On Entrepreneurs

Consolidated versions (30/06/2017 - 06/06/2018)

საქართველოს კანონი

მეწარმეთა შესახებ

I. ზოგადი ნაწილი

    მუხლი 1. კანონის გამოყენების სფერო

1. ეს კანონი აწესრიგებს სამეწარმეო საქმიანობის სუბიექტთა სამართლებრივ ფორმებს.

2. სამეწარმეო საქმიანობად მიიჩნევა მართლზომიერი და არაერთჯერადი საქმიანობა, რომელიც ხორციელდება მოგების მიზნით, დამოუკიდებლად და ორგანიზებულად.

3. სამეწარმეო საქმიანობად არ ითვლება ფიზიკური პირების სახელოვნებო, სამეცნიერო, სამედიცინო, არქიტექტურული, საადვოკატო ან სანოტარო, სააუდიტო, საკონსულტაციო (მათ შორის, საგადასახადო კონსულტანტთა), სასოფლო-სამეურნეო ან სატყეო-სამეურნეო საქმიანობა, აგრეთვე ფიზიკური პირის ან იურიდიული პირის ან სხვა ორგანიზაციული წარმონაქმნის მიერ ელექტროენერგიის გამანაწილებელ ქსელთან მიერთებული მიკროსიმძლავრის ელექტროსადგურით სარგებლობა შესაბამისი კანონმდებლობით დადგენილი წესით. სასოფლო-სამეურნეო და სატყეო-სამეურნეო წარმოებები შეიძლება არსებობდეს ამ კანონის მე-2 მუხლით გათვალისწინებული სამართლებრივი ფორმით, თუ მოხდება მათი მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაცია. რეგისტრაცია სავალდებულოა, თუ წარმოებაში მუდმივად დასაქმებულია მფლობელის ოჯახის არაწევრი ხუთი პირი მაინც.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2017 წლის 30  ივნისის   კანონი №1199 - ვებგვერდი, 13.07.2017წ.

    მუხლი 2. მეწარმე სუბიექტები და მათი დაფუძნება

1. მეწარმე სუბიექტები არიან: ინდივიდუალური მეწარმე, სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოება (სპს), კომანდიტური საზოგადოება (კს), შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება (შპს), სააქციო საზოგადოება (სს, კორპორაცია) და კოოპერატივი.

2. ინდივიდუალური მეწარმე, როგორც ამ კანონით გათვალისწინებულ უფლება-მოვალეობათა სუბიექტი, წარმოიშობა მხოლოდ მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაციის მომენტიდან. თუ რეგისტრაციამდე მეწარმე სუბიექტის სახელით რაიმე მოქმედება შესრულდა, ამ მოქმედების შემსრულებლები და საწარმოს დამფუძნებლები პასუხს აგებენ პერსონალურად, როგორც სოლიდარული მოვალეები, მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ, ამ მოქმედებიდან წარმოშობილი ყველა ვალდებულებისათვის. ეს პასუხისმგებლობა ძალაში რჩება მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაციის შემდეგაც.

3. სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოება, კომანდიტური საზოგადოება, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება, სააქციო საზოგადოება და კოოპერატივი არიან იურიდიული პირის სტატუსის მქონე საწარმოები (კომპანიები). ამ კანონით განსაზღვრული ინდივიდუალური მეწარმე არ არის იურიდიული პირი. ინდივიდუალური მეწარმე საქმიან ურთიერთობებში თავის უფლებებს ახორციელებს და მოვალეობებს ასრულებს, როგორც ფიზიკური პირი.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1510 - პარლამენტის უწყებანი, №25-26, 15.07.1998წ., გვ.36

საქართველოს 1999 წლის 19 თებერვლის კანონი №1805 – სსმ I, №6(13), 04.03.1999 წ., მუხ.23 

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

   მუხლი 3. პასუხისმგებლობა, შესატანი, ინფორმაციის მიღებისა და კონტროლის უფლებები

1. ინდივიდუალური მეწარმე თავისი სამეწარმეო საქმიანობიდან წარმოშობილი ვალდებულებებისათვის კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებს პირადად, მთელი თავისი ქონებით.

2. (ამოღებულია).

3. სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოების პარტნიორები და კომანდიტური საზოგადოების პერსონალურად პასუხისმგებელი პარტნიორები – სრული პარტნიორები (კომპლემენტარები) საზოგადოების ვალდებულებებისათვის კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ სოლიდარულად, ანუ თითოეული პარტნიორი ვალდებულებებისათვის პასუხს აგებს მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ. პარტნიორებს შორის სხვაგვარი შეთანხმება ბათილია მესამე პირისათვის.

4. კომანდიტური საზოგადოების შეზღუდული პარტნიორები (კომანდიტები), შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების, სააქციო საზოგადოებისა და კოოპერატივის პარტნიორები საზოგადოების ვალდებულებებისათვის კრედიტორების წინაშე პასუხს არ აგებენ. კომანდიტური საზოგადოების შეზღუდული პარტნიორები, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების, სააქციო საზოგადოებისა და კოოპერატივის პარტნიორები კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ მათ მიერ შეუტანელი შესატანითაც, თუ პასუხისმგებლობა დადგა პარტნიორთა მიერ შეთანხმებული შენატანის სრულად შეტანამდე.

41. პარტნიორები დებენ შეთანხმებას (წესდებას), რომლის საფუძველზედაც წესრიგდება საწარმოს საქმიანობასთან ან/და პარტნიორების ურთიერთობებთან დაკავშირებული საკითხები. პარტნიორთა შეთანხმების (წესდების) ნაწილი, რომელიც შეიცავს ამ კანონის მე-5 მუხლით გათვალისწინებულ მონაცემებს და რომელიც რეგისტრირდება რეესტრში, არის სარეგისტრაციო განაცხადი. პარტნიორთა შეთანხმება, რომლის რეგისტრაციაც არ არის სავალდებულო, იდება წერილობითი ფორმით და იგი შეიძლება შესრულდეს ნებისმიერ ენაზე (პარტნიორთა შეთანხმება (წესდება)).

5. საზოგადოების დაფუძნებისას პარტნიორები უნდა შეთანხმდნენ წილების განაწილებაზე და დათქვან კაპიტალში მათი შენატანის ოდენობა. შენატანი შეიძლება იყოს მატერიალური და არამატერიალური ქონება, სამუშაოს შესრულება ან/და მომსახურების გაწევა.

51. თუ წესდების ცვლილება ეხება პარტნიორის ხმის უფლებას, მოგებაში/ზარალში წილს ან ლიკვიდაციისას მის უფლებებს, აღნიშნული ცვლილება მიღებული უნდა იქნეს ერთხმად, თუ წესდების შესაბამისი ნაწილით, რომელიც პარტნიორების მიერ ერთხმად იყო მიღებული, სხვა რამ არ არის დადგენილი.

52 . თუ წესდების/პარტნიორთა შეთანხმების ცვლილება აუქმებს პარტნიორის რეგისტრირებულ უფლებას, ან მას ისეთ ვალდებულებას აკისრებს, რომელიც პირდაპირ და უშუალო გავლენას ახდენს მის რეგისტრირებულ უფლებაზე, პარტნიორის თანხმობის გარეშე ამგვარი ცვლილების შეტანა დაუშვებელია.

6. კომანდიტური საზოგადოების შეზღუდული პარტნიორი, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების, სააქციო საზოგადოებისა და კოოპერატივის პარტნიორები საზოგადოების კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ პირადად, თუ ისინი ბოროტად გამოიყენებენ პასუხისმგებლობის შეზღუდვის სამართლებრივ ფორმებს.

7. პარტნიორებს შეუძლიათ წესდებით გათვალისწინებულ შემთხვევაში განსაზღვრონ თითოეული პარტნიორის შენატანის შეტანის წესი და ვადა. ვადის უშედეგოდ გასვლის შემთხვევაში პარტნიორი, რომელმაც არ განახორციელა გადახდა, კარგავს წილს და ნაწილობრივ შესრულებულ ვალდებულებათა შედეგებსაც, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

8. თუ საწარმოს დომინანტმა პარტნიორმა განზრახ გამოიყენა თავისი დომინანტური მდგომარეობა ამ საზოგადოების საზიანოდ, მან დანარჩენ პარტნიორებს უნდა გადაუხადოს შესაბამისი კომპენსაცია. დომინანტად ითვლება პარტნიორი ან ერთად მოქმედ პარტნიორთა ჯგუფი, რომელსაც აქვს პრაქტიკული შესაძლებლობა, გადამწყვეტი ზეგავლენა მოახდინოს პარტნიორთა კრების კენჭისყრის შედეგზე.

9. სპს-ის, კს-ის, შპს-ის, სს-ის და კოოპერატივის პარტნიორებს თანაბარ პირობებში თანაბარი უფლება-მოვალეობები აქვთ, თუ ამ კანონით ან წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი. წესდებით შესაძლებელია მათ მიერ შეტანილი შენატანებისაგან დამოუკიდებლად განისაზღვროს განსხვავებული უფლება-მოვალეობები.

10. ყოველ პარტნიორს აქვს წლიური ანგარიშის ასლისა და საზოგადოების ყველა პუბლიკაციის მიღების უფლება. გარდა ამისა, მას უფლება აქვს, შეამოწმოს წლიური ანგარიშის სისწორე და ამ მიზნით გაეცნოს საზოგადოების დოკუმენტაციას უშუალოდ ან აუდიტორის მეშვეობით და საწარმოს ორგანოებს მოსთხოვოს განმარტებები წლიური ანგარიშის წარდგენის შემდეგ, მაგრამ ამ ანგარიშის დამტკიცებამდე. თუ აღმოჩნდება, რომ ანგარიშში არსებითი შეცდომაა, ამ ანგარიშის შემოწმების ხარჯები ეკისრება საწარმოს. კონტროლისა და შემოწმების ეს უფლებები შეიძლება შეიზღუდოს მხოლოდ ამ კანონით, გაფართოება კი შესაძლებელია წესდებით.

11. სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული წილებისა და აქციების პრივატიზება ხორციელდება „სახელმწიფო ქონების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით. წილების ან აქციების ან სერტიფიკატებით წარმოდგენილი აქციების პირდაპირ ან შუამავლის მეშვეობით, საჯარო ან კერძო შეთავაზებით, უცხო ქვეყნის აღიარებულ საფონდო ბირჟაზე ან მოცემულ დროს საერთაშორისო კაპიტალის ბაზრებზე არსებული პრაქტიკის შესაბამისი შეთავაზების სხვაგვარი ფორმით პრივატიზების შემთხვევისთვის საზოგადოების წესდება შეიძლება ითვალისწინებდეს წილების ან აქციების მფლობელთა ამ კანონით დადგენილისაგან განსხვავებულ უფლება-მოვალეობებს, რამაც არ უნდა ხელყოს დივიდენდის მიღების უფლება.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1999 წლის 19 თებერვლის კანონი №1805 – სსმ I, №6(13), 04.03.1999 წ., მუხ.23

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 11 ოქტომბრის კანონი №5063 - ვებგვერდი, 21.10.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 4. მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაცია

1. ამ კანონის მე-2 მუხლით განსაზღვრული მეწარმე სუბიექტის მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაცია სავალდებულოა.

2. მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაციას ახორციელებს საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მმართველობის სფეროში მოქმედი საჯარო სამართლის იურიდიული პირი – საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო (შემდგომში – მარეგისტრირებელი ორგანო).

3. მეწარმე სუბიექტი წარმოშობილად ითვლება მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაციის მომენტიდან. მეწარმე სუბიექტის არსებობა დგინდება ამონაწერით მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან. მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაცია მოიცავს როგორც სახელმწიფო, ისე საგადასახადო რეგისტრაციას. მარეგისტრირებელი ორგანოს გადაწყვეტილება რეგისტრაციის შესახებ ძალაში შედის მხარისათვის ოფიციალურად გაცნობისთანავე ან გამოქვეყნებისთანავე. გადაწყვეტილების გამოქვეყნებად ითვლება მისი მარეგისტრირებელი ორგანოს ვებგვერდზე განთავსება.

31 . მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში დაცული მონაცემები რეგისტრაციის, რეგისტრირებულ მონაცემებში ცვლილებებისა და მათი გაუქმების შესახებ მარეგისტრირებელი ორგანოს მიერ ელექტრონულად ეგზავნება საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს − შემოსავლების სამსახურს.

4. მეწარმე სუბიექტი რეგისტრირდება მის მიერ განცხადებული მისამართის მიხედვით. დაინტერესებულმა პირმა იურიდიულ მისამართად უნდა მიუთითოს საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით განსაზღვრული მისამართი, რომელზედაც შესაძლებელი იქნება წერილობითი შეტყობინების (კორესპონდენციის) გაგზავნა. რეგისტრირებულ მისამართზე გაგზავნის შემდეგ წერილობითი შეტყობინება (კორესპონდენცია) ითვლება ოფიციალურად გაგზავნილ შეტყობინებად (კორესპონდენციად).

41 . მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრირებული მეწარმე სუბიექტი უფლებამოსილია ჰქონდეს რეგისტრირებული ტელეფონის ნომერი ან/და ელექტრონული ფოსტის მისამართი, რომელზედაც/რომლებზედაც შესაძლებელი იქნება ელექტრონული შეტყობინების გაგზავნა. რეგისტრირებულ ტელეფონის ნომერზე ან/და ელექტრონული ფოსტის მისამართზე გაგზავნილი ელექტრონული შეტყობინება ითვლება შესაბამისი პირისათვის ოფიციალურად ჩაბარებულ შეტყობინებად. ტელეფონის ნომრის და ელექტრონული ფოსტის მისამართის რეგისტრაციისთვის გამოიყენება ამ კანონით, „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონითა და საქართველოს იუსტიციის მინისტრის ბრძანებით დამტკიცებული „მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეგისტრაციის შესახებ ინსტრუქციით“ რეგისტრაციისათვის დადგენილი წესები.

5. საწარმოსათვის და უცხო ქვეყნის საწარმოს ფილიალისათვის საიდენტიფიკაციო ნომრის მინიჭება ხდება საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

6. 2010 წლის 1 იანვრიდან ამონაწერს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან აქვს იგივე ძალა, რაც საგადასახადო რეგისტრაციის მოწმობას.

7. მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრის წარმოების პირობები და რეესტრიდან ამონაწერების ფორმები განისაზღვრება საქართველოს იუსტიციის მინისტრის ბრძანებით დამტკიცებული „მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეგისტრაციის შესახებ ინსტრუქციით“ (შემდგომში – ინსტრუქცია).

საქართველოს 2000 წლის 14 ივნისის კანონი №382 – სსმ I, №23, 23.06.2000 წ., მუხ.62

საქართველოს 2001 წლის 30 მარტის კანონი №835 – სსმ I, №10, 19.04.2001 წ., მუხ.36

საქართველოს 2003 წლის 18 ივლისის კანონი №2507 – სსმ I, №22, 08.08.2003 წ., მუხ.157 

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2006 წლის 29 დეკემბრის კანონი №4268 - სსმ I, №51, 31.12.2006წ., მუხ.427 

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2007 წლის 11 ივლისის კანონი №5265 - სსმ I, №30, 30.07.2007წ., მუხ.336

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2009 წლის 25 დეკემბრის კანონი №2457 - სსმ I, №49, 30.12.2009წ., მუხ.369

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

    მუხლი 5. მეწარმე იურიდიული პირის რეგისტრაციის პირობები

1. საწარმოს რეგისტრაციის მოთხოვნის შემთხვევაში მარეგისტრირებელ ორგანოს უნდა წარედგინოს საწარმოს ყველა პარტნიორის მიერ ხელმოწერილი და სათანადო წესით დამოწმებული სარეგისტრაციო განაცხადი, რომელიც იმავდროულად არის პარტნიორთა შეთანხმების ნაწილი და რომელშიც უნდა მიეთითოს:

ა) საწარმოს სახელწოდება/საფირმო სახელწოდება;

ბ) საწარმოს სამართლებრივი ფორმა;

გ) საწარმოს იურიდიული მისამართი;

დ) საწარმოს პარტნიორის (პარტნიორების) სახელი და გვარი, საცხოვრებელი ადგილის მისამართი და პირადი ნომერი, ხოლო თუ პარტნიორი იურიდიული პირია – მისი საფირმო სახელწოდება, სამართლებრივი ფორმა, იურიდიული მისამართი, რეგისტრაციის თარიღი, საიდენტიფიკაციო ნომერი და მონაცემები მისი წარმომადგენლების შესახებ;

ე) საწარმოს მმართველობის ორგანო, გადაწყვეტილების მიღების წესი, ხოლო შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების ან კომანდიტური საზოგადოების შემთხვევაში – მონაცემები პარტნიორთა წილობრივი მონაწილეობის შესახებ. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებისა და კომანდიტური საზოგადოების პარტნიორთა წილები გამოხატული უნდა იყოს წილადი რიცხვებით/პროცენტებში და მათი ჯამი უნდა შეადგენდეს 1 მთელს;

1 ) შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებისა და კომანდიტური საზოგადოების პარტნიორთა წილის მმართველის (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) სახელი და გვარი, საცხოვრებელი ადგილის მისამართი და პირადი ნომერი;

ვ) კომანდიტური საზოგადოების შემთხვევაში – რომელი პარტნიორია შეზღუდული და რომელი – სრული;

ზ) შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების ან კომანდიტური საზოგადოების შემთხვევაში – პარტნიორთა წილებზე საკუთრების უფლების შეზღუდვასთან დაკავშირებული ვალდებულებები;

თ) საწარმოს ხელმძღვანელობასა და წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის (პირების) სახელი და გვარი, საცხოვრებელი ადგილის მისამართი და პირადი ნომერი, ასევე უფლებამოსილების ვადა;

ი) პროკურისტის (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) სახელი და გვარი, საცხოვრებელი ადგილის მისამართი და პირადი ნომერი;

კ) თუ საწარმოს წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი რამდენიმე პირი ჰყავს – ისინი ერთად წარმოადგენენ საწარმოს თუ ცალ-ცალკე;

ლ) სარეგისტრაციო განაცხადის ცვლილების რეგისტრაციაზე უფლებამოსილი ფიზიკური პირის შემთხვევაში – სახელი და გვარი, საცხოვრებელი ადგილის მისამართი და პირადი ნომერი, ხოლო თუ სარეგისტრაციო განაცხადის ცვლილების რეგისტრაციაზე უფლებამოსილი პირი იურიდიული პირია, – მისი საფირმო სახელწოდება, სამართლებრივი ფორმა, იურიდიული მისამართი, რეგისტრაციის თარიღი, საიდენტიფიკაციო ნომერი და მონაცემები მისი წარმომადგენლების შესახებ;

მ) ელექტრონული ფოსტის მისამართი და ამ პუნქტის „გ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული იურიდიული მისამართისგან განსხვავებული მისამართი, რომლებზე მიღებული გზავნილიც ჩაბარებულად ჩაითვლება.

11 . თუ საწარმოს პარტნიორის, საწარმოს ხელმძღვანელობასა და წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის (პირების), წილის მმართველის, რეგისტრირებული მონაცემების ცვლილების რეგისტრაციაზე უფლებამოსილი პირის ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მისამართი განსხვავდება მისი რეგისტრაციის ადგილის მისამართისაგან, სარეგისტრაციო დოკუმენტაციაში ფაქტობრივი საცხოვრებელი ადგილის მისამართის მითითება სავალდებულოა.

12 . საწარმოს ხელმძღვანელობაზე/წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის (პირების) დანიშვნისთვის/რეგისტრაციისთვის სარეგისტრაციო დოკუმენტაციით უნდა დასტურდებოდეს ამ პირის (პირების) ნება.

13 . თუ სარეგისტრაციო დოკუმენტაციით განსაზღვრული არ არის საწარმოს ხელმძღვანელობასა და წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის (პირების) უფლებამოსილების ვადა, იგი ითვლება შეუზღუდავად. თუ ხელმძღვანელობითი და წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების დამადასტურებელი შესაბამისი დოკუმენტით განსაზღვრული ვადის ამოწურვის შემდეგ კანონით დადგენილი წესით არ მოხდება უფლებამოსილების ახალი ვადის ან ხელმძღვანელობასა და წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის (პირების) ცვლილების რეგისტრაცია, რეგისტრირებული პირის (პირების) უფლებამოსილების ვადა ითვლება უვადოდ გაგრძელებულად.

2. პარტნიორებს უფლება აქვთ, რეესტრში მიუთითონ სარეგისტრაციო განაცხადის ცვლილების რეგისტრაციაზე უფლებამოსილი პირი და მისი უფლებამოსილების ფარგლები, მათ შორის, იზღუდება თუ არა ამ კანონის 51 მუხლით გათვალისწინებულ სხვა უფლებამოსილ პირთა უფლებამოსილება, განახორციელონ სარეგისტრაციო მონაცემების ცვლილება. სარეგისტრაციო განაცხადის ცვლილების რეგისტრაციაზე უფლებამოსილი პირი შეიძლება იყოს როგორც ფიზიკური, ისე იურიდიული პირი.

3. სარეგისტრაციო განაცხადის სანოტარო წესით დამოწმება სავალდებულო არ არის, თუ უფლებამოსილი პირები მას ხელს მარეგისტრირებელ ორგანოში აწერენ ან იგი დადგენილი წესით დამოწმებულია უფლებამოსილი ადმინისტრაციული ორგანოს მიერ. მარეგისტრირებელი ორგანოს მიერ ხელმოწერის დამოწმების წესი და პირობები განისაზღვრება „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონითა და შესაბამისი კანონქვემდებარე აქტებით.

4. თუ საწარმოს პარტნიორი (პარტნიორები), ხელმძღვანელობაზე ან/და წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირი (პირები), სარეგისტრაციო განაცხადის ცვლილების რეგისტრაციაზე უფლებამოსილი პირი (ასეთის არსებობის შემთხვევაში) არიან საქართველოს მოქალაქეობის არმქონე ფიზიკური პირები ან უცხო ქვეყნის იურიდიული პირები, ისინი სარეგისტრაციოდ წარადგენენ შესაბამისად საქართველოს მოქალაქისათვის ან საქართველოში რეგისტრირებული საწარმოსათვის დადგენილ ეკვივალენტურ მონაცემებს. სარეგისტრაციოდ წარსადგენი დოკუმენტების ეკვივალენტურობის დადგენის წესი განისაზღვრება ინსტრუქციით. უცხო ქვეყნის იურიდიული პირის შემთხვევაში მისი იურიდიულ პირად რეგისტრაციის დამადასტურებელი დოკუმენტები დამოწმებული ან ლეგალიზებული უნდა იყოს სათანადო წესით.

5. საწარმოს რეგისტრაციისათვის ან საქმიანობისათვის არ არის სავალდებულო საწარმოს ბეჭდის არსებობა. დაუშვებელია, ნორმატიული აქტით ან სახელმწიფო ორგანოს მიერ მოთხოვნილი იქნეს საწარმოს ბეჭდით დამოწმებული ნებისმიერი დოკუმენტი.

6. საწარმოს რეგისტრაციის მიზნებისათვის კაპიტალის არსებობის დამადასტურებელი დოკუმენტის წარდგენა არ მოითხოვება.

7. (ამოღებულია - 24.06.2016, №5569).

8.  (ამოღებულია - 24.06.2016, №5569). 

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1999 წლის 19 თებერვლის კანონი №1805 – სსმ I, №6(13), 04.03.1999 წ., მუხ.23

საქართველოს 2001 წლის 30 მარტის კანონი №835 – სსმ I, №10, 19.04.2001 წ., მუხ.36 

საქართველოს 2001 წლის 19 ივნისის კანონი №938 – სსმ I, №19, 02.07.2001 წ., მუხ.66 

საქართველოს 2003 წლის 23 აპრილის კანონი №2097 – სსმ I, №12, 21.05.2003 წ., მუხ.60

საქართველოს 2003 წლის 18 ივლისის კანონი №2507 – სსმ I, №22, 08.08.2003 წ., მუხ.157 

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2005 წლის 30 ივნისის კანონი №1830 - სსმ I, №41, 19.07.2005წ., მუხ.298

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2009 წლის 25 დეკემბრის კანონი №2457 - სსმ I, №49, 30.12.2009წ., მუხ.369

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2011 წლის 20 დეკემბრის კანონი №5575 - ვებგვერდი, 28.12.2011წ.

საქართველოს 2011 წლის 28 დეკემბრის კანონი №5667– ვებგვერდი, 30.12.2011წ.

საქართველოს 2014  წლის 17  აპრილის კანონი №2287 - ვებგვერდი, 02.05.2014წ.

საქართველოს 2015  წლის 1  აპრილის კანონი №3419 - ვებგვერდი, 22.04.2015წ.

საქართველოს 2016 წლის 24 ივნისის  კანონი  №5569  - ვებგვერდი, 13.07.2016წ.

    მუხლი 5 1 . საწარმოს რეგისტრირებული მონაცემების ცვლილების რეგისტრაცია

1. საწარმოს რეგისტრირებული მონაცემების ცვლილების რეგისტრაციის მოთხოვნის უფლება აქვს დაინტერესებულ პირს. ტერმინი „დაინტერესებული პირი“ ამ კანონში გამოიყენება „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული მნიშვნელობით.

2. საწარმოს რეგისტრირებული მონაცემების ცვლილების საფუძველია უფლებამოსილი პირის/ორგანოს სათანადო წესით მიღებული და დამოწმებული გადაწყვეტილება ან უფლებამოსილი პირების მიერ საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული წესით შედგენილი გარიგება.

3. საწარმოს რეგისტრირებული მონაცემების ცვლილება გულისხმობს საწარმოს ლიკვიდაციის ან რეორგანიზაციის პროცესის, გადახდისუუნარობის, გაკოტრების ან რეაბილიტაციის საქმის წარმოების დაწყებისა და შეწყვეტის, ლიკვიდატორის, მეურვის, რეაბილიტაციის მმართველის ან გაკოტრების მმართველის, ასევე სარეგისტრაციო დოკუმენტის ცვლილების შესახებ ინფორმაციის ასახვას მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში.

 4 . მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში წილზე საკუთრების უფლების წინასწარი რეგისტრაცია ხორციელდება „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონით უძრავ ნივთზე უფლების წინასწარი რეგისტრაციისათვის დადგენილი წესით.

5. მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში ასევე რეგისტრირდება წილზე უფლების შეზღუდვასთან დაკავშირებული ვალდებულებები, გარდა იმ ვალდებულებისა, რომელიც ექვემდებარება საჯარო რეესტრში რეგისტრაციას.

51 . შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებისა და კომანდიტური საზოგადოების პარტნიორის წილზე საკუთრების უფლება და მასთან დაკავშირებული ვალდებულება წარმოშობილად, შეცვლილად ან შეწყვეტილად ითვლება მისი მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაციის მომენტიდან.

52 . თუ პირმა საკუთრების უფლების რეგისტრაციასთან ერთად მოითხოვა იმგვარი ცვლილება, რომელზედაც დაინტერესებულ პირს გადაწყვეტილების მიღება შეეძლო, როგორც წილის მესაკუთრეს, გადაწყვეტილება უფლებამოსილი პირის მიერ მიღებულად ითვლება.

6. „გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონით მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაციისადმი დაქვემდებარებული გადაწყვეტილება არის რეგისტრირებულ მონაცემებში საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ცვლილების შეტანის საფუძველი. გადახდისუუნარობის საქმის აღძვრის შემთხვევაში „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ლიკვიდაციის პროცესი წყდება.

საქართველოს 2001 წლის 30 მარტის კანონი №835 – სსმ I, №10, 19.04.2001 წ., მუხ.36 

საქართველოს 2001 წლის 19 ივნისის კანონი №938 – სსმ I, №19, 02.07.2001 წ., მუხ.66 

საქართველოს 2002 წლის 20 მარტის კანონი №1341 – სსმ I, №6, 02.04.2002 წ., მუხ.35 

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2009 წლის 25 დეკემბრის კანონი №2457 - სსმ I, №49, 30.12.2009წ., მუხ.369

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 52. (ამოღებულია)

საქართველოს 2003 წლის 23 აპრილის კანონი №2097 – სსმ I, №12, 21.05.2003 წ., მუხ.60

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 5 3 . ინფორმაციის გაცემა და გადაწყვეტილების მიღება

მარეგისტრირებელი ორგანო ამ კანონით განსაზღვრულ, მისი კომპეტენციისათვის მიკუთვნებულ საკითხებზე იღებს „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონით რეგისტრაციისა და ინფორმაციის ხელმისაწვდომობისათვის დადგენილ და ამ კანონის 142  მუხლით გათვალისწინებულ გადაწყვეტილებებს.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

    მუხლი 5 4 . ინდივიდუალური მეწარმის რეგისტრაცია

1. ფიზიკური პირი ინდივიდუალურ მეწარმედ რეგისტრაციისათვის/ცვლილების რეგისტრაციისათვის მარეგისტრირებელ ორგანოს წარუდგენს განცხადებას და პირადობის დამადასტურებელ მოწმობას, პირადობის ნეიტრალურ მოწმობას ან ნეიტრალურ სამგზავრო დოკუმენტს . განცხადებაში უნდა მიეთითოს:

ა) განმცხადებლის სახელი;

ბ) ინფორმაცია საწარმოს ადგილსამყოფლის (იურიდიული მისამართის) შესახებ;

გ) განმცხადებლის პირადი ნომერი;

დ) განცხადების შევსების თარიღი;

ე) განმცხადებლის ხელმოწერა;

ვ) ელექტრონული ფოსტის მისამართი და ამ მუხლის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებული იურიდიული მისამართისგან განსხვავებული მისამართი, რომლებზე მიღებული გზავნილიც ჩაბარებულად ჩაითვლება.

2. უცხო ქვეყნის მოქალაქის საქართველოში ინდივიდუალურ მეწარმედ რეგისტრაციისას მან უნდა წარადგინოს სარეგისტრაციო განცხადება, რომელიც უნდა შეიცავდეს ამ მუხლის პირველი პუნქტით დადგენილის ეკვივალენტურ მონაცემებს.

3. სარეგისტრაციო განცხადების შესავსებად პირს უფლება აქვს, გამოიყენოს მარეგისტრირებელი ორგანოს მიერ გაცემული სარეგისტრაციო განცხადების ფორმა ან მისი ასლი ნებისმიერ მატარებელზე.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 1 ივლისის კანონი №4997 - ვებგვერდი, 15.07.2011წ.

საქართველოს 2011 წლის 28 დეკემბრის კანონი №5667– ვებგვერდი, 30.12.2011წ.

    მუხლი 55. (ამოღებულია)

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 56. (ამოღებულია)

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

    მუხლი 57. საწარმოს რედომიცილება

1. შესაძლებელია უცხო ქვეყნის საწარმოს რეგისტრაციის საქართველოში გადმოტანა (რედომიცილება) საწარმოს საქმიანობის უწყვეტობის დაურღვევლად.

2. საქართველოში რედომიცილებული საწარმო შეიძლება დარეგისტრირდეს მხოლოდ საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული სამართლებრივი ფორმით.

3. საქართველოში რეგისტრირებულ საწარმოს უფლება აქვს, გადაიტანოს რეგისტრაცია უცხო ქვეყანაში საწარმოს საქმიანობის უწყვეტობის დაურღვევლად, შემდეგი პირობების არსებობისას:

ა) ამ ქვეყანასთან დადებული საერთაშორისო ხელშეკრულებით არ არის აკრძალული საწარმოს რედომიცილება;

ბ) საწარმოს წინააღმდეგ საქართველოში არ მიმდინარეობს სასამართლო დავა ან გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება ან სისხლის სამართლის საქმის წარმოება;

გ) საწარმოს რედომიცილების დროისათვის საქართველოს საგადასახადო ორგანოების მიმართ არ გააჩნია საგადასახადო დავალიანება.

4. საქართველოში რეგისტრირებული საწარმოს რედომიცილება არის საწარმოს რეორგანიზაციის ტოლფასი და მასზე ვრცელდება ამ კანონით გათვალისწინებული, საწარმოს რეორგანიზაციის მარეგულირებელი ნორმები.

5. უცხო ქვეყნის საწარმოს საქართველოში რედომიცილებისა და საქართველოში რეგისტრირებული საწარმოს უცხო ქვეყანაში რედომიცილების წესი და პირობები განისაზღვრება საქართველოს მთავრობის დადგენილებით.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 58. ერთი პირის სამეწარმეო საზოგადოება 

1. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება ან სააქციო საზოგადოება შეიძლება დააფუძნოს ერთმა პირმა.

2. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების ან სააქციო საზოგადოების რეგისტრაციის შემდეგ ყველა წილის/აქციის ერთი პარტნიორის საკუთრებაში გადასვლის შემთხვევაში ეს საზოგადოება ხდება ერთი პირის სამეწარმეო საზოგადოება. ამის შესახებ ინფორმაცია და პარტნიორის საიდენტიფიკაციო მონაცემები შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების შემთხვევაში უნდა აისახოს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში, ხოლო სააქციო საზოგადოების შემთხვევაში – აქციათა რეესტრში და საჯაროდ ხელმისაწვდომი უნდა იყოს.

3. თუ სამეწარმეო საზოგადოებას ერთადერთი პარტნიორი ჰყავს, საერთო კრების უფლებამოსილებას ის ახორციელებს. ამგვარი უფლებამოსილების ფარგლებში მიღებული გადაწყვეტილება წერილობით ფორმდება.

4. სამეწარმეო საზოგადოებასა და მის ერთადერთ პარტნიორს შორის ხელშეკრულება უნდა დაიდოს წერილობით, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ხელშეკრულება ჩვეულებრივი საქმიანობის ფარგლებში იდება.

საქართველოს 2017 წლის 30  ივნისის   კანონი №1199 - ვებგვერდი, 13.07.2017წ.

    მუხლი 6. საფირმო სახელწოდება (ფირმა)

1. საფირმო სახელწოდება, ანუ ფირმა არის სახელი, რომლითაც საქმიანობს მეწარმე სუბიექტი.

2. ინდივიდუალური მეწარმე საქმიან ურთიერთობებში გამოდის საკუთარი სახელით. დამატებები დაიშვება ამ მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული პირობების დაცვით.

3. სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოების საფირმო სახელწოდება უნდა შეიცავდეს სულ ცოტა ერთი პარტნიორის სახელს „სპს“-ის დამატებით. კომანდიტური საზოგადოების საფირმო სახელწოდება უნდა შეიცავდეს სულ ცოტა ერთი სრული პარტნიორის სახელს „კს“-ის დამატებით. თუ სპს-ში ან კს-ში გაერთიანებული არიან მხოლოდ იურიდიული პირები, მისი სახელწოდება უნდა შეიცავდეს ერთ-ერთი მათგანის საფირმო სახელწოდებას ამ მუხლში აღნიშნული შესაბამისი დამატებით.

 4. პარტნიორის სახელის გამოყენების შესაძლებლობის გარდა, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებას, სააქციო საზოგადოებას, კოოპერატივს შეუძლია საფირმო სახელწოდება შეარჩიოს თავისი საქმიანობის საგნის მიხედვით, ან შეიძლება ეს სახელწოდება იყოს ფანტაზიის ნაყოფი. საფირმო სახელწოდება უნდა შეიცავდეს: სააქციო საზოგადოების შემთხვევაში – დამატებას „სააქციო საზოგადოება“ ან „სს“; შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების შემთხვევაში – დამატებას „შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება“ ან „შპს“; კოოპერატივის შემთხვევაში – დამატებას „რეგისტრირებული კოოპერატივი“ ან „რკ“.

5. დაუშვებელია საფირმო სახელწოდებაში ისეთი გრაფიკული სიმბოლოების გამოყენება, რომელთაც არ აქვთ ენობრივი ნორმებით დადგენილი ბგერითი ან სიტყვიერი შესატყვისი. საფირმო სახელწოდებას არ უნდა ერთოდეს რაიმე ისეთი დამატება, რომელმაც შეიძლება შეცდომაში შეიყვანოს მესამე პირი ან/და გამოიწვიოს შეცდომა ან/და გაუგებრობა მეწარმე სუბიექტის ფორმისა თუ საქმიანობის მოცულობის ან/და პარტნიორთა ურთიერთობის გამო.

საქართველოს 1999 წლის 19 თებერვლის კანონი №1805 – სსმ I, №6(13), 04.03.1999 წ., მუხ.23 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 7. მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრის საჯაროობა

 1. მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში აღრიცხული მონაცემები საჯაროა. ნებისმიერ პირს შეუძლია გაეცნოს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრის მონაცემებს და მარეგისტრირებელი ორგანოდან მიიღოს ამ რეესტრიდან ამონაწერი. მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან ამონაწერი გაიცემა საქართველოს მთავრობის დადგენილებით ამონაწერის მომზადებისათვის დადგენილ ვადაში და განსაზღვრული საფასურის გადახდის შემთხვევაში. ამონაწერი მზადდება მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრის, საჯარო-სამართლებრივი შეზღუდვის, საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის, მოძრავ ნივთებსა და არამატერიალურ ქონებრივ სიკეთეზე უფლებათა და მოვალეთა რეესტრების მონაცემთა ერთიანი ბანკის საფუძველზე და ასახავს მისი მომზადების მომენტისათვის რეგისტრირებული სუბიექტის, საჯარო-სამართლებრივი შეზღუდვის, საგადასახადო გირავნობის/იპოთეკის, მოძრავ ნივთებსა და არამატერიალურ ქონებრივ სიკეთეზე უფლებათა და მოვალეთა რეესტრებში რეგისტრირებული შეზღუდვების შესახებ ძალაში მყოფ მონაცემებს. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებისა და კომანდიტური საზოგადოების შემთხვევაში ამონაწერი ასევე უნდა შეიცავდეს ინფორმაციას პარტნიორთა წილებზე, მოძრავ ნივთებსა და არამატერიალურ ქონებრივ სიკეთეზე უფლებათა რეესტრში რეგისტრირებულ მონაცემებს.

2. მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში არსებული მონაცემების საფუძვლად გამოყენებული სარეგისტრაციო დოკუმენტაციის ელექტრონული ასლები განთავსებულია საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს შესაბამის ვებგვერდზე და ხელმისაწვდომია ნებისმიერი დაინტერესებული პირისთვის, საფასურის გადახდის გარეშე.

3. რეგისტრირებული მონაცემების მიმართ მოქმედებს უტყუარობისა და სისრულის პრეზუმფცია, გარდა იმ შემთხვევისა, თუ დაინტერესებული პირისთვის წინასწარ იყო ცნობილი ამ მონაცემების უზუსტობა.

4. თუ მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში არ არის დაცული ინფორმაცია ხელმძღვანელობითი/წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების მქონე პირისა (პირებისა) და რეგისტრირებული პარტნიორის/დამფუძნებლის საიდენტიფიკაციო მონაცემების/რეკვიზიტების შესახებ, სააგენტო მიმართავს უფლებამოსილ პირს/ორგანოს ამ პირთა იდენტიფიცირების მიზნით. თუ უფლებამოსილი პირი/ორგანო ასევე ვერ ახორციელებს ამ პირთა იდენტიფიცირებას, მარეგისტრირებელი ორგანო ამონაწერს ამზადებს მხოლოდ ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრულ რეესტრებში დაცულ მონაცემებზე დაყრდნობით. ასეთ შემთხვევაში ამონაწერში ასევე აისახება ინფორმაცია ხელმძღვანელობითი/წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების მქონე პირისა (პირებისა) და რეგისტრირებული პარტნიორის/დამფუძნებლის იდენტიფიცირების შეუძლებლობის შესახებ.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2009 წლის 25 დეკემბრის კანონი №2457 - სსმ I, №49, 30.12.2009წ., მუხ.369

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ. 

    მუხლი 8. მოგების განაწილება

1. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებასა და სააქციო საზოგადოებაში შესაბამისად პარტნიორთა საერთო კრების ან აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილებით შეიძლება დადგინდეს წლიური მოგებისა და შუალედური მოგების დივიდენდების სახით განაწილება.

2. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებასა და სააქციო საზოგადოებაში დივიდენდი უნდა გაიცეს წესდებით გათვალისწინებულ ვადაში, მაგრამ არაუგვიანეს მოგების განაწილების შესახებ შესაბამისი გადაწყვეტილების მიღებიდან 9 თვისა.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33 

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის კანონი 4791 - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.

     მუხლი 9. ხელმძღვანელობა და წარმომადგენლობა

1. ხელმძღვანელობის უფლება აქვთ: სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოებაში – ყველა პარტნიორს, კომანდიტურ საზოგადოებაში – სრულ პარტნიორებს (კომპლემენტარებს), კომპლემენტარი იურიდიული პირის შემთხვევაში – მის მიერ დანიშნულ ფიზიკურ პირს, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებაში, სააქციო საზოგადოებასა და კოოპერატივში – დირექტორებს, თუ წესდებით (პარტნიორთა შეთანხმებით) სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

2. ხელმძღვანელობის უფლებამოსილება გულისხმობს უფლებამოსილების ფარგლებში საწარმოს სახელით გადაწყვეტილებების მიღებას, ხოლო წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება გულისხმობს საწარმოს სახელით გამოსვლას მესამე პირებთან ურთიერთობაში.

