კომენტარები

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

მისდღეშიორჩენისხელშეკრულებითხდებაგანსაზღვრულიქონებისგადაცემასაკუთრებაში.8ამითიგიგანსხვავდებაქონებისდროებითსარგებლობაშიგადაცემისტიპისხელშეკრულებებისაგან(იჯარა, ქირავნობადასხვ.).93) სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისდადებაშეიძლებაგანპირობებულიიყოსსხვადასხვაგარემოებით, ძირითადადიგიიდებაიმშემთხვევებში, როდესაცსარჩენიგანიცდისმატერიალურგაჭირვებასდასაჭიროებსმოვლას.იგიდებსხელშეკურელებასმარჩენალთან, რომელსაცამმოვლისადადახმარებისსანაცვლოდგადასცემსხელშეკრულებითგათვალისწინებულქონებას(სარჩენისსაკუთრებაშიარსებულიუძრავითუმოძრავინივთები).10„სასამართლომაღნიშნა, მოსარჩელემდამაჯერებლად, დასაშვებიდასათანადომტკიცებულებებითდაამტკიცა, რომპირველმოპასუხესთანსამისდღეშიორჩენაზე(სსკ-ის941-ემუხლი) დადოხელშეკრულება.“11„საქმეზე დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებების შეფასებისას სასამართლომ იხელმძღვანელა სსკ-ის941-ემუხლით12დადაგენილადმიიჩნიამხარეთაშორისსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისდადებისფაქტი.“13„მხარეთაშორისდადებულისამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისმიხედვით, მარჩენალმაიკისრავალდებულებაარჩინოსსარჩენიმთელისიცოცხლისგანმავლობაში. უზრუნველყოსიგისრულფასოვანიკვებით, მკურნალობით, ჯანსაღისაცხოვრებელიპირობებით, ჯეროვანიმოვლა-პატრონობით, რაცაუცილებელიაადამიანისღირსებისშესაბამისიცხოვრებისათვის. თავისმხრივ, რჩენისსანაცვლოდსარჩენმამარჩენალსსაკუთრებაშიგადასცაუძრავიქონება“.141997 წლისსამოქალაქოკოდექსისამოქმედებამდე, მარჩენალსრჩენისსანაცვლოდშეიძლებოდაგადასცემოდასარჩენისსაკუთრებაშიარსებულიმხოლოდსაცხოვრებელისახლიანმისი ნაწილი. ამჟამადკი-სარჩენისსაკუთრებაშიარსებულინებისმიერიროგორცმოძრავი,ისეუძრავინივთი.15სამისდღეშიოსარჩოშეიძლებადადგინდესფულადიანნატურალურისახით(ბინით, კვებით, მოვლითდასხვააუცილებელიდახმარებით).16„სახელშეკრულებოდათქმამოიცავდაროგორცფულადი, ისენატურალურისახითსარჩენისუზრუნველყოფას.“17“ხელშეკრულებითგანისაზღვრა, რომსარჩოშესაძლოაყოფილიყოროგორცფულადი, ასევე-ნატურალურისახის. მასშეიძლებაჰქონოდაასევემომსახურებისსახე: კერძოდ, მარჩენალივალდებულიიყო, სარჩენიუზრუნველეყოსრულფასოვანისაკვებით, მკურნალობით, საცხოვრებელიპირობებით, ტანსაცმლით, მოვლითადაყველაიმსაჭიროებით, რაცაუცილებელიაადამიანისღირსებისშესატყვისიცხოვრებისათვის.“184) სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებაარისვადიანი,19მაგრამვადა, როგორცწესი, კალენდარულითარიღითკიარგანისაზღვრება,არამედ, როგორცწესი,სარჩენისმთელისიცოცხლისხანგრძლივობით.20„საკასაციოპალატამაღნიშნა, რომსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებაშეიძლებადაიდოსსარჩენისმთელისიცოცხლისხანგრძლივობითანდაგანსაზღვრულივადით. 21სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისმხარეებიგაცნობიერებულნიარიან, რომდებენხელშეკრულებას22, რომლისმოქმედებისხანგრძლივობა, როგორცწესი,სარჩენიპირისსიცოცხლისხანგრძლივობაზეადამოკიდებული თუმცახელშეკრულებითშეიძლებასხვარამეციყოსგათვალისწინებულიანუმარჩენალიდასარჩენიშეთანხმდნენკონკრეტულადგანსაზღვრულდროზე(მაგალითად, ერთიწელი, 6 თვედაა.შ.), რომლისგანმავლობაშიცმარჩენალიკისრულობსსარჩენისათვისსარჩოსგადახდას.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

სასყიდლიანიბუნება2.სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისერთ-ერთიუმთავრესითავისებურებამისისასყიდლიანიხასიათია25,, რადგანადგილიაქვსთითოეულიმხარისმიერმეორისათვისშემხვედრიდაკმაყოფილებისგადაცემას-ანუმიზნადისახავსმომავალშისარჩენისქონებისგადასვლასმარჩენალისსაკუთრებაშიგანსაზღვრულიშემხვედრიანაზღაურებისგადახდისგზით.26სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისფასიგამოიხატებამარჩენალისმიერგადაცემულიქონებისსანაცვლოდ, სარჩენისათვისგადახდილსარჩოშისარჩოსგადახდაში.27ამითსამისდღეშიორჩენაგანსხვავდებაჩუქების28ხელშეკრულებისაგან

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

3.ორმხრივმავალდებულებელიბუნება.ხელშეკრულებათაცალმხრივადდაორმხრივადკლასიფიცირებახდებაიმისმიხედვით, ხელშეკრულებისსაფუძველზევალდებულებაეკისრებაორივემხარეს, თუიგიმხოლოდერთ-ერთმათგანსწარმოეშობა.პირველშემთხვევაშისახეზეაორმხრივად. ხოლომეორეშემთხვევაშიკი-ცალმხრივადმავალდებულებელიხელშეკრულება.სამისდღემშიორჩენისხელშეკრულებაარისსინალაგმატურიანუორმხრივადმავალდებელებელიხელშეკრულება,რამეთუთითოეულმხარესგააჩნიაერთდროულადუფლებებიცდაეკისრებამოვალეობებიც.„სამისდღეშიოხელშეკრულებისდროსმხედველობაშიამისაღები, რომინვესტიცია, რომელიცთანახლავსსარჩოს, არისარამხოლოდსარგებლისმიღება, არამედითვალისწინებსთვისმხრივასევემატერიალურიაქტივისგადაცემაც. სამისდღეშიორჩენასადასაპასუხოშესრულებასშორისასეთიურთიერთდამოკიდებულებანათელყოფსმხარეთამიზანს, გადასცენერთმანეთსშესრულება.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

კონსესუალურიბუნება4.ხელშეკრულებებისრეალურადდაკონსენსუალურადდაყოფისკრიტერიუმია, თურამომენტიდანითვლებახელშეკრულებადადებულად. სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებაკონსენსუალურია34, რამეთუიგიდადებულადითვლებამასშემდეგ,35როცამხარეებიყველამისარსებითპირობაზეშეთანხმდებიანსაამისოდგათვალისწინებულიფორმით.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისნამდვილობისწინაპირობებიხელშეკრულებისდადებადაშესაბამისისამართლებრივიშედეგებისწარმოშობამხარეთაშორისშეთანხმებისმიღწევითხორციელდება. სწორედამიტომმხართაკონსესუსსარსებითიმნიშვნელობაენიჭება. კონსესუსისმიღწევისადაშესაბამისად, ხელშეკრულებისდადებისძირითადისაშუალება, როგორცწესი, ოფერტიდააქცეპტია.37სამისდღეშიორჩენისშემთხვევაშიცმხარეთამიერგამიზნულისამართლებრივიშედეგებისმისაღწევად, ადგილიუნდაჰქონდესმხარეთაკონსესუსს.38“ სასამართლომმიუთითასსკ-ის941-ე, საპროცესოკოდექსის102-ემუხლისპირველდამე-2 ნაწილებზედაგანმარტა, რომმოცემულშემთხვევაში, საქმისმასალებითარდადასტურდასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებაზეშეთანხმებისფაქტი.“ 39„მოპასუხესადამესამეპირსშორისდაიდოსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულება, რომლისთანახმად, ზრუნვისადარჩენისსანაცვლოდსარჩენი-მოპასუხეგადასცემსმარჩენალს-მესამეპირსმისსაკუთრებაშიარსებულიუძრავიქონების, 1/3 ნაწილს. აღნიშნულიხელშეკრულებისსაჯარორეესტრშირეგისტრაციაზემესამეპირსუარიეთქვასამოქალაქოსაქმეზესარჩელისუზრუნველყოფისღონისძიებისგამოყენებისგამო.“40„სასამართლოსგადაწყვეტილებით, პირველიმოსარჩელისსარჩელიდაკმაყოფილდადაიგიცნობილიქნასადავოუძრავიქონების1/2 წილზემესაკუთრედ, ამნაწილშიბათილადიქნაცნობილიამუძრავქონებაზედადებულისამისდღეშიორჩენისხელშეკრულება.“„მხარდაჭერისდათანადგომისმოთხოვნილებაარგამოიხატებამხოლოდმატერიალურუზრუნველყოფაში. ისინდივიდუალურიადაასევეგულისხმობსმარტოხელაადამიანთანმუდმივკონტაქტსდარწმენასმასზე, რომშესაძლოარასასურველიგარემოებისდადგომაშემსუბუქებულიანაღმოფხვრილიიქნებათანამდგომიპირისმიერ.41“სასამართლომგანმარტა, რომმხარეთაშორისდადებულიქნა სამოქალაქოკოდექსის941-ემუხლითგათვალისწინებულისამისდრეშიორჩენისხელშეკრულებადაარარსებობსსადავოგარიგებისბათილადცნობისსაფუძველი.42„დადასტურებულადიქნამიჩნეული, რომმხარეთაშორისდაიდოსსკ-ის941-ემუხლითგათვალისწინებულისამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებადამოსარჩელესსაკუთრებაშიგადაეცაუძრავიქონება.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

მოჩვენებითირჩენა1.სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისნამდვილობისათვისდიდიმნიშვნელობაენიჭებაკანონისდანაწესებსმოჩვენებითიდათვალთმაქცურიგარიგებებთანმიმართებით. 56-ემუხლისშესაბამისად, ბათილიაგარიგება, რომელიცდადებულიამოსაჩვენებლად, იმგანზრახვისგარეშე, რომმასშესაბამისიიურიდიულიშედეგებიმოჰყვეს(მოჩვენებითიგარიგება). თუმოსაჩვენებლადდადებულიგარიგებითმხარეებსსურთსხვაგარიგებისდაფარვა, მაშინგამოიყენებადაფარულიგარიგებისმიმართმოქმედიწესები(თვალთმაქცურიგარიგება).„სსკ-ის56-ემუხლიაწესრიგებსნებისნაკლისსაფუძველზედადებულიგარიგებისორშემთხვევას: მოჩვენებითდათვალთმაქცურგარიგებებს. ორივემათგანიმიიჩნევაკერძოავტონომიისნეგატიურიგამოვლინებისმაგალითად.“44მოჩვენებითიგარიგებისდროსმხარეთაშეთანხმებამოკლებულიანამდვილობას,45კერძოდ, გამოვლენილინებაარემთხვევამისიგამომვლენისნამდვილშინაგანნებასდაგარიგებანებისგარეგნულიგამოვლენისშედეგადდაიდო.46მოჩვენებითიგარიგებისმხარეებიერთობლივადმოქმედებენდანებისგამოვლენისშინაარსისძირითადელემენტადამგამოვლენილინებისარარსებობასაქცევენ. თუ მხარეებიფორმისდაცვითდადებულხელშეკრულებაშიშეგნებულადაფიქსირებენარასწორმონაცეებს, გარიგებაარანამდვილია, როგორცმოჩვენებითიგარიგება. თვალთმაქცურირჩენა2.„თუმოსაჩვენებლადდადებულიგარიგებითმხარეებსსურთსხვაგარიგებისდაფარვა, მაშინგამოიყენებადაფარულიგარიგებისმიმართმოქმედიწესები(თვალთმაქცურიგარიგება).49„სამოქალაქოკოდექსიშესაძლებლობასანიჭებსხელშეკრულებისსუბიექტებს, გამოასწორონდაშვებულიშეცდომებითვალთმაქცურიგარიგებისბათილადცნობითდამხარეთაშეთანხმებისმიმართგამოიყენონისმოთხოვნები, რაცდამახასიათებელიაიმგარიგებისათვის, რომლისმიღწევაცმხარეებსსურდათ „სსკ-ის56-ემუხლისპირველინაწილისთანახმად, სადავონასყიდობისხელშეკრულებაბათილია, ხოლოამავემუხლისმეორენაწილისთანახმად, გარიგებისმიმართგამოყენებულუნდაიქნესდაფარულიგარიგების, ანუსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისმიმართმოქმედინორმები“.51„საქმეზედადგენილიფაქტობრივიგარემოებებისგათვალისწინებით, სასამართლომდადგენილადმიიჩნიაისგარემოება, რომმოსარჩელესადამოპასუხესშორისდადებულინასყიდობისხელშეკრულებით, დაიფარასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულება.“52„ სასამართლომმიუთითა, იმშემთხვევაშიკი, თუდასაჩუქრებულიკისრულობსმჩუქებლისმოვლასადამზრუნველობას, მაშინგასარკვევია, ადგილიაქავსთუარამხარეთაშორისთვალთმაქცურსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებას.“53„ სასამართლომდაადგინა, რომმხარეთაშორისნასყიდობის ხელშეკრულებაარდადებულადამხარეებირეალურადრჩენისხელშეკრულებაზეშეთანხმდნენ.54„სასამართლომსადავოგარიგებისმიმართგამოიყენადაფარულიგარიგების-სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისმიმართმოქმედინორმები.“ 55„პალატამმიუთითა, რომჩუქებისხელშეკრულებისგაფორმებისდროისთვისმხარეებიშეთანხმებულიიყვნენსსკ-ის941-ემუხლითმოწესრიგებულსამისდღემშიორჩენისხელშეკრულებაზედაამგარიგებასთანდაკავშირებულიშეზღუდვებისთავიდანარიდებისმიზნითჩუქებისხელშეკრულებაგაფორმდა. 56„განსახილველშემთხვევაშიმშობლისრჩენისვალდებულებამოსარჩელესგააჩნდაარაჩუქებისხელშეკრულებიდანგამომდინარე, არამედშრომისუუნარომშობლისრჩენისკანონისმიერივალდებულებიდანგამომდინარე, რაცემიჯნებაჩუქებისხელშეკრულებიდანწარმოსობილმოვალეობებს.“57„მოცემულშემთხვევაშისამოქალაქოკოდექსის56-ემუხლისპირველინაწილისთანახმად,სადავოჩუქებისხელშეკრულებაბათილია,ხოლოამავემუხლისმეორენაწილისთანახმად,გარიგებისმიმართგამოყენებულუნდაიქნესდაფარულიგარიგების,ანუსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისმიმართმოქმედინორმები.“58„სასამართლომდადგენილადმიიჩნია, რომსადავოჩუქებისხელშეკრულებითდაიფარასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულება.“59თუმოსაჩვენებლადდადებულიგარიგებითმხარეებსსურთსხვაგარიგებისდაფარვა, მაშინგამოიყენებადაფარულიგარიგებისმიმართმოქმედიწესები(თვალთმაქცურიგარიგება).60„მოდავემხარეებსშორისდადებულინასყიდობისხელშეკრულება, როგორცთვალთმაქცურიგარიგებაბათილადიქნაცნობილიდააღიარებულიქნასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებად“.61„საკასაციოპალატამმიუთითა, რომმოცემულშემთხვევაში,სააპელაციოპალატამისეიმსჯელამოსარჩელისმიერმითითებულ სარჩელისდაკმაყოფილებისსამართლებრივსაფუძვლებზე, რომმასარგამოუკვლევიამხარეთანამდვილინებაიმისშესახებ, თუხელშეკრულებითრეალურადრაზეშეთანხმდნენმხარეებიდაარდაუდგენია, წერილობითიგარიგება, ხომარწარმოადგენდასამოქალაქოკოდექსის941-ემუხლითგანსაზღვრულნებას. ერთმანეთისაგანუნდაგანვასხვავოთთვალთმაქცურისამისდღეშიორჩენისადაშეცდომითდადებულიხელშეკრულებები. „სკასაციოპალატამმიუთითა, რომმოდავემხარეთაშორისუცილოდბათილიგარიგებისდადებისფაქტიარდასტურდება, კერძოდ, სახეზეარარისსსკ-ის56-ემუხლითგათვალისწინებულიფაქტობრივიშემადგენლობა-სადავონასყიდობისხელშეკრულებითდაიფარასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულება. განსახილველშემთხვევაშიმხარეთაშორისურთიერთობამიჩნეულუნდაყოფილიყოშეცდომითდადებულნასყიდობისხელშეკრულებად(სსკ-ის73-ემუხლის„ა“ ქვეპუნქტი).63„საკასაციოპალატისმოსაზრებით, მოსარჩელესმართლაცესაჭიროებოდამოვლა-პატრონობადაქონებისშვილიშვილისთვისგადაცემითსურდასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებითგათვალისწინებულიშედეგისმიღწევა(დაარაერთადერთისაცხოვრებლისგაყიდვა). გაზიარებულიიქნასააპელაციოსასამართლოსდასკვნა, რომსადავოხელშეკრულებაწარმოადგენსშეცდომასგარიგებაში(სსკ-ის73-ემუხლის„ა“ ქვეპუნქტი),რაცმისიბათილადცნობისსაფუძველსქმნის.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისგამიჯვნანასყიდობისხელშეკრულებისაგანა) სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებანასყიდობისხელშეკრულებისაგან,პირველრიგში, განსხვავდებასუბიექტურიშემადგენლობისმიხედვით72.თუკინასყიდობისხელშეკრულებისმხარეები(გამყიდველიდამყიდველი)-შეიძლებაიყვნენროგორცფიზიკური,ისეიურიდიულიპირები,სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისმხარეები73შეილებაიყვნენმხოლოდფიზიკურიპირები.74ბ) მყიდველსნასყიდობისხელშეკრულებითშეძენილქონებაზეწარმოეშობასაკუთრებისუფლებადაშეუძლიაგანკარგოსიგითავისიშეხედულებისამებრ,მაშინროდესაცმარჩენალს,მართალია,სარჩენისქონებაზე,რომელიცმასსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებითგადაეცემაწარმოეშობასაკუთრებისუფლება,მაგრამგარკვეულიშეზღუდვებით,რამეთუსარჩენისსიცოცხლეშიმასუფლებაარააქვსგაასხვისოს,დააგირავოსანსხვაგვარადდატვირთოსგადაცემულიქონებასარჩენისწერილობითითანხმობისგარეშე.„სსკ-ის941-942-ემუხლებზედაყრდნობითპალატამ განმარტა, რომსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისსპეციფიკურობაგამოიხატებაიმაში, რომმარჩენალი, სარჩენისმიერმისთვისხელშეკრულებითგადაცემულიქონებისმესაკუთრეხდებასარჩენისგარდაცვალებისმომენტიდან, ანდახელშეკრულებითგათვალისწინებულირჩენისდამთავრებისმომენტიდან . გ)სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისერთ-ერთითავისებურებამდგომარეობსაგრეთვეიმაში,რომმართალია,იგიარისსასყიდლიანიდამიზნადისახავსმომავალშისარჩენისქონებისგადასვლასმარჩენალისსაკუთრებაშიგანსაზღვრულიშემხვედრიანაზღაურებიდანგადახდისგზით,მაგრამიგიარსებითადარმოიცავსისეთპირობას, როგორიცააფასიდაგანსხვავებითნასყიდობისხელშეკრულებისაგან, არხასიათდებაგადასაცემიმატერიალურისიკეთეთაეკვივალენტურობით. სარჩოსოდენობა, რომელიცსარჩენმამიიღომარჩენალისაგან,შეიძლებაშეადგენდესმარჩენალისათვისგადასაცემიქონებისღირებულებისუმნიშვნელონაწილს, ხოლოზოგშემთხვევაშიკიშეიძლებამნიშვნელოვნადგადააჭარბოსკიდევაცამქონებისღირებულებას76.(ესგარემოებააიხსნებაიმით, რომსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებაარისვადიანიხელშეკრულება, მაგრამვადა, როგორცწესი, კალენდარულითარიღითკიარარისგანსაზღვრული, არამედსარჩენისმთელისიცოცხლისვადით77, თუმცაკიხელშეკრულებითშეიძლებასხვარამეციყოსგათვალისწინებული, ე.ი. მხარეებიშეიძლებაშეთანხმდნენგანსაზღვრულდროზე, რომლისგანმავლობაშიცმარჩენალიკისრულობსსარჩოსგადახდასსარჩენისათვის). სამისდღეშიორჩენისასშემხვედრიანაზღაურებისოდენობაწინასწარარააცნობილი,განსხვავებითნასყიდობისხელშეკრულებისაგან, რომლისერთ-ერთიარსებითიპირობაცარისგასაყიდინივთისფასი, რომელიცწინასწარააგანსაზღვრულიხელშეკრულებისდადებისას.78„სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისიურიდიულიკვალიფიკაციაწარმოადგენსპრაქტიკულიმნიშვნელობისმქონესაკითხს. სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებასახასიათებსალეატორულიბუნება. ალეატორულიაორმხრივადსინალაგმატურიხელშეკრულება, რომლისექვივალენტიმდგომარეობსხელშეკრულებისთითოეულიმხარისშესაძლებლობაშიმიიღოს

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

სარგებელიანგანიცადოსზარალიუცნობიმოვლენისდადგომისშემთხვევაში. ალეატორულიხელშეკრულებისდადებისასკაუზასწარმოადგენსრისკი(გადაცემულიქონებისღირებულებასთანშედარებითდაარასაპასუხოშესრულება, რამდენადაცისწარმოადგენსდომინანტურელემენტს). სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებაშიუცნობმოვლენასწარმოადგენსსარჩენისგარდაცვალებისანერთ-ერთიმხარისმიერცალმხრივადშეწყვეტისმომენტი. შესაბამისად, სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისდასრულებისას, შეიძლებააღმოჩნდეს, რომხელშეკრუულებაერთიმხარისთვისსარგებლის, ხოლომეორესათვისკი-ზარალისმომტანიაღმოჩნდა“.79„მიღებულისდაგაცემულისადეკვატურობაყველაზესაუკეთესოშედეგიასამართლებრივურთიერთობებში, თუმცაარსებობსსაწინააღმდეგოსრისკიც. არაადეკვატურობისრისკიმეტიასამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისშემთხვევაში“.80„სამისდღეშიორჩენისურთიერთობისას, მიზანშეწონილიახელშეკრულებითმხარეებიშეთანხმდნენრისკებისგანაწილებაზე.81პრობლემურსაკითხსწარმოადგენსგადაჭარბებულისახსრებისრისკი, ანურისკიიმისა, რომმარჩენალისათვისგადაცემულიქონება, ვერდაფარავსგაღებულხარჯებსანპირიქით, გადაცემულიქონებაბევრადმეტიაღმოჩნდებაგადახდილსარჩოსთანშედარებით.“82„მარჩენალისმიერმეტისმეტადხანგრძლივიპერიოდისგანმავლობაშისარჩოსგადახდისასსპეციალურიგარანტიისსახითრეკომენდირებულიასარჩოსდაზღვევისგაფორმება“.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

გარდაამისამარჩენალმაშეიძლებასარჩენისსასარგებლოდგანახორციელოსარაქონებრივიხასიათისმოქმედებებიც, რაცარახასიათებსნასყიდობისხელშეკრულებას.84დ)განსხვავებითნასყიდობისხელშეკრულებისაგან, სამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებიდანგამომდინარერჩენისმოვალეობაატარებსგანგრძობად, ხანგრძლივხასიათს, იგიშეიძლებაგაგრძელდესწლობითაცკი, ამიტომაცამხელშეკრულებისძირითადიშინაარსიგანისაზღვრებაარაგანსაზღვრულიფასითქონებისგადაცემასთანდაკავშირებითწარმოშობილიუფლება-მოვალეობებით,85არამედსარჩოსგადახდასთანდაკავშირებითწარმოშობილიუფლება-მოვალეობებით. აქედანგამომდინარეობსსწორედსამისდღეშიორჩენისხელშეკრულებისსხვათავისებურებებიც, როგორიცაამხარეთაურთიერთობებისმოწესრიგებამომავალშიგარემოებებისშეცვლასთანდაკავშირებით. მაგალითად, თუკიმხარეთაშორისერთიერთობააუტანელიგახდა, ანდასხვაარსებითიმიზეზებიუკიდურესადაძნელებსანდაშეუძლებელსხდისხელშეკრულებისგაგრძელებას.86ამიტომაცკანონიადგენსსამიდღეშიორჩენისხელშეკრულებისშეწყვეტისგანსაკუთრებულგარემოებებს, რომლებიცარშეიძლება, რომგამოყენებულიქნესნასყიდობისხელშეკრულებისშეწყვეტისმიმართ.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ნორმისმნიშვნელობასაპროცესოსამართალშისასამართლოსმიერსამისდღეშიორჩენასთანდაკავშირებულიყოველიკონკრეტულისაქმისგადაწყვეტადაკავშირებულიაგარკვეულიფაქტებისდადგენასთან. ერთ-ერთ საქმეზე სასამართლომ განმარტა, „სსსკ-ის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, თითოეულმა მხარემ უნდა დაამტკიცოს გარემოებანი, რომელზედაც ამყარებს თავის მოთხოვნებსა და შესაგებელს. მოცემულ შემთხვევაში სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულების ბათილობის მტკიცების ტვირთი ეკისრებოდა მოსარჩელეს, რომელმაც ვერ დაამტკიცა ის გარემოებები, რაც გახდებოდა სადავო ხელშეკრულების ბათილობის საფუძველი, შესაბამისად, არ არსებობს გასაჩივრებული გადაწყვეტილების გაუქმების საფუძვლები.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ხელშეკრულებიდანგასვლისწინაპირობები1.მუხლშიგამოყენებულიტერმინი—ხელშეკრულებისმოშლა—ტერმინოლოგიურადარაზუსტია(ხელშეკრულებისმოშლაგრძელვადიანიხელშეკრულებებისმიმართგამოიყენებადაგანსხვავებულსამართლებრივშედეგებსუკავშირდება) დახელშეკრულებიდანგასვლადუნდაგანიმარტოს.4მყიდველსშეუძლია,ნივთისნაკლისგამოუარითქვასხელშეკრულებაზედამოითხოვოსგანხორციელებულიშესრულებისუკანდაბრუნება352-ემუხლითდადგენილიწესით. ხელშეკრულებაზეუარიაღმჭურველიუფლებაა, რომლისგანხორციელებისშედეგადწარმოიშობა352-ემუხლითგათვალისწინებულიმოთხოვნისგანხორციელებისუფლება.ხელშეკრულებიდანგასვლისუფლებისწარმოშობისათვისსაკმარისია,ნივთინაკლიანიიყოს. უმნიშვნელოა, იცოდათუარაგამყიდველმაგაყიდვისმომეტნშინივთისნაკლისშესახებ. შესაბამისად,ხელშეკრულებიდანგასვლისათვისარცგამყიდველისბრალიამოთხოვნისწინაპირობა.5მყიდველიკარგავსნაკლისგამოშედავებისუფლებას, თუმანიცოდანასყიდობისხელშეკრულებისდადებისმომენტშინაკლისარსებობისშესახებ.6ა. დამატებითიშესრულებათბილისისსააპელაციოსასამართლოსგანმარტებით,ხელშეკრულებიდანგასვლისუფლებისწარმოშობისათვისსახეზეუნდაიყოს„გამოუსწორებელინაკლიანმყიდველსუნდაჰქონდესნაკლისგამოსწორებისნაცვლადხელშეკრულებიდანგასვლისდასაბუთებულიინტერესი.“7აღნიშნულიმსჯელობაიმგვარადუნდაგანიმარტოს, რომმყიდველმა, როგორცწესი, უპირველესადნაკლისგამოსწორებისმოთხოვნაუნდადააყენოს490-ემუხლითგათვალისწინებულიწესით. ხოლოიმშემთხვევაში,თუნაკლისგამოსწორებაან ნაკლიანინივთისგამოცვლაუნაკლოთიარხდებაგამყიდველისმიერ,მხოლოდამისშემდეგექნებამყიდველსუფლება,უარითქვასხელშეკრულებაზე. ნაკლისგამოსწორებისშეუძლებლობასაკმარისიახელშეკრულებიდანგასვლისმოთხოვნისწარმოშობისათვის, თუნივთიინდივიდუალურადგანსაზღვრულია. გვაროვნულინივთისშემთხვევაშიკვლავრჩებანაკლიანინივთისუნაკლოთიშეცვლისშესაძლებლობა. დამატებითიშესრულებისათვისვადისგანსაზღვრისვალდებულებისარსებობისასმნიშვენლოვანია,განსაზღვრულივადაიყოსგონივრულიკონკრეტულშემთხვევაშიშესარულებელიდამატებითშესრულებისათვის.9არაგონივრულივადისგანსაზღვრისშემთხვევაში,ვადისგანსაზღვრისწინაპირობაშეიძლებაარჩაითვალოსდაცულად. თუგამყიდველი490-ემუხლისმე-3 ნაწილისშესაბამისადუარსამბობსდამატებითშესრულებაზეამისათვისსაჭიროარათანაზომიერიხარჯებისსაფუძვლით, ხელშეკრულებაზეუარისთქმისუფლებაწარმოიშობა. ბ) დამატებითშესრულებისმოთხოვნისგამორიცხვა490-ემუხლისშესაბამისად,დამატებითიშესრულებისმოთხოვნისაუცილებლობისშეფასებისასგასათვალისწინებელია405-ემუხლისმე-2 ნაწილი, რომელიცითვალისწინებსდამატებითიშესრულებისმოთხოვნისგამომრიცხავსაფუძვლებს. ამსაფუძველთაარსებობისასმყიდველიუფლებამოსილია,უარითქვასხელშეკრულებაზედამატებითიშესრულებისმოთხოვნისწინაპირობისდაცვისგარეშე. კერძოდ, თუაშკარაა,რომვადისგანსაზღვრასშედეგიარექნება. კერძოდ, როდესაცხელშეკრულებისმიზნისმიღწევააშკარაა,რომვერმოხდება. ასეთიშესაძლებელიაგამოირიცხოსროგორცსუბიექტური,ასევეობიექტურიმიზეზებისაგამო, მათშორისმოვალისბრალისაგანდამოუკიდებლად.10თუვალდებულებისშესრულებაშეუძლებელია, დამატებითიშესრულებისმოთხოვნამხოლოდფორმალურიიქნებოდა,11ვინაიდანაშკარაა,რომმასარავითარიშედეგიარმოყვება. დამატებითიშესრულებისმოთხოვნისვალდებულებაგამოირიცხებაასევე405-ემუხლისმე-2 ნაწილის„ბ“ქვეპუნქტისთანახმად, თუვალდებულებაარშესრულდახელშეკრულებითგანსაზღვრულდროს, ხოლოკრედიტორიკივალდებულებისდროულშესრულებასუკავშირებდაშესრულებისმიმართთავისინტერესს. შესაბამისადმანდაკარგაშესრულებისმიმართინტერესი. ასეთისაფუძვლითდამატებითი შესრულებისმოთხოვნისაგანმყიდველისგათავისუფლებამხოლოდიმშემთხვევაშიაშესაბამისიდაგამართლებული, როდესაცმყიდველისმიერ, განსაკუთრებულიინტერესიდანგამომდინარე, ვადაწინასწარგანსაზღვრულიარსებითიწინაპირობაადაშესრულებისდროსგადამწყვეტიმნიშვნელობაენიჭება.12შესაძლებელია,ვადაწინასწარგანსაზღვრულიპირობაარიყოს, მაგრამგარემოებათაშეფასებისშედეგად13აღნიშნულიუდავოდამეორემხარისათვისშეცნობადია. თვალსაჩინომაგალითიასაქორწინოკაბისშეძენა, როდესაცშესრულებასმხოლოდქორწილისდღემდეაქვსაზრიმყიდველისათვისდაამვადისგასვლისშემდგომუდავოა,რომკრედიტორიინტერესსდაკარგავსხელშეკრულებისშესრულებისმიმართ. 405-ემუხლისმე-2 ნაწილის„გ“ქვეპუნქტიითვალისწინებსასევედამატებითიშესრულებისვალდებულებისგამომრიცხავსაფუძველს, როდესაც,განსაკუთრებულისაფუძვლებიდანგამომდინარე, მხარეთაინტერესებისშეფასებისშედეგადხელშეკრულებისდაუყოვნებლივმოშლაგამართლებულია.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ხელშეკრულებიდანგასვლისგამორიცხვა2.ვინაიდანხელშეკრულებიდანგასვლასაკმაოდმკაცრიღონისძიებაა, მყიდველსყოველთვისარაქვსუფლება,უარითქვასხელშეკრულებაზე.15ესუფლებაწარმოიშობამხოლოდიმშემთხვევაში,თუვალდებულებისდარღვევასერიოზული,16არსებითია. 405-ემუხლისმე-3 ნაწილიგამორიცხავსხელშეკრულებაზეუარისთქმისუფლებას, როდესაცვალდებულებისდარღვევაუმნიშვნელოა; კერძოდ,როდესაცსახეზეაისეთინაკლი, რომელიცგამყიდველსარაძლევსსაფუძველს,დაასკვნას, რომშესრულებამყიდველისათვისინტერესმოკლებულია.17ასევე, როდესაცნაკლისგამოსწორებაუმნიშვნელოდანახარჯებითთავადმყიდველსშეუძლია;18„ვალდებულებისდარღვევარეალურადდაარსებითადუნდაართმევდესმხარესიმას, რასაცისკანონიერადმოელისხელშეკრულებიდან.“19ვალდებულებისარსებითიდარღვევისკონცეფციაგანსაკუთრებითგანვითარებულიაანგლო-ამერიკულსამართლებრივსივრცეში.20სწორედამავეკონცეფციასეხმიანება ვენისნასყიდობისკონვენციის49-ეI მუხლის1-ლიალტერნატივა, რომლისშესაბამისადხელშეკრულებიდანგასვლისუფლებისწარმოშობისათვისაუცილებელია,ვალდებულებისდარღვეევაარსებითიიყოს. არაქვსმნიშვნელობა,დაირღვაძირითადითუარაძირითადივალდებულება.21ხელშეკრულებიდანგასვლაგამოირიცხებაასევე,თუკრედიტორიმთლიანადანუმთავრესადარისპასუხისმგებელივალდებულებისდარღვევისათვის. მაგალითად, თუმყიდველიხელშეკრულებისშესაბამისადვალდებულიიყო,გადაეხადაწინასწარავანსი, რაცმანარშეასრულა; ასევე, თუგამყიდველმამყიდველისდათქმულდროსადაადგილასშეთავაზებულიშესრულებაარმიიღოამისათვისკანონითდახელშეკრულებითგათვალისწინებულისაფუძვლისარსებობისგარეშე. ხელშეკრულებიდანგასვლაგამოირიცხებაასევე, თუმოვალემწარადგინაანხელშეკრულებიდანგასვლისთანავეწარადგენსშესაგებელს(შდრ. ვრცლად405III მუხლისკომენტ.).ამასთანავე,სააპელაციოსასამართლომართებულადგანიხილავსიმდამატებითწინაპირობებს, რომელთაარსებობაცგამორიცხავსხელშეკრულებიდანგასვლისუფლებას. კერძოდ—როდესაცხელშეკრულებითგამორიცხულიაგამყიდველისპასუხისმგებლობადადაცულია497-ემუხლიმოთხოვნები;ასევე—თუმყიდველმაწინასწარიცოდანაკლისშესახებ22(494-ემუხლისმე-2 ნაწილისშესაბამისად).23მართალიააღნიშნულიწინაპირობაზიანისანაზღაურებისმომწესრიგებელნორმაშია(494) გათვალისწინებულიდასისტემურიგანმარტებისმიხედვითისმხოლოდზიანისანაზღაურებისმოთხოვნისგამორციხვასუნდაითვალისწინებდეს, თუმცაფორმულირებისზოგადიხასიათისადამოწესრიგებისმიზნისგათვალისწინებით,მისიგამოყენებაგამართებულიანაკლისგამოარსებულისხვამოთხოვნებისმიმართაც.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ხელშეკრულებიდანგასვლისმოთხოვნისგანხორციელება3.ხელშეკრულებიდანგასვლახორციელდებასკ-სი355-ემუხლისშესაბამისად. კერძოდესარისცალმხრივიმიღებასავალდებულონებისგამოვლენარომელიცუნდაგანხორციელდესხელშეკრულებისმეორემხარისმიმართ. ისნამდვილიამასშემდეგრაცმეორემხარესიგიმიუვა.24თუხელშეკრულებიდანგასვლისვადახელშეკრულებითარარისგანსაზღვრული, მაშინ356-ემუხლისთანახმადასეთივადაშეიძლებაუფლებამოსილპირსმეორე მხარისმიერგანესაზრვროს. ხელშეკრულებიდანგასვლისუფლებაგაქარწყლდება, თუხელშეკრულებიდანგასვლისშესახებნებისგამოვლენაარმოხდებაშესაბამისვადაში.25ხელშეკრულებიდანგასვლა,რომელიცხორციელდებაკანონითდადგენილიწესისსაწინააღმდეგოდ,ბათილიადაარწარმოშობსშესაბამისსამართლებრივშედეგებს54-ემუხლისშესაბამისად. კერძოდ, თუხელშეკრულებაზეუარისთქმისწინაპირობებიარარისდაცული(არარისსახეზენაკლიანიშესრულება, დამატებითიგონივრულივადისუშედეგოდგასვლაანვადისგანსაზღვრისგამომრიცხავისაფუძვლები, ვალდებულებისდარღვევისარსებითობა, ასევეთუარსებობისხელშეკრულებაზეუარისთქმისგამომრიცხავისხვასაფუძვლებიანხელშეკრულებიდანგასვლის355-ემუხლითდადგენილიპროცედურაარარისდაცული).

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ხარჯებისანაზღაურება4.490-ემუხლისმე-2 ნაწილისთანახმად,გამყიდველივალდებულია,მყიდველსაუნაზღაუროსგაწეულიდანახარჯები.მოწესრიგებავრცელდებანაკლიანიშესრულებისგამომყიდველისმიერხელშეკრულებიდანგასვლისადაშესაბამისიმოთხოვნების(რესტიტუციის) განხორციელებისათვისგაწეულდანახარჯებზე. ანაზღაურებასდაექვემდებარებამყიდველისმიერგაწეულიხარჯები, რომელიც,ცალკეულიშემთხვევისგათვალისწინებით,აუცილებელი, თანაზომიერიდაშესაბამისია.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

II.სამართლებრივიშედეგიხელშეკრულებიდანგასვლისშესახებნებისგამოვლენა„მბოჭავია“, შესაბამისადმისიგანხორციელებაკანონითანხელშეკრულებითდადგენილიმოთხოვნებისდაცვითიწვევსხელშეკრულების„გაუქმებას.“ სახელშეკრულებოვალდებულებებისგანახლებადასაშვებიამხოლოდმხარეთაურთიერთშეთანხმებითანუხელშეკრულებისხელახალიდადებისგზით.27მყიდველისმიერხელშეკრულებიდანგასვლისშემდეგხელშეკრულებისმხარეთამიერგანხორციელებულიშესრულებაუკანუნდადაბრუნდეს352-ემუხლისთანახმად. ჯერკიდევშეუსრულებელივალდებულებებიკიგანხორციელებასაღარექვემდებარებიან.28ხელშეკრულებიდანგასვლისგამორიცხვაანშეზღუდვახელშეკრულებისსტანდარტულიპირობებითდაუშვებელია348-ემუხლის„ზ“ქვეპუნქტისშესაბამისად. დასაფიქრებელია, რამდენადდასაშვებიამხარეთაშორისინდივიდუალურიშეთანხმებითმოხდესხელშეკრულებიდანგასვლისუფლებისგამორიცხვა.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ნასყიდობა.
ნასყიდობა არის ორმხრივი,კონსენსუალური,სასყიდლიანი გარიგება. ნასყიდობის ხელშეკრულების არსებითი პირობაა ნასყიდობის მხარეები, საგანი,ობიექტი, ფასი. ფასსზე შესაძლოა მხარეები წინასწარ შეთანხმდნენ ან არ შეთანხმდნენ და განსაზღვრონ ბაზარზე არსებული ღირებულება.
ნასყიდობის ხელშეკრულებაში გვყავს კრედიტორი და მოვალე ისევე როგორც სხვა კერძოსამართლებრივ ურთიერთობებში და მათ ეწოდებათ გამყიდველი და მყიდველი.
გამყიდველი ვალდებულია მყიდველს გადასცეს ნივთი იქნება ეს უძრავი,მოძრავი თუ ნივთთან დაკავშირებული დოკუმენტაცია. მყიდველი კი თავის მხრივ ვალდებულია გამყიდველს გადაუხადოს ნივთის ღირებულება და მიიღოს ნივთი. გასაყიდი ნივთის აწონვის ,გაზომვის, შეფუთვის ხარჯები ეკისრება გამყიდველს. მაგრამ ისეთი დამატებითი ვალდებულებები როგორიცააა გაგზავნა, დაზღვევა, მაკლერის დაქირავება არ შედის გამყიდველის ვალდებულებაში. გამყიდველი არ არის ვალდებული დააზღვიოს გასაყიდი ნივთი თუ ამაზე არ მიუთითებს მყიდველი, თუ მყიდველი მოითხოვს ინფორმაციას ნივთებთან დაკავშირებით, რომმან მოახერხოს დაზღვევა მაშინ გამყიდველი ვალდებულია გადასცეს ეს ინფორმაცია მოთხოვნის საფუძველზე , თავისი ინიციატივით არ არის ვალკდებული რომ შეატყობინოს ეს ონფორმაცია. თუ გამყიდველი აგზავნის ნივთს მყიდველთან მაშინ მყიდველს ეკისრება ხარჯების ანაზღაურების ვალდებულება, გამყიდველმა კი უნდა დადოს ხელშეკრულება გადამზიდ კომპანიასთან და მიუთითოს დანიშნულების ადგილი. თუ მყიდველი თვითონ აპირებს ნივთის წაღებას გასაყიდი ადგილიდან მაშინ გამყიდველმა ნივთი უნდა გაამზადოს წასაღებ მდგომარეობაში, მაგალითად დაახვედროს სეფუთული. თუ ნივთის წაღება საჭიროებს შეფუთვას იმისთვის რომ მოხდეს მისი წაღება , მაშინ გამყიდველლმა უნდა უზრუნველყოს ეს პროსესი. როდესაც გამყიდველი აგზავნის ნივთს და ეს ნივთები არ არის ამოცნობადი,მანდ უნდა შეატყობინოს მყიდველს ნივთის გაგზავნის თაობაზე და აცნობოს ტვირთის დაწვრილებითი ნუსხა. ნივთის შემთხვევითი დაღუპვის რისკს რაც შეეხება ნივთის გაგზავნის ან მიტანის მომენტამდე ეს პასუხისმგებლობა ეკისრება გამყიდველს , ხოლო გაგზავნის შემდეგ გადიდ მყიდველზე თუ გამყიდველი ჯეროვნასდ შეასრულებს გაგზავნისმოვალეობას.
მყიდველმა უნდა ამტკიცოს რომ გამყიდველს ქონდა გაგზავნის ვალდებულება, გამყიდველმა უნდა ამტკიცოს რომ მყიდველი ნივთები თუ არ იყო განსაზღვრადი აცნობა ამის შესახებ მყიდველს. ასევე მყიდველმა უნდა ამტკიცოს რომ მიუთითა ნივთის დაზღვევის თაობაზე ან იმაზე რომ მოითხოვა ინფორმაცია რომელიც ნივთის დაზღვევისთვის სჭირდებოდა, გამყიდველმა კი უნდა ამტკიცოს რომ ეს ინფორმაცია ნამდვილად გადასცა.
გამყიდველი ვალდებულია მყიდველს გადასცეს უფლებრივად და ნივთობრივად უნაკლო ნივთი. ნივთობვრივად უნაკლო იმას ნიშნავს რომ მხარეები შელშეკრულებაში რა ხარისხზეც შეთანხმდნენ იმ ხარისხისაა ნივთი, თუ ხარისხზე არ შეთანხმებულად მაშინ ნივთი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული მიზნის ან ზოგადი დანიშნულებისთვის გამოყენებასდი უნდა იყოს. უფლებრივად უნაკლო კი იმას ნიშნავს რომ მესამე პირებს არ შეუძლიათ რაიმე მოთხოვნა წაუყენონ შემძენს. მაგალითად იპოთეკით ან გირაოთი რომ არ იყოს დატვირთული. უფლებრივად ნაკლიანს უტოლდება როცა საჯარო რეესტრში მესამე პირია რეგისტრირებული ამ ნივთზე. მყიდველს შეუძლია არ მიიღოს ნაკლიანი ნივთი, მოითხივოს მისი შეცვლა , ან ნაკლის გამოსწორება. თუ ნაკლის გამოსწორება შესაძლებელია გამოასწორებს გამყიდველი, თუ ნაკლის გამოსწორება შეუსაბამოდ მაღალ ხარჯებთან არის დაკავშირებული მას შეუძლია უარი თქვას. თუ გვაროვნული ნიშნით განსაზღვრული ნივთია შესაძლოა შეცვალოსის გამყიდველმა. მყიდველს შეუძლია მოითხოვოს ფასის დაკლება ნაკლის გამო. ამ შემთხვევაში მხედველობაში მიიღება ხელსეკრულებით გათვალისწინებული ფასი და ნაკლის ღირებულება. ფასის დაკლება მოხდება მხოლოდ იმ ოდენობით რაც სჭირდება ნაკლის გამოსწორებას. გამყიდველმა შესაძლოა ნივთი რამდენჯერმე გაყიდოს. ამ შემთხვევაში აუცილებელია რომ ორივე პირობა კუმულატიურად კლმააყოფილდებოდეს. ერთიდაიგივე გამყიდველმა ერთიდაიგივე ნივთი უნდა გაყიდოს რამდენჯერმე. თუ სხვადასხვა პირი გააკეთებს ამას ეს არ იქნება ნივთის რამდენჯერმე გაყიდვა. ასეთ შემთხვევაში უპირატესი მოთხოვნის უფლება აქვს იმ პირს რომლის მფლობელობაშიც პირველა გადავიდა ნივთი, ხოლო თუ ჯერ რა გადასულა მფლობელობაში მაშინ იმ პირს რომელთანაც პირველად დაიდო ხელშეკრულება. შესაძლოა ისეთ შემთხვევასთან გვქონდეს საქმე როდესაც გამყიდველმა ერთ მყიდველს მფლობელობაში გადასცა ნივთი და მეორეს საჯარო რეესტრში გაუფორმა. ამ შემთხვევაში უპირატესი მოთხოვნის უფლებას კარგავს ის ვის ხელშიც იყო მფლობელობა.
შეუძლია ერთ ერთ მხარეს უარი თქვას ხელშეკრულებაზე თუ არის იმის საშიშროება რომ მეორე მხარე ვერ შეასრულებს თავის ვალდებულებას , აუცილებელია რომ ეს საფრთხე იყოს რეალური ,მაგალითად გაკოტრდეს მხარე, იურიდიული პირის ლიკვიდაცია მოხდეს ა.შ.

jigarsona1997's picture
jigarsona1997 (სოფო ნავერიანი)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/11/30
ბოლო შემოს: 2023/11/30 15:45:07
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ნასყიდობა გადახდის განვადებით.
გადახდის განვადებით ნასყიდობა არის ნასყიდობის ფორმა სესხის ხელსეკრულების ელემენტებით. აუცილებელია რომ წერილობითი ფორმით დაიდოს. განვადებით გადახდისას მიუხედავად იმისა რომ თანხა სრულად არ იხდის შემძენი გამყიდველი მაინც გადასცემს ნივთს და მხარეები თანხმდებიან თანხაზე და ვადაზე თუ რა ვადაში და რა თანხა უნდა გადაიხადოს შემძენმა. გახადის განვადების დროს აუცილებელია რომ გამყიდველმა მიუთითოს ყველანაირი ინფორმაცია დოკუმენტაციაში იმასთან დაკავშირებით თუ რა თანხას გადაიხდის შემძენი, რა ვადით ხდება განვადების გაკეთება და რამდენი პროცენტი უნდა გადაიხადოს. მითითებული უნდა იყოს ნივთის საწყისი ღირებულებაც და პროცენტიც რათა შემძენმა შეძლოს რომ გაიაზროს რამდენის გადახდა მოუწევს და როგორ. თუ პროცენტი არ არის მითითებული გამოდის რომ უსასყიდლო ხასიათისაა ეს განვადება. მიუხედავად იმისა რომ შემძენი თანხას იხდის ნაწილ ნაწილ და არა ერთიანად გამყიდველი მაინც გადასცემს ნივთზე საკუთრებას, ხოლო თუ 506 მუხლის დარღვევით დაიდება ეს შეთანხმება ანუ გამყიდველი თუ არ მიუთითებს ყველა პირობას მაშინ ხელშეკრულება დადებულად ჩაითვლება ნივთის გადაცემის მომენტიდან და შემძენი პროცენტის გარეშე გადაიხდის მხოლოდ ნივთის ღირებულებას. ასევე გამყიდველი ვალდებულია რომ ხელშეკრულების დადების შემდეგ დოკუმენტების ასლი გადასცეს მეორე მხარეს. თუ რომელიმე მხარე გადის ხელშეკრულებიდან მაშინ უნდა მოხდეს ორმხრივი რესტუტუცია რაც გულისხმობს იმას რომ მათ ერთმანეთს უნდა დაუბრუნონ ის ნივთები რაც ერთმანეთისთვის გადაცემული აქვს. ნივთის შემთხვევითი დაღუპვის რისკი აწევს შემძენს და შეძენილი ნივთი რომც გასტაცონ და მოპარონ ის ვალდებულია დააბრუნოს ნივთი. შესაძლოა გამყიდველი იტოვებდეს უფლებას რომ თუ მყიდველი არ შეასრულებს ვალდებულებას მაგალთად აგვიანებს თანხის გადახდას ან არ იხდის გავიდეს ხელშეკრულებიდან.

