საავტომობილო გზების შესახებ

საქართველოს რესპუბლიკის კანონი

საავტომობილო გზების შესახებ

კანონი „საავტომობილო გზების შესახებ“ განსაზღვრავს საავტომობილო გზების სახეობებსა და სტატუსს.

ეს კანონი აწესებს საავტომობილო გზების მფლობელთა და მოსარგებლეთა, აგრეთვე საგზაო-საინჟინრო ნაგებობების მფლობელ ორგანიზაციათა გზებით სარგებლობისა და დაცვის წესებს, მოთხოვნებს საავტომობილო გზების მოწყობილობისადმი საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად.

ამ კანონის მოქმედება ვრცელდება საქართველოს რესპუბლიკის ყველა კატეგორიის საავტომობილო გზებზე.

I. ზოგადი დებულებანი

    მუხლი 1. საქართველოს რესპუბლიკის კანონმდებლობა საავტომობილო გზების შესახებ

საქართველოს რესპუბლიკის კანონმდებლობა საავტომობილო გზების შესახებ შედგება ამ კანონისა და საავტომობილო გზების შესახებ საქართველოს რესპუბლიკის სხვა საკანონმდებლო აქტებისაგან.

    მუხლი 2. საავტომობილო გზების ცნება

საავტომობილო გზა არის საინჟინრო ნაგებობა, რომლის დანიშნულებაა უზრუნველყოს ავტოტრანსპორტისა და სხვა თვითმავალი საშუალებების უსაფრთხო და მოხერხებული მოძრაობა დადგენილი ნორმატიული სიჩქარეებით, ღერძული დატვირთვებით და გაბარიტებით.

საავტომობილო გზის ცნებაში, როგორც მისი შემადგენელი ნაწილები, გაერთიანებულია:

მიწის ვაკისი სავალი ნაწილი, ხიდები, გვირაბები, ესტაკადები, სატრანსპორტო კვანძები, წყალგამტარი ნაგებობები, საყრდენი კედლები, გზის გასწვრივ მდებარე საველოსიპედო და საცალფეხო ბილიკები, ასევე განსხვისების ზოლები და მის ფარგლებში არსებული სხვა საგზაო ნაგებობანი;

მოძრაობის მართვისა და რეგულირების, ტექნოლოგიური კავშირის, განათების მოწყობილობათა ელემენტები და სხვა ნაგებობანი, მათ შორის სპეციალური დანიშნულების სატელეფონო კავშირები, რომლებიც საჭიროა საავტომობილო გზების ნორმალური მოვლა-შენახვისა და ფუნქციონირებისათვის;

საავტომობილო გზების ზედა საჰაერო სივრცე სატრანსპორტო საშუალებებისათვის დადგენილი გაბარიტების ფარგლებში;

თოვლდამცავი და ხმაურდამცავი მოწყობილობანი, სატყეო თოვლდამცავი ზოლები, ზვავსაწინააღმდეგო, ღვარცოფსაწინააღმდეგო და წყალამრიდი ნაგებობანი, გასაჩერებელი და დასასვენებელი მოედნები და ავარიის საწინააღმდეგო დამჭერი ღობეები, რომლებიც შეიძლება განლაგებული იყოს განსხვისების ზოლის გარეთ;

საგზაო-საექსპლუატაციო სამსახურის შენობა-ნაგებობანი.

    მუხლი 3. საავტომობილო გზების სახეობანი და კლასიფიკაცია

საავტომობილო გზები თავისი დანიშნულებით იყოფა საერთო სარგებლობისა და საუწყებო გზებად.

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზები სამეურნეო და ადმინისტრაციული მნიშვნელობით იყოფა მაგისტრალური, რესპუბლიკური და ადგილობრივი მნიშვნელობის გზებად.

მაგისტრალური მნიშვნელობის საავტომობილო გზებს მიეკუთვნება საქართველოს და სხვა სახელმწიფოების ადმინისტრაციული, მნიშვნელოვანი სამრეწველო და კულტურული ცენტრების დამაკავშირებელი გზები.

