებული პათოლოგიური პროცესების ურთიერთობისა და ინტეგრაციის კანონზომიერებანი. ორგანიზმის და გარემოს ფიზიკო-ქიმიური და ინფორმაციული ურთიერთობა. რეაქტიულობის როლი შეცვლილ საარსებო გარემოსთან ადაპტაციის განვითარებაში.
7.	სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციური პროცესების განვითარებაში. პარაკრინულ-აუტოკრინული რეგულაცია. ციტოკინები უჯრედშორისი ურთიერთობების პეპტიდური რეგულატორები. აზოტის ოქსიდი და მისი მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები.	პრეზენტაციების ანალიზი
8.	მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის განხორციელებაში. სხვადასხვა ტიპის მეხსიერების ნეირობიოლოგიური მექანიზმები. მეხსიერების დარღვევა.	პრეზენტაციების ანალიზი
9.	სპეციფიკური ადაპტაციის მექანიზმები. სტრეს-რეაქცია. ზოგადი ადაპტაციური სინდრომი. სტრესული ჰორმონები. ცენტრალური და პერიფერიული ანტისტრესული მექანიზმები, სტრესული ცილები.	პრეზენტაციების ანალიზი
10.	ექსტრემალური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. შოკი, შოკის სტადიები. ნეიროენდოკრინული რეგულაციისა და ორგანოთა სისტემების ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები. შოკური თირკმლის, შოკური ღვიძლის, შოკური ფილტვის განვითარების მექანიზმები. მოზრდილთა მწვავე რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი.	ტესტირება
11.	იმუნური სისტემის ზოგადი დახასიათება. საკუთარისა და უცხოს გარჩევა. თანდაყოლილი და შეძენილი იმუნური პასუხი. იმუნური სისტემის უჯრედები. იმუნური პასუხის მედიატორები. უჯრედშიდა და უჯრედგარეთა პათოგენის საწინააღმდეგო დაცვა. ვაქცინაცია. იმუნოპათოლოგია და ატოპია.
12.	იმუნური პასუხის რეგულაცია ანტიგენით იმუნური პასუხის რეგულაცია. ანტიგენწარმდგენი უჯრედები. ანტისხეულებით რეგულაცია. ლიმფოციტებით რეგულაცია. იდიოტიპური მოდულაცია. ნეიროენდოკრინული მოდულაცია. იმუნური პასუხის გენეტიკური კონტროლი. ტოლერანტობის ინდუქცია ექსპერიმენტში. საკუთარი ანტიგენებისადმი ცენტრალური თიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი პერიფერიული – პოსტთიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი B-უჯრედული ტოლერანტობა. in vitro და in vivo ხელოვნურად ინდუცირებული ტოლერანტობა. ტოლერანტობის გამოყენება თერაპიაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
13.	სიმსივნის იმუნოლოგია სიმსივნე როგორც ქსოვილოვანი ტრანსპლანტანტი. იმუნური ზედამხედველობა. სიმსივნესთან ასოცირებული ანტიგენები. სიმსივნის საწინააღმდეგო იმუნური პასუხი. სიმსივნის მიერ იმუნური პასუხის თავიდან აცილება. იმუნოდიაგნოსტიკა. იმუნოთერაპია.	პრეზენტაციების ანალიზი
14.	აუტოიმუნიტეტი და აუტოიმუნური დაავადებები აუტოიმუნიტეტის კავშირი დაავადებებთან. ორგანოსპეციფიკური და არაორგანოსპეციფიკური აუტოიმუნური დაავადებები. გენეტიკური ფაქტორები. პათოგენეზი. აუტოიმუნურ დაავადებათა მოდელები: ინდუცირებული და სპონტანური აუტოიმუნიტეტი. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური აუტოანტისხეულებით: თირეოტოქსიკოზი, ავთვისებიანი მიასთენია, I ტიპის დიაბეტი, მამაკაცის უშვილობა, პერნიციოზული ანემია, გუდპასჩერის სინდრომი, სისხლის დაავადებები. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური იმუნური კომპლექსებით: სისტემური წითელი მგლურა, რევმატოიდული პოლიართრიტი, სკლეროდერმა, ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი.	პრეზენტაციების ანალიზი
15.	იმუნური სისტემის კლინიკური და ლაბორატორიული შეფასება ჰუმორული იმუნური პასუხის შეფასება. უჯრედული იმუნური პასუხის შეფასება. ლიმფოციტთა რაოდენობისა და ფუნქციის შეფასება: იმუნოფენოტიპირება გამჭოლი ციტოფლუორომეტრიით, in vitro ლიმფოციტების პროლიფერაცია, ციტოკინ-მაპროდუცირებელი უჯრედების განსაზღვრა (ELISPOT მეთოდი), ციტოტოქსიურობის ტესტი. კომპლემენტის სისტემის გამოკვლევა. ფაგოციტების ფუნქციის გამოკვლევა. ანტიგენის/ანტისხეულის აღმოსაჩენი რეაქციები: პრეციპიტაციის რეაქცია, ჰემაგლუტინაციის რეაქცია, კომპლემენტის შებოჭვის რეაქცია, პირდაპირი და არაპირდაპირი იმუნოფლუორესცენციის რეაქცია, იმუნოფერმენტული რეაქცია, იმუნობლოტინგი და იმუნოპრეციპიტაცია. ანტისხეულთა იზოლაცია. მონოკლონური ანტისხეულების პროდუქცია.	ტესტირება
16.	კლინიკური ფარმაკოკინეტიკისა და კლინიკური ფარმაკოდინამიკის ძირითადი პრინციპები, რაციონალური ფარმაკოთერაპია.
17.	არასასურველი წამლისმიერი რეაქციები. კლინიკური ფარმაკოეკონომიკა, ფარმაკოეპიდემიოლოგია. სამკურნალო დოზების გათვლა თირკმლის ქრ. უკმარისობით დაავადებულ პაციენტებში. მედიკამენტოზული საშუალებების მეტაბოლიზმი, ბიოტრანსფორმაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
18.	ფარმაკოთერაპია და მტკიცებითი მედიცინა. მედიკამენტების შეწოვისა და ორგანიზმში განაწილების მექანიზმები	პრეზენტაციების ანალიზი
19.	ფარმაკოთერაპიის სახეები-ეტიოტროპული, პათოგენეზური
20.	ფარმაკოთერაპიის სახეები – სიმპტომატური, პროფილაქტიკური. რაციონალური ანტიბიოტიკოთერაპიის საკითხები. მედიკამენტოზური მონიტორინგი (ჩვენებები, კლინიკური მნიშვნელობა და შედეგების ინტერპრეტაცია)	პრეზენტაციების ანალიზი
21.	გადაუდებელ მდგომარეობათა კლინიკაში გამოყენებულ მედიკამენტთა ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური დახასიათება. არასასურველი მედიკამენტოზური ეფექტები, მათი კარცენოგენობა.	ტესტირება

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა /სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

1. ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ორგანიზმის ცხოველმოქმედების ზოგადი კანონზომიერებების (მოლეკულურიდან-ორგანიზმულამდე) და პრინციპების შეფასება;

1.1 დაავადებულ ორგანიზმში მიმდინარე ადაპტაციური პროცესების, ავადმყოფობის აღმოცენების, მიმდინარეობისა და გამოსავლის ზოგადი მექანიზმების, პათოგენეზური პროფილაქტიკის, თერაპიის პრინციპების და მეთოდების შეფასება;

2. იმუნოპათოლოგიური მდგომარეობების დიაგნოსტიკური და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლების შეფასება; ალერგიული დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის შესახებ ცოდნას;

3. ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური მონაცემების შესაბამისად სამკურნალო საშუალებების შერჩევა. ინდივიდუალური მგრძნობელობიდან გამომდინარე, პრეპარატის არასასურველი ეფექტების გათვალისწინება; დატვირთვისა და შემანარჩუნებელი დოზების შერჩევა; ზოგიერთი კატეგორიის ავადმყოფთათვის (ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმლის ქრ. უკმარისობა, ხანდაზმული და ხანშიშესული პირები, ბავშვები) სამკურნალო დოზის გათვლა; არასასურველი წამლისმიერი რეაქციის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; სამკურნალო პრეპარატების ზედოზირების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

    მუხლი 3. მოდული 3. განვითარების და ქცევის პედიატრია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ბავშვის ფიზიკური და ფსიქოსოციალური განვითარების კანონზომიერებები ასაკობრივ ჭრილში, ზრდა-განვითარებაში შეფერხების და ქცევის პათოლოგიის დროული ამოცნობა და მართვა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ანტენატალური განვითარება: ბლასტოგენეზი, ემბრიოგენეზი, ფეტალური განვითარების პერიოდი. ცნება კრიტიკული პერიოდების შესახებ.

ბ) პოსტნატალური განვითარება. ბავშვთა ასკობრივი პერიოდები: ახალშობილი, ჩვილი, ადრეული ბავშვობა, ყრმობა, მოზარდობის ხანა.

გ) ფიზიკური განვითარების თავისებურებები სხვადასხვა ასკობრივ ჯგუფში. შეფასების მეთოდები: საორიენტაციო ემპირიული ფორმულები, პარამეტრული და ცენტილური ცხრილები და მრუდეები, სიგრძე/წონის შესაბამისობის განსაზღვრა. კბილებისა და ჩონჩხის ასაკობრივი განვითარება.

დ) ფიზიკურ განვითარებაში ჩამორჩენა. ზრდაში ჩამორჩენის სემიოტიკა. აქსელერაცია. კვების ქრონიკული მოშლა. მიზეზები. სიმძიმის შეფასება, მართვა.

ე) ფსიქომოტორული განვითარების კანონზომიერებები ასაკობრივ ასპექტში. შემეცნებითი სფეროს განვითარების თეორიები: პიაჯეტის, ფროიდის, ერიქსონოს.

ვ) ფსიქომოტორული განვითარების შეფასება. გონებრივ განვითარებაში ჩამორჩენა.

ზ) ქცევის თავისებურებები ბავშვებში. ქცევის ინდივიდუალური თავისებურებები და ქცევის პათოლოგია.

თ) კვებასთან დაკავშირებული პრობლემები: რუმინაცია, გაუკუღმართებული გემოვნება, სიმსუქნე, ბულიმია, ნერვული ანორექსია.

ი) ძილთან დაკავშირებული პრობლემები: ღამის სიზმრები, ღამის შიშები, სომნსმბულიზმი, დაძინების პრობლემები, ტუალეტის პრობლემები: ენურეზი, ენკოპრეზი.

კ) თვითდამშვიდების ჩვევები: თავის ქნევა, კბილების კრაჭუნი (ბრუქსიზმი), ცერის წოვა, ფრჩხილების კვნეტა (ტრიქოტილომანია), ტიკები, თმების გლეჯა, სხეულის ნაწილების კბენა, ტურეტის სინდრომი.

ლ) შიშები და ფობიები: მშობელზე მიჯაჭვულობა, დედასთან/აღმზრდელთან დაშორების შიში, სკოლის ფობია, სოციალური ფობია, უცხო ადამიანების შიში, პოსტტრავმული სტრესი.

მ) დესტრუქციული ქცევა: ოპოზიციონალიზმი, ტყუილი, აგრესია, ქურდობა, აპათია, დეპრესია, გაქცევა სახლიდან.

ნ) სწავლის პრობლემები (სკოლის დისფუნქცია): ყურადღების დეფიციტის/ჰიპერაქტიური ბავშვის სინდრომი, კითხვის პრობლემები (დისლექსია), წერის, ანგარიშის, მეხსიერების პრობლემები.

პ) სექსუალური ქცევის/სქესის იდენტიფიკაციის დარღვევები: ონანიზმი, ტრანსსექსუალიზმი, ტრანსვესტიზმი, ჰომოსექსუალიზმი.

პ) ფსიქიკური დარღვევები: დეპრესია, შიზოფრენია, აუტიზმი.

ჟ) ძალადობა და უყურადღებობა. სუიციდი. მედიკამენტებზე დამოკიდებულება.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილ №6-ში

ცხრილი №6

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	ანთროპომეტრია: ახალშობილ და ჩვილ ბავშვთა სიგრძის და მასის გაზომვა. ბავშვთა სიმაღლის და წონის გაზომვა.	ახალშობილ და ჩვილ ბავშვთა სიგრძის და მასის გაზომვა – 30	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
		ბავშვთა სიმაღლის და წონის გაზომვა – 30
2.	ფიზიკური განვითარების შეფასება საორიენტაციო ფორმულებით, პარამეტრული და ცენტილური ცხრილებით და მრუდეებით.	ფიზიკური განვითარების შეფასება საორიენტაციო ფორმულებით, პარამეტრული და ცენტილური ცხრილებით და მრუდეებით – 30
3.	ჩონჩხის და კბილების განვითარების შეფასება, ძვლოვანი ასაკის დადგენა.	ჩონჩხის და კბილების განვითარების შეფასება – 20 ძვლოვანი ასაკის დადგენა – 15
4.	ბავშვის ფსიქოსოციალური განვითარების შეფასება (ვიზუალურ-მოტორული, მეტყველების, ემოციური, სოციალური ადაპტაციის)	ბავშვის ფსიქოსოციალური განვითარების შეფასება (ვიზუალურ-მოტორული, მეტყველების, ემოციური, სოციალური ადაპტაციის) – 20
5.	ქცევის პათოლოგიის ამოცნობა. ქცევის პათოლოგიის მქონე ბავშვთან და მის მშობლებთან კომუნიკაცია.
6.	შარდვასა და დეფეკაციაზე კონტროლის ჩამოყალიბების ვადები და ვარიაციები. ენურეზის და ენკოპრეზის დიაგნოსტიკა.	შარდის მიკროსკოპული კვლევა – 10
7.	მუცლის კოლიკის მართვა ჩვილებში კვების, ძილის, დესტრუქციული ქცევის მქონე ბავშვის მართვის ზოგადი პრინციპები.
8.	ყურადღების დეფიციტი/ჰიპერაქტიური ბავშვის სინდრომის ამოცნობა და მართვის პრინციპები.
9.	გონებრივ განვითარებაში ჩამორჩენის მიზეზები, ხარისხი და ამოცნობის ვადები. სპეციალური ლაბორატორიულ-ინსტრუმენტული კვლევების (კრანიალური ულტრასონოგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია, მაგნიტურ-რეზონანსული კვლევა და სხვა) მნიშვნელობის დასაბუთება.	კრანიალური ულტრასონოგრაფიული კვლევა – 10
10.	უნარშეზღუდული ბავშვის სპეციალიზირებულ კლასში გადაყვანის კრიტერიუმები. ალტერნატიული საგანმანათებლო სისტემა.
11.	აუდიომეტრული ტესტების ჩატარების ჩვენებები. ყრუ ბავშვის განათლების შესაძლებლობები.
12.	მხედველობის პრობლემების (რეტრაქციის ანომალია, ასტიგმატიზმი, სიელმე და სხვა) დადგენა.
13.	ძალადობის და უყურადღებობის შემთხვევაში საეჭვო ნიშნების ამოცნობა. მსგავსი შემთხვევების იურიდიული ასპექტები და პრევენციული მეთოდები.

    მუხლი 4. მოდული 4. ოტოლარინგოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ყელ-ყურ-ცხვირის ამოცნობა, მართვის პრინციპები და რეფერალის განხორციელების ჩვენებები.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №7-ის სახით.

ცხრილი №7

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

    მუხლი 5. მოდული 5. ოფთალმოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია : შეასწავლოს რეზიდენტს თვალის დაავადებების ამოცნობა, მართვის პრინციპები და რეფერალის განხორციელების ჩვენებები.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №8-ის სახით.

ცხრილი №8

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

თეორიული მასალა	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1. საცრემლე გზების ანომალია	ნაცხის აღება თვალიდან ბაქტერიოლოგიური კვლევისათვის – 5	რეზიდენტმა სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2. ქუთუთოს პათოლოგია. ფტოზი. ქვედა ქუთუთოს ჩაბრუნება
3. რეფრაქციის და აკომოდაციის ანომალია. სტრაბიზმი. ასტიგმატიზმი	მხედველობის სკრინინგი – 5
4. თვალის გარეგანი დაავადებები. კონიუქტივიტი. კერატიტი. ჯიბლიბო. ხალაზია. ორბიტალური ცელულიტი. პერიორბიტალური ცელულიტი. საცრემლე არხის ობსტრუქცია. უცხო სხეული. რქოვანას ნაკაწრი. ჰემანგიომა	კონიუქტივიტის დიაგნოსტიკა და მართვა წამყვანი ეტიოლოგიური აგენტების გათვალიწინებით – 5
5. თვალის შიდა დაავადებები. თანდაყოლილი გლაუკომა. თანდაყოლილი კატარაქტა. თეთრი გუგა. პაპილოედემა. პაპილიტი. თვალის ატროფია. ეკზოფტალმი. რეტრობულბარული აბსცესი. დღენაკლულთა რეტინოპათია	თვალის ფსკერის დათვალიერება და შედეგების ინტერპრეტაცია – 10
6. თვალის ტრავმა. დამწვრობა.
7. თვალბუდის სიმსივნე.

    მუხლი 6. მოდული 6. ბავშვთა და მოზარდთა სტომატოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს პირის ღრუს დაავადებების ამოცნობა, მართვის პრინციპები და რეფერალის განხორციელების ჩვენებები.

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №9-ის სახით.

ცხრილი №9

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული მასალა	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1. თანდაყოლილი ანომალიები: მოკლე ლაგამი, ტუჩის და ხახის თანდაყოლილი ნაპრალი („კურდღლის ტუჩი“, „მგლის ხახა“)	რეკომენდაციები კვების ტექნიკასთან დაკავშირებით ,,კურდღლის ტუჩისა“ და „მგლის ხახის“ დროს – 2	რეზიდენტმა სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2. კბილები. სარძევე და მუდმივი კბილების ამოჭრის ვადები და ვარიაციები. კბილის `თანდაყოლილი ანომალიები. თანკბილვის დარღვევა. კარიესი. პარადონტოზი	კარიესის ამოცნობა – 15 თანკბილვის დარღვევის დიაგნოსტიკა – 10
3. სტომატიტი.	სტომატიტის მკურნალობა ახალშობილებში, ჩვილებსა და ბავშვებში – 10
4. ყბა-სახის აბსცესი (მანდიბულარული, მაქსილარული), ფლეგმონა, ოსტეომიელიტი, პერიოსტიტი	საუბარი ბავშვებთან და მშობლებთან პირის ღრუს ჰიგიენის მნიშვნელობასა და საშუალებებზე – 5
5. ყბის ძვლების სიმსივნური წარმონაქმნი
6. ნაქის (უვულა) პარეზი

მუხლი 7. მოდული 7. პედიატრიული უნარ-ჩვევები პირველად ჯანდაცვაში

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტმა მულიაჟებზე უნდა აითვისოს ის უნარ-ჩვევები, რომელიც აუცილებელია ჯანდაცვის პირველად რგოლში მომუშავე პედიატრისთვის.

3. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელს უნდა გააჩნდეს ცხრილ №10-ით გათვალისწინებული უნარ-ჩვევები.

ცხრილი №10

№	უნარ-ჩვევების დასახელება
1.	ძირითადი სასიცოცხლო ფუნქციების სტაბილიზაცია და კარდიოპულმონური რეანიმაცია
2.	ოტოსკოპია
3.	გარეთა სასმენი მილის გამორეცხვა
4.	ოფთალმოსკოპია
5.	შარდის ბუშტის კათეტერიზაცია
6.	ვენის კათეტერიზაცია
7.	ახალშობილის ბარძაყის ამოვარდნილობის გამოვლენა
8.	ნაზოგასტრალური ზონდის ჩადგმა
9.	ინტრამუსკულური და კანქვეშა ინიექციები; ახალშობილის თავის ქალას კანქვეშა ვენების პუნქცია
10.	ჭრილობის პირველადი შეფასება, ნაკერების დადება და მოხსნა

მუხლი 8. მოდული 8. ამბულატორიული და პრევენციული პედიატრია

1. მოდულის ხანგრძლივობა: 3 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ყველა ასაკის ბავშვთა ზრდა-განვითარების და ქცევის კანონზომიერებები, ჯანმრთელ ბავშვზე მეთვალყურეობის პრინციპები, ავადობის სტრუქტურა, დაავადების გამოვლენა და მართვა პრეჰოსპიტალურ დონეზე, სამკურნალო და პროფილაქტიკური ღონისძიებების ორგანიზაცია.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ბავშვთა სამკურნალო-პროფილაქტიკური დახმარების ორგანიზაცია ჯანდაცვის პირველად რგოლში. სამედიცინო დახმარების საუბნო პრინციპი. სამედიცინო დახმარება ბინაზე და ამბულატორიაში. ახალშობილთა პატრონაჟი. პროფილაქტიკური გასინჯვა. პედიატრის როლი ბავშვის ნორმალურ ზრდა-განვითარებაში, აღზრდაში, მწვავე და ქრონიკული დაავადებების დროულ ამოცნობა, მართვასა და პრევენციაში. ჯანმრთელი ცხოვრების წესის პროპაგანდა. გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება ჰოსპიტალიზაციამდელ ეტაპზე. სტაციონარული მკურნალობის ჩვენებები. ავადმყოფთა რეაბილიტაცია და აღდგენითი თერაპია (ფიზიოთერაპია, მასაჟი, სამკურნალო ფიზკულტურა, რეფლექსოთერაპია) სანატორიულ-კურორტული მკურნალობის ორგანიზაცია. ფიზიკური ან ფსიქიკური ნაკლის მქონე პაციენტებზე მეთვალყურეობა;

ბ) ბავშვთა ავადობის სტრუქტურა ასაკობრივ ჭრილში;

გ) დისპანსერული მეთვალყურეობის სისტემა. ჯანმრთელობის ჯგუფები. სხვადასხვა დაავადებების განვითარების რისკის-ჯგუფის ბავშვების გამოვლენა და მართვა;

დ) ბავშვთა ფიზიკური და ფსიქო-მოტორული განვითარების შეფასება;

ე) ბავშვთა კვების ორგანიზაცია. მოთხოვნილება საკვებ ინგრედიენტებზე, ვიტამინებსა და მინერალურ მარილებზე ახალშობილებსა და ბავშვებში. 1 წლამდე ასაკის ჯანმრთელ ბავშვთა კვების ორგანიზაცია. კვების ორგანიზაცია 1 წელზე მეტი ასაკის ჯანმრთელ ბავშვებსა და მოზარდებში. ძუძუთი კვების ტექნიკა, პრინციპები და პრობლემები (დედის მხრიდან, ბავშვის მხრიდან) დამატებითი საკვების მიცემის ვადები. შერეული კვება. ხელოვნური კვება (ადაპტირებული, არაადაპტირებული საკვები, სამკურნალო ნარევები) ერთიდან ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვების კვება. დღენაკლ ბავშვთა კვების ორგანიზაცია. კვების ორგანიზაცია სხვადასხვა დაავადებების დროს (კუჭის, ღვიძლის, პანკრეასის დაავადებები, ქოლეპათია, ნეფროპათია, ცისტოფიბროზი, ცელიაკია, მალაბსორბციის სინდრომი და სხვა);

ვ) იმუნიზაცია. აქტიური იმუნიზაცია. ვაქცინების ტიპები. აცრების კალენდარი. აცრების ჩვენებები, წინააღმდეგ ჩვენებები, ადრეული და შორეული გართულებები და მათი მართვა. პასიური იმუნიზაცია. იმუნოგლობულინების ტიპები. დანიშვნის ჩვენებები, უკუჩვენებები, გვერდითი მოვლენები;

ზ) ინფექციურ დაავადებათა პროფილაქტიკის გზები. ინფექციაზე კონტროლის პრინციპები ოჯახში და ბავშვთა დაწესებულებებში. კარანტინი, ქემოპროფილაქტიკა, ვაქცინაცია;

თ) ავადმყოფი ბავშვის გასინჯვა. ანამნეზი. ფიზიკური შეფასება. რუტინული კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია. მწვავე დაავადებების მკურნალობა პრეჰოსპიტალურ დონეზე;

ი) ქრონიკული დაავადებების გამწვავებების პრევენცია. ანტირეციდიული თერაპია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №11-ის სახით.

ცხრილი №11

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

    მუხლი 9. მოდული 9. მოზარდთა მედიცინა

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს მოზარდ პაციენტთან ურთიერთობის თავისებურებები, მოზართა ბიოლოგიური, ფსიქოსოციალური და სქესობრივი განვითარების დარღვევების ამოცნობა და მართვა, ავადობის სტრუქტურა, უხშირესი დაავადებების მართვა და პრევენცია.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) განვითარების კანონზომიერებები მოზარდობის პერიოდში:

ა.ა) ბიოლოგიური განვითარება – ზრდა;

ა.ბ) სქესობრივი მომწიფება (ადრენარხე, ტელარხე, მენარხე გოგონებსა და ვაჟებში);

ა.გ) კოგნიტიური განვითარება;

ა.დ) ფსიქოსოციალური განვითარება;

ბ) მოზარდთა ავადობის და სიკვდილიანობის მიზეზები და ეპიდემიოლოგია;

გ) მენსტრუაციის ფიზიოლოგია და პათოლოგია, ფიზიოლოგიური ლეიკორეა, ამენორეა, დისმენორეა, დისფუნქციური სისხლდენა, პრემენსტრუალური სინდრომი;

დ) გინეკომასტია, გალაქტორეა;

ე) სქესობრივი მომწიფების დარღვევა:

ე.ა) ნაადრევი სქესობრივი მომწიფება;

ე.ბ) სქესობრივი მომწიფების შეფერხება;

ე.გ) პირველადი და მეორადი ამენორეა;

ვ) მოზარდთა ქცევის თავისებურებები და ქცევის პათოლოგია: დეპრესია, სუიციდი, ძალადობა, ნერვული ანორექსია, ბულიმია, ნევროზი, ფსიქოზი, მედიკამენტებზე და ტოქსინებზე დამოკიდებულება (ალკოჰოლი, ნარკოტიკული საშუალებები, ჰალუცინოგენები, ანაბოლური სტეროიდები);

ზ) სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები;

თ) კონტრაცეფცია. ორსულობა;

ი) კანის პრობლემები;

კ) ორთოპედიული პრობლემები;

კ.ა) სკოლიოზი, კიფოზი, ლორდოზი;

კ.ბ) სახსრების პათოლოგია (პერტესის დაავადება, შლატერის დაავადება);

კ.გ) სპორტული ტრამვა;

ლ) ალერგიული და აუტოიმუნური დაავადებები რევმატიული დაავადებების ეპიდემიოლოგია სტრუქტურა;

მ) საშარდე გზების დაავადებები;

ნ) გასტროენტეროლოგიური დაავადებები;

ო) მხედველობისა და სმენის პრობლემები;

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №12-ის სახით

ცხრილი №12

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	მოზარდ პაციენტთან და მის მშობელთან ურთიერთობის თავისებურებები. თანხმობა, კონფიდენციალურობის, პერსონიფიცირების პრინციპების დაცვა		რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2.	მოზარდის ფიზიკური განვითარების შეფასება: (ანთროპომეტრული, ცენტილური ცხრილების სიმაღლე/მასის შესაბამისობის საფუძველზე	მოზარდის ფიზიკური განვითარების შეფასება – 15
3.	მოზარდის სქესობრივი განვითარების შეფასება ტანერის შკალით. მეორადი სასქესო ნიშნების გამოვლენის ვადები და ვარიაციები გოგონებსა და ვაჟებში. ნაადრევი სქესობრივი მომწიფების ან სქესობრივი მომწიფების შეფერხების ამოცნობა	მოზარდის სქესობრივი განვითარების შეფასება ტანერის შკალით – 20
4.	მოზარდის კოგნიტიური და ფსიქოსოციალური განვითარების შეფასება კითხვარების მეშვეობით
5.	მოზარდის ობიექტური გასინჯვა. სომატური პათოლოგიის (გულ-სისხლძარღვთა, სასუნთქი, საშარდე, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებების) ამოცნობა. ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული დიაგნოსტიკის შედეგების ინტერპრეტაცია. დიფერენციალური დიაგნოზი ამ ასაკობრივ ჯგუფში ავადობის სტრუქტურის გათვალისწინებით	მოზარდის ობიექტური გასინჯვა – 25
6.	მოზარდის ქცევის პათოლოგიის ამოცნობა: დეპრესიის, სუიციდის, ნევროზის, ფსიქოზის და სხვა. პრევენცია და მართვა. ფსიქოჰიგიენის და ფსიქოპროფილაქტიკის პრინციპები
7.	მოზარდის პირადი ჰიგიენა, სქესობრივი ჰიგიენა, კონტრაცეფცია.	საუბარი მოზარდთან პირადი ჰიგიენის, სქესობრივი ჰიგიენის, კონტრაცეფციის საკითხებზე – 15
8.	სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების ამოცნობა, მკურნალობის და პრევენციის პრინციპები.სქესობრივი გზით გადამდები დავადებების პროფილაქტიკა გაუპატიურების შემთხვევაში	საშოს ნაცხის აღება და მიკროსკოპული გამოკვლევა – 10
9.	გინეკოლოგიური გენეზის მუცლის ტკივილის ამოცნობა. რეფერალის აუცილებლობის დასაბუთება	ულტრასონოგრაფიული კვლევა – 10
10.	ორთოპედიული სკრინინგი. სკოლიოზის, კიფოზის, ლორდოზის და სახსრების დაავადებების ამოცნობა	ორთოპედიული სკრინინგი – 15

    მუხლი 10. მოდული 10. საზოგადოებრივი ჯანდაცვა და ეპიდემიოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის პროგრამის მსმენელთა შორის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის საფუძვლების ცოდნის ამაღლება და აღნიშნული დისციპლინის პრინციპებისა და მეთოდების პრაქტიკულ საქმიანობაში გამოყენების შესაძლებლობის ხელშეწყობა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკა;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამები და მათი პრიორიტეტები;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დამახასიათებელი ძირითადი მაჩვენებლები (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლები (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ჯანდაცვის მართვის საინფორმაციო სისტემები;

ზ) თანამედროვე ეპიდემიოლოგია, ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები – ობსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია, ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია;

ი) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ტიპები _ ონსერვაციული და ექსპერიმენტული კვლევები;

კ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების პოტენციური შეცდომები;

ლ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

მ) მიზეზი და მიზეზ-შედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში, მიზეზ-შედეგობრიობის კრიტერიუმები;

ნ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია, ეპიდემია და ენდემია, ტრანსმისია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი, მასპინძელი და გარემო პირობები;

ო) ეპიდემილოგია და პრევენცია, პრევენციის საგანი და მნიშვნელობა. მიდგომაბი პრევენციასა და კონტროლში.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა მოცემულია ცხრილი №13-ის სახით.

ცხრილი №13

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

 

№	თეორიული კურსი	დავალება
1.	მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მახასიათებლები. დაავადების გავრცელება, დაავადების სიხშირე, კუმულაციური სიხშირე და რისკი, ლეტალობა
2.	ვიტალური სტატისტიკა, სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა, მონაცემთა სტანდარტიზაცია.	პრეზენტაციების განხილვა
3.	სტატისტიკურ მონაცემები (ტიპები, შეფარდება, პროპორცია, პროცენტი, მონაცემების გრაფიკული გამოსახვა, ნორმალური დისტრიბუცია, საშუალო, მოდა, მედიანა)	პრეზენტაციების განხილვა
4.	სტატისტიკური ანალიზის პრინციპები (ჯგუფების შედარება)	ტესტირება
5.	ჰიპოთეზის ტესტირება და შეფასება (სარწმუნოობის ინტერვალი, სტატისტიკური სარწმუნოობა)
6.	საზ. ჯანდაცვის კონცეფცია (განსაზღვრება, ფოკუსი, საზ. ჯანდაცვის დეტერმინანტები, საზ. ჯანდაცვის ძირითადი ფუნქციები)
7.	საზ. ჯანდაცვის პრაქტიკა (ღონისძიებები, პრევენციის პროგრამები, საზ. ჯანდაცვის რეფორმა საქართველოში)	პრეზენტაციების განხილვა
8.	თანამედროვე ეპიდემიოლოგია (ისტორიული კონტექსტი, საგანი, ჯანმრთელობისა და ავადმყოფობის გაზომვა)
9.	ეპიდემიოლოგიური კვლები. დაკვირვებადი და ექსპერიმენტული კვლევები
10.	ქრონიკულ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია და კონტროლი, გულსისხლძარღვთა დაავადებები, კიბო, შაქრიანი დიაბეტი
11.	თამბაქო და ალკოჰოლი (საზ. ჯანდაცვის პროგრამები, მათი დიზაინი და იმპლემენტაცია
12.	ეპიდემიოლოგია და პრევენცია, პრევენციის დონეები, მიოდგომრბი პრევენციასა და კონტროლში
13.	ეპიდემიოლოგირი კვლევების პოტენციური შეცდომები
14.	მიზეზი და მიზეზშედეგობრიობა ეპიდემიოლოგიაში
15.	ინფექციური დაავადებების ეპიდემიოლოგია
16.	ეპიდემია და ენდემია, ბაზისური რეპროდუქციული რიცხვი

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პოლიტიკის ფორმირება;

ბ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამებისათვის პრიორიტეტების განსაზღვრა;

გ) საზოგადოებრივი ჯანდაცვის პროგრამათა დაგეგმვა და მართვა;

დ) მოსახლეობის ჯანმრთელობის მდგომარეობის დახასიათება ძირითადი მაჩვენებლების მიხედვით (დაავადების გავრცელება და სიხშირე, ლეტალობა);

ე) ვიტალური სტატისტიკის ძირითადი მაჩვენებლების გამოყენება და ინტერპრეტაცია (სიკვდილობა, ბავშვთა სიკვდილობა, დედათა სიკვდილობა, შობადობა, სიცოცხლის ხანგრძლივობა);

ვ) ეპიდემიოლოგიური კვლევების ვალიდურობის შეფასება;

ზ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგიის საფუძვლების პრაქტიკაში გამოყენება;

თ) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიის გამოკვლევის, ზედამხედველობის და კონტროლის ბაზისური პრინციპების პრაქტიკაში გამოყენება;

ი) პრევენციის პოტენციალისა და ეფექტურობის შეფასება.

    მუხლი 11. მოდული 11. მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 კვირა.

2. მოდულის მიზანია რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მტკიცებითი მედიცინის და სამედიცინო სტატისტიკის ცოდნის ამაღლება და მათ პრაქტიკულ საქმიანობაში აღნიშნული დისციპლინების პრინციპებისა და მეთოდების დანერგვის ხელის შეწყობა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში გამოყენებული მტკიცებითი მედიცინის ძირითადი პრინციპები

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

გ) მეტა-ანალიზი მეტა-ანალიზის შედეგები, მათი ვალიდურობა, მნიშვნელობა და პრაქტიკული ღირებულება;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობა და პრაქტიკული ღირებულება;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზები, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცნო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლი და მნიშვნელობა, ის ძირითადი სფეროები, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპები, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა. მონაცემთა სტანდარტიზაცია;

ნ) ალბათობის პრინციპები და კანონები მათი მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპები (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულება, კორელაცია და წრფივი რეგრესია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულება, მრავლობითი რეგრესიის ანალიზი.

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

4. შესასრულებელი სამუშაობს მოცეულობა მოცემულია ცხრილი №14-ის სახით

ცხრილი №14

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა

 

5. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტმა/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) კლინიკურ პრაქტიკაში მტკიცებითი მედიცინის პრინციპების გამოყენება;

ბ) რანდომიზირებული კლინიკური გამოცდის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

გ) მეტა-ანალიზის შედეგების ინტერპრეტირება, მათი ვალიდურობის, მნიშვნელობის და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

დ) კლინიკური გაიდლაინის ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ე) დიაგნოსტიკური ტესტის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ვ) პროგნოზის შესახებ არსებული მტკიცებულების ვალიდურობისა და პრაქტიკული ღირებულების დადგენა;

ზ) დადასტურებული ეფექტურობის მქონე ინტერვენციების მოძიება და მათი კონკრეტულ კლინიკურ სიტუაციებთან მისადაგება;

თ) კოხრანის ბიბლიოთეკით სარგებლობა;

ი) ინტერნეტის ელექტრონული ბაზებით სარგებლობა, რომლებიც იძლევიან ინფორმაციას ეფექტური ინტერვენციებისა და გაიდლაინების შესახებ;

კ) სამედიცნო ლიტერატურის კრიტიკულად აღქმა;

ლ) ჯანდაცვასა და მედიცინაში სტატისტიკის როლისა და მნიშვნელობის ახსნა, იმ ძირითადი სფეროების დასახელება, სადაც გამოიყენება სტატისტიკის მეთოდები;

მ) მონაცემთა ტიპების გარჩევა, მათი გრაფიკული გამოსახვა; ნორმალური დისტრიბუციის დახასიათება, ვარიაციის გაზომვა;

ნ) ალბათობის პრინციპებისა და კანონების მისადაგება პოპულაციის პარამეტრებისა და სინჯის დისტრიბუციის მახასიათებლებისადმი;

ო) სტატისტიკური ანალიზის ბაზისური პრინციპების გამოყენება (შეფასება, ჰიპოთეზის ტესტირება, სტატისტიკური მოდელირება);

პ) ჯგუფების შედარება როგორც უწყვეტი ისე კატეგორიული მონაცემებისათვის; აღნიშნული ანალიზის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ჟ) ორ უწყვეტ ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა კორელაციისა და წრფივი რეგრესიის საშუალებით, მათი შედეგების ინტერპრეტაცია;

რ) რამდენიმე ცვლადს შორის დამოკიდებულების ახსნა მრავლობითი რეგრესიის ანალიზის საშუალებით, შედეგების ინტერპრეტაცია;

ს) კომპიუტერის გამოყენება მონაცემთა ანალიზისათვის, სტატისტიკური პროგრამების ტიპების გარჩევა, კომპიუტერული ანალიზის სტრატეგია, მონაცემთა ბაზის ფორმირება.

თავი VI

პროფესიული მზადების მეორე წლის მოდულები

    მუხლი 1. მოდული 1. ზოგადპედიატრიული სტაციონარი

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 5 თვე.

2. მოდულ ის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ჰოსპიტალიზებული პაციენტის დამოუ-კიდებლად გასინჯვა, მდგომარეობის სიმძიმის შეფასება, წამყვანი კლინიკური სინდრომის გამოვლენა, დიფერენციალური დიაგნოზი და მართვა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) პედიატრიული სტაციონარის სტრუქტურა და მუშაობის პრინციპები;

ბ) პედიატრიული ისტორია;

გ) პედიატრიული პაციენტის გასინჯვის ტექნიკა: ინსპექცია, პალპაცია, პერკუსია, აუსკულტაცია. შეფასება სისტემების მიხედვით. კლინიკური ანალიზი. დიფერენციალური დიაგნოზი. გამოკვლევის გეგმის დასახვა. მკურნალობის შერჩევა;

დ) სასუნთქი სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

ე) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

ვ) კუჭ-ნაწლავთა სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

ზ) შარდ-სასქესო სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

თ) ნერვული სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

ი) კანის, კანქვეშა ქსოვილების, ლიმფური ჯირკვლების ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

კ) ძვალ-სახსროვანი სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ბავშვთა ასაკში. დაზიანების სემიოტიკა;

ლ) ლაბორატორიული კვლევის მეთოდები: კლინიკური, ბაქტერიოლოგიური, სეროლოგიური, ბიოქიმიური შედეგების ინტერპრეტაცია;

მ) ინსტრუმენტული კვლევის მეთოდები: რადიოლოგიური, სონოგრაფიული, ენდოსკოპიური, კომპიუტერული ტომოგრაფია, მაგნიტურ-რეზონანსული კვლევა. შედეგების ინტერპრეტაცია;

ნ) ბიოფსია. მორფოლოგიური კვლევა;

ო) წამყვანი კლინიკური სიმპტომების დიფერენციალური დიაგნოზი. ცხელება;

ო.ა) ცხელება ლოკალური სიმპტომატიკის გარეშე;

ო.ბ) უცნობი ეტიოლოგიის ცხელება.

ო.გ) გამონაყარი;

ო.დ) ლიმფადენოპათია;

 ო.ე) მუცლის ტკივილი;

 ო.ვ) Pღებინებისა და წამოქაფების სინდრომი;

 ო.ზ) სტრიდორი;

 ო.თ) მსტვენავი ხიხინი;

 ო.ი) ხველა;

 ო.კ) ციანოზი;

 ო.ლ) შუილი;

 ო.მ) ართრიტი;

 ო.ნ) ანემია;

 ო.ო) კრუნჩხვა;

 ო.პ) ჰემატურია;

 ო.ჟ) სიყვითლე;

 ო.რ) თავის ტკივილი;

 ო.ს) დიარეა;

 ო.ტ) ყაბზობა;

 ო.უ) მენინგიალური სინდრომი;

 ო.ფ) რაქიტი და რაქიტისმაგვარი დაავადებები;

 ო.ქ) კვების ქრონიკული მოშლა.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №15-ის სახით.

ცხრილი№15

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

№	პროფესიული უნარ-ჩვევები	რაოდ.	დავალება
1.	პედიატრიული პაციენტის ანამნეზის შეკრება, დამოუკიდებლად გასინჯვა და შეფასება	50	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	სუნთქვის სიხშირის დათვლა და შეფასება	50
3.	გულისცემის სიხშირის დათვლა და შეფასება	50
4.	არტერიული წნევის გასინჯვა და შეფასება ასაკობრივ ჭრილში	30
5.	ხახის დათვალიერება	50
6.	თერმომეტრია (აქსილარული, რექტალური, ორალური)	20
7.	კუჭის ამორეცხვა	10
8.	გამწმენდი ოყნა, ჰიპერტონული ოყნა	10
9.	კუნთში და ვენაში ინიექცია, ვენაში ინფუზია	30
10.	ინჰალაცია	20
11.	რექტალური (თითით გასინჯვა)	5
12.	ხახის ნაცხის აღება	10
13.	სისხლის ჯგუფის და რეზუსის განსაზღვრა	5
14.	სისხლის, შარდის, განავლის მიკროსკოპული კვლევა	15
15.	ჰემატოკრიტის განსაზღვრა	15
16.	კვებითი სტატუსის შეფასება	20

    მუხლი 2. მოდული 2. სამშობიარო ბლოკი/ახალშობილთა განყოფილება.

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ასწავლოს რეზიდენტს ფიზიოლოგიური ახალშობილის მართვა სამშობიარო სახლში, პირველადი რეანიმაციის პრინციპები სამშობიარო ბლოკში, დედების კონსულტირება მოვლის და კვების მეთოდებთან დაკავშირებით.

3. მოდულის ამოცანები :ა:

ა) ნაყოფის ანტენატალური განვითარება, ტერატოგენული ფაქტორების გავლენა ნაყოფზე ანტენატალური განვი თარების სხვადასხვა პერიოდში;

ბ) მაღალი რისკის ორსულები და ახალშობილები:

ბ.ა) დედის მწვავე და ქრონიკული დაავადებები;

ბ.ბ) დიაბეტით დაავადებული დედის ახალშობილი;

ბ.გ) ალკოჰოლური ემბრიოფეტოპათია;

ბ.დ) ტერატოგენული მედიკამენტები;

ბ.ე) დამძიმებული სამეანო ანამნეზი;

ბ.ვ) ოლიგო;

ბ.ზ) პოლიჰიდრამნიოზი;

ბ.თ) ტყუპიდან ტყუპზე ტრანსფუზიის სინდრომი;

ბ.ი) ჰესტოზები;

ბ.კ) სანაყოფე გარსების მთლიანობის ნაადრევი დარღვევა / მშრალი მშობიარობა;

ბ.ლ) პლაცენტის პათოლოგია;

ბ.ლ.ა) ნაადრევი აშრევება;

ბ.ლ.ბ) პლაცენტის წინამდებარეობა;

გ) ახალშობილთა ჰესტაციური ასაკი, დროული, დღენაკლი ახალშობილი, ახალშობილი ვადაგადასული ორსულობიდან, ჰესტაციურ ასაკთან შედარებით მცირე მასის, ძალიან მცირე მასის, დიდი მასის ახალშობილი;

დ) ახალშობილთა ასფიქსია;

ე) ახალშობილთა რეანიმაცია სამშობიარო ბლოკში;

ვ) აპგარის შკალა;

ზ) ასფიქსიის ადრეული და შორეული გართულებები;

თ) ახალშობილთა რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი, მიზეზები, მანიფესტაცია, მკურნალობისა და პრიფილაქტიკის მეთოდები, სურფაქტანტის გამოყენების პერსპექტივები;

ი) სამშობიარო ტრავმა;

კ) სამშობიარო სიმსივნე;

ლ) ცეფალოჰემატომა;

მ) სისხლჩაქცევა;

ნ) კონიუქტივაში და რეტინაში;

ო) ზურგის ტვინის დაზიანების სემიოტიკა;

პ) ინტრაკრანიალური ჰემორაგია, მხრის წნულის, დიაფრაგმის, ქალას ნერვების დაზიანების ნიშნები, მოტეხილობები, ვისცერული ორგანოების ტრავმა;

ჟ) ახალშობილთა პირველადი ტუალეტი და რუტინული მოვლა, კონიუქტივიტისა და ჰემორაგიული სინდრომის პროფილაქტიკა, (ვიტამინი K ), ახალშობილთა თერმორეგულაცია, გადაცივების ნიშნები და გართულებები;

ჟ) ახალშობილთა სიყვითლე;

რ) ახალშობილთა იმუნიზაცია სამშობიარო სახლში;

ს) ახალშობილთა სკრინინგი მეტაბოლურ დაავადებებზე;

ტ) პარაფიზიოლოგიური მდგომარეობები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №16-ის სახით.

ცხრილი №16

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

 

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	ახალშობილის გასინჯვა	ჰესტაციური ასაკის განსაზღვრა –10 უპირობო რეფლექსების შემოწმება- 10	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2.	ახალშობილის პირის და ცხვირის სანაცია ბალონით ან ელექტროამომწოვით	ახალშობილის პირის და ცხვირის სანაცია ბალონით ან ელექტროამომწოვით – 5
3.	AB CD რეანიმაციის პრინციპები, დახმარების გაწევა ნეონატოლოგისთვის ახალშობილთა რეანიმაციის პროცესში
4.	სუნთქვის დათვლა, გულისცემის დათვლა, კანის ფერის შეფასება, ცენტრალური და პერიფერიული ციანოზის დიფერენცირება. აპგარის შკალით შეფასება	სუნთქვის დათვლა – 10 გულისცემის დათვლა – 10 ხახის სანაცია – 5 აპგარის შკალით შეფასება. – 10
5.	გულის ხელოვნური მასაჟის, ნიღბით და ტომრით ვენტილაციის და ოქსიგენოთერაპიის პრინციპები და რეჟიმი. ამ ღონისძიებების გატარება ექიმ-რეანიმატოლოგის მეთვალყურეობის ქვეშ	გულის ხელოვნური მასაჟი – 2 ნიღბით და ტომრით ვენტილაცია – 2 ოქსიგენოთერაპია – 5
6.	ჭიპის ტაკვის დამუშავება	ჭიპის ტაკვის დამუშავება – 5
7.	თვალების დამუშავება	თვალების დამუშავება – 5
8.	ახალშობილის აწონა და გაზომვა	ახალშობილის აწონა და გაზომვა– 10
9.	პირველი კვების რიტუალის ჩატარება
10	საუბარი დედასთან ძუძუთი კვების მნიშვნელობის შესახებ ქალისა და ბავშვის ჯანმრთელობისათვის.	კონსულტაციის გაწევა ძუძუთუ კვების ტექნიკის, რეჟიმის, ხანგრძლიობის შესახებ – 10
11.	ვაქცინაცია სამშობიაროში.	B CG და B-ჰეპატიტის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია – 5

    მუხლი 3. მოდული. 3. ნეონატალური სტაციონარი

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ახალშობილთა უხშირესი დაავადებების ამოცნობა და მართვის პრინციპები ჰოსპიტალის პირობებში, სიცოცხლისათვის საშიში მდგომარეობების გამოვლენა და გადაუდებელი დახმარება.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ახალშობილთა კანის თანდაყოლილი დაავადებები:

ა.ა) ტელეანგიექტაზია;

ა.ბ) ჰემანგიომა;

ა.გ) მელანოზი;

ა.დ) იხტიოზი;

ა.ე) ბულოზური ეპიდერმოლიზი;

ა.ვ) დუნე კანის სინდრომი;

ა.ზ) ელერს-დანლოსის სინდრომი;

ბ) ახალშობილთა შეძენილი არაინფექციური დაავადებები:

ბ.ა) გამოყელვა;

ბ.ბ) იხტიოზი;

ბ.გ) ადიპონეკროზი;

ბ.დ) სკლერემა;

ბ.ე) სკლერედემა;

ბ.ვ) სებორეული დერმატიტი;

გ) ახალშობილთა შეძენილი ინფექციური დაავადებები:

გ.ა) სტაფილოკოკური ვეზიკულო-პუსტულოზი;

გ.ბ) პემფიგუსი;

გ.გ) რიტერის ექსფოლიატიური დერმატიტი ფიგნერის ფსევდოფურუნკულოზი;

გ.დ) სტრეპტოდერმია;

გ.ე) მასტიტი;

გ.ვ) ნეკროზული ფლეგმონა;

დ) რესპირაციული დარღვევები და დაავადებები:

დ.ა) ახალშობილთა რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი. კლინიკა. მართვა.გართულებები;

(ემფიზემა, პნევმომედიასტინუმი, პნევმოთორაქსი, ბრონქოპულმონური დისპლაზია, დღენაკლთა რეტინოპათია);

დ.ბ) ახალშობილთა ტრანზიტორული ტაქიპნოე;

დ.გ) ფილტვის პირველადი ჰიპერტენზია;

დ.დ) აპნოე;

დ.ე) ახალშობილთა პნევმონია;

ე) ჰემატოლოგიური დარღვევები:

ე.ა) ჰემოლიზური დაავადება (ჯგუფის, რეზუს შეუთავსებლობა), კლინიკური ვარიანტები და მართვა, სისხლის შენაცვლებითი თერაპიის ჩვენებები;

ე.ბ) ფოტოთერაპია;

ე.გ) პოსტჰემორაგიული ანემია (მწვავე, ქრონიკული);

ე.დ) ჰემორაგიული დაავადება;

ე.ე) პოლიციტემია;

ვ) ახალშობილთა ჰიპერბილირუბინემია, ლაბორატორიული ევალუაცია და მართვა;

ზ) ბილირუბინული ენცეფალოპათია;

თ) ახალშობილთა სეფსისი (ადრეული, გვიანი);

ი) მეტაბოლური დარღვევები. ჰიპოგლიკემია. ჰიპოკალციემია;

კ) წყლულოვან-ნეკროზული ენტეროკოლიტი;

ლ) ღებინებისა და წამოქაფების სინდრომი;

მ) პერინატალური ინფექციური დაავადებები;

ნ) ახალშობილთა კრუნჩხვა;

ო) ცენტრალური ნერვული სისტემის პათოლოგია;

ო.ა) პოსტჰიპოქსიური ენცეფალოპათია;

ო.ბ) ინტრაკრანიალური ჰემორაგია;

ო.გ) მენინგიტი.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №17-ის სახით.