Nika arabuli's picture
Nika arabuli (Nika arabuli)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2023/12/01 14:20:37
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1Saertashoriso organizaciebi- wevroba , uflebamosileba ,saqmianoba
ევროკავშირმა მიიღო რეზოლუცია ნოტარიატის მდგომარეობასთან დაკავშირებით და ევროპულმა პარკამენტმა განსაკუთრებულად აღიარა ნოტარიუსების ფუნქცია მათ მიერ პრევენციული მართლმსაჯულების დარგში. საერთო სამართალი შეჯიბრებითობის პრინციპზეა დამყარებული მათთვის სასამართლო დავა კულტურული საკითხია. ჩვენი კონტინენტური სამართალო- კონფლიქტების პრევენციას ცდილობს და ამისთვის საჭიროა ნოტარიუსი. ზოგადად ევროკავშირში 49 ქვეყანაა უმრავლესობაში დანერგილოა ლათინური ტიპის ნოტარიატი . 1) ლათინური ტიპის ნოტარიატი- როგორც დამოუკიდებელი პროფესია, სახელმწიფოს კონტროლს ქვეშ ანუ ნოტარიუსები ინიშნებიან აღმასრულებელი ხელისუფლების მიერ , იუსტიციის მინისტრის ბრძანებით ძირითადად და შემდეგ საქმიანობენ როგორც თავისუფალი პროფესიის მქონე პირები. ჩვენი (მატერიალური) სამოქალაქო სამართალი გადმოტანილი გვაქვს გერმანიიდან . გერმანიაში ნოტარიუსები ინიშნებიან სახელმწიფო ხელისუფლების აქტითვ, მართლმსაჯილების ნაწილს წარმოადგენენ, მაგრამ საქმიანობას ახორციელებენ როგორც თავისუფალი პროფესსიის მქონე პირები, ზოგიერატ ქვეყანაში საჯარო მოხელეებად ითვლებიან . აზერბაიჯანი ჯერ არ არის ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის წევრი , საბჭოთა კავშირის მოდელია, როდესაც ნოტარიუსი იყო სახელმწიფოს მიერ დაქირავებული პირი. ლათინური ნოტარიატი- თავისუფალ პროფესიას მოიაზრებს , სახეკმწიფო ნიშნავს ნოტარიუსს შემდეგ საქმიანობს თავისუფლად , სახელმწიფო კონტროლ ქვეშ . გამონაკლისია დანია - სადაც ნოტარიუსები რაიონულ სასამართლოს სისტემაში არიან ინტეგრირებულები. ჩვენთან- ნოტარიატის შესახებ საქართველოს კანონით რომელიც ძიროთადად აწესრიგებს ყველა დებულებას , სანოტარობსაქმიანობის შესახებ , მუხლი 3 განსაზღვრავს ნოტარიუსის სტატუსს და სანოტარო სამართლის ძირითად პრინციპებს . ითვლება რომ ნოტარიუსი თავის საქმიანობაშიბარის თავისუფალი, სანოტარო და მასთან დაკავშირებული მოქმედებათა მეშვეობით ახორციელებს სახელმწიფოებრივ უფლებამოსილრბებს ამ კანონების და სხვა სამართლებრივი აქტების საფუძველზე . სანოტარო საქმიანობა არ არის სამეწარმეო საქმიანობა ეს არ უნდა იყის მოგების მიღების წყარო. ნოტარიუსი იღებს შემოსავალს შემდეგ უხდის სახელმწიფოს დენის, თანამშრომლების ყველანაირ ხარჯს და აშ ყველა ხარჯებს რომ გადაიხდის რაც დარჩრბა ეს არის ნოტარიუსის შემოსავალი. თუ გავავლებთ პარალელს ადვოკატთან, მოსამართლესთან, განსხვავება ისაა რომ ნოტარიუსი პასუხს აგებს თავისი სამსახურეობრივი საქმიანობით მიყენებული ზიანისთვის. როდესაც წერია, სახელმწიფო თავისი მოხელის მიერ მიყენებული ზიანისთვის პასუხს აგებს , ეს ნოტარიუსზე არ ვრცელდება იმიტომ რომ ნოტარიუსი არ არის საჯარო მოხელე. ევროკავშირის დონეზე ხშირად გვხვდეა გარკვეულიფუნქციების ნოტარიუსისთვის გადაცემა, ერთ- ერთი არის მემკვიდრეობასთან დაკავშირებული საკითხები, ჩვენთან ექსკლუზიურ კომპეტენციას წარმოადგენს მემკვიდრეობა ნოტარიუსისთვის. გერმანიაში სამკვიდროს საქმეს სასამართლო აწარმოებს . ჩვენ ევროკავშირის წევრი არ ვართ მაგრამ ასოცირების ხელშეკრულება გვაქვს გაფორმებული. ლათინური ნოტარიატის მახასიათებლები: 1) კანონმდებლობის კარიბჭის მეთვალყურეს ეძახიან ნოტარიუსებს - ანუ სანამ გაივლის კარიბჭეს სანამ სამოქალაქო ურთიერთობაში ჩაეშვება ესა თუ ის აქტი მანამდე უნდა გაიაროს კონტროლი და მხოლოდ კანონიერი გარიგებები უნდა ჩაეშვას სამოქალაქო ბრუნვაში. 2) ასევე ეძახიან ნეიტრალურ ადვოკატს- იმიტომ რომ გარიგებებში უნდა დაამყაროს ინტერესთა ბალანსი 3) ნოტარიუსის სამართალშემოქმედება- ნიშნავს კარგი ხელშეკრულების შექმნას და არა ძველი შაბლონის გამეორებას. 4) ნოტაროუსებს ევროპაში უწოდებენ მასწავლებლებს- კანონის მასწაბლებლებს, ნოტარიუსთან როდესაც მიდის კლიენტი და ეკითხება რაიმე საკითხთან დაკავშირებით უნდა აუხსნას სამართლებრივი დებულება: მაგ: იპოთეკის, უზუფრუქტის, გარიგების. ლათონური ნოტაროატიდ მახასიათებლები- 1) რჩევის მიცემა- ნოტარიუსი ვალდებულია კლიენტს მიცეს მიუკერძოებელი რჩევა 2) ტარიფების შერჩევა- ტარიფები დადგენილია, ყველა მოქალაქისთვის ერზტნაირია, ნებისმიერი სანოტარო აქტის ღირებულრბა გამჭირვალეა 3) მკაცრი დისციპლინური სამართალი- სახელმწიგო კონტროლია ( ვერტიკალური, ჰორიზონტალური) 4) თანედროვე ტექნოლოგიები დანერგილია ნოტარიატში- საინფოტმაციო ტექნოლოგიები ჩვენ გვაქვს ესტონური მოდელი დანერგილი . 5) უწყვეტი გამანათლება .
ორგანიზაციები რაც არსებობს მსოფლიოში ნერგავს და აკონტროლება ლათინური ნოტარიატის ღირებულებებს ეს არის : 1) ნოტარიატთა საერთაშორისო კავშირი და 2) ევროპის ნოტარიატთა საერთაშორისო კავშირი. ნოტარიატთა საერთაშორისო კავშირი- საერთაშორისო ორგანიზაციაა რომელიც დაფუძნდა 1948 წელს 19 ქვეყნის მიერ . შტაბ-ბინა მდებარეობს ბუენოს აირესში . ადმინისტრაციული ოფისი მდებარეობს რომში ამ კავშირს დღეისთვის 87 წევრი ქვეყანა ყავს . ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის მიზანია- რომ კონტინენტური სამართლის ქვეყნებში გავრცელდეს ლათინური ნოტარიატის ფუნდამენტური ღირებულებები ასევე ლათინური ნოტარიუსების მახასიათებლები, სხვადასხვა ეთიკური ნორმები. ნოტარიუსებს კონტაქტი ქონდეს საერთაშორისო ორგანიზაციებთან , აქტიური კონტაქტი აქვთ თითოეული წევრი ქვეყნის ნოტარიატთა პალატებთან გარდა პალატებისა ცელისუფლებებთან . ხშირ შემთხვევაში შუამავლის როლი აქვს ხელისუფლებასა და მოტარიუსთა კორპუსებს შორის როდესაც რაიმე საფრთხე ემუქრება ნოტარიატის უფლებამოსილებებს . მისი მიზანია ზოგადად სამართლის განვითარება სანიტარო საქმიანობის სფეროში ის სწავლობს სხვადასხვა დარგებს ამისთვის აქვს სხვადასხვა კომისიები და ჰარმონიზაციას უწყობს ხელს . სამეცნიერო კუთხით ცდილობს გადადგას ნაბიჯები. მართავს კონგრესებს 4 წელიწადში ერთხელ იმართება შეხვედრები და სწავლებები სადაც დიდი მნიშვნელობა ენიჭება ნოტარიუსების მიერ პროფესიული უნარების დახვეწას . ნოტარიუსთა საერთაშორისო მსოფლიო უნივერსიტეტი აქვთ რომში , წელიწადში ერთხელ აცხადებენ მიღებას , მთელი მსოფლიოდან ჩადიან ახალგაზრდა ნოტარიუსები . ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის სტრუქტურა: საერთო კრება , პრეზიდენტი , გენერალური საბჭო, კომისიები, საკოორდინაციო კომიტეტი, ფინანსური ზრდამხედველობის საბჭო 1) საერთო კრება - არის უმაღლესი ორგანო რომელიც შედგება ყველა წევრი ქვეყნის პრეზიდენტისგან ანუ ნოტარიუსთა პალატის თავმჯფომარისგან , პრეზიდენტები გამოდიან წარმომადგენლებად , ყველა ქვეყანას 1 ხმა აქვს , კენჭისყრით ხდება სხვადასხვა საკითხების რეგულირება , საწევრო გადასახადი- ყველა ქვეყნისთვის ინდივიდუალურია აქ გათვალისწინებულია ქვეყნის მასშტაბები და იმ ნოტარიატების შემოსავალი რაც აქვთ , საერთო კრება ირჩევს საერთაშორისო კავშირის პრეზიდენტს 2021 წელს ქალბატონია არჩეული მანამდე მამაკაცები იყვნენ. საერთო კრებას ექვემდებარება -საკოორდინაციო კომიტეტი , გენერალური საბჭო და ფინანსური ზედამხედველობის საბჭო 2) ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის პრეზიდენტი - ირჩევა მდივანთან და ხაზინადართან ერთად სხვადასხვა მნიშვნელოვან დოკუმენტებზე აწერს ხელს ის არის ასევე წარმომადგენელი საერთაშირისო კავშირის როდესაც შეხვედრები ხდება სხვადასხვა საეღტაშირისო ორგანიზაციებთან 3) საკოორდინაციო კომიტეტი - სამეთვალყურეო, 28 წევრისგან შედგება რა პოლიტიკასაც საერთო კრება გამოკვეთავს ამ პოლიტიკას ატარებს, საერთო კრების მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას აღასრულებს . 4) გენერალური საბჭო- თითოეული ქვეყნიდან 2 წარმომადგენელი აირჩევა , სამეცნიერო, პოლიტიკის განმსაზღვრელი, რეკომენდაციების მიმღები ორგანო, რომელიც მსჯელობს როგორ უნდა განვითარდეს ნოტარიატი და ასე შემდეგ . 5) ფინანსური ზედამხედველობის საბჭო- საწევროების განკარგვას არეგულირებს , გამჭირვალედ წარმოადგენენ თუბროგორ დაიხარჯა გადასახადები. 6) კომისიები - ორნაირია კონტინენტური და კონტინენტთაშირისი - ზოგადად გარკვეულ სფეროსთან მიმართებით მუშაობს მაგალითად: საერთაშორისო სანოტარო თანამშრომლობის კომისია თუ როგორ უნდა იყოს მჭიდრო თანამშრომლობა საერთაშირისო დონეზე. საკოორდინაციო კომიტეტში და გენერალურ საბჭოში გვყავს ჩვენ წარმომადგენელი .
ევროპის ნოტარიუსთა სსერთაშორისო კავშირი: ჩვენ ჯერჯერობით მისი წევრი არ ვართ, ევროკავშირის შემადგენლობაში რაქვეყნებიც შედიან იმ ქვეყნების ნოტარიატთა საბჭოა , იმისთვის რომ ევროკავშირის ნოტარიატრბი გაწევრიანდნენ ევროკავშირის ნოტარიუსთა საბჭოში ისინი ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის წევრები უნდა იყვნენ , ასევე ქვეყანა უნდა იყოს ევროკავშირის შემადგენლობაში. საბჭოს აქვს ორნაირი წევრობა 1. სრული და 2. დამკვირვებელი წევრების. 1) სრული წევრები არიან- ევროკავშირის წევრი ქვეყნების ნოტარიატები 2) დამკვირვებელი წევრები არიან- ის ქვეყნები რომლებიც სამომავლო წევრად მოიაზრებიან , მაგალითად თურქეთი . 1921 წლის კანონს ეფუძნება , ოფისი აქვს ბრიუსელში , შეიქმნა განუსაზღვრელი ვადით , წესდება ითვალისწინებს გაუწმებას მისი წევრრბის ნება სურვილის მიხედვით . ევროპის ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის მიზნები: 1) სანოტარობსერვისების განვითარება 2) ნოტარიატთა კავშირის ზოგადი მიზნების გატარება ევროკავშირის ფარგლებში 3) წევრების გადაწყვეტილების და მოსაზრებების გამოხატვა ხეკისუფლებასთან 4) ინფორმაციების შეგროვება . ევროპის ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირის სტრუქტურა: 1) საკანონმდებლო ორგანო- გენერალური ანსამბლეა, ირჩევს პრეზიდენტს და ვიცე- პრეზიდენტს 2) აღმასრულებელი ორგანო- არის აღმასრულებელი პრეზიდენტის არჩევის წესი- ანბანური თანმიმდევრობით ირჩევენ, მაგრამ სანამ პირი გაცდება პრეზიდენტი, მანამდე ის 1 წელი უნდა ასრულებდეს ვიცე - პრეზიდენტის საწმიანობას , პრეზიდენტად საქმიანობს 1 წელი და ისევ ბრუნდება ვიცე - პრეზიდენთად . 3) გენერალური ასამბლეა- უმაღლესი ორგანოა ყველა ის უფლებები აქვს რაც სხვას არ აქვს , ასევე აქვს ექსკლუზიური უფლებები ესენია- ვიცე-პრეზიდენტების და პრეზიდენტების დანიშვნა , გათავისუფლება , ბიუჯეტთან დაკავშირებული საქმიამობა , მხოლოდ გენერალურმა ასემბლეამ უნდა მიიღოს დაშლასთან დაკავშირებული გადაწყვეტილება . 4) აღმასრულებელი საბჭო- დირექტორათა საბჭოს ადგილს იკავებს , მასში შედის : პრეზიდენტი, ვიცე - პრეზიდენტები და 4 მრჩეველი. 5) საერთო პლათფორმა ღრუბელი- ერთმანეთთან უადვილებს თანამშრომლობას .

2.notariatis organizacia mmarTvelobis organoebi
საქართველოში სიტყვა ნოტარიუსი სამეცნიერო და ისტორიულ წყაროებში არსად არ გვხვდება არ არია მოხსენიებული. ერთადერთი ის ვიცით რომ ქართული დამწერლობა ეს არის ერთ- ერთი უძველესი მე 3-ე საუკუნეში შექმნილი ფარნაოზ 1 ის მიერ ეს გვავარაუდებინებს იმას რომ როდესაც დამწერლობა შეიქმნა მეფის კარზე მას დაჭირდებოდა რაიმე საბუთის ან დოკუმენტის შექმნა რომეკიც სხვადასხვა სამეფო საქმეებს გადაწყვეტდა . შემდგომ ჩანს სახელმწიფოს განვითარებასთან ერატად , დღემდე დაცულია ეროვნულ არქივში ძველი წყაროები , სადაც იურიდიული ძალის მქონე სიგელები იყო გამოცემული, ამ სიგელით მიწა ებოძებოდა ვინმეს , ან სასჯელი შეიძლება ყოფილიყო განსაზღვრული. ასევე საკუთრებასთან დაკავშირებული საკითცებიც იუო გადაწყვეტილი . იურიდიული სახის ძეგლებს ეწოდებოდა სიგელები ზედ იყო მეფის ბეჭედი დატანილი , ადამიანები ვინც ასრულებდნენ მათ ეწოდებოდათ მწერლები. ივანე ჯავახიშვილის მოსაზრებით ისინი ჯგუფის ხელმძღვანელებიც უნდა ყოფიკიყვნენო ეს მწერალთა ამხანაგობის არსებობაზე მიგვანიშნებს . ჩვენი ისტორიის განვითარება დასრულდა როდესაც რუსეთის იმპერიაში გავვერთიანდით, ჩვენი სამართლებრივი განვითარება რუსეთის იმპერიის განვითარების პარალელურად მიმდინარეობდა, ის თავის მხრივ ფრანგულ გავლენას განიცდიდა , აქედან გამომდინარე ჩვენთანაც გარკვეული ფრანგულ- ევროპული ელემენტები შემოდიოდა 2 წელი ვიყავით დამოუკიდებლები სანამ საბჭოთაკავშირი დაიწყებოდა ამ 2 წლის პერიოდში 1) 1920 წელს დამფუძნებელმა კრებამ მიიღო კანონი “ მოქალაქეობრივი მდგომარეობის აქტის რეგისტრაციის შესახებ “ მასში გაითვალისწინეს უფროსი ნოტარიუსის თანამდებობები რომელთაც ევალებოდათ ეწ “ მეტრიკების” დაბადების დღის მოწმობების გაცემა . 2) 1922 წ გავხდით საბჭოთაკავშირი ქართული სამართლებრივიბსივრცე სრულიად საბჭოთაკავშირის ნაწილად გადაიქცა და მიღებულიიქნა სხვადასხვა სახის კანონმდებლობა რომელმაც საბჭოთა ნოტარიატს ჩაუყარა საფუძველი 1926 წელს , 1974 ეელს განახლდა კანონი ნოტარიატის შესახებ , ნოტარიუსები ხელფასს იღებდნენ სახელმწიფოსგან , მათ ევალებოდათ სახელმწიფოს მიერ დელეგირებული საქმიანობა , არ იყო თავისუფალი პროფესია, ნოტარიუსები საჯარო მოხელეები იყვნენ , იყო კანტორები. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ დაიწყო ლათინური ნოტარიატის განვითარება საქართველოში , 1996 წელს პირველი კანონი მიიღეს ნოტარიატის შესახებ , 2007 წელს გავწევრიანდით ნოტარიუსთა საერთაშორისო კავშირში , 2009 წელს ახალი კანონი ნოტარიატის შესახებ დასრულდა 2018 წლის 27 იანვარს როდესაც ნოტარიუსთა პალატამ მიიღო ახალი წესდება რომელიც თანამედროვე სტანდარტს მოერგო . კანონი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის შესახებ არეგულირებს საქართველოს ტერიტორიაზე საჯარო სამართლის იურიდიული პირები როგორი საცითვშეიძლება იყოს შექმნილი, რა უფლებები ენიჭებათ მათ , შემდგომში ამ კანონის საფუძველზე არსებობს ის საჯარო სამართლის იურიდიული პირი რომელიც ჩვენ გვიწევს სახელმწიფო სერვისებს , ამ კანონის მუხლი 2 აყალიბებს საჯარო სამართლის იურიდიული პირის ცნებას , საჯარო სამართლის იურიდიული პირი არის; კანონით , საქართველოს მთავრობის დადგენილებით , ან კანონის საფუძველზე სახელმწიფო მმართველობის ორგანოს ადმიმისტრაციული აქტით ან კანონწვემდებარე აქტით საფუძველზე შექმნილი საკანონმდებლო და სახელმწიფო მმართველობის ორგანოებისგან განცალკავებული ორგანიზაცია რომელიც დამოუკიდებლად ახორციელებს პოლიტიკურ , სახელწიფოებრივ, სოციალურ , საგანმანათლებლო, კულტურულბდა სხვა სახის საქმიამობას , სახელმწიფო კონტროლის ფარგლებში . ამ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებს იმ მიზნებისთვის რასაც მას სადამფუძნებლო ნორმატიული აქტი აკისრებს მათ აქვთ სპეციალური უფლებაუნატიანობა - 1) რაც არ უწერიათ კანონში იმ უფლებამოსილებას ვერ განახორცირლებენ 2) ამ უფლებამოსილების განსახორციელებლად მათ უფლება აქვთ საკუთარიბსახელით შეიძინონ , უფლებები და მოვალეობები, დადონ გარიგებები, სასამართლოში გამოვიდნენ მოსარჩელედ და მოპასუხედ 3) საჯარობსამართლის იურიდიული პირი ორი სახისაა 1) სახელმწიფო ქონების განკერძოების მიზნით შექმნილი - როდესაც სახელმწიფობთავისბქონებას აძლევს რომელიმე ორგანიზაციას და ამ ქონების საფუძველზე ისინი აცორციელებენ საქმიანობას და 2) წევრობაზე დაფუძნებული- საჯარო სამართლის კორპორაცია - ეს არის ნოტარიუსთა პალატა წევრობაზე დაფიძნებული ორგანიზაცია , წევრობაზე დაფუძნებული- ანუ ეს არის თვითმმართველობის პრინციპით აგრბული ნოტარიუდების გაერთიანება და სავალდებულობწევრობას ემყარება ანუ რიგორც კი პირი დაინიშნება ნოტარიუსის თანამდებობაზე ის ვატომატურად ხდება ნოტარიუსთა პალატის წევრი, როგორც კი ნოტარიუსის უფლრბამოსილება შეწყდება ავტომატურად ნოტარიუსთა პალატის წევრობაც შეუწყდება . ყველა წევრს აქვს უფლებენი და ვალდებულებები , მათ შორის ფინანსური საწევრო გადასახადებს იხდიან ნოტარიუსები .
ნოტარიუსთა პალატა- წევრობაზე დაფუძნებული ორგანიზაციაა ნიტარიუსების შემადგენლობაა მაგრამ როგორც საჯარო სამართლის იურიდიული პირი წარმოადგენს და იცავს - ნოტარიუსების ინტერესებს , ეხმარება სანოტარო საქმიანობის გახორციელებაში, ორგანიზებას უწევს კანდიდატების სტაჟირებას , ნოტარიუსების კვალიფიკაციის ამაღლებას , ნოტარიუსები იყვნენ ჩართულები ნოტარიატის ფუნქციონირებჯს პერიოდში თუ რაიმე პრობლემა იქნება გადასაწყვეტი , რა არის მათი საერთო ინტერესი როგორ შეიძლება პროფესიული ინტერესების დაცვა , გაზრდა , განვითარება . სტრუქტურა: საერთო კრება , გამგეობა , აპარატი, საფინანსო- სარევიზიო კომისია , ეთიკის დისციპლინური კომისია . ყველა ამ სტრუქტურაში “აპარატი” ს გარდა საქმიანობენ ნოტარიუსები მათ ყოველგვარი ანაზღაურების გარეშე უნდა განახორციელონ ამ მმართველობით ორგანოებში საქმიანობა , ასევე პარალელურად სანოტარო მოქმედებებიც . ნოტარიუსთა პალატას აქვს წარმომადგენლობა აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკაში. 1) ნოტარისთა პალატის უფლებამოსილება - განსაზღვრულია წესდებით 2018 წლის 27 იანვარ მიიღეს 33 ე მუხლი ადგენს ნოტარიუსის პალატის უფლებამოსილებებს . ნოტარიუსების წარმოდგენა სასამართლოში- როდესაც რაიმე დავაა , ნოტარიუსები არიან მოპასუხეები. ნოტარიუსთა პალატა შეიმუშავებს რეკომენდაციებს , წინადადებებს დარგის განვითარრბისთვის, როდესაც რაიმე სახის ცვლილება უნდა შევიდეს კანონმდებლობაში სანოტარობსაქმიანობასთან დაკავშირებით პალატაში მზადდება საკანონმდებლო წინადსდებები წარედგინება იუსტიციის სამიმისტროს და შემდეგ სამინისტრო წარადფენს პარლამენტში ან მთავრობაში. ნოტარისთა პალატა მიუხედავად იმისა რომ ის არის მათ დასახმარებლად და თანასწორობაზე დაფუძნებულიბორგანიზაცია საჭიროების შემთხვევაში მათგან გამოითცოვს ინფორმაციას და მოისმინოს ნოტარიუსების განმარტებები ამა თუ იმ პრობლემატურ საკითხთან . ნოტარიუსთა პალატა ადგენს დავალდებულო გადასახადებს, ნოტარიუსთა პალატის საერთობკრება უფლებამოსილია შექმნას ნოტარიუსთა პალატის აპარატი . ნოტარიუსთა პალატა განაზოგადებს პრაქტიკას არის ზოგადი დარღვევები რომელსაც კანონმდებლობა სრულად ვერ ასახავს, ყველანაირ სამართლებრივ და საზოგადოებრივ ურთიერთობას , ხანფახან ჩნდება კანონის ან კანონქვემდებარე აქტის სხვადასხვა ინტერპრეტაციის შესაძლებლობა , ადეთ შემთცვევაში პრაქტიკა არაერთგვაროვნად რომ არ წარიმართოს იმუშავებს რეკომენდაციებს და ეს რეკომენდაციები არის სავალდებულო
საერთო კრება - თითოეულ წევს აქვს 1 ხმა სხვადასხვა საკითხის გადასაწყვეტად , კრება იმართება როგორც წესი წელიწადში ერთხელ, შესაზლებელია რიგგარეშე საერთო კრების მოწვევა იუსტიციის მინისტრის ან ნოტარიუსის პალატის გამგეობის წინადადებით , ან ნოტარიუსთა პალატის წევრთა საერთობრაოდენობის 1/5 ის მოთხოვნით . როდესაც გეგმიური ან რიგგარეშე კრება იქნება - საერთო კრრბას 2 კვირით ადრე კრების მოწვევის შესახებ განთავსდება ინფორმაცია და ნოტარიუსებს შიდა საინფორმაციო ღრუბელში განთავსებული ინფოტმაციით ეცმობრბათ კრების ჩატარრბის დრო ადგილის და დღის წესრიგის შესახებ . კრებაში მონაწილეობა ნოტარიუსებმა აუცილებლად პირადად უნდა მიიღონ თუმცა კანონმდებლობა უშვებს იმის შესაძლებლობას რომ წარმომადგენლის მეშვეობით მიიღონ მონაწილეობა მაგრამ ეს წარმომადგენელი აუცილრბლად უნდა იყოს ნოტარიუსი . მოტარიუსთავპალატის საერთო კრება უფლებამოსილია რაიმე საკითხზე გადაწყვეტილება მიიღოს თუ მას ესწრება წევრთა საერთო რაოდენობის ნახევარზე მეტი. ნახევარზე მეტი რომ შეიკრიბება ნიშნავს იმას რომ კრება არის გადაწყვეტილება უნარიანი დამსწრე წევრთა უმრავლესობით მიიღება გადაწყვეტილება . სახელმწიფო კონსტორლის გამოვლინება ნოტარიუსთა პალატის საერთო კრების მიერ მიღებულ გადაწყეტილებებზე . ჩვენი კანონმდებლობით იუსტიციის მინისტრი უფლებამოსილია შესწორებები შეიტანოს ნოტარიუსთა პალატის გადაწყვეტილებებში თუბის ეწინააღლდეგება საქართველოს კანონდებლობას . საერთო კრრბას აქვს განსაკუთრებული კომპეტენციები - რომლის სხვა ორგანოსთვის გადაცემა მას არ შეუძლია 1) წესდების მიღება - ცვლიკებების მიღების უფლება აწვს ნოტარიუსთა პალატის საერთო კრებას . საერთო კრრბაზე ხდება - წლიური ანგარიშის დამტკიცება ყველა იმ თანხას რაც სანოტარო სფეროში ტრიალებს განაგებენ ნოტარიუსები . პალადა ადგენს სავალდებულო გადასახადის რაოდენობას - რამდენი უნდა იყოს საწევრო გადასახადი, რომელსაც ნოტარიუსი ყოველთვიურად გადაიხდის ნოტარიუსთა პალატა თვით დაფინანსებაზე მყოფი ორგანიზაციაა ის არ ფინანსდება სახეკმწიფო ბიუჯეტიდან , ელექტრონული სანოტარო რეგისტრაციისთვის ვიხდით +5 ლარს
გამგეობა/ აღმასრულებელი საბჭო- საერთო კრების მიერ მიღებული გადაწყვეტილებების აღმასრულებელი ორგანოა ის მთელი წლის განმავლობაში უწყვეტად ფუნქციონირებს მაშინ როცა საერთო კრება პრეიოდულად მოიწვევა . საერთო კრება დელეგირრბას ახდენს ზოგიერთი უფლებამოსილებების . 3 წლის ვადითვაირჩევიან გამგეობის წევრები ნოტარიუსთა პალატის ხმების უმრავლესობით. გამგეობის წევრები ირჩევიან - წარდგინებით მაგრამ ნოტარიუსთა პალატის თავმჯდომარეს წარადგენს იუსტიციის მიმისტრი თუმცა აქაც არის გარკვეული დაბალანსებული მიდგომა კანონმდებლობაშიბჩადებულიბ რომ , თუ ნოტარიუსთა საერთო კრებაზე ზედიზედ 2 ჯერ არ აირჩიეს მინისტრის მიერ წარდგენილი კანდიდატი მერე უფლება აქვთ თავისთვის სასურველი კანდიდატი აირჩიონ , 3 წლის ვადით აირჩევა თავმჯფომარის მოადგილე , და გამგეობის წევრები ხმათა უმრავლესობით , ფარული კენჭისყრით . გამგეობა შედგება 12 წევრისგან თავმჯდომარე, მოადგილე და გამგეობის 10 წევრი . ცვლიკება შევიდა კანონმდებლობაში დადგინდა ის რომ 1-1 წევრი უნდა იყოს აჭარის და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკებიდან . 4 წევრი საქართველოს სხვადასხვა ტერიტორიაზე მოქმედი ნოტარიუსებიდან და 4 წევრი დედაქალაქიდან . უფასოდ საქმიანობენ 3 წლის ვადით იეჩევიან თუ ამ 3 წლის განმავლობაში მათ შეუწყდებათ ნოტარიუსის უფლებამოსილება გადაიფიქრებენ ამ თანამდებობაზე ყოფნას დაწერენ განცხადებას . გამგეობა წარმოადგენს ნოტარიატს საერთაშორისო კავშირში - გამგეობის თავმჯდომარე დადის საერთაშორისო კავშირის კრებაზე და ხმას აძლევს საქართველოს ნოტარიატის სახელით . ნებისმიერ კრებაზე გამგეობა და მისი თავმჯდომარე არის საქართველოს ნოტარიატის წარმომადგენელი , მათ ეკისრებათ საიდუმლოების დაცვის ვალდებულება - მთელი ცხოვრების მანძილზე . უფლებამოსილებები- თავმჯდომარე საერთაშორისო წარმომადგენელია ასევე ორგანიზაციული საკითხი ევალება - თანამშრომლების დანიშვნა გათავისუფლება . ფინანსებთან დაკავშირებული აქტების გამოცემა , სხდომების მოწვევა , საბანკო ანგარიშების განკარგვა , მასობრივი ინფორმაციის საშუალებებთან ურთიერთობა , ამისთვის ის გამოსცემს ადმინისტრაციულ სამართლებრივ აქტს ანუ ბრძანებას . თავმჯდომარეს უფლებამოსილებების დელეგირება შეუძლია გამგეობის წევრებზე , რიგ თანამშრომლებზე . გადაწყვეტილება მიიღება - ხმათა უმრავლესობით , ასევე შეიძლება გადაწყვეტილება მიიღოს ერთპიროვნულად და შემდგომ წარედგინოს გამგრობას დასამტკიცებლად
სხდომები დამატებითი საქმიანობაა ნოტარიუსისთვის და ყოველდღიურად არ ფუნქციონირებს რათქმაუნდა , არანაკლებ თვეში ერთხელ უნდა ჩატარდეს სხდომები , წინასწარი დღის წესრიგი დადგენილია გარკვეული პერიოდით ადრე და ეცნობებათ. უფლებაუნარიანია თუბდამსწრე წევრთა უბრავლესობა ესწრება , თუბესწრება უმრავლესობა 8 წევრი, და ხმა გაიყოფა თავმჯდომარის ხმა არის გადამწყვეტი თუ თავმჯდომარე არ არის უხუცესი წევრის ხმა . აპარატი- საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს რაც ქმნის თანამშრომლების რაოდენობა გარკვეული სტრუქტურით არის ჩამოყალიბებული დებულება არსებობს აპარატის და ეს დებულება არეგულირებს საქმიანობის წესს. სსიპის თანამშრომლები არიან აპარატის და დირექტორი ხელმძღვანელობს მათ . აპარატი ახორციელებს საორგანიზაციო ღონისძიებებს , სახელმწიფო დაწესებულებებთან ურთიერთობებს , სასამართლოში წარმომადგენლობას. დირექტორი ხელმძღვანელობს . კომისიები- შედგება 2 კომისიისგან 1) საფინანსო სარევიზიო კომისია - მაკონტროლებელ ორგანოს წარმოადგენს მისი საქმიანობა და ფუნქციები შემოიფარგლება პალატის ბიუჯეტის ხარჯვის შესაბამისობად ამტკიცებს სსერთო კრების გადაწყვეტილელებთან და გამგრობის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებთან მიმართრბით . ამიტომ ვალდებულია შეამოწმოს გამგეობის და გამგრობის თავმჯფომსრის საფინანსო ეკონომიკური საქმიამობა , და დაადგინოს საერთო კრებამ რაცცდაადგინა იმის შესაბამისად თუ ხარჯავს გამგეობა ბიუჯეტს. კომისიაშიბარიან ნოტარიუსები. აუდიტი მონაწილეობს რომ - დაადგინოს ხარჯების კანონიერება , შემოწმების პერიოდში უფლრბა აქვს გამგეობას მოთხოვოს ნებისმიერი დოკუმენტაცია . კომისია ანგარიშ ვალდებულია საერთო კრების წინაშე . მთელი წლის განმავლობაში გაწეულ საქმოანობას წარუდგენს საერთო კრებას , სადაც განიხილება მათ მიერ ჩატარებული შემოწმებეჰი და ეცნობება საერთო კრებას რამდენად კანონიერად ახორციელებდა გამგეობა თუ თანამშრომლები ბიუჯეტის ხარჯვას . 2) დისციპლინური ანუ ეთიკის კომისია - თავის საქმიანობაში ეყრდნობა : 1.ნორმატიულ აქტს , 2.ნოტარიუსთა დისციპლინარული პასუხისმგებლობის შესახებ დებულებას , 3. ნოტარიუსის საქმიანობაზე კონტროლის შესახებ დებულება 4. თავის საქმიანობის განხორციელების პროცესში ეყრდნობა ნოტარიუსთა პალატის წესდებას 5. ეთიკის კომისიას . დისციპლინური კომისიის ფინქციები: დისციპლინური პასუხისმგებლობის შესახებ ადგენს თავის დასკვნას , პალატის კომპეტენციაში შემავალ საკითხებზე მაგალითად : მოქალაქის საჩივარია შემოსული რომ ამა თუბიმ ნოტარიუსმა დაარღვია ეთიკის ნორმა , ამ დროს წინასწარი მოკვლევა ხდება სარმდენად საფუძვლიანია ეს საჩივარი თუ საფუძვლიანია- დისციპლინურ კომისიას გადაეცემა განსახილველად , დისციპლინური კომისია იწვევს მოქალაქეს, ნოტარიუსს უსმენს განიხილავს საჩივარს შემდგომში წყვეტს მხოლოდ იმ საკითხს არის თუ არა დარღვევა . დისციპლინური კომისია მოიწვევა საჭიროების შემთხვევაში და არავის წინაშე არ არის ვალდებული. სხდომა მოიწვევა წერილობით ან ელ. ფორმით თავმჯდომარის მიერ 3 დღით ადრე, განხილვაზე დადგინდრბა ან არისნდარღვევა ან არ არის . თუ არ არის დარღვევა საქმის წარმოება წყდება , თუ არის დარღვევა გადეგზავნება გამგეობას და გამგეობა არჩევს რა სახის დისციპლინური სახდელი შეეფარდოს. კომისიებს და გამგეობას - უფლებამოსილებები მეტნაკლებად შეზღუდული ააქვს იმიტომ რომ მცირე სანქციების დაკისრება შეუძლიათ , უფრო მაღალი სანქციების დამკისრებელი არის , სახელმწიფო კონტროლის განმახორციეებელი ორგანო საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო . კომისიების არჩევა - 1. თითოეული კომისია შედგება 5 წევრისგან 2) საერთო კრებაზე აირჩევა ფარული კენჭისყრით 3 წლის ვადით , ისინი თვითონ 5 წევრიდან ირჩევენ თავმჯდომარეს და მოადგილეს. გადაწყვეტილების მიღების წესი- 3 წევრი თუბმაინც ესწრება (უმრავლესობა) გადაწყვეტილება უნარიანია . 3 წევრიდან უმრავლესობა თუ აძლევს ხმას გადაწყვეტილება მიღებულად ჩაითვლება , თუ ხმები გაიყოფა გადაწყვეტილება მიღებულად არ ჩაითვლება . ბიუჯეტში არის საწევრო შენატანები- ელ. რეესტრში რეგისტრაციის საფასური , მოქალაქის მიერ გადახდილი სანოტარო საქმიანობაზე გადახდილი + 5 ლარი . პალატას აქვს კიდევ დამოუკიდებელი შემოსსვლების მიღების უფლება, მათ შორის კომერციული საქმიანობის მიღების უფლებაც , სანოტარო არქივი- ინფორმაციის გამოთხოვა ფასიანია. გრანტით მიიღოს ქონება , სესხი , კრედიტი, ეკონომიკური საქმიანობა , აქვს სასწავლ ცენტრი , ნებისმიერი ხარჯო უნდა მოხმარდეს დარგის განვითარრბას.

3Fizikuri pirebis vinaobis dadgena /samartalsubieqturobis dadgena , shemowmeba

ნოტარიუსი სანოტარო საქმიანობის განხორციელების დროს ასრულებს სხვადასხვა მოქმედებებს, იმის მიხედვით თუ რა სანოტარო მოქმედებასთან გვაქვს საქმე, სანოტარო დამოწმება თუ დადასტურება, კერძო თუ საჯარო, ასეთ დროს ნოტარიუსი ადგენს სანოტარო მოქმედებაში მონაწილე პირების ვინაობას, ამოწმებს მათ უფლებებსა და ქმედუნარიანობას. მან უნდა იცოდეს რომ ფიზკურ პირების პირადობის დადგენისათვის საჭიროა ასაკი, მოქალაქეობა და სამსახურებრივ მდგომარებაც ზოჯერ. სრულწლოვანი მოქალაქის პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტია, პასპორტი, პირადობის მოწმობა ან დროებითი მოწმობა, რომელიც გაიცემა სამშობლოში დაბრუნებულ პირებზე. ცალკეულ შემთვევაში საქ-ს მოქალაქის პირადობის დადგენა შესაძლოა ასევე მართვის მოწმობთაც. სამხედრო მოსამსახურის ვინაობის დადგენა უნდა მოხდეს სამხედრო ნაწილის და დაწესებულების სარდლობის მიერ გაცემულ სამხედრო ბილეთის საფუძელზე.

უცხოელი მოქალაქის ან მოქალაქეობის არ მქონე პრის შემთვევაში, ნოტარიუსმა ეს ყველაფერი უნდა დაადგინოს ბინადრობის მოწმობით. მის გაცემას და შემოწმებას ახორციელებს სამოქალაქო რეესტრის ტერიიტორიული სამსახური. მათი ვინაობა ასევე შეიძლება დადგინდეს ეროვნული პასპორტის მეშეობითაც. საქ-ს მოქალაქის პირადობის მოწმობის შევსებას და გაცემას ასევე ახორციელებს სამოქალაქო რეესტრს სააგენტოს ტერიტორიული სამსახური, უცხო სახელმწფოში საქ-ს მოქალაქისათვის პპირადობის მოწმობის გაცემას ახორციელებს დიპლომატიური წარმომადგენლობა ან საკონსულო. პირადობის მოწმობა გაიცემა 14 წლიდან, მანამდე კი ნოტარიუსი ვინაობას ადგენს დაბადების მოწმობით, აქ კი აუცილებელია მას ესწრებოდეს მისი მშობლები, მეურვე და მზრუნველი.

ნოტარიუსის მიერ ვინაობის დადგენა საჭირო აღარაა თუკი მას ადრე სხვა საქმეზე აქვს პირის ვინაობა დადგენილი. მოქალაქისათვის დახმარების აღმოჩენის მიზნით საქ-ს მოქალაქის, ან უცხო მოქალაქის ვინაობის დადგენის მიზნით მისი იდენტიფიცირება განახორციელოს სამოქალაქო რეესტრის მონაცემთა ელექტრონული ბაზიდან პირის ბნადრობის მოწმობის მონაცემების გამოყენებით, თუ ნოტარიუს ეჭვი ეპარება პირის ვინაობაში , ვალდებულია უარი განაცხადოს სანოტარო მოქმედების შესრსულებაზე.

იმისათვის რომ პირმა განახორციელოს სამართალურთიერთობისათვის უფლებები და მოვალეობები იგი უნდა იყოს ქმედუნარიანი, ქმედუნარიანობა არის პირის უნარი თავისი მოქმედებით შეიძინოს და განახორციელოს მისი უფლებები და მოვალეობები. სრული ქმედუნარანობა დგება 18 წლის ასაკიდან. ამტომ გარიგებისას ნოტარიუსი ვალდებულია შესამოწმოს პირის ქმედუნარიანობა, ნოტარიუსი ვალდებულია არ შეასრულოს სანოტარო მოქმედება თუკი მას ეპარება ეჭვი პირის ქმედუნარიანობაში.

გარდა ამისა სამოქალაქო ურთიერთობებში ინტენსიურად მონაწილეობენ იურიდიული პირები. ისინი მესამე პირებთან ურთიერთობაში მონაწილეობენ მათი წარმომადგენელის მეშვეობით. იურიდიული პირის წარმომადგენლობას ახორციელებს მისი ხელმძღვანელი, რომელსაც თანამდებობაზე ნიშნავს ან ათავისუფლებს პრეზიდენტი ან სახელმწიფო ორგანო. ხოლო წევრობაზე დაფუძნებული იურიდიული პირის შემთხვევაში ხელმძღვანელს თანამდებობაზე ნიშნავს ან ათავისუფლებს საერთო კრება. საჯ.სამ. იურიდიულ პირს აქვს სპეციალური უფლებაუნარიანობა, რაც იმას ნიშნავს რომ იგი უფლება მოსილია ანახორციელოს კანონით დადგენილი, ან ბრძანებულებით ან კიდევ მისივე წესდებით გათვალისწინებული საქმიანობა და უფლებამოსილების შემოწმებაც ნოტარიუსის მიერ დასახელებული დოკუმენტის საფუძველზე უნდა მოხდეს. ნოტარიუსმა უნდა დაიცვას მკაცრად შემდეგი, რომ საჯ.სამ იურიდიულ პირს რომელიც შექმნილია სახელმწფო ქონებაზე არ აქვს უფლება დადოს გარიგება მის მაკონტროლებელი ორგანოს თანხმობის გარეშე, აიღოს სესხი ან სხვა რაიმე.

კერძო სამართლის სამეწარმეო (კომერციული) იურიდიული პირების წარმომადგენლობს დადგენისას და მათი უფლებამოსლების განსაზღვრისას, ასევე სოლიდარული პასუხსმგებლობის საზოადოებაში ხელმძღვანელობის უფლებამოსილების დადგენისათვის ნოტარიუსის მიერ უნდა მოხდეს სარეისტრაციო განაცხადის საჯარო რეესტრიდან ამონაწერით. შპს საზოადოებაში, სს-ში, და კოოპერატივში ხელმძღვანელობას განახორციელებს, დირექტორი. სარეგისტრაციო განაცხადში აუცილებელია, აღინიშნოს ხელმძღვანელის (დირეტორის) სახელი და გვარი, რაც რეგისტრირებული უნდა იყოს საჯარო რეესტრში.

ნოტარიუსის მიერ საწარმოს ხელმძღვანელობის ვინაობის დადგენა ასევე გულისხმობს, ამ იურიდიული პირის წარმომადგენლობის დადგენასაც. ხელმძღვანელობის უფლება გულისხმობს წარმომადგენლობის უფლებამოსილებასაც მაგრამ , ხელმძღვანელობის უფლება გულისხმობს საწარმოს სახელით გადაწყვეტილების მიღებას უფლებამოსილების ფარგლებში. ხოლო წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება კი, მის მესამე პირებთან ურთიერთობას განსაზღვრავს, მა; დადოს გარიგებები ან მოითხოვოს სსანოტარო მოქმედებების შესრულება. აქედან გამომდინარე ნოტარიუსი ვალდებულია მოთოვოს იურიდიული პირის წარმომადგენლის უფლებამოსილების შემდეგი დამადასტურებელი დოკუმენტები: რეზიდენტი იურიდიული პირისი წარმომადგენლის ან პროკურისტის წარმომადგენლობის შემთხვევაში; ამონაწერი მეწარმეთა და არასამეწარმეო იურიდიული პირების მარეგისტრირებელი ორგგანოს მიერ, წარმოებული რეესტრიდან; არარეზიდენტი იურიდიული პირისაან, უცხო ქვეყნის შესაბამისი ორგანოს მიერ გაცემული და კანონმდებლობით დადგენილი წესით ლეგალიზებული ან აპოსტოლიით დამოწმებული წარმომადგენლობის შესაბამისი დოკუმენტი; რეზიდენტი იურიდიული პირის მიერ გაცემული მინდობილობა.ნოტარიუსს შეუძლია ცალკეულ შემთვევაში წარმომადგენლობისათვის არ გამოითხოვოს ეს ყველა დოკუმენტები, თუ უკვე წარმოდგენილი დოკუმენტების შესაბამისად მას შეექმნება შინაგანი რწმენა მათი ნამდვილობსა და სრულყოფილების თაობაზე.

4Sanotaro smaartlis principebi

სანოტარო სამართლის პრინციპები
ნოტარიატის ორაგნოების დამოუკიდებლობის პრინციპი;
ნოტარიუსის დამოუკიდებლობის,მიუკერძოებლობისა და მხოლოდ კანონისადმი დამორჩილების პრინციპი;
ნოტარიუსის პროფესიული ორგანიზაციის პრინციპი;
სანოტარო საქმიანობა- სახელმწიფოებრივი საქმიანობა;
ნოტარიუსის თვითდაფინანსების პრინციპი
ნოტარიუსის სამოქალაქო პასუხისმგებლობის პრინციპი;
სანოტარო მოქმედებათა საიდუმლოების პრინციპი;

1.ნოტარიატის ორაგნოების დამოუკიდებლობის პრინციპი;
საქართველოს კანონმდებლობამ ნოტარიატის მმართველობის ორგანოების ახალი სტრუქტურა შექმნა. თუ მანამდე ნოტარიუსები და სახელმწიფო სანოტარო კანტორები სახელმწიფო აღმასრულებელი ხელისუფლების-იუსტიციის სამინისტროს სტრუქტურის განუყოფელი ნაწილი იყო, კანონის მიღების შემდეგ ცალკე დამოუკიდებელი საჯარო სამართლის კორპორაციულ იურიდიულ პირად ჩამოყალიბდა.
2.ნოტარიუსის დამოუკიდებლობის,მიუკერძოებლობისა და მხოლოდ კანონისადმი დამორჩილების პრინციპი-კანონის მოთხოვნაა, რომ ნოტარიუსი, მის პროფესიულ საქმიანობას დამოუკიდებლად ახორციელებს,აქ იგულისხმება, რომ არავის არ აქვს უფლება , ჩაერიოს ნოტარიუსის საქმიანობაში და დაბრკოლება შეუქმნას მის განხორციელებაში.სახელმწიფო და ადგილობრივი თვითმართველობის ორგანოებს,თანამდებობის პირებს,საზოგადოებრივ და პოლიტიკურ გაერთიანებებს,იურიდიულსა და ფიზიკურ პირებს ეკრძალებათ სანოტარო საქმიანობაში ჩარევა.ნოტარიუსისათვის დამოუკიდებლობის პრინციპის მინიჭება იმით არის გამოწვეული,რომ როგორც ცნობილია,ნოტარიუსის საქმიანობა საზოგადოების დიდი უმრავლესობის ინტერესებს ეხება.სწორედ ამიტომაა,რომ საზოგადოებაში ნოტარიუსის ავტორიტეტის ამაღლებისა და სანოტარო საქმიანობის ობიექტურად განხორციელების მიზნით,ნოტარიუსი დამოუკიდებლობის პრინციპით არის აღჭურვილი.
3.ნოტარიუსის პროფესიული ორგანიზაციის პრინციპი-
იგი ეფუძვნება იმ აუცილებელ პირობას, რომ ნოტარიუსის თანამდებიბის დასაკავებლად პირმა სპეციალური თეორიული და პრაქტიკული რჩევების შესაძენად უნდა გაიაროს სტაჟირება და ჩააბაროს გამოცდა
4. სანოტარო საქმიანობა- სახელმწიფოებრივი საქმიანობა-
სანოტარო მოქმედების სახელმწიფოებრივი საქმიანობის განხორციელებაა ის ფაქტი,რომ ნოტარიუსი გარიგებათა დამოწმების გზით სამართლებრივი ნორმას შეუფარდებს ხელშეკრულების მონაწილე მხარეების ურთიერთობას.თუ არა ასეთი უფლებამოსილება. თუ არა ასეთი უფლებამოსილება, ნოტარიუსს არ ექნებოდა ნორმის შეფარდების უფლება,რადგან ნორმის შეფარდება- სახელმწიფოს განსაკუთრებული უფლებაა.
5.ნოტარიუსის სამოქალაქო პასუხისმგებლობის პრინციპი-
ისევე, როგორც თვითდაფინანსების პრინციპი-ნოტარიუსი ვალდებულია ,სამოქალაქო კანონმდებლობით დადგენილი წესით აანაზღაუროს ზიანი,რაც მიაყენა მესამე პირს სამსახუროებრივი მოვალეობის შეუსრულებლობით ან არაჯეროვანი შესრულებით. მიუხედავად იმისა, რომ ნოტარიუსის საქმიანობა სახელმწიფოებრივი საქმიანობაა,სამოქალაქო კოდექსით გათვალისწინებული შედეგები არ დადგება და სახელმწიფო პასუხს არ აგებს ნოტარიუსის მოქმედებაზე.
ნოტარიუსის სამოქალაქო პასუხისმგებლობას საფუძვლად უდევს, ის რომ ის არ არის სახელმწიფო მოხელე და სანოტარო მოქმედებათა შესრულებისთვის საზღაურს კლიენტებისგან იღებს
6.სანოტარო მოქმედებათა საიდუმლოების პრინციპი-

-ნოტარიუსი და სანოტარო მოქმედების შემასრულებელი სხვა თან.პირები ვალდ არიან, დაიცვან მათ მიერ შესრულებელი სანოტარო მოქმედებების საიდუმლოება.ასევე ვალდებული არიან საიდუმლოება დაიცვან იმ თანამდებობის პირებმა, რომლებმაც მათი სამსახურეობრივი მოვალეობის შესრულებისას შეიტყვეს სანოტარო მოქმედების შესახებ. ეს მოვალეობას მათ ეკისრრებათ თანამდებობიდან გათავლისუფლების შემდეგადაც.