მაგისტრალური მნიშვნელობის საავტომობილო გზების ნუსხას, რომელიც გადაისინჯება ხუთ წელიწადში ერთხელ, ამტკიცებს საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტი.

რესპუბლიკური მნიშვნელობის საავტომობილო გზებს მიეკუთვნება:

რესპუბლიკის დედაქალაქის, მნიშვნელოვანი სამრეწველო და კულტურული ცენტრების ავტონომიური რესპუბლიკების დედაქალაქებთან და რაიონების ადმინისტრაციულ ცენტრებთან დამაკავშირებელი გზები, აგრეთვე მათი ასაქცევი და მათთან მისასვლელები მაგისტრალური და რესპუბლიკური მნიშვნელობის საავტომობილო გზებიდან;

ავტონომიური რესპუბლიკების დედაქალაქების, რაიონების ადმინისტრაციული, სამრეწველო და კულტურული ცენტრების დამაკავშირებელი გზები, აგრეთვე გზები, რომლებითაც ხორციელდება საქალაქთაშორისო მგზავრობა და ტვირთზიდვა;

რესპუბლიკის და ავტონომიური რესპუბლიკების დედაქალაქებთან და რაიონების ადმინისტრაციულ ცენტრებთან აეროპორტებისა და ნავსადგომების დამაკავშირებელი გზები;

განსაკუთრებული მნიშვნელობის კურორტების, მასობრივი დასვენებისა და ტურიზმის ადგილების, სპორტული კომპლექსების, ნაკრძალების, ისტორიული და კულტურული ძეგლების, სამეცნიერო ცენტრებისა და განსაკუთრებული მნიშვნელობის მქონე სხვა ობიექტების რესპუბლიკისა და ავტონომიური რესპუბლიკების დედაქალაქებთან და რაიონის ადმინისტრაციულ ცენტრებთან (რომელთა ტერიტორიაზეც მდებარეობენ აღნიშნული ობიექტები) დამაკავშირებელი გზები, აგრეთვე უახლოეს რკინიგზის სადგურებთან, აეროპორტებთან, საზღვაო და სამდინარო ნავსადგომებთან მისასვლელები მაგისტრალური მნიშვნელობის გზებიდან;

თავდაცვითი და სპეციალური მნიშვნელობის საავტომობილო გზები.

რესპუბლიკური მნიშვნელობის საავტომობილო გზების ნუსხას, რომელიც გადაისინჯება სამ წელიწადში ერთხელ, ამტკიცებს საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტი.

ადგილობრივი მნიშვნელობის საავტომობილო გზებს მიეკუთვნება:

სოფლებთან ან სხვა დასახლებულ პუნქტებთან რაიონების ადმინისტრაციული ცენტრების დამაკავშირებელი გზები;

მაგისტრალური და რესპუბლიკური მნიშვნელობის გზებიდან სოფლებთან და სხვა დასახლებულ პუნქტებთან მისასვლელი გზები;

სოფლებისა და სხვა დასახლებული პუნქტების ერთმანეთთან დამაკავშირებელი გზები.

ადგილობრივი მნიშვნელობის საავტომობილო გზების ნუსხას ამტკიცებენ შესაბამისად ავტონომიური რესპუბლიკების მინისტრთა კაბინეტები ან მმართველობის ადგილობრივი ორგანოები; ეს ნუსხა ყოველწლიურად გადაისინჯება.

საუწყებო საავტომობილო გზებს მიეკუთვნება:

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზებიდან ორგანიზაციებთან მისასვლელი გზები;

სამრეწველო, სასოფლო-სამეურნეო და სხვა დანიშნულების საწარმოების ტერიტორიებზე არსებული გზები;

არხების, მილგაყვანილობის, ელექტროგადამცემი ხაზებისა და სხვა კომუნიკაციებისა და ნაგებობების გასწვრივ გამავალი, აგრეთვე ჰიდროტექნიკურ და სხვა ნაგებობებთან მისასვლელი სამსახურებრივი და საპატრულო საავტომობილო გზები.