ცხრილი №17

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

 

მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1. ახალშობილის გასინჯვა. წამყვანი სინდრომის გამოყოფა და დიფერენციალური დიაგნოზი	ჰესტაციური ასკის შეფასება – 10	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2. ახალშობილთა ჰემოლიზური დაავადების დიაგნოსტიკა და მართვა	ინფუზური თერაპია – 10
3. პერინატალური იმფექციებზე საეჭვო ახალშობილების ამოცნობა	ნაზოგასტრალური ზონდის ჩადგმა – 5
4. ახალშობილთა სიყვითლის დიფერენციალური დიაგნოზი	ფოტოთერაპია – 3
5. სეფსისის დიაგნოსტიკა და მართვა	პარენტერალური კვება – 5
6. ახალშობილთა კრუნჩხვის მართვა	ნეიროსონოსკოპია. შედეგების ინტერპრეტაცია – 5
7. მენინგიტის დიაგნოსტიკა	ლუმბური პუნქცია – 2
ანტიბიოტიკოთერაპიის ემპირიული შერჩევა სეფსისისა, მენინგიტის, წყლულოვან-ნეკროზული კოლიტის და სხვა ინფექციური დაავადებების დროს წამყვანი ინფექციური აგენტების გათვალისწინებით	კუჭის ამორეცხვა – 5 გამწმენდი ოყნა – 5
8. სამედიცინო დოკუმენტაციის გაფორმება
9. პერინატალური და ნეონატალური სიკვდილობის ანალიზი

    მუხლი 4. მოდული 4. ბავშვთა გადაუდებელი დახმარება.

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ავადმყოფის გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება პრეჰოსპიტალურ ეტაპზე.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) გადაუდებელი დახმარების ორგანიზაცია პედიატრიაში;

ბ) ეტაპურობის პრინციპი;

გ) დახმარება ბინაზე, ამბულატორი აში, გადაუდებელი დახმარების დეპარტამენტში, რეანიმაციულ განყოფილებაში;

დ) ბავშვთა ლეტალობის მიზეზები;

ე) პედიატრიული ტრავმა, როგორც ბავშვთა სიკვდილობის წამყვანი მიზეზი;

ვ) პრეჰოსპიტალური დახმარების პრინციპები პედიატრიული ტრავმის დროს (სწრაფი შეფასება ABCD პრინციპით, იმობილიზაცია, ტრანსპორტირება) პედიატრიული ტრავმის შკალა;

ზ) პედიატრიული ტრავმის პრინციპები გადაუდებელი დახმარების დეპარტამენტში. პირველადი შეფასება ABCD პრინციპით მოდიფიკაციით ტრავმაზე. ტრიაჟი ანუ ავადმყოფთა სკრინინგი გადაუდებელი დახმარების გაწევის რიგითობის განსაზღვრის მიზნით. რეანიმაცია. განმეორებით შეფასება. პოსტრეანიმაციური მონიტორინგი. რეაბილიტაცია;

თ) თავის ტრავმა:

თ.ა) ქალასშიდა სისხლჩაქცევა;

თ.ბ) ტვინის შერყევა;

თ.გ) დაჟეჟილობა;

თ.დ) მენტალური სტატუსის სწრაფი შეფასება AVPU შკალის საფუძველზე;

ი) ზურგის ტვინის ტრავმა. იმობილიზაციის პრინციპები;

კ) გულმკერდის ტრავმა. პნევმოთორაქსი;

ლ) მუცლის ტრავმა (ღია, დახურული);

მ) ელენთის, ღვიძლის, თირკმლის, პანკრეასის ტრავმა;

ნ) დამწვრობა. დამწვრობის სიმძიმის შეფასება სიღრმის, ფართის, ლოკალიზაციის მიხედვით. დაზიანებული ზედაპირის ფართის გამოთვლა. მართვა;

ო) ჭრილობა. ჭრილობის დამუშავების პრინციპები;

პ) მოტეხილობები;

ჟ) ნაკბენები (ძაღლი, კატა, მორიელი, გველი, ობობა, ფუტკარი);

რ) უცხო სხეულის ასპირაცია. პირველადი დახმარება ჩვილებში, ერთ წელზე მეტი ასაკის ბავშვებში (ჰეიმლიკის მეთოდი), უგონო მდგომარეობაში მყოფ ბავშვებში. უცხო სხეულის ექსტრაქცია სტაციონარის პირობებში;

ს) მოწამვლები. (მედიკამენტური, საყოფაცხოვრებო, ქიმიური ნივთიერებებით, შხამებით, სოკოთი);

ტ) ჰიპერთერმიული სინდრომი. ფებრილური გულყრა;

უ) მუცლის მწვავე ტკივილი. (ნაღვლის კოლიკა, თირკმლის კოლიკა, მწვავე მუცელი).

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №18-ის სახით.

ცხრილი №18

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

 

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	გადაუდებელი მდგომარეობის შეფასება, ადეკვატური სტრატეგიის შემუშავება	პერიფერიული ვენების პუნქცია და კათეტერიზაცია – 15 არტერიული წნევის გასინჯვა. ასაკობრივი მაჩვენებლების გამოთვლა – 10	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2.	მენტალური სტატუსის სწრაფი შეფასება	პედიატრიული ტრავმის შკალის მიხედვით შეფასება – 10
3.	თავის ტრამვის მართვა	პირველადი დახმარება კრუნჩხვის დროს – 5
4.	ზურგის ტვინის ტრამვის მართვა	ლუმბური პუნქცია – 3
5.	გულმკერდის ტრავმის მართვა	პლევრის პუნქცია – 2
6.	მუცლის ტრავმის მართვა	პერიტონეალური პუნქცია – 2 შარდის ბუშტის კათეტერიზაცია – 3
7.	პირველი დახმარება დამწვრობის დროს
8.	ჭრილობის დამუშავება. მოტეხილობების მართვა	ჭრილობის პირველადი დამუშავება – 3 იმობილიზაცია – 3
9.	მოწამვლების მართვა	კუჭის ამორეცხვა – 5 გამწმენდი ოყნა – 5 ჰიპერტონული ოყნა – 5 დეჰიტრატაციის ხარისხის განსაზღვრა. რეჰიდრატაციის პრინციპები. რეჰიდრატაციის ”ა,” “ბ”, “გ” გეგმები – ინფუზური თერაპიის დაგეგმვა წყალ-მარილოვანი ცვლის დარეგულირების მიზნით დეფიციტის, მიმდინარე დანაკარგების, სადღეღამისო მოთხოვნილების დაჯამების საფუძველზე – 20

    მუხლი 5. მოდული 5. ბავშვთა რეანიმაცია და ინტენსიური დახმარება.

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 2 თვე.

2. მოდულის მიზანი ა კრიტიკული მდგომარეობების დიაგნოსტირება, პოლიორგანული უკმარისობის სინდრომული მკურნალობა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) რეანიმაციული განყოფილების ორგანიზაცია და მუშაობის პრინციპები;

ბ) კარდიო-პულმონური ფუნქციის სწრაფი შეფასება;

ბ.ა) A (სასუნთქი გზების გამავლობა);

ბ.ბ) B (სუნთქვა);

ბ.გ) C (ცირკულაცია) მიდგომის საფუძველზე კრიტიკული მდგომარეობების დროს;

გ) მდგომარეობები, რომლებიც მოითხოვენ გადაუდებელ ჩარევას:

გ.ა) კარდიოპულმონური არესტი;

გ.ბ) კარდიუოპულმონური უკმარისობა;

გ.გ) რესპირაციული დისტრესი/რესპირაციული უკმარისობა;

გ.დ) შოკი;

დ) სუნთქვის უკმარისობა. მიზეზები, კლინიკური და ლაბორატორიული ნიშნები. მართვა;

ე) შოკი, შოკის ტიპები, გამომწვევი ნიშნები, კლინიკური ნიშნები, მართვა;

ვ) კომა. გლაზგოს კომის შკალა. გლაზგოს შკალის მოდიფიკაცია ჩვილებისათვის. მიზეზები. მართვა;

ზ) გადაუდებელი დახმარება პულმონოლოგიაში:

ზ.ა) მწვავე ლარინგოტრაქეიტი;

ზ.ბ) ეპიგლოტიტი;

ზ.გ) ბრონქული ასთმის შეტევა, ასთმური სტატუსი;

ზ.დ) ფილტვის შეშუპება;

ზ.ე) ბრონქის უცხო სხეული;

ზ.ვ) პნევმოთორაქსი, პიოპნევმოთორაქსი;

თ) გადაუდებელი დახმარება კარდიოლოგოაში:

თ.ა) გულის უკმარისობა;

თ.ბ) მწვავე სისხლძარღვოვანი უკმარისობა (კოლაფსი,შოკი);

თ.გ) გულის რიტმის დარღვევა (პაროქსიზმული ტაქიკარდია, მოციმციმე არითმია, მორგან-ადამ-ატოქსის სინდრომი);

თ.დ) ჰიპერტონული კრიზი;

ი) გადაუდებელი დახმარება გასტროენტეროლოგიაში:

ი.ა) სისხლდენა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან;

ი.ბ) ღვიძლის უკმარისობა;

ი.გ) ჰეპატორენული უკმარისობა;

ი.დ) პორტული ჰიპერტენზია;

კ) გადაუდებელი დახმარება ნეფროლოგიაში:

კ.ა) მწვავე ოლიგო/ანურია (პრერენული, რენული, პოსტრენული);

კ.ბ) თირკმლის უკმარისობა;

კ.გ) ჰემოლიტიკო-ურემიული სინდრომი;

კ.დ) ჰემასორბცია. ჰემოდიალიზი;

ლ) გადაუდებელი დახმარება ენდოკრინოლოგიაში:

ლ.ა) თირკმელზედა ჯირკვლის მწვავე უკმარისობა;

ლ.ბ) დიაბეტური კომა;

ლ.გ) ჰიპოგლიკემიური კომა;

მ) გადაუდებელი დახმარება ჰემატოლოგიაში:

მ.ა) სისხლდენა, ჰემოსტაზის პრინციპები;

მ.ბ) სისხლძარღვშიდა შედედების სინდრომი;

ნ) გადაუდებელი დახმარება ნევროლოგიაში:

ნ.ა) მენინგიალური სინდრომი;

ნ.ბ) ენცეფალური რეაქცია;

ნ.გ) კრუნჩხვა. კრუნჩხვითი სტატუსი;

ო) გადაუდებელი დახმარება ინფექციური დაავადებების დროს:

ო.ა) სეფსისური შოკი;

ო.ბ) დეჰიდრატაცია/ექსიკოზი.;

ო.გ) ჰიპერთერმიული სინდრომი;

პ) მწვავე ალერგიული რეაქციები:

პ.ა) ანაფილაქსიური შოკი;

პ.ბ) კვინკეს შეშუპება;

პ.გ) ურტიკარია;

პ.დ) შრატისმიერი დაავადება;

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №19-ის სახით.

ცხრილი №19

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	ბავშვის მდგომარეობის სიმძიმის შეფასება, რეანიმაციული ღონისძიებების აუცილებლობის დასაბუთება, ადეკვატური სტრატეგიის შემუშავება	ცენტრალური ვენების პუნქცია და კათეტერიზაცია – 10	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის
			მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით.
2.	სუნთქვის უკმარისობის დიაგნოსტიკა და მართვა	ლუმბური პუნქცია. პუნქტატის მიკროსკოპია. მიკროსკოპული, ბიოქიმიური და ბაქტერიოლოგიური კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია – 5
3.	შოკის დიაგნოსტიკა და მართვა	ტრაქეის ინტუბაცია – 3
4.	კომის დიაგნოსტიკა და მართვა	ფილტვების მექანიკური ვენტილაცია ნიღბით და ტომრით – 5
5.	ზედა სასუნთქი გზების ობსტრუქციით მიმდინარე დაავადებების მართვა	ფილტვის ხელოვნური ვენტილაცია – 2
6.	უცხო სხეული სასუნთქ გზებში.	ტრაქეობრონქული სანაცია – 5
7.	მწვავე ალერგიული რეაქციების მართვა	ოქსიგენოთერაპია – 5
8.	კოლაფსი, გულის რითმის დარღვევა	არტერიული გაზების და მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის მონაცემების შეფასება – 10
9.	სისხლდენა. სისხლძარღვშიდა შედედების სინდრომი.	პარენტერალური კვება – 10
10.	დეჰიდრატაცია / ექსიკოზი.	ინფუზური თერაპია წყალ-მარილოვანი ცვლის, მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის, ჰემატოკრიტის კორეგირების მიზნით – 20
11.	კრუნჩხვითი სინდრომი	ლუმბური პუნქცია – 3

თავი VII

პროფესიული მზადების მესამე წლის მოდულები

    მუხლი 1. მოდული 1. ბავშვთა პულმონოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს სასუნთქი სისტემის დაავადებების დიაგნოსტიკის და მართვის თანამედროვე პრინციპები.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) სასუნთქი სისტემის ანატომიურ ფიზიოლოგიური თავისებურებები ასაკობრივ ჭრილში;

ბ) სასუნთქი სისტემის დაზიანების კლინიკური ნიშნები და სიმპტომები (გამონადენი ცხვირიდან, ხველა, გაძნელებული სუნთქვა, ტკივილი გულმკერდის არეში)

გ) რესპირაციული ფუნქციის დარღვევის შეფასების მეთოდები:

გ.ა) სუნთქვის სიხშირე და სიღრმე.

გ.ბ) სუნთქვითი ძალისხმევა (მექანიკა): რეტრაქციები, სტრიდორი, მკვნესარე ამოსუნთქვა

გ.გ) (ვიზინგი), ცხვირის ნესტოების ბერვა, გულმკერდის ექსკურსიის (ვენტილაციის) შეზღუდვა.

გ.დ) ცნობიერების დონე.

გ.ე) კანის ფერი (ციანოზი, მარმარილოსებური აჭრელება, სიფერმკრთალე)

გ.ვ) ბგერითი ხმიანობა (გახანგრძლივებული ამოსუნთქვა, მსტვენავი ხიხინი, სუნთქვის შესუსტება, კრეპიტაცია, პლევრის ხახუნი.

დ) რესპირაციული დისტრესი და რესპირაციული უკმარისობა.

ე) სასუნთქი სისტემის გამოკვლევის სპეციალური მეთოდები (რადიოლოგია, ოტოსკოპია, ლარინგოსკოპია, რინოსკოპია, ბრონქოსკოპია, კომპიუტერული ტომოგრაფია, სპირომეტრია და სხვა) მიღებული შედეგების ინტერპრეტაცია.

ვ) ზედა სასუნთქი გზების სტრუქტურული დარღვევები.

ზ) ადენოიდების და ტონზილების ჰიპერტროფია.

თ) ქოანების ატრეზია.

ი) სუბგლოტური სტენოზი.

კ) ლარინგომალაცია (თანდაყოლილი სტრიდორი)

ლ) მოცულობითი პროცესი.

მ) ქვედა სასუნთქი გზების სტრუქტურული დარღვევები:

მ.ა) ტრაქეომალაცია.

მ.ბ) ტრაქეო-ეზოფაგური ფისტულა.

მ.გ) ტრაქეის კომპრესია (მკერდუკანა ჯირკვალი, ლიმფური ჯირკვალი. ვასკულარული ანომალიები)

მ.დ) ბრონქომალაცია.

მ.ე) ბრონქების სტენოზი.

მ.ვ) დიაფრაგმის თიაქარი.

მ.ზ) მოცულობითი პროცესი.

ნ) სასუნთქი სისტემის ინფექციური დაავადებები.

ნ.ა) შუა ყურის ანთება.

ნ.ბ) სინუსიტი.

ნ.გ) რინიტი.

ნ.დ) ტონზილოფარინგიტი.

ნ.ე) რეტროფარინგეალური და პერიტონზილარული აბსცესი.

ნ.ვ) მწვავე ლარინგო-ტრაქეიტი. ეპიგლოტიტი.

ნ.ზ) ბაქტერიული ტრაქეიტი.

ნ.თ) ბრონქიტი. ბრონქიოლიტი.

ო) პარენქიმის დაავადებები:

ო.ა) პნევმონია, ეტიოლოგიური სტრუქტურა ასაკობრივ ჭრილში, ტიპები (საზოგადოებრივი, ჰოსპიტალური, ასპირაციული, იმუნოდეფიციტის ფონზე)

ო.ბ) გართულებები: პლევრიტი, დესტრუქცია, პნევმოთორაქსი,

ო.გ) პიოპნევმოთორაქსი.

პ) ტუბერკულოზი. კლინიკური ფორმები. დიაგნოსტიკა, მკურნალობა და პროფილაქტიკა.

ჟ) სასუნთქი სისტემის ალერგიული დაავადებები:

ჟ.ა) ალერგიული რინიტი.

ჟ.ბ) პოლინოზი.

ჟ.გ) ბრონქული ასთმა.

ჟ.დ) ეოზინოფილური ინფილტრატი.

ჟ.ე) ალერგიული ბრონქოპულმონური ასპერგილოზი.

რ) სასუნთქი სისტემის გენეტიკურად დეტერმინირებული დაავადებები:

რ.ა) ცისტოფიბროზი.

რ.ბ) ალფა-1 ანტიტრიფსინის დეფიციტი.

რ.გ) ფილტვების იდიოპათიური ჰემოსიდეროზი.

რ.დ) ვილსონ-მიკიტის, გუდსპაჩერის, ჰამან-რიჩის სინდრომები.

ს) ბრონქოექტაზული დაავადება.

ტ) სასუთქი სისტემის პათოლოგიის მკურნალობის მეთოდები:

ტ.ა) მედიკამენტოზური თერაპია.

ტ.ბ) ინჰალაციური თერაპია.

ტ.გ) ბრონქოალვეოლარული.

ტ.დ) ლავაჟი.

ტ.ე) სამკურნალო ფიზკულტურა.

ტ.ვ) ვიბრაციული მასაჟი.

ტ.ზ) პოსტურალური დრენაჟი.

ტ.თ) ფიზიოთერაპია.

ტ.ი) კლიმატოთერაპია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №20-ის სახით.

ცხრილი №20

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	სწორად ამოიცნოს სასუნთქი სისტემის დაზიანების ნიშნები, ზედა სასუნთქი გზების, ქვედა სასუნთქი გზების და პარენქიმის დაინტერესების კლინიკური სიმპტომოკომპლექსი	სუნთქვის დათვლა. ფილტვების პერკუსია, აუსკულტაცია – 30 სუნთქვის მექანიკის, ყურის, ხახის, ცხვირის ჩამონარეცხის ნაცხის აღება და მიკროსკო- პია – 10	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	სუნთქვის მექანიკის შეფასება (სუნთქვითი ძალისხმევის ნიშნების – რეტრაქციების, სტრიდორის, მკვნესარე სუნთქვის, აპნოეს და სხვა ამოცნობა)	სუნთქვის მექანიკის შეფასება. სუნთქვითი ძალისხმევის ნიშნების – რეტრაქციების, სტრიდორის, მკვნესარე სუნთქვის, აპნოეს ამოცნობა – 20
3.	სუნთქვის დათვლა. ფილტვების პერკუსია, აუსკულტაცია	სასუნთქი სისტემის შეფასება – 50
4.	კრუპის სინდრომის მართვა ამბულატორიულ პირობებში. სიმძიმის შეფასება. ჰოსპიტალიზაციის ჩვენებების დასაბუთება	კრუპის მართვა – 15
5.	ბრონქიოლიტის მართვა. სიმძიმის შეფასება. ჰოსპიტალიზაციის ჩვენებების დასაბუთება.	ნებულაიზერით ინჰალაციური თერაპია. ბეტა-აგონოსტების და ქოლინოლიტიკების ხმარების ჩვენებები და უკუჩვენებები – 10
6.	მანტუს ტესტის შედეგების შეფასება	მანტუს ტესტი. შედეგების შეფასება – 10
7.	ოფლის ტესტის ჩატარების ტექნიკა და შედეგების შეფასება	ოფლის ტესტი და შედეგების შეფასება – 5
8.	სპირომეტრიის შედეგების ინტერპრეტაცია.	სპირომეტრია. შედეგების ინტერპრეტაცია – 5
9.	პნევმონიის სიმძიმის შეფასება. პნევმონიის გართულებების ამოცნობა. ჰოსპიტალიზაციის ჩვენებების დასაბუთება	პნევმონიის მართვა – 15
10.	გულმკერდის რენტგენოგრამების და ტომოგრამების გაშიფვრა
11.	სატურაციის მაჩვენებლების შეფასება ოქსიგენოთერაპიის და ხელოვნური ვენტილაციის ჩვენებები	სატურაციის მაჩვენებლების შეფასება – 20 ოქსიგენოთერაპია – 5
12.	პიკფლოუმეტრის გამოყენება. ტესტი ბრონქოდილატატორებით	პიკფლოუმეტრის გამოყენება. ტესტი ბრონქოდილატატორებით – 5
13.	ანტიბიოტიკოთერაპიის შერჩევა სასუნთქი სისტემის ინფექციური დაავადებების დროს წამყვანი ეტიოლოგიური აგენტების გათვალისწინებით
14.	ფიზიოთერაპიული მკურნალობის დანიშვნის ჩვენებების დასაბუთება.	ვიბრაციული მასაჟი და პოსტურალური დრენაჟი – 10

    მუხლი 2. მოდული 2. ბავშვთა ნეფროლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს შარდ-სასქესო სისტემის ფუნქციონირების ასაკობრივი ასპექტები, განვითარების ანომალიების, თანდაყოლილი და შეძენილი ნეფროპათიების ამოცნობა და მართვა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) საშარდე გზების ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები ასაკობრის ჭრილში:

ა.ა) დაზიანების სემიოტიკა;

ა.ბ) გამოკვლევის სპეციალური მეთოდები და შედეგების ინტერპრეტაცია (შარდის მიკროსკოპია, კულტურა, ზიმნიცკის და ადის-კაკოვსკის მეთოდით კვლევა, ულტრასონოგრაფია, ექსკრეტორული უროგრაფია, კომპიუტერული ტომოგრაფია და სხვა.);

ბ) მემკვიდრული ნეფროპათიები:

ბ.ა) მემკვიდრული (ოჯახური) ნეფრიტი;

ბ.ბ) მემკვიდრული ჰემატურია;

ბ.გ) ალპორტის სინდრომი;

ბ.დ) ტუბულოპათიები: D- დამოკიდებული რაქიტი, ფოსფატ-დიაბეტი, დეტონი-დებრე-ფანკონის დაავადება, გლუკოზურია, თირკმლის მილაკოვანი აციდოზი;

ბ.ე) მეტაბოლური ნეფროპათია ( შარდმჟავას, ცისტინოზი და სხვა ამინომჟავების ცვლის დარღვევა)

გ) შარდ-სასქესო სისტემის განვითარების ანომალიები:

გ.ა) თირკმლის დისპლაზია;

გ.ბ) დისპლაზიური ცისტები;

გ.გ) ჰიდრონეფროზი;

გ.დ) პოლიცისტოზური დაავადება;

გ.ე) ვეზიკულო-ურეთრალური რეფლუქსი;

გ.ვ) კრიპტორხიზმი;

გ.ზ) ჰიპოსპადია;

გ.თ) ჰიდროცელე;

დ) შეძენილი ნეფროპათია:

დ.ა) გლომერულონეფრიტი;

დ.ბ) ინტერსტიციული ნეფრიტი;

დ.გ) ნეფროზული სინდრომი;

დ.დ) უროლითიაზი ( თირკმელ-კენჭოვანი დაავადება);

ე) საშარდე გზების ინფექციური დაავადებები:

ე.ა) ცისტიტი;

ე.ბ) ურეთრიტი;

ე.გ) პიელონეფრიტი;

ვ) ნეფროპათია სხვადასხვა დაავადებების დროს. (შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაზიანება, ვასკულიტები, სისხლის დაავადებები);

ზ) საშარდე გზების სიმსივნე. ვილმსის სიმსივნე;

თ) არტერიული ჰიპერტენზია ( რენული, ვასკულარული, ადრენალური);

ი) თირკმლის უკმარისობა (მწვავე, ქრონიკული) ჰემოლიტიკო-ურემიული სინდრომი.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №21-ის სახით:

ცხრილი №21

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	საშარდე გზების პათოლოგიის ამოცნობა ანამნეზისა და ობიექტური გასინჯვის საფუძველზე		რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	შარდის შეგროვების გზები და ტექნიკა სხვადასხვა ასაკის ბავშვებში	შარდის შეგროვება სხვადასხვა ასაკის ბავშვებში – 10 შარდის მიკროსკოპული კვლევა – 10
3.	სპეციფიკური კვლევების ჩატარების ჩვენებები. მიღებული შედეგების ინტერპრეტაცია	შარდის კულტურა – 5
4.	აზოტოვანი ცვლის შეფასება ბიოქიმიური ტესტების მაჩვენებლების მიხედვით  ( ნარჩენი აზოტი, შარდოვანა, კრეატინინი
5.	ლაბორატორიული ტესტების (ზიმნიცკის და ადის-კაკოვსკის მეთოდი) შედეგების შეფასება	შარდის შეგროვება თირკმლის კონცენტრაციის უნარის შეფასების მიზნით -5
6.	პირდაპირი კათეტერიზაციის ჩვენებები	პირდაპირი კათეტერიზაცია – 2
7.	ორთოსტატიული ტესტის მნიშვნელობა პროტეინურიის დროს
8.	ანტიბიოტიკოთერაპიის შერჩევა პიელონეფრიტი სამკურნალოდ წამყვანი ეტიოლოგიური აგენტების გათვალისწინებით	საშარდე გზების ინფექციის მკურნალობა – 10
9.	თირკმლის უკმარისობის კლინიკა და ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა.	არტერიული ჰიპერტენზიის მართვა – 3

მუხლი 3. მოდული 3. ბავშვთა გასტროენტეროლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია დაეხმაროს რეზიდენტს გამოიმუშავოს პრაქტიკული ჩვევები საჭმლის მომნელებელი სისტემის დაავადებების ამოცნობის, დიაგნოსტიკის და ეფექტური მართვისათვის.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ბავშვის საჭმლის მომნელებელი სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები:

ა.ა) საჭმლის მონელება და შეწო ვა;

ა.ბ) ნაწლავების მიკრობული პეიზაჟი;

ა.გ) ნაღველ-წარმოქმნა და გამოყოფა;

ბ) გასტროენტეროლოგიური ტრაქტის დაზიანების კლინიკური ნიშნები და სიმპტომები (მუცლის ტკივილი, წამოქაფება და ღებინება, დიარეა, ყაბზობა, სისხლდენა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან);

გ) საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის გამოკვლევის სპეციალური მეთოდები. (რადიოლოგია, ენდოსკოპია, კომპიუტერული ტომოგრაფია, კუჭის, სანაღვლე გზების ზონდირება, PH-მეტრია, კოპროლოგია, ბაქტერიოლოგია, ბიოქიმიური კვლევა, დატვირთვის ცდები, წყალბადის ტესტი, ბიოფსია და სხვა);

დ) საყლაპავის ანომალიები და დაავადებები:

დ.ა) ატრეზია.;

დ.ბ) ქალაზია;

დ.გ) აქალაზია;

დ.დ) ეზოფაგიტი;

დ.ე) დივერტიკული;

დ.ვ) საყლაპავის დიაფრაგმის ხვრელის თიაქარი;

დ.ზ) ვენების ვარიკოზი;

დ.თ) მალორი-ვეისის სინდრომი;

ე) კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის დაავადებები;

ე.ა) პეპტიური დაავადება (გასტრიტი, დუოდენიტი, წყლულოვანი დაავადება);

ე.ბ) პილოროსტენოზი;

ვ) ნაწლავის დაავადებები:

ვ.ა) თანდაყოლილი ანომალიები;

ვ.ა.ა) ომფალოცელე;

ვ.ა.ბ) ჭიპის თიაქარი;

ვ.ა.გ) გასტროშიზისი;

ვ.ა.დ) ატრეზია;

ვ.ა.ე) მეკელის დივერტიკული;

ვ.ა.ვ) ჰირშპრუნგის დაავადება;.

ვ.ა.ზ) ანუსის ატრეზია;

ვ.ბ) ნაწლავის ანთებითი დაავადებები:

ვ.ბ.ა) წყლულოვან-ნეკროზული ენტეროკოლიტი;

ვ.ბ.ბ) კრონის დაავადება;

ვ.გ) სწორი ნაწლავის დაავადებები:

ვ.გ.ა) პარაპროქტიტი;

ვ.გ.ბ) უცხო სხეული;

ვ.გ.გ) პოლიპი;

ვ.გ.დ) ნახეთქი;

ვ.გ.ე) ფისტულა;

ზ) მონელებისა და შეწოვის დარღვევა-მალაბსორბციის სინდრომით მიმდინარე დაავადებები:

ზ.ა) ნახშირწყლოვანი მალაბსორბცია;

ზ.ბ) გლუტენსენსიტიური ენტეროპათია (ცელიაკია);

ზ.გ) ცისტოფიბროზი;

ზ.დ) ძროხის რძის ცილის/სოიის აუტანლობა;

ზ.ე) ექსუდაციური ენტეროპატია;

ზ.ვ) შვახმან-დაიმონდის სინდრომი;

თ) გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი;

ი) ღვიძლისა და სანაღვლე გზების დაავადებები:

ი.ა) ქრონიკული ჰეპატიტი;

ი.ბ) ვილსონის დაავადება;

ი.გ) რეის სინდრომი;

ი.დ) ჰეპატოზი;

ი.ე) ციროზი;

ი.ვ) პორტული ჰიპერტენზია;

ი.ზ) ნაღვლკენჭოვანი დაავადება (დისკინეზია, დისქოლია, ქოლეცისტიტი, კალკულოზური ქოლეცისტიტი);

კ) პანკრეასის დაავადებები, დისპანკრეატიზმი (პანკრეასის აგენეზია, ჰიპოპლაზია) პანკრეატიტი;

ლ) საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის სიმსივნე;

მ) გასტროენტეროლოგიური დაავადებების მკურნალობა, პროფილაქტიკა, დისპანსერიზაცია, სამკურნალო კვების პრინციპები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №22-ის სახით

ცხრილი №22

  შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	გასტროენტეროლოგიური პათოლოგიის მქონე პაციენტის ანამნეზის შეკრება, სპეციფიკური სიმპტომატიკის ამოცნობა, ობიექტური გასინჯვა	გასტროენტეროლოგიური პაციენტების ობიექტური გამოკვლევა – 30	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	მწვავე მუცლის სიმპტომოკომპლექსი	მუცლის ღრუს ორგანოების რადიოგრაფიული კვლევა (მიმოხილვითი რენტგენო- გრაფია, რენტგენოკონტრასტული კვლევა – 10
3.	ღვიძლისა და პანკრეასის ბიოქიმიური გამოკვლევების შედეგების ინტერპრეტაცია (ბილირუბინი. ცილა და ცილის ფრაქციები. ღვიძლის ფერმენტები. პანკრეასის ფერმენტები)	შარდში ამილაზას განსაზღვრა – 5
4.	პეპტიური დაავადების მართვა	კუჭის ამორეცხვა – 5
5.	სანაღვლე გზების დაავადებების მართვა	დუოდენური ზონდირება – 5
6.	ნაწლავის მიკროფლორის გამოკვლევის ჩვენებები და შედეგების შეფასება	განავლის კოპროლოგიური კვლევა – 10 განავლის გამოკვლევა ფარულ სისხლდენაზე – 5  განავლის აღება ბაქტერიოლოგიური კვლევისათვის – 10
7.	ენდოსკოპიური კვლევის (ეზოფაგოგასტროდუოდენოსკოპია, რექტორომანოსკოპია, კოლონოსკოპია) ჩვენებები, უკუჩვენებები, შედეგების შეფასება	მუცლის ღრუს ორგანოების ულტრასონოგრაფია 15
8.	ცისტოფიბროზის დიაგნოსტიკა და მართვა	კუჭის ზონდირება, შიგთავსის გამოკვლევა ფრაქციული მეთოდით – 3
9.	ცელიაკიის დიაგნოსტიკა და მართვა. ელიმინაციური დიეტის დანიშვნა.	ნაღვლის ბუშტის ყრუ გამორეცხვა (დიუბაჟი) – 5
10.	მალაბსორბციის სინდრომით მიმდინარე დაავადებების მართვა.	მუცლის ღრუს ორგანოების რადიოგრაფიული კვლევა (მიმოხილვითი რენტგენო- გრაფია,რენტგენოკონტრასტული კვლევა – 10

    მუხლი 4. მოდული 4. ბავშვთა კარდიოლოგია/რევმატოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს გულ-სისხლძარღვთა სისტემის თანდაყოლილი და შეძენილი პათოლოგიის და რევმატიული დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობისა და დისპანსერიზაციის პრინციპები, ქირურგიული ჩარევის აუცილებლობის დასაბუთება და ვადები.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ბავშვთა სისხლის მიმოქცევის სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები, დაზიანების კლინიკური ნიშნები;

ბ) კარდიო-რევმატოლოგიური დაავადებების დიაგნოსტიკის ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული მეთოდები (პერიფერიული სისხლი, C-რეაქტიული ცილა, 0-ანტისტრეპტოლიზინი, რევმატოიდული ფაქტორი, LE-უჯრედები, ელექტრო და ფონოკარდიოგრამა, ულტრასონოგრაფიული, რადიოლოგიური კვლევა და სხვა);

გ) გულის თანდაყოლილი პათოლოგია:

გ.ა) თანდაყოლილი მანკები მცირე წრის გადატვირთვით: ფალოს ტრიადა, ტეტრადა, პენტადა;

გ.ბ) მაგისტრალური სისხლძარღვების ტრანსპოზიცია;

გ.გ) ტრიკუსპიდალური ატრეზია;

გ.დ) ფილტვის არტერიის სტენოზი;

გ.ე) თანდაყოლილი მანკები დიდი წრის გადატვირთვით: აორტის კოარქტაცია, სტენოზი;

გ.ვ) გულის მდგომარეობის ანომალიები;

გ.ზ) ქირურგიული ჩარევის ჩვენებები და ვადები;

დ) არარევმატიული დაავადებები:

დ.ა) მიოკარდიტი;

დ.ბ) მიოკარდიოდისტროფია;

დ.გ) კარდიომიოპათია;

დ.დ) მიოკარდიუმის ფიბროელასტოზი;

ე) გულისა და შუასაყარის სიმსივნეები;

ვ) გულის რიტმის დარღვევა:

ვ.ა) ექტოპიური არითმია: სინოატრიალური კვანძის დისფუნქცია;

ვ.ბ) ექსტრასისტოლია;

ვ.გ) წინაგულებისა და პარკუჭების ფიბრილაცია;

ვ.დ) გამტარობის დარღვევა:

ვ.დ.ა) სინოატრიალური და პარკუჭთაშორისი ბლოკადა;

ვ.დ.ბ) ატრიოვენტრიკულური და პარკუჭოვანი ბლოკადა;

ზ) არტერიული ჰიპერტენზია (ესენციური, სიმპტომური) ;

თ) რევმატიული ცხელება;

ი) გულის შეძენილი მანკები: მიტრალური, აორტალური, სამკარიანი სარქვლის ნაკლოვანება, ფილტვის არტერიის სტენოზი, ქირურგიული ჩარევის ჩვენებები და ვადები;

კ) რევმატიული დაავადებები:

კ.ა) იუვენილური რევმატოიდული ართრიტი;

კ.ბ) სისტემური წითელი მგლურა;

კ.გ) დერმატომიოზიტი;

კ.დ) კვანძოვანი პერიარტერიიტი;

კ.ე) სკლეროდერმია;

ლ) ვასკულიტები: ჰენოხ-შონლაინის პურპურა. კავასაკის დაავადება;

მ) შემაერთებელი და ელასტიური ქსოვილის სხვა დაავადებები:

მ.ა) მარფანის დაავადება;

მ.ბ) ელერს-დანლოსის სინდრომი;

ნ) ართრიტებისა და ართრალგიის დიფერენციალური დიაგნოზი;

ო) კარდიორევმატოლოგიური დაავადებების მკურნალობისა და პროფილაქტიკის პრინციპები, დისპანსერიზაცია, რეაბილიტაცია, კარდიორევმატოლოგიური სამსახურის ორგანიზაცია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №23-ის სახით

ცხრილი №23

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	გულ-სისხლძარღვთა სისტემის პათოლოგიის ამოცნობა ანამნეზისა და კლინიკური სიმპტომების საფუძველზე	კარდიოლოგიური პაციენტის გასინჯვა – 20	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	სპეციალური ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული კვლევების აუცილებლობის დასაბუთება. მიღებული შედეგების ინტერპრეტაცია	ელექტროკარდიოგრამის გადაღება და გაშიფვრა ­– 15
3.	რევმატიული ცხელების სადიაგნოსტიკო კრიტერიუმები (ჯონსის კრიტერიუმები)	რევმატიული ცხელების მართვა – 10 ბიცილინოთერაპია – 5
4.	რევმატოიდული ართრიტის სადიაგნოსტიკო კრიტერიუმები
5.	სისტემური ვასკულიტების სადიაგნოსტიკო კრიტერიუმები	სისტემური ვასკულიტების დიფერენციალური დიაგნოზი და მართვა – 5
6.	გულის თანდაყოლილი და შეძენილი მანკების ქირურგიული ჩარევის ჩვენებები და ვადები	გულის ექოსკენირება – 10
7.	არტერიული ჰიპერტენზიის მართვა	არტერიული წნევის გასინჯვა. წნევის მაჩვენებლების შეფასება ასაკის მიხედვით – 10
8.	გულის რიტმის დარღვევის იდენტიფიკაცია და მართვა	გულის რიტმის დარღვევის იდენტიფიკაცია და მართვა – 5
9.	საგულე გლიკოზიდების დანიშვნის ჩვენებები და დოზირება.
10.	რევმატიული ართრიტის დიფერენციალური დიაგნოზი სხვა ვენეზის ართრიტებსა და არტრალგიებთან (სეპტიური, პოსტინფექციური, მაანკილოზებელი, ნაწლავის ანთებითი დაავადებების ფონზე და სხვა)	სახსრების რადიოლოგიური კვლევა – 10 კომპიუტერული ტომოგრაფია – 5
11.	რევმატიული ცხელების და სხვა რევმატიული დაავადებების მკურნალობისა და პროფილაქტიკის მეთოდები
12.	გულის უკმარისობის დიაგნოსტიკა და მართვა	ინფუზური თერაპია – 5

მუხლი 5. მოდული 5. ბავშვთა ინფექციური დაავადებები

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს მწვავე ინფექციური დაავადებების დიაგნოსტიკა, მკურნალობა, იმუნური და ქიმიოპროფილაქტიკის გზები.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ინფექციურ დაავადებათა ეპიდემიოლოგია და სტრუქტურა ბავშვთა ასაკში, გადაცემის გზები;

ბ) ინფექციური და პარაზიტული დაავადებების სადიაგნოსტიკო მეთოდები:

ბ.ა) მიკროსკოპია;

ბ.ა) ბაქტერიოლოგიური კვლევა;

ბ.გ) ვირუსოლოგიური კვლევა;

ბ.დ) სეროლოგიური კვლევა;

ბ.დ) კანის სინჯი;

გ) ინფექციურ დაავადებათა სამკურნალწამლო სპეციფიკური საშუალებები ანტიბაქტერიული, ანტივირუსული, ანტიმიკოზური, ანტიპარაზიტული, ანტიჰელმინთური პრეპარატები.

დ) ინფექციურ დაავადებათა პროფილაქტიკის გზები, აქტიური და პასიური იმუნიზაციის პრინციპები.

ე) ინფექციურ და პარაზიტულ დაავადებათა გამოწვევები.

ვ) ვირუსები:

ვ.ა) ჰერპესის ჯგუფის ვირუსები.

ვ.ბ) ციტომეგალია.

ვ.გ) ებშტეინ-ბარის ვირუსი.

ვ.დ) მარტივი ჰერპესის ვირუსის I ტიპი.

ვ.ე) მარტივი ჰერპესის ვირუსის II ტიპი.

ვ.ვ) ინფიცირებადი ერითემია (Vდაავადება)

ვ.ზ) როზეოლა (VI,VII ტიპის ჰერპესვირუსული ინფექცია)

ვ.თ) რესპირაციული ვირუსები:

ვ.ი) გრიპი, პარაგრიპი, რესპირაციულ-სინცოტიური, რინოვირუსი, ადენოვირუსი.

ზ) ენტეროვირუსული ინფექცია:

ზ.ა) როტავირუსი, ნორვალკის ვირუსი, ECHO, კოკსაკი, პოლიომიელიტი.

ზ.ბ) არბოვირუსული ინფექცია.

ზ.გ) ჰეპატიტი A, B, C, D, E.

ზ.დ) წითელა, წითურა, ყბაყურა.

ზ.ე) ცოფი.

ზ.ვ) აივ ინფექცია, შიდსი.

თ) ბაქტერიული ინფექციური გამომწვევები:

თ.ა) კლოსტრიდიული ინფექცია (ბოტულიზმი, ტეტანუსი, ნეკროზული ენტეროკოლიტი)

თ.ბ) დიფტერია.

თ.გ) ლისტერიოზი.

თ.დ) ყივანახველა.

თ.ე) H. INFLUENCAE B ტიპის (მენინგიტი, ართრიტი, ცელულიტი, ეპიგლოტიტი)

თ.ვ) S. pneumoniae ოტიტი, ბაქტერიემია, პნევმონია.

თ.ზ) A ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექცია- ფარინგიტი, იმპეტიგო, ცელულიტი, ქუნთრუშა

პოსტ.სტრეპტოკოკული გართულებები: რევმატიული ცხელება, გლომერულონეფრიტი.

თ.თ) B ჯგუფის სტრეპტოკოკული ინფექცია: მენინგიტი, სეპტიცემია, პნევმონია, სეპტიური ართრიტი.

თ.ი) N. MENINGITIDIS – მენინგოკოკცემია, მენინგიტი.

თ.კ) Staphylococcus aureus – ცელულიტი, ოსტეომიელიტი, სეპტიური ართრიტი, ექსფოლიაციური დერმატიტი, ტოქსიური შოკის სინდრომი.

თ.ლ) Staphylococcus epidermitis – სეფსისი, ვენტრიკულიტი.

თ.მ) ენტეროკოკული ინფექცია – საშარდე გზების ინფექცია, ენდოკარდიტი, ბაქტერიემია, მენინგიტი, პერიტონიტი.

თ.ნ) იერსინიოზი.

თ.ო) სალმონელოზი – გასტროენტერიტი, ბაქტერიემია, ფოკალური ინფექცია, ენტერალური ცხელება.

თ.პ) შიგელოზი.

თ.ჟ) კამპილობაქტერიოზი.

თ.რ) N.gonorrhoeae – ახალშობილთა კონუქტივიტი, ურეთრიტი, სალპინგიტი, მენჯის ანთებითი დაავადება.

თ.ს) Borrelia burgdorferi  – ლაიმის დაავადება.

თ.ტ) Helicobacter pylori – გასტროდუოდენიტი. წყლულოვანი დაავადება, კუჭის სიმსივნე.

თ.უ) Treponema pallidum – ათაშანგი

თ.ფ) Mycobaqterium tubeculozis – ტუბერკულოზური ლიმფადენიტი, ფილტვის დაზიანება, ართრიტი, მენინგიტი, პიურია.

თ.ქ) ატიპიური მიკობაქტერიული ინფექცია რიკეტსიოზი.

თ.ღ) Bartonella henselae  –  „კატის ნაკაწრის” დაავადება.

თ.ყ) მიკოპლაზმოზი.

თ.შ) ქლამიდიაზი.

ი) მიკოზური ინფექცია:

ი.ა) კანდიდიაზი;

ი.ბ) ჰისტოპლაზმოზი;

კ) პარაზიტული დაავადებები:

კ.ა) ლამბლიოზი (გიარდიაზი);

კ.ბ) ტოქსოპლაზმოზი;

კ.გ) ექინოკოკოზი;

კ.დ) კრიპტოსპორიდიოზი;

კ.ე) პნევმოცისტოზი;

კ.ვ) მალარია;

კ.ზ) ტრიხომონიაზი;

ლ) ჰელმინთოზი;

ლ.ა) ენტერობიოზი;

ლ.ბ) ტოქსოკაროზი;

ლ.გ) ასკარიდოზი;

ლ.დ) შისტოსომოზი;

მ) ინფექციური დაავადებების მართვის პრინციპები ასაკისა და ეტიოლოგიური სტრუქტურის გათვალისწინებით:

მ.ა) უცნობი ეტიოლოგიის ცხელება;

მ.ბ) ბაქტერიემია და სეფსისი;

მ.გ) სასუნთქი გზების დაავადებები;

მ.დ) პნევმონია;

მ.ე) ოტიტი;

ნ) ცენტრალური ნერვული სისტემის ინფექციური დაავადებები – მენინგიტი, ენცეფალიტი, ტვინის აბსცესი.

ნ.ა) პერიტონიტი;

ნ.ბ) ძვლების და სახსრების ინფექცია – ოსტეომიელიტი, სეპტიური ართრიტი;

ნ.გ) საშარდე გზების ინფექცია – ცისტიტი, პიელონეფრიტი;

ნ.დ) მენჯის ანთებითი დაავადება;

ნ.ე) ინფიცირებული ჭრილობა;

ნ.ვ) თვალის ინფექციური დაზიანება – კონიუქტივიტი. ორბიტალური და

ნ.ზ) პერიორბიტალური;

ნ.თ) ცელულიტი;

ნ.ი) კარდიოვასკულარული ინფექცია – პერიკარდიტი, სეპტიური ენდოკარდიტი ჰეპატიტი;

ო) პერინატალური ინფექციები – ციტომეგალია, ჰერპესი, წითურა, ტოქსოპლაზმოზი, ქლამიდია;

ო.ა) ოპორტუნისტული ინფექციები;

ო.ბ) ჰელმინთოზები.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №23-ის სახით

ცხრილი №23

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	ანტიბიოტიკების შერჩევა მოქმედების სპექტრის გათვალისწინებით, დანიშვნის ჩვენებები, რეჟიმი, შეყვანის გზები, მკურნალობის ხანგრძლივობა, შესაძლო გართულებები		რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	ანტივირუსული პრეპარატების გამოყენების ჩვენებების დასაბუთება	ცხვირ-ხახის ჩამონარეცხის აღება ვირუსოლოგიური კვლევისთვის –15
3.	უხშირესი ინფექციური დაავადებების ამოცნობა და მართვა	მასალის აღება ბაქტერიოლოგიური კვლევისთვის (სისხლი, ხახის ნაცხი, ნახველი, ჩირქი, ქსოვილი) – 30
4.	სადიაგნოსტიკო მეთოდის შერჩევა. მიღებული შედეგების ინტერპრეტაცია	სისხლის აღება სეროლოგიური კვლევისთვის – 15 სეროლოგიური კვლევის შედეგების ინტერპრეტაცია (იმუნოგლობულინები A,M,G) – 15
5.	ცხელების ინტერპრეტაცია და მართვა	ანტიპირეტული თერაპია – 20
6.	სეფსისის სადიაგნოსტიკო კრიტერიუმები
7.	ზედა და ქვედა სასუნთქი გზების დაზიანების დიფერენცირება კლინიკური ნიშნების და ლაბორატორიული მაჩვენებლების მიხედვით	ვირუსული კრუპის მართვა – 5
8.	მანტუს სინჯი. შედეგების შეფასების ვადები. ინტერპრეტაცია	მანტუს სინჯის ჩატარება. შედეგების ინტერპრეტაცია – 15
9.	დიარეის მართვა	ორალური რეჰიდრატაცია – 10 ინფუზური თერაპია – 10
10.	დეჰელმინთიზაციის მეთოდის შერჩევა	განავლის კვლევა ჭიის კვერცხებზე და ჰელმინთებზე – 15
11.	ვაქცინაცია აცრების კალენდარი პასიური იმუნიზაცია
12.	ინფექციური დაავადებების პროფილაქტიკა

მუხლი 6. მოდული 6. ბავშვთა ნევროლოგია.

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია ასწავლოს რეზიდენტს ცენტრალური და პერიფერიული ნევროლოგიური დისფუნქციის ნიშნებისა და სიმპტომების ამოცნობა და მართვის პრინციპები.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ბავშვთა ნერვული სისტემის ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები;

ბ) ნევროლოგიური დისფუნქციის კლინიკური გამოვლინებების სემიოტიკა (თავის ტკივილი, ცნობიერების შეცვლა, პაროქსიზმები, ინტრაკრანიალური ჰიპერტენზია, ატაქსია, ჰიპოტონია, პარეზი და სხვა);

გ) ნევროლოგიური გამოკვლევა:

გ.ა) ნერვული ანალიზატორის ფუნქცია (კრანიალური ნიშნები);

გ.ბ) საყრდენ-მამოძრავებელი აპარატი (კუნთთა ძალა, ტონუსი, მოძრაობის კოორდინაცია, რეფლექსები, მგრძნობელობა);

გ.გ) ფსიქიკური განვითარება;

გ.დ) მეტყველება;

დ) ნეიროდიაგნოსტიკა (კომპიუტერული ტომოგრაფია, მაგნიტურ- რეზონანსული კვლევა, ულტრასონოგრაფია, ელექტროენცეფალოგრაფია, ელექტრომიოგრაფია, ლუმბური პუნქტატის კვლევა, და სხვა), სპეციფიკური კვლევების ჩატარების ჩვენებები და მიღებული შედეგების ინტერპრეტაცია.

ე) ნერვული სისტეემის განვითარების ანომალიები:

ე.ა) მიკროცეფალია;

ე.ბ) მაკროცეფალია;

ე.გ) კრანიოსტენოზი;

ე.დ) თავისა და ზურგის ტვინის თიაქარი;

ვ) პერინატალური პოსტჰიპოქსიური ენცეფალოპათია, სტატიკური ნევროლოგიური დეფიციტი. ბავშვთა ცერებრული დამბლა;

ზ) კრუნჩხვა. (ნეონატალური, ფებრილური, მეტაბოლური), ეპილეფსიური სინდრომი. ეპილეფსია, ეპილეფსიური სტატუსი;

თ) ნერვული სისტემის ინფექციური დაავადებები:

თ.ა) მენინგიტი;

თ.ბ) ენცეფალიტი;

თ.გ) პოლიომიელიტი;

თ.დ) პოლირადიკულონევრიტი;

თ.ე) ტვინის აბსცესი;

ი) ნერვული სისტემის ტრავმული დაზიანება:

ი.ა) სამშობიარო ტრავმა;

ი.ბ) კრანიოცერებრული ტრავმა ბავშვებში;

ი.გ) კონტუზია;

ი.დ) სისხლჩაქცევა (ეპიდურული, სუბდურული);

ი.ე) ქალას ხაზოვანი მოტეხილობები;

ი.ვ) ზურგის ტვინის ტრავმა ბავშვებში;

კ) პერიფერიული ნეიროპათია, ნერვ-კუნთოვანი დაავადებები, გილიან-ბარეს სინდრომი, დიუშენის კუნთოვანი დისტროფია, მიასთენია;

ლ) ნერვული სისტემის დეგენერაციული დაავადებები;

მ) ნერვული სისტემის სიმსივნე;

ნ) შაკიკი. კლინიკური ვარიანტები. მართვის პრინციპები.

