Document structure
View explanations
Referenced documents
Document Highlights
Consolidated publications
Return back Consolidated version (final)
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციის დამტკიცების თაობაზე
დამტკიცდეს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს მიერ 2008 წლის 20 თებერვალს მიღებული აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუცია.
ეს კანონი ამოქმედდეს 2008 წლის 4 აგვისტოდან.
საქართველოს პრეზიდენტი მ. სააკაშვილი
თბილისი,
2008 წლის 15 ივლისი.
№232–რს
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუცია
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა, ხელმძღვანელობს რა საქართველოს კონსტიტუციით, მისი ფუძემდებლური პრინციპებით და ზოგადსაკაცობრიო ფასეულობებით, ადგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციას.
თავი I. ზოგადი დებულებები
მუხლი 1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სტატუსი
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა არის საქართველოს განუყოფელი ტერიტორიული ერთეული.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა მოიცავს ტერიტორიას „აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის შესახებ“ საქართველოს კონსტიტუციური კანონის მიღების დღისათვის არსებულ ადმინისტრაციულ საზღვრებში.
3. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ადმინისტრაციული საზღვრების შეცვლა დასაშვებია აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს ინიციატივის საფუძველზე საქართველოს ორგანული კანონით. აღნიშნული ინიციატივის თაობაზე აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს გადაწყვეტილება მიიღება სრული შემადგენლობის არანაკლებ ორი მესამედის უმრავლესობით.
4. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე მოქმედებს საქართველოს კანონმდებლობით შექმნილი სახელმწიფო ხელისუფლების და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები.
5. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუცია არის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ძირითადი კანონი. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ყველა სხვა სამართლებრივი აქტი უნდა შეესაბამებოდეს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციას.
მუხლი 2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ხელისუფლების ორგანოები
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ხელისუფლების ორგანოებია:
ა) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭო;
ბ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა;
გ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სამინისტრო;
დ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საარჩევნო კომისია;
ე) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სამინისტროს საქვეუწყებო დაწესებულება.
2. აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკას უფლება აქვს საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დააფუძნოს საჯარო და კერძო სამართლის იურიდიული პირები.
მუხლი 3. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ადმინისტრაციული ცენტრი
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ბათუმი.
მუხლი 4. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სიმბოლოები
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის დროშა არის მართკუთხა ქსოვილი პროპორციით 2/3, რომელსაც გაჰკვეთს შვიდი ჰორიზონტალური ზოლი: 1-3-5-7 ზოლი ლაჟვარდისფერი, ხოლო 2-4-6 ზოლი თეთრი ფერის. დროშის ზედა მარჯვენა კუთხეში გამოსახულია საქართველოს სახელმწიფო დროშა. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის დროშის გამოსახულება ერთვის ამ კონსტიტუციას.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის გერბი არის ტალღისებურად გადაკვეთილი ჰერალდიკური ფარი, ცენტრში მცირე ჰერალდიკური ფარით. მცირე ჰერალდიკურ ფარზე მეწამულ ველზე გამოსახულია ოქროს ჯვრის ბუნიანი, ვერცხლის შუბოსანი, ვერცხლის გველეშაპის განმგმირავი, ვერცხლის ცხენზე ამხედრებული ოქროს შარავანდედიანი ვერცხლის მხედარი – წმინდა გიორგი. ფარის პირველ ნაწილში მწვანე ველზე გამოსახულია ოქროს ციხე. ფარის მეორე ნაწილში ლაჟვარდ ველზე გამოსახულია სამი ოქროს მონეტა ორი ერთზე. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის გერბის გამოსახულება ერთვის ამ კონსტიტუციას.
3. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის დროშისა და გერბის გამოყენების წესი განისაზღვრება საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით.
თავი II. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უფლებამოსილებები, ფინანსები და ქონება
მუხლი 5. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უფლებამოსილებები
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უფლებამოსილებები განისაზღვრება საქართველოს კონსტიტუციით, „აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის შესახებ“ საქართველოს კონსტიტუციური კანონით, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციით, საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სხვა საკანონმდებლო აქტებით.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის განსაკუთრებული უფლებამოსილებებია:
ა) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონებისა და სხვა ნორმატიული აქტების მიღება;
ბ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის სტრუქტურის, უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის განსაზღვრა;
გ) საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საბიუჯეტო პოლიტიკის განსაზღვრა და განხორციელება, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ბიუჯეტის კანონის მიღება და მისი შესრულების კონტროლი;
დ) საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონების მართვა და განკარგვა;
ე) საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საკუთრებაში არსებული მიწის, ტყისა და წყლის რესურსების მართვა და განკარგვა;
ვ) საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სივრცით-ტერიტორიული დაგეგმვა და განვითარება;
ზ) ავტონომიური რესპუბლიკის მნიშვნელობის საავტომობილო გზების და სხვა ინფრასტრუქტურის მართვა;
თ) ავტონომიური რესპუბლიკის მნიშვნელობის საგანმანათლებლო, სამეცნიერო, შემოქმედებითი და სპორტული დაწესებულებების შექმნა, მართვა და მხარდაჭერა;
ი) საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოებისა და საპატიო წოდებების დადგენა და მინიჭება;
კ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საარქივო სამსახურის მართვა.
3. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა ახორციელებს სხვა უფლებამოსილებებს ეკონომიკის, სოფლის მეურნეობის, ტურიზმის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის, განათლების, კულტურის, სპორტისა და ახალგაზრდული პოლიტიკის, გარემოს დაცვის სფეროში, რომელიც საქართველოს კანონმდებლობით არ მიეკუთვნება სახელმწიფო ხელისუფლების განსაკუთრებულ უფლებამოსილებას ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ექსკლუზიურ საკუთარ უფლებამოსილებას და რომლის განხორციელებაც საქართველოს კანონმდებლობით არ გამოირიცხება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უფლებამოსილებიდან.
4. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა ახორციელებს სახელმწიფოს მიერ კანონით დელეგირებულ უფლებამოსილებებს.
მუხლი 6. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ფინანსური ავტონომია და ქონება
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა საქართველოს კანონით დადგენილ ფარგლებში სარგებლობს ფინანსური ავტონომიით.
2. აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკას აქვს ქონება, რომლის ფორმირების წესი განისაზღვრება საქართველოს კანონმდებლობით.
მუხლი 7. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ბიუჯეტი
1. უმაღლესი საბჭო ყოველწლიურად სრული შემადგენლობის უმრავლესობით იღებს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ბიუჯეტის შესახებ კანონს.
2. მხოლოდ მთავრობის თავმჯდომარეა უფლებამოსილი უმაღლეს საბჭოს წარუდგინოს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ბიუჯეტის პროექტი. მთავრობის თავმჯდომარე მომდევნო საბიუჯეტო წლის ბიუჯეტის პროექტს უმაღლეს საბჭოს წარუდგენს საბიუჯეტო წლის დასრულებამდე არაუგვიანეს 2 თვისა. ბიუჯეტის კანონის პროექტთან ერთად უმაღლეს საბჭოს წარედგინება მთავრობის მოხსენება მიმდინარე წლის ბიუჯეტის შესრულების მიმდინარეობის შესახებ. ბიუჯეტის შესრულების წლიურ ანგარიშს მთავრობა უმაღლეს საბჭოს წარუდგენს საბიუჯეტო წლის დასრულებიდან არაუგვიანეს სამი თვისა.
3. მთავრობის თავმჯდომარის თანხმობის გარეშე დაუშვებელია ბიუჯეტის კანონის პროექტში ცვლილების შეტანა. მთავრობის თავმჯდომარეს შეუძლია მოსთხოვოს უმაღლეს საბჭოს დამატებითი ხარჯის გაღება, თუ მიუთითებს მისი დაფარვის წყაროს.