    მუხლი 4. საავტომობილო გზების კლასიფიკაცია, ნუმერაციის და სიგრძის განსაზღვრის წესი

სამეურნეო და ადმინისტრაციული მნიშვნელობის მიხედვით საავტომობილო გზები კლასიფიცირდება საავტომობილო გზების სათანადო ნუსხის დამუშავებით.

საავტომობილო გზების დასახელებაში უნდა შედიოდეს სახელწოდება საწყისი და ბოლო დასახლებული პუნქტებისა, რომლებსაც აკავშირებს გზა, ხოლო აუცილებლობის შემთხვევაში – ძირითადი შუალედური დასახელებული პუნქტების სახელწოდებაც. დაიშვება გზების დასახელება ბოლო დასახლებული პუნქტის სახელწოდების მიხედვით, გეოგრაფიული ან სხვა ობიექტების ისტორიული მნიშვნელობის და ეროვნული ტრადიციების გათვალისწინებით.

საავტომობილო გზების კილომეტრაჟის გამოანგარიშებისათვის საწყის და ბოლო წერტილებად მიიღება:

საქართველოს რესპუბლიკის დედაქალაქ თბილისიდან გამავალი საავტომობილო გზებისათვის –თავისუფლების მოედანი;

დასახლებული პუნქტების ერთმანეთთან შემაერთებელი გზებისათვის – შესაბამისი ადგილობრივი მმართველობის ორგანოს შენობები, ფოსტა ან დასახლებული პუნქტის ცენტრში განლაგებული სახელმწიფო და საზოგადოებრივი შენობა-ნაგებობანი;

სხვა გზების ერთმანეთთან დამაკავშირებელი გზებისათვის – შეუღლებული გზების ღერძების გადაკვეთა;

გეოგრაფიული, ისტორიული ან სხვა ობიექტების ერთმანეთთან დამაკავშირებელი გზებისათვის – ამ ობიექტის საზღვრები.

    მუხლი 5. საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის კომპეტენცია საგზაო მეურნეობის საკითხების რეგულირებაში

საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის გამგებლობაშია:

საქართველოს რესპუბლიკის საგზაო მეურნეობის ეროვნული მეურნეობის სხვა დარგებთან ურთიერთობის რეგულირება;

ერთიანი ტექნიკური პოლიტიკის გატარება საავტომობილო გზების დაპროექტების, მშენებლობის, რეკონსტრუქციის, შეკეთების, მოვლის, კეთილმოწყობის და სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოების დაფინანსებისა და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფის პრინციპების დადგენა;

საავტომობილო გზების სარგებლობის, დაცვისა და მოძრაობის წესების დადგენა;

ახალი მაგისტრალური და რესპუბლიკური მნიშვნელობის საავტომობილო გზების გაყვანის საკითხის გადაწყვეტა.

    მუხლი 6. ავტონომიური რესპუბლიკების კომპეტენცია ადგილობრივი საგზაო მეურნეობის რეგულირებაში

ავტონომიური რესპუბლიკების მთავრობის გამგებლობაშია ადგილობრივი მნიშვნელობის გზების საგზაო მეურნეობის ხელმძღვანელობა და მისი მართვის წესის დადგენა;

ავტონომიური რესპუბლიკების ტერიტორიაზე გამავალი ადგილობრივი მნიშვნელობის საავტომობილო გზების დაცვისა და აღრიცხვის ორგანიზაცია;

ადგილობრივი მნიშვნელობის საავტომობილო გზების განვითარებისა და გაუმჯობესების საკითხების გადაწყვეტა.

II. საავტომობილო გზების მართვა

    მუხლი 7. საერთო სარგებლობის გზების მართვა

საერთო სარგებლობის გზებს მართავს ამ გზების მესაკუთრე, რომელიც ახორციელებს გზების მშენებლობის, რეკონსტრუქციის, შეკეთების, მოვლა-შენახვის სამუშაოებს.

    მუხლი 8. საუწყებო საავტომობილო გზების მართვა

საუწყებო საავტომობილო გზებს მართავენ ამ გზების მესაკუთრეები ან სხვა ორგანოები, რომლებსაც ეს გზები ხელშეკრულებით აქვთ გადაცემული.