Nika arabuli's picture
Nika arabuli (Nika arabuli)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2023/12/01 14:20:37
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

7.Amomrchevelta specialiri siebi

ამომრჩეველთა სპეციალურ სიაში შეჰყავთ:

•საარჩევნო ადმინისტრაციის მოხელეები, რომლებიც საარჩევნო კომისიებში საქმიანობის გამო კენჭისყრის დღეს ვერ მონაწილეობენ არჩევნებში თავიანთი რეგისტრაციის ადგილის მიხედვით
•ამომრჩევლები, რომლებიც სამკურნალოდ წვანან საავადმყოფოში ან სხვა სტაციონარულ სამკურნალო დაწესებულებაში და, მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობიდან გამომდინარე, კენჭისყრის დღისთვის ვერ იქნებიან გაწერილი ამ დაწესებულებიდან
•ამომრჩევლები, რომლებიც კენჭისყრის დღეს პატიმრობაში იმყოფებიან
•ამომრჩევლები, რომლებიც კენჭისყრის დღეს ადმინისტრაციულ პატიმრობაში იმყოფებიან, სპეციალური სამსახურის სამხედრო მოსამსახურეები და სპეციალური წოდების მქონე პირები, რომელთა სამსახურის პირობები ან ჯანმრთელობის მდგომარეობა მოითხოვს არჩევნების დღეს მათ ყოფნას რეგისტრაციის ადგილისაგან განსხვავებულ მისამართზე, რომელიც სხვა საარჩევნო ოლქს მიეკუთვნება
•კენჭისყრის დღეს სხვა სახელმწიფოში მყოფი ამომრჩევლები, რომლებიც დგანან საქართველოს საკონსულო აღრიცხვაზე, ამომრჩევლები, რომლებიც რეგისტრირებული არიან საზღვარგარეთ და არ დგანან საქართველოს საკონსულო აღრიცხვაზე, აგრეთვე ამომრჩევლები, რომლებიც არ დგანან საქართველოს საკონსულო აღრიცხვაზე და არ არიან რეგისტრირებული საზღვარგარეთ, მაგრამ არჩევნების დღემდე არაუგვიანეს მე-19 დღისა რეგისტრაციას გაივლიან სხვა სახელმწიფოში შექმნილ საუბნო საარჩევნო კომისიაში, საზღვარგარეთ საქართველოს დიპლომატიურ წარმომადგენლობაში ან საქართველოს საკონსულო დაწესებულებაში

8.Gadasatani yutis sia

გადასატანი საარჩევნო ყუთის სია დგება ამომრჩეველთა (გარდა კენჭისყრის დღეს სხვა სახელმწიფოში მყოფი ამომრჩევლებისა) ერთიანი და სპეციალური სიების საფუძველზე, თუ:

•ამომრჩეველს ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო არ შეუძლია კენჭისყრის შენობაში მისვლა;
•ამომრჩეველი პატიმრობაში იმყოფება;
•ამომრჩეველი ადმინისტრაციულ პატიმრობაში იმყოფება;
•ამომრჩეველი სამკურნალოდ წევს საავადმყოფოში ან სხვა სტაციონარულ სამკურნალო დაწესებულებაში და მასში არ იხსნება საარჩევნო უბანი;
•ამომრჩეველი მსახურობს საქართველოს სახელმწიფო საზღვარზე განლაგებულ სამხედრო ნაწილში ან სასაზღვრო პოლიციის ქვედანაყოფში, რომელიც საარჩევნო უბნიდან შორსაა განლაგებული;
•იმყოფება საარჩევნო უბნის ტერიტორიაზე, მაგრამ ძნელად მისადგომ ადგილას. კენჭისყრის დღეს კენჭისყრის შენობაში მისვლის შეუძლებლობის შემთხვევაში ამომრჩეველი ხმის გადასატანი საარჩევნო ყუთის მეშვეობით მიცემის მოთხოვნით საუბნო საარჩევნო კომისიას მიმართავს კენჭისყრის დღემდე არაუგვიანეს 8 დღისა.

გადასატანი საარცევნო ყუთის სიაშამომრჩევლების რაოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს საარჩევნო უბანზე ამომრჩეველთა ერთიან სიაში არსებული ამომრჩევლების 3 პროცენტს.

აღნიშნული რაოდენობის შევსების შემდეგ ამომრჩეველთა გადასატანი ყუთის სიაში შეყვანის მიზანშეწონილობის შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს შესაბამისი საოლქო საარჩევნო კომისია სხდომაზე დამსწრეთა ორი მესამედით.
6.Amomrchevelta siebi

ამომრჩეველთა რეგისტრაცია შეიძლება იყოს საჯარო ან პირადი
საჯარო ანუ სავალდებულო რეგისტრაციის დროს, ხელისუფლების ორგანოები ვალდებულები არიან დაადგინონ ყველა ამომრჩეველი და შეიყვანონ ისინი ამომრჩეველთა ერთიან სიაში.
სავალდებულო რეგისტრაციის სახესხვაობები:
პერიოდული რეგისტრაცია - სახელმწიფოს ინიციატივით (საარჩევნო კომისიის თანამშრომელი კარდაკარის პრინციპით აღრიცხავს ამომრჩევლებს ყოველი არჩევნების წინ ან რამდენიმე წელიწადში ერთხელ)
მუდმივი რეგისტრაცია - სახელმწიფოს ხელთ არსებული რესურსების საფუძველზე - ამომრჩეველთა სიები დგება სახელმწიფოს მიერ მუდმივად განახლებადი სიების ან სამოქალაქო რეესტრის მონაცემთა საფუძველზე. პირადი ანუ ნებაყოფლობითი რეგისტრაცია გულისხმობს რეგისტრაციას ამომრჩეველთა ინიციატივით
პერიოდული რეგისტრაცია - მოქალაქეები ყოველი არჩევნების წინ ან რამდენიმე წელიწადში ერთხელ მიდიან სპეციალურ სარეგისტრაციო ცენტრებში და გადიან რეგისტრაციას
მუდმივი რეგისტრაცია - ამომრჩევლები მიდიან სპეციალურ სარეგისტრაციო ცენტრში, რომელიც მთელი წლის განმავლობაში მუშაობს, და გადიან რეგისტრაციას

საქართველოში საჯარო ანუ სავალდებულო რეგისტრაცია გამოიყენება
•იუსტიციის სამინისტროს სერვისების განვითარების სააგენტოსა და სხვა შესაბამისი სამინისტროებისა და უწყებების მიერ მოწოდებული მონაცემების საფუძველზე დგება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით რეგისტრირებულ, აქტიური საარჩევნო უფლების მქონე პირთა სია - ამომრჩეველთა ერთიანი სია. ამომრჩეველთა სიის მონაცემები
გვარი,
სახელი;
დაბადების თარიღი(რიცხვი/თვე/წელი);
მისამართი;
ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილი;
ამომრჩეველთა ერთიან სიაში რეგისტრაციის თარიღი;
ფოტოსურათი;
სქესი

ამომრჩეველთა ერთიანი სია არის მუდმივად განახლებადი. ცესკოს ყოველი წლის 1 თებერვალს, 1 მაისს, 15 ივლისს და 1 ნოემბერს − საარჩევნო უფლების მქონე პირთა შესახებ, ასევე საარჩევნო უფლების არმქონე პირთა შესახებ განახლებულ ან ახალ მონაცემებს გადასცემენ:
•სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტო - შესაბამის ტერიტორიაზე საცხოვრებელი ადგილის მიხედვით რეგისტრირებულ პირთა, მათ შორის, იმ პირთა შესახებ მონაცემების საფუძველზე, რომლებსაც არჩევნების დღისთვის უსრულდებათ 18 წელი, აგრეთვე გარდაცვლილთა შესახებ მონაცემების საფუძველზე.
•ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები - პირთა შესახებ, რომლებიც გარდაიცვალნენ, მაგრამ მათი ოჯახის წევრებს არ მიუმართავთ სააგენტოსთვის გარდაცვალების მოწმობის მისაღებად
•საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო - მიერ იძულებით გადაადგილებულ პირთა შესახებ გადაცემული მონაცემების საფუძველზე; საქართველოს თავდაცვის სამინისტრო, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრო, საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური, საქართველოს დაზვერვის სამსახურისა და სახელმწიფო დაცვის სპეციალური სამსახური, სპეციალური პენიტენციური სამსახური - მოსამსახურეთა შესახებ რომელთა სამსახურის პირობები მოითხოვს მათ ყოფნას რეგისტრაციის ადგილისაგან განსხვავებულ მისამართზე
•საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო - იმ ამომრჩეველთა შესახებ მონაცემების საფუძველზე, რომლებიც საქართველოს საკონსულო აღრიცხვაზე დგანან
•სოციალური მომსახურების სააგენტო - მხარდაჭერის მიმღებებსა და პირებზე რომლებიც, ფსიქიატრიულ დაწესებულებაში არიან მოთავსებული
•სპეციალური პენიტენციური სამსახური - იმ პირთა შესახებ რომელთა მიმართ აღკვეთის ღონისძიების სახით გამოყენებულია პატიმრობა, რომლებსაც სასჯელის სახით შეეფარდათ თავისუფლების აღკვეთა ნაკლებად მძიმე დანაშაულისათვის ამომრჩეველთა შესახებ მონაცემებსა და ამომრჩეველთა სიებში ცვლილების შეტანის შესახებ დაინტერესებული პირის განცხადებას, მისი მიღებიდან 2 კალენდარული დღის ვადაში (საარჩევნო პერიოდში − არჩევნების დღემდე არაუგვიანეს მე-16 დღისა), განიხილავს შესაბამისი საოლქო საარჩევნო კომისია
•საოლქო საარჩევნო კომისიის განკარგულება, ამომრჩეველთა შესახებ მონაცემებში/ამომრჩეველთა სიებში ცვლილების შეტანის შესახებ, 2 დღის ვადაში გადაეცემა ცესკოს (საარჩევნო პერიოდში ასევე შესაბამის საუბნო საარჩევნო კომისიას)
•საარჩევნო პერიოდში, არჩევნების დღემდე ბოლო 12 დღის განმავლობაში აკრძალულია ამომრჩეველთა სიებში ცვლილების შეტანა, ამასთან, არჩევნების დღემდე მე-15-დან მე-12 დღემდე ამომრჩეველთა სიებში ცვლილების შეტანა შესაძლებელია მხოლოდ სასამართლოს გადაწყვეტილებით

10.Damkvirvebelta organizaciata registracia

•საერთაშორისო დამკვირვებელ ორგანიზაციას, აგრეთვე იმ ადგილობრივ დამკვირვებელ ორგანიზაციას, რომელიც დაკვირვებას ახორციელებს ერთზე მეტ საარჩევნო ოლქში, რეგისტრაციაში ატარებს ცესკო
•ადგილობრივ დამკვირვებელ ორგანიზაციას, რომელიც დაკვირვებას ახორციელებს ერთ საარჩევნო ოლქში, რეგისტრაციაში ატარებს შესაბამისი საოლქო საარჩევნო კომისია
•რეგისტრაციაში გატარების მიზნით ადგილობრივმა დამკვირვებელმა ორგანიზაციამ განცხადებით უნდა მიმართოს შესაბამის საარჩევნო კომისიას არჩევნების დღემდე არაუგვიანეს მე-10 დღისა და უნდა წარუდგინოს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან ამონაწერი
•ცესკოში რეგისტრირებულ ადგილობრივ დამკვირვებელს უფლება აქვს, დაკვირვება განახორციელოს ყველა დონის ნებისმიერ საარჩევნო კომისიაში, დამკვირვებლის უფლებებია

•დაესწროს და დააკვირდეს საარჩევნო კომისიის სხდომებს;
•კენჭისყრის დღეს ნებისმიერ დროს იმყოფებოდეს კენჭისყრის შენობაში, დაუბრკოლებლად დააკვირდეს კენჭისყრის პროცესის ყველა ეტაპს ნებისმიერი ადგილიდან;
•მონაწილეობა მიიღოს საარჩევნო ყუთების შემოწმებაში
• დააკვირდეს კენჭისყრის დღეს საჩივრების რეგისტრაციის პროცესს;
•დაესწროს ამომრჩეველთა ხმების დათვლისა და შედეგების შეჯამების პროცედურებს;
•დააკვირდეს გადასატანი საარჩევნო ყუთის მეშვეობით ხმის მიცემის პროცესს;
•დააკვირდეს საარჩევნო კომისიის მიერ კენჭისყრის შედეგების შემაჯამებელი ოქმისა და სხვა დოკუმენტების შედგენას;
•გაასაჩივროს საარჩევნო კომისიის ქმედება
•გაეცნოს არჩევნების შედეგების შემაჯამებელ ოქმებს და მიიღოს ამ ოქმების ასლები დამკვირვებელს უფლება არ აქვს

•ჩაერიოს საარჩევნო კომისიის ფუნქციებსა და საქმიანობაში;
• გავლენა მოახდინოს ამომრჩეველთა მიერ ნების თავისუფალ გამოვლენაზე;
•აგიტაცია გაუწიოს ამომრჩეველს რომელიმე საარჩევნო სუბიექტის სასარგებლოდ ან საწინააღმდეგოდ;
• ატაროს რომელიმე საარჩევნო სუბიექტის სიმბოლიკა და ნიშანი;
•კენჭისყრის დღეს კენჭისყრის შენობაში იმყოფებოდეს სამკერდე ნიშნის გარეშე;

საარჩევნო კომისია ვალდებულია შექმნას ყველა პირობა იმისათვის, რომ დამკვირვებელს შეეძლოს საკუთარი უფლებამოსილების განხორციელება საარჩევნო კომისიაში მიმდინარე ყველა პროცედურასთან დაკავშირებით, მათ შორის, ბიულეტენების დათვლისა და შედეგების შეჯამების მსვლელობის დროს

1.Majoritaruli saarchevno sistema

•ყველაზე ძველი და გავრცელებული მოდელი;
•გამარჯვებულია ის კანდიდატი, რომელიც სხვებზე მეტ ხმას აიღებს;
•არჩევით თანამდებობაზე კანდიდატი პირადად წარდგება და გამარჯვებისათვის სხვა კანდიდატებზე მეტი ხმა უნდა მიიღოს.
•გამოიყენება როგორც ერთმანდატიან (საარჩევნო ოლქი, სადაც მხოლოდ ერთი კანდიდატის არჩევაა შესაძლებელი), ისე მრავალმანდატიან (საარჩევნო ოლქი, სადაც ორი, ან მეტი კანდიდატის არჩევაა შესაძლებელი) საარჩევნო ოლქებში, -
====ფარდობითი უმრავლესობის მაჟორიტარული სისტემა======
•გამოიყენება როგორც ერთმანდატიან, ისე მრავალმანდატიან საარჩევნო ოლქებში
•განსაზღვრული არაა არჩევნებში მონაწილეთა სავალდებულო მინიმუმი
•არჩევნებში გამარჯვებულად ითვლება კანდიდატი, რომელიც სხვაზე მეტ ხმას მოიპოვებს
მაგალითი: საარჩევნო ოლქში არჩევნებში მონაწილეობა მიიღო 2000-მა ამომრჩეველმა. მიღებული ხმები:
I კანდიდატი – 200 ხმა
II კანდიდატი– 400 ხმა
III კანდიდატი_ 800 ხმა (გამარჯვებული)
IV კანდიდატი – 600 ხმა
პრობლემა: დაკარგული ხმები (ფაქტობრივად ამომჩეველთა უმრავლესობამ (2000-დან 1200-მა ამომჩეველმა) ხმა მისცა ამ კანდიდატის წინააღმდეგ),
-----------აბსოლუტური უმრავლესობის მაჟორიტარული სისტემა-----------------
•დადგენილია კვოტა, ხმების მინიმალური ოდენობა, რომელიც კანდიდატმა გამარჯვებისთვის აუცილებლად უნდა დააგროვოს.
•ეს ზღვარი, როგორ წესი, არ უნდა იყოს ამომრჩეველთა საერთო რაოდენობის მეოთხედზე ნაკლები.
•ამომრჩეველთა უმრავლესობის განსაზღვრა - იყოს რეგისტირებული ამომრჩევლების უმრავლესობა, არჩევნებში მონაწილეთა უმრავლესობა, ან არჩევნებში მონაწილეთა ნამდვილი ხმების უმრავლესობა.
•მეორე ტურის ალბათობა საკმაოდ დიდია
•მეორე ტური, როგორც წესი, ფარდობითი უმრავლესობის მაჟორიტარული სისტემის საფუძველზე ტარდება.
•აქტიურად გამოიყენება პრეზიდენტებისა და რეგიონული ადმინისტრაციის ხელმძღვანელის პირდაპირი არჩევნებისას, კვალიფიციური უმრავლესობის მაჟორიტარული სისტემა

•საარჩევნო კანონმდებლობა ადგენს კონკრეტულ საარჩევნო ზღვრულ მინიმუმს, რომლის დაძლევაც საჭიროა არჩევნებში გამარჯვებისთვის
•კანდიდატმა არჩევნებში გასამარჯვებლად აბსოლუტურ უმრავლესობაზე გაცილებით მეტი ხმა უნდა მოიპოვოს, დაახლოებით 3/5-ის ან 2/3-ის დონეზეა.
•კვალიფიციური უმრავლესობის საარჩევნო სისტემა ძირითადად საპრეზიდენტო არჩევნებზე გამოიყენება (აზერბაიჯანი, არგენტინა, კოსტა-რიკა)
•იმის გამო, რომ ამ სისტემით გამარჯვება ძნელად მისაღწევია, იგი პრაქტიკულად იშვიათობაა
•ამ სისტემით გამართულ არჩევნებში გამარჯვება იმის მაჩვენებელია, რომ არჩეულ კანდიდატს ჰქონდა მოსახლეობის მხრიდან სოლიდური მხარდაჭერა

Nika arabuli's picture
Nika arabuli (Nika arabuli)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2023/12/01 14:20:37
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

2.Proporciuli saarchevno sistema
•პროპორციული საარჩევნო სისტემა გამოიყენება წარმომადგენლობითი ორგანოების არჩევნებზე და შესაძლებლობას აძლევს პოლიტიკურ პარტიებს, მონაწილეობა მიიღონ არჩევნებში, რისთვისაც ისინი ადგენენ საარჩევნო სიებს
•სადეპუტატო მანდატების გადანაწილება ხდება პარტიების მიერ, მათთვის მიცემული ხმების შესაბამისად
•ეს მოდელი უზრუნველყოფს ე.წ. დაკარგული ხმების მინიმუმამდე დაყვანასა და საკანონმდებლო ორგანოში შედარებით ნაკლები ავტორიტეტის მქონე პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლობას
•საარჩევნო ზღურბლი (ბარიერი) - მანდატების გადანაწილება
•ამ სისტემისათვის უმნიშნელოვანესი, მანდატის გამოყვანის ფორმულის დადგენა , სადეპუტატო მანდატების პროპორციული გადანაწილების კვოტირების მეთოდი
•საარჩევნო კვოტა ამომრჩეველთა ხმების უმცირესი რიცხვია, რომლითაც პარტიამ ერთ მანდატს მაინც იღებს.
•არსებობს კვოტის გამოთვლის რამდენიმე მოდელი, ამასთან, მათი დიდი ნაწილი საკმაოდ რთულ მათემატიკურ გათვლებთანაა დაკავშირებული.
•კვოტის გამოთვლის ყველაზე მარტივი და გავრცელებული მეთოდი ჰარეს კვოტა
•ჰარეს მიერ დადგენილი გამოთვლის წესის მიხედვით, ერთი კვოტის მისაღებად, მიღებული ხმების საერთო რაოდენობა უნდა გაიყოს ამ კონკრეტულ ოლქში არსებული მანდატების საერთო რაოდენობაზე, რის შემდეგაც არჩევნებში მონაწილე პარტიები მანდატებს იღებენ კვოტის შესაბამისად, მიღებული ხმების პროპორციულად,

nini nakashidze's picture
nini nakashidze (nini)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2024/02/24 15:26:31
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

5) Ubani•საუბნო საარჩევნო კომისია შედგება არანაკლებ 17 წევრისაგან
•საუბნო საარჩევნო კომისიის 8 წევრს, მათ შორის, აღნიშნული საუბნო საარჩევნო კომისიის ხელმძღვანელ პირებს, ირჩევს შესაბამისი საოლქო საარჩევნო კომისია სრული შემადგენლობის არანაკლებ ორი მესამედით, იმ პირობით, რომ კანდიდატურას მხარი დაუჭირა, მათ შორის, ცესკოს მიერ 5 წლის ვადით არჩეულმა შესაბამისი საოლქო საარჩევნო კომისიის 3-მა წევრმა მაინც.
•საუბნო საარჩევნო კომისიის 9 წევრს ამ კანონის მე-13 მუხლით დადგენილი წესით ნიშნავენ შესაბამისი პარტიები.

nini nakashidze's picture
nini nakashidze (nini)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2024/02/24 15:26:31
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

4)Olqi
•საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაციის მუდმივმოქმედი ტერიტორიული ორგანო
•საოლქო საარჩევნო კომისიას ქმნის ცესკო სრული შემადგენლობის არანაკლებ ორი მესამედის უმრავლესობით
•საოლქო საარჩევნო კომისია შედგება არანაკლებ 17 წევრისაგან.
•5 წევრს 5 წლის ვადით, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით ირჩევს ცესკო.
•არჩევნების დანიშვნის შემდეგ საოლქო საარჩევნო კომისიის 9 წევრს საქართველოს ორგანული კანონით „საქართველოს საარჩევნო კოდექსი“ დადგენილი წესით ნიშნავენ შესაბამისი პოლიტიკური გაერთიანებები
•3 წევრს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით ირჩევს ცესკო, შესაბამისი არჩევნების საბოლოო შედეგების გამოცხადებამდე დროის მონაკვეთით—- საოლქო საარჩევნო კომისიის წევრთა და ხელმძღვანელ
პირთა დანიშვნის/არჩევის წესი
•საოლქო საარჩევნო კომისიის ხელმძღვანელ პირს საარჩევნო კომისიის პირველივე სხდომაზე, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით, სახელობითი კენჭისყრით, ცესკოს მიერ 5 წლის ვადით დანიშნულ საოლქო საარჩევნო კომისიის წევრთაგან ირჩევს საოლქო საარჩევნო კომისია.
•საოლქო საარჩევნო კომისიის ხელმძღვანელი პირის უფლებამოსილების ვადა განისაზღვრება საოლქო საარჩევნო კომისიაში მისი წევრობის ვადით

nini nakashidze's picture
nini nakashidze (nini)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2024/02/24 15:26:31
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

3) Saqos centraliri komisia ceskos, dakompleqtebis wesi
•საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაციის უმაღლესი ორგანოა
•უზრუნველყოფს არჩევნების, რეფერენდუმისა და პლებისციტის გამართვას საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე
•აკონტროლებს საქართველოს საარჩევნო კანონმდებლობის შესრულებას და უზრუნველყოფს მის ერთგვაროვან გამოყენებას
•ახორციელებს საარჩევნო ადმინისტრაციის მთელი სისტემის საქმიანობის ორგანიზებასა და კონტროლს (არჩევნებისა და რეფერენდუმის ჩატარების ორგანიზაციულ, სამართლებრივ და ტექნიკურ უზრუნველყოფას ახორციელებს ცესკოს აპარატი)
•ანგარიშვალდებულია საქართველოს პარლამენტის წინაშე, რომელსაც წარუდგენს ანგარიშს ყოველი არჩევნების შედეგების შეჯამებიდან 60 დღის ვადაში—— ცესკოს შემადგენლობა
•ცესკო შედგება არაუმეტეს 17 წევრისაგან, მათ შორის არიან თავმჯდომარე, თავმჯდომარის 2 მოადგილე და მდივანი
•ცესკოს 8 წევრს ირჩევს საქართველოს პარლამენტი
•9 წევრს ნიშნავენ პოლიტიკური პარტიები
•ცესკოს წევრობის კანდიდატი შეიძლება იყოს საქართველოს ქმედუნარიანი მოქალაქე 25 წლის ასაკიდან, რომელიც არის უპარტიო, ბოლო 5 წლის განმავლობაში არ ყოფილა საარჩევნო კომისიაში პარტიის მიერ დანიშნული წევრი, საარჩევნო სუბიექტი, საარჩევნო სუბიექტის წარმომადგენელი ან რომელიმე პარტიის შემომწირველი, აქვს უმაღლესი განათლება, თავისუფლად ფლობს საქართველოს სახელმწიფო ენას, აკმაყოფილებს „საჯარო სამსახურის შესახებ“ საქართველოს კანონის მოთხოვნებს და აქვს არანაკლებ 5 წლის შრომითი გამოცდილება და საარჩევნო ადმინისტრაციის მოხელის სერტიფიკატი
•აქვს არანაკლებ 3 წლის შრომითი გამოცდილება და საარჩევნო
•ადმინისტრაციის მოხელის სერტიფიკატი
—— ცესკოს თავმჯდომარის არჩევის წესი------
•ცესკოს თავმჯდომარეს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის წარდგინებით, საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტით დადგენილი წესით, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით ირჩევს საქართველოს პარლამენტი.
•ცესკოს თავმჯდომარის უფლებამოსილების ვადაა 5 წელი.
•თუ ცესკოს მოქმედი თავმჯდომარის უფლებამოსილების ვადის გასვლამდე ცესკოს ახალი თავმჯდომარე არ აირჩა, ცესკოს მოქმედი თავმჯდომარის უფლებამოსილების ვადა გრძელდება ცესკოს ახალი თავმჯდომარის არჩევამდე.—- ცესკოს თავმჯდომარის მოადგილისა და მდივნის არჩევის წესი
•ცესკოს თავმჯდომარის 1 მოადგილე და ცესკოს მდივანი არჩეული უნდა იქნენ საქართველოს პარლამენტის მიერ არჩეულ ცესკოს წევრთაგან
•ცესკოს თავმჯდომარის 1 მოადგილე არჩეული უნდა იქნეს აპარტიების მიერ დანიშნულ ცესკოს წევრთაგან, რომლებიც საქართველოს პარლამენტის საპარლამენტო უმრავლესობაში არ შედიან
•ცესკოს თავმჯდომარის მოადგილედ არჩეულად ითვლება ის კანდიდატი, რომელსაც ცესკოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობა დაუჭერს მხარს
•თუ კანდიდატმა ვერ მიიღო აღნიშნული უმრავლესობის მხარდაჭერა, იმართება ხელახალი კენჭისყრა
•ამ კენჭისყრის შედეგად კანდიდატი არჩეულად ითვლება, თუ ის მიიღებს ცესკოს სრული შემადგენლობის არანაკლებ ერთი მესამედის მხარდაჭერას
•ანალუგიური წესით ხდება მდივნის არჩევაც—-

nini nakashidze's picture
nini nakashidze (nini)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2024/02/24 15:26:31
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

9) Saarchevno administraciis dakompleqtebis wesi

•მხოლოდ პროფესიული ნიშნით დაკომპლექტებული წევრები
•პარტიული ნიშნით დაკომპლექტებული წევრები, წევრებს პოლიტიკური პარტიები ნიშნავენ
•შერეული ტიპი - კომისიაში პროფესიული ნიშნით შერჩეულ წევრებთან ერთად შედიან პარტიული ნიშნით დანიშნული წევრებიც
•საარჩევნო ტრიბუნალი მოსამართლეებისგან შედგება და მათი უფლებამოსილების ვადაც არის მუდმივმოქმედი ან დროებითი (ეს მოდელი გამოიყენება კოსტა-რიკასა და მექსიკაში
)—— საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაცია-------

•არჩევნების მართვის დამოუკიდებელ მოდელს განეკუთვნება

•საარჩევნო ადმინისტრაცია სამ დონიანია
ცენტრალური საარჩევნო კომისია - მუდმივმოქმედი
საოლქო საარჩევნო კომისია - მუდმივმოქმედი
საუბნო საარჩევნო კომისია - დროებითი

•საარჩევნო ადმინისტრაციის შემადგენელი ნაწილებია აფხაზეთისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკების უმაღლესი საარჩევნო კომისიებიც (უსკო)—— ===საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაციის დაკომპლექტების წესი====

•განეკუთვნება შერეული ტიპის საარჩევნო ადმინისტრაციებს
•საარჩევნო კომისიებში 9 წევრი პროფესიული ნიშნით ირჩევა, ხოლო 8 წევრი პარტიული ნიშნით ინიშნება
•საარჩევნო კომისიის წევრი, მიუხედავად იმისა, პროფესიული ნიშნითაა შერჩეული თუ პარტიული ნიშნითაა დანიშნული, თავის საქმიანობაში დამოუკიდებელია და ემორჩილება მხოლოდ საქართველოს კონსტიტუციას, კანონს და შესაბამის კანონქვემდებარე აქტებს
საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაცია არის დამოუკიდებელი ადმინისტრაციული ორგანო, რომელიც თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში დამოუკიდებელია სხვა სახელმწიფო ორგანოებისაგან და იქმნება ამ კანონის შესაბამისად. საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაციის უფლებამოსილება და შექმნის წესი განისაზღვრება ამ კანონით.
2. საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაცია შედგება:
ა) ცესკოსა და მისი აპარატისგან;
ბ) უსკოსა და მისი აპარატისგან;
გ) საოლქო საარჩევნო კომისიებისგან;
დ) საუბნო საარჩევნო კომისიებისგან.
3. საქართველოს საარჩევნო ადმინისტრაციის უმაღლესი ორგანოა ცესკო, რომელიც თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში ხელმძღვანელობს და აკონტროლებს ყველა დონის საარჩევნო კომისიებს და უზრუნველყოფს საქართველოს საარჩევნო კანონმდებლობის ერთგვაროვან გამოყენებას საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე.
4. თუ ერთდროულად ტარდება საერთო და აჭარის უმაღლესი საბჭოს არჩევნები, საოლქო და საუბნო საარჩევნო კომისიების ფუნქციებს ასრულებენ საერთო არჩევნებისთვის ჩამოყალიბებული საოლქო და საუბნო საარჩევნო კომისიები.
5. ცესკოსა და უსკოს აპარატების თანამშრომლები (გარდა შრომითი ხელშეკრულებით დასაქმებული პირებისა) საჯარო მოხელეები არიან და მათზე ვრცელდება

nini nakashidze's picture
nini nakashidze (nini)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2024/02/24 15:26:31
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1-------მანდატების კონკრეტული პარტიული კანდიდატებისთვის გადაცემა-------
გამოიყენება მყარი და დრეკადი სიების მეთოდი.
მყარი - პარტიები თვითონ ადგენენ კანდიდატების რიგითობას საარჩევნო სიებში და ისინი მანდატებს ამ რიგითობის პროპორციულად იღებენ. მაგალითისთვის, თუკი პარტიას მიღებული აქვს 7 მანდატი, პარტიული სიის პირველი 7 წევრი მიიღებს მანდატს.
დრეკადი - ამომრჩეველს შესაძლებლობა ეძლევა, პარტიული სიის შიგნით შეცვალოს კანდიდატების რიგითობა. ეს არის ხმის მიცემის პრეფერენციული გზა, რომლის არსიც იმაში მდგომარეობს, რომ ამომჩეველი თავადვე ადგენს, რა თანმიმდევრობით უნდა გადანაწილდეს მანდატები კანდიდატებს შორის შიდა პარტიულ სიებში

nini nakashidze's picture
nini nakashidze (nini)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/12/01
ბოლო შემოს: 2024/02/24 15:26:31
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. საქართველოს იუსტიციის მინისტრის 2010 წლის 31 მარტის №71 ბრძანება „სანოტარო მოქმედებათა შესრულების წესის შესახებ“ ინსტრუქციის დამტკიცების თაობაზე;
2საქართველოს კანონი ნოტარიატთა შესახებ
3

nodo911's picture
nodo911 (nodo )
სხვა
რეგ. თარ: 2023/02/12
ბოლო შემოს: 2023/12/09 17:03:42
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის პრეზუმფცია, კომერციული შესაძლებლობის დაკარგვა
RD: საკორპორაციო სამართალში მოქმედი „ბიზნეს გადაწყვეტილების მართებულობის“ პრეზუმციის თანახმად, ივარაუდება, რომ გადაწყვეტილების მიღებისას საწარმოს დირექტორები მოქმედებდნენ კორპორაციის საუკეთესო ინტერესებიდან გამომდინარე, კეთილსინდისიერებისა და ინფორმირებულობის პრინციპის დაცვით. შესაბამისად, დირექტორის წინააღმდეგ სარჩელის შეტანის შემთხვევაში, მოსარჩელე მხარე ვალდებულია, გადალახოს აღნიშნული პრეზუმფცია. ყოფილი დირექტორის მიმართ „უმართებულო“ ბიზნეს გადაწყვეტილების მიღების ფაქტობრივი საფუძვლით აღძრული სარჩელის პესპექტივის მოსპობა (სარჩელზე უარის თქმა), ვერ მიიჩნევა საკმარის საფუძველად, რომ ახალი დირექტორის გადაწყვეტილება სარჩელზე უარის თქმის ნაწილში მიჩნეულ იქნეს პირადი დაინტერესებით, კომპანიის საზიანოდ მიღებულ გადაწყვეტილებად და საფუძვლად დაედოს მოქმედი დირექტორისათვის მატერიალური ზიანის ანაზღაურების დაკისრებას, გამომდინარე იქიდან, რომ მტკიცების ტვირთის მაღალი სტანდარტია საჭირო, რომ გაქარწყლდეს ყოფილი დირექტორის მიმართ მოქმედი „მართებული სამეწარმეო გადაწყვეტილების პრეზუმფცია“. იგივეს ვიტყვით საპროცესო უფლების იმ თვალსაზრისით განხორციელებაზე, რა დროსაც, სარჩელი მიმართულია მეორე კომპანიის მიმართ არსებული დავალიანების გადახდევინებისაკენ. მოპასუხემ პირველი კომპანიის მიერ მეორე კომპანიის მიმართ თანხის გადახდის მიზნით აღძრულ სარჩელზე უარის თქმით დაარღვია მასზე, როგორც დირექტორზე დაკისრებულ ფიდუციური მოვალეობა, კონკრეტულად კი, ზრუნვის (გულმოდგინების) მოვალეობა, რამეთუ მოპასუხის ქმედებით კომპანიამ დაკარგა კომერციული შესაძლებლობა სასამართლო გადაწყვეტილებით მიეღწია სასურველი შედეგისათვის.

nodo911's picture
nodo911 (nodo )
სხვა
რეგ. თარ: 2023/02/12
ბოლო შემოს: 2023/12/09 17:03:42
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ფორს-მაჟორი ეს არის დაბრკოლება, რომლის არსებობის დროსაც ხელშეკრულების ერთ-ერთ მხარეს არ ეკისრება პასუხისმგებლობა ხელშეკრულებიდან გამომდინარე ვალდებულებების შეუსრულებლობის გამო.

სამოქალაქო კოდექსი არ შეიცავს დაუძლეველი ძალის ანუ ფორს-მაჟორის (ფრანგ. „აღმატებული ძალა“) განმარტებას. პრაქტიკაში ხელშეკრულების მხარეები როგორც წესი თვითონვე განსაზღვრავენ, თუ რა მიიჩნევა დაუძლეველ ძალად და როგორ უნდა იმოქმედონ მათ შესაბამისი ფორს-მაჟორული გარემოების დადგომის შემთხვევაში. ხშირად მხარეები ითვალისწინებენ დაუძლეველი ძალის დადგომის ალბათობას, რასაც ასახავენ კიდეც ხელშეკრულებაში.
სამოქალაქო სამართლის ზოგადი პრინციპების თანახმად, როგორც წესი მოვალეს პასუხისმგებლობა ეკისრება მხოლოდ მაშინ, თუ ვალდებულება არ შესრულდა ისეთ გარემოებათა გამო, რაც მისი ბრალით (განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით ან უმოქმედობით) არის გამოწვეული. აქვე გასათვალისწინებელია, რომ ეს წესი მოქმედებს იმ შემთხვევაში, თუ მხარეთა შეთანხებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული. გამომდინარე იქიდან, რომ დაუძლეველი ძალა გამორიცხავს პირის ბრალეულობას, სამოქალაქო სამართალი მოვალეს ათავისუფლებს დამდგარი ზიანის ანაზღაურებისა და ვალდებულების შეუსრულებლობის სხვა უარყოფითი შედეგებისაგან. თუმცა ფორს-მაჟორად არ შეიძლება დაკვალიფიცირდეს გარემოება, რომლის წარმოშობა მოვალის ბრალეული ქმედებით ან უმოქმედობით არის განპირობებული! ხშირად ფორს-მაჟორი განიმარტება, როგორც მოულოდნელი და უჩვეულო მოვლენა, რომლის თავიდან აცილება კონკრეტულ სიტუაციაში შეუძლებელი იყო .
უზენაესმა სასამართლომ განმარტა, რომ „ფორს-მაჟორი, ანუ დაუძლეველი ძალა შეუძლებელს ხდის ვალდებულების ჯეროვნად შესრულებას, ამდენად, ფორს-მაჟორული სიტუაცია ნიშნავს მხარეთა დამოუკიდებლად, ობიექტურად არსებულ ისეთ გარემოებებს, რომელთა არსებობა გამორიცხავს მოვალის ბრალს. დაუძლეველი ძალის შეფასების დროს მნიშვნელობა ენიჭება კონკრეტული სამართლებრივი ურთიერთობას თუ რამდენად შეუძლებელი იყო მხარის ნებისაგან დამოუკიდებელი მიზეზების გამო დაუძლეველი ძალის გამომწვევი მიზეზების თავიდან აცილება.(23/07/2009 წ. განჩინება საქმეზე #ას-30-367-09)
ის, რაც ერთი პირისათვის ან პირთა გარკვეული ჯგუფისათვის სასამართლოს მიერ მიჩნეულ იქნა ფორს-მაჟორულ გარემოებად, სხვა პირისათვის შესაძლოა იმავე სასამართლოს გადაწყვეტილებით არ ჩაითვალოს ვალდებულების შეუსრულებლობის საპატიოდ მიზეზად!
მუხლი 361. ვალდებულების არსებობის პრეზუმფცია
1. ყოველი შესრულება გულისხმობს ვალდებულების არსებობას.
2. ვალდებულება უნდა შესრულდეს ჯეროვნად, კეთილსინდისიერად, დათქმულ დროსა და ადგილას.

მუხლი 394. ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნა ვალდებულების დარღვევისას
1. მოვალის მიერ ვალდებულების დარღვევისას კრედიტორს შეუძლია მოითხოვოს ამით გამოწვეული
ზიანის ანაზღაურება. ეს წესი არ მოქმედებს მაშინ, როცა მოვალეს არ ეკისრება პასუხისმგებლობა ვალდებულების დარღვევისათვის.

ფორს-მაჟორული სიტუაციის არსებობისას, მხარე ვალდებულია გონივრულ ვადაში შეატყობინოს მეორე მხარეს დაბრკოლების წარმოშობის თაობაზე. ასევე, შეატყობინოს ის, თუ რამდენად მოახდენს ზეგავლენას ასეთი დაბრკოლების არსებობა მხარის ვალდებულების შესრულებაზე. შეუტყობინებლობის შემთხვევაში მხარეს დაეკისრება შეუტყობინებლობიდან გამომდინარე ზიანის ანაზღაურების ვალდებულება

აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ ACG's picture
აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ ACG (აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ (ACG))
სამოქალაქო საპროცესო სამართალი
რეგ. თარ: 2023/12/19
ბოლო შემოს: 2024/01/31 09:52:29
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

408-ე მუხლის პირველი ნაწილი მოწოდებულია განაცხადოს ზიანის ნატურით კომპენსაციის პრიმატი. სასამართლო (სამართალშემფარდებელი) ყოველთვის უპირველესად უნდა სცდილობდეს მიაღწიოს ამ ნორმით განსაზღვრულ შედეგს, და მხოლოდ მისი მიღწევის შეუძლებლობისას მიმართოს ფინანსური ჩანაცვლების მეთოდს (409-ე მუხლი).

აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ ACG's picture
აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ ACG (აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ (ACG))
სამოქალაქო საპროცესო სამართალი
რეგ. თარ: 2023/12/19
ბოლო შემოს: 2024/01/31 09:52:29
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

მიუხედავად იმისა, რომ 408-ე მუხლი აწესებს ერთგვარ საზღვრებს 409-ე მუხლის მოქმედებისთვის. სასამართლო პრაქტიკის განვითარება აჩვენებს, რომ ზიანის ნატურით ანაზღაურებასა და მის ფინანსურ ჩამნაცვლებელს შორის არჩევნის უფლება გააჩნია დაზარალებულს.

აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ ACG's picture
აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ ACG (აუდიტ ენდ ქოლსანთინგ გრუპ (ACG))
სამოქალაქო საპროცესო სამართალი
რეგ. თარ: 2023/12/19
ბოლო შემოს: 2024/01/31 09:52:29
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

მნიშვნელოვანი და საყურადღებო ნორმაა. მის მნიშვნელობაზე ორმხრივ ხელშეკრულებებში იხილეთ სამოქალაქო კოდექსისი კომენტარი (ავტორთა ჯგუფი; ნ. კვანტალიანი), ჩვენ კი, თქვენს ყურადღებას ნორმის 2 კონკრეტულ ფუნქციონალზე შევაჩერებთ:
1. ნორმა აქტუალურია ხელშეკრულებიდან გასვლის და გადაცემულის უკან დაბრუნების მოთხოვნისას. წარმოვიდგინოთ შემთხვევა, როცა სახელშეკრულებო ვალდებულების შესრულების მოთხოვნის უფლება ხანდაზმულია.
შეკითხვა: შესაძლებელია თუ არა ასეთ შემთხვევაში, უფლებამოსილი პირი ისე გავიდეს ხელშეკრულებიდან, რომ მისი მოთხოვნის გადაცემულის უკან დაბრუნებაზე საპირწონედ არ არსებობდეს ხანდაზმულობის შესაგებელი?
პასუხი: 131-ე მუხლი გამორიცხავს ასეთ შესაძლებლობას, რადგან ხელშეკრულებიდან გასვლის უფლება წარმოიშობა 352-405-ე მუხლების გათვალისწინებით, თითქმის, თანადროულად ვალდებულების დარღვევისა, ხოლო რადგან ხელშეკრულებიდან გასვლის ინსტიტუტის გამოყენება კრედიტორის ცალმხრივ ნებაზეა დამოკიდებული და იმთავითვე კრედიტორის შესაძლებლობაშია, ხელშეკრულებიდან გასვლის საფუძველზე გადაცემულის უკან დაბრუნების მოთხოვნის უფლებაზეც ვრცელდება ხანდაზმულობის ვადა, რომლის დინება, დაახლოვებით, იწყება ვალდებულების დარღვევის მომენტიდან.

2. ასევე საინტერესოა საკრედიტო ხაზის ფარგლებში გაცემული, თანადროულად მოქმედი, რამოდენიმე კრედიტის არსებობისას, ერთერთის გადახდის გრაფიკის დარღვევის შემთხვევაში 131-ე მუხლის მოქმედება კრედიტის სხვა ხელშეკრულების შეწყვეტასთან და ამ შეწყვეტიდან გამომდინარე ერთიანი თანხის დაბრუნების მოთხოვნის უფლებასთან დაკავშირებით.

messi's picture
messi (koba)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/02/03
ბოლო შემოს: 2024/05/02 12:34:51
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. თელეოლოგიური განმარტება გულისხმობს? 
ნორმის არსისა და მიზნის ძიებას

2. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 62-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგების
ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას, თუ
სავარაუდოა, რომ გარიგება დაიდებოდა მისი ბათილი ნაწილის გარეშეც.“
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის სამართლებრივ
შედეგს?
გარიგების ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას

3.ალტერნატიული ფაქტობრივი ელემენტის არსებობისას აუცილებელია თუ
არა ყველა მათგანის არსებობა?
ერთ-ერთის არსებობა საკმარისია ნორმით გათვალისწინებული
სამართლებრივი შედეგის დადგომისთვის
 4. ნათია და ნინო არიან მეგობრები. მათ შორის დაიდო ძვირფასი ტილოს
ნასყიდობის ხელშეკრულება. ნათიამ ნასყიდობის ფასად მიუთითა 200 ლარი.