4. კანონპროექტი, რომელიც იწვევს მიმდინარე საბიუჯეტო წლის ბიუჯეტის ხარჯების ზრდას, შემოსავლების შემცირებას ან აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მიერ ახალი ფინანსური ვალდებულებების აღებას, უმაღლესმა საბჭომ შეიძლება მიიღოს მხოლოდ მთავრობის თავმჯდომარის თანხმობის შემდეგ, ხოლო მომავალ საბიუჯეტო წელთან დაკავშირებული კანონპროექტი – მთავრობის თავმჯდომარის თანხმობით ან მთავრობის თავმჯდომარის მიერ უმაღლესი საბჭოსათვის წარდგენილი ძირითადი მონაცემებისა და მიმართულებების დოკუმენტის ფარგლებში.
5. თუ უმაღლესმა საბჭომ არ მიიღო ბიუჯეტი ახალი საბიუჯეტო წლის დაწყებამდე, ხარჯები დაიფარება კანონით დადგენილი წესით, წინა წლის ბიუჯეტის მიხედვით.
6. ბიუჯეტში უმაღლესი საბჭოსათვის განკუთვნილი მიმდინარე სახსრების შემცირება წინა წლის საბიუჯეტო სახსრების ოდენობასთან შედარებით შეიძლება მხოლოდ უმაღლესი საბჭოს წინასწარი თანხმობით.
7. ბიუჯეტის კანონს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციის მე-19 მუხლით დადგენილი წესით ხელს აწერს და აქვეყნებს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე.
8. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ბიუჯეტის შედგენისა და განხილვის წესი განისაზღვრება საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით.
თავი III. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭო
მუხლი 8. უმაღლესი საბჭოს სტატუსი
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭო არის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი წარმომადგენლობითი ორგანო, რომელიც აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უფლებამოსილებების ფარგლებში ახორციელებს საკანონმდებლო საქმიანობას, აკონტროლებს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას და ახორციელებს საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს.
2. უმაღლესი საბჭოს შიდა ორგანიზაცია და საქმიანობის წესი განისაზღვრება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციით და უმაღლესი საბჭოს რეგლამენტით. უმაღლესი საბჭოს რეგლამენტს უმაღლესი საბჭოს წევრის, კომიტეტის ან ფრაქციის ინიციატივის საფუძველზე სრული შემადგენლობის უმრავლესობით იღებს უმაღლესი საბჭო. რეგლამენტს აქვს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონის ძალა და მას ხელს აწერს და აქვეყნებს უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე.
მუხლი 9. უმაღლესი საბჭოს არჩევნები
1. უმაღლესი საბჭო შედგება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე რეგისტრირებული საარჩევნო უფლების მქონე საქართველოს მოქალაქეების მიერ საყოველთაო, თავისუფალი, თანასწორი და პირდაპირი საარჩევნო უფლების საფუძველზე ფარული კენჭისყრით 4 წლის ვადით პროპორციული სისტემით არჩეული 21 დეპუტატისაგან.
2. უმაღლესი საბჭოს მორიგი არჩევნები ტარდება უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილების ვადის ამოწურვის კალენდარული წლის ოქტომბრის ბოლო შაბათს. თუ გამოცხადებულია საომარი მდგომარეობა ან საქართველოს მთელ ტერიტორიაზე ან აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე გამოცხადებულია საგანგებო მდგომარეობა, უმაღლესი საბჭოს არჩევნები ტარდება საგანგებო ან საომარი მდგომარეობის გაუქმებიდან 60 დღის ვადაში. არჩევნებს საქართველოს ორგანული კანონით დადგენილი წესით არჩევნებამდე არაუგვიანეს მე-60 დღისა ნიშნავს საქართველოს პრეზიდენტი.
3. უმაღლესი საბჭოს წევრად შეიძლება აირჩეს საარჩევნო უფლების მქონე საქართველოს მოქალაქე 25 წლის ასაკიდან, რომელსაც საქართველოში უცხოვრია 5 წელი მაინც. უმაღლესი საბჭოს წევრად არ შეიძლება აირჩეს პირი, რომელსაც სასამართლოს განაჩენით შეფარდებული აქვს თავისუფლების აღკვეთა.
4. (ამოღებულია - 17.07.2020, №7066).
5. უმაღლესი საბჭოს არჩევის წესი განისაზღვრება საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით.
6. უმაღლესი საბჭოს არჩევნების შემაჯამებელ ოქმს საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით ადგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საარჩევნო კომისია.
საქართველოს 2020 წლის 17 ივლისის ორგანული კანონი №7066 – ვებგვერდი, 20.07.2020წ.
მუხლი 10. უმაღლესი საბჭოს პირველი სხდომა
1. ახალარჩეული უმაღლესი საბჭოს პირველი სხდომა იმართება არჩევნებიდან არაუგვიანეს ერთი თვისა და მას ნიშნავს საქართველოს პრეზიდენტი.
2. უმაღლესი საბჭოს პირველი სხდომა იხსნება, თუ სხდომას ესწრება უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობა. ამ მომენტიდან უფლებამოსილება უწყდება წინა მოწვევის უმაღლეს საბჭოს. უმაღლესი საბჭო სრულ უფლებამოსილებას იძენს უმაღლესი საბჭოს წევრთა არანაკლებ ორი მესამედის უფლებამოსილების ცნობის მომენტიდან.
მუხლი 11. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წევრი
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წევრი სარგებლობს თავისუფალი მანდატით და მისი გაწვევა დაუშვებელია.
2. უმაღლესი საბჭოს წევრს უფლება აქვს ჩვენება არ მისცეს იმ ფაქტის გამო, რომელიც მას გაანდეს, როგორც უმაღლესი საბჭოს წევრს.
3. უზრუნველყოფილია უმაღლესი საბჭოს წევრის უფლებამოსილებათა შეუფერხებელი განხორციელების პირობები.
4. უმაღლესი საბჭოს წევრს უფლება არა აქვს ეკავოს რაიმე თანამდებობა საჯარო სამსახურში ან ეწეოდეს სამეწარმეო საქმიანობას. უმაღლესი საბჭოს წევრი შეიძლება ეწეოდეს საზოგადოებრივ საქმიანობას. უმაღლესი საბჭოს წევრი შეიძლება ეწეოდეს სამეცნიერო, პედაგოგიურ და სახელოვნებო საქმიანობას, თუ ეს საქმიანობა არ ითვალისწინებს ადმინისტრაციული ფუნქციების შესრულებას.
5. უმაღლესი საბჭოს წევრის უფლებამოსილების ცნობის ან ვადამდე შეწყვეტის საკითხს წყვეტს უმაღლესი საბჭო. უმაღლესი საბჭოს ეს გადაწყვეტილება შეიძლება გასაჩივრდეს სასამართლოში საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.
6. უმაღლესი საბჭოს წევრს უფლებამოსილება ვადამდე შეუწყდება, თუ იგი:
ა) უმაღლეს საბჭოს მიმართავს პირადი განცხადებით უფლებამოსილების შეწყვეტის შესახებ;
ბ) იკავებს სტატუსთან შეუთავსებელ თანამდებობას ან ეწევა შეუთავსებელ საქმიანობას;
გ) მორიგი სესიის განმავლობაში არასაპატიო მიზეზით არ დაესწრო მორიგი სხდომების ნახევარზე მეტს;
დ) კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს განაჩენით ცნობილია დამნაშავედ;
ე) სასამართლოს გადაწყვეტილებით ცნობილია მხარდაჭერის მიმღებად და მოთავსებულია შესაბამის სტაციონარულ სამედიცინო დაწესებულებაში, სასამართლომ ცნო უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ან გარდაცვლილად;
ვ) გარდაიცვალა;
ზ) დაკარგავს საქართველოს მოქალაქეობას;
თ) ექვემდებარება უფლებამოსილების შეწყვეტას საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს გადაწყვეტილებით.
7. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წევრის უფლებამოსილების ვადამდე შეწყვეტის წესი განისაზღვრება უმაღლესი საბჭოს რეგლამენტით.
8. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წევრი იღებს კანონმდებლობით დადგენილ გასამრჯელოს.
მუხლი 12. უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე და თავმჯდომარის მოადგილე
1. უმაღლესი საბჭო თავისი უფლებამოსილების ვადით, რეგლამენტით დადგენილი წესით, ფარული კენჭისყრით, სრული შემადგენლობის უმრავლესობით ირჩევს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარეს და უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილეს.
2. უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე უძღვება უმაღლესი საბჭოს მუშაობას, უზრუნველყოფს აზრის თავისუფალ გამოხატვას, ხელს აწერს უმაღლესი საბჭოს მიერ მიღებულ სამართლებრივ აქტებს, ახორციელებს რეგლამენტით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს. უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე რეგლამენტით დადგენილი წესით ასრულებს სრულ ადმინისტრაციულ ფუნქციებს უმაღლესი საბჭოს შენობაში.
3. უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე ასრულებს თავმჯდომარის მოვალეობას მისი არყოფნის ან კანონმდებლობით გათვალისწინებულ სხვა შემთხვევებში, აგრეთვე მის ცალკეულ დავალებებს.
მუხლი 13. უმაღლესი საბჭოს ბიურო, კომიტეტები და ფრაქციები
1. უმაღლესი საბჭოს მუშაობის ორგანიზებისათვის იქმნება უმაღლესი საბჭოს ბიურო, რომლის შემადგენლობაში შედიან უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე, უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე, უმაღლესი საბჭოს კომიტეტებისა და უმაღლესი საბჭოს ფრაქციების თავმჯდომარეები.
2. საკანონმდებლო საკითხების წინასწარი მომზადების, გადაწყვეტილებათა შესრულებისათვის ხელის შეწყობის, უმაღლესი საბჭოს წინაშე ანგარიშვალდებული ორგანოების საქმიანობის კონტროლის მიზნით უმაღლეს საბჭოში იქმნება კომიტეტები.
3. უმაღლესი საბჭოს წევრები შეიძლება გაერთიანდნენ უმაღლესი საბჭოს ფრაქციაში რეგლამენტით დადგენილი წესით. ფრაქციის წევრთა რაოდენობა არ უნდა იყოს სამზე ნაკლები. ერთი პოლიტიკური პარტიის წარდგენით არჩეულ უმაღლესი საბჭოს წევრებს უფლება არა აქვთ შექმნან ერთზე მეტი ფრაქცია. უმაღლესი საბჭოს ფრაქციის შექმნისა და საქმიანობის წესი, მისი უფლებები განისაზღვრება უმაღლესი საბჭოს რეგლამენტით.
მუხლი 14. უმაღლესი საბჭოს დროებითი კომისია
1. უმაღლესი საბჭოს რეგლამენტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში უმაღლეს საბჭოში იქმნება დროებითი კომისია.
2. დროებით კომისიაში უმაღლესი საბჭოს ფრაქციები წარმოდგენილი უნდა იყვნენ თითო წევრით მაინც. დროებით კომისიაში ოპოზიციის წარმომადგენლობა არ უნდა იყოს კომისიის წევრთა საერთო რაოდენობის ნახევარზე ნაკლები.
3. დროებითი კომისიის მოთხოვნით მის სხდომაზე გამოცხადება, აგრეთვე საკითხის გამოკვლევისათვის აუცილებელი საბუთებისა და ინფორმაციის წარდგენა სავალდებულოა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ორგანოების წარმომადგენლებისათვის.
მუხლი 15. უმაღლესი საბჭოს წევრის კითხვა და ინტერპელაცია
1. უმაღლესი საბჭოს წევრი უფლებამოსილია კითხვით მიმართოს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას, მთავრობის წევრს, უმაღლესი საბჭოს წინაშე ანგარიშვალდებულ სხვა ორგანოს, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე არსებულ სახელმწიფო და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოს. უმაღლესი საბჭოს წევრის კითხვაზე დროული და სრული პასუხის გაცემა სავალდებულოა.
2. უმაღლესი საბჭოს ფრაქციას, უმაღლესი საბჭოს წევრთა არანაკლებ სამკაციან ჯგუფს უფლება აქვს ინტერპელაციის წესით შეკითხვით მიმართოს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას, უმაღლესი საბჭოს წინაშე ანგარიშვალდებულ სხვა ორგანოს, მთავრობის წევრს, რომელიც ვალდებულია უპასუხოს დასმულ შეკითხვას უმაღლესი საბჭოს სხდომაზე. პასუხი შეიძლება გახდეს უმაღლესი საბჭოს განხილვის საგანი.
მუხლი 16. უმაღლესი საბჭოს სესია და სხდომა
1. უმაღლესი საბჭო თავისი უფლებით იკრიბება მორიგ სესიაზე წელიწადში ორჯერ. საგაზაფხულო სესია იხსნება მარტის პირველ სამშაბათს და იხურება ივნისის მესამე ხუთშაბათს, ხოლო საშემოდგომო სესია იხსნება სექტემბრის პირველ სამშაბათს და იხურება დეკემბრის მესამე ხუთშაბათს.
2. უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის, უმაღლესი საბჭოს წევრთა არანაკლებ ერთი მესამედის წერილობითი მოთხოვნით ან საკუთარი ინიციატივით, სესიებს შორის პერიოდში იწვევს უმაღლესი საბჭოს რიგგარეშე სესიას, ხოლო მორიგი სესიის მიმდინარეობისას – რიგგარეშე სხდომას. თუ წერილობითი მოთხოვნის წარდგენიდან 48 საათის განმავლობაში მოწვევის აქტი არ გამოიცა, უმაღლესი საბჭო თავისი რეგლამენტის თანახმად იკრიბება მომდევნო 48 საათის განმავლობაში. ასეთ შემთხვევაში, უმაღლესი საბჭოს სხდომას წარმართავს უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე.
3. წერილობით მოთხოვნას რიგგარეშე სესიის ან სხდომის მოწვევის თაობაზე ერთვის განსახილველ საკითხთა ნუსხა.
4. უმაღლესი საბჭოს რიგგარეშე სესია და სხდომა ტარდება მხოლოდ ინიციატორის მიერ მოთხოვნილი დღის წესრიგით და იხურება მისი ამოწურვისთანავე.
5. უმაღლესი საბჭოს სხდომები საჯაროა. უმაღლესი საბჭო დამსწრეთა უმრავლესობით, მაგრამ არანაკლებ სრული შემადგენლობის ერთი მესამედისა, იღებს გადაწყვეტილებას ცალკეული საკითხების განხილვისას სხდომის ან სხდომის ნაწილის დახურულად გამოცხადების შესახებ. გადაწყვეტილება სხდომის ან მისი ნაწილის დახურვის შესახებ განიხილება და მიიღება დახურული წესით. უმაღლესი საბჭოს ღია სხდომის ოქმი საჯაროა.
6. უმაღლესი საბჭოს სხდომაზე კენჭისყრა არის ღია ან ფარული. კენჭისყრა ღიაა, გარდა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციით ან საკანონმდებლო აქტებით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.
7. უმაღლესი საბჭოს მიერ ან მისი მონაწილეობით განწესებული თანამდებობის პირი უფლებამოსილია, ხოლო მოთხოვნის შემთხვევაში ვალდებულია დაესწროს უმაღლესი საბჭოს, მისი კომიტეტისა და კომისიის სხდომებს, პასუხი გასცეს სხდომებზე დასმულ შეკითხვებს და წარმოადგინოს გაწეული საქმიანობის ანგარიში. ასეთ თანამდებობის პირს მოთხოვნისთანავე უნდა მოუსმინოს უმაღლესმა საბჭომ, კომიტეტმა ან კომისიამ.