ო) ნერვული დაავადებების მკურნალობის, დისპანსერიზაციის და რეაბილიტაციის პრინციპები,

პ ) ნევროლოგიური სამსახურის ორგანიზაცია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №24-ის სახით.

ცხრილი №24

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	ნევროლოგიური დისფუნქციის ნიშნების ამოცნობა. ავადმყოფის მართვაში ფსიქონევროლოგის ჩართვის და სპეციფიკური ნევროლოგიური კვლევების ჩატარების ჩვენებები. მიღებული შედეგების შეფასება		რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	მენინგიალური ნიშნების გამოვლენა	ლუმბალური პუნქცია – 5
3.	ბაქტერიული, სეროზული, ტუბერკულოზური მენინგიტების დიფერენციალური დიაგნოზი	ცერებრო-სპინალური სითხის სკრინინგი ცილის შემცველობაზე – 5 ცერებრო-სპინალური სითხის მიკროსკოპული და ბიოქიმიური კვლევა – 5
4.	პირველადი დახმარება კრუნჩხვების დროს. კრუნჩხვის მიზეზის დადგენის გზები (ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული დიაგნოსტიკური კვლევები) ანტიკონვულსიური თერაპიის ჩვენებები, ვადები, შეწყვეტის უკუჩვენებები	ელექტროენცეფალოგრაფია – 10
5.	ენცეფალიტების დიფერენციალური დიაგნოზი
6.	ზურგის ტვინის ტრავმული დაზიანების კლინიკური ნიშნების ამოცნობა
7.	თავის ტვინის ჰემატომის (სუბდურული, ეპიდურული) კლინიკური ნიშნების ამოცნობა	რენტგენოლოგიური კვლევა – 5
8.	პერიფერიული ნერვების დაზიანების ან ანთების კლინიკური ნიშნების გამოვლენა.	ელექტრომიოგრაფია – 5
9.	ჰოდროცეფალიის დროს შუნტირების ჩვენებები. შუნტის ფუნქციის დარღვევის ნიშნების ამოცნობა	ულტრასონოსკოპია – 10

    მუხლი 7. მოდული 7. ბავშვთა ონკოჰემატოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია შეასწავლოს რეზიდენტს ზოგიერთი ჰემატოლოგიური პრობლემის დიაგნოსტიკა, მართვა. ონკოლოგიური დაავადებების ამოცნობა, ონკოლოგიურ პაციენტებზე მეთვალყურეობის პრინციპები.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ჰემოპოეზი. ბავშვთა სისხლმბადი და ჰემოსტაზის სისტემათა ანატომიურ-ფიზიოლოგიური თავისებურებები. დაზიანების სემიოტიკა (ანემია. პოლიციტემია. ნეიტროპენია. თრომბოციტემია. კოაგულოპათია. თრომბოზი);

ბ) სპეციალური გამოკვლევები ჰემატოლოგიაში. შედეგების ინტერპრეტაცია;

გ) ანემია. ანემიის ტიპები: ჰიპოქრომული, მიკროციტული; ნორმოქრომული, ნორმოციტული; მაკროციტული; ჰემოლიზური;

დ) ანემიის დიაგნოსტიკა და მართვა:

დ.ა) დეფიციტური ანემიები (რკინადეფიციტური, ცილადეფიციტური, ვიტამინოდეფიციტური);

დ.ბ) ჰიპო და აპლაზიური ანემიები (თანდაყოლილი, შეძენილი);

დ.გ) პოსტჰემორაგიული ანემია;

დ.დ) ჰემოლიზური ანემიები: თანდაყოლილი (გამოწვეული ერითროციტის მემბრანის ცვლილებებით, ფერმენტების დეფიციტით, ჰემოგლობინოპათიით, თალასემიით);

დ.ე) შეძენილი (იზო და აუტოიმუნური) ანემია სხვადასხვა დაავადებების დროს;

ე) ჰემოსტაზი. ჰენოსტაზის დარღვევა, თრომბოციტოპათია – თრომბოციტოპენიური პურპურა, თრომბოციტოპათია, თრომბასთენია, კოაგულოპათია – ჰემოფილია, ვონ-ვილებრანდის დაავადება, ვიტამინ K დამოკიდებული ფაქტორების დეფიციტი;

ვ) სისხლძარღვშიდა შედედების სინდრომი;

ზ) ჰემოლიზურ-ურემიული სინდრომი;

თ) ლეიკემია (მწვავე, ქრონიკული) ლეიკემიის ტიპები. მართვის პრინციპები. ლეიკომოიდური რეაქცია;

ი) ლიმფომა (ჰოჯკინის, არაჰოჯკინის);

კ) ჰემატოლოგიური სამსახურის ორგანიზაცია. ონკოჰემატოლოგიური ავადმყოფების დისპანსერიზაცია და რეაბილიტაცია;

ლ) ცენტრალური ნერვული სისტემის სიმსივნეები;

მ) ვილმსის სიმსივნე;

ნ) ნეირობლასტომა;

ო) რბილი ქსოვილების სიმსვნეები;

პ) ძვლის სიმსივნე (ოსტეოსარკომა. ევინგის სარკომა).

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №24-ის სახით:

ცხრილი №24

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	პერიფერიული სისხლის ასაკობრივი მაჩვენებლები	პერიფერიული სისხლის შეღებვა გიმზას წესით – 20 პერიფერიული სისხლის მიკროსკოპული კვლევა – 20	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	ანემიის სადიაგნოსტიკო მაჩვენებლები	პერიფერიული სისხლის მიკროსკოპული კვლევა – 20
3.	რკინადეფიციტური ანემიის კლინიკური და ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა. ჩვილების რკინის დეფიციტზე სკრინინგის ვადები	შრატის რკინის განსაზღვრა – 5
4.	რკინის პრეპარატების დანიშვნის ჩვენებები, რეჟიმი და ხანგრძლიობა
5.	კვების თავისებურებები დეფიციტური ანემიების დროს	ჰემორაგიული დაავადების პროფილაქტიკა K ვიტამინით – 5
6.	სისხლის და სისხლის პრეპარატების ტრანსფუზიის ჩვენებები და ტექნიკა. გართულებები და მათი მართვა	სისხლის შეთავსებადობის შეფასება ტრანსფუზიის განხორციელების წინ – 10 სისხლის და სისხლის პრეპარატების ტრანსფუზია – 10
7.	ახალშობილთა ჰემოლიზური დაავადების სადიაგნოსტიკო კრიტერიუმები და მართვა	სისხლის ჯგუფის და რეზუსის განსაზღვრა – 10
8.	სისხლძარღვშიდა შედედების სინდრომის კლინიკური ნიშნების ამოცნობა და მკურნალობის პრინციპები	კოაგულოგრამის შეფასება – 20
9.	ძვლის ტვინის ასპირაციის ტექნიკა. მიელოგრამის ნორმალური მაჩვენებლები. მიელოგრამა სისხლის ონკოლოგიური დაავადებების დროს	ძვლის ტვინის ასპირაცია – 2 ძვლის ტვინის ნაცხის დამზადება, შეღებვა და მიკროსკოპია – 10 მიელოგრამის შეფასება – 20
10.	ონკოლოგიურიავადმყოფის მოვლის პრინციპები. ინფექციური დაავადებების  პროფილაქტიკა. ფსიქოსოციალური  პრობლემების მართვა. ონკოლოგიური ავადმყოფის მართვის დეონტოლოგიური თავისებურებები

    მუხლი 8. მოდული 8. ბავშვთა ენდოკრინოლოგია

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია გააცნოს რეზიდენტს ენდოკრინული დაავადებების დიაგნოსტიკის და მართვის მეთოდები. ასწავლოს ენდოკრინული დარღვევების ამოცნობა და ზოგიერთი დაავადების მართვა ამბულატორულ პირობებში.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ენდოკრინული სისტემის როლი ორგანიზმის ზრდა-განვითარებაში.ჰორმონები. მათი მოქმედების მექანიზმი;

ბ) ენდოკრინული დარღვევების მიზეზები და სემიოტიკა;

გ) სპეციალური გამოკვლევები ენდოკრინოლოგიაში;

დ) ფარისებური ჯირკვლის დაავადებები. ჰიპოთირეოზი, თირეოტოქსიკოზი, ენდემიური, ეუთირეოიდული და დიფუზურ-ტოქსიკური ჩიყვი (გრეივსის დაავადება) ჰაშიმოტოს თირეოიდიტი;

ე) პარათირეოიდული ჯირკვლის დაავადებები.ჰიპო და ჰიპერპარათირეოზი. კალციუმისა და ფოსფორის მეტაბოლიზმი. ჰიპო და ჰიპერკალციემია.ჰიპოფოსფატემია. რაქიტი;

ვ) თირკმელზედა ჯირკვლის დაავადებები:

ვ.ა) თირკმელზედა ჯირკვლის ჰიპოფუნქცია;

ვ.ბ) ადრენოგენიტალური სინდრომი;

ვ.გ) უოტერჰაუზ-ფრიდერიკსენის სინდრომი;

ვ.დ) თირკმელზედა ჯირკვლის ქრონიკული უკმარისობა (ადისონის დაავადება);

ვ.ე) თირკმელზედა ჯირკვლის ჰიპერფუნქცია;

ვ.ვ) კუშინგის დაავადება;

ვ.ზ) კუშინგის სინდრომი; .

ვ.თ) თირკმელზედა ჯირკვლის სიმსივნე;

თ) სასქესო ჯირკვლების ენდოკრინული ფუნქციის დარღვევა:

თ.ა) კრიპტორხიზმი;

თ.ბ) ანორქიზმი;

თ.გ) სქესობრივი დიფერენციაციის დარღვევა;

თ.დ) მოზარდთა გინეკომასტია;

თ.ე) იუვენილური დისფუნქცია;

თ.ვ) ნაადრევი სქესობრივი მომწიფება;

თ.ზ) სქესობრივი მომწიფების შეფერხება;

ი) ეპიფიზური სინდრომი;

კ) ჰიპოტალამო-ჰიპოფიზური დისფუნქცია:

კ.ა) გიგანტიზმი;

კ.ბ) აკრომეგალია;

კ.გ) ნანიზმი;

კ.დ) იცენკო-კუშინგის დაავადება;

კ.ე) უშაქრო დიაბეტი;

კ.ვ) სიმსუქნე;

კ.ზ) ლორენს-მუნი-ბარდე-ბიდლის დაავადება;

კ.თ) პუბერტული ნერვული გამოფიტვა;

ლ) კუჭუკანა ჯირკვლის ენდოკრინული ფუნქციის დარღვევა.შაქრიანი დიაბეტი;

მ) ბავშვთა ენდოკრინოლოგიური სამსახურის ორგანიზაცია. ენდოკრინული დაავადებების პროფილაქტიკა, დისპანსერიზაცია, რეაბილიტაცია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №25-ის სახით.

ცხრილი №25

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები (მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	გამოავლინოს პათოლოგიურად დაბალი სიმაღლე. დაჩქარებული ზრდა. გამოავლინოს ჭარბი წონა და სიმსუქნე.		რეზიდენტმა უნდა  დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	გამოავლინოს დათვალიერებით,,საეჭვო” გენიტალიები. გამოავლინოს კრიპტორხიზმი, ანორქიზმი. იცოდეს ქირურგიული ჩარევის ჩვენებები და ვადები.
3.	ძლოვანი ასაკის განსაზღვრა	მაჯის რენტგენოგრაფიული კვლევა ძვლოვანი ასაკის განსაზღვრის მიზნით – 5
4.	. ნაადრევი სქესობრივი მომწიფების ან სქესობრივი მომწიფების შეფერხების გამოვლენა	სქესობრივი მომწიფების შეფასება გოგონებსა და ვაჟებში ტანერის შკალის მიხედვით – 15
5.	ფარისებური ჯირკვლის პალპირება	ფარისებური ჯირკვლის ზომების შეფასება პალპაციით – 20
6.	ინსულინდამოკიდებულ შაქრიან დიაბეტზე საეჭვო კლინიკური ნიშნების გამოვლენა	გლუკოზის განსაზღვრა სისხლში, დატვირთვის ცდა – 10
7.	შაქრიანი დიაბეტის მართვა. დიეტა, მედიკამენტოზური თერაპია, მონიტორინგი ამბულატორიულ პირობებში	დიეტის დანიშვნა და კვების კორექცია შაქრის მაჩვენებლების მიხედვით დიაბეტით დაავადებულებში – 15
8.	დიაბეტის გართულებების (კეტოაციდოზი, ჰიპოგლიკემია) დიაგნოსტიკა, პირველადი დახმარება, პროფილაქტიკა	ინსულინის დოზის შერჩევა დიაბეტით დაავადებულებში – 15
9.	თანდაყოლილი ჰიპოთირეოზის ამოცნობა კლინიკური ნიშნების საფუძველზე. ლაბორატორიული ტესტების ინტერპრეტაცია. ჰიპოთირეოზის მართვა ამბულატორიულ პირობებში	ფარისებური ჯირკვლის ულტრასონოსკოპია – 10 ფარისებური ჯირკვლის ჰორმონების განსაზღვრა სისხლში – 10
10.	იოდდეფიციტის კლინიკური ნიშნები და მართვა

    მუხლი 9. მოდული 9. ბავშვთა ქირურგია.

1. მოდულის ხანგრძლივობაა 1 თვე.

2. მოდულის მიზანია გააცნოს რეზიდენტს ქირურგიული დახმარების ჩვენებები და ტექნიკა როგორც მწვავე და ქრონიკული ქირურგიული დაავადებების, ისე თანდაყოლილი ანომალიების კორექციის და ტრავმების დროს, ორთოპედიული დაავადებების სკრინინგი და მართვა.

3. მოდულის ამოცანებია:

ა) ანთებით-ჩირქოვანი დაავადებები:

ა.ა) ფლეგმონა;

ა.ბ) მასტიტი;

ა.გ) ფურუნკული;

ა.დ) კარბუნკული;

ა.ე) აბსცესი;

ა.ვ) ოსტეომიელიტი;

ბ) მწვავე მუცლის სიმპტომო-კომპლექსი და მიზეზები;

გ) გასტროენტეროლოგიური სისტემის დაავადებები:

გ.ა) საყლაპავის, ანუსის ატრეზია;

გ.ბ) ნაწლავის ატრეზია, სტენოზი;

გ.გ) დიაფრაგმის თიაქარი;

გ.დ) პილოროსტენოზი;

გ.ე) საყლაპავის დამწვრობა;

გ.ვ) ქალაზიის ქირურგიული კორექცია (ნისენის მეთოდი);

გ.ზ) თიაქარი (დიაფრაგმის, საზარდულის, ჭიპის);

გ.თ) ნაწლავური გაუვალობა (მაღალი, დაბალი);

გ.ი) მეკელის დივერტიკული. ჰირშპრუნგის დაავადება;

გ.კ) ნაღველ-კენჭოვანი დაავადება;

დ) შარდ-სასქესო სისტემა:

დ.ა) ჰიპოსპადია;

დ.ბ) ფიმოზი;

დ.გ) კრიპტორხიზმი;

დ.დ) ორქიტი;

დ.ე) ვარიკოცელე;

დ.ვ) საკვერცხის კისტა;

დ.ზ) შარდის შეკავება;

დ.თ) თირკმელ-კენჭოვანი დაავადება;

ე) ნეირო-ქირურგიული დაავადებები:

ე.ა) ქალა-ტვინის და ხერხემლის თიაქარი;

ე.ბ) პროგრესირებადი ჰიდროცეფალია;

ე.გ) კრანიოსტენოზი;

ე.დ) თავის ტვინის მოცულობითი წარმონაქმნი (სიმსივნე, აბსცესი, ჰემატომა);

ვ) ორთოპედიული დაავადებები:

ვ.ა) საყრდენ-მამოძრავებელი აპარატის დისპლაზია და ანომალია;

ვ.ბ) მენჯ-ბარძაყის ამოვარდნილობა;

ვ.გ) სახსრების და კიდურების ამოვარდნილობა;

ვ.დ) კიფო-სკოლიოზი;

ვ.ე) კისერმრუდობა;

ვ.ვ) ბრტყელტერფიანობა;

ზ) მოტეხილობები და ჭრილობები:

ზ.ა) ჭრილობის დამუშავება და გაკერვა;

ზ.ბ) ტეტანუსის პროფილაქტიკა;

ზ.გ) მოტეხილობის ტიპები;

ზ.დ) იმობილიზაციის პრინციპები;

ზ.ე) მოტეხილობის ქირურგიული კორექცია.

4. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილი №26-ის სახით.

ცხრილი №26

შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

	მოდულის გავლის შემდეგ რეზიდენტს უნდა შეეძლოს	პროფესიული უნარ-ჩვევები მინიმალური ოდენობის მითითებით)	დავალება
1.	რბილი ქსოვილების ჭრილობების ქირურგიული დამუშავება.	რბილი ქსოვილების ჭრილობის ქირურგიული დამუშავება – 5	რეზიდენტმა უნდა დაწეროს თვეში ერთი რეფერატი, სასურველია გააკეთოს პრეზენტაცია ან მოხსენება რეზიდენტთა კონფერენციისათვის   მოდულის შეფასება ხდება ხელმძღვანელის მიერ ყოველი თვის ბოლოს ზეპირი გასაუბრების გზით და მოდულის ბოლოს ტესტური ჩათვლის და უნარ-ჩვევების ათვისების დონის შემოწმების გზით
2.	კიდურების იმობილიზაცია მოტეხილობის დროს. კისრის იმობილიზაცია	კიდურის იმობილიზაცია – 5 კისრის იმობილიზაცია – 5
3.	მენჯ-ბარძაყის სახსრის დისპლაზიის და ამოვარდნილობის დიაგნოსტიკა (ბარლოუს ტესტი, ორთოლანის მანევრი)	მენჯ-ბარძაყის სახსრის დისპლაზიის და ამოვარდნილობის დიაგნოსტიკა – 10 მენჯ-ბარძაყის სახსრის რეენტგენოგრაფია – 5
4.	კიფო-სკოლიოზის დიაგნოსტიკა	კიფო-სკოლიოზის დიაგნოსტიკა – 5 ხერხემლის რენტგენოლოგიური კვლევა – 5
5.	ბრტყელტერფიანობის დიაგნოსტიკა და მართვა	ბრტყელტერფიანობის დიაგნოსტიკა – 2
6.	კრიპტორხიზმის, ჰიპოსპადიის, ჰიდროცელეს, ფიმოზის დიაგნოსტიკა ინსპექციის და პალპაციის საფუძველზე. ფიმოზის კორექცია	ფიმოზის კორექცია – 2
7.	პილოროსტენოზის დიაგნოზის დასმა  ანამნეზური, კლინიკური, რენტგენოკონტრასტული  კვლევის საფუძველზე.	კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის რენტგენოკონტრასტული კვლევა (პერორალური) ირიგოგრაფია) – 10
8.	ჰირშპრუნგის დაავადების დიაგნოსტიკა კლინიკო-რენტგენოლოგიური (ირიგოგრაფია) მონაცემების საფუძველზე	ირიგოგრაფია – 5
9.	ოსტეომიელიტის ადრეული კლინიკური ნიშნების გამოვლენა. რენტგენოლოგიური ცვლილებების განვითარების ვადები	ასპირაციული მასალის აღება ძვლიდან ბაქტერიოლოგიური  კვლევისათვის – 2
10.	პრემედიკაციის პრინციპები
11.	პოსტოპერაციულ პერიოდი. ანტიბიოტიკოთერაპია. ანალგეზია. ინფუზური თერაპია	ინფუზური თერაპია – 10 პლევრის პუნქცია – 2 პერიტონეუმის პუნქცია – 2

თავი VII

დამატებითი საკითხები

    მუხლი 1. სასწავლო გეგმა

 

პროფესიული მზადების I წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება		ხანგრძლივობა
1.1.	ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის სამართლებრივი და ეთიკური საფუძვლები		2 კვირა
1.2.	ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები		2 კვირა
1.3.	განვითარებისა და ქცევის პედიატრია		2 თვე
1.4.	ოტოლარინგოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში		2 კვირა
1.5.	ოფთალმოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში		2 კვირა
1.6.	ბავშვთა და მოზარდთა სტომატოლოგია		2 კვირა
1.7.	პედიატრიული უნარ-ჩვევები პირველად ჯანდაცვაში		2 კვირა
1.8.	ამბულატორიული და პრევენციული პედიატრია		3 თვე
1.9.	მოზარდთა მედიცინა		2 თვე
1.10.	ჯანდაცვის ორგანიზაცია და ეპიდემიოლოგია		2 კვირა
1.11.	მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები		2 კვირა
პროფესიული მზადების II წელიწადი
მოდული №№	მოდულის დასახელება		ხანგრძლივობა
2.1.	ზოგადპედიატრიული სტაციონარი		5 თვე
2.2.	სამშობიარო ბლოკი/ახალშობილთა განყოფილება		1 თვე
2.3.	ნეონატალური სტაციონარი		1 თვე
2.4.	ბავშვთა გადაუდებელი დახმარება		2 თვე
2.5.	ბავშვთა რეანიმაცია და ინტენსიური თერაპია		2 თვე
პროფესიული მზადების III წელიწადი
მოდული №№		მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
3.1.		ბავშვთა პულმონოლოგია	1 თვე
3.2.		ბავშვთა ნეფროლოგია	1 თვე
3.3.		ბავშვთა გასტროენტეროლოგია	1 თვე
3.4.		ბავშვთა კარდიოლიგია/რევმატოლოგია	1 თვე
3.5.		ბავშვთა ინფექციური დაავადებები	1 თვე
3.6.		ბავშვთა ნევროლოგია	1 თვე
3.7.		ბავშვთა ონკოჰემატოლოგია	1 თვე
3.8.		ბავშვთა ენდოკრინოლოგია	1 თვე
3.9.		ბავშვთა ქირურგია	1 თვე
არჩევითი მოდულები 2 თვე		ბავშვთა დერმატოლოგია	1 თვე
		ბავშვთა ფსიქიატრია	1 თვე
		ბავშვთა ფთიზიატრია	1 თვე
		სამედიცინო რადიოლოგია	1 თვე
		კლინიკური პათოლოგია პედიატრიაში	1 თვე

    მუხლი 2. რეზიდენტის დღიური

(რეზიდენტის მიერ განხორციელებული სამუშაოთა აღრიცხვის ჟურნალის ფორმატს ადგენს კონკრეტული სპეციალობის პროგრამის დირექტორი)

დღიური

საჭიროა შეივსოს პროგრამის განხორციელების ყოველი წლის შემდეგ.

 

რეზიდენტის გვარი, სახელი ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– პროგრამის დაწყებისა და დამთავრების თარიღი:––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––                                                                  (დღე/თვე/წელი) –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– (დღე/ თვე/წელი) დაწესებულების/დაწესებულებების დასახელება და მისამართი:: 1 წელი: ...................................................................... 2 წელი: ......................................................................  3 წელი: .......................................................................

 

    მუხლი 3. ინდივიდუალური გეგმა-გრაფიკი

პროფესიული მზადების I წელიწადი
მოდული №№		მოდულის დასახელება		ხანგრძლივობა
1.1.		ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის სამართლებრივი და ეთიკური საფუძვლები		2 კვირა
1.2.		ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები		2 კვირა
1.3.		განვითარებისა და ქცევის პედიატრია		2 თვე
1.4.		ოტოლარინგოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში		2 კვირა
1.5.		ოფთალმოლოგიური უნარ-ჩვევები პედიატრიაში		2 კვირა
1.6.		ბავშვთა და მოზარდთა სტომატოლოგია		2 კვირა
1.7.		პედიატრიული უნარ-ჩვევები პირველად ჯანდაცვაში		2 კვირა
1.8.		ამბულატორიული და პრევენციული პედიატრია		3 თვე
1.9.		მოზარდთა მედიცინა		2 თვე
1.10.		ჯანდაცვის ორგანიზაცია და ეპიდემიოლოგია		2 კვირა
1.11.		მტკიცებითი მედიცინისა და სამედიცინო სტატისტიკის საფუძვლები		2 კვირა
	პროფესიული მზადების II წელიწადი
	მოდული №№	მოდულის დასახელება		ხანგრძლივობა
	2.1.	ზოგადპედიატრიული სტაციონარი		5 თვე
	2.2.	სამშობიარო ბლოკი/ახალშობილთა განყოფილება		1 თვე
	2.3.	ნეონატალური სტაციონარი		1 თვე
	2.4.	ბავშვთა გადაუდებელი დახმარება		2 თვე
	2.5.	ბავშვთა რეანიმაცია და ინტენსიური თერაპია		2 თვე
პროფესიული მზადების III წელიწადი
მოდული №№			მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
3.1.			ბავშვთა პულმონოლოგია	1 თვე
3.2.			ბავშვთა ნეფროლოგია	1 თვე
3.3.			ბავშვთა გასტროენტეროლოგია	1 თვე
3.4.			ბავშვთა კარდიოლიგია/რევმატოლოგია	1 თვე
3.5.			ბავშვთა ინფექციური დაავადებები	1 თვე
3.6.			ბავშვთა ნევროლოგია	1 თვე
3.7.			ბავშვთა ონკოჰემატოლოგია	1 თვე
3.8.			ბავშვთა ენდოკრინოლოგია	1 თვე
3.9.			ბავშვთა ქირურგია	1 თვე
არჩევითი მოდულები 2 თვე			ბავშვთა დერმატოლოგია	1 თვე
			ბავშვთა ფსიქიატრია	1 თვე
			ბავშვთა ფთიზიატრია	1 თვე
			სამედიცინო რადიოლოგია	1 თვე
			კლინიკური პათოლოგია პედიატრიაში	1 თვე

    მუხლი 4. თეორიული მზადება

1. თეორიული მზადება მოიცავს:

ა) პროგრამული საკითხების დამუშავებას;

ბ) კონფერენციის, საზოგადოების სხდომის, სემინარის მოხსენებას;

გ) ლიტერატურის მიმოხილვას;

დ) დამუშავებულ რეფერატებს.

2. თეორიული მზადების მიმდინარეობა ფიქსირდება ქვემოთ მოყვანილი ცხრილის სახით

 

№	თემის დასახელება	სად იყო წარდგენილი თემა	შესრულების თარიღი

 

ლოკალური ხელმძღვანელი: ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––-

    მუხლი 5. პრაქტიკული მუშაობა

1. პრაქტიკული მზადების მიმდინარეობა ფიქსირდება ქვემოთ მოყვანილი ცხრილის სახით

 

№	დაწესებულების დასახელება პაციენტის გსმ	ისტორიის № თარიღი	პროცედურა, კურაცია, მანიპულაცია, ოპერაცია

 

2. მორიგეობა სტაციონარში

 

№	კლინიკა, განყოფილება, თარიღი	ავადმყოფის გსმ სამკურნალო მანიპულაცია

 

ლოკალური ხელმძღვანელი: ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––-

მუხლი 6. აუცილებელი სახელმძღვანელოები:

1. Nelson Essentials of Pediatrics   – R.E. Behrman, R.M.Kliegman, 2002.

2. Неонатология – Н.П. Шабалов, 2003.

3. Детские болезни – Н.П. Шабалов, 2005.

4. Clinical Decision Making.  –  Stephan Berman

5. Педиатрия – под редакцией Н.Н. Володина, 2002.

6. Pediatric Secrets – Richard Polin, Mark Ditmar, под редакцией Н.Н. Володина, 2001 (რუსულ ენაზე)

7. Bubble CPAP system Manual – Fisher and Paykell Healthcare, 2005

8. Manual of Neonatal Care (Fifth Edition), J. Cloherty, E. Eichenwald, A.  

9. Stark, 2004 (ქართულ ენაზე)

10. ახალშობილთა დაავადებები – თბილისი, „განათლება“, 1990, 880 გვ.,

11. გ. ნიჟარაძე. ი. ფავლენიშვილი

12. ბავშვთა დაავადებების პროპედევტიკა – თბილისი, 2005, ნ. ხერხეულიძე.

დანართი № 5

რეზიდენტურის (დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების) პროგრამა

„საოჯახო მედიცინა“

 (საექიმო სპეციალობა)

თავი I

პროგრამის მიზანი და ამოცანები

    მუხლი 1. ზოგადი დებულებები

1. წინამდებარე სარეზიდენტო პროგრამა აღწერს სპეციალობაში „ საოჯახო მედიცინა“ რეზიდენტების სწავლების/ მზადების პროცესის კომპონენტებს, სახელდობრ: ლოგიკურ საფუძვლებს, შინაარსს, გამოსავლებს/ შედეგებს, სტრატეგიებსა და რესურსებს. პროგრამა მოიცავს შეფასების მეთოდებისა და პროცესის აღწერასაც; ეს უკანასკნელი ეხება როგორც თავად სწავლების პროცესს, ისე თითოეულ რეზიდენტს.

2. პროგრამის კომპონენტები ესადაგება სტრუქტურირებული საგანმანათლებლო პროგრამის ჩარჩოს, რომლის მიზანი, როგორც საქართველოს, ისე თანამედროვე ევროპის სხვა ქვეყნების ჯანდაცვის სისტემაში საქმიანობის მოსურნე ექიმისათვის მრავალმხრივი ცოდნის, კომპეტენციების, კომუნიკაციის ჩვევებისა და პროფესიული მიდგომების სწავლება. პროგრამის ზოგადი ჩარჩო და სტრუქტურა დეტალურად ასახავს ზოგადი პრაქტიკის/ საოჯახო მედიცინის ევროპულ განმარტებას (WONCA Europe [The European Society of General Practice/Family Medicine]: The European Definition of General Practice/Family Medicine; Barcelona: WONCA, 2002), რომელიც მოცემულია ოჯახის ექიმთა მასწავლებლების ევროპული აკადემიის მიერ მომზადებულ საგანმანათლებლო პროგრამაში (EURACT [European Academy of Teachers in General Practice] Education Agenda; EURACT, Leuven 2005) კერძოდ, EURACT- ის საგანმანათლებლო პროგრამაში აღწერილია ევროპაში ზოგადი პრაქტიკის წარმოებისათვის აუცილებელად მიჩნეული ძირითადი კომპეტენციები. კურიკულუმი ისეა შედგენილი, რომ მოიცას ზემოაღნიშნული დოკუმენტით გათვალისწინებულ ყველა ძირითად საკითხებს და დაავადებებს იმ ცოდნის, უნარ- ჩვევებისა და მიდგომების ჩვენებით, რაც შესაძლებლობას მისცემს პრაქტიკოს ოჯახის ექიმს სპეციფიკურ ( ჩვენი ქვეყნისათვის დამახასიათებელ) კონტექსტში წარმოაჩინოს ოჯახის ექიმის კომპეტენციები.

3. პროგრამა მოიცავს ინტენსიური მზადების 3 წელს (36 თვე) და შედგება სამი ძირითადი  ეტაპისაგან – ( ა) საოჯახო მედიცინის შესავალი კურსი (6 თვე), ( ბ) როტაციები საავადმყოფოებში (18 თვე) და (გ) საოჯახო მედიცინის სპეციალიზებული კურსი (12 თვე).

    მუხლი 2. მიზანი და ამოცანები

1. სპეციალობაში „საოჯახო მედიცინა“ დიპლომისშემდგომი მზადების უმთავრესი მიზანია ჩამოაყალიბოს ექიმი სპეციალისტი, რომლის თეორიული ცოდნა და პრაქტიკული უნარ-ჩვევები შეესაბამება ოჯახის ექიმის სპეციალობის აღწერილობას, რომელიც, თავის მხრივ, მაქსიმალურად შეესაბამება საქართველოს მოსახლეობის ჯანმრთელობის ინტერესებსა და თავისებურებებს და ითვალისწინებს შრომის ბაზრის მოთხოვნებს.

2. წინამდებარე სარეზიდენტო პროგრამა აღწერს სპეციალობაში „საოჯახო მედიცინა“ რეზიდენტების სწავლების/მზადების პროცესის ყველა ძირითად კომპონენტს. პროგრამის ამოცანაა ჩამოაყალიბოს რეზიდენტი როგორც სპეციალისტი „საოჯახო მედიცინა“, ამ სპეციალობის ყველა ძირითადი 12 მახასიათებლის მიხედვით (იხ. სპეციალობისა და სპეციალისტის განსაზღვრება (დეფინიცია) და მზადების ამოცანები VI ძირითად თავში)

თავი II

საექიმო სპეციალობის „ საოჯახო მედიცინა“ აღწერილობა/ სპეციფიკაცია

    მუხლი 1. სპეციალობისა და სპეციალისტის განსაზღვრება (დეფინიცია)

1. საოჯახო მედიცინა – აკადემიური და მეცნიერული დისციპლინა საკუთარი საგანმანათლებლო შინაარსით, კვლევით, მტკიცებითი საფუძვლებით და კლინიკური საქმიანობით; ის პირველად ჯანდაცვაზე ორიენტირებული კლინიკური სპეციალობაა.

2. ზოგადი პრაქტიკის/საოჯახო მედიცინის ევროპის საზოგადოების (WONCA EUROPE) ბოლო განმარტებების მიხედვით (European Definition of Family Medicine, 2002) ზოგადი პრაქტიკის/საოჯახო მედიცინის როგორც დისციპლინის მახასიათებლები შემდეგია:

ა ) ჩვეულებრივ , სამედიცინო პერსონალთან პირველი შეხების წერტილია ჯანდაცვის სისტემაში ; უზრუნველყოფს ღია და შეუზღუდავ ხელმისაწვდომობას მომხმარებლისათვის და დაკავებულია მისი ჯანმრთელობის პრობლემებით ასაკის , სქესის ან რაიმე პიროვნული მახასიათებლის მიუხედავად ;

ბ ) რაციონალურად იყენებს ჯანდაცვის რესურსებს პირველად ჯანდაცვაში სამედიცინო დახმარების კოორდინაციის , სხვა პროფესიონალებთან ერთობლივი საქმიანობის გზით , აგრეთვე , სხვა სპეციალობებთან ურთიერთობის მართვით და ადვოკატის როლის შესრულებით იმ შემთხვევებში , როცა პაციენტს ეს სჭირდება .

გ ) ავითარებს ინდივიდზე (პიროვნებაზე) ორიენტირებულ მიდგომას, ორიენტირებულს თავად ინდივიდზე, მის ოჯახზე და თემზე.

დ) აქვს უნიკალური საკონსულტაციო პროცესი, რომელიც აფუძნებს დროით შეუზღუდავ ურთიერთობებს ექიმსა და პაციენტს შორის ეფექტური კომუნიკაციის გზით;

ე) პასუხისმგებელია გამჭოლი, უწყვეტი დახმარებისათვის პაციენტის საჭიროებების შესაბამისად;

ვ) სარგებლობს სპეციფიკური გადაწყვეტილების მიღების პროცესით, რაც განპირობებულია თემში დაავადებების გავრცელებითა და სიხშირით;

ზ) ერთდროულად მართავს პაციენტის როგორც მწვავე, ისე ქრონიკულ პრობლემებს;

თ) მართავს დაავადებებს , რომელიც წარმოდგენილია არადიფერენცირებული ფორმით, თავისი განვითარების ადრეულ ეტაპებზე, რაც შეიძლება თხოულობდეს გადაუდებელ ჩარევას;

ი) ხელს უწყობს ჯანმრთელობას და კეთილდღეობას სათანადო და ეფექტური ჩარევებით;

კ) სპეციფიკური პასუხისმგებლობის მატარებელია თემის ჯანდაცვაზე;

ლ) ეხმიანება ჯანმრთელობის პრობლემებს მათი ფიზიკური, სოციალური, კულტურული და ეგზისტენციალური განზომილებების გათვალისწინებით.

3. ოჯახის ექიმი არის ექიმი სპეციალისტი, რომელიც სათანადო განსწავლის გზით დაუფლებულია „ საოჯახო მედიცინის “ , როგორც დისციპლინის პრინციპებს (იხ. ზემოთ) ის პერსონალური ექიმია, უპირველეს ყოვლისა პასუხისმგებელი ყოვლისმომცველი და მუდმივი ზრუნვისათვის ყოველ პირზე, რომელსაც ესაჭიროება სამედიცინო დახმარება, განურჩევლად მისი ასაკის, სქესისა და დაავადებისა. ის ზრუნავს პიროვნებაზე ოჯახის, თემის, კულტურის კონტექსტში, ყოველთვის პატივს სცემს პაციენტის ავტონომიას. ის იღებს პასუხისმგებლობას თემის წინაშეც. პაციენტთან სამოქმედო გეგმის შედგენისას ოჯახის ექიმი ერთობლივად განიხილავს ფიზიკურ, ფსიქოლოგიურ, სოციალურ, კულტურულ და ეზსისტენციალურ ფაქტორებს, იყენებენ ცოდნასა და ნდობას, რაც სათავეს პაციენტთან განმეორებითი კონტაქტებიდან იღებს. ოჯახის ექიმი თავის პროფესიულ როლს ასრულებს ჯანმრთელობისათვი ხელშეწყობის, დაავადებათა პრევენციისა და მკურნალობის, მოვლისა და პალიატიური მზრუნველობის გზით. ყოველივე ამას ის ან თავად აკეთებს, ან იყენებს სხვების მიერ გაწეულ მომსახურებას ჯანმრთელობის საჭიროებებისა და არსებული ხელმისაწვდომი რესურსების გათვალისწინებით, საჭიროების შემთხვევაში ეხმარება პაციენტს ამ რესურსების გათვალიწინებული მომსახურების მიღებაში. ოჯახის ექიმმა უნდა იკისროს პასუხისმგებლობა , განავითაროს და შეინარჩუნოს პროფესიული ჩვევები, პიროვნული წონასწორობა და ფასეულობები, რათა უზრუნველყოს პაციენტებისათვის ეფექტური და უსაფრთხო სამედიცინო მომსახურების გაწევა.

მუხლი 2. სპეციალისტის – ოჯახის ექიმი ზოგადი ცოდნა და უნარ-ჩვევები

1. ოჯახის ექიმის, როგორც სპეციალისტის ზოგადი კომპეტენცია, ანუ ცოდნა და უნარ-ჩვევები მთლიანად მოცემული დისციპლინის მახასიათებლებიდან გამომდინარეობს. ქვემოთ მოცემულია სპეციალობის „საოჯახო მედიცინა“ მახასიათებლების უფრო დეტალური ინტერპრეტაცია, რაც აუცილებელია ოჯახის ექიმის კომპეტენციის სრულყოფილად დახასიათებისათვის:

ა) ჩვეულებრივ, სამედიცინო პერსონალთან პირველი შეხების წერტილია ჯანდაცვის სისტემაში; უზრუნველყოფს ღია და შეუზღუდავ ხელმისაწვდომობას მომხმარებლისათვის და დაკავებულია მისი ჯანმრთელობის პრობლემებით ასაკის, სქესის ან რაიმე პიროვნული მახასიათებლის მიუხედავად.

„ჩვეულებრივ“ გამოიყენება იმის აღსანიშნავად, რომ ზოგიერთ სიტუაციაში, მაგალითად, დიდი ტრავმის დროს, არა გვაქვს საქმე კონტაქტის პირველ ზღუდესთან. ამავე დროს, ის შეიძლება იყოს პირველი წერტილი სხვა სიტუაციებში. არ უნდა არსებობდეს ბარიერები ხელმისაწვდომობის გზაზე; ოჯახის ექიმი დაკავებული უნდა იყოს პაციენტების ყველა ტიპით – ახალგაზრდა თუ მოხუცი, მამაკაცი თუ ქალი, და მათი ჯანმრთელობის პრობლემებით. ზოგადი პრაქტიკა პირველი და არსებითი რესურსია. ის მოიცავს საქმიანობის დიდ სფეროს, რომელიც წარმოდგენილია პაციენტის საჭიროებებითა და პრობლემებით. ასეთი მიდგომა შესაძლებელს ხდის დისციპლინის მრავალი ასპქტის გათვალისწინებას, იძლევა შესაძლებლობას მათი გამოყენებისა ინდივიდუალური და თემში არსებული პრობლემების გადასაჭრელად.

ბ) რაციონალურს ხდის ჯანდაცვის რესურსების გამოყენებას პირველად ჯანდაცვაში სამედიცინო დახმარების კოორდინაციის, სხვა პროფესიონალებთან ერთობლივი საქმიანობის გზით, აგრეთვე, სხვა სპეციალობებთან ურთიერთობის მართვით და ადვოკატის როლის შესრულებით იმ შემთხვევებში, როცა პაციენტს ეს სჭირდება.

  მაკოორდინებელი როლი ხარისხიანი და ხარჯეფექტური პირველადი სამედიცინო დახმარების უმნიშვნელოვანესი მახასიათებელია. ის უზრუნველყოფს პაციენტის შეხვედრას სპეციფიკური პრობლემების გადაჭრის სათანადო უნარის მქონე ჯანდაცვის პროფესიონალთან. სამედიცინო დახმარების სხვადასხვა სახეების გაწევის უნარის მქონე სპეციალისტთა ერთობლიობა, სათანადო ინფორმაციის გავრცელება და დანიშნული მკურნალობის რეგულირება აუცილებლად მოითხოვს მაკოორდინირებელ ერთეულს. ზოგად პრაქტიკას შეუძლია ამ კარდინალური როლის შესრულება, თუ ინფრასტრუქტურაც იძლევა ამის შესაძლებლობას. სამედიცინო დახმარების ხარისხის უზრუნველსაყოფად გუნდი მუშაობს პაციენტთან ჯანდაცვის ყველა სხვა პროფესიონალთან ერთად. სხვა სპეციალისტებთან თანამშრომლობის კოორდინაციით დისციპლინა ხელმისაწვდომს ხდის პაციენტისათვის საჭირო მაღალტექნოლოგიური, მეორეულ ჯანდაცვაში განთავსებული მომსახურებას. დისციპლინის კვანძოვანი როლია ადვოკატურა – პაციენტის დაცვა იმ ვნებისაგან, რაც მას შეიძლება მოუტანოს არასაჭირო სკრინინგმა, ტესტირებამ და მკურნალობამ; აგრეთვე მეგზურობა ჯანდაცვის სისტემის კომპლექსურობის ჯუნგლებში გასავლელად.

გ) ავითარებს ინდივიდზე ორიენტირებულ მიდგომას, ორიენტირებულს თავად ინდივიდზე, მის ოჯახზე და და თემზე.

საოჯახო მედიცინა ეხება ადამიანებსა და მათ პრობლემებს მათი ცხოვრების პირობებისა და გარემოებების კონტექსტში და არა „ იმპერსონალურ“ პათოლოგიურ მდგომარეობებსა და კლინიკურ შემთხვევებს. საქმიანობის ამოსავალი პუნქტია პაციენტი. მნიშვნელოვანია იმისი გაგება, თუ როგორ აღიქვამს პაციენტი დაავადებას და დაავადების მიმდინარეობას. ამოსავალი წერტილია პიროვნება, მისი რწმენით, შიშით, მოლოდინითა და საჭიროებებით.

დ) აქვს უნიკალური საკონსალტაციო პროცესი, რომელიც აფუძნებს დროით შეუზღუდავ ურთიერთობებს ეფექტური კომუნიკაციის გზით ექიმსა და პაციენტს შორის

  ყოველი კონტაქტი პაციენტსა და ოჯახის ექიმს შორის აყალიბებს მათ ურთიერთობას, ყოველი ინდივიდუალური კონსულტაცია წინ გადადგმული ნაბიჯია უკვე არსებული გამოცდილების გაღრმავების გზაზე. პერსონალური ურთიერთობის ფასი განისაზღვრება ოჯახის ექიმის საკუმუნიკაციო ჩვევებით და თავის თავში შეიცავს თერაპიულ კომპონენტსაც.

ე) პასუხისმგებელია გამჭოლი უწყვეტი დახმარებისათვის პაციენტის საჭიროებების შესაბამისად.

ზოგადი პრაქტიკის საქმიანობა მუდმივი და უწყვეტი უნდა იყოს – დაბადებიდან ( ზოგჯერ კი მანამდეც) სიკვდილამდე ( ზოგჯერ შემდეგაც) ის უზრუნველყოფს მეთვალყურეობის მუდმივობას/ უწყვეტობას მთელი ცხოვრების განმავლობაში. სამედიცინო ჩანაწერები მუდმივობის/ უწყვეტობის კარგი დადასტურებაა. ის კონსულტაციების დაფიქსირების ობიექტური მეთოდია, მაგრამ პაციენტისა და ექიმის ურთიერთობების ისტორიის მხოლოდ ერთი ნაწილია. ოჯახის ექიმი პაციენტის გვერდით არის მისი ცხოვრების ყველა მნიშვნელოვან – ავადმყოფობის ეპიზოდების პერიოდში. ის აგრეთვე პასუხისმგებელია იმისათვის, რომ ჯანმრთელობის დაცვის შესაძლებლობა უზრუნველყოფილ იქნეს 24 საათის განმავლობაში, მოახერხოს მისი უზრუნველყოფის კოორდინაცია, მას თავად არ შეუძლია სამედიცინო დახმარების აღმოჩენა.

ვ) სარგებლობს სპეციფიკური გადაწყვეტილების მიღების პროცესით, რაც განპირობებულია თემში დაავადებების გავრცელებითა და სიხშირით.

ოჯახის ექიმს საქმე აქვს პრობლემებთან, რომელიც განსხვავდება მეორეულ ჯანდაცვაში წარმოდგენილი პრობლემებისაგან. დაავადებათა გავრცელება და სიხშირე განსხვავებულია სტაციონარებში არსებული სიტუაციისაგან; სერიოზული დაავადებები ნაკლებად ხშირია ზოგად პრაქტიკაში, ვიდრე სტაციონარებში, ვინაიდან ზოგად პრაქტიკაში პაციენტების შერჩევა არ ხდება. ეს მოითხოვს სპეციფიკურ უნარს, რომელიც დაეფუძნება გადაწყვეტილების მიღების პროცესს, რომლის დროსაც გამოიყენება პაციენტისა და თემის შესახებ ოჯახის ექიმის ხელთარსებული ინფორმაცია. პროგნოზულ შეფასებებს, პოზიტიურ ან ნეგატიურ კლინიკურ ნიშნებს ან სადიაგნოზო ტესტებს საოჯახო მედიცინაში, შედარებით სტაციონარულ სისტემასთან, განსხვავებული ფასი აქვთ. ხშირად ოჯახის ექიმმა თავი უნდა დაიზღვიოს იმ შემთხვევებში, როცა სახეზეა დაავადების არსებობის თაობაზე შიში და პირველმა განსაზღვროს, რომ ეს დაავადება არ არსებობს.

ზ) ერთდროულად მართავს პაციენტის როგორც მწვავე, ისე ქრონიკულ პრობლემებს.

საოჯახო მედიცინა დაკავებულია ყოველი პაციენტის ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული ყველა პრობლემით. მას არ შეუძლია შეიზღუდოს მხოლოდ არსებული დაავადების მართვით, ხშირად ექიმმა მრავალფეროვანი პრობლემები უნდა მართოს. პაციენტი ხშირად წარმოადგენს მრავალ ჩივილს, რომელთა რაოდენობაც იზრდება ასაკთან ერთად. ერთდროული პასუხი მრავალმხრივ მოთხოვნებზე მოითხოვს იერარქიის დაწესებას პრობლემების მართვისას როგორც ექიმის, ისე პაციენტის პრიორიტეტების მხედველობაში მიღებით.

თ) მართავს დაავადებებს, რომელიც წარმოდგენილია არადიფერენცირებული ფორმით, თავისი განვითარების ადრეულ ეტაპებზე, რაც შეიძლება თხოულობდეს გადაუდებელ ჩარევას.

პაციენტი ხშირად მომართავს ოჯახის ექიმს სიმპტომების აღმოჩენებისთანავე; ასეთ ადრეულ სტადიაზე დიაგნოზის დასმა ძნელია. ასეთ შემთხვევებში პაციენტისათვის მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება მიღებული უნდა იქნეს შეზღუდული ინფორმაციის საფუძველზე და, ამდენად, კლინიკური და პარაკლინიკური გამოკვლევის პროგნოზული მნიშვნელობა ნაკლებად ზუსტია. იმ შემთხვევებშიც კი, როდესაც ამა თუ იმ დაავადების ნიშნები კარგად ცნობილია, ამ დაავადების ადრეულ სტადიაზე გამოხატული ნიშნები ხშირად არასპეციფიკურია და საერთოა მრავალი დაავადებისათვის. ასეთ პირობებში რისკის მართვა დისციპლინის ძირითადი მახასიათებელია. მეყსეული სერიოზული გამოსავლის გამორიცხვისას გადაწყვეტილება საბოლოო არ უნდა იქნეს – ის კიდევ ერთხელ უნდა იქნეს გადამოწმებული მომავალში. მხოლოდ ერთი კონსულტაციის შედეგი ხშირად ერთი ან რამდენიმე სიმპტომის კონსტატაციაა, ზოგჯერ მხოლოდ მოსაზრება იბადება დაავადების არსებობის შესახებ; საბოლოო და სრული დიაგნოზი იშვიათად არის შესაძლებელი.

ი) ხელს უწყობს ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობას სათანადო და ეფექტური ჩარევებით.

ჩარევები ადეკვატური, ეფექტური უნდა იყოს და ეფუძნებოდეს სათანადო მტკიცებულებებს, როცა კი ეს შესაძლებელია. ჩარევა, რომელიც არ არის საჭირო, შესაძლოა ზიანის მომტანი და ჯანდაცვითი რესურსების უმიზნო ხარჯვის განმაპირობებელი გახდეს.

კ) სპეციფიკური პასუხისმგებლობის მატარებელია საზოგადოების ჯანმრთელობის დაცვაზე;

დისციპლინა აღიარებს, რომ ის პასუხისგებელია როგორც ცალკეული პაციენტის, ისე მთლიანად თემის ( საზოგადოების) ჯანმრთელობის დაცვისათვის. ზოგ შემთხვევაში ამან შეიძლება გამოიწვიოს დაძაბულობა და ინტერესების კონფლიქტი, რისი მოგვარებაც სათანადოდ არის საჭირო.

ლ) დაკავებულია ჯანმრთელობის პრობლემებით მათი ფიზიკური, სოციალური, კულტურული და ეგზისტენციალური განზომილებების გათვალიწინებით.

დისციპლინა ყველა ამ განზომილებას ერთდროულად ითვალისწინებს და თითოეულს შესაბამის მნიშვნელობას ანიჭებს. დაავადებათა თავისებურებები და მახასიათებლები ცვალებადია ამ მითითებულ საკითხებთან კავშირში და ხშირად წარუმატებლობა იმითია განპირობებული, რომ ჩარევის სამიზნე პრობლემის სიღრმისეული ნაწილი არა არის.