ნინო დათანხმდა გარიგების დადებას. ნასყიდობის საგნის გადაცემისას
აღმოჩნდა, რომ ნათიამ ნასყიდობის საფასურის 2000 ლარის ნაცვლად
მიუთითა 200 ლარი, რის გამოც ნათიამ უარი თქვა ნივთის გადაცემაზე. აქვს
თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს მოთხოვნის სამართლებრივ
საფუძველს:  
არცერთი პასუხი არ არის სწორი

5. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 71-ე მუხლის შესაბამისად, „თუ
გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე
დოკუმენტი, მაშინ საკმარისია თითოეულმა მხარემ ხელი მოაწეროს იმ
დოკუმენტის ეგზემპლარს, რომელიც განკუთვნილია შესაბამისი
მხარისათვის.“ დაასახელეთ წარმოდგენილი ნორმის ქმედების
შემადგენლობა?
თუ გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე
დოკუმენტი
6. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. ლაშამ მიუთითა გარიგების
სარგებლიან ხასიათზე. რა შემთხვევაში ითვლება გარიგება სარგებლის
მომტანად: 
როცა მხარე მნიშვნელოვან ქონებრივ სარგებელს იღებს
როცა მხარეს წარმოეშობა მხოლოდ უფლებები ვალებულებების კისრების
გარეშე
7.ვალდებულების შესრულება არის ?
უფლების მომსპობი შესაგებელი
8. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების
ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.ლაშას მიერ დადებული გარიგება
წარმოადგენს:
მერყევად ბათილ გარიგებას

9. გიორგიმ თავის 17 წლის შვილს მარიამს მიანიჭა საწარმოს დამოუკიდებლად
გაძღოლის უფლება. მარიამმა აიყვანა თანამშრომლები და გააფორმა მათთან
შრომითი ხელშეკრულებები, ასევე საწარმოს შეუფარხებლად
ფუნქციონირების მიზნით გააფორმა ხელშეკრულება კონტრაქტორ ფირმასთან
ნედლეულის მიწოდებაზე. გიორგიმ არ მოიწონა მარიამის მიერ დადებული
ხელშეკრულებები და მოითხოვა მათი ბათილად ცნობა. მარიამი
ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. რა შეიძლება იყოს მარიამის პოზიციის
სასარგებლო სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 65-ე მუხლის მე-2 ნაწილი
10. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლი - „პირი, რომელიც სხვა
პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით
მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი“. 
ჩამოთვლილთაგან რომელია ამ ნორმის ქმედების შემადგენლობა:
პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან
გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს
11. რა მიზანს ემსახურება კანონის ინტერპრეტირება?
სამართლიანობის მიღწევა
12. რა სახის შეიძლება იყოს სხვა ნორმის სამართლებრივ შედეგებზე
მითითება ?
სტატისტიკური და დინამიკური
13. სამოქალაქო კოდექსის 829-ე მუხლის შესაბამისად, "მზღვეველი
თავისუფლდება თავისი მოვალეობის შესრულებისაგან, თუ დამზღვევმა
დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია განზრახ ან უხეში
გაუფრთხილებლობით." დაასახელეთ მითითებული ნორმის ქმედების
შემადგენლობა:
თუ დამზღვევმა დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია
განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით
14. გარიგებებში წარმომადგენლობის არსებობისას არ ექვემდებარება
შემოწმებას:
წარმომადგენლის სახით მოქმედება
15. გიორგიმ ლაშას მიჰყიდა მობილური ტელეფონი. გიორგიმ არ გადაუხადა
ლაშას ნასყიდობის საფასური. აქვს თუ არა ლაშას გიორგისგან ფასის
გადახდის მოთხოვნის უფლება. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა 
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს გიორგისგან ფასის გადახდის მოთხოვნის უფლება
სსკ-ის 477-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე
16. რა ნაწილებისგან შედგება სასამართლო გადაწყვეტილება
შესავალი, აღწერილობითი, სამოტივაციო და სარეზოლუციო 

17. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 172-ე მუხლის პირველი ნაწილი -
„მესაკუთრეს შეუძლია მფლობელს მოსთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება,
გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა მფლობელს ჰქონდა ამ ნივთის ფლობის
უფლება“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
18. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების
გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების
დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით
გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ
მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა

19. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების
გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების
დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით
გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ
მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია სამართლებრივი შედეგი?
ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს
გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4
ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ
20.ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას
სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით
გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის
არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას
სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის
არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნინოს გარიგების ბათილად
ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი
ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის ნაშრომის ეტაპზე:
იძულების ფაქტი
21. ირაკლის სარჩელი აქვს აღძრული სასამართლოში გიორგის წინააღმდეგ.
დავის საგანს წარმოადგენს თბილისში მდებარე 4 ოთხიანი ბინა საერთო
ფართით 120 კვ.მ. სასამართლოს ზეპირ სხდომაზე მოსამართლე ირაკლისა და
გიორგის შესთავაზებს დავის მორიგებით დასრულებას, წინაღმდეგ
შემთხვევაში აფრთხილებს, რომ დავის ფაქტობრივი და სამართლებრივი
გარემოებებიდან გამომდინარე შესაძლებელია ორივე მხარისათვის
არასასურველი შედეგი დადგეს. ირაკლის მორიგებას ასევე ურჩევს მისი
ადვოკატი სანდრო. ირაკლის გიორგი შესთავაზებს, რომ ირაკლიმ ბინის
სანაცვლოდ გადაიხადოს 50,000.00 აშშ დოლარი. ირაკლის აღნიშნული თანხა არ

გააჩნია და მის ადვოკატ სანდროს ეუბნება, რომ მორიგება ვერ შედგება.
სანდრო ირაკლის შეახსენებს დავის რისკების შესახებ და ასევე გაახსენებს,
რომ ირაკლი ფლობს მიწის ნაკვეთს თბილისში, რომლის საბაზრო ღირებულება
100,000.00 აშშ დოლარია. ირაკლი გადაწყვეტს მიწის გაყიდვას, თუმცა გიორგის
მიერ მორიგებისთვის განსაზღვრული აქვს 1 თვის ვადა. აღნიშნულ ვადაში
ირაკლი ვერ ახერხებს მიწის ნაკვეთის მყიდველის მოძიებას. სანდრო ირაკლის
სთავაზობს, რომ იგი მზადაა შეიძინოს მიწის ნაკვეთი ირაკლისგან 50,000.00 აშშ
დოლარად. ირაკლი სანდროს ეუბნება, რომ 50,000.00 აშშ დოლარად ვერ
გაყიდოს მიწის ნაკვეთს, რომლის საბაზრო ღირებულება 100,000.00 აშშ
დოლარია. სანდრო ირაკლის შეახსენებს, რომ მოურიგებლობის შემთხვევაში
არსებობს საკმოდ დიდი რისკი, რომ იგი დავას წააგებს. ირაკლი ფიქრობს, რომ
მისთვის უმნიშვნელოვანესია ბინა. შესაბამისად, გადაწყვეტს, რომ სანდროს
მიწის ნაკვეთი მიყიდოს 50,000.00 აშშ დოლარად. მხარეები ასეც მოიქცევიან და
2019 წლის 19 აგვისტოს აფორმებენ ნასყიდობის ხელშეკრულებას და სანდრო
რეგისტრირდება მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ. ამავე დროს, სანდრო ირაკლის
უხდის 50,000.00 აშშ დოლარას. აღნიშნული შემდეგ ირაკლი უკავშირდება
გიორგის და თანხმდება მორიგების პირობებზე, თუმცა გიორგი უარს აცხადებს
მორიგებაზე და დავა გრძელდება სასამართლოში. 2019 წლის 01 სექტემბერს
ირაკლი სანდროს სთხოვს, რომ უკან დაუბრუნოს მიწის ნაკვეთი და თავის
მხრივ სანდროს დაუბრუნებს 50,000.00 აშშ დოლარს, რაზედაც სანდრო უარს
აცხადებს. აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა: 
იძულებით დადებული გარიგება
22. გიორგი ავტოსაგზაო შემთხვევის შედეგად დიდ ზიანს განიცდის.
ახლობელი ნიკა მას შესთავაზებს თავის ავტომობილს დროებით,
განსაზღვრული ვადით. გიორგი გახარებულია და თანხმობას აცხადებს.
ვინაიდან ნიკას ავტომობილის თხოვება სათანადო თანხის გადახდის
სანაცვლოდ სურს, გამგზავრებამდე მას უნდა, რომ „თხოვების”
ხელშეკრულების თანხაზე მოელაპარაკოს გიორგის. გიორგი უბრალოდ ცდება
სიტყვის მნიშვნელობაში და „თხოვებას“ იყენებს ქირავნობის ნაცვლად.
გიორგის სურს ავტომობილის უსასყიდლოდ თხოვება. გიორგი ითხოვს
ავტოსატრანსპორტო საშუალების უსასყიდლოს სარგებლობაში გადაცემას.
ჩამოთვლილთაგან რა ელემენტი ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის
წარმოშობის ეტაპზე: 
ნამდვილი ქირავნობის ხელშეკრულების არსებობა
არსებითი შეცდომის არსებობის ფაქტი

23. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 53-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგება
არ არსებობს, თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან
არ შეიძლება ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი.“.
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების
შემადგენლობას?

თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან არ შეიძლება
ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი
24. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების
ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება. 
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტის არსებობა მოწმდება მოთხოვნის
წარმოშობის ეტაპზე:
არასრულწლოვნის მიერ მშობლების თანხმობის გარეშე დადებული ორმხრივი
გარიგების 
25. გიორგიმ (გამყიდველი) და ნოდარიმ (მყიდველი) გააფორმეს
საცხოვრებელი სახლის ნასყიდობის ხელშეკრულება. სასამართლოს მიერ
გიორგი მხარდაჭერის მიმღებად იყო ცნობილი და შეზღუდული ჰქონდა
გარიგების დადების უფლება. მხარდამჭერმა არ მოიწონა გარიგება. 
ჩამოთვლილთაგან რომელია გიორგისა და ნოდარს შორის გაფორმებული
გარიგების ბათილობის მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი?
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 58 (პრიმა) მუხლის პირველი ნაწილი
26. ყველა შემთხვევაში ახდენს თუ არა სამართლის ნორმა კონკრეტულ
სამართლებრივი შედეგის დადგომას?
საკანონმდებლო დეფინიციების შემთხვევაში არ ახდენს   
27. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოწმდება უფლების
დამაბრკოლებელი?
მოთხოვნის შეწყვეტა
28. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა
ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად
მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუში. ის განცვიფრდა დანახულით
და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა
ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც
დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია
მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა
გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა
გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან
დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი.აქვს თუ არა ნათიას ლევანისგან
ნახატის უკან დაბრუნების მოთხოვნის უფლება
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი ექვემდებარება შემოწმების მოთხოვნის
წარმოშობის ეტაპზე?
არცერთი პასუხი არ არის სწორი

29. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 152-ე მუხლის შესაბამისად,
„არამატერიალური ქონებრივი სიკეთე არის ის მოთხოვნები და უფლებები,
რომლებიც შეიძლება გადაეცეს სხვა პირებს, ან გამიზნულია საიმისოდ, რომ
მათ მფლობელს შეექმნას მატერიალური სარგებელი, ანდა მიენიჭოს უფლება
მოსთხოვოს სხვა პირებს რაიმე.“დასახელებული ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
30. გიორგი არის ბათუმში მდებარე სასტუმროს მესაკუთრე, თუმცა
სასტუმროს სამართავად არ ფლობს სათანადო ცოდნასა და გამოცდილებას.
შესაბამისად, გადაწყვეტს რომ მოძებნოს ისეთი პიროვნება, რომელიც შეძლებს
სასტუმროს წარმატებულად მართვას. 2019 წლის 1 აგვისტოს გიორგი თავისი
მეგობრისგან შეიტყობს, რომ სასტუმროს მენეჯმენტის კარგი მცოდნეა ვინმე
დავით დავითაშვილი. გიორგის მეგობარი შეპირდება, რომ სოციალურ ქსელ
Facebook-ის მესენჯერში გამოუგზავნის დავით დავითაშვილის Facebook
პროფილის ბმულს და ასე შეძლებს დავით დავითაშვილთან დაკავშირებას.
თუმცა, გიორგის მეგობარს სასწრაფოდ უწევს გამგზავრება 2019 წლის 3
აგვისტოს, თან ავიწყდება გიორგისათვის ბმულის გაგზავნას. გიორგი დროს არ
კარგავს და თავად ეძებს დავით დავითაშვილი Facebook-ზე. საძიებო სისტემამ
იპოვა დავით დავითაშვილის მხოლოდ ერთი პროფილი. პროფილზე დავითს
მითითებული ჰქონდა რომ მან დაამთავრა ჰამბურგის უნივერსიტეტი და
გიორგიმ ჩათვალა, რა რომ ის სწორედ ის დავითია, რომელზეც უყვებოდა
თავისი მეგობარი და არ დააყოვნა შეთავაზება დავითისთვის ბათუმში
მდებარე სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე. დავითი საქმიანობდა
სამშენებლო სექტორში, სადაც მას ჰქონდა ხელშეკრულება 1 წლის ვადით და
ამ ხნის განმავლობაში მისი შემოსავალი იქნებოდა 100 000 ლარი. თუმცა,
გიორგიმ მას შესთავაზა 5 წლის ვადით ხელშეკრულების გაფორმება, ამასთან,
ბოლო პერიოდში იგი ფიქრობდა სამუშაო ადგილის შეცვლას სხვა
მიმართულებით და რადგან გიორგის შეთავაზება 5 წლიანი იყო და თან
სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე, მან ეს ჩათვალა საინტერესო გამოწვევად
და დათანხმდა შემოთავაზებას. 2019 წლის 10 აგვისტოს გიორგის მეგობარი
ბრუნდება საქართველოში, ახსენდება რომ გიორგისთვის უნდა გაეგზავნა
დავით დავითაშვილის Facebook პროფილის ბმული, რომელიც
რეგისტრირებულია მხოლოდ ინიციალებით (D.D.). გიორგი აღმოაჩენს რა, რომ
შეცდომა დაუშვა სასწრაფოდ მიწერს დავით დავითაშვილს რომ მას არ სურს
მისი სამსახურში აყვანა. ამასობაში კი დავითმა თავის სამსახურში დაწერა
განცხადება წასვლის თაობაზე.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა
შეცდომა კონტაჰენტის პიროვნებაში
31.გიორგი,რომელსაც სურს ცნობილი მხატვრის ტილოს შეძენა,შეიძენს
იდენტური სახელისა და გვარის სხვა,მხატვრის ტილოს,თუმცა მან არ იცის
აღნიშნულის თაობაზე.მოგვიანებით მისი მეგობარი ეტყვი,რომ ეს ტილო
ეკუთვნის სხვა ნაკლებად ცნობილ მხატვარს.აქვს თუ არა გიროგის შეცილების
უფლება და რა სამართლებრივი საფუძვლით?

გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 73-ე
მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე
ან ეს არი
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 72-ე
მუხლისა და 74-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე.
32. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება.შეაფასეთ ველოსიპედის უკან
წაღება.შეაფასეთ ლაშას მიერ დადებული გარიგების ნამდვილობის საკითხი:
ლაშას მიერ დადებული გარიგება ნამდვილია სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი
ნაწილის საფუძველზე,რადგან გარიგება სარგბელის მომტანია
33. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის შესაბამისად, „ბათილია
გარიგება, რომელიც არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს,
ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს.“.
ბათილია გარიგება
34. რა შემთხვევაში ვიყენებთ ანალოგიას?
კანონით მოუწესრიგებელი ურთიერთობის რეგულირებისას
35. სამოქალაქო კოდექსის 909-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, "თუ
კონტოკორენტში შეტანილი მოთხოვნისათვის არსებობს პიროვნული ან
სანივთო უზრუნველყოფა, მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც
შეუძლია თავის სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს
დაკმაყოფილება ამ უზრუნველყოფიდან." ჩამოთვლილთაგან რომელია
ნორმის სამართლებრივი შედეგი?
მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც შეუძლია თავის
სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს დაკმაყოფილება
ამ უზრუნველყოფიდან.
36.გიორგიმ ლაშასთან დადო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება
ზეპირი ფორმით.გიორგი გადავიდა საცხოვრებლად შეძენილ
საკუთრებაში,თუმცა ლაშას გარდაცვალების შემდეგ მისმა მემკვიდრეებმა
მოითხოვეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობა.აქვს თუ არა ლაშას
მემკვიდრეებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება?
ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლაშას მემკვიდრეებს შესაძლოა ჰქონდეთ ნასყიდობის ხელშეკრულების
ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 183-ე მუხლისა და 59-ე მუხლის
პირველი ნაწილის საფუძველზე
37. რით განხვავდება თელეოლოგიური რედუქცია ანალოგიისგან ?
თეოლოგირუი რედუქციის დროს აქვს ნორმის გამოყენების სფეროს
შეზღუდვა

38. ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას
სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით
გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის
არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას
სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის
არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად
ცნობის მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება. დაასახელეთ სამართლებრივი
საფუძველი ?
სსკ-ის 86-ე მუხლის პირველი ნაწილი
39. სამოქალაქო კოდექსის 109-ე მუხლის,შესაბამისად,წარმომადგენლობითი
უფლებამოსილება ქარწყლდება:იმ ვადის გასვლით,რა ვადითაც გაიცა
უფლებამოსილება.ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს ნორმის
სამართლებრივ შედეგს?
წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება ქარწყლდება
40. სასამართლო გადაწყვეტილებები დგება ?
როგორც დასკვნის,ისე გადაწყვეტილებების სტილით
41. 17 წლის გიორგიმ დადო კომპიუტერული ტექნიკის ნასყიდობის
ხელშეკრულება ლევანთან. ისინი შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე 2000
ლარზე. როცა მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ ნასყიდობის ხელშეკრულების
დადების ფაქტის თაობაზე, მოითხოვეს მის მიერ დადებული გარიგების
ბათილად ცნობა. ამ დროს გიორგის უკვე შეუსრულდა 18 წელი. ლევანი
ითხოვს თანხის გადახდას, ხოლო მშობლები გარიგების ბათილობას. რა არის
ცენტრალური პრობლემა წარმოდგენილ კაზუსში: 
არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება
42. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის
ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი
თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა
გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა
დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა.
გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა
სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა,
რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. აქვს თუ არა გიორგის ნასყიდობის
ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ
ჰიპოთეზა
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის
მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 85-ე მუხლის საფუძველზე
43. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოქმდება უფლების
დამაბრკოლებელი შესაგებლის არსებობა?
მოთხოვნის წარმოშობა

44. 16 წლის გიორგი დებს ლევანთან კომპიუტერის ნასყიდობის
ხელშეკრულებას მშობლების წინასწარი თანხმობის გარეშე.რა შემთხვევაში
გახდება გარიგება ნამდვილი?
თუ მშობლები მოიწონებენ გარიგებას
45. სამოქალაქო კოდექსის 905-ე მუხლის პირველი წინადადების შესაბამისად,
"თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს, მასზე გადადის კრედიტორის
მოთხოვნა ძირითადი მოვალის მიმართ". ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის
ქმედების შემადგენლობა?
თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს

46. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 24-ე მუხლის პირველი ნაწილის
შესაბამისად, „იურიდიული პირი არის განსაზღვრული მიზნის მისაღწევად
შექმნილი, საკუთარი ქონების მქონე, ორგანიზებული წარმონაქმნი, რომელიც
თავისი ქონებით დამოუკიდებლად აგებს პასუხს და საკუთარი სახელით
იძენს უფლებებსა და მოვალეობებს, დებს გარიგებებს და შეუძლია
სასამართლოში გამოვიდეს მოსარჩელედ და მოპასუხედ.“. აღნიშნული
სამართლის ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
47. გიორგი და ლევანი დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ლევანს სჭირდება თანხა
თავისი შვილის სამკურნალოდ.ის თხოვს გიორგის თანხის სესხებას.გიორგი
სამსახურებრივ მივლინებაში მისი ერთი წლით და ის სამსახურეობრივი
მივლინების დასრულებამდე ასესხებს თანხას ლევანს.ერთი წლის შემდეგ
ლევანი ვერ ახერხებს თანხების მობილიზებას,ამიტომ თავისი სანაცნობოს
მეშვეობით ახერხებს გიორგისთვის სამსახურეორბრივი მივლინების ვადის 1
წლით გაგრძელაბს.გიროგი ითხოვს სესხის თანხის დაბრუნებას,რაზეც უარს
ამბობს ლევანი,რადგან არ არი დამდგარი მოთხოვნის ვადა.გიროგის
მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს?
სსკ-ის 98-ე მუხლის პირველი ნაწილი
48. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 156-ე მუხლის შესაბამისად,
„მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად, თუ მფლობელი სამუდამოდ თმობს
ნივთს ან სხვა გზით კარგავს ნივთზე ფაქტობრივ ბატონობას.“.
მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად
49.რას გულისხმობს ინტერპრეტაციის ობიექტური თეორია?
გადამწყვეტია კანონის ნება

50. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. კაზუსის ცენტრალურ პრობლემას
წარმოადგენს?
არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება
51. ანი არის ერთ-ერთი ბანკის საკრედიტო ოფიცერი. ერთ-ერთი სესხის
სწრაფად დასამტკიცებლად მან ზაურისაგან უკანონოდ აიღო ფული. ამის
თაობაზე გაიგო გოგიმ და მოსთხოვა ანის, მიეყიდა მისთვის მისი კუთვნილი
ავტომობილი „ფოლკსვაგენ ჯეტა“ 3 000 ლარად, წინააღმდეგ შემთხვევაში
ამხელდა მას დანაშაულის ჩადენაში. ანის ეშინია და თანხმდება გოგის
ნასყიდობის ხელშეკრულების დადებაზე. ხელშეკრულების დადებიდან მეორე
დღესვე სამართალდამცავი ორგანოებისათვის ცნობილი ხდება დანაშაულის
ჩადენის ფაქტი და ანის აპატიმრებენ. მას უფარდებენ ერთი წლით
თავისუფლების აღკვეთას, მაგრამ 7 თვის შემდეგ ამნისტიის საფუძველზე
თავისუფლდება. გათავისუფლებისთანავე ანი ითხოვს გარიგების ბათილობას
და შესაბამისად, გოგისგან მანქანის უკან დაბრუნებას. ჩამოთვლილთაგან
რომელი შეიძლება იყოს მანქანის უკან დაბრუნების მოთხოვნის
სამართლებრივი საფუძველი? 
არცერთი პასუხი არ არის სწორი. 
52. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი
ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის
მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასკვნას. აღნიშნულის შესახებ აქვს
ინფორმაცია ლევანს, თუმცა შემდგომში გიორგისათვის ზიანის ანაზღაურების
მოთხოვნის წარდგენის მიზნით დებს გიორგისთან მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის
ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი არის გამოუსადეგარი.
სწორედ ამიტომ ლევანი ითხოვს გარიგების ბათილად ცნობას და ზიანის
ანაზღაურებას გიორგისგან. გიორგი უარს ამბობს ლევანთან დადებული
გარიგების ბათილად ცნობასა და ზიანის ანაზღაურებაზე. აქვს თუ არა გიორგის
ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება? ჩამოაყალიბეთ
ჰიპოთეზა:
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ზიანის ანაზღაურებაზე უარის თქმის უფლება
სსკ-ის 83-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე
53. კანონმდებლის მიერ განზრახ ურთიერთობის მოუწესრიგებლობის
შემთხვევაში შეიძლება თუ არა ანალოგიის გამოყენება? 
დაუშვებელია, რადგან სახეზეა გეგმიური ხარვეზი და დაირღვევა
ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი

54. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის
შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს
კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების
შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს
გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი
ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. ნინო ითხოვს გიორგისგან თანხის
გადახდას. არის თუ არა ნინოსთან დადებული გარიგება ნამდვილი.
მიუთითეთ სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 63-ე მუხლის მე-2 ნაწილი
55. ხანდაზმულობა არის ?
მოთხოვნის განხორციელების შემაფერხებელი შესაგებელი 
56. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი
ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის
მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასვნას, რის შედეგადაც დებს ლევანთან
მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი
არის გამოუსადეგარი. აღნიშნული ინფორმაციის გაგებისთანავე ითხოვს
ლევანი გარიგების ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლევანს გარიგების ბათილად
ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა: 
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება
სსკ-ის 81-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე
57. სამოქალაქო კოდექსის 118-ე მუხლის შესაბამისად, "თუკი კომპეტენტური
ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და სწრაფი ჩარევის გარეშე
არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ განხორციელდება, ან მისი
განხორციელება არსებითად გართულდება, მაშინ მართლსაწინააღმდეგოდ არ
ჩაითვლება იმ პირის მოქმედება, რომელიც თვითდახმარების მიზნით
წაართმევს, გაანადგურებს ან დააზიანებს ნივთს, ან ამავე მიზნით შეიპყრობს
ვალდებულ პირს, რომელიც შეიძლება მიიმალოს, ანდა აღკვეთავს
ვალდებული პირის წინააღმდეგობას იმ მოქმედების მიმართ, რომელიც მას
უნდა შეესრულებინა." ჩამოთვლილთაგან რომელიც მითითებული ნორმის
ქმედების შემადგენლობა?
თუკი კომპეტენტური ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და
სწრაფი ჩარევის გარეშე არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ
განხორციელდება, ან მისი განხორციელება არსებითად გართულდება
58. გიორგი საგარეჯოში ფლობს 50 ჰა მიწის ნაკვეთს. გიორგი
დარწმუნებულია, რომ მიწის ნაკვეთიდან შესაძლებელია ნავთობის მოპოვება.
ნავთობის მოპოვების მიზნით გიორგი უკავშირდება ირაკლის და სთავაზობს
დააფუძნონ კომპანია შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. ირაკლი
თანხმდება გიორგის შეთავაზებას. 2019 წლის 29 აგვისტოს გიორგი და ირაკლი
აფუძნებენ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელს“, პარტნიორები წესდებით

შეთანხმდებიან, რომ მათ შორის წილები განაწილდება 50%-50%. ამავე დროს,
გიორგი ვალდებულია, რომ საწესდებო კაპიტალში შეიტანოს საგარეჯოში
მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთი, ხოლო ირაკლი ვალდებულია უზრუნველყოს
ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების წარმოება. 2019 წლის 30 აგვისტოს გიორგი
შეასრულებს თავის ვალდებულებას და საწესდებო კაპიტალში შეიტანს
საგარეჯოში მდებარე მიწის ნაკვეთს, შესაბამისად, ამავე დღეს, საგარეჯოში
მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ საჯარო რეესტრში
რეგისტრირდება შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. აღნიშნულის
შემდგომ, ირაკლი იწყებს მოქმედებას ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების
საწარმოებლად, რა დროსაც დაადგენს, რომ მიწის ნაკვეთიდან შეუძლებელია
ნავთობის მოპოვება, რადგან ეს უკანასკნელი უბრალოდ არ არსებობს და
აღნიშნულის შესახებ ატყობინებს გიორგის. გიორგი გულდაწყვეტილი
ეუბნება ირაკლის, „რას ვიზამთ, ჩვენ ორივენი შევცდით. ამდენად, ვფიქრობ,
რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“ უნდა გავაუქმოთ და მიწა კვლავ
მე უნდა დმიბრუნდეს“. აღნიშნულზე კი ირაკლი კატეგორიულ უარს
აცხადებს, რადგან მას მიაჩნია, რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“
დაფუძნებულია კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით და ეს უკანასკნელი
არის მიწის ნაკვეთის მესაკუთრე.  
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
შეცდომით დადებული გარიგება

59. ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების
შემადგენლობას? საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ
ნამდვილია;
საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია, თუკი იგი
ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
60.   საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 976-ე მუხლის პირველი ნაწილის
მიხედვით, „პირს, რომელმაც სხვას ვალდებულების შესასრულებლად რაიმე
გადასცა, შეუძლია მოსთხოვოს ვითომ-კრედიტორს (მიმღებს) მისი უკან
დაბრუნება, თუ:
ა) ვალდებულება გარიგების ბათილობის ან სხვა საფუძვლის გამო არ არსებობს,
არ წარმოიშობა ან შეწყდა შემდგომში;
ბ) ვალდებულების საწინააღმდეგოდ ისეთი შესაგებელი იქნა წარდგენილი, რომ
ხანგრძლივი დროის განმავლობაში გამორიცხულია მოთხოვნის წარდგენა“.
აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი

61. თორნიკე კახეთში ფლობს 100 ჰა სასოფლო სამეურნეო მიწას, რომელზე
გაშენებულია ვენახი და განლაგებულია ღვინის მარანი. 2018 წლის 15 მარტს
მას უკავშირდება გიორგი და სთავაზობს, რომ მიჰყიდოს მიწა მასზე არსებული
ვენახითა და ღვინის მარნით 1,000,000.00 აშშ დოლარად, რაზედაც თორნიკესგან
მტკიცე უარს იღებს. 2018 წლის 30 ივნისს გიორგი თავისი ნაცნობი
ბუღალტრისგან, რომელიც თორნიკესთან მუშაობს გაიგებს, რომ თორნიკე
კეთილსინდისიერად არ იხდის გადასახადებს და სახელმწიფოს უმალავს
განსაკუთრებით დიდი ოდენობით. აღნიშნული ინფორმაციის გაგების
შემდგომ, 2018 წლის 7 ივლისს გიორგი უკავშირდება თორნიკეს და ეუბნება,
რომ თუ იგი არ მიჰყიდის მიწას 1,000,000.00 აშშ დოლარად, გიორგი თორნიკეს
მიერ ჩადენილი დანაშაულის შესახებ ინფორმაციას შეატყობინებს
საგამოძიებო ორგანოებს. თორნიკეს შეეშინდება და თანხმდება გააფორმოს
გიორგისთან მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის ხელშეკრულება. 2018 წლის 01
აგვისტოს თორნიკე და გიორგი აფორმებენ მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის
ხელშეკრულებას და იმავე დღეს გიორგი საჯარო რეესტრში რეგისტრირდება
მიწის ნაკვეთის ახალ მესაკუთრედ. მოგვიანებით თორნიკე ფიქრობს, რომ
შეცდომა დაუშვა და მიუხედავად მუქარისა გიორგისთვის არ უნდა მიეყიდა
მიწის ნაკვეთი. შესაბამისად, 2018 წლის 01 სექტემბერს თორნიკე გიორგის
უგზავნის წერილს და სთხოვს მიწის ნაკვეთის უკან დაბრუნებას, რაზეც
გიორგი კატეგორიულ უარს აცხადებს. 
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა: 
იძულებით დადებული გარიგება
62. რას იწვევს კაზუსის შინაარსის მცდარი შეფასება?
მცდარ შედეგს
63. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის
ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი
თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა
გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა
დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა.
გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა
სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა,
რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. სამართლებრივად დასაბუთებულია  თუ არა
ლევანის მოსაზრება?
ლევანის მოსაზრება დასაბუთებულია, ვინაიდან გასულია სსკ-ის 89-ე მუხლით
განსაზღვრული შეცილების ვადა
64. ზოგადად, რა სახის შესაგებლები უნდა იქნეს გამოყენებული კაზუსის
ამოხსნის სხვადასხვა ეტაპზე?
უფლების დამაბრკოლებელი შესაგებელი
უფლების შემაფერხებელი შესაგებელი
სწორია - ყველა პასუხი სწორია

უფლების შემწყვეტი შესაგებელი
65. ირაკლის მეგობრის დაბადების დღისთვის სურდა ძვირფასი საათის ყიდვა.
მან ვერ მოახერხა მაღაზიაში უშუალოდ წასვლა და საათის ყიდვა დაავალა
თავის მეგობარს - ნათიას. ნათიას გადასცა შესაბამისი თანხა. ნათია
გამყიდველმა მოატყუა და ნაცვლად ძვირფასი საათისა, მას მისცა იაფფასიანი
საათი, ხოლო თანხა ზუსტად იმდენი გამოართვა, რაც ირაკლიმ გაატანა.
ირაკლიმ მოითხოვა მაღაზიისგან ნივთის დაბრუნება. მაღაზია კი მიიჩნევს,
რომ ირაკლი არ არის ხელშეკრულების მხარე და არ აქვს მოთხოვნის უფლება.
რამდენად დასაბუთებულია მაღაზიის პოზიცია: 
დაუსაბუთებელია სსკ-ის 104-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე
66. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის
შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს
კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების
შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს
გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი
ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. მშობლების მოთხოვნის
სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს:
სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი ნაწილი

67. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის
შესაბამისად, „საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია,
თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით.“
68. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის
შესაბამისად, „ბათილია გარიგება, რომელიც დადებულია მხოლოდ
მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ მას შესაბამისი იურიდიული
შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება).“
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების
შემადგენლობას?
რომელიც დადებულია მხოლოდ მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ
მას შესაბამისი იურიდიული შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება)

70. ლანასა და ნინოს შორის დაიდო სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულება
ზეპირი ფორმით. 1 წლის შემდეგ ნინომ მოითხოვა ხელშეკრულების ბათილად
ცნობა. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ნინოს შესაძლოა ჰქონდეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის
უფლება სსკ-ის 59-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

71. ისტორიული განმარტების პროცესში რა გზით შეიძლება დადგინდეს
კანონმდებლის ნება?
სწორია - ყველა პასუხი სწორია
კანონპროექტის განმარტებითი ბარათით
კომიტეტის სხდომის ოქმით
 კანონშემოქმედებით პროცესში მონაწილე პირთა ახსნა-განმარტებებით
72. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 488-ე მუხლის პირველი ნაწილი -
„ნივთი ნივთობრივად უნაკლოა, თუ იგი შეთანხმებული ხარისხისაა. თუ
ხარისხი არ არის წინასწარ შეთანხმებული, მაშინ ნივთი უნაკლოდ
ჩაითვლება, თუკი იგი ვარგისია ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ან
ჩვეულებრივი სარგებლობისათვის“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
როგორც დეფინიციური, ისე მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
დეფინიციური ნორმა
73. 15 წლის გიორგიმ ლევანიგან შეიძინა სნოუბორდი. მას შემდეგ, რაც
მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ დადებული გარიგების თაობაზე, მოითხოვეს
ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, ლევანი კი ითხოვს თანხის
გადახდას. აქვს თუ არა ლევანს ნასყიდობის საფასურის გადახდის მოთხოვნის
უფლება? დაასახელეთ ის ელემენტი, რომელიც უნდა იქნეს განხილული
მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე
მხარის არასრულწლოვანების საკითხი
ნამდვილი ნასყიდობის ხელშეკრულების არსებობა
74. გიორგისა და ლაშას შორის დაიდო უძრავი ნივთის ნასყიდობის
ხელშეკრულება. ისინი ზეპირი ფორმით შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე
20000 ლარზე, თუმცა საგადასახადო ვალდებულების გადახდისგან თავის
არიდების მიზნით ხელშეკრულებაში მიუთითეს 10000 ლარი. ლაშა თანახმაა
გადაიხადოს მხოლოდ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული 10000 ლარი,
ხოლო ლაშა ითხოვს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების
ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლაშას 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის
ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ
ჰიპოთეზა: 
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის
ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 56-ე მუხლის
პირველი ნაწილის საფუძველზე

75. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა
ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად
მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუშს. ის განცვიფრდა დანახულით
და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა

ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც
დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია
მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა
გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა
გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან
დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი. ლევანი უარს ამბობს ნახატის უკან
დაბრუნებაზე. აქვს თუ არა ლევანს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის
უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა 
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის უფლება სსკ-
ის 86-ე მუხლის პირველი

messi's picture
messi (koba)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/02/03
ბოლო შემოს: 2024/05/02 12:34:51
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. თელეოლოგიური განმარტება გულისხმობს? 
ნორმის არსისა და მიზნის ძიებას

2. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 62-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგების
ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას, თუ
სავარაუდოა, რომ გარიგება დაიდებოდა მისი ბათილი ნაწილის გარეშეც.“
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის სამართლებრივ
შედეგს?
გარიგების ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას

3.ალტერნატიული ფაქტობრივი ელემენტის არსებობისას აუცილებელია თუ
არა ყველა მათგანის არსებობა?
ერთ-ერთის არსებობა საკმარისია ნორმით გათვალისწინებული
სამართლებრივი შედეგის დადგომისთვის
 4. ნათია და ნინო არიან მეგობრები. მათ შორის დაიდო ძვირფასი ტილოს
ნასყიდობის ხელშეკრულება. ნათიამ ნასყიდობის ფასად მიუთითა 200 ლარი.

ნინო დათანხმდა გარიგების დადებას. ნასყიდობის საგნის გადაცემისას
აღმოჩნდა, რომ ნათიამ ნასყიდობის საფასურის 2000 ლარის ნაცვლად
მიუთითა 200 ლარი, რის გამოც ნათიამ უარი თქვა ნივთის გადაცემაზე. აქვს
თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს მოთხოვნის სამართლებრივ
საფუძველს:  
არცერთი პასუხი არ არის სწორი

5. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 71-ე მუხლის შესაბამისად, „თუ
გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე
დოკუმენტი, მაშინ საკმარისია თითოეულმა მხარემ ხელი მოაწეროს იმ
დოკუმენტის ეგზემპლარს, რომელიც განკუთვნილია შესაბამისი
მხარისათვის.“ დაასახელეთ წარმოდგენილი ნორმის ქმედების
შემადგენლობა?
თუ გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე
დოკუმენტი
6. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. ლაშამ მიუთითა გარიგების
სარგებლიან ხასიათზე. რა შემთხვევაში ითვლება გარიგება სარგებლის
მომტანად: 
როცა მხარე მნიშვნელოვან ქონებრივ სარგებელს იღებს
როცა მხარეს წარმოეშობა მხოლოდ უფლებები ვალებულებების კისრების
გარეშე
7.ვალდებულების შესრულება არის ?
უფლების მომსპობი შესაგებელი
8. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების
ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.ლაშას მიერ დადებული გარიგება
წარმოადგენს:
მერყევად ბათილ გარიგებას

9. გიორგიმ თავის 17 წლის შვილს მარიამს მიანიჭა საწარმოს დამოუკიდებლად
გაძღოლის უფლება. მარიამმა აიყვანა თანამშრომლები და გააფორმა მათთან
შრომითი ხელშეკრულებები, ასევე საწარმოს შეუფარხებლად
ფუნქციონირების მიზნით გააფორმა ხელშეკრულება კონტრაქტორ ფირმასთან
ნედლეულის მიწოდებაზე. გიორგიმ არ მოიწონა მარიამის მიერ დადებული
ხელშეკრულებები და მოითხოვა მათი ბათილად ცნობა. მარიამი
ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. რა შეიძლება იყოს მარიამის პოზიციის
სასარგებლო სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 65-ე მუხლის მე-2 ნაწილი
10. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლი - „პირი, რომელიც სხვა
პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით
მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი“. 
ჩამოთვლილთაგან რომელია ამ ნორმის ქმედების შემადგენლობა:
პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან
გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს
11. რა მიზანს ემსახურება კანონის ინტერპრეტირება?
სამართლიანობის მიღწევა
12. რა სახის შეიძლება იყოს სხვა ნორმის სამართლებრივ შედეგებზე
მითითება ?
სტატისტიკური და დინამიკური
13. სამოქალაქო კოდექსის 829-ე მუხლის შესაბამისად, "მზღვეველი
თავისუფლდება თავისი მოვალეობის შესრულებისაგან, თუ დამზღვევმა
დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია განზრახ ან უხეში
გაუფრთხილებლობით." დაასახელეთ მითითებული ნორმის ქმედების
შემადგენლობა:
თუ დამზღვევმა დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია
განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით
14. გარიგებებში წარმომადგენლობის არსებობისას არ ექვემდებარება
შემოწმებას:
წარმომადგენლის სახით მოქმედება
15. გიორგიმ ლაშას მიჰყიდა მობილური ტელეფონი. გიორგიმ არ გადაუხადა
ლაშას ნასყიდობის საფასური. აქვს თუ არა ლაშას გიორგისგან ფასის
გადახდის მოთხოვნის უფლება. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა 
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს გიორგისგან ფასის გადახდის მოთხოვნის უფლება
სსკ-ის 477-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე
16. რა ნაწილებისგან შედგება სასამართლო გადაწყვეტილება
შესავალი, აღწერილობითი, სამოტივაციო და სარეზოლუციო 

17. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 172-ე მუხლის პირველი ნაწილი -
„მესაკუთრეს შეუძლია მფლობელს მოსთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება,
გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა მფლობელს ჰქონდა ამ ნივთის ფლობის
უფლება“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
18. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების
გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების
დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით
გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ
მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა

19. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების
გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების
დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით
გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ
მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია სამართლებრივი შედეგი?
ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს
გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4
ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ
20.ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას
სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით
გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის
არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას
სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის
არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნინოს გარიგების ბათილად
ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი
ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის ნაშრომის ეტაპზე:
იძულების ფაქტი
21. ირაკლის სარჩელი აქვს აღძრული სასამართლოში გიორგის წინააღმდეგ.
დავის საგანს წარმოადგენს თბილისში მდებარე 4 ოთხიანი ბინა საერთო
ფართით 120 კვ.მ. სასამართლოს ზეპირ სხდომაზე მოსამართლე ირაკლისა და
გიორგის შესთავაზებს დავის მორიგებით დასრულებას, წინაღმდეგ
შემთხვევაში აფრთხილებს, რომ დავის ფაქტობრივი და სამართლებრივი
გარემოებებიდან გამომდინარე შესაძლებელია ორივე მხარისათვის
არასასურველი შედეგი დადგეს. ირაკლის მორიგებას ასევე ურჩევს მისი
ადვოკატი სანდრო. ირაკლის გიორგი შესთავაზებს, რომ ირაკლიმ ბინის
სანაცვლოდ გადაიხადოს 50,000.00 აშშ დოლარი. ირაკლის აღნიშნული თანხა არ

გააჩნია და მის ადვოკატ სანდროს ეუბნება, რომ მორიგება ვერ შედგება.
სანდრო ირაკლის შეახსენებს დავის რისკების შესახებ და ასევე გაახსენებს,
რომ ირაკლი ფლობს მიწის ნაკვეთს თბილისში, რომლის საბაზრო ღირებულება
100,000.00 აშშ დოლარია. ირაკლი გადაწყვეტს მიწის გაყიდვას, თუმცა გიორგის
მიერ მორიგებისთვის განსაზღვრული აქვს 1 თვის ვადა. აღნიშნულ ვადაში
ირაკლი ვერ ახერხებს მიწის ნაკვეთის მყიდველის მოძიებას. სანდრო ირაკლის
სთავაზობს, რომ იგი მზადაა შეიძინოს მიწის ნაკვეთი ირაკლისგან 50,000.00 აშშ
დოლარად. ირაკლი სანდროს ეუბნება, რომ 50,000.00 აშშ დოლარად ვერ
გაყიდოს მიწის ნაკვეთს, რომლის საბაზრო ღირებულება 100,000.00 აშშ
დოლარია. სანდრო ირაკლის შეახსენებს, რომ მოურიგებლობის შემთხვევაში
არსებობს საკმოდ დიდი რისკი, რომ იგი დავას წააგებს. ირაკლი ფიქრობს, რომ
მისთვის უმნიშვნელოვანესია ბინა. შესაბამისად, გადაწყვეტს, რომ სანდროს
მიწის ნაკვეთი მიყიდოს 50,000.00 აშშ დოლარად. მხარეები ასეც მოიქცევიან და
2019 წლის 19 აგვისტოს აფორმებენ ნასყიდობის ხელშეკრულებას და სანდრო
რეგისტრირდება მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ. ამავე დროს, სანდრო ირაკლის
უხდის 50,000.00 აშშ დოლარას. აღნიშნული შემდეგ ირაკლი უკავშირდება
გიორგის და თანხმდება მორიგების პირობებზე, თუმცა გიორგი უარს აცხადებს
მორიგებაზე და დავა გრძელდება სასამართლოში. 2019 წლის 01 სექტემბერს
ირაკლი სანდროს სთხოვს, რომ უკან დაუბრუნოს მიწის ნაკვეთი და თავის
მხრივ სანდროს დაუბრუნებს 50,000.00 აშშ დოლარს, რაზედაც სანდრო უარს
აცხადებს. აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა: 
იძულებით დადებული გარიგება
22. გიორგი ავტოსაგზაო შემთხვევის შედეგად დიდ ზიანს განიცდის.
ახლობელი ნიკა მას შესთავაზებს თავის ავტომობილს დროებით,
განსაზღვრული ვადით. გიორგი გახარებულია და თანხმობას აცხადებს.
ვინაიდან ნიკას ავტომობილის თხოვება სათანადო თანხის გადახდის
სანაცვლოდ სურს, გამგზავრებამდე მას უნდა, რომ „თხოვების”
ხელშეკრულების თანხაზე მოელაპარაკოს გიორგის. გიორგი უბრალოდ ცდება
სიტყვის მნიშვნელობაში და „თხოვებას“ იყენებს ქირავნობის ნაცვლად.
გიორგის სურს ავტომობილის უსასყიდლოდ თხოვება. გიორგი ითხოვს
ავტოსატრანსპორტო საშუალების უსასყიდლოს სარგებლობაში გადაცემას.
ჩამოთვლილთაგან რა ელემენტი ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის
წარმოშობის ეტაპზე: 
ნამდვილი ქირავნობის ხელშეკრულების არსებობა
არსებითი შეცდომის არსებობის ფაქტი

23. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 53-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგება
არ არსებობს, თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან
არ შეიძლება ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი.“.
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების
შემადგენლობას?

თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან არ შეიძლება
ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი
24. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების
ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება. 
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტის არსებობა მოწმდება მოთხოვნის
წარმოშობის ეტაპზე:
არასრულწლოვნის მიერ მშობლების თანხმობის გარეშე დადებული ორმხრივი
გარიგების 
25. გიორგიმ (გამყიდველი) და ნოდარიმ (მყიდველი) გააფორმეს
საცხოვრებელი სახლის ნასყიდობის ხელშეკრულება. სასამართლოს მიერ
გიორგი მხარდაჭერის მიმღებად იყო ცნობილი და შეზღუდული ჰქონდა
გარიგების დადების უფლება. მხარდამჭერმა არ მოიწონა გარიგება. 
ჩამოთვლილთაგან რომელია გიორგისა და ნოდარს შორის გაფორმებული
გარიგების ბათილობის მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი?
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 58 (პრიმა) მუხლის პირველი ნაწილი
26. ყველა შემთხვევაში ახდენს თუ არა სამართლის ნორმა კონკრეტულ
სამართლებრივი შედეგის დადგომას?
საკანონმდებლო დეფინიციების შემთხვევაში არ ახდენს   
27. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოწმდება უფლების
დამაბრკოლებელი?
მოთხოვნის შეწყვეტა
28. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა
ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად
მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუში. ის განცვიფრდა დანახულით
და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა
ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც
დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია
მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა
გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა
გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან
დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი.აქვს თუ არა ნათიას ლევანისგან
ნახატის უკან დაბრუნების მოთხოვნის უფლება
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი ექვემდებარება შემოწმების მოთხოვნის
წარმოშობის ეტაპზე?
არცერთი პასუხი არ არის სწორი

29. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 152-ე მუხლის შესაბამისად,
„არამატერიალური ქონებრივი სიკეთე არის ის მოთხოვნები და უფლებები,
რომლებიც შეიძლება გადაეცეს სხვა პირებს, ან გამიზნულია საიმისოდ, რომ
მათ მფლობელს შეექმნას მატერიალური სარგებელი, ანდა მიენიჭოს უფლება
მოსთხოვოს სხვა პირებს რაიმე.“დასახელებული ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
30. გიორგი არის ბათუმში მდებარე სასტუმროს მესაკუთრე, თუმცა
სასტუმროს სამართავად არ ფლობს სათანადო ცოდნასა და გამოცდილებას.
შესაბამისად, გადაწყვეტს რომ მოძებნოს ისეთი პიროვნება, რომელიც შეძლებს
სასტუმროს წარმატებულად მართვას. 2019 წლის 1 აგვისტოს გიორგი თავისი
მეგობრისგან შეიტყობს, რომ სასტუმროს მენეჯმენტის კარგი მცოდნეა ვინმე
დავით დავითაშვილი. გიორგის მეგობარი შეპირდება, რომ სოციალურ ქსელ
Facebook-ის მესენჯერში გამოუგზავნის დავით დავითაშვილის Facebook
პროფილის ბმულს და ასე შეძლებს დავით დავითაშვილთან დაკავშირებას.
თუმცა, გიორგის მეგობარს სასწრაფოდ უწევს გამგზავრება 2019 წლის 3
აგვისტოს, თან ავიწყდება გიორგისათვის ბმულის გაგზავნას. გიორგი დროს არ
კარგავს და თავად ეძებს დავით დავითაშვილი Facebook-ზე. საძიებო სისტემამ
იპოვა დავით დავითაშვილის მხოლოდ ერთი პროფილი. პროფილზე დავითს
მითითებული ჰქონდა რომ მან დაამთავრა ჰამბურგის უნივერსიტეტი და
გიორგიმ ჩათვალა, რა რომ ის სწორედ ის დავითია, რომელზეც უყვებოდა
თავისი მეგობარი და არ დააყოვნა შეთავაზება დავითისთვის ბათუმში
მდებარე სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე. დავითი საქმიანობდა
სამშენებლო სექტორში, სადაც მას ჰქონდა ხელშეკრულება 1 წლის ვადით და
ამ ხნის განმავლობაში მისი შემოსავალი იქნებოდა 100 000 ლარი. თუმცა,
გიორგიმ მას შესთავაზა 5 წლის ვადით ხელშეკრულების გაფორმება, ამასთან,
ბოლო პერიოდში იგი ფიქრობდა სამუშაო ადგილის შეცვლას სხვა
მიმართულებით და რადგან გიორგის შეთავაზება 5 წლიანი იყო და თან
სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე, მან ეს ჩათვალა საინტერესო გამოწვევად
და დათანხმდა შემოთავაზებას. 2019 წლის 10 აგვისტოს გიორგის მეგობარი
ბრუნდება საქართველოში, ახსენდება რომ გიორგისთვის უნდა გაეგზავნა
დავით დავითაშვილის Facebook პროფილის ბმული, რომელიც
რეგისტრირებულია მხოლოდ ინიციალებით (D.D.). გიორგი აღმოაჩენს რა, რომ
შეცდომა დაუშვა სასწრაფოდ მიწერს დავით დავითაშვილს რომ მას არ სურს
მისი სამსახურში აყვანა. ამასობაში კი დავითმა თავის სამსახურში დაწერა
განცხადება წასვლის თაობაზე.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა
შეცდომა კონტაჰენტის პიროვნებაში
31.გიორგი,რომელსაც სურს ცნობილი მხატვრის ტილოს შეძენა,შეიძენს
იდენტური სახელისა და გვარის სხვა,მხატვრის ტილოს,თუმცა მან არ იცის
აღნიშნულის თაობაზე.მოგვიანებით მისი მეგობარი ეტყვი,რომ ეს ტილო
ეკუთვნის სხვა ნაკლებად ცნობილ მხატვარს.აქვს თუ არა გიროგის შეცილების
უფლება და რა სამართლებრივი საფუძვლით?

გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 73-ე
მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე
ან ეს არი
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 72-ე
მუხლისა და 74-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე.
32. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება.შეაფასეთ ველოსიპედის უკან
წაღება.შეაფასეთ ლაშას მიერ დადებული გარიგების ნამდვილობის საკითხი:
ლაშას მიერ დადებული გარიგება ნამდვილია სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი
ნაწილის საფუძველზე,რადგან გარიგება სარგბელის მომტანია
33. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის შესაბამისად, „ბათილია
გარიგება, რომელიც არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს,
ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს.“.
ბათილია გარიგება
34. რა შემთხვევაში ვიყენებთ ანალოგიას?
კანონით მოუწესრიგებელი ურთიერთობის რეგულირებისას
35. სამოქალაქო კოდექსის 909-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, "თუ
კონტოკორენტში შეტანილი მოთხოვნისათვის არსებობს პიროვნული ან
სანივთო უზრუნველყოფა, მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც
შეუძლია თავის სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს
დაკმაყოფილება ამ უზრუნველყოფიდან." ჩამოთვლილთაგან რომელია
ნორმის სამართლებრივი შედეგი?
მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც შეუძლია თავის
სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს დაკმაყოფილება
ამ უზრუნველყოფიდან.
36.გიორგიმ ლაშასთან დადო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება
ზეპირი ფორმით.გიორგი გადავიდა საცხოვრებლად შეძენილ
საკუთრებაში,თუმცა ლაშას გარდაცვალების შემდეგ მისმა მემკვიდრეებმა
მოითხოვეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობა.აქვს თუ არა ლაშას
მემკვიდრეებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება?
ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლაშას მემკვიდრეებს შესაძლოა ჰქონდეთ ნასყიდობის ხელშეკრულების
ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 183-ე მუხლისა და 59-ე მუხლის
პირველი ნაწილის საფუძველზე
37. რით განხვავდება თელეოლოგიური რედუქცია ანალოგიისგან ?
თეოლოგირუი რედუქციის დროს აქვს ნორმის გამოყენების სფეროს
შეზღუდვა

38. ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას
სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით
გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის
არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას
სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის
არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად
ცნობის მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება. დაასახელეთ სამართლებრივი
საფუძველი ?
სსკ-ის 86-ე მუხლის პირველი ნაწილი
39. სამოქალაქო კოდექსის 109-ე მუხლის,შესაბამისად,წარმომადგენლობითი
უფლებამოსილება ქარწყლდება:იმ ვადის გასვლით,რა ვადითაც გაიცა
უფლებამოსილება.ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს ნორმის
სამართლებრივ შედეგს?
წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება ქარწყლდება
40. სასამართლო გადაწყვეტილებები დგება ?
როგორც დასკვნის,ისე გადაწყვეტილებების სტილით
41. 17 წლის გიორგიმ დადო კომპიუტერული ტექნიკის ნასყიდობის
ხელშეკრულება ლევანთან. ისინი შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე 2000
ლარზე. როცა მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ ნასყიდობის ხელშეკრულების
დადების ფაქტის თაობაზე, მოითხოვეს მის მიერ დადებული გარიგების
ბათილად ცნობა. ამ დროს გიორგის უკვე შეუსრულდა 18 წელი. ლევანი
ითხოვს თანხის გადახდას, ხოლო მშობლები გარიგების ბათილობას. რა არის
ცენტრალური პრობლემა წარმოდგენილ კაზუსში: 
არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება
42. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის
ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი
თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა
გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა
დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა.
გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა
სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა,
რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. აქვს თუ არა გიორგის ნასყიდობის
ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ
ჰიპოთეზა
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის
მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 85-ე მუხლის საფუძველზე
43. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოქმდება უფლების
დამაბრკოლებელი შესაგებლის არსებობა?
მოთხოვნის წარმოშობა

44. 16 წლის გიორგი დებს ლევანთან კომპიუტერის ნასყიდობის
ხელშეკრულებას მშობლების წინასწარი თანხმობის გარეშე.რა შემთხვევაში
გახდება გარიგება ნამდვილი?
თუ მშობლები მოიწონებენ გარიგებას
45. სამოქალაქო კოდექსის 905-ე მუხლის პირველი წინადადების შესაბამისად,
"თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს, მასზე გადადის კრედიტორის
მოთხოვნა ძირითადი მოვალის მიმართ". ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის
ქმედების შემადგენლობა?
თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს

46. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 24-ე მუხლის პირველი ნაწილის
შესაბამისად, „იურიდიული პირი არის განსაზღვრული მიზნის მისაღწევად
შექმნილი, საკუთარი ქონების მქონე, ორგანიზებული წარმონაქმნი, რომელიც
თავისი ქონებით დამოუკიდებლად აგებს პასუხს და საკუთარი სახელით
იძენს უფლებებსა და მოვალეობებს, დებს გარიგებებს და შეუძლია
სასამართლოში გამოვიდეს მოსარჩელედ და მოპასუხედ.“. აღნიშნული
სამართლის ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
47. გიორგი და ლევანი დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ლევანს სჭირდება თანხა
თავისი შვილის სამკურნალოდ.ის თხოვს გიორგის თანხის სესხებას.გიორგი
სამსახურებრივ მივლინებაში მისი ერთი წლით და ის სამსახურეობრივი
მივლინების დასრულებამდე ასესხებს თანხას ლევანს.ერთი წლის შემდეგ
ლევანი ვერ ახერხებს თანხების მობილიზებას,ამიტომ თავისი სანაცნობოს
მეშვეობით ახერხებს გიორგისთვის სამსახურეორბრივი მივლინების ვადის 1
წლით გაგრძელაბს.გიროგი ითხოვს სესხის თანხის დაბრუნებას,რაზეც უარს
ამბობს ლევანი,რადგან არ არი დამდგარი მოთხოვნის ვადა.გიროგის
მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს?
სსკ-ის 98-ე მუხლის პირველი ნაწილი
48. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 156-ე მუხლის შესაბამისად,
„მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად, თუ მფლობელი სამუდამოდ თმობს
ნივთს ან სხვა გზით კარგავს ნივთზე ფაქტობრივ ბატონობას.“.
მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად
49.რას გულისხმობს ინტერპრეტაციის ობიექტური თეორია?
გადამწყვეტია კანონის ნება

50. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს
გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა
ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ
მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და
გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. კაზუსის ცენტრალურ პრობლემას
წარმოადგენს?
არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება
51. ანი არის ერთ-ერთი ბანკის საკრედიტო ოფიცერი. ერთ-ერთი სესხის
სწრაფად დასამტკიცებლად მან ზაურისაგან უკანონოდ აიღო ფული. ამის
თაობაზე გაიგო გოგიმ და მოსთხოვა ანის, მიეყიდა მისთვის მისი კუთვნილი
ავტომობილი „ფოლკსვაგენ ჯეტა“ 3 000 ლარად, წინააღმდეგ შემთხვევაში
ამხელდა მას დანაშაულის ჩადენაში. ანის ეშინია და თანხმდება გოგის
ნასყიდობის ხელშეკრულების დადებაზე. ხელშეკრულების დადებიდან მეორე
დღესვე სამართალდამცავი ორგანოებისათვის ცნობილი ხდება დანაშაულის
ჩადენის ფაქტი და ანის აპატიმრებენ. მას უფარდებენ ერთი წლით
თავისუფლების აღკვეთას, მაგრამ 7 თვის შემდეგ ამნისტიის საფუძველზე
თავისუფლდება. გათავისუფლებისთანავე ანი ითხოვს გარიგების ბათილობას
და შესაბამისად, გოგისგან მანქანის უკან დაბრუნებას. ჩამოთვლილთაგან
რომელი შეიძლება იყოს მანქანის უკან დაბრუნების მოთხოვნის
სამართლებრივი საფუძველი? 
არცერთი პასუხი არ არის სწორი. 
52. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი
ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის
მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასკვნას. აღნიშნულის შესახებ აქვს
ინფორმაცია ლევანს, თუმცა შემდგომში გიორგისათვის ზიანის ანაზღაურების
მოთხოვნის წარდგენის მიზნით დებს გიორგისთან მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის
ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი არის გამოუსადეგარი.
სწორედ ამიტომ ლევანი ითხოვს გარიგების ბათილად ცნობას და ზიანის
ანაზღაურებას გიორგისგან. გიორგი უარს ამბობს ლევანთან დადებული
გარიგების ბათილად ცნობასა და ზიანის ანაზღაურებაზე. აქვს თუ არა გიორგის
ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება? ჩამოაყალიბეთ
ჰიპოთეზა:
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ზიანის ანაზღაურებაზე უარის თქმის უფლება
სსკ-ის 83-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე
53. კანონმდებლის მიერ განზრახ ურთიერთობის მოუწესრიგებლობის
შემთხვევაში შეიძლება თუ არა ანალოგიის გამოყენება? 
დაუშვებელია, რადგან სახეზეა გეგმიური ხარვეზი და დაირღვევა
ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი

54. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის
შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს
კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების
შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს
გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი
ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. ნინო ითხოვს გიორგისგან თანხის
გადახდას. არის თუ არა ნინოსთან დადებული გარიგება ნამდვილი.
მიუთითეთ სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 63-ე მუხლის მე-2 ნაწილი
55. ხანდაზმულობა არის ?
მოთხოვნის განხორციელების შემაფერხებელი შესაგებელი 
56. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი
ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის
მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასვნას, რის შედეგადაც დებს ლევანთან
მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი
არის გამოუსადეგარი. აღნიშნული ინფორმაციის გაგებისთანავე ითხოვს
ლევანი გარიგების ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლევანს გარიგების ბათილად
ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა: 
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება
სსკ-ის 81-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე
57. სამოქალაქო კოდექსის 118-ე მუხლის შესაბამისად, "თუკი კომპეტენტური
ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და სწრაფი ჩარევის გარეშე
არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ განხორციელდება, ან მისი
განხორციელება არსებითად გართულდება, მაშინ მართლსაწინააღმდეგოდ არ
ჩაითვლება იმ პირის მოქმედება, რომელიც თვითდახმარების მიზნით
წაართმევს, გაანადგურებს ან დააზიანებს ნივთს, ან ამავე მიზნით შეიპყრობს
ვალდებულ პირს, რომელიც შეიძლება მიიმალოს, ანდა აღკვეთავს
ვალდებული პირის წინააღმდეგობას იმ მოქმედების მიმართ, რომელიც მას
უნდა შეესრულებინა." ჩამოთვლილთაგან რომელიც მითითებული ნორმის
ქმედების შემადგენლობა?
თუკი კომპეტენტური ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და
სწრაფი ჩარევის გარეშე არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ
განხორციელდება, ან მისი განხორციელება არსებითად გართულდება
58. გიორგი საგარეჯოში ფლობს 50 ჰა მიწის ნაკვეთს. გიორგი
დარწმუნებულია, რომ მიწის ნაკვეთიდან შესაძლებელია ნავთობის მოპოვება.
ნავთობის მოპოვების მიზნით გიორგი უკავშირდება ირაკლის და სთავაზობს
დააფუძნონ კომპანია შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. ირაკლი
თანხმდება გიორგის შეთავაზებას. 2019 წლის 29 აგვისტოს გიორგი და ირაკლი
აფუძნებენ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელს“, პარტნიორები წესდებით

შეთანხმდებიან, რომ მათ შორის წილები განაწილდება 50%-50%. ამავე დროს,
გიორგი ვალდებულია, რომ საწესდებო კაპიტალში შეიტანოს საგარეჯოში
მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთი, ხოლო ირაკლი ვალდებულია უზრუნველყოს
ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების წარმოება. 2019 წლის 30 აგვისტოს გიორგი
შეასრულებს თავის ვალდებულებას და საწესდებო კაპიტალში შეიტანს
საგარეჯოში მდებარე მიწის ნაკვეთს, შესაბამისად, ამავე დღეს, საგარეჯოში
მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ საჯარო რეესტრში
რეგისტრირდება შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. აღნიშნულის
შემდგომ, ირაკლი იწყებს მოქმედებას ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების
საწარმოებლად, რა დროსაც დაადგენს, რომ მიწის ნაკვეთიდან შეუძლებელია
ნავთობის მოპოვება, რადგან ეს უკანასკნელი უბრალოდ არ არსებობს და
აღნიშნულის შესახებ ატყობინებს გიორგის. გიორგი გულდაწყვეტილი
ეუბნება ირაკლის, „რას ვიზამთ, ჩვენ ორივენი შევცდით. ამდენად, ვფიქრობ,
რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“ უნდა გავაუქმოთ და მიწა კვლავ
მე უნდა დმიბრუნდეს“. აღნიშნულზე კი ირაკლი კატეგორიულ უარს
აცხადებს, რადგან მას მიაჩნია, რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“
დაფუძნებულია კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით და ეს უკანასკნელი
არის მიწის ნაკვეთის მესაკუთრე.  
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
შეცდომით დადებული გარიგება

59. ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების
შემადგენლობას? საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ
ნამდვილია;
საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია, თუკი იგი
ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
60.   საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 976-ე მუხლის პირველი ნაწილის
მიხედვით, „პირს, რომელმაც სხვას ვალდებულების შესასრულებლად რაიმე
გადასცა, შეუძლია მოსთხოვოს ვითომ-კრედიტორს (მიმღებს) მისი უკან
დაბრუნება, თუ:
ა) ვალდებულება გარიგების ბათილობის ან სხვა საფუძვლის გამო არ არსებობს,
არ წარმოიშობა ან შეწყდა შემდგომში;
ბ) ვალდებულების საწინააღმდეგოდ ისეთი შესაგებელი იქნა წარდგენილი, რომ
ხანგრძლივი დროის განმავლობაში გამორიცხულია მოთხოვნის წარდგენა“.
აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი

61. თორნიკე კახეთში ფლობს 100 ჰა სასოფლო სამეურნეო მიწას, რომელზე
გაშენებულია ვენახი და განლაგებულია ღვინის მარანი. 2018 წლის 15 მარტს
მას უკავშირდება გიორგი და სთავაზობს, რომ მიჰყიდოს მიწა მასზე არსებული
ვენახითა და ღვინის მარნით 1,000,000.00 აშშ დოლარად, რაზედაც თორნიკესგან
მტკიცე უარს იღებს. 2018 წლის 30 ივნისს გიორგი თავისი ნაცნობი
ბუღალტრისგან, რომელიც თორნიკესთან მუშაობს გაიგებს, რომ თორნიკე
კეთილსინდისიერად არ იხდის გადასახადებს და სახელმწიფოს უმალავს
განსაკუთრებით დიდი ოდენობით. აღნიშნული ინფორმაციის გაგების
შემდგომ, 2018 წლის 7 ივლისს გიორგი უკავშირდება თორნიკეს და ეუბნება,
რომ თუ იგი არ მიჰყიდის მიწას 1,000,000.00 აშშ დოლარად, გიორგი თორნიკეს
მიერ ჩადენილი დანაშაულის შესახებ ინფორმაციას შეატყობინებს
საგამოძიებო ორგანოებს. თორნიკეს შეეშინდება და თანხმდება გააფორმოს
გიორგისთან მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის ხელშეკრულება. 2018 წლის 01
აგვისტოს თორნიკე და გიორგი აფორმებენ მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის
ხელშეკრულებას და იმავე დღეს გიორგი საჯარო რეესტრში რეგისტრირდება
მიწის ნაკვეთის ახალ მესაკუთრედ. მოგვიანებით თორნიკე ფიქრობს, რომ
შეცდომა დაუშვა და მიუხედავად მუქარისა გიორგისთვის არ უნდა მიეყიდა
მიწის ნაკვეთი. შესაბამისად, 2018 წლის 01 სექტემბერს თორნიკე გიორგის
უგზავნის წერილს და სთხოვს მიწის ნაკვეთის უკან დაბრუნებას, რაზეც
გიორგი კატეგორიულ უარს აცხადებს. 
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა: 
იძულებით დადებული გარიგება
62. რას იწვევს კაზუსის შინაარსის მცდარი შეფასება?
მცდარ შედეგს
63. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის
ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი
თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა
გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა
დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა.
გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა
სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა,
რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. სამართლებრივად დასაბუთებულია  თუ არა
ლევანის მოსაზრება?
ლევანის მოსაზრება დასაბუთებულია, ვინაიდან გასულია სსკ-ის 89-ე მუხლით
განსაზღვრული შეცილების ვადა
64. ზოგადად, რა სახის შესაგებლები უნდა იქნეს გამოყენებული კაზუსის
ამოხსნის სხვადასხვა ეტაპზე?
უფლების დამაბრკოლებელი შესაგებელი
უფლების შემაფერხებელი შესაგებელი
სწორია - ყველა პასუხი სწორია

უფლების შემწყვეტი შესაგებელი
65. ირაკლის მეგობრის დაბადების დღისთვის სურდა ძვირფასი საათის ყიდვა.
მან ვერ მოახერხა მაღაზიაში უშუალოდ წასვლა და საათის ყიდვა დაავალა
თავის მეგობარს - ნათიას. ნათიას გადასცა შესაბამისი თანხა. ნათია
გამყიდველმა მოატყუა და ნაცვლად ძვირფასი საათისა, მას მისცა იაფფასიანი
საათი, ხოლო თანხა ზუსტად იმდენი გამოართვა, რაც ირაკლიმ გაატანა.
ირაკლიმ მოითხოვა მაღაზიისგან ნივთის დაბრუნება. მაღაზია კი მიიჩნევს,
რომ ირაკლი არ არის ხელშეკრულების მხარე და არ აქვს მოთხოვნის უფლება.
რამდენად დასაბუთებულია მაღაზიის პოზიცია: 
დაუსაბუთებელია სსკ-ის 104-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე
66. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის
შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს
კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების
შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს
გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი
ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. მშობლების მოთხოვნის
სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს:
სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი ნაწილი

67. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის
შესაბამისად, „საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია,
თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით.“
68. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის
შესაბამისად, „ბათილია გარიგება, რომელიც დადებულია მხოლოდ
მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ მას შესაბამისი იურიდიული
შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება).“
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების
შემადგენლობას?
რომელიც დადებულია მხოლოდ მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ
მას შესაბამისი იურიდიული შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება)

70. ლანასა და ნინოს შორის დაიდო სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულება
ზეპირი ფორმით. 1 წლის შემდეგ ნინომ მოითხოვა ხელშეკრულების ბათილად
ცნობა. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ნინოს შესაძლოა ჰქონდეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის
უფლება სსკ-ის 59-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

71. ისტორიული განმარტების პროცესში რა გზით შეიძლება დადგინდეს
კანონმდებლის ნება?
სწორია - ყველა პასუხი სწორია
კანონპროექტის განმარტებითი ბარათით
კომიტეტის სხდომის ოქმით
 კანონშემოქმედებით პროცესში მონაწილე პირთა ახსნა-განმარტებებით
72. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 488-ე მუხლის პირველი ნაწილი -
„ნივთი ნივთობრივად უნაკლოა, თუ იგი შეთანხმებული ხარისხისაა. თუ
ხარისხი არ არის წინასწარ შეთანხმებული, მაშინ ნივთი უნაკლოდ
ჩაითვლება, თუკი იგი ვარგისია ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ან
ჩვეულებრივი სარგებლობისათვის“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
როგორც დეფინიციური, ისე მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
დეფინიციური ნორმა
73. 15 წლის გიორგიმ ლევანიგან შეიძინა სნოუბორდი. მას შემდეგ, რაც
მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ დადებული გარიგების თაობაზე, მოითხოვეს
ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, ლევანი კი ითხოვს თანხის
გადახდას. აქვს თუ არა ლევანს ნასყიდობის საფასურის გადახდის მოთხოვნის
უფლება? დაასახელეთ ის ელემენტი, რომელიც უნდა იქნეს განხილული
მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე
მხარის არასრულწლოვანების საკითხი
ნამდვილი ნასყიდობის ხელშეკრულების არსებობა
74. გიორგისა და ლაშას შორის დაიდო უძრავი ნივთის ნასყიდობის
ხელშეკრულება. ისინი ზეპირი ფორმით შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე
20000 ლარზე, თუმცა საგადასახადო ვალდებულების გადახდისგან თავის
არიდების მიზნით ხელშეკრულებაში მიუთითეს 10000 ლარი. ლაშა თანახმაა
გადაიხადოს მხოლოდ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული 10000 ლარი,
ხოლო ლაშა ითხოვს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების
ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლაშას 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის
ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ
ჰიპოთეზა: 
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის
ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 56-ე მუხლის
პირველი ნაწილის საფუძველზე

75. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა
ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად
მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუშს. ის განცვიფრდა დანახულით
და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა

ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც
დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია
მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა
გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა
გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან
დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი. ლევანი უარს ამბობს ნახატის უკან
დაბრუნებაზე. აქვს თუ არა ლევანს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის
უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა 
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის უფლება სსკ-
ის 86-ე მუხლის პირველი

koba123123's picture
koba123123 (gela123)
განათლება , მეცნიერება, კულტურა
რეგ. თარ: 2024/02/17
ბოლო შემოს: 2024/02/17 16:53:12
კონტაქტი - ყველა კომენტარი
koba123123's picture
koba123123 (gela123)
განათლება , მეცნიერება, კულტურა
რეგ. თარ: 2024/02/17
ბოლო შემოს: 2024/02/17 16:53:12
კონტაქტი - ყველა კომენტარი
cristiano's picture
cristiano (nika)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/05/06
ბოლო შემოს: 2024/05/02 17:54:09
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. თელეოლოგიური განმარტება გულისხმობს?
ნორმის არსისა და მიზნის ძიებას

2. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 62-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგების ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას, თუ სავარაუდოა, რომ გარიგება დაიდებოდა მისი ბათილი ნაწილის გარეშეც.“ ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის სამართლებრივ შედეგს?
გარიგების ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას

3.ალტერნატიული ფაქტობრივი ელემენტის არსებობისას აუცილებელია თუ არა ყველა მათგანის არსებობა?
ერთ-ერთის არსებობა საკმარისია ნორმით გათვალისწინებული სამართლებრივი შედეგის დადგომისთვის
4. ნათია და ნინო არიან მეგობრები. მათ შორის დაიდო ძვირფასი ტილოს ნასყიდობის ხელშეკრულება. ნათიამ ნასყიდობის ფასად მიუთითა 200 ლარი. ნინო დათანხმდა გარიგების დადებას. ნასყიდობის საგნის გადაცემისას აღმოჩნდა, რომ ნათიამ ნასყიდობის საფასურის 2000 ლარის ნაცვლად მიუთითა 200 ლარი, რის გამოც ნათიამ უარი თქვა ნივთის გადაცემაზე. აქვს თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება. ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს:
არცერთი პასუხი არ არის სწორი

5. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 71-ე მუხლის შესაბამისად, „თუ გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე დოკუმენტი, მაშინ საკმარისია თითოეულმა მხარემ ხელი მოაწეროს იმ დოკუმენტის ეგზემპლარს, რომელიც განკუთვნილია შესაბამისი მხარისათვის.“ დაასახელეთ წარმოდგენილი ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე დოკუმენტი
6. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. ლაშამ მიუთითა გარიგების სარგებლიან ხასიათზე. რა შემთხვევაში ითვლება გარიგება სარგებლის მომტანად:
როცა მხარე მნიშვნელოვან ქონებრივ სარგებელს იღებს
როცა მხარეს წარმოეშობა მხოლოდ უფლებები ვალებულებების კისრების გარეშე

7.ვალდებულების შესრულება არის ?
უფლების მომსპობი შესაგებელი

8. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.ლაშას მიერ დადებული გარიგება წარმოადგენს:
მერყევად ბათილ გარიგებას

9. გიორგიმ თავის 17 წლის შვილს მარიამს მიანიჭა საწარმოს დამოუკიდებლად გაძღოლის უფლება. მარიამმა აიყვანა თანამშრომლები და გააფორმა მათთან შრომითი ხელშეკრულებები, ასევე საწარმოს შეუფარხებლად ფუნქციონირების მიზნით გააფორმა ხელშეკრულება კონტრაქტორ ფირმასთან ნედლეულის მიწოდებაზე. გიორგიმ არ მოიწონა მარიამის მიერ დადებული ხელშეკრულებები და მოითხოვა მათი ბათილად ცნობა. მარიამი ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. რა შეიძლება იყოს მარიამის პოზიციის სასარგებლო სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 65-ე მუხლის მე-2 ნაწილი

10. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლი - „პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი“.
ჩამოთვლილთაგან რომელია ამ ნორმის ქმედების შემადგენლობა:
პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს

11. რა მიზანს ემსახურება კანონის ინტერპრეტირება?
სამართლიანობის მიღწევა

12. რა სახის შეიძლება იყოს სხვა ნორმის სამართლებრივ შედეგებზე მითითება ?
სტატისტიკური და დინამიკური

13. სამოქალაქო კოდექსის 829-ე მუხლის შესაბამისად, "მზღვეველი თავისუფლდება თავისი მოვალეობის შესრულებისაგან, თუ დამზღვევმა დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით." დაასახელეთ მითითებული ნორმის ქმედების შემადგენლობა:
თუ დამზღვევმა დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით

14. გარიგებებში წარმომადგენლობის არსებობისას არ ექვემდებარება შემოწმებას:
წარმომადგენლის სახით მოქმედება

15. გიორგიმ ლაშას მიჰყიდა მობილური ტელეფონი. გიორგიმ არ გადაუხადა ლაშას ნასყიდობის საფასური. აქვს თუ არა ლაშას გიორგისგან ფასის გადახდის მოთხოვნის უფლება. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს გიორგისგან ფასის გადახდის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 477-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე

16. რა ნაწილებისგან შედგება სასამართლო გადაწყვეტილება
შესავალი, აღწერილობითი, სამოტივაციო და სარეზოლუციო

17. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 172-ე მუხლის პირველი ნაწილი - „მესაკუთრეს შეუძლია მფლობელს მოსთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა მფლობელს ჰქონდა ამ ნივთის ფლობის უფლება“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი

18. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა

19. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია სამართლებრივი შედეგი?
ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ

20.ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნინოს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის ნაშრომის ეტაპზე:
იძულების ფაქტი
21. ირაკლის სარჩელი აქვს აღძრული სასამართლოში გიორგის წინააღმდეგ. დავის საგანს წარმოადგენს თბილისში მდებარე 4 ოთხიანი ბინა საერთო ფართით 120 კვ.მ. სასამართლოს ზეპირ სხდომაზე მოსამართლე ირაკლისა და გიორგის შესთავაზებს დავის მორიგებით დასრულებას, წინაღმდეგ შემთხვევაში აფრთხილებს, რომ დავის ფაქტობრივი და სამართლებრივი გარემოებებიდან გამომდინარე შესაძლებელია ორივე მხარისათვის არასასურველი შედეგი დადგეს. ირაკლის მორიგებას ასევე ურჩევს მისი ადვოკატი სანდრო. ირაკლის გიორგი შესთავაზებს, რომ ირაკლიმ ბინის სანაცვლოდ გადაიხადოს 50,000.00 აშშ დოლარი. ირაკლის აღნიშნული თანხა არ გააჩნია და მის ადვოკატ სანდროს ეუბნება, რომ მორიგება ვერ შედგება. სანდრო ირაკლის შეახსენებს დავის რისკების შესახებ და ასევე გაახსენებს, რომ ირაკლი ფლობს მიწის ნაკვეთს თბილისში, რომლის საბაზრო ღირებულება 100,000.00 აშშ დოლარია. ირაკლი გადაწყვეტს მიწის გაყიდვას, თუმცა გიორგის მიერ მორიგებისთვის განსაზღვრული აქვს 1 თვის ვადა. აღნიშნულ ვადაში ირაკლი ვერ ახერხებს მიწის ნაკვეთის მყიდველის მოძიებას. სანდრო ირაკლის სთავაზობს, რომ იგი მზადაა შეიძინოს მიწის ნაკვეთი ირაკლისგან 50,000.00 აშშ დოლარად. ირაკლი სანდროს ეუბნება, რომ 50,000.00 აშშ დოლარად ვერ გაყიდოს მიწის ნაკვეთს, რომლის საბაზრო ღირებულება 100,000.00 აშშ დოლარია. სანდრო ირაკლის შეახსენებს, რომ მოურიგებლობის შემთხვევაში არსებობს საკმოდ დიდი რისკი, რომ იგი დავას წააგებს. ირაკლი ფიქრობს, რომ მისთვის უმნიშვნელოვანესია ბინა. შესაბამისად, გადაწყვეტს, რომ სანდროს მიწის ნაკვეთი მიყიდოს 50,000.00 აშშ დოლარად. მხარეები ასეც მოიქცევიან და 2019 წლის 19 აგვისტოს აფორმებენ ნასყიდობის ხელშეკრულებას და სანდრო რეგისტრირდება მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ. ამავე დროს, სანდრო ირაკლის უხდის 50,000.00 აშშ დოლარას. აღნიშნული შემდეგ ირაკლი უკავშირდება გიორგის და თანხმდება მორიგების პირობებზე, თუმცა გიორგი უარს აცხადებს მორიგებაზე და დავა გრძელდება სასამართლოში. 2019 წლის 01 სექტემბერს ირაკლი სანდროს სთხოვს, რომ უკან დაუბრუნოს მიწის ნაკვეთი და თავის მხრივ სანდროს დაუბრუნებს 50,000.00 აშშ დოლარს, რაზედაც სანდრო უარს აცხადებს. აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
იძულებით დადებული გარიგება
22. გიორგი ავტოსაგზაო შემთხვევის შედეგად დიდ ზიანს განიცდის. ახლობელი ნიკა მას შესთავაზებს თავის ავტომობილს დროებით, განსაზღვრული ვადით. გიორგი გახარებულია და თანხმობას აცხადებს. ვინაიდან ნიკას ავტომობილის თხოვება სათანადო თანხის გადახდის სანაცვლოდ სურს, გამგზავრებამდე მას უნდა, რომ „თხოვების” ხელშეკრულების თანხაზე მოელაპარაკოს გიორგის. გიორგი უბრალოდ ცდება სიტყვის მნიშვნელობაში და „თხოვებას“ იყენებს ქირავნობის ნაცვლად. გიორგის სურს ავტომობილის უსასყიდლოდ თხოვება. გიორგი ითხოვს ავტოსატრანსპორტო საშუალების უსასყიდლოს სარგებლობაში გადაცემას. ჩამოთვლილთაგან რა ელემენტი ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე:
ნამდვილი ქირავნობის ხელშეკრულების არსებობა
არსებითი შეცდომის არსებობის ფაქტი

23. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 53-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგება არ არსებობს, თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან არ შეიძლება ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი.“.
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების შემადგენლობას?
თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან არ შეიძლება ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი

24. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტის არსებობა მოწმდება მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე:
არასრულწლოვნის მიერ მშობლების თანხმობის გარეშე დადებული ორმხრივი გარიგების

25. გიორგიმ (გამყიდველი) და ნოდარიმ (მყიდველი) გააფორმეს საცხოვრებელი სახლის ნასყიდობის ხელშეკრულება. სასამართლოს მიერ გიორგი მხარდაჭერის მიმღებად იყო ცნობილი და შეზღუდული ჰქონდა გარიგების დადების უფლება. მხარდამჭერმა არ მოიწონა გარიგება. ჩამოთვლილთაგან რომელია გიორგისა და ნოდარს შორის გაფორმებული გარიგების ბათილობის მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი?
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 58 (პრიმა) მუხლის პირველი ნაწილი

26. ყველა შემთხვევაში ახდენს თუ არა სამართლის ნორმა კონკრეტულ სამართლებრივი შედეგის დადგომას?
საკანონმდებლო დეფინიციების შემთხვევაში არ ახდენს

27. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოწმდება უფლების დამაბრკოლებელი?
მოთხოვნის შეწყვეტა
28. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუში. ის განცვიფრდა დანახულით და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი.აქვს თუ არა ნათიას ლევანისგან ნახატის უკან დაბრუნების მოთხოვნის უფლება
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი ექვემდებარება შემოწმების მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე?
არცერთი პასუხი არ არის სწორი
29. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 152-ე მუხლის შესაბამისად, „არამატერიალური ქონებრივი სიკეთე არის ის მოთხოვნები და უფლებები, რომლებიც შეიძლება გადაეცეს სხვა პირებს, ან გამიზნულია საიმისოდ, რომ მათ მფლობელს შეექმნას მატერიალური სარგებელი, ანდა მიენიჭოს უფლება მოსთხოვოს სხვა პირებს რაიმე.“დასახელებული ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
30. გიორგი არის ბათუმში მდებარე სასტუმროს მესაკუთრე, თუმცა სასტუმროს სამართავად არ ფლობს სათანადო ცოდნასა და გამოცდილებას. შესაბამისად, გადაწყვეტს რომ მოძებნოს ისეთი პიროვნება, რომელიც შეძლებს სასტუმროს წარმატებულად მართვას. 2019 წლის 1 აგვისტოს გიორგი თავისი მეგობრისგან შეიტყობს, რომ სასტუმროს მენეჯმენტის კარგი მცოდნეა ვინმე დავით დავითაშვილი. გიორგის მეგობარი შეპირდება, რომ სოციალურ ქსელ Facebook-ის მესენჯერში გამოუგზავნის დავით დავითაშვილის Facebook პროფილის ბმულს და ასე შეძლებს დავით დავითაშვილთან დაკავშირებას. თუმცა, გიორგის მეგობარს სასწრაფოდ უწევს გამგზავრება 2019 წლის 3 აგვისტოს, თან ავიწყდება გიორგისათვის ბმულის გაგზავნას. გიორგი დროს არ კარგავს და თავად ეძებს დავით დავითაშვილი Facebook-ზე. საძიებო სისტემამ იპოვა დავით დავითაშვილის მხოლოდ ერთი პროფილი. პროფილზე დავითს მითითებული ჰქონდა რომ მან დაამთავრა ჰამბურგის უნივერსიტეტი და გიორგიმ ჩათვალა, რა რომ ის სწორედ ის დავითია, რომელზეც უყვებოდა თავისი მეგობარი და არ დააყოვნა შეთავაზება დავითისთვის ბათუმში მდებარე სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე. დავითი საქმიანობდა სამშენებლო სექტორში, სადაც მას ჰქონდა ხელშეკრულება 1 წლის ვადით და ამ ხნის განმავლობაში მისი შემოსავალი იქნებოდა 100 000 ლარი. თუმცა, გიორგიმ მას შესთავაზა 5 წლის ვადით ხელშეკრულების გაფორმება, ამასთან, ბოლო პერიოდში იგი ფიქრობდა სამუშაო ადგილის შეცვლას სხვა მიმართულებით და რადგან გიორგის შეთავაზება 5 წლიანი იყო და თან სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე, მან ეს ჩათვალა საინტერესო გამოწვევად და დათანხმდა შემოთავაზებას. 2019 წლის 10 აგვისტოს გიორგის მეგობარი ბრუნდება საქართველოში, ახსენდება რომ გიორგისთვის უნდა გაეგზავნა დავით დავითაშვილის Facebook პროფილის ბმული, რომელიც რეგისტრირებულია მხოლოდ ინიციალებით (D.D.). გიორგი აღმოაჩენს რა, რომ შეცდომა დაუშვა სასწრაფოდ მიწერს დავით დავითაშვილს რომ მას არ სურს მისი სამსახურში აყვანა. ამასობაში კი დავითმა თავის სამსახურში დაწერა განცხადება წასვლის თაობაზე.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა
შეცდომა კონტაჰენტის პიროვნებაში

31.გიორგი,რომელსაც სურს ცნობილი მხატვრის ტილოს შეძენა,შეიძენს იდენტური სახელისა და გვარის სხვა,მხატვრის ტილოს,თუმცა მან არ იცის აღნიშნულის თაობაზე.მოგვიანებით მისი მეგობარი ეტყვი,რომ ეს ტილო ეკუთვნის სხვა ნაკლებად ცნობილ მხატვარს.აქვს თუ არა გიროგის შეცილების უფლება და რა სამართლებრივი საფუძვლით?
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 73-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე

ან ეს არი
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 72-ე მუხლისა და 74-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე.
32. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება.შეაფასეთ ველოსიპედის უკან წაღება.შეაფასეთ ლაშას მიერ დადებული გარიგების ნამდვილობის საკითხი:
ლაშას მიერ დადებული გარიგება ნამდვილია სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე,რადგან გარიგება სარგბელის მომტანია
33. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის შესაბამისად, „ბათილია გარიგება, რომელიც არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს, ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს.“.
ბათილია გარიგება
34. რა შემთხვევაში ვიყენებთ ანალოგიას?
კანონით მოუწესრიგებელი ურთიერთობის რეგულირებისას
35. სამოქალაქო კოდექსის 909-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, "თუ კონტოკორენტში შეტანილი მოთხოვნისათვის არსებობს პიროვნული ან სანივთო უზრუნველყოფა, მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც შეუძლია თავის სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს დაკმაყოფილება ამ უზრუნველყოფიდან." ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის სამართლებრივი შედეგი?
მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც შეუძლია თავის სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს დაკმაყოფილება ამ უზრუნველყოფიდან.

36.გიორგიმ ლაშასთან დადო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება ზეპირი ფორმით.გიორგი გადავიდა საცხოვრებლად შეძენილ საკუთრებაში,თუმცა ლაშას გარდაცვალების შემდეგ მისმა მემკვიდრეებმა მოითხოვეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობა.აქვს თუ არა ლაშას მემკვიდრეებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება?
ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლაშას მემკვიდრეებს შესაძლოა ჰქონდეთ ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 183-ე მუხლისა და 59-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე
37. რით განხვავდება თელეოლოგიური რედუქცია ანალოგიისგან ?
თეოლოგირუი რედუქციის დროს აქვს ნორმის გამოყენების სფეროს შეზღუდვა
38. ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება. დაასახელეთ სამართლებრივი საფუძველი ?
სსკ-ის 86-ე მუხლის პირველი ნაწილი
39. სამოქალაქო კოდექსის 109-ე მუხლის,შესაბამისად,წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება ქარწყლდება:იმ ვადის გასვლით,რა ვადითაც გაიცა უფლებამოსილება.ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს ნორმის სამართლებრივ შედეგს?
წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება ქარწყლდება
40. სასამართლო გადაწყვეტილებები დგება ?
როგორც დასკვნის,ისე გადაწყვეტილებების სტილით
41. 17 წლის გიორგიმ დადო კომპიუტერული ტექნიკის ნასყიდობის ხელშეკრულება ლევანთან. ისინი შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე 2000 ლარზე. როცა მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ ნასყიდობის ხელშეკრულების დადების ფაქტის თაობაზე, მოითხოვეს მის მიერ დადებული გარიგების ბათილად ცნობა. ამ დროს გიორგის უკვე შეუსრულდა 18 წელი. ლევანი ითხოვს თანხის გადახდას, ხოლო მშობლები გარიგების ბათილობას. რა არის ცენტრალური პრობლემა წარმოდგენილ კაზუსში:

არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება

42. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა. გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. აქვს თუ არა გიორგის ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 85-ე მუხლის საფუძველზე

43. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოქმდება უფლების დამაბრკოლებელი შესაგებლის არსებობა?
მოთხოვნის წარმოშობა

44. 16 წლის გიორგი დებს ლევანთან კომპიუტერის ნასყიდობის ხელშეკრულებას მშობლების წინასწარი თანხმობის გარეშე.რა შემთხვევაში გახდება გარიგება ნამდვილი?
თუ მშობლები მოიწონებენ გარიგებას

45. სამოქალაქო კოდექსის 905-ე მუხლის პირველი წინადადების შესაბამისად, "თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს, მასზე გადადის კრედიტორის მოთხოვნა ძირითადი მოვალის მიმართ". ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს

46. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 24-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, „იურიდიული პირი არის განსაზღვრული მიზნის მისაღწევად შექმნილი, საკუთარი ქონების მქონე, ორგანიზებული წარმონაქმნი, რომელიც თავისი ქონებით დამოუკიდებლად აგებს პასუხს და საკუთარი სახელით იძენს უფლებებსა და მოვალეობებს, დებს გარიგებებს და შეუძლია სასამართლოში გამოვიდეს მოსარჩელედ და მოპასუხედ.“. აღნიშნული სამართლის ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
47. გიორგი და ლევანი დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ლევანს სჭირდება თანხა თავისი შვილის სამკურნალოდ.ის თხოვს გიორგის თანხის სესხებას.გიორგი სამსახურებრივ მივლინებაში მისი ერთი წლით და ის სამსახურეობრივი მივლინების დასრულებამდე ასესხებს თანხას ლევანს.ერთი წლის შემდეგ ლევანი ვერ ახერხებს თანხების მობილიზებას,ამიტომ თავისი სანაცნობოს მეშვეობით ახერხებს გიორგისთვის სამსახურეორბრივი მივლინების ვადის 1 წლით გაგრძელაბს.გიროგი ითხოვს სესხის თანხის დაბრუნებას,რაზეც უარს ამბობს ლევანი,რადგან არ არი დამდგარი მოთხოვნის ვადა.გიროგის მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს?
სსკ-ის 98-ე მუხლის პირველი ნაწილი
48. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 156-ე მუხლის შესაბამისად, „მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად, თუ მფლობელი სამუდამოდ თმობს ნივთს ან სხვა გზით კარგავს ნივთზე ფაქტობრივ ბატონობას.“.
მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად
49.რას გულისხმობს ინტერპრეტაციის ობიექტური თეორია?
გადამწყვეტია კანონის ნება
50. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. კაზუსის ცენტრალურ პრობლემას წარმოადგენს?
არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება

51. ანი არის ერთ-ერთი ბანკის საკრედიტო ოფიცერი. ერთ-ერთი სესხის სწრაფად დასამტკიცებლად მან ზაურისაგან უკანონოდ აიღო ფული. ამის თაობაზე გაიგო გოგიმ და მოსთხოვა ანის, მიეყიდა მისთვის მისი კუთვნილი ავტომობილი „ფოლკსვაგენ ჯეტა“ 3 000 ლარად, წინააღმდეგ შემთხვევაში ამხელდა მას დანაშაულის ჩადენაში. ანის ეშინია და თანხმდება გოგის ნასყიდობის ხელშეკრულების დადებაზე. ხელშეკრულების დადებიდან მეორე დღესვე სამართალდამცავი ორგანოებისათვის ცნობილი ხდება დანაშაულის ჩადენის ფაქტი და ანის აპატიმრებენ. მას უფარდებენ ერთი წლით თავისუფლების აღკვეთას, მაგრამ 7 თვის შემდეგ ამნისტიის საფუძველზე თავისუფლდება. გათავისუფლებისთანავე ანი ითხოვს გარიგების ბათილობას და შესაბამისად, გოგისგან მანქანის უკან დაბრუნებას. ჩამოთვლილთაგან რომელი შეიძლება იყოს მანქანის უკან დაბრუნების მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი?
არცერთი პასუხი არ არის სწორი.

52. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასკვნას. აღნიშნულის შესახებ აქვს ინფორმაცია ლევანს, თუმცა შემდგომში გიორგისათვის ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის წარდგენის მიზნით დებს გიორგისთან მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი არის გამოუსადეგარი. სწორედ ამიტომ ლევანი ითხოვს გარიგების ბათილად ცნობას და ზიანის ანაზღაურებას გიორგისგან. გიორგი უარს ამბობს ლევანთან დადებული გარიგების ბათილად ცნობასა და ზიანის ანაზღაურებაზე. აქვს თუ არა გიორგის ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა:
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ზიანის ანაზღაურებაზე უარის თქმის უფლება სსკ-ის 83-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე

53. კანონმდებლის მიერ განზრახ ურთიერთობის მოუწესრიგებლობის შემთხვევაში შეიძლება თუ არა ანალოგიის გამოყენება?
დაუშვებელია, რადგან სახეზეა გეგმიური ხარვეზი და დაირღვევა ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი

54. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. ნინო ითხოვს გიორგისგან თანხის გადახდას. არის თუ არა ნინოსთან დადებული გარიგება ნამდვილი. მიუთითეთ სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 63-ე მუხლის მე-2 ნაწილი

55. ხანდაზმულობა არის ?
მოთხოვნის განხორციელების შემაფერხებელი შესაგებელი

56. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასვნას, რის შედეგადაც დებს ლევანთან მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი არის გამოუსადეგარი. აღნიშნული ინფორმაციის გაგებისთანავე ითხოვს ლევანი გარიგების ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლევანს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა:
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 81-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე

57. სამოქალაქო კოდექსის 118-ე მუხლის შესაბამისად, "თუკი კომპეტენტური ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და სწრაფი ჩარევის გარეშე არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ განხორციელდება, ან მისი განხორციელება არსებითად გართულდება, მაშინ მართლსაწინააღმდეგოდ არ ჩაითვლება იმ პირის მოქმედება, რომელიც თვითდახმარების მიზნით წაართმევს, გაანადგურებს ან დააზიანებს ნივთს, ან ამავე მიზნით შეიპყრობს ვალდებულ პირს, რომელიც შეიძლება მიიმალოს, ანდა აღკვეთავს ვალდებული პირის წინააღმდეგობას იმ მოქმედების მიმართ, რომელიც მას უნდა შეესრულებინა." ჩამოთვლილთაგან რომელიც მითითებული ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუკი კომპეტენტური ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და სწრაფი ჩარევის გარეშე არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ განხორციელდება, ან მისი განხორციელება არსებითად გართულდება

58. გიორგი საგარეჯოში ფლობს 50 ჰა მიწის ნაკვეთს. გიორგი დარწმუნებულია, რომ მიწის ნაკვეთიდან შესაძლებელია ნავთობის მოპოვება. ნავთობის მოპოვების მიზნით გიორგი უკავშირდება ირაკლის და სთავაზობს დააფუძნონ კომპანია შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. ირაკლი თანხმდება გიორგის შეთავაზებას. 2019 წლის 29 აგვისტოს გიორგი და ირაკლი აფუძნებენ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელს“, პარტნიორები წესდებით შეთანხმდებიან, რომ მათ შორის წილები განაწილდება 50%-50%. ამავე დროს, გიორგი ვალდებულია, რომ საწესდებო კაპიტალში შეიტანოს საგარეჯოში მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთი, ხოლო ირაკლი ვალდებულია უზრუნველყოს ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების წარმოება. 2019 წლის 30 აგვისტოს გიორგი შეასრულებს თავის ვალდებულებას და საწესდებო კაპიტალში შეიტანს საგარეჯოში მდებარე მიწის ნაკვეთს, შესაბამისად, ამავე დღეს, საგარეჯოში მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ საჯარო რეესტრში რეგისტრირდება შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. აღნიშნულის შემდგომ, ირაკლი იწყებს მოქმედებას ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების საწარმოებლად, რა დროსაც დაადგენს, რომ მიწის ნაკვეთიდან შეუძლებელია ნავთობის მოპოვება, რადგან ეს უკანასკნელი უბრალოდ არ არსებობს და აღნიშნულის შესახებ ატყობინებს გიორგის. გიორგი გულდაწყვეტილი ეუბნება ირაკლის, „რას ვიზამთ, ჩვენ ორივენი შევცდით. ამდენად, ვფიქრობ, რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“ უნდა გავაუქმოთ და მიწა კვლავ მე უნდა დმიბრუნდეს“. აღნიშნულზე კი ირაკლი კატეგორიულ უარს აცხადებს, რადგან მას მიაჩნია, რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“ დაფუძნებულია კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით და ეს უკანასკნელი არის მიწის ნაკვეთის მესაკუთრე.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
შეცდომით დადებული გარიგება

59. ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების შემადგენლობას? საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია;
საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია, თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
60. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 976-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, „პირს, რომელმაც სხვას ვალდებულების შესასრულებლად რაიმე გადასცა, შეუძლია მოსთხოვოს ვითომ-კრედიტორს (მიმღებს) მისი უკან დაბრუნება, თუ:
ა) ვალდებულება გარიგების ბათილობის ან სხვა საფუძვლის გამო არ არსებობს, არ წარმოიშობა ან შეწყდა შემდგომში;
ბ) ვალდებულების საწინააღმდეგოდ ისეთი შესაგებელი იქნა წარდგენილი, რომ ხანგრძლივი დროის განმავლობაში გამორიცხულია მოთხოვნის წარდგენა“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
61. თორნიკე კახეთში ფლობს 100 ჰა სასოფლო სამეურნეო მიწას, რომელზე გაშენებულია ვენახი და განლაგებულია ღვინის მარანი. 2018 წლის 15 მარტს მას უკავშირდება გიორგი და სთავაზობს, რომ მიჰყიდოს მიწა მასზე არსებული ვენახითა და ღვინის მარნით 1,000,000.00 აშშ დოლარად, რაზედაც თორნიკესგან მტკიცე უარს იღებს. 2018 წლის 30 ივნისს გიორგი თავისი ნაცნობი ბუღალტრისგან, რომელიც თორნიკესთან მუშაობს გაიგებს, რომ თორნიკე კეთილსინდისიერად არ იხდის გადასახადებს და სახელმწიფოს უმალავს განსაკუთრებით დიდი ოდენობით. აღნიშნული ინფორმაციის გაგების შემდგომ, 2018 წლის 7 ივლისს გიორგი უკავშირდება თორნიკეს და ეუბნება, რომ თუ იგი არ მიჰყიდის მიწას 1,000,000.00 აშშ დოლარად, გიორგი თორნიკეს მიერ ჩადენილი დანაშაულის შესახებ ინფორმაციას შეატყობინებს საგამოძიებო ორგანოებს. თორნიკეს შეეშინდება და თანხმდება გააფორმოს გიორგისთან მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის ხელშეკრულება. 2018 წლის 01 აგვისტოს თორნიკე და გიორგი აფორმებენ მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის ხელშეკრულებას და იმავე დღეს გიორგი საჯარო რეესტრში რეგისტრირდება მიწის ნაკვეთის ახალ მესაკუთრედ. მოგვიანებით თორნიკე ფიქრობს, რომ შეცდომა დაუშვა და მიუხედავად მუქარისა გიორგისთვის არ უნდა მიეყიდა მიწის ნაკვეთი. შესაბამისად, 2018 წლის 01 სექტემბერს თორნიკე გიორგის უგზავნის წერილს და სთხოვს მიწის ნაკვეთის უკან დაბრუნებას, რაზეც გიორგი კატეგორიულ უარს აცხადებს.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
იძულებით დადებული გარიგება

62. რას იწვევს კაზუსის შინაარსის მცდარი შეფასება?
მცდარ შედეგს

63. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა. გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. სამართლებრივად დასაბუთებულია თუ არა ლევანის მოსაზრება?
ლევანის მოსაზრება დასაბუთებულია, ვინაიდან გასულია სსკ-ის 89-ე მუხლით განსაზღვრული შეცილების ვადა

64. ზოგადად, რა სახის შესაგებლები უნდა იქნეს გამოყენებული კაზუსის ამოხსნის სხვადასხვა ეტაპზე?
უფლების დამაბრკოლებელი შესაგებელი
უფლების შემაფერხებელი შესაგებელი
სწორია - ყველა პასუხი სწორია
უფლების შემწყვეტი შესაგებელი

65. ირაკლის მეგობრის დაბადების დღისთვის სურდა ძვირფასი საათის ყიდვა. მან ვერ მოახერხა მაღაზიაში უშუალოდ წასვლა და საათის ყიდვა დაავალა თავის მეგობარს - ნათიას. ნათიას გადასცა შესაბამისი თანხა. ნათია გამყიდველმა მოატყუა და ნაცვლად ძვირფასი საათისა, მას მისცა იაფფასიანი საათი, ხოლო თანხა ზუსტად იმდენი გამოართვა, რაც ირაკლიმ გაატანა. ირაკლიმ მოითხოვა მაღაზიისგან ნივთის დაბრუნება. მაღაზია კი მიიჩნევს, რომ ირაკლი არ არის ხელშეკრულების მხარე და არ აქვს მოთხოვნის უფლება. რამდენად დასაბუთებულია მაღაზიის პოზიცია:
დაუსაბუთებელია სსკ-ის 104-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

66. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. მშობლების მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს:
სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი ნაწილი

67. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, „საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია, თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით.“
68. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, „ბათილია გარიგება, რომელიც დადებულია მხოლოდ მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ მას შესაბამისი იურიდიული შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება).“
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების შემადგენლობას?
რომელიც დადებულია მხოლოდ მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ მას შესაბამისი იურიდიული შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება)

70. ლანასა და ნინოს შორის დაიდო სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულება ზეპირი ფორმით. 1 წლის შემდეგ ნინომ მოითხოვა ხელშეკრულების ბათილად ცნობა. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ნინოს შესაძლოა ჰქონდეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 59-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

71. ისტორიული განმარტების პროცესში რა გზით შეიძლება დადგინდეს კანონმდებლის ნება?
სწორია - ყველა პასუხი სწორია
კანონპროექტის განმარტებითი ბარათით
კომიტეტის სხდომის ოქმით
კანონშემოქმედებით პროცესში მონაწილე პირთა ახსნა-განმარტებებით

72. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 488-ე მუხლის პირველი ნაწილი - „ნივთი ნივთობრივად უნაკლოა, თუ იგი შეთანხმებული ხარისხისაა. თუ ხარისხი არ არის წინასწარ შეთანხმებული, მაშინ ნივთი უნაკლოდ ჩაითვლება, თუკი იგი ვარგისია ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ან ჩვეულებრივი სარგებლობისათვის“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
როგორც დეფინიციური, ისე მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
დეფინიციური ნორმა
73. 15 წლის გიორგიმ ლევანიგან შეიძინა სნოუბორდი. მას შემდეგ, რაც მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ დადებული გარიგების თაობაზე, მოითხოვეს ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, ლევანი კი ითხოვს თანხის გადახდას. აქვს თუ არა ლევანს ნასყიდობის საფასურის გადახდის მოთხოვნის უფლება? დაასახელეთ ის ელემენტი, რომელიც უნდა იქნეს განხილული მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე
მხარის არასრულწლოვანების საკითხი
ნამდვილი ნასყიდობის ხელშეკრულების არსებობა

74. გიორგისა და ლაშას შორის დაიდო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება. ისინი ზეპირი ფორმით შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე 20000 ლარზე, თუმცა საგადასახადო ვალდებულების გადახდისგან თავის არიდების მიზნით ხელშეკრულებაში მიუთითეს 10000 ლარი. ლაშა თანახმაა გადაიხადოს მხოლოდ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული 10000 ლარი, ხოლო ლაშა ითხოვს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლაშას 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა:
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

75. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუშს. ის განცვიფრდა დანახულით და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი. ლევანი უარს ამბობს ნახატის უკან დაბრუნებაზე. აქვს თუ არა ლევანს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის უფლება სსკ-ის 86-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

cristiano's picture
cristiano (nika)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/05/06
ბოლო შემოს: 2024/05/02 17:54:09
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. გადასახადის ცნება და სახეები
გადასახადი სავალდებულო, უპირობო შენატანია ბიუჯეტში, რომელსაც იხდის გადასახადის გადამხდელი, გადახდის აუცილებელი, არაეკვივალენტური და უსასყიდლო ხასიათიდან გამომდინარე. გვაქვს როგორც საერთო-სახელმწიფოებრივი ისე ადგილობრივი გადასახადები. საერთოსახელმწიფოებრივს მიეკუთვნება: საშემოსავლო გადასახადი, მოგების,დამატებითი ღირებულების გადასახადი (დღგ) , აქციზი და იმპორტის გადასახადი, ხოლო ადგილობრივ გადასახადს მიეკუთვნება ქონების გადასახადი.
გვაქვს ასევე როგორც პირდაპირი ისე არაპირდაპირი გადასახადები, პირდაპირია გადასახადი, რომელსაც, როგორც წესი, იხდის გადასახადის სუბიექტი (პირი, რომელიც იბეგრება) თავისივე შემოსავლიდან ან/და მის საკუთრებაში არსებულ ქონებაზე. მაგ.: საშემოსავლო გადასახადი, მოგების გადასახადი, ქონების გადასახადი. არაპირდაპირი გადასახადი, როგორც წესი, შედის მიწოდებული საქონლის/მომსახურების ფასში, ზრდის ფასს და მას იხდის საბოლოო მომხმარებელი გადასახადით გაზრდილი ფასით საქონლის/მომსახურების შეძენისას. მაგ.: დღგ, აქციზი, იმპორტის (საბაჟო) გადასახადი
შეგვიძლია განვასხვავოთ საგადასახადო და არასაგადასახადო შემოსავლები, გადასახადი სისტემატიური უსასყიდლო შენატანია, ხოლო არასაგასახადო შენატანები წარმოადგენს ერთჯერად არასისტემატურ გადასახადებს, მაგალითად მოსაკრებელი გადაიხდება სახელმწიფო ორგანოების ფასიანი მომსახურებისთვის, ანუ პირი იხდის მოსაკრებელს თუ უნდა მომსახურების ან უფლების მიღება.