მუხლი 17. უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილებები
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭო:
ა) იღებს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციას და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სხვა კანონებს;
ბ) ამტკიცებს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას;
გ) უფლებამოსილია სრული შემადგენლობის უმრავლესობით უნდობლობა გამოუცხადოს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას;
დ) ადგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოებს და საპატიო წოდებებს;
ე) ახორციელებს საქართველოს კონსტიტუციით, „აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის შესახებ“ საქართველოს კონსტიტუციური კანონით, საქართველოს კანონმდებლობით, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციითა და საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს.
მუხლი 18. კანონშემოქმედება და გადაწყვეტილებების მიღების წესი
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლეს საბჭოში საკანონმდებლო ინიციატივის უფლება აქვთ: აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარეს, უმაღლესი საბჭოს წევრს, უმაღლესი საბჭოს კომიტეტს, უმაღლესი საბჭოს ფრაქციას, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე რეგისტრირებულ არანაკლებ 2 000 ამომრჩეველს.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონი მიღებულად ითვლება, თუ მას მხარს დაუჭერს დამსწრეთა უმრავლესობა, მაგრამ არანაკლებ უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის ერთი მესამედისა, თუ ამ კონსტიტუციით არ არის განსაზღვრული კანონის მიღების სხვა წესი.
3. უმაღლესი საბჭოს სხვა გადაწყვეტილება მიღებულად ითვლება, თუ მას მხარს დაუჭერს დამსწრეთა უმრავლესობა, მაგრამ არანაკლებ უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის ერთი მესამედისა, თუ კანონმდებლობით არ არის განსაზღვრული გადაწყვეტილების მიღების სხვა წესი.
მუხლი 19. კანონის ხელმოწერა და გამოქვეყნება
1. უმაღლესი საბჭოს მიერ მიღებული კანონი 5 დღის ვადაში ხელმოსაწერად და გამოსაქვეყნებლად გადაეცემა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარეს.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონს, გარდა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციისა, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე ხელს აწერს და აქვეყნებს 10 დღის ვადაში ან შენიშვნებით უბრუნებს უმაღლეს საბჭოს.
3. თუ აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე შენიშვნებით დააბრუნებს კანონს, უმაღლესი საბჭო კენჭს უყრის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის შენიშვნებს. შენიშვნების მისაღებად საკმარისია ხმათა იგივე რაოდენობა, რაც კანონის პირვანდელი მიღებისათვის არის დადგენილი. თუ შენიშვნები მიღებულია, კანონის საბოლოო რედაქცია 5 დღის ვადაში გადაეცემა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარეს, რომელიც 5 დღის ვადაში ხელს აწერს და აქვეყნებს მას.
4. თუ უმაღლესმა საბჭომ არ მიიღო აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის შენიშვნები, კენჭი ეყრება კანონის პირვანდელ რედაქციას. კანონის პირვანდელი რედაქციით მისაღებად საჭიროა უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობის მხარდაჭერა. უმაღლესი საბჭოს მიერ მიღებული კანონის საბოლოო რედაქცია 5 დღის ვადაში გადაეცემა აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარეს, რომელიც 5 დღის ვადაში ხელს აწერს და აქვეყნებს მას.
5. თუ აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარემ ამ მუხლის მე-2 პუნქტით დადგენილ ვადაში არ მოაწერა ხელი კანონს და არც მოტივირებული შენიშვნებით დაუბრუნა იგი უმაღლეს საბჭოს ან ამ მუხლის მე-3 ან მე-4 პუნქტით დადგენილ ვადაში ხელი არ მოაწერა და არ გამოაქვეყნა კანონი, მას ვადის ამოწურვიდან 5 დღის ვადაში ხელს აწერს და აქვეყნებს უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე.
6. კანონი ძალაში შედის ოფიციალურ ორგანოში მისი გამოქვეყნებიდან მე-10 დღეს, თუ იმავე კანონით სხვა ვადა არ არის დადგენილი.
მუხლი 20. უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილების შეწყვეტა
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილება წყდება ახალარჩეული უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილების ცნობისთანავე ან უმაღლესი საბჭოს დათხოვნის თაობაზე საქართველოს პრეზიდენტის ბრძანებულების ძალაში შესვლისთანავე.
2. უმაღლესი საბჭოს დათხოვნის შემთხვევაში მის და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის უფლებამოსილებებს ახორციელებს საქართველოს პრეზიდენტის მიერ დანიშნული დროებითი სახელმწიფო საბჭო. დროებითი სახელმწიფო საბჭოს უფლებამოსილება წყდება ახალარჩეული უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილების ცნობისთანავე.
3. დროებითი სახელმწიფო საბჭოს მიერ მიღებული კანონი საჭიროებს უმაღლესი საბჭოს მიერ დამტკიცებას მისი უფლებამოსილების ცნობიდან ერთი თვის ვადაში. თუ უმაღლესი საბჭო აღნიშნულ ვადაში არ დაამტკიცებს კანონს, იგი ძალადაკარგულად ჩაითვლება.
4. უმაღლესი საბჭოს დათხოვნის შემთხვევაში რიგგარეშე არჩევნები ტარდება დათხოვნიდან არაუადრეს მე-60 და არაუგვიანეს 90-ე დღისა. უმაღლესი საბჭოს რიგგარეშე არჩევნებს არჩევნებამდე არაუგვიანეს მე-60 დღისა ნიშნავს საქართველოს პრეზიდენტი.
თავი IV. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა
მუხლი 21. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა არის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი აღმასრულებელი ორგანო.
2. მთავრობა ანგარიშვალდებულია საქართველოს პრეზიდენტის, საქართველოს მთავრობისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წინაშე.
3. მთავრობა შედგება მთავრობის თავმჯდომარისა და მინისტრებისაგან.
4. მთავრობის წევრს უფლება არა აქვს ეკავოს სხვა თანამდებობა, გარდა პარტიულისა, ეწეოდეს სამეწარმეო საქმიანობას, იღებდეს ანაზღაურებას სხვა საქმიანობისათვის, გარდა სამეცნიერო, პედაგოგიური ან სახელოვნებო საქმიანობისა.
5. მთავრობის სტრუქტურა, უფლებამოსილება და საქმიანობის წესი განისაზღვრება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციით და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონით, რომლის პროექტს უმაღლეს საბჭოს წარუდგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე.
მუხლი 22. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე არის აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი თანამდებობის პირი და წარმოადგენს აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკას.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე:
ა) ხელმძღვანელობს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობას;
ბ) კანონმდებლობით დადგენილი წესით ნიშნავს და ათავისუფლებს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრებს;
გ) საქართველოსა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით განკარგავს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ქონებას;
დ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლეს საბჭოს წარუდგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ბიუჯეტის პროექტს;
ე) ახორციელებს მინისტრების საქმიანობის კოორდინაციასა და კონტროლს;
ვ) ხელს აწერს მთავრობის სამართლებრივ აქტებს;
ზ) თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში გამოსცემს ინდივიდუალურ სამართლებრივ აქტს – ბრძანებას, ასრულებს სრულ ადმინისტრაციულ ფუნქციებს მთავრობის შენობაში;
თ) ახორციელებს „აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის შესახებ“ საქართველოს კონსტიტუციური კანონით, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციით, საქართველოს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა უფლებამოსილებებს.
3. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარე ანგარიშვალდებულია აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის საქმიანობისათვის საქართველოს პრეზიდენტის, საქართველოს მთავრობისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წინაშე. იგი წელიწადში ერთხელ უმაღლეს საბჭოს წარუდგენს ანგარიშს მთავრობის საქმიანობის შესახებ.