მუხლი 3. სპეციალისტის – ოჯახის ექიმის სპეციფიკური კომპეტენციები სხვადასხვა დაავადებების პრევენციის, ამოცნობის, შეფასებისა და მართვის სფეროში

ოჯახის ექიმის სპეციფიკური კომპეტენციები ცალკეული კლინიკური სფეროების მიხედვით დეტალურად არის ასახული პროგრამის V ძირითად თავში („პროგრამის ეტაპობრივი განხორციელების აღწერილობა [ეტაპების მიხედვით]“)

მუხლი 4. სადიაგნოზო და სამკურნალო მანიპულაციები

ოჯახის ექიმს უნდა შეეძლოს შემდეგ სადიაგნოზო და სამკურნალო მანიპულაციების დამოუკიდებლად ჩატარება:

ა) ფიზიკური გასინჯვის ზოგადი მეთოდები ორგანოთა სისტემების მიხედვით ( დათვალიერება, პალპაცია, პერკუსია, აუსკულტაცია);

ბ) ძირითადი სასიცოცხლო ფუნქციების შენარჩუნება და კარდიოპულმონური რეანიმაცია ( მოზრდილებში, ბავშვებში, ჩვილებსა და ახალშობილებში);

გ) ეკგ- ის გადაღება და ინტერპრეტაცია;    

დ) ფატალური არითმიების მართვა და დეფიბრილაცია;

ე) ახალშობილის პირველადი ჰიგიენური ღონისძიებების ჩატარება;

ვ) მცირექირურგიული მანიპულაციები: ჭრილობის პირველადი დამუშავება, ქირურგიული ნაკერების დადება და მოხსნა, ინფილტრაციული ანესთეზია ( გამტარებლობითი და ბუდობრივი), აბსცესების, პანარიციუმების, ფლეგმონების გაკვეთა და გახსნა, ჩაზრდილი ფრჩხილის მოცილება, რბილი ქსოვილების ზედაპირულ სიმსივნეთა ინოკულაცია, ნახვევის დადება და სხვ.;

ზ) დამწვრობისა და ინფიცირებული ჭრილობის დამუშავება;

თ) ზედაპირული უცხო სხეულების მოცილება;

ი) ინექციები: კანშიდა, კანქვეშა, ინტრამუსკულური, ინტრავენური; ინტრავენური ინფუზია;

კ) მხედველობის ორგანის შეფასება/ გასინჯვა: დათვალიერება, მხედველობის სიმახვილის დადგენა, ოფთალმოსკოპია/ ფუნდოსკოპია,

ლ) ოტოსკოპია, გოგირდის საცობის გამოძევება წყლის ჭავლით;

მ) რინოსკოპია, ფარინგოსკოპია, არაპირდაპირი ლარინგოსკოპია;

ნ) ბიმანუალური ვაგინალური და რექტოვაგინალური გამოკვლევა, „ სარკის ჩადგმა“;

ო) გარეგანი სამეანო გასინჯვა, ნაყოფის გულისცემის შეფასება;

პ) პლაცენტის მდებარეობის შეფასება;

ჟ) ორსულის მდგომარეობის შეფასება ფუნქციონალური დიაგნოსტიკის მეთოდებით;

რ) ფიზიოლოგიური მშობიარობის მართვა;

ს) შარდის ბუშტის კათეტერიზაცია;      

ტ) სწორი ნაწლავის და წინამდებარე ჯირკვლის გასინჯვა თითით;

უ) ამოვარდნილობის კორექცია;

ფ) სატრანსპორტო იმობილიზაცია კიდურების ძვლებისა და ხერხემლის მოტეხილობის შემთხვევაში;

ქ) ნაცხის აღება ბაქტერიოლოგიური და ციტოლოგიური გამოკვლევებისათვის;

ღ) პარაცენტეზი, პლევრის პუნქცია, დაჭიმული პნევმოთორაქსის გადაყვანა ღია პნევმოთორაქსში.

თავი III

სწავლების და შეფასების მეთოდები

მუხლი 1. სწავლების მეთოდები

1. სპეციალობაში „საოჯახო მედიცინა“ რეზიდენტების მზადების პროცესში გამოყენებული სწავლების მეთოდები დამოკიდებულია იმ ცოდნასა და უნარ-ჩვევებზე, რომელიც უნდა შეიძინოს რეზიდენტმა მოცემული მოდულის დროს. მთლიანად პროგრამა ორიენტირებულია მოზრდილთა სწავლების მეთოდებზე. გამოყენებული იქნება მოზრდილთა სწავლების ყველა ძირითადი მეთოდი, რაც, როგორც წესი, ეფუძნება მსმენელის/მონაწილის მოტივირებას, ინტერაქტიურ სწავლებასა და დამოუკიდებელ გუნდურ და ინდივიდუალურ მუშაობას. თითოეული საკითხის ასათვისებლად შერჩეულია მოზრდილთა სწავლების შეძლებისდაგვარად ეფექტური მეთოდი.

2. მზადების ძირითად ნაწილი ეთმობა „ერთი-ერთზე“ სწავლებასა და მცირე ჯგუფებში მუშაობას. ეს უკანასკნელი წარმოდგენილი იქნება 5-6 მსმენელით. ერთი-ერთზე სწავლება გულისხმობს რეზიდენტის მუშაობას სერტიფიცირებული ექიმის ზედამხედველობის ქვეშ, როცა რეზიდენტი ასრულებს პროგრამით გათვალისწინებულ დავალებებს.

3. პერიოდულად მოეწყობა შეხვედრები, დისკუსია და პრეზენტაციები შედარებით დიდ აუდიტორიაში მზადების ერთ ეტაპზე მყოფი რეზიდენტებისათვის.

4. ქვემოთ მოცემულია სპეციალობაში „საოჯახო მედიცინა“ რეზიდენტების მზადების პროცესში გამოყენებული მეთოდების ჩამონათვალი:

ა) ინტერაქტიური ლექციები/პრეზენტაციები;

ბ) აზრების კორიანტელი („ brainstorming “ );

გ) თამაშები;

დ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

ე) სემინარი;

ვ) კლინიკური შემთხვევების დემონსტრირება და გარჩევა;

ზ) დისკუსია საერთო ჯგუფში;

თ) ვიდეო და მულტიმედია მასალების დემონსტრირება;

ი) როლების თამაში და სიმულირებული (სტანდარტიზებული) პაციენტის გამოყენება;

კ) მუშაობა, სიმულატორებზე, მულაჟებსა და მანეკენებზე პრაქტიკული ჩვევების გამომუშავების მიზნით;

ლ) დამოუკიდებელი სწავლა;

მ) პრობლემაზე ორიენტირებული სწავლება;

ნ) ინდივიდუალური და ჯგუფური საშინაო დავალებები;

ო) პრეზენტაციების მომზადება მსმენელების მიერ;

პ) სამედიცინო აუდიტი;

ჟ) პროექტზე დაფუძნებული სწავლება;

რ) კოლეგების შეფასება მსმენელების მიერ.

მუხლი 2. შეფასების მეთოდები

1. შეფასებისათვის გამოყენებული იქნება რამდენიმე მეთოდი როგორც მიმდინარე („ფორმაციული“), ისე დასკვნითი („სუმაციური“) შეფასება.

2. მიმდინარე შეფასება მოიცავს როგორც რეზიდენტების შეფასებას, ასევე, თვით პროგრამის შეფასებას რეზიდენტების მიერ სპეციალური ანონიმური კითხვარების შევსების გზით.

3. მიმდინარე შეფასების მიზანია, ერთი მხრივ, ზოგადად სწავლების მეთოდების გაუმჯობესება, ხოლო, მეორე მხრივ, კონკრეტული რეზიდენტის მზადების პროცესის ეფექტურობის გაზრდა, მისი კომპეტენციის გაზრდა. მიმდინარე შეფასების შედეგებს მიეწოდება რეზიდენტს და ხდება ამ შედეგების გარჩევა და მსჯელობა. აღნიშნული ეხმარება როგორც პედაგოგს, ისე რეზიდენტს სწავლების/მზადების პროცესის მომდევნო ეტაპების დაგეგმვასა და რეზიდენტის მიღწევების გაუმჯობესებაში.

4. მიმდინარე, ეტაპობრივი და დასკვნითი შეფასებისას გამოყენებული მეთოდების სახეობა დამოკიდებულია შესაფასებელ კომპეტენციაზე (ცოდნა, უნარ-ჩვევები, დამოკიდებულება) და მოიცავს პირდაპირი და არაპირდაპირი, აგრეთვე თვითშეფასების მეთოდებს:

ა ) პირდაპირი შეფასება :

ა.ა) ზეპირი გამოკითხვა (ცოდნა);

ა.ბ) გამოკითხვა მრავალპასუხიანი კითხვარების საშუალებით – MCQ (ცოდნა);

ა.გ) პასუხები სიტუაციურ ამოცანებზე (ცოდნა);

ა.დ) ესეის მომზადება წინასწარ შერჩეულ საკითხზე (ცოდნა);

ა.ე) პრეზენტაციის მომზადება (ცოდნა);

ა.ვ) კონსულტაციის ჩატარება სიმულირებული პაციენტის დახმარებით (ცოდნა და უნარ-ჩვევები);

ა.ზ) კლინიკურ საქმიანობაზე დაკვირვება (უნარ-ჩვევები, დამოკიდებულება);

ა.თ) პრაქტიკული ჩვევების დემონსტრირება მანეკენზე/მულაჟზე (უნარ-ჩვევები);

ა.ი) სამუშაო ჯგუფების მიერ წარმოდგენილი დავალებების შეფასება (ცოდნა);

ა.კ) ამოცანაზე ორიენტირებული სტრუქტურიზებული კლინიკური გამოცდა – OSCE (უნარ-ჩვევები)

ბ ) არაპირდაპირი შეფასება :

ბ.ა) ხელმძღვანელთა დასკვნები (ცოდნა, უნარ-ჩვევები);

ბ.ბ) პაციენტის შეფასებები (უნარ-ჩვევები, დამოკიდებულება);

ბ.გ) გარე აუდიტი (უნარ-ჩვევები);

ბ.დ) ჩანაწერების, მათ შორის, ე.წ. „რეფერალების“ შემოწმება (უნარ-ჩვევები)

გ ) თვითშეფასება ( ცოდნა , უნარ - ჩვევები , დამოკიდებულება )

დამოუკიდებელი ჩანაწერების წარმოება, რომელშიც რეზიდენტი:

გ.ა) აფიქსირების პრობლემას კლინიკური საქმიანობისას; რისი გაკეთება ვერ მოახერხა ან შეეძლო უკეთესად გაეკეთებინა პაციენტთან მუშაობისას;

გ.ბ) განსაზღვრავს რა სფეროს, დისციპლინას მოიცავს აღნიშნული პრობლემა (პროფესიული კომპეტენციის დეფიციტი);

გ.გ) ახდენს აღმოჩენილი პროფესიული დეფიციტის კლასიფიცირებას: ცოდნის (კლინიკური ან არაკლინიკური/ფუნდამენტური ცოდნა), უნარ-ჩვევების, დამოკიდებულების დეფიციტი;

გ.დ) განსაზღვრავს რა უნდა ისწავლოს და როგორ შეიძლება მისი სწავლა;

გ.ე) ათანხმებს აღნიშნულ საკითხს ხელმძღვანელთან და იწყებს სწავლას, რომლის მიზანია აღმოჩენილი დეფიციტის შევსება.

თავი IV

პროგრამის ხანგრძლივობა

    მუხლი 1. პროგრამის ხანგრძლივობა

დიპლომისშემდგომი მზადების (რეზიდენტურის) პროგრამის ხანგრძლივობა სპეციალობაში „საოჯახო მედიცინა“ არის სამი წელი.

    მუხლი 2. პროგრამის ეტაპები

1. რეზიდენტურაში მზადების პროგრამა იყოფა სამ ძირითად ნაწილად/ეტაპად:

I. საოჯახო მედიცინის შესავალი კურსი – ხანგრძლივობა 6 თვე;

II. როტაციები საავადმყოფოებში – ხანგრძლივობა 18 თვე;

III. საოჯახო მედიცინის სპეციალიზებული კურსი – ხანგრძლივობა 12 თვე.

2. რეზიდენტურის პროგრამის ზემოთ მოხსენიებული 3 ნაწილის გავლამ საშუალება უნდა მისცეს რეზიდენტს ეტაპობრივად შეიძინოს ის ცოდნა და უნარ-ჩვევები, რაც „საოჯახო მედიცინის“ სპეციალობის აღწერილობაშია მოცემული და, რაც მისი როგორც ოჯახის ექიმის პროფესიულ კომპეტენციას შეადგენს.

ა) რეზიდენტურის I ეტაპის (პირველი 6 თვე) მიზანია გააცნოს რეზიდენტს საოჯახო მედიცინის პრინციპები და სტრატეგიები, რაც სასარგებლო იქნება მისთვის მზადების მთელ პერიოდში.

ბ) მზადების II ეტაპის მიზანია რეზიდენტისათვის იმ ცოდნისა და უნარ-ჩვევების შეძენა-გამომუშავება, რაც აუცილებელია პირველად ჯანდაცვაში არსებული სპეციფიკური პრობლემების მართვისათვის, მათ შორის განსაკუთრებით იმ პრობლემებისა, რომლებიც უმნიშვნელოვანესია საქართველოსათვის;

გ) სწავლების პერიოდში რეზიდენტმა უნდა შეიძინოს სპეციფიკური ცოდნა, უნარ-ჩვევები და მიდგომები, რომლებიც მას შესაძლებლობას მისცემენ ეფექტურად მართოს გავრცელებული ქრონიკული და მწვავე მდგომარეობები, რომლებიც ტიპურია საოჯახო მედიცინისათვის. დასაშვებია, რომ ამ პერიოდის განმავლობაში რეზიდენტს ექნება შესაძლებლობა განახორციელოს გარკვეული კონტინგენტისათვის უწყვეტი სამედიცინო დახმარება, ექნება დამოუკიდებელი საქმიანობის ნებართვა, როგორც საოჯახო მედიცინის სპეციალისტს.

3. შესაძლებელია მთლიან პროგრამაში ცალკე გამოვყოთ მზადების წლები. ასეთ შემთხვევაში პროგრამა შეიძლება შემდეგი სახით წარმოვადგინოთ:

I წელი:

თვეები I-VI: საოჯახო მედიცინის შესავალი კურსი

თვეები VII-XII: როტაციები საავადმყოფოებში

II წელი:

თვეები I-XII: როტაციები საავადმყოფოებში

III წელი:

თვეები I-XII: საოჯახო მედიცინის სპეციალიზებული კურსი.

თავი V

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადების მეთოდური უზრუნველყოფისა და ორგანიზაციის წესი

    მუხლი 1

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება წარიმართება საქართველოს კანონების – „საექიმო საქმიანობის შესახებ“, „ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ“ -შესაბამისად.

    მუხლი 2

რეზიდენტურაში პროფესიული მზადება ხორციელდება დიპლომისშემდგომი განათლებისა (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს მიერ აკრედიტებული რეზიდენტურის პროგრამებით საექიმო სპეციალობათა ნუსხის შესაბამისად.

    მუხლი 3

რეზიდენტურაში პროფესიულ მზადებას სრულად აფინანსებს სახელმწიფო (სტომატოლოგიურ სპეციალობებში დასაშვებია კერძო დაფინანსება), სამინისტროს სპეციალური სახელმწიფო პროგრამის – „დიპლომისშემდგომი სამედიცინო განათლების სახელმწიფო პროგრამის“ ფარგლებში. ამავე დროს, არსებობს რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი განათლება (პროფესიული მზადება), რომელიც გულისხმობს სარეზიდენტო პროგრამის ყველა მოდულის გავლას ცალკეული მოდულისა და მთლიანად პროგრამის ხანგრძლივობის ზუსტად განსაზღვრის გარეშე და ფინანსდება კერძო პირის მიერ მოძიებული სახსრებით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

    მუხლი 4

რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესი განისაზღვრება შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის ბრძანებით: „ერთიანი დიპლომისშემდგომი საკვალიფიკაციო გამოცდის ჩატარების წესისა და რეზიდენტურაში ჩარიცხვის წესის დამტკიცების შესახებ“ (№ 295/ნ; 3.11.2006), ხოლო რეზიდენტურის ალტერნატიული დიპლომისშემდგომი მზადების წესი: „რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ (№135/ნ; 18.04.2007)

    მუხლი 5

რეზიდენტურის პროგრამის განხორციელება მიმდინარეობს საუნივერსიტეტო კლინიკებსა და იმ სამედიცინო დაწესებულებებში, რომელთაც მიღებული აქვთ აკრედიტაცია კანონმდებლობით დადგენილი წესით („რეზიდენტურის ალტერნატიულ დიპლომისშემდგომ განათლებაში (პროფესიულ მზადებაში) მონაწილეობის, მისი წარმართვისა და შეფასების წესისა და იმ სამედიცინო დაწესებულებების აკრედიტაციის კრიტერიუმების და წესის დამტკიცების შესახებ, რომლებშიც შესაძლებელია დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) კურსის გავლა“ საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობის და სოციალური დაცვის მინისტრის 2007 წლის 18 აპრილის №135/ნ ბრძანების შესაბამისად)

    მუხლი 6

რეზიდენტურის კურსის დასრულების შემდეგ გაიცემა სახელმწიფო მოწმობა.

    მუხლი 7

რეზიდენტურის პროგრამის ხარისხის უზრუნველყოფაზე პასუხისმგებელნი არიან – რეზიდენტურის პროგრამის დირექტორი, პროგრამის დირექტორატი, ლოკალური ხელმძღვანელები, რეზიდენტები, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირი.

    მუხლი 8

პროგრამის დირექტორის მოვალეობები:

1. მისაღები გამოცდის პროგრამის შედგენა და რეზიდენტურაში მიღების პროცესში მონაწილეობა;

2. სპეციალობის აღწერილობის საფუძველზე შედგენილ დიპლომისშემდგომი პროფესიული მზადების (რეზიდენტურის) აკრედიტებული პროგრამის განხორციელების კოორდინაცია;

 3. სამედიცინო დაწესებულების და ლოკალური ხელმძღვანელის მითითებით რეზიდენტის ინდივიდუალური გეგმა-გრაფიკის შედგენა და განსაზღვრა, თუ რამდენ რეზიდენტს შეიძლება ზედამხედველობდეს ერთი ლოკალური ხელმძღვანელი.

 4. წინასწარ დადგენილი ინდიდვიდუალური გრაფიკის მიხედვით რეზიდენტის მიერ შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობასა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობაზე კონტროლი.

 5. დირექტორატის წევრებთან ერთად დადგენილი წესის მიხედვით ყოველწლიურად რეზიდენტის მუშაობის შეფასება და სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირისათვის ანგარიშის ჩაბარება.

 6. ყოველწლიური შეფასების შედეგების გათვალისწინებით რეზიდენტისათვის რეკომენდაციის მიცემა პროგრამის გაგრძელების შესახებ.

 7. რეზიდენტის საქმიანობის არადამაკმაყოფილებელი წლიური შეფასებისას, სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიული პირისათვის დასაბუთებული მოხსენებით ბარათის წარდგენა გარიცხვის შესახებ.

 8. რეზიდენტურის კურსის წარმატებული დასრულების შემდეგ რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის ჩატარება და დიპლომისშემდგომი განათლების (პროფესიული მზადების) და უწყვეტი პროფესიული განვითარების საბჭოს კურსის გავლის დამადასტურებელი სახელმწიფო მოწმობის გაცემის შესახებ რეკომენდაციის მიცემა.

 9. ლოკალური ხელმძღვანელების საქმიანობის ზედამხედველობა და შეფასება.

    მუხლი 9

პროგრამის დირექტორატის წევრების მოვალეობები:

1. რეზიდენტების შერჩევის პროცესში მონაწილეობა;

 2. პროგრამ-დირექტორთან ერთად ყოველწლიურად რეზიდენტების მუშაობის დადგენილი წესის მიხედვით შეფასება;

 3. პროგრამ-დირექტორთან ერთად რეზიდენტის ატესტაციის ფორმატის შემუშავება;

 4. რეზიდენტის შემაჯამებელი ატესტაციის პროცესში მონაწილეობა;

 5. საჭიროების შემთხვევაში, პროგრამის დირექტორისათვის რეზიდენტურის პროგრამასთან დაკავშირებულ ნებისმიერ საკითხებზე კონსულტაციის გაწევა.

 

    მუხლი 10. ლოკალური ხელმძღვანელის მოვალეობები:

 1. სამედიცინო დაწესებულებაში რეზიდენტის მუშაობის წარმართვა;

 2. რეზიდენტებთან პედაგოგიური მუშაობისათვის თავისი საქმიანობის განსაზღვრული დროის დათმობა;

 3. თითოეული მოდულის დასრულების შემდეგ, დადგენილი წესის მიხედვით, პროგრამ–დირექტორისათვის რეზიდენტის მიერ გაწეული სამუშაოს შესახებ ანგარიშის წარდგენა;

 4. რეზიდენტის დღიურში რეზიდენტის მიერ შესრულებული სამუშაოს ხელმოწერით დადასტურება.

    მუხლი 11. რეზიდენტის უფლება/მოვალეობები:

1. რეზიდენტი შეიძლება გარიცხულ იქნეს რეზიდენტურიდან ერთი თვის განმავლობაში გამოუცხადებლობის ან პროგრამის ვერდაძლევის შემთხვევაში.

გადაწყვეტილებას რეზიდენტის გარიცხვის შესახებ იღებს პროგრამის დირექტორი სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიულ პირთან შეთანხმებით;

2. რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის კურიკულუმის დარღვევის ან შეფერხების შესახებ წერილობით აცნობოს სამინისტროს სახელმწიფო კონტროლს დაქვემდებარებულ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს;

3. რეზიდენტს უფლება აქვს პროგრამის დაუბრკოლებელი დაძლევისათვის მოითხოვოს შესაბამისი სამუშაო პირობებით უზრუნველყოფა (კვალიფიციური ხელმძღვანელი, თანამედროვე ტიპის კლინიკური და საინფორმაციო/საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები, სამუშაო ოთახი);

4. რეზიდენტი ვალდებულია შეასრულოს რეზიდენტურის პროგრამით განსაზღვრული კურიკულუმი;

5. რეზიდენტი ვალდებულია პროგრამით განსაზღვრული და შესრულებული საქმიანობა დააფიქსიროს პერსონალურ დღიურში;

6. რეზიდენტი ვალდებულია ყოველი წლის ბოლოს წარუდგინოს პროგრამის დირექტორს გაწეული მუშაობის ანგარიში და გაიაროს ეტაპობრივი და დამასრულებელი ატესტაცია დადგენილი წესით;

7. რეზიდენტი ვალდებულია დაიცვას სამედიცინო დაწესებულების შინაგანაწესი და შეასრულოს დაწესებულების განრიგით განსაზღვრული საქმიანობა.

თავი VI

პროგრამის I ეტაპის აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების I ეტაპის მოდულების რაოდენობა: სულ 8 სავალდებულო მოდული, ცალკეული მოდულის ხანგრძლივობა საშუალოდ 2-4 კვირას შეადგენს.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების I ეტაპის მიზანი და ამოცანები:

1. რეზიდენტურის I ეტაპის (პირველი 6 თვე) ბოლოს რეზიდენტი უკვე იცნობს საოჯახო მედიცინის პრინციპებსა და სტრატეგიებს. მას შეუძლია მსჯელობა ოჯახის ექიმის ძირითად კომპეტენციებსა და სპეციალობის მახასიათებლებზე. ფლობს საექიმო კონსულტაციის ჩატარების მეთოდოლოგიას და კომუნიკაციის ჩვევებს. შეუძლია მსჯელობა ოჯახის ექიმის პრაქტიკის ორგანიზაციულ ასპექტებზე. იცნობს მტკიცებულებითი მედიცინის საფუძვლებსა და მეთოდებს. შეუძლია გააანალიზოს ამა თუ იმ სადიაგნოზო მეთოდის ვალიდურობა და სამკურნალო მეთოდის ეფექტურობა არსებული ლიტერატურის შეფასების საფუძველზე. იცნობს საქართველოს კანონმდებლობას ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში და ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის სამართლებრივ და ეთიკურ ასპექტებს. შეუძლია კვლევის მეთოდებზე მსჯელობა პირველადი ჯანდაცვის კონტექსტში.

2. მზადების ეს ნაწილი უნდა ჩატარდეს ოჯახის ექიმის ოფისში და უნივერსიტეტის საოჯახო მედიცინის სასწავლო ცენტრში, რეზიდენტის პერსონალური ხელმძღვანელის (ლოკალური ხელმძღვანელის) მეთვალყურეობით.

3. მოცემული ეტაპის სპეციფიკური ამოცანები მოიცავს შემდეგს:

ა) პირველადი ჯანდაცვის მართვა:

ა.ა) პირველად ჯანდაცვაში არსებული პრობლემების (მათ შორის, ჩივილების) ეპიდემიოლოგიის ცოდნა;

ა.ბ) პირველადი ჯანდაცვისათვის ტიპური სიმპტომებისა და ჩივილების ცოდნა, განსაკუთრებით დაავადებათა ადრეულ სტადიებზე; მათი მნიშვნელობის ცოდნა დიაგნოზისა და მკურნალობისათვის (ბაზისური პროცედურები საოჯახო მედიცინის პრაქტიკაში);

ა.გ) ორგანიზაციული მიდგომების ცოდნა ქრონიკული მდგომარეობების მართვისათვის (პრაქტიკის ორგანიზაცია და ადმინისტრირება);

ა.დ) ჯანდაცვის სისტემის სტრუქტურისა და მისი კომპონენტების ფუნქციის ცოდნა პირველად ჯანდაცვასთან კავშირში;

ა.ე) ძირითადი საკომუნიკაციო უნარ-ჩვევები პაციენტისა და მისი ოჯახის წევრების კონსულტირებისა და სწავლებისათვის, მათთან ურთიერთობისათვის;

ა.ვ) ძირითადი საორგანიზაციო უნარ-ჩვევები ჩანაწერების შენახვის, საინფორმაციო მართვის, გუნდური მუშაობის, პრაქტიკის წარმართვისა და საქმიანობის ხარისხის აუდიტისათვის.

ბ) პიროვნებაზე კონცენტრირებული დახმარება:

ბ.ა) ბაზისური მეცნიერული ცოდნა პიროვნების, მისი განვითარების, მიზნებისა და ცხოვრებისეული მოლოდინების გაგებისათვის;

ბ.ბ) მოძიებული მონაცემების პაციენტისათვის მისთვის მისაღები და გასაგები ფორმით შეტყობინების უნარი, რაც აგრეთვე გულისხმობს პაციენტისათვის ინფორმაციის მიწოდებას მისი მოსაზრებების თაობაზე და ერთიანი საფუძვლის ჩამოყალიბებას შემდგომი გადაწყვეტილების მისაღებად;

ბ.გ) გადაწყვეტილების მიღება პაციენტის ავტონომიის გათვალისწინებით.

გ) სპეციფიკური პრობლემების მოგვარების უნარ-ჩვევები:

გ.ა) ბაზისური ცოდნა დაავადებებისა და პათოლოგიური მდგომარეობების შესახებ პირველად ჯანდაცვასა და, ზოგადად, საქართველოში, ზემოხსენებულთა სიხშირისა და გავრცელების სპეციფიკურობის გათვალისწინებით;

გ.ბ) ანამნეზის შეგროვებისა და ფიზიკური გასინჯვის, აგრეთვე მოძიებული შედეგების შეფასების უნარ-ჩვევა.

დ) ყოვლისმომცველი მიდგომა:

დ.ა) ოჯახის ექიმის როლის გაცნობიერება თემში ჯანმრთელობის ხელშეწყობისათვის;

დ.ბ) ინდივიდისა და თემის მოთხოვნებს შორის არსებული ეთიკური წინააღმდეგობების მნიშვნელობის გათვალისწინება და შესაბამისად მოქმედება;

დ.გ) გუნდის წევრების განსხვავებული შესაძლებლობებისა და განსხვავებული წვლილის შეტანის უნარის გაცნობიერება.

ე) თემზე ორიენტაცია:

ე.ა) ჯანმრთელობის დაცვასა და სოციალურ დაცვას შორის ურთიერთკავშირის გაცნობიერება;

ე.ბ) სიღარიბის, ეთნიკური თავისებურებებისა და ლოკალური ეპიდემიოლოგიური მონაცემების ჯანმრთელობაზე ზეგავლენის გაცნობიერება;

ე.გ) ჯანდაცვის სფეროში არსებული უთანაბრობის გაცნობიერება;

ე.დ) ჯანდაცვის სისტემის სტრუქტურისა და მისი ეკონომიკური შესაძლებლობების შეზღუდულობის გაცნობიერება;

ე.ე) გაცნობიერება იმისა, როგორ შეიძლება იქნეს გამოყენებული ჯანდაცვის სისტემა პაციენტისა და ექიმის მიერ (რეფერალური პროცედურები, თანაგადახდა, საავადმყოფო ფურცელი, საკანონმდებლო საკითხები და ა.შ.) მათი პრობლემების კონტექსტში.

ვ) ჰოლისტიკური მიდგომა (ჰოლიზმის კონცეფციის ცოდნა და მისი გამოყენება პაციენტებისათვის დახმარების აღმოჩენისას) – მზადების ამ ნაწილის არსებითი მახასიათებლები შეიძლება გახდეს:

ვ.ა) კონტექსტუალური: ადგილობრივი თემის, ეკონომიკური ფაქტორების, გეოგრაფიული და კულტურული ფაქტორების გავლენა სამუშაო ადგილზე და პაციენტისათვის დახმარების აღმოჩენის პროცესზე; რა სახის ფინანსურ და საკანონმდებლო გარემოში ხორციელდება ჯანმრთელობის დაცვა პრაქტიკულ დონეზე.

ვ.ბ) დამოკიდებულებითი: პერსონალური ეთიკის საკითხების გაცნობიერება.

ვ.გ) მეცნიერული სამეცნიერო კვლევის ზოგადი პრინციპების, მეთოდებისა და კონცეფციის, აგრეთვე სტატისტიკის საფუძვლების (სიხშირე, გავრცელება, პროგნოზული მნიშვნელობა და სხვ.) ცოდნა; სამედიცინო ლიტერატურის მოძიების, კითხვისა და კრიტიკული შეფასების უნარი.

    მუხლი 3

მზადების I ეტაპის მოდული 1. – „ საოჯახო მედიცინის შესავალი კურსი“, ხანგრძლივობა – 3 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტის მიერ საოჯახო მედიცინის როგორც დისციპლინის მახასიათებლების შესწავლა, მათი გააზრება და მნიშვნელობის შეფასება ოჯახის ექიმის ყოველდღიურ საქმიანობაში.

 2. მოდულის ამოცანები: მოდულის ბოლოს რეზიდენტმა:

ა) უნდა იცოდეს საოჯახო მედიცინის თანამედროვე განმარტება ზოგადი პრაქტიკის/საოჯახო მედიცინის ევროპის საზოგადოების (WONCA EUROPE) ბოლო განმარტებების მიხედვით (EUROPEAN DEFINITION OF FAMILY MEDICINE, 2002);

ბ) უნდა შეეძლოს ზემოაღნიშნული განმარტების ფარგლებში ოჯახის ექიმის ძირითად კომპეტენციებსა და მახასიათებლებზე მსჯელობა და მათი მისადაგება კონკრეტული შემთხვევებისადმი.

3. გამოყენებული სწავლების/შეფასების მეთოდები:

ა) სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ: სწავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის და მათ მიერ აუცილებელი ცოდნის დაგროვება საოჯახო მედიცინის, როგორც დისციპლინის და „ოჯახის ექიმის“, როგორც კონკრეტული საექიმო სპეციალობის შესახებ; მონაწილეობა როლების თამაშში და კლინიკურ გარჩევებში საოჯახო მედიცინის ძირითადი მახასიათებლების გათვალისწინებით.

ბ) პრაქტიკული საქმიანობა პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში:

ბ.ა) დაკვირვება საოჯახო მედიცინის ოფისის/კლინიკის, მისი ცალკეული რგოლისა და წევრის საქმიანობაზე;

ბ.ბ) დასწრება ოჯახის ექიმის და ჯანდაცვის სხვა პროფესიონალების მიერ ჩატარებულ კონსულტაციებზე;

ბ.გ) ლოკალური ხელმძღვანელის ანგარიში პროგრამის ხელმძღვანელისადმი და სწავლების პროცესის გაუმჯობესების საკითხებზე მსჯელობა.

გ) სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი:

გ.ა) როლების თამაში;

გ.ბ) პირდაპირი დაკვირვება (ოჯახის ექიმის ოფისის და სამედიცინო პერსონალის საქმიანობაზე);

გ.გ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

გ.დ) ინტერაქტიური დისკუსია;

გ.ე) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

გ.ვ) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

დ) შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი:

დ.ა) გამოკითხვა;

დ.ბ) მრავალპასუხიანი კითხვები;

დ.გ) ესეი.

4. სასწავლო რესურსები:

ა) ვებგვერდები:

http://www.wonca.com  

http://www.euract.org

http://www.rcgp.org.uk   

http://www.aafp.org

ბ) ლიტერატურა:

1. The European Definition of General Practice/Family Medicine; Barcelona: WONCA, 2002

2. The EURACT Educational Agenda of General Practice / Family Medicine; EURACT Leuven, 2005

3. Jones R (Ed) Oxford Textbook of Primary Medical Care Oxford: Oxford University Press, 2004

4. McWhinney IR A Textbook of Family Medicine Oxford: Oxford University Press, 2004

5. Rakel RE. Textbook of Family Practice 6th edition London: W.B. Saunders, 2001

6. Bordage G and Zacks R. The Structure of Medical Knowledge in the Memories of Medical Students and General Practitioners: Categories and Prototypes. Medical Education 1984; 18: 406–16

7. Bordage G. Elaborated Knowledge: A Key to Successful Diagnostic Thinking Acad Med 1994; 69:883–5

8. Havelock P., Hasler J., Flew R., McIntyre D., Schofield T., Toby J.  (1995) Professional Education for General Practice. Oxford General Practice Series 31. Oxford University Press, Oxford, New York, Toronto

9. Little M., Midtling J.E. (1989) Becoming a Family Physician. Springer – Verlag New York.

5. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილში №1:

ცხრილი №1

მოდული 1. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები (რაოდენობის მითითებით)	დავალება
1. პირველადი ჯანდაცვა და საზოგადოებრივი ჯანდაცვა, „საოჯახო მედიცინის“ განმარტება; 2. საოჯახო მედიცინა, როგორც დისციპლინა და სპეციალობა „ოჯახის ექიმი“: სპეციალობის ძირითადი მახასიათებლები და კომპეტენციები; 3. საოჯახო მედიცინის ჩამოყალიბება და განვითარება ევროპასა და მსოფლიოს განვითარებულ ქვეყნებში; საოჯახო მედიცინა საქართველოში;	მონაწილეობა როლების თამაშში;	ჯგუფური და ინდივიდუალური დავალებები: კლინიკური შემთხვევების გარჩევა საოჯახო მედიცინის მახასიათებლების გამოყენებით (სპეციალობის მახასიათებლებისა და „ოჯახის ექიმის“ ძირითადი კომპეტენციების მისადაგება ცალკეული შემთხვევისადმი);   დაკვირვება ოჯახის ექიმის ოფისის და ცალკეული ოჯახის ექიმის და სხვა სამედიცინო პერსონალის საქმიანობაზე, მისი გაანალიზება და დასკვნების მომზადება და წარდგენა ხელმძღვანელისათვის.

    მუხლი 4

მზადების I ეტაპის მოდული 2. – „კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტმა გამოიმუშაოს პაციენტზე ორიენტირებული სამედიცინო კონსულტაციის ჩატარების უნარ-ჩვევები ურთიერთობის (კომუნიკაციის) ისეთი ეფექტური მეთოდების გამოყენების გზით, რაც მაქსიმალურად მიესადაგება მის კლინიკურ პრაქტიკას.

2. მოდულის ამოცანები: მოდულის ბოლოსთვის რეზიდენტმა პაციენტთან კომუნიკაციის სფეროში უნდა შეიძინოს შემდეგი კომპეტენციები (ცოდნა, უნარ-ჩვევები, დამოკიდებულება) „ საოჯახო მედიცინის ევროპული განმარტების მიხედვით“ ; კერძოდ, მოდულის ბოლოს მას უნდა:

ა) პირველადი ჯანდაცვის მართვა:

ა.ა) შეეძლოს კლინიკურ პრაქტიკაში პროფესიული კომუნიკაციის ჩვევების გამოყენება (როგორც ორალური, ისე წერითი) დროისა და სხვა რესურსების ეფექტური ხარჯვის ფონზე;

ა.ბ) შეეძლოს ეფექტური/ადეკვატური ურთიერთობის დამყარება ჯანდაცვის პროფესიონალებთან ორგანიზაციიის შიგნით და მის გარეთ;

ა.გ) გამოიმუშაოს კომუნიკაციის ჩვევები საექიმო კონსულტაციის ჩასატარებლად, სწავლებისათვის, პაციენტებთან და მათი ოჯახის წევრებთან ურთიერთობის დასამყარებლად;

ა.დ) გამოიმუშაოს პარტნიორობაზე, თანამშრომლობაზე დაფუძნებული ურთიერთობის სტილი პაციენტებთან მუშაობისას.

ბ) პიროვნებაზე კონცენტრირებული დახმარება:

ბ.ა) შეეძლოს პაციენტის ჯანმრთელობის პრობლემის მიმოხილვა და ვიზიტის მიზეზების განსაზღვრა;

ბ.ბ) შეეძლოს შეაფასოს და მიმოიხილოს პაციენტის გათვითცნობიერებულობა და დამოკიდებულება საკუთარი ჯანმრთელობის პრობლემისადმი და მისი მართვის საკითხებისადმი;

ბ.გ) შეეძლოს შეაფასოს და ადეკვატურად უპასუხოს პაციენტის წუხილს, დარდს მისი ჯანმრთელობის პრობლემებისა და ამ პრობლემების მართვის საკითხებთან დაკავშირებით;

ბ.დ) შეეძლოს მიაწოდოს პაციენტს შესაფერისი განმარტებები მისი ჯანმრთელობის პრობლემებთან დაკავშირებული მოსაზრებებისა და კითხვების შესახებ;

ბ.ე) შეეძლოს განსაზღვრა იმისა, თუ რამდენად გაიგო და სწორად აღიქვა ექიმის მიერ მიწოდებული განმარტებები და რამდენად მოახერხა ექიმმა პაციენტის წუხილსა და დარდზე ადეკვატურად რეაგირება.

გ) სპეციფიკური პრობლემების მოგვარების უნარ-ჩვევები:

გ.ა) გამოიმუშაოს ეფექტური კომუნიკაციის უნარი განსაკუთრებულ სიტუაციებში; კერძოდ, რეზიდენტს უნდა შეეძლოს: „ცუდი ამბების“ (პაციენტისათვის არასასიამოვნო ამბის) შეტყობინება; რეაგირება უკმაყოფილებაზე, გაღიზიანებასა და აგრესიაზე; „რთული“ პაციენტის მართვა;

გ.ბ) შეეძლოს პაციენტის ჩართვა მისი ჯანმრთელობის პრობლემების მართვასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილების მიღების პროცესში;

გ.გ) შეეძლოს, წარმართოს კონსულტაცია იმ სახითა და თანმიმდევრობით, რაც შეესაბამება პაციენტის საჭიროებებს; ამასთან, ერთი მხრივ, ჩართოს პაციენტი კონსულტაციის პროცესში, ხოლო მეორე მხრივ, ეფექტურად გამოიყენოს დრო.

დ) ყოვლისმომცველი მიდგომა:

დ.ა) გამოიმუშაოს უნარი, დაარწმუნოს ცალკეული პაციენტი ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობის აუცილებლობაში თითოეული სამედიცინო პრობლემის მართვისას;

დ.ბ) შეეძლოს კომუნიკაციის სხვადასხვა მეთოდებისა და მიდგომების საჭიროებისდა მიხედვით გამოყენება, ზოგჯერ ერთსა და იმავე პაციენტთან ურთიერთობისას.

ე) თემზე ორიენტაცია:

ე.ა) შეეძლოს, ხელი შეუწყოს პაციენტისა და სამედიცინო პერსონალის მიერ ჯანმრთელობის დაცვის სისტემაში არსებული რესურსების გამოყენებას (პაციენტის გაგზავნა კონსულტაციაზე – „რეფერალი“, თანაგახდის სისტემები, ავადმყოფობის ფურცელი, სხვადასხვა სამართლებრივი საკითხები და სხვ.);

ე.ბ) ახსნას, თუ როგორ არის ცალკეული ინდივიდის საჭიროება გადაჯაჭვული თემის საჭიროებებთან, სადაც ისინი ცხოვრობენ.

ვ) ჰოლისტიკური მიდგომა:

ვ.ა) შეეძლოს პაციენტთან კარგი ურთიერთობის დამყარება და მის მიმართ, როგორც პიროვნებისადმი, პატივისცემის გამოხატვა;

ვ.ბ) იქონიოს პაციენტთან ადეკვატური ურთიერთობა პაციენტის ფასეულობების, კულტურული თავისებურებების, ტრადიციების, გამოცდილების, რწმენისა და მოლოდინის გათვალისწინებით, რამაც შეიძლება გავლენა იქონიოს სამედიცინო მომსახურების გაწევაზე.

3. ზემოთ მოხსენიებულთან ერთად რეზიდენტურის კურსდამთავრებულს უნდა შეეძლოს გამოიმუშაოს უნარ-ჩვევები შემდეგი მახასიათებლების მიხედვით:

ა) კონტექსტუალური: გაითვალისწინოს პიროვნების, ოჯახის, თემის თავისებურებები და დაამყაროს ეფექტური ურთიერთობა პაციენტებთან განსხვავებული პიროვნული და კულტურული მახასიათებლებით;

ბ) დამოკიდებულებითი: საკუთარი შესაძლებლობების, ფასეულობებისა და ეთიკური პრინციპების გათვალისწინებით შეაფასოს და გაიაზროს, თუ როგორია მისი შეგრძნებები და დამოკიდებულება განსხვავებულ სიტუაციებში; გამოიმუშაოს საჭირო ინფორმაციისა და მხარდაჭერის მოძიების უნარი; აგრეთვე, გამოიმუშაოს ჩვევები, რომელიც მას დაეხმარება ისეთი სიტუაციებში, სადაც ექიმი განიცდის ძლიერ ემოციურ და ფსიქოლოგიურ ზეწოლას (მაგ., „რთული პაციენტი“, სამედიცინო შეცდომები);

გ) მეცნიერული: გამოიმუშაოს კრიტიკული და მეცნიერებაზე დაფუძნებული მიდგომა პროფესიულ საქმიანობაში. შეინარჩუნოს აღნიშნული მიდგომა უწყვეტი განათლების, ხარისხის გაუმჯობესების, სამედიცინო ლიტერატურის მოძიების, გაცნობისა და კრიტიკულად შეფასების გზით.

 4. გამოყენებული სწავლების/შეფასების მეთოდები:

ა) სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ: სწავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის და მათ მიერ აუცილებელი ცოდნის დაგროვება პაციენტის კონსულტაციისა და პაციენტთან ურთიერთობის სფეროში, აგრეთვე, გარკვეული ჩვევების გამომუშავება კლინიკური პრაქტიკის დაწყებამდე; ამ უკანასკნელს რეზიდენტები აღწევევენ როლების თამაშში მონაწილეობისა და მასზე დაკვირვების გზით, ვიდეოჩანაწერების გაანალიზების საფუძველზე.

ბ) პრაქტიკული საქმიანობა პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში:

ბ.ა) კონსულტაციების გადაღება და ანალიზი (ვიდეოანალიზი);

ბ.ბ) კონსულტაციების შემთხვევითი შერჩევა და ანალიზი;

ბ.გ) „ერთი-ერთზე“ სწავლება: დასწრება ოჯახის ექიმის და ჯანდაცვის სხვა პროფესიონალების მიერ ჩატარებულ კონსულტაციებზე;

ბ.დ) ლოკალური ხელმძღვანელის ანგარიში პროგრამის ხელმძღვანელისადმი და სწავლების პროცესის გაუმჯობესების საკითხებზე მსჯელობა;

ბ.ე) პაციენტების მოსაზრებები რეზიდენტის მიერ ჩატარებული კონსულტაციის შესახებ (მაგ., სპეციალური კითხვარის შევსება)

გ) პრაქტიკული საქმიანობა მეორეული ჯანდაცვის დონეზე:

გ.ა) დაკვირვება სამედიცინო კონსულტაციებზე მეორეული ჯანდაცვის დაწესებულებებში;

გ.ბ) მოსაზრებების დაფიქისრება ჯანდაცვის პროფესიონალების მიერ ჩატარებული ცალკეული კონსულტაციის შესახებ სხვადასხვა სპეციალობებში.

დ) სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი:

დ.ა) როლების თამაში;

დ.ბ) კონსულტაციების ვიდეოჩანაწერების დემონსტრირება და გარჩევა;

დ.გ) პირდაპირი დაკვირვება (სამედიცინო კონსულტაციაზე);

დ.დ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

დ.ე) ინტერაქტიური დისკუსია;

დ.ვ) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

დ.ზ) სამედიცინო კონსულტაცია სიმულირებული პაციენტის დახმარებით;

დ.თ) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

ე) შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი:

ე.ა) პირდაპირი დაკვირვება რეზიდენტის მიერ წარმოებულ კონსულტაციაზე და დაკვირვების შედეგების განხილვა რეზიდენტთან;

ე.ბ) რეზიდენტის მიერ წარმოებული კონსულტაციის გადაღება და მისი განხილვა რეზიდენტთან;

ე.გ) სამედიცინო კონსულტაცია სიმულირებული პაციენტის დახმარებით;

ე.დ) პაციენტის მოსაზრებები და ჩანაწერები.

5. სასწავლო რესურსები:

ა) ვებგვერდები:

http://www.balint.co.uk

http://www.rcgp.org.uk/exam/videoworkbook/intro.asp

ბ) ლიტერატურა:

1.    Mead N, Bower P. “Patient-centredness: a conceptual framework and review of the empirical literature.” Social Science & Medicine 2000; 51: 1087–1110

2.    Stewart M, Brown, JB, Freeman, TR. Patient-Centered Medicine. Transforming the Clinical Method (2nd edn) Oxford: Radcliffe Medical Press, 2003

3.    Silverman J, Kurtz S, Draper J. Skills for communicating with patients (2nd edition) Oxford: Radcliffe Medical Press, 2004

4.    Kurtz S, Silverman J, Draper J. Teaching and learning communication skills in medicine (2nd edition) Oxford: Radcliffe Medical Press, 2004

5.    Maguire P, Pitceathly C. “Key communication skills and how to acquire them.” BMJ 2002; 325: 697–700

6.    BMA. Communication skills and continuing professional development London, BMA, 1998

7.    Midland Faculty of the Royal College of General Practitioners Consulting: Communication skills for general practitioners Birmingham: Midland Faculty of the Royal College of General Practitioners 2005

8.    Kjeldmand D Balint training makes GPs thrive better in their job. Patient Education and Counselling 2004; 55: 2: 230-235

9.    Smith RC, Marshall-Dorsey AA, Osborn GG, Shebroe V, Lyles JS, Stoffelmayr BE, Van Egeren LF, Mettler J, Maduschke K, Stanley JM, Gardiner JC. Evidence-based guidelines for teaching patient-centered interviewing. Patient Educ Couns. 2000 Jan; 39(1):27-36.

10.         Pendleton D, Hasler J. Doctor Patient Communication, 1983 London.

11.         Buckman R. How to Break Bad News, Macmillan Press, 1992. 

12.         Ungar L, Alperin M, Amiel GE, Beharier Z, Reis S. Breaking bad news: structured training for family medicine residents. Patient Educ Couns. 2002 Sep; 48(1): 63-8.

13.         Shapiro J, Lie D. Using literature to help physician-learners understand and manage ‘’difficult’’ patients. Academic medicine, 2000; 75:765-768.

14.         Steinmetz,D; Tabenkin,H; The difficult patient' as perceived by family physicians. Family Practice, 2001;18(5): 495-500.

15.         Smith R.C. The patient's story: Integrated patient–doctor interviewing. Little, Brown and Company (now Lippincott, Williams and Wilkins), Boston (1996)

16.         Beckman HB, Frankel RM. The effect of physician behaviour on collection of data. Ann Intern Med, 1984; 101:692-6.

17.         Baile,W.F.; Buckman,R.; Lenzi,R.; Glober,G.; Beale,E.A.; Kudelka,A.P. SPIKES-A six-step protocol for delivering bad news: application to the patient with cancer. Oncologist. 2000;5(4):302-311.

18.         Newman,M.C. The emotional impact of mistakes on family physicians. Archives of Family Medicine, 1996; 5(2): 71-76.

19.         Rubin S.B, Zoloth L. Margin of error. The ethics and mistakes in the practice of medicine. University Publishing group, Hagerstown, Maryland.

20.         Rowland-Morin PA, Carroll JG. Verbal communication skills and patient satisfaction. A study of doctor-patient interviews. Eval Health Prof., 1990; 13(2):168-185

 5. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილში №2.

ცხრილი №2

მოდული 2. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა:

თეორიული კურსი	პროფესიული უნარ-ჩვევები	დავალება
1. პაციენტზე ორიენტირებული კონსულტაცია; 2. არავერბალური კომუნიკაცია სამედიცინო კონსულტაციის დროს; 3. კითხვების ფორმულირება და პაციენტის მოსმენა; 4. პაციენტის მოსაზრებები, შეხედულებები და მოლოდინი სამედიცინო კონსულტაციასთან დაკავშირებით; 5. ახსნა-განმარტებების მიწოდება, ინფორმირებული თანხმობის მიღება და ცხოვრების ჯანსაღი წესის საკითხების განიხლვა; 6. კონსულტაციის დრო და ურთიერთობა ექიმსა და პაციენტს შორის; 7. „ცუდი ამბების“ (პაციენტისათვის არასასიამოვნო ამბის) შეტყობინება; 8. რეაგირება უკმაყოფილებზე, გაღიზიანებასა და აგრესიაზე; 9 „რთული“ პაციენტის მართვა; 10. ექიმის დამოკიდებულება სამედიცინო შეცდომებისადმი.	პაციენტის კონსულტაციის წარმართვა როლების თამაშის ფარგლებში: პაციენტზე ორიენტირებული კონსულტაცია, „ცუდი ამბების“ შეტყობინება, ცხოვრების ჯანსაღი წესი, რეაგირება უკმაყოფილებაზე (კონსულტაციის წარმართვა სიმულირებული პაციენტის გამოყენებით (კონსულტაციების ჩატარება ოჯახის ექიმის ოფისში (   დაკვირვება სამედიცინო პერსონალის მიერ წარმოებულ კონსულტაციაზე ოჯახის ექიმის ოფისში;   დაკვირვება სამედიცინო პერსონალის მიერ წარმოებულ კონსულტაციაზე მეორეული ჯანდაცვის დაწესებულებაში;   ესეის მომზადება პედაგოგის მიერ შერჩეულ საკითხზე;   ჯგუფური დავალების შესრულება – პრობლემაზე ორიენტირებული სწავლება (მაგ., „რთული პაციენტის“ მართვა)

    მუხლი 5

მზადების I ეტაპის მოდული 3. – „ საქართველოს ჯანდაცვის სისტემა “ , ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია საქართველოს ჯანდაცვის სისტემის, მისი ფუნქციონირების, დაგეგმვისა და მართვის თავისებურებების, საქართველოს მოსახლეობის ჯანმრთელობის პრობლემების სპეციფიკურობისა და მათი გადაჭრის შესაძლო გზების გაცნობა რეზიდენტისათვის;

2. მოდულის ამოცანები:

მოდულის ბოლოს:

ა) რეზიდენტი უნდა იცნობდეს საქართველოს ჯანდაცვის სისტემის ძირითად მახასიათებლებს, ქვეყანაში ავადობისა და სიკვდილიანობის ძირითად მიზეზებს და მონაცემებს ამ მიზეზებით გამოწვეული ხარჯების შესახებ, სხვადასხვა პათოლოგიური მდგომარეობების პირველად ჯანდაცვასა და, ზოგადად, საქართველოში სიხშირესა და გავრცელების სპეციფიკურობას;

ბ) რეზიდენტს უნდა შეეძლოს იმსჯელოს საქართველოს ჯანდაცვის ძირითად პრიორიტეტებზე, მის ორგანიზაციულ საფუძვლებზე, პირველადი ჯანდაცვის როლზე და ამ უკანასკნელის საჭიროებებსა და ორგანიზაციის თავისებურებებზე.