3. ხელმძღვანელობის უფლებამოსილება გულისხმობს წარმომადგენლობით უფლებამოსილებასაც, თუ პარტნიორთა შეთანხმებით (წესდებით) სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

4. თუ ხელშეკრულების დადებისას კონტრაგენტისათვის ცნობილი იყო მეწარმე სუბიექტის ხელმძღვანელობის უფლებამოსილების შეზღუდვის შესახებ, წარმოდგენილ მეწარმე სუბიექტს შეუძლია განაცხადოს გარიგების ბათილობის თაობაზე. იგივე წესი გამოიყენება, თუ წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების მქონე პირი და კონტრაგენტი განზრახ მოქმედებენ ერთად, რათა ზიანი მიადგეს იმ მეწარმე სუბიექტს, რომელიც წარმოდგენილია წარმომადგენლით.

5. ამ მუხლის პირველ პუნქტში დასახელებულ პირებს არა აქვთ უფლება, პარტნიორების თანხმობის გარეშე განახორციელონ იგივე საქმიანობა, რომელსაც ეწევა საზოგადოება, ან მონაწილეობა მიიღონ, როგორც მსგავსი ტიპის სხვა საზოგადოებაში პერსონალურად პასუხისმგებელმა პარტნიორმა ან დირექტორმა, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული (ინტერესთა კონფლიქტი). სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოებებსა და კომანდიტურ საზოგადოებებში ამ თანხმობის გაცემა შეუძლია პარტნიორთა კრებას, ხოლო შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებებში, სააქციო საზოგადოებებსა და კოოპერატივებში – იმ ორგანოს, რომელიც ნიშნავს (ირჩევს) დირექტორებს. ასეთი საქმიანობის განხორციელებაზე თანხმობა მიცემულად ჩაითვლება, თუ საზოგადოების ხელმძღვანელად დანიშვნისას პარტნიორებისათვის ცნობილი იყო, რომ საზოგადოების ხელმძღვანელი ეწევა ასეთ საქმიანობას და ამ საქმიანობის შეწყვეტა მისთვის აშკარად არ მოუთხოვიათ.

თუ ამ მუხლის პირველ პუნქტში დასახელებული პირების მიერ ინტერესთა კონფლიქტის წესების დარღვევისას საზოგადოებას მიადგა ზიანი, დამრღვევი ვალდებულია დათმოს ამ საზოგადოებიდან გასამრჯელოს მიღების მოთხოვნის უფლება და აანაზღაუროს ზიანი. ამ პირების მიერ საზოგადოებისათვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის უფლება აქვს სააქციო საზოგადოებაში აქციათა 5%-ის მფლობელ აქციონერს ან აქციონერთა ჯგუფს, ხოლო ყველა დანარჩენ საზოგადოებაში – თითოეულ პარტნიორს.

6. ამ მუხლის პირველ პუნქტში მითითებული პირები და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები საზოგადოების საქმეებს უნდა გაუძღვნენ კეთილსინდისიერად; კერძოდ, ზრუნავდნენ ისე, როგორც ზრუნავს ანალოგიურ თანამდებობაზე და ანალოგიურ პირობებში მყოფი ჩვეულებრივი, საღად მოაზროვნე პირი, და მოქმედებდნენ იმ რწმენით, რომ მათი ეს მოქმედება ყველაზე ხელსაყრელია საზოგადოებისათვის. თუ ისინი არ შეასრულებენ ამ მოვალეობას, საზოგადოების წინაშე წარმოშობილი ზიანისთვის პასუხს აგებენ სოლიდარულად, მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ. საზოგადოების უარი რეგრესული ანაზღაურების მოთხოვნებზე ან საზოგადოების კომპრომისი ბათილია, თუ ანაზღაურება აუცილებელია საზოგადოების კრედიტორთა დასაკმაყოფილებლად. თუ ანაზღაურება აუცილებელია, საზოგადოების ხელმძღვანელების ვალდებულება არ წყდება იმის გამო, რომ ისინი მოქმედებდნენ პარტნიორთა გადაწყვეტილებების შესასრულებლად.

ამ მუხლის პირველ პუნქტში მითითებულ პირებსა და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებს, ასეთის არსებობისას, პარტნიორთა კრების წინასწარი თანხმობის გარეშე უფლება არა აქვთ, პირადი სარგებლის მიღების მიზნით გამოიყენონ საზოგადოების საქმიანობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია, რომელიც მათთვის ცნობილი გახდა თავიანთი მოვალეობების შესრულების ან თანამდებობრივი მდგომარეობის გამო.

ამ მუხლის პირველ პუნქტში მითითებულ პირებთან და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებთან დადებული ხელშეკრულებით შეიძლება აღნიშნული ვალდებულება ძალაში დარჩეს ამ პირთა თანამდებობიდან წასვლის შემდეგ, მაგრამ არა უმეტეს 3 წლის ვადით. შესაძლებელია ამ ვალდებულებისათვის გათვალისწინებულ იქნეს კომპენსაცია, რომლის ოდენობა და გადახდის წესი განისაზღვრება ამ ხელშეკრულებით.

7. ხელმძღვანელობაზე/წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილ პირთან (პირებთან), ასევე სამეთვალყურეო საბჭოსა და საწარმოს სხვა ორგანოების წევრებთან ურთიერთობები რეგულირდება ამ კანონით, საზოგადოების წესდებითა და მათთან დადებული ხელშეკრულებებით.

71 . ხელმძღვანელობაზე/წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირის რეგისტრაცია წყდება, თუ:

ა) მარეგისტრირებელ ორგანოს წარედგინა უფლებამოსილი პირის განცხადება რეგისტრირებული პირის გათავისუფლების თაობაზე;

ბ) მარეგისტრირებელ ორგანოს წარედგინა რეგისტრირებული პირის განცხადება რეგისტრაციის შეწყვეტის მოთხოვნის თაობაზე;

გ) რეგისტრირებული პირი გარდაცვლილია, სასამართლოს მიერ აღიარებულია შეზღუდულქმედუნარიანად ან უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ან გამოცხადებულია გარდაცვლილად, მას საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილის საფუძველზე მხარდაჭერა აქვს დანიშნული.

72 . ამ მუხლის 71   პუნქტის „ა“ და „ბ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში მხარეები ვალდებული არიან მარეგისტრირებელი ორგანოსათვის რეგისტრირებული პირის უფლებამოსილების შეწყვეტის შესახებ განცხადების წარდგენამდე გააგზავნონ შეტობინება საქართველოს შრომის კოდექსის 38-ე მუხლით დადგენილი წესით. ამ წესის დაცვის გარეშე რეგისტრაციის შეწყვეტის შემთხვევაში მიყენებული ზიანისათვის პასუხისმგებლობა განისაზღვრება საქართველოს კანონმდებლობით.

8. იმ საზოგადოებაში, რომელშიც სახელმწიფო ფლობს ხმათა საერთო რაოდენობის 50%-ზე მეტს, საქართველოს მთავრობის გადაწყვეტილებით შეიძლება შეიქმნას სამეთვალყურეო საბჭო. ამ შემთხვევაში სამეთვალყურეო საბჭოში სახელმწიფოს წარმომადგენელი შესაძლებელია იყოს საჯარო მოსამსახურე, თუ მას კონკრეტულ საწარმოსთან ინტერესთა კონფლიქტი არ აქვს. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები, რომლებიც იმავდროულად საჯარო მოსამსახურეები არიან, მათთვის დაკისრებულ მოვალეობებს სათანადო ანაზღაურების გარეშე ასრულებენ და მათი საქმიანობა არ ჩაითვლება საჯარო დაწესებულებაში ინტერესთა შეუთავსებლობად.

9. თუ საწარმო გადახდისუუნაროა ან გადახდისუუნარობის საშიშროების წინაშე დგას, ამ მუხლის პირველ პუნქტში დასახელებულმა პირებმა ბრალეული გაჭიანურების გარეშე, მაგრამ საწარმოს გადახდისუუნარობის დადგომის მომენტიდან არა უგვიანეს 3 კვირისა, უნდა განაცხადონ ამის თაობაზე „გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილი წესით. გადახდისუუნარობის თაობაზე განცხადება ბრალეულ გაჭიანურებად არ მიიჩნევა, თუ ზემოხსენებული პირები ამ განცხადებას ამ მუხლის მე-6 პუნქტით გათვალისწინებული კეთილსინდისიერებით ეპყრობიან. 

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2014 წლის 29 იანვრის გადაწყვეტილება №1/1/543 – ვებგვერდი, 14.02.2014წ.

საქართველოს 2015 წლის 20 მარტის კანონი №3395  - ვებგვერდი,  31.03.2015წ.

    მუხლი 91. პარტნიორთა საერთო კრება

1. თუ ამ კანონით ან საწარმოს წესდებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული, პარტნიორთა საერთო კრების მოწვევის, ჩატარების წესი და მისი კომპეტენცია განისაზღვრება ამ მუხლით დადგენილი წესების მიხედვით.

2. პარტნიორთა საერთო კრება ტარდება წელიწადში ერთხელ მაინც. საწარმოს ყოველ პარტნიორს, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების შემთხვევაში – დირექტორსაც, შეუძლია ერთი კვირის ვადაში მოიწვიოს პარტნიორთა საერთო კრება ყველა პარტნიორისათვის დაზღვეული წერილის გაგზავნით ან კომუნიკაციის სხვა საშუალებით, რომელიც იძლევა ადრესატის მიერ ინფორმაციის მიღების დადასტურების საშუალებას. წერილი უნდა შეიცავდეს დღის წესრიგის პროექტს. მოწვევის მიღებიდან 3 დღის ვადაში პარტნიორებს შეუძლიათ დღის წესრიგში დამატებათა შეტანა. კრება გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ მას ესწრება (ესწრებიან) ხმების უმრავლესობის მქონე პარტნიორი (პარტნიორები). კრება გადაწყვეტილებებს იღებს დამსწრეთა ხმების უმრავლესობით. თუ კრება არ არის გადაწყვეტილებაუნარიანი, მაშინ კრების მომწვევს შეუძლია იმავე წესითა და იმავე დღის წესრიგით ხელახლა მოიწვიოს კრება. მეორე კრება გადაწყვეტილებაუნარიანია მაშინაც კი, თუ მასზე არ გამოცხადდება (გამოცხადდებიან) ხმების უმრავლესობის მქონე პარტნიორი (პარტნიორები).

3. პარტნიორთა კრების მონაწილენი თავიანთი შემადგენლობიდან ხმების უბრალო უმრავლესობით ირჩევენ თავმჯდომარეს. პარტნიორთა კრების გადაწყვეტილების მიღებისთანავე თავმჯდომარე ადგენს და ხელს აწერს ოქმს.

4. თუ გადაწყვეტილება შეეხება საზოგადოებასა და ერთ-ერთ პარტნიორს შორის დავას, მაშინ ამ პარტნიორს ხმის უფლება არა აქვს.

5. პარტნიორთა კრება იღებს გადაწყვეტილებებს შემდეგ საკითხებზე:

ა) წარმოების სახეებისა და სამეურნეო საქმიანობის დაწყება და მათი შეწყვეტა;

ბ) საწარმოს სარეგისტრაციო განცხადების მონაცემებსა და წესდებაში ცვლილებების მიღება;

გ) ფილიალების შექმნა და ლიკვიდაცია;

დ) ინვესტიციების შესახებ, რომელთა ღირებულება ცალკე ან მთლიანად ერთ სამეურნეო წელიწადში აღემატება საზოგადოების აქტივების ღირებულების 50%-ს;

ე) ვალდებულებათა აღება, რომლებიც ცალკე ან მთლიანად აღემატება საზოგადოების აქტივების ღირებულების 50%-ს;

ვ) ვალდებულებათა უზრუნველყოფა, რომლებიც არ მიეკუთვნებიან ჩვეულებრივ საწარმოო საქმიანობას და რომელთა ღირებულება აღემატება საზოგადოების აქტივების ღირებულების 50%-ს;

ზ) პროკურის გაცემა და გაუქმება;

თ) წლიური შედეგების დამტკიცება;

ი) აუდიტორის არჩევა;

კ) საწარმოს რეორგანიზაცია და ლიკვიდაცია.

6. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებაში, ამ მუხლის მე-5 პუნქტით განსაზღვრული საკითხების გარდა, კრება იღებს გადაწყვეტილებებს შემდეგ საკითხებზე:

ა) ხელმძღვანელ პირთათვის მოგებასა და საერთო შემოსავალში მონაწილეობისა და პენსიის მიცემის პრინციპების განსაზღვრა;

ბ) იმ დამატებითი უფლებების გამოყენება, რომლებიც საზოგადოებას დაფუძნებიდან ან საზოგადოების მართვიდან გამომდინარე აქვს დირექტორის ან/და პარტნიორის მიმართ, ასევე საზოგადოების წარმომადგენლობა იმ პროცესებში, რომლებსაც იგი დირექტორების წინააღმდეგ წარმართავს;

გ) შენატანების მოთხოვნა;

დ) დამატებითი შენატანების უკან დაბრუნება;

ე) დირექტორების დანიშვნა და გამოწვევა, მათთან ხელშეკრულებების დადება და შეწყვეტა, აგრეთვე მათი ანგარიშების დამტკიცება;

ვ) სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნის შესახებ გადაწყვეტილების მიღება;

ზ) ახალი/დამატებითი შენატანების გზით საწარმოს კაპიტალის გაზრდის შესახებ გადაწყვეტილების მიღება.

7. ყველა გადაწყვეტილება, რომელთა მნიშვნელობა სცილდება საზოგადოების ჩვეულებრივ საქმიანობას, მოითხოვს ყველა პარტნიორის მონაწილეობით ჩატარებული კრების გადაწყვეტილებას.

8. კრების მოწვევა არ არის აუცილებელი, როცა ყველა პარტნიორი წერილობით დაეთანხმება განსახილველ საკითხს. წერილობითი თანხმობა კრების ოქმის ტოლფასია და ითვლება კრების გადაწყვეტილებად.

9. საზოგადოების წესდება შეიძლება ითვალისწინებდეს გადაწყვეტილების მიღებას კრების მონაწილეთა ხმების უმრავლესობით, თუ ეს კანონი არ განსაზღვრავს გადაწყვეტილების მიღებას ერთხმად და თუ ამ გადაწყვეტილების შინაარსი არ ქმნის არათანაბარ მდგომარეობას რომელიმე პარტნიორისათვის ანდა არ ხელყოფს პარტნიორის არსებით ინტერესებს.

10. პარტნიორთა საერთო კრებაზე სპს-ის თითოეულ პარტნიორსა და კს-ის თითოეულ სრულ პარტნიორს (კომპლემენტარს) აქვს თითო ხმა. კს-ის შეზღუდულ პარტნიორს (კომანდიტს) ხმის უფლება არ აქვს. შპს-ის პარტნიორთა ხმები განისაზღვრება მათი წილების პროპორციულად.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

     მუხლი 10. გენერალური სავაჭრო მინდობილობა (პროკურა) და იურიდიულ მოქმედებათა განხორციელების უფლებამოსილება

1. ამ კანონის მე-9 მუხლის პირველ პუნქტში დასახელებულ პირებსა და ინდივიდუალურ მეწარმეს შეუძლიათ წერილობით მისცენ მინდობილობა ამა თუ იმ პირს. მინდობილობა შეიძლება ორ ან რამდენიმე პირს ერთობლივად მიეცეს და განისაზღვროს, რომ ისინი – ორივე ან ყველა ერთად წარმოადგენენ საწარმოს (საერთო მინდობილობა).

2. წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება იურიდიულ მოქმედებათა განხორციელებისას უნდა შეესაბამებოდეს მინდობილობის შინაარსს. მინდობილობის შეწყვეტისათვის აუცილებელია მისი გაუქმება ან ძალადაკარგულად აღიარება. ძალადაკარგულად აღიარება უნდა გამოქვეყნდეს საერთო-სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის ბეჭდვით ორგანოში.

3. გენერალური სავაჭრო მინდობილობის მფლობელი პირი (პროკურისტი) რეგისტრირდება მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში. პროკურა იძლევა უფლებამოსილებას, სასამართლოში და სხვა ურთიერთობებში განხორციელდეს ყველა საქმიანობა და სამართლებრივი მოქმედება, რომელიც დაკავშირებულია საწარმოს ფუნქციონირებასთან. მიწის ნაკვეთის გასხვისების ან ვალდებულებებით დატვირთვის უფლებამოსილება პროკურისტს აქვს მხოლოდ მაშინ, როცა მას ეს უფლებამოსილება სპეციალურად მიეცემა. პროკურის მოცულობის შეზღუდვა ბათილია მესამე პირისათვის. ეს წესი შეეხება, კერძოდ, შეზღუდვას, რომ პროკურა გამოყენებულ იქნეს მხოლოდ განსაზღვრული გარიგებებისა და გარიგებათა განსაზღვრული სახეებისათვის, ან მხოლოდ გარკვეულ გარემოებათა არსებობისას, ან განსაზღვრული დროისათვის, ანდა ცალკეულ ადგილში. პროკურის შემოფარგვლას ერთი ან რამდენიმე ფილიალით მხოლოდ მაშინ აქვს ძალა მესამე პირისათვის, თუ ფილიალები იმართება სხვადასხვა საფირმო სახელწოდებით. ამ წესის თანახმად, საფირმო სახელწოდებათა განსხვავებულობა იმითაც გამოისახება, რომ „ფილიალს“ დაერთვება დამატება, რომელშიც აღინიშნება ფილიალის საფირმო სახელწოდება.

4. პროკურისტი და სავაჭრო წარმომადგენელი ხელმოწერისას საფირმო სახელწოდებას დაურთავენ თავიანთ სახელსა და გვარს და პროკურის და სავაჭრო მინდობილობის აღმნიშვნელ დამატებას.

5. პროკურა და სავაჭრო მინდობილობა შეიძლება ნებისმიერ დროს გაუქმდეს ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ზიანის ანაზღაურების უფლების ხელყოფის გარეშე.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 11. სავაჭრო წარმომადგენელი, დამოუკიდებელი მოვაჭრე და კომისიონერი

საწარმოს ურთიერთობები სავაჭრო წარმომადგენელთან, დამოუკიდებელ მოვაჭრესთან და კომისიონერთან რეგულირდება მათთან დადებული ხელშეკრულებით.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 12. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

   მუხლი 13. ბუღალტრული აღრიცხვა, ანგარიშგება და აუდიტი 

1. ბუღალტრული აღრიცხვა, ანგარიშგების მომზადება და წარდგენა ხდება და აუდიტი ხორციელდება „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.

2. „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული საზოგადოებრივი დაინტერესების პირი (შემდგომ − სდპ), პირველი და მეორე კატეგორიების საწარმოები ვალდებული არიან, ყოველწლიურად უზრუნველყონ საკუთარი ფინანსური ანგარიშგების/კონსოლიდირებული ანგარიშგების აუდიტის განხორციელება „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.

3. აუდიტის განხორციელებაში მეწარმე სუბიექტის აქციონერების/პარტნიორების, მმართველობითი ორგანოს და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრების ჩარევამ საფრთხე არ უნდა შეუქმნას აუდიტორის დამოუკიდებლობასა და ობიექტურობას.

4. მეწარმე სუბიექტის მმართველობის ორგანოს და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები ერთობლივად არიან პასუხისმგებელი „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად ანგარიშგებების მომზადებისა და წარდგენისათვის.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1510 – პარლამენტის უწყებანი, №25-26, 15.07.1998 წ., გვ.36

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 24 სექტემბრის კანონი №1684 - სსმ I, №29, 12.10.2009წ., მუხ.167

საქართველოს 2015 წლის 3  სექტემბრის კანონი  №4190  - ვებგვერდი, 10.09.2015წ.

საქართველოს 2016 წლის 8  ივნისის კანონი  5388  - ვებგვერდი, 24.06.2016წ.  

    მუხლი 131. აუდიტის კომიტეტი 

1. სდპ-ის სამეთვალყურეო საბჭოში იქმნება აუდიტის კომიტეტი. აუდიტის კომიტეტი არის სამეთვალყურეო საბჭოს ქვეკომიტეტი და დაკომპლექტებულია მხოლოდ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებისგან. აუდიტის კომიტეტის ერთი წევრი მაინც უნდა იყოს დამოუკიდებელი პირი. იმ სდპ-ში, რომელშიც სამეთვალყურეო საბჭო არ არის, იქმნება დამოუკიდებელი აუდიტის კომიტეტი, რომლის წევრები არიან საერთო კრების მიერ განსაზღვრული ვადით არჩეული დამოუკიდებელი პირები.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის მიზნებისათვის დამოუკიდებელ პირად მიიჩნევა პირი, რომელიც სამართლებრივად ან/და ეკონომიკურად დაკავშირებული არ არის საწარმოსთან, მათ შორის, არ ფლობს ამ საწარმოს აქციებს/წილებს და არ იღებს აღნიშნული საწარმოდან ანაზღაურებას ან სხვა ეკონომიკურ სარგებელს, გარდა სამეთვალყურეო საბჭოს წევრობისთვის ან/და აუდიტის კომიტეტის წევრობისთვის დადგენილი ანაზღაურებისა.

3. აუდიტის კომიტეტის წევრი არ შეიძლება იყოს სამეთვალყურეო საბჭოს ის წევრი, რომელიც დირექტორის უფლებამოსილებას ახორციელებს.

4. აუდიტის კომიტეტის წევრი უნდა იყოს საწარმოს საქმიანობის სფეროში კომპეტენტური პირი. აუდიტის კომიტეტის სულ მცირე ერთი წევრი უნდა იყოს ბუღალტრული აღრიცხვის სფეროში ან/და აუდიტის სფეროში კომპეტენტური პირი.

5. აუდიტის კომიტეტის თავმჯდომარეს აუდიტის კომიტეტის წევრთაგან ირჩევს სდპ-ის სამეთვალყურეო საბჭო, ხოლო იმ სდპ-ში, რომელშიც სამეთვალყურეო საბჭო არ არის, − საერთო კრება. სდპ-ის სამეთვალყურეო საბჭომ აუდიტის კომიტეტის თავმჯდომარედ უნდა აირჩიოს ამ მუხლის მე-2 პუნქტით განსაზღვრული დამოუკიდებელი პირი.

6. აუდიტის კომიტეტის ფუნქციაა, ზედამხედველობა გაუწიოს:

ა) ფინანსური ანგარიშგების შედგენის პროცესს;

ბ) ხარისხის კონტროლის, რისკების მართვის და, საჭიროების შემთხვევაში, ფინანსური ინფორმაციის შიდა აუდიტის ეფექტიანობას;

გ) ფინანსური ანგარიშგების/კონსოლიდირებული ანგარიშგების აუდიტის განხორციელებას ხარისხის კონტროლის სისტემის მონიტორინგის ანგარიშში ასახული დასკვნების გათვალისწინებით;

დ) აუდიტორის/აუდიტორული (აუდიტური) ფირმის დამოუკიდებლობას „ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად.

7. აუდიტის კომიტეტი სამეთვალყურეო საბჭოს, მისი არარსებობის შემთხვევაში კი − საერთო კრებას, აწვდის ინფორმაციას განხორციელებული აუდიტის შედეგების, ფინანსური ანგარიშგების უტყუარობაზე აუდიტის გავლენის და ამ პროცესში კომიტეტის მონაწილეობის შესახებ.

8. აუდიტის კომიტეტი გამოსცემს რეკომენდაციებს ფინანსური ინფორმაციის უტყუარობის უზრუნველყოფის და საერთო კრების მიერ ასარჩევი აუდიტორის/აუდიტორული (აუდიტური) ფირმის შესახებ.

9. აუდიტის კომიტეტი სამეთვალყურეო საბჭოს, მისი არარსებობის შემთხვევაში კი − საერთო კრებას, რეგულარულად წარუდგენს საქმიანობის შესახებ ანგარიშს და დაუყოვნებლივ ატყობინებს მათი ფუნქციების განხორციელებისას წარმოშობილი წინააღმდეგობების შესახებ.

10. ეს მუხლი არ ვრცელდება კომერციულ ბანკებზე, რომელთა საქმიანობა რეგულირდება „კომერციული ბანკების საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს კანონით, ანგარიშვალდებულ საწარმოებზე, რომელთა საქმიანობა რეგულირდება „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით, მზღვეველებზე, რომელთა საქმიანობა რეგულირდება „დაზღვევის შესახებ“ საქართველოს კანონით, და არასახელმწიფო საპენსიო სქემის დამფუძნებლებზე, რომელთა საქმიანობა რეგულირდება „არასახელმწიფო საპენსიო დაზღვევისა და უზრუნველყოფის შესახებ“ საქართველოს კანონით.

საქართველოს 2016 წლის 8  ივნისის კანონი  5388  - ვებგვერდი, 24.06.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის 4 მაისის კანონი №812   - ვებგვერდი, 29.05.2017წ.

    მუხლი 132. აუდიტორთან/აუდიტორულ (აუდიტურ) ფირმასთან დადებული ხელშეკრულებიდან გასვლა

1. საწარმო უფლებამოსილია გავიდეს აუდიტორთან/აუდიტორულ (აუდიტურ) ფირმასთან დადებული ხელშეკრულებიდან მხოლოდ სათანადო საფუძვლის არსებობისას. ბუღალტრული აღრიცხვისა და აუდიტის განხორციელების პროცედურების შესახებ აზრთა სხვადასხვაობა არ შეიძლება გახდეს აღნიშნული ხელშეკრულებიდან გასვლის საფუძველი.

2. საწარმო, აუდიტორი/აუდიტორული (აუდიტური) ფირმა ვალდებულია ხელშეკრულებიდან გასვლა შესაბამისი დასაბუთებით შეატყობინოს საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს სისტემაში შემავალ სახელმწიფო საქვეუწყებო დაწესებულებას − ბუღალტრული აღრიცხვის, ანგარიშგებისა და აუდიტის ზედამხედველობის სამსახურს.

3. სდპ-ის ხმების ან წილების/აქციების 5 პროცენტის მფლობელი პარტნიორი/აქციონერი ან მათი ჯგუფი უფლებამოსილია სათანადო საფუძვლის არსებობისას აუდიტორთან/აუდიტორულ (აუდიტურ) ფირმასთან დადებული ხელშეკრულებიდან გასვლის მოთხოვნით სასამართლოს მიმართოს.

საქართველოს 2016 წლის 8  ივნისის კანონი  5388  - ვებგვერდი, 24.06.2016წ.

    მუხლი 14. საწარმოს ლიკვიდაცია

1. მეწარმე იურიდიული პირის პარტნიორებს შეუძლიათ მიიღონ გადაწყვეტილება საწარმოს ლიკვიდაციის დაწყების შესახებ. პარტნიორებს, ასევე წესდებით გათვალისწინებულ შემთხვევაში – სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებს ან დირექტორს (დირექტორებს) შეუძლიათ განსაზღვრონ ის პირები, რომლებიც ახორციელებენ საწარმოს ლიკვიდაციას (ლიკვიდატორები).

2. პარტნიორები საერთო კრებაზე იღებენ გადაწყვეტილებას საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების შესახებ, რის შემდეგაც იწყება კრედიტორთა დაკმაყოფილების პროცესი.

3. პარტნიორთა გადაწყვეტილება საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების შესახებ უნდა დარეგისტრირდეს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში. ლიკვიდაციის პროცესი დაწყებულად ითვლება მისი რეგისტრაციის მომენტიდან. საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების რეგისტრაციის შესახებ ელექტრონულ ინფორმაციას მარეგისტრირებელი ორგანო უგზავნის საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს მმართველობის სფეროში შემავალ საჯარო სამართლის იურიდიულ პირს − შემოსავლების სამსახურს, რომელიც შეტყობინების მიღებიდან 10 სამუშაო დღის ვადაში უზრუნველყოფს მარეგისტრირებელი ორგანოსათვის სუბიექტის საგადასახადო ვალდებულების არსებობის რისკის თაობაზე ინფორმაციის მიწოდებას. საგადასახადო ვალდებულების არსებობის რისკის თაობაზე ინფორმაცია უნდა შეიცავდეს მითითებას საგადასახადო შემოწმების ჩატარებისა და დავალიანების არსებობის ფაქტის დადასტურების ვადის შესახებ, რომელიც არ უნდა აღემატებოდეს საწარმოს ლიკვიდაციის დაწყებიდან 90 დღეს. აუცილებლობის შემთხვევაში საგადასახადო შემოწმების 90-დღიანი ვადა შეიძლება გაგრძელდეს მხოლოდ ერთხელ, არა უმეტეს ორი თვისა. ამ პუნქტით განსაზღვრული რისკის არსებობის თაობაზე ინფორმაციის მიწოდების 10-დღიანი ვადის, ასევე ამ ინფორმაციით განსაზღვრული საგადასახადო შემოწმების ვადის გაშვების შემთხვევაში ჩაითვლება, რომ სუბიექტი საგადასახადო დავალიანების არმქონეა.

31 . მარეგისტრირებელი ორგანო ვალდებულია საქართველოს ეროვნულ ბანკს დაუყოვნებლივ მიაწოდოს ინფორმაცია „საგადახდო სისტემისა და საგადახდო მომსახურების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად მოქმედი მნიშვნელოვანი სისტემის მონაწილე საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების დარეგისტრირების თაობაზე (ასეთის არსებობის შემთხვევაში).

4. საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების რეგისტრაციის მოთხოვნასთან ერთად მარეგისტრირებელ ორგანოს უნდა წარედგინოს ინფორმაცია, რომელშიც მითითებული იქნება საწარმოს ყველა ცნობილი კრედიტორის დაკმაყოფილების ვადები. საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების რეგისტრაციისთანავე საწარმოს პარტნიორებმა საწარმოს ყველა ცნობილ კრედიტორს უნდა გაუგზავნონ წერილობითი შეტყობინება ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების შესახებ, რომელშიც უნდა აღინიშნოს კრედიტორთა დაკმაყოფილების ვადები. საწარმოს ქონების რეალიზაციის დაწყებამდე საწარმო (ლიკვიდატორი) ვალდებულია ნებისმიერ პირს მოთხოვნისთანავე მიაწოდოს საწარმოს ცნობილ კრედიტორთა დაზუსტებული სია. საწარმოს შეუძლია აღნიშნული დაზუსტებული სია გამოაქვეყნოს პერიოდულ გამოცემაში ან მასობრივი ინფორმაციის სხვა საშუალებაში.

5. საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების რეგისტრაციიდან არა უგვიანეს 90-ე დღისა საწარმომ (ლიკვიდატორმა) უნდა დაიწყოს ამ საწარმოს ქონების რეალიზაცია საბაზრო ფასით ან აუქციონის წესით და ამგვარი რეალიზაციის შედეგად მიღებული თანხები უნდა განათავსოს სასამართლოს ანდა ნოტარიუსის სადეპოზიტო ანგარიშზე, ხოლო სახელმწიფოს 50%-ზე მეტი წილობრივი მონაწილეობით შექმნილმა საწარმომ – საწარმოს ანგარიშზე. სახელმწიფოს 50%-ზე მეტი წილობრივი მონაწილეობით შექმნილი საწარმო უფლებამოსილია საწარმოს ანგარიშზე განთავსებული თანხები გამოიყენოს ლიკვიდაციის პროცესში საჭირო ხარჯების დასაფარავად. თუ პარტნიორებმა გადაწყვიტეს ქონების ნატურით გაყოფის გზით განაწილება, ისინი ვალდებული არიან საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების შესახებ გადაწყვეტილების მიღებიდან ნატურით გაყოფამდე საკუთარი ხარჯებით, ერთ-ერთი პარტნიორისათვის მიბარების გზით შეინარჩუნონ ქონება პირველადი სახით. სადეპოზიტო ანგარიშზე განთავსებული თანხების ან მიბარებული ქონების პარტნიორთა შორის განაწილებამდე ამ თანხების ან ქონების განკარგვა შესაძლებელია მხოლოდ კრედიტორთა დაკმაყოფილების მიზნით. ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების შესახებ წერილობითი შეტყობინების მიღებიდან ლიკვიდაციის პროცესის დასრულებამდე კრედიტორები უფლებამოსილი არიან საწარმოს მოსთხოვონ ნაკისრი ვალდებულებების ვადაზე ადრე შესრულება.

 6. საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის განმავლობაში დაუშვებელია საწარმოს ქონების გასხვისება (გარდა ამ მუხლის მე-5 პუნქტის შესაბამისად მისი რეალიზაციისა ან/და საწარმოს ქონებით კრედიტორების დაკმაყოფილებისა), დატვირთვა ან კრედიტორების საზიანოდ სხვა ქმედების განხორციელება.

 7. საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესი უნდა დასრულდეს საწარმოს ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების რეგისტრაციიდან არა უგვიანეს 4 თვისა, ხოლო საგადასახადო შემოწმების ვადის გაგრძელების შემთხვევაში − საგადასახადო შემოწმების დასრულების შესახებ მარეგისტრირებელი ორგანოს მიერ ინფორმაციის მიღებიდან არა უგვიანეს ერთი თვისა.

8. კრედიტორთა დაკმაყოფილების პროცესის დასრულების შემდეგ უფლებამოსილი პირი/პირები იღებს (იღებენ) გადაწყვეტილებას საწარმოს ლიკვიდაციის დასრულების შესახებ, რომელშიც უნდა აღინიშნოს საწარმოს ყველა ცნობილი კრედიტორის დაკმაყოფილების თაობაზე. ეს გადაწყვეტილება ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული წესით წარედგინება მარეგისტრირებელ ორგანოს და იგი საწარმოს რეგისტრაციის გაუქმების საფუძველია.

9. თუ საწარმოს რეგისტრაციის გაუქმებიდან 3 თვის განმავლობაში აღმოჩნდება, რომ ლიკვიდაციისას არ იქნა დაკმაყოფილებული საწარმოს კრედიტორთა ნაწილი, მათი დაკმაყოფილება მოხდება ამ მუხლის მე-5 პუნქტის შესაბამისად დეპონირებული თანხებიდან ან ქონებიდან. აღნიშნული 3-თვიანი ვადის გასვლის შემდეგ ამ მუხლის მე-5 პუნქტის შესაბამისად დეპონირებული თანხები ან ქონება ნაწილდება პარტნიორებს შორის მათი წილის პროპორციულად, თუ წესდებით (პარტნიორთა შეთანხმებით) სხვა რამ არ არის დადგენილი.

10. იმ საწარმოს ლიკვიდაციის წესს, რომლის აქციათა ან წილის 50%-ზე მეტს ფლობს სახელმწიფო ან ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანო, ამტკიცებს საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი.

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2003 წლის 23 აპრილის კანონი №2097 – სსმ I, №12, 21.05.2003 წ., მუხ.60

საქართველოს 2007 წლის 28 მარტის კანონი №4523 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.88

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2009 წლის 25 დეკემბრის კანონი №2457 - სსმ I, №49, 30.12.2009წ., მუხ.369

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2010 წლის 26 ოქტომბრის კანონი №3753 - სსმ I, №62, 05.11.2010წ., მუხ.393

საქართველოს 2011 წლის 22 მარტის კანონი №4469-ვებგვერდი, 01.04.2011წ.

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6308 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 141. იურიდიული პირის ლიკვიდაცია სასამართლო განაჩენის საფუძველზე

1. იურიდიული პირის ლიკვიდაციის შესახებ სისხლის სამართლის საქმეზე კანონიერ ძალაში შესული სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენის საფუძველზე იურიდიული პირის ლიკვიდაციას ახორციელებს სასამართლოს მიერ განსაზღვრული პირი. ლიკვიდაციისას გამოიყენება „გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისი ნორმები.

2. სისხლის სამართლის საქმის წარმოების დაწყების მომენტიდან სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენის კანონიერ ძალაში შესვლამდე ან სისხლის სამართლის საქმის წარმოების შეწყვეტამდე დაუშვებელია იურიდიული პირის მიმართ სალიკვიდაციო და რეორგანიზაციასთან დაკავშირებული პროცედურების წარმოება.

საქართველოს 2006 წლის 25 ივლისის კანონი №3535 - სსმ I, №37, 07.08.2006წ., მუხ.276 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 142 . რეგისტრაციის შესახებ გადაწყვეტილების გაუქმება, მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაციის გაუქმება ხარვეზის დადგენის საფუძველზე

1. რეგისტრაციის შესახებ მარეგისტრირებელი ორგანოს გადაწყვეტილება არის ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი და მისი გაუქმება შესაძლებელია სასამართლო გადაწყვეტილების საფუძველზე , „გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად ან საქართველოს კანონმდებლობით ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტის გაუქმებისათვის დადგენილი წესით, გარდა ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევისა.

11 . „გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-20 მუხლის მე-9 პუნქტის საფუძველზე საწარმოს გაკოტრებულად გამოცხადების შემთხვევაში მოვალის წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირი სასამართლოს განჩინებას მისი გამოტანიდან 30 დღის ვადაში წარუდგენს მარეგისტრირებელ ორგანოს, რომელიც ვალდებულია გააუქმოს საწარმოს რეგისტრაცია.

2. თუ ამ მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად რეგისტრაციის შესახებ მარეგისტრირებელი ორგანოს მართლსაწინააღმდეგო გადაწყვეტილების გაუქმებით უქმდება რეორგანიზაციის საფუძველზე წარმოშობილი მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაცია, გაუქმების შესახებ გადაწყვეტილებით აღდგება რეორგანიზაციამდე არსებული მდგომარეობა, ხოლო გაუქმებული მეწარმე სუბიექტის უფლებამონაცვლე იქნება რეორგანიზაციამდე არსებული მეწარმე სუბიექტი.

3. ინდივიდუალური მეწარმის რეგისტრაციის გაუქმების შემთხვევაში მისი უფლებამონაცვლეა შესაბამისი ფიზიკური პირი.

4. თუ რეგისტრაციის შესახებ მარეგისტრირებელი ორგანოს მართლსაწინააღმდეგო გადაწყვეტილების გაუქმება იწვევს რეგისტრირებული მეწარმე სუბიექტის რეგისტრაციის შეწყვეტას ისე, რომ მას არ რჩება სამართალმემკვიდრე, მარეგისტრირებელი ორგანო გამოსცემს რეგისტრაციისათვის ხარვეზის დადგენის შესახებ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს და მეწარმე სუბიექტს ხარვეზის აღმოსაფხვრელად განუსაზღვრავს 30-დღიან ვადას, რის შესახებაც მიეთითება მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში. ხარვეზის აღმოფხვრამდე ჩერდება რეგისტრირებული მონაცემების მოქმედება და მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრიდან ამონაწერი არ გაიცემა.

5. ამ მუხლის მე-4 პუნქტით განსაზღვრული გადაწყვეტილება რეგისტრაციისათვის ხარვეზის დადგენის შესახებ უნდა შეიცავდეს დასაბუთებას ხარვეზის არსის, ასევე მისი აღმოუფხვრელობის შედეგების თაობაზე.

6. თუ ამ მუხლის მე-4 პუნქტით გათვალისწინებული ხარვეზი განსაზღვრულ ვადაში არ აღმოიფხვრა, მარეგისტრირებელი ორგანო გამოსცემს მეწარმე სუბიექტის იძულებითი ლიკვიდაციის პროცესის დაწყების შესახებ ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ აქტს. ასეთ შემთხვევაში მეწარმე სუბიექტის პარტნიორები/ლიკვიდატორის დანიშვნაზე უფლებამოსილი პირები უფლებამოსილი არიან დანიშნონ ლიკვიდატორი და გაიარონ ამ კანონის მე-14 მუხლით დადგენილი პროცედურები. თუ პარტნიორებმა/ლიკვიდატორის დანიშვნაზე უფლებამოსილმა პირებმა ლიკვიდატორი არ დანიშნეს, იძულებითი ლიკვიდაციის პროცესი დასრულდება ამ კანონით ლიკვიდაციისათვის დადგენილი საერთო ვადის გასვლისთანავე.