2. გადასახადის პრინციპები
სამართლის პრინციპებში იგულისხმება სამართლის სახელმძღვანელო დებულებები, ძირითადი დებულებები, რომლებიც მთლიან სამართლის სისტემას განსაზღვრავს. საგადასახდო სფეროში გამოიყენება ეკონომიკური, იურიდიული პრინციპები . ეკონომიკური 1776 წელს ჩამოყალიბდა ადამ სმითის მიერ.
მის მიერ ჩამოყალიბებული პრინციპები: სამართლიანობის, განსაზღვრულობის, მოხერხებულობის, ეფექტურობის.
სამართლიანობის- სახელმწიფოს თითოულმა მოქალაქემ მონაწილეობა უნდა მიიღოს სახელმწიფო ხარჯების დაფინანსებაში საკუთარი შემოსავლისა და შესაძლებლობების მიხედვით. ეს პრინციპი გარდაიქმნა ჰორიზონტალური სამართლიანობისა, ვერტიკალური სამართლიანობა.. ჰორიზონტალური- თანაბარ ეკონომიკურ მდგომარეობაში მყოფი გადასახადების გადამხეკები თანაბარ საგადასსახდო პირობებში უნდა იყვნენ, ანუ თანაბარი მოცულობით.
ვერტიკალურით-სხვადასხვა მატერიალური მდგომარეობის მქონე პირებმა საკუთარი შემოსავლების სხვადასხვა წილი უნდა გადაიადონ გადასახადის სახით.
განსაზღვრულობის პრინციპი(კანონიერების) - გადასახდი , რომელიც უნდ გადაიხადოს ყველა ცალკეულმა იროვნებამ მკაცრად უნდა იყოს განსაზღვრული. მისი გადახდის ფორმა, დრო, ოდენობა, რომ გადამხდელისთვვის.
მოხერხებულობის-ყველა დაწესებული გადასახადი უნდა იქნეს აკრეფილი იმ დროს და იმ სახით, რომელიც ყველაზე მისაღებია გადამხდელისთვის.(დაბეგვრის ნეიტრალიტეტი)
ეფექტურობის- ყველა გადასახდი იმდენად მოხერხებულად უნდა დაწესდეს, რომ მან არგადააჭარბოს ხაზინის რეალური საჭიროება.

იურიდიული პრინციპები:
გადასახადის გადამხელდა იურიდიული თანასწოროის პრინციპი- ითვალისწინებს საყოველთაო საგადასახადო ვალდებულებას და ყველა გადასახადის გადამხდელის თანასწორობას საგადასახადო კანონმდებლობის წინაშ. დაუსვებელია დამატებითის დაწესება.
გადასახადებით გაბეგვრის საყოველთაობის პრინციპი-ყველას ვალდებულებას მონაწილეონდეს გადასაახდის დაბეგვრის პროცესში.
თანაბარი საგადასახდო ტვრითის პრინიცპი- ეს მიიღწევა გადასახადის გადამხდელთა ეკონომიკური თანასწრობით, რომელიც გადამხდელის ეკონომიკური შესაძლებლობებიდან გადასახადის გადახდის ფაქტობრივ შესაძლებლობას ითვალისწინებს.
გადასახადების მხოლოდ საკანონმდებლო აქტის საფუძველზე დაწესების პრინციპი- გადასახადების სტრუქტურას და შემოღების წესს ადგენს მხოლოდ კანონი. პირი ვალდებულია მხოლოდ გადაიხადოს კოდექსით დაწესებული საერთო-სახელმწიფოებრივი და ადგილობრივი გადასახადი.
საგადასახდო კანონმდებლობის ნორმატიული აქტის უკუძალის უარყოფის პრინციპი-სთუკანონით შემოღებულია ან დამძიმებულია პასუიხმსგებლობა ასეთი ქმედებისთვის , გამოიყენება ქმედების ჩადენის დროს არსებული ნორმა.
საგადასახდო საკანონმდებლო აქტში გადასახადის იურიდული შემადგენლობის ყველა ელემენტის არსებობის პრინციპი-მხოლოდ კანონით დაწესებული გადასახდი წარმოშობს მისი გადახდის ვალდებულებას და დაწესებისას მიდი იურიდული შემადგენლობა და სტრუქტურა უნდა იქნეს გათვალისწინრბული.

3. გადასახადის წყაროები
საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობა შედგება საქართველოს კონსტიტუციის, საერთაშორისო ხელშეკრულებებისა და შეთანხმებების, ამ კოდექსის და მათ შესაბამისად კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებისაგან.
გადასახადით დაბეგვრისათვის გამოიყენება საგადასახადო ვალდებულების წარმოშობის დღისათვის მოქმედი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობა. რაც შეეხება აქტების გამოცემას, მათ გამოსცემს საქართველოს მთავრობა,საქართველოს ფინანსთა მინისტრი ამ კოდექსის აღსრულების მიზნით.
საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის - შემოსავლების სამსახურის უფროსი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის აღსრულების მიზნით გამოსცემს ბრძანებებსმ შიდა ინსტრუქციებსა და მეთოდურ მითითებებს საგადასახადო ორგანოების მიერ საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის გამოყენების თაობაზე.
ტერმინები გამოიყენება იმ მნიშვნელობით, რამნიშვნელობითაც არის განმარტებული ამ კოდექსში.
გადასახადით დაბეგვრასთან დაკავშირებულ საკითხზე საქართველოს პარლამენტის მიერ რატიფიცირებულ და ძალაში შესულ საერთაშორისო ხელშეკრულებას აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა ამ კოდექსის მიმართ.

4. ორმაგი დაბეგვრა
ორმაგი დაბეგვრა არის საგადასახადო პრინციპი, როდესაც ერთი და იგივე აქტივი, შემოსავალი, მოგება ან დივიდენდი ორჯერ იბეგრება. ორმაგი დაბეგვრა აქტუალურია საერთაშორისო დონეზე, როდესაც ერთ აქტივს ან შემოსავალს ორი ქვეყანა ბეგრავს. ორმაგი დაბეგვრა წარმოიშობა იმიტომ რომ კომფლიქტია რეზიდენტსა და წყაროს შორის პირი რომელიც საქართველოს რეზიდენტია ეს ნიშნავს იმას რომ ის უკვე მოქცეულია საქართველოს კანონმდებლობაში და ის იბეგრება ამ ქვეყნის კანონმდებლობის შესაბამისად ასევეა სხვა ქვეყანაშიც მაგრამ თუ პირი არც ერთი ქვეყნის რეზიდენტი არ არის ან ორი ქვეყნის რეზიდენტია არსებობს რისკი იმისა რომ ის დაიბეგროს ორი ქვეყნისაგან. ამიტომ არის მნიშვნელოვანი რომ პირი იყოს რეზიდენტი ერთ-ერთ ქვეყანაში მაინც. რეზიდენტია პირი, რომელიც ფაქტობრივად იმყოფება საქართველოს ტერიტორიაზე 183 დღეზე მეტ ხანს ნებისმიერ 12-თვიან პერიოდში, რომელიც მთავრდება საგადასახადო წელს, ან იგი საგადასახადო წლის განმავლობაში იმყოფებოდა უცხოეთში საქართველოს სახელმწიფო სამსახურში. თუ თქვენ ერთსა და იმავე შემოსავალზე ან ქონებაზე გადასახადს საქართველოშიც იხდით და სხვა სახელმწიფოშიც, უფლება გაქვთ, თავიდან აიცილოთ ორმაგი დაბეგვრა და გადასახადი გადაიხადოთ ერთ-ერთ სახელმწიფოში, თუ ამ სახელმწიფოსა და საქართველოს შორის გაფორმებულია შესაბამისი საერთაშორისო შეთანხმება ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ. მარტივად რომ ვთქვათ, ორმაგი დაბეგვრის ხელშეკრულება ადგენს თუ სად უნდა დაიბეგროს ისეთი შემოსავალი, რომელიც ერთი ქვეყნის რეზიდენტმა მეორე ქვეყანაში მიიღო, ისე რომ ამ შემოსავლის ორმაგად დაბეგვრა (ან საერთოდ დაუბეგრელობა) თავიდან იქნას აცილებული.

cristiano's picture
cristiano (nika)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/05/06
ბოლო შემოს: 2024/05/02 17:54:09
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. თელეოლოგიური განმარტება გულისხმობს?
ნორმის არსისა და მიზნის ძიებას

2. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 62-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგების ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას, თუ სავარაუდოა, რომ გარიგება დაიდებოდა მისი ბათილი ნაწილის გარეშეც.“ ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის სამართლებრივ შედეგს?
გარიგების ნაწილის ბათილობა არ იწვევს მისი სხვა ნაწილების ბათილობას

3.ალტერნატიული ფაქტობრივი ელემენტის არსებობისას აუცილებელია თუ არა ყველა მათგანის არსებობა?
ერთ-ერთის არსებობა საკმარისია ნორმით გათვალისწინებული სამართლებრივი შედეგის დადგომისთვის
4. ნათია და ნინო არიან მეგობრები. მათ შორის დაიდო ძვირფასი ტილოს ნასყიდობის ხელშეკრულება. ნათიამ ნასყიდობის ფასად მიუთითა 200 ლარი. ნინო დათანხმდა გარიგების დადებას. ნასყიდობის საგნის გადაცემისას აღმოჩნდა, რომ ნათიამ ნასყიდობის საფასურის 2000 ლარის ნაცვლად მიუთითა 200 ლარი, რის გამოც ნათიამ უარი თქვა ნივთის გადაცემაზე. აქვს თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება. ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს:
არცერთი პასუხი არ არის სწორი

5. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 71-ე მუხლის შესაბამისად, „თუ გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე დოკუმენტი, მაშინ საკმარისია თითოეულმა მხარემ ხელი მოაწეროს იმ დოკუმენტის ეგზემპლარს, რომელიც განკუთვნილია შესაბამისი მხარისათვის.“ დაასახელეთ წარმოდგენილი ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ გარიგების დადებისას შედგენილია ერთი და იმავე შინაარსის რამდენიმე დოკუმენტი
6. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. ლაშამ მიუთითა გარიგების სარგებლიან ხასიათზე. რა შემთხვევაში ითვლება გარიგება სარგებლის მომტანად:
როცა მხარე მნიშვნელოვან ქონებრივ სარგებელს იღებს
როცა მხარეს წარმოეშობა მხოლოდ უფლებები ვალებულებების კისრების გარეშე

7.ვალდებულების შესრულება არის ?
უფლების მომსპობი შესაგებელი

8. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.ლაშას მიერ დადებული გარიგება წარმოადგენს:
მერყევად ბათილ გარიგებას

9. გიორგიმ თავის 17 წლის შვილს მარიამს მიანიჭა საწარმოს დამოუკიდებლად გაძღოლის უფლება. მარიამმა აიყვანა თანამშრომლები და გააფორმა მათთან შრომითი ხელშეკრულებები, ასევე საწარმოს შეუფარხებლად ფუნქციონირების მიზნით გააფორმა ხელშეკრულება კონტრაქტორ ფირმასთან ნედლეულის მიწოდებაზე. გიორგიმ არ მოიწონა მარიამის მიერ დადებული ხელშეკრულებები და მოითხოვა მათი ბათილად ცნობა. მარიამი ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. რა შეიძლება იყოს მარიამის პოზიციის სასარგებლო სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 65-ე მუხლის მე-2 ნაწილი

10. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 992-ე მუხლი - „პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს, ვალდებულია აუნაზღაუროს მას ეს ზიანი“.
ჩამოთვლილთაგან რომელია ამ ნორმის ქმედების შემადგენლობა:
პირი, რომელიც სხვა პირს მართლსაწინააღმდეგო, განზრახი ან გაუფრთხილებელი მოქმედებით მიაყენებს ზიანს

11. რა მიზანს ემსახურება კანონის ინტერპრეტირება?
სამართლიანობის მიღწევა

12. რა სახის შეიძლება იყოს სხვა ნორმის სამართლებრივ შედეგებზე მითითება ?
სტატისტიკური და დინამიკური

13. სამოქალაქო კოდექსის 829-ე მუხლის შესაბამისად, "მზღვეველი თავისუფლდება თავისი მოვალეობის შესრულებისაგან, თუ დამზღვევმა დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით." დაასახელეთ მითითებული ნორმის ქმედების შემადგენლობა:
თუ დამზღვევმა დაზღვევით გათვალისწინებული შემთხვევა გამოიწვია განზრახ ან უხეში გაუფრთხილებლობით

14. გარიგებებში წარმომადგენლობის არსებობისას არ ექვემდებარება შემოწმებას:
წარმომადგენლის სახით მოქმედება

15. გიორგიმ ლაშას მიჰყიდა მობილური ტელეფონი. გიორგიმ არ გადაუხადა ლაშას ნასყიდობის საფასური. აქვს თუ არა ლაშას გიორგისგან ფასის გადახდის მოთხოვნის უფლება. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს გიორგისგან ფასის გადახდის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 477-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე

16. რა ნაწილებისგან შედგება სასამართლო გადაწყვეტილება
შესავალი, აღწერილობითი, სამოტივაციო და სარეზოლუციო

17. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 172-ე მუხლის პირველი ნაწილი - „მესაკუთრეს შეუძლია მფლობელს მოსთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა მფლობელს ჰქონდა ამ ნივთის ფლობის უფლება“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი

18. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა

19. სამოქალაქო კოდექსის 51-ე მუხლის მე-3 ნაწილის შესაბამისად, "ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ, თუ ეს მოვლენა ნების გამოვლენის შემდეგ მოხდა." ჩამოთვლილთაგან რომელია სამართლებრივი შედეგი?
ნების გამოვლენის ნამდვილობაზე შეიძლება გავლენა არ მოახდინოს გარიგების დამდები პირის გარდაცვალებამ ან ამ კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილით გათვალისწინებულმა შემთხვევამ

20.ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნინოს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის ნაშრომის ეტაპზე:
იძულების ფაქტი
21. ირაკლის სარჩელი აქვს აღძრული სასამართლოში გიორგის წინააღმდეგ. დავის საგანს წარმოადგენს თბილისში მდებარე 4 ოთხიანი ბინა საერთო ფართით 120 კვ.მ. სასამართლოს ზეპირ სხდომაზე მოსამართლე ირაკლისა და გიორგის შესთავაზებს დავის მორიგებით დასრულებას, წინაღმდეგ შემთხვევაში აფრთხილებს, რომ დავის ფაქტობრივი და სამართლებრივი გარემოებებიდან გამომდინარე შესაძლებელია ორივე მხარისათვის არასასურველი შედეგი დადგეს. ირაკლის მორიგებას ასევე ურჩევს მისი ადვოკატი სანდრო. ირაკლის გიორგი შესთავაზებს, რომ ირაკლიმ ბინის სანაცვლოდ გადაიხადოს 50,000.00 აშშ დოლარი. ირაკლის აღნიშნული თანხა არ გააჩნია და მის ადვოკატ სანდროს ეუბნება, რომ მორიგება ვერ შედგება. სანდრო ირაკლის შეახსენებს დავის რისკების შესახებ და ასევე გაახსენებს, რომ ირაკლი ფლობს მიწის ნაკვეთს თბილისში, რომლის საბაზრო ღირებულება 100,000.00 აშშ დოლარია. ირაკლი გადაწყვეტს მიწის გაყიდვას, თუმცა გიორგის მიერ მორიგებისთვის განსაზღვრული აქვს 1 თვის ვადა. აღნიშნულ ვადაში ირაკლი ვერ ახერხებს მიწის ნაკვეთის მყიდველის მოძიებას. სანდრო ირაკლის სთავაზობს, რომ იგი მზადაა შეიძინოს მიწის ნაკვეთი ირაკლისგან 50,000.00 აშშ დოლარად. ირაკლი სანდროს ეუბნება, რომ 50,000.00 აშშ დოლარად ვერ გაყიდოს მიწის ნაკვეთს, რომლის საბაზრო ღირებულება 100,000.00 აშშ დოლარია. სანდრო ირაკლის შეახსენებს, რომ მოურიგებლობის შემთხვევაში არსებობს საკმოდ დიდი რისკი, რომ იგი დავას წააგებს. ირაკლი ფიქრობს, რომ მისთვის უმნიშვნელოვანესია ბინა. შესაბამისად, გადაწყვეტს, რომ სანდროს მიწის ნაკვეთი მიყიდოს 50,000.00 აშშ დოლარად. მხარეები ასეც მოიქცევიან და 2019 წლის 19 აგვისტოს აფორმებენ ნასყიდობის ხელშეკრულებას და სანდრო რეგისტრირდება მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ. ამავე დროს, სანდრო ირაკლის უხდის 50,000.00 აშშ დოლარას. აღნიშნული შემდეგ ირაკლი უკავშირდება გიორგის და თანხმდება მორიგების პირობებზე, თუმცა გიორგი უარს აცხადებს მორიგებაზე და დავა გრძელდება სასამართლოში. 2019 წლის 01 სექტემბერს ირაკლი სანდროს სთხოვს, რომ უკან დაუბრუნოს მიწის ნაკვეთი და თავის მხრივ სანდროს დაუბრუნებს 50,000.00 აშშ დოლარს, რაზედაც სანდრო უარს აცხადებს. აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
იძულებით დადებული გარიგება
22. გიორგი ავტოსაგზაო შემთხვევის შედეგად დიდ ზიანს განიცდის. ახლობელი ნიკა მას შესთავაზებს თავის ავტომობილს დროებით, განსაზღვრული ვადით. გიორგი გახარებულია და თანხმობას აცხადებს. ვინაიდან ნიკას ავტომობილის თხოვება სათანადო თანხის გადახდის სანაცვლოდ სურს, გამგზავრებამდე მას უნდა, რომ „თხოვების” ხელშეკრულების თანხაზე მოელაპარაკოს გიორგის. გიორგი უბრალოდ ცდება სიტყვის მნიშვნელობაში და „თხოვებას“ იყენებს ქირავნობის ნაცვლად. გიორგის სურს ავტომობილის უსასყიდლოდ თხოვება. გიორგი ითხოვს ავტოსატრანსპორტო საშუალების უსასყიდლოს სარგებლობაში გადაცემას. ჩამოთვლილთაგან რა ელემენტი ექვემდებარება შემოწმებას მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე:
ნამდვილი ქირავნობის ხელშეკრულების არსებობა
არსებითი შეცდომის არსებობის ფაქტი

23. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 53-ე მუხლის შესაბამისად, „გარიგება არ არსებობს, თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან არ შეიძლება ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი.“.
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების შემადგენლობას?
თუ არც გარეგნული გამოხატვიდან და არც სხვა გარემოებებიდან არ შეიძლება ზუსტად დადგინდეს გარიგების შინაარსი

24. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. აქვს თუ არა მშობლებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება.
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტის არსებობა მოწმდება მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე:
არასრულწლოვნის მიერ მშობლების თანხმობის გარეშე დადებული ორმხრივი გარიგების

25. გიორგიმ (გამყიდველი) და ნოდარიმ (მყიდველი) გააფორმეს საცხოვრებელი სახლის ნასყიდობის ხელშეკრულება. სასამართლოს მიერ გიორგი მხარდაჭერის მიმღებად იყო ცნობილი და შეზღუდული ჰქონდა გარიგების დადების უფლება. მხარდამჭერმა არ მოიწონა გარიგება. ჩამოთვლილთაგან რომელია გიორგისა და ნოდარს შორის გაფორმებული გარიგების ბათილობის მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი?
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 58 (პრიმა) მუხლის პირველი ნაწილი

26. ყველა შემთხვევაში ახდენს თუ არა სამართლის ნორმა კონკრეტულ სამართლებრივი შედეგის დადგომას?
საკანონმდებლო დეფინიციების შემთხვევაში არ ახდენს

27. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოწმდება უფლების დამაბრკოლებელი?
მოთხოვნის შეწყვეტა
28. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუში. ის განცვიფრდა დანახულით და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი.აქვს თუ არა ნათიას ლევანისგან ნახატის უკან დაბრუნების მოთხოვნის უფლება
ჩამოთვლილთაგან რომელი ელემენტი ექვემდებარება შემოწმების მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე?
არცერთი პასუხი არ არის სწორი
29. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 152-ე მუხლის შესაბამისად, „არამატერიალური ქონებრივი სიკეთე არის ის მოთხოვნები და უფლებები, რომლებიც შეიძლება გადაეცეს სხვა პირებს, ან გამიზნულია საიმისოდ, რომ მათ მფლობელს შეექმნას მატერიალური სარგებელი, ანდა მიენიჭოს უფლება მოსთხოვოს სხვა პირებს რაიმე.“დასახელებული ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
30. გიორგი არის ბათუმში მდებარე სასტუმროს მესაკუთრე, თუმცა სასტუმროს სამართავად არ ფლობს სათანადო ცოდნასა და გამოცდილებას. შესაბამისად, გადაწყვეტს რომ მოძებნოს ისეთი პიროვნება, რომელიც შეძლებს სასტუმროს წარმატებულად მართვას. 2019 წლის 1 აგვისტოს გიორგი თავისი მეგობრისგან შეიტყობს, რომ სასტუმროს მენეჯმენტის კარგი მცოდნეა ვინმე დავით დავითაშვილი. გიორგის მეგობარი შეპირდება, რომ სოციალურ ქსელ Facebook-ის მესენჯერში გამოუგზავნის დავით დავითაშვილის Facebook პროფილის ბმულს და ასე შეძლებს დავით დავითაშვილთან დაკავშირებას. თუმცა, გიორგის მეგობარს სასწრაფოდ უწევს გამგზავრება 2019 წლის 3 აგვისტოს, თან ავიწყდება გიორგისათვის ბმულის გაგზავნას. გიორგი დროს არ კარგავს და თავად ეძებს დავით დავითაშვილი Facebook-ზე. საძიებო სისტემამ იპოვა დავით დავითაშვილის მხოლოდ ერთი პროფილი. პროფილზე დავითს მითითებული ჰქონდა რომ მან დაამთავრა ჰამბურგის უნივერსიტეტი და გიორგიმ ჩათვალა, რა რომ ის სწორედ ის დავითია, რომელზეც უყვებოდა თავისი მეგობარი და არ დააყოვნა შეთავაზება დავითისთვის ბათუმში მდებარე სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე. დავითი საქმიანობდა სამშენებლო სექტორში, სადაც მას ჰქონდა ხელშეკრულება 1 წლის ვადით და ამ ხნის განმავლობაში მისი შემოსავალი იქნებოდა 100 000 ლარი. თუმცა, გიორგიმ მას შესთავაზა 5 წლის ვადით ხელშეკრულების გაფორმება, ამასთან, ბოლო პერიოდში იგი ფიქრობდა სამუშაო ადგილის შეცვლას სხვა მიმართულებით და რადგან გიორგის შეთავაზება 5 წლიანი იყო და თან სასტუმროს მენეჯერის პოზიციაზე, მან ეს ჩათვალა საინტერესო გამოწვევად და დათანხმდა შემოთავაზებას. 2019 წლის 10 აგვისტოს გიორგის მეგობარი ბრუნდება საქართველოში, ახსენდება რომ გიორგისთვის უნდა გაეგზავნა დავით დავითაშვილის Facebook პროფილის ბმული, რომელიც რეგისტრირებულია მხოლოდ ინიციალებით (D.D.). გიორგი აღმოაჩენს რა, რომ შეცდომა დაუშვა სასწრაფოდ მიწერს დავით დავითაშვილს რომ მას არ სურს მისი სამსახურში აყვანა. ამასობაში კი დავითმა თავის სამსახურში დაწერა განცხადება წასვლის თაობაზე.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა
შეცდომა კონტაჰენტის პიროვნებაში

31.გიორგი,რომელსაც სურს ცნობილი მხატვრის ტილოს შეძენა,შეიძენს იდენტური სახელისა და გვარის სხვა,მხატვრის ტილოს,თუმცა მან არ იცის აღნიშნულის თაობაზე.მოგვიანებით მისი მეგობარი ეტყვი,რომ ეს ტილო ეკუთვნის სხვა ნაკლებად ცნობილ მხატვარს.აქვს თუ არა გიროგის შეცილების უფლება და რა სამართლებრივი საფუძვლით?
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 73-ე მუხლის პირველი ნაწილის „ა“ ქვეპუნქტის საფუძველზე

ან ეს არი
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების შეცილების უფლება სსკ-ის 72-ე მუხლისა და 74-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე.
32. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება.შეაფასეთ ველოსიპედის უკან წაღება.შეაფასეთ ლაშას მიერ დადებული გარიგების ნამდვილობის საკითხი:
ლაშას მიერ დადებული გარიგება ნამდვილია სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე,რადგან გარიგება სარგბელის მომტანია
33. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 54-ე მუხლის შესაბამისად, „ბათილია გარიგება, რომელიც არღვევს კანონით დადგენილ წესსა და აკრძალვებს, ეწინააღმდეგება საჯარო წესრიგს ან ზნეობის ნორმებს.“.
ბათილია გარიგება
34. რა შემთხვევაში ვიყენებთ ანალოგიას?
კანონით მოუწესრიგებელი ურთიერთობის რეგულირებისას
35. სამოქალაქო კოდექსის 909-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, "თუ კონტოკორენტში შეტანილი მოთხოვნისათვის არსებობს პიროვნული ან სანივთო უზრუნველყოფა, მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც შეუძლია თავის სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს დაკმაყოფილება ამ უზრუნველყოფიდან." ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის სამართლებრივი შედეგი?
მაშინ კრედიტორს ანგარიშის დახურვის შემდეგაც შეუძლია თავის სასარგებლოდ არსებული სალდოს თანხისათვის მოითხოვოს დაკმაყოფილება ამ უზრუნველყოფიდან.

36.გიორგიმ ლაშასთან დადო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება ზეპირი ფორმით.გიორგი გადავიდა საცხოვრებლად შეძენილ საკუთრებაში,თუმცა ლაშას გარდაცვალების შემდეგ მისმა მემკვიდრეებმა მოითხოვეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობა.აქვს თუ არა ლაშას მემკვიდრეებს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება?
ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლაშას მემკვიდრეებს შესაძლოა ჰქონდეთ ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 183-ე მუხლისა და 59-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე
37. რით განხვავდება თელეოლოგიური რედუქცია ანალოგიისგან ?
თეოლოგირუი რედუქციის დროს აქვს ნორმის გამოყენების სფეროს შეზღუდვა
38. ნათია და ნინო დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ნინო ჰპირდება ნათიას სესხის სახით 16000 ლარის გადაცემას,თუმცა მოგვიანებით გადაიფიქრებს.ნათია ემუქრება ნინოს,თუ მას სესხს არ მისცემს,მათ შორის არსებული მეგობრობა დასრულდება.ამის შიშით ნინო გადასცემს ნათიას სესხის თანხად 10 წლის ვადით.მოგვიანებით ნინო ითხოვს მათ შორის არსებული გარეგების ბათილობას.აქვს თუ არა ნათიას გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება. დაასახელეთ სამართლებრივი საფუძველი ?
სსკ-ის 86-ე მუხლის პირველი ნაწილი
39. სამოქალაქო კოდექსის 109-ე მუხლის,შესაბამისად,წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება ქარწყლდება:იმ ვადის გასვლით,რა ვადითაც გაიცა უფლებამოსილება.ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს ნორმის სამართლებრივ შედეგს?
წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება ქარწყლდება
40. სასამართლო გადაწყვეტილებები დგება ?
როგორც დასკვნის,ისე გადაწყვეტილებების სტილით
41. 17 წლის გიორგიმ დადო კომპიუტერული ტექნიკის ნასყიდობის ხელშეკრულება ლევანთან. ისინი შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე 2000 ლარზე. როცა მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ ნასყიდობის ხელშეკრულების დადების ფაქტის თაობაზე, მოითხოვეს მის მიერ დადებული გარიგების ბათილად ცნობა. ამ დროს გიორგის უკვე შეუსრულდა 18 წელი. ლევანი ითხოვს თანხის გადახდას, ხოლო მშობლები გარიგების ბათილობას. რა არის ცენტრალური პრობლემა წარმოდგენილ კაზუსში:

არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება

42. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა. გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. აქვს თუ არა გიორგის ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 85-ე მუხლის საფუძველზე

43. კაზუსის ამოხსნის რომელ ნაწილში მოქმდება უფლების დამაბრკოლებელი შესაგებლის არსებობა?
მოთხოვნის წარმოშობა

44. 16 წლის გიორგი დებს ლევანთან კომპიუტერის ნასყიდობის ხელშეკრულებას მშობლების წინასწარი თანხმობის გარეშე.რა შემთხვევაში გახდება გარიგება ნამდვილი?
თუ მშობლები მოიწონებენ გარიგებას

45. სამოქალაქო კოდექსის 905-ე მუხლის პირველი წინადადების შესაბამისად, "თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს, მასზე გადადის კრედიტორის მოთხოვნა ძირითადი მოვალის მიმართ". ჩამოთვლილთაგან რომელია ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუ თავდები დააკმაყოფილებს კრედიტორს

46. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 24-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, „იურიდიული პირი არის განსაზღვრული მიზნის მისაღწევად შექმნილი, საკუთარი ქონების მქონე, ორგანიზებული წარმონაქმნი, რომელიც თავისი ქონებით დამოუკიდებლად აგებს პასუხს და საკუთარი სახელით იძენს უფლებებსა და მოვალეობებს, დებს გარიგებებს და შეუძლია სასამართლოში გამოვიდეს მოსარჩელედ და მოპასუხედ.“. აღნიშნული სამართლის ნორმა წარმოადგენს?
დეფინიციურ ნორმას
47. გიორგი და ლევანი დიდი ხსნის მეგობრები არიან.ლევანს სჭირდება თანხა თავისი შვილის სამკურნალოდ.ის თხოვს გიორგის თანხის სესხებას.გიორგი სამსახურებრივ მივლინებაში მისი ერთი წლით და ის სამსახურეობრივი მივლინების დასრულებამდე ასესხებს თანხას ლევანს.ერთი წლის შემდეგ ლევანი ვერ ახერხებს თანხების მობილიზებას,ამიტომ თავისი სანაცნობოს მეშვეობით ახერხებს გიორგისთვის სამსახურეორბრივი მივლინების ვადის 1 წლით გაგრძელაბს.გიროგი ითხოვს სესხის თანხის დაბრუნებას,რაზეც უარს ამბობს ლევანი,რადგან არ არი დამდგარი მოთხოვნის ვადა.გიროგის მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს?
სსკ-ის 98-ე მუხლის პირველი ნაწილი
48. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 156-ე მუხლის შესაბამისად, „მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად, თუ მფლობელი სამუდამოდ თმობს ნივთს ან სხვა გზით კარგავს ნივთზე ფაქტობრივ ბატონობას.“.
მფლობელობა ითვლება შეწყვეტილად
49.რას გულისხმობს ინტერპრეტაციის ობიექტური თეორია?
გადამწყვეტია კანონის ნება
50. 15 წლის ლაშას მეგობარმა 16 წლის გიორგიმ აჩუქა ველოსიპედი. როცა ეს გაიგეს ლაშას მშობლებმა არ მოიწონეს გარიგება, რადგან არსებობდა ველოსიპედის სეირნობისას ლაშას დაზიანების მაღალი რისკი. სწორედ ამიტომ მოითხოვეს მხარეთა შორის დადებული გარიგების ბათილად ცნობა და გიორგის მიერ ველოსიპედის უკან წაღება. კაზუსის ცენტრალურ პრობლემას წარმოადგენს?
არასრულწლოვნის მიერ დადებული გარიგება

51. ანი არის ერთ-ერთი ბანკის საკრედიტო ოფიცერი. ერთ-ერთი სესხის სწრაფად დასამტკიცებლად მან ზაურისაგან უკანონოდ აიღო ფული. ამის თაობაზე გაიგო გოგიმ და მოსთხოვა ანის, მიეყიდა მისთვის მისი კუთვნილი ავტომობილი „ფოლკსვაგენ ჯეტა“ 3 000 ლარად, წინააღმდეგ შემთხვევაში ამხელდა მას დანაშაულის ჩადენაში. ანის ეშინია და თანხმდება გოგის ნასყიდობის ხელშეკრულების დადებაზე. ხელშეკრულების დადებიდან მეორე დღესვე სამართალდამცავი ორგანოებისათვის ცნობილი ხდება დანაშაულის ჩადენის ფაქტი და ანის აპატიმრებენ. მას უფარდებენ ერთი წლით თავისუფლების აღკვეთას, მაგრამ 7 თვის შემდეგ ამნისტიის საფუძველზე თავისუფლდება. გათავისუფლებისთანავე ანი ითხოვს გარიგების ბათილობას და შესაბამისად, გოგისგან მანქანის უკან დაბრუნებას. ჩამოთვლილთაგან რომელი შეიძლება იყოს მანქანის უკან დაბრუნების მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი?
არცერთი პასუხი არ არის სწორი.

52. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასკვნას. აღნიშნულის შესახებ აქვს ინფორმაცია ლევანს, თუმცა შემდგომში გიორგისათვის ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის წარდგენის მიზნით დებს გიორგისთან მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი არის გამოუსადეგარი. სწორედ ამიტომ ლევანი ითხოვს გარიგების ბათილად ცნობას და ზიანის ანაზღაურებას გიორგისგან. გიორგი უარს ამბობს ლევანთან დადებული გარიგების ბათილად ცნობასა და ზიანის ანაზღაურებაზე. აქვს თუ არა გიორგის ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნაზე უარის თქმის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა:
გიორგის შესაძლოა ჰქონდეს ზიანის ანაზღაურებაზე უარის თქმის უფლება სსკ-ის 83-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე

53. კანონმდებლის მიერ განზრახ ურთიერთობის მოუწესრიგებლობის შემთხვევაში შეიძლება თუ არა ანალოგიის გამოყენება?
დაუშვებელია, რადგან სახეზეა გეგმიური ხარვეზი და დაირღვევა ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი

54. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. ნინო ითხოვს გიორგისგან თანხის გადახდას. არის თუ არა ნინოსთან დადებული გარიგება ნამდვილი. მიუთითეთ სამართლებრივი საფუძველი:
სსკ-ის 63-ე მუხლის მე-2 ნაწილი

55. ხანდაზმულობა არის ?
მოთხოვნის განხორციელების შემაფერხებელი შესაგებელი

56. გიორგის საკუთრებაში აქვს მიწის ნაკვეთი, რომელსაც თითქმის არანაირი ღირებულება არ აქვს. გიორგი მიწის ნაკვეთის მაღალ ფასად რეალიზაციის მიზნით აყალბებს ექსპერტიზის დასვნას, რის შედეგადაც დებს ლევანთან მიწის ნაკვეთს ნასყიდობის ხელშეკრულებას მილიონ ლარად. მიწის ნაკვეთი არის გამოუსადეგარი. აღნიშნული ინფორმაციის გაგებისთანავე ითხოვს ლევანი გარიგების ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლევანს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა:
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს გარიგების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 81-ე მუხლის მე-2 ნაწილის საფუძველზე

57. სამოქალაქო კოდექსის 118-ე მუხლის შესაბამისად, "თუკი კომპეტენტური ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და სწრაფი ჩარევის გარეშე არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ განხორციელდება, ან მისი განხორციელება არსებითად გართულდება, მაშინ მართლსაწინააღმდეგოდ არ ჩაითვლება იმ პირის მოქმედება, რომელიც თვითდახმარების მიზნით წაართმევს, გაანადგურებს ან დააზიანებს ნივთს, ან ამავე მიზნით შეიპყრობს ვალდებულ პირს, რომელიც შეიძლება მიიმალოს, ანდა აღკვეთავს ვალდებული პირის წინააღმდეგობას იმ მოქმედების მიმართ, რომელიც მას უნდა შეესრულებინა." ჩამოთვლილთაგან რომელიც მითითებული ნორმის ქმედების შემადგენლობა?
თუკი კომპეტენტური ორგანოების დახმარება დროულად ვერ უსწრებს და სწრაფი ჩარევის გარეშე არსებობს საფრთხე, რომ უფლება ვერ განხორციელდება, ან მისი განხორციელება არსებითად გართულდება

58. გიორგი საგარეჯოში ფლობს 50 ჰა მიწის ნაკვეთს. გიორგი დარწმუნებულია, რომ მიწის ნაკვეთიდან შესაძლებელია ნავთობის მოპოვება. ნავთობის მოპოვების მიზნით გიორგი უკავშირდება ირაკლის და სთავაზობს დააფუძნონ კომპანია შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. ირაკლი თანხმდება გიორგის შეთავაზებას. 2019 წლის 29 აგვისტოს გიორგი და ირაკლი აფუძნებენ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელს“, პარტნიორები წესდებით შეთანხმდებიან, რომ მათ შორის წილები განაწილდება 50%-50%. ამავე დროს, გიორგი ვალდებულია, რომ საწესდებო კაპიტალში შეიტანოს საგარეჯოში მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთი, ხოლო ირაკლი ვალდებულია უზრუნველყოს ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების წარმოება. 2019 წლის 30 აგვისტოს გიორგი შეასრულებს თავის ვალდებულებას და საწესდებო კაპიტალში შეიტანს საგარეჯოში მდებარე მიწის ნაკვეთს, შესაბამისად, ამავე დღეს, საგარეჯოში მდებარე 50 ჰა მიწის ნაკვეთის მესაკუთრედ საჯარო რეესტრში რეგისტრირდება შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“. აღნიშნულის შემდგომ, ირაკლი იწყებს მოქმედებას ნავთობმოპოვებითი სამუშაოების საწარმოებლად, რა დროსაც დაადგენს, რომ მიწის ნაკვეთიდან შეუძლებელია ნავთობის მოპოვება, რადგან ეს უკანასკნელი უბრალოდ არ არსებობს და აღნიშნულის შესახებ ატყობინებს გიორგის. გიორგი გულდაწყვეტილი ეუბნება ირაკლის, „რას ვიზამთ, ჩვენ ორივენი შევცდით. ამდენად, ვფიქრობ, რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“ უნდა გავაუქმოთ და მიწა კვლავ მე უნდა დმიბრუნდეს“. აღნიშნულზე კი ირაკლი კატეგორიულ უარს აცხადებს, რადგან მას მიაჩნია, რომ შპს „საგარეჯოს ნავთობმომპოვებელი“ დაფუძნებულია კანონმდებლობის მოთხოვნათა დაცვით და ეს უკანასკნელი არის მიწის ნაკვეთის მესაკუთრე.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
შეცდომით დადებული გარიგება

59. ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების შემადგენლობას? საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია;
საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია, თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით
60. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 976-ე მუხლის პირველი ნაწილის მიხედვით, „პირს, რომელმაც სხვას ვალდებულების შესასრულებლად რაიმე გადასცა, შეუძლია მოსთხოვოს ვითომ-კრედიტორს (მიმღებს) მისი უკან დაბრუნება, თუ:
ა) ვალდებულება გარიგების ბათილობის ან სხვა საფუძვლის გამო არ არსებობს, არ წარმოიშობა ან შეწყდა შემდგომში;
ბ) ვალდებულების საწინააღმდეგოდ ისეთი შესაგებელი იქნა წარდგენილი, რომ ხანგრძლივი დროის განმავლობაში გამორიცხულია მოთხოვნის წარდგენა“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
61. თორნიკე კახეთში ფლობს 100 ჰა სასოფლო სამეურნეო მიწას, რომელზე გაშენებულია ვენახი და განლაგებულია ღვინის მარანი. 2018 წლის 15 მარტს მას უკავშირდება გიორგი და სთავაზობს, რომ მიჰყიდოს მიწა მასზე არსებული ვენახითა და ღვინის მარნით 1,000,000.00 აშშ დოლარად, რაზედაც თორნიკესგან მტკიცე უარს იღებს. 2018 წლის 30 ივნისს გიორგი თავისი ნაცნობი ბუღალტრისგან, რომელიც თორნიკესთან მუშაობს გაიგებს, რომ თორნიკე კეთილსინდისიერად არ იხდის გადასახადებს და სახელმწიფოს უმალავს განსაკუთრებით დიდი ოდენობით. აღნიშნული ინფორმაციის გაგების შემდგომ, 2018 წლის 7 ივლისს გიორგი უკავშირდება თორნიკეს და ეუბნება, რომ თუ იგი არ მიჰყიდის მიწას 1,000,000.00 აშშ დოლარად, გიორგი თორნიკეს მიერ ჩადენილი დანაშაულის შესახებ ინფორმაციას შეატყობინებს საგამოძიებო ორგანოებს. თორნიკეს შეეშინდება და თანხმდება გააფორმოს გიორგისთან მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის ხელშეკრულება. 2018 წლის 01 აგვისტოს თორნიკე და გიორგი აფორმებენ მიწის ნაკვეთის ნასყიდობის ხელშეკრულებას და იმავე დღეს გიორგი საჯარო რეესტრში რეგისტრირდება მიწის ნაკვეთის ახალ მესაკუთრედ. მოგვიანებით თორნიკე ფიქრობს, რომ შეცდომა დაუშვა და მიუხედავად მუქარისა გიორგისთვის არ უნდა მიეყიდა მიწის ნაკვეთი. შესაბამისად, 2018 წლის 01 სექტემბერს თორნიკე გიორგის უგზავნის წერილს და სთხოვს მიწის ნაკვეთის უკან დაბრუნებას, რაზეც გიორგი კატეგორიულ უარს აცხადებს.
აღნიშნული კაზუსის ცენტრალური სამართლებრივი პრობლემაა:
იძულებით დადებული გარიგება

62. რას იწვევს კაზუსის შინაარსის მცდარი შეფასება?
მცდარ შედეგს

63. გიორგი ლევანმა აიძულა სიმბოლურ ფასად მიეყიდა მისთვის მიწის ნაკვეთი, სადაც ცენტრალური მაგისტრალი გადის. ლევანი იყო მაღალი თანამდებობის პირი. შესაბამისად, სწორედ აღნიშნული გარემოება გახდა გიორგის მიერ მსგავსი გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი. ლევანმა დაკარგა სამსახური და მის მიმართ დაიწყო სისხლისსამართლებრივი დევნა. გიორგიმ ამ გარემოების შეტყობიდან 1 წლის და 1 თვის შემდეგ მიმართა სასამართლოს და მოითხოვა ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, რასაც ეწინააღმდეგება ლევანი. სამართლებრივად დასაბუთებულია თუ არა ლევანის მოსაზრება?
ლევანის მოსაზრება დასაბუთებულია, ვინაიდან გასულია სსკ-ის 89-ე მუხლით განსაზღვრული შეცილების ვადა

64. ზოგადად, რა სახის შესაგებლები უნდა იქნეს გამოყენებული კაზუსის ამოხსნის სხვადასხვა ეტაპზე?
უფლების დამაბრკოლებელი შესაგებელი
უფლების შემაფერხებელი შესაგებელი
სწორია - ყველა პასუხი სწორია
უფლების შემწყვეტი შესაგებელი

65. ირაკლის მეგობრის დაბადების დღისთვის სურდა ძვირფასი საათის ყიდვა. მან ვერ მოახერხა მაღაზიაში უშუალოდ წასვლა და საათის ყიდვა დაავალა თავის მეგობარს - ნათიას. ნათიას გადასცა შესაბამისი თანხა. ნათია გამყიდველმა მოატყუა და ნაცვლად ძვირფასი საათისა, მას მისცა იაფფასიანი საათი, ხოლო თანხა ზუსტად იმდენი გამოართვა, რაც ირაკლიმ გაატანა. ირაკლიმ მოითხოვა მაღაზიისგან ნივთის დაბრუნება. მაღაზია კი მიიჩნევს, რომ ირაკლი არ არის ხელშეკრულების მხარე და არ აქვს მოთხოვნის უფლება. რამდენად დასაბუთებულია მაღაზიის პოზიცია:
დაუსაბუთებელია სსკ-ის 104-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

66. გიორგი, რომელის არის 16 წლის, იქორწინებს ნანასთან. ქორწინებამდე ის შეიძენს მარიამისგან ველოსიპედს 100 ლარად, ქორწინების პერიოდში შეიძენს კომპიუტერს ლევანისგან 200 ლარად, ხოლო 17 წლის ასაკში განქორწინების შემდგომ შეიძლება მობილურ ტელეფონს ნინოსგან. მშობლები ითხოვენს გიორგის მიერ დადებული გარიგებების ბათილად ცნობას, ხოლო გიორგი ეწინააღმდეგება გარიგების ბათილობას. მშობლების მოთხოვნის სამართლებრივ საფუძველს წარმოადგენს:
სსკ-ის 63-ე მუხლის პირველი ნაწილი

67. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 102-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, „საგნის განკარგვა არაუფლებამოსილი პირის მიერ ნამდვილია, თუკი იგი ხორციელდება უფლებამოსილი პირის წინასწარი თანხმობით.“
68. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის შესაბამისად, „ბათილია გარიგება, რომელიც დადებულია მხოლოდ მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ მას შესაბამისი იურიდიული შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება).“
ჩამოთვლილთაგან რომელი წარმოადგენს აღნიშნული ნორმის ქმედების შემადგენლობას?
რომელიც დადებულია მხოლოდ მოსაჩვენებლად, იმ განზრახვის გარეშე, რომ მას შესაბამისი იურიდიული შედეგები მოჰყვეს (მოჩვენებითი გარიგება)

70. ლანასა და ნინოს შორის დაიდო სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულება ზეპირი ფორმით. 1 წლის შემდეგ ნინომ მოითხოვა ხელშეკრულების ბათილად ცნობა. ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ნინოს შესაძლოა ჰქონდეს ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 59-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

71. ისტორიული განმარტების პროცესში რა გზით შეიძლება დადგინდეს კანონმდებლის ნება?
სწორია - ყველა პასუხი სწორია
კანონპროექტის განმარტებითი ბარათით
კომიტეტის სხდომის ოქმით
კანონშემოქმედებით პროცესში მონაწილე პირთა ახსნა-განმარტებებით

72. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 488-ე მუხლის პირველი ნაწილი - „ნივთი ნივთობრივად უნაკლოა, თუ იგი შეთანხმებული ხარისხისაა. თუ ხარისხი არ არის წინასწარ შეთანხმებული, მაშინ ნივთი უნაკლოდ ჩაითვლება, თუკი იგი ვარგისია ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ან ჩვეულებრივი სარგებლობისათვის“. აღნიშნული სამართლის ნორმა არის:
როგორც დეფინიციური, ისე მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი
დეფინიციური ნორმა
73. 15 წლის გიორგიმ ლევანიგან შეიძინა სნოუბორდი. მას შემდეგ, რაც მშობლებმა გაიგეს გიორგის მიერ დადებული გარიგების თაობაზე, მოითხოვეს ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობა, ლევანი კი ითხოვს თანხის გადახდას. აქვს თუ არა ლევანს ნასყიდობის საფასურის გადახდის მოთხოვნის უფლება? დაასახელეთ ის ელემენტი, რომელიც უნდა იქნეს განხილული მოთხოვნის წარმოშობის ეტაპზე
მხარის არასრულწლოვანების საკითხი
ნამდვილი ნასყიდობის ხელშეკრულების არსებობა

74. გიორგისა და ლაშას შორის დაიდო უძრავი ნივთის ნასყიდობის ხელშეკრულება. ისინი ზეპირი ფორმით შეთანხმდნენ ნასყიდობის საფასურზე 20000 ლარზე, თუმცა საგადასახადო ვალდებულების გადახდისგან თავის არიდების მიზნით ხელშეკრულებაში მიუთითეს 10000 ლარი. ლაშა თანახმაა გადაიხადოს მხოლოდ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული 10000 ლარი, ხოლო ლაშა ითხოვს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობას. აქვს თუ არა ლაშას 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა:
ლაშას შესაძლოა ჰქონდეს 10000 ლარზე დადებული ნასყიდობის ხელშეკრულების ბათილად ცნობის მოთხოვნის უფლება სსკ-ის 56-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

75. ნათია ფლობდა ტილოს, თუმცა ამ ფაქტს საიდუმლოდ ინახავდა – ეშინოდა ბოროტმოქმედთა მსხვერპლი არ გამხდარიყო. ერთხელ, ნათიასთან სტუმრად მყოფმა ლევანმა შეამჩნია ხელოვნების ნიმუშს. ის განცვიფრდა დანახულით და გამოთქვა მისი ნებისმიერ ფასად შეძენის სურვილი. ლევანმა ისაუბრა ქალაქში გახშირებული ქურდობის ფაქტებზე და იმ საფრთხეებზე, რაც დაკავშირებულია ძვირად ღირებული ნივთის სახლში შენახვასთან. ნათია მოსვენება დაკარგა და ყველგან ყაჩაღები ელანდებოდა. შიშებით შეპყრობილმა გადაწყვიტა ლევანისთვის ნახატის მიყიდვა. ლევანმა საკმაოდ მაღალი თანხა გადაიხადა ნახატში. მოგვიანებით ნათიამ მოსთხოვა ლევანს ნახატის უკან დაბრუნება, რადგან ის იყო მსხვერპლი. ლევანი უარს ამბობს ნახატის უკან დაბრუნებაზე. აქვს თუ არა ლევანს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის უფლება? ჩამოაყალიბეთ ჰიპოთეზა
ლევანს შესაძლოა ჰქონდეს ნახატის დაბრუნებაზე უარის თქმის უფლება სსკ-ის 86-ე მუხლის პირველი ნაწილის საფუძველზე

cristiano's picture
cristiano (nika)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/05/06
ბოლო შემოს: 2024/05/02 17:54:09
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. გადასახადის ცნება და სახეები
გადასახადი სავალდებულო, უპირობო შენატანია ბიუჯეტში, რომელსაც იხდის გადასახადის გადამხდელი, გადახდის აუცილებელი, არაეკვივალენტური და უსასყიდლო ხასიათიდან გამომდინარე. გვაქვს როგორც საერთო-სახელმწიფოებრივი ისე ადგილობრივი გადასახადები. საერთოსახელმწიფოებრივს მიეკუთვნება: საშემოსავლო გადასახადი, მოგების,დამატებითი ღირებულების გადასახადი (დღგ) , აქციზი და იმპორტის გადასახადი, ხოლო ადგილობრივ გადასახადს მიეკუთვნება ქონების გადასახადი.
გვაქვს ასევე როგორც პირდაპირი ისე არაპირდაპირი გადასახადები, პირდაპირია გადასახადი, რომელსაც, როგორც წესი, იხდის გადასახადის სუბიექტი (პირი, რომელიც იბეგრება) თავისივე შემოსავლიდან ან/და მის საკუთრებაში არსებულ ქონებაზე. მაგ.: საშემოსავლო გადასახადი, მოგების გადასახადი, ქონების გადასახადი. არაპირდაპირი გადასახადი, როგორც წესი, შედის მიწოდებული საქონლის/მომსახურების ფასში, ზრდის ფასს და მას იხდის საბოლოო მომხმარებელი გადასახადით გაზრდილი ფასით საქონლის/მომსახურების შეძენისას. მაგ.: დღგ, აქციზი, იმპორტის (საბაჟო) გადასახადი
შეგვიძლია განვასხვავოთ საგადასახადო და არასაგადასახადო შემოსავლები, გადასახადი სისტემატიური უსასყიდლო შენატანია, ხოლო არასაგასახადო შენატანები წარმოადგენს ერთჯერად არასისტემატურ გადასახადებს, მაგალითად მოსაკრებელი გადაიხდება სახელმწიფო ორგანოების ფასიანი მომსახურებისთვის, ანუ პირი იხდის მოსაკრებელს თუ უნდა მომსახურების ან უფლების მიღება.