    მუხლი 9. საგზაო ორგანოს მოვალეობანი

საგზაო ორგანოს ევალება:

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების მოვლა, საგზაო მოძრაობის უსაფრთხოების მოთხოვნების და ეროვნული მეურნეობისა და, მოსახლეობის საჭიროებების გათვალისწინებით გზების კეთილმოწყობა, ქსელის სრულქმნა, მშენებლობადამთავრებული საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების საექსპლუატაციოდ მიღება და მოვლა დადგენილი სტანდარტების შესაბამისად;

საავტომობილო გზების გამტარუნარიანობის გაზრდის, მოძრაობის ორგანიზაციის გაუმჯობესების და მავნე ზემოქმედებისაგან გარემოს დაცვის აუცილებელი ღონისძიებების შემუშავება და განხორციელება;

საავტომობილო გზების დაცვისა და სარგებლობის წესების შესრულების კონტროლი;

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების ნუსხის შედგენა და წინადადებების მომზადება მათში ცვლილებების შესატანად;

დადგენილი წესით, საგზაო პოლიციასთან შეთანხმებით, მოძრაობის დროებით შეზღუდვა ან შეწყვეტა, აგრეთვე აუცილებელ შემთხვევაში ამ გზებზე აღნიშნულ პერიოდში ცალკეული სატრანსპორტო საშუალებების გაშვების ნებართვის გაცემა;

საგზაო ორგანოს მიზეზით გზების მოსარგებლეებისათვის მიყენებული ზარალის ანაზღაურება ადმინისტრაციული და სამოქალაქო კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

საგზაო სერვისის ორგანიზაციისა და გაუმჯობესებისათვის ხელის შეწყობა.

    მუხლი 10. საგზაო ორგანოს ქონების შედგენილობა

საგზაო ორგანოს გამგებლობაში არსებული საავტომობილო გზები ირიცხება მის ბალანსზე, მაგრამ არ ითვლება ძირითად საშუალებად.

საგზაო ორგანოს ქონებაა მისი კუთვნილი საწარმოო და არასაწარმოო ძირითადი საშუალებები, საწარმოო მარაგი და საგზაო სამუშაოების დაფინანსებისათვის განკუთვნილი სახსრები.

    მუხლი 11. საგზაო ორგანოს ქონების გამოყენება

სახელმწიფო საკუთრების საავტომობილო გზებისა და საგზაო მომსახურების ორგანიზაციების პრივატიზაციის საკითხი წყდება მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად.

III. საგზაო დარგის დაფინანსება და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა

    მუხლი 12. საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების შენახვის დაფინანსება

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების დაპროექტების, მშენებლობის, რეკონსტრუქციის, შეკეთების, მოვლა-შენახვის და სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოების დაფინანსება ხდება როგორც სახელმწიფო ბიუჯეტის ხარჯზე, ისე სხვა წყაროებით.

საგზაო ფონდის შექმნის, ამ მიზნით საგადასახადო სისტემის ჩამოყალიბებისა და განხორციელების მექანიზმი განისაზღვრება შესაბამისი ნორმატიული აქტებით.

    მუხლი 13. საუწყებო საავტომობილო გზების შენახვის დაფინანსება და მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფა

საუწყებო საავტომობილო გზების მოვლა-განვითარებას აფინანსებენ და ამისათვის საჭირო მატერიალურ-ტექნიკური რესურსებით უზრუნველყოფენ ამ გზების მფლობელები.

    მუხლი 14. კერძო და ფასიანი საავტომობილო გზები

კერძო საავტომობილო გზის მოწყობა ნებადართულია.

სახელმწიფო საკუთრების საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზაზე გადასახადის დაწესება შესაძლებელია იმ შემთხვევაში, თუ ორ დასახლებულ პუნქტს შორის არსებობს პარალელური უფასო გზა.