7. თუ მარეგისტრირებელი ორგანოს მიერ რეგისტრაციისათვის ხარვეზის დადგენის საფუძველი საწარმოს ერთ-ერთი პარტნიორის/წილის მესაკუთრის დაუდგენლობაა, დანარჩენი პარტნიორი/პარტნიორები უფლებამოსილი არის (არიან) მიმართოს (მიმართონ) სასამართლოს აღნიშნული წილის მესაკუთრის დადგენის მიზნით. თუ სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილებით დგინდება, რომ წილის მესაკუთრის დადგენა შეუძლებელია, აღნიშნული არის იძულებითი ლიკვიდაციის პროცესის შეწყვეტისა და არაიდენტიფიცირებული პარტნიორის წილის დანარჩენ პარტნიორთა შორის მათი წილების პროპორციულად გადანაწილების საფუძველი. დანარჩენი პარტნიორის/პარტნიორების მიერ ამ უფლების იძულებითი ლიკვიდაციის პროცესისათვის დადგენილ ვადაში გამოუყენებლობა საწარმოს რეგისტრაციის გაუქმების საფუძველია, ხოლო საწარმოს ლიკვიდაციის შემდეგ დარჩენილ ქონებაზე არაიდენტიფიცირებული პარტნიორის უფლებები გადაეცემა სახელმწიფოს.

8. მარეგისტრირებელი ორგანოს მიერ მეწარმე სუბიექტის იძულებითი ლიკვიდაციის პროცესის დაწყებასთან დაკავშირებული ადმინისტრაციული საჩივრისა და ამ მუხლით განსაზღვრულ საკითხებზე სასამართლოსთვის სარჩელის წარდგენა აჩერებს იძულებითი ლიკვიდაციის პროცესის ვადის დინებას შესაბამისი გადაწყვეტილების კანონიერ ძალაში შესვლამდე.

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 5 ივნისის კანონი №6388 – ვებგვერდი, 19.06.2012წ.

    მუხლი 143 . ინდივიდუალური მეწარმის რეგისტრაციის გაუქმება

1. ინდივიდუალური მეწარმის რეგისტრაციის გაუქმების საფუძვლებია:

ა) პირადი განცხადება;

ბ) ინდივიდუალურ მეწარმედ რეგისტრირებული ფიზიკური პირის გარდაცვალება, სასამართლოს მიერ მისი შეზღუდულქმედუნარიანად ან უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარება ან გარდაცვლილად გამოცხადება ან მისთვის საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილის საფუძველზე მხარდაჭერის დანიშვნა.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტით გათვალისწინებულ შემთხვევებში რეგისტრაცია უქმდება მხოლოდ ინდივიდუალურ მეწარმედ რეგისტრირებული ფიზიკური პირის გარდაცვალების, სასამართლოს მიერ მისი შეზღუდულქმედუნარიანად ან უგზო-უკვლოდ დაკარგულად აღიარების ან გარდაცვლილად გამოცხადების ან მისთვის საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილის საფუძველზე მხარდაჭერის დანიშვნის შესახებ სამართლებრივი აქტის საფუძველზე, ნებისმიერი პირის/ორგანოს მოთხოვნით ან მარეგისტრირებელი ორგანოს ინიციატივით.

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2015 წლის 20 მარტის კანონი №3395  - ვებგვერდი,  31.03.2015წ.

    მუხლი 144 . საწარმოს რეორგანიზაცია

1. საწარმოს რეორგანიზაციის სახეებია:

ა) გარდაქმნა (სამართლებრივი ფორმის ცვლილება);

ბ) შერწყმა (გაერთიანება, მიერთება);

გ) გაყოფა (დაყოფა, გამოყოფა).

2. პარტნიორებს შეუძლიათ ერთი სამართლებრივი ფორმის საწარმო გარდაქმნან სხვა სამართლებრივი ფორმის საწარმოდ. ასეთ შემთხვევაში შესაბამისი გადაწყვეტილებით პარტნიორთა უფლებამოსილებები უნდა გადანაწილდეს ხელახლა, ამ სამართლებრივი ფორმისათვის დადგენილი შეზღუდვების გათვალისწინებით.

3. თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, სააქციო საზოგადოების შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებად გარდაქმნის და შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების სააქციო საზოგადოებად გარდაქმნის შესახებ გადაწყვეტილებების მისაღებად საჭიროა დამსწრე ხმის უფლების მქონე პარტნიორის (პარტნიორთა) ხმების 75%. ყველა სხვა შემთხვევაში აღნიშნული გადაწყვეტილება მიიღება ერთხმად.

4. საწარმოები შეიძლება შეერწყან ერთმანეთს. თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, სააქციო საზოგადოებაში, შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებასა და კოოპერატივში შერწყმის შესახებ გადაწყვეტილების მისაღებად საჭიროა დამსწრე ხმის უფლების მქონე პარტნიორის (პარტნიორთა) ხმების 75%. ყველა სხვა შემთხვევაში აღნიშნული გადაწყვეტილება მიიღება ერთხმად. შერწყმის შესახებ გადაწყვეტილებაში უნდა აღინიშნოს, ერთი საწარმო უერთდება მეორეს (მიერთება) თუ ორი საწარმო ერთიანდება ერთ ახალ საწარმოდ (გაერთიანება). შერწყმის შესახებ გადაწყვეტილებით უნდა განისაზღვროს პარტნიორთა უფლება-მოვალეობანი, თუ ისინი არ ხელმძღვანელობენ კაპიტალში მათი წილის პროპორციულობის პრინციპით. საწარმო, რომელმაც საწარმო მიიერთა, ან გაერთიანების შედეგად წარმოქმნილი საწარმო არის თავდაპირველი საწარმოს/საწარმოების სამართალმემკვიდრე.

5. საწარმო შეიძლება გაიყოს ორ ან ორზე მეტ საწარმოდ და მათ საქმიანობა გააგრძელონ, როგორც დამოუკიდებელმა საწარმოებმა, საკუთარი სამართლებრივი ფორმით. გაყოფის შესახებ გადაწყვეტილება შეიძლება ითვალისწინებდეს გაყოფის შედეგად წარმოქმნილ საწარმოში ადრინდელი პარტნიორების წილობრივი მონაწილეობის შეცვლას. გაყოფის შედეგად წარმოქმნილი საწარმოები სოლიდარულად აგებენ პასუხს თავდაპირველი საწარმოს გაყოფამდე არსებული ვალდებულებებისათვის, ხოლო თავდაპირველი საწარმოს უფლებამონაცვლე საწარმო განისაზღვრება გაყოფის შესახებ გადაწყვეტილებით.

 6. პარტნიორთა მიერ მიღებულ საწარმოს რეორგანიზაციის შესახებ გადაწყვეტილებაზე ვრცელდება ამ კანონის მე-14 მუხლის მე-3 და მე-4 პუნქტებით საწარმოს ლიკვიდაციისათვის გათვალისწინებული რეგისტრაციისა და შეტყობინების წესები. სამართლებრივი ფორმის ისეთი ცვლილებისას, რომლის დროსაც საწარმოს უნარი, დააკმაყოფილოს კრედიტორები, არ მცირდება, ასევე თუ საწარმოს მიუერთდა მისი 100%-იანი შვილობილი საწარმო, არ ვრცელდება ამ პუნქტში აღნიშნული გამოქვეყნებისა და შეტყობინების წესები, ხოლო კრედიტორებს არ წარმოეშობათ ამ მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული უფლებამოსილება. სააქციო საზოგადოების შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებად გარდაქმნა და შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების სააქციო საზოგადოებად გარდაქმნა არ მიიჩნევა კრედიტორთა დაკმაყოფილების უნარის შემცირებად.

61 . სუბიექტის რეორგანიზაციის დაწყების მოთხოვნის შემთხვევაში სავალდებულოა სარეგისტრაციო დოკუმენტაციაში მიეთითოს რეორგანიზაციის სახე და ინფორმაცია რეორგანიზაციის შედეგების შესახებ.

 7. ვალდებულების არსებობა სარეგისტრაციო წარმოების შეჩერების საფუძველია, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც საწარმოს რეორგანიზაციით არ მცირდება კრედიტორთა დაკმაყოფილების უნარი ან არსებობს კრედიტორის თანხმობა რეორგანიზაციაზე. სახელმწიფოს მიმართ დავალიანების არსებობა სარეგისტრაციო წარმოების შეჩერების საფუძველი არ არის, თუ მოთხოვნილია სახელმწიფოს 50%-ზე მეტი წილობრივი მონაწილეობით შექმნილი საწარმოს რეორგანიზაცია.

8. შეტყობინების მიღებიდან რეორგანიზაციის პროცესის დასრულებამდე კრედიტორები უფლებამოსილი არიან საწარმოს მოსთხოვონ ნაკისრ ვალდებულებათა ვადაზე ადრე შესრულება.

9. საწარმოების შერწყმა და საწარმოს გაყოფა რეგისტრირდება საწარმოს რეგისტრაციისათვის ამ კანონით, „საჯარო რეესტრის შესახებ“ საქართველოს კანონითა და ინსტრუქციით განსაზღვრული წესების შესაბამისად შერწყმის/გაყოფის შედეგად წარმოშობილი სუბიექტის რაოდენობის შესაბამისი მომსახურების საფასურის გადახდით.

10. საწარმოს რეორგანიზაციის დამატებითი პირობები და წესი განისაზღვრება ინსტრუქციით.

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 15. ხანდაზმულობა. გასაჩივრების ვადები

1. ამ კანონის მიხედვით პრეტენზიების ხანდაზმულობის ზოგადი ვადა არის ხუთი წელი, რომელიც აითვლება მათი წარმოშობიდან, თუ კანონი სხვა რამეს არ განსაზღვრავს.

2. დაუშვებელია პარტნიორთა კრების, აგრეთვე სამეთვალყურეო საბჭოს გადაწყვეტილებათა გასაჩივრება შესაბამისი ოქმის შედგენიდან 2 თვის გასვლის შემდეგ, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა კრება (სხდომა) მოწვეულ იქნა ან ჩატარდა კანონის ან წესდების ნორმათა უხეში დარღვევით; ამ შემთხვევაში გასაჩივრების ხანდაზმულობის ვადა ერთი წელია.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 16. საწარმოს ფილიალი

1. საწარმოს შეუძლია დააარსოს ფილიალი, რომელიც არ არის იურიდიული პირი. საქართველოში რეგისტრირებული საწარმოს ფილიალი რეგისტრაციას არ ექვემდებარება.

2. თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში დარეგისტრირებულ საწარმოს შეუძლია ამ მუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტების შესაბამისად დააარსოს ფილიალი საქართველოს ტერიტორიაზე.

3. თავისუფალი ინდუსტრიული ზონის გარეთ საქართველოში დარეგისტრირებულ საწარმოს შეუძლია ამ მუხლის მე-4 და მე-5 პუნქტების შესაბამისად დააარსოს ფილიალი თავისუფალ ინდუსტრიულ ზონაში.

4. უცხო ქვეყნის საწარმოს ფილიალის (მუდმივი დაწესებულების) საქართველოში დაარსების შემთხვევაში მარეგისტრირებელ ორგანოს უნდა წარედგინოს შემდეგი საბუთები:

ა) განცხადება ფილიალის რეგისტრაციის შესახებ;

ბ) საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დამოწმებული საწარმოს გადაწყვეტილება ფილიალის ხელმძღვანელის დანიშვნის შესახებ ან მინდობილობა პირისათვის ხელმძღვანელობის უფლებამოსილების მინიჭების შესახებ;

გ) საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად დამოწმებული ამ კანონით დადგენილი მონაცემები საწარმოსა და მისი ხელმძღვანელის შესახებ.

5. უცხო ქვეყნის საწარმოს ფილიალის (მუდმივი დაწესებულების) რეგისტრაციას ახორციელებს მარეგისტრირებელი ორგანო ფილიალის იურიდიული მისამართის მიხედვით.

6. საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი დოკუმენტების წარდგენისთანავე მარეგისტრირებელი ორგანო ვალდებულია უცხო ქვეყნის საწარმოს ფილიალი (მუდმივი დაწესებულება) გაატაროს რეგისტრაციაში.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 2005 წლის 25 ნოემბრის კანონი№2131 - სსმ I, №53, 19.12.2005წ., მუხ.351

საქართველოს 2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 17. (ამოღებულია)

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9      

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 18. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

     მუხლი 19. (ამოღებულია)

საქართველოს 2001 წლის 30 მარტის კანონი №835 – სსმ I, №10, 19.04.2001 წ., მუხ.36

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 191. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 192. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

II. კერძო ნაწილი

თავი პირველი

სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოება

    მუხლი 20. ცნება

1. სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოება არის საზოგადოება, რომელშიც რამდენიმე პირი (პარტნიორი) ერთობლივად, ერთიანი საფირმო სახელწოდებით ეწევა სამეწარმეო საქმიანობას და საზოგადოების ვალდებულებებისათვის კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებს, როგორც სოლიდარული მოვალეები, – მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ.

2. პარტნიორს შეუძლია უარი თქვას კრედიტორის მოთხოვნათა დაკმაყოფილებაზე, სანამ საზოგადოება უფლებამოსილია იდავოს გარიგებაზე, რომელიც საფუძვლად უდევს საზოგადოების ვალდებულებას. იგივე უფლება აქვს პარტნიორს მანამ, სანამ კრედიტორის მოთხოვნა შეიძლება დაკმაყოფილდეს საზოგადოების ვადამოსული საპირისპირო მოთხოვნის შესრულებით (შემხვედრი მოთხოვნების ურთიერთჩათვლით).

3. პარტნიორის ქონებაზე იძულებითი გადახდევინების მიქცევის მიზნით კრედიტორი ვალდებულია, საზოგადოების წინააღმდეგ მიმართულ სააღსრულებო ფურცელთან ერთად მოიპოვოს ასევე სააღსრულებო ფურცელი პარტნიორების მიმართ.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 21. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 22. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 23. საზოგადოების ხელმძღვანელობა

საზოგადოების ხელმძღვანელობაზე უფლებამოსილი პირები და მათი უფლებამოსილების ფარგლები განისაზღვრება ამ კანონითა და საზოგადოების წესდებით.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 24. პარტნიორის კონტროლის უფლება

ნებისმიერ პარტნიორს (მათ შორის, იმ პარტნიორს, რომელიც არ მონაწილეობს საზოგადოების ხელმძღვანელობაში) შეუძლია პირადად გაეცნოს საზოგადოების საქმეებს და ამ მიზნით შეამოწმოს საზოგადოების წიგნები და საბუთები. მას უფლება აქვს, მოსთხოვოს სხვა პარტნიორებს საზოგადოების მიმართ არსებულ ვალდებულებათა შესრულება და ამ შესრულების გამო საკუთარი სახელით წარადგინოს სარჩელი.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 25. მოგება, ზარალი და მათი განაწილება

1. თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ყოველი სამეურნეო წლის ბოლოს ბალანსის საფუძველზე დგინდება წლიური მოგება ან ზარალი და გამოითვლება მასში ყოველი პარტნიორის წილი.

2. თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ერთ-ერთი პარტნიორის წილის მოგება მიემატება მისსავე შენატანს, თუ ის არ იყო სრულად შეტანილი; პარტნიორის ზიარი ზარალი და სამეურნეო წლის განმავლობაში შენატანიდან გახარჯული ფული ჩამოიწერება მოგებიდან.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 26. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 27. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 28. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 29. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 30. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 31. პარტნიორის გასვლა საზოგადოებიდან

1. პარტნიორის საზოგადოებიდან გასვლის წესი განისაზღვრება საწარმოს წესდებით, ამ კანონის 144 მუხლის მე-6 და მე-8 პუნქტებით დადგენილი წესების გათვალისწინებით.

 2. თუ სპს-ის პარტნიორი გამოთქვამს საწარმოდან გასვლის სურვილს, საწარმოს მიმართ იხსნება გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება ან საწარმოში შედის ახალი პარტნიორი, საწარმოს მიმართ ხორციელდება ამ კანონის 144  მუხლის მე-6 და მე-8 პუნქტებით გათვალისწინებული საწარმოს რეორგანიზაციის ღონისძიებები.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

    მუხლი 32. ურთიერთობანი საზოგადოებიდან პარტნიორის გასვლის შემდეგ

1. საზოგადოებიდან პარტნიორის გასვლის შემთხვევაში მისი წილი საზოგადოების ქონებაში ნაწილდება სხვა დანარჩენ პარტნიორებზე.

2. დანარჩენი პარტნიორები ვალდებული არიან, საზოგადოებიდან გამსვლელი პარტნიორი გაათავისუფლონ საზოგადოების ვალებისაგან და გადაუხადონ ის, რასაც იგი საზოგადოების ლიკვიდაციის შემთხვევაში მიიღებდა.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 33. პარტნიორის გარდაცვალება

1. პარტნიორის გარდაცვალებისას ყოველ მემკვიდრეს შეუძლია გახდეს საზოგადოების პარტნიორი, თუ ეს გათვალისწინებულია საზოგადოების წესდებით, ან თუ ყველა პარტნიორი თანახმაა.

2. საზოგადოების წესდება შეიძლება ითვალისწინებდეს, რომ ერთ ან რამდენიმე მემკვიდრეს შეუძლია გახდეს პარტნიორი. ასეთ შემთხვევაში საზოგადოებაში პარტნიორად შემსვლელი პირი ვალდებულია, სხვა მემკვიდრეებს გადაუხადოს შესაბამისი კომპენსაცია. საზოგადოების წესდება შეიძლება არ ითვალისწინებდეს კომპენსაციის ვალდებულებას.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

თავი მეორე

კომანდიტური საზოგადოება

    მუხლი 34. ცნება

1. კომანდიტური საზოგადოება არის საზოგადოება, რომელშიც რამდენიმე პირი ერთიანი საფირმო სახელწოდებით ეწევა სამეწარმეო საქმიანობას, თუ საზოგადოების კრედიტორების წინაშე ერთი ან რამდენიმე პარტნიორის პასუხისმგებლობა განსაზღვრული საგარანტიო თანხის გადახდით შემოიფარგლება – შეზღუდული პარტნიორები (კომანდიტები), ხოლო სხვა პარტნიორების პასუხისმგებლობა შეზღუდული არ არის – სრული პარტნიორები (კომპლემენტარები).

2. სრული პარტნიორები (კომპლემენტარები) საზოგადოების კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებენ, როგორც სოლიდარული მოვალეები, – მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ. კომანდიტური საზოგადოების მიმართ ზოგადი ნაწილის წესებთან ერთად გამოიყენება სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოების შესაბამისი წესები, თუ ამ თავით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

3. კომანდიტური საზოგადოების პარტნიორი შეიძლება იყოს როგორც ფიზიკური, ისე იურიდიული პირი. საზოგადოების კაპიტალში წილები შეიძლება განაწილდეს მხოლოდ კომანდიტებს შორის, თუ პარტნიორთა შეთანხმებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

4. კომანდიტური საზოგადოების წესდების მიღების, მასში და სარეგისტრაციო მონაცემებში ცვლილებების შეტანის უფლება აქვთ მხოლოდ სრულ პარტნიორებს (კომპლემენტარებს).

5. თუ სრული პარტნიორი (კომპლემენტარი) გამოთქვამს საწარმოდან გასვლის სურვილს, საწარმოს მიმართ იხსნება გადახდისუუნარობის საქმის წარმოება, საწარმოდან გადის ყველა შეზღუდული პარტნიორი (კომანდიტი) ან საწარმოში შედის ახალი პარტნიორი, საწარმოს მიმართ ხორციელდება ამ კანონის 144  მუხლის მე-6 და მე-8 პუნქტებით გათვალისწინებული საწარმოს რეორგანიზაციის ღონისძიებები.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

    მუხლი 35. (ამოღებულია)  

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

     მუხლი 36. შეზღუდული პარტნიორების (კომანდიტების) კონტროლის უფლება

1. შეზღუდულ პარტნიორებს (კომანდიტებს) უფლება აქვთ, მოითხოვონ წლიური ანგარიშის ასლი და საზოგადოების ფინანსური დოკუმენტაციის გაცნობით შეამოწმონ წლიური ანგარიშის სისწორე.

2. მნიშვნელოვანი საფუძვლების არსებობისას სასამართლოს შეუძლია ერთ-ერთი შეზღუდული პარტნიორის (კომანდიტის) განცხადების საფუძველზე ნებისმიერ დროს მოითხოვოს საბალანსო და წლიური ანგარიშის მონაცემების, სხვა მსგავსი ინფორმაციის, საზოგადოების ფინანსური დოკუმენტების წარდგენა.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 37. საზოგადოების ხელმძღვანელობა

1. შეზღუდული პარტნიორები (კომანდიტები) არ მონაწილეობენ საზოგადოების ხელმძღვანელობაში; მათ არ შეუძლიათ გამოვიდნენ ჩვეულებრივი საწარმოო საქმიანობის ფარგლებში სრული პარტნიორების (კომპლემენტარების) მიერ განხორციელებული მოქმედების წინააღმდეგ. შეზღუდული პარტნიორები ხმის უფლებით სარგებლობენ მხოლოდ საზოგადოების წესდებით განსაზღვრულ შემთხვევებში.

2. თუ ერთ-ერთ შეზღუდულ პარტნიორს (კომანდიტს) საწარმოს წესდებით მინიჭებული აქვს უფლებამოსილება, განახორციელოს იურიდიული მნიშვნელობის მოქმედებანი, რომლებიც სცილდება ჩვეულებრივი მინდობილობის ფარგლებს, იგი პასუხს აგებს ამ კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტით დადგენილი წესების მიხედვით.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 38. მოგება, ზარალი და მათი განაწილება

1. ყოველი სამეურნეო წლის ბოლოს ბალანსის საფუძველზე დგინდება წლიური მოგება ან ზარალი და გამოითვლება მასში ყოველი პარტნიორის წილი.

2. მოგებისა და ზარალის გაანგარიშების, პერიოდულობის და განაწილების წესი განისაზღვრება საზოგადოების წესდებით.

3. შეზღუდული პარტნიორი (კომანდიტი) ზარალის ანაზღაურებაში მონაწილეობს მხოლოდ თავისი შენატანით, ხოლო თუ პასუხისმგებლობა დადგება შესატანის სრულად შეტანამდე, – ჯერ კიდევ შეუტანელი შესატანითაც.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 39. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 40. შეზღუდული პარტნიორის (კომანდიტის) მიერ მოგების გამოყენება

1. თუ წესდებით ან ამ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი, შეზღუდულ პარტნიორს (კომანდიტს) აქვს მხოლოდ კუთვნილი მოგების მიღების მოთხოვნის უფლება. მას არ შეუძლია ამ მოგების მოთხოვნა, ვიდრე მისი შენატანი დათქმულ თანხაზე ნაკლებია.

2. შეზღუდული პარტნიორი (კომანდიტი) ვალდებული არ არის, დააბრუნოს მიღებული მოგება შემდგომი ზარალის გამო.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 41. შეზღუდული პარტნიორის (კომანდიტის) პასუხისმგებლობა

შეზღუდული პარტნიორის (კომანდიტის) საგარანტიო თანხა საზოგადოების კრედიტორების მიმართ განისაზღვრება წესდებაში მითითებული თანხის ოდენობით, თუ ეს თანხა უკვე შეტანილია. სხვა შემთხვევაში გამოიყენება ამ კანონის მე-3 მუხლის მე-4 პუნქტი.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 42. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 43. შეზღუდული პარტნიორის (კომანდიტის) წილის გასხვისება ან მემკვიდრეობით გადაცემა

1. შეზღუდული პარტნიორის (კომანდიტის) წილი შეიძლება გასხვისდეს ან მემკვიდრეობით გადაეცეს სხვა პარტნიორების თანხმობის გარეშე, თუ წესდება სხვა რამეს არ ითვალისწინებს.

2. წილის დათმობისას საჭიროა ნოტარიალურად დამოწმებული წერილობითი ხელშეკრულება.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

თავი მესამე

შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება

    მუხლი 44. ცნება

1. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება არის საზოგადოება, რომლის პასუხისმგებლობა მისი კრედიტორების წინაშე შემოიფარგლება მთელი მისი ქონებით.

2. საწარმოს პარტნიორთა შეთანხმება პასუხისმგებლობის შემცირებაზე ბათილია მესამე პირებისათვის.

3. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების კაპიტალი დაყოფილია წილებად. წილი არის მიმოქცევადი უფლება.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2017 წლის 30  ივნისის   კანონი №1199 - ვებგვერდი, 13.07.2017წ.

    მუხლი 45. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების კაპიტალი

შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების კაპიტალი შეიძლება განისაზღვროს ნებისმიერი ოდენობით.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 46. პარტნიორთა უფლება-მოვალეობანი

1. პარტნიორთა უფლება-მოვალეობები და წილების თავდაპირველი განაწილების წესი განისაზღვრება საწარმოს წესდებით (პარტნიორთა შეთანხმებით).

2. წესდებით შეიძლება განისაზღვროს, რომ გადაწყვეტილების მიღებისას პარტნიორთა ხმის უფლება ან/და პარტნიორთა შორის მოგების/ზარალის განაწილება არ არის მათი წილების პროპორციული.

2 1. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების კაპიტალის გაზრდის შემთხვევაში პარტნიორებს უფლება აქვთ, თავიანთი წილების პროპორციულად მიიღონ მონაწილეობა აღნიშნული საზოგადოების კაპიტალის გაზრდაში, პარტნიორთა საერთო კრების მიერ დადგენილ ვადაში კაპიტალში შესაბამისი შენატანების სრული ოდენობით განხორციელებით, თუ ყველა პარტნიორი ამ უფლების გამოყენების სხვა წესზე არ შეთანხმდება; ამასთანავე, რომელიმე პარტნიორის მიერ აღნიშნული უფლების სრულად ან ნაწილობრივ გამოუყენებლობის შემთხვევაში შესაძლებელია კაპიტალის გაზრდის შემდეგ პარტნიორთა წილების ახალი თანაფარდობა წარმოიშვას.

3. შპს-ის პარტნიორებს უფლება აქვთ, გაასხვისონ ან დატვირთონ (დააგირავონ) წილი საზოგადოების კაპიტალში, თუ წესდებით შეზღუდვა არ არის დაწესებული.

4. დირექტორებმა პარტნიორის მოთხოვნის საფუძველზე დაუყოვნებლივ უნდა მიაწოდონ მას ინფორმაცია საზოგადოების საქმიანობის შესახებ და ნება დართონ, გაეცნოს საზოგადოების წიგნებსა და ჩანაწერებს.

5. თუ შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებამ არ განახორციელა საკუთარი მოთხოვნა მესამე პირის მიმართ, პარტნიორს შეუძლია საზოგადოების ნაცვლად და მის სასარგებლოდ, თავისი სახელით შეიტანოს სარჩელი აღნიშნული მოთხოვნის განსახორციელებლად. იგი მიიჩნევა სათანადო მოსარჩელედ, თუ საზოგადოება პარტნიორის წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან 90 დღის განმავლობაში არ აღძრავს სარჩელს მესამე პირის წინააღმდეგ ან ვერ დაასაბუთებს, რომ ასეთი სარჩელის აღძვრა ეწინააღმდეგება საზოგადოების ინტერესებს. სასამართლოს მიერ პარტნიორის სარჩელის დაკმაყოფილების შემთხვევაში საზოგადოება ვალდებულია აუნაზღაუროს პარტნიორს სარჩელთან დაკავშირებული, კეთილგონიერების ფარგლებში გაწეული სასამართლოსგარეშე ხარჯები, ადვოკატის ხარჯების ჩათვლით. საზოგადოება თავისუფლდება ამ ხარჯების ანაზღაურების მოვალეობისაგან, თუ იგი დაამტკიცებს, რომ სარჩელის დაკმაყოფილება საზოგადოებისათვის საზიანო აღმოჩნდა. თუ პარტნიორი მიჩნეულ იქნა არასათანადო მოსარჩელედ ან მისი სარჩელი არ დაკმაყოფილდა, პარტნიორს ეკისრება საზოგადოების მიერ კეთილგონიერების ფარგლებში გაწეული იმ ხარჯების ანაზღაურების ვალდებულება, რომლებიც წარმოიშვა პარტნიორის მოთხოვნასთან დაკავშირებით. პარტნიორის ქონებრივი მდგომარეობის გათვალისწინებით, სასამართლოს შეუძლია გადაუვადოს მას სასამართლო ხარჯების ანაზღაურება.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2005 წლის 30 ივნისის კანონი №1830 - სსმ I, №41, 19.07.2005წ., მუხ.298

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 461. პარტნიორის მიერ წილის უპირატესი შესყიდვის უფლება 

1. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების პარტნიორის მიერ წილის გაყიდვისას დანარჩენ პარტნიორებს თავიანთი წილების პროპორციულად აქვთ ამ წილის უპირატესი შესყიდვის უფლება, თუ ამ საზოგადოების წესდებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული.

2. პარტნიორი (ვალდებული პირი), რომელსაც თავისი წილის გაყიდვა სურს, ვალდებულია ამის შესახებ შეტყობინება ყველა დანარჩენ პარტნიორს გაუგზავნოს. შეტყობინებაში მიეთითება დასადებ გარიგებაში აღნიშნული გასაყიდი წილის მოცულობა, ნასყიდობის ფასი და ანგარიშსწორების ვადა. შეტყობინებაში აგრეთვე მიეთითება წილის უპირატესი შესყიდვის უფლების გამოყენების ვადა, რომელიც 10 დღეზე ნაკლები არ უნდა იყოს. ეს ვადა აითვლება პარტნიორისთვის შეტყობინების ჩაბარების მომენტიდან.

3. შეტყობინება იგზავნება დაზღვეული წერილით ან ტექნიკური საშუალებით (ტელეფონით ან/და ელექტრონული ფოსტით).

4. ტექნიკური საშუალებით გაგზავნილი შეტყობინება შესაბამისი პირისთვის ოფიციალურად ჩაბარებულ შეტყობინებად ითვლება.

5. ვალდებული პირი თავად წყვეტს, რომელი საშუალებით გააგზავნოს შეტყობინება.

6. თუ შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებისთვის რომელიმე პარტნიორის მისამართი ან/და სხვა საკონტაქტო ინფორმაცია უცნობია, ვალდებული პირი ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებულ შეტყობინებას „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეშიც“ აქვეყნებს. შეტყობინება პარტნიორისთვის ჩაბარებულად ითვლება გამოქვეყნების მომენტიდან.

7. შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების წესდებით შესაძლებელია განისაზღვროს ამ მუხლის მე-3–მე-6 პუნქტებით დადგენილისაგან განსხვავებული წესები, აგრეთვე გაუქმდეს ამ მუხლით გათვალისწინებული წილის უპირატესი შესყიდვის უფლება. პარტნიორთა კრება ამ საკითხებზე (მათ შორის, საზოგადოების წესდებაში შესაბამისი ცვლილების შეტანაზე) გადაწყვეტილებას იღებს დამსწრეთა ხმების უბრალო უმრავლესობით, თუ წესდებით უფრო მაღალი კვორუმი არ არის განსაზღვრული.

8. ამ კანონის მიზნებისათვის წილის უპირატესი შესყიდვის უფლებად მიიჩნევა პარტნიორის ვალდებულება, თავისი წილი დანარჩენ პარტნიორებს იმავე ფასად და პირობებით შესთავაზოს, რომლებითაც ის ამ წილის მესამე პირისთვის მიყიდვას აპირებს.

    მუხლი 47. საწარმოს მართვა

1. საწარმოს პარტნიორები მმართველობით უფლებამოსილებას ახორციელებენ პარტნიორთა საერთო კრების მეშვეობით, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

2. პარტნიორთა კრების კომპეტენცია, კრების ჩატარების წესი და გადაწყვეტილების მიღების პროცედურა განისაზღვრება ამ კანონით ან/და საწარმოს წესდებით.

3. დირექტორის კომპეტენცია და პასუხისმგებლობის მოცულობა განისაზღვრება ამ კანონით ან/და საწარმოს წესდებით.

4. საწარმოს მართვის ორგანოების სტრუქტურა, შემადგენლობა და საქმიანობის წესი განისაზღვრება მისი წესდებით, ამ მუხლის მე-6 პუნქტის მოთხოვნათა დაცვით.

5. (ამოღებულია).

6. თუ შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებაში იქმნება სამეთვალყურეო საბჭო, მის თავმჯდომარეზე ვრცელდება ამ კანონის 55-ე მუხლის 3 1 პუნქტის მოთხოვნა.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279  

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის   კანონი  4791   - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.

    მუხლი 48. (ამოღებულია)

საქართველოს 2001 წლის 2 მარტის კანონი №774 – სსმ I, №6, 20.03.2001 წ., მუხ.19

საქართველოს 2001 წლის 19 ივნისის კანონი №938 – სსმ I, №19, 02.07.2001 წ., მუხ.66

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 49. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 50. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

თავი მეოთხე

სააქციო საზოგადოება

    მუხლი 51. ცნება. საზოგადოების აქციათა რეესტრი

1. სააქციო საზოგადოება არის საზოგადოება, რომლის კაპიტალი დაყოფილია წესდებით განსაზღვრული კლასისა და რაოდენობის აქციებად. აქცია არის არამატერიალიზებული სახელობითი ფასიანი ქაღალდი, რომელიც ადასტურებს სააქციო საზოგადოების ვალდებულებებს პარტნიორის (აქციონერის) მიმართ და აქციონერის უფლებებს სააქციო საზოგადოებაში. სააქციო საზოგადოების წესდებით შეიძლება განისაზღვროს ის ღირებულება, რომელზე ნაკლები ღირებულებითაც დაუშვებელია ამ კლასის აქციების პირველადი განთავსება (აქციების ნომინალური ღირებულება). სააქციო საზოგადოების პასუხისმგებლობა მისი კრედიტორების წინაშე შემოიფარგლება მთელი მისი ქონებით. სააქციო საზოგადოების აქციონერი პასუხს არ აგებს სააქციო საზოგადოების ვალდებულებებისათვის. სააქციო საზოგადოების დაფუძნებისას კაპიტალი შეიძლება განისაზღვროს ნებისმიერი ოდენობით.

2. აქციონერის საკუთრების უფლება აქციაზე დასტურდება სააქციო საზოგადოების აქციათა რეესტრში ჩანაწერით ან ნომინალური მფლობელის ჩანაწერით. აქციონერს უნდა მიეცეს ამონაწერი საზოგადოების აქციათა რეესტრიდან ან ნომინალური მფლობელის ამონაწერი.

3. სააქციო საზოგადოება, რომლის აქციონერთა რაოდენობა 50-ზე მეტია, ვალდებულია აქციათა რეესტრი აწარმოოს დამოუკიდებელი რეგისტრატორის მეშვეობით, მასთან დადებული ხელშეკრულების საფუძველზე. თუ აქციონერთა რაოდენობა 50 ან 50-ზე ნაკლებია, საზოგადოებას შეუძლია აწარმოოს აქციათა რეესტრი თვითონ ან დამოუკიდებელი რეგისტრატორის მეშვეობით, გარდა „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ანგარიშვალდებული საწარმოსი, რომლის აქციათა რეესტრს უნდა აწარმოებდეს დამოუკიდებელი რეგისტრატორი.

4. სააქციო საზოგადოების აქციონერთა რეესტრი იწარმოება საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ მიღებული შესაბამისი წესების მიხედვით.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1510 – პარლამენტის უწყებანი, №25-26, 15.07.1998 წ., გვ.36

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2003 წლის 18 ივლისის კანონი №2507 – სსმ I, №22, 08.08.2003 წ., მუხ.157 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2012 წლის 10 აპრილის კანონი №6021 – ვებგვერდი, 30.04.2012წ.

საქართველოს 2015 წლის 3  სექტემბრის კანონი  №4190  - ვებგვერდი, 10.09.2015წ.

საქართველოს 2017 წლის 10  მარტის   კანონი  №443  - ვებგვერდი, 22.03.2017წ.

    მუხლი 52. აქციათა სახეები (კლასები). აქციებში კონვერტირებადი სხვა ფასიანი ქაღალდები

1. თუ საწარმოს წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, აქციები შეიძლება იყოს ჩვეულებრივი და პრივილეგირებული. ერთი ჩვეულებრივი აქცია უზრუნველყოფს ერთი ხმის უფლებას აქციონერთა საერთო კრებაზე, ხოლო პრივილეგირებული აქცია არ იძლევა ხმის უფლებას. პრივილეგირებული აქცია უზრუნველყოფს დივიდენდის მიღებას დადგენილი განაკვეთით. დივიდენდის ოდენობა და მიღების წესი განისაზღვრება ამ კანონის მე-8 მუხლითა და საწარმოს წესდებით. საწარმოს წესდებით შეიძლება დადგინდეს განსხვავებული წესი, რომელიც უზრუნველყოფს ჩვეულებრივი და პრივილეგირებული აქციების უფლებათა სხვაგვარად განსაზღვრას. ერთი კლასის აქციები თანაბარი უფლებებით უზრუნველყოფს მათ მფლობელებს. დივიდენდების უცილობლად გაცემის შეპირება ბათილია.

11. ამ მუხლით გათვალისწინებული აქციათა კლასების გარდა, აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილებით სააქციო საზოგადოებამ შესაძლებელია გაითვალისწინოს სხვა კლასის აქციების არსებობაც. ნებისმიერი კლასის აქციების რაოდენობა, მათთან დაკავშირებული უფლება-მოვალეობები და მათი შეცვლის პირობები უნდა აისახოს საწარმოს წესდებაში (ხოლო საჯარო შეთავაზების შემთხვევაში – ემისიის პროსპექტშიც), ამ კლასის აქციების განთავსებამდე. აქციების განთავსების შემდეგ განთავსებულ აქციებთან დაკავშირებული უფლება-მოვალეობების შეცვლა, ასევე საწარმოს წესდებით გათვალისწინებული ამ კლასის აქციების ცვლილებების წესის შეცვლა დაუშვებელია, გარდა ამ მუხლის 12 პუნქტით გათვალისწინებული შემთხვევებისა.

12. აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილება ხმის უფლების შეცვლის (გაუქმება, შემცირება ან/და მინიჭება) შესახებ ძალაში შევა მხოლოდ იმ კლასის აქციების მფლობელთა 75%-ზე მეტის თანხმობის შემთხვევაში, რომელთა ხმის უფლებაზედაც ახდენს გავლენას ეს გადაწყვეტილება.

2. რომელიმე კლასის აქციის (გარდა „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული საჯარო ფასიანი ქაღალდისა) გადაცემა შეიძლება დამოკიდებული იყოს საზოგადოების თანხმობაზე. აქციათა გადაცემაზე საზოგადოების თანხმობის გაცემის წესი განისაზღვრება საზოგადოების წესდებით, აქციების განთავსებამდე.

3. სააქციო საზოგადოებას შეუძლია კანონით დადგენილი წესით გამოუშვას აქციებში კონვერტირებადი სხვა ფასიანი ქაღალდები.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9 

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2003 წლის 18 ივლისის კანონი №2507 – სსმ I, №22, 08.08.2003 წ., მუხ.157 

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის   კანონი  4791   - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.

    მუხლი 53. აქციონერთა უფლება-მოვალეობები

1. თუ კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი, აქციონერის ერთადერთი მოვალეობაა, შეიტანოს შესატანი კუთვნილი რაოდენობის აქციების მისაღებად. ბათილია სააქციო საზოგადოების წესდებით აქციონერისათვის კანონით გაუთვალისწინებელი მოვალეობის დაკისრება.

1 1. ახალი აქციების გამოშვების შესახებ გადაწყვეტილების მიღების შემთხვევაში აქციონერს საკუთარი წილის პროპორციულად აქვს ახალი აქციების უპირატესი შესყიდვის უფლება. ეს უფლება შეიძლება გაუქმდეს აქციონერთა საერთო კრების გადაწყვეტილებით, ამ კანონის 54-ე მუხლის შესაბამისად. ამასთანავე, ახალ აქციათა უპირატესი შესყიდვის უფლების გაუქმების შესახებ გადაწყვეტილება აქციონერთა საერთო კრებამ შეიძლება მიიღოს მხოლოდ დირექტორის ან სამეთვალყურეო საბჭოს წერილობითი მოხსენების საფუძველზე, რომელშიც მიეთითება ახალ აქციათა უპირატესი შესყიდვის უფლების გაუქმების მიზეზი (მიზეზები).

12. სააქციო საზოგადოებამ ხმის უფლების მქონე აქციათა არანაკლებ 1%-ის მფლობელ აქციონერებს აქციათა უპირატესი შესყიდვის უფლების გამოყენების შესახებ დაზღვეული წერილით უნდა შეატყობინოს. სააქციო საზოგადოებამ დანარჩენ აქციონერებს აქციათა უპირატესი შესყიდვის უფლების გამოყენების შესახებ უნდა შეატყობინოს დაზღვეული წერილით ან ინფორმაციის საკუთარ ვებგვერდზე ან „საქართველოს საკანონმდებლო მაცნეში“ გამოქვეყნებით. სააქციო საზოგადოებამ ამ უფლების გამოყენებისთვის აქციონერებს სულ მცირე 10-დღიანი ვადა უნდა მისცეს. ეს ვადა აითვლება შესაბამისი პირისთვის შეტყობინების ჩაბარების ან ინფორმაციის გამოქვეყნების მომენტიდან. ამ პუნქტის მოქმედება არ ვრცელდება „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ ფასიანი ქაღალდების საჯარო შეთავაზებაზე.