მუხლი 23. მთავრობის დამტკიცება
1. ახალარჩეული უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილების ცნობიდან ან აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის უფლებამოსილების შეწყვეტიდან 2 კვირის ვადაში საქართველოს პრეზიდენტი უმაღლეს საბჭოში წარმოდგენილ პოლიტიკურ სუბიექტებთან კონსულტაციის შემდეგ უმაღლეს საბჭოს დასამტკიცებლად წარუდგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის კანდიდატურას და მთავრობის თავმჯდომარეობის კანდიდატის მიერ დასახელებულ მინისტრების კანდიდატურებს. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის დამტკიცებას კენჭი ეყრება ერთიანად. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა დამტკიცებულად ითვლება, თუ მას მხარს დაუჭერს უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობა.
2. თუ უმაღლესი საბჭო 2 კვირის ვადაში არ დაამტკიცებს მთავრობას, საქართველოს პრეზიდენტი 2 კვირის ვადაში უმაღლეს საბჭოს დასამტკიცებლად წარუდგენს მთავრობის იგივე ან სხვა შემადგენლობას, რომლის დამტკიცებასაც კენჭი ეყრება 2 კვირის ვადაში.
3. თუ უმაღლესი საბჭო ზედიზედ ორჯერ არ დაამტკიცებს მთავრობას, საქართველოს პრეზიდენტი პარლამენტის თანხმობით დაითხოვს უმაღლეს საბჭოს და დანიშნავს უმაღლესი საბჭოს რიგგარეშე არჩევნებს.
მუხლი 24. უნდობლობის გამოცხადება
1. უმაღლესი საბჭო უფლებამოსილია უნდობლობა გამოუცხადოს მთავრობას.
2. უნდობლობის გამოცხადების საკითხის აღძვრის უფლება აქვს უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის არანაკლებ ერთ მესამედს.
3. უმაღლესი საბჭოს მიერ მთავრობისათვის უნდობლობის გამოცხადების საკითხის აღძვრიდან არაუადრეს 7 და არაუგვიანეს 21 დღისა უმაღლესი საბჭო სრული შემადგენლობის უმრავლესობით უნდობლობას უცხადებს მთავრობას.
4. თუ უმაღლესი საბჭო უნდობლობის საკითხის აღძვრის შემდეგ არ გამოუცხადებს მთავრობას უნდობლობას, დაუშვებელია უმაღლესი საბჭოს იმავე წევრთა მიერ მომდევნო 6 თვის განმავლობაში უნდობლობის საკითხის აღძვრა.
მუხლი 25. მთავრობის უფლებამოსილების შეწყვეტა
1. მთავრობას უფლებამოსილება უწყდება:
ა) ახალარჩეული უმაღლესი საბჭოს უფლებამოსილების ცნობისთანავე;
ბ) უმაღლესი საბჭოს მიერ უნდობლობის გამოცხადებისას;
გ) მთავრობის თავმჯდომარის გადადგომისას ან მისი უფლებამოსილების სხვაგვარად შეწყვეტისას;
დ) უმაღლესი საბჭოს დათხოვნისას.
2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ა“, „ბ“ და „გ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში მთავრობა ახორციელებს თავის უფლებამოსილებებს მთავრობის ახალი შემადგენლობის დამტკიცებამდე.
3. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „დ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში მთავრობის უფლებამოსილებებს ახორციელებს საქართველოს პრეზიდენტის მიერ დანიშნული დროებითი სახელმწიფო საბჭო.
მუხლი 26. მთავრობის თავმჯდომარის უფლებამოსილების შეწყვეტა
მთავრობის თავმჯდომარეს უფლებამოსილება უწყდება:
ა) გადადგომისას;
ბ) გარდაცვალებისას;
გ) მის მიმართ სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენის კანონიერ ძალაში შესვლისას;
დ) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის უფლებამოსილების შეწყვეტისას;
ე) აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციის 21-ე მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევაში;
ვ) საარჩევნო უფლების დაკარგვისას.
მუხლი 27. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სამინისტროები
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სამინისტრო იქმნება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციით განსაზღვრულ სფეროებში მმართველობის განხორციელების უზრუნველსაყოფად და მას ხელმძღვანელობს მინისტრი.
2. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სამინისტროები შეიძლება შეიქმნას: განათლების, კულტურის, სპორტის, ტურიზმის, სოფლის მეურნეობის, გარემოს დაცვის, ფინანსების, ეკონომიკის, ინფრასტრუქტურის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სფეროებში.
3. სამინისტრო ანგარიშვალდებულია მთავრობის წინაშე.
თავი V. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციის მიღება და გადასინჯვა
მუხლი 28. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუციის მიღებისა და გადასინჯვის წესი
1. აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის კონსტიტუცია მიიღება და გადაისინჯება აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის ორი მესამედის უმრავლესობის მხარდაჭერით და ძალაში შედის მისი დამტკიცების თაობაზე საქართველოს ორგანული კანონის ძალაში შესვლისთანავე.
2. კონსტიტუციური კანონის პროექტის წარდგენის უფლება აქვს მთავრობის თავმჯდომარეს, უმაღლესი საბჭოს სრული შემადგენლობის ნახევარზე მეტს და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ტერიტორიაზე რეგისტრირებულ არანაკლებ 20 000 ამომრჩეველს.
3. კონსტიტუციური კანონის პროექტი წარედგინება უმაღლეს საბჭოს, რომელიც აქვეყნებს მას საყოველთაო-სახალხო განხილვისათვის. უმაღლეს საბჭოში კონსტიტუციური კანონის პროექტის განხილვა იწყება მისი გამოქვეყნებიდან სამი კვირის შემდეგ.
4. კონსტიტუციური კანონი დამტკიცების მიზნით საქართველოს ორგანული კანონის პროექტთან ერთად წარედგინება საქართველოს პარლამენტს.
ბათუმი,
2008 წლის 20 თებერვალი
№286 უ.ს.გ.ს.
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის დროშა
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის გერბი
ORGANIC LAW OF GEORGIA
ON THE APPROVAL OF THE CONSTITUTION OF THE AUTONOMOUS REPUBLIC OF AJARA
Article 1
The Constitution of the Autonomous Republic of Ajara adopted by the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara on 20 February 2008 shall be hereby approved.
Article 2
This Law shall enter into force on 4 August 2008.
President of Georgia M. Saakashvili
Tbilisi
15 July 2008
No 232 – რს
Constitution of the Autonomous Republic of Ajara
The Autonomous Republic of Ajara, guided by the Constitution of Georgia, its fundamental principles and common human values, enacts the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara.
Chapter I – General Provisions
Article 1 – Status of the Autonomous Republic of Ajara
1. The Autonomous Republic of Ajara is an integral territorial unit of Georgia.
2. The Autonomous Republic of Ajara comprises the territory within the administrative boundaries existing at the time of the adoption of the Constitutional Law of Georgia on the Autonomous Republic of Ajara.
3. The administrative boundaries of the Autonomous Republic of Ajara may be changed on the initiative of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara under the Organic Law of Georgia. A decision of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara concerning the above initiative shall be made by a majority of at least two thirds of the total number of its members.
4. State authorities and local self-government bodies established under the legislation of Georgia shall operate in the territory of the Autonomous Republic of Ajara.
5. The Constitution of the Autonomous Republic of Ajara is a basic law of the Autonomous Republic of Ajara. All other legal acts of the Autonomous Republic of Ajara shall comply with the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara.
Article 2 – State authorities of the Autonomous Republic of Ajara
1. State authorities of the Autonomous Republic of Ajara are:
a) the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara;
b) the Government of the Autonomous Republic of Ajara;
c) a Ministry of the Autonomous Republic of Ajara;
d) the Supreme Election Commission of the Autonomous Republic of Ajara;
e) a state subordinate agency of a Ministry of the Autonomous Republic of Ajara.
2. The Autonomous Republic of Ajara shall have the right to establish legal entities under public law and legal entities under private law in accordance with the legislation of Georgia.