3. გამოყენებული სწავლების/შეფასების მეთოდები:

ა) სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ: წავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის და მათ მიერ აუცილებელი ცოდნის დაგროვება საქართველოს ჯანმრთელობის დაცვის სისტემის შესახებ.

ბ) პრაქტიკული საქმიანობა პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში:

ბ.ა) დაკვირვება საოჯახო მედიცინის ოფისის საქმიანობაზე და ჯანმრთელობის პრობლემათა თავისებურებების წარმოჩენა და ანალიზი;

ბ.ბ) ლოკალური ხელმძღვანელის ანგარიში პროგრამის ხელმძღვანელისადმი და სწავლების პროცესის გაუმჯობესების საკითხებზე მსჯელობა;

გ) სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი:

გ.ა) პირდაპირი დაკვირვება (ოჯახის ექიმის ოფისის საქმიანობაზე);

გ.ბ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

გ.გ) ინტერაქტიური დისკუსია;

გ.დ) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

გ.ე) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

დ) შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი:

დ.ა) გამოკითხვა;

დ.ბ) მრავალპასუხიანი კითხვები;

დ.გ) ესეი.

4. სასწავლო რესურსები:

ა) ვებგვერდები:

http://www.healthministry.ge     ანhttp://www.molhsa.ge/

http://www.healthministry.ge/eml/index.php

http://www.medportal.ge/  

http://www.nilc.org.ge/

http://www.health.net.ge/

http://www.parliament.ge ( კანონმდებლობა )

http://www.ghlbs.org.ge

ბ) ლიტერატურა:

ბ.ა) საქართველოს ჯანდაცვა – ყოველწლიური ანგარიშები;

ბ.ბ) „საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში (მოკლე ქრონოლოგიური მიმოხილვა, ძირითადი ეტაპები) “; კიკნაძე, ჯავაშვილი, ბარკალაია; ჯანდაცვის მართვის ნაციონალური ცენტრის სამეცნიერო შრომათა კრებული, ტომი I, 1998, 15-20;

ბ.გ) პაციენტის უფლებები და მათი განხორციელების მექანიზმები – კიკნაძე, ჯავაშვილი თბილისი, 1999.

    მუხლი 6

მზადების I ეტაპის მოდული 4. – „ მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მედიცინა “ , ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია გააცნოს რეზიდენტის მტკიცებულებითი მედიცინის საფუძვლები და გამოუმუშაოს მას უნარი გამოიყენოს მტკიცებულებითი მედიცინის მეთოდები და რესურსები კონკრეტული სამედიცინო პრობლემის გადაჭრის პროცესში

2. მოდულის ამოცანები :

მოდულის გავლის შედეგად რეზიდენტმა უნდა იცოდეს:

ა) კლინიკური სახელმძღვანელო რეკომენდაციების („გაიდლაინები“) და პრაქტიკის ოქმების („პროტოკოლები“) არსი, მნიშვნელობა, შემუშავებისა და გამოყენების გზები და სფეროები;

ბ) სამედიცინო მომსახურების პროცესის მოდელები, დაავადებათა მართვა და კლინიკური ლიტერატურის კრიტიკული შეფასება;

გ) მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მედიცინის საფუძვლები;

დ) კლინიკურ პრაქტიკაში მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მედიცინის პრინციპების გამოყენება:

დ.ა) პრობლემის და უზუსტობის განსაზღვრა;

დ.ბ) შესაბამისი, ფოკუსირებული, კლინიკურად მნიშვნელოვანი საკითხების ფორმულირება, რომლებზეც პასუხის გაცემა სავარაუდოდ შესაძლებელია;

დ.გ) მტკიცებულების მოძებნა და შეფასება;

დ.დ) მტკიცებულებების კლინიკური მნიშვნელობის შეფასება;

დ.ე) ნებისმიერი რეკომენდაციისა თუ დასკვნის კლინიკური გამოყენებადობის შეფასება;

დ.ვ) გადაწყვეტილების მიღება, იმოქმედო თუ არა მტკიცებულებებზე დაყრდნობით;

დ.ზ) მოქმედების შედეგის შეფასება;

დ.თ) მომავალი გამოყენებისთვის ჩანაწერების შეჯამება და შენახვა

3. მოდულის გავლის შედეგად რეზიდენტს უნდა შეეძლოს :

ა) კლინიკური პროცესის გაუმჯობესების შესაძლებლობის შეფასება;

ბ) ძველი და მიმდინარე კლინიკური პრაქტიკის ანალიზის უნარი და გამოცდილებით მიღებული მომავალი სამედიცინო მომსახურების გაუმჯობესება;

გ) სხვადასხვა წყაროებიდან მონაცემთა შეგროვებისა და ანალიზის სწავლა;

დ) სათანადო კითხვის დასმა;

ე) ლიტერატურის ძიება ნაბეჭდი და ელექტრონული რესურსების გამოყენებით;

ვ) ლიტერატურის გამოყენება კონკრეტული პაციენტის კლინიკურ პრობლემასთან დაკავშირებით;

ზ) მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მედიცინის მონაცემთა რესურსებიდან ინფორმაციის მოძიების და ამოღების უნარი:

ზ.ა) კოხრეინის (Cochrane) მონაცემთა ბაზა და სხვა ბაზები, რომლებიც მტკიცებულებებზე დაფუძნებული კვლევის მასალებს აქვეყნებენ (სისტემური მიმოხილვები, მეტანალიზის შედეგები, ცალკეული რანდიმიზირებული კვლევების შედეგები);

ზ.ბ) სამედიცინო კვლევისა და ხარისხის საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციები.

4. გამოყენებული სწავლების / შეფასების მეთოდები :

ა) სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ: სწავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის და მათ მიერ აუცილებელი ცოდნის დაგროვება მტკიცებულებითი მედიცინის სფეროში.

ბ) პრაქტიკული საქმიანობა პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში: პრობლემების იდენტიფიცირება დამოუკიდებლად და/ან სამედიცინო პერსონალთან ურთიერთობის გზით და პრობლემის გადაჭრის გზების ძიება სათანადო მტკიცებულებების მოძიებისა და კონკრეტული შემთხვევისადმი მათი მისადაგების გზით.

გ) სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი:

გ.ა) პირდაპირი დაკვირვება (ოჯახის ექიმის ოფისის საქმიანობაზე);

გ.ბ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

გ.გ) ინტერაქტიური დისკუსია;

გ.დ) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

გ.ე) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

დ) შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი:

დ.ა) გამოკითხვა;

დ.ბ) მრავალპასუხიანი კითხვები;

დ.გ) ესეი.

5. სასწავლო რესურსები:

ა) ვებგვერდები:

www.acponline.org/

www.update-software.com/cochrane/default.htm

www.clinicalevidence.org/

www.uptodate.com

www.samed.com

www.ncbi.nlm.nih.gov/PubMed
igm.nlm.nih.gov
www.medmatrix.org/info/medlinetable.asp

www.evidence.org

www.harrisonsonline.com

www.nthames-health.tpmde.ac.uk/connect/journals.htm

www.pslgroup.com/dg/medjournals.htm

www.emedicine.com

www.medmatrix.org/index.asp

www.shef.ac.uk/~scharr/ir/netting/

www.mwsearch.com

www.guidelines.gov
www.cma.ca/cpgs

www.mdconsult.com

www.ovid.com/products/cip/ebmr.cfm

ბ) ლიტერატურა:

  Haynes RB, Sackett RB, Gray JMA, Cook DC, Guyatt GH. Transferring evidence from research into practice: 1. The role of clinical care research evidence in clinical decisions. ACP Journal Club. 1996 Nov-Dec;125:A-14-15.

  Guyatt GH, Sackett DL, Cook DJ for the Evidence-based Medicine Working Group. Users' guides to the medical literature. II – How to use an article about therapy or prevention. Part B. What were the results and will they help me in caring for my patients. JAMA 1994:271:59-63.

  Introduction to Research: Understanding and Applying Multiple Strategies, Elizabeth Depoy, Laura N. Gitlin, 2005, Elsevier Health Sciences

  Foundations of Clinical Research: Applications to Practice, Leslie Gross Portney, Mary P. Watkins, 1999, Pearson Education

  Interpreting the Medical Literature, Stephen H. Gehlbach   2002  McGraw-Hill Companies, The Studying a Study and Testing a Test: How to Read the Medical Evidence 5e, Richard K. Riegelman, 2004   Lippincott Williams & Wilkins

  Data Monitoring and Case Studies in Clinical Trials, David L. Demets (Editor), Lawrence Friedman (Editor), Curt D. Furberg (Editor), 2005, Springer-Verlag New York, LLC

  Basic and Clinical Biostatistics, Beth Dawson, Robert G. Trapp 2004, McGraw-Hill Companies

  Primer of Biostatistics    Stanton A. Glantz    2005, McGraw-Hill Medical Publishing

  Biostatistics: A Foundation for Analysis in the Health Sciences, Wayne, W. Daniel, Noel A. C. Cressie (Editor), David J. Balding (Editor), Ian M. Johnstone (Editor)   2004, Wiley, John & Sons, Incorporated

  Evidence Based Medicine: How to Practice and Teach EBM    Sharon E. Straus, R. Brian Haynes, W. Scott Richardson, Paul Glasziou      2005, Elsevier Health Sciences

  Users' Guides to the Medical Literature: Essentials of Evidence-Based Clinical Practice, Evidence-Based Medicine Working Group, Drummond Rennie, Preface by Gordon H. Guyatt    2002  American Medical Association

  Evidence-Based Medicine Guidelines, Staff of Duodecim Medical Publications, Duodecim Medical Publications Staff, Ilkka Kunnamo, 2005, Wiley, John & Sons, Incorporated.

    მუხლი 7

მზადების I ეტაპის მოდული 5. – „ სამედიცინო ეთიკა ოჯახის ექიმის საქმიანობაში “, ხანგრძლივობა – 3 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია საექიმო საქმიანობის პროცესში საქართველოს მოქმედ კანონმდებლობაში გაცხადებული ნორმებისა და თანამედროვე ბიოეთიკის პრინციპების შესაბამისად მოქმედებისათვის საჭირო ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება რეზიდენტის მიერ;

2. მოდულის ამოცანები:

პროგრამის ამოცანებია:

ა) პროფესიული საქმიანობისას კონკრეტული შემთხვევის სამართლებრივი და ეთიკური მხარეების წარმოჩენის უნარის გამომუშავება რეზიდენტისათვის;

ბ) ყოველდღიური პროფესიული საქმიანობის თანამედროვე სამედიცინო ეთიკის პრინციპებისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად წარმართვის უნარის გამომუშავება რეზიდენტისათვის, მათ შორის, პროფესიული საქმიანობის პროცესში სამართლებრივი კოლიზიებისა და ეთიკური დილემების გადაწყვეტის უნარის გამომუშავება;

გ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის თანმხლები სამართლებრივი და ეთიკური მხარეების წარმოჩენის და ანალიზის, აგრეთვე, კონკრეტულ შემთხვევებში ბიოსამედიცინო ეთიკისა და არსებული კანონმდებლობის შესაბამისად მოქმედების უნარის გამომუშავება რეზიდენტისათვის.

3. გამოყენებული სწავლების მეთოდები:

ა) მსმენელთან კომუნიკაციის ინტერაქტიური მეთოდები, სახელდობრ:

ა.ა) „კერძო შემთხვევის ანალიზი“;

ა.ბ) სამედიცინო დაწესებულების ეთიკური კომისიის საქმიანობის იმიტაცია;

ა.გ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის გეგმის ეთიკური ექსპერტიზის იმიტაცია;

ზემოთ მითითებულთაგან პირველ და მეორე პუნქტებში მითითებული საქმიანობისათვის შემთხვევები შეირჩევა სპეციალურ ლიტერატურაში გამოქვეყნებულთაგან, აგრეთვე თავად რეზიდენტების პროფესიული საქმიანობის დროს მათ სამუშაო ადგილზე მომხდარი შემთხვევებიდან, რომელთაც რეზიდენტები თავად წარმოადგენენ. მესამე პუნქტში მითითებული საქმიანობის იმიტაციისათვის გამოყენებული იქნება სახელმწიფო სამედიცინო აკადემიის ასპირანტებისა და მაძიებლების სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის გეგმები.

ბ) ინტერაქტიური ლექციები – მსენელისათვის საბაზისო ინფორმაციის მისაწოდებლად;

გ) სამედიცინო ეთიკის და სამედიცინო-ბიოლოგიური ეთიკის კომისიების მუშაობაზე დასწრება;

დ) წერილობითი დავალებები:

დ.ა) კონკრეტული შემთხვევის ან ზოგადად ქვეყანაში/დაწესებულებაში არსებული პრობლემის ანალიზი;

დ.ბ) რეფერატი პროგრამით გათვალისწინებული საკითხების შესახებ.

4. შეფასება: რეზიედნტის მიერ პროგრამით გათვალისწინებული საკითხების ცოდნა შეფასდება წერილობითი დავალებების ანალიზის გზით და დასკვნითი ტესტირების საშუალებით.

5. პროგრამით გათვალიწინებული საკითხები

ა) კანონისა და ეთიკის როლი სამედიცინო მომსახურების გაწევისას:

ა.ა) სამედიცინო მომსახურების გამწევსა (ექიმი) და სამედიცინო მომსახურების მომხმარებელს (პაციენტს) შორის ურთიერთობის თავისებურებები, ურთიერთობის მოდელები.

ა.ბ) ცნებების განმარტება (ჯანდაცვის სფეროს კანონმდებლობა, სამედიცინო ეთიკა, ბიოეთიკა)

ა.გ) საექიმო საქმიანობის სამართლებრივი რეგულირების აუცილებლობის დამადასტურებელი ისტორიული მაგალითები (ჰამურაბის კოდექსი, საფრანგეთის რევოლუციის კონვენცია და სხვ.);

ა.დ) საექიმო საქმიანობის ეთიკური ნორმებით რეგულირების აუცილებლობის დამადასტურებელი ისტორიული მაგალითები (ეთიკური კოდექსები ჰიპოკრატეს ფიციდან მოყოლებული ჟენევის დეკლარაციამდე, ნიურნბერგის კოდექსი, ტუსკიჯის ექსპერიმენტი, ტალიდომიდის ტრაგედია და სხვ.);

ა.ე) სამედიცინო ეთიკის პრინციპები: პაციენტის და ექიმის უფლებები – ავტონომიის პრინციპი; პაციენტის და ექიმის პასუხისმგებლობა და მოვალეობები; სარგებლობა პაციენტისათვის – მაქსიმალური სარგებლიანობის პრინციპი; პაციენტისათვის ზიანის თავიდან აცილება ან მისი მინიმუმამდე შემცირება – პრინციპი „არ ავნო“; სიმართლის თქმა; კონფიდენციალურობა; ინფორმირებული თანხმობა: ეთიკური მიდგომა, სამართლებრივი მიდგომა; სამართლიანობის პრინციპი: რესურსების განაწილება კონკრეტულ შემთხვევაში – პაციენტის ინდივიდუალურ საჭიროებებზე დაფუძნებული რესურსების სამართლიანად განაწილება; რესურსების განაწილება გლობალურად – რესურსების სამართლიანად განაწილება სახელმწიფო და ეროვნულ დონეზე.

ა.ვ) რით არის წამოდგენილი საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში.

ბ) პაციენტის ინდივიდუალური უფლებები, საქართველოს კანონმდებლობა პაციენტის ინდივიდუალური უფლებების შესახებ:

ბ.ა) ინფორმირებული თანხმობის უფლება. ინფორმირებული თანხმობის არსი და შემადგენელი ელემენტები;

ბ.ბ) საკუთარი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ ინფორმაციის მიღების უფლება;

ბ.გ) ინფორმაციის კონფიდენციალურობა;

ბ.დ) მეორე აზრის მოძიების უფლება;

ბ.ე) სამედიცინო დაწესებულებისა და სამედიცინო პერსონალის არჩევის უფლება.

გ) ინფორმირებული თანხმობა:

გ.ა) „ინფორმირებული თანხმობის“ ისტორია სამედიცინო დახმარების აღმოჩენის და სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის დროს; ინფორმირებული თანხმობის დოქტრინის სამართლებრივი და ეთიკური საფუძვლები; ინფორმირებული თანხმობის ფუნქციები – თავისუფლებაზე უფლების გარანტია, პაციენტის კეთილდღეობის უზრუნველყოფა;

გ.ბ) ინფორმირებული თანხმობის ელემენტები, ინფორმირებული თანხმობის აუცილებელი პირობები;

გ.გ) ინფორმირებული თანხმობის „განხორციელების“ (რეალიზაციის) მეთოდები – ინფორმირებული თანხმობა როგორც ერთჯერადი მოვლენა, ინფორმირებული თანხმობა როგორც პროცესი; ინფორმირებული თანხმობის, როგორც „პროცესის“ მოდელის შეზღუდვები;

გ.დ) გადაწყვეტილების მიღების უნარის შეფასება, გადაწყვეტილების მიღების უნარის შეფასების მეთოდი („ცვალებადი შკალის“ მეთოდი) – განსხვავებული კრიტერიუმები სამედიცინო ჩარევის (არჩარევის) შედეგების განსხვავებული „სერიოზულობის“ შემთხვევებში, ცვალებადი შკალის მეთოდის შეზღუდვები.

დ) პაციენტის ქმედუნარიანობა და მის მიერ გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარი:

დ.ა) ცნებების განმარტება;

დ.ბ) პაციენტის მიერ გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარის შეფასება: ინფორმაციის გაგების უნარი; ინფორმაციის შეფასების უნარი; სამედიცინო დახმარებასთან დაკავშირებული არჩევანის შესაძლებლობა.

დ.გ) ვის აქვს სამედიცინო ჩარევასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილების მიღების უფლება ქმედუუნარო და გაცნობიერებული გადაწყვეტილების უნარის არმქონე პაციენტის შემთხვევაში.

დ.დ) არასრულწლოვანი პაციენტების უფლებები სამედიცინო ჩარევასთან დაკავშირებული საკითხის გადაწყვეტისას.

დ.ე) ქმედუუნარიანობასთან და გაცნობიერებული გადაწყვეტილების მიღების უნარის არქონასთან დაკავშირებული საკითხები საქართველოს კანონმდებლობაში.

ე) სიკვდილისა და ევთანაზიის სამართლებრივი და ეთიკური პრობლემები:

ე.ა) ცნებების განმარტება და ტერმინების აღრევის თავიდან აცილების აუცილებლობა – სიკვდილი ექიმის დახმარებით, სუიციდი ექიმის დახმარებით, აქტიური ევთანაზია, სიცოცხლის შემანარჩუნებელი მკურნალობის არდაწყება ან შეჩერება, პასიური ევთანაზია;

ე.ბ) ევთანაზია, მისი ისტორია, საკანონმდებლო რეგულაციის მაგალითები.

ე.გ) ექიმის დახმარებით თვითმკვლელობის და აქტიური ევთანაზიის სასარგებლო და საწინააღმდეგო ფილოსოფიური და ემპირიული არგუმენტები; განსხვავება მოკვდინებასა და ბუნებრივი სიკვდილის „საშუალების მიცემას“ შორის; კანონმდებლობა და საზოგადოების ინტერესები აღნიშნული პრობლემების ანალიზის დროს;

ე.დ) „კარგი სიკვდილის“ ცნება, ტერმინალურ სტადიაზე მყოფი პაციენტის პალიატიური მკურნალობა – ექიმის დახმარებით თვითმკვლელობის და აქტიური ევთანაზიის შესაძლო ალტერნატივა, პალიატიური მკურნალობის ელემენტები, პალიატიური მედიცინის განვითარების აუცილებლობა.

ე.ე) „ღირსეული სიკვდილი“;

ე.ვ) პათოლოგანატომიური გაკვეთა.

ვ) მკურნალობაზე უარის თქმის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

ვ.ა) რეანიმაციული ღონისძიებების ჩატარებაზე უარის გაცხადების უფლებამოსილება;

ვ.ბ) რა ფორმით უნდა გაცხადდეს უარი რეანიმაციული ღონისძიებების ჩატარებაზე და რას უნდა შეიცავდეს;

ვ.გ) უარი რეანიმაციული ღონისძიებების განხორცილებაზე და არა „უარი მოვლაზე“

ვ.დ) პაციენტის მიერ წინასწარ გაცხადებული ნება;

ვ.ე) კანონიერი წარმომადგენელის როლი გადაწყეტილების მიღებისას.

ზ) სიცოცხლის შემანარჩუნებელი მკურნალობის შეწყვეტის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

ზ.ა) სიცოცხლის შემანარჩუნებელი მკურნალობის შეწყვეტის უფლებამოსილება;

ზ.ბ) განსხვავება (სიცოცხლის შემანარჩუნებელი) მკურნალობის შეწყვეტასა და (სიცოცხლის შემანარჩუნებელი) მკურნალობის ჩატარებაზე უარს შორის (ჩატარებისაგან თავის შეკავებას შორის);

ზ.გ) ხელოვნური სუნთქვის შეწყვეტა;

ზ.დ) სითხეების გადასხმის და ხელოვნური კვების შეწყვეტა;

ზ.ე) სიცოცხლის შემანარჩუნებელ მკურნალობაზე უარის უფლების რეალიზციის სირთულეები კონკრეტულ კლინიკურ შემთხვევებში – პაციენტის ღირებულებების, სურვილის დადგენასთან დაკავშირებული სირთულეები, სამედიცინო პერსონალსა და პაციენტსა (პაციენტის ოჯახის წევრებს) შორის ურთიერთობის პრობლემები, სამედიცინო პერსონალის ფსიქოლოგიური ბარიერები და მათ პროფესიულ საქმიანობაში დამკვიდრებული ტრადიციები, კანონმდებლობის ცოდნასთან დაკავშირებული პრობლემები.

თ) ადამიანის ორგანოების გადანერგვის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

თ.ა) ცოცხალი დონორისაგან ორგანოს, ქსოვილის აღება;

თ.ბ) გვამური ორგანოების აღება; ორგანოთა აღების ძირითადი საკანონმდებლო მოდელები – „გაცხადებული თანხმობის“ („Opting out“) და „ნაგულისხმები თანხმობის“ („Opting out“) მოდელები;

თ.გ) თავის ტვინის სიკვდილი; თავის ტვინის სიკვდილის არსი; თავის ტვინის სიკვდილის, პერმანენტული ვეგეტატიური მდგომარეობის და კომის შედარებითი დახასიათება; მათი აღმოცენებისას სამედიცინო დახმარებასთან დაკავშირებული ეთიკური პრობლემები;

თ.დ) საქართველოს კანონმდებლობა ადამიანის ორგანოების გადანერგვის შესახებ.

ი) პედიატრიული პრაქტიკის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

ი.ა) ბავშვის ჯანმრთელობის ინტერესების შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღების სირთულეები.

ი.ბ) პედიატრი, როგორც ბავშვის ინტერესების დამცველი;

ი.გ) მშობლებისათვის რჩევების მიცემა;

ი.დ) ნეონატალური ინტენსიური თერაპია;

ი.ე) გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ბავშვის მონაწილეობა.

კ) უსარგებლო სამედიცინო ჩარევა/პაციენტის გაუმართლებელი მოთხოვნა:

კ.ა) პაციენტის უფლებები მკურნალობის პროცესში; ნეგატიური (უფლება, განაცხადოს უარი სამედიცინო ჩარევაზე) და პოზიტიური უფლებები (უფლება, მოითხოვოს გარკვეული სახის მკურნალობა)

კ.ბ) გაუმართლებელი მოთხოვნების ვარიანტები;

კ.გ) უსარგებლო მკურნალობა; უსარგებლო მკურნალობის სხვადასხვა გაგება – უსარგებლო მკურნალობა ფიზიოლოგიური თვალსაზრისით, სიკვდილის გადავადება, უსარგებლო მკურნალობა სიცოცხლის ხარისხის თვალსაზრისით, მკურნალობის ეფექტურობის დაბალი ალბათობა;

კ.დ) უსარგებლო და არარაციონალური მკურნალობის მოთხოვნის მიზეზები;

კ.ე) გაუმართლებელ მოთხოვნებზე უარის თქმის საფუძვლები;

კ.ვ) სამართლებრივი და ეთიკური ასპექტები;

კ.ზ) განსხვავება უსარგებლო მკურნალობასა და რაციონალურ მკურნალობას შორის;

კ.თ) ექიმის რეაქცია გაუმართლებელ მოთხოვნაზე.

ლ) რეპროდუქტოლოგიის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

ლ.ა) ორსულობის ხელოვნური შეწყვეტა;

ლ.ბ) ხელოვნური განაყოფიერება; in-vitro ხელოვნურ განაყოფიერებასთან დაკავშირებული ეთიკური ასპექტები: ემბრიონის გაყინვა; სქესის შერჩევა; ემბრიონის განადგურება; ჰეტეროლოგიური ხელოვნური განაყოფიერების მორალურობის შეფასება – წყვილის, დაქორწინებულთა და ბავშვის ღირსება და უფლებები; ჰომოლოგიური ხელოვნური განაყოფიერების მორალურობის შეფასება.

ლ.გ) კონტრაცეფცია;

ლ.დ) სუროგატული დედობა;

ლ.ე) ადამიანის რეპროდუქციული კლონირება.

მ) ტკივილის მართვა/პალიატიური მკურნალობა:

მ.ა) უფრო აგრესიული მკურნალობის საჭიროება;

მ.ბ) გავრცელებული (ჩვეული) შეცდომები;

მ.გ) ტკივილის ოპტიმალური მართვა:

მ.დ) ტკივილდამაყუჩებელი პრეპარატების დოზის შერჩევა;

მ.ე) წამალთდამოკიდებულების შესაძლებლობის გათვალისწინება;

მ.ვ) სუნთქვის დათრგუნვა;

მ.ზ) სედაცია ტერმინალურ მდგომარეობაში.

ნ) სპეციფიკური ჯგუფებისათვის სამედიცინო დახმარების – სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

ნ.ა) ორსული და მეძუძური დედები;

ნ.ბ) პატიმრები;

ნ.გ) რელიგიური უმცირესობები;

ნ.დ) არასრულწლოვნები, ქმედუუნარო პაციენტები.

ო) რთული პაციენტი:

ო.ა) მაცდუნებელი პაციენტი;

ო.ბ) ნევრასთენიული პაციენტი;

ო.გ) წამალზე დამოკიდებული პაციენტი;

ო.დ) ზედმეტად დამოკიდებული პაციენტი;

ო.ე) უკურნებელი დაავადების ტერმინალურ სტადიაში მყოფი პაციენტი;

ო.ვ) პაციენტი, რომელიც არ ექვემდებარება მკურნალობას;

ო.ზ) მოსაზღვრე მდგომარეობები;

ო.თ) რთული პაციენტის მართვისათვის საჭირო უნარ-ჩვევები.

პ) გენური თერაპია და გენეტიკური კონსულტაცია:

პ.ა) გენური ინჟინერია და გენური თერაპია;

პ.ბ) გენეტიკური კონსულტაცია;

პ.გ) გენეტიკური ინფორმაციის მოძიებასთან დაკავშირებული ეთიკური პრობლემები;

პ.დ) ადამიანის უფლებების დარღვევის რისკი გენეტიკური ინფორმაციის საფუძველზე.

ჟ) ადამიანზე ჩატარებული სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის სამართლებრივი და ეთიკური საკითხები:

ჟ.ა) სამედიცინო-ბიოლოგიურ კვლევასთან დაკავშირებული ეთიკური პრობლემები;

ჟ.ბ) სამედიცინო-ბიოლოგიურ კვლევის გეგმის შეფასება, ეთიკის კომისიის ფუნქციები სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის გეგმის შეფასებისას;

ჟ.გ) სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის გეგმის შეფასების ძირითადი ელემენტები – კვლევის რისკისა და სარგებლობის განსაზღვრა და ურთიერთშედარება, ინფორმირებული თანხმობის „ ჭეშმარიტების“ შეფასება, კვლევის სუბიექტის შერჩევა (სამართლიანობის და თანასწორობის პრინციპების დაცვით), კვლევის სუბიექტის პირადი ცხოვრების და კონფიდენციალურობის დაცვა, კვლევის მიმდინარე შეფასების აუცილებლობა;

ჟ.დ) სამედიცინო-ბიოლოგიური კვლევის წარმოება სპეციფიკურ ჯგუფებში. ეთიკური პრობლემები კვლევის წარმოებისას ბავშვების, ორსულების, პატიმრების მონაწილეობით;

რ) არასაკმარისი რესურსები ჯანმრთელობის დაცვის სისტემაში, ორგანიზაციული ეთიკა და მართვადი ჯანდაცვის სისტემა:

რ.ა) სამართლიანობის პრინციპი ჯანმრთელობის დაცვის სისტემაში;

რ.ბ) რესურსების უკმარისობა, პრიორიტეტების განსაზღვრა და არჩევანის პრობლემა;

რ.გ) მართვადი ჯანდაცვის სისტემა და კონფლიქტი ეკონომიკური ეფექტურობის მოთხოვნებსა და პაციენტის ინტერესებს შორის;

რ.დ) სამედიცინო მომსახურებისათვის ანაზღაურების სხვადასხვა ფორმების არსებობისას ექიმის ფინანსური მოტივაციის სხვადასხვა ვარიანტები და პაციენტის ჯანმრთელობის ინტერესები, ორმაგი სტანდარტის დაუშვებლობა სამედიცინო დახმარების გაწევისას.

ს) პაციენტის უფლებების დაცვა სამედიცინო დაწესებულებაში:

ს.ა) სამედიცინო დაწესებულებების შინაგანაწესის როლი პაციენტის უფლებების, სამედიცინო დახმარებასთან დაკავშირებული ეთიკური პრობლემების გადაწყვეტაში;

ს.ბ) სამედიცინო დაწესებულების ეთიკური სტანდარტები;

ს.გ) დაწესებულების მოვალეობა უზრუნველყოს პაციენტის უფლებების დაცვა;

ს.დ) პაციენტის უფლებების დაცვის ზოგიერთი მექანიზმი სამედიცინო დაწესებულებაში (ეთიკის კომისიები, ომბუდსმენის ინტიტუტი)

ს.ე) სამედიცინო ეთიკის კომისიების დანიშნულება, მათი წარმოქმნის ისტორია;

ს.ვ) სამედიცინო ეთიკის კომისიების ძირითადი ფუნქციები;

ს.ზ) საქართველოს კანონმდებლობა ეთიკის კომისიების შესახებ; სამედიცინო ეთიკის კომისიების სანიმუშო წესდება: სამედიცინო ეთიკის ორგანიზაციასა და ფუნქციონირებასთან დაკავშირებული საკითხები.

ტ) ექიმის პროფესიული პასუხისმგებლობა:

ტ.ა) რა შემთხვევებში წარმოიქმნება ექიმის პროფესიული პასუხისმგებლობის პრობლემა;

ტ.ბ) საექიმო შეცდომა;

ტ.გ) საექიმო შეცდომის დაზღვევა;

ტ.დ) საქართველოს კანონმდებლობით გათვალიწინებული სანქციები ექიმის პროფესიული პასუხისმგებლობის დადგომისას.

უ) ექიმის უფლებები საქართველოს მოქმედ კანონმდებლობაში:

უ.ა) ხელშეკრულება სამედიცინო დაწესებულების ხელმძღვანელობასთან;

უ.ბ) საექიმო საქმიანობის ადეკვატური ანაზღაურების უფლება;

უ.გ) პროფესიული საქმიანობისათვის ადეკვატური სამუშაო გარემოს მოთხოვნის უფლება;

უ.დ) უწყვეტ სამედიცინო განათლებაში მონაწილეობის უზრუნველყოფა;

უ.ე) საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სოციალური შეღავათები სამედიცინო პერსონალისათვის.

6. სასწავლო რესურსები:

ა) ლიტერატურა:

§  “Encyclopedia of Bioethics”, Warren Thomas Reich (Ed.), Simon & Schuster Macmillan, New York, 1995 (5 Volumes);

§  “Principles of Biomedical Ethics” (4th Ed.), T.L. Beauchamp, J.F. Childress, Oxford University Press, 1994;

§  “Ethical Issues in Modern Medicine” (5th Ed.), John D. Arras, Mayfield Publishing Company, 1999.

§  “Health Law-Cases, Materials and Problems”(3rd Ed.), B.Furrow etc. West Group, St Paul. Minn, 1997.

§  “Legal Medicine” (4th Ed.), S.S. Sanbar etc. American College of Legal Medicine Textbook Committee; Mosby, 1998;

§  „საქართველოს კანონმდებლობა ჯანმრთელობის დაცვის სფეროში (მოკლე ქრონოლოგიური მიმოხილვა, ძირითადი ეტაპები)“; კიკნაძე, ჯავაშვილი, ბარკალაია; ჯანდაცვის მართვის ნაციონალური ცენტრის სამეცნიერო შრომათა კრებული, ტომი I, 1998, 15-20.

§  პაციენტის უფლებები და მათი განხორციელების მექანიზმები, კიკნაძე, ჯავაშვილი თბილისი, 1999.

§  “Principles of modern medical ethics and Health care professionals; Relation between health and education: from declaration to implementation (Georgian Experience)” Kiknadze, Javashvili, Barkalaia; მედიცინის ფილოსოფოსთა II მსოფლიო კონგრესის მასალები, კრაკოვი, 2000, 45.

§  “Through doctors' glasses: The story of one article of the law on organ transplantation or how could closed eyelids of the deceased person conceal our sins”, Javashvili, Kiknadze; მედიცინის ფილოსოფოსთა II მსოფლიო კონგრესის მასალები, კრაკოვი, 2000, 41.

§  “Patients' rights legislation in Georgia” Kiknadze, Javashvili, Barkalaia; “Journal of Health Sciences and Publlic Health”,  Volume 1, Number 1, 2000, 17-26.

§  “Ethics committees in Georgia”; Javashvili, Kiknadze  “Ethics Committees in Central and Eastern Europe”, 2000, Charis – IMEB Fdn. Bratislava, Slovakia 179-185 ISBN 80-88743-40-0.

§  „პაციენტის ომბუდსმენი: იდეიდან რეალიზაციამდე“;  ჯავაშვილი, კიკნაძე, საქართველოს ბიოეთიკის და ჯანდაცვის სამართლებრივი საკითხების შემსწავლელი საზოგადოება, თბილისი, 2001. ISBN 99928-908-1-9.

§  „ადამიანის უფლებები ბიომედიცინის სფეროში“; ჯავაშვილი, კიკნაძე, ბარკალაია; საქართველოს ბიოეთიკის და ჯანდაცვის სამართლებრივი საკითხების შემსწავლელი საზოგადოება, თბილისი, 2001. ISBN 99928-908-0-0.

§  „ექიმის პროფესიული საქმიანობის სამართლებრივი საფუძვლები“; კიკნაძე, ჯავაშვილი, საქართველოს ბიოეთიკის და ჯანდაცვის სამართლებრივი საკითხების შემსწავლელი საზოგადოება, თბილისი, 2002. ISBN 99928-908-5-1.

§  „ჯანდაცვის ომბუდსმენი:პირველი ნაბიჯები“; ჯავაშვილი, კიკნაძე  საქართველოს ბიოეთიკის და ჯანდაცვის სამართლერივი საკითხების შემსწავლელი საზოგადოება, თბილისი, 2002. ISBN 99928-908-8-6.

§  „იეღოვას მოწმეთათვის მკურნალობის მიზნით სისხლის გადასხმის ეთიკური და სამართლებრივი საკითხები“; კიკნაძე, ჯავაშვილი, ბარკალაია; „თანამედროვე მედიცინა“, ტომი 1, №1, გვ. 37-44.

§  “Georgian Legislation on Human Rights in the sphere of health care and biomedicine: Current trends and harmonisation with international developments”; Javashvili, Kiknadze; in “Europe and its impact on National Healthcare systems Yearbook 2001”, 2002, Erasmus University Press, Rotterdam, The Netherlands, 60-72, ISBN 90 807503 I X.

§  “Treatment and care at the end-of-life: Review of Georgian Legislation” Javashvili, Kiknadze; in “Ethical Eye”, 2003, Council of Europe Publishing, Strasbourg, France, In Press.

§  “A Clinician’s Commentary from a Post-Soviet Society on.

§  Organizational Issues of Care for Alzheimer’s Disease”; Javashvili; in “Book on Alzheimers's. Disease”, 2003, Johns Hopkins University Press. in press.

§  „პაციენტის მკურნალობა და მოვლა დაავადების ტერმინალურ სტადიაზე: საქართველოს კანონმდებლობის მიმოხილვა“; ჯავაშვილი, კიკნაძე; „თანამედროვე მედიცინა“, ტომი 1, №3.

    მუხლი 8

მზადების I ეტაპის მოდული 6. – „ ოჯახის ექიმის პრაქტიკული საქმიანობის ორგანიზაცია “ , ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია გამოუმუშაოს რეზიდენტს ოჯახის ექიმის პრაქტიკის მართვის ჩვევები განსხვავებულ გარემოში (სახელმწიფო და კერძო სექტორში, ქალაქად, ურბანიზებულ რაიონებში და სოფლად, ჯანდაცვის განვითარებული ინფრასტრუქტურის მქონე რეგიონებში და მწირი რესურსების პირობებში)

2. მოდულის ამოცანები:

ა) მოდულის გავლის შედეგად რეზიდენტმა უნდა იცოდეს:

ა.ა) პროფესიული საქმიანობის სახის, ადგილის, გარემოს შეფასება

ადგილმდებარეობა: რეგიონი, რაიონი, ქალაქი/სოფელი, მოსახლეობის რაოდენობა და ტიპი

საქმიანობის და დაწესებულების ტიპი: „სოლო“ ან ჯგუფური პრაქტიკა, სოფლის ამბულატორია, პოლიკლინიკა, სხვა

ხელშეკრულებები/კონტრაქტები თანამშრომლებთან: კომპენსაციები და შეღავათები, სამუშაო დატვირთვა, პროფესიული პასუხისმგებლობის დაზღვევა, სამართლებრივი საკითხები, ეთიკური ასპექტები

ა.ბ) დაწესებულება:

ადგილმდებარეობა და მარკეტინგული ანალიზი

დიზაინი და შინაგანაწესი

ფინანსირება

აღჭურვილობა და მომსახურება

მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა და მომარაგება

დაქირავება, იჯარა ან მფლობელობა

ლაბორატორიები და სახელმწიფო რეგულაცია

რადიოლოგია და ულტრასონოგრაფია

სპეციალური ოფისში განსახორციელებელი პროცედურები.

ა.გ) ოფისის ორგანიზაცია:

შიდა კომუნიკაციის ჯაჭვი

განრიგი

დამხმარე პერსონალის რაოდენობა და ტიპი

კომპიუტერული სისტემები

მომარაგება და ინვენტარის მოვლა.

ა.დ) დაწესებულების საქმიანობა:

პაციენტების ნაკადი და მათი მიღების განრიგი

მომწოდებელები

სამედიცინო ჩანაწერების ორგანიზაცია

შიდა პოლიტიკა და ინსტრუქციები

დაზღვევა და მესამე პირისათვის ანგარიშის წარდგენა

ფარმაცევტული კომპანიების წარმომადგენლებთან ურთიერთობა

სატელეფონო ზარების ორგანიზაცია

სატელეფონო და პეიჯინგური სისტემები

წინასწარი დაგეგმვა და განრიგის შედგენა

მონაცემების და ჩანაწერების შენახვა

კონსულტაციების ორგანიზება

პაციენტების განათლების ორგანიზება

დაავადებების გამოვლენის სისტემები და პრევენციული მომსახურება

მიმღები რგოლის ფუნქციები.

ა.ე) სამედიცინო ჩანაწერები:

შენახვის სისტემა

ინდექსირება და კოდირება

ინფორმაციის გაცემა

კონფიდენციალურობა

აუდიტი და თვალყურის დევნება

ჩანაწერების ტიპები

ჩანაწერების სტრუქტურა.

ა.ვ) თანამშრომლები და პერსონალი:

ურთიერთობა თანამშრომლებთან: ხელფასები და შეღავათები, მოტივაცია, დაქირავება და შენარჩუნება, გათავისუფლება (ტერმინატიონ), შეფასება, პასუხისმგებლობა ან ანგარიშგება, სამუშაოს აღწერილობა

შრომის კანონმდებლობა

პერსონალური ჩანაწერები.

ა.ზ) რისკის მართვა და საკანონმდებლო საკითხები:

ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობა: განსაზღვრება, ტერმინოლოგია, მიტოვება, ორგანიზებული (მართვადი) სამედიცინო მომსახურება

ინფორმირებული თანხმობა: კომპონენტები, პაციენტთა სპეციფიკური ჯგუფები

ურთიერთობა: ექიმი-პაციენტი, სამედიცინო პერსონალის ურთიერთობა პაციენტთან, საექიმო საქმიანობა და სამართლებრივი სისტემა, პერსონალი, სხვა მომწოდებლები

სამართლებრივი განსაზღვრებები: ჯანმრთელობის დაცვის კანონმდებლობა, ზოგადი სამართლებრივი პასუხისმგებლობა, სამედიცინო მომსახურების გაწევის ვალდებულება, სამედიცინო მომსახურების გაწევის სათანადო სტანდარტები, სამედიცინო მომსახურების სტანდარტების დარღვევა, მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი მოვალების არშესრულებასა და ზიანის მიყენებას შორის, კანონით განსაზღვრული სანქციები.

დოკუმენტაცია (ქაღალდის მატარებელზე ან ელექტრონული): ექიმის სამედიცინო ჩანაწერები, ექთნის და სხვა სამედიცინო პერსონალის ჩანაწერები

ექიმის კომპეტენტურობის საკითხები: უწყვეტი სამედიცინო განათლება, სამედიცინო პრაქტიკის სტანდარტები, საქმიანობის შეფასება მესამე მხარის მიერ, ალკოჰოლიზმი ან წამალთდამოკიდებულება ექიმებს შორის

ყველაზე ხშირი გარემოებები, რომელთაც შედეგად მოჰყვება პაციენტის საჩივარი ექიმის პროფესიული საქმიანობის შესახებ: არასაკმარისი ურთიერთობა და კომუნიკაცია პაციენტთან, ურთიერთობის დეფიციტი, არასწორი ან დაგვიანებული დიაგნოზი, მოტეხილობისა და ტრავმის მცდარი დიაგნოზი და/ან მენეჯმენტი, არასწორი ფარმაკოლოგიური მკურნალობა, დაგვიანებული კონსულტაცია, პროცედურების დაუდევრად ჩატარება, დაუდევარი სამეანეო პრაქტიკა, ინფორმირებული თანხმობის არმიღება

პროფესიული პასუხისმგებლობის დაზღვევა: დაზღვევის პოლისის ტიპები, დაზღვევის ფარგლები, მოვალეობები, პროფესიული დაზღვევის „მომწოდებელთა“ ტიპები

ორგანიზაციები, რომელთაც მიეწოდება ინფორმაცია მცდარი სამედიცინო ქმედების შესახებ: სახელმწიფო სერტიფიკატის მიმნიჭებელი საბჭო, ექიმთა რეგისტრი, პროფესიული ასოციაციები ან მათი გაერთიანება

ექიმების წინააღმდეგ საქმის აღძვრის შედეგები: ემოციური, სოციალური (ოჯახი), ეკონომიკური.

ა.თ) კომპიუტერის მოხმარება

ბეჭდვითი წყაროები: ჟურნალები, სახელმძღვანელოები, მონოგრაფიები, გაზეთები, საინფორმაციო ფურცელი / კვლევები

კომპიუტერული წყაროები: კომპაქტდისკები, ლიტერატურის საძიებელი რესურსები, ინტერნეტის რესურსები, უსგ-ის ტექნოლოგიები, ელექტრონული საინფორმაციო რესურსების ცოდნა (ელექტრონული სახელმძღვანელოები, ბიბლიოგრაფიული ბაზები, კლინიკური „იმიტატორი“, ექსპერიმენტული ტექნოლოგიები, როგორიცაა ვირტუალური სისტემები), პრაქტიკაზე დაფუძნებული კომპიუტერული სისტემა

საკომუნიკაციო ტექნოლოგიები: ტელეკომუნიკაციები, ხმოვანი შეტყობინება, ელფოსტა, ელექტრონული ქსელი სამედიცინო დაწესებულებაში, ახალი ტექნოლოგიების გამოყენების სამართლებრივი საკითხები

ინტერპერსონული: სხვა ოჯახის ექიმები, კონსულტანტები, სხვა პერსონალი, ფარმაციის წარმომადგენლები

პრაქტიკული გამოცდილება

მიმოხილვითი სტატიები

ორიგინალური კვლევა

მეტა-ანალიზური მიმოხილვა

პრაქტიკული სახელმძღვანელო პრინციპები

მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მედიცინის და კლინიკური შედეგების ანალიზი

ოჯახის ექიმმა უნდა იცოდეს, რომელი წყაროა საუკეთესო ინფორმაციის მისაღებად: პაციენტთან დაკავშირებულ კითხვებზე პასუხის გასაცემად, საკუთარი ცოდნის განახლებისათვის, რომელიც არაა დაკავშირებული კონკრეტულ პაციენტთან; გამოყენებული მეთოდის ღირებულების და ინფორმაციის საჭიროების დასაბალანსებლად

ოჯახის ექიმს უნდა შეეძლოს ინფორმაციის პრიორიტეტების გამოყოფა

ოჯახის ექიმს უნდა შეეძლოს შესაბამისი კლინიკური შეკითხვების ჩამოყალიბება: შედეგებისა და ინტერესების განსაზღვრა, მნიშვნელობის (ღირებულების) განსაზღვრა

ოჯახის ექიმს უნდა შეეძლოს ლიტერატურის მოძიება.

ა.ი) საავადმყოფოსთან დაკავშირებული საკითხები

საავადმყოფოს შერჩევა

თანამშრომლებთან მიღების საათები და პრივილეგიები

სამედიცინო პერსონალი და განყოფილების პასუხისმგებლობები.

ა.კ) ურთიერთობები პერსონალს შორის.

ა.ლ) დაფინანსების მოდელები

ცენტრალური და მუნიციპალური სამედიცინო პროგრამები

სადაზღვევო კომპანიები

ინდივიდუალური კონტრაქტები (ინდივიდები, ოჯახები)

სხვა.

ა.მ) გადახდის სისტემები

წინასწარი გადასახადი

გაწეული მომსახურების გადასახადი.

ბ) მოდულის გავლის შედეგად რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ბ.ა) პირადი და პროფესიული ინტერესების ბალანსირება

ბ.ბ) პრაქტიკის ტიპის შერჩევა (მოიცავს გადაწყვეტილებებს, რომლებიც დაკავშირებულია ცხოვრების სტილთან, ადგილმდებარეობასთან და პროფესიულ ურთიერთობებთან)

 ბ.გ) მოლაპარაკების წარმოება ეთიკური პრინციპების გამოყენებით

ბ.დ) კონსულტანტებისა და მომწოდებლების წინდახედული შერჩევა და გამოყენება

ბ.ე) კომპიუტერის მოხმარება

ბ.ვ) დროის მართვა

ბ.ზ) კომუნიკაციის წარმოება ინდივიდებთან და ორგანიზაციებთან (სიტყვიერი, წერილობითი)

ბ.თ) რესურსების მართვა.

3. გამოყენებული სწავლების/შეფასების მეთოდები

ა) სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ

ა.ა) სწავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის და მათ მიერ აუცილებელი ცოდნის დაგროვება.

ბ) პრაქტიკული საქმიანობა პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში

ბ.ა) დაკვირვება საოჯახო მედიცინის ოფისის საქმიანობაზე და ჯანმრთელობის მართვის თავისებურებების წარმოჩენა და ანალიზი;

ბ.ბ) ლოკალური ხელმძღვანელის ანგარიში პროგრამის ხელმძღვანელისადმი და სწავლების პროცესის გაუმჯობესების საკითხებზე მსჯელობა.

გ) სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი

გ.ა) პირდაპირი დაკვირვება (ოჯახის ექიმის ოფისის საქმიანობაზე);

გ.ბ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

გ.გ) ინტერაქტიური დისკუსია;

გ.დ) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

გ.ე) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

დ) შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი

დ.ა) გამოკითხვა;

დ.ბ) მრავალპასუხიანი კითხვები;

დ.გ) ესეი.

მუხლი 9

მზადების I ეტაპის მოდული 7. – „ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები“, ხანგრძლივობა – 2 კვირა

1. მოდულის მიზანი: რეზიდენტის/სპეციალობის მაძიებლისათვის მედიცინის ფუნდამენტური და კლინიკური კვლევის თანამედროვე პრინციპების შესახებ საჭირო ცოდნის შეძენა და მისი გამოყენების უნარის გამომუშავება. პროგრამა კომპლექსურია, შედგება ოთხი – იმუნოლოგიის, კლინიკური ფარმაკოლოგიის, ფიზიოლოგიის და პათფიზიოლოგიის – ქვემოდულისაგან, შესაბამისი ამოცანების თანმიმდევრული განხორციელებით.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) ფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ა.ა) ადამინის ორგანიზმის ფუნქციური სისტემების ორგანიზაციისა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაში მიმდინარე ნეირობიოლოგიური პროცესების ბიოქიმიური საფუძვლები ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე;

ა.ბ) ცალკეული ნეირომედიატორული სისტემის ფუნქციონირების (სინაფსური მედიაციის) ნატიფი მოლეკულური მექანიზმები; სინაფსური გადაცემის სხვადასხვა საფეხურზე ქიმიური პრეპარეტების ზემოქმედების ეფექტური გამოვლინებები და დაავადებათა კორექციის ზოგადი პრინციპები;

ა.გ) ტკივილისა და გაუტკივარების ფუნქციური სისტემის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები; ნოციცეპციის პერიფერიული და ცენტრალური მექანიზმების ნეიროქიმიური საფუძვლები; ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების რეცეპტორული სისტემის როლი ანალგეზიის განვითარებაში;

ა.დ) მოტივაცია და ემოცია. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი), სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე ადამიანის ქცევის ორგანიზაციაში. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში.