13. ამ მუხლით დადგენილი წესები შესაბამისად მოქმედებს სააქციო საზოგადოების მიერ აქციებში კონვერტაციის ან აქციებზე გადაცვლის უფლების მქონე ფასიანი ქაღალდების გამოშვებაზე/სასესხო ვალდებულების აღებაზე, თუმცა არა ამ ფასიანი ქაღალდებიდან/სასესხო ვალდებულებიდან გამომდინარე კონვერტაციის ან გადაცვლის უფლების გამოყენებაზე.

14. თუ სააქციო საზოგადოების წესდებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული, აქციათა უპირატესი შესყიდვის უფლება არ მოქმედებს:

ა) იმ აქციების მიმართ, რომლებიც გამოშვებულია საწარმოს ან მისი შვილობილი საწარმოს (საწარმოების) ხელმძღვანელ ორგანოთა წევრების, წარმომადგენლების, დასაქმებულების, დაკავშირებული პირების ანაზღაურების გაცემის მიზნით, მათ შორის, მათი კუთვნილი, აქციებში კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდებიდან ან ოფციონებიდან გამომდინარე უფლებების დასაკმაყოფილებლად. თუ ამ მიზნით გამოშვებული აქციები დანიშნულებისამებრ არ იქნა გამოყენებული, მათზე ვრცელდება აქციათა უპირატესი შესყიდვის უფლება;

ბ) არაფულადი შესატანის სანაცვლოდ გამოშვებული აქციების მიმართ;

გ) საზოგადოების მიერ გამოსყიდული საკუთარი აქციების მიმართ, მათი ხელახალი განთავსების (გაყიდვის) შემთხვევაში.

2. აქციონერების წილი მოგებაში განისაზღვრება აქციათა რაოდენობისა და კლასის შესაბამისად. შესატანები, რომლებიც სრულად არ არის შეტანილი, მონაწილეობენ მოგების განაწილებაში შენატანის სიდიდის პროპორციულად, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

31. აქციონერს უფლება აქვს, საერთო კრებაზე დღის წესრიგის თითოეული პუნქტის გამო მოსთხოვოს განმარტებები დირექტორებსა და სამეთვალყურეო საბჭოს და გამოთქვას თავისი აზრი. თუ მოთხოვნა წერილობით იქნება წარდგენილი საერთო კრებამდე 10 დღით ადრე, მაშინ იგი უნდა შესრულდეს ან განხილულ იქნეს დღის წესრიგის ერთ-ერთ საკითხად. ინფორმაციის გაცემაზე უარის თქმა შეიძლება მხოლოდ საწარმოს არსებითი ინტერესების საფუძველზე, რაც წერილობით უნდა იქნეს დასაბუთებული.

32. აქციების 5%-ის მფლობელ აქციონერებს უფლება აქვთ, მოითხოვონ სამეურნეო მოქმედებების ან მთლიანად წლიური ბალანსის სპეციალური შემოწმება, თუ ისინი მიიჩნევენ, რომ ადგილი აქვს დარღვევებს.

33. ნებისმიერი კლასის აქციების 5%-ის მფლობელ აქციონერებს ან აქციონერთა ჯგუფს უფლება აქვთ, საწარმოს წესდებით განსაზღვრულ ორგანოს (სამეთვალყურეო საბჭოს ან დირექტორებს) მოსთხოვონ საწარმოს აქციონერთა რიგგარეშე კრების ჩატარება. მოთხოვნა წერილობით უნდა იქნეს წარდგენილი და შეიცავდეს დღის წესრიგის საკითხებს, რომელთა შინაარსი უნდა შეესაბამებოდეს საქართველოს კანონმდებლობას და გონივრულ შესაბამისობაში უნდა იყოს საზოგადოების მიზნებსა და საქმიანობის ხასიათთან. ასეთ შემთხვევაში სამეთვალყურეო საბჭო ან დირექტორები ვალდებული არიან, წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან არა უგვიანეს 3 თვისა ჩაატარონ საერთო კრება. სამეთვალყურეო საბჭო ან დირექტორები, ნებისმიერი კლასის აქციების 5%-ის მფლობელი აქციონერები ან აქციონერთა ჯგუფი (ამ მუხლის 3 1 პუნქტის შესაბამისად) უფლებამოსილი არიან შეიტანონ დამატებები აქციონერთა მიერ წარმოდგენილ დღის წესრიგში. ნებისმიერი კლასის აქციების 5%-ის მფლობელ აქციონერებს ან აქციონერთა ჯგუფს რიგგარეშე კრების მოწვევის მოთხოვნის დაყენების უფლება აქვთ ბოლო კრების ჩატარებიდან არა უადრეს 1 თვისა.

34. თუ ნებისმიერი კლასის აქციების 5%-ის მფლობელი აქციონერები ან აქციონერთა ჯგუფი (კრების ინიციატორები) მიმართავენ საზოგადოების წესდებით განსაზღვრულ ორგანოს (სამეთვალყურეო საბჭოს ან დირექტორებს) რიგგარეშე კრების ჩატარების მოთხოვნით და ამ კრების ერთადერთი საკითხი არის დირექტორის (დირექტორების), მათ შორის, იმ დირექტორის, რომელიც არის სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე ან სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი, გადაყენების მოთხოვნა, მაშინ კრება ტარდება ამ პუნქტით გათვალისწინებული წესების მიხედვით.

თუ სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ რიგგარეშე კრების ჩატარების მოთხოვნიდან 20 დღის ვადაში არ იქნა მოწვეული რიგგარეშე კრება, მაშინ ამ კრების ჩატარების უფლება აქვთ კრების ინიციატორებს, რომლებმაც ამ მოთხოვნით მიმართეს საზოგადოების წესდებით განსაზღვრულ ორგანოს (სამეთვალყურეო საბჭოს ან დირექტორებს).

ამ შემთხვევაში კრების ინიციატორები საზოგადოების ყველა აქციონერს დაზღვეული წერილით უგზავნიან რიგგარეშე საერთო კრების ჩატარების შესახებ მოსაწვევს ამ პუნქტის მოთხოვნების შესაბამისად, დღის წესრიგის ერთადერთი საკითხის მითითებით. დაუშვებელია დღის წესრიგში დამატებითი საკითხის შეტანა. ამ შემთხვევაში რიგგარეშე კრება უფლებამოსილია, თუ მას ესწრება ხმათა საერთო რაოდენობის არანაკლებ 75%-ის მქონე პარტნიორი (პარტნიორები). თუ კვორუმი არ შედგა, კრების ინიციატორებს შეუძლიათ ხელახლა მოიწვიონ კრება არა უადრეს პირველი კრების მოწვევიდან 20 დღისა. კრების ინიციატორები ხელახალ რიგგარეშე კრებას მოიწვევენ ამ პუნქტით დადგენილი წესით. ეს კრება უფლებამოსილია, თუ მას ესწრება ხმათა საერთო რაოდენობის არანაკლებ 75%-ის მქონე პარტნიორი (პარტნიორები). თუ კვორუმი არ შედგა, კრების ინიციატორებს უფლება აქვთ, მიმართონ სასამართლოს საზოგადოების იურიდიული მისამართის მიხედვით, რომელიც საზოგადოების წესდებით განსაზღვრულ ორგანოს (სამეთვალყურეო საბჭოს ან დირექტორებს) ავალებს რიგგარეშე კრების გადაწყვეტილების მიღებიდან 3 თვეში ჩატარებას.

3 5. ნებისმიერი კლასის აქციათა 5%-ის მფლობელ აქციონერებს უფლება აქვთ, სააქციო საზოგადოების შესაბამისი მმართველობის ორგანოსგან მოითხოვონ ამ საზოგადოების სახელით დადებული გარიგებების ასლები ან/და დასადები გარიგებების შესახებ ინფორმაცია ან/და გარიგებებთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების ასლები.

4. აქციონერებს შეუძლიათ თავიანთი ხმის უფლება გამოიყენონ საკუთარი ინტერესებისათვის, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა მოსალოდნელი გადაწყვეტილება ეხება მათთან გარიგების დადებას ან მათი ანგარიშის დამტკიცებას. თუ საქართველოს ტერიტორიაზე არსებული სააქციო საზოგადოების დომინანტმა აქციონერმა განზრახ გამოიყენა თავისი დომინანტური მდგომარეობა სააქციო საზოგადოების საზიანოდ, მან დანარჩენ აქციონერებს უნდა გადაუხადოს შესაბამისი კომპენსაცია. დომინანტად ითვლება აქციონერი ან ერთად მოქმედ აქციონერთა ჯგუფი, რომელთაც აქვთ პრაქტიკული შესაძლებლობა, გადამწყვეტი ზეგავლენა მოახდინონ სააქციო საზოგადოების საერთო კრების კენჭისყრის შედეგზე.

5. თუ სააქციო საზოგადოებამ არ განახორციელა თავისი მოთხოვნა მესამე პირის მიმართ, აქციონერს შეუძლია საზოგადოების ნაცვლად და მის სასარგებლოდ თავისი სახელით შეიტანოს სარჩელი აღნიშნული მოთხოვნის განსახორციელებლად. იგი მიიჩნევა სათანადო მოსარჩელედ, თუ საზოგადოება აქციონერის წერილობითი მოთხოვნის მიღებიდან 90 დღის განმავლობაში არ აღძრავს სარჩელს მესამე პირის წინააღმდეგ ან ვერ დაასაბუთებს, რომ ასეთი სარჩელის აღძვრა ეწინააღმდეგება საზოგადოების ინტერესებს.

სასამართლოს მიერ აქციონერის სარჩელის დაკმაყოფილების შემთხვევაში საზოგადოება ვალდებულია აუნაზღაუროს აქციონერს სარჩელთან დაკავშირებული, კეთილგონიერების ფარგლებში გაწეული სასამართლოსგარეშე ხარჯები, ადვოკატის ხარჯების ჩათვლით. საზოგადოება თავისუფლდება ამ ხარჯების ანაზღაურების მოვალეობისაგან, თუ იგი დაამტკიცებს, რომ სარჩელის დაკმაყოფილება საზიანო აღმოჩნდა საზოგადოებისათვის. თუ აქციონერი მიჩნეულ იქნა არასათანადო მოსარჩელედ ან სარჩელი არ დაკმაყოფილდა, აქციონერს ეკისრება საზოგადოების მიერ კეთილგონიერების ფარგლებში გაწეული იმ ხარჯების ანაზღაურება, რომლებიც წარმოიშვა აქციონერის მოთხოვნასთან დაკავშირებით.

აქციონერის ქონებრივი მდგომარეობის გათვალისწინებით სასამართლოს შეუძლია გადაუვადოს აქციონერს სასამართლო ხარჯების გადახდა.

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9      

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2007 წლის 30 მარტის კანონი №4581 - სსმ I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.94

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის   კანონი  4791   - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის  4 მაისის   კანონი  №812   - ვებგვერდი, 29.05.2017წ.

    მუხლი 531. საზოგადოების მიერ აქციათა გამოსყიდვა

1. აქციონერს უფლება აქვს, ამ მუხლით დადგენილი წესით საზოგადოებას მოსთხოვოს თავისი აქციების შეფასება და გამოსყიდვა, თუ მან საერთო კრებაზე მხარი არ დაუჭირა ისეთ გადაწყვეტილებას, რომელიც არსებითად ლახავს აქციონერის უფლებებს, ან ეხება საწარმოს რეორგანიზაციას. საზოგადოების წესდება შეიძლება დეტალურად აწესრიგებდეს აქციების შეფასებასა და გამოსყიდვასთან დაკავშირებულ საკითხებს.

2. საზოგადოებამ, რომელიც აპირებს ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული გადაწყვეტილების მიღებას, შესაბამისი საერთო კრების მოწვევის შესახებ შეტყობინებაში დეტალურად უნდა აღწეროს გადასაწყვეტი საკითხი, მასთან დაკავშირებული გამოსყიდვის მოთხოვნის უფლება და მისი განხორციელების წესი.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით გათვალისწინებული გადაწყვეტილების მიღებიდან 45 დღის განმავლობაში აქციონერს უფლება აქვს, წერილობით მოსთხოვოს საზოგადოებას თავისი აქციების გამოსყიდვა. ასეთი მოთხოვნის უფლება არ არსებობს, თუ:

ა) აქციონერის მიერ სრულად არ არის შეტანილი ამ აქციების შესაბამისი შესატანი;

ბ) აქციონერმა ეს აქციები შეიძინა ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული შეტყობინების დაგზავნის შემდეგ.

4. აქცია გამოსყიდული უნდა იქნეს მისი საბაზრო ღირებულებით, რომელიც ჩამოყალიბებული იყო ამ მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად განხორციელებული შეტყობინების წინა დღეს, გარდა იმ შემთხვევებისა, როცა აქციათა დაბალი ლიკვიდურობის გამო ან სხვა მიზეზებით კანონით დადგენილია აქციათა სამართლიანი ღირებულების განსაზღვრის სხვა წესი. ასეთი წესის გამოყენებისას სამეთვალყურეო საბჭომ სათანადოდ უნდა დაასაბუთოს თავისი გადაწყვეტილება.

5. სამეთვალყურეო საბჭოს გადაწყვეტილება გამოსასყიდი აქციების რაოდენობისა და გამოსყიდვის ფასის შესახებ მიღებული უნდა იქნეს ამ მუხლის მე-3 პუნქტში მითითებული ვადის გასვლიდან 30 დღის განმავლობაში, ხოლო აქციების გამოსყიდვის თანხა გადახდილი უნდა იქნეს გადაწყვეტილების მიღებიდან არა უგვიანეს 30 დღისა.

6. აქციონერს, რომელიც არ ეთანხმება სამეთვალყურეო საბჭოს გადაწყვეტილებით განსაზღვრულ გამოსყიდვის პირობებს, უფლება აქვს, მიმართოს სასამართლოს ამ გადაწყვეტილების შეტყობინებიდან 14 დღის განმავლობაში.

7. აქციების გამოსყიდვა არ დაიშვება, თუ:

ა) აქციების გამოსყიდვისთვის გადასახდელი თანხა აღემატება საკუთარი კაპიტალის 25%-ს;

ბ) გამოსყიდვის მომენტში საწარმო აკმაყოფილებს „გადახდისუუნარობის საქმის წარმოების შესახებ“ საქართველოს კანონით დადგენილ პირობებს, ან ასეთი პირობები შეიძლება წარმოიშვას აქციათა გამოსყიდვის შედეგად.

8. თუ გამოსასყიდად შეთავაზებულია იმაზე მეტი აქცია, ვიდრე ეს დაშვებულია ამ მუხლის მე-7 პუნქტით, ისინი გამოსყიდული უნდა იქნეს სხვადასხვა გამყიდველისაგან პროპორციულ საფუძველზე.

9. საზოგადოებას უფლება აქვს, შეიძინოს საკუთარი განთავსებული აქციები (სახაზინო აქციები) და შემდგომში გაასხვისოს თავისი შეხედულებისამებრ. სახაზინო აქციების რაოდენობა არც ერთ მომენტში არ უნდა აღემატებოდეს განთავსებული აქციების 25%-ს, თუ წესდებით უფრო მცირე ზღვარი არ არის გათვალისწინებული. ხმის დათვლის, დივიდენდის განაწილების, ლიკვიდაციის დროს და აქციების ფლობიდან გამომდინარე სხვა უფლებების რეალიზაციის მიზნებისთვის (შემთხვევებში) საზოგადოების მფლობელობაში არსებული სახაზინო და შვილობილი საწარმოს კუთვნილი აქციები მხედველობაში არ მიიღება.

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 532. სავალდებულო სატენდერო შეთავაზება

1. თუ აქციონერი ან შეთანხმების საფუძველზე მოქმედ აქციონერთა ჯგუფი (ამ მუხლის მიზნებისთვის – „მყიდველი“) შეიძენს აქციათა პაკეტს, რის შედეგადაც აკონტროლებს სააქციო საზოგადოების ხმათა საერთო რაოდენობის 1/2-ზე მეტს, იგი ვალდებულია, ამ ფაქტის დადგომიდან არა უგვიანეს 45 დღისა განახორციელოს „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული სატენდერო შეთავაზება ყველა დარჩენილი აქციის გამოსყიდვის თაობაზე, ან იმავე ვადაში ჩამოიყვანოს მისი კონტროლის ქვეშ არსებული ხმების საერთო რაოდენობის 1/2-ზე ქვევით. ეს მოთხოვნა არ მოქმედებს, თუ:

ა) სააქციო საზოგადოების ხმათა საერთო რაოდენობის 1/2-ზე მეტი მყიდველის ხელში აღმოჩნდა „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად განხორციელებული სატენდერო შეთავაზებით, რომელშიც ის ყველა დარჩენილი აქციის გამოსყიდვას სთავაზობდა სხვა აქციონერებს;

ბ) პირი აღნიშნულ აქციებს ფლობს სხვა პირის ან პირების სასარგებლოდ, მათ შორის, საერთაშორისო დეპოზიტარული ხელწერილების გაცემის მიზნით. ასეთ შემთხვევაში სავალდებულო სატენდერო შეთავაზების ვალდებულება ეკისრება პირს ან შეთანხმების საფუძველზე მოქმედ პირთა ჯგუფს, რომელიც პირდაპირ ან არაპირდაპირ აკონტროლებს სააქციო საზოგადოების ხმათა საერთო რაოდენობის 1/2-ზე მეტს.

2. შეთავაზებული გამოსასყიდი ფასი უნდა დაადგინოს აუდიტორმა ან საბროკერო კომპანიამ. შეთავაზებული გამოსასყიდი ფასი თითოეული კლასის აქციისათვის არ უნდა იყოს იმ უმაღლეს ფასზე ნაკლები, რომელიც გამოსყიდვის განმახორციელებელმა აქციონერმა ბოლო 6 თვის განმავლობაში გადაიხადა საზოგადოების ამ კლასის აქციაში. აუდიტორმა ან საბროკერო კომპანიამ უნდა შეადგინოს ანგარიში, რომელშიც მითითებული იქნება დოკუმენტურად დადასტურებული გარემოებები, რომელთა საფუძველზედაც შეთავაზებული გამოსასყიდი ფასი დადგინდა. აუდიტორის ან საბროკერო კომპანიის ხარჯებს ანაზღაურებს მყიდველი. იგი ასევე ვალდებულია, თავის ხელთ არსებული ყველა ინფორმაცია აქციების ყიდვის თაობაზე მიაწოდოს აუდიტორს ან საბროკერო კომპანიას. აუდიტორი ან საბროკერო კომპანია მთელი თავისი ქონებით აგებს პასუხს იმ ზიანისთვის, რომელიც მან მიაყენა აქციონერს დაუდევრობით ან განზრახ არასწორი შეფასებით.

3. ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრული სატენდერო შეთავაზების დასრულებამდე მყიდველს არა აქვს მისი კონტროლის ქვეშ არსებული, 50%-ზე მეტი ხმების საერთო კრებაზე გამოყენების უფლება.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2007 წლის 16 მარტის კანონი №4469 - სსმ, I, №9, 31.03.2007წ., მუხ.80 

საქართველოს 2007 წლის 11 ივლისის კანონი №5285 - სსმ I, №29, 27.07.2007წ., მუხ.326

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 533. (ამოღებულია)

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს 2007 წლის 18 მაისის გადაწყვეტილება №2/1-370,382,390,402,405 - სსმ IV, №25, 21.05.2007წ., გვ.1

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 534. აქციათა სავალდებულო მიყიდვა

1. თუ აქციების შეძენის შედეგად აქციონერს საკუთრებაში აქვს სააქციო საზოგადოების ხმების 95%-ზე მეტი, მაშინ ამ აქციონერს (ამ მუხლის მიზნებისთვის – „მყიდველს“) უფლება აქვს, სამართლიან ფასად გამოისყიდოს სხვა აქციონერთა აქციები.

2. აქციათა სავალდებულო მიყიდვის შესახებ გადაწყვეტილება გამოაქვს სასამართლოს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით. აქციათა გამოსყიდვის სამართლიან ფასსა და თარიღს განსაზღვრავს საქართველოს სამოქალაქო საპროცესო კოდექსით დადგენილი წესით აქციათა სავალდებულო მიყიდვის შესახებ სასამართლო გადაწყვეტილებით.

3. მყიდველი სასამართლოსადმი მიმართვამდე არა უგვიანეს 1 თვისა ამ კანონის 54-ე მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებულ ბეჭდვით ორგანოში აქვეყნებს თავის განცხადებას აქციათა სავალდებულო მიყიდვის თაობაზე. განცხადება უნდა შეიცავდეს ინფორმაციას გამოსყიდვის მიზეზების, პირობებისა და პროცედურების შესახებ.

4. რეესტრის მწარმოებელი პირი (ამ მუხლის მიზნებისათვის – „რეგისტრატორი“) სასამართლოს მიერ დადგენილ გამოსყიდვის სააღრიცხვო თარიღამდე არაუგვიანეს 5 დღისა აქციათა ყველა რეგისტრირებულ მფლობელს, რომელთა ვინაობა და ადგილსამყოფელი ცნობილია, აწვდის ინფორმაციას აქციების სავალდებულო მიყიდვის შესახებ სასამართლო გადაწყვეტილების, გამოსყიდვის სააღრიცხვო თარიღისა და ძირითადი პროცედურების თაობაზე (თუ ისინი ცნობილია), ხოლო აქციათა რეგისტრირებული მფლობელებისათვის, რომელთა ვინაობა ან/და ადგილსამყოფელი უცნობია, აღნიშნულ ინფორმაციას აქვეყნებს საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრულ საერთო-სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის ბეჭდვით ორგანოში. გამოსყიდვის სააღრიცხვო თარიღიდან აქციათა გამოსყიდვის პროცედურების დასრულებამდე წყდება ამ აქციებთან დაკავშირებული ყველა ოპერაცია, გარდა ამ მუხლით გათვალისწინებული ქმედებებისა. რეგისტრატორი გამოსყიდვის სააღრიცხვო თარიღის მდგომარეობით ადგენს გამოსყიდვის რეესტრს, რომელიც არის აქციათა ყველა რეგისტრირებული მფლობელის სია, მათი ვინაობის, მისამართისა და მათ მფლობელობაში არსებული აქციების რაოდენობის მითითებით, თუ ეს შესაძლებელია, ხოლო იმ შემთხვევაში, თუ აქციის რეგისტრირებული მფლობელის ვინაობის ან/და მისამართის დაზუსტება შეუძლებელია, რეგისტრატორი გამოსყიდვის რეესტრში შესაბამის ჩანაწერს (კომენტარს) აკეთებს. მყიდველის მიერ ამ მუხლის პირველი და მე-2 პუნქტების შესაბამისად განხორციელებულ ქმედებათა დამადასტურებელი დოკუმენტების (მათ შორის, გამოსასყიდი თანხის სრულად დეპონირების დამადასტურებელი დოკუმენტის) წარმოდგენის საფუძველზე რეგისტრატორი ყველა აქციას მყიდველის სახელზე გადააფორმებს. აქციების გამოსყიდვასთან დაკავშირებულ რეგისტრატორის ხარჯებს ანაზღაურებს მყიდველი საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად. მყიდველი ყველა დარჩენილი აქციის გამოსასყიდ თანხას უვადოდ განათავსებს დანარჩენ აქციონერთა სასარგებლოდ გახსნილ სპეციალურ ანგარიშზე ბანკში, ცენტრალურ დეპოზიტართან ან საბროკერო კომპანიასთან, რომელსაც მყიდველი გადასცემს გამოსყიდვის რეესტრს, რომლის მიხედვითაც მოხდება აღნიშნული სპეციალური ანგარიშიდან თანხების გაცემა მყიდველისგან დამატებითი თანხმობის მიღების გარეშე.

საქართველოს 2007 წლის 11 ივლისის კანონი №5285 - სსმ I, №29, 27.07.2007წ., მუხ.326

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის   კანონი  4791   - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.  

    მუხლი 535. შვილობილი საწარმოს მიერ საზოგადოების აქციათა შესყიდვა

1. თუ „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ანგარიშვალდებული საწარმო, რომლის ფასიანი ქაღალდები დაშვებულია სავაჭროდ საფონდო ბირჟაზე, ფლობს სხვა საწარმოს აქციების 50%-ს ან 50%-ზე მეტს, ასეთ შვილობილ საწარმოს არ აქვს აღნიშნული ანგარიშვალდებული საწარმოს აქციების შესყიდვის უფლება.

2. ამ მუხლის პირველი პუნქტი არ ვრცელდება „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-2 მუხლის 42-ე პუნქტით განსაზღვრულ ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შუამავალზე.

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის   კანონი  4791   - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.

    მუხლი 54. საერთო კრება

1. თუ სააქციო საზოგადოების წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, ყოველწლიურად, წლიური ბალანსის შედგენიდან 2 თვის ვადაში ტარდება მორიგი საერთო კრება, რომელზედაც განიხილება წლიური შედეგები და დღის წესრიგის სხვა შესაძლო საკითხები. სხვა შემთხვევებში ტარდება რიგგარეშე საერთო კრება დირექტორების ან სამეთვალყურეო საბჭოს ან ამ კანონით განსაზღვრულ სხვა შემთხვევაში – აქციონერების მოთხოვნით. სამეთვალყურეო საბჭო ადგენს საერთო კრების სააღრიცხვო დღეს, რომელიც არ შეიძლება იყოს კრების მოწვევამდე 45 დღეზე ადრე და კრების მოწვევის გამოცხადების თარიღზე გვიან. საერთო კრებაში მონაწილეობის უფლება აქვთ მხოლოდ იმ აქციონერებს, რომლებსაც აქციაზე საკუთრების უფლება ჰქონდათ სააღრიცხვო დღისთვის.

1 1 . საერთო კრების მოწვევა არ არის აუცილებელი, თუ ხმების 75%-ზე მეტის მფლობელი აქციონერი მიიღებს გადაწყვეტილებას განსახილველ საკითხთან დაკავშირებით. ეს გადაწყვეტილება კრების ოქმის ტოლფასია და ითვლება კრების გადაწყვეტილებად. ამ შემთხვევაში დანარჩენ აქციონერებს ეგზავნებათ შეტყობინება მიღებული გადაწყვეტილების შესახებ. თუ ამ პუნქტში აღნიშნულ აქციათა რაოდენობას ფლობს ერთ აქციონერზე მეტი, აქციონერთა საერთო კრების ჩატარება სავალდებულოა.

2. სააქციო საზოგადოების საერთო კრება მოიწვევა საზოგადოების იურიდიულ მისამართზე ან საქართველოს ტერიტორიის ნებისმიერ სხვა ადგილზე, წესდებით განსაზღვრული ორგანოს (სამეთვალყურეო საბჭო ან დირექტორები) მიერ, კრების მოწვევის შესახებ შეტყობინების საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ განსაზღვრულ საერთო-სახელმწიფოებრივი მნიშვნელობის ბეჭდვით ორგანოში გამოქვეყნებიდან ან აქციონერებისათვის მოსაწვევის გაგზავნიდან 20 დღის შემდეგ. საერთო კრების მოწვევის შესახებ შეტყობინებასთან ერთად უნდა გამოქვეყნდეს დღის წესრიგი და დირექტორებისა და სამეთვალყურეო საბჭოს რეკომენდაციები გადაწყვეტილების მისაღებად. საერთო კრების მოწვევის შესახებ შეტყობინებას უნდა დაერთოს იმ პროცედურის აღწერა, რომლის მიხედვითაც კრების ჩატარებამდე 10 დღის განმავლობაში აქციონერს შეუძლია შეამოწმოს კრებაში თავისი მონაწილეობის უფლება. სააქციო საზოგადოების ხმის უფლების მქონე აქციათა არანაკლებ 1%-ის მფლობელებს საერთო კრებაზე მოსაწვევი დაზღვეული წერილით ეგზავნებათ. ანგარიშვალდებული საწარმოს შემთხვევაში საქართველოს ეროვნული ბანკი განსაზღვრავს, თუ 1%-ზე ნაკლები როგორი წილის მფლობელს უნდა გაეგზავნოს მოსაწვევი ფოსტით.

3. აქციონერს შეუძლია ამ მუხლის მე-2 პუნქტით დადგენილი პროცედურის შესაბამისად წინასწარ მიიღოს კრებაში მონაწილეობის უფლებისა და მის განკარგულებაში არსებულ ხმათა რაოდენობის დასტური. იგი კრების მუშაობაში მონაწილეობს პირადობის მოწმობის, პირადობის ნეიტრალური მოწმობის ან ნეიტრალური სამგზავრო დოკუმენტის და კრებაზე წარმოდგენილი აქციათა რეესტრის მონაცემების საფუძველზე. დასაშვებია წარმომადგენლობა წერილობითი მინდობილობის საფუძველზე .

4. საერთო კრების მუშაობას ხელმძღვანელობს სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე, მისი არყოფნისას – მოადგილე, მოადგილის არყოფნისას კი – ერთ-ერთი დირექტორი. მათი არყოფნისას კრების თავმჯდომარეს ხმათა უბრალო უმრავლესობით ირჩევს საერთო კრება.

5. თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, საერთო კრება გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ მასზე წარმოდგენილია ხმების ნახევარზე მეტის მქონე პარტნიორი (პარტნიორები). თუ კრება არ არის გადაწყვეტილებაუნარიანი, მაშინ თავმჯდომარის მიერ განსაზღვრულ ვადაში იმავე დღის წესრიგით, ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პროცედურის თანახმად მოიწვევა ახალი კრება, რომელიც გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ მასზე წარმოდგენილია ხმების არანაკლებ 25%-ის მქონე პარტნიორი (პარტნიორები). თუ კრება კვლავ არ არის გადაწყვეტილებაუნარიანი, მაშინ თავმჯდომარის მიერ განსაზღვრულ ვადაში იმავე დღის წესრიგით, ამ მუხლის მე-2 პუნქტით გათვალისწინებული პროცედურის თანახმად მოიწვევა ახალი კრება, რომელიც გადაწყვეტილებაუნარიანია წარმოდგენილი ხმის მქონე პარტნიორის (პარტნიორების) რაოდენობის მიუხედავად.

6. საერთო კრება უფლებამოსილია:

ა) მიიღოს ცვლილებები სააქციო საზოგადოების წესდებაში;

ბ) მიიღოს გადაწყვეტილება საზოგადოების რეორგანიზაციის ან ლიკვიდაციის შესახებ;

გ) მთლიანად ან ნაწილობრივ გააუქმოს აქციონერის მიერ ფასიანი ქაღალდების უპირატესი შესყიდვის უფლება (ფასიანი ქაღალდების გამოშვების გზით კაპიტალის გაზრდის შემთხვევაში);

დ) მიიღოს ან უარყოს სამეთვალყურეო საბჭოს ან დირექტორების წინადადება მოგების გამოყენების შესახებ, ხოლო როცა ეს ორგანოები ვერ იძლევიან ერთიან წინადადებას – მიიღოს გადაწყვეტილება წმინდა მოგების გამოყენების შესახებ;

ე) მიიღოს გადაწყვეტილება სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნის შესახებ (გარდა იმ შემთხვევისა, როცა სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნა გათვალისწინებულია ამ კანონით);

ვ) აირჩიოს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები ან გამოიწვიოს ისინი სამეთვალყურეო საბჭოდან, განსაზღვროს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის არჩევის ვადა;

ზ) დაამტკიცოს დირექტორებისა და სამეთვალყურეო საბჭოს ანგარიშები;

თ) გადაწყვიტოს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთა შრომის ანაზღაურების საკითხი;

ი) აირჩიოს და გაათავისუფლოს გარე აუდიტორი;

კ) მიიღოს გადაწყვეტილებები სამეთვალყურეო საბჭოსა და დირექტორების წინააღმდეგ სასამართლო პროცესში მონაწილეობის შესახებ, ამ პროცესისათვის წარმომადგენლის დანიშვნის ჩათვლით;

ლ) მიიღოს გადაწყვეტილებები საზოგადოების ქონების შეძენის, გასხვისების (ან ერთმანეთთან დაკავშირებული ასეთი გარიგებების) ან დატვირთვის შესახებ, რომელთა ღირებულება შეადგენს საზოგადოების აქტივების ღირებულების ნახევარზე მეტს, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული, გარდა ისეთი გარიგებებისა, რომლებიც წარმოადგენს ჩვეულ სამეწარმეო საქმიანობას.

წესდებით შეიძლება ამ პუნქტში ჩამოთვლილი უფლებამოსილებები გადანაწილდეს სამეთვალყურეო საბჭოზე ან/და დირექტორზე (დირექტორებზე).

7. თუ სააქციო საზოგადოების წესდებით სხვა რამ არ არის განსაზღვრული, ამ მუხლის მე-6 პუნქტის „ა“, „ბ“ და „გ“ ქვეპუნქტებით გათვალისწინებული გადაწყვეტილებების მისაღებად საჭიროა დამსწრე ხმის მქონე პარტნიორთა ხმების 75%-ზე მეტის თანხმობა, ხოლო ამ მუხლის მე-6 პუნქტით გათვალისწინებული ყველა სხვა გადაწყვეტილების მისაღებად – დამსწრე ხმის მქონე პარტნიორთა ხმების 50%-ზე მეტის თანხმობა.

8. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთა არჩევისას აქციონერები შეიძლება შეთანხმდნენ ხმების აკუმულირების მეთოდის გამოყენებაზე, რომელიც მდგომარეობს შემდეგში:

ა) ყოველი აქციონერი ანაწილებს მთელ თავის ხმებს წარმოდგენილ კანდიდატთა ნებისმიერ რაოდენობაზე ისე, რომ მის მიერ მიცემულ ხმათა ჯამური რაოდენობა არ აღემატებოდეს მის განკარგულებაში არსებულ ხმათა სრულ რაოდენობას;

ბ) აქციონერს შეუძლია თითოეული თავისი ხმით მხოლოდ მხარი დაუჭიროს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრობის კანდიდატს (მის წინააღმდეგ ხმის მიცემა დაუშვებელია);

გ) თუ კანდიდატების რაოდენობა სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთა დადგენილ რაოდენობაზე ნაკლებია ან მისი ტოლია, მაშინ ყველა კანდიდატი, რომელმაც მიიღო თუნდაც ერთი ხმა, ავტომატურად ხდება სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი; თუ კანდიდატების რაოდენობა აღემატება სამეთვალყურეო საბჭოს წევრთა დადგენილ რაოდენობას, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრად არჩეულად ჩაითვლებიან ის კანდიდატები, რომლებმაც მიიღეს ხმათა უმრავლესობა.

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1510 – პარლამენტის უწყებანი, №25-26, 15.07.1998 წ., გვ.36 

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2007 წლის 11 ივლისის კანონი №5265 - სსმ I, №30, 30.07.2007წ., მუხ.336

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 24 სექტემბრის კანონი №1684 - სსმ I, №29, 12.10.2009წ., მუხ.167

საქართველოს 2011 წლის 1 ივლისის კანონი №4997 - ვებგვერდი, 15.07.2011წ.

საქართველოს 2015 წლის 3  სექტემბრის კანონი  №4190  - ვებგვერდი, 10.09.2015წ.

საქართველოს 2017 წლის 10  მარტის   კანონი  №443  - ვებგვერდი, 22.03.2017წ.

საქართველოს 2017 წლის  4 მაისის   კანონი  №812   - ვებგვერდი, 29.05.2017წ.

    მუხლი 55. სამეთვალყურეო საბჭო

1. თუ სააქციო საზოგადოება არის „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ანგარიშვალდებული საწარმო, რომლის ფასიანი ქაღალდები სავაჭროდ არის დაშვებული ფასიანი ქაღალდების ბირჟაზე, ან სააქციო საზოგადოება საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ არის ლიცენზირებული, ან სააქციო საზოგადოების აქციონერთა რაოდენობა 100-ს აღემატება, სავალდებულოა სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნა არანაკლებ 3 და არაუმეტეს 21 წევრისაგან. ყველა სხვა შემთხვევაში სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნა სავალდებულო არ არის.

11. სამეთვალყურეო საბჭოს არარსებობის შემთხვევაში კანონით დადგენილი მისი ფუნქციები და უფლებამოსილებები წესდებით გადანაწილდება საწარმოს მართვის სხვა ორგანოებზე.

12. სამეთვალყურეო საბჭოს ყოველ წევრს საერთო კრება ირჩევს 1 წლის ვადით, თუ საერთო კრების გადაწყვეტილებით ან წესდებით სხვა ვადა არ არის დადგენილი. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრს უფლებამოსილება უგრძელდება ვადის გასვლის შემდეგ მორიგი საერთო კრების მოწვევამდე. ვადამდე გადარჩევა შესაძლებელია საერთო კრების მიერ ნებისმიერ დროს. ყოველ წევრს შეუძლია ნებისმიერ დროს გადადგეს. თუ წევრის გასვლიდან 6 თვის განმავლობაში არ აირჩა სამეთვალყურეო საბჭოს ახალი წევრი, მაშინ სასამართლოს საზოგადოების იურიდიული მისამართის მიხედვით შეუძლია ერთ-ერთი აქციონერის, სამეთვალყურეო საბჭოს წევრის ან დირექტორის განაცხადით დანიშნოს ახალი წევრი, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

2. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი შეიძლება იყოს ნებისმიერი პირი. წესდებით შეიძლება განისაზღვროს, რომ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი (წევრები) იყოს ამ სააქციო საზოგადოების დირექტორი (დირექტორები). კომერციულ ბანკებში სამეთვალყურეო საბჭოს შექმნის წესები განისაზღვრება „კომერციული ბანკების შესახებ“ საქართველოს კანონით. ამ მუხლის პირველი პუნქტით განსაზღვრულ შემთხვევებში სამეთვალყურეო საბჭოში დირექტორები არ შეიძლება წარმოადგენდნენ უმრავლესობას.

2 1. თუ სააქციო საზოგადოება არის „ფასიანი ქაღალდების ბაზრის შესახებ“ საქართველოს კანონით განსაზღვრული ანგარიშვალდებული საწარმო, რომლის ფასიანი ქაღალდები დაშვებულია სავაჭროდ საფონდო ბირჟაზე, ამ სააქციო საზოგადოების სამეთვალყურეო საბჭოს ერთი წევრი მაინც უნდა იყოს პირი, რომელიც არ არის აღნიშნული საზოგადოების თანამშრომელი ან ამ საზოგადოებასთან პირდაპირ ან არაპირდაპირ დაკავშირებული პირი და არ არის ჩართული მის ყოველდღიურ საქმიანობაში, ამასთანავე, დამოუკიდებელია.

22. ამ მუხლის 21 პუნქტის მიზნებისათვის, დამოუკიდებელია პირი, რომელიც სამართლებრივად ან/და ეკონომიკურად არ არის დაკავშირებული სააქციო საზოგადოებასთან, მათ შორის, არ ფლობს ამ საზოგადოების აქციებს და არ იღებს აღნიშნული საზოგადოებიდან ანაზღაურებას ან სხვა ეკონომიკურ სარგებელს, გარდა სამეთვალყურეო საბჭოს წევრობისათვის დადგენილი ანაზღაურებისა.

3. სამეთვალყურეო საბჭო თავისი შემადგენლობიდან ირჩევს თავმჯდომარეს და მოადგილეს. თუ გადაწყვეტილება ვერ იქნა მიღებული, მაშინ უნდა გაიმართოს ფარული კენჭისყრა. თუ კანდიდატები ხმების თანაბარ რაოდენობას მიიღებენ, მათ შორის უხუცესი დაინიშნება თავმჯდომარედ.

3 1. სააქციო საზოგადოების სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე იმავდროულად არ შეიძლება იყოს ამ საზოგადოების დირექტორი.

4. თავმჯდომარე (მისი არყოფნისას – მისი მოადგილე) იწვევს სხდომებს, განსაზღვრავს დღის წესრიგს. ოქმს ადგენს თავმჯდომარე ან სხდომის მდივანი.

5. სამეთვალყურეო საბჭოს სხდომები ტარდება კვარტალში ერთხელ მაინც. მოწვევა უნდა გაკეთდეს წერილობით, სულ ცოტა 8 დღით ადრე, სავარაუდო დღის წესრიგით. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრები შეიძლება სხვა წევრებით იქნენ წარმოდგენილი, ოღონდ ერთი წევრი – ერთი სხვა წევრით.

6. სამეთვალყურეო საბჭო გადაწყვეტილებაუნარიანია, თუ მას ესწრება წევრთა სულ მცირე ნახევარი. თუ სამეთვალყურეო საბჭო არ არის გადაწყვეტილებაუნარიანი, თავმჯდომარეს (მისი არყოფნისას – მის მოადგილეს) შეუძლია არა უგვიანეს 8 დღისა მოიწვიოს ახალი სხდომა, რომელიც გადაწყვეტილებაუნარიანი იქნება, თუ მას ესწრება წევრთა არანაკლებ 25%-ისა. თუ სამეთვალყურეო საბჭო კვლავ არ არის გადაწყვეტილებაუნარიანი, მაშინ სამეთვალყურეო საბჭოს უწყდება უფლებამოსილება და თავმჯდომარე (მისი არყოფნისას – მისი მოადგილე) იწვევს საერთო კრებას.