Article 3 – Administrative centre of the Autonomous Republic of Ajara
The city of Batumi is the administrative centre of the Autonomous Republic of Ajara.
Article 4 – Symbols of the Autonomous Republic of Ajara
1. The flag of the Autonomous Republic of Ajara is a rectangular piece of fabric with 2:3 ratio. It displays seven horizontal stripes: stripes 1-3-5-7 are sky-blue, and stripes 2-4-6 are white. The flag bears the flag of the State of Georgia in the upper right angle. The image of the flag of the Autonomous Republic of Ajara is attached to this Constitution.
2. The coat of arms of the Autonomous Republic of Ajara is a heraldic shield divided by a wavy line and bears a small heraldic shield in the centre. On the red field of the small heraldic shield an image of Saint George is depicted mounted on a silver horse, with a golden halo and with a silver lance, with a golden cross affixed to the staff and impaling a silver dragon. The upper part of the shield displays a golden castle on a green field. The lower part of the shield displays three gold coins, two on top of one, on a sky-blue field. The image of the coat of arms of the Autonomous Republic of Ajara is attached to this Constitution.
3. The flag and the coat of arms of the Autonomous Republic of Ajara shall be used as provided for by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
Chapter II – Powers, Finances and Property of the Autonomous Republic of Ajara
Article 5 – Powers of the Autonomous Republic of Ajara
1. The powers of the Autonomous Republic of Ajara are determined by the Constitution of Georgia, the Constitutional Law of Georgia on the Autonomous Republic of Ajara, the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara, and other legislative acts of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
2. The exclusive powers of the Autonomous Republic of Ajara shall be as follows:
a) adoption of the laws and other normative acts of the Autonomous Republic of Ajara;
b) determination of the structure, powers, and the procedure for the activity of the Government of the Autonomous Republic of Ajara;
c) development and implementation of a budget policy of the Autonomous Republic of Ajara, adoption of a budget law of the Autonomous Republic of Ajara and supervision over its execution according to the procedure established by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara;
d) management and administration of the property of the Autonomous Republic of Ajara according to the procedure established by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara;
e) management and administration of land, forest and water resources owned by the Autonomous Republic of Ajara according to the procedure established by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara;
f) spatial and territorial planning and development of the Autonomous Republic of Ajara according to the procedure established by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara;
g) management of motor roads and other infrastructure of importance for an autonomous republic;
h) establishment, management and support of educational, scientific, arts and sports institutions of importance for an autonomous republic;
i) determination and granting of awards and honorary titles of the Autonomous Republic of Ajara according to the procedure established by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara;
j) management of the Archive Service of the Autonomous Republic of Ajara.
3. The Autonomous Republic of Ajara shall exercise other powers in the areas of economics, agriculture, tourism, health and social protection, education, culture, sports and youth policy, and environmental protection, which, according to the legislation of Georgia, do not fall within the exclusive powers of the state authority or the exclusive powers of the local self-government, and the exercise of which is not excluded from the scope of powers of the Autonomous Republic of Ajara under the legislation of Georgia.
4. The Autonomous Republic of Ajara shall exercise the powers delegated by the State under law.
Article 6 – Financial autonomy and property of the Autonomous Republic of Ajara
1. The Autonomous Republic of Ajara shall enjoy financial autonomy within the limits established by the legislation of Georgia.
2. The Autonomous Republic of Ajara has its property, and the procedure for the formation of this property shall be determined by the legislation of Georgia.
Article 7 – Budget of the Autonomous Republic of Ajara
1. The Supreme Council shall annually adopt a Law on the Budget of the Autonomous Republic of Ajara by a majority of the total number of its members.
2. Only the Chairperson of the Government shall be entitled to submit to the Supreme Council a draft budget of the Autonomous Republic of Ajara. The Chairperson of the Government shall submit to the Supreme Council a draft budget for the following budget year not later than 2 months before the end of a budget year. A progress report of the Government on the execution of the budget of the current year shall be submitted to the Supreme Council together with a draft law on the budget. The Government shall submit to the Supreme Council an annual report on the execution of the budget not later than 3 months after the end of the budget year.
3. Amending a draft law on the budget shall be inadmissible without the consent of the Chairperson of the Government. The Chairperson of the Government may request that the Supreme Council meets additional expenses if he/she indicates the sources for covering those expenses.
4. The Supreme Council may adopt a draft law that increases the budgetary expenditures, reduces the revenues, or introduces new financial obligations for the Autonomous Republic of Ajara for the current budget year, only with the consent of the Chairperson of the Government, whereas a draft law related to the following budget year may be adopted with the consent of the Chairperson of the Government or within the framework of the Basic Data and Directions Document submitted by the Chairperson of the Government to the Supreme Council.
5. If the Supreme Council does not adopt a budget by the beginning of a new budget year, expenses shall be covered in accordance with the procedures established by law, based on the budget of the previous year.
6. A reduction of the funds allocated for the Supreme Council in the budget, as compared to the amount budgeted for the previous year, shall be possible only with the prior consent of the Supreme Council.
7. A law on the budget shall be signed and promulgated by the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara as provided for by Article 19 of the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara.
8. The procedure for drawing up and reviewing a budget of the Autonomous Republic of Ajara shall be determined by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
Chapter III – Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara
Article 8 – Status of the Supreme Council
1. The Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara is the supreme representative body of the Autonomous Republic of Ajara, which, within the scope of authority of the Autonomous Republic of Ajara, carries out legislative activities, controls the Government of the Autonomous Republic of Ajara, and exercises other powers determined by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
2. The internal organisation and procedure for the activity of the Supreme Council shall be determined by the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara and the Rules of Procedure of the Supreme Council. The Rules of Procedure of the Supreme Council shall be adopted by the Supreme Council by a majority of the total number of its members based on the initiative of a member, a committee, or a faction of the Supreme Council. The Rules of Procedure shall have the force of law of the Autonomous Republic of Ajara and shall be signed and promulgated by the Chairperson of the Supreme Council.
Article 9 – Elections of the Supreme Council
1. The Supreme Council shall be composed of 21 deputies elected through a proportional electoral system for a term of 4 years on the basis of universal, free, equal and direct suffrage, by secret ballot, by the citizens of Georgia having the electoral right, who are registered in the territory of the Autonomous Republic of Ajara.
2. Regular elections of the Supreme Council shall be held on the last Saturday of October of the calendar year, in which the term of office of the Supreme Council expires. If martial law is declared, or a state of emergency is declared in the entire territory of Georgia or in the territory of the Autonomous Republic of Ajara, the elections of the Supreme Council shall be held within 60 days after the state of emergency or martial law has been revoked. Elections shall be called by the President of Georgia according to the procedure established by the Organic Law of Georgia not later than the 60th day before the elections.
3. Any citizen of Georgia having the electoral right, who has attained the age of 25 and who has lived in Georgia for at least 5 years, may be elected as a member of the Supreme Council. A person who has been sentenced to imprisonment by a court judgment shall not be elected as a member of the Supreme Council.
4. (Deleted – 17.7.2020, No 7066).
5. The procedure for the election of the Supreme Council shall be determined by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
6. The Supreme Election Commission of the Autonomous Republic of Ajara shall draw up the summary protocol of the elections of the Supreme Council as provided for by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
Organic Law of Georgia No 7066 of 17 July 2020 – website, 20.7.2020
Article 10 – First meeting of the Supreme Council
1. The first meeting of a newly elected Supreme Council shall be held not later than 1 month after the elections and it shall be convened by the President of Georgia.
2. The first meeting of the Supreme Council shall open if a majority of the total number of the members of the Supreme Council is present. The powers of the previous Supreme Council shall be terminated from this moment. The Supreme Council shall acquire full powers, once the powers of at least two thirds of the members of the Supreme Council are acknowledged.
Article 11 – Member of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara
1. A member of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara shall enjoy a free mandate and shall not be recalled.