ა.ე) ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2000-2005) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი.

ბ) პათფიზიოლოგიის ქვემოდული:

ბ.ა) ადაპტაციის პროცესი. ორგანიზმის ზოგადი რეაქცია ენდოგენური და ეგზოგენური ფაქტორის ზემოქმედებაზე. ორგანიზმის შეგუებადობა შეცვლილ საარსებო გარემოსთან;

ბ.ბ) ორგანიზმის სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციის განხორციელებაში ფიზიოლოგიურ და ექსტრემალურ სიტუაციებში. პარაკრინული რეგულაციის მოლეკულური მექანიზმები. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის რეალიზაციაში;

ბ.გ) ადაპტური სტრეს-რეაქცია. სტრესული და ანტისტრესული მექანიზმები. ექსტრემალური ფაქტორის ზემოქმედებით განვითარებული პათოგენური სტრესი. შოკური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. ორგანოებისა და ორგანოთა სისტემების ფუნქციობის და ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები შოკის დროს.

გ) კლინიკური ფარმაკოლოგიის ქვემოდული:

გ.ა) კერძო კლინიკური ფარმაკოლოგიის ძირითადი საკითხები ფუნდამენტური და კლინიკური მედიცინის ბოლო მიღწევების შესაბამისად. ფარმაკოთერაპია მტკიცებითი მედიცინის პოზიციებიდან;

გ.ბ) სამკურნალოდ პრაქტიკაში გამოყენებული სამკურნალო პრეპარატების ძირითადი ჯგუფების ფარმაკოკინეტიკის და ფარმაკოდინამიკის შესწავლა. სხვადასხვა სამკურნალო პრეპარატების ურთიერთდამოკიდებულების და არასასურველი გვერდითი ეფექტების შესწავლა. აგრეთვე, გამოყენებული ფარმაკოლოგიური პრეპარატების რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევა.

დ) იმუნოლოგიის ქვემოდული:

დ.ა) ფუნდამენტური და კლინიკური იმუნოლოგიის – იმუნური სისტემის ორგანოებისა და უჯრედების, იმუნოგლობულინების, ანტიგენის გამომცნობი და წარმდგენი მოლეკულების სტრუქტურისა და ფუნქციის _  თანამედროვე თეორიული და პრაქტიკული ასპექტები;

დ.ბ) დაავადებათა განვითარებაში იმუნური მექანიზმების როლის, როგორც ახალი სადიაგნოზო და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლები;

3. შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა და ჩასატარებელი მანიპულაციების რაოდენობა მოცემულია ცხრილში №3:

ცხრილი №3

მოდული 7. – შესასრულებელი სამუშაოს მოცულობა:

თეორიული კურსი	დავალება
1. ორგანიზმის ფუნქციების რეგულაცია და ფიზიოლოგიური ინტეგრაცია ნეირონის მორფოლოგიური სპეციალიზაცია და ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ცნს-ის ინტეგრაციული მოქმედების განხორციელებაში. ნეიროსეკრეცია, როგორც ძირითადი ბიოლოგიური კანონზომიერება და ცნს-ის სუბუჯრედული რეგულაციის ელემენტი.
2. ნეირონთაშორისი კომუნიკაციის საფუძვლები ნეირორეგულატორების კლასიფიკაცია და მათი განსაზღვრის კრიტერიუმები. ნეირორეგულატორების მიმართ მგრძნობიარე რეცეპტორების კლასიფიკაცია და მათი მოქმედების კანონზომიერებანი. „რეტროგრადული მესენჯერი “. სინაფსის პლასტიკურობა. ნეირონული ინტეგრაცია. ცალკეული ნეირორეგულატორები (ბიოგენური ამინები, ამინომჟავები, არაპეპტიდური კანდიდატები, ნეიროპეპტიდები)	პრეზენტაციების ანალიზი
3. ტკივილის ფიზიოლოგია პრობლემის ზოგადი მიმოხილვა. ნოციცეპტური სისტემა და ტკივილის სენსიტიური აღმავალი გზები. ენდოგენური ოპიოიდური და სხვა პეპტიდების როლი. ანტინოციცეფციური სისტემა, გაუტკივარების ბიოლოგიური მნიშვნელობა. ტკივილის სახეები. ტკივილის ნეირობიოლოგიური საფუძვლები. ტკივილის ცენტრალური და პერიფერიული მექანიზმები. ენდოგენური ოპიატები (ოპიოიდები) . ოპიოიდებით გამოწვეული ანალგეზიის ნეიროფიზიოლოგიური მექანიზმები. სუბსტანცია და მისი როლი ტკივილის შეგრძნებაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
4. მოტივაცია და ემოცია ლიმფური სისტემის ანატომიის და ფუნქციის ზოგადი მიმოხილვა. ადამიანის ქცევის ორგანიზაცია. „მოტივაციის “ და „ემოციის “ მნიშვნელობა ქცევის ორგანიზაციაში. „ფსიქოანალიზის “ თეორია. ჰიპოთალამუსის როლი ინტეგრაციულ მოქმედებაში და ძირითად ბიოლოგიურ მოტივაციების ფორმირებაში. ლიმბური სისტემა (ჰიპოკამპი, სარტყლებრი ხვეული, ნუშისებრი კომპლექსი) სტრიოპალიდური სისტემა და ინტეგრაციის თალამური დონე.	ტესტირება
5. ფიზიოლოგიაში, მოლეკულურ ბიოლოგიაში და თეორიულ მედიცინაში უკანასკნელ წლებში (2004-2006) განხორციელებული მნიშვნელოვანი კვლევის შედეგების მიმოხილვა და ანალიზი;
6. ორგანიზმის სხვადასხვა ფუნქციურ-სტრუქტურულ დონეზე განვითარებული პათოლოგიური პროცესების ურთიერთობისა და ინტეგრაციის კანონზომიერებანი. ორგანიზმის და გარემოს ფიზიკო-ქიმიური და ინფორმაციული ურთიერთობა. რეაქტიულობის როლი შეცვლილ საარსებო გარემოსთან ადაპტაციის განვითარებაში.
7. სარეგულაციო სისტემების როლი ადაპტაციური პროცესების განვითარებაში. პარაკრინულ-აუტოკრინული რეგულაცია. ციტოკინები უჯრედშორისი ურთიერთობების პეპტიდური რეგულატორები. აზოტის ოქსიდი და მისი მოქმედების მოლეკულური მექანიზმები.	პრეზენტაციების ანალიზი
8. მეხსიერების როლი ადაპტაციური ქცევის განხორციელებაში. სხვადასხვა ტიპის მეხსიერების ნეირობიოლოგიური მექანიზმები. მეხსიერების დარღვევა.	პრეზენტაციების ანალიზი
9. სპეციფიკური ადაპტაციის მექანიზმები. სტრეს-რეაქცია. ზოგადი ადაპტაციური სინდრომი. სტრესული ჰორმონები. ცენტრალური და პერიფერიული ანტისტრესული მექანიზმები, სტრესული ცილები.	პრეზენტაციების ანალიზი
10. ექსტრემალური მდგომარეობის ზოგადი პათოგენეზი. შოკი, შოკის სტადიები. ნეიროენდოკრინული რეგულაციისა და ორგანოთა სისტემების ინტეგრაციის მოშლის მექანიზმები. შოკური თირკმლის, შოკური ღვიძლის, შოკური ფილტვის განვითარების მექანიზმები. მოზრდილთა მწვავე რესპირაციული დისტრეს-სინდრომი.	ტესტირება
11. იმუნური სისტემის ზოგადი დახასიათება. საკუთარისა და უცხოს გარჩევა. თანდაყოლილი და შეძენილი იმუნური პასუხი. იმუნური სისტემის უჯრედები. იმუნური პასუხის მედიატორები. უჯრედშიდა და უჯრედგარეთა პათოგენის საწინააღმდეგო დაცვა. ვაქცინაცია. იმუნოპათოლოგია და ატოპია.
12. იმუნური პასუხის რეგულაცია ანტიგენით იმუნური პასუხის რეგულაცია. ანტიგენწარმდგენი უჯრედები. ანტისხეულებით რეგულაცია. ლიმფოციტებით რეგულაცია. იდიოტიპური მოდულაცია. ნეიროენდოკრინული მოდულაცია. იმუნური პასუხის გენეტიკური კონტროლი. ტოლერანტობის ინდუქცია ექსპერიმენტში. საკუთარი ანტიგენებისადმი ცენტრალური თიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი პერიფერიული-პოსტთიმუსური ტოლერანტობა. საკუთარი ანტიგენებისადმი B-უჯრედული ტოლერანტობა. in vitro და in vivo ხელოვნურად ინდუცირებული ტოლერანტობა. ტოლერანტობის გამოყენება თერაპიაში.	პრეზენტაციების ანალიზი
13. სიმსივნის იმუნოლოგია სიმსივნე როგორც ქსოვილოვანი ტრანსპლანტანტი. იმუნური ზედამხედველობა. სიმსივნესთან ასოცირებული ანტიგენები. სიმსივნის საწინააღმდეგო იმუნური პასუხი. სიმსივნის მიერ იმუნური პასუხის თავიდან აცილება. იმუნოდიაგნოსტიკა. იმუნოთერაპია.	პრეზენტაციების ანალიზი
14. აუტოიმუნიტეტი და აუტოიმუნური დაავადებები აუტოიმუნიტეტის კავშირი დაავადებებთან. ორგანოსპეციფიკური და არაორგანოსპეციფიკური აუტოიმუნური დაავადებები. გენეტიკური ფაქტორები. პათოგენეზი. აუტოიმუნურ დაავადებათა მოდელები: ინდუცირებული და სპონტანური აუტოიმუნიტეტი. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური აუტოანტისხეულებით: თირეოტოქსიკოზი, ავთვისებიანი მიასთენია, I ტიპის დიაბეტი, მამაკაცის უშვილობა, პერნიციოზული ანემია, გუდპასჩერის სინდრომი, სისხლის დაავადებები. დაავადებები, განპირობებული პათოგენური იმუნური კომპლექსებით: სისტემური წითელი მგლურა, რევმატოიდული პოლიართრიტი, სკლეროდერმა, ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი.	პრეზენტაციების ანალიზი
15. იმუნური სისტემის კლინიკური და ლაბორატორიული შეფასება ჰუმორული იმუნური პასუხის შეფასება. უჯრედული იმუნური პასუხის შეფასება. ლიმფოციტთა რაოდენობისა და ფუნქციის შეფასება: იმუნოფენოტიპირება გამჭოლი ციტოფლუორომეტრიით, in vitro ლიმფოციტების პროლიფერაცია, ციტოკინ-მაპროდუცირებელი უჯრედების განსაზღვრა (ELISPOT მეთოდი), ციტოტოქსიურობის ტესტი. კომპლემენტის სისტემის გამოკვლევა. ფაგოციტების ფუნქციის გამოკვლევა. ანტიგენის/ანტისხეულის აღმოსაჩენი რეაქციები: პრეციპიტაციის რეაქცია, ჰემაგლუტინაციის რეაქცია, კომპლემენტის შებოჭვის რეაქცია, პირდაპირი და არაპირდაპირი იმუნოფლუორესცენციის რეაქცია, იმუნოფერმენტული რეაქცია, იმუნობლოტინგი და იმუნოპრეციპიტაცია. ანტისხეულთა იზოლაცია. მონოკლონური ანტისხეულების პროდუქცია.	ტესტირება
16. კლინიკური ფარმაკოკინეტიკისა და კლინიკური ფარმაკოდინამიკის ძირითადი პრინციპები, რაციონალური ფარმაკოთერაპია.
17. არასასურველი წამლისმიერი რეაქციები. კლინიკური ფარმაკოეკონომიკა, ფარმაკოეპიდემიოლოგია. სამკურნალო დოზების გათვლა თირკმლის ქრ. უკმარისობით დაავადებულ პაციენტებში. მედიკამენტოზული საშუალებების მეტაბოლიზმი, ბიოტრანსფორმაცია.	პრეზენტაციების ანალიზი
18. ფარმაკოთერაპია და მტკიცებითი მედიცინა. მედიკამენტების შეწოვისა და ორგანიზმში განაწილების მექანიზმები	პრეზენტაციების ანალიზი
19. ფარმაკოთერაპიის სახეები - ეტიოტროპული, პათოგენეზური
20. ფარმაკოთერაპიის სახეები – სიმპტომატური, პროფილაქტიკური. რაციონალური ანტიბიოტიკოთერაპიის საკითხები. მედიკამენტოზური მონიტორინგი (ჩვენებები, კლინიკური მნიშვნელობა და შედეგების ინტერპრეტაცია)	პრეზენტაციების ანალიზი
21. გადაუდებელ მდგომარეობათა კლინიკაში გამოყენებულ მედიკამენტთა ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური დახასიათება. არასასურველი მედიკამენტოზური ეფექტები, მათი კარცენოგენობა.	ტესტირება

 

4. მოდულის დასრულების შემდეგ რეზიდენტს/სპეციალობის მაძიებელმა უნდა იცოდეს/შეეძლოს:

ა) ინტეგრაციის სხვადასხვა დონეზე ორგანიზმის ცხოველმოქმედების ზოგადი კანონზომიერებების (მოლეკულურიდან-ორგანიზმულამდე) და პრინციპების შეფასება;

ბ) დაავადებულ ორგანიზმში მიმდინარე ადაპტაციური პროცესების, ავადმყოფობის აღმოცენების, მიმდინარეობისა და გამოსავლის ზოგადი მექანიზმების, პათოგენეზური პროფილაქტიკის, თერაპიის პრინციპების და მეთოდების შეფასება;

გ) იმუნოპათოლოგიური მდგომარეობების დიაგნოსტიკური და თერაპიული სტრატეგიის საფუძვლების შეფასება; ალერგიული დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის შესახებ ცოდნას;

დ) ფარმაკოკინეტიკური და ფარმაკოდინამიკური მონაცემების შესაბამისად სამკურნალო საშუალებების შერჩევა. ინდივიდუალური მგრძნობელობიდან გამომდინარე, პრეპარატის არასასურველი ეფექტების გათვალისწინება; დატვირთვისა და შემანარჩუნებელი დოზების შერჩევა; ზოგიერთი კატეგორიის ავადმყოფთათვის (ღვიძლის ფუნქციის დარღვევა, თირკმლის ქრ. უკმარისობა, ხანდაზმული და ხანშისესული პირები, ბავშვები) სამკურნალო დოზის გათვლა; არასასურველი წამლისმიერი რეაქციის პროფილაქტიკა, დიაგნოსტიკა და მკურნალობა; სამკურნალო პრეპარატების ზედოზირების დიაგნოსტიკა და მკურნალობა.

    მუხლი 10 . მზადების I ეტაპის მოდული 8. – „ბიოსამედიცინო კვლევის წარმოება საოჯახო მედიცინის სფეროში – შესავალი კურსი“, ხანგრძლივობა – 2 კვირა

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია მიაწოდოს ინფორმაცია რეზიდენტს პირველადი ჯანდაცვის სფეროში ბიოსამედიცინო კვლევების წარმოების თავისებურებების შესახებ, კვლევის შესაძლო მიმართულებების, თემებისა და მიდგომების თაობაზე; გამოუმუშაოს უნარი რეზიდენტს შეარჩიოს კვლევის საგანი არსებული პრობლემების ანალიზის საფუძველზე და მიუსადაგოს მის მიერ დასახულ მიზანს კვლევის თანამედროვე და ადეკავტური მეთოდები.

2. გამოყენებული სწავლების/შეფასების მეთოდები

ა) სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ

ა.ა) სწავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის და მათ მიერ აუცილებელი ცოდნის დაგროვება ბიოსამედიცინო კვლევების საკითხებზე პირველადი ჯანდაცვის სფეროში.

ბ) სწავლება ოჯახის ექიმის პრაქტიკაში

ბ.ა) მცირემასშტაბიანი კვლევის ჩატარება და პრიველადი მასალების მოძიება ოჯახის ექიმის ოფისში, სამედიცინო ჩანაწერების სისტემური ანალიზი და დასკვნების მომზადება;

ბ.ბ) აუდიტის დაგეგმვა და განხორციელება რეზიდენტის მიერ ლოკალური ხელმძღვანელის ზედამხედველობით;

გ) სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი

გ.ა) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

გ.ბ) ინტერაქტიური დისკუსია;

გ.გ) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

გ.დ) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

დ) შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი

დ.ა) გამოკითხვა;

დ.ბ) მრავალპასუხიანი კითხვები;

დ.გ) ესეი;

დ.დ) კვლევის და აუდიტის შედეგების შეფასება

3. სასწავლო რესურსები:

ა) ლიტერატურა:

  Introduction to Research: Understanding and Applying Multiple Strategies, Elizabeth Depoy, Laura N. Gitlin, 2005, Elsevier Health Sciences

  Foundations of Clinical Research: Applications to Practice, Leslie Gross Portney, Mary P. Watkins, 1999, Pearson Education

  Interpreting the Medical Literature, Stephen H. Gehlbach   2002  McGraw-Hill Companies, The Studying a Study and Testing a Test: How to Read the Medical Evidence 5e, Richard K. Riegelman, 2004   Lippincott Williams & Wilkins

  Data Monitoring and Case Studies in Clinical Trials, David L. Demets (Editor), Lawrence Friedman (Editor), Curt D. Furberg (Editor), 2005, Springer-Verlag New York, LLC

  Basic and Clinical Biostatistics, Beth Dawson, Robert G. Trapp 2004, McGraw-Hill Companies

  Primer of Biostatistics    Stanton A. Glantz    2005, McGraw-Hill Medical Publishing

  Biostatistics: A Foundation for Analysis in the Health Sciences, Wayne, W. Daniel, Noel A. C. Cressie (Editor), David J. Balding (Editor), Ian M. Johnstone (Editor)   2004, Wiley, John & Sons, Incorporated

  Evidence Based Medicine: How to Practice and Teach EBM    Sharon E. Straus, R. Brian Haynes, W. Scott Richardson, Paul Glasziou      2005, Elsevier Health Sciences

  Users' Guides to the Medical Literature: Essentials of Evidence-Based Clinical Practice, Evidence-Based Medicine Working Group, Drummond Rennie, Preface by Gordon H. Guyatt, 2002, American Medical Association

თავი VI

პროგრამის II ეტაპის აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების II ეტაპის მოდულების რაოდენობა: 5 სავალდებულო მოდული (15 თვე) და 7 შერჩევითი (ელექტიური) მოდული (3 თვე)

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების II ეტაპის მიზანი:

1. მზადების II ეტაპის ბოლოსთვის რეზიდენტს გამომუშავებული აქვს ცოდნა და უნარ-ჩვევები, რაც აუცილებელია პირველად ჯანდაცვაში არსებული სპეციფიკური პრობლემების მართვისათვის, მათ შორის განსაკუთრებით იმ პრობლემებისა, რომლებიც უმნიშვნელოვანესია საქართველოსათვის.

2. შეუძლია გავრცელებული ქრონიკული დაავადებების დიაგნოსტიკა და მართვა; იცნობს გადაუდებელი მედიცინისა და ტრავმის მართვის პრინციპებს, შეუძლია გავრცელებული სამედიცინო პრობლემების მართვა ბავშვებში, იცნობს ქალთა ჯანმრთელობის დაცვის ძირითად პრინციპებს და შეუძლია სპეციფიკური პრობლემების მართვა სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების ჩათვლით; შეუძლია პაციენტის ფსიქიკური ჯანმრთელობის ძირითადი მახასიათებლების შეფასება და გავრცელებული აშლილობების ამოცნობა ან მათ არსებობაზე ეჭვის მიტანა; შეუძლია გარცელებული დაავადებების ამოცნობა და პირველადი მართვა შემდეგი სფეროებიდან: ყელ-ყურ-ცხვირის დაავადებები, დერმატოლოგია, ოფთალმოლოგია, ნევროლოგია, ორთოპედია, ონკოლოგია, ქირურგია.

    მუხლი 3. პროფესიული მზადების II ეტაპის ამოცანები

მოცემული ეტაპის სპეციფიკური ამოცანები მოიცავს შემდეგს:

1. პირველადი ჯანდაცვის მართვა:

ა) პირველადი ჯანდაცვის სფეროში ტიპური (უხშირესი) სიმპტომებისა და ჩივილების ცოდნა, განსაკუთრებით დაავადებათა ადრეულ სტადიებზე; ამ უკანასკნელთა ნიშნებისა და სიმპტომების მნიშვნელობის ცოდნა სადიაგნოზო და სამკურნალო ღონისძიებების შერჩევისათვის;

ბ) უნარ-ჩვევები მწვავე, ქრონიკული, პრევენციული, პალიატიური და გადაუდებელი დახმარების აღმოჩენისათვის;

გ) ანამნეზის შეგროვების, ფიზიკური გამოკვლევისა და დამატებითი ტესტების გამოყენების უნარ-ჩვევები იმ მდგომარეობათა სადიაგნოზოდ, რომლებიც აღენიშნებათ პაციენტებს პირველად ჯანდაცვაში;

დ) მკურნალობის უნარ-ჩვევები, მათ შორის, როგორც მედიკამენტური, ისე არამედიკამენტური მიდგომების გამოყენებით იმ მდგომარეობების დროს, რომლებიც ხშირია პირველად ჯანდაცვაში (მაგ., კარდიოვასკულური დაავადებები, ცერებროვასკულური დაავადებები, დიაბეტი, ფილტვის დაავადებები და ა.შ.);

ე) სხვა სპეციალისტებთან ეფექტური თანამშრომლობის უნარი.

2. პიროვნებაზე კონცენტრირებული დახმარება: ბაზისური საკომუნიკაციო უნარ- ჩვევები ( გაგრძელება იქნება)

2. სპეციფიკური პრობლემების გადაჭრის უნარ- ჩვევები:

ა) სპეციფიკური გადაწყვეტილებების მიღების უნარ-ჩვევა, მათ შორის, ისეთი ბერკეტების გამოყენების უნარი, როგორიცაა კლინიკური მსჯელობა და გადაწყვეტილების მიღების ზოგადი წესები;

ბ) ანამნეზური მონაცემების მოძიებისათვის საჭირო კითხვებისა და მნიშვნელოვანი ფიზიკური ნიშნების ცოდნა და მათი მისადაგება არსებულ პრობლემასთან, ყურადღების გამახვილებით გადაუდებელი დახმარების საჭიროებაზე და პირიქით.

გ) პაციენტთან დაკავშირებული გარემოებების, მათ შორის, ოჯახისა და სოციალური ფაქტორების, მოძიების ცოდნა;

დ) წარმოდგენილი პრობლემების გადაჭრისათვის საჭირო სადიაგნოზო და სამკურნალო რესურსების შესახებ ინფორმაცის ფლობა;

ე) ანამნეზის შეგროვებისა და ფიზიკური გამოკვლევის უნარ-ჩვევები, მოძიებული მონაცემების შეფასების ცოდნა;

ვ) საქმიანობისადმი მიდგომის ისეთი მახასიათებლების გათავისება, როგორიცაა ცოდნის წყურვილი, მონდომება და ყურადღებიანობა;

ზ) სპეციფიკური გადაწყვეტილებების მიღების უნარ-ჩვევა ურგენტულ სიტუაციებში;

თ) სპეციფიკური უნარ-ჩვევების ქონა გადაუდებელი დახმარებისათვის საჭირო პროცედურების განხორციელებისათვის პირველადი ჯანდაცვისათვის დამახასიათებელ სიტუაციებში;

ი) ცოდნა იმისა, როდის შეიძლება მოცდა/დაყოვნება და როდის არის საჭირო დამატებითი სადიაგნოზო ღონისძიებები.;

კ) სიმპტომებისა და ნიშნების, დამატებითი გამოკვლევების მონაცემების პოზიტიური და ნეგატიური პრედიკტული მნიშვნელობისა და „სამიზნე“ დაავადებების დროს მათი სიხშირის ცოდნა;

ლ) სადიაგნოზო და სამკურნალო ღონისძიებების ხარჯეფექტურობისა და ხარჯსარგებლიანობის გაცნობიერება.

3. ყოვლისმომცველი მიდგომა:

ა) პოლიმორბიდულობის (პოლინოზოლოგიურობის) კონცეფციისა და შედეგების გაცნობიერება;

ბ) პაციენტის ჯანმრთელობის სხვადასხვა პრობლემების ერთდროულად მართვის უნარ-ჩვევა მათი ამოცნობის, შესწავლის, განმარტების მიცემის, საუბრის წარმართვისა და პრიორიტეტების გამოყოფის გზით.

4. თემზე ორიენტაცია: ჯანდაცვასთან დაკავშირებულ სათემო პოლიტიკაში ჩართულ სხვა პროფესიონალებთან მუშაობა და მათი როლის გაცნობიერება.

5. მეცნიერული გამოყენების მახასიათებლები იქნება: სრულყოფილი ცოდნა პათოლოგიის, სიმპტომებისა და დიაგნოზის, მკურნალობისა და პროგნოზის, ეპიდემიოლოგიის, აგრეთვე, გადაწყვეტილების მიღების, ჰიპოთეზის ჩამოყალიბებისა და პრობლემის გადაჭრის თეორიების ფორმირებისა და პრევენციული სამედიცინო დახმარების მეცნიერული საფუძვლების შესახებ.

    მუხლი 4

მთლიანად მზადება II ეტაპზე 18 თვეს მოიცავს, რომლის ძირითადი ნაწილი (15 თვე) სავალდებულო მოდულობეს ეთმობა, ხოლო დარჩენილი 3 თვე ელექტიურ მოდულებს:

1. სავალდებულო მოდულები (სულ 15 თვე):

ა) შინაგანი მედიცინა – 4 თვე;

ბ) გადაუდებელი მედიცინა და ტრავმა – 3 თვე:

გ) ბავშვთა ჯანმრთელობა – 3 თვე;

დ) ქალთა ჯანმრთელობა და სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები – 3 თვე;

ე) ფსიქიკური ჯანმრთელობა – 2 თვე;

 2. შერჩევითი (ელექტიური) მოდლები (სულ 3 თვე):

ა) ყელ-ყურ-ცხვირის დაავადებები (4 კვირა);

ბ) დერმატოლოგია (4 კვირა);

გ) ოფთალმოლოგია (4 კვირა);

დ) ნევროლოგია (4 კვირა);

ე) ორთოპედია (4 კვირა);

ვ) ონკოლოგია (4 კვირა);

ზ) ქირურგია (4 კვირა)

    მუხლი 5

ყოველი როტაციის სულ მცირე 50%-ს რეზიდენტი გაატარებს ამბულატორიულ კლინიკაში. სპეციალური/ვიწრო საკითხებისათვის ორგანიზებული იქნება მოკლევადიანი კურსები თსსუ საოჯახო მედიცინის ცენტრში, ცენტრის უნარ-ჩვევების ლაბორატორიასა და საოჯახო მედიცნის ცენტრ(ებ) ში (მაგ:. ეკგ, მცირე ქირურგია, ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა, სპირომეტრია).

    მუხლი 6

გამოყენებული სწავლების/ შეფასების მეთოდები – მზადების მოცემულ ეტაპზე სწავლების და შეფასების მეთოდები ანალოგიურია და თითქმის არაფრით განსხვავდება ერთმანეთისაგან და ეფუძნება კლინიკური საგნების სწავლებას ცალკეულ სპეციალობებში.

1. სწავლება კლინიკური პრაქტიკის გარეთ: სწავლება მცირე ჯგუფებში, რომლის მიზანია ძირითადი ინფორმაციის მიწოდება რეზიდენტებისათვის ამა თუ იმ კლინიკური საკითხის შესახებ.

2. პრაქტიკული საქმიანობა საავადმყოფოში:

ა) დაკვირვება სამედიცინო პერსონალის საქმიანობაზე, დასწრება სამედიცინო კონსულტაციებზე მეორეული ჯანდაცვის დაწესებულებებში;

ბ) პრაქტიკული კლინიკური საქმიანობა მოცემულ სპეციალობაში ლოკალური ხელმძღვანელის (ვიწრო სპეციალისტი) ზედამხედველობით;

გ) ლოკალური ხელმძღვანელის ანგარიში პროგრამის ხელმძღვანელისადმი და სწავლების პროცესის გაუმჯობესების საკითხებზე მსჯელობა.

 3. პრაქტიკული საქმიანობა პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებებში:

 ა) დაკვირვება სამედიცინო პერსონალის საქმიანობაზე, დასწრება სამედიცინო კონსულტაციებზე ოჯახის ექიმის ოფისში;

ბ) პრაქტიკული კლინიკური საქმიანობა ოჯახის ექიმის ოფისში: მოცემული სპეციალობის ფარგლებში არსებული ჯანმრთელობის პრობლემების მართვა ლოკალური ხელმძღვანელის (ოჯახის ექიმის) ზედამხედველობით;

გ) ლოკალური ხელმძღვანელის ანგარიში პროგრამის ხელმძღვანელისადმი და სწავლების პროცესის გაუმჯობესების საკითხებზე მსჯელობა.

4. სწავლების მეთოდების ჩამონათვალი:

ა) პირდაპირი დაკვირვება (ვიწრო სპეციალისტისა და ოჯახის ექიმის საქმიანობაზე);

ბ) სამედიცინო კონსულტაცია სიმულირებული პაციენტის დახმარებით;

გ) ჩვევების შესწავლა მულაჟის გამოყენებით;

დ) სწავლება მცირე ჯგუფებში;

ე) ინტერაქტიური დისკუსია;

ვ) ინტერაქტიური პრეზენტაცია, ლექცია თანდართული სახელმძღვანელო მასალებით;

ზ) უკუკავშირი/ანგარიშები პრაქტიკის მასწავლებლებისგან და სხვა პერსონალისაგან.

5. შეფასების მეთოდების ჩამონათვალი:

ა) რეზიდენტის მიერ წარმოებული კლინიკური საქმიანობის შეფასება რეზიდენტის ჩანაწერების საფუძველზე;

ბ) პირდაპირი დაკვირვება რეზიდენტის მიერ წარმოებულ საქმიანობაზე და დაკვირვების შედეგების განხილვა რეზიდენტთან;

გ) რეზიდენტის მიერ წარმოებული პროფესიული საქმიანობის გადაღება და მისი განხილვა რეზიდენტთან;

დ) სამედიცინო კონსულტაცია სიმულირებული პაციენტის დახმარებით;

ე) კლინიკური ჩვევების დემონსტირება მულაჟზე/მანეკენზე/სიმულატორზე;

ვ) როლების თამაში;

ზ) კლინიკური შემთხვევების ანალიზი (წერილობითი და ზეპირი);

თ) პაციენტის მოსაზრებები და ჩანაწერები.

    მუხლი 7. მზადების II ეტაპის მოდული 1. – „შინაგანი მედიცინა“, ხანგრძლივობა – 4 თვე

1. მოდულის მიზანი: შინაგანი მედიცინის სფეროში ფარგლებში არსებული ჯანმრთელობის გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა.

2. მოდულის ამოცანები – რეზიდენტის კომპეტენცია შინაგანი მედიცინის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) გულ-სისხლძარღვთა სისტემა

ა.ა) სამედიცინო მომსახურების პრინციპები

ა.ბ) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ანატომია და ფიზიოლოგია.

ა.გ) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ფიზიოლოგიური მახასიათებლების ცვლილებები ასაკის შესაბამისად და ორსულობის დროს.

ა.დ) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებების განვითარების რისკ-ფაქტორები:

გულის იშემიური დაავადება: ჰიპერლიპიდემია, თამბაქოს მოხმარება, გენეტიკური წინასწარგანწყობა, ადინამია, ჰიპერტენზია, შაქრიანი დიაბეტი, სიმსუქნე, კვება, ჰორმონული სტატუსი, ემოციური სტრესი.

გულის სარქვლოვანი დაავადებები

ა.ე) ანამნეზის მნიშვნელობა;

ა.ვ) გულ-სისხლძარღვთა სისტემის ფიზიკური გამოკვლევა;

ა.ზ) გამოკვლევის არაინვაზაიური მეთოდები:

ელექტროკარდიოგრაფია

გულმკერდის რენტგენოგრაფია

დატვირთვის ტესტი როგორც ტრედმილის, ასევე ფარმაკოლოგიური საშუალებების გამოყენებით (ტესტირების პროცედურა, შედეგების ინტერპრეტაცია)

ექოკარდიოგრაფია/ დოპლეროგრაფია მოსვენებულ მდგომარეობაში და დატვირთვით როგორც ტრედმილის, ასევე ფარმაკოლოგიური საშუალებების გამოყენებით

რადიოიზოტოპური გამოკვლევა, მოსვენებულ მდგომარეობაში და დატვირთვით როგორც ტრედმილით, ასევე ფარმაკოლოგიური საშუალებების გამოყენებით

ეკგ-მონიტორირება, საავადმყოფოში და ამბულატორიულ პირობებში

სისხლძარღვთა დოპლეროგრაფია და ულტრაბგერითი გამოკვლევა.

ა.თ) გამოკვლევის ინვაზიური მეთოდები:

გულის სადიაგნოზო კათეტერიზაცია და ანგიოგრაფია

კაროტიდული და პერიფერიული სისხლძარღვების სადიაგნოზო ანგიოგრაფია

ინტრაკორონარული და პერიფერიულ სისხლძარღვების ინვაზიური გამოკვლევა სათანადო აღჭურვილობით

სისხლძარღვთა შიდა მონიტორირების საშუალებები: – ცენტრალური ვენური და პერიფერიული არტერიული კათეტერი; ჰემოდინამიკის მონიტორინგი, ბალონური ფლოტაციური კათეტერის გამოყენებით

ელექტროფიზიოლოგიური გამოკვლევები

სამკურნალო ჩარევების ჩვენებები და უკუჩვენებები: აორტოკორონარული შუნტირება, ანგიოპლასტიკა და სტენტის ჩაყენება, რითმის წამყვანის (პეისმეიკერის) ჩანერგვა, სარქველის შეცვლა/აღდგენა, ბალონური ვალვულოტომია; ელექტროფიზიოლოგიური აბლაცია.

ა. ი) ლაბორატორიული გამოკვლევების, მათ შორის შრატის ფერმენტების, იზოენზიმების და ლიპიდების განსაზღვრის შედეგების ინტერპრეტაცია;

ა.კ) სპეციფიკური დაავადებები/მდგომარეობები

გულის იშემიური დაავადება: სტაბილური/არასტაბილური სტენოკარდია, მიოკარდიუმის ინფარქტი, გართულებული ან გაურთულებელი – კარდიოგენული შოკი, არითმია, დვრილისებრი კუნთის დისფუნქცია და გასკდომა, პარკუჭის გასკდომა, ანევრიზმა; უეცარი სიკვდილი.

გულის წასვლა

არითმია: ტაქიარითმია – პარკუჭზედა, პარკუჭოვანი, რეენტრი; ბრადიარითმია; ექტოპიური რიტმი – წინაგულოვანი, პარკუჭოვანი

ჰიპერტენზია: ესენციური, მეორადი, ფილტვის არტერიის.

ფილტვისმიერი გული

გულის შეგუბებითი უკმარისობა: სისტოლური დისფუნქცია, დიასტოლური დისფუნქცია

თრომბოემბოლიური დაავადება

გულის სარქვლოვანი დაავადება: რევმატული, თანდაყოლილი, დეგენერაციული, მიტრალური სარქვლის პროლაფსის სინდრომი

გულის თანდაყოლილი დაავადებები: შუნტი უპირატესად მარცხნიდან მარჯვნივ (აციანოზური), შუნტი უპირატესად მარჯვნიდან მარცხნივ (ციანოზური), ობსტრუქციით განპირობებული პრობლემები

განშრევებადი ანევრიზმა

გულის უვნებელი („ფუნქციური“) შუილები

პერიფერიული სისხლძარღვების დაავადებები: ანევრიზმა, კაროტიდული ათეროსკლეროზი, არტერიების დაავადებები, მაობლიტირებელი ათეროსკლეროზი

კარდიომიოპათიები: შეგუბებითი (დილატაციური), რესტრიქციული, ჰიპერტროფიული კარდიომიოპათია, მშობიარობის შემდგომი

პერიკარდიუმის დაავადებები

ინფექციით განპირობებული დაავადებები: ვირუსული მიოკარდიტი, ქვემწვავე ბაქტერიული ენდოკარდიტი, კავასაკის დაავადება

გულის სხვა – დაზიანებები: იმუნური – მწვავე რევმატული ცხელება, აუტოიმუნური დაავადებები; ფსიქოგენური, ტრავმული, კვებითი, მიქსომა, ფარისებრი ჯირკვლის დისფუნქცია, მარფანის სინდრომი, მედიკამენტებით, კერძოდ კოკაინით, სტეროიდებით და ქიმიოთერაპიული პრეპარატებით გამოწვეული

კარდიოლოგიური პაციენტების გამოკვლევა არაკარდიოლოგიური ოპერაციების დროს: კარდიოლოგიური რისკის შეფასება ოპერაციულ ჩარევამდე -– შეფასების ტესტები; ოპერაციამდე და ოპერაციის შემდგომი მართვა.

სარქვლოვანი დაავადების საპროფილაქტიკო მკურნალობა ანტიბიოტიკებით

კარდიოვასკულური ფარმაკოლოგია

ბ) სასუნთქი სისტემა

ბ.ა) კლინიკური სიმპტომები და ნიშნები:

რინორეა

ხველა

ქოშინი

სისხლიანი ხველა

ტკივილი გულმკერდის არეში

აპნოე

ბ.ბ) დაავადებები:

მწვავე რესპირატორული დაავადებები

ფილტვის არასპეციფიკური მწვავე და ქრონიკული დაავადებები, პლევრიტები

ბრონქული ასთმა

ფილტვის სიმსივნური დაავადებები

ტუბერკულოზი (ფილტვის, ხორხის, ბრონქის, პლევრის, გულმკერდშიდა ლიმფური კვანძების)

სპონტანური პნევმოთორაქსი

ფილტვის პროფესიული დაავადებები

გ) კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი

გ.ა) კლინიკური სიმპტომები და ნიშნები:

დისფაგია

გულძმარვა

დისპეფსია

სლოკინი

ღებინება

უმადობა

ყაბზობა

დიარეა

სტეატორეა

მუცლის ტკივილი

მუცლის შებერილობა

წონაში დაკლება

გასტროინტესტინური სისხლდენა

სიყვითლე

ღვიძლის უკმარისობა

ასციტი

გ.ბ) დაავადებები:

საყლაპავის დაავადებები: საყლაპავის აქალაზია, დიაფრაგმის საყლაპავის რგოლის თიაქარი, საყლაპავის სიმსივნური დაავადებები

პეპტიკური წყლული

კუჭის სიმსივნეები (კიბო ან სხვა ავთვისებიანი ახალწარმონაქმნები)

დუოდენიტი

მწვავე და ქრონიკული ენტერიტი

ქრონიკული არასპეციფიკური კოლიტი (ნაწლავის ანთებითი დაავადება): არასპეციფიკური წყლულოვანი კოლიტი, კრონის დაავადება

კოლორექტალური კარცინომა

გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი

მწვავე და ქრონიკული პანკრეატიტი

პანკრეასის კიბო

ქოლეცისტიტი

ქოლანგიტი

ნაღველ-კენჭოვანი დაავადება

ქრონიკული ჰეპატიტი

მწვავე ჰეპატიტი

ციროზი

ღვიძლის ათვისებიანი ახალწარმონაქმნები, ღვიძლის პირველადი კარცინომა

ღვიძლის ინფეცქიური (პარაზიტული) დაავადებები

დ) საშარდე ორგანოთა სისტემა

დ.ა) კლინიკური სიმპტომები და ნიშნები:

თირკმლის კოლიკა

შარდის შეუკავებლობა

ურეთრალური სინდრომი

ნეფროზული სინდრომი

შარდის შეკავება

დ.ბ) დაავადებები:

მწვავე და ქრონიკული გლომერულონეფრიტი

მწვავე და ქრონიკული პიელონეფრიტი

ამილოიდოზი

შარდკენჭოვანი დაავადება

თირკმლის ტოქსიკური დაზიანება

თირკმლის ახალწარმონაქმნები, თირკმლის კიბო

მწვავე და ქრონიკული ცისტიტი

ურეთრიტი

თირკმლისა და საშარდე გზების თანდაყოლილი ანომალიები

პროსტატიტი

პროსტატის ადენომა

პროსტატის კიბო

შარდის ბუშტის კიბო

ფიმოზი, პარაფიმოზი

კრიპტორქიზმი

შარდის შეუკავებლობა

ენურეზი

თირკმლის მწვავე და ქრონიკული უკმარისობა

თირკმლისა და საშარდე გზების ტუბერკულოზი

ე) სისხლის და სისხლმბადი სისტემა

ე.ა) კლინიკური სინდრომები, სიმპტომები და ნიშნები:

ანემია

ჰემორაგიული დიათეზი

ჰემატომა

პეტექია

პურპურა

ლიმფადენოპათია

ე.ბ) დაავადებები:

ანემიები: რკინა დეფიციტური, ჰემოლიზური, პოსტჰემორაგიული, ჰიპო და აპლასტიკური, B₁₂ და ფოლიუმმჟავა დეფიციტური

აგრანულოციტოზი

მწვავე და ქრონიკული ლეიკოზი

ერითრემია და ერითროციტოზი

ლიმფადენოპათია

ლიმფოგრანულომატოზი

ლიმფომა

მიელომური დაავადება

ვ) ენდოკრინული სისტემა

ვ.ა) კლინიკური სიმპტომები და ნიშნები:

წყურვილი

კანის ქავილი

პოლიურია

სიმსუქნე

ჩიყვი

ოფთალმოპათია და ოფთალმოპლეგია

ვ.ბ) დაავადებები:

შაქრიანი დიაბეტი

ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები: თირეოიდიტი, დიფუზური ტოქსიკური ჩიყვი, ფარისებრი ჯირკვლის კიბო, ჰიპოთირეოზი (მიქსედემა)

პარათირეოზი (ჰიპო, ჰიპერ)

კუშინგის დაავადება და სინდრომი

ადისონის დაავადება

ფეოქრომოციტომა

სიმსუქნე

პოდაგრა

ჰიპო და ავიტამინოზები

ზ) შემართებელქსოვილოვანი და ძვალ-კუნთოვანი სისტემა

ზ.ა) ნორმალური ძვალ-კუნთოვანი სისტემა, მისი ანატომია და ფიზიოლოგია

ზ.ბ) იმუნოლოგიური მექანიზმის როლი რევმატული დაავადებების პათოგენეზში

ზ.გ) ასაკის ზემოქმედება რევმატული მდგომარეობის განვითარებაზე

ზ.დ) პაციენტის შეფასება

სახსრის და რბილი ქსოვილის შეფასება, ისტორია

ფიზიკური გამოკვლევა: შემაჯამებელი გამოკვლევა ჩამწერი აპარატურის გამოყენებით, ძვალ-კუნთოვანი სისტემის სრული გამოკვლევა სათანადო ჩვენების არსებობისას, ფუნქციონარული შეფასება

ლაბორატორიული გამოკვლევები: სისხლის შრატი, სინოვიალური სითხე

რადიოლოგიური მეთოდები: რენტგენოლოგიური გამოკვლევა, ართროსკოპიის ჩვენებები, სახსრის პუნქციის ჩვენებები, ქსოვილის ბიოფსიის ჩვენებები

ზ. ე) ეტიოლოგია, პათოფიზიოლოგია, ეპიდემიოლოგია, კლინიკური მონაცემები და კრიტერიუმები დიაგნოზისთვის

ოსტეოართრიტი: პირველადი, მეორადი

რევმატოიდული ართრიტი: არტიკულარული, ექსტრა-არტიკულარული

იუვენილური ართრიტი: იუვენილური ართრიტი, სისტემური (სტილის დაავადება), პოლიარტიკულარული

წითელი მგლურა: სისტემური, დისკოიდური, წამლისმიერი

სკლეროდერმა: ლოკალიზებული, სისტემური, წამლისმიერი

პოლიმიოზიტი/დერმატომიოზიტი

ნეკროზული ვასკულიტი: კვანძოვანი პოლიარტერიტი, ალერგიული ანგიიტი – შრატისმიერი დაავადება, შონლაინ-ჰენოხის დაავადება; გრანულომატოზური ართრიტი – ვეგენერის, საფეთქელის; კავასაკის დაავადება; ბეჰჩეტის დაავადება

სიოგრენის სინდრომი

სპონდილოართრიტი: მაანკილოზებელი, რეიტერის, ფსორიაზული, ნაწლავის ანთებასთან ასოცირებული ართრიტი

ინფექციები: პირდაპირი – ბაქტერიული, ვირუსული, სოკოვანი, სპიროქეტული, რიკეტსიოზული; რეაქტიული – მწვავე რევმატული ცხელება, ქვემწვავე ბაქტერიული ენდოკარდიტი, პოსტდიზენტერიული, სხვა სახის ბაქტერიული და ვირუსული, იმუნიზაციის შემდგომი

მეტაბოლური ართროპათია: პოდაგრა – მემკვიდრეობითი, შეძენილი; კალციუმის პიროფოსფატ დიჰიდრატი (ფსევდო პოდაგრა); ჰიდროქსიაპატიტის ჩალაგება – სტეროიდის სახსარში შეყვანით გამოწვეული ართრიტი

ნეოპლაზიით გამოწვეული ართრიტი

ნეიროვასკულური: კომპრესია – პერიფერიული დაზიანება, მაგ., მაჯის არხის; რადიკულოპათია, სპინალური სტენოზი; რეინოს დაავადება

ძვლის და ხრტილოვანი დარღვევები: ოსტეოპოროზი, ოსტეომალაცია, პეჯეტის დაავადება, ავასკულური ნეკროზი, ოსტეოქონდროზი, კვირისტავის ქონდრომალაცია

ექსტრაარტიკულური: ბურსიტი, ტენდინიტი, ტკივილი ზურგის ქვედა არეში

ფიბრომიალგიის სინდრომი

წამლისმიერი ართრალგია

სხვა: რევმატული პოლიმიალგია, რეციდივული პანიკულიტი (ვებერ-კრისტიანის დაავადება), კვანძოვანი ერითემა

ზ.ვ) ფარმაკოლოგია

ანთების საწინააღმდეგო წამლები (არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო წამლები, ასპირინი)

ნელა მოქმედი ანტირევმატული წამლები: მალარიის საწინააღმდეგო, სულფასალაზინი, ოქროს პრეპარატები (ორალური ან ინტრამუსკულური), პენიცილამინი, ციტოტოქსიკური პრეპარატები, მეტოტრექსატი, უახლესი საშუალებები

კორტიკოსტეროიდები: სისტემური, ლოკალური

პოდაგრის საწინააღმდეგო წამლები: მწვავე შეტევა, შარდმჟავას დონის დაქვეითება

ანტიბიოტიკები

ზ.ზ) რეაბილიტაცია

ზ.თ) ჩვენებები ქირურგიული ჩარევისთვის ართრიტის დროს

ზ.ი) ხშირად გამოყენებული არატრადიციული საშუალებები

თ) ალერგოლოგია და იმუნოლოგია

თ.ა) იმუნური პასუხი და ზემგრძნობელობითი რეაქციები

იმუნური პასუხის ბიოლოგია: T ლიმფოციტები, B ლიმფოციტები, T და B ლიმფოციტების ფუნქციები, ციტოკინები

IGEE-ს იმუნოლოგია

პოხიერი უჯრედები და ბაზოფილების/მედიატორების გამოთავისუფლება

კომპლემენტი

იმუნური დაზიანების კლასიფიკაცია: I ტიპი დაუყოვნებელი (ანაფილაქსიური) რეაქცია, II ტიპი – ციტოტოქსიკური რეაქცია, III ტიპი – არტიუსის რეაქცია, IV ტიპი – დაყოვნებული რეაქცია, V ტიპი – ანტირეცეპტორული რეაქცია

თ.ბ) იმუნოდეფიციტი -– პირველადი და მეორეული

თ.გ) ასთმა

განმარტება და სიმძიმის შეფასება

პაციენტისა და თემის/საზოგადოების ცხოვრების ხარისხზე და ფინანსურ მდგომრეობაზე გავლენა

სასუნთქი გზების ობსტრუქციის ძირითადი პათოლოგიური ფაქტორები (ადრეული და გვიანი ფაზები): ლორწოვანი გარსის ანთებითი შეშუპება; ბრონქოკონსტრიქცია (გლუვი კუნთები); ნახველის სეკრეცია (ლორწოვანი საცობები); სასუნთქი გზების რემოდელირება.

სიმპტომების ტრიგერები (გამშვები ფაქტორები): ინფექცია, გამაღიზიანებელი ფაქტორები – თამბაქოს კვამლი, ჰაერის დაბინძურება. ფიზიკური დატვირთვა, ალერგენები, მედიკამენტები, გასტრო-ეზოფაგური რეფლუქსი, მწვავე ემოციური სტრესი.

ანთების ტრიგერები (გამშვები ფაქტორები): ალერგენები, პროფესიული ზემოქმედება, ინფექცია.

დიაგნოზი და დიფერენციალური დიაგნოზი: ანამნეზი და ფიზიკური გამოკვლევა, ტესტები ფილტვების ფუნქციური მდგომარეობის შესაფასებლად, ალერგიის შეფასება, მეთილქოლინის ტესტი

პათოფიზიოლოგიური მექანიზმები: გენეტიკური ფაქტორები (IGE), ავტონომიური დისფუნქცია (ადრენერგული და ქოლინერგული), ბრონქული ჰიპერრეაქტიულობა (ქიმიური მედიატორების გამოთავისუფლება)

მეთვალყურეობა – პიკფლოუმეტრია

საპროფილაქტიკო მკურნალობა: გამომწვევი ფაქტორების თავიდან არიდება, იმუნოთერაპია.

ფარმაკოთერაპია: B2 – აგონისტები, მეთილქსანტინები (თეოფილინი), ანტიქოლინერგული პრეპარატები, პოხიერი უჯრედების მასტაბილიზებელი პრეპარატები, საინჰალაციო სტეროიდები, სისტემური სტეროიდები, ლეიკოტრიენები, სხვა ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატები

ასთმური სტატუსის მკურნალობა

ასთმის მართვა თანმხლები დაავადების არსებობის დროს (მაგ., ორსულობა, ჰიპერტენზია, გულის დაავადება, ქირურგიული ჩარევა, შაქრიანი დიაბეტი)

რჩევები პაციენტისათვის, მისი თანამონაწილედ ქცევა: განათლება (განსაკუთრებით ინჰალატორის გამოყენება), მაპროვოცირებელი გარემო ფაქტორები (მაგ., თამბაქოს კვამლისათვის თავის არიდება), ადრეული ჩარევა სოციალურ და ქცევით კომპონენტებში

ავადობა და სიკვდილიანობა

თ.დ) რინიტი:

სიმპტომები, ნიშნები, პათოფიზიოლოგია, ცხოვრების ხარისხი: სეზონური ალერგიული რინიტი, ქრონიკული ალერგიული რინიტი, ქრონიკული არაალერგიული რინიტი, ვაზომოტორული რინიტი, მედიკამენტური რინიტი.