7. სამეთვალყურეო საბჭოს ამოცანები და კომპეტენცია:

ა) სამეთვალყურეო საბჭო კონტროლს უწევს თითოეული დირექტორის საქმიანობას;

ბ) სამეთვალყურეო საბჭოს ნებისმიერ დროს შეუძლია მოითხოვოს დირექტორებისაგან საზოგადოების საქმიანობის ანგარიში;

გ) სამეთვალყურეო საბჭოს შეუძლია გააკონტროლოს და შეამოწმოს საზოგადოების ფინანსური დოკუმენტაცია, ასევე ქონებრივი ობიექტები, კერძოდ, საზოგადოების სალარო და ფასიანი ქაღალდებისა და საქონლის მდგომარეობა; მას შეუძლია ეს დაავალოს ცალკეულ წევრებს ან განსაზღვრულ ექსპერტებს;

დ) სამეთვალყურეო საბჭო იწვევს საერთო კრებას, თუ ამას საზოგადოების აუცილებლობა მოითხოვს;

ე) სამეთვალყურეო საბჭო ამოწმებს წლიურ ანგარიშებს, მოგების განაწილების წინადადებას და ამის თაობაზე მოახსენებს საერთო კრებას; ცნობაში სამეთვალყურეო საბჭომ უნდა მიუთითოს, თუ როგორ და რა მოცულობით შეამოწმა მან საზოგადოების ხელმძღვანელობა გასული სამეურნეო წლის განმავლობაში, წლიური ანგარიშისა და საქმიანობის ანგარიშის რომელი ნაწილი შეამოწმა და გამოიწვია თუ არა ამ შემოწმებებმა საბოლოო შედეგების არსებითი ცვლილებები;

ვ) ნიშნავს და ნებისმიერ დროს გამოიწვევს დირექტორებს, ასევე მათთან დებს და წყვეტს ხელშეკრულებებს;

1) იმ საზოგადოებაში, რომელშიც სახელმწიფო ფლობს ხმათა საერთო რაოდენობის 50%-ზე მეტს, დირექტორების დანიშვნა და მათი გამოწვევა სამეთვალყურეო საბჭომ უნდა შეუთანხმოს საზოგადოების ხმების 50%-ზე მეტის მფლობელ აქციონერს. სამეთვალყურეო საბჭოსა და აქციონერებს შორის შეუთანხმებლობის შემთხვევაში დირექტორის დანიშვნისა და გამოწვევის გადაწყვეტილებას იღებს საერთო კრება.

71. სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეს არ შეუძლია შეიტანოს სარჩელი ამ საზოგადოების დირექტორების წინააღმდეგ, თუ იგი თავად არის დირექტორი. ასეთი სარჩელის შეტანა შეუძლია სამეთვალყურეო საბჭოს იმ წევრს, რომელიც არ არის ამ საზოგადოების დირექტორი.

72. დირექტორების ფუნქციები შეიძლება გადაეცეს სამეთვალყურეო საბჭოს, წესდებით გათვალისწინებულ შემთხვევებში.

8. თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი, მხოლოდ სამეთვალყურეო საბჭოს თანხმობით შეიძლება განხორციელდეს შემდეგი საქმიანობა:

ა) საწარმოს 50%-ზე მეტი წილის შეძენა და გასხვისება;

ბ) ფილიალების დაარსება და ლიკვიდაცია;

გ) წლიური ბიუჯეტისა და გრძელვადიანი ვალდებულებების მიღება;

დ) ვალდებულებათა აღება და უზრუნველყოფა, რომლებიც აღემატება სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ დადგენილ ოდენობას; დაუშვებელია სამეთვალყურეო საბჭოს წევრებისა და დირექტორების ვალდებულებათა უზრუნველყოფა, გარდა იმ შემთხვევისა, როდესაც ამის თაობაზე გადაწყვეტილება მიღებულია საერთო კრების მიერ;

ე) დირექტორთა უფლებამოსილების ფარგლების დადგენა;

ვ) ახალი სახის ეკონომიკური საქმიანობის დაწყება ან არსებული სახის საქმიანობის შეწყვეტა;

ზ) სამეურნეო პოლიტიკის ზოგადი პრინციპების დადგენა;

თ) სავაჭრო წარმომადგენლების (პროკურისტების) დანიშვნა და გამოწვევა;

ი) საზოგადოების აქციებისა და სხვა ფასიანი ქაღალდების საფონდო ბირჟაზე სავაჭროდ დაშვების შესახებ გადაწყვეტილების მიღება;

კ) ხელმძღვანელი პირებისათვის მოგებასა და მსგავს ურთიერთობებში მონაწილეობის განსაზღვრა, მათი საპენსიო უზრუნველყოფის პრინციპების დადგენა და საერთო კრებისთვის დასამტკიცებლად წარდგენა;

ლ) საზოგადოების ქონების შეძენის ან გასხვისების (ან ერთმანეთთან დაკავშირებული ასეთი გარიგებების) შესახებ გადაწყვეტილებების მიღება, რომელთა ღირებულება აღემატება სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ დადგენილ ოდენობას;

მ) იმ საკითხზე გადაწყვეტილების მიღება, რომელიც კანონით არ განეკუთვნება საერთო კრებისა და დირექტორის კომპეტენციას.

9. სამეთვალყურეო საბჭოს პასუხისმგებლობისათვის გამოიყენება ამ კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტი და 56-ე მუხლის მე-4 პუნქტი.

10. ამ მუხლის მე-8 პუნქტის შესაბამისად სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ თანხმობის გაუცემლობის შესახებ ინფორმაცია შეტანილი უნდა იქნეს სააქციო საზოგადოების წლიურ ანგარიშში, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2001 წლის 2 მარტის კანონი №774 – სსმ I, №6, 20.03.2001 წ., მუხ.19

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2007 წლის 11 ივლისის კანონი №5293 - სსმ I, №29, 27.07.2007წ., მუხ.332

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 24 სექტემბრის კანონი №1684 - სსმ I, №29, 12.10.2009წ., მუხ.167

საქართველოს 2015 წლის 3  სექტემბრის კანონი  №4190  - ვებგვერდი, 10.09.2015წ.

საქართველოს 2016 წლის 19  თებერვლის   კანონი  4791   - ვებგვერდი, 07.03.2016წ.

საქართველოს 2017 წლის 10  მარტის   კანონი  №443  - ვებგვერდი, 22.03.2017წ.

    მუხლი 56. დირექტორები

1. საზოგადოების ხელმძღვანელობა და წარმომადგენლობა ევალებათ დირექტორებს.

2. დირექტორთა უფლებამოსილებები განისაზღვრება მათთან წესდების შესაბამისად დადებული ხელშეკრულებით. წესდებაში ასეთი განსაზღვრების არარსებობის შემთხვევაში გამოიყენება ამ კანონით დადგენილი ხელმძღვანელობის ზოგადი უფლებამოსილებანი.

3. სააქციო საზოგადოებას სასამართლოში და სხვა ურთიერთობებში წარმოადგენენ დირექტორები. დირექტორები არ შეიძლება იყვნენ სასამართლოში წარმომადგენლები იმ შემთხვევაში, თუ მათ წინააღმდეგ სარჩელი შეტანილია ამ საზოგადოების მიერ.

4. დირექტორებმა კეთილსინდისიერად და გულმოდგინედ უნდა შეასრულონ დაკისრებული ამოცანები. თუ დირექტორი არ შეასრულებს თავის მოვალეობას, იგი ვალდებულია აუნაზღაუროს საზოგადოებას მიყენებული ზარალი. დირექტორები პასუხს აგებენ სოლიდარულად, მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ. თუ დადგენილია ზიანის ფაქტი, მაშინ დირექტორებმა უნდა დაადასტურონ, რომ ისინი საქმეს უძღვებოდნენ ამ კანონის მე-9 მუხლის მე-6 პუნქტის შესაბამისად. საზოგადოებას არ შეუძლია უარი თქვას ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნაზე. ეს მოთხოვნა შეიძლება გამოიყენონ საზოგადოების კრედიტორებმა, თუ საზოგადოებისაგან არ მიუღიათ თავიანთი მოთხოვნების კომპენსაცია.

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 57. ანგარიში სამეურნეო მდგომარეობის შესახებ. მოგების გამოყენება

1. დირექტორები ადგენენ წლიურ ანგარიშს და ანგარიშს სამეურნეო მდგომარეობის შესახებ, ასევე წმინდა მოგების განაწილების წინადადებას სამეთვალყურეო საბჭოსთვის წარსადგენად. წმინდა მოგების განაწილების მოწონებულ წინადადებას სამეთვალყურეო საბჭო დასამტკიცებლად წარუდგენს საერთო კრებას. თუ დირექტორები და სამეთვალყურეო საბჭო ვერ შეთანხმდებიან წმინდა მოგების განაწილებაზე, მაშინ მათ წმინდა მოგების განაწილების ორივე წინადადება უნდა აცნობონ საერთო კრებას. საერთო კრების გადაწყვეტილებით შეიძლება მთელი წმინდა მოგება დარჩეს საწარმოში და გათვალისწინებულ იქნეს ახალი ანგარიშის დროს.

2. არ შეიძლება აქციონერებს მიეცეთ სხვა საზღაური, გარდა საზოგადოების დივიდენდებისა. ამ წესის დარღვევის შემთხვევაში აქციონერი, რომელმაც ეს საზღაური მიიღო, ვალდებულია უკან დააბრუნოს იგი ან ფულადი სახით აანაზღაუროს წარმოშობილი ქონებრივი ზარალი. დირექტორები და სამეთვალყურეო საბჭო ამ პრინციპის დარღვევისათვის საზოგადოების წინაშე პასუხს აგებენ სოლიდარულად, მთელი თავისი ქონებით, პირდაპირ და უშუალოდ. საერთო კრებას არ შეუძლია უარი თქვას ამ უფლების გამოყენებაზე. ეს უფლება შეიძლება გამოიყენონ საზოგადოების კრედიტორებმა, თუ საზოგადოებისაგან არ მიუღიათ თავიანთი მოთხოვნების კომპენსაცია.

3. აქციონერს შეუძლია სახელშეკრულებო ურთიერთობა ჰქონდეს საზოგადოებასთან (მათ შორის, იყოს დირექტორი ან/და სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი) და მიიღოს მისგან ამ ხელშეკრულებიდან გამომდინარე საზღაური, რომელიც არ წარმოადგენს დივიდენდს.

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 58. (ამოღებულია)

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 59. კაპიტალის გაზრდა ახალი აქციების გამოშვების გზით ან აქციებში კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდების გამოშვების გზით

1. აქცია განთავსებულად ითვლება, თუ ის გაცემულ იქნა საზოგადოების მიერ სხვა პირისთვის გარკვეული თანხის ან სხვა საზღაურის სანაცვლოდ (მიუხედავად იმისა, ეს საზღაური მიღებული აქვს საზოგადოებას თუ არა).

2. იმ აქციების მიმართ, რომლებიც განთავსებულია ან/და რომლებზედაც საერთო კრების მიერ უფლებამოსილმა ორგანომ მიიღო გადაწყვეტილება განთავსების შესახებ, შეიძლება გამოყენებულ იქნეს ტერმინი „გამოშვებული აქციები“.

3. აქცია ნებადართულად (განცხადებულად) ითვლება, თუ საერთო კრებამ მიიღო გადაწყვეტილება მისი მომავალში შესაძლო განთავსების შესახებ. ნებადართული აქციების მაქსიმალური რაოდენობა და კლასი უნდა აისახოს საზოგადოების წესდებაში.

4. საერთო კრების გადაწყვეტილებით შეიძლება დადგენილ იქნეს ის პირობები, რომელთა შესაბამისადაც კრების მიერ უფლებამოსილი ორგანო (საერთო კრება, სამეთვალყურეო საბჭო ან/და დირექტორი) უზრუნველყოფს ახალი აქციების განთავსებას.

5. ნებადართული აქციების ფარგლებში ახალი აქციების განთავსების შესახებ გადაწყვეტილებას იღებს კრების მიერ უფლებამოსილი ორგანო. გადაწყვეტილება უნდა შეიცავდეს აქციების რაოდენობასა და კლასს. ასეთი გადაწყვეტილება შეიძლება შეიცავდეს აქციების განთავსების ვადებს, მინიმალურ ფასს ან/და სხვა დამატებით პირობებს.

6. აქციათა განთავსებას ახორციელებს დირექტორი (ან სხვა უფლებამოსილი პირი ან ორგანო).

7. საერთო კრების გადაწყვეტილება შესაძლოა ასევე განსაზღვრავდეს, რომ მის მიერ დადგენილი პირობებით აქციების განუთავსებლობის შემთხვევაში განუთავსებელი აქციები გაუქმებულ იქნეს, რაც ნიშნავს ნებადართული აქციების რაოდენობის შემცირებას გაუქმებული აქციების რაოდენობით. საზოგადოების დირექტორი ვალდებულია შეიტანოს შესაბამისი ცვლილება საზოგადოების წესდებაში, რაც არ მოითხოვს საერთო კრების გადაწყვეტილებას.

8. აქციებში კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდების გამოშვება შეიძლება კაპიტალის გაზრდით, ამ მუხლის შესაბამისად. საერთო კრებამ ან წესდებით განსაზღვრულმა სხვა უფლებამოსილმა ორგანომ შეიძლება განსაზღვროს კონვერტირებადი ფასიანი ქაღალდების გამოშვების სხვა გზა.

საქართველოს 1999 წლის 9 ივნისის კანონი №2073 – სსმ I, №24(31), 26.06.1999 წ., მუხ.110 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

თავი მეხუთე

კოოპერატივი

    მუხლი 60. ცნება

60.1. კოოპერატივი არის წევრთა შრომით საქმიანობაზე დაფუძნებული ან წევრთა მეურნეობის განვითარებისა და შემოსავლის გადიდების მიზნით შექმნილი საზოგადოება, რომლის ამოცანაა წევრთა ინტერესების დაკმაყოფილება და იგი მიმართული არ არის უპირატესად მოგების მიღებაზე.

კოოპერატივებს მიეკუთვნება:

ა) ნედლეულის მომპოვებელი კოოპერატივები, რომლებიც ამ ფორმით ნედლეულს მოპოვებენ საკუთარი წევრებისათვის;

ბ) სასოფლო-სამეურნეო ან სარეწაო პროდუქციის ერთობლივი გასაღების კოოპერატივები:

გ) სასოფლო-სამეურნეო პროდუქციის მწარმოებელი და სხვადასხვა საგნების დამამზადებელი და ერთობლივი ხარჯებით მათი რეალიზაციის კოოპერატივები (სასოფლო-სამეურნეო და საწარმოო კოოპერატივები);

დ) მასობრივი მოხმარების საქონლის საბითუმო წესით შემძენი და საცალო ვაჭრობით მათი სარეალიზაციო კოოპერატივები;

ე) სასოფლო-სამეურნეო წარმოების ან სარეწებისთვის აუცილებელი მატერიალურ-ტექნიკური რესურსების შეძენა-წარმოებისა და მათი ერთობლივი გამოყენების კოოპერატივები;

ვ) სასოფლო-საკრედიტო კოოპერატივები;

ზ) სამომხმარებლო (მრავალდარგოვანი) კოოპერატივები, რომელთა სამართლებრივი, ეკონომიკური და სოციალური საფუძვლები რეგულირდება „სამომხმარებლო კოოპერაციის შესახებ“ საქართველოს კანონით;

თ) არასაბანკო სადეპოზიტო დაწესებულებები – საკრედიტო კავშირები;

ი) სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივები, რომელთა სამართლებრივი, ეკონომიკური და სოციალური საფუძვლები რეგულირდება ამ კანონით, თუ „სასოფლო-სამეურნეო კოოპერატივის შესახებ“ საქართველოს კანონით სხვა რამ არ არის დადგენილი.

60.2. (ამოღებულია).

60.3. კოოპერატივი თავისი ვალდებულებების გამო კრედიტორების წინაშე პასუხს აგებს მხოლოდ თავისი ქონებით.

საქართველოს 1996 წლის 13 ივნისის კანონი №275 – პარლამენტის უწყებანი, №17, 03.07.1996 წ., გვ.32

საქართველოს 1997 წლის 15 მაისის კანონი №712 – პარლამენტის უწყებანი, №23-24, 07.06.1997 წ., გვ.9

საქართველოს 2002 წლის 4 ივლისის კანონი №1614 – სსმ I, №23, 24.07.2002 წ., მუხ.107

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2013 წლის 12 ივლისის კანონი №818 - ვებგვერდი, 05.08.2013წ. 

საქართველოს 2015 წლის 11  ნოემბრის კანონი  №4496  - ვებგვერდი, 24.11.2015წ.

    მუხლი 61. პაი. კოოპერატივში გაწევრიანება

1. კოოპერატივის წევრის მინიმალური პაის ოდენობას განსაზღვრავენ დამფუძნებლები. კოოპერატივის ერთ წევრს შეიძლება ჰქონდეს რამდენიმე პაი.

2. (ამოღებულია).

3. განცხადება არაორაზროვნად უნდა ასახავდეს კოოპერატივის წევრის ვალდებულებას, რომ იგი წესდების შესაბამისად შეიტანს დადგენილ შესატანს (პაის). თუ წესდებით განსაზღვრულია, რომ კოოპერატივის წევრებმა შეუზღუდავად ან შეზღუდულად საგარანტიო თანხის ოდენობით დამატებითი შესატანები უნდა შეიტანონ, მაშინ განცხადებაში უნდა აღინიშნოს, რომ კრედიტორთა დასაკმაყოფილებლად წევრად შემსვლელები გადაიხდიან დამატებით შესატანს შეუზღუდავად ან წესდებაში დათქმულ საგარანტიო თანხამდე ოდენობით.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 62. წევრის გასვლა კოოპერატივიდან

1. ყოველ წევრს აქვს კოოპერატივიდან გასვლის უფლება ამის შესახებ განცხადების საფუძველზე. კოოპერატივიდან გასვლის წესი და პროცედურა განისაზღვრება წესდებით.

2. გამსვლელთან საბოლოო ანგარიშსწორება ხდება გასვლის დღისათვის ბალანსის საფუძველზე. თუ კოოპერატივიდან გასვლა ხდება სამეურნეო წლის განმავლობაში, მაშინ საფუძვლად აიღება ბოლო ბალანსი. კოოპერატივის წევრის აქტივები უნდა ანაზღაურდეს გასვლიდან ექვსი თვის განმავლობაში; კოოპერატივის რეზერვებისა და სხვა ქონების მიმართ მას, თანახმად ამ მუხლის მე-3 აბზაცისა, არა აქვს მოთხოვნის უფლება.

თუ ვალების დასაფარავად საკმარისი არ არის მთელი ქონება, რეზერვებისა და აქტივების ჩათვლით, მაშინ კოოპერატივიდან გასულმა წევრმა კოოპერატივს უნდა გადაუხადოს თავისი წილი ფულადი თანხიდან. ეს წილი დაიანგარიშება კოოპერატივის წევრთა რაოდენობის მიხედვით, თუ წესდება სხვა რამეს არ ითვალისწინებს.

წესდება შეიძლება ითვალისწინებდეს, რომ კოოპერატივის წევრებს, რომლებმაც პაი სრულად გადაიხადეს, გასვლის შემთხვევაში მიეცეთ პაის უკუმოთხოვნის უფლება ამ მიზნით წლიური ნაშთის საფუძველზე შექმნილი რეზერვიდან. ეს მოთხოვნა შეიძლება დამოკიდებული იყოს კოოპერატივის წევრად ყოფნის სტაჟზე ან შესაძლოა წესდება სხვა პირობებსა და მოთხოვნის შეზღუდვებს ითვალისწინებდეს.

3. კოოპერატივის წევრს შეუძლია ნებისმიერ დროს სამეურნეო წლის განმავლობაშიც თავისი პაი წერილობითი შეთანხმებით გადასცეს სხვა პირს და ამით გამოვიდეს კოოპერატივიდან საბოლოო ანგარიშსწორების გარეშე, თუ პრეტენდენტი მის მაგივრად ხდება ან უკვე არის კოოპერატივის წევრი. წესდება (პარტნიორთა შეთანხმება) შეიძლება კრძალავდეს ან დამატებით პირობებს უდგენდეს ამგვარ გადაცემას. გამგეობამ ეს შეთანხმება დაუყოვნებლივ უნდა წარუდგინოს მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრს.

პაის გადაცემა დაუყოვნებლივ უნდა იქნეს სიაში შეტანილი გამსხვისებელ წევრთან. გასვლის თარიღად ითვლება რეგისტრაციის დღე.

4. კოოპერატივის წევრის გარდაცვალებისას წევრობა გადადის მის მემკვიდრეებზე. წევრობა მთავრდება იმ სამეურნეო წლის დასრულებით, როცა მოხდა სამკვიდროს გახსნა. რამდენიმე მემკვიდრეს შეუძლია საერთო კრებაზე ხმის უფლება განახორციელოს ერთი საერთო წარმომადგენლის მეშვეობით.

წესდება შეიძლება ითვალისწინებდეს, რომ კოოპერატივის წევრის გარდაცვალების შემთხვევაში კოოპერატივის წევრი გახდება მისი მემკვიდრე. წესდებით წევრობის გაგრძელება შეიძლება დამოკიდებული გახდეს უფლებამონაცვლის პიროვნულ ფაქტორებზე. რამდენიმე მემკვიდრის მიერ მემკვიდრეობის მიღების შემთხვევაში შეიძლება ასევე გათვალისწინებული იყოს, რომ წევრობა შეწყდება, თუ იგი არ გადაეცემა ერთ-ერთ მემკვიდრეს წესდებით დადგენილ ვადებში.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

    მუხლი 63. საერთო კრება

1. კოოპერატივის წევრები თავიანთ უფლებებს კოოპერატივის საქმეების გამო ახორციელებენ საერთო კრებაზე, თუ კანონი სხვა რამეს არ ითვალისწინებს.

2. საერთო კრება გადაწყვეტილებებს იღებს ხმების უბრალო უმრავლესობით, თუ კანონით ან წესდებით არ არის გათვალისწინებული ხმების უფრო მეტი რაოდენობა ან სხვა დამატებითი მოთხოვნები. არჩევნებისათვის წესდებამ შეიძლება გაითვალისწინოს გამონაკლისი წესი.

3. ყოველ წევრს აქვს თითო ხმა. წესდებით შესაძლებელია დადგინდეს ხმათა განსხვავებული გადანაწილება.

4. წევრს უფლება აქვს, პირადად ან წარმომადგენლის მეშვეობით განახორციელოს თავისი ხმის უფლება. სასამართლოს მიერ საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 1293-ე მუხლის მე-4 ნაწილის საფუძველზე მხარდაჭერის დანიშვნისას მხარდაჭერის მიმღების ან/და შეზღუდულქმედუნარიანი ფიზიკური პირის ხმის უფლებას, აგრეთვე იურიდიული პირის ხმის უფლებას ახორციელებენ მათი კანონიერი წარმომადგენლები, ხოლო სოლიდარული პასუხისმგებლობის საზოგადოებისა და კომანდიტური საზოგადოების ხმის უფლებას ახორციელებს წარმომადგენლობაზე უფლებამოსილი პირი. ფიზიკური პირის მიერ გაცემული მინდობილობა ნოტარიულად უნდა დამოწმდეს.

5. არავის არა აქვს უფლება, თავისთვის ან სხვა პირისთვის განახორციელოს ხმის უფლება, თუ არსებობს გადაწყვეტილება იმის თაობაზე, რომ მოსმენილ იქნეს მისი ან მისი წარმომადგენლის ანგარიში, ან რომ უნდა განთავისუფლდეს ვალდებულებებისაგან, ან რომ კოოპერატივმა პრეტენზიები უნდა წამოაყენოს მისი ან ამ შეცვლილი წევრის მიმართ.

6. საერთო კრებას იწვევს გამგეობა, თუ წესდებით ან კანონით სხვა პირებიც არ არიან საამისოდ უფლებამოსილი. საერთო კრება, გარდა წესდებითა და ამ კანონით სპეციალურად გათვალისწინებული შემთხვევებისა, მოწვეული უნდა იქნეს წელიწადში ერთხელ მაინც.

7. საერთო კრება დაუყოვნებლივ უნდა იქნეს მოწვეული, თუ წევრთა 1/10 ან წესდებაში საამისოდ აღნიშნული უფრო მცირე ნაწილი მათ მიერ ხელმოწერილ განცხადებაში მოითხოვს კრების მოწვევას კონკრეტული მიზნის მითითებით. თუ მოთხოვნა არ დაკმაყოფილდება, მაშინ სასამართლოს, რომლის ტერიტორიაზედაც აქვს კოოპერატივს იურიდიული მისამართი, შეუძლია საერთო კრების მოწვევის ან დღის წესრიგის გამოცხადების უფლებამოსილება მიანიჭოს იმ წევრებს, რომლებმაც წამოაყენეს მოთხოვნა. კრების მოწვევაზე ან გამოცხადებაზე სასამართლოს მიერ მინიჭებული უფლებამოსილება უნდა გამოქვეყნდეს.

8. საერთო კრება მოიწვევა სულ ცოტა 3 კვირის ვადაში საქართველოს ერთ-ერთ ოფიციალურ ანდა წესდებით განსაზღვრულ გაზეთში გამოქვეყნებით.

საერთო კრების დღის წესრიგი გამოცხადდება კრების მოწვევისას. იმ საკითხთა შესახებ, რომლებიც არ გამოცხადდება კრებამდე 3 დღით ადრე, გადაწყვეტილებები არ მიიღება. გამონაკლისია გადაწყვეტილებები კრების წარმართვის, აგრეთვე რიგგარეშე საერთო კრების მოწვევის შესახებ.

9. საერთო კრების მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებზე უნდა შედგეს ოქმი. იგი უნდა შეიცავდეს კრების ჩატარების ადგილსა და დღეს, კრების თავმჯდომარის სახელსა და გვარს, აგრეთვე მითითებას კენჭისყრის სახეობისა და შედეგების შესახებ და თავმჯდომარის დადგენილებას გადაწყვეტილების მიღებისა და ოქმის მიმართ სხვა განცხადებების შესახებ.

ოქმს ხელს აწერენ თავმჯდომარე და გამგეობის დამსწრე წევრები და მას ერთვის კრების მოწვევის მასალები. ყოველ წევრს უნდა მიეცეს უფლება, გაეცნოს საოქმო ჩანაწერს. ოქმი ინახება კოოპერატივში.

10. საერთო კრება ამტკიცებს წლიურ ბალანსს. იგი იღებს გადაწყვეტილებას წლიური მოგების გამოყენების ან წლიური დანაკლისის დაფარვის თაობაზე, აგრეთვე გადაწყვეტილებას გამგეობისა და სამეთვალყურეო საბჭოს ანგარიშის დამტკიცების შესახებ. საერთო კრება უნდა ჩატარდეს სამეურნეო წლის დამთავრებიდან 3 თვის განმავლობაში.

წლიური ბალანსი, მდგომარეობის შესახებ მოხსენება და სამეთვალყურეო საბჭოს მოხსენება კრების ჩატარებამდე სულ ცოტა 1 კვირით ადრე უნდა გამოიკრას კოოპერატივის ოფისში ან გამგეობის მიერ განსაზღვრულ სხვა ადგილას, რათა წევრები გაეცნონ მათ. ყოველ წევრს აქვს უფლება, საკუთარი ხარჯით მოითხოვოს წლიური ბალანსის, მდგომარეობის შესახებ მოხსენებისა და სამეთვალყურეო საბჭოს მოხსენების ასლები.

11. მხოლოდ საერთო კრებას შეუძლია მიიღოს გადაწყვეტილება წესდებაში (პარტნიორთა შეთანხმებაში) ცვლილებების შეტანის თაობაზე, ამასთანავე, გადაწყვეტილება სანოტარო წესით უნდა დამოწმდეს. ქვემოთ მოცემული ცვლილებების შესატანად საჭიროა კენჭისყრაში მონაწილეთა ხმების უბრალო უმრავლესობა (თუ წესდებაში (პარტნიორთა შეთანხმებაში) სხვა რამ არ არის მითითებული):

ა) პაის გაზრდა;

ბ) რამდენიმე სავალდებულო პაით მონაწილეობის შემოღება ან გაფართოება;

გ) დამატებითი შესატანის შეტანის მოვალეობის შემოღება ან გაფართოება;

დ) რეზერვებში გამსვლელ წევრთა მონაწილეობის შემოღება ან გაფართოება;

ე) რამდენიმე ხმის უფლების დაწესება ან გაფართოება;

ვ) პაის დაყოფა;

წესდების (პარტნიორთა შეთანხმების) იმ ცვლილებისათვის, რომლითაც შემოღებული ან გაფართოებულია წევრის მოვალეობა კოოპერატივის მოწყობილობების ან სხვა საქმიანობის გამოყენების ანდა სამსახურის შემოღების შესახებ, საჭიროა ხმების 9/10-ის უმრავლესობა. წესდება (პარტნიორთა შეთანხმება) შეიძლება სხვა მოთხოვნებსაც ითვალისწინებდეს. კოოპერატივის ადგილსამყოფლის მიხედვით მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციული) იურიდიული პირების რეესტრში რეგისტრაციამდე გადაწყვეტილებას ძალა არა აქვს.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2009 წლის 3 ნოემბრის კანონი №1974 - სსმ I, №35, 19.11.2009წ., მუხ.262

საქართველოს 2015 წლის 20 მარტის კანონი №3395  - ვებგვერდი,  31.03.2015წ.

    მუხლი 64. წარმომადგენელთა კრება

1. თუ კოოპერატივის წევრთა რაოდენობა ხუთასზე მეტია, საერთო კრების ნაცვლად მოიწვევა წარმომადგენელთა კრება. თუ წევრთა რაოდენობა ორასზე მეტია, შეიძლება წესდებით განისაზღვროს, რომ საერთო კრების ნაცვლად ჩატარდეს წარმომადგენელთა კრება.

2. წარმომადგენლად შეიძლება არჩეულ იქნეს ყოველი ქმედუნარიანი ფიზიკური პირი, რომელიც კოოპერატივის წევრია, მაგრამ არ არის არც გამგეობაში და არც სამეთვალყურეო საბჭოში.

3. წარმომადგენელთა კრება შედგება სულ ცოტა 50 წარმომადგენლისაგან, რომლებსაც ირჩევენ კოოპერატივის წევრები. წარმომადგენლებს არა აქვთ უფლება, თავიანთი უფლებამოსილება სხვა პირებს გადასცენ.

4. წარმომადგენლები აირჩევა საყოველთაო, პირდაპირი, თანასწორი არჩევნების საფუძველზე, ფარული კენჭისყრით; არჩევნებისას წევრთა წარმომადგენლობისათვის შესაბამისად გამოიყენება ამ კანონის 63-ე მუხლის მე-4 პუნქტი. პირი წარმომადგენლად არ შეიძლება არჩეულ იქნეს ოთხ წელზე მეტი ვადით.

წესდებით უნდა განისაზღვროს:

ა) რამდენ წევრზე მოდის ერთი წარმომადგენელი;

ბ) წარმომადგენლობის დრო.

სხვა, უფრო დაწვრილებითი დებულებები არჩევნების წესის შესახებ, შედეგების განსაზღვრის ჩათვლით, შეიძლება ჩამოყალიბდეს გამგეობისა და სამეთვალყურეო საბჭოს მიერ ერთობლივად მიღებულ საარჩევნო დებულებაში. ამისათვის საჭიროა საერთო კრების თანხმობა. გამგეობა გადაწყვეტილებებს იღებს ერთხმად.

5. ყოველი წარმომადგენლისათვის არჩეული უნდა იქნეს თითო სათადარიგო პირი. თუ წარმომადგენელი განთავისუფლდება ვადის დამთავრებამდე, მაშინ მას შეცვლის სათადარიგო პირი. ეს პირი შეიძლება აირჩეს მხოლოდ წარმომადგენელთან ერთად წარმომადგენელთა არჩევნებისათვის დადგენილი წესებით, უფლებამოსილების იმავე ვადით.

6. არჩეულ წარმომადგენელთა და არჩეულ სათადარიგო პირთა სია 2 კვირის განმავლობაში უნდა იყოს გამოკრული კოოპერატივის ოფისში, რათა წევრები გაეცნონ მას. ამის შესახებ უნდა გამოცხადდეს საქართველოს ერთ-ერთ ოფიციალურ ან წესდებით განსაზღვრულ გაზეთში. სიის გამოკვრის ვადის ათვლა იწყება გამოქვეყნების დღიდან. ყოველ წევრს მისი მოთხოვნის საფუძველზე დაუყოვნებლივ უნდა მიეცეს სიის ასლი.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

    მუხლი 65. სამეთვალყურეო საბჭო

1. კოოპერატივს უფლება აქვს, წესდებით გაითვალისწინოს სამეთვალყურეო საბჭოს არსებობა და განსაზღვროს მის წევრთა რაოდენობა.

2. კოოპერატივის წევრს უფლება აქვს, საქმიანობის შედეგებიდან გამომდინარე, საერთო კრების გადაწყვეტილების საფუძველზე მიიღოს განსაზღვრული გასამრჯელო, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

3. სამეთვალყურეო საბჭოს წევრს უფლება არა აქვს, იმავდროულად იყოს გამგეობის წევრი (დირექტორი) ან მისი მოადგილე, ან სხვაგვარად წარმართოს კოოპერატივის საქმიანობა. გამგეობიდან გასული წევრი მისი ანგარიშის დამტკიცებამდე არ შეიძლება არჩეულ იქნეს სამეთვალყურეო საბჭოს წევრად, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

4. წესდებით გათვალისწინებულ შემთხვევაში სამეთვალყურეო საბჭო კონტროლს უწევს გამგეობას საქმეების წარმოებისას მართვის ყველა დარგში და ამ მიზნით იღებს ინფორმაციას კოოპერატივის საქმიანობის მიმდინარეობის შესახებ. სამეთვალყურეო საბჭოს უფლება აქვს, ნებისმიერ დროს მოსთხოვოს გამგეობას ანგარიში და უშუალოდ ან მის მიერ განსაზღვრული პირის მეშვეობით შეამოწმოს საბუღალტრო წიგნები და ჩანაწერები, აგრეთვე ფასიანი ქაღალდებისა და საქონლის მდგომარეობა. სამეთვალყურეო საბჭო ამოწმებს კოოპერატივის წლიურ ბალანსს, მისი მდგომარეობის შესახებ მოხსენებას და წლიური მოგების განაწილების თაობაზე წინადადებებს. შემოწმების შედეგების შესახებ იგი მოახსენებს საერთო კრებას წლიური ბალანსის დამტკიცებამდე.

5. სამეთვალყურეო საბჭო კანონით დადგენილი წესით იწვევს საერთო კრებას, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

6. სამეთვალყურეო საბჭოს სხვა ფუნქციები შეიძლება განისაზღვროს წესდებით. საბჭოს წევრს უფლება არა აქვს, თავისი ფუნქციების შესრულება სხვა პირს გადააბაროს, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

7. წესდებით გათვალისწინებულ შემთხვევაში სამეთვალყურეო საბჭო უფლებამოსილია წარმოადგინოს კოოპერატივი გამგეობასთან ერთად მესამე პირთან ხელშეკრულების დადებისას და წარმართოს პროცესი კოოპერატივის წევრის წინააღმდეგ, თუ ამას დაადგენს საერთო კრება. სამეთვალყურეო საბჭოს თანხმობა სჭირდება ყოველ კრედიტს, რომელიც მიეცემა გამგეობის რომელიმე წევრს, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული. იგივე წესი მოქმედებს კრედიტის გაცემის შემთხვევაში გამგეობის წევრის თავდებად დადგომისას.

საქართველოს 2005 წლის 24 ივნისის კანონი №1781 - სსმ I, №40, 18.07.2005წ., მუხ.279 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 66. გამგეობა. დირექტორები

 1. კოოპერატივის გამგეობა შედგება არანაკლებ 2 დირექტორისაგან (გამგეობის წევრებისაგან), რომლებიც შეიძლება არ იყვნენ კოოპერატივის წევრები, თუ წესდებით სხვა რამ არ არის გათვალისწინებული.

2. დირექტორებს ირჩევენ 4 სამეურნეო წლის ვადით, თუ წესდება სხვა რამეს არ ითვალისწინებს.

3. სხვა შემთხვევებში გამოიყენება ამ კანონის მე-9 მუხლი.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

     მუხლი 67. (ამოღებულია)

საქართველოს 2012 წლის 25 მაისის კანონი №6324 – ვებგვერდი, 12.06.2012წ.

    მუხლი 68. მოგებისა და ზარალის განაწილება

წლიური ანგარიშის დამტკიცებისას კოოპერატივის წევრებისათვის გათვალისწინებული სამეურნეო წლის მოგება ან ზარალი უნაწილდებათ კოოპერატივის წევრებს. პირველი სამეურნეო წლისათვის განაწილება ხდება მათ მიერ შეტანილი შენატანების პროპორციულად, ყოველი მომდევნო წლისათვის კი – მოგების მიმატებით და ზარალის ჩამოწერის გზით წინა სამეურნეო წლის ბოლოსათვის არსებული პაის საერთო თანხის პროპორციულად. მოგების მიმატება გაგრძელდება მანამ, სანამ არ იქნება მიღწეული პაის ოდენობა.

წესდება შეიძლება ითვალისწინებდეს მოგებისა და ზარალის განაწილების სხვა წესებს. სანამ არ მიიღწევა ზარალის გამო შემცირებული პაის ოდენობა, მოგება არ განაწილდება.

წესდება ან საერთო კრების დადგენილება შეიძლება ითვალისწინებდეს, რომ მოგება მთლიანად ან ნაწილობრივ დაერიცხოს რეზერვს.

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

თავი მეექვსე

გარდამავალი დებულებანი

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1510 – პარლამენტის უწყებანი, №25-26, 15.07.1998 წ., გვ.36 

    მუხლი 69. გარდამავალი და დასკვნითი დებულებანი

1. 2008 წლის 15 აპრილამდე მოქმედი საწარმოები აგრძელებენ საქმიანობას და მათი ხელახალი რეგისტრაცია ამ კანონთან შესაბამისობის უზრუნველყოფის მიზნით არ მოითხოვება.

2. საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ შეიმუშაოს ამ კანონის მე-4 მუხლის მე-5 პუნქტით გათვალისწინებული დოკუმენტების ფორმები და უზრუნველყოს მათი ხელმისაწვდომობა, მათ შორის, ელექტრონული ფორმით.

3. იმ საწარმოებზე, რომელთა მიმართაც 2008 წლის 15 აპრილისათვის დაწყებულია ლიკვიდაციის პროცესი, არ ვრცელდება ამ კანონის მე-14 მუხლით დადგენილი წესები.

4. საწარმოთა იმ წილების მიმართ, რომლებზედაც 2008 წლის 10 მაისამდე არსებული წესით იქნა დარეგისტრირებული გირავნობა სამეწარმეო რეესტრში, გირავნობა გავრცელდება 2008 წლის 10 მაისამდე არსებული წესით მანამ, სანამ არ მოხდება გირავნობის გაუქმება ან მოგირავნესთან შეთანხმებული წესით გირავნობის ხელახალი რეგისტრაცია ამ კანონის შესაბამისად.

5. საქართველოს მთავრობამ განსაზღვროს რედომიცილებისათვის საჭირო წესები და პროცედურები.

6. საქართველოს კანონმდებლობაში ტერმინი „საწესდებო კაპიტალი“ შეიძლება გამოყენებული იყოს საზოგადოების დაფუძნებისას მისი კაპიტალის (შენატანების ჯამი), საზოგადოების საკუთარი კაპიტალის, საზოგადოების აქციების ნომინალური ღირებულების აქციების რაოდენობაზე ნამრავლის, საწარმოს პარტნიორთა ხმების სრული რაოდენობის მნიშვნელობით. საქართველოს კანონმდებლობის ჰარმონიზაციის მიზნით საქართველოს მთავრობამ 2008 წლის 10 აგვისტომდე საქართველოს პარლამენტს წარუდგინოს კანონპროექტები შესაბამის კანონებში ცვლილებების შეტანის თაობაზე, რომელთა საფუძველზედაც ტერმინი „საწესდებო კაპიტალი“ ჩანაცვლდება სათანადო ტერმინით.

7. ის სუბიექტები, რომლებიც უფლებამოსილი ორგანოს მიერ აღრიცხული არიან, როგორც გადასახადის გადამხდელები, და რომელთა მიერ საგადასახადო აღრიცხვის დროისათვის შესაბამისი ორგანოსთვის წარდგენილი სარეგისტრაციო დოკუმენტაციით დასტურდება, რომ უფლებამოსილი პირის მიერ მოთხოვნილი იყო მეწარმე იურიდიული პირის, ასევე უცხო ქვეყნის მეწარმე იურიდიული პირის ფილიალის (მუდმივი დაწესებულების) რეგისტრაცია, ჩაითვალონ ასეთად რეგისტრირებულად საგადასახადო აღრიცხვის მომენტიდან.