2. გადასახადის პრინციპები
სამართლის პრინციპებში იგულისხმება სამართლის სახელმძღვანელო დებულებები, ძირითადი დებულებები, რომლებიც მთლიან სამართლის სისტემას განსაზღვრავს. საგადასახდო სფეროში გამოიყენება ეკონომიკური, იურიდიული პრინციპები . ეკონომიკური 1776 წელს ჩამოყალიბდა ადამ სმითის მიერ.
მის მიერ ჩამოყალიბებული პრინციპები: სამართლიანობის, განსაზღვრულობის, მოხერხებულობის, ეფექტურობის.
სამართლიანობის- სახელმწიფოს თითოულმა მოქალაქემ მონაწილეობა უნდა მიიღოს სახელმწიფო ხარჯების დაფინანსებაში საკუთარი შემოსავლისა და შესაძლებლობების მიხედვით. ეს პრინციპი გარდაიქმნა ჰორიზონტალური სამართლიანობისა, ვერტიკალური სამართლიანობა.. ჰორიზონტალური- თანაბარ ეკონომიკურ მდგომარეობაში მყოფი გადასახადების გადამხეკები თანაბარ საგადასსახდო პირობებში უნდა იყვნენ, ანუ თანაბარი მოცულობით.
ვერტიკალურით-სხვადასხვა მატერიალური მდგომარეობის მქონე პირებმა საკუთარი შემოსავლების სხვადასხვა წილი უნდა გადაიადონ გადასახადის სახით.
განსაზღვრულობის პრინციპი(კანონიერების) - გადასახდი , რომელიც უნდ გადაიხადოს ყველა ცალკეულმა იროვნებამ მკაცრად უნდა იყოს განსაზღვრული. მისი გადახდის ფორმა, დრო, ოდენობა, რომ გადამხდელისთვვის.
მოხერხებულობის-ყველა დაწესებული გადასახადი უნდა იქნეს აკრეფილი იმ დროს და იმ სახით, რომელიც ყველაზე მისაღებია გადამხდელისთვის.(დაბეგვრის ნეიტრალიტეტი)
ეფექტურობის- ყველა გადასახდი იმდენად მოხერხებულად უნდა დაწესდეს, რომ მან არგადააჭარბოს ხაზინის რეალური საჭიროება.

იურიდიული პრინციპები:
გადასახადის გადამხელდა იურიდიული თანასწოროის პრინციპი- ითვალისწინებს საყოველთაო საგადასახადო ვალდებულებას და ყველა გადასახადის გადამხდელის თანასწორობას საგადასახადო კანონმდებლობის წინაშ. დაუსვებელია დამატებითის დაწესება.
გადასახადებით გაბეგვრის საყოველთაობის პრინციპი-ყველას ვალდებულებას მონაწილეონდეს გადასაახდის დაბეგვრის პროცესში.
თანაბარი საგადასახდო ტვრითის პრინიცპი- ეს მიიღწევა გადასახადის გადამხდელთა ეკონომიკური თანასწრობით, რომელიც გადამხდელის ეკონომიკური შესაძლებლობებიდან გადასახადის გადახდის ფაქტობრივ შესაძლებლობას ითვალისწინებს.
გადასახადების მხოლოდ საკანონმდებლო აქტის საფუძველზე დაწესების პრინციპი- გადასახადების სტრუქტურას და შემოღების წესს ადგენს მხოლოდ კანონი. პირი ვალდებულია მხოლოდ გადაიხადოს კოდექსით დაწესებული საერთო-სახელმწიფოებრივი და ადგილობრივი გადასახადი.
საგადასახდო კანონმდებლობის ნორმატიული აქტის უკუძალის უარყოფის პრინციპი-სთუკანონით შემოღებულია ან დამძიმებულია პასუიხმსგებლობა ასეთი ქმედებისთვის , გამოიყენება ქმედების ჩადენის დროს არსებული ნორმა.
საგადასახდო საკანონმდებლო აქტში გადასახადის იურიდული შემადგენლობის ყველა ელემენტის არსებობის პრინციპი-მხოლოდ კანონით დაწესებული გადასახდი წარმოშობს მისი გადახდის ვალდებულებას და დაწესებისას მიდი იურიდული შემადგენლობა და სტრუქტურა უნდა იქნეს გათვალისწინრბული.

3. გადასახადის წყაროები
საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობა შედგება საქართველოს კონსტიტუციის, საერთაშორისო ხელშეკრულებებისა და შეთანხმებების, ამ კოდექსის და მათ შესაბამისად კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებისაგან.
გადასახადით დაბეგვრისათვის გამოიყენება საგადასახადო ვალდებულების წარმოშობის დღისათვის მოქმედი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობა. რაც შეეხება აქტების გამოცემას, მათ გამოსცემს საქართველოს მთავრობა,საქართველოს ფინანსთა მინისტრი ამ კოდექსის აღსრულების მიზნით.
საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალი საჯარო სამართლის იურიდიული პირის - შემოსავლების სამსახურის უფროსი საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის აღსრულების მიზნით გამოსცემს ბრძანებებსმ შიდა ინსტრუქციებსა და მეთოდურ მითითებებს საგადასახადო ორგანოების მიერ საქართველოს საგადასახადო კანონმდებლობის გამოყენების თაობაზე.
ტერმინები გამოიყენება იმ მნიშვნელობით, რამნიშვნელობითაც არის განმარტებული ამ კოდექსში.
გადასახადით დაბეგვრასთან დაკავშირებულ საკითხზე საქართველოს პარლამენტის მიერ რატიფიცირებულ და ძალაში შესულ საერთაშორისო ხელშეკრულებას აქვს უპირატესი იურიდიული ძალა ამ კოდექსის მიმართ.

4. ორმაგი დაბეგვრა
ორმაგი დაბეგვრა არის საგადასახადო პრინციპი, როდესაც ერთი და იგივე აქტივი, შემოსავალი, მოგება ან დივიდენდი ორჯერ იბეგრება. ორმაგი დაბეგვრა აქტუალურია საერთაშორისო დონეზე, როდესაც ერთ აქტივს ან შემოსავალს ორი ქვეყანა ბეგრავს. ორმაგი დაბეგვრა წარმოიშობა იმიტომ რომ კომფლიქტია რეზიდენტსა და წყაროს შორის პირი რომელიც საქართველოს რეზიდენტია ეს ნიშნავს იმას რომ ის უკვე მოქცეულია საქართველოს კანონმდებლობაში და ის იბეგრება ამ ქვეყნის კანონმდებლობის შესაბამისად ასევეა სხვა ქვეყანაშიც მაგრამ თუ პირი არც ერთი ქვეყნის რეზიდენტი არ არის ან ორი ქვეყნის რეზიდენტია არსებობს რისკი იმისა რომ ის დაიბეგროს ორი ქვეყნისაგან. ამიტომ არის მნიშვნელოვანი რომ პირი იყოს რეზიდენტი ერთ-ერთ ქვეყანაში მაინც. რეზიდენტია პირი, რომელიც ფაქტობრივად იმყოფება საქართველოს ტერიტორიაზე 183 დღეზე მეტ ხანს ნებისმიერ 12-თვიან პერიოდში, რომელიც მთავრდება საგადასახადო წელს, ან იგი საგადასახადო წლის განმავლობაში იმყოფებოდა უცხოეთში საქართველოს სახელმწიფო სამსახურში. თუ თქვენ ერთსა და იმავე შემოსავალზე ან ქონებაზე გადასახადს საქართველოშიც იხდით და სხვა სახელმწიფოშიც, უფლება გაქვთ, თავიდან აიცილოთ ორმაგი დაბეგვრა და გადასახადი გადაიხადოთ ერთ-ერთ სახელმწიფოში, თუ ამ სახელმწიფოსა და საქართველოს შორის გაფორმებულია შესაბამისი საერთაშორისო შეთანხმება ორმაგი დაბეგვრის თავიდან აცილების შესახებ. მარტივად რომ ვთქვათ, ორმაგი დაბეგვრის ხელშეკრულება ადგენს თუ სად უნდა დაიბეგროს ისეთი შემოსავალი, რომელიც ერთი ქვეყნის რეზიდენტმა მეორე ქვეყანაში მიიღო, ისე რომ ამ შემოსავლის ორმაგად დაბეგვრა (ან საერთოდ დაუბეგრელობა) თავიდან იქნას აცილებული

cristiano's picture
cristiano (nika)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/05/06
ბოლო შემოს: 2024/05/02 17:54:09
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ბრძაბება 996 ის თანახმად ფინანსთა მინისტრს აქვს უფლება რომ შეამციროს დეკლარაციის ფორმა რადგანაც ზოგადად ნას აქვს უფლება რო ცვლილების შესახებ გამოსცეს აქტი ერთადერთი უფლებამსილი ორგანო არის~

cristiano's picture
cristiano (nika)
სხვა
რეგ. თარ: 2023/05/06
ბოლო შემოს: 2024/05/02 17:54:09
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

ბრძაბება 996 ის თანახმად ფინანსთა მინისტრს აქვს უფლება რომ შეამციროს დეკლარაციის ფორმა რადგანაც ზოგადად ნას აქვს უფლება რო ცვლილების შესახებ გამოსცეს აქტი ერთადერთი უფლებამსილი ორგანო არის~

Shabrino's picture
Shabrino (Giorgi Khetsadze)
სხვა
რეგ. თარ: 2024/02/23
ბოლო შემოს: 2024/02/23 17:09:51
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

1. რა წინაპირობების დროსაა შესაძლებელი ხელშეკრულებიდან გასვლა და ორმხრივი რესტიტუცია
საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი ხელშეკრულებიდან გასვლას 352– 359, 405-407 მუხლებით არეგულირებს. სსკ–ის 405–ე მუხლის პირველი ნაწილის თანახმად, თუ ხელშეკრულების ერთი მხარე არღვევს ორმხრივი ხელშეკრულებიდან გამომდინარე ვალდებულებას, მაშინ ხელშეკრულების მეორე მხარეს შეუძლია უარი თქვას ხელშეკრულებაზე ვალდებულების შესრულებისათვის მის მიერ დამატებით განსაზღვრული ვადის უშედეგოდ გასვლის შემდეგ. შესაბამისად, თუ ხელშეკრულების რომელიმე მხარეს სურს ხელშეკრულებაზე თქვას უარი, აუცილებელია, სახეზე იყოს ხელშეკრულებიდან გამომდინარე ვალდებულების დარღვევა. ზოგადად, ხელშეკრულებიდან გასვლის ცალმხრივი უფლება გულისხმობს ერთი მხარის შესაძლებლობას კანონით ზუსტად განსაზღვრულ ემთხვევებში, თავისი შეხედულებისამებრ, უარი თქვას ხელშეკრულებაზე დამოუკიდებლად, ისე რომ მეორე მხარის თანხმობა საჭირო არ არის.
აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ხელშეკრულებიდან გასვლას ერთგვარი წინაპირობებიც გააჩნია. სსკ–ის 335–ე მუხლის თანახმად, ერთ–ერთი მათგანია მეორე მხარის ინფორმირება ხელშეკრულებაზე უარის თქმის უფლების გამოყენებასთან დაკავშირებით. სსკ–ით არ არის დადგენილი შეტყობინების სავალდებულო ფორმა, შესაბამისად შეტყობინება შეიძლება განხორციელდეს როგორც წერილობითი, ასევე ზეპირი ფორმით. მთავარი ფაქტორი ამ შემთხვევაში მაინც მეორე მხარის ინფორმირებაა ხელშეკრულებიდან გასვლის თაობაზე.
ამასთან, ხელშეკრულებაზე უარის თქმის მთავარი მახასიათებელი ნიშანი მხარეთა პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენაში ვლინდება. საყურადღებოა, რომ ხელშეკრულებიდან გასვლა მხარეთა შორის ახალ ვალდებულებას წარმოშობს. კერძოდ, თუ სახეზეა სსკ–ის 405–ე მუხლით გათვალისწინებული პირობები, მაშინ მიღებული შესრულება და სარგებელი მხარეებს უკან უბრუნდებათ. ხელშეკრულებაზე უარის თქმისას, მთავარია მხარეთა განზრახვა შეწყვიტონ ხელშეკრულება და დაბრუნდნენ იმ ვითარებაში, სადაც ხელშეკრულება თითქოს თავიდანვე არ არსებობდა.
სსკ 405-ე მუხლის მე–4 ნაწილი ითვალისწინებს ხელშეკრულებაზე უარის თქმის შესაძლებლობას იმ შემთხვევაში, როდესაც კრედიტორს უფლება აქვს უარი თქვას ხელშეკრულებაზე ვალდებულების შესრულების ვადის დადგომამდე თუ აშკარაა, რომ აუცილებლად დადგება ხელშეკრულებაზე უარის თქმის საფუძველი
ქართული სამოქალაქო სამართალი კონკრეტულად ქუჩაში დადებული ხელშეკრულებიდან გასვლის შედეგებზე არაფერს ამბობს.
ერთი მხარის მიერ ხელშეკრულებაზე უარის თქმას შედეგად მხარეთა რესტიტუცია, მათი პირვანდელი მდგომარეობის აღდგენა მოჰყვება. მათ ერთმანეთს უკან უნდა დაუბრუნონ ის, რაც ამ ხელშეკრულებით მიიღეს.
უნდა აღინიშნოს, რომ ხელშეკრულებიდან გასვლის შემთხვევაში მხარეებს ხელშეკრულებით ნაკისრი უფლება–მოვალეობების შესრულება აღარ ევალებათ. მაგრამ, თუ ხელშეკრულებიდან გასვლა მოვალის ბრალით არის გამოწვეული და კრედიტორს მიადგება ზიანი, მას აქვს ამ ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის უფლება სსკ–ის 394–ე მუხლით დადგენილი წესით.

2.აბრკოლებს თუ არა სარჩელის აღძვრას სასარჩელო ხანდაზმულობა
სასარჩელო ხანდაზმულობა გულისხმობს დროს, რომლის განმავლობაშიც პირს შეუძლია მოითხოვოს თავისი დარღვეული უფლების აღდგენა. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 130-ე მუხლის მიხედვით, სასარჩელო ხანდაზმულობის ვადის დენა იწყება მოთხოვნის წარმოშობის მომენტიდან, მოთხოვნის წარმოშობის მომენტად ითვლება დრო, როცა პირმა შეიტყო ან უნდა შეეტყო უფლების დარღვევის შესახებ.
ხანდაზმულობის ვადა არ ვრცელდება: ა ) პირად არაქონებრივ უფლებებზე, თუ კანონით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული; ბ ) მეანაბრეთა მოთხოვნაზე ბანკსა და სხვა საკრედიტო დაწესებულებებში შეტანილი ანაბრების გამო. 3. ხანდაზმულობის საერთო ვადა შეადგენს ათ წელს.
1. სახელშეკრულებო მოთხოვნების ხანდაზმულობის ვადა შეადგენს სამ წელს, ხოლო უძრავ ნივთებთან დაკავშირებული სახელშეკრულებო მოთხოვნებისა – ექვს წელს.
2. ხანდაზმულობის ვადა იმ მოთხოვნებისა, რომლებიც წარმოიშობა პერიოდულად შესასრულებელი ვალდებულებებიდან, სამი წელია.
3. ცალკეულ შემთხვევებში კანონით შეიძლება გათვალისწინებულ იქნეს ხანდაზმულობის სხვა ვადებიც.

ხანდაზმულობა იწყება მოთხოვნის წარმოშობის მომენტიდან. მოთხოვნის წარმოშობის მომენტად ჩაითვლება დრო, როცა პირმა შეიტყო ან უნდა შეეტყო უფლების დარღვევის შესახებ.

აღსანიშნავია, რომ სარჩელი აერთიანებს ორ ნაწილს: სარჩელის აღძვრას და სარჩელის დაკმაყოფილების უფლებას. ვინაიდან სასარჩელო ხანდაზმულობა არის დარღვეული უფლების იძულებითი დაცვის ვადა, ის უკავშირდება სარჩელის უფლებას. შესაბამისად, ხანდაზმულობის ვადა ვრცელდება სწორედ სარჩელის დაკმაყოფილების უფლებაზე და არა სარჩელის აღძვრაზე, ხოლო ის ფაქტი, რომ ხანდაზმულობის ვადის გასვლა არ იწვევს მატერიალური მოთხოვნის შეწყვეტას, შეიძლება ჩაითვალოს ხანდაზმულობის მატერიალური სამართლის კუთვნილების დადასტურების ერთ-ერთ წინაპირობად. სასარჩელო ხანდაზმულობის ვადის გასვლით ისპობა უფლების იძულებითი განხორციელების შესაძლებლობა მატერიალური და არა პროცესუალური თვალსაზრისით.
ამდენად,სარჩელის აღზვრას სასარჩელო ხანდაზმულობა არ აბრკოლებს.

3. კაზუსი
1.გიორგისა და კომპანიას შორის არსებობდა მომსახურების ხელშეკრულება.
მომსახურების ხელშეკრულებით შემსრულებელი კისრულობს ვალდებულებას გასწიოს გარკვეული მომსახურება შეთანხმებული საზღაურის სანაცვლოდ. მომსახურების ხელშეკრულების მხარეები შეიძლება იყვნენ ფიზიკური და იურიდიული პირები, აგრეთვე პირთა გაერთიანებებიც. მომსახურების ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს ზეპირი ან წერილობითი ფორმით და აღნიშნული დამოკიდებულია მხარეთა შეთანხმებაზე. მომსახურების ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს ნებისმიერი კანონით აუკრძალავი მომსახურების გაწევაზე. ამ შემთხვევაში
მოსარჩელის მოთხოვნის სამართლებრივი საფუძველი, მის მიერ გაწეული საადვოკატო მომსახურების სანაცვლოდ გასამრჯელოს (ჰონორარის) მიღებაზე გამომდინარეობს სსკ-ის 709-ე და მომდევნო მუხლებიდან, რაც დავალების ხელშეკრულების საფუძველზე რწმუნებულსა და მარწმუნებელს შორის ურთიერთობებს ასახავს.
„დავალების ხელშეკრულებით რწმუნებული ვალდებულია შეასრულოს მისთვის დავალებული (მინდობილი) ერთი ან რამდენიმე მოქმედება მარწმუნებლის სახელითა და ხარჯზე“
ამავე კოდექსის 717 მუხლის 1 ნაწილის მიხედვით: „მარწმუნებელმა უნდა აუნაზღაუროს რწმუნებულს მინდობილი მოქმედების შესასრულებლად გაწეული აუცილებელი ხარჯები.
ჩვენს ნშემთხვევაში კომპანიამ შეასრულა ის მოქმედება რასაც გიორგი ითხოვდა, მან მოიძია სამკვიდრო ქონება.
სამოქალაქო კოდექსის 361-ე მუხლის თანახმად ვალდებულება უნდა შესრულდეს ჯეროვნად, კეთილსინდისიერად, დათქმულ დროსა და ადგილას.ჩვენს შემთხვევაში საადვოკატო კომპანიამ თავისი ვალდებულება შეასრულა ჯეროვნად და კეთილინდისიერად.
დავალების ხელშეკრულების მომწესრიგებელი ნორმების გარდა, `ადვოკატთა შესახებ~ საქართველოს კანონის 19.1 მუხლსაც მოიხმობს, რომელიც არ ადგენს საადვოკატო მომსახურებისათვის წერილობითი ხელშეკრულების გაფორმების სავალდებულობას, თუმცა, დასახელებული სპეციალური კანონის მე-6 მუხლის მე-2 პუნქტი ადვოკატს ავალდებულებს, კლიენტს დროულად მიაწოდოს ყველა ინფორმაცია და განუმარტოს ყველა შესაძლო ფინანსური ვალდებულება, რომელიც დაკავშირებულია მისი (ანუ კლიენტის) საქმის წარმოებასთან.
ადვოკატ-კლიენტს შორის დადებული ხელშეკრულება ავალდებულებს კლიენტს გადაუხადოს ადვოკატს მის მიერ ფაქტობრივად გაწეული იურიდიული მომსახურების სანაცვლოდ გასამრჯელო, რომელიც სამართლიანად უნდა იყოს გამომუშავებული ადვოკატის მიერ.
მოცემული კაზუსიდან გამომდინარე: კომპანიას შეუძლია მოითხოვოს ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულების შესარულება. ანუ მიღებული ქონების 20 % -ის თანხა
კომპანიას სარჩელი იქნება წარმატებული ვინაიდან მან შეასრულა მომსახურების ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებები.

meleq@education.com's picture
meleq@education.com (meleq)
სამოქალაქო და შრომის სამართალი
რეგ. თარ: 2024/02/29
ბოლო შემოს: 2024/04/30 16:00:51
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

რა მოიაზრება ლოიალურ კონკურენციაში ფრენჩაიზინგის ხელშეკრულებისას?
კანონმდებელი ფრენშაიზინგის ხელშეკრულების მხარეებისაგან ითხოვს, რომ მათ სახელშეკრულებო ურთიერთობების დამთავრების შემდეგაც ერთმანეთს ლოიალური კონკურენცია გაუწიონ. თუმცა სამოქალაქოკოდექსი არ აკონკრეტებს, რა შეიძლება იგულისხმებოდეს ლოიალურ კონკურენციაში. ჯერ მხარეების, ხოლო მათ შორისუთანხმოების წარმოშობის შემთხვევაში—სასამართლოს გადასაწაყვეტია,თუ რა შეიძლება ჩაითვალოს ლოალურ კონკურენციად და რაშემთხვევაში მიიჩნევა, რომ მხარემ ლოიალური კონკურენციის ვალდებულება დაარღვია.ლოიალური კონკურენციის უნივერსალური ფორმულა არ არსებობს და შეუძლებელია,რომ ასეთი არსებობდეს. კანონმდებლის მიერ შემოთავაზებულია მაბსტრაქტული. კატეგორიის კონკრეტული სამართლებრივი შინაარსი დამოკიდებულია ხელშეკრულების მხარეების საქმიანობის სფეროზე და სპეციფიკაზე, იმ ურთიერთობის ფორმასა და შინაარსზე, რომელიც წინ უძღოდა ლოიალურ კონკურენციას და ა.შ
2) აღწერეთ ნივთობრივი ნაკლით წარმოშობილი მეორადი მოთხოვნები ნასყიდობისას?
მეორადი მოთხოვნის უფლებები პირველადი მოთხოვნის უფლებათა
ადგილს ამ უფლებათა დარღვევის შემთხვევაში იკავებს
, შესაბამისად,
მეორადი მოთხოვნის უფლებათა წარმოშობას ვალდებულების დარღვევა –
ნამდვილი ნასყიდობის ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებების
შეუსრულებლობა ან არაჯეროვანი შესრულება განაპირობებს. ამავე დროს,
მიუხედავად იმისა, რომ ხელშეკრულება ვალდებულების წარმოშობის
ყველაზე გავრცელებულ საფუძველს წარმოადგენს,
სსკ მას ვალდებულების
წარმოშობის ერთადერთ საფუძვლად არ მიიჩნევს და ადგენს, რომ
ვალდებულება შესაძლოა წარმოიშვას ზიანის მიყენების (დელიქტის),
უსაფუძვლო გამდიდრების ან კანონით გათვალისწინებული სხვა
საფუძვლებიდან, ასევე წინასახელშეკრულებო ურთიერთობისას (სსკ-ს 317-ე
მუხლი), აქედან გამომდინარე, მეორადი მოთხოვნის უფლებების წარმოშობის
საფუძველი შესაძლოა არასახელშეკრულებო ვალდებულების დარღვევაც
იყოს.
მეორადი მოთხოვნის უფლებათა განხორციელებას გამორიცხავს ასეთი
მოთხოვნის ხანდაზმულობა. ამასთან, რამდენადაც ნასყიდობის თავში
მოცემული არ არის ამ საკითხის მოწესრიგება, მეორადი მოთხოვნების
ხანდაზმულობის შესაფასებლად გამოიყენება სსკ-ს 129-ე მუხლი.

3) რა წარმოადგენ ჩუქების გაუქმების საფუძველს და რა ვადაში შეიძლება ის განხორციელდეს.
ჩუქების გაუქმებას იწვევს არა ყოველგვარი შეურაცხყოფა და უმადურობა, რაც თავისთავად ზნეობის საწინააღმდეგო მოქმედებად ითვლება, არამედ დასაჩუქრებულის ისეთი ქცევა, რაც სერიოზულ საფრთხეს უქმნის საზოგადოების ზნეობრივ საფუძვლებს. ასეთად კი მიიჩნევს მძიმე შეურაცხყოფასა და დიდ უმადურობას. ჩუქების გაუქმებით ამ შემთხვევაში სასამართლო ასრულებს ზნეობრივ ფასეულობათა მხარდაჭერისა და დაცვის ფუნქციას.მუხლით გათვალისწინებულ შემთხვევაში კონკრეტული პირობის სახით კი არაა მოცემული, არამედ ზნეობრივ-სამართლებრივი ვალდებულების სახით არსებობს. ეს ვალდებულება მჩუქებლის მიმართ მძიმე შეურაცხყოფის მიყენებისა და დიდი უმადურობის გამოჩენისაგან თავის შეკავებაში მდგომარეობს და ვადით შეზღუდული არაა.ჩუქება შეიძლება გაუქმდეს ერთი წლის განმავლობაში მას შემდეგ, რაც მჩუქებელი შეიტყობს იმ გარემოების შესახებ, რომელიც მას ჩუქების გაუქმების უფლებას აძლევს.

4) შედავების უფლება სამიდღემჩიო რჩენის ხელშეკრულებისას და ამ უფლების მქონე პირდა წრე ?
სამისდღეშიო სარჩოს გადახდა შეიძლება საცილო გახადონ სხვა პირებმა, რომელთაც ჰქონდათ კანონიერი უფლება მიეღოთ სარჩო მარჩენალისაგან, მაგრამ ვერმიიღეს იმის გამო, რომ მარჩენალი იხდის სამისდღეშიო სარჩოს. გავრცელებულია მათი დაყოფა სუბიექტური ნიშნის მიხედვით: 1) მშობლების საალიმენტო ვალდებულება ნიშვილების მიმართ; 2) შვილების საალიმენტო ვალდებულებანი მშობლების მიმართ; 3) მეუღლეთა საალიმენტო ვალდებულებანი; 4) ოჯახის სხვა წევრთა საალიმენტო ვალდებულებანი.

5) რა მომენტიდან ითვლება ქირავნობა და იჯარა დადებულად? როგორაა ფორმის საკითხი რეგულრებული?
იჯარისა და ქირავნობის ელემენტები ერთმანეთს ემთხვევა. იჯარის ხელშეკრულების მიმართ გამოიყენება ქირავნობის ხელშეკრულების წესები.ქირავნობის ხელშეკრულების დადებისთვის ძალაშია ზოგადი წესები და, შესაბამისად, საჭიროა ორი ურთიერთ მფარავი ნების გამოხატვა. რაიმე სპეციალური ფორმის დაცვა ქირავნობის ხელშეკრულების ნამდვილობისათვის აუცილებელი არარის. ნივთის სარგებლობაში გადაცემა, ქირავნობის ხელშეკრულების ფარგლებში, წარმოადგენს სასყიდლიან შესრულებას . ქირავნობის ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს ნებისმიერი ფორმით, როგორც წერილობითად, ისე ზეპირად.ჩვეულებრივი(სტანდარტული) იჯარის ხელშეკრულების ფორმის მიმართ კანონი არ ადგენს რაიმე სპეციალურ წეს ს და, შესაბამისად, ამ შემთხვევაში გამოიყენება ქირავნობის ხელშეკრულების ფორმის მომწესრიგებელი ზოგადი ნორმები.

6) უპირატესი შესყიდვის უფლების გამოყენების გამორიცხვა.

უპირატესი შესყიდვის უფლების გამოყენება დაუშვებელია იმ შემთხვევაში თუკი არაძირითადი ვალდებულების ფულადი შეფასებაა შეუძლებელი,ცალკეულ შემთხვევებში უნდა შეფასდეს თუ რამდენად არის კონკრეტული არაძირითადი ვალდებულების შესაფება შესაძლებელი.არაძირითადი ვალდებულების შეფასება შესაძლებელია თუ ამ ვალდებულებით გათვალისწინებული მიზანი ფულადი სახსრების გამოყენებით მიიღწევა.ასეთი შესაძლებლობა, როგორც წესი, გამოირიცხება პერსონალური ხასიათის ვალდებულებების არსებობისას. ასე მაგალითად, ახლო ნათესავის მიერ ვალდებული პირის მოვლა არ შეიძლება ჩანაცვლდეს თუნდაც მაღალი პროფესიონალიზმის მქონე მომვლელი პირის მომსახურებით.
7) თუ A-ს აქვე უპირატესი შესყიდვის შეთანხმება დადებული B-ს სასარგებლოდ, აქვს თუ არა მას უფლება იგივე ნივთი განკარგვაზე აღნიშნოს ანდერძში? რატომ?
უპირატესი შესყიდვის უფლება შეუზღუდავია დროში, თუმცა 516-ე მუხლის მე-2 ნაწილის თანახმად, დაუშვებელია ამ უფლების გადაცემა სხვა პირებზე, მათ შორის მემკვიდრეობით. მოწესრიგება დისპოზიციური ხასიათისაა, შესაბამისად მხარეთა შორის განსხვავებული შეთანხმების არსებობა დასაშვებია.გასათვალისწინებელია, რომ უპირატესი შესყიდვის უფლების გადაცემის შეზღუდვა ვრცელდება მხოლოდ თავად უპირატესი შესყიდვის უფლებაზე და არა ამ უფლების განხორციელების შედეგად წარმოშობილ მოთხოვნებზე.მოწესრიგების მიზანი უპირატესი შესყიდვის უფლების თავისებურებით აიხსნება. როგორც წესი უპირატესი შესყიდვის უფლება უფლებამოსილი პირის პირად ინტერესს ემსახურება და გამართლებულია, ის ავტომატურად არ გადავიდეს მემკვიდრეზე ან ნებისმიერ ახალ შემძენზე. იმ შემთხვევაში, თუ ეს ინტერესი მემკვიდრეებისა თუ სხვა პირებისათვის იარსებებს, ამის შესახებ მხარეები ხელშეკრულებით უნდა შეთანხმდნენ.

8) დაასახელეთ განსხვავება ჩუქებასა და დაპირებას შორის?

9) როგორ არის მტკიცების ტვირთი განაწილებული სესხის ხელშეკრულების დროს ?
სესხის გაცემის მტკიცების ტვირთი აწევს გამსესხებელს, რომელმაც, გარდა თავისი განმარტებისა, სხვა მტკიცებულებები დამაჯერებლად უნდა დაადასტუროს სესხის ხელშეკრულების დადება.სესხის დაბრუნების მტკიცების ტვირთი აწევს მსესხებელს. კრედიტორმა მოვალის მოთხოვნით შესრულების მთლიანად ან ნაწილობრივ მიღების შესახებ უნდა გასცეს ამის დამადასტურებელი დოკუმენტი.თუ დავა შეეხება თანხის დაბრუნებას, ფულადი
ვალდებულების თავისებურებიდან გამომდინარე, მისი შესრულება მსესხებელმა უნდა
დაამტკიცოს ისეთი სახის მტკიცებულებებით, რომლებიც პირდაპირ მიუთითებს
თანხის გადახდის ფაქტზე, მაგალითად, ხელწერილით, თანხის გადარიცხვის
დოკუმენტით და სხვა.
10) სესხის ხელშეკრულების სასყიდლიანობა და როგორ ხდება მასზე შეთნხმება?
სესხის ხელშეკრულების არსებითი პირობაა შეთანხმება სესხის საგანზე - ფულად
თანხაზე ან გვაროვნულ ნივთზე, ანუ როგორც სესხის პროცენტი, ასევე ვალის
დაბრუნების ვადა შეიძლება მხარეთა შეთანხმებით იქნეს გათვალისწინებული, თუმცა
ასეთი შეთანხმების არარსებობა გავლენას არ ახდენს სესხის ხელშეკრულების
ნამდვილობაზე.
თუ არ დასტურდება ვადაზე და პროცენტზე შეთანხმება, მაგრამ
დგინდება სესხის საგნის სესხის სახით გაცემა, სესხი მიიჩნევა უვადოდ და სასყიდლის
გარეშე დადებულ ხელშეკრულებად. გარდა კანონით განსაზღვრულისა, შესაძლებელია,
ერთ-ერთი მხარის ინიციატივით ცალკეული პირობა ხელშეკრულების არსებით
პირობად იქცეს.

11)ნივთობრივი ნაკლის საფუძველზე რა მეორადი მოთხოვნები წარმოეშობა დამქირავებელს ქირავნობისას?