მაპროვოცირებელი ფაქტორები: ინჰალაციური ალერგენები (საოჯახო, საცხოვრებლის გარე), გამაღიზიანებელი ფაქტორები (ირიტანტები), ფიზიოლოგიური ფაქტორები, ენდოკრინული ფაქტორები, პროფესიული ფაქტორები.

დიაგნოზი: ცხვირის ღრუს ნაცხი, კანის სინჯები, in vitro ტესტირება.

მართვა: გარემო, ფარმაკოთერაპია – ანტიჰისტამინური პრეპარატები, სიმპათომიმეტური პრეპარატები, პოხიერი უჯრედების მასტაბილიზებელი პრეპარატები, საინჰალაციო სტეროიდები, სისტემური სტეროიდები, სხვა ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატები, ანტიქოლინერგული პრეპარატები; იმუნოთერაპიის ჩვენებები:

თანმხლები მდგომარეობები: სინუსიტები, ორთოდონტური, შუა ყურის ანთება, შუა ყურის სეროზული ანთება, პოლიპები, ანოსმია, ალერგიული კონიუნქტივიტი, ძილის დარღვევები .

თ. ე) მედიკამენტების, საკვების და ბიოლოგიური ნივთიერებების არასასურველი ზემოქმედება

მედიკამენტები: კლასიფიკაცია – ტოქსიკურობა, აუტანლობა, გვერდითი ეფექტები, ალერგიული ზემოქმედება, ურთიერთქმედება, გენეტიკური, ფერმენტული თავისებურებები, იდიოსინკრაზია; დიაგნოზი – ანამნეზი და ფიზიკური გამოკვლევა, კანის ტესტები (პენიცილინი (IGE), ადგილობრივი საანესთეზიო საშუალებები); მართვა – მწვავე რეაქციების ფარმაკოთერაპია, თავიდან აცილება, თერაპიული დესენსიბილიზაცია.

საკვები: კლასიფიკაცია – ტოქსიკურობა, აუტანლობა, ფიზიოლოგიური რეაქციები, გენეტიკური, ფერმენტული თავისებურებები, ალერგიული ზემოქმედება, საკვები დანამატები, კანისმხრივი ალერგია; დიაგნოზი – ანამნეზი და ფიზიკური გამოკვლევა, კანის ტესტები, in vitro ტესტირება, ელიმინაციური დიეტა, მაპროვოცირებელი დიეტა

თ.ვ) დერმატიტი

ეტიოლოგია/პათოფიზიოლოგია: ალერგიული კონტაქტური დერმატიტი, ატოპიური დერმატიტი

გავრცელება და კლინიკური დახასიათება

უბნობრივი ტესტირება

მართვა: გარემო ფაქტორების კონტროლი/თავიდან აცილება, საფენები/აბაზანები, მალამოები, სტეროიდები, ქავილის საწინააღმდეგო საშუალებები, ანტიჰისტამინური პრეპარატები (H1, H 2), დიეტა

თ.ზ) ანაფილაქსია

პრეციპიტაციური ფაქტორები: მწერების ნაკბენი, ლატექსი, მედიკამენტები

პათოფიზიოლოგია

ნიშნები და სიმპტომები: კანი, სასუნთქი სისტემა, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი, გულ-სისხლძარღვთა სისტემა

დიაგნოსტიკა

მკურნალობა: ეპინეფრინი, სითხეები, ანტიჰისტამინური პრეპარატები (H1, H 2), სტეროიდები, ვაზოპრესორები, ენდოტრაქეული ინტუბაცია

პროფილაქტიკა: პაციენტების განათლება – ანაფილაქსიური „ ნაკრები“ (კომპლექტი), მწერების კბენისთვის თავის არიდება, ალერგიის წყაროსათვის თავის არიდება (მაგ., ლატექსი, მედიკამენტები, საკვები); იმუნოთერაპიის ჩვენებები

თ.თ) ურტიკარია/ანგიოედემა

კლასიფიკაცია: მწვავე ურტიკარია/ანგიოედემა, შებრუნებითი მწვავე ურტიკარია, ქრონიკული ურტიკარია, მემკვიდრეობითი ანგიოედემა

ბუშტუკოვანი გამონაყარი და ჰიპერემია

იმუნური მექანიზმები

არაიმუნური მექანიზმები

დიაგნოზი

მართვა: გარემო ფაქტორები, დიეტა, ანტიჰისტამინური პრეპარატები, სიმპათომიმეტური პრეპარატები, სტეროიდები, დოქსეპინი

თ.ი) კანის ტესტები

ჩხვლეტა

ინტრადერმული ტესტი

ჩარევის ან მედიკამენტების გამოყენების აუცილებლობა

თ.კ) in vitro გამოკვლევები

IGEE გამოკვლევის ტექნიკა

ანგარიშის შედგენის მეთოდები

ინტერპრეტაცია, მგრძნობელობა, სპეციფიკურობა

თ.ლ) ფილტვის ფუნქციური ტესტები

რუტინული ტესტები: ამოსუნთქვის მოცულობითი სიჩქარის პიკი, სპირომეტრია – ფორსირებული ამოხუნთქვის მოცულობა (ფამ); ფილტვების ფორსირებული სასიცოცხლო ტევადობა (ფფსტ); ფორსირებული ამოსუნთქვის მოცულობა პირველ წამში (ფამ 1); ფილტვების ფორსირებული ამოსუნთქვის მოცულობა პირველ წამში შეფარდებული ფილტვების სასიცოცხლო ტევადობასთან (ფამ 1/ფფსტ). გამოკვლევების ტიპური შედეგები სხვადასხვა მდგომარეობების დროს, ფიზიკური დატვირთვის ტესტი.

    მუხლი 8. მზადების II ეტაპის მოდული 2. – „გადაუდებელი მედიცინა და ტრავმა“, ხანგრძლივობა – 3 თვე

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტმა გამოიმუშაოს გადაუდებელი მდგომარეობების, მათ შორის ტრავმის, ამოცნობის, შეფასებისა და მართვის ჩვევები პრეჰოსპიტალურ ეტაპზე; აგრეთვე, აითვისოს გადაუდებელი მდგომარეობების პრევენციის ეფექტური მეთოდები.

2. მოდულის ამოცანები:

 ა) მოდულის ბოლოს რეზიდენტმა უნდა იცოდეს:

ა.ა) სამედიცინო მომსახურების პრინციპები

პრეჰოსპიტალური და ჰოსპიტალური გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება: გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების სისტემა; კომუნიკაციის სისტემა და სტანდარტები (პროტოკოლები)

პრიორიტეტების განსაზღვრა და შერჩევა (ტრიაჟი)

რეანიმაცია და სტაბილიზაცია

კოორიდინაცია, კომუნიკაცია, ჩანაწერები

შეფასება და მონიტორინგი

კონსულტაცია

განთავსება

ა.ბ) შეფასება და მართვა

სიცოცხლისათვის საშიში მდგომარეობების ამოცნობა;

კარდიოპულმონური რეანიმაციის პრინციპები;

ძირითადი სასიცოცხლო ფუნქციების შენარჩუნების და კარდიოპულმონური რეანიმაციის ტექნიკა: ძირითადი სასიცოცხლო ფუნქციების შენარჩუნების ღონისძიებების დაწყების ჩვენება და თანმიმდევრობა; კარდიოპულმონური რეანიმაციის ტექნიკა; კარდიოპულმონური რეანიმაციის წარმოება ერთი და ორი პირის მიერ; ზედა სასუნთქი გზების უცხო სხეულით ობსტრუქციისგან გათავისუფლება;

ტრავმა: პირველადი და მეორეული შეფასება; დაზიანების მექნიზმის განსაზღვრა – დახურული ტრავმა (მაგ., გული, ფილტვი, მუცლის ღრუს ორგანოები); გამჭოლი (პენეტრირებული) ტრავმა (ტყვია, დანით მიყენებული ჭრილობა)

დაზიანების ადგილის მიხედვით: თავი და კისერი, ხერხემალი და ხერხემლის მალები, სახე, რბილი ქსოვილი, გულ-მკერდი, მუცლის ღრუ, კიდურები, გენიტალიები/ შარდის გამომყოფი ორგანოები

ნევროლოგიური გადაუდებელი დახმარება: დარღვეული ცნობიერება/კომა; ცერებროვასკულარული დაავადებები – ინსულტი (გარდამავალი იშემიური დარღვევა, ჰემორაგიული/იშემიური ინსულტი), ანევრიზმა; კრანიალური ნერვების დაზიანება; ინფექციური/ ანთებითი დაავადებები, მენინგიტის ჩათვლით; გულყრა; მწვავე თავის ტკივილი; ხერხემლის მალების კომპრესია

ფსიქიატრიული გადაუდებელი დახმარება: აზროვნების მოშლა/მწვავე გამოვლინებები; გუნებ-განწყობის მოშლა/ თვითმკვლელობის აკვიატება/ მკვლელობის აკვიატება; გამწვავებული შიშის შეგრძნება/პანიკა; სომატოფორმული აშლილობა/ისტერია/ჰიპოქონდრია; ნარკომანია/ჭარბი დოზა/ ნარკოტიკის ძიება; დელირიუმი/დემენცია/შეცვლილი ფსიქიკური სტატუსი; რისკის შეფასება და იძულებით ჰოსპიტალიზაცია

გარემოს ფაქტორებთან დაკავშირებული დარღვევები: დამწვრობა (ქიმიური, თერმული, ელექტრული); სასიკვდილო ელექტროტრავმა, მეხის დაცემა; სიცხე და სიცივე; ნაკბენი, ადამიანისა და ცხოველის ნაკბენის მართვა; შხამიანი მცენარეები; ანაფილაქსია

ტოქსიკოლოგიური გადაუდებელი დახმარება

სამეანო-გინეკოლოგიური გადაუდებელი დახმარება: სქესობრივი აგრესია; ექტოპიური ორსულობა; მოსალოდნელი ან სპონტანური აბორტი; ნაადრევი მშობიარობა/პრეეკლამფსია/ეკლამფსია; ვაგინალური სისხლდენა; სასწრაფო კონტრაცეფცია

ძალადობის მსხვერპლი

მწვავე სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობის იდენტიფიცირება და მენეჯმენტი: მწვავე რესპირატორული დაავადებები (მწვავე რესპირატორული დისტრესი, ფილტვის არტერიის ემბოლია, პულმონარული ინფექციები, გამონაჟონი პლევრის ღრუში, ემპიემა, პნევმოთორაქსი, ფილტვების ობსტრუქციულ, რესტრიქციული დაავადებები (ასთმა, ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება) ); გულ-სისხლძარღვთა მწვავე დაავადებები (სიცოცხლისთვის საშიში არითმია, გულის გაჩერება, გულის იშემიური დაავადება (სტენოკარდია, მწვავე ინფარქტი), გულმკერდისა და მუცლის აორტის ანევრიზმა, მწვავე თრომბოლიზური თერაპია; სასწრაფო ტოქსიკოლოგიური დახმარება (მწვავე ჭარბი დოზა/ ფარმაკოკინეტიკა, შემთხვევითი მოწამვლა/პერორული მიღება, მონაცემების ხელმისაწვდომობა/მოწამვლის კონტროლი, მკურნალობა და ანტიდოტები); მასობრივი კატასტროფა (გარემოსთან დაკავშირებული/ ბუნებრივი კატაკლიზმები, ბირთვული, ბიოლოგიური, ქიმიური); განსაკუთრებული გარემოებები (წყალში დახრჩობა, ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომი); მეტაბოლური დაავადებები/ მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობა; შოკი (ჰიპოვოლემიური, ნეიროგენული, კარდიოგენური, სეპტიკური); გადაუდებელი დახმარება მწვავე ინფექციების დროს

სადიაგნოზო გამოკვლევების ჩატარების ჩვენებები მათი ინტერპრეტაცია: ელექტროკარდიოგრამა, რადიოლოგიური გამოკვლევა (თავის ქალას და ხერხემლის და მწვავე დაზიანებები, გულ-მკერდის პათოლოგია, მუცლის ღრუს მწვავე პათოლოგია, მენჯისა და კიდურების დაზიანება)

სამრთლებრივი საკითხები: ინფორმირებული თანხმობა და გაცნობიერებული გადაწვეტილების მიღების უნარი; მკურნალობის არ დაწყება, მკურნალობის შეწყვეტა; შესაბამისი კანონმდებლობა; პროფესიული პასუხისმგებლობა

ურგენტული მდგომარეობების პრევენცია

ბ) მოდულის ბოლოს რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ბ.ა) კარდიოპულმონური რეანიმაცია

კარდიოპულმონური რეანიმაციის წარმოება ერთი და ორი პირის მიერ;

სუნთქვის მართვა: სასუნთქი გზების გამავლობის გაუმჯობესება; ჰაიმლიკის მანევრი; ვენტილაცია ამბუს პარკით; ორალური და ნაზოტრაქეული ინტუბაცია; მექანიკური ვენტილაციის დაწყება; ნემსით თორაკოსტომია; კრიკოთირეოიდოტომია

სისხლის მიმოქცევის აღდგენა/შენარჩუნება: სისხლის მიმოქცევის შეფასება; გულის გარეგანი მასაჟი; დეფიბრილაცია

გარდაცვლილი პაციენტის ახლობელთან ურთიერთობა

ბ.ბ) ანესთეზიის ტექნიკა

ადგილობრივი ანესთეზია

რეგიონული და თითების ნერვების ანესთეზია

ინტრავენური სედაცია და ანალგეზია

ბ.გ) ჰემოდინამიკური პროცედურები

პერიფერიული ვენების კათეტერიზაცია

ცენტრალური ვენების კათეტერიზაცია

ვენასექცია

ბ.დ) სადიაგნოზო და სამკურნალო პროცედურები

ცხვირიდან სისხლდენის შეჩერება (წინა და უკანა ტამპონადა)

ნაზოგასტრალური ზონდირება და ლავაჟი

შარდის ბუშტის კათეტერიზაცია

ბ.ე) ჩონჩხთან დაკავშირებული პროცედურები

ხერხემლის პირველადი იმობილიზაცია

მოტეხილობის ან ამოვარდნილობის პირველადი იმობილიზაცია

ბ. ვ) ინფუზიური თერაპია

ბ.ზ) სხვა

მასობრივი კატასტროფების დაშავებულთა „ტრიაჟი“

ერთდორულად რამდენიმე პაციენტის მართვა

გარდაცვლილი პაციენტის ახლობელთან ურთიერთობა

კრიტიკულ ინციდენტთან დაკავშირებული სტრესის მართვა.

    მუხლი 9. მზადების II ეტაპის მოდული 3. – „ბავშვთა ჯანმრთელობა (პედიატრია)“, ხანგრძლივობა – 3 თვე

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტმა გამოიმუშაოს ბავშვთა ჯანმრთელობის პრობლემების მართვის უნარი (განვითარების შეფასება, დაავადებათა პრევენცია, ჯანმრთელობის მწვავე და ქრონიკული პრობლემების მართვა), ბავშვის განვითარების ყველა ეტაპზე.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) მოდულის ბოლოს რეზიდენტმა უნდა იცოდეს:

ა.ა) ფეტალური და ნეონატალური პერიოდი

ორსულობის ვადის შესაბამისი რისკ-ფაქტორები

დედის დაავადებების, ორსულობისა და მშობიარობის გავლენა ჩვილზე

ადაპტაცია საშვილოსნოს გარე ცხოვრებასთან

ქვემოთ ჩამოთვლილი მდგომარეობების დიაგნოსტიკა და მართვა: მეკონიუმის შემცველი ამნიონური სითხე; პერინატალური ასფიქსია; რესპირატორული დისტრესი; ციანოზი’; აპნოე; კრუნჩხვები; ჰიპოგლიკემია; სეფსისის განვითარების რისკის შეფასება; დისპლაზიური მენჯ-ბარძაყის სახსარი; სამშობიარო ტრავმა; ანემია; სისხლის შეუთავსებლობა (რეზუს-ფაქტორის, ჯგუფის მიხედვით); პოლიციტემია; სიყვითლე; ნაადრევი და დაგვიანებული მშობიარობა

ა.ბ) ჯანმრთელი ახალშობილის და ბავშვის მოვლა

დაბადებიდან 12 წლის ასაკამდე რეკომენდებული გასინჯვები და მათი ჩატარების ვადები

ასაკისა და განვითარების ეტაპის შესაბამისი მეთვალყურეობა: წინდაცვეთა; კვება (ძუძუთი კვება, ბოთლიდან კვება, მშრალის საკვების დამატება, ალერგიის პრევენცია); ტემპერამენტი და ქცევა; განვითარების სტადიები (განვითარების სკრინინგული ტესტები); ოჯახი და სოციალური ურთიერთობები

ა.გ) დღენაკლი ახალშობილი

დღენაკლი ბავშვის მოვლისა და მეთვალყურეობის თავისებურებები

ა.დ) ფიზიკური განვითარება

კვება

ზრდა და კალორიების მოთხოვნილება

ნორმალური ზრდა და მისი ვარიანტები, კბილების განვითარება

ა.ე) დაავადებებისა და ტრავმების პრევენცია

საავტომობილო ავარიები

წყალში დახრჩობა

მოხრჩობა/ასფიქსია

მოწამვლა

ცეცხლსასროლი იარაღი

წაქცევა

უსაფრთხოება ველოსიპედით მგზავრობისას

დამწვრობა

ძალადობა ბავშვის მიმართ

ფთორის პრეპარატების გამოყენება

რკინადეფიციტური ანემიის სკრინინგი

იმუნიზაციის კალენდარი

გარემო მავნე ფაქტორები

ა.ვ) ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომი

ა.ზ) ფსიქოლოგიური დარღვევები

ოჯახების იდენტიფიკაცია, სადაც არსებობს მომეტებული რისკი მშობელსა და ბავშვს შორის ურთიერთობისათვის ან ფსიქიატრიული პრობლემები

ქვემოთ ჩამოთვლილი მდგომარეობების შეფასება, მკურნალობა და კონსულტაციაზე გაგზავნა: კვების, ჭამის და მონელების პრობლემები; სომატური და ძილის დარღვევები; აკვიატებისა და კომპულსიური სინდრომი; გუნება-განწყობილების დარღვევა; ჰიპერაქტიური/იმპულსური და უყურადღებო ქცევა

ა.თ) სოციალური და ეთიკური საკითხები

შვილად აყვანა

განქორწინება, მშობლების ცალკე ცხოვრება, სიკვდილი

ოჯახური ძალადობის, წამალზე და ალკოჰოლზე დამოკიდებულების ზეგავლენა

ძალადობა ბავშვების მიმართ

უარი სიცოცხლის შემანარჩუნებელი ღონისძიებების ჩატარებაზე ან მათი შეწყვეტა

ა.ი) გენეტიკა

სკრინინგული ტესტები

გენეტიკური დარღვევის დიაგნოსტიკის ან კონსულტაციის მიზნით შესაბამისი სპეციალისტის გამოყენება

ა.კ) განვითარების დარღვევასთან დაკავშირებული ინვალიდობა

ა.ლ) ჩვილების და ბავშვების სამედიცინო პრობლემები: ამოცნობა, მართვა და შესაბამის სპეციალისტების გამოყენება

ალერგიული დარღვევები: ასთმა, ატოპია

ანთებითი დაავადებები: იუვენილური რევმატოიდული ართრიტი; ვასკულიტის სინდრომები

თირკმლის ანომალიები

უროლოგიური პრობლემები: საშარდე გზების ინფექციები, პიელონეფრიტი; შარდის ბუშტ-შარდსაწვეთის რეფლუქსი; ჰიპოსპადია, შარსადენის პროლაფსი, სასქესო ბაგეების შეხორცება; საზარდულის თიაქარი; ენურეზი; კრიპტორქიზმი

ენდოკრინული/მეტაბოლური და კვებითი პრობლემები: ჰიპო- და ჰიპერთირეოიდიზმი; I ტიპის შაქრიანი დიაბეტი; სიმსუქნე; ზრდის დარღვევა; ანომალური ზრდა: მაღალი ან დაბალი ტანი

ნევროლოგიური პრობლემები: კრუნჩხვები; თავის ტკივილი; გულის წასვლა; ჩაბჟირება; ფსიქომოტორული დარღვევები/ ცერებრული დამბლა; სენსორული დეფიციტი; ტიკი და მოძრაობის დარღვევები

ხშირი დერმატოლოგიური დარღვევები: ატოპიური დერმატიტი; ვირუსული ეგზანთემები და ენანთემები; ნაკბენები და ნაჩხვლეტები; ბაქტერიული და სოკოვანი ინფექციები; ტილები და მუნი; საფენით გამოწვეული გამოყელვა; აკნე; ურტიკარია და მულტიფორმული ერითემა; დამწვრობა

ორთოპედიული პრობლემები: ტერფმრუდობა; დისპლაზიური მენჯ-ბარძაყის სახსარი; როტაციული პრობლემები (როტაცია შიგნით და გარეთ, etatarsus adductus); სკოლიოზი:

იდიოპათიური და შეძენილი; ბარძაყის თავის ასეპტიკური ნეკროზი; ბარძაყის თავის ეპიფიზეოლიზი; დაჭიმვა, ამოვარდნილობა და მოტეხილობა

საჭმლის მომნელებელი სისტემა: დიარეა, ვირუსული და ბაქტერიული გასტროენტერიტი; პარაზიტული ინვაზია; ყაბზობა/განავლის შეუკავებლობა; ჰეპატიტი; კოლიკა; გასტროეზოფაგური რეფლუქსი; საკვების აუტანლობა და მალაბსორბცია; პილორუსის სტენოზი; ინვაგიანაცია; აპენდიციტი/პერიტონიტი; შებრუნებითი/ქრონიკული ტკივილი მუცლის არეში

გული: გულის თანდაყოლილი დაავადება; ასიმპტომური შუილის შეფასება; ტკივილი გულმკერდის არეში

სასუნთქი სისტემა: ზემო სასუნთქი გზების ვირუსული ინფექცია; სასუნთქი გზების რეაქტიული დაავადება/ასთმა; კისტური ფიბროზი; ბრონქიოლიტი; უცხო სხეულის ასპირაცია; ვირუსული და ბაქტერიული პნევმონია; ყივანახველა; ტონზილიტი/ფარინგიტი/სინუსიტი/ხახის უკანა აბსცესი; ეპიგლოტიტის და კრუპის დიფერენცირება

ყური: შუა ყურის ანთება: მწვავე, გამონადენით; გარეთა სასმელი მილის ანთება; სმენის დაკარგვა; გოგირდის საცობი და უცხო სხეული ყურში

თვალი: ამბლიოპია; სტრაბიზმი; საცრემლე სადინარის სტენოზი; დაქვეითებული მხედველობის სიმახვილე

ბავშვთა სხვადასხვა ინფექციები: ბაქტერიული ინფექციები (დიფთერია, ჩუტყვავილა); ვირუსული ინფექციები (წითელა, ყბაყურა, წითურა, ჩუტყვავილა)

სერიოზული ინფექციები: სეფსისი და სეფსისის სინდრომი; მენინგიტი, ენცეფალიტი; სტრეპტოკოკული და სტაფილოკოკური ინფექცია; ოსტეომიელიტი; ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსი; რეის სინდრომი; უცნობი ეტიოლოგიის ცხელება

ნეოპლაზია ბავშვებში: ვილმსის სიმსივნე; რეტინობლასტომა; ნეირობლასტომა

ბ) მოდულის ბოლოს რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ასაკის შებამისად ანამნეზის შეკრება და ფიზიკური გამოკვლევა (სიმაღლის, წონის და თავის გარშემოწერილობის აღნიშვნა ზრდის ბარათზე)

აპგარის შკალით შეფასება

ყურადღების დარღვევის შესაფასებელი სტანდარტული კითხვარების გამოყენება და შეფასება

სმენისა და მხედველობის დარღვევების სკრინინგული ტესტები, აგრეთვე, ტიმპანოგრამების ინტერპრეტაცია

სკოლიოზის სკრინინგი და ხერხემლის რენტგენოგრამების შეფასება

ახალშობილების, ჩვილების და ბავშვების რეანიმაცია

ვენაპუნქცია

გადასასხმელი სითხის და ელექტროლიტების გამოანგარიშება

3. ლიტერატურა:

1.    Bannon M, Carter Y (Eds) Protecting Children from Abuse and Neglect in Primary Care Oxford: Oxford

2.    University Press, 2003

3.    British Medical Association, Royal Pharmaceutical Society of Great Britain, Royal College of Paediatrics

4.    and Child Health, The Neonatal and Paediatric Pharmacists Group BNF for Children London: BMA, 2005

5.    Chambers R Licence K, Looking after children in primary care Oxford: Radcliffe Medical Press, 2004

6.    Cohen BA Paediatric Dermatology London: Elsevier Mosby, 2005

7.    Donovan C, Suckling H Difficult Consultations with Adolescents Oxford: Radcliffe Medical Press, 2004

8.    Harndon A Sheikh A (Eds) Promoting Child Health in Primary Care London: RCGP, 2002

9.    Hall D, Elliman D. Health for All Children (4th Ed) Oxford: Oxford University Press, 2003.

10.         Jones R, Britten N, Culpepper L, Gass DA, Grol R, Mant D, Silagy C (eds) Oxford Textbook of Primary

11.         Medical Care Oxford: Oxford University Press, 2004

12.         Keeley D Cot Death London: RCGP, 1995

13.         Lissauer T, Clayden G Illustrated Textbook of Paediatrics (2nd Ed) London: Mosby, 2001

14.         McPherson A, Donovan C, McFarlane A Healthcare of Young People: Promotion in Primary Care Oxford: Radcliffe Medical Press, 2002

15.         Valman HB ABC of the first year London: BMJ Books, 2001

16.         Valman HB ABC of One to Seven London: BMJ Books, 2002

17.         Viner R (Ed) ABC of Adolescence London: BMJ Books, 2002.

    მუხლი 10. მზადების II ეტაპის მოდული 4. – „ქალთა ჯანმრთელობა და სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები“, ხანგრძლივობა – 3 თვე

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტმა გამოიმუშაოს ქალთა ჯანმრთელობის პრობლემების მართვის უნარი, ნორმალური ორსულობის წარმართვის და სქესობრივად გადამდები დაავადებების ამოცნობისა და მართვის ჩათვლით.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) მოდულის ბოლოს რეზიდენტმა უნდა იცოდეს:

ა.ა) ნორმალური ზრდა-განვითარების ვარიანტები

ა.ბ) გინეკოლოგიური შემოწმება

პედიატრია

მოზარდი

გერიატრია

ა.გ) ციკლი

ციკლის ფიზიოლოგია

დისმენორეა

ციკლის წინა სინდრომები

ა.დ) რეპროდუქციული ტრაქტის ინფექციები/ დაავადებები

სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები

მენჯის ანთებითი დაავადებები

ენდომეტრიოზი

ქალის გენიტალური ტრაქტის კეთილთვისებიანი და ავთვისებიანი დაავაადებები: სარძევე ჯირკვლის ფიბროკისტური დაავადებები და ავთვისებიანი სიმსივნეები; საშვილოსნოს სიმსივნე; ენდომეტრიული სიმსივნე; საშვილოსნოს ყელის პრეკანცეროზული და ავთვისებიანი დაავადება

დიეთილსტილბესტროლის ეფექტი (ვნახოთ რა წამალია)

მცირე მენჯის ქრონიკული ტკივილი

ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსით ინფიცირება

ვაგინიტი

ა.ე) რეპროდუქცია

ნორმალური ფიზიოლოგია

უნაყოფობა

კონტრაცეფცია: მუდმივი; შექცევადი (ორალური, ინექციები, იმპლანტაცია, ბუნებრივი, ბარიერის მეთოდები, საშვილონოს შიდა კონტრაცეფცია); RU-486 (მეფიპრესტონი)

შვილად აყვანა ან შვილობილობა

აბორტი

ა.ვ) სექსუალურობა

ნორმალური სქესობრივი აქტიურობა

სქესობრივი დისფუნქციის დიაგნოზი და მკურნალობა

ა.ზ) ცხოვრების ჯანსაღი წესი, პრევენცია, დაავადებათა ადრეული ამოცნობა

სიმსივნის სკრინინგი: papanikolaus (PAP) ტესტი; მამოგრაფია; გინეკოლოგიური გასინჯვა

კვების თავისებურებები

ვარჯიში

ოსტეოპოროზი

თამბაქოს მოხმარება

გულის იშემიური დაავადება

უსაფრთხოება ტრანსპორტით მგზავრობისას

ა.ზ) მენოპაუზა

ნორმალური ფიზიოლოგია

ჰორმონების ჩანაცვლება

კლიმაქსის პერიოდის გავლენა ემოციური და სექსულური სფეროებზე

მენოპაუზასთან ასოცირებული დაავადებები

ა.თ) ფსიქოსოციალური საკითხები

ძალადობა ოჯახში

გაუპატიურება

სქესობრივი დევნა

სქესობრივი ძალადობა

ბავშვის მოვლასთან დაკავშირებული საკითხები

ოჯახის სტრუქტურის ცვლა

სიღარიბის ზეგავლენა ქალსა და ბავშვზე

ა.ი) ფსიქიკური ჯანმრთელობა

სქესობრივი ძალდობის ზეგავლენა

დეპრესიის განმაპირობებელი დაავადებები, მშობიარობის შემდგომი დეპრესიის ჩათვლით

შიში

თვითშეფასების პრობლემა

კვების პრობლემა

სხვადასხვა ნივთიერებების არადანიშნულებისამებრ არგამოყენება (ტოქსიკომანია, წამალთ-დამოკიდებულება და სხვა)

აბორტის ემოციური ზეგავლენა

ა.კ) ჯანდაცვის პოლიტიკის საკითხები

ჯანდაცვის ხელმისაწვდომობა ქალთათვის

პრენატალური სამედიცინო მომსახურების და ჩვილის სიკვდილობის ეპიდემიოლოგია

ქალი და აივ ინფექცია

არასრულწლოვანთა ფეხმძიმობის პრევენცია

ა.ლ) ორსულობა და მშობიარობა

ორსულობის დაგეგმვა და კონსულტაცია

ორსულობის მართვა, რისკის შეფასება

ორსულობის გართულებები

მშობიარობა, ნაყოფის მიღება

მშობიარობის შემდგომი მოვლა

ჯანმრთელი ახალშობილის მოვლა

დღენაკლი ახალშობილის მოვლა

ზოგადი ნეონატალური პრობლემები

ანალგეზიისა და ანესთეზიის ძირითადი პრინციპები მშობიარობისა და ნაყოფის მიღებისას

საკესეისრო კვეთის ჩვენებები

მშობიარობის გართულებები და გადაუდებელი დახმარება მშობიარობისას

მშობიარობის შემდგომი სამედიცინო მომსახურება

ლაქტაცია

ა.მ) ზოგადი სამედიცინო პრობლემები

გულის იშემური დაავადება

არტერიული ჰიპერტენზია

ფარისებრი ჯირკვლების დაავადება

შემაერთებელი ქსოვილის დაავადება

თავის ტკივილი

ფილტვების სიმსივნე

საშარდე გზების ინფექცია

ქოლეცისტიტი

წონასთან დაკავშირებული პრობლემები

შაქრიანი დიაბეტი

სასუნთქი გზების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება

კანის დაზიანება

ბ) მოდულის ბოლოს რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ბ.ა) გინეკოლოგია

ქალის სათანადო სკრინინგული შემოწმება, სარძევე ჯირკვლების შემოწმების ჩათვლით

ვაგინალური და ცერვიკალური ნაცხის აღება ციტოლოგიური გამოკვლევისათვის

ბ.ბ) ოჯახის დაგეგმვა და კონტრაცეფცია

კონსულტაცია კონტრაცეფციის სხვადასხვა ფორმების თაობაზე, კონტრაცეფციური მეთოდის შერჩევა;

ორალური კონტრაცეპტივების თაობაზე რჩევა-დარიგების მიცემა, მათი გამოწერა;

საშვილოსნოს შიდა კონტრაცეპტივების გამოყენების თაობაზე რჩევა-დარიგების მიცემა, მათი ჩადგმა და ამოღება;

დიაფრაგმის მორგება, რჩევა-დარიგების მიცემა.

ბ.გ) ორსულობა და მშობიარობა

პრენატალური კონსულტაცია ნორმალური ორსულობის, მშობიარობისა და ოჯახის ადაპტაციის საკითხების თაობაზე;

შეფასება ორსულობამდე;

ვიზიტი ორსულობის საწყის პერიოდში;

ორსულობის ხანდაზმულობისა და მენჯის ადეკვატურობის შეფასება;

ნაყოფის შეფასება;

რისკის შეფასება;

ანამნეზი, სამედიცინო შემოწმება, ლაბორატორიული მონიტორინგი და კონსულტაციები ორსულობის განმავლობაში;

გესტაციური ასაკის შეფასება;

მშობიარობის მართვა;

ნაყოფის შეფასება მშობიარობამდე და მშობიარობის პროცესში;

მშობიარობის დროს აღმოცენებული პრობლემების მართვა (მაგ., არტერიული ჰიპერტენზია, მსუბუქი პრეეკლამფსია, ცხელება, ინფექცია, ნაყოფის საეჭვო მდგომარეობა, პლაცენტის ხელით გამოღება);

საშოს, საშვილოსნოს ყელის, საშვილოსნოს შემოწმება;

გარეთა სასქესო ორგანოების ადგილობრივი ანესთეზია;

ნეონატალური რეანიმაცია;

მშობიარობის შემდგომი პრობლემების მართვა (მა., სისხლდენა, ენდომეტრიტი)

    მუხლი 11. მზადების II ეტაპის მოდული 5. –„ ფსიქიკური ჯანმრთელობა“, ხანგრძლივობა – 2 თვე

1. მოდულის მიზანი: მოდულის მიზანია რეზიდენტმა გამოიმუშაოს ფსიქიკური ჯანმრთელობის შეფასების, ფსიქიკური ჯანმრთელობის სფეროში აღმოცენებული პრობლემების დროულად ამოცნობის და პირველადი შეფასების, დროული და ადეკვატური მიმართვის და ფსიქიკური დაავადებების ხანგრძლივი მართვის ჩვევები ფსიქიატრთან მჭიდრო თანაშმრომლობის გზით.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) მოდულის ბოლოს რეზიდენტმა უნდა იცოდეს:

ა.ა) ბაზისური ცოდნა

ნორმული ფსიქოსოციალური განვითარება ცხოვრების ციკლის განმავლობაში, მისი ვარიანტები და გადახრები

ბიოლოგიური, ფსიქოლოგიური და სოციალური ფაქტორების ურთიერთკავშირი

მწვავე და ქრონიკული დაავადებების გავლენა პაციენტზე და მის ოჯახზე

ფაქტორები, რომლებიც ზეგავლენას ახდენენ მკურნალობის გეგმის შესრულებაზე

ოჯახის ფუნქციები და ზოგადი ინტერაქტიული მოდელი სტრესთან გამკლავებისას

პირადი დამოკიდებულებებისა და ფასეულობების შეცნობა, რაც ზეგავლენას ახდენს ექიმის მოქმედების ეფექტურობაზე და ექიმით კმაყოფილებაზე

ექიმზე ზემოქმედი სტრესული ფაქტორები და მათი ეფექტის თავიდან აცილების გზები

ეთიკური საკითხები სამედიცინო პრაქტიკაში, ინფორმირებული თანხმობის, პაციენტის ავტონომიის, კონფიდენციალურობისა და სიცოცხლის ხარისხთან დაკავშირებული საკითხების ჩათვლით

ა.ბ) ფსიქიკური ჯანმრთელობის მოშლა

პირველად გამოვლინებული ფსიქიკური აშლილობა ჩვილებს, ბავშვებსა და მოზარდებს შორის: გონებრივი ჩამორჩენილობა; დაქვეითებული სწავლის უნარი; მოტორული დარღვევები; კომუნიკაციის უნარის დარღვევა; განვითარების დარღვევები; ყურადღების დეფიციტი და ქცევის დარღვევები; კვებასთან დაკავშირებული დარღვევები ჩვილებსა და ადრეული ასაკის ბავშვებს შორის; ტიკები; სხვა სახის აშლილობები ჩვილებს, ბავშვებსა და მოზარდებს შორის

დელირიუმი, დემენცია, ამნეზია და ცნობიერების სხვა დარღვევები

ნივთიერებების არასწორად გამოყენებასთან დაკავშირებული დარღვევები: ალკოჰოლი; ამფეტამინი; კოფეინი; ჰაშიში; კოკაინი; ჰალუცინოგენი; ინჰალატორები; ნიკოტინი; ოპიოიდები; ფენციკლიდინი; სედაციური, ჰიპნოზური, შფოთვის მომხსნელი საშუალებების გამოყენებასთან დაკავშირებული აშლილობები; პოლინარკომანია

შიზოფრენია და სხვა ფსიქიკური აშლილობები: პარანოია; დეზორგანიზებულობა; კატატონია; არადიფერენცირებული მდგომარეობა; ნარჩენი მოვლენები

გუნება-განწყობის აშლა: დიდი დეპრესია; დისთიმია; ბიპოლარული აშლილობა ჰოპომანიის, მანიის, შერეული და დეპრესიული მდგომარეობის ჩათვლით

შფოთვა: პანიკა; ფობია; აკვიატება, კომპულსიური აშლილობა; პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა; მწვავე სტრესული აშლილობა; გენერალიზებული შფოთვა

სომატოფორმული აშლილობები: სომატიზაცია; კონვერსია; ტკივილი; ჰიპოქონდირია

ხელოვნური აშლილობა

დისოციაციური აშლილობა

სექსუალური და სქესობრივი იდენტურობის აშლილობა: აშლილობა, დაკავშირებული სქესობრივი კონტაქტის სურვილთან; სქესობრივი კონტაქტის ზიზღი; აშლილობა, დაკავშირებული ორგაზმთან; სქესობრივი დისფუნქციები დაკავშირებული ზოგად სამედიცინო მდგომარეობასთან; პარაფილია; გენდერული იდენტურობის აშლილობა

კვებასთან დაკავშირებული აშლილობები: ანორექსიული ნევროზი; ბულიმია

ძილის დარღვევა: უძილობა; ჭარბი ძილი; ნარკოლეფსია; სუნთქვასთან დაკავშირებული ძილის დარღვევა; ძილის ცირკადული რითმის დარღვევა; პარასომნია

იმპულსის კონტროლის დარღვევა (იამ უნდა ჰკითხოს რეზო კორინთელს)

გარემოსთან შეგუების აშლილობა: დეპრესიული განწყობა; შფოთვა; შერეული შფოთვისა და დეპრესიის განწყობა; ქცეევის დარღვევა

პერსონალურობის დარღვევა: პარანოიდული; შიზოიდური; შიზოტიპური; ანტისოციალური; მოსაზღვრე; ნარცისული; თავის თავში ჩაკეტილობა; დამოკიდებული; აკვიატება, კომპულსიური აშლილობა

ძალადობასა და გულგრილობასთან დაკავშირებული პრობლემები

სხვა მდგომარეობები: დაუმორჩილებლობა; ავადმყოფობის სიმულაცია; ზღვრული ინტელექტუალური ფუნქციონირება; გონებრივი შესაძლებლობების ასაკთან დაკავშირებული დაქვეითება; მძიმე დანაკარგი; აკადემიური პრობლემები; პროფესიული პრობლემები;

იდენტურობის პრობლემა; რელიგიური პრობლემა; უკულტურობის პრობლემა; ცხოვრების ფაზის (სტადიის) პრობლემა

ბ) მოდულის ბოლოს რეზიდენტს უნდა შეეძლოს:

ბ.ა) შეფასების უნარ-ჩვევები

ინტერვიუს აღების უნარი, რაც განაპირობებს მონაცემთა შეგროვებას დროის მოკლე პერიოდში და ხელს შეუწყობს ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობას.

ვიზიტის გარემოს შესაქმნელი ტექნიკა ( მაგ., ფონის, ეფექტის, პრობლემის, სიტუაციასთან გამკლავება და ემპათია ან სხვა ტექნიკა)

გონებრივი სტატუსის შემოწმება.

ფსიქიკური აშლილობის დიაგნოზის დასადგენად სპეციალური პროცედურების ჩატარების ჩვენებები, მათ შორის, ფსიქოლოგიური ტესტირების, ლაბორატორიული ტესტირების და სკანირების.

პუნქტში „ცოდნა“ მოცემული აშლილობის ზოგადი ნიშნებისა და სიმპტომების გამოვლენა და ამოცნობა

დეპრესიის შეფასება (სათანადო შკალების გამოყენებით)

ჩვენებები ფსიქიატრის კონსულტაციისათვის

ბ.ბ) თერაპიული უნარ-ჩევევები

არაფსიქიატრიული აშლილობის ემოციური ასპექტების მართვა

უნარ-ჩვევები სამედიცინო მკურნალობის რეჟიმის შესრულების გასაუმჯობესებლად

ფსიქიატრიული გადაუდებელი დახმარების პირველადი ორგანიზება: სუიციდური პაციენტი, მწვავე ფსიქიკური პაციენტი

ფსიქოფარმაკოლოგიური მეთოდების სწორი გამოყენება: დიაგნოსტიკური ჩვენებები და წინააღმდეგჩვენებები; დოზირება, გამოყენების ხანგრძლივობა, რეაქციის მონიტორინგი, ვერდითი ეფექტები და შეგუება; წამალთა ურთიერთქმედება; სხვა პრობლემები

ოჯახის თანადგომა

ქცევის მოდიფიკაციის ტექნიკა: სტრესის კონტროლი (სუნთქვა, კუნთების რელაქსაცია, წარმოსახვითი, გონებრივი რეკონსტრუირება); თამბაქოს მოხმარების შეწყვეტა, სიმსუქნის კონტროლი და სხვა ცლილებების ნირში; ქრონიკული ტკივილის მართვა

საზოგადოებრივი რესურსების გამოყენება: საზოგადოებრივი რესურსები; სხვა ფსიქიკური მომსახურების პროფესიონალების ჯგუფის ჩართვა პაციენტის მეთვალყურეობაში

რჩევის მიცემის ჩვევა კრიზისის შემთხვევაში

პაციენტის გარემოს შეცვლა

მკურნალობის შეცვლის უნარი პაციენტის პიროვნული მახასიათებლების, ცხოვრების სტილისა და ოჯახური გარემოს გათვალისწინებით

იდენტიფიკაცია, ჩარევა და მკურნალობა ნარკოტიკისა და ალკოჰოლის არასწორი მოხმარებისას

ფსიქოპათოლოგის მეთვალყურეობის გამოყენების შესაძლებლობის განსაზღვრა

რეფერალური სისტემა მკურნალობის უწყვეტობის უზრუნველსაყოფად, ინფორმაციის გაზიარების მიზნით და პაციენტზე ზემოქმედების გასაუმჯობესებლად: ჩვენებები; პროცესი; შემდგომი დაკვირვება და შეფასება.

    მუხლი 12 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი–ელექტიური მოდული E1. – „ყელ-ყურ-ცხვირის დაავადებები“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: ყელ-ყურ-ცხვირის გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული დაავადებების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) რეზიდენტის კომპეტენცია ყელ-ყურ-ცხვირის დაავადებების სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა.ა) ყელ-ყურ-ცხვირის და სახის პრბოლემების მართვა, როცა აღნიშნული პრობლემებით პაციენტი პირველად მიმართავს ექიმს (პირველი კონტაქტის მართვა);

ა.ბ) ამოცნობა იმ სიმპტომებისა, რომლებიც ნორმის ფარგლებს არ ცილდება და არ საჭიროებს მკურნალობას (მაგ., სენილური რინორეა, მცირედ გადიდებული ლიმფური ჯირკვლები ჯანმრთელ ბავშვში, ცხვირის პერიოდული გაჭედვა და ა.შ.);

ა.გ) ყელ-ყურ-ცხვირის სპეციალისტთან რეფერალის ჩვენებები (მაგ., განმეორებითი, ხშირი ტონზილიტი, დაფის აპკის პერფორაცია);

ა.დ) რეფერალის განხორციელების მეთოდოლოგია;

ა.ე) სიმპტომები:

-      სმენის დაქვეითება;

-      გოგირდის საცობი ყურში;

-      ყურის ტკივილი;

-      გამონადენი ყურიდან;

-      შული ყურებში;

-      სისხლდენა ცხვირიდან;

-      ყელის ტკივილი;

-      ხმის ჩახლეჩა;

-      დისფაგია;

-      კრუპი;

-      ფარისებრი ჯირკვლის გადიდება;

-      ლიმფური ჯირკვლები და სხვა წარმონაქმნები კისრის არეში;

-      საუბრის გაძნელება;

-      უცხო სხეულები;

ა.ვ) გავრცელებული მდგომარეობები:

-      შუა ყურის ანთება;

-      გარეთა სასმენი მილის ანთება;

-      დაფის აპკის პერფორაცია;

-      ქოლესტეატომა;

-      ვერტიგო, მენიერის დაავადება;

-      ბელის დამბლა, ტემპერო-მანდიბულური ტკივილი, ტრიგემინიური ნევრალგია;

-      ფარინგიტი, ტონზილიტი, ლარინგიტი, ჯირკვლოვანი ცხელება (გლანდულარ ფევერ) პირის ღრუს კანდიდოზი, ჰერპესი, სანერწყვე ჯირკვლების ქვა, გასტროეზოფაგური რეფლუქსი (GERD);

-      ინფექციური და ალერგიული რინიტი, სინუსიტი, ცხვირის პოლიპები;

-      ცხვირის მოტეხილობა, ყურის ჰემატომა;

-      ხვრინვა და ძილის აპნოე;

-      ეჭვი თავის და კისრის კობოზე;

-      სმენის ცალმხრივი დაქვეითება გარე ყურის პათოლოგიის ან სხვა აშკარა მიზეზის არარსებობისას;

ა.ზ) გამოკვლევები:

-      ოტოსკოპია;

-      ტესტები კამერტონით;

-      ინტერპრეტაცია, ცოდნა: აუდიოგრამა, აუდიომეტრია;

-      ა.თ) მკურნალობა:

-      დაკვირვება, უსარგებლო რეფერალის თავიდან აცილება;

-      ცხვირის კაუტერიზაცია;

-      გოგირდის საცობის გამოძევება;

ა.ი) გადაუდებელი მდგომარეობების მართვა:

-      სეპტალური ჰემატომა;

-      სისხლდენა ცხვირიდან;

-      მწვავე ტონზილიტი;

-      გარეთა ყურის ანთება;

-      უცხო სხეული;

-      აურიკულური ჰემატომა ან პერიქონდრიტი.

ა.კ) პრევენცია:

-      სმენის დაქვეითების სკრინინგი ბავშვებსა და მოზრდილებში;

-      ოტოტოქსიურობის იატროგენური მიზეზების ცოდნა და ამოცნობა.

    მუხლი 13 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი – ელექტიური მოდული E2. –„დერმატოლოგია“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: დერმატოლოგიაში გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე.