2. A member of the Supreme Council shall have the right not to testify about facts disclosed to him/her in his/her capacity as a member of the Supreme Council.
3. The conditions for unhindered exercise of the powers of a member of the Supreme Council shall be ensured.
4. A member of the Supreme Council shall not have the right to hold any office in civil service or to be engaged in entrepreneurial activities. A member of the Supreme Council may be engaged in public activities. A member of the Supreme Council may be engaged in academic, pedagogical and artistic activities, unless such activities involve the performance of administrative functions.
5. Issues of the recognition or early termination of powers of a member of the Supreme Council shall be decided by the Supreme Council. The decision of the Supreme Council may be appealed to a court according to the procedure established by the legislation of Georgia.
6. The powers of a member of the Supreme Council shall be terminated early if he/she:
a) submits to the Supreme Council a personal application for terminating his/her powers;
b) holds a position incompatible with his/her status or is engaged in an incompatible activity;
c) fails to attend without good reason more than half of the regular sittings during a regular session;
d) has been convicted by a court judgment that has entered into legal force;
e) has been recognised as a beneficiary of support by a court decision and admitted to a respective inpatient care facility, or has been recognised as missing or declared dead by a court;
f) dies;
g) loses citizenship of Georgia;
h) is subject to the termination of his/her powers by a decision of the Constitutional Court of Georgia.
7. The procedure for early termination of powers of a member of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara is determined by the Rules of Procedure of the Supreme Council.
8. A member of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara shall receive remuneration determined by the legislation.
Article 12 – Chairperson and Deputy Chairperson of the Supreme Council
1. The Supreme Council shall elect the Chairperson and the Deputy Chairperson of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara for its term of office by a majority of the total number of its members, by secret ballot and in accordance with its Rules of Procedure.
2. The Chairperson of the Supreme Council shall be in charge of the work of the Supreme Council, ensure the free expression of opinions, sign the legal acts adopted by the Supreme Council, and exercise other powers determined by the Rules of Procedure. The Chairperson of the Supreme Council shall perform full administrative functions in the building of the Supreme Council as provided for by the Rules of Procedure.
3. The Deputy Chairperson of the Supreme Council shall perform the duties of the Chairperson in his/her absence or in other cases provided for by the legislation, as well as act under the individual instructions of the Chairperson.
Article 13 – Bureau, committees and factions of the Supreme Council
1. To organise the work of the Supreme Council, the Bureau of the Supreme Council shall be established and shall be composed of the Chairperson of the Supreme Council, the Deputy Chairperson of the Supreme Council, and the Chairpersons of the committees of the Supreme Council and of the factions of the Supreme Council.
2. Committees shall be established in the Supreme Council to prepare legislative issues beforehand, to facilitate the implementation of decisions, and to exercise control over the activities of the bodies accountable to the Supreme Council.
3. Members of the Supreme Council may join a faction of the Supreme Council in accordance with the procedures established by the Rules of Procedure. The number of faction members shall not be fewer than three. Members of the Supreme Council elected following their nomination by one political party may form only one faction. The procedures for the formation and activity of factions of the Supreme Council, and their rights, shall be determined by the Rules of Procedure of the Supreme Council.
Article 14 – Temporary commission of the Supreme Council
1. A temporary commission shall be established in the Supreme Council in the cases provided for by the Rules of Procedure of the Supreme Council.
2. The factions of the Supreme Council shall be represented in a temporary commission by at least one member. The representation of opposition in the temporary commission shall not be less than half of the total number of the commission members.
3. At the request of the temporary commission, the attendance at its meetings and the submission of all documents and information necessary to examine the issue shall be mandatory for the representatives of the bodies of the Autonomous Republic of Ajara.
Article 15 – Questions and interpellations by a member of the Supreme Council
1. A member of the Supreme Council shall be entitled to appeal with a question to the Government of the Autonomous Republic of Ajara, a member of the Government, other bodies accountable to the Supreme Council, and state and local self-government bodies operating in the territory of the Autonomous Republic of Ajara. Providing a timely and full response to a question posed by a member of the Supreme Council is mandatory.
2. A faction of the Supreme Council – a group of at least three members of the Supreme Council – shall have the right to pose a question through interpellation to the Government of the Autonomous Republic of Ajara, another body accountable to the Supreme Council, or a member of the Government, who are obliged to answer questions at the sittings of the Supreme Council. The answer may become a subject of discussion by the Supreme Council.
Article 16 – Sessions and sittings of the Supreme Council
1. The Supreme Council shall meet in its official capacity for a regular session twice a year. The spring session shall open on the first Tuesday of March and close on the third Thursday of June. The autumn session shall open on the first Tuesday of September and close on the third Thursday of December.
2. During the period between sessions, the Chairperson of the Supreme Council shall convene an extraordinary session of the Supreme Council upon the written request of the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara, of at least one third of the members of the Supreme Council, or on his/her own initiative, as well as convene an extraordinary sitting in the course of a regular session. Unless an act summoning the Supreme Council is issued within 48 hours of a written request, the Supreme Council shall meet within the following 48 hours in accordance with its Rules of Procedure. In such case, the Deputy Chairperson of the Supreme Council shall chair the sitting of the Supreme Council.
3. A list of issues to be discussed shall be attached to a written request for convening an extraordinary session or sitting.
4. An extraordinary session or sitting of the Supreme Council shall be held only based on the agenda determined by the initiator and shall close once the agenda has been exhausted.
5. Sittings of the Supreme Council shall be public. By the decision of a majority of attendees, but with not less than one third of the total number of its members, the Supreme Council may declare a sitting or part of a sitting closed when discussing certain issues. A decision to close a sitting in whole or in part shall be discussed and made behind closed doors. The minutes of open sittings of the Supreme Council shall be public.
6. Voting at a sitting of the Supreme Council shall be open or secret. Voting shall be open except in cases provided for by the Constitution or legislative acts of the Autonomous Republic of Ajara.
7. An official appointed by the Supreme Council or with its participation shall be entitled and, upon request, obliged to attend sittings of the Supreme Council, its committees and commission, to provide answers to questions raised during the sitting, and to submit a report of activities performed. The Supreme Council, a committee or a commission shall hear such an official immediately upon request.
Article 17 – Powers of the Supreme Council
The Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara shall:
a) adopt the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara and other laws of the Autonomous Republic of Ajara;
b) approve the Government of the Autonomous Republic of Ajara;
c) be entitled to pass a vote of no-confidence in the Government of the Autonomous Republic of Ajara by a majority of the total number of its members;
d) determine the awards and honorary titles of the Autonomous Republic of Ajara;
e) exercise other powers provided for by the Constitution of Georgia, the Constitutional Law of Georgia on the Autonomous Republic of Ajara, the legislation of Georgia, the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara, and the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
Article 18 – Law making and procedures for decision-making
1. The Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara, a member of the Supreme Council, a committee of the Supreme Council, a faction of the Supreme Council, and not less than 2 000 voters registered in the territory of the Autonomous Republic of Ajara, shall have the right of legislative initiative in the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara.
2. A law of the Autonomous Republic of Ajara shall be considered adopted if it is supported by a majority of the members of the Supreme Council present, but with at least one third of the total number of its members, unless another procedure for the adoption of laws is determined by this Constitution.
3. Other decisions of the Supreme Council shall be considered adopted if they are supported by a majority of the members of the Supreme Council present, but with at least one third of the total number of its members, unless another procedure for the adoption of a decision is determined by the legislation.
Article 19 – Signature and promulgation of a law
1. A law passed by the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara shall be submitted to the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara for signature and promulgation within 5 days.
2. A law of the Autonomous Republic of Ajara, except for the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara, shall be signed and promulgated by the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara within 10 days or returned to the Supreme Council with remarks.