11) როგორაა რეგულირებული სესხის პროცენტის ოდენობაო?
ზოგადი წესის თანახმად, სესხის პროცენტის ოდენობის საკითხი არ არის რეგულირებული საქართველოს კანონმდებლობის მიხედვით, გარდა გამონაკლისი შემთხვევებისა. ის გარემოება, რომ მხარეები კანონით დადგენილ პროცენტზე უფრო მაღალ ოდენობაზე შეთანხმდნენ, არ უნდა იწვევდეს თავად სესხის ხელშეკრულების ბათილობას. სესხის პროცენტის ლიმიტი არ წარმოადგენს ისეთი კანონის აკრძალვას, რომელიც სამოქალაქო კოდექსის მიხედვით, სესხის ბათილობის საფუძველს შეიძლება წარმოადგენდეს.
გაცილებით მომგებიანი იქნება, თუ სასამართლო საქმის გარემოებების გათვალისწინებით, მიიღებს გადაწყვეტილებას, საპროცენტო განაკვეთის დადგენილი პროცენტის ზღვრულ ოდენობასთან შესაბამისობაში მოყვანის შესახებ...................................................................................ნასყიდობა საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის
ნასყიდობის ხელშეკრულებით გამყიდველი მოვალეა
გადასცეს მყიდველს საკუთრების უფლება ქონებაზე,
მასთან დაკავშირებული საბუთები და მიაწოდოს
საქონელი მყიდველი მოვალეა გადაუხადოს გამყიდველს შეთანხმებული ფასი და მიიღოს ნაყიდი ქონება თუ ხელშეკრულებაში ფასი პირდაპირ არ არის
მითითებული, მხარეები შეიძლება შეთანხმდნენ მისი განსაზღვრის საშუალებებზე ორმხრივად მავალდებულებელი კონსენსუალური და სასყიდლიანი ხელშეკრულებაა.
ნასყიდობისხელშეკრულების არსებითი პირობებია
ნასყიდობის ხელშეკრულების მხარეები საგანი ობიექტი ფასი.
გაყიდული ნივთის გადაცემასთან ერთად მყიდველზე
გადადის ნივთის შემთხვევით დაღუპვის ან გაფუჭების რისკი,
თუ მხარეები სხვა რამეზე არ შეთანხმებულან.
თუ გამყიდველი გაყიდულ ნივთს მყიდველის მოთხოვნით
გზავნის სხვა ადგილას ვიდრე ეს ხელშეკრულებით იყო
გათვალისწინებული მაშინ ნივთის შემთხვევით დაღუპვის ან
გაფუჭების რისკი გადადის მყიდველზე იმ მომენტიდან როცა
გამყიდველმა ნივთი ჩააბარა გადამზიდველს ან ამის
შესრულებისათვის პასუხისმგებელ პირს ..................................... სამისდღემ რჩენა ....................პირი, რომელიც კისრულობს სამისდღეშიო სარჩოს
გადახდას მოვალეა გადაუხადოს იგი სარჩოს
მიმღებს მთელი სიცოცხლის მანძილზე, თუ
ხელშეკრულება სხვა რამეს არ ითვალისწინებს.
სამისდღეშიო სარჩო შეიძლება დადგინდეს ფულადი ან
ნატურალური სახით
მარჩენალი - პირი, რომელიც კისრულობს სამისდღეშიო
სარჩოს გადახდას
სარჩენი - სარჩოს მიმღები
ხელშეკრულების ობიექტი - სარჩენის საკუთრებაში
არსებული ქონება
სასყიდლიანი ხელშეკრულება
სარჩო - ფულადი ან ნატურალური სახით
ხელშეკრულების ვადა განისაზღვრება სარჩენის მთელი
სიცოცხლის ვადით, თუ ხელშეკრულებით სხვა რამ არაა
გათვალისწინებული.
სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულების განსხვავება
ნასყიდობის ხელშეკრულებისაგან
ხელშეკრულების მხარეები
გადაცემული ნივთის განკარგვის შეზღუდვა
გადასაცემი
მატერიალური
არაეკვივალენტურობა
სიკეთის
სამისდღეშიო რჩენის შემხვედრი ანაზღაურების ოდენობა
წინასწარ არაა ცნობილი
სარჩენის
სასარგებლოდ არაქონებრივი ხასიათის
მოქმედებების განხორციელება
ურთიერთობის მოწესრიგება მომავალში გარემოებების
შეცვლასთან დაკავშირებით
ჩუქება არის უსასყიდლო
სამისდღეშიო რჩენა არის სასყიდლიანი ხელშეკრულება
სამისდღეშიო რჩენის ხელშეკრულება უნდა დაიდოს
წერილობით.
უძრავი ქონების გადაცემის შემთხვევაში ხელშეკრულება
უნდა დამოწმდეს სანოტარო წესით.
სარჩო განისაზღვრება ფულადი ან ნატურალური სახით
სარჩო ნატურალური სახით - ბინა, კვება, მოვლა და სხვა
აუცილებელი დახმარება
როგორც მარჩენალს, ისე სარჩენს შეუძლიათ უარი თქვან
სამისდღეშიო
რჩენის
ხელშეკრულებაზე,
თუკი
სახელშეკრულებო მოვალეობათა დარღვევის შედეგად
მხარეთა შორის ურთიერთობა აუტანელი გახდა, ანდა სხვა
არსებითი მიზეზები უკიდურესად აძნელებს ან
შეუძლებელს ხდის მის გაგრძელებას.
გადაცემული
უძრავი
ქონება
ხელშეკრულების
შეწყვეტისას უბრუნდება სარჩენს, ხოლო ხელშეკრულების
შეწყვეტამდე
გაწეული ხარჯები მარჩენალს არ
უნაზღაურდება, თუ ხელშეკრულებით სხვა რამ არ არის
გათვალისწინებული.............................................................ჩუქების ხელშეკრულებით მჩუქებელი უსასყიდლოდ გადასცემს
დასაჩუქრებულს ქონებას საკუთრებად მისი თანხმობით.
 ჩუქების ხელშეკრულების მხარეები:
 მჩუქებელი და
 დასაჩუქრებული.
 ჩუქების ხელშეკრულების ობიექტი
 ჩუქების ხელშეკრულების უსასყიდლოხასიათი
 ჩუქების დანიშნულება- დასაჩუქრებულის ქონების გაზრდა და
შესაბამისად, მჩუქებლის ქონების შემცირება.
 სხვა პირის დასაჩუქრების სურვილი.
მოძრავ ნივთზე ჩუქების ხელშეკრულება დადებულად
ითვლებაქონებისგადაცემისმომენტიდან.
2. უძრავ ნივთზე ჩუქების ხელშეკრულება დადებულად
ითვლება ხელშეკრულებით განსაზღვრული საკუთრების
უფლებისსაჯარორეესტრშირეგისტრაციისმომენტიდან.
 გადაცემითიჩუქების ხელშეკრულება
 ჩუქებისხელშეკრულებარეალურიხასიათისაა.
 ჩუქების ხელშეკრულება შეიძლება დაიდოს როგორც
ზეპირად, ისე წერილობით.
 მოძრავი ნივთების ჩუქება ხდება ზეპირი ფორმით, ხოლო
უძრავი ქონებისა- წერილობით.
საჩუქრის დაპირება წარმოშობს ჩუქების ვალდებულებას
მხოლოდ მაშინ, თუ იგი წერილობითი ფორმითაა
დადებული.
პირს უფლება არა აქვს გააჩუქოს ქონება, თუ ქონების
გაჩუქება საარსებო წყაროს უსპობს მჩუქებელს ან მის
კმაყოფაზემყოფპირებს
თუ მჩუქებელი ბოროტი განზრახვით დამალავს
გაჩუქებული ქონების ნაკლს, იგი ვალდებულია
დასაჩუქრებულსაუნაზღაუროსამითმიყენებულიზიანი.......სესხის ხელშეკრულებით გამსესხებელი საკუთრებაში
გადასცემს მსესხებელს ფულს ან სხვა გვაროვნულ ნივთს,
ხოლო მსესხებელი კისრულობს დააბრუნოს იმავე სახის,
ხარისხისა და რაოდენობის ნივთი.
 სესხის ხელშეკრულების მხარეები - გამსესხებელი და
მსესხებელი
 სესხის ხელშეკრულების ობიექტი გვაროვნული ნივთია
 სესხის ხელშეკრულების მიზანი
 სესხის ხელშეკრულება ცალმხრივად მავალდებულებელი
ხელშეკრულებაა
 სესხის ხელშეკრულება რეალური ხელშეკრულებაა/სესხის
ხელშეკრულების დადების მომენტი
სესხის
ხელშეკრულების
არსებითი
პირობაა
შეთანხმება სესხის ობიექტზე - ფულად თანხაზე ან
გვაროვნულ ნივთზე, ანუ, როგორც სესხის პროცენტი,
ასევე, სესხის დაბრუნების ვადა შეიძლება მხარეთა
შეთანხმებით იქნეს გათვალისწინებული, თუმცა ასეთი
შეთანხმების
არარსებობა
გავლენას
არ
ახდენს სესხის ხელშეკრულების ნამდვილობაზე
სესხის ხელშეკრულება იდება ზეპირად. მხარეთა
შეთანხმებით შეიძლება გამოყენებულ იქნეს წერილობითი
ფორმაც.
ზეპირი ხელშეკრულების დროს მისი ნამდვილობა არ
შეიძლება დადგინდეს მხოლოდ მოწმეთა ჩვენებებით.
.მხარეთა
შეთანხმებით
გათვალისწინებულ
იქნეს
სესხისათვის
პროცენტი.
შეიძლება
იპოთეკით
უზრუნველყოფილი სესხის ხელშეკრულებაში უნდა
მიეთითოს მხარეთა შეთანხმებით გათვალისწინებული
ყოველთვიური საპროცენტო განაკვეთი.
 საპროცენტო ვალდებულება აქცესორული
ვალდებულებაა
 მთავარი
ვალდებულების
შეწყვეტა
პროცენტის ვალდებულების შეწყვეტას
გამოიწვევს
 მთავარი მოთხოვნის ხანდაზმულობა გამოიწვევს
პროცენტზე მოთხოვნის ხანდაზმულობასაც.
გამსესხებელს უფლება აქვს დაუყოვნებლივ მოითხოვოს
ვალის დაბრუნება, თუ მსესხებლის ქონებრივი
მდგომარეობა არსებითად უარესდება, რითაც საფრთხე
შეექმნება სესხის დაბრუნების მოთხოვნას. ეს უფლება
მაშინაც
არსებობს,
მდგომარეობის
თუ მსესხებლის ქონებრივი
გაუარესება
წინ
უსწრებდა
ხელშეკრულების დადებას, ხოლო გამსესხებლისათვის
იგი ცნობილი გახდა მხოლოდ ხელშეკრულების დადების
შემდეგ.
თუ ვალის დაბრუნების ვადა განსაზღვრული არ არის,
მაშინ ვალი დაბრუნებულ უნდა იქნეს კრედიტორის ან
მოვალის მიერ ხელშეკრულების შეწყვეტისას.
 2. ხელშეკრულების შეწყვეტის ვადა შეადგენს სამ თვეს.
თუ პროცენტები არ არის შეპირებული, მოვალეს შეუძლია
ვალი დააბრუნოს ვადამდე. პროცენტიანი სესხის ვადამდე
დაბრუნება დასაშვებია მხოლოდ მხარეთა წინასწარი
შეთანხმებით ან გამსესხებლის თანხმობით.
 3. პროცენტები გადახდილ უნდა იქნეს ყოველი წლის
გასვლის შემდეგ. თუ სესხი წინასწარ არის ვადით
განსაზღვრული, მაშინ ვალიცა და პროცენტიც გადახდილ უნდა იქნეს ვადის დადგომისას...........................................................ქირავნობის ხელშეკრულებით გამქირავებელი მოვალეა
დამქირავებელს
სარგებლობაში
გადასცეს
ნივთი
განსაზღვრული ვადით. დამქირავებელი მოვალეა
გამქირავებელს გადაუხადოს დათქმულიქირა.
 ქირავნობის ხელშეკრულებისათვის დამახასიათებელი
ნიშნები:
 ნივთისგადაცემასარგებლობისუფლებით
 ქირავნობისდროებითიხასიათი
 ქირავნობისხელშეკრულებაყოველთვისსასყიდლიანია
 კონსენსუალურიხელშეკრულება
ქირავნობის ხელშეკრულების ობიექტი- როგორც მოძრავი,
ისე უძრავი ინდივიდუალურად განსაზღვრული და
მოუხმარებადინივთი
როგორცზეპირი, ისე წერილობითი ფორმა
მიწის ნაკვეთის ქირავნობის ხელშეკრულება ერთ წელზე
მეტი ვადით უნდა გაფორმდეს წერილობით. ფორმის
დაუცველობის
შემთხვევაში
ივარაუდება,
რომ
ხელშეკრულება განუსაზღვრელი ვადით არის დადებული.
ხელშეკრულების შეწყვეტა დასაშვებია მხოლოდ
ქირავნობის პირველიწლის დამთავრებისშემდეგ
ქირავნობის ხელშეკრულები მხარეები: გამქირავებელი და
დამქირავებელი- როგორც ფიზიკური, ისე იურიდიული
პირები.
 გამქირავებელი მოვალეა დამქირავებელს სარგებლობაში
გადასცესნივთიგანსაზღვრულივადით.
 დამქირავებელი მოვალეა გამქირავებელს გადაუხადოს
დათქმულიქირა
გამქირავებელი მოვალეა გადასცეს დამქირავებელს
გაქირავებული
ნივთი
გათვალისწინებული
ხელშეკრულებით
სარგებლობისათვის
ვარგის
მდგომარეობაში და ქირავნობის მთელი დროის
განმავლობაშიშეინარჩუნოსნივთისესმდგომარეობა.
უნაკლონივთისგადაცემისმოვალეობა
 გამქირავებელმა
უნდა
გადასცეს
დამქირავებელს
უფლებრივად დანივთობრივადუნაკლონივთი.
უფლებრივადუნაკლონივთი
 გაქირავებული ნივთი უფლებრივად უნაკლოა, თუ მესამე
პირს არ შეუძლია წაუყენოს დამქირავებელს მოთხოვნები ამ
ნივთისგამო
ნივთობრივადუნაკლონივთი
 გაქირავებული ნივთი ნივთობრივად უნაკლოა, თუ მას აქვს
დათქმული თვისებები. თუ ეს თვისებები არ არის
დათქმული, მაშინ გაქირავებული ნივთი მიიჩნევა უნაკლოდ,
თუ იგი ვარგისია ხელშეკრულებით გათვალისწინებული
საქმიანობისათვის ან ჩვეულებრივიგამოყენებისათვის
ქირისშემცირებანივთისნაკლისგამო
 1. თუ გაქირავებულ ნივთს აღმოაჩნდება ნაკლი, მაშინ
დამქირავებელს ქირა შეუმცირდება იმ ოდენობით, რა
ოდენობითაც შემცირდა ნივთის ვარგისიანობა ნაკლის
გამო. ნაკლის გამოსწორებისას ეს უფლება ძალას კარგავს.
უმნიშვნელონაკლიმხედველობაშიარმიიღება.
 2. საცხოვრებელი სადგომის დამქირავებლისთვის აშკარად
საზიანოქირავნობის ხელშეკრულება ბათილია.
თუნაკლი,რომელიცნივთისვარგისიანობასამცირებს,- ხელშეკრულებისდადებისმომენტისათვისარსებობსან- შემდგომში აღმოჩნდება იმ გარემოებათა გამო, რაზედაც
გამქირავებელიპასუხსაგებს,ან,
 თუ გამქირავებელი ნაკლის გამოსწორებას დააყოვნებს,
დამქირავებელს
შეუძლია
მოითხოვოს
ზიანის
ანაზღაურება ისე, რომ არ ეკარგება ქირის შემცირების
მოთხოვნისუფლება.
 2. თუ გამქირავებელი აყოვნებს ნივთის ნაკლის
გამოსწორებას,
დამქირავებელს შეუძლია თვითონ
აღმოფხვრასიგიდამოითხოვოსხარჯებისანაზღაურება.
თუ გაქირავებულ ნივთს აღმოაჩნდება ნაკლი, ან წინასწარ
გაუთვალისწინებელი საფრთხისაგან ნივთის დასაცავად
საჭირო იქნება აუცილებელი ზომების მიღება, მაშინ
დამქირავებელმა ამის შესახებ დაუყოვნებლივ უნდა
აცნობოს გამქირავებელს. იგივე წესი გამოიყენება იმ
შემთხვევაშიც, თუ მესამე პირი განაცხადებს თავის
უფლებებსნივთზე
მიმდინარე რემონტის ჩატარება, ჩვეულებრივ, ევალება
დამქირავებელს. მას არა აქვს საცხოვრებელი სადგომის
გადაკეთების ან რეკონსტრუქციის უფლება გამქირავებლის
თანხმობისგარეშე.
 2. დამქირავებელი მოვალეა ეს სამუშაოები შეასრულოს
საკუთარიხარჯებით.
 3. გამქირავებელს შეუძლია მოითხოვოს იმ ზიანის
ანაზღაურება, რომელიც გამოწვეულია დამქირავებლის
მიერ ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული
მოვალეობისშეუსრულებლობით
გამქირავებელი ვალდებულია დამქირავებელს
აუნაზღაუროსნივთზეგაწეულიაუცილებელიხარჯები.
 2. სხვა ხარჯების ანაზღაურების ვალდებულება
განისაზღვრება დავალების გარეშე სხვისი საქმეების
შესრულებისწესებისშესაბამისად.................................................იჯარა თხოვების
ხელშეკრულებით
გამნათხოვრებელი
კისრულობს ვალდებულებას გადასცეს მონათხოვრეს
ქონება დროებითუსასყიდლოსარგებლობისათვის.
თხოვების ხელშეკრულებისათვის დამახასიათებელი
ნიშნები:
 ნივთისგადაცემასარგებლობისუფლებით
 თხოვებისდროებითიხასიათი
 კონსენსუალურითურეალურიხელშეკრულება?
 უსასყიდლო
 თხოვების ობიექტი- მოუხმარებადი და ინდივიდუალური
ნიშნითგანსაზღვრულიმოძრავიდაუძრავინივთები
მონათხოვრეს არ შეუძლია ნათხოვარი ნივთით
სხვაგვარად ისარგებლოს, ვიდრე ეს ხელშეკრულებით არის
განსაზღვრული. მას არა აქვს უფლება ნივთი
სარგებლობისათვის
გადასცეს
გამნათხოვრებლისთანხმობისგარეშე
გამნათხოვრებლისპასუხისმგებლობა
 გამნათხოვრებელი პასუხს აგებს მხოლოდ განზრახ ან
უხეშიგაუფრთხილებლობითმიყენებულიზიანისათვის.
ნათხოვარი ნივთის ცვლილებებისა თუ გაუარესებისათვის
მონათხოვრე პასუხს არ აგებს, თუკი ეს გამოწვეულია
ხელშეკრულებისშესატყვისისარგებლობით.
თუ გამნათხოვრებელი შეგნებულად არ უმხელს
მონათხოვრეს უფლების ხარვეზს ან ნათხოვარი ნივთის
ნაკლს, მაშინ იგი ვალდებულია აანაზღაუროს მიყენებული
ზიანი
მონათხოვრემ უნდა გასწიოს ნათხოვარი ნივთის
მოვლისათვისსაჭიროჩვეულებრივიხარჯები.
 2. გამნათხოვრებლის მოვალეობა სხვა ხარჯების
ანაზღაურების თაობაზე განისაზღვრება დავალების
გარეშე სხვისისაქმეებისშესრულებისწესებით
მონათხოვრე მოვალეა თხოვების ხელშეკრულებით
დადგენილი ვადის გასვლის შემდეგ ნათხოვარი ნივთი
უკანდააბრუნოს.
 2. თუ ხელშეკრულებით ვადა არ არის განსაზღვრული,
მაშინ გამნათხოვრებელს შეუძლია ნივთი დაიბრუნოს
გამიზნული სარგებლობისათვის საჭირო დროის გასვლის
შემდეგ; ხოლო, თუკი მიზანი არ არის განსაზღვრული,
მაშინ მას შეუძლია ნებისმიერ დროს მოითხოვოს მისი
დაბრუნება.
 3. მონათხოვრეს შეუძლია ნივთი ნებისმიერ დროს
დააბრუნოსუკან
იჯარა
.იჯარისხელშეკრულებით მეიჯარემოვალეა:
 გადასცესმოიჯარესგანსაზღვრულიქონება
 დროებითსარგებლობაშიდა
 საიჯარო დროის განმავლობაში უზრუნველყოს ნაყოფის მიღების
შესაძლებლობა, თუ იგი მიღებულია მეურნეობის სწორი გაძღოლის
შედეგად შემოსავლის სახით.
o მოიჯარემოვალეა
 გადაუხადოსმეიჯარესდათქმულისაიჯაროქირა.
 საიჯარო ქირა შეიძლება განისაზღვროს როგორც ფულით, ისე ნატურით.
მხარეებს შეუძლიათ შეთანხმდნენ საიჯარო ქირის განსაზღვრის სხვა
საშუალებებზედაც.
 2. იჯარის ხელშეკრულების მიმართ გამოიყენება ქირავნობის
ხელშეკრულების წესები, თუ 581– 606-ე მუხლებით სხვა რამ არ არის
განსაზღვრული
იჯარის
ნიშნები:
 ორმხრივი
ხელშეკრულებისათვის
 სასყიდლიანი
 კონსენსუალური
 დროებითსარგებლობაშიგადაცემა
ქირავნობა- ნივთით სარგებლობა შემოსავლის მიღების
გარეშე
 იჯარა -ნაყოფის მიღების შესაძლებლობა
 თხოვება- უსასყიდლოა
 სესხი- საკუთრების უფლების გადაცემა
 მიბარება- შემნახველი, როგორც წესი, არ სარგებლობს
მიბარებული ნივთი
თუ მიწის ნაკვეთის ან უფლების იჯარისას არ არის
განსაზღვრული იჯარის ვადა, მაშინ ხელშეკრულების
მოშლა დასაშვებია მხოლოდ საიჯარო წლის ბოლოსათვის;
იგი შეიძლება მოიშალოს საიჯარო წლის დამთავრებიდან
არა უგვიანესერთითვისა.
2.
ეს წესები გამოიყენება მაშინაც, როცა საიჯარო
ურთიერთობა შეიძლება მოიშალოს კანონით დადგენილ
ვადაზეადრე
მოიჯარის გარდაცვალების შემთხვევაში როგორც მის
მემკვიდრეებს, ისე მეიჯარეს შეუძლიათ საიჯარო
ურთიერთობა
მოშალონ
კალენდარული
დამთავრებიდანექვსითვისვადაში.
 2.მემკვიდრეებს
შეუძლიათ
უარი
წლის
განაცხადონ
ხელშეკრულების მოშლაზე და მოითხოვონ საიჯარო
ურთიერთობის გაგრძელება, თუ მათ უშუალოდ ან მესამე
პირების მეშვეობით შეუძლიათ იჯარით გადაცემული
ქონებისსწორისამეურნეოგამოყენება
თუ მოიჯარე საიჯარო ურთიერთობის დამთავრების
შემდეგ არ დააბრუნებს იჯარით აღებულ ქონებას, მაშინ
მეიჯარეს შეუძლია მოითხოვოს დათქმული საიჯარო
ქირის გადახდა ქონების დაბრუნების დაყოვნებისათვის;
მეიჯარეს შეუძლია მოითხოვოს სხვა სახის ზიანის
ანაზღაურებაც
სასოფლო-სამეურნეო მიწის იჯარის ხელშეკრულებით
მიწის ნაკვეთი სასოფლო-სამეურნეო მიზნით გადაეცემა
სამეურნეო გამოყენებისათვის განკუთვნილ საცხოვრებელ
ან სამეურნეო ნაგებობებთან (საწარმოსთან) ერთად ან
ასეთინაგებობისგარეშე.
 2.სასოფლო-სამეურნეო მიწის იჯარაზე ვრცელდება
იჯარის წესები, თუ სასოფლო-სამეურნეო მიწის
იჯარისათვისსხვა რამ არ არის დადგენილი
სასოფლო-სამეურნეო მიწის იჯარის ხელშეკრულება უნდა
დაიდოს წერილობით. თუ ეს ფორმა არ არის დაცული,
მაშინ ივარაუდება, რომ ხელშეკრულება დადებულია
განუსაზღვრელივადით

საიჯარო ურთიერთობა წყდება ხელშეკრულების ვადის
გასვლით. სამ წელზე მეტი ვადით დადებული
ხელშეკრულება შეიძლება გაგრძელდეს განუსაზღვრელი
ვადით, თუ ერთი მხარის წინადადებაზე– გაგრძელდეს
საიჯარო ურთიერთობა–მეორემხარეუარსარიტყვისსამი
თვის განმავლობაში. წინადადება და მასზე უარი უნდა
გაფორმდესწერილობით
1.თუ იჯარის ვადა არ არის განსაზღვრული, მაშინ
ხელშეკრულების ყოველ მხარეს შეუძლია საიჯარო წლის
დაწყებიდან არა უგვიანეს ათი დღისა განაცხადოს მომდევნო
საიჯარო წლისათვის იჯარის ხელშეკრულების მოშლის
თაობაზე. საიჯარო წლად ითვლება კალენდარული წელი.
თუკი მხარეები შეთანხმდნენ უფრო მცირე ვადაზე, მაშინ
საჭიროა ამის წერილობით გაფორმება.
 2. თუ საიჯარო ურთიერთობა შეიძლება შეწყდეს კანონით
დადგენილ ვადაზე ადრე, მაშინ იგი დასაშვებია მხოლოდ
საიჯარო წლის დამთავრებისათვის

გაგა ღვალაძე's picture
გაგა ღვალაძე (გაგა ღვალაძე)
სხვა
რეგ. თარ: 2024/04/18
ბოლო შემოს: 2024/04/18 19:01:13
კონტაქტი - ყველა კომენტარი
Susisusi's picture
Susisusi (Susi)
სხვა
რეგ. თარ: 2024/04/27
ბოლო შემოს: 2024/05/01 23:33:58
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

კეთილსინდისიერი მფლობელი
კეთილსინდისიერია მფლობელი, რომელიც ნივთს მართლზომიერად ფლობს, ან რომელიც უფლებამოსილ პირად შეიძლება იქნეს მიჩნეული საქმიან ურთიერთობებში საჭირო გულმოდგინე შემოწმების საფუძველზე.

კეთილსინდისიერი მფლობელის მიერ უკანონო მფლობელობიდან ნივთის უკან დაბრუნების მოთხოვნა
თუ კეთილსინდისიერ მფლობელს ჩამოერთმევა მფლობელობა, მას სამი წლის განმავლობაში შეუძლია ახალ მფლობელს ნივთის უკან დაბრუნება მოსთხოვოს. ეს წესი არ გამოიყენება მაშინ, როცა ახალ მფლობელს აქვს მფლობელობის უკეთესი უფლება. მფლობელობის უკან დაბრუნების მოთხოვნა შეიძლება გამოყენებულ იქნეს უკეთესი უფლების მქონე პირის მიმართაც, თუკი მან ნივთი მოიპოვა ძალადობის ან მოტყუების გზით.
კეთილსინდისიერი მფლობელის მიერ უკანონო ხელშეშლის აღკვეთის მოთხოვნა
თუ კეთილსინდისიერ მფლობელს არ ჩამოერთმევა ნივთი, მაგრამ სხვაგვარად შეეშლება ხელი მისი მფლობელობის განხორციელებაში, მაშინ მას, მსგავსად მესაკუთრისა, შეუძლია მოითხოვოს ხელის შეშლის აღკვეთა. ამასთანავე, მას შეუძლია მოითხოვოს მფლობელობის ხელყოფით გამოწვეული ზიანის ანაზღაურება. ზიანის ანაზღაურების ეს წესი გამოიყენება მაშინაც, როცა შეუძლებელია ხელის შეშლის აღკვეთის მოთხოვნა.

მართლზომიერი მფლობელის უფლებები
1. დაუშვებელია მართლზომიერ მფლობელს მოეთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება. მართლზომიერი მფლობელობის განმავლობაში მის კუთვნილებად ითვლება ნივთისა და უფლების ნაყოფი.
2. ეს წესი ეხება ასევე პირდაპირი მფლობელის ურთიერთობას არაპირდაპირ მფლობელთან.

არაკეთილსინდისიერი მფლობელის მოვალეობანი

არაკეთილსინდისიერმა მფლობელმა უფლებამოსილ პირს უნდა დაუბრუნოს როგორც ნივთი, ასევე მიღებული სარგებელი, ნივთის ან უფლების ნაყოფი. მფლობელი ვალდებულია აანაზღაუროს ის ნაყოფი, რომელიც მან ბრალეულად არ მიიღო. ნივთზე გაწეული ხარჯები და გაუმჯობესებანი მას შეუძლია მხოლოდ მაშინ მოითხოვოს, თუ მათ ნივთის უკან დაბრუნების მომენტისათვის უფლებამოსილი პირის გამდიდრება მოჰყვა შედეგად. სხვა მოთხოვნები არაკეთილსინდისიერი მფლობელის მიმართ უცვლელი რჩება.

Susisusi's picture
Susisusi (Susi)
სხვა
რეგ. თარ: 2024/04/27
ბოლო შემოს: 2024/05/01 23:33:58
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

კეთილსინდისიერი მფლობელი
კეთილსინდისიერია მფლობელი, რომელიც ნივთს მართლზომიერად ფლობს, ან რომელიც უფლებამოსილ პირად შეიძლება იქნეს მიჩნეული საქმიან ურთიერთობებში საჭირო გულმოდგინე შემოწმების საფუძველზე.

კეთილსინდისიერი მფლობელის მიერ უკანონო მფლობელობიდან ნივთის უკან დაბრუნების მოთხოვნა
თუ კეთილსინდისიერ მფლობელს ჩამოერთმევა მფლობელობა, მას სამი წლის განმავლობაში შეუძლია ახალ მფლობელს ნივთის უკან დაბრუნება მოსთხოვოს. ეს წესი არ გამოიყენება მაშინ, როცა ახალ მფლობელს აქვს მფლობელობის უკეთესი უფლება. მფლობელობის უკან დაბრუნების მოთხოვნა შეიძლება გამოყენებულ იქნეს უკეთესი უფლების მქონე პირის მიმართაც, თუკი მან ნივთი მოიპოვა ძალადობის ან მოტყუების გზით.
კეთილსინდისიერი მფლობელის მიერ უკანონო ხელშეშლის აღკვეთის მოთხოვნა
თუ კეთილსინდისიერ მფლობელს არ ჩამოერთმევა ნივთი, მაგრამ სხვაგვარად შეეშლება ხელი მისი მფლობელობის განხორციელებაში, მაშინ მას, მსგავსად მესაკუთრისა, შეუძლია მოითხოვოს ხელის შეშლის აღკვეთა. ამასთანავე, მას შეუძლია მოითხოვოს მფლობელობის ხელყოფით გამოწვეული ზიანის ანაზღაურება. ზიანის ანაზღაურების ეს წესი გამოიყენება მაშინაც, როცა შეუძლებელია ხელის შეშლის აღკვეთის მოთხოვნა.

მართლზომიერი მფლობელის უფლებები
1. დაუშვებელია მართლზომიერ მფლობელს მოეთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება. მართლზომიერი მფლობელობის განმავლობაში მის კუთვნილებად ითვლება ნივთისა და უფლების ნაყოფი.
2. ეს წესი ეხება ასევე პირდაპირი მფლობელის ურთიერთობას არაპირდაპირ მფლობელთან.

არაკეთილსინდისიერი მფლობელის მოვალეობანი

არაკეთილსინდისიერმა მფლობელმა უფლებამოსილ პირს უნდა დაუბრუნოს როგორც ნივთი, ასევე მიღებული სარგებელი, ნივთის ან უფლების ნაყოფი. მფლობელი ვალდებულია აანაზღაუროს ის ნაყოფი, რომელიც მან ბრალეულად არ მიიღო. ნივთზე გაწეული ხარჯები და გაუმჯობესებანი მას შეუძლია მხოლოდ მაშინ მოითხოვოს, თუ მათ ნივთის უკან დაბრუნების მომენტისათვის უფლებამოსილი პირის გამდიდრება მოჰყვა შედეგად. სხვა მოთხოვნები არაკეთილსინდისიერი მფლობელის მიმართ უცვლელი რჩება.

Susisusi's picture
Susisusi (Susi)
სხვა
რეგ. თარ: 2024/04/27
ბოლო შემოს: 2024/05/01 23:33:58
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

კეთილსინდისიერი მფლობელი
კეთილსინდისიერია მფლობელი, რომელიც ნივთს მართლზომიერად ფლობს, ან რომელიც უფლებამოსილ პირად შეიძლება იქნეს მიჩნეული საქმიან ურთიერთობებში საჭირო გულმოდგინე შემოწმების საფუძველზე.

კეთილსინდისიერი მფლობელის მიერ უკანონო მფლობელობიდან ნივთის უკან დაბრუნების მოთხოვნა
თუ კეთილსინდისიერ მფლობელს ჩამოერთმევა მფლობელობა, მას სამი წლის განმავლობაში შეუძლია ახალ მფლობელს ნივთის უკან დაბრუნება მოსთხოვოს. ეს წესი არ გამოიყენება მაშინ, როცა ახალ მფლობელს აქვს მფლობელობის უკეთესი უფლება. მფლობელობის უკან დაბრუნების მოთხოვნა შეიძლება გამოყენებულ იქნეს უკეთესი უფლების მქონე პირის მიმართაც, თუკი მან ნივთი მოიპოვა ძალადობის ან მოტყუების გზით.
კეთილსინდისიერი მფლობელის მიერ უკანონო ხელშეშლის აღკვეთის მოთხოვნა
თუ კეთილსინდისიერ მფლობელს არ ჩამოერთმევა ნივთი, მაგრამ სხვაგვარად შეეშლება ხელი მისი მფლობელობის განხორციელებაში, მაშინ მას, მსგავსად მესაკუთრისა, შეუძლია მოითხოვოს ხელის შეშლის აღკვეთა. ამასთანავე, მას შეუძლია მოითხოვოს მფლობელობის ხელყოფით გამოწვეული ზიანის ანაზღაურება. ზიანის ანაზღაურების ეს წესი გამოიყენება მაშინაც, როცა შეუძლებელია ხელის შეშლის აღკვეთის მოთხოვნა.

მართლზომიერი მფლობელის უფლებები
1. დაუშვებელია მართლზომიერ მფლობელს მოეთხოვოს ნივთის უკან დაბრუნება. მართლზომიერი მფლობელობის განმავლობაში მის კუთვნილებად ითვლება ნივთისა და უფლების ნაყოფი.
2. ეს წესი ეხება ასევე პირდაპირი მფლობელის ურთიერთობას არაპირდაპირ მფლობელთან.

არაკეთილსინდისიერი მფლობელის მოვალეობანი

არაკეთილსინდისიერმა მფლობელმა უფლებამოსილ პირს უნდა დაუბრუნოს როგორც ნივთი, ასევე მიღებული სარგებელი, ნივთის ან უფლების ნაყოფი. მფლობელი ვალდებულია აანაზღაუროს ის ნაყოფი, რომელიც მან ბრალეულად არ მიიღო. ნივთზე გაწეული ხარჯები და გაუმჯობესებანი მას შეუძლია მხოლოდ მაშინ მოითხოვოს, თუ მათ ნივთის უკან დაბრუნების მომენტისათვის უფლებამოსილი პირის გამდიდრება მოჰყვა შედეგად. სხვა მოთხოვნები არაკეთილსინდისიერი მფლობელის მიმართ უცვლელი რჩება.

lili1's picture
lili1 (ლილი)
სხვა
რეგ. თარ: 2024/04/27
ბოლო შემოს: 2024/05/01 10:33:46
კონტაქტი - ყველა კომენტარი

შრომის სამართლის, როგორც სამართლის დარგის წარმოშობა
შრომის სამართლის, როგორც სამართლის დარგის წარმოშობა ინდუსტრიული რევოლუციის ადრეულ ეტაპზე ფიქსირდება. სწორედ ინდუსტრიული რევოლუციის საწყისებზე ეკონომიკის, და ზოგადად საზოგადოების, განვითარების შედეგად არსებულმა ცვლილებებმა წარმოშვა შრომის სამართლის, როგორც დამოუკიდებელი დარგის ჩამოყალიბების აუცილებლობა.სამუშაოს მიმცემსა და სამუშაოს შემსრულებელს შორის არსებული ურთიერთობის სპეციფიკიდან გამომდინარე, შესაძლოა ავტომატურად წარმოიშვა სამუშაოს მიმცემის მიერ უფლებამოსილების გადამეტების რისკი და უნდა არსებობდეს ამ რისკისგან დაცვის საჭიროება. შრომითი ურთიერთობის არსიდან გამომდინარე, სამუშაოს შემსრულებელი როგორც პიროვნულად, ისე ეკონომიკურად დამოკიდებულია სამუშაოს მიმცემზე.ამიტომ სწორედ ეს შეიძლება განაპირობებდეს სამუშაოს მიმცემის მიერ ამ დამოკიდებულების ბოროტად გამოყენების ალბათობას.ამ საბრთხის განეიტრალება კი სახემწიფოს უფლებამისილება და ვალდებულებაა.შესაბამისად, სამუშაოს მიმცემსა და სამუშაოს შემსრულებელს შორის უთანასწორო ვითარებისის შემთხვევაში და ურთიერთობის ორ მხარეს შორის ბალანსის უზრუნველსაყოფად სახელმწიფომ (შრომითი) სამართლებრივი წესრიგის დადგენით საჭიროდ მიიჩნია, ჩაერიოს ურთიერთობაში და დაავალდებულოს სამუშაოს მიმცემი, დაიცვას სახელმწიფოს მიერვე დადგენილი წესები. ამდენად, შრომითი ურთიერთობის მონაწილეთა ინტერესების ფარგლები წესრიგდება შრომის სამართლით.
შრომის სამართალი როგორც სამართლის დარგი წარმოიშვა დასაქმებულის სპეციალური მდგომარეობიდან და დაცვის საჭიროებიდან გამომდიენრე ვინაიდან შრომით ურთიერთობაში აშკარად გამოკვეთილია დამსაქმებლის უპირატესი მდგომარეობა დასაქმებულთან შედარებით რაც უდავოს იწვევს „ძლიერი“ მხარის მიერ თავისი უფლებების გადამეტებულად,გამოყენებას სწორედ ამგვარ
„უთანასწორობაში“ ბალანსის აღდგენასა და დაცვას ემსახურება შრომის სამართალი.
ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე შრომითი სამართლის მიზანი არის დასაქმებულის დაცვა მისი ინტერესების უსაფუძვლო ხელყოფისგან.საკონსტიტუციო სასამართლოს განამარტებით იმსითვის,რომ დაცული იყოს დასაქმებულის ინტერესებისი სახელმწიფოს მიერ,აუცილებელია გარკვეული იმპერატიული ნორმების დადგენა,როემლიც დაიცავს დასაქმებულს დამსაქმებელის თვითნებობისგან.ამდენად, შრომის სამართალი მიჩნეულია, როგორც იმპერატიული ბუნების მქონე დარგი, იმ მიზეზის გათვალისწინებით, რომ მიმართულია, დაიცვას დასაქმებული, როგორც შრომითი ურთიერთობის სუსტი მხარე.ანუ კანონმდებელი ერევა ურთიერთობაში უფრო „სუსტი მხარის“ – დასაქმებულის სასარგებლოდ.
ვინაიდან შრომის სამართალი იცავს ხელშეკრულების უფრო დაუცველ მხარეს და აწესებს მინიმალურ სტანდარტებს, მათი შეცვლა-მოდიფიცირება მხოლოდ დასაქმებულის სასარგებლოდ არის დასაშვები. უფრო კონკრეტულად, მხარეებს ინდივიდუალური ხელშეკრულებით არ შეუძლიათ, შეცვალონ შრომის კანონმდებლობით დადგენილი დებულებები, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა კანონით დაწესებული დაცვის მინიმალური სტანდარტები უმჯობესდება დასაქმებულის სასარგებლოდ.
„შრომითი ურთიერთობა სახელშეკრულებო ურთიერთობაა,თუმცა დასაქმებულის საწინააღმდეგოდ კანონით დადგენილი საზღვრებიდან ნებისმიერი სახელშეკრულებო გადახვევა არის ბათილი. შრომის კოდექსის 1(3) მუხლში მითითებულია, რომ შრომითი ხელშეკრულებით არ შეიძლება, განისაზღვროს შრომის კოდექსით გათვალისწინებულისაგან განსხვავებული ნორმები, რომლებიც აუარესებს დასაქმებულის მდგომარეობას.6(9) მუხლის მიხედვით კი, ბათილია ინდივიდუალური შრომითი ხელშეკრულების ის პირობა, რომელიც ეწინააღმდეგება შრომის კოდექსს, გარდა იმ შემთხვევისა,
როცა ინდივიდუალური შრომითი ხელშეკრულება აუმჯობესებს დასაქმებულის მდგომარეობას. შრომის სამართლის დაცვითი ფუნქციის კოლექტიური ასპექტი
თავდაპირველად შრომის სამართლის მიზანი იყო მხოლოდ ინდივიდი დასაქმებულის დაცვა. მე-20 საუკუნეში, შრომის სამართალი უკვე ფოკუსირებულია დასაქმებულის დაცვის კოლექტიურ ასპექტებზე.ზოგადად შრომის სამართალი იყოფა ორ ნაწილად – ინდივიდუალური შრომის სამართალი და კოლექტიური შრომის სამართალი. ინდივიდუალური შრომის სამართალი მოიცავს დამსაქმებელსა და დასაქმებულს შორის არსებულ ინდივიდუალურ სახელშეკრულებო ურთიერთობას. კოლექტიური შრომის სამართალი აწესრიგებს დამსაქმებელსა (ან დამსაქმებელთა გაერთიანებას) და ერთ ან მეტ დასაქმებულთა გაერთიანებას შორის არსებულ ურთიერთობას.
აქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მიხედვით, დასაქმებულის დასაცავად დამსაქმებლის იმპერატიული ნორმებით შეზღუდვა არ არის შრომის უფლების გარანტირების ერთადერთი მექანიზმი. საქართველოს შრომის კოდექსი ითვალისწინებს დამსაქმებელზე ზემოქმედების სხვადასხვა ბერკეტს. იგი საშუალებას აძლევს დასაქმებულებს, გაერთიანდნენ პროფესიულ კავშირში, კოლექტიურად აწარმოონ მოლაპარაკება დამსაქმებელთან და კოლექტიური ხელშეკრულების მეშვეობით, მათთვის სასურველ პირობებზე შეთანხმდნენ.
კოლექტიური შრომის სამართლის ქვაკუთხედია გაერთიანების თავისუფლება. აღნიშნული კონცეფცია განმტკიცებულია როგორც საერთაშორისო ხელშეკრულებებით, ასევე ქვეყნების კონსტიტუციებით. შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის (შემდგომში ILO) პრინციპული მიდგომაა, რომ დასაქმებულთა და დამსაქმებელთა გაერთიანების თავისუფლება წარმოადგენს ფუნდამენტურ საშუალებას საერთაშორისო შრომის სტანდარტებით განმტკიცებული უფლებების დასაცავად.ანუ გაერთიანების თავისუფლება წარმოადგენს დასაქმებულთა მდგომარეობის გაუმჯობესებისა და მშვიდობის უზრუნველყოფის საშუალებას.
გაერთიანების თავისუფლება გულისხმობს ადამიანის უფლებას, შექმნას პროფესიული კავშირი და გაერთიანდეს მასში, თავისი ინტერესების დასაცავად.გაერთიანების თავისუფლება შრომითი ურთიერთობის „სუსტ მხარეს“ აძლევს შესაძლებლობას, რომ დასაქმებულებმა ერთობლივად გამოიყენონ კოლექტიური სიძლიერე ინდივიდის უფლებების უკეთ დასაცავად.გაერთიანების თავისუფლება უზრუნველყოფს კანონმდებლობით გარანტირებული უფლებების ეფექტიანად განხორციელების შესაძლებლობას. მოცემული მიზნის მიღწევის მექანიზმია კოლექტიური მოლაპარაკების წარმოება. გაერთიანების თავისუფლება დასაქმებულთათვის ქმნის კოლექტიური მოლაპარაკებისა და დიალოგის შესაძლებლობას, რაც წარმოადგენს ეფექტიან გზას დამსაქმებელსა და დასაქმებულს შორის არსებული დისბალანსის დასაძლევად.ასევე გაერთიანების თავისუფლება წარმოადგენს დემოკრატიის ერთ-ერთ ფორმას. ადამიანის უფლებები და შრომის სამართალი
ყოველ ადამიანს აქვს შრომის სამართლიანი და ხელსაყრელი პირობებისა და უმუშევრობისაგან დაცვის უფლება. აქვე საგულისხმოა 1966 წლის ეკონომიკური, სოციალური და კულტურული უფლებების შესახებ საერთაშორისო პაქტის მე-6 მუხლი, რომლის თანახმადაც, „პაქტის მონაწილე სახელმწიფოები აღიარებენ შრომის უფლებას, რომელიც მოიცავს თითოეული ადამიანის უფლებას, მოიპოვოს საარსებო სახსრები შრომით, რომელსაც თავისუფლად აირჩევს ან რომელზეც თანხმდება, და მიიღებენ შესაბამის ზომებს ამ უფლების დასაცავად.
1948 წლის ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის 23(3) მუხლით ასევე გარანტირებულია ყველა დასაქმებულის უფლება, იღებდეს სამართლიან და დამაკმაყოფილებელ გასამრჯელოს, რომელიც მისთვის და მისი ოჯახისათვის უზრუნველყოფს ღირსეულ ადამიანურ არსებობას.საერთაშორისო პაქტის მე-7 მუხლში, რომლის მიხედვითაც აღიარებულია ინდივიდის უფლება, ჰქონდეს შრომის სამართლიანი და ხელშემწყობი პირობები, მათ შორის, ანაზღაურება, რომელიც ყველა
დასაქმებულისთვის, როგორც მინიმუმ, უზრუნველყოფს სამართლიან ხელფასს და მათი და მათი ოჯახების დამაკმაყოფილებელ არსებობას.
გაერთიანების თავისუფლება, მათ შორის პროფესიული კავშირის შექმნის უფლება, აღიარებულია ადამიანის უფლებების დაცვის შესახებ სხვადასხვა საერთაშორისო აქტით.მათ შორის 1948 წლის ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციით (მუხლი 23(4)) განმტკიცებულია, რომ „ყოველ ადამიანს აქვს უფლება, შექმნას პროფესიული კავშირები და შევიდეს პროფესიულ კავშირებში თავისი ინტერესების დასაცავად.“დასაქმებულის გაერთიანების თავისუფლება უზრუნველყოფილია ასევე 1966 წლის სამოქალაქო და პოლიტიკურ უფლებათა საერთაშორისო პაქტით.
ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაციის 23-ე მუხლი ასევე ადგენს თანაბარი შრომისათვის თანაბარი ანაზღაურების პრინციპს. უნდა იყოს ქალისა და მამაკაცისათვის თანაბარი შრომის პირობები, მათ შორის – „თანაბარი ანაზღაურება თანაბარი შრომისათვის“. სამუშაო ადგილზე დისკრიმინაციის აკრძალვასთან მიმართებით სამუშაოზე დაწინაურების თანაბარი შესაძლებლობის უზრუნველყოფის მიზნით იმავე მუხლის მოთხოვნაა, რომ სამუშაოზე დაწინაურება მოხდეს მხოლოდ და მხოლოდ სამუშაო გამოცდილებისა და კვალიფიკაციის საფუძველზე.ასევე ყოველ ადამიანს აქვს დასვენებისა და თავისუფალი დროის გამოყენების უფლება სამუშაო დღის გონივრული შეზღუდვისა და ანაზღაურებული პერიოდული შვებულების უფლების ჩათვლით.როგორც ადამიანის უფლებათა საყოველთაო დეკლარაცია, ასევე სამოქალაქო და პოლიტიკურ უფლებათა საერთაშორისო პაქტი კრძალავს მონობას, სავალდებულო ან იძულებით შრომას. შრომის კანონმდებლობის განვითარება საქართველოში
ქართული შრომის სამართლის განვითარების ათვლა იწყება საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის 1920 წლის 14 აგვისტოს კანონით – „შრომის ხელშეკრულების შესახებ“. კანონში გათვალისწინებული იყო პროგრესული ხედვა შრომითი ხელშეკრულების ძირითადი პრინციპებისა და შრომის კოდექსის
მოქმედების სფეროს შესახებ.შრომის ხელშეკრულების შესახებ“ კანონს არ „ექვემდებარებოდნენ სახელმწიფოსი და ადგილობრივი თვითმმართველობის დაწესებულებათა თანამდებობის პირნი და ადმინისტრაციაში მოსამსახურენი“.კანონი აღიარებდა მხარეთა ნების ავტონომიისა და „სუსტი მხარის“ დაცვის პრინციპს – „შრომის ხელშეკრულების ყოველი პირობა დამოკიდებულია მხარეთა შეთანხმებაზე. ნამდვილად არ ჩაითვლება ისეთი პირობა, რომელიც ეწინააღმდეგება ზნეობის წესებს და აგრეთვე პირობა, რომელიც აუარესებს მშრომელის მდგომარეობას წარმოებაში.
შრომითი ურთიერთობის შეწყვეტის საფუძველს წარმოადგენდა შრომითი ხელშეკრულების „მოსპობა“ (მაგ. მხარეთა შეთანხმება, ვადის გასვლა, დაპირებული სამუშაოს დამთავრება, დასაქმებულის გარდაცვალება) და კანონით განსაზღვრული შესაბამისი საფუძვლების არსებობისას დასაქმებულის და დამსაქმებლის მიერ შრომითი ხელშეკრულების „გაუქმება“.მხარეებს ხელშეკრულების „გაუქმება“ შეეძლოთ ორი კვირით ადრე შესაბამისი შეტყობინების გაგზავნით.შრომითი ხელშეკრულების როგორც დამსაქმებლის, ასევე დასაქმებულის ინიციატივით შეწყვეტის შემთხვევაში, დასაქმებულს უფლება ჰქონდა, დამსაქმებლისგან მიეღო „ნამსახური წლების კვალობაზე სასყიდელი“.
შრომის უფლებებთან დაკავშირებულ არაერთ დებულებას ითვალისწინებდა საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის 1921 წლის კონსტიტუციაც.ამასთან, იმავე თავში წარმოდგენილი ნორმები აღიარებდა გაერთიანებისა და გაფიცვის თავისუფლებას.კონსტიტუციით დადგენილი იყო უმუშევარ პირთათვის სახელმწიფო დახმარების ვალდებულება, „სამუშაოს აღმოჩენით ან დაზღვევის სახით“. კონსტიტუცია ასევე მოიცავდა ზოგიერთ შრომით სტანდარტსა და უფლებას. მაგალითად, დასაქმებულის შრომის უნარის დაკარგვის შემთხვევაში დახმარების დაწესებას, მაქსიმალურ ყოველკვირეულ სამუშაო დროს, არასრულწლოვნის შრომის აკრძალვას, ქალ დასაქმებულთა შრომით პირობებს. კონსტიტუციით დადგენილი იყო
სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა შრომის კანონმდებლობის დარღვევისათვის.კონსტიტუციით ასევე გათვალისწინებული იყო მინიმალური ხელფასისა და შრომის ნორმალური პირობების განსაზღვრა, შრომის ინსპექციის სამსახურების შექმნა.უნდა ითქვას, რომ საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის 1921 წლის კონსტიტუცია მიჩნეულია მსოფლიოში ერთ-ერთ უძველეს კონსტიტუციად, რომელიც განამტკიცებდა შრომით უფლებებს. საბჭოთა შრომის სამართალი
საბჭოთა რეჟიმის დამყარების შემდეგ საქართველოში შრომით სამართლებრივ ურთიერთობებს აწესრიგებდა 1973 წლის 1 ოქტომბრის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის შრომის კანონთა კოდექსი. საბჭოთა შრომითსამართლებრივ სისტემას ახასიათებდა პირის იძულება შრომითი ხელშეკრულების დადებაზე. შრომის ვალდებულება აღიარებული იყო კიდეც საბჭოთა კონსტიტუციით. საბჭოთა სამართლის თავისებურება ის იყო, რომ შრომა განიხილებოდა როგორც უფლებად, ისე მოვალეობადაც. საბჭოთა სისხლის სამართალში არსებული ნორმების ძალით ისჯებოდა პირი, რომელსაც ჰქონდა შრომის უნარი, მაგრამ არ იყო ჩართული შრომით ურთიერთობაში. საბჭოური სისტემისათვის ასევე დამახასიათებელი იყო შრომითი ურთიერთობების მარეგულირებელ კანონში (შრომის კანონთა კოდექსში) არსებული არათანმიმდევრული მოწესრიგება, რომლის დროსაც, მაგალითისათვის, შრომითი ხელშეკრულების შეწყვეტის მოწესრიგება წინ უსწრებდა სამუშაო და დასვენების დროის, ისევე როგორც შრომის ანაზღაურების შესახებ, დებულებებს. შრომის სამართალი საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ საქართველოს 1995 წლის კონსტიტუციით აღიარებულია შრომის თავისუფლება. და საბჭოთა სისტემისათვის დამახასიათებელი იძულებითი შრომის პრინციპი უარყოფილი იქნა.
2006 წელს საქართველოს პარლამენტმა მიიღო ახალი შრომის კოდექსი.საბოლოოდ 2006 წლის შრომის კოდექსი შეფასდა, როგორც დამსაქმებლის ინტერესზე მორგებული კანონმდებლობა. მოცემულ კონტექსტში, გამოიკვეთა საერთაშორისო შრომის სტანდარტებთან შეუსაბამობის მნიშვნელოვანი პრობლემები.
2010 წლის ბოლოს ქვეყანაში საკონსტიტუციო რეფორმის შედეგად შეიცვალა შრომის კოდექსის სტატუსი და მან ორგანული კანონის სახე მიიღო. 2013 წლის ივლისში კი საქართველოს შრომის კოდექსში შევიდა მნიშვნელოვანი ცვლილებები. ახლებურად დარეგულირდა შრომითსამართლებრივი ურთიერთობის არაერთი ასპექტი. შედეგად, ქართული შრომის სამართალი გადავიდა ისტორიული განვითარების ახალ ეტაპზე. შრომის სამართლის წყაროები
1.საქართველოს კონსტიტუცია.
ვინაიდან საქართველოს კონსტიტუცია სახელმწიფოს უზენაესი კანონია ყველა სხვა სამართლებრივი აქტი უნდა შეესაბამებოდეს კონსტიტუციას.“შესაბამისად საქართველოს კონსტიტუცია, აყალიბებს შრომითი ურთიერთობის მარეგულირებელ კონსტიტუციურ ჩარჩოს და ადგენს შრომითი სამართლებრივი წესრიგის მიმართ გამოსაყენებელ ფუძემდებლურ პრინციპებს.კონსტიტუციით განმტკიცებულ ფუძემდებლურ პრინციპთაგანია „შრომის თავისუფლება“ასევე კონსტიტუციის 33-ე მუხლით აღიარებს გაფიცვის უფლებასაც.
2.საერთაშორისო ხელშეკრულება.
სქართველოს შრომის კოდექსის 1(1) მუხლით განსაზღვრულია საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებათა უპირატესი იურიდიული ძალა, შრომის კოდექსთან მიმართებით.ამას ადგენს ასევე კონსტიტუციაც რომლის მიხედვითაც „საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებას ან შეთანხმებას, თუ იგი არ ეწინააღმდეგება საქართველოს კონსტიტუციას, კონსტიტუციურ შეთანხმებას, აქვს
უპირატესი იურიდიული ძალა შიდასახელმწიფოებრივი ნორმატიული აქტების მიმართ.“
ჯერ კიდევ შრომის სამართლის წარმოშობის ეტაპზე ნათელი იყო, რომ შრომითი ურთიერთობების მარეგულირებელი ეროვნული კანონმდებლობა ადგილობრივ დონეზე შეუძლებელია, მყარად დაფუძნდეს საერთაშორისო შრომის სტანდარტების პარალელური მხარდაჭერის გარეშე.საერთაშორისო შრომის სამართლის ძირითადი წყაროა ILO-ს კონვენციები და რეკომენდაციები,დღეის მდგომარეობით, საქართველოს პარლამენტის მიერ რატიფიცირებულია ILO-ს 17 კონვენცია.
3.კანონი
შრომითი ურთიერთობის მარეგულირებელი ძირითადი საკანონმდებლო აქტია საქართველოს ორგანული კანონი საქართველოს შრომის კოდექსი. როგორც ეს 1(1) მუხლშია მითითებული, შრომის კოდექსი აწესრიგებს საქართველოს ტერიტორიაზე შრომით და მის თანმდევ ურთიერთობებს, თუ ისინი განსხვავებულად არ რეგულირდება სხვა სპეციალური კანონით.ამგვარად, ის ურთიერთობები, რომლებიც განსხვავებულად არ არის მოწესრიგებული სპეციალური სამართლებრივი ურთიერთობის მარეგულირებელი კანონით, ექცევა შრომის კოდექსის მოქმედების სფეროში.
კონტინენტური ევროპის ზოგიერთ ქვეყანაში შრომითი ურთიერთობები ძირითადად მოწესრიგებულია სამოქალაქო კოდექსით.თუმცა ჩვენთან სამოქალაქო კოდექსით შრომითი ურთიერთობის მოწესრიგების საჭიროება არსებობს მაშინ, როდესაც არ არსებობს კონკრეტულად ამ საკითხის მარეგულირებელი შრომითი სპეციალური კანონი. შრომის კოდექსის 1(2) მუხლის თანახმად, „შრომით ურთიერთობასთან დაკავშირებული საკითხები, რომლებსაც არ აწესრიგებს ეს კანონი ან სხვა სპეციალური კანონი, რეგულირდება საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის ნორმებით.“
4.კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტი
შრომითი ურთიერთობის მომწესრიგებელი კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტებია მაგ. საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის 2006 წლის 25 აგვისტოს N231/ნ ბრძანება, ორსულობის, მშობიარობისა და ბავშვის მოვლის, ასევე ახალშობილის შვილად აყვანის გამო შვებულების ანაზღაურების წესის დამტკიცების თაობაზე და სხვა…
5. კოლექტიური ხელშეკრულება
საკანონმდებლო აქტებთან ერთად შრომითი ურთიერთობის რეგულირების წყაროა კოლექტიური ხელშეკრულება. კოლექტიური ხელშეკრულების, როგორც შრომის სამართლის წყაროს შესახებ მიდგომა გავრცელებულია, როგორც კონტინენტური ევროპის,ასევე ანგლო-საქსური სამართლის ქვეყნებში. საქართველოს შრომის კოდექსი აღიარებს კოლექტიურ ხელშეკრულებას, როგორც შრომითი ურთიერთობის რეგულირების წყაროს.
კოლექტიური ხელშეკრულების გაფორმების წინაპირობაა კოლექტიური მოლაპარაკება, რაც წარმოადგენს დამსაქმებელსა და დასაქმებულთა შორის მოლაპარაკების პროცესს. აღნიშნული პროცესის მიზანია შეთანხმების მიღწევა შრომითი ურთიერთობის მარეგულირებელ კოლექტიურ ხელშეკრულებაზე. კოლექტიური მოლაპარაკება წარმოადგენს მხარეთა უნიკალურ საშუალებას, განსაზღვრონ სამუშაოსთან დაკავშირებული საკითხები, ყველა დაინტერესებული მხარის ინტერესთა გათვალისწინებით.
კოლექტიური ხელშეკრულება იდება ერთ ან მეტ დამსაქმებელს ან ერთ ან მეტ დამსაქმებელთა გაერთიანებასა და ერთ ან მეტ დასაქმებულთა გაერთიანებას შორის. კოლექტიური ხელშეკრულება განსაზღვრავს შრომით პირობებს, მის სუბიექტებს შორის ურთიერთობას, და შესაბამისად, მათ უფლებებსა და მოვალეობებს.