2. მოდულის ამოცანები:

ა) რეზიდენტის კომპეტენცია დერმატოლოგიის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა.ა) დერმატოლოგიის ძირითადი შემადგენლები

-      ნორმალური ანატომია, განვითარება და ფიზიოლოგია

-      რისკ-ფაქტორები ( თანდაყოლილი, შეძენილ, გ. ასაკობრივი)

-      პრევენცია ( პაციენტის განათლება, თანხმობა)

-      სადიაგნოზო სახელმძღვანელო რეკომენდაციები: დაზიანების ლოკალიზაცია, ტიპი და ხასიათი; დაზიანების ტიპი: პირველადი/მეორეული მაკულარული/ პაპულარული/ვეზიკულური/ კვანძოვანი სიმსივნე; დაზიანების სპეციფიკური ლოკალიზაცია; სეზონური ვარიაცია/დასაწყისი

-      მკურნალობა

-      სისტემური გამოკვლევა (ჩვენების მიხედვით)

ა.ბ) ხშირი დერმატოლოგიური პრობლემები

-      კანის პათოლოგიები

პაპულოსკვამოზური დაავადებები: სებორეა და ქერტლი, ფსორიაზი, ვარდისფერი პიტირიაზი, მილიუმი, ბრტყელი ლიქენი, ლიქენი

ვეზიკულობულოზური დაავადებები: იმპეტიგო, მარტივი ჰერპესი, ჰერპეს ზოსტერი, წითელა, პემფიგოიდი, პემფიგუსი, დისჰიდროზი, მულტიფორმული ერითემა, ჰერმეტოფორმული დერმატიტი, ეპიდერმული ნეკროლიზი, ბულოზური ეპიდერმოლიზი

დერმატიტი: კონტაქტური; ატოპიური; გენერალიზებული ეხქსფოლაციური; ნუმულარული ეგზემა; სტაზდერმატიტი; საფენით გამოწვეული გამოყელვა

მაკულარული გამონაყარი: ვირუსული ეგზანთემა, წამლისმიერი რეაქცია

ურტიკარიული გამონაყარი: ჭინჭრის ციება; დერმოგრაფიზმი

კვანძები: კვანძოვანი ერითემა; დერმატოფიბრომა; ბეჭდისებური გრანულომა; სარკოიდი; კისტები

ქავილით თანხლებული სხვა მდგომარეობები: ზოგადი (მუნი; კანის სიმშრალე (ასტეატოზი); მეორადი სისტემატური დაავადება); ლოკალიზებული (ქრონიკული მარტივი ლიქენი (ლოკალიზებული     ნეიროდერმატიტი); ანალური ქავილი; პედიკულოზი (დატილიანება); რწყილის და სხვა მწერების ნაკბენი)

კანის ინფექციები: ბაქტერიული (იმპეტიგო, წითელი ქარი, ლიმფანგიტი, ცელულიტი, ფურუნკული (მაგ., ძირმაგარა,, პუსტულა, ფოლიკულიტი, აბსცესი, კარბუნკული, ექტიმა), ერითრაზმა), მიკობაქტერიული (ატიპური მიკრობაქტერია); სოკოვანი (სადა კანის სოკოვანი ინფექცია, ღრმა მიკოზი); ვირუსული (მარტივი ჰერპესი, ჰერპეს ზოსტერი, მეჭეჭი, კონტაგიოზური მოლუსკი); რიკეტსიოზული (ლაიმის დაავადება, ტკიპისმიერი ცხელება (Rocky Mountain spotted fever))

კომპლექსური და კოსმეტიკური პრობლემები:

ვულგარული აკნე

როზეულური გამონაყარი

ცხიმიანი კანი

გაფართოვებული ფორები

ნაოფლი

ვასკულარული პათოლოგია

ნაოჭები

კელოიდი

ჰიპერჰიდროზი

კანის დაზიანება

დამწვრობა: თერმული, ქიმიური, მზით

ბუშტუკები

ნაკაწრი

კანის ნახეთქი

დაჟეჟილობა: ტრავმა, სპონტანური პურპურა

ნაკბენები

პიგმენტური დარღვევები

ჰიპერპიგმენტაცია

ჰიპოპიგმენტაცია: თეთრი პიტირიაზი; ვიტილიგო

დერმატომიკოზური გამონაყარი

ახალი წარმონაქმნები

ახალი წარმონაქმნები კეთილთვისებიანი: ანთებითი დაზიანება (აკნეს გამონაყარი, ფურუნკული, ჰიდრადენტიტი, პიოგენური გრანულომა); ჰიპერპლაზია (მეჭეჭი, კონტაგიოზური მოლუსკი, კოჟიჟი, ეპიდერმული კისტა, აკროქორდონი, ქსანთელაზმა); ნეოპლაზია (სებორეული კერატოზი, ხალი, ნევუსი (ინტრადერმული, შერწყმული და სხვა), ლიპომა, დერმატოფიბრომა, კელოიდი, ჰემანგიომა, ნეიროფიბრომა)

ახალი წარმონაქმნები სიმსივნის წინარე: სკვამოზური უჯრედოვანი კარცინომა ინ სიტუ (ბოუენის დაავადება); აქტინური კერატოზი, ზედაპირული გავრცელებული აქტინური პროკერატოზი, ლეიკოპლაკია, კერატოაკანთომა, ერითროპლაკია, პრემელანომა, ავთვისებიანი ლენტიგო, გიგანტური თანდაყოლილი ხალი, დისპლაზიური ხალის სინდრომი, რადიაციული ეფექტები

ახალი წარმონაქმნები ავთვისებიანი: ბაზალურუჯრედოვანი კარცინომა, სკვამოზურ უჯრედოვანი კარციომა, მელანომა, ძირითადი კლინიკური კატეგორიები, პროგნოზული და თერაპიული სახელმზღვანელო რეკომენდაციები, პეჯეტის დაავადება, კანის ლიმფომა, კაპოშის სარკომა, კანის მეტასტაზები

სისტემური დაავადების კანისმიერი მანიფესტაციები, აივ-ის და ათაშანგის ჩათვლით

კანის პროფესიული დაავადებები

თმის პრობლემა – სოკოვანი დაავადებები, ალოპეცია, რომელიც არ არის დაკავშირებული ნაწიბურთან, ანდროგენეტიკა (მამრობითი სახის), ალოპეცია ბუდობრივი/ტოტალური/უნივერსალური, ტრაქციული ალოპეცია და ტრიქოტილომანია, ენდოკრინული ეფექტები, დისკოიდური წითელი მგლურა, ფოლიკულური კერატოზი, ჩაზრდილი თმა (ფსევდოკოლიკულიტი), ჰიპერტრიქოზი, ლოკალიზებული, ვირილიზაციით გამოწვეული ჰირსუტიზმი, სტრუქტურის ცვლა (თმის დისტროფია)

ფრჩხილის პრობლემა – ტრავმა, დერმატოზებთან ასოცირებული პათოლოგიები, სხვა სისტემურ დაავადებებთან ასოცირებული პათოლოგიები, სტრუქტურის ცვლა, სოკოვანი ინფექციები, ფრჩხილის ბუდისა და ფრჩხილქვეშა არის მდგომარეობა (ჩაზრდილი ფრჩხილი, პარონიქია, ჰემატომა); ფერადი ფრჩხილი, ახალი წამონაზარდები, კეთილთვისებიანი (ანთებითი, ნეოპლაზია); ავთვისებიანი (მელანომა, სკვამოზურუჯრედული კარცინომა)

ლორწოვანი გარსის დაზიანება

პირის ღრუს დაზიანება

რძიანა: პირის ღრუს აფთები, პირის სიმშრალე, გეოგრაფიული ენა, შავი თმიანი ენა, ლეიკოპლაკია, ხეილიტი, ბრტყელი ლიქენი

ბ) უნარ-ჩვევები

ბ.ა) სადიაგნოზო უნარ-ჩვევები

სამედიცინო ბარათის შევსება და სამედიცინო შემოწმება, დიფერენციული დიაგნოზი

ლაბორატორიული სინჯებისათვის მასალის აღება, სინჯების შედეგების ინტერპრეტაცია: ბიოფსია, მიკროორგანიზმების კულტურა, ანაფხეკი

კანის ტესტების ჩატარების ტექნიკა და შედეგების ინტერპრეტაცია

მექანიკური ხელსაწყოების გამოყენება

სისტემური შეფასება (ჩვენების მიხედვით)

დაზიანების გავრცელების და ხასიათის აღწერა

ბ.ბ) პრობლემის მართვა

გენეტიკური კონსულტაცია

კონსულტაცია კვების თაობაზე

პრევენციული ღონისძიებები: კანის ყოველდღიური მოვლა, გარემოს ზემოქმედების აცილება, მზისგან დამცავი ეკრანები (მინები), რეცეპტის გარეშე გასაყიდი ლოსიონების სათანადოდ გამოყენება

ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობა

პაციენტის განათლება

დინამიკის დოკუმენტირებისათვის ფოტოგრაფიის გამოყენება

შკალის/ინდექსების გამოყენება დაავადების სიმწვავის განსაზღვრისთვის

კონსულტაციებისა და მიმართვების გამოყენება

ბ.გ) სამკურნალო უნარ-ჩვევები

კონსერვატიული: ადგილობრივი, სისტემური, ულტრაიისფერი სხივებით მკურნალობის პრინციპები

ქირურგიული: დაზიანებულ უბანში კორტიკოსტეროიდების შეყვანა, გაკვეთა და დრენირება, ჩაზრდილი ფეხის ფრჩხილის მკურნალობა.

    მუხლი 14 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი – ელექტიური მოდული E3. – „ოფთალმოლოგია“ ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: ოფთალმოლოგიაში გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე.

2. მოდულის ამოცანები:

რეზიდენტის კომპეტენცია ოფთალმოლოგიის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) ცოდნა

ა.ა) ნორმალური ანატომია, ფიზიოლოგია, თვალის და მხედველობის ასაკობრივი განვითარება;

ა.ბ) მხედველობის დარღვევის მქონე პაციენტების ფიზიოლოგიური და ადაპტაციური საჭიროებები;

ა.გ) წამლებისა და ტოქსინების გავლენა მხედველობაზე და თვალის დაავადებებზე;

ა.დ) ოფთალმოლოგიური პრეპარატების გავლენა სისტემურ ფუნქციებზე;

ა.ე) ხანშიშესული პაციენტების მხედველობის დაქვეითების და მხედველობითი ფუნქციის რეგულარული შეფასების და შენარჩუნების მნიშვნელობის გაცნობიერება;

ა.ვ) მხედველობის დაზიანება სხვა ორგანოთა სისტემების დაავადებების დროს;

ა.ზ) მხედველობის შემოწმების სახელმძღვანელო პრინციპები სხვადასხვა ასაკობრივ ჯგუფებში;

ა.თ) პირველადი დიაგნოზი, მართვა და კონსულტანტთან გაგზავნის კრიტერიუმები ხშირი პათოლოგიების დროს;

ა.ი) რეფრაქციის დარღვევები: ახლომხედველობა (მიოპია), შორსმხედველობა (ჰიპეროპია), პრესბიოპია;

კანის და მიმდებარე ქსოვილების პათოლოგია: ინფექციური (ჰორდეოლუმი, ორბიტალური ცელულიტი, დაკრიოცისტიტი, ბლეფარიტი, კავერნოზული სინუსის თრომბოზი); ეგზოფთალმოზები (გრეივსის დაავადების, არტერიულ-ვენური ანევრიზმა, კაროტიდული კავერნოზული ფისტულა); ქუთუთოს დაავადებები (ენტროპიონი და ექტროპიონი, ქალაზიონი, პტოზი); საცრემლე აპარატის დაავადება (დაკრიოსტენოზი); კეთილთვისებიანი სიმსივნეები (პაპილომა, კერატოაკანთომა, ნევუსი, ქსანთელაზმა, დერმოიდი); ავთვისებიანი სიმსივნეები (ბაზალურუჯრედოვანი კარცინომა, სქვამოზურუჯრედოვანი კარცინომა, ლიმფომა, ავთვისებიანი მელანომა, რეტინობლასტომა, კონიუნქტივის დაავადებები – კონიუნქტივიტი (ვირუსული კონიუნქტივიტი, მარტივი ჰერპესით გამოწვეული კონიუნქტივიტი, ჰერპეს-ზოსტერით გამოწვეული კონიუნქტივიტი და კერატიტი, ბაქტერიული კონიუნქტივიტი, ალერგიული კონიუნქტივიტი), კონიუნქტივის ხალი (პტერიგიუმი, პინგუეკულა), კონიუნქტივის სიმსივნეები; რქოვანას დაავადებები – ზედაპირული ტრავმა და ინფექციები (რქოვანას აბრაზია, კერატიტი, რქოვანას წყლული, მშრალი თვალი და მასთან დაკავშირებული დაავადებები), კერატოკონუსი (ირიტი, არათანაბარი გუგები, გუგის აფერენტული დეფექტი, ადიეს გუგა, ჰორნერის სინდრომი); კატარაქტა; გლაუკომა; ბადურას დაავადებები – ასოცირებული მხედველობის დაკარგვასთან (ბადურის ცენტრალური ვენის ოკლუზია, ბადურს ვენის ტოტის ოკლუზია, ბადურის ცენტრალური არტერიის ოკლუზია, ბადურას ჩამოშლა და სისხლჩაქცევა მინისებრ სხეულში), დაკავშირებული სხვა დაავადებებთან (არტერიული ჰიპერტენზია, შაქრიანი დიაბეტი), ყვითელი ხალის დეგენერაცია, ასაკობრივი ცვლილებები

მხედველობის ნერვის პათოლოგიები

გარეგანი კუნთოვანი დარღვევები – კრანიალური ნერვის დამბლა

ტრავმა – დახურული, შემავალი

დამწვრობა;

ა.კ) სპეციალური ოფთალმოლოგიური და ოფთალმორადიოლოგიური პროცედურების ჩვენებები

-      ფლუორესცენტული ანგიოგრაფია

-      თვალის ულტრაბგერითი გამოკვლევა

-      მხედველობის ველის განსაზღვრა

-      თვალის მაგნიტურ-რეზონანსული გამოკვლევა/კომპიუტერული ტომოგრაფია;

ა.ლ) თვალის რეფრაქციის ქირურგიული კორექციის ჩვენებები

-      თვალის დაზიანების და მხედველობის დაკარგვის პრევენცია

ბ) უნარ-ჩვევები

ბ.ა) გამოკვლევა:

სპეციფიკური პროცედურების ჩატარება და შედეგების ინტერპრეტაცია: მხედველობის სიმახვილის, მხედველობის ველის და თვალის მამოძრავებელი ფუნქციის გამოკვლევა; პირდაპირი ოფთალმოსკოპია; მხედველობის გამოკვლევა სინათლის სხივით; რქოვანას შეღებვა ფლუორესცინით; ტონომეტრია

ყველა ასაკის პაციენტის ფიზიკური გამოკვლევა, ყურადღების განსაკუთრებული გამახვილებით ნევროლოგიურ და მოტორულ რეაქციებზე

კლინიკური გამოკვლევის ჩატარება პრობლემის ლოკალიზაციისათვის, დიფერენციალური დიაგნოსტიკისათვის და მართვის დაგეგმისათვის

გამოკვლევების და მართვის გეგმის ჩამოყალიბება, მათ შორის, მდგომარეობის სიმძიმის შეფასება და სპეციალისტის გადაუდებელი დახმარების საჭიროების განსაზღვრა;

ბ.ბ) მართვა

მართვის, გამოკვლევის და სპეციალისტის კონსულტაციების გეგმის ჩამოყალიბება, გამოკვლევის რისკის, ფასისა და მიღებული ინფორმაციის ღირებულების გათვალისწინებით.

თავში „ცოდნა“ ჩამოთვლილი გავრცელებული და განკურნებადი დაავადებების გამოვლენა და მართვა

ფსიქოსოციალური და ოჯახური საკითხების მართვა და კოორდინაცია, მათ შორის, თვალის „დამაძაბუნებელი“ დაავადებების ხანგრძლივი მართვა – გარემოში ადაპტაცია და საზოგადოებრივი რესურსების გამოყენება

სათანადო მედიკამენტების გამოყენება

სადიაგნოზო და სამკურნალო საშუალებების სწორი გამოყენება: მიდრიაზული საშუალებები; ადგილობრივი საანესთეზიო საშუალებები; კორტოკისტეროიდები; ანტიბიოტიკები; გლაუკომის სამკურნალო საშუალებები.

    მუხლი 15 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი – ელექტიური მოდული E4. – „ნევროლოგია“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: ნევროლოგიაში გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე

2. მოდულის ამოცანები:

რეზიდენტის კომპეტენცია ნევროლოგიის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) ცოდნა;

ა.ა) ნორმალური ანატომია, ფიზიოლოგია და ანატომიური პრინციპები, რომლებიც ნევროლოგიური დაავადების ლოკალიზაციის საშუალებას იძლევა;

ა.ბ) ნერვული სისტემის ნორმალური ზრდა-განვითარება და დაბერება;

ა.გ) პათოლოგიური ნევროლოგიური დარღვევები, რომლებიც მოიცავენ:

მოტორული ფუნქციის დარღვევებს: ზედა და ქვედა მოტორული ნეირონების დარღვევები; კოორდინაციის დარღვევა; მოძრაობითი დარღვევები

ჰიპოკინეზიური: პარკინსონის დაავადება, პარკინსონიზმის სინდრომი

ჰიპერკინეზიული: ათეტოზი, ქორეა, დისტონია, ტიკები, ტრემორი

მგრძნობელობის დარღვევები: ცენტრალური, პერიფერიული

მხედველობის დარღვევა: მხედველობის ველის დეფექტები, მონოკულარული ან ბინოკულარული სიბრმავე, დიპლოპია და მზერის შეზღუდვა, ნისტაგმი, გუგის ანომალიები

ცერებროვასკულარული დაავადებები: იშემიური ინსულტი (თრომბოლიზური საშუალებები – ჩვენება და გამოყენება, რისკი და სარგებელი); ჰემორაგიული ინსულტი; ვასკულიტები; გარდამავალი იშემია; სიმპტომური/ასიმპტომური კაროტიდული სტენოზი; ანევრიზმა

თავის და ზურგის ტვინის ტრავმა: შეფასება; მართვა; შედეგები და პროგნოზი

გაფანტული სკლეროზი: სადიაგნოზო კრიტერიუმები; პარაკლინიკური გამოკვლევები; მართვა

თავბრუხვევა და სმენის დარღვევები: ცენტრალური და პერიფერიული გენეზის სმენის დაკარგვა (მწვავე, ქრონიკული); ცენტრალური და პერიფერიული გენეზის ვერტიგო (მწავე, ქრონიკული, გაღიზიანებით ტესტირება, შუილი ყურებში)

შემეცნებითი ფუნქციის და კომუნიკაციის დარღვევები: დემენცია (დიფერციული დიაგნოზი, შეფასება, მართვა); ენცეფალოპათია (მწვავე, ქრონიკული) (ტოქსიკური, მეტაბოლური); აფაზია, აპრაქსია

ცნობიერების დარღვევები: გულის წასვლა, ეპილეფსია – კრუნჩხვები გენერალიზებული დასაწყისით, მარტივი პარციალური კრუნჩხვები, რთული პარციალური კრუნჩხვები, მკურნალობა (კრუნჩხვის მედიკამენტური მკურნალობა, ქირურგიული მართვა, ვაგუსის სტიმულაცია); მომატებული ქალასშიდა წნევის გამოვლენა და მკურნალობა; სტუპორი და კომა – ტოქსიკური, მეტაბოლური, სტრუქტურული დაავადება, ჩაჭედვის სინდრომი; თავის ტვინის სიკვდილი – თავის ტკივილი (შაკიკი და მის ვარიანტები, კლასტერული ტკივილი, წნევასთან დაკავშირებული თავის ტკივილი, სტრუქტურულ დაზიანებასთან დაკავშირებული თავის ტკივილი, კეთილთვისებიანი ინტრაკრანიალური ჰიპერტენზია, ქრონიკული ტკივილები დღის განმავლობაში, თავის ტკივილი გადაუდებელი მდგომარეობების დროს), სუბარაქნოიდული სისხლჩაქცევა, მენინგიტი, გიგანტურუჯრედოვანი არტერიტი/საფეთქლის მიდამოს არტერიტი

თავის ტვინის სიმსივნეები: წინა და უკანა ფოსო – პირველადი (კეთილთვისებიანი, ავთვისებიანი), მეტასტაზური

ინფექციები (მენინგიტი და ენცეფალიტი): ბაქტერიული, ვირუსული ან რეტროვირუსული (ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსი), სოკოვანი, ტუბერკულოზი, პრიონის ცილით გამოწვეული დაავადებები

ზურგის ტვინის დაავადებები: ანატომია და პროცესის ლოკალიზაცია, გარეგანი კომპრესიული დაზიანება, შინაგანი დაზიანება

ძილის დარღვევა

პერიფერიული ნერვების, ნერვ-კუნთოვანი გადაცემის და კუნთების დაზიანებები: კუნთოვანი დისტროფია, პერიფერიული ნეიროპათია, მრავლობითი მონონევრიტი, მიოპათია, გილენ-ბარეს სინდრომი, დიდი მიასთენია, პლექსოპათია, რადიკულოპათია, დიაგნოსტიკური გამოკვლევები (მაგ., ნერვში იმპულსის გატარების სიჩქარე, ელექტრომიოგრაფია, კუნთის ბიოფსია)

თანდაყოლილი დაავადებები: თავის და ზურგის ტვინის განუვითარებლობა – არნოლდ-ჩიარის დაავადება, მენინგომიელოცელე, თავის ტვინის ქერქის განუვითარებლობა; ქრომოსომული ანომალიები (მაგ., დაუნის სინდრომი); თავის ზრდის ანომალია – მიკროცეფალია, მაკროცეფალია (ჰიდროცეფალიის ჩათვლით); განვითარების დარღვევა – დაგვიანებული განვითარება, გონებრივი ჩამორჩენა, ნეიროდეგენერაციული დაავადებები

უმაღლესი ნერვული მოქმედების განვითარების დარღვევები: გონებრივი ჩამორჩენა, მეტყველების დარღვევა, სწავლის უუნარობა (მაგ., დისლექსია), ყურადღების დეფიციტის სინდრომი ჰიპერაქტიურობით ან მის გარეშე, განვითარების გავრცელებული დარღვევები (მაგ., აუტიზმი)

ფსიქიატრიული დარღვევები, რომლებიც ნევროლოგიური დაავადებების იმიტაცია ახდენენ: არაეპილეფსიური შეტევები (მაგ., ფსევდოკრუნჩხვები); დეპრესიასთან დაკავშირებული დემენცია (მაგ., ფსევდოდემენცია); კონვერსია; სიმულაცია; სომატიზაცია და იპოქონდრია

ტკივილის მართვის პრინციპები: ფარმაკოლოგიური პრეპარატები, ქირურგიუილ მართვა

ა.დ) პაციენტის მართვის ფსიქოლოგიური ასპექტები და რეაბილიტაცია, განსაკუთრებით ქრონიკული ან ხანგრძლივი ნევროლოგიური დაავადებების დროს;

ა.ე) ზოგიერთი ნევროლოგიური დაავადების გენეტიკური საფუძველი და ოჯახის განათლება გენეტიკური კონსულტაციის მნიშვნელობის შესახებ;

ა.ვ) ხანშიშესულ პაციენტებს შორის ნევროლოგიური უუნარობის გაცნობიერება და მათი ფუნქციური შესაძლებლობების შეფასების, აღდგენის და შენარჩუნების მნიშნელობა;

ა.ზ) სისტემური დაავადებების ნევროლოგიური გართულებები;

ა.თ) ნერვული დაავადებების პრევენცია;

ბ) უნარ-ჩვევები;

ბ.ა) სადიაგნოზო უნარ-ჩვევები

ნევროლოგიური პრობლემის გამოვლენა და განსაზღვრა

ანამნეზის შეკრება და სრული ნევროლოგიური და გონებრივი სტატუსის განსაზღვრა

კლინიკური ცოდნის გამოყენება დაზიანების ლოკალიზაციის დასადგენად და დიფერენციული დიაგნოსტიკისათვის

კლინიკური პრობლემის სიმძიმის და პროგნოზის შეფასება, რამდენად აუცილებელია გადაუდებელი დახმარება და სპეციალისტის ჩარევა

შემდგომი გამოკვლევებისა და მართვის გეგმის ჩამოყალიბება

ქვემოთ ჩამოთვლილი გამოკვლევების ჩვენებების, უკუჩვენებების, რისკისა და მნიშვნელობის ცოდნა: ლუმბალური პუნქცია, მისი ჩატარების ცოდნა; ელექტროენცეფალოგრამა; ვიზუალური, თავის ტვინის ღეროს და სომატოსენსორული საპასუხო პოტენციალები; ნერვის გამტარებლობის გამოკვლევა და ელექტრომიოგრაფია; კუნთის და ნერვის ბიოფსია; კომპიუტერული ტომოგრაფია კონტრასტირებით ან მის გარეშე; მაგნიტურ-რეზონანსული გამოკვლევა კონტრასტირებით ან მის გარეშე; მაგნიტურ რეზონანსული ანგიოგრაფია; ანგიოგრაფია; მიელოგრაფია; კაროტიდული სინუსის ულტრაბგერითი გამოკვლევა; ძილის გამოკვლევა; გენეტიკური ტესტირება; პოზიტრონულ-ემისიური ტომოგრაფია (PET); SPECT სკანირება

ბ.ბ) მართვა

სადიაგნოზო და მართვის გეგმის ფორმულირება და სპეციალისტის კონსულტაცის საჭიროების შეფასება კონსულტაციის რისკის, სარგებლის და ღირებულების გათვალისწინებით

სპეციალისტი ნევროლოგის როლის გაცნობიერება

„ცოდნის“ ნაწილში ჩამოთვლილი ხშირი და განკურნებადი დავადებების მართვა, საჭიროების შემთხვევაში, კონსულტანტის მონაწილეობით

ქვემოთ ჩამოთვლილი გადაუდებელი ნევროლოგიური მდგომარეობების მართვა შესაბამის სპეციალისტთან თანამშრომლობის გზით: ინსულტი, კომა, მენინგიტი და ენცეფალიტი, ეპილეფსიური სტატუსი, ცენტრალური ნერვული სისტემის ტრავმული დაზიანება, მომატებული ქალასშიდა წნევა, მხედველობის მწვავე დაკარგვა, წრაფად პროგრესირებადი ნევროლოგიური დეფიციტი, მწვავე სისუსტე, შეცვლილი გონებრივი სტატუსი

ოჯახური და ფსიქოსოციალური საკითხების მართვა, რაც თან ახლავს ხანგრძლივი დროის განმავლობაში ნევროლოგიური დაავადებით შეპყრობილი პაციენტის მოვლას და რაც მოიცავს საოჯახო მოვლას, საზოგადოების (თემის) რესურსების გამოყენებას, მრავალპროფილური გუნდის მონაწილეობას, რომელშიც ოჯახის ექიმს ხანგრძლივი მოვლის კოორდინატორის როლი ეკისრება.

სამკურნალო საშუალებების ურთიერთქმედების და მათი გვერდითი მოქმედების ცოდნა, განსაკუთრებით ხანშიშესულ პაციენტებში.

    მუხლი 16 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი – ელექტიური მოდული E5. –,„ორთოპედია“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: ორთოპედიაში გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე.

2. მოდულის ამოცანები:

 რეზიდენტის კომპეტენცია ორთოპედიის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) ტერფმრუდობა;

ბ) დისპლაზიური მენჯ-ბარძაყის სახსარი;

გ) როტაციული პრობლემები:

-      როტაცია შიგნით და გარეთ

-      Metatarsus adductus

დ) სკოლიოზი: იდიოპათიური და შეძენილი;

ე) ბარძაყის თავის ასეპტიკური ნეკროზი;

ვ) ბარძაყის თავის ეპიფიზეოლიზი;

ზ) დაჭიმვა, ამოვარდნილობა და მოტეხილობა;

თ) ორთოპედიული აპარატები;

ი) ორთოპედიაში გადაუდებელი მდგომარეობების გამოვლენა და სტაბილიზაცია:

-      „Compartment“ სინდრომი;

-      ბარძაყის თავის ამოვარდნილობა;

-      მუხლის ამოვარდნილობა;

-      მენჯის ძვლების მოტეხილობა;

-      ხერხემლის კისრის არის მოტეხილობა;

-      ზურგის ტვინის დაზიანება.

    მუხლი 17 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი – ელექტიური მოდული E6 – „ონკოლოგია“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: ონკოლოგიაში გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე.

2. მოდულის ამოცანები:

რეზიდენტის კომპეტენცია ონკოლოგიის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) გავრცელებული ონკოლოგიური დაავადებების ეპიდემიოლოგია, რისკფაქტორები (ცხოვრების წესის ჩათვლით);

ბ) სკრინინგის პროგრამების პრინციპები;

გ) რეფერალის ორგანიზება;

დ) პალიატიური ღონისძიებები ონკოლოგიური დაავადებების დროს;

ე) კიბოს ადრეული სიპმტომებისა და ნიშნების ამოცნობა;

ვ) ეჭვის მიტანა და დიაგნოზის დასმა კიბოს განვითარების ადრეული ეტაპზე;

ზ) ადეკვატური გამოკვლევების ჩატარება კიბოზე ეჭვის დროს;

თ) ტკივილის მართვა;

ი) ონკოლოგიური დაავადებების დროს აღმოცენებული პალიატიური ღონისძიებების საჭიროება:

-      სისხლდენა;

-      ჰიპერკალცემია;

-      ზედა ღრუ ვენის ობსტრუქცია;

-      ზურგის ტვინის კომპრესია;

-      ძვლების პათოლოგიური მოტეხილობები.

    მუხლი 18 . მზადების II ეტაპის შერჩევითი – ელექტიური მოდული E7 –„ქირურგია“, ხანგრძლივობა – 4 კვირა

1. მოდულის მიზანი: ქირურგიაში გავრცელებული მწვავე და ქრონიკული პრობლემების პრევენცია, ამოცნობა და მართვა პირველადი ჯანდაცვის დონეზე.

2. მოდულის ამოცანები:

რეზიდენტის კომპეტენცია ქირურგიის სფეროში უნდა მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

ა) ცოდნა

ა.ა) ქირურგიული დიაგნოსტიკის ძირითადი პრინციპები:

-      ქირურგიული ანატომია

-      ჭრილობის ფიზიოლოგია, მოვლა და შეხორცების პროცესი

-      კლინიკური შეფასება, რაც მოიცავს ქირურგიული მდგომარეობების დროს ანამნეზის შეკრებას, ფიზიკურ გამოკვლევას, ლაბორატორიულ გამოკვლევას და ძირითადი ნიშნებისა და სიმპტომების დიფერენციულ დიაგნოსტიკას

-      ინვაზიური და არაინვაზიური სადიაგნოზო ტესტები

-      ანესთეზია: პრემედიკაცია, პრეპარატები, შეყვანის გზები, ტოქსიკურობა, რეანიმაციული ღონისძიებები

-      გადაუდებელი ქირურგიული მდგომარეობების იდენტიფიკაცია

-      ეთიკური და სამართლებრივი საკითხები: ინფორმირებული თანხმობა, ცხოვრების ხარისხი, სიკვდილის წინა მდგომარეობასთან დაკავშირებული პრობლემები

ა.ბ) ოპერაციამდელი გამოკვლევა

-      ოპერაციის რისკის შეფასება

-      თანმხლები დაავადებები

-      ანტიბიოტიკების საპროფილაქტიკო დანიშვნა

-      პაციენტის მომზადება (ნაწლავების მომზადება და სხვა)

ა.გ) მოვლა ოპერაციის მსვლელობისას

-      ასეპტიკისა და სტერილობის ძირითადი პრინციპები

-      პაციენტის მონიტორინგი

-      სითხეების გადასხმა

-      სისხლის საჭიროების განსაზღვრა

-      სხეულის ტემპერატურის კონტროლი

-      ძირითადი ქირურგიული ინსტრუმენტების გამოყენება

ა.დ) პოსტოპერაციული მოვლა

-      რუტინული: ჭრილობის მოვლა, პაციენტის ფიზიკური გააქტიურება, კვება, ტკივილის მართვა, დრენაჟები

-      ხშირი გართულებები: ცხელება და მისი მართვა, ჭრილობის გახსნა, შარდის შეკავება, სისხლდენა, პნევმონია, ატელექტაზი, სითხეებით გადატვირთვა, პოსტტრანსფუზიული რეაქციები, თრომბოფლებიტი, ფილტვის არტერიის ემბოლია, ოლიგურია, სუნთქვის უკმარისობა, ნაწლავთა გაუვალობა, ინფექცია, შოკი

-      ხანგრძლივი მეთვალყურეობა

ა.ე) ამბულატორიული ქირურგია

-      პაციენტების შერჩევა

-      სედაცია ცნობიერების შენარჩუნებით

-      პოსტოპერაციული დაკვირვების პრინციპები

-      ხანგრძლივი მეთვალყურეობა

ა.ვ) ხშირი მდგომარეობების ოფისში მოვლა

-      შესივება და კოპი

-      ნაფლეთი ჭრილობები

-      ზედაპირული დამწვრობა

ა.ზ) ხშირი ქირურგიული მდგომარეობების მოვლა

-      აბსცესი

-      აორტის ანევრიზმა

-      აპენდიციტი

-      არტერიული უკმარისობა

-      კეთილთვისებიანი სიმსივნეები

-      ნაწლავის ობსტრუქცია

-      მოცულობითი წარმონაქმნები სარძევე ჯირკვალში

-      მაჯის არხის სინდრომი

-      მსხვილი ნაწლავის კიბო

-      გულის იშემიური დაავადება

-      კისტა და ჰემატომა

-      დივერტიკული

-      ნაღვლის ბუშტის დაავადება

-      განგლიონები

-      სისხლდენა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან

-      ბუასილი

-      თიაქარი

-      მალთაშუა დისკის ჩაჭედვა

-      ფილტვის კიბო

ა.თ) ხშირი ქირურგიული მდგომარეობების ერთობლივი მართვა

-      სწორ ნაწლავის ფისტულა, ნახეთქი ან პერიანალური აბსცესი

-      კარცინომა

-      საყლაპავის ვენების ვარიკოზი

-      ასციტი

-      ჩაჭედილი თიაქარი

-      ინვაგინაცია

-      მალაბსორბცია

-      ობსტრუქცია

-      პანკრეასის დაავადებები

-      პოლიპოზი

-      რეგიონული ენტერიტი

-      შინაგანი ორგანოს პერფორაცია

-      წყლულოვანი კოლიტი

ა.ი) ორგანოების დონორობა და ტრანსპლანტაცია

ბ) უნარ-ჩვევები

ა) ოპერაციამდელი გამოკვლევა

-      ოპერაციის რისკის შეფასება

-      ფიზიკური გამოკვლევა

-      რადიოლოგიური გამოკვლევა

-      არაინვაზიური სადიაგნოზო პროცედურები

-      ინვაზიური სადიაგნოზო პროცედურები

ა. ნაზოგასტრული ლავაჟი

ბ. შარდის ბუშტის გამორეცხვა

ბ) გადაუდებელი ქირურგიული პროცედურების ჩატარება

-      კრიკო თირეოიდოტომია

-      ნემსით თორაკოსტომია

გ) პოსტოპერაციული მოვლა

-      ნაკერის მოხსნა

-      ნახვევის შეცვლა

-      დრენაჟის ამოღება

დ) მცირე ქირურგიული ოპერაციების ჩატარება

-      ადგილობრივი ანესთეზია

-      მარტივი განაკვეთი

-      კისტისა და აბსცესის გაკვეთა და დრენირება

-      ასპირაცია

-      ყურის ბიბილოს გახვრეტა

-      უცხო სხეულის ამოღება

-      მცირე დამწვრობა

-      ჭრილობის სანაცია

-      ზედაპირული ჭრილობის გაკერვა.

თავი VII

პროგრამის III ეტაპის აღწერილობა

    მუხლი 1

პროფესიული მზადების III ეტაპი მოიცავს 10 მოდულს.

    მუხლი 2

პროფესიული მზადების III ეტაპის მიზანი: სპეციალობაში „საოჯახო მედიცინა“ რეზიდენტების მზადების III ეტაპის დასასრულისთვის რეზიდენტს აქვს სპეციფიკური ცოდნა, ფლობს უნარ-ჩვევებსა და მიდგომებს, რომლებიც მას შესაძლებლობას მისცემენ ეფექტურად მართოს გავრცელებული ქრონიკული და მწვავე მდგომარეობები, რომლებიც ტიპურია საოჯახო მედიცინისათვის. მოცემული დროისთვის რეზიდენტს შესწევს უნარი, განახორციელოს დამოუკიდებელი უწყვეტი სამედიცინო დახმარება გარკვეული კონტინგენტისთვის.

    მუხლი 3 . პროფესიული მზადების III ეტაპის ამოცანები

მოცემული ეტაპის სპეციფიკური ამოცანები მოიცავს შემდეგს:

1. პირველადი ჯანდაცვის მართვა:

ა) იმ მიდგომების ცოდნა, რომელიც უზრუნვლყოფს პაციენტისათვის არასელექციური პრობლემების მქონე პაციენტისათვის მომსახურების ადვილად ხელმისაწვდომობას;

ბ) ქრონკული მდგომარეობების მართვის ორგანიზაციული მიდგომების ცოდნა;

გ) იმ პრევენციული ღონისძიებების ცოდნა, რაც მოეთხოვება პრაქტიკას პირველად ჯანდაცვაში;

დ) პრობლემების პრიორიტეტულობის განსაზღვრის უნარი;

ე) პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულების (კლინიკის) ორგანიზაციის ცოდნა;

ვ) გუნდის სხვა წევრებთან ეფექტური კომუნიკაციის დამყარება;

ზ) გუნდური მუშაობის ჩვევა;

თ) სხვა სპეციალისტებთან ეფექტური თანამშრომლობის უნარი;

ი) კონსულტაციის, პაციენტისა და მისი ოჯახის წევრების განათლებისათვისათვის საჭირო საკომუნიკაციო ჩვევები;

კ) ჩანაწერების შენახვის, საინფორმაციო მენეჯმენტის, გუნდური მუშაობის, პრაქტიკის წარმმართვისა და მომსახურების ხარისხის აუდიტირებისათვის საჭირო საორგანიზაციო ჩვევები;

ლ) პაციენტთან პარტნიორული კავშირის დამყარებისათვის საჭირო ურთიერთობისა და კომუნიკაციის უნარ-ჩვევების განვითარება და შენარჩუნება;

მ) ეფექტური ლიდერობის, მოლაპარაკებისა და კომპრომისების ჩვევები.

2. პიროვნებაზე კონცენტრირებული დახმარება

ა) კონცეფციური მიდგომა ოჯახის და თემის ფაქტორებისადმი; პიროვნების დამოკიდებულების, ფასეულობებისა და რწმენის სოციალური და კულტურული კონექსტის გაგება;

ბ) ავადმყოფი პაციენტისა და ზოგადად დაავადების კონცეფციის ჩამოყალიბება;

გ) პაციენტზე ორიენტირებული საკონსულტაციო მოდელის განხორციელების უნარი, პაციენტის თავისებურებების/დამოკიდებულების გააზრებისა (მაგალითად, ყინულის გალღობა, იდეები, ინტერესი და მოლოდინები) და მასთან მასწავლებლის დამოკიდებულების ინტეგრირებით, საერთო საფუძვლების ჩამოყალიბებისა და ერთიანი სამომავლო გეგმის ფორმირებისათვის;

დ) ექიმისა და პაციენტის ურთიერთობის სუბიექტური კომპონენტის ცოდნა, როგორც პაციენტის (მისი შეგრძნებები, ღირებულებები და წარმოდგენები), ასევე რეზიდენტის თვალსაწიერიდან (ფასეულობების, მიდგომებისა და შეგრძნებების თვითანალიზი);

ე) პაციენტთან პარტნიორული ურთიერთობების დამყარებისათვის საჭირო უნარ-ჩვევები და მიდგომები;

ვ) უნარ-ჩვევები და მიდგომები პაციენტთან დისტანცირებისა და ახლო ურთიერთობების დასაბალანსებლად;

ზ) უწყვეტობის სამი ასპექტის გაგება/შეთვისება: პიროვნული ურთიერთობის უწყვეტობა მთელი ცხოვრების განმავლობაში (მიდგომა ხანგრძლივი ურთიერთობის ჩამოსაყალიბებლად ერთ პიროვნებასთან), ინფორმაციის მიწოდების უწყვეტობა – კონკრეტული პაციენტისათვის საჭირო სამედიცინო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის უზრუნველყოფა ყოველ საჭირო მომენტში, (ინფორმაციის მიწოდება პერსონალურად და ელექტრონული სისტემის საშუალებით), მოვლის უწყვეტობა მთელი დღე-ღამის განმავლობაში (სამუშაო და არასამუშაო საათებში)

3. სპეციფიკური პრობლემების გადაწყვეტის უნარ-ჩვევები

ა) მართვის გეგმაში პაციენტის ჩართვის სურვილი;

ბ) სამედიცინო გადაწყვეტილების ნაბიჯ-ნაბიჯ მიღების უნარი, დროის, როგორც სადიაგნოზო და სამკურნალო ბერკეტის გამოყენებით;

გ) პირველად ჯანდაცვაში პრობლემების გადაწყვეტის პროცესში გაურკვეველი, საეჭვო სიტუაციების აღმოცენების გარდუვალობის გაგება და მის მიმართ ტოლერანტობის გამომუშავება.

4. ყოვლისმომცველი მიდგომა

ა) პოლინოზოლოგიურობის კონცეფციისა და შედეგების მისადაგება ყოველი ცალკეული პაციენტისათვის;

ბ) პაციენტის ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული ყველა პრობლემის ერთდროულად მართვის უნარ-ჩვევა მათი იდენტიფიცირების, შესწავლის, ცნობის, პრიორიტეტულობის განსაზღვრის გზით;

გ) სამედიცინო ჩანაწერებისა და სხვა ინფორმაციის სათანადოდ გამოყენების უნარ-ჩვევა;

დ) საუკეთესო მტკიცებულებების მოძიებისა და მათი პრაქტიკაში გამოყენების უნარი;

ე) ჯანმრთელობის კონცეფციის გაგება მთლიანობაში, მისი მრავალსახოვნების გათვალისწინებით;

ვ) ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობა ყოველი ინდივიდის დონეზე, როგორც ყოველდღიური საქმიანობის ნაწილი;

ზ) ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობისა და პრევენციის განხორციელება სათანადო პროგრამების მეშვეობით;

თ) სხვადასხვა მიდგომების გამოყენების უნარი ცალკეული პაციენტის მიმართ;

ი) პრაქტიკის გუნდის საქმიანობის კოორდინაციის უნარი;

კ) თემის ჯანმრთელობის საჭიროებების გაგება პოპულაციის ეპიდემიოლოგიური მახასიათებლების მიხედვით.

5. თემზე ორიენტაცია

ა) თემის ჯანდაცვის პოლიტიკასთან დაკავშირებულ სხვა პროფესიონალებთან ერთობლივი საქმიანობა და მათი როლის გაცნობიერება;

ბ) პრაქტიკაზე და თემზე დაფუძნებულ ინფორმაციის მნიშვნელობის გაცნობიერება პრაქტიკის ხარისხის უზრუნველყოფისათვის;

გ) ინდივიდებისა და თემის საჭიროებების შესაბამისობაში მოყვანა.

6. ჰოლისტიკური მიდგომა

ა) პაციენტის, როგორც ბიო-ფსიქოსოციალური მთლიანობის გაგება;

ბ) ჰოლისტიკური გაგების პრაქტიკულ განზომილებებში ტრანსფორმაციის უნარ-ჩვევა;

გ) სამედიცინო დახმარებასთან მიმართებაში პაციენტის კულტურული და ეგზისტენციალური საფუძვლების ცოდნა;

დ) ტოლერანტობა და პაციენტის გამოცდილების, რწმენის, ფასეულობებისა და მოლოდინების გაგება, რასაც შეუძლია გავლენა მოახდინოს მომსახურების მიწოდებაზე.

    მუხლი 3

პროფესიული მზადების III ეტაპის მახასიათებლები არის:

1. კონტექსტუალური:

ა) ცოდნა იმისა, თუ რა გავლენას ახდენს მთლიანად სამუშაოს მოცულობა მის მიერ კონკრეტული პაციენტისთვის გაწეულ სამედიცინო დახმარების ხარისხზე;

ბ) გაგება იმისა, თუ რა გავლენას ახდენს ექიმის საცხოვრებელი და სამუშაო პირობები მის მიერ გაწეულ სამედიცინო მომსახურების ხარისხზე.

2. მიდგომითი:

ა) ცოდნა იმისა, რა შესაძლებლობები და ფასეულობები გააჩნია ექიმს – ეთიკური ასპექტების იდენტიფიცირება კლინიკურ პრაქტიკაში (პრევენცია/დიაგნოზი/თერაპია/ცხოვრების სტილზე გავლენის მომხდენი ფაქტორები);

ბ) საკუთარი თავის შეცნობა: იმისი გაცნობიერება, რომ საკუთარი მიდგომები და შეგრძნებები პრაქტიკის მნიშვნელოვანი განმსაზღვრელი ფაქტორებია;

გ) პირადი ცხოვრებასა და პროფესიულ საქმიანობას შორის კავშირის არსებობის გაცნობიერება, მათ შორის, სათანადო ბალანსის დამყარება.

    მუხლი 4. პროფესიული მზადების III ეტაპის მოდულების ჩამონათვალი, აღწერილობა და დახასიათება:

სულ დაგეგმილია 10 მოდულის განხორციელება, რომელთა ხანგრძლივობა ძირთიდად 4 კვირას შეადგენს:

ა) ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობა და პრევენციული პროგრამები პირველად ჯანდაცვაში;

ბ) ქრონიკული დაავადების მართვა:დიაბეტი; კარდიოვასკულური

ა ცერებროვასკულური დაავადებები; ფილტვების ქრონიკული დაავადებები;

გ) ოჯახი, როგორც ზრუნვის/დახმარების ერთეული;

დ) წამლის რაციონალური გამოწერა;

ე) მოხუცების სამედიცინო მომსახურება;

ვ) პალიატიური მზრუნველობა;

ზ) ხარისხის უზრუნველყოფა;

თ) თემზე ორიენტირებული პირველადი ჯანდაცვა;

ი) კომუნიკაცია,,რთულ პაციენტებთან”;

კ) სამეცნიერო კვლევა.

    მუხლი 5

1. იმდენად, რამდენადაც მზადების მესამე წლისათვის რეზიდენტებს უკვე შეძენილი აქვთ სპეციალობის კომპეტენციით განსაზღვრული ძირითადი ცოდნა, მათი მზადების ძირითადი ფორმაა ინტენსიური მუშაობა პაციენტებთან საოჯახო მედიცინის ცენტრებში (კლინიკებში) ოჯახის ექიმის (მასწავლებლის) ზედამხედველობის ქვეშ. მუშაობა რეზიდენტურის მესამე წელს სტანდარტულია და მოიცავს შემდეგ საქმიანობას:

2. მოდულის განხორციელების I დღე დაეთმობა საერთო შეკრებას საოჯახო მედიცინის ცენტრში, სადაც პროგრამის დირექტორი ან მის მიერ შერჩეული პირი რეზიდენტებს გააცნობს მოდულს და გაანაწილებს მზადების ბაზებზე (საოჯახო მედიცინის ცენტრებსა და კლინიკებში); ამავე დროს რეზიდენტებს მიეცემათ საერთო დავალება;

3. მოდულის პირველსავე დღეს საოჯახო მედიცინის ცენტრში ჩატარდება ინტერაქტიული პრეზენტაცია/ლექცია ყველა რეზიდენტისათვის შესაბამის თემაზე (ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობა და პრევენციული პროგრამები პირველად ჯანდაცვაში, ქრონიკული დაავადების მართვა (დიაბეტი, კარდიოვასკულური და ცერებროვასკულური დაავადებები, ფილტვების ქრონიკული დაავადებები), ოჯახი, როგორც ზრუნვის/დახმარების ერთეული, წამლის რაციონალური გამოწერა,მოხუცების სამედიცინო მომსახურება, პალიატიური მზრუნველობა, ხარისხის უზრუნველყოფა, თემზე ორიენტირებული პირველადი ჯანდაცვა, კომუნიკაცია,,რთულ პაციენტებთან”, სამეცნიერო კვლევა) ლექცია/პრეზენტაცია საჭიროებისას შეიძლება ჩატარდეს კვირაში ერთხელ, რომელიც დაეთმობა მოცემული მომენტისათვის არსებულ სიახლეებს (დაავადებათა მართვის ახალ ეროვნული გზამკვლევებს, კლინიკურ პროტოკოლებს, კანონმდებლობას, ჯანდაცვის პოლიტიკის საკითხებს, სიახლეებს სხვა ქვეყნების გამოცდილებიდან).

4. მოდულის ცალკეული კვირის პირველ დღეს რეზიდენტი მიიღებს დავალებას ლოკალური ხელმძღვანელისაგან. კვირის ბოლო დღეს პირისპირ შეხვედრაზე ლოკალური ხელმძღვანელი აფასებს რეზიდენტის მიერ გაწეულ სამუშაოს და აძლევს რეკომენდაციებს.

5. მეორე კვირის ბოლოს (საჭიროებისას, უფრო ხშირად) რეზიდენტები იკრიბებიან საოჯახო მედიცინის ცენტრში, სადაც დისკუსიას მოდულით გათვალისწინებულ საკითხებზე, რეზიდენტების მიღწევებზე და სირთულეებზე წარმართავს საოჯახო მედიცინის ცენტრის და/ან დეპარტამენტის წარმომადგენელი.

6. მოდულის ბოლო დღე, საჭიროებისას 2 დღე დაეთმობა მოდულის შეფასებას, რომელიც მოიცავს რეზიდენტის მიერ გაწეული სამუშაოს ანალიზს და ლოკალური ხელმძღვანელის დასკვნას. მოდულის ბოლოს საოჯახო მედიცინის ცენტრში ტარდება შემაჯამებელი შეხვედრა ყველა რეზიდენტთან.

    მუხლი 6 . III ეტაპის მოდულების განხორციელების ადგილი

1. პროგრამის ეს ნაწილი განხორციელდება საოჯახო მედიცინის ცენტრებში. თითოეული რეზიდენტისთვის გამოყენებული იქნება ორი ან სამი საოჯახო მედიცინის დაწესებულება, რომლებიც განსხვავებულ პირობებში მუშაობენ (მაგალითად, სოფლად, შედარებით ქალაქთან ან დედაქალაქთან). აღნიშნულის მიზანია, რესიდენტს მიეცეს საშუალება ისწავლოს და იმუშაოს სხვადასხვა გარემოში, მომსახურების განსხვავებული მოდელების არსებობის პირობებში.

2. პროგრამის ამ ნაწილის მიმდინარეობისას დაიგეგმება ვიზიტები სხვა სამედიცინო დაწესებულებებშიც (ტუბდისპანსერი, ონკოლოგიური დისპანსერი, ჰოსპისი), აგრეთვე დაიგეგმება სხვადასხვა მოკლე კურსები რეზიდენტის საჭიროებების გათვალისწინებით (მაგ., პრაქტიკული უნარ-ჩვევების დახვეწა თსსუ საოჯახო მედიცინის ცენტრის უნარ-ჩვევების ლაბორატორიაში).

    მუხლი 7 . III ეტაპის სწავლების მეთოდები

ძირითადი მეთოდი მისაღები და გამოსადეგი უნდა იყოს როგორც მასწავლებლისათვის, ისე პრაქტიკაში საქმიანობისათვის; სწავლების მეთოდებიდან ამ ეტაპზე ძირითადი აქცენტი ოჯახის ექიმის (ლოკალური ხელმძღვანელის) ზედამხედველობით წარმართულ კლინიკურ საქმიანობაზე კეთდება და გულისხმობს რეზიდენტის მიერ ჩატარებულ კონსულტაციაზე ზედამხედველობას. კონკრეტული მიზნებიდან გამომდინარე სწავლება, აგრეთვე მოიცავს სხვადასხვა მეთოდებს: ლექციებს, მცირე ჯგუფებში დისკუსიას, დავალებების შესრულებას და სხვა მეთოდებს. ვიზიტები კლინიკებში და სხვა ინსტუტიციონალურ დაწესებულებებში ორგანიზებული იქნება რეზიდენტების საჭიროებების გათვალისწინებით, მას შემდეგ, რაც განისაზღვრება ეს საჭიროებები.

თავი VIII

დამატებითი საკითხები

    მუხლი 1

სასწავლო გეგმა მოცემულია ცხრილი №4-ის სახით:

ცხრილი №4

სასწავლო გეგმა

 

რეზიდენტურაში მზადების I ეტაპი
მოდული №№	მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
1.1.	საოჯახო მედიცინის შესავალი კურსი	3 კვირა
1.2.	კომუნიკაციის უნარ-ჩვევები	4 კვირა
1.3.	საქართველოს ჯანდაცვის სისტემა	4 კვირა
1.4.	მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მედიცინა	4 კვირა
1.5.	სამედიცინო ეთიკა ოჯახის ექიმის საქმიანობაში	3 კვირა
1.6.	ოჯახის ექიმის პრაქტიკული საქმიანობის ორგანიზცია	4 კვირა
1.7.	ფუნდამენტური მედიცინის თანამედროვე ასპექტები	2 კვირა
1.8.	ბიოსამედიცინო კვლევის წარმოება საოჯახო მედიცინის სფეროში – შესავალი კურსი	2 კვირა
რეზიდენტურაში მზადების II ეტაპი
მოდული №№	მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
2.1.	შინაგანი მედიცინა	4 თვე
2.2.	გადაუდებელი მედიცინა და ტრავმა	3 თვე
2.3.	ბავშვთა ჯანმრთელობა	3 თვე
2.4.	ქალთა ჯანმრთელობა და სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები	3 თვე
2.5.	ფსიქიკური ჯანმრთელობა	2 თვე
2.6.	ელექტიური მოდულები	3 თვე
რეზიდენტურაში მზადების III ეტაპი
მოდული №№	მოდულის დასახელება	ხანგრძლივობა
3.1.	ჯანმრთელობისათვის ხელშეწყობა და პრევენციული პროგრამები პირველად ჯანდაცვაში;	4 კვირა
3.2.	ქრონიკული დაავადების მართვა	4 კვირა
3.3.	ოჯახი, როგორც ზრუნვის/დახმარების ერთეული;	4 კვირა
3.4.	წამლის რაციონალური გამოწერა;	4 კვირა
3.5.	მოხუცების სამედიცინო მომსახურება;	4 კვირა
3.6.	პალიატიური მზრუნველობა;	4 კვირა
3.7.	ხარისხის უზრუნველყოფა;	4 კვირა
3.8.	თემზე ორიენტირებული პირველადი ჯანდაცვა;	4 კვირა
3.9.	კომუნიკაცია,,რთულ პაციენტებთან “;	4 კვირა
3.10.	სამეცნიერო კვლევა.	4 კვირა

    მუხლი 2. დეფინიციები:

WONCA Europe – ზოგადი პრაქტიკის/ოჯახის ექიმთა ევროპის საზოგადოება.

EURACT – ოჯახის ექიმების მასწავლებელთა ევროპის აკადემია.

Education Agenda – საგანმანათლებლო პროგრამა.

IgE – იმუნოგლობულინი E.

Metatarsus adductus – მაჯის მომზიდველი.