3. If the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara returns a law with remarks, the Supreme Council shall put to a vote the remarks of the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara. The adoption of the remarks requires the same number of votes as for the initial adoption of the law. If the remarks are adopted, the final version of the law shall be submitted to the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara within 5 days, who shall sign and promulgate the law within 5 days.
4. If the Supreme Council rejects the remarks of the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara, the initial version of the law shall be put to a vote. The initial version of the law shall be considered adopted if supported by a majority of the total number of the members of the Supreme Council. The final version of the law adopted by the Supreme Council shall be submitted to the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara within 5 days, who shall sign and promulgate the law within 5 days.
5. If the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara does not sign a law within the time frame determined by paragraph 2 of this article or returns it to the Supreme Council with justified remarks, or does not sign and promulgate the law within the time frame determined by paragraph 3 or 4 of this article, the Chairperson of the Supreme Council shall sign and promulgate the law within 5 days after this time frame expires.
6. A law shall enter into force on the 10th day after its promulgation in the official body, unless another date is established by the same law.
Article 20 – Termination of powers of the Supreme Council
1. The powers of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara shall be terminated upon the recognition of powers of a newly elected Supreme Council or upon the entry into force of an edict of the President of Georgia on dismissing the Supreme Council.
2. In the case of dismissal of the Supreme Council, the powers of the Supreme Council and of the Government of the Autonomous Republic of Ajara shall be exercised by the Provisional State Council established by the President of Georgia. The powers of the Provisional State Council shall be terminated upon the recognition of powers of a newly elected Supreme Council.
3. A law adopted by the Provisional State Council must be approved by the Supreme Council within 1 month after the recognition of powers of the Supreme Council. If the Supreme Council does not approve the law within the above time frame, the law shall be considered invalidated.
4. In the case of dismissal of the Supreme Council, extraordinary elections shall be held not earlier than the 60th day and not later than the 90th day after the dismissal. Extraordinary elections of the Supreme Council shall be called by the President of Georgia not later than the 60th day before the elections.
Chapter IV – Government of the Autonomous Republic of Ajara
Article 21 – Government of the Autonomous Republic of Ajara
1. The Government of the Autonomous Republic of Ajara is the supreme executive body of the Autonomous Republic of Ajara.
2. The Government shall be accountable to the President of Georgia, the Government of Georgia, and the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara.
3. The Government shall consist of the Chairperson and ministers.
4. A member of the Government shall not have the right to hold any other office except in a political party, to be engaged in entrepreneurial activities, or to receive remuneration for any other activity, except for academic, pedagogical or artistic activities.
5. The structure, powers and the procedure for the activity of the Government shall be determined by the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara and a law of the Autonomous Republic of Ajara, the draft of which shall be submitted to the Supreme Council by the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara.
Article 22 – Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara
1. The Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara is the senior official of the Autonomous Republic of Ajara and represents the Autonomous Republic of Ajara.
2. The Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara shall:
a) head the Government of the Autonomous Republic of Ajara;
b) appoint and may dismiss the ministers of the Autonomous Republic of Ajara according to the procedure established by law;
c) administer the property of the Autonomous Republic of Ajara according to the procedure established by the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara;
d) submit a draft budget of the Autonomous Republic of Ajara to the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara;
e) coordinate and control the activities of the ministers;
f) sign the legal acts of the Government;
g) issue individual legal acts – orders – within the scope of his/her authority and fulfil full administrative functions in the building of the Government;
h) exercise other powers provided for by the Constitutional Law of Georgia on the Autonomous Republic of Ajara, the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara, and the legislation of Georgia and the Autonomous Republic of Ajara.
3. The Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara shall be accountable for the activities of the Government of the Autonomous Republic of Ajara to the President of Georgia, the Government of Georgia, and the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara. Once a year, the Chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara shall submit to the Supreme Council a report on the activities of the Government.
Article 23 – Approval of the Government
1. Within 2 weeks after the recognition of powers of a newly elected Supreme Council or the termination of powers of the Government of the Autonomous Republic of Ajara, the President of Georgia shall, after having consulted with the political entities represented in the Supreme Council, nominate for approval by the Supreme Council a candidate for the chairperson of the Government of the Autonomous Republic of Ajara and the candidates for the ministers, nominated by the candidate for the chairperson of the Government. The approval of the Government of the Autonomous Republic of Ajara shall be put to vote in its entirety. The Government of the Autonomous Republic of Ajara shall be considered approved if supported by a majority of the total number of the members of the Supreme Council.
2. If the Supreme Council does not approve the Government within 2 weeks, the President of Georgia shall, within 2 weeks, nominate for approval by the Supreme Council the same or another composition of the Government, the approval of which shall be put to a vote within 2 weeks.
3. If the Supreme Council does not approve the Government twice in a row, the President of Georgia shall, with the consent of Parliament, dismiss the Supreme Council and call the extraordinary elections of the Supreme Council.
Article 24 – Vote of no confidence
1. The Supreme Council shall be entitled to hold a vote of no confidence in the Government.
2. A vote of no confidence in the Government shall be held if the motion is proposed by at least one third of the total number of the members of the Supreme Council.
3. Not earlier than 7 days and not later than 21 days after proposing a vote of no confidence in the Government by the Supreme Council, the latter shall pass a vote of no confidence in the Government by a majority of the total number of its members.
4. If the Supreme Council does not pass a vote of no confidence in the Government, it shall be inadmissible for the same members of the Supreme Council to propose a vote of no confidence within the next 6 months.
Article 25 – Termination of powers of the Government
1. The powers of the Government shall be terminated:
a) upon the recognition of powers of a newly elected Supreme Council;
b) upon passing a vote of no confidence by the Supreme Council;
c) upon the resignation of the Chairperson of the Government or termination of his/her powers otherwise;
d) upon the dismissal of the Supreme Council.
2. In the cases provided for by paragraph 1(a), (b) and (c) of this article, the Government shall exercise its powers until a new composition of the Government is approved.
3. In the case provided for by paragraph 1(d) of this article, the powers of the Government shall be exercised by the Provisional State Council established by the President of Georgia.
Article 26 – Termination of powers of the Chairperson of the Government
The powers of the Chairperson of the Government shall be terminated:
a) upon his/her resignation;
b) upon his/her death;
c) upon the entry into force of a court judgment of conviction against him/her;
d) upon the termination of powers of the Government of the Autonomous Republic of Ajara;
e) in the case provided for by Article 21(4) of the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara;
f) in the case of losing the electoral right.
Article 27 – Ministries of the Autonomous Republic of Ajara
1. A Ministry of the Autonomous Republic of Ajara shall be established to ensure the administration of governance in the fields determined by the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara; a Ministry is headed by a Minister.
2. Ministries of the Autonomous Republic of Ajara may be established in the areas of education, culture, sports, tourism, agriculture, environmental protection, finances, economics, infrastructure, health and social protection.
3. A Ministry shall be accountable to the Government.
Chapter V – Adoption and Revision of the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara
Article 28 – Procedure for the adoption and revision of the Constitution of the Autonomous Republic of Ajara
1. The Constitution of the Autonomous Republic of Ajara shall be adopted and revised if supported by a majority of two thirds of the total number of the members of the Supreme Council of the Autonomous Republic of Ajara, and shall enter into force upon the entry into force of the organic law of Georgia on its approval.
2. The Chairperson of the Government, more than half of the total number of the members of the Supreme Council, or not less than 20 000 voters registered in the territory of the Autonomous Republic of Ajara, shall have the right to submit a draft constitutional law.
3. A draft constitutional law shall be submitted to the Supreme Council, which shall make the draft public for nation-wide public discussions. The Supreme Council shall begin deliberations on the draft constitutional law in 3 weeks after its publication.
4. A constitutional law shall be submitted for approval to the Parliament of Georgia together with a draft organic law of Georgia.
Batumi
20 February 2008
No 286 უ.ს.გ.ს.
Flag of the Autonomous Republic of Ajara
Coat of arms of the Autonomous Republic of Ajara
Document comments