8. იურიდიული პირი, ინდივიდუალური მეწარმე ან უცხო ქვეყნის საწარმოს ფილიალი, რომლის საქმიანობა დაკავშირებულია საქართველოს ფარგლების გარეთ შრომით მოწყობასთან ან/და შრომით მოწყობაში დახმარებასთან, ვალდებულია ამ კანონის მე-5 მუხლის მე-8 პუნქტით გათვალისწინებული ცვლილება 2016 წლის 1 მაისამდე შეიტანოს თავის სარეგისტრაციო დოკუმენტაციაში.

9. იმ სამეწარმეო საზოგადოების მიმართ, რომლის წლიური ბრუნვა გასული საგადასახადო წლისათვის არ აღემატება 1 000 000 ევროს ეკვივალენტს ლარში (შესაბამისი საგადასახადო წლის ბოლოსათვის საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი ოფიციალური გაცვლითი კურსით), ამ კანონის 5 8 მუხლის მე-3 და მე-4 პუნქტები ამოქმედდეს 2018 წლის 1 სექტემბრიდან.

საქართველოს 1998 წლის 26 ივნისის კანონი №1510 – პარლამენტის უწყებანი, №25-26, 15.07.1998 წ., გვ.36 

საქართველოს 2008 წლის 14 მარტის კანონი №5913 - სსმ I, №7, 26.03.2008წ., მუხ.33

საქართველოს 2010 წლის 27 აპრილის კანონი №2979 - სსმ I, №24, 10.05.2010წ., მუხ.145

საქართველოს 2011 წლის 24 ივნისის კანონი №4946 – ვებგვერდი, 13.07.2011წ.

საქართველოს 2015  წლის 1  აპრილის კანონი №3419 - ვებგვერდი, 22.04.2015წ.

საქართველოს 2017 წლის 30  ივნისის   კანონი №1199 - ვებგვერდი, 13.07.2017წ.

     მუხლი 691. 2015 წლის 1 აპრილამდე სასამართლოს მიერ ქმედუუნაროდ ცნობილ პირებთან დაკავშირებული სამართლებრივი რეგულირება გარდამავალ პერიოდში

2015 წლის 1 აპრილამდე სასამართლოს მიერ ქმედუუნაროდ ცნობილი პირის ხმის უფლებას ახორციელებს მისი კანონიერი წარმომადგენელი, სანამ ქმედუუნარო პირის ინდივიდუალური შეფასება არ მოხდება.

საქართველოს 2015 წლის 20 მარტის კანონი №3395  - ვებგვერდი,  31.03.2015წ.

    მუხლი 70. სახაზინო საწარმოების რეორგანიზაცია

1. სახელმწიფო ან ადგილობრივმა თვითმმართველობისა და მმართველობის ორგანოებმა 1999 წლის 1 სექტემბრამდე საქართველოს სახელმწიფო ქონების მართვის სამინისტროსთან ან მის ტერიტორიულ ორგანოებთან ერთად უზრუნველყონ მათ მიერ შექმნილი სახაზინო საწარმოების შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებად ან სააქციო საზოგადოებად გარდაქმნა (სახელმწიფოს ასპროცენტიანი წილობრივი მონაწილეობით) მოქმედი კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

2. რეორგანიზების შედეგად შექმნილი შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოება ან სააქციო საზოგადოება წარმოადგენს სახაზინო საწარმოს უფლებამონაცვლეს.

3. არსებულმა სახაზინო საწარმოებმა რეორგანიზების პერიოდში ახალი ვალდებულებები შეიძლება იკისრონ მხოლოდ დამფუძნებელ სახელმწიფო ორგანოსთან შეთანხმებით. იგივე წესი გამოიყენება უძრავი ნივთების შეძენის, გასხვისების ან დატვირთვის შემთხვევაში.

საქართველოს 1999 წლის 19 თებერვლის კანონი №1805 – სსმ I, №6(13), 04.03.1999 წ., მუხ.23 

საქართველოს 1999 წლის 28 მაისის კანონი №2042 – სსმ I, №20(27), 09.06.1999 წ., მუხ.100

    მუხლი 71. ინდივიდუალური საწარმოს რეგისტრაციის გადასახდელი

ამ კანონის 51 მუხლის მე-15 პუნტი ამოქმედდეს 2002 წლის 1 იანვრიდან.

საქართველოს 2001 წლის 30 მარტის კანონი №835 – სსმ I, №10, 19.04.2001 წ., მუხ.36 

საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე –

სახელმწიფოს მეთაური                                                ედუარდ შევარდნაძე

საქართველოს პარლამენტის

სპიკერი                                                                             ვახტანგ გოგუაძე

თბილისი,

28 ოქტომბერი, 1994 წელი.

№577–Iს

დანართი №1

(ამოღებულია)

საქართველოს 1996 წლის 13 დეკემბრის კანონი №535 – პარლამენტის უწყებანი, №1-2, 22.01.1997 წ., გვ.9

საქართველოს  2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

დანართი №2

(ამოღებულია)

საქართველოს 2000 წლის 14 ივნისის კანონი №382 – სსმ I, №23, 23.06.2000 წ., მუხ.62 

საქართველოს 2005 წლის 30 ივნისის კანონი №1830 - სსმ I, №41, 19.07.2005წ., მუხ.298

საქართველოს  2006 წლის 25 მაისის კანონი №3139 - სსმ I, №18, 31.05.2006წ., მუხ.133 

 

საქართველოს პარლამენტის დადგენილება

„მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის თაობაზე

საქართველოს პარლამენტი ადგენს:

1. საქართველოს რესპუბლიკის კანონი „მეწარმეთა შესახებ“ ამოქმედდეს 1995 წლის 1 მარტიდან.

2. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის ამოქმედებამდე კერძო (სამოქალაქო) სამართლებრივი წესით შექმნილი საწარმოები ამ კანონის მოთხოვნების შესაბამისად ექვემდებარებიან ხელახალ რეგისტრაციას 1996 წლის 1 სექტემბრამდე.

საქართველოს პარლამენტის 1995 წლის 21 დეკემბრის დადგენილება №80

3. „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის ამოქმედებამდე რეგისტრირებული ერთობლივი საწარმოები 1996 წლის 1 იანვრამდე გარდაიქმნებიან შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოებებად, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა ისინი ამ კანონის 2.4 მუხლის შესაბამისად ექვემდებარებიან სააქციო საზოგადოებებად გარდაქმნას. 

4. ამ დადგენილების მე-2 და მე-3 მუხლების მოთხოვნათა შეუსრულებლობის შემთხვევაში საწარმოთა მიმართ გამოიყენება „მეწარმეთა შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის კანონის 5.8 მუხლით გათვალისწინებული წესები.

5. სახელმწიფო საწარმოების პრივატიზების შემთხვევაში გამოიყენება მხოლოდ ამ კანონით გათვალისწინებული ორგანიზაციულ-სამართლებრივი ფორმები.

6. ამ კანონის ამოქმედების დღიდან ძალადაკარგულად ჩაითვალოს:

1. „სამეწარმეო საქმიანობის საფუძვლების შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 25 ივლისის კანონი;

2. „პრესისა და მასობრივი ინფორმაციის სხვა საშუალებების შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 10 აგვისტოს კანონის მე-7 მუხლის მე-2 აბზაცის „ა“ და „ბ“ პუნქტები, მე-3 - მე-5 აბზაცი;

3. „უცხოური ინვესტიციების შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 25 ივლისის კანონის მე-10 - 26-ე მუხლები;

4. „ეროვნული ბანკის შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 2 აგვისტოს კანონის მე-17 მუხლის მე-2 პუნქტი.

5. „საქართველოს რესპუბლიკის ბანკებისა და საბანკო საქმიანობის შესახებ“ საქართველოს რესპუბლიკის 1991 წლის 2 აგვისტოს კანონის მე-2 მუხლი, მე-8 მუხლის 1-ლი პუნქტი, მე-14-მე-18 მუხლები;

6. საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის 1992 წლის 7 აგვისტოს დადგენილება „საქართველოს რესპუბლიკაში სამეურნეო ამხანაგობათა შესახებ დებულების დამტკიცების თაობაზე“;

7. საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის 1992 წლის 4 სექტემბრის № 891 დადგენილება „სახელმწიფო საწარმოთა შესახებ“ დებულების დამტკიცების თაობაზე;

8. „ფასიანი ქაღალდების შესახებ დროებითი დებულების დამტკიცების თაობაზე“ საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის 1992 წლის 31 აგვისტოს №876 დადგენილებით დამტკიცებული დროებითი დებულების მე-3-მე-13 პუნქტები;

9. საქართველოს რესპუბლიკის მთავრობის 1992 წლის 12 სექტემბრის №990 დადგენილება „ინდივიდუალური მეწარმეობისა და ინდივიდუალური საწარმოს შესახებ დებულების დამტკიცების თაობაზე“;

10. საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1993 წლის 8 მარტის №183 დადგენილება „ადგილობრივი (მუნიციპალური) საწარმოს შესახებ დებულების დამტკიცების თაობაზე“;

11. საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის 1993 წლის 27 აპრილის № 336 დადგენილება „შეზღუდული პასუხისმგებლობის საზოგადოების შესახებ დებულების დამტკიცების თაობაზე“.

7 . ძალადაკარგულად ჩაითვალოს ყველა სხვა კანონქვემდებარე აქტი ან მათი ცალკეული ნომრები, რომლებიც ეწინააღმდეგებიან „მეწარმეთა შესახებ“ კანონს.

8 . საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტმა 1995 წლის რესპუბლიკური ბიუჯეტის პროექტის შედგენისას გაითვალისწინოს სასამა რთლოებში საწარმოთა რეგისტრაციისათვის მატერიალური და ფინანსური უზრუნველყოფის ხარჯები.

9 . (ძალადაკარგულია).

საქართველოს პარლამენტის  1996  წლის 1 3  დეკემბრ ის  დადგენი ლება № 536   პარლამენტის უწყებანი №1-2., 22.01.1997წ.. გვ. 8

10 . საქართველოს რესპუბლიკის შინაგან საქმეთა სამინისტრომ უზრუნველყოს ამ კანონის 5.5 მუხლის „ე“ პუნქტში მითითებული საინფორმაციო ცენტრის მიერ ცნობის დროულად და უსასყიდლოთ გაცემა.

საქართველოს რესპუბლიკის                                         

სპიკერის მოადგილე ვ. რჩეულიშვილი

თბილისი,

28 ოქტომბერი, 1994 წელი

№578–Iს

LAW OF GEORGIA

ON ENTREPRENEURS

 

I - General Provisions

 

Article 1 – Scope of application

1. This Law regulates the legal forms of the subjects of entrepreneurial activity.

2. Entrepreneurial activity shall be a legitimate and repeated activity carried out independently and in an organised manner to gain profit.

3. Artistic, scientific, medical, architectural, legal or notary, audit, consulting (including tax consultants’), agricultural or timber-industry activities of natural persons, as well as the utilisation by a natural person or a legal person, or another organisational unit of a micro power plant connected to the electrical distribution network under the procedure established by the appropriate legislation shall not be considered as entrepreneurial activity. Agricultural or timber industries may exist in the legal form provided for in Article 2 of this Law, if they are registered with the Registry of Entrepreneurs and Non-entrepreneurial (Non-commercial) Legal Persons (‘the Entrepreneurial Registry’). Registration shall be mandatory if at least 5 persons who are not members of the owner's family are permanently employed in the enterprise.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 1199 of 30 June 2017 – website, 13.7.2017

 

Article 2 – Business entities and their foundation

1. Business entities shall be: an individual entrepreneur, a general partnership (GP), a limited partnership (LP), a limited liability company (LLC), a joint-stock company (JSC, corporation), and a cooperative.

2. An individual entrepreneur, as the subject of the rights and obligations provided for in this Law, shall originate only upon registration in the Entrepreneurial Registry. If any act is performed before registration on behalf of a business entity, those having performed such act and the founders of the enterprise shall bear personal liability as joint debtors, directly and proximately, with all their assets for all obligations arising from such act. This liability shall survive registration of the business entity.

3. General partnership companies, limited partnership companies, limited liability companies, joint-stock companies and cooperatives shall constitute the enterprises (companies) having the status of Legal Persons. An individual entrepreneur (enterprise) as defined in this Law shall not be a legal person. An individual entrepreneur shall fulfil his/her rights and obligations in business relations as a natural person.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1510 of 26 June 1998 – The Gazette of the Parliament, No 25-26, 15.7.1998, p., 36

Law of Georgia No 1805 of 19 February 1999 – LHG I, No 6(13), 4.3.1999, Art.23

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.9.1999, Art.110

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 3 – Responsibility; contribution; rights to receive and control information

1. An individual entrepreneur shall be personally liable to creditors with all of his/her assets for all obligations arising from his/her entrepreneurial activity.

2. (Deleted).

3. Partners of a general partnership and personally liable partners i.e. the general partners (komplementars) of a limited partnership shall be jointly liable to creditors for the obligations of the company, i.e. each partner with all of its assets shall be directly and immediately liable. Any agreement between the partners to the contrary shall be void as to any third person.

4. Limited partners (komandits) of a limited partnership, partners of a limited liability company, and partners of a joint-stock company or cooperative shall not be liable to creditors for the obligations of the company. Limited partners of a limited partnership, partners of a limited liability company, and partners of a joint-stock company or cooperative shall be liable to creditors up to the full amount of their pledged contribution if such liability arises before having made the full contribution agreed upon among the partners.

41. The partners shall conclude an agreement (charter) governing matters related to the business of the enterprise and/or relations of the partners. The section of the partners’ agreement (charter) containing the data under Article 5 of this Law, and registered with the Register, shall be the registration application. The partners’ agreements, which are not mandatory for registration, shall be in writing and may be executed in any language (Partners’ Agreement (Charter)).

5. In founding the company, the partners shall agree on distribution of shares and state the amount of their respective contributions to the capital. Contribution may be made in the form of tangible and intangible assets, fulfilment of work and/or delivery of services.

51. If a change in the Charter concerns a partner’s voting rights, shares in profit/loss or rights in connection with liquidation, such change shall be approved unanimously, unless otherwise provided for in a section of the Charter that has been unanimously approved by the partners.

52. No change in the Charter/Partners’ Agreement, that cancels any registered right of a partner or assigns to such partner any obligation that directly and immediately affects the registered rights of such partner, may be made without the partner’s consent.

6. A limited partner of a limited partnership, and the partners of a limited liability company, joint-stock company and cooperative, shall be personally liable to creditors of the company if they abuse the legal forms of limitation of liability.

7. If so provided for in the Charter, the partners may determine the manner and timeframe for making a contribution by each partner. If a partner fails to make an agreed contribution before the timeframe expires, the partner shall forfeit his/her share as well as any profits of the partially fulfilled obligations, unless otherwise provided for in the Charter.

8. If a dominant partner of an enterprise has intentionally abused his/her dominant position to the detriment of the company, he/she shall pay the corresponding compensation to the rest of the partners. A partner or a group of partners acting together, holding a controlling vote at the Meeting of Partners, shall be considered a dominant partner.

9. Partners of a general partnership, limited partnership, limited liability company, joint-stock company and cooperative shall have equal rights and obligations in equal circumstances, unless otherwise provided for in this Law or in the Charter. The Charter may define different rights and obligations irrespective of the contributions made by the partners.

10. Each partner shall have the right to obtain a copy of the annual report and all publications of the company. In addition, any partner may check the correctness of the annual report and may familiarize himself/herself with the company documents personally or through an auditor, and may request clarifications from the enterprise bodies upon submitting the annual report, but prior to its approval. If the annual report contains a substantial error or misstatement, the expenses related to the audit shall be borne by the enterprise. The rights of control and audit may be limited only by this Law, but may be broadened by the Charter of the company.

11. State-owned shares and stocks shall be privatized in the manner provided for by the Law of Georgia on State Property. For privatizing shares or stocks or share certificates directly or through a broker, by public or private offer, or by a different form of offer related to the practice of a recognized foreign stock exchange or on international capital markets at a given time, the Charter may provide for rights and obligations of shareholders or stockholders different from those envisaged by this Law except that they shall not prejudice the right to receive a dividend.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1805 of 19 February 1999 – LHG I, No 6(13), 04.3.1999, Art. 23

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.9.1999, Art. 110

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 5063 of 11 October 2011 – website, 21.10.2011

Law of Georgia No 6324 of 25 March 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 4 – Registration of business entities

1. The registration of a business entity defined by Article 2 of this Law with the Entrepreneurial Registry shall be mandatory.

2. A business entity shall be registered by the National Agency of Public Registry, a legal entity under public law within the Ministry of Justice of Georgia (‘the registration authority’).

3. A business entity shall be deemed established upon registration with the Entrepreneurial Registry. The existence of the business entity shall be verified by an extract from the Entrepreneurial Registry. The registration of a business entity shall imply both state and tax registration. The registration decision of the registration authority shall take effect upon officially providing notice to the concerned party of the decision or upon publication of the decision. A decision shall be deemed published when it has been placed on the website of the registration authority.

31. The records filed in the Entrepreneurial Registry regarding registration, changes in registration and cancellation shall be sent electronically by the registration authority to the Revenue Service, a legal entity under public law within the Ministry of Finance of Georgia.

4. A business entity shall be registered at the address stated by it. An interested person shall state as a legal address the address determined as provided for by the legislation of Georgia, to which written notices (correspondence) can be sent. After being sent to the registered address, any written notice (correspondence) shall be deemed as officially sent (correspondence).

41. A business entity registered with the Entrepreneurial Registry may have a registered telephone number and/or e-mail address, to which electronic notices can be sent. The electronic notice sent to the registered telephone number and/or e-mail address shall be deemed to have been officially delivered. The registration rules established by this Law, the Law of Georgia on Public Registry and the Instruction for Registering Entrepreneurs and Non-entrepreneurial (Non-commercial) Legal Persons approved by order of the Minister of Justice of Georgia shall apply to registration of telephone numbers and e-mail addresses.

5. An enterprise, and a branch of a foreign enterprise, shall be granted an identification number in the manner provided for by the legislation of Georgia.

6. Starting from 1 January 2010, an extract from the Entrepreneurial Registry shall have the same legal force as a tax registration certificate.

7. The conditions for maintaining the Entrepreneurial Registry and the forms of extract from the Registry shall be determined in the Instruction for Registering Entrepreneurs and Non-entrepreneurial (Non-commercial) Legal Persons approved by order of the Minister of Justice of Georgia (‘the Instruction’).

Law of Georgia No 382 of 14 June 2000 – LHG I, No 23, 23.6.2000, Art. 62

Law of Georgia No 835 of 30 March 2001 – LHG I, No 10, 19.4.2001, Art. 36

Law of Georgia No 2507 of 18 July 2003 – LHG I, No 22, 8.8.2003, Art. 157

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art.279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 4268 of 29 December 2006 – LHG I, No 51, 31.12.2006, Art. 427

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5265 of 11 July 2007 – LHG I, No 30, 30.7.2007, Art. 336

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2457 of 25 December 2009 – LHG I, No 49, 30.12.2009, Art. 369

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

 

Article 5 – Terms and conditions for registering entrepreneurial legal persons

1. If registration of an enterprise is sought, the registration authority shall be furnished with a duly certified registration application signed by all partners of the enterprise, which also serves as part of the partners’ agreement and which shall state:

a) the enterprise name/company name;

b) the legal form of the enterprise;

c) the legal address of the enterprise;

d) the name, surname, residential address, and personal number of the partner(s) of the enterprise, and if the partner is a legal person – its company name, legal form, legal address, registration date, identification number, and details of its representatives;

e) the management body and decision-making procedure of the enterprise, and in case of a limited liability company or a limited partnership – the details of shareholdings of partners; the shares of the partners of a limited liability company or a limited partnership shall be fractional/percentage and their sum shall be equal to 1;

e1) the name and surname, residential address and personal number of the manager (if any) of the shares of the partners of a limited liability company or a limited partnership;

f) in case of a limited partnership – which partners are limited and which partners are general;

g) in case of a limited liability company or a limited partnership – the obligations related to the limitation of title of the shares of partners;

h) the name and surname, residential address and personal number of the person(s) authorised to manage and represent the enterprise, and their term in office;

i) the name and surname, residential address and personal number of the authorised signatory, prokurist (if any);

j) if the enterprise has several authorised representatives – whether they represent the company jointly or severally;

k) in case of a natural person authorised to register a change in the registration application – the name and surname, residential address and personal number, and, in case of a legal person authorised to register a change in the registration application – its company name, legal form, legal address, registration date, identification number and data on its representatives.

l) an e-mail address and an address different from the legal address indicated in subparagraph (c) of this paragraph, where mail shall be deemed delivered.

11. If the actual residential address of an enterprise partner, of the person(s) authorised to manage and represent the enterprise, of the manager of shares, and of the person authorised to make changes in the registered records, differs from his/her registered residential address, indicating the actual residential address in the registration documents, shall be binding.

12. In order to designate/register the person(s) authorised to manage and represent an enterprise, the registration documents must confirm the willingness of such person(s) to so act.

13. If the registration documents do not fix the term in office of the person(s) authorised to manage and represent the enterprise, such term shall be indefinite. If after expiration of the term fixed by the respective document of managerial and representative powers the new term in office or a change of the person(s) authorised to manage and represent the enterprise is not registered in the manner defined by law, the term in office of the registered person(s) shall be deemed prolonged until a change is registered.

2. In the Registry, the partners may identify the person authorised to register a change in the registration application and the scope of his/her powers, including whether the powers of other authorised persons under Article 51 of this Law to make changes in registration records are limited or not. The person authorised to register a change in the registration application can be a natural person or a legal person.

3. Notarization of the registration application shall not be mandatory if the authorised persons sign it in person at the registration authority or if the registration application has been duly certified by the administrative authority. The procedures and conditions for certification of signature by the registration authority shall be determined by the Law of Georgia on Public Registry and the respective subordinate legal acts.

4. If the partner(s), person(s) with management and/or representative powers of the enterprise, and the person authorised to register a change in the registration application (if any), are natural persons not holding Georgian citizenship or foreign legal persons, for registration they shall present equivalent details required of a citizen of Georgia or an enterprise registered in Georgia, respectively. The procedure for determining the equivalence of documents to be presented for registration shall be determined by the Instruction. For foreign legal persons, the documents of incorporation shall be duly certified or legalized.

5. For registration or operation of an enterprise, a seal shall not be mandatory. No normative act or government authority may under any circumstances require any document to be affixed with the seal of the enterprise.

6. In order to have an enterprise registered, a document evidencing the existence of capital shall not be required.

7. (Deleted – 24.6.2016, No 5569)

8. (Deleted – 24.6.2016, No 5569)

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1805 of 19 February 1999 – LHG I, No 6(13), 04.3.1999, Art. 23

Law of Georgia No 835 of 30 March 2001 – LHG I, No 10, 19.4.2001, Art. 36

Law of Georgia No 938 of 19 June 2001 – LHG I, No 19, 2.7.2001, Art. 66

Law of Georgia No 2097 of 23 April 2003 – LHG I, No 12, 21.5.2003, Art. 60

Law of Georgia No 2507 of 18 July 2003 – LHG I, No 22, 8.8.2003, Art. 157

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 1830 of 30 June 2005 – LHG I, No 41, 19.7.2005, Art. 298

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2457 of 25 December 2009 – LHG I, No 49, 30.12.2009, Art. 369

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 5575 of 20 December 2011 – website, 28.12.2011

Law of Georgia No 5667 of 28 December 2011 – website, 30.12.2011

Law of Georgia No 2287 of 17 April 2014 – website, 2.5.2014

Law of Georgia No 3419 of 1 April 2015 – website, 22.4.2015

Law of Georgia No 5569 of 24 June 2016 – website, 13.7.2016

 

Article 51 - Registration of changes in the registration records of an enterprise

1. An interested person shall have the right to request registration of changes in the registered records of an enterprise. The term ‘interested person’ used in this Law shall have the meaning defined by the Law of Georgia on Public Registry.

2. The basis for making a change in the registered records of an enterprise shall be a decision duly made and certified by an authorised person/body, or an agreement made by the authorised person, as provided for by the legislation of Georgia.

3. A change in the registered records of an enterprise shall reflect information on the liquidation or reorganisation of an enterprise, initiation and termination of insolvency, bankruptcy or rehabilitation proceedings, appointment of a receiver, guardian, rehabilitation manager or bankruptcy commissioner of the enterprise, as well as a change in the registration document in the Entrepreneurial Registry.

4. Title to a share shall be preliminarily registered with the Entrepreneurial Registry as defined for preliminary registration of title to real estate under the Law of Georgia on Public Registry.

5. Obligations related to limitations on the title to a share, other than the obligation of registration with the Public Registry, shall also be registered with the Entrepreneurial Registry.

51. The title to the share of a partner of a limited liability company or limited partnership and the related obligations shall be deemed to be established, changed or terminated after being registered with the Entrepreneurial Registry.

52. If in addition to registration of title, a person seeks any change, for which an interested person could have made a decision as owner of the share, the decision shall be deemed to have been made by an authorised person.

6. The decision to be registered with the Entrepreneurial Registry under the Law of Georgia on Insolvency Proceedings shall be the basis for making a change in the registered records as provided for by the legislation of Georgia. If insolvency proceedings are initiated, the liquidation process under the Law of Georgia on Entrepreneurs shall be terminated.

Law of Georgia No 835 of 30 March 2001 – LHG I, No 10, 19.4.2001, Art. 36

Law of Georgia No 938 of 19 June 2001 – LHG I, No 19, 2.7.2001, Art. 66

Law of Georgia No 1341 of 20 March 2002 – LHG I, No 6, 2.4.2002, Art. 35

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art.279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2457 of 25 December 2009 – LHG I, No 49, 30.12.2009, Art. 369

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art.145

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 6324 of 25 March 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 52 - Deleted

Law of Georgia No 2097 of 23 April 2003 – LHG I, No 12, 21.5.2003, Art. 60

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art.279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 53 - Releasing information and making decisions

On matters provided for by this Law, the registration authority shall make decisions on the registration and release of information as determined by the Law of Georgia on Public Registry and as provided for by Article 142 of this Law.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art.279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

 

Article 54 - Registration of an individual entrepreneur

1. For registration as an individual entrepreneur/change in the registration record, a natural person shall submit an application and an identity card, a neutral identity card or a neutral travel document to the registration authority. The application shall state:

a) the applicant’s name and surname;

b) the location (legal address) of the enterprise;

c) the applicant’s personal number;

d) the date of filling the application;

e) the applicant’s signature;

f) the e-mail address and an address different from the legal address indicated in subparagraph (b) of this article at which mail shall be deemed delivered.

2. For registration of a foreign citizen as an individual entrepreneur in Georgia, the person shall submit an application for registration containing data equivalent to the data set out in the first paragraph of this article.

3. To complete a registration application, a person may use a registration application form issued by the registration authority or its copy regardless of medium.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 4997 of 1 July 2011 - website, 15.7.2011

Law of Georgia No 5667 of 28 December 2011 – website, 30.12.2011

 

Article 55 - Deleted

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 56 - Deleted

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

 

Article 57 - Re-domiciling an enterprise

1. The registration of a foreign enterprise may be re-domiciled in Georgia without interrupting the continuity of the business of the enterprise.

2. An enterprise re-domiciled in Georgia may be registered only in the legal form provided for by the legislation of Georgia.

3. An enterprise registered in Georgia may move its registration to a foreign country without interrupting the continuity of its business under the following conditions:

a) the enterprise re-domiciling is not prohibited under an international agreement concluded with such country;

b) there is no lawsuit or insolvency proceedings or criminal proceedings pending against the enterprise in Georgia;

c) the enterprise has no tax liability with the Georgian tax authorities at the time of its re-domiciling.

4. Re-domiciling an enterprise registered in Georgia shall amount to the reorganisation of an enterprise and such enterprise shall be subject to the reorganisation regulations provided for by this Law.

5. The procedure and conditions for re-domiciling a foreign enterprise in Georgia or an enterprise registered in Georgia in a foreign country shall be defined by an ordinance of the Government of Georgia.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 58 – A one person entrepreneurial company

1. A limited liability company or a joint-stock company may be established by one person.

2. If, after registration of a limited liability company or a joint-stock company all equities/shares are transferred into ownership of one partner, such a company shall become a one person entrepreneurial company. In case of a limited liability company, the appropriate information and identity details of the partner must be recorded in the Registry of Entrepreneurs and Non-entrepreneurial (Non-commercial) Legal Persons, and in case of a joint-stock company, the appropriate information and identity details of the partner must be recorded in the share registry and must be publicly available.

3. If an entrepreneurial company has a sole partner, he/she shall exercise powers of a general meeting. A decision made within such powers shall be documented in writing.

4. An agreement between an entrepreneurial company and its sole partner must be concluded in writing, except when an agreement is concluded within the scope of a regular activity.

Law of Georgia No 1199 of 30 June 2017 – website, 13.7.2017

 

Article 6 – Company name (firm name)

1. A company name or firm name shall be a name under which a business entity operates.

2. An individual entrepreneur shall use his/her own name in business relations. Any additions may be allowed only in compliance with the provisions of the fifth paragraph of this article.

3. The company name of a general partnership shall include the name of at least one partner and ‘GP’ shall be added to the name. The company name of a limited partnership shall include the name of at least one general partner and ‘LP’ shall be added to the name. If a general partnership or a limited partnership is made only of legal persons as partners, its company name shall include the company name of one of them and the respective addition indicated in this article shall be added to the name.

4. In addition to the possibility of using the partners' names, a limited liability company, a joint-stock company and a cooperative may choose a company name for their business according to the subject of their activity or such company name may be an imaginary name. A company name must include: ’Joint-Stock Company’ or ’JSC‘ for a joint-stock company, ’Limited Liability Company’ or ’LLC’ for a limited liability company, and ’Registered Cooperative’ or ’RC’ for a cooperative.

5. Using graphic symbols, not having a sound or verbal equivalent by linguistic standards, in a company name shall not be permitted. A company name shall not have an addition that may mislead any third person and/or cause any mistake and/or misunderstanding concerning the form and the scale of the activity of the business entity and/or the relations among the partners.

Law of Georgia No 1805 of 19 February 1999 – LHG I, No 6(13), 4.3.1999, Art. 23

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 6324 of 25 March 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 7 – Openness of the Entrepreneurial Registry

1. The data recorded in the Entrepreneurial Registry shall be open to public. Any person may review the records of the Entrepreneurial Registry and obtain an extract of the Registry from the registration authority. The extract of the Entrepreneurial Registry shall be released within the timeframe and payment of fees defined for preparing extracts in the Ordinance of the Government of Georgia. The extract shall be prepared based on the integrated data bank of the Entrepreneurial Registry, the Registries of Public Law Restrictions, of Tax Liens/Mortgages, of Rights to Movable Property and Intangible Assets, and of Debtors. The extract shall indicate the data, correct as of the time of preparing the extract, on the registered entity and registered restrictions available in the Registries of Public Law Restrictions, of Tax Liens/Mortgages, of Rights to Movable Property and Intangible Assets, and of Debtors. For limited liability companies and limited partnerships, the extract shall also contain information on partners’ shares and the data registered with the Registry of Rights to Movable Property and Intangible Assets.

2. Electronic copies of the registration documents used as a basis for the data included in the Entrepreneurial Registry shall be placed on the website of the National Agency for Public Registry and shall be accessible to any interested person, free of charge.

3. The presumption of reliability and entirety shall apply to the registered data, except when an interested person knew in advance about the inaccuracy of such data.

4. If the Entrepreneurial Registry does not include information on the identification details of the person(s) having management/representative powers and the registered partner/founder, the Agency shall apply to the authorised person/body for identification of these persons. If the authorised person/body cannot identify the persons, the registration authority shall prepare an extract based only on the data of the Registries referred to in the first paragraph of this article. In such case, the extract shall also reflect information about the impossibility of identifying the person(s) having management/representative powers and the registered partner/founder.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2457 of 25 December 2009 – LHG I, No 49, 30.12.2009, Art. 369

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 6324 of 25 March 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 8 – Distribution of profit

1. By the resolution of the General Meeting of Partners and General Meeting of Shareholders, limited liability and joint-stock companies may determine the distribution of annual and interim profits in the form of dividends.

2. Dividends in limited liability and joint stock companies shall be issued within the period determined in the Charter, but not later than nine months after the relevant decision with regard to the distribution of profit is taken.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

 

Article 9 – Management and representation

1. The following shall have management rights: in a general partnership - all partners; in a limited partnership – general partners (komplementars), and where the general partner is a legal person – a natural person appointed by the legal person; in a limited liability company, a joint-stock company and cooperatives – directors, unless otherwise provided for by the charter (partners’ agreement).

2. Managerial powers shall imply making decisions on behalf of the enterprise within the scope of the powers, whereas representative powers shall imply acting on behalf of the enterprise in relations with third persons.

3. Managerial powers shall include representative powers as well, unless otherwise provided for by the charter (partners’ agreement).

4. If at the moment of signing the agreement a contracting partner knows about restrictions on the business entity's management powers, the represented business entity may declare the transaction null and void within eighteen months after the date of signing the agreement.  The same rule shall apply, if the authorised representative and the contracting partner are acting in concert intentionally to cause damage to the business entity represented by the representative. [Void – Decision No 1/1/543 of the Constitutional Court of Georgia of 29 January 2014 – website, 14.2.2014]

5. The persons referred to in the first paragraph of this article, except with consent of the partners, may not engage in the same activity as the company is engaged in or participate in another similar company as a personally liable partner or director, unless otherwise provided for in the Charter (conflict of interest). In general partnerships and limited partnerships consent may be granted by a Meeting of Partners; whereas in limited liability companies, joint-stock companies and cooperatives - by the body appointing (or electing) directors. The consent shall be deemed granted if at the moment of appointment as head of the company the partners knew that the head of the company was engaged in such activity and they did not expressly request that he/she discontinue.

If by violating conflict of interest rules the persons referred to in the first paragraph of this article inflict any damage upon the company, they shall surrender the right to remuneration from the company, and shall reimburse the damages. A claim for reimbursement of damages may be exercised by a shareholder or a group of shareholders owning 5 per cent or more of the stock in a joint-stock company, and by every partner in all other companies.

6. The persons referred to in the first paragraph of this article and the members of the Supervisory Board shall conduct the company's business in good faith. In particular, they shall take care as an ordinary person of sound mind in a similar capacity and under similar circumstances would, acting in the faith that their action is in the best interests of the company. If they fail to fulfil that obligation, they shall be jointly and severally liable for damages incurred by the company, with all their assets, directly and proximately. The company's waiver of the right of recourse or any similar compromise by the company shall be void if the refund is necessary to satisfy creditors' claims. If the refund is necessary, the liability of the heads of the company shall not cease on the grounds that they acted at the direction of the partners.

The persons referred to in the first paragraph of this article and the members of the Supervisory Board, if any, except with the prior consent of a Meeting of Partners, shall not use for personal gain information related to the activity of the company that became known to them in the course of carrying out their duties or by virtue of their official capacity.

Under an agreement concluded with the persons referred to in the first paragraph of this article and the members of the Supervisory Board, the above liability may survive the resignation of the persons but for not longer than three years. Compensation may be provided for releasing that liability, the amount and the payment procedure of which shall be determined by said agreement.

7. Relations with person(s) having management/representative powers and with members of the Supervisory Board and other bodies of an enterprise shall be governed by this Law, the company Charter and the agreements concluded with them.

71. The registration of a person with management/representative powers shall be terminated if:

a) the registration authority has been furnished with the authorised person’s application concerning the discharge of the registered person;

b) the registration authority has been furnished with the registered person’s application for termination of the registration;

c) the registered person is dead, or recognised as having limited competence or missing, or declared dead by court, or when he/she has been granted support under Article 1293(4) of the Civil Code of Georgia.

72. In cases provided for by paragraph 71(a) and (b) of this article, before submitting an application for termination of a registered person’s power to the registration authority, the parties shall be obliged to send a notice as provided for by Article 38 of the Labour Code of Georgia. The responsibility for damage resulting from a termination of registration not in compliance with this procedure shall be determined under the legislation of Georgia.

8. By the decision of the Government of Georgia, a Supervisory Board may be formed in companies where the State holds more than 50 per cent of the total number of votes. In such a case, a State representative on the Supervisory Board may be a public servant if he/she has no conflicts of interest with a specific enterprise. The members of the Supervisory Board, who are public servants at the same time, shall fulfil their duties without remuneration, and their activity shall not be deemed to constitute a conflict of interest with a public institution.

9. If the enterprise is insolvent or faces insolvency, the persons referred to in the first paragraph of this article shall, without delay, but in no case later than three weeks from the moment the enterprise becomes insolvent, declare it as provided for by the Law of Georgia on Insolvency Proceedings. The application for bankruptcy proceedings shall not be deemed to be a culpable delay if the persons deal with the application in good faith as referred to in the sixth paragraph of this article.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Decision No 1/1/543 of the Constitutional Court of Georgia of 29 January 2014 – website, 14.2.2014

Law of Georgia No 3395 of 20 March 2015 – website, 31.3.2015

Law of Georgia No 4361 of 27 October 2015 – website, 11.11.2015

Law of Georgia No 140 of 21 December 2016 – website, 28.12.2016

 

Article 91 - General Meeting of Partners

1. Unless otherwise provided for by this Law or the Charter of the enterprise, the procedures for calling and holding a General Meeting of Partners and its competences shall be determined according to the rules set out in this article.

2. A General Meeting of Partners shall be held at least once in every year. Every partner of the enterprise (in case of a limited liability company, the director as well) may call the General Meeting of Partners by giving all partners one week’s notice by registered mail or other means of communication that enables confirmation of the addressee’s receipt of the information. The notice shall provide a draft agenda. Within three days after receipt of the notice partners may make additions to the agenda. The Meeting shall be duly constituted if the partner(s) having a majority of votes is/are present. The Meeting shall make decisions by majority of the votes present. If the Meeting is not duly constituted, the person calling the Meeting may in the same manner and with the same agenda re-call the Meeting. The second Meeting shall be duly constituted even if the partner(s) having a majority of votes is/are not present.

3. The participants of the Meeting of Partners shall elect one of the participants as a Chairperson by simple majority of votes present. As soon as the Meeting of Partners makes a decision, the Chairperson shall prepare and sign the minutes.

4. If a decision involves a dispute between the company and one of the partners, such partner shall have no right to vote.

5. The Meeting of Partners shall make the following decisions:

a) launch and terminate types of production and economic activities;

b) approve changes in the registration records and the Charter of the enterprise;

c) establish and liquidate branches;

d) make investments, the value of which severally or wholly in one business year exceeds 50 per cent of the value of the company assets;

e) undertake obligations, which severally or wholly exceed 50 per cent of the value of the company assets;

f) secure obligations, which are not within the ordinary entrepreneurial activity of the business and the value of which exceeds 50 per cent of the value of the company assets;

g) grant and revoke a general commercial power of attorney (prokura);

h) approve annual results;

i) elect an auditor;

j) reorganise and liquidate the enterprise.

6. In a limited liability company, in addition to the matters referred to in the fifth paragraph of this article, the Meeting of Partners shall make the following decisions:

a) identify the principles of managerial staff’s participation in profits and revenues and their pension schemes;

b) exercise additional rights that the company has in relation to the director and/or partner who founds or manages the company, as well as represent the company in proceedings that it conducts against directors;

c) request payment of contributions;

d) return additional contributions;

e) appoint and dismiss directors, execute and terminate contracts with them and approve their reports;

f) make a decision on setting up a Supervisory Board;

g) make a decision on increasing the capital of the enterprise by means of new/additional contributions.

7. All extraordinary decisions that exceed the ordinary activity of the company shall require a decision made by a Meeting held with the participation of all the partners.

8. A meeting need not be called when all the partners agree in writing with an issue under consideration. Such written consent shall be equivalent to minutes of the Meeting and shall be deemed to be the decision of a Meeting.

9. The Charter of the company may provide for making a decision by majority vote of those taking part in the meeting unless this Law provides for making a decision unanimously and unless the substance of the decision creates an unfavourable condition for a partner and/or prejudices the substantial interests of a partner.

10. Each partner of a general partnership and each general partner (komplemetar) of a limited partnership shall have one vote at the General Meeting of Partners. A limited partner (komandit) of a limited partnership shall have no right to vote. The votes of the partners of a limited liability company shall be determined proportionately to their ownership shares.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

 

Article 10 – General Commercial Power of Attorney (prokura) and the powers to fulfil legal acts

1. The persons referred to in Article 9(1) of this Law and an individual entrepreneur may grant a written power of attorney to any person. The power of attorney may be granted jointly to two or more persons, specifying that the two or all of them represent jointly the enterprise (collective power of attorney).