IV. საავტომობილო გზებით სარგებლობა

    მუხლი 15. საავტომობილო გზებით სარგებლობის წესი

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზები გამოიყენება ამ კანონით დადგენილი წესის და საქართველოს რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის მიერ დამტკიცებული საგზაო მოძრაობის წესების შესაბამისად.

საუწყებო საავტომობილო გზით სარგებლობის წესს განსაზღვრავს შესაბამისი უწყება, რომელსაც ეს გზა ეკუთვნის.

სატრანსპორტო საშუალებებმა უნდა იმოძრაონ გზის სავალ ნაწილზე. აკრძალულია მუხლუხა ან ლითონისბორბლებიანი მანქანების მოძრაობა საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების შავსაფარიან სავალ ნაწილზე და გვერდულებზე. სატრანსპორტო საშუალებების გასატარებლად, რომელთა ღერძული დატვირთვა და გაბარიტები არ აღემატება ნორმატიულს, სატრანსპორტო საშუალებათა მფლობელები (უცხოელების ჩათვლით) დადგენილი წესით იღებენ ნებართვას და თუ აღნიშნული სატრანსპორტო საშუალებები დააზიანებენ გზის ელემენტებს, დადგენილი წესით იხდიან აღდგენის საფასურს.

    მუხლი 16. შეზღუდვა და აკრძალვები საავტომობილო გზებით სარგებლობისათვის

    საავტომობილო გზებზე აკრძალულია:

იმ სატრანსპორტო საშუალებათა გავლა, რომელთა ზომები ტვირთიანად აღემატება საერთო საგზაო წესით დადგენილ გაბარიტებს;

გავლა ყველა სახის სატრანსპორტო საშუალებისა, რომელთა ღერძზე დატვირთვა აღემატება ნორმით გათვალისწინებულს;

გზების, საგზაო ნაგებობათა და განსხვისების ზოლის, აგრეთვე ხიდებისა და მილების ნახვრეტების, არხებისა და სადრენაჟო მოწყობილობათა გაჭუჭყიანება ან ჩახერგვა;

შეუფუთავად გადაზიდვა ისეთი ტვირთისა, რომელიც აჭუჭყიანებს გზას ან განსხვისების ზოლს;

სოფლის მეურნეობის პროდუქტების (მარცვლეულის, თივის და სხვა) გზაზე გამოტანა და დაყრა, აგრეთვე მასალების საწყობების მოწყობა, ნაგვის და თოვლის დაყრა;

ნავთობპროდუქტებისა და ქიმიურ ნივთიერებათა დაქცევის შესაძლებლობასთან დაკავშირებული სამუშაოების შესრულება, აგრეთვე გზის სავალ ნაწილზე სატრანსპორტო საშუალებათა დატვირთვა-გადმოტვირთვა;

პირუტყვის გადარეკა საგზაო ორგანოებთან შეთანხმებული ადგილების გარდა, აგრეთვე მისი უმეთვალყურეოდ ძოვება განსხვისების ზოლში;

გზების ბლოკირება, საკონტროლო და შესამოწმებელი პუნქტების მოწყობა, დემონსტრაციების, სპორტული შეჯიბრის, სხვა მასობრივ ღონისძიებათა მოწყობა, რომლებიც ცვლიან მოძრაობის დადგენილ რეჟიმს, ასევე გზაზე ავტოტრანსპორტის შესვლა და გამოსვლა საამისოდ დაუდგენელ ადგილებში მმართველობის ადგილობრივი ორგანოების, საგზაო სამსახურების და საგზაო პოლიციის უნებართვოდ;

რეკლამების დაყენება საგზაო ორგანოების უნებართვოდ;

გზის ვაკისზე ვაჭრობა;

საგზაო ნაგებობების, საგზაო მოძრაობის რეგულირების ტექნიკური საშუალებების, მწვანე ნარგავების, თოვლდამცავი მოწყობილობის და სხვა საგზაო ქონების დაზიანება;

აღნიშნული შეზღუდვებისა და აკრძალვების უგულებელყოფა გამოიწვევს პასუხისმგებლობას საქართველოს რესპუბლიკის კანონმდებლობით გათვალისწინებული წესით.

    მუხლი 17. მოძრაობის დროებითი შეწყვეტა ან შეზღუდვა

საავტომობილო გზებზე სატრანსპორტო საშუალებათა მოძრაობა დროებით შეიძლება შეწყდეს ან შეიზღუდოს მხოლოდ ავარიის ან სტიქიური მოვლენების შემთხვევაში, საგზაო-კლიმატური პირობების გამო ან სარემონტო-სამშენებლო სამუშაოების ჩატარებისას.

მაგისტრალურ და რესპუბლიკურ გზებზე მოძრაობის შეწყვეტის ან შეზღუდვის გადაწყვეტილებას, ვადის მითითებით, იღებს საგზაო ორგანო საგზაო პოლიციასთან შეთანხმებით, ადგილობრივ საავტომობილო გზებზე – საგზაო სამსახურები ადგილობრივი მმართველობის ორგანოებთან შეთანხმებით, ხოლო საუწყებო საავტომობილო გზებზე – ამ გზების მფლობელები.

საავტომობილო გზებზე მოძრაობის შეწყვეტის ან შეზღუდვის გადაწყვეტილების მიმღები ორგანო ვალდებულია დროულად გამოაცხადოს ეს პრესისა და მასობრივი ინფორმაციის სხვა საშუალებებით. ამასთან, მითითებული უნდა იყოს ასაქცევი გზები და მათ დასაწყისში უნდა დაიდგას შესაბამისი საგზაო ნიშნები. თუ საგზაო ორგანოები არ შეასრულებენ ამ მოთხოვნებს, საავტომობილო გზებით მოსარგებლეებს უფლება აქვთ მოითხოვონ მიყენებული ზარალის ანაზღაურება.

თუ შესაბამისი ინფორმაცია გამოქვეყნებულია, საავტომობილო გზებით მოსარგებლეებს უფლება არა აქვთ მოითხოვონ მოძრაობის აკრძალვით ან შეზღუდვით გამოწვეული ზარალის კომპენსაცია.

    მუხლი 18. საავტომობილო გზების სახელმწიფო კონტროლი

შეუფერხებელი და უსაფრთხო მოძრაობის მოთხოვნებთან საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების მდგომარეობის შესაბამისობას აკონტროლებენ საგზაო პოლიცია და ადგილობრივი მმართველობის ორგანოები.

თუ საჭირო გახდა, შეიძლება შეიქმნას კომისია სხვა დაინტერესებულ იურიდიულ პირთა მონაწილეობით.

    მუხლი 19. საგზაო ორგანოების პასუხისმგებლობა

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზებზე მდგომარეობის გამო მოძრაობის დროებით შეწყვეტისათვის პასუხისმგებლობა ეკისრებათ საგზაო ორგანოებს, გარდა დადგენილი წესით მოძრაობის შეწყვეტის შემთხვევებისა.

საგზაო ორგანოები ვალდებულნი არიან აუნაზღაურონ საავტომობილო გზებით მოსარგებლეებს ცუდი საგზაო პირობების შედეგად მომხდარი საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევებით გამოწვეული ზარალი თუ ამ შემთხვევის მიზეზი იყო ის, რომ საგზაო ორგანოებმა მთლიანად ან ნაწილობრივ არ შეასრულეს დაკისრებული მოვალეობანი. მიყენებული ზარალის ანაზღაურება ხდება სასამართლოს გადაწყვეტილების საფუძველზე.

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზებზე ცუდ საგზაო პირობებთან დაკავშირებული საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევების შესახებ მასალებს აფორმებენ საქართველოს რესპუბლიკის შინაგან საქმეთა სამინისტროს ორგანოები იმ საგზაო ორგანოს წარმომადგენლის მონაწილეობით, რომელიც განაგებს საავტომობილო გზის შესაბამის მონაკვეთს.

საგზაო ორგანიზაციებისათვის პასუხისმგებლობის დაკისრების საქმეს განიხილავს სასამართლო.