2. The representative powers for carrying out legal actions shall comply with the content of the power of attorney. In order to terminate the power of attorney, it is necessary either to revoke it or to declare it void. Declaring the power of attorney void shall be published in an official gazette of Georgia.

3. A holder of a general commercial power of attorney (prokurist) shall be registered with the Entrepreneurial Registry. A prokura shall authorise its holder to perform, in court and in other relations, all activities and legal actions related to the operation of the enterprise. A prokurist may alienate land or impose obligations on the land only if he/she has been specifically granted powers to do so. Any limitation of the scope of a prokura shall be void as to third parties. This rule shall apply, in particular, to the limitation that a prokura may be used only in case of certain transactions or for certain types of transactions, or only under specific circumstances, or at a specific time or at specific places. The limitation of a prokura to one or several branch offices in relation to third persons shall be valid only if the branches are operated under different company names. According to this rule, the differences among company names shall be expressed in an addition attached to a ‘Branch Office’, that shall indicate the company name of the branch office.

4. A prokurist and a commercial representative, when signing a document, shall supplement the company name with their names and surnames and the addition indicating ‘prokura’ and the commercial power of attorney.

5prokura and a commercial power of attorney may, at any time, be revoked without prejudicing the right to compensation for damages as provided for by an agreement.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 11 – Commercial representative, independent dealer and commissioner

The relations of an enterprise with a commercial representative, an independent dealer and a commissioner shall be governed by an agreement concluded with them.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 12 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 13 – Accounting, reporting and auditing

1. Accounting, reporting and auditing shall be carried out according to the Law of Georgia on Accounting, Reporting and Auditing.2. A Person of Public Interest (the ‘PPI’), and I and II category enterprises defined under the Law of Georgia on Accounting, Reporting and Auditing shall annually ensure that their own financial statements/consolidated statements be audited in compliance with the Law of Georgia on Accounting, Reporting and Auditing.

3. Interference in the auditing process by shareholders/partners, and members of the management body and of the Supervisory Board of a business entity must not endanger the independence and objectivity of the auditor.

4. Members of the management body and of the Supervisory Board of a business entity shall jointly be responsible for reporting in compliance with the Law of Georgia on Accounting, Reporting and Auditing.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1510 of 26 June 1998 – The Gazette of the Parliament, No 25-26, 15.7.1998, p. 36

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1684 of 24 September 2009 – LHG I, No 29, 12.10.2009, Art. 167

Law of Georgia No 4190 of 3 September 2015 – website, 10.9.2015

Law of Georgia No 5388 of 8 June 2016 – website, 24.6.2016

 

Article 131 – Audit committee

1. An audit committee shall be set up within the Supervisory Board of a PPI. An audit committee shall be a sub-committee of the Supervisory Board and shall consist solely of the Supervisory Board members. At least one member of the audit committee must be an independent person. At a PPI where there is no Supervisory Board, an independent audit committee shall be set up, members of which will be independent persons elected by a general meeting for a definite term.

2. For purposes of paragraph 1 of this article, a person shall be considered as an independent person if he/she has no legal and/or economic relations with the enterprise, including if he/she holds no shares/equity in the enterprise and receives no remuneration or other economic benefits from this enterprise other than the remuneration determined for membership of the Supervisory Board and/or of an audit committee.

3. A member of the audit committee may not be a member of the Supervisory Board that exercises powers of the director.

4. A member of the audit committee shall be competent in the field of activities of the enterprise. At least one member of the audit committee shall be competent in the field of accounting and/or audit.

5. The chairperson of the audit committee shall be elected by the Supervisory Board of the PPI from among the members of the audit committee, and at a PPI where there is no supervisory board, the chairperson of the audit committee shall be elected by a general meeting. The Supervisory Board of a PPI shall elect an independent person defined under paragraph 2 of this article as the chairperson of the audit committee.

6. The function of an audit committee shall be to supervise:

a) the financial reporting process;

b) the effectiveness of the quality control, risk management and, if necessary, of the internal audit of the financial information;

c) the conduct of the audit of the financial statements/consolidated statements based on the opinions included in a quality control system monitoring report.

d) the independence of an auditor/audit firm in compliance with the Law of Georgia on Accounting, Reporting and Audit.

7. An audit committee shall submit to the Supervisory Board, and in the absence thereof – to the general meeting, information about the results of the audit conducted, the effect of the audit on the fairness of financial statements, and the involvement of the audit committee in this process.

8. An audit committee shall make recommendations for ensuring the fairness of financial statements, and for the auditor/audit firm to be selected by the general meeting.

9. An audit committee shall regularly submit to the Supervisory Board, and in the absence thereof – to the general meeting, an activity report, and shall immediately notify about the hindrances created during the exercise of their functions.

10. This article shall not apply to commercial banks, whose activities are regulated under the Law of Georgia on Commercial Bank Activities; accountable enterprises, whose activities are regulated under the Law of Georgia on Securities Market; insurers, whose activities are regulated under the Law of Georgia on Insurance; and founders of non-state pension schemes, whose activities are regulated under the Law of Georgia on Non-state Pension Insurance and Provision.

Law of Georgia No 5388 of 8 June 2016 – website, 24.6.2016

Law of Georgia No 812 of 4 May 2017 – website, 29.5.2017 

 

Article 132 – Withdrawal from an agreement concluded with an auditor/audit firm

1. An enterprise shall have the right to withdraw from an agreement concluded with an auditor/audit firm only when there is an appropriate ground to do so. Dissenting opinions about the accounting and audit procedures may not be the ground for withdrawing from the agreement.

2. An enterprise, and an auditor/audit firm shall notify the state sub-agency institution within the system of the Ministry of Finance of Georgia – the Accounting, Reporting and Audit Supervision Service about its withdrawal from the agreement with an appropriate substantiation.

3. A partner/shareholder, or their group holding 5 % of a PPI votes, or equities/shares shall have the right to apply to a court with the request to withdraw from an agreement concluded with an auditor/audit firm when there is an appropriate ground to do so.

Law of Georgia No 5388 of 8 June 2016 – website, 24.6.2016

 

Article 14 – Liquidation of enterprises

1. The partners of an entrepreneur-legal person may decide to initiate the liquidation of an enterprise. The partners and, if so provided for by the Charter, the Supervisory Board members or the director(s), may designate the persons to conduct the liquidation of the enterprise (liquidators).

2. The partners shall decide on initiating the liquidation of an enterprise at a general meeting that includes the process of satisfying the claims of creditors.

3. The partners’ decision on initiating the liquidation of an enterprise must be registered in the Entrepreneurial Registry. The liquidation proceeding shall be deemed initiated upon registration. The registration authority shall send electronic information on registration of initiation of the liquidation process of an enterprise to the Revenue Service, a legal entity under public law within the Ministry of Finance of Georgia; the Revenue Service shall notify the registration authority of the risk of any tax liability of the enterprise within 10 business days after receiving such information. Information regarding the risk of any tax liability must contain a reference to the timeframe for conducting a tax audit and for confirming the fact of tax liability not to exceed 90 days after initiating liquidation of an enterprise. If necessary, the 90-day time limit on conducting a tax audit may be prolonged only once by a maximum of two months. If the 10-day time limit for providing information on any possible tax liability and the time limit for conducting the tax audit indicated in such information expires, the enterprise shall be deemed to have no tax liability.

31. The registration authority shall immediately inform the National Bank of Georgia of the registration (if any) of a liquidation proceeding against an enterprise involved in a systemically important system under the Law of Georgia on Payment Systems and Payment Services.

4. Information stating the timeframes for satisfying all known creditors must be submitted to the registration authority along with the request for initiation of the liquidation proceeding against an enterprise. As soon as the initiation of the liquidation proceeding against an enterprise is registered, the partners of the enterprise must send a written notice of initiating liquidation to all known creditors stating the timeframes for satisfying the creditors. Before the sale of assets of an enterprise, the enterprise (liquidator) shall be obliged to provide any person, upon request, with an adjusted list of known creditors of the enterprise. The enterprise may publish the adjusted list in any periodical or any other mass media.

5. Not later than the 90th day after the initiation of the liquidation of an enterprise is registered, the enterprise (liquidator) shall commence the sale of assets of the enterprise at a market price or through auction and deposit the sales proceeds into the account of the court or a notary, while an enterprise with state shareholding of over 50% must deposit the sales proceeds into the account of the enterprise. An enterprise with state shareholding of over 50% may use the funds deposited to the account of the enterprise to cover the necessary expenses of liquidation. If the partners decide to distribute the assets by dividing them in kind, they shall be obliged to maintain the assets at their own expense in their original form by assigning them to one of the partners during the period from deciding on initiating liquidation to the division in kind. Before distributing the deposited sums or assigned assets among the partners, the sums or assets may be disposed only to satisfy creditors. From the moment of receipt of notice of liquidation to the end of the liquidation process, the creditors may request the enterprise to fulfil its obligations ahead of schedule.

6. In the course of liquidation, the assets of an enterprise may not be alienated (except for the sale according to the fifth paragraph of this article and/or for the satisfaction of creditors with the assets of the enterprise), or encumbered, nor may any act detrimental to creditors be performed.

7. The liquidation process must be completed no later than four months after registering the liquidation process, and if the tax audit period is prolonged, then not later than one month after the registration authority receives information on completion of the tax audit.

8. After the end of the process for satisfying creditors’ claims, the authorised person(s) shall decide on completing the liquidation of an enterprise, which shall include the satisfaction of all known creditors of the enterprise. The decision shall be submitted to the registration authority as laid down by the fourth paragraph of this article and shall serve as the basis for revoking the registration of the enterprise.

9. If within three months after revoking an enterprise it turns out that a part of the creditors of the enterprise is not satisfied during the liquidation, creditors shall be satisfied out of the sums or assets deposited according to the fifth paragraph of this article. After the above three-month term expires, the sums or assets deposited according to fifth paragraph of this article shall be distributed among the partners proportionately to their shares unless otherwise provided for by the Charter (partners’ agreement).

10. The Minister of Economy and Sustainable Development of Georgia shall approve the liquidation procedure for an enterprise with more than 50% shareholding by the state or a local self-government authority.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 2097 of 23 April 2003 – LHG I, No 12, 21.5.2003, Art. 60

Law of Georgia No 4523 of 28 March 2007 - LHG I No 9, 31.3.2007, Art. 88

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 2457 of 25 December 2009 – LHG I, No 49, 30.12.2009, Art. 369

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 3753 of 26 October 2010 - LHG I, No 62, 5.11.2010, Art. 393

Law of Georgia No 4469 of 22 March 2011 - website, 1.4.2011

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 6308 of 25 May 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 141 – Liquidation of a legal person under court judgment

1. A person designated by the court shall carry out liquidation of a legal person under a valid judgment of conviction for liquidation. The liquidation shall be subject to the relevant provisions of the Law of Georgia on Insolvency Proceedings.

2. From the moment of opening criminal proceedings to the entry into force of a judgment of conviction or to the termination of such proceedings, no liquidation or reorganisation procedure may be conducted in relation to the legal person.

Law of Georgia No 3535 of 25 July 2006 - LHG I, No 37, 7.8.2006, Art. 276

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 142 - Cancellation of a registration decision, revocation of the registration of a business entity on the basis of defect identification

1. The registration decision of the registration authority shall be an administrative-legal act and can be cancelled by a court decision under the Law of Georgia on Insolvency Proceedings or in the manner laid down by the legislation of Georgia for cancellation of administrative-legal acts, except in the case stipulated by the fourth paragraph of this article.

11. If an enterprise is declared bankrupt under Article 20(9) of the Law of Georgia on Insolvency Proceedings, the person authorised to represent the debtor shall submit the court decision, within 30 days after issuing it, to the registration authority that is obliged to revoke the registration of the enterprise.

2. If the registration of a business entity, established as a result of reorganisation, is revoked by cancelling an unlawful decision of the registration authority on registration under the first paragraph of this article, then the decision on cancellation shall reinstate the condition before the reorganisation, and the business entity existing before the reorganisation shall be an assignee of the deregistered business entity.

3. If the registration of an individual entrepreneur is revoked, the relevant natural person shall be the legal successor of the entrepreneur.

4. If the cancellation of an unlawful registration decision by the registration authority terminates the registration of a registered business entity so that it has no successor, the registration authority shall issue an administrative-legal act identifying a registration defect and shall set a 30-day time limit for the business entity to remedy such defect, in respect of which an indication shall be made in the Entrepreneurial Registry. The effectiveness of registered records shall be suspended until the defect is remedied and no extract from the Entrepreneurial Registry shall be issued.

5. The decision of identifying a registration defect referred to in the fourth paragraph of this article shall state the nature of the defect, as well as the consequences of failure to remedy it.

6. If the defect referred to in the fourth paragraph of this article is not remedied within the fixed timeframe, the registration authority shall issue an administrative-legal act on initiating a compulsory liquidation proceeding against the business entity. In such case, the partners/persons authorised to appoint a liquidator of the enterprise may appoint a liquidator and go through the procedures laid down by Article 14 of this Law. If the partners/persons authorised to appoint a liquidator fail to appoint a liquidator, a compulsory liquidation proceeding shall be finished upon expiration of the total timeframe of liquidation laid down by this Law.

7. If the basis for identifying a registration defect by the registration authority is the fact that one of the partners/shareholders is unidentifiable, the rest of the partners/shareholders may apply to court to establish the identity of such shareholder. If a legally effective court decision establishes that the shareholder cannot be identified, this shall serve as the basis for terminating the compulsory liquidation process and for apportioning the share of the non-identified partner among the remaining partners proportionately to their shares. The failure of the remaining partner(s) to exercise the right within the period of the compulsory liquidation proceeding shall serve as the basis for revoking the registration of the enterprise, and the title of the non-identified partner to the assets remaining after the liquidation of the enterprise shall be transferred to the State.

8. Filing an administrative complaint in relation to the initiation by the registration authority of a compulsory liquidation proceeding against an enterprise and lodging a suit with a court on the matters referred to in this article shall suspend the period for the compulsory liquidation proceeding until the relevant administrative decision becomes effective.

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 6388 of 5 June 2012 – website, 19.6.2012

 

Article 143 - Revocation of registration for an individual entrepreneur

1. The grounds for revoking registration of an individual entrepreneur shall be:

a) a personal application;

b) the death of a natural person registered as an individual entrepreneur, or recognition of such person as having limited competence or missing, or declaration as dead, or granting him/her support under Article 1293(4) of the Civil Code of Georgia.

2. In the cases provided for by paragraph 1(b) of this article, registration shall be revoked only based on a legal act on the death of a natural person registered as an individual entrepreneur, or the recognition of such person as having limited competence or missing, or the declaration as dead, or granting him/her support under Article 1293(4) of the Civil Code of Georgia, at the request of any person/authority or on the initiative of the registration authority.

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 3395 of 20 March 2015 – website, 31.3.2015

 

Article 144 - Reorganisation of an enterprise

1. The types of reorganisation of an enterprise shall be:

a) transformation (change in legal form)

b) merger (combination, takeover)

c) split-up (demerger, separation).

2. The partners may transform an enterprise from one legal form into an enterprise of another legal form. In such case, the partners’ rights shall be redistributed under the relevant decision, in consideration of restrictions applicable to that legal form.

3. Unless otherwise provided for by the Charter, the passage of a resolution to transform a joint-stock company into a limited liability company or a limited liability company into a joint-stock company shall require 75% of the votes of the voting partner(s) present. In all other cases, the decision shall be unanimous.

4. Enterprises may merge with each other. Unless otherwise provided for by the Charter, deciding to merge with a limited liability company, joint-stock company or cooperative shall require 75% of the votes of the voting partner(s) present. In all other cases, the decision shall be unanimous. The decision to merge shall specify whether one enterprise is joining another one (takeover) or both enterprises are merging into one new enterprise (combination). The decision to merge shall specify the rights and obligations of the partners if those partners do not maintain their share proportion in the capital of the new entity. An enterprise that has taken over another enterprise, as well as the new enterprise created as the result of merger shall be the successor of the former enterprise(s).

5. An enterprise may split into two or more enterprises and those enterprises may continue business as independent enterprises in their own legal forms. The decision regarding the split may show that former partners participate with different share percentages in the new enterprise. The enterprises created as the result of a split shall be jointly responsible for the obligations that existed before the division of the former enterprise, and the enterprise that becomes an assignee of the original enterprise shall be identified in the decision regarding the split.

6. The partner’s decision to reorganise an enterprise shall be subject to the registration and notice procedures stipulated by Article 14(3 and 4) of this Law. Under the changes in the legal form of an enterprise, during which the capability of the enterprise to satisfy its creditors does not decrease, as well as if the enterprise takes over its 100% owned subsidiary, the publication and notice procedures indicated in this paragraph shall not apply, and the creditors shall not be entitled to exercise the powers given in the eighth paragraph of this article. Transformation of a joint-stock company into a limited liability company and of a limited liability company into a joint-stock company shall not be deemed as a decrease in the capability to satisfy creditors.

61. If the commencement of reorganisation of an entity is requested, the registration document shall indicate the type of reorganisation and information on the results of reorganisation.

7. The existence of liability shall serve as the basis for suspending the registration proceeding except for the case where the reorganisation of an enterprise does not decrease the capability to satisfy creditors or the creditors agree to the reorganisation. Owing a debt to the State shall not serve as the basis for suspending the registration proceeding if the reorganisation requested is of an enterprise with more than 50% state ownership.

8. From the moment of receipt of notice to completion of the reorganisation process, creditors may request from the enterprise to fulfil its obligations ahead of schedule.

9. Registration of mergers or splits of enterprises shall be carried out according to the registration rules provided for by this Law, the Law of Georgia on Public Registry and Instructions covering service charges relevant to the number of entities created as the result of such merger/split-up.

10. The Instructions shall lay down additional terms and conditions for reorganising an enterprise.

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 6324 of 25 May 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 15 – Limitation period; timeframes for appeal

1. According to this Law, the general limitation period for claims shall be five years from the moment of their legal registration, unless otherwise provided for by law.

2. It shall be inadmissible to appeal decisions of a meeting of partners, as well as of the Supervisory Board after two months from the date that the minutes of the meeting are prepared, except where the meeting is called or held in gross violation of the provisions of law or the Charter; in which case, the limitation period for an appeal shall be one year.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 16 – Branch offices of an enterprise

1. An enterprise may establish a branch office that shall not a legal person. The branch office of an enterprise registered in Georgia shall not be subject to registration.

2. An enterprise registered within a free industrial zone may establish branch offices in the territory of Georgia according to the fourth and fifth paragraphs of this article.

3. An enterprise registered in Georgia beyond a free industrial zone may establish a branch office within the free industrial zone according to the fourth and fifth paragraphs of this article.

4. In establishing the branch office (permanent establishment) of a foreign enterprise in Georgia, the following documents shall be submitted to the registration authority:

a) an application for registration of a branch office;

b) a decision on appointing the head of a branch office or a Power of Attorney granting managerial powers to a person certified according to the legislation of Georgia;

c) details of the enterprise and its director, required under this Law and certified according to the legislation of Georgia.

5. The registration of the branch office (permanent establishment) of a foreign enterprise shall be performed by the registration authority according to the legal address of that branch office.

6. The registration authority shall be obliged to register the branch office (permanent establishment) of a foreign enterprise upon submission of the documents laid down by the legislation of Georgia.

Law of Georgia No 535 of 3 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 2131 of 25 November 2005 - LHG I, No 53, 19.12.2005, Art. 351

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 – LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 17 – Deleted

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.9.1999, Art. 110

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 18 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 19 – Deleted

Law of Georgia No 835 of 30 March 2001 – LHG I, No 10, 19.4.2001, Art. 36

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 191 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 192 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

II – Special Part

 

Chapter I - General Partnership

 

Article 20 – Concept

1. A general partnership is a company where several persons (partners) conduct entrepreneurial activity jointly, under one common company name, and are jointly and severally liable with all their assets to the creditors as joint debtors.

2. A partner may reject a creditor’s claim while the company may dispute the transaction that is the basis for the company’s obligation. The partner may enjoy the same right until the creditor’s claim is satisfied by fulfilling the company’s matured counter-claim (by offsetting counter-claims of the company against the creditor).

3. To levy execution against partners’ assets, a creditor shall obtain a writ of execution against the partners as well as a writ of execution against the company.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 21 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 22 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 23 – Management of the company

The persons authorised to manage a company shall be identified and the scope of their powers shall be laid down by this Law and the Charter of the company.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 24 – Partner's right to control

Any partner (including one not participating in management of the company) may personally review and inspect the books and records of the company. The partner may request from other partners to fulfil their obligations to the company and personally lodge a suit to enforce the same.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 25 – Profits, losses, and their distribution

1. Unless otherwise provided for by the Charter, annual profits and loss shall be fixed and each partner's share shall be calculated at the end of each fiscal year on the basis of the annual balance sheet.

2. Unless otherwise provided for by the Charter, the profits of a partner's share shall be added to his/her contribution if it is not fully made; the shared loss of a partner and the money spent from contributions made during the fiscal year shall be written off against his/her profit.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 26 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 27 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 28 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 29 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 30 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 31 – Withdrawal of a partner from the company

1. The procedure for a partner’s withdrawal from a company shall be determined by the Charter of the company as laid down by Article 144(6 and 8) of this Law.

2. If a partner of general partnership expresses his/her wish to withdraw from the company, or insolvency proceedings are opened against the company, or any new partner enters the company, the procedure for reorganising the enterprise under Article 144(6 and 8) of this Law shall be carried out in relation to the company.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

 

Article 32 – Relationships after withdrawal of a partner

1. In case of a partner's withdrawal from a company, his/her share in the company's assets shall be distributed among the remaining partners of the company.

2. The remaining partners of the company shall be obliged to release the withdrawing partner from the debts of the company and to pay the sum that he/she would receive in case of the company's liquidation.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 33 – Death of a partner

1. In case of the death of a partner, each of that partner’s successors can become a partner of the company if so provided for by the Charter of the company or if all the partners so agree.

2. The Charter of the company may provide that one or several successors can become a partner. In such case, the person entering the company as a partner shall pay adequate compensation to the remaining successors. It may be that the Charter of the company does not provide for the obligation to pay compensation.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Chapter II - Limited Partnership

 

Article 34 – Concept

1. A limited partnership is a company where several persons carry out entrepreneurial activity under one common company name, where the liability of one or several partners to creditors of the partnership is limited to payment of a fixed guarantee amount – limited partners (komandits) and the liability of other partners is not limited – general partners (komplementars).

2. General partners (komplementars) shall be jointly and severally liable to creditors with all their assets. Together with the rules stated in the general provisions of this Law, the rules for the general partnership shall apply in respect of a limited partnership, unless otherwise provided for by this Chapter.

3. A partner of a limited partnership may be a natural as well as a legal person. Shares in the capital of the company may be apportioned only among the komandits, unless otherwise provided for by the partners’ agreement.

4. Only general partners (komplementars) may approve the charter of a limited partnership and make changes in it and in the registration records.

5. If a general partner (komplementar) expresses his/her/its wish to withdraw from the company, or an insolvency proceeding is opened against the company, or all limited partners (komandits) withdraw from the company, or any new partner enters the company, the reorganisation provisions laid down in Article 14(6 and 8) of this Law shall be carried out in relation to the company.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

 

Article 35 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 36 – Limited partners' (komandits’) right of control

1. Limited partners (komandits) may demand a copy of the annual report and check its correctness according to the financial books and records of the company.

2. If material grounds exist, a court may, on application of one of the limited partners (komandits), demand the presentation of the balance sheet, annual report, other similar information and the financial books and records of the company at any time.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 37 – Management of the company

1. Limited partners (komandits) do not participate in the management of the company; they may not object to the actions taken by general partners (komplementars) in the ordinary course of business. Limited partners may exercise their right to vote only in the cases provided for by the Charter.

2. If by the Charter of the company one of the limited partners is authorised to execute acts of legal significance that are beyond the scope of an ordinary power of attorney, he/she shall be responsible in the manner provided for by Article 9(6) of this Law.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 38 – Profits, losses and their distribution

1. The annual profits or loss shall be fixed based on the balance sheet and each partner’s share shall be calculated at the end of each fiscal year.

2. The procedure for calculating profits and loss, timing and distribution shall be laid down by the Charter of the company.

3. A limited partner (komandit) shall take part in compensation of losses only to the extent of his/her/its contribution but if the liability arises before making the full contribution – also to the extent of the contribution not yet paid.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 39 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 40 – Use of profit by a limited partner (komandit)

1. Unless otherwise provided for by the Charter or this Law, a limited partner (komandit) may demand the receipt of his/her/its due profit only. He/she/it may claim such profit insofar as his/her/its contribution is less than the agreed amount.

2. A limited partner (komandit) shall not be obliged to return received profits in the case of future losses.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 41 – Liabilities of a limited partner (komandit)

The guarantee amount of a limited partner (komandit) in respect to the creditors of the company shall be determined according to the amount fixed in the Charter, if the amount has already been paid. In other cases, Article 3(4) of this Law shall apply.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 42 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 43 – Alienation or succession of a limited partner's (komandit’s) share

1. The share of a limited partner (komandit) may be alienated or transferred by succession without the consent of other partners, unless otherwise provided for by the Charter of the company.

2. A notarised written agreement shall be required for abandoning a share.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Chapter III - Limited Liability Company

 

Article 44 – Concept

1. A limited liability company shall be a company whose liability to creditors is limited to all its assets.

2. The agreement of the partners of an enterprise on reducing liability shall be void against third parties.

3. The capital of a limited liability company shall be divided into shares. A share shall be transferable.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1199 of 30 June 2017 – website, 13.7.2017

 

Article 45 – Capital of a limited liability company

The capital of a limited liability company may be fixed in any amount.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 46 – Rights and obligations of partners

1. The rights and obligations of, and the procedure for initial distribution of shares of partners, shall be determined by the Charter of the company (by agreement of the partners).

2. The Charter may define that the voting right of partners when making a decision and/or the distribution of profits/loss among the partners is not proportionate to their ownership of shares.

21. In the case of increasing the capital of the limited liability company, partners of the company may participate in increasing the capital of the company in proportion with their shares, by making full contributions to the capital within the period determined by the General Meeting of Partners, unless all partners agree on other procedures for the use of such right; herewith, if any partner fails to use this right fully or partially, a new proportionality of partners’ shares may originate after the capital increase.

3. The partners of a limited liability company may alienate or encumber (pledge) their shares in the capital of the company unless the Charter limits such right.

4. By request of a partner, the Directors must promptly provide information on the company business to him/her/it and allow him/her/it to review the books and records of the company.

5. If a limited liability company does not assert its claim against any third party, a partner may instead, and to the benefit of the company, lodge a suit on his/her/its behalf for the fulfilment of that claim. Such partner shall be deemed a proper claimant, if the company does not file an action against the third party within 90 days after receiving a written request to that effect, or fails to prove that such an action prejudices the interests of the company. If the court satisfies the claim of the partner, the company shall be obliged to indemnify the partner for any reasonable out-of-court expenses of the action, including attorney's fees. However, the company shall be released from paying such expenses if it proves that satisfying the action is detrimental to the company. If the partner is deemed an improper claimant, or the claim is not satisfied, the partner shall be liable for any costs and expenses reasonably incurred by the company in the action. Considering the property status of a partner, the court may postpone the partner’s date for payment of court expenses.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 1830 of 30 June 2005 – LHG I, No 41, 19.7.2005, Art. 298

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 2764 of 31 October 2014 – website, 11.11.2014

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

 

Article 461 – Pre-emptive right of a partner to acquire shares

1. When a partner of a limited liability company sells its shares, the rest of the partners shall have the pre-emptive right to acquire the shares in proportion to their own shares, unless otherwise determined by the Charter of the company.

2. A partner (responsible person) intending to sell its shares shall send a notification to all the other partners. The notification shall include the amount of shares to be sold as specified in the agreement to be concluded, the share sale and purchase price and the period of payment. The notification shall also include the time limit of not less than 10 days to exercise the pre-emptive right to acquire the shares. This time limit shall be counted from the moment when the notification is delivered to a partner.

3. The notification shall be sent by registered mail or via technical means (by telephone and/or email).

4. The notification sent via technical means shall be considered as an officially delivered notification to the appropriate person.

5. A responsible person shall personally make a choice of the technical means for sending the notification.

6. If a limited liability company is unaware of the address and/or other contact details of a partner, a responsible person shall also publish the notification under paragraph 2 of this article in the Legislative Herald of Georgia. The notification shall be considered as being delivered to the partner from the moment of its publication.

7. The Charter of a limited liability company may define the procedures different from those established under paragraphs 3-6 of this article; it may also revoke the pre-emptive right to acquire shares under this article. A meeting of partners shall make a decision on these issues (including on making a respective amendment to the company Charter) by a simple majority of votes of persons present, unless a higher quorum is required by the Charter.

8. For purposes of this Law, the pre-emptive right to acquire shares shall be considered the obligation of a partner to sell its shares to the rest of the partners at the same price and with the same terms as it intends to sell the shares to a third person.

Law of Georgia No 812 of 4 May 2017 – website, 29.5.2017

 

Article 47 – Management of an enterprise

1. The partners of an enterprise shall exercise their management powers through a general meeting of partners, unless otherwise provided for by the Charter.

2. The competence of a partners meeting, the procedures for holding a meeting and for making decisions shall be defined by this Law and/or the Charter of an enterprise.

3. The competences and scope of liabilities of directors shall be determined by this Law and/or the Charter of an enterprise.

4. The structure, composition and rules of operation for management bodies shall be determined by the Charter of an enterprise, in accordance with the requirements under paragraph six of this article.

5. (Deleted).

6. If a Supervisory Board is established within the limited liability company, the requirement under Article 55(31) of this Law shall apply to the Chairperson of the Supervisory Board.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

 

Article 48 – Deleted

Law of Georgia No 774 of 2 March 2001 – LHG I, No 6, 20.3.2001, Art. 19

Law of Georgia No 938 of 19 June 2001 – LHG I, No 19, 2.7.2001, Art. 66

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 49 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 50 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Chapter IV - Joint-Stock Company

 

Article 51 – Concept; Company Shareholders Register

1. A joint-stock company shall be a company whose capital is divided into shares of a certain class and quantity as determined by the Charter of the company. A share shall be an intangible registered security that evidences the obligations of a joint-stock company to a partner (shareholder) and the rights of the shareholder in the joint-stock company. The Charter of a joint-stock company may determine a value below which the values of shares may not be set for the initial issuance of the shares for a given class (par value). The liability of a joint-stock company to its creditors shall be limited to all of its assets. The shareholder of a joint-stock company shall not be liable for the obligations of the joint-stock company. When founding a joint-stock company, the capital can be determined in any amount.

2. A shareholder's title to a share shall be evidenced by a record in the Shareholders Register of the joint-stock company or with a nominee holder's record. The shareholder shall be given an extract from the Shareholders Register of a joint-stock company or an extract for a nominee holder.

3. The joint-stock company, whose number of shareholders exceeds 50, shall be obliged to maintain the Shareholders Register through an independent registrar under contract made with such registrar. If the number of shareholders equals to or is less than 50, the company can maintain the Shareholders Register on its own or through an independent registrar, except for a publicly accountable enterprise under the Securities Market Law of Georgia, in which case the Shareholders Register shall be maintained by an independent registrar.

4. The Shareholders Register for a joint-stock company shall be maintained according to the appropriate procedures adopted by the National Bank of Georgia.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 1510 of 26 June 1998 – The Gazette of the Parliament, No 25-26, 15.7.1998, p. 36

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 2507 of 18 July 2003 – LHG I, No 22, 8.8.2003, Art. 157

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 6021 of 10 April 2012 – website, 30.4.2012

Law of Georgia No 4190 of 3 September 2015 – website, 10.9.2015

Law of Georgia No 443 of 10 March 2017 – website, 22.3.2017 

 

Article 52 – Types (classes) of shares; other securities convertible into shares

1. Unless otherwise provided for by the Charter of the enterprise, shares may be common or preferred. One common share shall ensure a right to one vote at the general meeting of shareholders, while a preferred share shall provide no right to vote. A preferred share shall ensure receipt of dividends at a fixed rate. The amount of, and procedure for, receipt of dividends shall be provided for in Article 8 of this Law and in the Charter of an enterprise. The Charter may define a different determination of rights for common and preferred shares. All shares of the same class shall provide equal rights to their holders. Any promise that future dividends will certainly be paid shall be void.

11. In addition to the classes of shares provided for by this article, a general meeting of shareholders of the company may decide on additional classes of shares. The quantity of shares of any class, the associated rights and duties, as well as the conditions for changing them must be reflected in the Charter of a company (and in the case of public offering – in the issue prospectus as well) before placing the shares of that class. After placing shares, changes to the rights and duties associated with placed shares, as well as to the procedure for changing the shares of that class as provided for by the Charter shall not be permitted except for cases under paragraph 12 of this article.

12. The resolution of the general meeting of shareholders to change (cancel, reduce and/or grant) the voting right shall become effective only if a consent thereto is given by more than 75% of the holders of those class shares, the right to vote of which is affected by such decision.

2. Transfer of any class of share (except for publicly offered securities defined by the Securities Market Law of Georgia) may be subject to approval by the company. The procedure for company approval of the transfer of shares shall be laid down by the Charter of the company before placing the shares.

3. A joint-stock company may, as provided for by law, issue other securities convertible into shares.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.9.1999, Art. 110

Law of Georgia No 2507 of 18 July 2003 – LHG I, No 22, 8.8.2003, Art. 157

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

 

Article 53 – Rights and obligations of shareholders

1. Unless otherwise provided for by law, the sole obligation of a shareholder is to pay contributions to receive the appropriate number of shares. Any obligation assigned to a shareholder under the Charter, other than those provided for by law, shall be void.

11. If a decision on issuing new shares is made, a shareholder shall have the pre-emptive right to acquire the new shares in proportion to his/her own shares. This right may be revoked by decision of the general meeting of shareholders in accordance with Article 54 of this Law. Further, the decision to revoke the pre-emptive right to acquire new shares may be made by the general meeting of shareholders only on the basis of a written report of the Director or the Supervisory Board specifying the reason (reasons) for revoking the pre-emptive right to acquire the new shares.

12. A joint-stock company shall inform the holders of at least 1% of the voting shares about their exercising of the pre-emptive right to acquire shares by registered mail. The joint-stock company shall inform the rest of the shareholders about their exercising the pre-emptive right to acquire shares by registered mail or by way of publishing the information on its own website or in the Legislative Herald of Georgia. A joint-stock company must allow the shareholders at least 10 days for their exercising this right. This time limit shall be counted from the moment when the notification is delivered to an appropriate person or the information is published. This paragraph shall not apply to a public offering of securities under the Law of Georgia on Securities Market.

13. The procedures established under this article shall accordingly apply to the emission of convertible or exchangeable securities/the making of a loan by a joint-stock company, although not to the exercising of the right to convert or to exchange based on the securities/loan obligation.

14. Unless otherwise defined by the Charter of a joint-stock company, the pre-emptive right to acquire shares shall not apply to:

a) the shares emitted for remunerating members, representatives, employees and related persons of the administrative bodies of an enterprise or its subsidiary enterprise (enterprises), including for satisfying the rights based on their own convertible securities or options. Unless the shares emitted for this purpose are used as intended, the pre-emptive right of acquisition of shares shall apply to them;

b) the shares emitted against non-monetary payment;

c) the own shares redeemed by the joint-stock company, in case they are re-placed (re-sold).

2. The share of a shareholder in the profits shall be determined according to the number and class of shares. Contributions, which are not fully paid in, shall participate in the distribution of profits proportionately to the amount of the contributions made unless otherwise provided for by the Charter.

31. At a general meeting, any shareholder may request from the directors and the supervisory board clarifications for each item of the agenda and express his/her opinion. If the request is submitted in writing ten days prior to the general meeting, the request must be satisfied or discussed as one of the items on the agenda. Information may be withheld only if it is in the substantial interests of the company, explanations of which must be in writing.

32. Shareholders – owners of 5% of shares may request a special inspection of business transactions or of the annual balance sheet in whole if they believe that there are irregularities.

33. Shareholders or a group of shareholders – owners of 5% of any class of shares may request the body designated by the Charter (Supervisory Board or Directors) to call an extraordinary meeting of shareholders of the enterprise. The request shall be submitted in writing and shall include the agenda items whose content shall comply with the legislation of Georgia and shall be reasonably in line with the goals and business character of the company. In such case, the Supervisory Board or Directors shall be obliged to hold a general meeting not later than three months after receiving the written request. The Supervisory Board or Directors, shareholders or a group of shareholders of 5% of any class of shares (according to paragraph 31 of this article) shall have the right to amend the agenda submitted by the shareholders. The shareholders or a group of shareholders of 5% of any class of shares may request that an extraordinary meeting is called not earlier than one month after the date of the last meeting.

34. If the shareholders or a group of shareholders of 5% of any class of shares (initiators of the meeting) apply to the body designated by the charter of the company (the Supervisory Board or Directors) to call an extraordinary meeting and the sole agenda of the meeting is to request the removal of the Director(s), including the Director who is the Chairperson of the Supervisory Board or a member of the Supervisory Board, the meeting shall be held under the rules laid down in this paragraph.

If within 20 days of such request the Supervisory Board does not call an extraordinary meeting, the meeting may be held by the initiators of the meeting who have applied to the body designated by the charter of the company (the Supervisory Board or Directors) with such request.

In such case, the initiators of the meeting shall send to all the shareholders of the company by registered mail, invitations to the special general meeting according to the provisions of this paragraph, by indicating the sole item of the agenda. No additional item can be added to the agenda. In such case, the extraordinary meeting shall be authorised if attended by the partner(s) holding at least 75% of total votes. If a quorum is not reached, the initiators of the meeting may re-call the meeting not earlier than 20 days after the date of the first meeting. The initiators of the meeting shall re-call an extraordinary general meeting in the manner laid down by this paragraph. That meeting shall be authorised if attended by the partner(s) holding at least 75% of total votes. If the quorum is not reached, the initiators of the meeting may apply to a court according to the legal address of the company. The court shall order the body designated by the charter of the company (the Supervisory Board or Directors) to hold an extraordinary meeting within three months after giving the judgement.

35. Holders of 5% of any class of shares may request from an appropriate management body of a joint-stock company copies of the agreements concluded on behalf of the company and/or information on the agreements to be concluded and/or copies of the agreement-related decisions.

4. Shareholders may exercise their voting rights with respect to their own interests except in the cases where the expected decision concerns conducting a transaction with them or the approval of their report. If a dominant shareholder of a joint-stock company existing within the territory of Georgia intentionally uses his/her dominant position to the prejudice of the joint-stock company, such shareholder shall compensate the remaining shareholders. A dominant shareholder shall be deemed a shareholder or a group of shareholders acting together, who has (have) the practical ability to substantially influence the results of voting at a general meeting of the joint-stock company.

5. If a joint-stock company does not assert its claim against any third party, a shareholder may instead, and to the benefit of the company, lodge a suit on his/her behalf for the fulfilment of that claim. Such shareholder shall be deemed a proper claimant, if the company does not file an action against the third party within 90 days after receiving a written request to that effect, or fails to prove that such an action prejudices the interests of the company. If the court satisfies the claim of the shareholder, the company shall be obliged to indemnify the shareholder for any reasonable out-of-court expenses of the action, including attorney's fees. However, the company shall be released from paying such expenses if it proves that satisfying the action is detrimental to the company. If the shareholder is deemed an improper claimant, or the claim is not satisfied, the shareholder shall be liable for any costs and expenses reasonably incurred by the company in the action. Considering the property status of a shareholder, the court may postpone the shareholder’s date for payment of court expenses.

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 4581 of 30 March 2007 – LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 94

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

Law of Georgia No 812 of 4 May 2017 – website, 29.5.2017

 

Article 531 - Redemption of shares by the company

1. A shareholder may request, in the manner laid down by this article, the company to evaluate and redeem his/her shares if he/she, at a general meeting, has not supported the decision that substantially violates the shareholder’s rights, or is related to reorganisation of the enterprise. The Charter of the company may provide in detail for the procedures of evaluation and redemption of shares.

2. A company intending to make a decision under the first paragraph of this article shall give, in the notice calling the respective general meeting, a detailed description of the question at issue, the related right to request redemption and the procedure for performance of such redemption.

3. A shareholder may, within 45 days after making the decision under the first paragraph of this article, request in writing that the company redeem his/her shares. The right to such request shall not exist if:

a) the shareholder has not fully paid the contribution for such shares;

b) the shareholder has purchased those shares after sending the notice under the second paragraph of this article.

4. A share shall be redeemed at its market value fixed on the day previous to the notice made under the second paragraph of this article except in those cases where any other rule for determining the fair value of the share is provided for by law due to low liquidity of shares or for any other reason. In applying such rule, the Supervisory Board shall duly substantiate its decision.

5. The decision of the Supervisory Board on the number and redemption price of redeemable shares must be made within 30 days after expiration of the term specified in the third paragraph of this article, and the share redemption amount must be paid not later than 30 days after such decision is made.