    მუხლი 20. საუწყებო საავტომობილო გზების მფლობელის პასუხისმგებლობა

პასუხისმგებლობა თავიანთ გზებზე უსაფრთხო და შეუფერხებელი მოძრაობისათვის ეკისრებათ საუწყებო საავტომობილო გზების მფლობელებს; ისინი ვალდებულნი არიან გზებით მოსარგებლეებს აუნაზღაურონ ცუდი საგზაო პირობებით გამოწვეული ზარალი.

    მუხლი 21. გზებით მოსარგებლეების პასუხისმგებლობა

საავტომობილო გზებით მოსარგებლენი მგზავრობა-ტვირთზიდვის დროს ვალდებულნი არიან დაიცვან ამ კანონის მოთხოვნები და საგზაო მოძრაობის წესები.

საწარმოებს, ორგანიზაციებს, დაწესებულებებსა და მოქალაქეებს, რომელთა მიზეზით დაზიანდება გზის საფარი, გვერდულები, მიწის ვაკისი, დამცველი მოწყობილობა, ხიდები, გზაგამტარები, წყალამრიდი და სხვა ნაგებობანი, ეკისრებათ პასუხისმგებლობა საქართველოს რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით და ვალდებულნი არიან აანაზღაურონ მიყენებული ზარალი.

საერთო სარგებლობის საავტომობილო გზების რეკონსტრუქციისას კომუნიკაციების გადატანა ხორციელდება იმ ორგანიზაციების ძალებით, რომელთა ბალანსზეც ირიცხება კომუნიკაციები, საგზაო ორგანოებთან ხელშეკრულების საფუძველზე; თუ კომუნიკაციები მოწყობილია არსებული ნორმების დარღვევით, მათი გადატანა ხდება მესაკუთრის ძალებითა და ხარჯებით.

    მუხლი 22. საავტომობილო გზებზე, გზისპირა ზონებში შეუთანხმებელი მოქმედების აკრძალვა

საავტომობილო გზებზე, გზისპირა ზონებში (გზის ღერძიდან 100 მეტრი ორივე მხარეს) გზების მფლობელთან შეუთანხმებლად აკრძალულია:

ნებისმიერი სამშენებლო, სამელიორაციო, სასოფლო-სამეურნეო, გეოლოგიური ძიების სამუშაოები, კავშირგაბმულობის ხაზებისა და სხვა კომუმუნიკაციების გაყვანა, ახლის აშენება და არსებული ნაგებობების შეკეთება (მილსადენების, კავშირგაბმულობისა და ელექტროგადამცემი ხაზების ავარიის შემთხვევაში აღდგენა-შეკეთების სამუშაოების გარდა, რასაც დაუყოვნებლივ ატყობინებენ საგზაო ორგანოებს);

ტექნოლოგიური ტვირთზიდვის ორგანიზაცია;

გარე განათებისა და გამწვანების მოწყობა;

მოძრავი გასამართი პუნქტების, ჯიხურების, პავილიონების და სხვა ნაგებობების განლაგება;

სატრანსპორტო საშუალებათა დატვირთვა-გადმოტვირთვის, გასაჩერებელი და სამრეცხაო მოედნის მოწყობა;

კაშხალების, გუბურების და სხვა მელიორაციულ და ჰიდროტექნიკურ ნაგებობათა მოწყობა, მდინარეების კალაპოტების გაღრმავება და ქვიშისა და ღორღის მოპოვება ერთი კილომეტრის მანძილზე ხიდების ზემოთ და ქვემოთ;

მდინარეზე, ხიდების ქვეშ, ხე-ტყის დაცურება;

ხიდების ბურჯებთან ნავების ან სხვა სანაოსნო საშუალებათა მიდგომა, გზაგამტარების, ესტაკადებისა და ხიდების ქვეშ სადგომის, გასასვლელების, აგრეთვე ნავების სადგურებისა და სხვა რაიმე ნაგებობების მოწყობა;

ყველა იმ სამუშაოს წარმოება, რომელიც გზის ამა თუ იმ მონაკვეთზე ცვლის საგზაო მოძრაობის არსებულ ორგანიზაციას ან ავტომანქანების სიჩქარეების დადგენილ რეჟიმს, გარდა საგზაო ორგანიზაციებისა, უნდა შეუთანხმდეს საგზაო პოლიციას.

ამ კანონის მოთხოვნათა დარღვევით ორგანიზაციების, საწარმოების, დაწესებულებების და მოქალაქეების მიერ აშენებული შენობა-ნაგებობანი უნდა დაინგრეს თვითნებურად ამშენებელთა ხარჯზე.

    მუხლი 23. საავტომობილო გზებზე დაზიანებული სატრანსპორტო საშუალებებისათვის ტექნიკური დახმარების გაწევა

რესპუბლიკის საგზაო პოლიცია ყოველ ღონეს ხმარობს საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევის მომხდენი ან გაუმართავი სატრანსპორტო საშუალებების გასატანად გზის სავალი ნაწილიდან, რისთვისაც იყენებენ შემხვედრ ტრანსპორტს და ამწესატრანსპორტო საშუალებებს.

ორგანოები, რომლებიც განაგებენ საავტომობილო გზებს, ვალდებულნი არიან საგზაო პოლიციასთან შეთანხმებით ყველაფერი იღონონ გზის სავალი ნაწილიდან გაუმართავი სატრანსპორტო საშუალებების ან ტვირთის გასატანად, ტექნიკური დახმარების გასაწევად ან გამაფრთხილებელი ნიშნების დასადგმელად.

საუწყებო საავტომობილო გზებზე სატრანსპორტო საშუალებას ტექნიკურ დახმარებას უწევენ ამ გზების მფლობელები.

    მუხლი 24. სამედიცინო დახმარება საავტომობილო გზებზე

საავტომობილო გზებზე საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევის შედეგად დაშავებულებს სამედიცინო დახმარებას უწევენ ამ გზებთან ყველაზე ახლოს განლაგებული სამედიცინო დაწესებულებები.

    მუხლი 25. საგზაო ორგანოების მუშაკთა უფლებები

საგზაო ორგანოების მუშაკებს სამსახურებრივი მოწმობის წარდგენით უფლება აქვთ:

რესპუბლიკის საგზაო პოლიციის დახმარებით დააკავონ სატრანსპორტო საშუალებები, რომლებიც აჭუჭყიანებენ ან აზიანებენ საავტომობილო გზებს თუ საგზაო ნაგებობებს, შეუდგინონ ოქმი საავტომობილო გზისათვის მიყენებული ზარალის ასანაზღაურებლად.

    მუხლი 26. საავტომობილო გზების განვითარებასთან და გაუმჯობესებასთან დაკავშირებულ სამუშაოთა წარმოება

საავტომობილო გზების დაპროექტება, მშენებლობა, რეკონსტრუქცია, შეკეთება, მოვლა-შენახვა და სამეცნიერო-კვლევითი სამუშაოები წარმოებს არსებული სამშენებლო ნორმების, წესებისა და ინსტრუქციების შესაბამისად.

V. მიწების გამოყოფა და გამოყენება

    მუხლი 27. საავტომობილო გზების მშენებლობისა და ექსპლუატაციისათვის მიწის გამოყოფის წესი

იმ საგზაო ორგანოებსა და სხვა ორგანიზაციებს, რომლებიც გზებს აშენებენ და ექსპლუატაციას უწევენ, საავტომობილო გზების მმშენებლობისა და ექსპლუატაციისათვის, აგრეთვე სპეციალური ზონების (დასასვენებელი ადგილები და სერვისის ობიექტები) შესაქმნელად, კარიერებისათვის მიწა მუდმივ ან დროებით სარგებლობაში გამოეყოფათ საქართველოს რესპუბლიკის კანონმდებლობით დადგენილი წესით.

საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარე – სახელმწიფოს მეთაური ედუარდ შევარდნაძე.

საქართველოს პარლამენტის სპიკერი ვახტანგ გოგუაძე

1994 წლის 11 ნოემბერი.

ქ. თბილისი,

№585