6. Any shareholder, who disagrees with the share redemption terms under the decision by the Supervisory Board, may appeal to a court within 14 days after notification of the decision.

7. No redemption of shares may be allowed if:

a) the amount payable for redemption of shares exceeds 25% of the company’s capital;

b) at the moment of redemption the company meets the conditions laid down by the Law of Georgia on Insolvency Proceedings or such conditions may arise as a result of the redemption of shares.

8. If the number of proposed redeemable shares exceeds the limit allowed by the seventh paragraph of this article, such shares must be redeemed from various sellers on a pro rata basis.

9. The company may, at the stock exchange, purchase and then alienate its own placed shares (treasury shares) at its sole discretion. The quantity of the treasury shares may in no event exceed 25% of placed shares unless a lower limit is provided for by the Charter. In counting votes, distributing dividends, and during a liquidation process and for purpose of computing other rights arising from shareholding, treasury shares and shares owned by subsidiary enterprises of the company shall not be taken into account.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 532 - Mandatory tender offer

1. If a shareholder or a group of shareholders acting by agreement (for the purposes of this article – ‘the buyer’) purchases a lot of shares that results in taking control of more than one half of the voting shares of a joint stock company, he/she/it shall be obliged to make a tender offer under the Law of Georgia on Security Market for buying outstanding shares, no later than 45 days after the above fact, or shall bring down the quantity of shares below one half of the voting shares under his/her/its control within the same time frame. This requirement shall not apply if:

a) more than one half of the voting shares of a joint stock company came into possession of the buyer through the tender offer made under the Law of Georgia on Security Market by offering other shareholders to redeem all the remaining shares;

b) a person holds the above shares acting as an agent of any other person or persons, including for issuing the Global Depositary Receipts. In this case, the person or the group of persons acting under agreement that directly or indirectly control more than one half of the voting shares of a joint-stock company shall be obliged to make a mandatory tender offer.

2. An auditor or a brokerage firm shall establish the offered redemption price. The offered redemption price must be no less than the maximum price that the redeeming shareholder has paid within the last six months for the company’s share of this class. The auditor or the brokerage firm shall draw up a report indicating documented facts establishing the basis for the offered redemption price. The buyer shall reimburse the expenses of the auditor or the brokerage firm. The buyer shall also be obliged to provide the auditor or the brokerage firm with all information available to him/her/it on the purchase of shares. The auditor or the brokerage firm shall be held responsible with all his/her/its assets for damages he/she it caused to the shareholder as a result of negligence or deliberately misestimating of the offered redemption price.

3. Until the end of the tender offer under the first paragraph of this article, the buyer may not exercise the voting rights of more than 50% of votes under his/her/its control at a General Meeting.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 4469 of 16 March 2007 - LHG I, No 9, 31.3.2007, Art. 80

Law of Georgia No 5285 of 11 July 2007 - LHG I, No 29, 27.7.2007, Art. 326

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 533 - Deleted

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Judgement of the Constitutional Court of Georgia No 2/1-370,382,390,402,405 of 18 May 2007 - LHG IV, No 25, 21.5.2007, p. 1

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 534 - Mandatory selling-out of shares

1. If after purchasing shares a shareholder holds more than 95% of voting shares of a joint-stock company, the shareholder (for the purposes of this article ‘the buyer’) may redeem the shares of the other shareholders for a fair value.

2. The court shall decide on a mandatory selling-out of shares as determined in the Civil Procedure Code of Georgia. The fair value and the date of share redemption shall be fixed by court decision on a mandatory selling-out of shares as determined in the Civil Procedure Code of Georgia.

3. The buyer shall, not later than one month before applying to the court, announce the mandatory selling-out of shares in the gazette under Article 54(2) of this Law. The announcement shall include information on the reasons, conditions and procedures of the redemption.

4. A person maintaining the register (for the purposes of this article ‘the registrar’) shall, no later than five days prior to the date of redemption determined by the court, inform all registered holders, whose identity and location is known, on the decision of the court on obligatory sale of shares, on the redemption record date and on key procedures (if applicable), and for registered holders of shares whose identity and/or location is unknown, a person maintaining the register shall publish such information in in an official gazette of Georgia. All transactions involving the shares to be redeemed except for the acts under this article shall be discontinued from the redemption record date until the completion of the shares redemption procedure. The registrar shall compile the register which is a list of all registered holders as of the redemption record date specifying their identity, address and quantity of shares held by them, if applicable, but in the case the identity and/or address of the registered shareholder cannot be determined, the registrar shall make an appropriate record (comment) in the Redemption Register. On the basis of presenting by the byer the documents (including a document certifying a complete deposition of the amount to be redeemed) certifying the act having been performed in accordance with the first and the second paragraphs of this article, the registrar shall re-register all shares in the name of the buyer. The registrar’s expenses related to the redemption of shares shall be paid by the byer in accordance with the legislation of Georgia. The buyer shall deposit the sum for redeeming all remaining shares to a special account opened for the rest of shareholders in the bank, with the Central Depositary or with the brokerage firm, to whom the buyer forwards the Redemption Register, in accordance with which sums shall be disbursed from these special accounts without a further consent from the buyer.

Law of Georgia No 5285 of 11 July 2007 - LHG I, No 29, 27.7.2007, Art. 326

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

 

Article 535 – Purchase of company’s shares by a subsidiary enterprise

1. If an accounting enterprise determined under the Law of Georgia on Securities Market securities of which are admitted for trade on a stock exchange owns 50% or more than 50% of shares of another enterprise, such subsidiary enterprise shall not have the right to purchase shares of the reporting enterprise.

2. The first paragraph of this article shall not apply to a securities market intermediary under Article 2(42) of the Law of Georgia on Securities Market.

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

 

Article 54 – General Meeting

1. The regular General Meeting shall be held annually within two months after preparation of the annual balance sheet unless otherwise determined by the Charter of a joint stock company. The meeting shall discuss the annual results and other possible issues of the agenda. In other cases, an extraordinary General Meeting shall be held at the request of the directors or the Supervisory Board, or if so provided in this Law – at the request of the shareholders. The Supervisory Board shall fix the record date for the General Meeting. The record date may not be 45 days earlier than convening the meeting or later than the date of announcement of convening the meeting. The only shareholders authorised to participate in the General Meeting shall be those having the property right to shares on the record date of the Meeting.

11. The general meeting need not be convened if a shareholder with more than 75% of the votes decides on the issues to be discussed. This decision shall be equal to the minutes of a meeting and shall be considered to be the decision made by the meeting. In this case, the rest of the shareholders shall receive a notice of the decision. The General Meeting of Shareholders shall be held if the quantity of the shares mentioned in this article is held by more than one shareholder.

2. A General Meeting of a joint stock company shall be convened at the legal address of the company or, at any other location in the territory of Georgia by the body defined under the Charter (the Supervisory Board or the Directors) 20 days after the announcement of the meeting is published in the official gazette of Georgia determined by the National Bank of Georgia, or the invitation is sent to the shareholders. The announcement of the general meeting shall contain the agenda of the meeting and recommendations of the directors and the Supervisory Board for making decisions. The announcement of the general meeting shall include the procedure describing how a shareholder can verify his/her right to participate in the meeting within 10 days before the meeting. The General Meeting invitation shall be sent to the holders of at least 1 per cent of voting shares of the joint stock company by registered mail. In the case of a publicly accountable enterprise, the National Bank of Georgia shall determine the class of shares holders of less than 1 per cent of which will be sent the invitations to by post.

3. A shareholder may obtain an advance confirmation of his/her right to participate in the meeting, and of the number of votes at his/her disposal under the procedure defined in the second paragraph of this article. A shareholder shall participate in the meeting on the basis of an identity card, a neutral identity card or a neutral travel document, as well as based on the Shareholders Register data presented at the meeting. Representation by a written power of attorney shall be permitted.

4. The Chairperson of the Supervisory Board shall preside at the General Meeting. In the absence of the Chairperson, his/her deputy shall preside and in his/her absence, the meeting shall be presided over by one of the directors. If all of the above are absent, the Chairperson of the meeting shall be elected by the General Meeting by a simple majority of votes present.

5. Unless otherwise determined by the Charter, the General Meeting shall be duly constituted if a partner (partners) holding more than half of the voting shares is present at the meeting. If the meeting is not duly constituted, a new meeting with the same agenda shall be convened under the procedure provided for in the second paragraph of this article within the time frame defined by the Chairperson. In this case, the meeting shall be duly constituted if a partner (partners) holding at least 25 per cent of voting shares is present. If the meeting is still not duly constituted a new meeting with the same agenda shall be convened under the procedure provided in the second paragraph of this article within the time frame defined by the Chairperson. The above meeting shall be duly constituted irrespective of the number of partners with voting shares present.

6. The General Meeting shall have the right to:

a) adopt amendments to the Charter of the joint stock company;

b) decide on reorganisation or liquidation of the company;

c) wholly or partially cancel a shareholders pre-emptive right (when increasing the capital by issuing securities);

d) accept or decline proposals of the Supervisory Board or the directors on the use of profits, and if the above bodies fail to make an agreed proposal, decide on using the net profit;

e) decide on setting up the Supervisory Board (unless the setting up of the Supervisory Board is provided for in this law);

f) elect members of the Supervisory Board or recall them from the Board, as well as determine the tenure of electing the members of the Board;

g) approve the reports of the directors and the Supervisory Board;

h) decide on the question of remuneration for the members of the Supervisory Board;

i) elect and remove an external auditor;

j) make decisions on participating in court proceedings against the Supervisory Board and the directors, as well as appoint its representative for these proceedings;

k) make decisions on the purchase, alienation (or similar interrelated transactions), or encumbering company property with a value exceeding one-half of the value of the company assets unless otherwise defined by the Charter of the company, except for the transactions in the ordinary course of business.

The Charter may distribute the powers specified in this paragraph among the Supervisory Board and/or the director (directors).

7. Unless otherwise provided for in the Charter of a joint stock company, the decisions under paragraph 6(a-c) of Article 54 shall require consent of the partners holding more than 75 per cent of the voting shares present. All other decisions under the sixth paragraph of Article 54 shall require consent of the partners holding more than 50 per cent of the voting shares present.

8. When electing members to the Supervisory Board, shareholders may agree to apply the vote accumulation method as follows:

a) each shareholder shall distribute all of his/her votes for any number of candidates so that the total number of his/her votes cast does not exceed the total number of votes at his/her disposal;

b) a shareholder may only vote for a candidate for the Supervisory Board membership by each of his/her votes (voting against the candidate shall not be permitted);

c) if the number of candidates is equal to or less than the fixed number of the Supervisory Board members, then all the candidates having received at least one vote shall automatically become a member of the Supervisory Board. However, if the number of the candidates is more than the fixed number of the Supervisory Board members, the candidates having received the majority of votes shall be deemed to be elected to the Supervisory Board.

Law of Georgia No 1510 of 26 June 1998 – The Gazette of the Parliament, No 25-26, 15.7.1998, .p. 36

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.9.1999, Art. 110

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5265 of 11 July 2007 – LHG I, No 30, 30.7.2007, Art. 336

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1684 of 24 September 2009 – LHG I, No 29, 12.10.2009, Art. 167

Law of Georgia No 4997 of 1 July 2011 - website, 15.7.2011

Law of Georgia No 4190 of 3 September 2015 – website, 10.9.2015

Law of Georgia No 443 of 10 March 2017 – website, 22.3.2017

Law of Georgia No 812 of 4 May 2017 – website, 29.5.2017

 

Article 55 – Supervisory Board

1. If a joint stock company is a publicly accountable enterprise under the Law of Georgia on Security Market, whose securities are tradable on the stock market, or a joint stock company is licensed by the National Bank of Georgia, or when the number of a joint stock company shareholders is more than 100, the Supervisory Board must be established consisting of at least 3 and no more than 21 members.; In all other cases, establishment of the Supervisory Board shall not be required.

11. If no Supervisory Board has been established, its duties and powers under the law shall be distributed by the Charter to other management bodies of the enterprise.

12. Each member of the Supervisory Board shall be elected by the General Meeting for one year unless a different term is determined by decision of the General Meeting or the Charter. The authority of a member of the Supervisory Board shall be extended beyond the above term until the next regular General Meeting is convened. A member of the Supervisory Board may be re-elected earlier by the General Meeting at any time. Each member of the Supervisory Board may resign at any time. If no new member is elected to the Supervisory Board within six months after a member of the Board has quit, the court with jurisdiction over the company legal address may appoint a new member following the application of a shareholder, a member of the Board or the director, unless otherwise provided for in the Charter.

2. Any person may be a member of the Supervisory Board. The Charter may define the member (members) of the Supervisory Board to be the director (directors) of the joint stock company. The procedure for establishing Supervisory Boards in commercial banks shall be defined by the Law of Georgia on Commercial Banks. In the cases under the first paragraph of this article, the directors may not represent a majority in the Supervisory Board.

21. If a joint stock company is a reporting enterprise defined by the Law of Georgia on Securities Market and securities of which are admitted for trade on a stock exchange, at least one member of the supervisory board of the joint stock company shall be the person who is not a staff member of the mentioned company or a person who is directly or indirectly related to that company, and who is not involved in its daily activities and therewith, is an independent person.

22. For the purposes of paragraph 21 of this article a person shall be deemed independent if such person legally and economically is not related to the joint stock company, and if such person does not hold shares of the company and does not receive any remuneration or other economic benefit from this company, except for the remuneration determined for the members of the supervisory board..

3. The Supervisory Board shall elect the Chairperson and the deputy Chairperson from among its members. If a decision is not reached, they shall be elected by secret ballot. If the votes are tied between the candidates, the elder of them shall be appointed as the chairperson.

31. A chairperson of the supervisory board of the joint stock company may not concurrently be a director of the company.

4. The chairperson (the deputy chairperson in the absence of the chairperson) shall convene sessions, as well as shall determine the agenda. The Chairperson or secretary of the session shall prepare the minutes of the session.

5. Sessions of the Supervisory Board shall be held at least quarterly. The session invitation shall be sent out in writing at least eight days earlier and shall include the intended agenda. The members of the Supervisory Board may be represented by other members provided one member may be presented by only one other member.

6. The Supervisory Board shall be authorised to make decisions if at least half of the members are present at the session. If the Board is not authorised to make decisions, the Chairperson (the deputy in the absence of Chairperson) may convene a new meeting, in no later than eight days, that shall be authorised to make decisions if at least 25 per cent of the members are present. However, if the Supervisory Board is still not authorised to make decisions, the authority of the Board shall be terminated and the Chairman (the deputy in the absence of Chairperson) shall convene a General Meeting.

7. Tasks and competencies of the Supervisory Board:

a) the Supervisory Board shall control the activity of each director;

b) the Supervisory Board may require directors, at any time, to submit reports on company activity;

c) the Supervisory Board shall control and inspect the financial documents of the company, as well as its items of property, particularly, the cash office and the state of securities and goods. The Board may assign specific members or certain experts to perform the above tasks;

d) the Supervisory Board shall convene the General Meeting if so required for the company;

e) the Supervisory Board shall inspect annual reports, proposals for profit distribution and shall inform the General Meeting about the results. The Supervisory Board shall indicate in its notice about how and to what extent it has inspected the performance of the company management during the previous business year; which parts of the annual report and of the activity report it has inspected, and whether these inspections caused substantial changes in the final results;

f) the Supervisory Board may appoint and dismiss directors at any time, as well as may conclude and terminate contracts with them;

f1) in a joint stock company in which the state holds more than 50 per cent of total votes, the Supervisory Board must coordinate the appointment and dismissal of directors with the holder of more than 50 per cent of the company votes. In the case of disagreement between the Board and the shareholders, the decision on appointing and dismissing a director shall be made by the General Meeting.

71. The Chairperson of the Supervisory Board may not file an action against directors of this company if he/she him/herself is a director. Such an action may be filed only by the member of the Board who is not a director of the company.

72. Duties of the directors may be delegated to the Supervisory Board in the cases provided for in the Charter.

8. The following activities may be performed only with consent of the Supervisory Board unless otherwise determined by the Charter:

a) acquiring and transferring more than 50 per cent of the shares of an enterprise;

b) forming and liquidating branch offices;

c) adopting the annual budget and long-term obligations;

d) undertaking and securing the obligations in excess of the amount fixed by the Supervisory Board; the obligations of the Board members and the directors may not be secured unless the decision on the above has been made by the General Meeting;

e) determining the scope of authority of the directors;

f) launching a new, or terminating the current, business activity;

g) establishing general principles of business policy;

h) appointing and dismissing trade representatives (procurists);

i) making a decision on admitting the company shares and other securities to trading on the stock market;

j) defining the participation of the managerial staff in the profits and similar relations; establishing their pension scheme and submitting them to the General Meeting for approval;

k) making decisions on the purchase or alienation (or on similar related transactions) of company property with a value exceeding the amount fixed by the Supervisory Board;

l) making a decision on an issue that does not fall, by law, within the competence of the General Meeting and the director.

9. Articles 9(6) and 56(4) of this Law shall apply to the responsibility of the Supervisory Board.

10. The information on withholding consent by the Supervisory Board under the eighth paragraph of this article must be recorded in the annual report of a joint stock company unless otherwise determined by the Charter.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 774 of 2 March 2001 – LHG I, No 6, 20.3.2001, Art. 19

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5293 of 11 July 2007 - LHG I, No 29, 27.7.2007, Art. 332

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1684 of 24 September 2009 – LHG I, No 29, 12.10.2009, Art. 167

Law of Georgia No 4190 of 3 September 2015 – website, 10.9.2015

Law of Georgia No 4791 of 19 February 2016 – website, 7.3.2016

Law of Georgia No 443 of 10 March 2017 – website, 22.3.2017

 

Article 56 – Directors

1. The directors shall manage and represent the company.

2. The powers of the directors shall be defined by agreements concluded with them under the Charter. In the absence of such a definition in the Charter, the general power of management under this Law shall apply.

3. The directors shall represent the joint stock company in court and in other relations. The directors may not represent the company in court if the company has filed an action against them.

4. The directors must perform the tasks incumbent on them faithfully and diligently. If a director fails to fulfil his/her duties, he/she shall be obliged to reimburse the company for damages inflicted. The directors shall be jointly and severally liable with all their assets. If the fact of causing damage is established, the directors must evidence that they have managed the business in accordance with Article 9 (6) of this Law. The company may not waive a claim for damages. The creditors of the company may exercise the right of claim unless they have been compensated by the company for their claims.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 57 – Business report; utilisation of profits

1. The directors shall draw up the annual report and the business report, as well as a proposal about sharing net profits for submission to the Supervisory Board. The Supervisory Board shall present the approved proposal to the General Meeting. If the directors and the Board fail to agree on the net profit sharing scheme, they shall notify the General Meeting of both profit sharing proposals. The General Meeting may resolve to retain all of the net profits with the enterprise and to consider it in a future report.

2. Shareholders may not be paid any remuneration other than company dividends. If this procedure is breached, a shareholder who received such remuneration shall be obliged to reimburse it or to financially recompense for the damage inflicted. For breaching this principle, the directors and the Supervisory Board shall be liable to the company jointly and severally, with all their assets. The General Meeting may not waive this right. Creditors of the company may exercise this right unless they have been compensated by the company for their claims.

3. A shareholder may be in a contractual relationship with the company (including as a director and/or a member of the Supervisory Board) and may receive remuneration under the contract that shall not constitute a dividend.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 58 – Deleted

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 59 – Increasing capital by issuing new shares or securities convertible into shares

1. A share shall be deemed placed if the company issued it to any other person in exchange for sum certain or other payment (irrespective of whether the company has received such payment or not).

2. The shares that have been placed and/or those that the body authorised by the General Meeting has decided to place may be called ‘issued shares’.

3. The share shall be deemed authorised (declared) if the General Meeting has made a decision on its possible placement in the future. Maximum quantity and class of the authorised shares shall be specified in the company Charter.

4. The body authorised by the General Meeting (General Meeting, Supervisory Board and/or Director) shall ensure the placement of new shares in accordance with the conditions that may be defined by the decision of the General Meeting.

5. The body authorised by the General Meeting shall make decisions on placing new shares within the authorised shares. The decision shall contain the quantity and the class of shares. Such a decision may include the time frames for placing shares, the minimum price of shares and/or other additional conditions.

6. The Director (or any other authorised person or body) shall place the shares.

7. The decision of the General Meeting may also determine to cancel shares that are not placed under its defined conditions. This shall mean that the quantity of authorised shares is reduced by the quantity of cancelled shares. The company Director shall be obliged to make a respective change to the Charter of the company without consent of the General Meeting.

8. Securities convertible into shares may be issued by increasing the capital, under this article. The General Meeting or other body authorised by the Charter may determine any other way for issuing convertible securities.

Law of Georgia No 2073 of 9 June 1999 – LHG I, No 24(31), 26.6.1999, Art. 110

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Chapter V - Cooperatives

 

Article 60 – Concept

60.1. A Cooperative shall be a company based on the labour activity of its members or established for developing the business and increasing the income of the members. The objective of a cooperative shall be the satisfaction of interests of the members. A cooperative shall not aim primarily at gaining profit.

Cooperatives shall include:

a) cooperatives obtaining raw materials for members by way of extracting raw materials;

b) cooperatives jointly selling agricultural products or hunting and fishery produce;

c) cooperatives producing agricultural products and manufacturing different articles, and selling them at joint expenses (agricultural and production cooperatives);

d) cooperatives buying consumer goods by wholesale and selling them by retail;

e) cooperatives buying and producing, as well as jointly using material and technical resources necessary for agricultural production or for hunting and fishing;

f) agricultural-credit cooperatives;

g) consumer (diversified) cooperatives whose legal, economic and social bases shall be governed by the Law of Georgia on Consumer Cooperatives;

h) non-bank deposit institutes – credit unions;

i) agricultural cooperatives whose legal, economic and social bases shall be governed by this Law unless otherwise determined by the Law of Georgia on Agricultural Cooperatives.

60.2. Deleted.

60.3. The liability of a cooperative to creditors shall be limited to its own property.

Law of Georgia No 275 of 13 June 1996 – The Gazette of the Parliament, No 17, 3.7.1996, p. 32

Law of Georgia No 712 of 15 May 1997 – The Gazette of the Parliament, No 23-24, 7.6.1997, p. 9

Law of Georgia No 1614 of 4 July 2002 – LHG I, No 23, 24.7.2002, Art. 107

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 818 of 12 July 2013 - website, 5.8.2013

Law of Georgia No 4496 of 11 November 2015 - website, 24.11.2015

 

Article 61 – Unit; membership of cooperatives

1. The founders of a cooperative shall determine the minimum quantity of a unit for its members. One member of a cooperative may hold several units.

2. (Deleted).

3. The application must unambiguously specify the obligation of a cooperative member for him/her to make a fixed payment (unit) under the Charter. If under the Charter members of a cooperative, must make additional payments in the amount of a guaranteed sum, the application must indicate that for the purpose of satisfying creditors the entrants shall make additional payments in an unlimited amount or shall pay an amount up to the guaranteed sum reserved in the Charter.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 62 – Withdrawal of members from cooperatives

1. Each member of a cooperative shall have the right to withdraw from the cooperative on the basis of an appropriate application. Rules and procedure for withdrawing from a cooperative shall be defined by the Charter.

2. Final settlement with a withdrawing member shall be performed on the basis of a balance sheet prepared as of the day of withdrawal. If a member withdraws during the course of the business year, the last balance sheet shall serve as a reference. The holdings of a member shall be paid within six months after the withdrawal; however, the withdrawing member shall have no claim with respect to the reserves and other property of the cooperative under the third paragraph of this article.

If the entire property of the withdrawing member, including reserves and holdings, is not sufficient to cover debts, the withdrawn member shall pay the cooperative from his/her share of money. The above share shall be calculated based on the number of cooperative members, unless otherwise provided for in the Charter.

The Charter may provide that members having completely paid for their unit shall have the right to claim the unit back from the reserve fund established for this purpose on the basis of the annual balance. This claim may depend on the tenure of the cooperative membership, or the Charter may provide for other conditions and restrictions.

3. A cooperative member may transfer his/her unit to any person by a written agreement at any time including during the course of the business year, and in this way the member may withdraw from a cooperative without final settlement if the transferee becomes or is already a member of the cooperative instead of the transferor. The Charter (agreement of the partners) may prohibit or require additional conditions for transfer. The board of the cooperative shall immediately submit this agreement to the Register of Enterprises and Non-entrepreneurial (Non-commercial) Legal Persons.

Transfer of a unit shall immediately be entered into the list with the transferring member. The day of registration shall be deemed to be the date of withdrawal.

4. If a member dies, membership shall devolve to his/her successors. Membership shall end at the end of the business year when the succession was opened. Several successors may exercise their voting rights through one common authorised representative.

The Charter may provide that when a cooperative member dies his/her successor becomes a member of the cooperative. Prolongation of membership under the Charter may depend on the personal factors of a legal successor. If several successors accept succession, the Charter may also provide for the condition that the membership terminates unless transferred to one of the successors within the timeframes defined by the Charter.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

 

Article 63 – General Meeting

1. Members of the cooperative shall exercise their rights with respect to cooperative business at General Meetings unless otherwise provided for by law.

2. The General Meeting shall make decisions by a simple majority of votes unless more votes or other requirements are provided for by law or by the Charter. The Charter may provide for an exceptional procedure for elections.

3. Each member shall have one vote, but the Charter may apportion votes differently.

4. A member may exercise his/her voting right personally or through a representative. Voting rights of a beneficiary of support when granted support under Article 1293(4) of the Civil Code of Georgia, and/or natural persons with limited competence, and voting rights of a legal person shall be exercised by their legal representatives. Voting rights of a general partnership company and a limited partnership company shall be exercised by an authorised representative. Power of attorney issued by a natural person must be certified by notary.

5. No person may participate in voting for himself/herself or for other persons if there is a decision on hearing his/her report or the report of his/her representative; or on releasing him/her from obligations, or on the cooperative raising claims against him/her or a replaced member.

6. The board shall convene the General Meeting unless other persons also are authorised by the Charter or by law to do so. The General Meeting shall be convened at least once a year unless otherwise specifically provided for in the Charter and by this Law.

7. The General Meeting shall be convened immediately if one tenth or fewer number of cooperative members as referred to in the Charter so request in a signed application indicating the specific purpose for the meeting. If the request is not satisfied, the court within whose jurisdiction the cooperative has its legal address may authorise the requesting members to convene the Meeting or announce the agenda. The authority granted by the court for convening or announcing the meeting shall be published.

8. The General Meeting shall be convened within three weeks after publication in a newspaper of Georgia as determined by the Charter.

The agenda of the General Meeting shall be announced on convening the Meeting. No decision shall be made on issues not announced three days before the Meeting. Exceptions shall apply to decisions on conducting the Meeting, as well as on convening an extraordinary General Meeting.

9. Minutes of the meeting shall be prepared containing the decisions of the General Meeting. The minutes must include the venue and the date of the meeting; the name and surname of the chairperson of the meeting; the voting type and results and the resolution of the chairperson on making decisions and other statements with respect to the minutes.

The chairperson and the members of the executive board present shall sign the minutes of the meeting. The materials for convening the meeting shall be enclosed with the minutes. Any member shall be allowed to read the minutes. The minutes shall be retained in the cooperative.

10. The General Meeting shall approve the annual balance sheet. The Meeting shall make a decision on using the annual profits or covering the annual losses, as well as on approving reports of the executive board and the Supervisory Board. The General Meeting shall be held within three months after the end of the business year.

The annual balance sheet, the status report and the Supervisory Board report shall be displayed in the office of the cooperative or in any other place designated by the executive board for members to read them at least one week before the meeting. Each member may receive copies of the annual balance sheet, the status report, and the Supervisory Board report at his/her own expense.

11. The General Meeting shall have the exclusive authority to make decisions on making changes to the Charter (agreement of partners). The above decision shall be certified by a Notary. The below changes shall require a simple majority of votes (unless otherwise specified in the Charter (agreement of partners)):

a) increasing the number of units;

b) introducing or expanding participation with several obligatory units;

c) introducing or expanding the obligation for making extra payments;

d) introducing or expanding the withdrawing members’ participation in the reserves;

e) introducing or expanding the rights of several votes;

f) dividing a unit.

The change to the Charter (agreement of partners) for introducing or expanding the obligation of a member with regard to using the cooperative's equipment or some other business, and/or introducing a new service, shall require nine tenths of a majority of votes. The Charter (agreement of partners) may provide for other requirements as well. The decision shall be invalid until the cooperative is registered in the Entrepreneurial Registry based on its location.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 1974 of 3 November 2009 – LHG I, No 35, 19.11.2009, Art. 262

Law of Georgia No 3395 of 20 March 2015 – website, 31.3.2015

 

Article 64 – Meeting of representatives

1. If the number of cooperative members exceeds 500, a meeting of representatives shall be convened instead of a General Meeting. If the number of members exceeds 200, the Charter may provide that a meeting of representatives shall be held instead of a General Meeting.

2. Any legally capable individual who is a cooperative member but not a member of the executive board or the Supervisory Board may be elected as a representative.

3. Members of a cooperative shall elect at least 50 representatives for the meeting. The representatives may not delegate their rights to other persons.

4. The representatives shall be elected on the basis of universal, direct, equal elections by secret ballot. Article 63(4) of this Law shall apply for representation of members during the elections. No one may be elected a representative for more than four years.

The Charter shall determine:

a) the number of members represented by one representative;

b) the tenure of representation.

Other provisions regarding the election procedure, including the identification of results, may be laid down in the election regulations jointly adopted by the executive board and the Supervisory Board. The adoption shall require consent of the General Meeting. The executive board shall make a decision unanimously.

5. One substitute person shall be elected for each representative. If a representative is dismissed before his/her tenure expires, a substitute person shall replace him/her. The substitute person may only be elected together with the representative for the same tenure as determined for electing representatives.

6. A list of elected representatives and elected substitute persons shall be displayed in the cooperative office for a period of two weeks for the members to read it. The list shall be published in an official gazette of Georgia or in a newspaper specified by the Charter. The first day for displaying the list shall be the date of its publication. Each member shall be immediately provided a copy of the list at his/her request.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Article 65 – Supervisory Board

1. A cooperative may, under its Charter, provide for the establishment of Supervisory Board and determine the number of Supervisory Board members.

2. A cooperative member may, depending on business results, receive compensation by decision of the General Meeting, unless otherwise provided for in the Charter.

3. A member of the Supervisory Board may not at the same time be a member of the executive board (a director) or his/her deputy or otherwise conduct the business of the cooperative. Any member who has withdrawn from the executive board on his own initiative may not be elected as a member of the Supervisory Board before having his/her report approved, unless otherwise provided for in the Charter.

4. As provided in the Charter, the Supervisory Board shall control the executive board of directors in all aspects of management when conducting business. The Board shall obtain any information on the progress of the cooperative business for this purpose. The Supervisory Board may, at any time, request the board for the report and examine, directly or through designated person, the accounting books and records, as well as the status of the securities and the goods. The Supervisory Board shall inspect the annual balance sheet, the status report and the annual profit-sharing proposals. The Board shall report on the results of the inspection to the General Meeting before the annual balance sheet is approved.

5. The Supervisory Board shall convene the General Meeting in the manner laid down by law, unless otherwise provided for in the Charter.

6. Other functions of the Supervisory Board may be determined by the Charter. The members of the Supervisory Board may not delegate their functions to other persons, unless provided for in the Charter.

7. As provided in the Charter, the Supervisory Board may represent the cooperative together with the executive board in concluding agreements with third parties and in conducting proceedings against a member of the cooperative, if the General Meeting so decides. Any credit granted to a member of the board of directors shall require approval of the Supervisory Board, unless otherwise provided for in the Charter. The same procedure shall apply to granting a credit when a member of the executive board gives security.

Law of Georgia No 1781 of 24 June 2005 – LHG I, No 40, 18.7.2005, Art. 279

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 6324 of 25 March 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 66 – Executive board. Directors

1. The executive board of a cooperative shall consist of at least two directors (members of the executive board) who may not be members of the cooperative, unless otherwise provided for in the Charter.

2. The directors shall be elected for a term of four business years, unless otherwise provided for in the Charter.

3. In the other cases, article 9 of this Law shall apply.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 6324 of 25 May 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 67 – Deleted

Law of Georgia No 6324 of 25 May 2012 – website, 12.6.2012

 

Article 68 – profit and loss sharing

When approving the annual report, the annual profits or losses allowed for members of a cooperative shall be shared among them. Profit or loss for the first business year shall be shared in proportion to the contributions of members. Profit or loss for each succeeding year shall be shared by adding up profits and writing off losses in proportion to the total amount of units available at the end of previous business year. Profits shall be added until the amount of units is reached.

The Charter may provide for other procedures for sharing profits and losses. Profits shall not be shared until the amount of units reduced due to losses is reached.

The Charter or a resolution of the General Meeting may provide for adding profits, in whole or in part, to the reserve fund.

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

 

Chapter VI - Transitional Provisions

Law of Georgia No 1510 of 26 June 1998 – The Gazette of the Parliament, No 25-26, 15.7.1998, p. 36

 

Article 69 – Transitional and conclusive provisions

1. Enterprises having started business before 15 April 2008 shall continue with their activity and re-registration under this Law shall not be required.

2. The Ministry of Finance of Georgia shall provide the forms of documents under Article 4(5) of this Law and shall ensure that they are available, including electronically.

3. Procedures under Article 14 of this Law shall not apply to enterprises whose liquidation process has started as of 15 April 2008.

4. If the pledged shares of enterprises have been registered with the Entrepreneurial Register in the manner applicable before 10 May 2008, the current terms of pledge shall be effective until the pledge is cancelled or re-registered under this Law in the manner agreed to with the pledgee.

5. The Government of Georgia shall define the rules and procedures for re-domiciling.

6. The term ‘charter capital’ in the legislation of Georgia may be used at the establishment of a company as meaning its capital (sum of contributions), ownership capital, product of the company stock and the number of stocks at par, and total number of votes of enterprise partners. For the purpose of harmonising the legislation of Georgia, the Government of Georgia shall submit to the Parliament of Georgia before 10 August 2008 draft laws on changes to the respective laws. Based on the above changes, the term ‘charter capital’ shall be replaced with an appropriate term.

7. If the entities are registered by a competent authority as taxpayers, and their registration documents are submitted to the relevant authority at the time of tax registration evidencing that an authorised person has applied to register an entrepreneurial legal person, as well as a branch (permanent establishment) of a foreign entrepreneurial legal person, they shall be deemed so registered from the moment of tax registration.

8. A legal person, an individual entrepreneur or a branch of a foreign enterprise whose activity is related to job placement and/or assisting in job placement outside Georgia must enter the amendment provided for under Article 5(8) of this Law in their registration documentation before 1 May 2016.

9. Article 58(3-4) of this Law shall apply to an entrepreneurial company whose annual turnover for a previous tax year does not exceed EUR 1 000 000, equivalent in GEL (according to the official exchange rate fixed by the National Bank of Georgia for the end of a respective tax year) from 1 September 2018.

Law of Georgia No 1510 of 26 June 1998 – The Gazette of the Parliament, No 25-26, 15.7.1998, p. 36

Law of Georgia No 5913 of 14 March 2008 – LHG I, No 7, 26.3.2008, Art. 33

Law of Georgia No 2979 of 27 April 2010 – LHG I, No 24, 10.5.2010, Art. 145

Law of Georgia No 4946 of 24 June 2011 – website, 13.7.2011

Law of Georgia No 3419 of 1 April 2015 – website, 22.4.2015

Law of Georgia No 1199 of 30 June 2017 – website, 13.7.2017

 

Article 691 – Legal regulation during transition period in relation to persons declared as legally incompetent by court before 1 April 2015

1. Voting rights of a person declared as legally incompetent by court before 1 April 2015 shall be exercised by his/her legal representative until the individual examination of the legally incompetent person is conducted.

Law of Georgia No 3395 of 20 March 2015 – website, 31.3.2015

 

Article 70 – Reorganisation of government enterprises

1. The state or local self-government and governmental authorities shall ensure, before 1 September 1999, together with the Ministry of State Property Management of Georgia or its territorial agencies, transformation of their established government enterprises into limited liability or joint stock companies (with 100 per cent state shareholding) in the manner laid down by the applicable legislation.

2. The limited liability or joint stock companies established after the reorganisation shall be successors to the government enterprises.

3. The current government enterprises may undertake new obligations within the reorganisation period only in agreement with the founding state authority. The same procedure shall apply to the purchase, alienation or encumbering of immovable things.

Law of Georgia No 1805 of 19 February 1999 – LHG I, No 6(13), 4.3.1999, Art. 23

Law of Georgia No 2042 of 28 May 1999 – LHG I, No 20(27), 9.6.1999, Art. 100

 

Article 71 – Fee for registration of individual enterprises

Article 51(15) of this Law be enacted as of 1 January 2002.

Law of Georgia No 835 of 30 March 2001 – LHG I, No 10, 19.4.2001, Art. 36

 

 

Chairman of the Parliament of Georgia

Head of State                                                                                                                                                 Eduard Shevardnadze

Speaker of the Parliament of Georgia                                                                                                     Vakhtang Goguadze

Tbilisi

28 October 1994

No 577-IS

 

 

Annex I

(Deleted)

Law of Georgia No 535 of 13 December 1996 – The Gazette of the Parliament, No 1-2, 22.1.1997, p. 9

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 - LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

 

Annex II –

(Deleted)

Law of Georgia No 382 of 14 June 2000 – LHG I, No 23, 23.6.2000, Art. 62

Law of Georgia No 1830 of 30 June 2005 – LHG I, No 41, 19.7.2005, Art. 298

Law of Georgia No 3139 of 25 May 2006 - LHG I, No 18, 31.5.2006, Art. 133

 

Resolution of the Parliament of Georgia

On the Law of the Republic of Georgia on Entrepreneurs

 

The Parliament of Georgia resolves:

1. The Law of the Republic of Georgia on Entrepreneurs shall be effective as of 1 March 1995.

2. The enterprises established under private (civil) law before the enactment of the Law of the Republic of Georgia on Entrepreneurs shall be subject to reregistration before 1 January 1996 under the requirements of this Law.

3. Joint ventures established before the enactment of the Law of the Republic of Georgia on Entrepreneurs shall before 1 January 1996 be transformed into limited liability companies, unless they are subject to transformation into joint stock companies under Article 2(4) of this Law.

4. Procedures under Article 5(8) of the Law of the Republic of Georgia on Entrepreneurs shall apply to enterprises that fail to comply with the requirements of Articles 2 and 3 of this Resolution.

5. Only the business legal forms provided for in this Law shall be used when privatising government enterprises.

6. The following shall be deemed invalid from the effective date of this Law:

1. Law of the Republic of Georgia on Basic Principles of Entrepreneurial Activity of 25 July 1991;

2. Article 7(2)(a and b) and Article 7(3, 4 and 5) of the Law of the Republic of Georgia on Press and Other Media of 10 August 1991;

3. Articles 10-26 of the Law of the Republic of Georgia on Foreign Investments of 25 July 1991;

4. Article 17(2) of the Law of the Republic of Georgia on National Bank of 2 August 1991;

5. Article 2, Article 8(1) and Articles 14-18 of the Law of the Republic of Georgia on Banks and Banking of the Republic of Georgia;

6. Ordinance of the Government of the Republic of Georgia on Approving Regulation on Business Partnerships in the Republic of Georgia of 7 August 1992;

7. Ordinance No 891 of the Government of the Republic of Georgia on Approving Regulation on State-owned Enterprises of 4 September 1992;

8. Paragraphs 3-13 of the Interim Regulation approved by Ordinance No 876 of the Government of the Republic of Georgia on Approving Interim Regulation on Securities of 31 August 1992;

9. Ordinance No 990 of the Government of the Republic of Georgia on Approving Regulation on Individual Entrepreneurship and Individual Enterprises of 12 September 1992;

10. Ordinance No 183 of the Cabinet of Ministers of the Republic of Georgia on Approving Regulation on Local (Municipal) Enterprises of 8 March 1993;

11. Ordinance No 336 of the Cabinet of Ministers of the Republic of Georgia on Approving Regulation on Limited Liability Companies of 27 April 1993;

7. All other subordinate acts or their certain standards contradicting the Law on Entrepreneurs shall be deemed invalid;

8. The Cabinet of Ministers of the Republic of Georgia, when drawing up the draft budget of the Republic of Georgia for 1995, shall provide for material and financial security costs for registering enterprises with courts;

9. (Invalid).

Resolution of the Parliament of Georgia No 536 of 13 December 1996 – The Gazette of Georgia, No 1-2, 22.1.1997, p. 8

10. The Ministry of Internal Affairs of the Republic of Georgia shall be assigned to ensure timely and free issuance of certificates by the information centre under Article 5(5)(e) of this Law.

 

 

Deputy Speaker of the Parliament of Georgia                                                                                          Vakhtang Rcheulishvili

Tbilisi, 28 October 1994